موضوع(عنوان)پروپوزال، از آن جا که موضوع(عنوان) یکی از مهم­ترین بخش ­هایی است که پژوهشگر به دفعات با آن مواجه می­شود، و اولین تصمیم ­گیری در مورد محتوای پژوهش، با مطالعه موضوع(عنوان)پروپوزال شکل میگیرد، لذا بسیار حایز اهمیت است.
موضوع(عنوان) پروپوزال بیانگر ایده‌­ها و نوآوری‌­های موجود در تحقیق بوده و به نوعی نشان­‌دهنده هدف پژوهشگر از انجام تحقیق است. عنوان پروپوزال یکی از مهم‌­ترین بخش‌­هایی است که خواننده به دفعات در معرض با آن مواجه می‌­شود و اولین تصمیم­‌گیری در مورد محتوای پژوهش، با مطالعه عنوان پروپوزال اتفاق می­‌افتد. عنوان پروپوزال نباید خیلی طولانی یا خیلی کوتاه باشد، زیرا در صورتی که عنوان کوتاه با تعداد کلمات نگارش شود، به ناچار باید از واژه­‌های کلی استفاده شود که موجب ابهام عنوان پروپوزال برای خواننده آن خواهد شد؛ همچنین در صورتی که تعداد واژه‌­ها در عنوان بیش از حد استاندارد باشد، موجب پیچیده شدن عنوان پروپوزال، سردرگمی خواننده و عدم درک او خواهد شد. بنابراین نگارش عنوان پروپوزال باید در عین جذابیت، با تعداد کلمات استاندارد صورت بپذیرد.

انتخاب موضوع تحقیق پروپوزال

سه روش اصلی در انتخاب موضوع پروپوزال
برای اینکه پژوهشگر بتواند موضوع مناسبی برای پروپوزال خود انتخاب کند، می­تواند یکی از سه روش زیر را به کار بگیرد.

  • انتخاب موضوع(عنوان) بر اساس هدف تحقیق

فرض کنید پژوهشگری قصد دارد موضوع تحقیق­ خود را با حداقل تعداد کلمات نگارش کند و نمی­داند که چطور باید آن را معرفی نماید. بهترین روش برای این کار نگارش عنوان پروپوزال با توجه به هدف تحقیق است. چنانچه هدف تحقیق پروپوزال او بررسی رابطه میان چند فاکتور است و یا قصد دارد تاثیر یک فاکتور بر فاکتور دیگری را بسنجد، می­تواند آن را در عنوان بیان کند. این روش انتخاب موضوع یکی از رایج­ترین و پرکاربردترین روش های انتخاب عنوان برای هرگونه تحقیق از جمله پروپوزال است.

  • انتخاب موضوع(عنوان) بر اساس فاکتورهای تحقیق

چنانچه تحقیق پروپوزال پژوهشگر فاکتورهای مختلفی را در بر می­گیرد، می­تواند این فاکتورها را در قالب چند کلیدواژه ترکیب کرده و به عنوان موضوع ارائه نمایید. برای مثال:

"فاکتورهای موثر بر رفتار خرید مشتریان فروشگاه­های زنجیره­ای کوروش"

"دسترسی و قیمت: فاکتورهای موثر بر انتخاب محصول در فروشگاه"

همچنین پژوهشگر می­تواند روش تحقیق پروپوزال خود را به همراه کلید­واژه های موضوع تحقیق پروپوزال، برای نگارش عنوان انتخاب کند. برای مثال نمونه زیر را در نظر بگیرید:

"فراتحلیل محتوای توسعه پایدار در ژورنال های علمی و پژوهشی"
(فراتحلیل یا Meta analysis یک روش تحقیق کیفی پرکاربرد در نگارش مقالات علمی است. )

برخی از پژوهشگران سعی می­کنند پس از اتمام پروپوزال و مشخص شدن هدف، چارچوب و روش تحقیق پروپوزال خود اقدام به انتخاب موضوع کنند،در صورتیکه توصیه می­شود پژوهشگر در اولین مرحله و پیش از اقدام به تهیه پروپوزال خود این کار را انجام دهد تا چشم ­انداز روشنی از مراحل پژوهش در اختیار او قرار می­دهد.

چنین اقدامی همچنین کمک می­کند که پژوهشگر بداتد دقیقا به دنبال چه منابعی باشد و از محدوده پژوهش خارج نشود.

انواع مختلف پروپوزال - ویژگی های یک پروپوزال خوب - فرآیند تصویب پروپوزال

یکی از فرآیندهایی که ممکن است در زمان نگارش و آماده سازی پروپوزال با آن روبرو شوید، اصلاح و برطرف کردن مشکلات پروپوزال پیش از تصویب آن است. این مرحله با عنوان بهبود و تقویت پروپوزال نیز شناخته می شود و در مطالب پیشین برای شما بیان کردیم که در فرآیند تصویب پروپوزال ممکن است 4 حالت برای پروپوزالتان اتفاق بیافتد.

1. حالت اول: تصویب پروپوزال

2. حالت دوم: تصویب پروپوزال با اصلاحات کم

3. حالت سوم: تایید پروپوزال با اصلاحات زیاد

4. حالت چهارم: ریجکت کردن پروپوزال

در فرآیند نگارش پروپوزال ممکن است با حالت دوم و سوم روبرو شوید و کمیته تخصصی دانشگاه از شما درخواست کند که قبل از تصویب و نهایی شدن یک پروپوزال اقدام به اصلاح، تقویت و بهبود محتوا در برخی بخش های مشخص کنید. پروپوزال هر دانشجو پایه و اساس کار پژوهشی وی را تشکیل می دهد و شخص نخواهد توانست بدون داشتن یک پروپوزال کامل و صحیح اقدام به نگارش و تهیه پایان نامه یا تز دکتری کند. معمولا به ندرت اتفاق میافتد که پروپوزال تهیه شده توسط دانشجو در همان ابتدا مورد تایید اساتید مشاور و راهنما قرار بگیرد و تا مرحله تصویب پیش برود. پروپوزال بارها و بارها قبل از تصویب نهایی توسط کمیته تحصیلات تکمیلی بهبود یافته و تقویت می شود. اما مهمترین دلایل برای اصلاح تقویت و بهبود پروپوزال به خاطر عوامل زیر خواهد بود:

1. انتخاب موضوع نامناسب: ممکن است موضوعی که انتخاب کرده اید تکراری، غیرکاربردی یا مشکل عدم وجود کانتریبیوشن داشته باشد. انتخاب موضوع تحقیق اصلی ترین و مهمترین بخش در نگارش پروپوزال است و دانشجو می بایست قبل از انتخاب سعی کند مقالات بسیاری را مطالعه کرده و جستجوهای زیادی را در پایگاه های مختلفی مانند ایرانداک، گوگل اسکولار، الزویر و غیره انجام دهد.

2. سولات و فرضیات غیر منطقی: در پروپوزال سوالات نامرتبط و غیرمنطقی را در ارتباط با فرآیند اجرای پژوهش مطرح کرده اید و یا فرضیات موجود در تحقیق مطابقتی با گویه ها استخراج شده ندارد و ارتباط درستی را شناسایی نکرده است.

3. گستردگی تحقیق و عدم توانایی در سنجش آن: موضوع و فاکتورهای تاثیرگذار در تحقیق آنچنان گسترده است که امکان ارزیابی و سنجش آن از طریق ابزارهای آماری موجود وجود ندارد و یا بسیار دشوار و پیچیده است.

اما چند نکته بسیار حیاتی و مهم در ارتباط با تقویت و بهبود محتوای پروپوزال وجود دارد که می بایست در بخش های مختلف اعمال شود. سعی کنید پیش از نهایی کردن نسخه اصلی پروپوزال برای تحویل به کمیته تخصصی این موارد را در پروپوزال بررسی و اعمال کنید. نکته اول تقویت محتوای پروپوزال در بخش ضرورت انجام تحقیق است و می بایست توجیه دقیقی از انجام تحقیق و انتخاب موضوع فراهم کنید. نکته دوم تقویت بخش ادبیات موضوع است که نشان دهنده تسلط شما بر مفاهیم و فاکتورهای تحقیق می باشد. نکته سوم تمرکز بر ابزار گردآوری داده ها و نحوه تحلیل اطلاعات گردآوری شده است. مخاطبان می خواهند بدانند که جامعه آماری شما در برگیرنده چه افرادی بوده و شما قصد دارید چطور از آنها اطلاعات لازم را جمع آوری کنید. بنابراین قانع کننده ترین و بهترین روش را برای این کار انتخاب کنید و حتی می توانید از نظر اساتید مشاور و راهنما نیز استفاده نمایید. و در نهایت نکته چهارم بررسی محتوا از نظر وجود مشکلات نوشتاری، ویراستاری و پلاجریسم که میتواند کیفیت نهایی پروپوزال را تا حد قابل قبولی بالا ببرد.

نگارش یک مقاله ISI هدفی است که بسیاری از دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در مقطع کارشناسی، ارشد و یا دکتری به دنبال آن هستند.
چنانچه در گذشته با فرآیند نگارش مقاله آشنا شده باشید، درخواهید یافت که نوشتن هر گونه پژوهش و تحقیقی اعم از کمی یا کیفی دشوار بوده و به صرف زمان زیادی نیاز دارد. حتی اگر مقالات شما در حد یک پژوهش ساده برای سابمیت در یک ژرونال بین المللی معمولی که ایندکس ISI, ISC, SCOPUS نیست، نیز باشد قطعا زمان زیادی نیاز دارد تا به شکل یک تحقیق قابل قبول در بیاید.
این پژوهش باید در ساده‌ترین حالت یک ساختار استاندارد داشته باشد (چکیده، مقدمه، ادبیات، روش تحقیق، نتیجه گیری)، پلاجرسیم بالا نداشته باشد، محتوای آن روان و با کیفیت باشد، غلط املایی و نگارشی نداشته باشد و مواردی از این دست در آن رعایت شده باشد.
این نکات ساده که ذکر شد، برای یک مقاله ساده ژورنالی بود اما یک مقاله ISI قطعا می‌بایست فاکتورها و ویژگی‌های منحصر به فرد‌تری داشته باشد تا بتواند پذیرش گرفته و در ژورنال مورد نظر چاپ شود.
نکاتی مختصر در ارتباط با نگارش یک مقاله ISI
1. انتخاب ژورنال پیش از نگارش مقاله: یکی از استراتژی‌هایی که پیش از شروع نگارش مقاله ISI استفاده می‌شود و معمولا دانشجویان از این روش برای گرفتن پذیرش سریع‌تر استفاده می‌‌کنند، انتخاب ژورنال است. برخی از محققان پیش از سابمیت مقاله در مورد موضوع مورد نظر یا همکاری با داوران و سردبیران در یک ژورنال به توافق رسیده و در مراحل بعد شروع به نگارش و تهیه مقاله می‌کنند. انتخاب ژورنال می‌بایست با توجه به فاکتورهای مختلفی انجام پذیرد و پیش از نهایی کردن آن سعی کنید ایمپکت فاکتور، مدت زمان ریوو، فرآیند چاپ، هزینه چاپ یا سابمیت رو مورد بررسی قرار دهید.
2. پیرامون هدف تحقیق و عنوان پژوهش نگارش کنید: یکی از مشکلات عمده در نگارش مقاله ISI که به دفعات موجب ریجکت آن شده و کیفیت پژوهش را به شدت پایین می آورد، خارج از بحث نگارش کردن است. منظور از خارج از بحث نگارش کردن این است که هدف و عنوان پژوهش را فراموش کرده و عناوینی را در پژوهش پوشش دهید که در چارچوب تحقیق نمی‌باشد. محدوده تحقیق و مفاهیم اصلی تحقیق را مشخص کرده و سعی کنید میزان مرتبط بودن یا نبودن آن را بررسی نمایید. هرگونه مفاهیم غیرمرتبط، اضافه نگاری، نگارش خارج از چارچوب و موارد مشابه می‌تواند کیفیت پژوهش شما را پایین آورده و زمینه ریجکت را فراهم کند.
3. موضوع با نوآوری و کانتریبیوشن بالا انتخاب کنید: انتخاب موضوع تحقیقی که کانتریبیوشن بالایی دارد و به مسائل و موضوعات منحصر به فرد، جدید و مبتنی بر روندهای موجود در جامعه و محیط آکادمیک می‌پردازد شانس چاپ و پذیرش را بالا می‌برد. قبل از اینکه نگارش مقاله ISI را آغاز کنید باید در ژورنال‌های مختلف به دنبال موضوعات جدید و به روز و جدیدترین عنوان‌های تحقیقاتی موجود باشید. برای بالا بردن کانتریبیوشن در موضوع می‌توانید از روش‌های بررسی مقالات جدید، بررسی ترندها در ژورنال‌ها، ترکیب کردن مدل‌های موجود، ادغام مفاهیم و اضافه کردن فاکتورهای جدید به مدل‌های موجود بهره ببرید.
4. چارچوب و ساختار استاندارد برای مقاله مشخص کنید: داشتن یک چارچوب و استاندارد مشخص برای نگارش مقاله ISI در قالب یک فایل ورد یا PDF می‌تواند انسجام بالایی به کارتان بخشیده و آن را مناسب پذیرش و چاپ سریع کند. در زمان نگارش یک مقاله ISI سعی کنید الگوی مشخصی داشته‌ باشید و تعیین کنید که در هر بخش به دنبال قرار دادن و اضافه کردن چه مفاهیمی هستید. برای انتخاب این چارچوب‌های استاندارد می‌توانید به سایت الزویر و یا امرالد مراجعه کرده و تمامی فاکتورها و استانداردهای مشخص برای هر بخش را استخراج و مطالعه کنید.
5. منابع به روز و مرتبط انتخاب کنید: انتخاب منابع و مقالات جدید میتواند به کیفیت پژوهش شما کمک بسزایی کرده و محتوای آن را به شکل قابل ملاحظه‌ای بهبود ببخشد. انتخاب منابع به روز علاوه بر منطبق کردن پروژه تحقیقاتی شما بر مسائل جدید موجود در جامعه این مزیت را دارد که کفیت کار و نتایج بدست آمده را بهبود می‌‌بخشد. برای این منظور توصیه می‌شود در زمان انتخاب مقالات و مقاله بیس برای نگارش تحقیق به زمان چاپ و به روز بودن آن توجه کنید.
6. یک بیان مسئله قوی تدوین کنید: بیان مسئله در مقاله می‌تواند توجه مخاطبان را به اهمیت موضوع جلب کرده و شانس پذیرش و چاپ را بالا ببرد. زمانی که یک مقاله از بیان مسئله قوی، متقاعد کننده، مرتبط با عنوان تحقیق و کاربردی برای مسائل جامعه برخوردار باشد می‌تواند علاوه بر چاپ سریع تضمین کننده سایتیشن بالا برای مقاله باشد. نحوه نگارش بیان مسئله باید به گونه ای باشد که در آن بر یک مشکل مهم در حوزه پژوهش اشاره کرده، راه حل ارائه نماید و کاربردهای آن برای توسعه علم و جامعه تبیین شود. وجود این فاکتورها در مقاله ISI موجب بالا بردن شانس چاپ و پذیرش است.
7. اصول و قواعد نگارش را به دقت رعایت کنید: رعایت اصول و قواعد نگارش نیازمند تسلط بالا به زبان انگلیسی است. البته می‌توانید از نرم افزارهای گرامری و تصحیح زبان نیز در این زمینه بهره ببرید ولی بخاطر داشته باشید که یک مقاله ISI باید از نظر کیفیت متنی و گرامری در سطح مناسبی قرار داشته باشد.
8. مباحث مربوط به فرضیات، سوالات، مدل و روش تحقیق را به دقت رعایت کنید: بخاطر داشته باشید که در یک مقاله ISI تمامی مباحث از جمله فرضیات، سوالات، مدل و روش تحقیق باید در انطباق و همسو با موضوع تحقیق باشند. بخاطر داشته باشید که تمامی این مراحل باید به ترتیب طی شوند تا محتوای مقاله شما از کیفیت لازم برخوردار باشد. اول سوالات، دوم فرضیات، سوم مدل و در نهایت روش تحقیق ارائه می شود.
9. پلاجریسم و قواعد ترجمه را به دقت بازنگری کنید: آخرین و مهمترین نکته رعایت حقوق کپی رایت و عدم وجود پلاجریسم است. در زمان نگارش، ترجمه، اصلاح، اضافه کردن محتوا، ویراستاری، رفع مشکلات گرامری و تمامی این مراحل موجود باید به مبحث پلاجریسم دقت ویژه ای داشته باشید.
SCOPUS -  EMRALD -  PUBMED