پنج نمونه بیان مسئله – کارشناسی ارشد طراحی لباس و پارچه
۱. چالش هویت بصری ایرانی در طراحی لباس معاصر

با وجود غنای بصری هنرها و نقوش ایرانی، بخش عمده لباس‌های تولیدی کشور فاقد هویت فرهنگی مشخص‌اند و الگوهای غربی جایگزین زبان بصری بومی شده‌اند. این مسئله موجب تضعیف برند ملی و کاهش تمایل نسل جوان به پوشش ایرانی شده است. مسئله این پژوهش آن است که چگونه می‌توان با استخراج و بازآفرینی عناصر بصری ایرانی، الگوهای طراحی لباس معاصر با هویت قابل تشخیص و قابل‌پذیرش برای نسل جدید ارائه کرد.

۲. مشکل پایداری محیط‌زیستی در طراحی پارچه

صنعت پارچه یکی از آلاینده‌ترین صنایع جهان است و در ایران نیز استفاده از الیاف مصنوعی و رنگ‌های شیمیایی افزایش یافته است. در این شرایط، طراحی پارچه پایدار هنوز جایگاه لازم را پیدا نکرده است. مسئله پژوهش این است که چه الگوها و متریال‌هایی می‌توانند به خلق پارچه‌های زیست‌پایه و کم‌ضرر کمک کنند و چگونه طراحان می‌توانند این اصول را در فرآیند طراحی وارد کنند.

۳. کمبود الگوریتم‌های دیجیتال در طراحی پارچه و لباس

با اینکه نرم‌افزارهای پیشرفته طراحی وجود دارند، میزان بهره‌گیری از الگوریتم‌ها و ابزارهای پارامتریک در ایران بسیار محدود است. این کمبود باعث کاهش سرعت و خلاقیت تولید می‌شود. مسئله در این پژوهش آن است که چگونه می‌توان با استفاده از ابزارهای دیجیتال (مانند Clo3D یا Grasshopper) فرایند طراحی را بهینه کرد و فرم‌های نوآورانه خلق نمود.

۴. ضعف طراحی لباس برای گروه‌های خاص (سالمندان، معلولان، افراد پلاس‌سایز)

بازار لباس برای گروه‌های کم‌توان یا سالمند هنوز بسیار محدود و غیرکاربردی است و طراحان کمتر نیازهای عملکردی آنها را در نظر می‌گیرند. پرسش این پژوهش آن است که با چه رویکردهای طراحی انسان‌محور می‌توان الگوهای لباس مناسب گروه‌های خاص را توسعه داد تا هم کاربردی باشند و هم زیبایی‌شناسی مطلوب داشته باشند.

۵. شکاف میان مد دیجیتال و صنعت پوشاک واقعی

در جهان، مد دیجیتال (Digital Fashion) در متاورس، بازی‌ها و رندرهای سه‌بعدی رشد چشمگیری داشته، اما در ایران این حوزه هنوز ناشناخته است. مسئله این پژوهش آن است که چگونه می‌توان پتانسیل مد دیجیتال را برای برندینگ، تبلیغات و تعامل با مخاطب ایرانی فعال کرد و چه مدل‌هایی برای اتصال آن به صنعت پوشاک واقعی قابل‌ارائه است.

پنج نمونه بیان مسئله – دکتری طراحی لباس و پارچه
۱. بحران معنا و هویت در مد ایرانی در عصر جهانی‌شدن

فرآیند جهانی‌شدن باعث یک‌دست شدن الگوهای پوشش شده و بسیاری از طراحان ایرانی برای رقابت بین‌المللی، به تقلید سبک‌های غربی روی آورده‌اند. این امر هویت پوشش ایرانی را به حاشیه رانده است. مسئله اصلی این پژوهش بررسی «مکانیسم‌های نظری و عملی» بازتولید هویت ایرانی در مد جهانی و ارائه مدل نظری برای طراحی هویت‌محور است.

۲. آینده طراحی پارچه بر پایه فناوری‌های نوین (نانوالیاف، چاپ سه‌بعدی، بیوفابریکیشن)

ظهور فناوری‌های نوین، پارچه را از یک سطح دوبعدی به یک ساختار هوشمند تبدیل کرده است. ایران در به‌کارگیری این فناوری‌ها عقب‌تر از استاندارد جهانی است. مسئله این پژوهش آن است که چگونه می‌توان چارچوبی برای ادغام نانو، چاپ سه‌بعدی و بیوفابریکیشن در طراحی پارچه ارائه کرد تا مسیر تولید پارچه‌های هوشمند در کشور هموار شود.

۳. نظام‌مند نبودن مدل‌های اقتصادی مد پایدار در ایران

با وجود افزایش آگاهی زیست‌محیطی، مدل‌های اقتصادی برای تولید و مصرف پایدار در ایران تعریف نشده‌اند؛ بنابراین برندها نمی‌توانند به‌صورت عملی به سمت مد پایدار حرکت کنند. مسئله این پژوهش یافتن «مدل اقتصادی کارآمد و قابل پیاده‌سازی» برای مد پایدار ایرانی بر اساس داده‌های واقعی بازار است.

۴. نیاز به بازتعریف بدن در مد دیجیتال و طراحی پوشاک برای واقعیت مجازی

در دنیای مجازی، بدن انسان نه محدودیت فیزیکی دارد و نه قوانین سنتی پوشش بر آن تحمیل می‌شود. اما هنوز نظریه‌ای منسجم درباره طراحی لباس در فضای مجازی وجود ندارد. مسئله این پژوهش تولید یک «چارچوب نظری و بصری» برای طراحی لباس در متاورس، آواتارها و فضاهای واقعیت افزوده است.

۵. عدم وجود مدل جامع برای تعامل میان هنرهای سنتی و فناوری‌های معاصر در طراحی پارچه

اگرچه تلاش‌هایی برای دیجیتال‌سازی نقوش سنتی انجام شده، اما مدل‌های موجود غالباً سطحی بوده و فهم عمیقی از زیبایی‌شناسی سنتی ارائه نمی‌کنند. مسئله این پژوهش طراحی مدل ترکیبی (Hybrid Model) برای ادغام اصول زیبایی‌شناسی سنتی ایران با فناوری‌های طراحی دیجیتال و الگوریتمیک است.

🎓 ۵ نمونه بیان مسئله – کارشناسی ارشد هنر اسلامی (نگارگری، خوشنویسی، تذهیب)
۱. افول کارکردهای معنوی در بازنمایی نگارگری معاصر

با وجود جایگاه برجسته نگارگری ایرانی در تاریخ هنر اسلامی، بسیاری از آثار معاصر صرفاً بازتکرار تکنیک‌ها هستند و از لایه‌های معنایی و روایتی تهی شده‌اند. تضعیف محتوای معنوی سبب فاصله گرفتن مخاطبان جوان از این هنر شده است. مسئله این پژوهش آن است که چگونه می‌توان با تحلیل عناصر معنایی نگارگری کلاسیک، مدل‌هایی برای بازآفرینی محتوای معنوی در نگارگری معاصر ارائه کرد.

۲. کمبود مطالعه تطبیقی درباره تحول خطوط (ثلث، نسخ، نستعلیق)

با وجود تاریخ طولانی خوشنویسی اسلامی، پژوهش‌های تحلیلی که تحول ساختاری خطوط مختلف را بررسی کنند، محدود است. این خلأ باعث برداشت‌های سطحی از سبک‌شناسی خطوط شده است. مسئله این پژوهش تحلیل تطبیقی روند تحول یک یا چند خط و ارائه الگوی مستند برای تمایزات ساختاری آنهاست.

۳. ضعف در انتقال مفاهیم هندسی در تذهیب معاصر

تذهیب سنتی بر اساس هندسه دقیق شکل گرفته، اما بسیاری از آثار معاصر این ساختار هندسی را نادیده می‌گیرند. در نتیجه، آثار فاقد انسجام بصری و عمق معنایی می‌شوند. مسئله آن است که چگونه می‌توان اصول هندسی اصیل تذهیب اسلامی را بازخوانی و در قالب طرح‌های معاصر کاربردی کرد.

۴. ناآگاهی مخاطب امروز از نمادها و کدهای بصری هنر اسلامی

بسیاری از نمادهای نگارگری، خوشنویسی تزیینی و تذهیب برای مخاطب امروز نامفهوم شده‌اند. این گسست معنایی موجب کاهش ارتباط مخاطب با آثار اسلامی شده است. مسئله این پژوهش استخراج و تحلیل نمادها و ارائه الگوهای ساده‌سازی برای مخاطب امروز است.

۵. ضعف در مستندسازی تکنیک‌های سنتی

تکنیک‌های سنتی مانند تهیه رنگ‌دانه، کاغذسازی، قلم‌گیری یا زراندازی در حال فراموشی‌اند و بسیاری از منابع موجود ناقص یا شفاهی هستند. مسئله پژوهش آن است که چگونه می‌توان یک نظام مستند، دقیق و قابل آموزش از تکنیک‌های سنتی نگارگری یا تذهیب ارائه کرد.

🎓 ۵ نمونه بیان مسئله – دکتری هنر اسلامی (نگارگری، خوشنویسی، تذهیب)
۱. بحران نظریه‌پردازی در هنر اسلامی و نیاز به چارچوب تحلیلی نوین

با وجود حجم زیاد آثار تولیدی، نظریه‌پردازی درباره زیبایی‌شناسی هنر اسلامی در ایران معاصر بسیار محدود است و اکثر تحلیل‌ها تکرار دیدگاه‌های پیشین غربی یا سنتی است. مسئله این پژوهش توسعه یک چارچوب نظری بومی برای تحلیل زیبایی‌شناسی هنر اسلامی در زمینه معاصر است.

۲. گسست میان هنر اسلامی سنتی و رویکردهای دیجیتال

فناوری‌های دیجیتال فرصت بی‌نظیری برای بازتولید هنر اسلامی فراهم کرده‌اند، اما هنوز مدل مشخصی برای تلفیق اصیل میان هنر سنتی و رسانه دیجیتال وجود ندارد. مسئله این است که چگونه می‌توان الگویی برای پیوند میان «زیبایی‌شناسی سنتی» و «ابزارهای نوین» (VR، انیمیشن، گرافیک دیجیتال) ارائه کرد بدون اینکه اصالت هنر از بین برود.

۳. فقدان تحلیل عمیق از نظام معناشناسی در نگارگری ایرانی

اگرچه درباره نمادها و موضوعات نگارگری پژوهش‌هایی انجام شده، اما هنوز یک «نظام معناشناختی جامع» که بتواند عناصر بصری، روایی، عرفانی و اسطوره‌ای را در یک ساختار یکپارچه تحلیل کند، وجود ندارد. مسئله این پژوهش ارائه مدل معناشناسی جامع و کاربردی برای نگارگری کلاسیک و معاصر است.

۴. چالش بازتولید خوشنویسی اسلامی در فضای جهانی معاصر

با وجود جهانی‌شدن هنر اسلامی، خوشنویسی اسلامی هنوز به عنوان یک هنر قابل ادغام با دیزاین معاصر شناخته نشده است. بسیاری از تلاش‌ها یا بیش‌ازحد تزیینی‌اند یا ماهیت خط را از بین می‌برند. مسئله این پژوهش ایجاد چارچوبی برای کاربرد خوشنویسی اسلامی در طراحی معاصر، تبلیغات، آرت‌ورک دیجیتال و حتی برندینگ است.

۵. نبود مدل میان‌رشته‌ای برای ارتباط هنر اسلامی با عرفان، فلسفه و معماری

هنر اسلامی توسط مبانی فلسفی، عرفانی و معماری شکل گرفته، اما تحقیقات معاصر غالباً این ارتباطات را سطحی بررسی می‌کنند. مسئله این پژوهش آن است که چگونه می‌توان یک مدل میان‌رشته‌ای ساخت که تعامل هنری ـ فلسفی ـ معماری را در سه حوزه نگارگری، خوشنویسی و تذهیب توضیح دهد و قابلیت تحلیل و آموزش داشته باشد.

 ۵ نمونه بیان مسئله – کارشناسی ارشد Bio Art (هنر زیستی)


۱. کمبود چارچوبهای اخلاقی در تولید آثار Bio Art در ایران

هنرهای زیستی به دلیل دخالت مستقیم در سلول‌ها، ارگانیسم‌ها و مواد بیولوژیک، با چالش‌های اخلاقی جدی مواجه‌اند. در ایران پژوهش علمی یا هنری کافی درباره «حدود اخلاقی و معیارهای مسئولیت‌پذیری» وجود ندارد. مسئله این پژوهش آن است که چگونه می‌توان مجموعه‌ای از اصول اخلاقی کاربردی برای هنرمندان Bio Art در ایران ارائه کرد.


۲. ناآشنایی مخاطبان با ماهیت هنر زیستی و دشواری درک آثار

به دلیل نوظهور بودن Bio Art، بسیاری از مخاطبان در تشخیص مرز میان هنر، علم و فناوری دچار ابهام‌اند. این ناآگاهی موجب کاهش پذیرش و مشارکت فرهنگی می‌شود. مسئله این پژوهش بررسی موانع ادراکی مخاطبان و ارائه راهکارهای آموزشی و ارتباطی برای فهم بهتر Bio Art است.


۳. نبود منابع بومی برای استفاده از مواد زیستی در خلق آثار هنری

بیشتر دستورالعمل‌های مورد استفاده هنرمندان ایرانی وارداتی‌اند و به شرایط اقلیمی یا امکانات آزمایشگاهی ایران نمی‌خورند. مسئله این است که چگونه می‌توان متریال‌ها و پروتکل‌های بومی‌شده برای تولید آثار Bio Art توسعه داد که قابل‌اجرا و مقرون به‌صرفه باشند.


۴. ضعف در تعامل بین هنرمندان و آزمایشگاه‌های علمی

یک مانع مهم رشد Bio Art نداشتن «ساختار همکاری» میان هنرمندان و پژوهشگران علوم زیستی است. این شکاف باعث محدودیت در اجرای پروژه‌های زیستی می‌شود. مسئله این پژوهش شناسایی موانع همکاری و طراحی مدل همکاری پایدار میان هنرمندان و آزمایشگاه‌هاست.


۵. چالش‌های نگهداری و نمایش آثار زنده

آثار Bio Art که شامل موجودات زنده یا فرآیندهای زیستی هستند، هنگام نمایش با مشکلاتی مانند نگهداری، کنترل محیطی و ایمنی مواجه‌اند. مسئله این پژوهش طراحی راهکارهای نمایشگاهی برای حفاظت، ایمنی زیستی و نگهداری آثار زیست‌محور است.


۵ نمونه بیان مسئله – دکتری Bio Art (هنر زیستی)


۱. نبود چارچوب نظری جامع برای فهم Bio Art در بستر فرهنگی ایران

Bio Art در غرب بر مبانی فلسفه علم، پست‌انسان‌گرایی و زیست‌فناوری استوار است، اما این نظریه‌ها لزوماً با زمینه فرهنگی ایران منطبق نیستند. مسئله این پژوهش تدوین چارچوب نظری بومی برای تحلیل و تولید هنر زیستی در ایران است.


۲. چالش‌های فلسفی و هستی‌شناختی در مرز میان «طبیعت» و «ساخت انسان»

Bio Art پرسش‌های بنیادینی درباره خلقت، دستکاری ژنتیک، انسانِ پسابیولوژیک و بازتعریف «زندگی» ایجاد می‌کند. در ایران کمتر نظریه‌ای این مسائل را در بستر هنر بررسی کرده است. مسئله این پژوهش استخراج و تحلیل پیامدهای هستی‌شناختی Bio Art و ارائه مدل فلسفی جدید برای آن است.


۳. ناکارآمدی مدل‌های تعاملی میان هنر زیستی و فناوری‌های نو (CRISPR، سنتز DNA، بیوانفورماتیک)

اگرچه فناوری‌های نو موجب تحول هنر زیستی شده‌اند، اما مدل مشخصی برای ادغام آنها در تولید آثار هنری وجود ندارد. مسئله این پژوهش توسعه الگویی برای ارتباط میان Bio Art و فناوری‌های نوظهور ژنتیک و زیست‌فناوری است.


۴. نبود الگوی ارزیابی اثر هنری در Bio Art

در هنرهای سنتی معیارهای ارزیابی مشخص‌اند، اما در Bio Art که میان علم و هنر قرار دارد، معیارهای زیبایی‌شناختی، اخلاقی، علمی و فناورانه هنوز تعریف نشده‌اند. مسئله این پژوهش ارائه یک «مدل ارزیابی چندمعیاره» برای آثار Bio Art است.


۵. چالش مقیاس‌پذیری و آینده‌پژوهی در هنر زیستی

Bio Art به سرعت در حال تحول است و آینده آن تحت تأثیر مهندسی زیستی، اکولوژی مصنوعی و هنر مولکولی خواهد بود. در ایران هنوز هیچ مدل آینده‌پژوهانه‌ای برای این حوزه وجود ندارد. مسئله این پژوهش پیش‌بینی مسیرهای تحول Bio Art و طراحی یک مدل نظری برای توسعه آینده آن در ایران است.