نگارش پروپوزال ارشد و دکتری…
Proposal…
پایان نامه ارشد و رساله دکتری.…
Dissertation…
نگارش، استخراج و ترجمه مقاله…
Article…
بودجه ملی ایران
بودجه ملی ایران یک برنامه یکساله مالی است که توسط سازمان برنامه بودجه در پایان سال مالی قبل یا در ابتدای سال مالی جدید آماده شده و پس از تایید هیئت وزیران به مجلس ارائه می شود. پس از آنکه فرآیند به رای گذاشتن لایحه بودجه سال جاری با حضور نمایندگان مجلس مورد بررسی و رایزنی های لازم قرار گرفت، در نهایت تصویب شده و به شورای نگهبان ارائه میشود. در صورتی که شورای نگهبان لایحه بودجه را مورد تایید قرار دهد، آن را برای اجرایی شدن به رئیس قوه مجریه یعنی ریاست جمهوری ابلاغ خواهد کرد. بطور کلی هدف از ارائه لایحه بودجه این است که دولت بتواند پیشبینی های خود از میزان درآمد و هزینه در بخش های مختلف کشور را به اطلاع سران کشور و عموم مردم برساند. اساسا طرح لایحه بودجه کشور می بایست منطبق بر سیاست های کلان نظام جمهوری اسلامی ایران بوده و با توجه به اهداف بالادستی و ضرورت تحقق آنها تدوین و ارائه شود. در برخی از موارد مشاهده شده است که بدلیل تضاد بین دولت و مجلس، کلیات لایحه بودجه به تصویب مجلس نرسیده و تعارضاتی بین این دو نهاد کشوری بروز کرده است. اساساً یکی از چالش برانگیزترین فرآیندها در معادلات بین نهادهای مختلف در کشور همین موضوع تصویب و تعیین تکلیف لایحه بودجه است. اگر بخواهیم کلیات لایحه بودجه را برای مخاطبان به صورت شفافتر بیان کنیم باید بگوییم که لایحه بودجه شامل دو بخش اساسی است. بخش اول به پیشبینی درآمدهای دولت پرداخته و بخش دوم پیشبینی در مورد محل هزینه های دولت است. در بخش اول که مرتبط به پیشبینی درآمد است، دولت باید محل دقیق درآمدها و پیشبینی خود از تحقق آنها را بیان کند. برای مثال در این بخش دولت مشخص می کند که به چه اندازه از فروش نفت خام، گاز یا فرآورده های پتروشیمی درآمد خواهد داشت و یا محلهای دیگری برای تامین مالی و درآمد در کشور وجود دارد یا خیر مانند صادرات غیرنفتی، گردشگری، مالیات و غیره. در بخش هزینه های لایحه بودجه کشور محل اختصاص این درآمدها مشخص می شود که در آن نوع هزینه کرد دولت با جزئیات ارائه شده و در اختیار تصمیم گیرندگان قرار می گیرد. برای مثال در این بخش از لایحه بودجه مشخص می شود که چه سازمان ها و یا چه نهادهایی به چه میزان از دولت پول دریافت خواهند کرد. بطور کلی بخش هزینه های دولت میبایست منطبق بر اولویت های توسعه نظام جمهوری اسلامی ایران و اهداف کلان کشوری باشد.
لایحه بودجه سال 139۸ در کل کشور
متن کامل لایحه بودجه سال 98 به مبلغ بیش از 1700 هزار میلیارد تومان پس از کشمکش های زیادی بین دولت و مجلس در نهایت برای اجرایی شده به قوه مجریه ارجاع داده شد. با توجه به محتویات لایحه بودجه سال 1398، بیش از 400 هزار میلیارد تومان از این بودجه مربوط به منابع عمومی دولت است که از این میان مبلغی بالغ بر 70 هزار میلیارد درآمدهای بخش عمومی از جمله وزارتخانه ها و موسسات دولتی است. بودجه عمومی مربوط به دستگاه های حاکمیتی دولت بوده و برای استقرار حاکمیت و اقتدار نظام اسلامی برنامه ریزی و ارائه می شود. ایرادهای بسیاری از طرف کارشناسان و متخصصان به لایحه بودجه 98 وارد بود که یکی از آنها کاهش یک دلاری قیمت نفت نسبت به سال گذشته یعنی پیشبینی هر بشکه نفت 54 دلاری بود که تا حدی غیرواقعی بوده و مشکلات فراوانی را برای دولت به همراه داشت. همچنین در این لایحه بودجه احتمال کسری انباشته نسبت به سال قبل بیشتر است چرا که از یک طرف درآمدهای دولت بعلت تحریم و کاهش قیمت نفت کمتر شده و از طرف دیگر به علت افزایش تورم افسار گسیخته نیاز است که بودجه اختصاص یافته به بخش های مختلف بیشتر شود. بنابراین نتیجه این فرآیند کسری بودجه بیشتر نسبت به سال قبل خواهد بود. در همین راستا بخش عمده ای از بودجه اختصاص یافته به نهادهای استراتژیک و راهبردی ایران افزایش یافته و به اجبار بودجه انقباضی تر برای سایرین در نظر گرفته می شود. یکی دیگر از انتقادهای کارشناسان به طرح هدفمندسازی و اصلاح آن در لایحه بودجه 1398 بود که علارغم تذکرهای بسیار باز هم تغییری نکرده بود. یکی از تذکرها در زمینه اصلاح طرح هدفمندسازی یارانه ها اختصاص مبلغ بیشتر به اقشار کم درآمد و شناسایی اقشار پردرآمد و حذف آنها در لایحه بودجه 98 بود که محقق نگردید. متاسفانه دولت همچنان توضیح روشنی برای پرداخت یارانه نقدی 45 هزار تومانی به بیش از 70 میلیون نفر ندارد که از میان این جمعیت کثیر به جرات می توان گفت که این مبلغ سهم بسزایی در زندگی 30 میلیون نفر نخواهد داشت.
ماده واحده و جداول کلان منابع و مصارف بودجه
پیوست شماره ۱ (اعتبار طرح های تملک دارایی های سرمایه ای)
پیوست شماره ۲ (درآمدها و واگذاری دارایی های سرمایه ای و مالی)
پیوست شماره ۳ (بودجه شرکت های دولتی، بانک ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت)
پیوست شماره ۴
- اندیس ۱ (اعتبارات هزینه ای و تملک دارایی های سرمایه ای برحسب برنامه و فعالیت)
- اندیس ۲ (برآورد اعتبارات دستگاه های اجرایی ملی برحسب برنامه و فعالیت)
لایحه بودجه سال 139۷ در کل کشور
لایحه بودجه سال 1397 در میان لوایح قبلی با حجم بی سابقه ای از انتقادات مواجه شد و یکی از دلایل آن این بود که برای اولین بار محتوای آن به سرعت در میان خبرگان و عموم مردم انتشار یافته و اشخاص با سطح دانش مختلف اقدام به بررسی و رایزنی در مورد آن کردند. بسیاری از نخبگان و افراد جامعه اعتقاد داشتند که محتوای لایحه بودجه و نحوه اختصاص بودجه به برخی از نهادهای خاص کاملا در تضاد با شعارهای انتخاباتی حسن روحانی بوده و به نوعی احساس پشیمانی و سرخوردگی در میان رای دهندگان به وی ایجاد کرده یود. بودجه سال 97 نسبت به سال مالی قبلی رشد 10 درصدی داشته و مبلغ آن به حدود 1100 هزار میلیارد رسیده بود. لازم به ذکر است اگر این افزایش 10 درصدی در مبلغ بودجه سال 97 را با نرخ تورم رسمی اعلام شده توسط بانک مرکزی مقایسه کنیم متوجه خواهیم شد که افزایش 10 درصدی تورم و افزایش 10 درصدی بودجه ملی کل کشور یکدیگر را خنثی کرده و تغییری در مبلغ بودجه نسبت به سال 96 ایجاد نشده است. بودجه اختصاص داده شده به یارانه های نقدی نیز کاهش تقریبا 50 درصدی را نسبت به سال قبل داشته و از مبلغ 42 هزار میلیارد در سال 96 به 23 هزار میلیارد در سال 97 رسیده است. پیشبینی دولت در مورد درآمدهای نفتی نیز نسبت به سال قبل با کاهش مواجه بوده و دولت مبلغ صادرات و فروش نفت در سال 97 را معادل 101 هزار میلیارد در نظر گرفته است که 10 هزار میلیارد کمتر از سال 96 است. اگر بخواهیم از جنبه مثبت به این قضیه نگاه کنیم می توانیم آن را نویدبخش کاهش وابستگی دولت و کشور به درآمدهای نفتی بدانیم. یکی دیگر از زمینه های لایحه بودجه 97 که انتقادات بسیاری را داشت، نحوه و میزان اختصاص بودجه به نهادهای نظامی و امنیتی بود که مبلغ آن معادل 50 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شد. بر اساس آن بودجه وزارت اطلاعات معادل 9 درصد و بودجه نیروی انتظامی معادل 30 درصد نسبت به سال قبل افزایش یافته بود. تحقیقات کارشناسان و محققان مرکز پژوهش های مجلس نشان می دهد که دولت در اسل 97 حداقل با 43 هزار میلیارد تومان کسری بودجه مواجه خواهد شد، چرا که با توجه به شرایط پیچیده اقتصادی کشور درآمد دولت بیشتر از 325 هزار میلیارد تومان نمی تواند باشد و این مبلغ 40 هزار میلیارد تومان از مبلغ ارائه شده در لایحه بودجه سال 97 کمتر خواهد بود.
ماده واحده و جداول کلان منابع و مصارف بودجه
پیوست شماره ۱ (اعتبار طرح های تملک دارایی های سرمایه ای)
پیوست شماره ۲ (درآمدها و واگذاری دارایی های سرمایه ای و مالی)
پیوست شماره ۳ (بودجه شرکت های دولتی، بانک ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت)
پیوست شماره ۴
- اندیس ۱ (اعتبارات هزینه ای و تملک دارایی های سرمایه ای برحسب برنامه و فعالیت)
- اندیس ۲ (برآورد اعتبارات دستگاه های اجرایی ملی برحسب برنامه و فعالیت)
لایحه بودجه سال 1396 در کل کشور
لایحه بودجه سال 1396 در زمان مقرر و به شکل بسیار رسمی در اختیار نمایندگان مجلس به منظور بررسی و ارزیابی قرار گرفت. بر اساس اطلاعات ارائه شده در لایحه تدوین شده، مبلغ بودجه در سال 1396 معادل 1085 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است که برای اولین بار در تاریخ مبلغ بودجه بیش از 1000 میلیارد در نظر گرفته شد. بودجه سال 1396 حساسیت بسیار کمتری در میان نخبگان و متخصصان ایجاد کرده بود چراکه بر خلاف صحبت های و شایعات بسیار در مورد حذف یارانه های نقدی بخش عمده ای از افراد جامعه، هیچ تغییری در این موضوع ایجاد نشده بود و همچنان این مبلغ به بیش از 70 میلیون نفر در کشور پرداخت میشده است. اما نکته ای که برخی منتقدان به شعارهای حسن روحانی را حساستر کرده بود این بود که بودجه قابل توجهی به سه نهاد وزارت دفاع، ستاد کل نیروهای مسلح و بسیج اختصاص داده شده بود که حتی از مبلغ بودجه سال 97 نیز بیشتر است. بر اساس طرح لایحه بودجه سال 1396، دولت این حق را داشت که برای جبران کسری موجود در بودجه از صندوق توسعه ملی برداشت کرده و کمبودهای خود را جبران کند و این در حالی است که دولت وظیفه دارد درآمدهای نفتی خود را در صندوق توسعه ملی برای عمران و آبادی کشور پس انداز کند و این بزرگترین تعارض لایحه بودجه سال 1396 است. در سال 1396 قیمت دلار در بازار آزاد 3900 تومان بود که دولت بودجه خود را بر اساس دلار 3300 تومان بسته و تهیه نموده بود، حال دولت این تفاوت 600 تومانی در بودجه را با چه وسیله و روشی جبران و اصلاح می کرد یکی از ابهاماتی بود که لایحه بودجه 96 داشت. یکی از وظایف دولت این است که سالانه مبلغ 3% از کل درآمد های دولت را به صندوق ذخیره ملی برای آیندگان واریز کند و این در حالی است این میزان از 29 درصد در سال های گذشته به 20 درصد در سال 96 رسیده است و طی سالهای آتی با توجه به مشکلات اقتصادی و افازیش هزینه ای دولت، این مبلغ کاهش خواهد یافت.
ماده واحده و جداول کلان منابع و مصارف بودجه
پیوست شماره ۱ (اعتبار طرح های تملک دارایی های سرمایه ای)
پیوست شماره ۲ (درآمدها و واگذاری دارایی های سرمایه ای و مالی)
پیوست شماره ۳ (بودجه شرکت های دولتی، بانک ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت)
پیوست شماره ۴
- اندیس ۱ (اعتبارات هزینه ای و تملک دارایی های سرمایه ای برحسب برنامه و فعالیت)
- اندیس ۲ (برآورد اعتبارات دستگاه های اجرایی ملی برحسب برنامه و فعالیت)
منبع: وب‌سایت سازمان برنامه و بودجه کشور (www.mporg.ir)
آینده‌پژوهی ایران
آینده پژوهی ایران یکی از گزارش های بسیار با ارزش و کاربردی تهیه شده توسط تیمی قوی از پژوهشگران رسانه تخصصی "آینده بان" است. هر ساله این رسانه تخصصی و فعال در حوزه پژوهش به مطالعه سناریو ها و مسائل احتمالی پیش روی جامعه و کشور پرداخته و با نظر سنجی و گردآوری داده های متنوع از مخاطبان در جامعه اقدام به تهیه و ارائه یک گزارش کاربردی با نام آینده پژوهی می کند. رسانه تخصصی آینده بان با هدف ساخت آینده ای بهتر برای مردم شریف ایران اقدام به پایش و بررسی اخبار و رویدادهای معطوف به آینده کشور می کند که ممکن است بر زندگی و فعالیت های مردم عادی تاثیرگذار باشد. یکی از توانمندی های پژوهشی آینده بان این است که توانسته است گزارش آینده پژوهی را با توجه به نیاز جامعه به زبان ساده و کاملا قابل فهم و از طرف دیگر کاملا کاربردی برای متخصصان و محققان تهیه و تدوین نماید. بر اساس تعریف ارائه شده توسط تیم تخصصی آینده بان، این رسانه تخصصی تنها با هدف ارائه گزارش و پژوهش علمی برای آینده شکل نگرفته است بلکه قصد دارد دیدگاه آینده نگری را در جامعه نهادینه کرده و یک ارتباط منطقی بین پژوهش های علمی و آینده ایران ایجاد کند. این تیم تخصصی برای اولین بار فعالیت پژوهشی خود را در اسفند ماه 1392 مصادف با اول مارس 2014 "روز جهانی آینده" آغاز کرد. برای اولین بار با موافقت بسیاری از سازمان های مردم نهاد و جوامع بین المللی در سال 2012 برای پاسداشت خدمات ارزنده دانشمندان و کارشناسان برای تغییر زندگی مردم در جهتی مثبت و فراهم آوردن شرایط بهتر برای آینده یک روز با نام روز جهانی آینده در نظر گرفته شد. این روز یکم مارس 2012 مصادف با 10 اسفند 1390 درنظر گرفته شد و از آن پس هرساله بسیاری از دانشمندان و پژوهشگران مطالعات برجسته و تاثیرگذار در آینده جوامع را در همایش ها و مجامع بین الملل مطرح کرده و به بحث و بررسی می گذارند.
آینده‌پژوهی ایران در سال ۱۳۹۳
اولین گزارش پژوهشی آینده بان درباره وضعیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ایران در سال 1393 منتشر گردید و در آن لیستی از چالش هایی که ممکن است جامعه ایران را تحت تاثیر قرار دهد، منتشر شد. بر اساس تحقیقات انجام گرفته توسط نخبگان و محققان تیم علمی آینده بان، از میان هزارن فاکتور مختلف داخلی و خارجی که می توانند برای جامعه ایران در سال 1393 تاثیر گذار باشند، تنها 10 مسئله عمده به عنوان چالش پیش روی ایران شناسایی و دسته بندی شدند. تمامی این فاکتورها با بررسی دقیق توسط محققان و با نظرسنجی عمومی از مخاطبان در جامعه گردآوری و تهیه شدند. این 10 چالش به ترتیب اهمیت عبارتند از تعیین تکلیف پرونده هسته ای، تشدید تنش های سیاسی و نزاع قدرت، تداوم تلاطم یا ثبات اقتصادی، تشدید بحران کم آبی و خشکسالی، افزایش مرکز گریزی و چالش تکثر فرهنگی، بحران آلودگی هوا، تزلزل نهاد خانواده، افزایش مشکلات سلامت روان، سقوط وجهه ملی صدا و سیما و کاهش سرمایه اجتماعی. در این فرآیند تمامی چالش های پیش روی جامعه ایران بصورت جداگانه بررسی شده و سناریو های احتمالی پیشبینی می شوند و البته الگوی های مختلفی برای تحلیل و رتبه بندی این چالش ها مورد استفاده قرار می گیرند. برای مثال پرونده هسته ای که برای آن 6 سناریوی احتمالی پیشبینی شده و احتمال رخ دادن هر کدام به صورت جداگانه با توجه به شواهد و اسناد مورد بررسی قرار می گیرد. در نهایت تمامی نتایج بدست آمده در قالب جدول آماده شده و با نمره مربوط به میزان اهمیت دسته بندی می شوند. توصیه می شود برای بررسی و مطالعه مشکلات پیش روی جامعه ایران و راه حل های احتمالی در سال 93 حتما سند حاضر را با عنوان "آینده پژوهی ایران در سال 1393" مطالعه فرمایید.
آینده‌پژوهی ایران در سال ۱۳۹۴
با توجه به استقبال بسیار بالای هموطنان از گزارش آینده پژوهشی سال 1393 و تقاضای زیاد برای استمرار روند گزارش سالانه پیشبینی مسائل پیش روی جامعه و کشور، تیم تخصصی آینده بان اقدام به انتشار یک گزارش پژوهشی دیگر با نام آینده پژوهی ایران در سال 1394 کرد. این گزارش 150صفحه ای اطلاعات و آمار بسیار با ارزشی را از چالش ها و سناریو های پیش روی کشور در سال 1394 برای مخاطب فراهم کرده و احتمال رخ دادن هرکدام را بصورت جداگانه بررسی و رتبه بندی می کند. یکی از تفاوت های اساسی گزارش آینده پژوهی در سال 1394 با سال قبل این است که در سال 1393 اطلاعات، آمار، تحلیل ها و بخش عمده ای از پیشبینی های گزارش با نظر مستقیم و ارزیابی نخبگان و متخصصان تهیه شده بود، اما گزارش سال 94 بصورت عمده مبتنی بر نظر مردم جامعه و گردآوری داده ها از طریق تحقیقات میدانی بود و شهروندان ایرانی سهم بسیار بیشتری در داده ها و آمار موجود در گزارش داشتند. فرآیند گردآوری و تحلیل داده ها در 4 مرحله از طریق پرسشنامه های آنلاین و نرم افزارهای آماری انجام پذیرفت که از این میان مرحله اول و دوم به جمع آوری داده ها از شهروندان اختصاص داشت و زمان آن از 5 اسفند تا 8 اسفند 93 بود. در این مرحله شهروندان و مخاطبان از طریق پرسشنامه آنلاین می بایست از میان 169 چالش به ترتیب مواردی که بیشترین اهمیت را داشتند، انتخاب می کردند. مرحله سوم شامل گردآوری داده ها از طریق نخبگان و کارشناسان برجسته بود که این افراد می بایست چالش های احتمالی پیش روی کشور را از میان 100 گزینه موجود انتخاب و رتبه بندی می نمودند و در نهایت مرحله چهارم که به تحلیل مسائل از طربق نرم افزارهای آماری اختصاص یافت. بر اساس تحلیل های انجام گرفته توسط کارشناسان مبتنی بر ماتریس مسائل، می توان مشکلات و چالش های اصلی پیشروی جامعه و شهروندان در سال 1394 را در قالب مسائل زیر دسته بندی نمود: پرونده هسته ای، قیمت نفت، داعش، قطبی شدن جامعه، تنش سبک زندگی، نزاع سیاسی، انتخابات مجلس، سرمایه های اجتماعی، یاس و سرخوردگی جوانان، افکار عمومی، اقتصاد مقاومتی، نارضایتی عمومی و باورهای مردم. دقت نظر محققان و پژوهشگران در شناسایی فاکتورها، احتمال تاثیرگذاری، تشخیص سناریو های احتمالی و راه حل کاربردی ستودنی و قابل تقدیر است. توصیه می شود برای بررسی مسائل و راه حل های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جامعه در سال 1394 به فایل زیر مراجعه نمایید
آینده‌پژوهی ایران در سال ۱۳۹۵
گزارش آینده پژوهی مبتنی بر نظر و آرای مردم که در سال 94 آغاز شده بود در سال 95 نیز ادامه داشت و در گزارش های این سال نیز چالش ها و مسائل پیش روی جامعه و احتمال وقوع آنها بررسی و پیشبینی شد. در گزارش آینده پژوهی تیم آینده بان در سال 1395، محققان این رسانه تخصصی از 1 تا 25 اسفند ماه 94 اقدام به جمع آوری و بررسی مستندات ارائه شده توسط شهروندان کرده و چالش ها را پس از ارزیابی های جامع شناسایی و دسته بندی کردند. در این گزارش نیز پس از طی 5 مرحله پژوهشی در اواخر سال 94 و اوایل سال 95، بیش از 1458 فاکتور و چالش اساسی پیشروی جامعه و کشور شناسایی شد که پس از نظرسنجی از شهروندان و بررسی های جامع نخبگان و متخصصان تیم آینده بان در نهایت 18 سناریو به عنوان مهمترین عوامل انتخاب گردید. از جمله چالشهای پیش روی کشور در سال 95 می توان به سناریو تداوم رکود، سناریو نبرد با عربستان، سناریو خروج از رکود، سناریو رکود تورمی، سناریو رکود نفتی، سناریو تورم تک رقمی، سناریو لغو برجام، سناریو تفاهم و آشتی، سناریو رونق اقتصادی، سناریو افزایش درآمد نفتی، سناریو بحران سیاسی داخلی و سناریو وضعیت قرمز اشاره کرد. یکی از موضوعات جالبی که کارشناسان و متخصصان آینده بان در سال 95 پیشبینی کرده بودند، لغو برجام و خروج از توافق هسته ای است که احتمال رخ دادن آن و عواقب آن در گزارش آینده پژوهی منتشر شده است.
آینده‌پژوهی ایران در سال ۱۳۹۶
رسانه تخصصی آینده بان پس از گذشت 4 سال از فعالیت تخصصی، حال به درجه ای از اعتبار و مهارت رسیده بود که علاوه بر گردآوری داده از شهروندان میتوانست تیم های تخصصی و نخبگان خارج سازمانی را به عنوان همکار در کنار خود داشته باشد. گزارش آینده پژوهی سال 96 علاوه بر نظرسنجی از شهروندان در مورد چالش های پیش روی ایران در سال 96، توانست از نظر نخبگان و کارشناسان خارج سازمانی نیز استفاده کرده و دید جامع تر و وسیع تری در ارتباط با شناسایی و بررسی مسائل پیشروی کشور بدست آورد. با توجه به مشارکت بالای شهروندان و نخبگان، در گزارش آینده پژوهی سال 96 تعداد بیشتری از چالش های پیشروی کشور شناسایی شده و این عوامل به 100 فاکتور افزایش یافت. بر اساس مدل پویش محیط، این 100 فاکتور در قالب 7 گروه اصلی دسته بندی شدند که عبارتند از مسائل اقتصادی شامل 18 چالش زیر مجموعه، مسائل سیاسی شامل 17 چالش، مسائل اجتماعی شامل 15 چالش، مسائل فرهنگی شامل 14 چالش، مسائل زیست محیطی شامل 13 چالش، مسائل سلامت شامل 12 چالش و مسائل علم و فناوری شامل 11 چالش. مراحل انجام تحقیق و تهیه گزارش آینده پژوهی سال 96 نیز در هفت مرحله شناسایی مسائل، سامان دهی مسائل، گزینش 100 مسئله، رتبه بندی مسائل، عدم قطعیت کلیدی و سناریو پردازی صورت پذیرفت.
آینده‌پژوهی ایران در سال ۱۳۹۷
پنجمین گزارش تخصصی آینده بان در قالب آینده پژوهی ایران در سال 97 با همکاری انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی، پژوهشکده آینده پژوهی سلامت، پایگاه اینترنتی سیویلیکا و بسیاری از نهادهای بالادستی کشور انجام گرفت. گزارش آینده پژوهی سال 97 نیز 100 مسئله بنیادین و اصلی را به عنوان چالش های پیشروی کشور شناسایی کرد و مبنای شناسایی این فاکتورها سال 96 قرار گرفت. مشابه گزارش سال قبل، مسائل پیشروی کشور در 7 گروه اصلی مسائل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی، سلامت و فناوری دسته بندی شد. با توجه به نتایج بدست آمده حاصل از نظرسنجی از شهروندان و ارزیابی های نخبگان، مشخص شد که مسائل اقتصادی نسبت به سال قبل اهمیت بیشتری را پیدا کرده اند و مسائل علمی و فناوری کمترین اهمیت را بدست آورده اند. در نهایت بر اساس نظر نخبگان سه فاکتور از مسائل اقتصادی کاسته شد و سه فاکتور جدید بر مسائل علمی و فناوری افزوده شد. از جمله چالش هایی که نسبت به سال قبل اهمیت بیشتری پیدا کرده بودند و باید به لیست چالش های پیشروی جامعه اضافه می شدند می توان به موارد زیر اشاره کرد. موانع کسب و کار، نرخ ارز، ساماندهی فعالیت ای اقتصادی نهادهای حاکمیتی خارج از دولت، فقر و نابرابرای فزاینده و تنگناهای معیشتی و چالش های توسعه صنعت گردشگری.
نقشه جامع علمی ایران
یکی از اهداف اصلی تدوین اسناد بالادستی در کشور تحقق آرمان های والای نظام جمهوری اسلامی ایران است. برای تحقق این اهداف تلاش همه جانبه، هماهنگ و هدفمند در تمامی ابعاد سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و همچنین برنامه ریزی دقیق برای تحقق این اهداف ضروری است. با توجه به اهمیت علم و فناوری در توسعه و پیشرفت جامعه و تحقق آرمان های انقلاب اسلامی از جمله احیای تمدن عظیم اسلامی، حضور سازنده و پیشرو در میان ملت ها و در نهایت برپایی عدالت و معنویت جهانی در سایه اسلام، نیاز است که یک برنامه مدون و جامع در جهت توسعه علم مبتنی بر مبانی اسلام نگارش و تهیه شود. نقشه جامع علمی کشور یکی از اسناد بالادستی مبتنی بر سند چشم انداز 1404 است که به توسعه علم بر پایه اهداف انقلاب اسلامی تاکید دارد. از جمله ویژگی های نقشه جامع علمی کشور می توان به موارد زیر بصورت خلاصه اشاره کرد:
سند نقشه جامع علمی کشور بگونه ای تدوین شده است که قابلیت تبیین الگوی پیشرفت اسلامی و ایرانی را داشته و دستورالعمل های آن مبتنی بر رهنمودهای رهبر کبیر انقلاب، مقام معظم رهبری و قانون اساسی کشور می باشد.
نقشه جامع علمی کشور یک سند مهم و بنیادین است که با تلاش گروه ها و سازمان های بسیاری از جمله وزارت علوم، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت بهداشت، حوزه علمیه و سایر نهادهای ذیربط تهیه و تدوین شده است.
مجموعه پژوهش ها و مستندات ارائه شده توسط نهادهای مختلف در قالب اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شده و در دسترس عموم قرار می گیرد.
با توجه به سند چشم انداز 1404 از جمله اهداف اصلی علم و فناوری در کشور موارد زیر است:
ایران اسلامی در سال 1404 می بایست برخوردار از انسان های صالح، فرهیخته، سالم و تربیت شده در مکتب اسلام و انقلاب اسلامی باشد و در زمینه های مختلف علمی از دانشمندانی طراز اول به عنوان برترین دانشمندان و پژوهشگران جهان بهره مند باشد
ایران اسلامی در افق 1404 باید توانا در تولید علم، توسعه علم و فناوری های نوین باشد و دستاوردهای آن را بدرستی بکار ببرد.
ایران اسلامی در افق 1404 پیشتاز در علم و فناوری است و به عنوان مرجع علمی و فناوری در جهان مطرح است.
در ادامه متن کامل نقشه جامع علمی کشور به همراه اسناد پشتیبان در اختیار شما عزیزان قرار گرفته است تا با مطالعه دقیق آن به اهداف توسعه علمی و فناوری کشور مبتنی بر مبانی اسلام و انقلاب پی ببرید.
سند نقشه جامع علمی کشور
اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور
تغییر در نظام آموزشی هر کشوری ممکن و قابل انجام است در صورتی که ظرفیت ها و پتانسیل ها کشوری به درستی شناسایی شوند و برای آن اهداف، چشم انداز روشن و برنامه ای کاربردی تدوین و تهیه شود. در همین ضرورت وجود یک نقشه را در زمینه علم و گسترش دانش در کشور احساس می شود که تصمیم گیران و سیاستگذاران آن را در یک قالب منسجم و قابل اجرا بنام نقشه جامع علمی کشور جمع آوری و ارائه می کنند. با توجه به اینکه سند نقشه جامع علمی کشور بر گسترش آموزش و پرورش مبتنی بر مبانی اسلام و مفاهیم انقلاب اسلامی تاکید دارد، بنابراین اهداف و برنامه های آن نیز در همین راستا تدوین شده است. این اهداف در نقشه جامع علمی کشور بصورت کلی و استراتژیک تعریف شده اند و برای درک جزئیات آن نیاز است که اسناد پشتیبان را مطالعه و بررسی نمائید. اول سند پشتیبان مربوط به کمیته آموزش است که به دو سرفصل کلی می پردازد. اولین سرفصل مربوط به فلسفه تعلیم و تربیت رسمی از دیدگاه اسلام است که به ماهیت، مفاهیم، فلسفه، جایگاه و مبانی تعلیم و تربیت پرداخته و ارتباط آن با اسلام را از طریق اسناد و روایات مختلف بیان می نماید. دومین سرفصل نیز به جایگاه انسان، تعلیم و تربیت در سند چشم انداز 1404 و ویژگی های نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی در زمان تعیین شده اشاره دارد. به منظور آشنایی با محتوای سند کمیته آموزش از زیرمجموعه های نقشه جامع علمی کشور می توانید به فایل زیر مراجعه نمایید.
اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور
اسناد کمیته آموزش
یکی دیگر از انواع اسناد بالادستی سند کمیته آموزش زیرمجموعه سند چشم انداز 1404 و نقشه جامع علمی کشور است و برخلاف سند قبلی محتوای آن به معرفی طرح ها و پروژه های جامع تدوین شده در ارتباط با آموزش و پرورش می پردازد. اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور به سه سند متفاوت از اسناد کمیته آموزش اشاره دارد که نباید آنها را با هم اشتباه گرفت و هرچند این سند با سند قبلی از نظر نام و عنوان یکسان است اما محتوای آن بطور کلی متفاوت می باشد. پیشتر بیان کردیم که اسناد کمیته آموزش اول از زیرمجموعه نقشه جامع علمی کشور به جایگاه تعلیم و تربیت در اسلام و بیان مبانی و مفاهیم مرتبط با آموزش در اسلام اشاره دارد اما سند کمیته آموزش که در این بخش به آن می پردازیم به معرفی طرح ها و پروژه ها بالادستی در جمهوری اسلامی ایران مرتبط با آموزش و پرورش پرداخته و آنها را به مخاطبان معرفی میکند. این سند هفت بخش اصلی را شامل می شود که بخش اول تا هفتم آن به ترتیب مربوط به طرح تدوین سند ملی آموزش و پرورش (مقدمات)، طرح تدوین سند ملی آموزش و پرورش (فلسفه تربیتی جمهوری اسلامی ایران)، طرح تدوین سند ملی آموزش و پرورش (گزارش تلفیق نتایج راهبردی)، طرح تدوین سند ملی آموزش و پرورش (چکیده مطالعات محیطی موثر)، رهنامه نظام تربیتی رسمی و عمومی جمهوری اسلامی، سند توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش و نقشه جامع علمی کشور در بخش آموزش اشاره دارد. تمامی این پروژه ها و طرح های بالادستی و ملی توسط دبیرخانه اجرایی ستاد تحول بنیادین آموزش و پرورش گردآوری شده و در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.
اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور
اسناد کمیته آموزش
سومین سند از اسناد پشتیبان مربوط به اسناد کمیته آموزش و از زیر مجموعه های نقشه جامع علمی کشور که محتوای آن به 5 بخش اصلی تقسیم می شود. در بخش قبلی بیان کردیم که اهداف و سیاست های آموزشی نظام جمهوری اسلامی ایران میبایست مبتنی بر پتانسیل ها و ظرفیت های کشوری باشد که در متن اصلی سند کلیات آن بیان شده و برای جزئیات باید به سند پشتیبان از اسناد کمیته آموزش در پیوست مراجعه نمایید. این سند پشتیبان 5 بخش اصلی را شامل می شود که به ترتیب عبارتند از بررسی فرصت ها و تهدیدهای نظام آموزش و پرورش کشور با نظر به محیط علمی، ارائه خلاصه گزارشی از فرصت ها و تهدیدهای نظام آموزش و پرورش، بررسی وضعیت موجود، تحلیل روند و توصیف بخش آموزش عالی در کشور و درنهایت مبانی نظری احصاء شاخص های ارزشیابی در نظام آموزش و پرورش. لازم به ذکر است که تحلیل روندها در نظام آموزش و پرورش بر اساس اطلاعات و مبانی ارائه شده در برنامه توسعه اول، دوم و سوم ارائه شده اند. این گزارش 400 صفحه ای یک تحلیل پژوهش گونه آکادمیک مبتنی بر تحلیل های SWOT را برای نظام آموزش و پرورش در نظام جمهوری اسلامی ایران فراهم می کند که مطالعه آن را به مخاطبان توصیه می کنیم.
اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور
کمیته علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر
سند کمیته علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر یکی دیگر از اسناد بالادستی است که زیرمجموعه نقشه جامع علمی کشور است و همانند اسناد پشتیبان کمیته آموزش به سه سند متفاوت با یک عنوان تقسیم می شود. این اسناد پشتیبان از زیرمجموعه های نقشه جامع علمی کشور در دو دسته کمیته آموزش و کمیته علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر تقسیم می شود و هر کدام از این کمیته ها بصورت جداگانه سه سند در ارتباط با نقشه جامع علمی کشور ارائه می نمایند. سند حاضر اولین سند از مجموعه سه سند کمیته انسانی، معارف اسلامی و هنر است که به هفت سرفصل کلی می پردازد که به ترتیب عبارتند از گزارش تلفیقی و جمع بندی از گروه ادبیات و زبان شناسی، سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه زبانشناسی، سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه ادبیات فارسی (گزارش تفصیلی)، سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه ادبیات فارسی (ویرایش اول)، خلاصه گزارش کارگروه ادبیات و سایر زبانها، سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه زبان عربی و سند شیوه نامه تحقیق. گزارش حاضر توسط کارگروه ادبیات و زبان شناسی زیر نظر کمیته علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر تهیه و تدوین شده است. لازم به ذکر است تمامی این کارگروه ها و کمیته ها زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی فعالیت می کنند.
اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور
کمیته علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر
دومین سند از مجموعه اسناد علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر به بررسی نقشه جامع علمی کشور در حوزه های اقتصاد، علوم اجتماعی، انسان شناسی و ارتباطات می پردازد. این سند یکی از باارزش ترین و با اهمیت ترین اسناد بالادستی از مجموعه اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور است. چرا که در بخش های مختلف علمی و آکادمیک به بررسی نقاط ضعف، فرصت ها و تهدید ها پرداخته و روش مقابله و استراتژی حل آن را بیان می کند برای مثال برنامه آموزش و پژوهش در حوزه اقتصاد صنعتی با ارائه تعریفی از واژگان و تاریخچه این رشته علمی آغاز شده و وضعیت کلی و مطلوب آن بررسی شده و در نهایت استراتژی هایی برای آن تدوین می شود. این فرآیند برای بسیاری از حوزه های علمی مرتبط به سرفصل های ذکر شده انجام گرفته است. دومین سند کمیته علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر به بخش اصلی تقسیم شده و به مباحث زیر از جمله سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه اقتصاد، سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه علوم اجتماعی، سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه انسان شناسی، سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه ارتباطات، سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه جمعیت شناسی، سند شیوه نامه تحقیق در حوزه اقتصاد و گزارش تلفیقی در حوزه علوم اجتماعی اختصاص دارد.
اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور
اسناد کمیته علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر
آخرین سند از مجموعه اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور و کمیته علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر به صورت ویژه بر مباحث علوم اجتماعی تمرکز دارد. این سند شامل چهار بخش اصل است که مددکاری اجتماعی، رفاه اجتماعی و برنامه ریزی اجتماعی را هدف قرار می دهد و آن را رمز موفقیت و توسعه مبانی تعلیم و تربیت مبتنی بر احکام اسلام و مبانی انقلاب اسلامی میداند. این سرفصل ها عبارتند از سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه برنامه ریزی اجتماعی، سند نقشه جامع علمی کشور در رشته تعاون و رفاه اجتماعی، سند نقشه جامع علمی کشور در رشته مددکاری اجتماعی، سند شیوه نامه تحقیق و تدوین نقشه جامع علمی کشور در حوزه علوم اجتماعی. این سند بسیار مهم عناوین درسی مختلف در حوزه علوم اجتماعی را مشخص کرده و سرفصل های درسی مرتبط به هرکدام را معرفی می نماید و در نهایت نواقص سرفصلی در هر بخش و در هر مقطع تحصیلی ارائه می شود. لازم به ذکر است تمامی مطالب و محتوای ارائه شده در این سند با بهره گیری از منابع و رفرنسدهی بین الملل تهیه و تدوین شده اند.
نظام‌نامه تدوین نقشه مهندسی فرهنگی
نظام نامه نقشه مهندسی فرهنگی توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی با هدف ایجاد بینش و درک مشترک فرهنگی و تدوین راهبردهای مهندسی فرهنگی کشور تدوین و تهیه شده است. بر اساس تعریف ارائه شده در نظام نامه فرهنگی، مهندسی فرهنگ کشور با هدف بازشناسایی، آسیب شناسی، پالایش و جهت دهی به فرهنگ کشور به سمت و سوی هویت اصیل اسلامی-ایرانی و با توجه به مقتضیات ملی و جهانی است. در این فرآیند فاکتورهای فرهنگی کشور در زمینه های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و غیره شناسایی شده و بر اساس اصول و مبانی انقلاب اسلامی جهت دهی، بازطراحی و اصلاح می شوند. در این فرآیند نیاز به تدوین استراتژی های خرد و کلان کشوری در زمینه فرهنگ، وضع و اعمال راهبردهای هدفمند و در نهایت تقسیم کار ملی است تا یتوان موفقیت پروژه را تضمین کرد. این سند یکی از سندهای باارزشی است که رویکرد کلان کشوری در جهت تبیین فرهنگ اسلامی را نشان داده و چشم اندازهای آن را ترسیم می نماید.
نگارش پروپوزال ارشد و دکتری
هدف از نگارش پروپوزال در عین ساده بودن بسیار حساس و با اهمیت است، اما بیاید آن را با بیان یک مثال برای شما آشکار کنیم. فرض کنید شما یک سرمایه گذار هستید و شخصی به شما مراجعه کرده و تصمیم دارد یک کسب و کار را راه اندازی کند. آیا هر پیشنهادی که به شما بدهد را قبول کرده و سرمایه خودتان را به او می دهید؟ آیا پیشنهاد کاری او انجام شدنی است یا خیر؟ آیا پیشنهاد کاری او نتیجه مطلوبی برای شما خواهد داشت و سود مناسبی به شما خواهد رساند یا خیر؟ اگر شما بدون توجه به این سوالات پیشنهاد فرد را قبول کرده و سرمایه گذاری را انجام دهید، ممکن است شانس موفقیت بسیار اندکی داشته باشید. برای این منظور قبل از قبول درخواست سرمایه گذاری از وی می خواهید که یک طرح کسب و کار را ارائه کرده تا دریابید که پروژه تا چه اندازه قابل انجام و سودده است.پروپوزال در حالت صنعتی و دانشگاهی نیز همین نقش را داشته و هدف آن متقاعد کردن مخاطب در مورد اهمیت و کاربردی بودن یک پژوهش یا پروژه است.
به طور کلی روش های مختلفی برای نگارش پروپوزال وجود دارد ولی تنها یک روش استاندارد منجر به دستیابی به نتیجه مطلوب می شود. بر اساس این روش شما می توانید بخش های مختلف یک پروپوزال را به صورت کاملا منطقی و دقیق در کنار هم قرار داده و نتیجه مناسبی را بدست آورید. در همین راستا سعی می کنیم به شما بیاموزیم که چگونه یک پروپوزال خوب و کاربردی بنگارید.
دانشمند روانشناس، مارتین ای پی سلیگمن برای شناخت درماندگی آزمایشی انجام داد که منجر به برنده شدن نوبل روانشناسی توسط وی شد.
ایشان ۲۰ سگ شیانلو را از ابتدای نوزادی درون یک قفس تربیت کرد به طوری که سگها در صورت نیاز پدال موجود در قفس را می
فشردند و بیرون می رفتند و پس از دستشویی کردن باز می گشتند.
ایشان پس از تربیت این سگ ها، آن ها را به دو قفس و در هر قفس ۱۰ قلاده تقسیم نمود. سپس درب قفس ( آزمایش)B را جوش
داد و ۳۰ روز، روزی ۳ بار به قفس B شوک الکتریکی می داد. سگهای قفس B در روزهای اول در زمان شوک بخاطر قفل بودن درب
خودشان را به میله های قفس میزدند و خونی و زخمی نتیجه ای نمی گرفتند . اما پس از چند روز سگها فهمیدند که با تلاش موفق
نمی شوند بجز اینکه زخمی شده و رنج زیاد می کشند. آنها یاد گرفتند که در زمان شوک در جای خود بایستند زیرا دست کم از زخمی
شدن در امان بودند.
سلیگمن در انتهای آزمایش درب قفس را شکست و آنها را به سگهای قبلی قفس A ( گواه) ملحق نمود ؛ همان قفس سالم که با
فشار اهرم درب باز می شد.
سپس شوک الکتریکی داد. فکر می کنید چه اتفاقی افتاد؟؟
تمام ۱۰ سگ گواه اهرم را فشار داده و بیرون آمدند اما سگهای ( آزمایش) در سرجایشان ایستاده و حرکت نکردند.
او بزرگترین نظریه قرن را ارائه کرد، یعنی (درماندگی آموخته شدنی است)
بدین معنا که موجودات یاد می گیرند بدبخت زندگی کنند.
پروپوزال برگرفته از واژه Propose در زبان انگلیسی و به معنای پیشنهاد دادن است و هدف از نگارش آن ارائه یک طرح تحقیقاتی یا عملیاتی برای یک موسسه یا سازمان می باشد. بر اساس تعریف ارائه شده توسط دانشنامه ویکی پدیا، پروپوزال سندی است که در آن یک طرح پژوهشی و یا تحقیقاتی پیشنهاد شده و هدف آن جذب حمایت یک موسسه یا سازمان می باشد. شاید بتوان گفت این تعریف تا حد بسیار زیادی صحیح است، چرا که در واقع پروپوزال انواع مختلفی دارد و تنها جنبه دانشگاهی آن مطرح نیست و معمولا سرمایه گذاران و مدیران قبل از شروع یک کسب و کار از متقاضیان درخواست نوعی پروپوزال یا طرح کسب و کار می کنند. حتی در مثال پروپوزال آکادمیک نیز، دانشجو بدون تایید دانشگاه و اساتید راهنما و مشاور نمیتواند پروپوزال را به مرحله پایان نامه یا رساله دکتری برساند. بنابراین مفهوم پروپوزال علاوه بر پیشنهاد یک موضوع، ماهیت جذب حمایت یک موسسه را نیز در بر می گیرد. شاید مناسبترین مفهوم برای پروپوزال توسط پایگاه علمی ویکی پدیا ارائه شده باشد، اما علاوه بر مفهوم پروپوزال باید به چند نکته بسیار مهم پیش از اقدام به نگارش پروپوزال دقت کنیم، این موارد عبارتند از:
نگارش و تهیه یک پروپوزال خوب یک فرآیند زمان بر و تخصصی است که علاوه بر دانش در حوزه موضوع تحقیق به تسلط بالا نسبت به ساختار علمی تحقیق نیز نیاز دارد. پژوهشگری که اطلاعات کافی در مورد بخش ها تشکیل دهنده یک پروپوزال یا استانداردهای نگارشی آن نداشته باشد حتی در صورت داشتن تخصص بالا در حوزه تحقیق، نمیتواند پروپوزال مطلوبی را ارائه نماید. آماده سازی یک پروپوزال با کیفیت و قوی می تواند تا جای ممکن فرآیند های مرتبط به آن یعنی تاییده دانشگاه یا موسسه، آماده سازی پایان نامه یا رساله، تهیه گزارش کار پروژه و غیره را تسهیل نماید. برای این منظور در این مطلب سعی میکنیم شما را با بایدها و نبایدهای نگارش پروپوزال آشنا کنیم تا به واسطه آن بتوانید یک پروپوزال با کیفیت و قوی ارائه نمایید.
پروپوزال صنعتی و تجاری - مفهوم پروپوزال
پروپوزال ها معمولا انواع مختلفی داشته و هر کدام از آنها بسته به نیاز متقاضی یا موسسه مورد نظر می تواند ساختار متنوعی داشته باشد. برای مثال پروپوزال های صنعتی ممکن است بنا بر درخواست سرمایه گذار بخش های جدیدی مانند بودجه بندی، زمان اجرای پروژه، تیم اجرایی پروژه و ابزار پیاده سازی به آن اضافه و بخش هایی مانند روش تحقیق یا ادبیات موضوع به کلی حذف شوند. اما در مقابل در پروپوزال دانشگاهی معمولا سختگیری چندانی در مورد جدول زمانبندی و بودجه بندی وجود ندارد و تاکید زیادی بر بخش ادبیات موضوع و متودولوژی می شود. ولی به طور کلی تمامی پروپوزال ها از یک سری بخش های یکسان و مشابه تشکیل شده اند که می توان آنها را به صورت زیر دسته بندی کرد.
academic proposal پروپوزال دانشگاهی
یک پروپوزال دانشگاهی با هدف تجزیه و تحلیل یک موضوع علمی و مطرح کردن فرضیاتی مرتبط با آن تهیه می شود. بطور معمول پروپوزال دانشگاهی قبل از نگارش تز دکتری و یا پایان نامه ارشد توسط دانشجو به اساتید مشاور و راهنما ارائه شده تا بواسطه آن اطلاعات بنیادینی در ارتباط با موضوع تحقیق در اختیار اساتید قرار بگیرد. واژه پروپوزال (Proposal) در ترجمه انگلیسی به معنای پیشنهاد دادن است و این واژه در معنای دانشگاهی به طرح پیشنهادی در مورد یک موضوع علمی اشاره دارد.
پژوهشگران اندکی هستند که درک کاملی از اهمیت پروپوزال داشته باشند و بتوانند اصول اساسی و استاندارد تحقیق را مبنای پروپوزال نویسی قرار دهند. در ساده ترین حالت اگر شما پروپوزال خوبی نگارش کنید می توانید اطمینان داشته باشید که یک تحقیق باکیفیت و کاربردی خواهید داشت. و در مقابل چنانچه پروپوزال شما از کیفیت پایینی برخوردار باشد می توان گفت که پژوهش مفیدی حاصل نخواهد شد. کلیدی ترین اهمیت نگارش پروپوزال این است که یک مشکل را در جامعه شناسایی کرده و راه حلی کاربردی برای آن ارائه می نماید. اما نگارش پروپوزال از جنبه های دیگر نیز اهمیت داشته و میتواند به پژوهشگر کمک کند. به طور کلی اهمیت پروپوزال در چند بخش کلی قابل دسته بندی است که عبارتند از:
اولین گام در نوشتن یک پروپوزال خوب این است که به خاطر داشته باشید که نوعی قرارداد بین خودتان و یک موسسه یا یک دانشگاه را نگارش می کنید. منظور از قرارداد این است که شما باید با جلب نظر مخاطب بتوانید توافق وی را برای انجام پژوهش جلب کنید واین به منزله یک قرارداد بین شما و موسسه مورد نظر است. زمانی که هیئت علمی دانشگاه و یا شخص سرمایه گذار در یک شرکت پس از انجام بررسی های اولیه در نهایت پروپوزال شما را رد می کنند یعنی عنوان و محتوای آن مورد تاییدشان نبوده و این قرارداد بین شما و موسسه مورد نظر نهایی نشده است. شما با نگارش یک پروپوزال باید نشان بدهید که یک موضوع یا مسئله بسیار اساسی را شناسایی کرده اید، راه حل کاربردی برای آن دارید و قصد دارید از ابزار و روش مناسبی برای حل آن استفاده کنید.
نتایج تحقیق موسسه REOPA درباره پروپوزال های تحقیقاتی:
38 درصد پروپوزال های نوشته شده رد می شوند، 46 درصد برای بازنگری بازگردانده می شوند و تنها 16 درصد پذیرفته می شوند.
71 درصد عناوین، مطلوب ارزیابی نشدند و تنها 29 درصد رضایت بخش بوده اند.
72 درصد مقدمه ها رضایت بخش نبوده اند 49 درصد وضوح و تمرکز نداشته اند.
تنها 29 درصد موارد اهداف تحقیق را به روشنی بیان نموده اند.
فقط 16 درصد از آن ها بیان مسئله را به خوبی نوشته اند
نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد و دکتری: راهنمای کامل
بخش 1: مقدمه
پروپوزال سندی است که در آن یک طرح تحقیقاتی یا عملیاتی پیشنهاد شده و هدف آن جذب حمایت یک موسسه یا سازمان می باشد. پروپوزال ها انواع مختلفی دارند، از جمله:
- پروپوزال پژوهشی: این نوع پروپوزال برای ارائه یک طرح تحقیقاتی به منظور دریافت کمک مالی یا حمایت از یک سازمان یا دانشگاه نوشته می شود.
- پروپوزال تجاری: این نوع پروپوزال برای ارائه یک طرح تجاری به منظور جذب سرمایه گذار یا مشتری نوشته می شود.
- پروپوزال پروژه: این نوع پروپوزال برای ارائه یک طرح پروژه به منظور دریافت مجوز یا بودجه نوشته می شود.
در این مقاله، به بررسی نحوه نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد و دکتری می پردازیم.
بخش 2: بخش های پروپوزال
یک پروپوزال خوب باید شامل موارد زیر باشد:
- عنوان: عنوان باید مختصر و گویا باشد و موضوع پروپوزال را به طور خلاصه بیان کند.
- مقدمه: مقدمه باید خواننده را با موضوع پروپوزال آشنا کند و اهمیت آن را توضیح دهد.
- مرور ادبیات: مرور ادبیات باید به بررسی تحقیقات قبلی در زمینه موضوع پروپوزال بپردازد.
- روش تحقیق: روش تحقیق باید نحوه انجام تحقیق را به طور واضح و دقیق توضیح دهد.
- زمانبندی و بودجه: زمانبندی و بودجه باید به طور دقیق مشخص شود.
- نتیجه گیری: نتیجه گیری باید خلاصه ای از یافته های پروپوزال را ارائه دهد.
بخش 3: نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد
نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد معمولاً شامل مراحل زیر است:
- انتخاب موضوع: اولین قدم، انتخاب موضوع پروپوزال است. موضوع پروپوزال باید مرتبط با رشته تحصیلی و علاقه شما باشد.
- انجام تحقیقات اولیه: پس از انتخاب موضوع، باید تحقیقات اولیه ای در زمینه آن انجام دهید تا اطلاعات کافی برای نوشتن پروپوزال را جمع آوری کنید.
- نوشتن پروپوزال: پس از انجام تحقیقات اولیه، می توانید شروع به نوشتن پروپوزال کنید.
- بازبینی و ویرایش: پس از نوشتن پروپوزال، باید آن را بازبینی و ویرایش کنید تا از صحت و دقت آن اطمینان حاصل کنید.
بخش 4: نگارش پروپوزال دکتری
نگارش پروپوزال دکتری معمولاً شامل مراحل زیر است:
- انتخاب موضوع: اولین قدم، انتخاب موضوع پروپوزال است. موضوع پروپوزال باید مرتبط با رشته تحصیلی و علاقه شما باشد و از نظر علمی نیز نو و ارزشمند باشد.
- انجام تحقیقات اولیه: پس از انتخاب موضوع، باید تحقیقات اولیه ای در زمینه آن انجام دهید تا اطلاعات کافی برای نوشتن پروپوزال را جمع آوری کنید.
- نوشتن پروپوزال: پس از انجام تحقیقات اولیه، می توانید شروع به نوشتن پروپوزال کنید.
- بازبینی و ویرایش: پس از نوشتن پروپوزال، باید آن را بازبینی و ویرایش کنید تا از صحت و دقت آن اطمینان حاصل کنید.
بخش 5: نکات مهم در نگارش پروپوزال
در اینجا چند نکته مهم در نگارش پروپوزال آورده شده است:
- وضوح و دقت: پروپوزال باید به طور واضح و دقیق نوشته شود تا خواننده بتواند به راحتی آن را درک کند.
- منطقی بودن: پروپوزال باید منطقی و منسجم باشد و از استدلال های قانع کننده ای استفاده کند.
- جامع بودن: پروپوزال باید تمام جوانب موضوع را در نظر بگیرد و اطلاعات کافی را ارائه دهد.
- ارزشمند بودن: پروپوزال باید ارزشمند و قابل اجرا باشد و بتواند به حل یک مشکل یا پاسخ به یک سوال کمک کند.
بخش 6: نتیجه گیری
نگارش پروپوزال یک مهارت مهم است که برای موفقیت در تحصیلات، کسب و کار و مدیریت پروژه، ضروری است. با رعایت نکات ذکر شده در این مقاله، می توانید یک پروپوزال خوب و قانع کننده بنویسید که شانس موفقیت شما را در دریافت حمایت افزایش دهد.
اگر شما دانشجوی سال آخر مقطع کارشناسی ارشد باشید قطعا در مورد پروپوزال و ضرورت نگارش آن شنیده اید. پروپوزال کارشناسی ارشد جنبه هایی از ایده پردازی، خلاقیت، توانایی حل مسئله و مهارت تحلیل آماری را در دانشجویان تقویت می کند. اما نکته مهم در فرآیند نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد این است که به دانشجویان کمک شود تا بتوانند ایده های تحقیقاتی خودشان را در قالب یک تحقیق استاندارد ارائه نمایند. به طور کلی هدف از نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد در چند بخش کلی دسته بندی می شود که عبارتند از:
پروپوزال (Proposal) یک واژه انگلیسی و برگرفته از کلمه (Propose) به معنای پیشنهاد دادن است و منظور از آن ارائه یک طرح کلی پژوهشی برای موسسه مورد نظر می باشد. خدمات مشاوره و نگارش پروپوزال ارشد و دکتری در موسسه ماد دانش پژوهان زیر نظر کارشناسان برجسته انجام گرفته و تمامی پروپوزال های انجام شده با بهترین کیفیت و به همراه ضمانت در اختیارشما دانشجویان عزیز قرار خواهد گرفت. ما در موسسه ماد دانش پژوهان علاوه بر کمک به دانشجویان در جهت نیل به موفقیت، قصد داریم هرچه بیشتر شما عزیزان را با فرآیند های علمی و پژوهشی در مقاطع کارشناسی، ارشد و دکتری آشنا کنیم. در ادامه این مقاله به اختصار به موضوعاتی مانند نحوه نگارش و انجام پروپوزال، بخش های مختلف یک پروپوزال، چگونگی آماده سازی یک پروپوزال تخصصی و روش گردآوری مطالب خواهیم پرداخت.
بیان مسئله (Problem Statement) بخشی از پروپوزال است که دانشجو یا محقق می بایست در آن مشکل شناسایی شده را توصیف کرده و بیان کند چطور با انجام تحقیق به دنبال حل این مشکل است. به طور کلی در بخش بیان مسئله باید بر روندهای منفی موجود در جامعه و یا موسسه تاکید کرده و بیان کنید مشکلات موجود چطور باعث عدم بهره وری، آسیب و مختل کردن سیستم شده اند. در ادامه بر این موضوع تمرکز می کنید که چرا برطرف کردن و حل آنها ضرورت داشته و تحقیق شما چگونه قصد دارد این مشکلات را برطرف کند. اگر این بخش را مهمترین فصل از پایان نامه یا پروپوزال دسته بندی نکنیم ولی یقینا یکی از مهمترین فصول در فرآیند نگارش پروپوزال محسوب می شود. اما همانند تمامی بخش های یک تحقیق علمی که ویژگی ها و استانداردهایی را دارند، بیان مسئله در پروپوزال نیز ویژگی های مخصوص به خودش را دارد که عبارتند از:
همواره به دانشجویان تحصیلات تکمیلی و مقاطع ارشد و دکتری تاکید می شود که فرآیند مربوطه به نگارش و آماده سازی پروپوزال دو بخش مجزا را شامل شده و در بر میگیرد. بخش اول مربوط به گردآوری اطلاعات لازم، انتخاب موضوع و نگارش پروپوزال است و بخش دوم مربوط به تصویب پروپوزال می باشد که ممکن است بارها و بارها اصلاح و تعدیل در محتوا را تجربه کند. در این سرفصل سعی میکنیم شما را هر چه بیشتر با فرآیند تصویب پروپوزال در حوزه تحصیلات تکمیلی آشنا کرده و مراحل آن را بیان نماییم. مراحل تصویب پروپوزال به صورت کلی سه مرحله اصلی را در برمیگیرد که عبارتند از:
انتخاب عنوان پروپوزال-بیان مسأله
یکی از فرآیندهایی که ممکن است در زمان نگارش و آماده سازی پروپوزال با آن روبرو شوید، اصلاح و برطرف کردن مشکلات پروپوزال پیش از تصویب آن است. این مرحله با عنوان بهبود و تقویت پروپوزال نیز شناخته می شود و در مطالب پیشین برای شما بیان کردیم که در فرآیند تصویب پروپوزال ممکن است 4 حالت برای پروپوزالتان اتفاق بیافتد.
1. حالت اول: تصویب پروپوزال
2. حالت دوم: تصویب پروپوزال با اصلاحات کم
3. حالت سوم: تایید پروپوزال با اصلاحات زیاد
4. حالت چهارم: ریجکت کردن پروپوزال
در فرآیند نگارش پروپوزال ممکن است با حالت دوم و سوم روبرو شوید و کمیته تخصصی دانشگاه از شما درخواست کند که قبل از تصویب و نهایی شدن یک پروپوزال اقدام به اصلاح، تقویت و بهبود محتوا در برخی بخش های مشخص کنید. پروپوزال هر دانشجو پایه و اساس کار پژوهشی وی را تشکیل می دهد و شخص نخواهد توانست بدون داشتن یک پروپوزال کامل و صحیح اقدام به نگارش و تهیه پایان نامه یا تز دکتری کند. معمولا به ندرت اتفاق میافتد که پروپوزال تهیه شده توسط دانشجو در همان ابتدا مورد تایید اساتید مشاور و راهنما قرار بگیرد و تا مرحله تصویب پیش برود. پروپوزال بارها و بارها قبل از تصویب نهایی توسط کمیته تحصیلات تکمیلی بهبود یافته و تقویت می شود. اما مهمترین دلایل برای اصلاح تقویت و بهبود پروپوزال به خاطر عوامل زیر خواهد بود:
نگارش پروپوزال یکی از فرآیندهای اجتناب ناپذیر در تحصیلات تکمیلی و پروسه فارغ التحصیلی هر دانشجو محسوب می شود. زمانیکه صحبت از نگارش پروپوزال می شود می بایست فاکتورهای زیادی را در آن بگنجانید و محتوای آن را باید مطابق با استانداردهای دانشگاه یا موسسه مورد نظر تهیه و ارائه نمایید. نگارش پروپوزال به گونه ای است که دانشجویان باید در چند صفحه و چند بخش محدود، ایده ها و موضوع تحقیقاتی مورد نظرشان را برای اساتید تبیین نمایند. بخش های مختلف پروپوزال معمولا محدودیت محتوایی دارند و نباید از یک میزان مشخص بیشتر شوند دقیقا مشابه بسیاری از پژوهش های علمی مانند مقاله، پایان نامه و تز دکتری که باید در تعداد مشخصی کلمه تهیه شوند. یک پروپوزال تحقیقاتی دانشگاهی به طور کلی در 2000-3500 بین 5-7 صفحه تهیه و آماده می شود که به صورت جزئی تر عبارتند از:
بسیاری از اساتید زمانی که یک پروپوزال را بازبینی و ارزیابی می کنند از بسیاری جهات نقاط ضعف و کمبودهایی را در آن مشاهده کرده و از دانشجو درخواست می کنند که تحقیق مورد نظر را مجدد انجام دهد. اگر به عنوان یک پژوهشگر چندین پروپوزال را مورد بررسی قرار دهید، متوجه خواهید شد که اشتباهات رایج معمولا در بخش انتخاب موضوع، کانتریبیوشن تحقیق و انتخاب متودولوژی صحیح رخ می دهد. بروز این اشتباهات رایج در پروپوزال نویسی با گذشت زمان و افزایش تجربه فرد کاهش می یابد ولی تضمین کننده این موضوع نیست که افراد با تجربه هیچوقت چنین اشتباهاتی را مرتکب نمی شوند. به طور کلی اشتباهات رایج در پروپوزال نویسی عبارتند از:
زمانی که یک پروپوزال را مینگارید ممکن است ایده ها، محتوا، مدل، فرضیات و فاکتورهای زیادی را درون آن بگنجانید ولی در زمان نگارش و حتی پس از پایان آن، نمی توانید در مورد خوب یا بد بودن آن نظری بدهید. یکی از دلایل این موضوع این است که معمولا یک شکل ارزیابی کاملا مطلوب و عالی از پروپوزال وجود ندارد و این امر تا حد زیادی به نظر مخاطب و شخصی که ارزیابی آن را انجام می دهد بستگی دارد. اما اگر بخواهیم ویژگی های یک پروپوزال خوب را مشخص کنیم می توانیم آن را در چند بخش کلی به صورت زیر دسته بندی کنیم. اما پیش از در نظر گرفتن این فاکتورها سعی کنید متن پروپوزال را بر اساس استانداردهای نگارشی هر موسسه یا دانشگاه آمشاده و تهیه نمایید.
ویژگی های یک پروپوزال خوب - پذیرش دانشگاه های خارجی
فرض کنید شما یک ایده منحصر به فرد و عالی برای تحقیق دارید و قصد دارید یک اسپانسر برای آن جذب کرده و پژوهش خودتان را آغاز کنید. این اسپانسر ممکن است یکی از اساتید شما در دانشگاه باشند و یا یک موسسه که قصد دارد پروژه شما را با هدف نتایج مثبت در سازمانش پشتیبانی مالی نماید. اما اولین گام برای موفقیت در جذب اسپانسر سازمانی و یا دانشگاهی نگارش یک پروپوزال خوب و متقاعد کننده است. نگارش یک پروپوزال خوب در برگیرنده مراحل بسیار مهم و استانداردی است که در صورت رعایت کردن آنها میتوانید انتظار یک نتیجه موفقیت آمیز را داشته باشید. به طور کلی 7 مرحله اصلی در نگارش پروپوزال وجود دارد که عبارتند از:
زمانی که صحبت از نگارش پروپوزال می کنیم باید به خاطر داشته باشید که محتوای آن معمولا تا حد زیادی به نوع پروپوزال نیز بستگی دارد. برای مثال در پروپوزال صنعتی هدف اصلی از نگارش، بهبود فروش، افزایش سود یا بهبود بهره وری سازمانی است و بنابراین محتوای آن نیز باید در زمینه شناسایی مشکل و ارائه راه حل متناسب با همین موضوع باشد. در مقابل پروپوزال دانشگاهی به دنبال شناسایی یک مشکل در ارتباط با رشته تحصیلی است و قصد دارد راه حل هوشمندانه و کاربردی برای آن طراحی نماید. پس محتوا و مطالب آن نیز با پروپوزال صنعتی نسبتا متفاوت خواهد بود. اما فارغ از جزئیات در مورد پروپوزال صنعتی، دانشگاهی، استارت آپ و یا هر عنوان دیگری که به پروپوزال اطلاق می شود، پروپوزال ها در چند دسته کلی قرار می گیرند که عبارتند از:
پروپوزال دکتری بر خلاف پروپوزال کارشناسی ارشد دارای ویژگی هایی مشابه یک پایان نامه است که قبل از تصویب شدن نیاز به دفاع دارد. بدین معنا که شما باید در مورد موضوع ارائه شده در پروپوزال تمامی جنبه های قانع کننده بودن، کانتریبیوشن، کاربردی بودن و عملیاتی بودن را در نظر بگیرید. البته که تمامی این موارد در پروپوزال کارشناسی ارشد اهمیت دارد ولی پروپوزال مقطع دکتری تمامی این فاکتورها را جزء ضروری و جدایی ناپذیر پروپوزال قلمداد کرده و هر گونه مشکل در این بخش ها موجب ریجکت حتمی آن خواهد شد. به طور کلی پروپوزال دکتری کمتر به دنبال این موضوع است که عنوان تحقیق یا ساختار مشخصی برای یک تحقیق ارائه نماید، بلکه تمرکز آن بیشتر بر روی موارد زیر خواهد بود:
زمانی که در مقطع تحصیلات تکمیلی در یک دانشگاه مشغول به تحصیل می شوید در بخشی از فرآیند تحصیلتان نیاز است که پژوهشی با عنوان پایان نامه یا تز دکتری را انجام داده و تحویل دهید. اما پیش نیاز ارائه پایان نامه یا تز دکتری، نوشتن پروپوزال است و پروپوزال دانشگاهی نیز ویژگی های خاص و منحصر به فردی را در برمیگیرد. اما برای نوشتن یک پروپوزال علاوه بر دانش نسبت به ساختار و مفاهیم تحقیق نیاز است که بدانید یک پروپوزال خوب دانشگاهی چه ویژگی هایی دارد. ویژگی های بسیاری اساسی در یک پروپوزال دانشگاهی عبارتند از:
