نگارش پروپوزال ارشد و دکتری…
Proposal…
پایان نامه ارشد و رساله دکتری.…
Dissertation…
نگارش، استخراج و ترجمه مقاله…
Article…
آینده‌پژوهی ایران
آینده پژوهی ایران یکی از گزارش های بسیار با ارزش و کاربردی تهیه شده توسط تیمی قوی از پژوهشگران رسانه تخصصی "آینده بان" است. هر ساله این رسانه تخصصی و فعال در حوزه پژوهش به مطالعه سناریو ها و مسائل احتمالی پیش روی جامعه و کشور پرداخته و با نظر سنجی و گردآوری داده های متنوع از مخاطبان در جامعه اقدام به تهیه و ارائه یک گزارش کاربردی با نام آینده پژوهی می کند. رسانه تخصصی آینده بان با هدف ساخت آینده ای بهتر برای مردم شریف ایران اقدام به پایش و بررسی اخبار و رویدادهای معطوف به آینده کشور می کند که ممکن است بر زندگی و فعالیت های مردم عادی تاثیرگذار باشد. یکی از توانمندی های پژوهشی آینده بان این است که توانسته است گزارش آینده پژوهی را با توجه به نیاز جامعه به زبان ساده و کاملا قابل فهم و از طرف دیگر کاملا کاربردی برای متخصصان و محققان تهیه و تدوین نماید. بر اساس تعریف ارائه شده توسط تیم تخصصی آینده بان، این رسانه تخصصی تنها با هدف ارائه گزارش و پژوهش علمی برای آینده شکل نگرفته است بلکه قصد دارد دیدگاه آینده نگری را در جامعه نهادینه کرده و یک ارتباط منطقی بین پژوهش های علمی و آینده ایران ایجاد کند. این تیم تخصصی برای اولین بار فعالیت پژوهشی خود را در اسفند ماه 1392 مصادف با اول مارس 2014 "روز جهانی آینده" آغاز کرد. برای اولین بار با موافقت بسیاری از سازمان های مردم نهاد و جوامع بین المللی در سال 2012 برای پاسداشت خدمات ارزنده دانشمندان و کارشناسان برای تغییر زندگی مردم در جهتی مثبت و فراهم آوردن شرایط بهتر برای آینده یک روز با نام روز جهانی آینده در نظر گرفته شد. این روز یکم مارس 2012 مصادف با 10 اسفند 1390 درنظر گرفته شد و از آن پس هرساله بسیاری از دانشمندان و پژوهشگران مطالعات برجسته و تاثیرگذار در آینده جوامع را در همایش ها و مجامع بین الملل مطرح کرده و به بحث و بررسی می گذارند.
آینده‌پژوهی ایران در سال ۱۳۹۳
اولین گزارش پژوهشی آینده بان درباره وضعیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ایران در سال 1393 منتشر گردید و در آن لیستی از چالش هایی که ممکن است جامعه ایران را تحت تاثیر قرار دهد، منتشر شد. بر اساس تحقیقات انجام گرفته توسط نخبگان و محققان تیم علمی آینده بان، از میان هزارن فاکتور مختلف داخلی و خارجی که می توانند برای جامعه ایران در سال 1393 تاثیر گذار باشند، تنها 10 مسئله عمده به عنوان چالش پیش روی ایران شناسایی و دسته بندی شدند. تمامی این فاکتورها با بررسی دقیق توسط محققان و با نظرسنجی عمومی از مخاطبان در جامعه گردآوری و تهیه شدند. این 10 چالش به ترتیب اهمیت عبارتند از تعیین تکلیف پرونده هسته ای، تشدید تنش های سیاسی و نزاع قدرت، تداوم تلاطم یا ثبات اقتصادی، تشدید بحران کم آبی و خشکسالی، افزایش مرکز گریزی و چالش تکثر فرهنگی، بحران آلودگی هوا، تزلزل نهاد خانواده، افزایش مشکلات سلامت روان، سقوط وجهه ملی صدا و سیما و کاهش سرمایه اجتماعی. در این فرآیند تمامی چالش های پیش روی جامعه ایران بصورت جداگانه بررسی شده و سناریو های احتمالی پیشبینی می شوند و البته الگوی های مختلفی برای تحلیل و رتبه بندی این چالش ها مورد استفاده قرار می گیرند. برای مثال پرونده هسته ای که برای آن 6 سناریوی احتمالی پیشبینی شده و احتمال رخ دادن هر کدام به صورت جداگانه با توجه به شواهد و اسناد مورد بررسی قرار می گیرد. در نهایت تمامی نتایج بدست آمده در قالب جدول آماده شده و با نمره مربوط به میزان اهمیت دسته بندی می شوند. توصیه می شود برای بررسی و مطالعه مشکلات پیش روی جامعه ایران و راه حل های احتمالی در سال 93 حتما سند حاضر را با عنوان "آینده پژوهی ایران در سال 1393" مطالعه فرمایید.
آینده‌پژوهی ایران در سال ۱۳۹۴
با توجه به استقبال بسیار بالای هموطنان از گزارش آینده پژوهشی سال 1393 و تقاضای زیاد برای استمرار روند گزارش سالانه پیشبینی مسائل پیش روی جامعه و کشور، تیم تخصصی آینده بان اقدام به انتشار یک گزارش پژوهشی دیگر با نام آینده پژوهی ایران در سال 1394 کرد. این گزارش 150صفحه ای اطلاعات و آمار بسیار با ارزشی را از چالش ها و سناریو های پیش روی کشور در سال 1394 برای مخاطب فراهم کرده و احتمال رخ دادن هرکدام را بصورت جداگانه بررسی و رتبه بندی می کند. یکی از تفاوت های اساسی گزارش آینده پژوهی در سال 1394 با سال قبل این است که در سال 1393 اطلاعات، آمار، تحلیل ها و بخش عمده ای از پیشبینی های گزارش با نظر مستقیم و ارزیابی نخبگان و متخصصان تهیه شده بود، اما گزارش سال 94 بصورت عمده مبتنی بر نظر مردم جامعه و گردآوری داده ها از طریق تحقیقات میدانی بود و شهروندان ایرانی سهم بسیار بیشتری در داده ها و آمار موجود در گزارش داشتند. فرآیند گردآوری و تحلیل داده ها در 4 مرحله از طریق پرسشنامه های آنلاین و نرم افزارهای آماری انجام پذیرفت که از این میان مرحله اول و دوم به جمع آوری داده ها از شهروندان اختصاص داشت و زمان آن از 5 اسفند تا 8 اسفند 93 بود. در این مرحله شهروندان و مخاطبان از طریق پرسشنامه آنلاین می بایست از میان 169 چالش به ترتیب مواردی که بیشترین اهمیت را داشتند، انتخاب می کردند. مرحله سوم شامل گردآوری داده ها از طریق نخبگان و کارشناسان برجسته بود که این افراد می بایست چالش های احتمالی پیش روی کشور را از میان 100 گزینه موجود انتخاب و رتبه بندی می نمودند و در نهایت مرحله چهارم که به تحلیل مسائل از طربق نرم افزارهای آماری اختصاص یافت. بر اساس تحلیل های انجام گرفته توسط کارشناسان مبتنی بر ماتریس مسائل، می توان مشکلات و چالش های اصلی پیشروی جامعه و شهروندان در سال 1394 را در قالب مسائل زیر دسته بندی نمود: پرونده هسته ای، قیمت نفت، داعش، قطبی شدن جامعه، تنش سبک زندگی، نزاع سیاسی، انتخابات مجلس، سرمایه های اجتماعی، یاس و سرخوردگی جوانان، افکار عمومی، اقتصاد مقاومتی، نارضایتی عمومی و باورهای مردم. دقت نظر محققان و پژوهشگران در شناسایی فاکتورها، احتمال تاثیرگذاری، تشخیص سناریو های احتمالی و راه حل کاربردی ستودنی و قابل تقدیر است. توصیه می شود برای بررسی مسائل و راه حل های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جامعه در سال 1394 به فایل زیر مراجعه نمایید
آینده‌پژوهی ایران در سال ۱۳۹۵
گزارش آینده پژوهی مبتنی بر نظر و آرای مردم که در سال 94 آغاز شده بود در سال 95 نیز ادامه داشت و در گزارش های این سال نیز چالش ها و مسائل پیش روی جامعه و احتمال وقوع آنها بررسی و پیشبینی شد. در گزارش آینده پژوهی تیم آینده بان در سال 1395، محققان این رسانه تخصصی از 1 تا 25 اسفند ماه 94 اقدام به جمع آوری و بررسی مستندات ارائه شده توسط شهروندان کرده و چالش ها را پس از ارزیابی های جامع شناسایی و دسته بندی کردند. در این گزارش نیز پس از طی 5 مرحله پژوهشی در اواخر سال 94 و اوایل سال 95، بیش از 1458 فاکتور و چالش اساسی پیشروی جامعه و کشور شناسایی شد که پس از نظرسنجی از شهروندان و بررسی های جامع نخبگان و متخصصان تیم آینده بان در نهایت 18 سناریو به عنوان مهمترین عوامل انتخاب گردید. از جمله چالشهای پیش روی کشور در سال 95 می توان به سناریو تداوم رکود، سناریو نبرد با عربستان، سناریو خروج از رکود، سناریو رکود تورمی، سناریو رکود نفتی، سناریو تورم تک رقمی، سناریو لغو برجام، سناریو تفاهم و آشتی، سناریو رونق اقتصادی، سناریو افزایش درآمد نفتی، سناریو بحران سیاسی داخلی و سناریو وضعیت قرمز اشاره کرد. یکی از موضوعات جالبی که کارشناسان و متخصصان آینده بان در سال 95 پیشبینی کرده بودند، لغو برجام و خروج از توافق هسته ای است که احتمال رخ دادن آن و عواقب آن در گزارش آینده پژوهی منتشر شده است.
آینده‌پژوهی ایران در سال ۱۳۹۶
رسانه تخصصی آینده بان پس از گذشت 4 سال از فعالیت تخصصی، حال به درجه ای از اعتبار و مهارت رسیده بود که علاوه بر گردآوری داده از شهروندان میتوانست تیم های تخصصی و نخبگان خارج سازمانی را به عنوان همکار در کنار خود داشته باشد. گزارش آینده پژوهی سال 96 علاوه بر نظرسنجی از شهروندان در مورد چالش های پیش روی ایران در سال 96، توانست از نظر نخبگان و کارشناسان خارج سازمانی نیز استفاده کرده و دید جامع تر و وسیع تری در ارتباط با شناسایی و بررسی مسائل پیشروی کشور بدست آورد. با توجه به مشارکت بالای شهروندان و نخبگان، در گزارش آینده پژوهی سال 96 تعداد بیشتری از چالش های پیشروی کشور شناسایی شده و این عوامل به 100 فاکتور افزایش یافت. بر اساس مدل پویش محیط، این 100 فاکتور در قالب 7 گروه اصلی دسته بندی شدند که عبارتند از مسائل اقتصادی شامل 18 چالش زیر مجموعه، مسائل سیاسی شامل 17 چالش، مسائل اجتماعی شامل 15 چالش، مسائل فرهنگی شامل 14 چالش، مسائل زیست محیطی شامل 13 چالش، مسائل سلامت شامل 12 چالش و مسائل علم و فناوری شامل 11 چالش. مراحل انجام تحقیق و تهیه گزارش آینده پژوهی سال 96 نیز در هفت مرحله شناسایی مسائل، سامان دهی مسائل، گزینش 100 مسئله، رتبه بندی مسائل، عدم قطعیت کلیدی و سناریو پردازی صورت پذیرفت.
آینده‌پژوهی ایران در سال ۱۳۹۷
پنجمین گزارش تخصصی آینده بان در قالب آینده پژوهی ایران در سال 97 با همکاری انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی، پژوهشکده آینده پژوهی سلامت، پایگاه اینترنتی سیویلیکا و بسیاری از نهادهای بالادستی کشور انجام گرفت. گزارش آینده پژوهی سال 97 نیز 100 مسئله بنیادین و اصلی را به عنوان چالش های پیشروی کشور شناسایی کرد و مبنای شناسایی این فاکتورها سال 96 قرار گرفت. مشابه گزارش سال قبل، مسائل پیشروی کشور در 7 گروه اصلی مسائل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی، سلامت و فناوری دسته بندی شد. با توجه به نتایج بدست آمده حاصل از نظرسنجی از شهروندان و ارزیابی های نخبگان، مشخص شد که مسائل اقتصادی نسبت به سال قبل اهمیت بیشتری را پیدا کرده اند و مسائل علمی و فناوری کمترین اهمیت را بدست آورده اند. در نهایت بر اساس نظر نخبگان سه فاکتور از مسائل اقتصادی کاسته شد و سه فاکتور جدید بر مسائل علمی و فناوری افزوده شد. از جمله چالش هایی که نسبت به سال قبل اهمیت بیشتری پیدا کرده بودند و باید به لیست چالش های پیشروی جامعه اضافه می شدند می توان به موارد زیر اشاره کرد. موانع کسب و کار، نرخ ارز، ساماندهی فعالیت ای اقتصادی نهادهای حاکمیتی خارج از دولت، فقر و نابرابرای فزاینده و تنگناهای معیشتی و چالش های توسعه صنعت گردشگری.
نقشه جامع علمی ایران
یکی از اهداف اصلی تدوین اسناد بالادستی در کشور تحقق آرمان های والای نظام جمهوری اسلامی ایران است. برای تحقق این اهداف تلاش همه جانبه، هماهنگ و هدفمند در تمامی ابعاد سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و همچنین برنامه ریزی دقیق برای تحقق این اهداف ضروری است. با توجه به اهمیت علم و فناوری در توسعه و پیشرفت جامعه و تحقق آرمان های انقلاب اسلامی از جمله احیای تمدن عظیم اسلامی، حضور سازنده و پیشرو در میان ملت ها و در نهایت برپایی عدالت و معنویت جهانی در سایه اسلام، نیاز است که یک برنامه مدون و جامع در جهت توسعه علم مبتنی بر مبانی اسلام نگارش و تهیه شود. نقشه جامع علمی کشور یکی از اسناد بالادستی مبتنی بر سند چشم انداز 1404 است که به توسعه علم بر پایه اهداف انقلاب اسلامی تاکید دارد. از جمله ویژگی های نقشه جامع علمی کشور می توان به موارد زیر بصورت خلاصه اشاره کرد:
سند نقشه جامع علمی کشور بگونه ای تدوین شده است که قابلیت تبیین الگوی پیشرفت اسلامی و ایرانی را داشته و دستورالعمل های آن مبتنی بر رهنمودهای رهبر کبیر انقلاب، مقام معظم رهبری و قانون اساسی کشور می باشد.
نقشه جامع علمی کشور یک سند مهم و بنیادین است که با تلاش گروه ها و سازمان های بسیاری از جمله وزارت علوم، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت بهداشت، حوزه علمیه و سایر نهادهای ذیربط تهیه و تدوین شده است.
مجموعه پژوهش ها و مستندات ارائه شده توسط نهادهای مختلف در قالب اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شده و در دسترس عموم قرار می گیرد.
با توجه به سند چشم انداز 1404 از جمله اهداف اصلی علم و فناوری در کشور موارد زیر است:
ایران اسلامی در سال 1404 می بایست برخوردار از انسان های صالح، فرهیخته، سالم و تربیت شده در مکتب اسلام و انقلاب اسلامی باشد و در زمینه های مختلف علمی از دانشمندانی طراز اول به عنوان برترین دانشمندان و پژوهشگران جهان بهره مند باشد
ایران اسلامی در افق 1404 باید توانا در تولید علم، توسعه علم و فناوری های نوین باشد و دستاوردهای آن را بدرستی بکار ببرد.
ایران اسلامی در افق 1404 پیشتاز در علم و فناوری است و به عنوان مرجع علمی و فناوری در جهان مطرح است.
در ادامه متن کامل نقشه جامع علمی کشور به همراه اسناد پشتیبان در اختیار شما عزیزان قرار گرفته است تا با مطالعه دقیق آن به اهداف توسعه علمی و فناوری کشور مبتنی بر مبانی اسلام و انقلاب پی ببرید.
سند نقشه جامع علمی کشور
اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور
تغییر در نظام آموزشی هر کشوری ممکن و قابل انجام است در صورتی که ظرفیت ها و پتانسیل ها کشوری به درستی شناسایی شوند و برای آن اهداف، چشم انداز روشن و برنامه ای کاربردی تدوین و تهیه شود. در همین ضرورت وجود یک نقشه را در زمینه علم و گسترش دانش در کشور احساس می شود که تصمیم گیران و سیاستگذاران آن را در یک قالب منسجم و قابل اجرا بنام نقشه جامع علمی کشور جمع آوری و ارائه می کنند. با توجه به اینکه سند نقشه جامع علمی کشور بر گسترش آموزش و پرورش مبتنی بر مبانی اسلام و مفاهیم انقلاب اسلامی تاکید دارد، بنابراین اهداف و برنامه های آن نیز در همین راستا تدوین شده است. این اهداف در نقشه جامع علمی کشور بصورت کلی و استراتژیک تعریف شده اند و برای درک جزئیات آن نیاز است که اسناد پشتیبان را مطالعه و بررسی نمائید. اول سند پشتیبان مربوط به کمیته آموزش است که به دو سرفصل کلی می پردازد. اولین سرفصل مربوط به فلسفه تعلیم و تربیت رسمی از دیدگاه اسلام است که به ماهیت، مفاهیم، فلسفه، جایگاه و مبانی تعلیم و تربیت پرداخته و ارتباط آن با اسلام را از طریق اسناد و روایات مختلف بیان می نماید. دومین سرفصل نیز به جایگاه انسان، تعلیم و تربیت در سند چشم انداز 1404 و ویژگی های نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی در زمان تعیین شده اشاره دارد. به منظور آشنایی با محتوای سند کمیته آموزش از زیرمجموعه های نقشه جامع علمی کشور می توانید به فایل زیر مراجعه نمایید.
اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور
اسناد کمیته آموزش
یکی دیگر از انواع اسناد بالادستی سند کمیته آموزش زیرمجموعه سند چشم انداز 1404 و نقشه جامع علمی کشور است و برخلاف سند قبلی محتوای آن به معرفی طرح ها و پروژه های جامع تدوین شده در ارتباط با آموزش و پرورش می پردازد. اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور به سه سند متفاوت از اسناد کمیته آموزش اشاره دارد که نباید آنها را با هم اشتباه گرفت و هرچند این سند با سند قبلی از نظر نام و عنوان یکسان است اما محتوای آن بطور کلی متفاوت می باشد. پیشتر بیان کردیم که اسناد کمیته آموزش اول از زیرمجموعه نقشه جامع علمی کشور به جایگاه تعلیم و تربیت در اسلام و بیان مبانی و مفاهیم مرتبط با آموزش در اسلام اشاره دارد اما سند کمیته آموزش که در این بخش به آن می پردازیم به معرفی طرح ها و پروژه ها بالادستی در جمهوری اسلامی ایران مرتبط با آموزش و پرورش پرداخته و آنها را به مخاطبان معرفی میکند. این سند هفت بخش اصلی را شامل می شود که بخش اول تا هفتم آن به ترتیب مربوط به طرح تدوین سند ملی آموزش و پرورش (مقدمات)، طرح تدوین سند ملی آموزش و پرورش (فلسفه تربیتی جمهوری اسلامی ایران)، طرح تدوین سند ملی آموزش و پرورش (گزارش تلفیق نتایج راهبردی)، طرح تدوین سند ملی آموزش و پرورش (چکیده مطالعات محیطی موثر)، رهنامه نظام تربیتی رسمی و عمومی جمهوری اسلامی، سند توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش و نقشه جامع علمی کشور در بخش آموزش اشاره دارد. تمامی این پروژه ها و طرح های بالادستی و ملی توسط دبیرخانه اجرایی ستاد تحول بنیادین آموزش و پرورش گردآوری شده و در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.
اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور
اسناد کمیته آموزش
سومین سند از اسناد پشتیبان مربوط به اسناد کمیته آموزش و از زیر مجموعه های نقشه جامع علمی کشور که محتوای آن به 5 بخش اصلی تقسیم می شود. در بخش قبلی بیان کردیم که اهداف و سیاست های آموزشی نظام جمهوری اسلامی ایران میبایست مبتنی بر پتانسیل ها و ظرفیت های کشوری باشد که در متن اصلی سند کلیات آن بیان شده و برای جزئیات باید به سند پشتیبان از اسناد کمیته آموزش در پیوست مراجعه نمایید. این سند پشتیبان 5 بخش اصلی را شامل می شود که به ترتیب عبارتند از بررسی فرصت ها و تهدیدهای نظام آموزش و پرورش کشور با نظر به محیط علمی، ارائه خلاصه گزارشی از فرصت ها و تهدیدهای نظام آموزش و پرورش، بررسی وضعیت موجود، تحلیل روند و توصیف بخش آموزش عالی در کشور و درنهایت مبانی نظری احصاء شاخص های ارزشیابی در نظام آموزش و پرورش. لازم به ذکر است که تحلیل روندها در نظام آموزش و پرورش بر اساس اطلاعات و مبانی ارائه شده در برنامه توسعه اول، دوم و سوم ارائه شده اند. این گزارش 400 صفحه ای یک تحلیل پژوهش گونه آکادمیک مبتنی بر تحلیل های SWOT را برای نظام آموزش و پرورش در نظام جمهوری اسلامی ایران فراهم می کند که مطالعه آن را به مخاطبان توصیه می کنیم.
اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور
کمیته علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر
سند کمیته علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر یکی دیگر از اسناد بالادستی است که زیرمجموعه نقشه جامع علمی کشور است و همانند اسناد پشتیبان کمیته آموزش به سه سند متفاوت با یک عنوان تقسیم می شود. این اسناد پشتیبان از زیرمجموعه های نقشه جامع علمی کشور در دو دسته کمیته آموزش و کمیته علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر تقسیم می شود و هر کدام از این کمیته ها بصورت جداگانه سه سند در ارتباط با نقشه جامع علمی کشور ارائه می نمایند. سند حاضر اولین سند از مجموعه سه سند کمیته انسانی، معارف اسلامی و هنر است که به هفت سرفصل کلی می پردازد که به ترتیب عبارتند از گزارش تلفیقی و جمع بندی از گروه ادبیات و زبان شناسی، سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه زبانشناسی، سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه ادبیات فارسی (گزارش تفصیلی)، سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه ادبیات فارسی (ویرایش اول)، خلاصه گزارش کارگروه ادبیات و سایر زبانها، سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه زبان عربی و سند شیوه نامه تحقیق. گزارش حاضر توسط کارگروه ادبیات و زبان شناسی زیر نظر کمیته علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر تهیه و تدوین شده است. لازم به ذکر است تمامی این کارگروه ها و کمیته ها زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی فعالیت می کنند.
اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور
کمیته علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر
دومین سند از مجموعه اسناد علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر به بررسی نقشه جامع علمی کشور در حوزه های اقتصاد، علوم اجتماعی، انسان شناسی و ارتباطات می پردازد. این سند یکی از باارزش ترین و با اهمیت ترین اسناد بالادستی از مجموعه اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور است. چرا که در بخش های مختلف علمی و آکادمیک به بررسی نقاط ضعف، فرصت ها و تهدید ها پرداخته و روش مقابله و استراتژی حل آن را بیان می کند برای مثال برنامه آموزش و پژوهش در حوزه اقتصاد صنعتی با ارائه تعریفی از واژگان و تاریخچه این رشته علمی آغاز شده و وضعیت کلی و مطلوب آن بررسی شده و در نهایت استراتژی هایی برای آن تدوین می شود. این فرآیند برای بسیاری از حوزه های علمی مرتبط به سرفصل های ذکر شده انجام گرفته است. دومین سند کمیته علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر به بخش اصلی تقسیم شده و به مباحث زیر از جمله سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه اقتصاد، سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه علوم اجتماعی، سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه انسان شناسی، سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه ارتباطات، سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه جمعیت شناسی، سند شیوه نامه تحقیق در حوزه اقتصاد و گزارش تلفیقی در حوزه علوم اجتماعی اختصاص دارد.
اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور
اسناد کمیته علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر
آخرین سند از مجموعه اسناد پشتیبان نقشه جامع علمی کشور و کمیته علوم انسانی، معارف اسلامی و هنر به صورت ویژه بر مباحث علوم اجتماعی تمرکز دارد. این سند شامل چهار بخش اصل است که مددکاری اجتماعی، رفاه اجتماعی و برنامه ریزی اجتماعی را هدف قرار می دهد و آن را رمز موفقیت و توسعه مبانی تعلیم و تربیت مبتنی بر احکام اسلام و مبانی انقلاب اسلامی میداند. این سرفصل ها عبارتند از سند نقشه جامع علمی کشور در حوزه برنامه ریزی اجتماعی، سند نقشه جامع علمی کشور در رشته تعاون و رفاه اجتماعی، سند نقشه جامع علمی کشور در رشته مددکاری اجتماعی، سند شیوه نامه تحقیق و تدوین نقشه جامع علمی کشور در حوزه علوم اجتماعی. این سند بسیار مهم عناوین درسی مختلف در حوزه علوم اجتماعی را مشخص کرده و سرفصل های درسی مرتبط به هرکدام را معرفی می نماید و در نهایت نواقص سرفصلی در هر بخش و در هر مقطع تحصیلی ارائه می شود. لازم به ذکر است تمامی مطالب و محتوای ارائه شده در این سند با بهره گیری از منابع و رفرنسدهی بین الملل تهیه و تدوین شده اند.
نظام‌نامه تدوین نقشه مهندسی فرهنگی
نظام نامه نقشه مهندسی فرهنگی توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی با هدف ایجاد بینش و درک مشترک فرهنگی و تدوین راهبردهای مهندسی فرهنگی کشور تدوین و تهیه شده است. بر اساس تعریف ارائه شده در نظام نامه فرهنگی، مهندسی فرهنگ کشور با هدف بازشناسایی، آسیب شناسی، پالایش و جهت دهی به فرهنگ کشور به سمت و سوی هویت اصیل اسلامی-ایرانی و با توجه به مقتضیات ملی و جهانی است. در این فرآیند فاکتورهای فرهنگی کشور در زمینه های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و غیره شناسایی شده و بر اساس اصول و مبانی انقلاب اسلامی جهت دهی، بازطراحی و اصلاح می شوند. در این فرآیند نیاز به تدوین استراتژی های خرد و کلان کشوری در زمینه فرهنگ، وضع و اعمال راهبردهای هدفمند و در نهایت تقسیم کار ملی است تا یتوان موفقیت پروژه را تضمین کرد. این سند یکی از سندهای باارزشی است که رویکرد کلان کشوری در جهت تبیین فرهنگ اسلامی را نشان داده و چشم اندازهای آن را ترسیم می نماید.
اسناد بالادستی منتخب.
شاید در صحبت های مسئولان کشوری یا مصاحبه های تلویزیونی عبارت "اسناد بالادستی" را شنیده باشید. این اسناد به نوعی راهگشا و مشخص کننده مسیر پیشرفت در حوزه های مختلف در کشور عزیزمان ایران هستند. به طور کلی با توجه به ضرورت تدوین برنامه برای بخش های مختلف کشور، بسیاری از مسئولان در کنار تصمیم گیران ارشد کشوری اقدام به نگارش یک برنامه جامع در حوزه های مختلف کرده اند تا بر اساس آن مسیر توسعه این بخش ها برای سایرین مشخص و شفاف شود. برای مثال تصمیم سازان و برنامه ریزان برای تبیین چشم انداز کشوری در حوزه سلامت اقدام به تدوین برنامه ای با عنوان "نقشه جامع علمی سلامت"کرده اند که چارچوب و راه را برای سیستم بهداشت و سلامت کشور مشخص می کند. اسناد بالادستی کشور در زمان های مختلف با توجه به نیاز کشور تدوین و تنظیم شده اند. شاید یکی از قدیمی ترین اسناد بالا دستی، قانون اساسی جمهوری اسلامی است که فرآیند قانون گذاری و رسیدگی به مسائل کلان کشوری در آن پیشبینی و ذکر شده است. بنابراین این اسناد شامل برنامه های کلی و جامع می شوند که استراتژی های خردتر با جزئیات بیشتر و در راستای این قوانین شکل می گیرند. باید توجه داشته باشید که وجود اسناد بالادستی در حوزه های مختلف برای هر کشور ضروری بوده و به نوبه خود برای برنامه ریزی ها و تصمیم گیری های خرد تر راهگشا می باشد. در ادامه سعی می کنیم از میان بیش از 100 سند بالادستی کشور، تعدادی از آنها را که از اهمیت بالاتری برخوردار بوده و تاثیر بیشتری در توسعه کلی جامعه دارند را انتخاب کنیم و در قالب "اسناد بالادستی منتخب" معرفی نماییم.
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران یک سند لازم الاجرا و رسمی کشوری است که مبنای اولیه بسیاری از قوانین کشور است. این قانون جامع در ابتدا با تایید رهبر جمهوری اسلامی ایران امام خمینی (ره) در سال 1358 تدوین و به همه پرسی گذاشته شد و با رای مثبت مردم به تصویب رسید. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن 57، امام خمینی (ره)، مهدی بازرگان را رئیس دولت موقت اعلام کرده و وی را مسئول تدوین و طراحی قانون اساسی کشور مبتنی بر قواعد و ضوابط اسلام کرد. دولت موقت مهدی بازرگان در 8 فروردین 58 تشکیل شده و بلافاصله مقدمات تدوین قانون اساسی کشور آماده شد. فرآیند نگارش قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با همکاری اعضای خبرگان قانون اساسی در 28 مرداد 58 آغاز شد و با تلاش شبانه روزی در 24 آبان 58 به پایان رسید. در آن زمان با توجه به ضرورت وجود مبنای اسلامی در قوانین کشوری بلافاصله 2 روز پس از آماده سازی قانون اساسی جمهوری اسلامی در 26 آبان 58 این قانون به همه پرسی عمومی گذاشته شده و با رای اکثریت مرد (بیش از 98 درصد) به تصویب رسید. این قانون در 14 فصل و در عناوین مختلف از جمله قوه مقننه، شوراها، رهبر، سیاست خارجی، صداوسیما، شورای عالی امنیت و غیره تهیه و تدوین شده است که می توانید محتوای آن را فایل زیر مطالعه نمایید.
متن کامل قانون هدفمندسازی یارانه‌ها
قانون هدفمندسازی یارانه ها یکی از مهمترین و برجسته ترین طرح های تحول اقتصادی در کشور است که هدف آن مشخص کردن بخش های اصلی در کشور برای بهره مندی از حمایت های دولتی می باشد. اولین مرحله قانون هدفمندسازی یارانه ها در سال 1380 کلید خورد و با موفقیت چندانی همراه نبود و باعث گسترش فقر در کشور شد. با این حال این طرح در سال 1389 بطور کامل اجرایی شده و یارانه های مربوط به کالاهای اساسی مانند سوخت، آب، برق، مواد غذایی و بسیاری از صنایع تولیدی و خدماتی در کشور حذف شده و بصورت نقدی بین خانوارهای فقیر و کم درآمد توزیع شد. بسیاری از کارشناسان از این طرح با عنوان بزرگترین طرح اقتصادی تاریخ ایران یاد میکنند که تاثیرات بسیار شگرف و عظیمی بر بخشهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه داشته است. در آذر ماه 1389 رئیس جمهور وقت ایران محمود احمدی نژاد در تلویزیون حاضر شده و بصورت رسمی شروع طرح هدفمندسازی یارانه ها را اعلام کرد و بر اساس این طرح قرار شد یارانه های دولتی 16 قلم کالای اساسی حذف شوند که این کالا ها عبارت بودند از بنزین، گازوئیل، گاز، نفت، برق، آب، گندم، شکر، برنج، روغن و شیر که به منظور آشنایی بهتر و بیشتر شما با مفاد و دستورالعمل های این طرح می توانید به فایل PDF پیوست شده مراجعه نمایید.
چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق ۱۴۰۴ هجری شمسی
سند چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی که به سند چشم انداز 1404 نیز معروف است به تبیین یک افق روشن برای توسعه کشور در بخش های مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی می پردازد. این سند بسیار مهم کشوری در سال 1384 با پیشنهاد رئیس تشخیص مصلحت نظام و به اهتمام اعضای این شورا تهیه و تدوین گردید. سابقه بررسی و تدوین یک برنامه جامع بلند مدت برای اهداف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشوری به قبل از انقلاب و به دوره پهلوی باز می گردد. در دوره پهلوی بررسی های لازم از طرف مسئولان وقت کشوری برای تدوین برنامه جامعه ای با شعار رسیدن به دروازه های تمدن بزرگ و احیای عظمت مجدد ایران همانند عصر هخامنشی در دست انجام بود که با تحقق انقلاب اسلامی ابتر باقی مانده و در سالهای بعد با تغییر رویکرد به سمت تمدن اسلامی تهیه و تدوین گردید. با توجه به محتوا و اهداف تعیین شده در سند چشم انداز 1404، پس از گذشت بیش از 15 سال از زمان تدوین آن همچنان بیشتر این اهداف غیرقابل دسترس بوده اند. برای مثال یکی از اهداف موجود در سند چشم انداز 1404 تبدیل شدن به قدرت اول اقتصادی در منطقه است که متاسفانه با وجود شرایط کنونی و زمان باقی مانده دستیابی به آن تقریبا غیرممکن به نظر می رسد. و یا یکی دیگر از اهداف سند چشم انداز 1404، کاهش نرخ بیکاری به یک عدد تک رقمی بوده که متاسفانه با توجه به شرایط موجود این وضعیت غیر قابل دسترسی به نظر می رسد.
اطلس ملی علم جمهوری اسلامی ایران
اطلس ملی علم جمهوری اسلامی یک سند مدون تهیه شده توسط محمد حسن زاده استادیار دانشگاه شیراز مبتنی بر آمارهای سایت WOS 2013 است که رشد قابل ملاحظه ای در مقالات چاپ شده در نشریات بین المللی توسط پژوهشگران ایرانی را نشان می دهد. بر اساس آمار ارائه شده در اطلس ملی علم جمهوری اسلامی، پژوهشگران ایرانی توانسته اند بیش از 29 هزار مقاله علمی را در پایگاه علمی تامسون رویترز (ISI) به چاپ برسانند. یکی از نکات جالب در این سند مربوط به دسته بندی و ارائه آمار چاپ مقالات است که دید بسیار دقیقی از سهم پژوهشگران هر منطقه در توسعه علمی کشور می دهد. برای مثال دسته بندی آمار مربوط به چاپ مقالات ISI با توجه به دانشگاه و استان یکی از جالب ترین این آمارها است. بر اساس این آمار سهم هر دانشگاه در داخل کشور در توسعه علم و چاپ مقالات ISI مشخص شده و بیان می شود در سالهای اخیر کدامیک از این دانشگاه ها در ارائه مقالات علمی قوی تر عمل کرده اند. و یا اینکه مشخص می شود سهم هر استان در توسعه علم چقدر بوده است و میزان چاپ مقالات نمایه شده در پایگاه تامسون رویترز با توجه به استان های کشور چگونه است. آمارها و اطلاعات این سند علمی دید بسیار مناسبی از سهم هر استان در توسعه علم و گسترش دانش در سطح بین المللی را به مخاطب می دهد. به پژوهشگران ایرانی توصیه می شود که حتما اطلس ملی علم جمهوری اسلامی را مطالعه کرده و فعالیت های علمی و پژوهشی اندیشمندان ایرانی را مورد بررسی بیشتری قرار دهند.
ﻧﻘﺸﻪ ﺟﺎﻣﻊ ﻋﻠﻤﻲ ﺳﻼﻣﺖ ﻛﺸﻮر
نقشه جامع علمی سلامت کشور یک سند باارزش با هدف تحول بنیادین در سیستم علمی و خدماتی سلامت کشور تهیه و تدوین شده است. این طرح جامع مشتمل بر برنامه های کلان کشوری در حوزه سلامت اعم از دولتی و غیر دولتی است که نه تنها بر خدمات سلامت بلکه بر ارتقای سلامت و تامین یک زندگی سالم برای تمامی اقشار جامعه تاکید دارد. این سند یکی از اسناد بالادستی جامعه است که مبتنی بر سند چشم انداز 1404 تدوین و تهیه شده است. بر اساس این سند رسمی سیستم سلامت در کشور باید بگونه ای مدیریت شود که امکان برخورداری عادلانه از خدمات سلامتی برای تمام اقشار جامعه فراهم باشد، سیستم سلامت در قبال خدمات ارائه شده پاسخگو بوده و عادلانه رفتار کند و در نهایت سیستم سلامت کشور باید زمینه مشارکت مالی عادلانه در خدمات بهداشتی و درمانی را برای تمامی اقشار جامعه فراهم نماید. با توجه به این سند رتبه کشور در زمینه امید به زندگی 96، در زمینه میزان بقای کودک رتبه 113 و از نظر پاسخگویی سیستم سلامت رتبه 100 را دارد که باتوجه به چشم انداز کشور می توان گفت فاصله معناداری بین اهداف تعیین شده در حوزه سلامت و عملکرد سیستم سلامت کشوری وجود دارد. بر اساس اهداف تعیین شده در سند چشم انداز 1404 در مورد سیستم سلامت پیشبینی شده است که تا پایان سال مذکور آحاد ملت ایران می بایست از بالاترین سطح سلامت برخوردار بوده و عادلانه ترین و توسعه یافته ترین سیستم سلامت در منطقه را داشته باشند که با توجه به فاصله معنادار کنونی و زمان باقی مانده به نظر دستیابی به این اهداف خصوصا در حوزه بهداشت و سلامت دشوار به نظر می رسد. مطالعه نقشه جامع علمی سلامت در کشور دید بسیار مناسبی از وضعیت کنونی و چشم اندازهای بهداشت و درمان در کشور به مخاطب خواهد داد.
سند ملی علوم و فناوری‌های سلولهای بنيادی
با توجه به اهمیت یافتن استفاده از فناوری های سلول های بنیادی در درمان بیماری هایی مانند سرطان، ام اس، پارکینسون و سایر بیماری های ارثی که با تخریب بافت های بدن و مرگ سلولهای حیاتی همراه است، مسئولان و سیاستگذاران کشوری بر آن شدند تا در زمینه نهادینه سازی و افزایش سرمایه گذاری ها در حوزه سلولهای بنیادین گامی تاثیر گذار بردارند. در همین راستا با تهیه و تدوین برنامه جامعی با نام سند ملی علوم و فناوری های سلول های بنیادی افق روشنی برای توسعه این فعالیت در کشور ترسیم نمودند. این سند جامع نیز همانند نقشه جامع علمی سلامت کشور مبتنی بر سند چشم انداز 1404 بوده و اهداف آن منطبق بر این سند تهیه و تدوین شده است. بر اساس سند ملی علوم و فناوری های سلول های بنیادی، ایران می بایست تا پایان سال 1404 به برترین کشور اسلامی در زمینه علوم سلول های بنیادین تبدیل شده و در زمره 10 کشور برتر در این حوزه باشد. لازم به ذکر است بر اساس این دستور العمل تمامی اهداف تعیین شده در حوزه توسعه فناوری های سلول های بنیادین باید منطبق اخلاقیات و احکام اسلامی و شرع مبین اسلام باشد. به منظور اطلاع دقیق از اهداف ترسیم شده برای توسعه علوم مربوط به سلولهای بنیادین و برنامه ها و تصمیمات اتخاذ شده در این حوزه توصیه می شود که فایل مربوط به این سند را به دقت مورد مطالعه و بررسی قرار دهید.
سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها
سند اسلامی شدن دانشگاه ها مصوبه 25 تیرماه 1392 با همکاری شورای عالی انقلاب فرهنگی و تعدادی دیگر از سازمان های تصمیم ساز کشوری با هدف تبیین بینش اسلامی در محیط علمی، رفتاری و تفکری دانشگاه آماده و تدوین شد. سند اسلامی شدن دانشگاه ها بر این امر تاکید دارد که با توجه به نقش و اهمیت موسسات آموزش عالی در تفکر، اعتقاد، فرهنگ و ارزش های جامعه، نیاز است که اصول و قواعد اسلامی در این محیط پیاده سازی و اجرا شود تا فرهنگ ایرانی-اسلامی نیز در تمامی بخش های اقتصادی، فرهنگی، ارزشی و اعتقادی جامعه تجلی پیدا کند. در بخش دیگری از این سند مهم ذکر شده است که با توجه به اینکه ملت عزیز ایران پس از انقلاب اسلامی قانون و قواعد اسلام را به عنوان اصل اولیه برای تمامی ابعاد زندگی خود پذیرفت، بنابراین نیاز است تا اصول آموزش عالی، تربیت و پژوهش نیز مطابق با قوانین و جهانبینی اسلامی تدوین و همسو شود. لازم به ذکر است اولین سند اسلامی شدن دانشگاه ها با اهتمام شورای عالی انقلاب فرهنگی در مرداد ماه 1377 تهیه و تدوین گردید. اما محتوای آن با همکاری چندین نهاد تصمیم گیرنده دیگر در سال 92 بهبود یافته و قواعد آن به فرآیند اجرا نزدیک تر شد. بر همین اساس شورای عالی انقلاب فرهنگی با کمک سایر نهادهای ذیربط بعد از بروز رسانی سند اسلامی شدن دانشگاه ها در سال 1392، اقدام به نهادینه کردن نگرش اسلامی در علم و تسریع فرآیند اسلامی شده نهادهای آموزشی و پژوهشی کرد. در پیوست این مطلب می توانید متن کامل سند اسلامی شدن دانشگاه ها را مطالعه کرده و فرآیند اسلامی شدن محیط علمی و آموزشی را مورد بررسی بیشتری قرار دهید.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش یکی از اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران است که با هدف احیای تمدن اسلامی و توسعه فرهنگ ایرانی اسلامی با محوریت آرمان های انقلاب اسلامی ایران تدوین و نگارش شده است. به منظور تحقق این اهداف سیاستگذاران کشوری با الهام از سند چشم انداز 1404 اقدام به نگارش یک برنامه بنیادین برای سیستم آموزش و پرورش کشور کردند تا بر اساس آن، ایران در پایان سال مذکور به جایگاه اول علمی در منطقه با هویت اسلامی تبدیل شود. این سند فرادستی با اهتمام شورای عالی انقلاب فرهنگی و با همکاری صاحب نظران حوزوی و دانشگاهی نگارش شد. بر اساس سند تدوین شده، تمامی تعالیم آموزش و پروش می بایست مبتنی بر قرآن کریم، نقش معنوی و هدایتی پیامبر اکرم (ص)، حضرت فاطمه زهرا (س) و ائمه معصومین (ع) و ولایت مداری مبتنی بر جامعه مهدوی مبتنی باشد. همچنین فرآیند تعلیم و تربیت باید بر تعالیم و آموزه های امام خمینی (ره) و پیوند با انقلاب اسلامی و ولایت مطلقه فقیه اتکا داشته باشد. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ابعاد مختلفی از تعالیم و تربیت در کشور را در بر میگیرد که پیشنهاد می شود این موارد را از طریف فایل زیر مطالعه و بررسی بفرمائید.
طرح تدوین سند ملی آموزش و پرورش
با توجه به اینکه نظام نوین تربیتی در کشور در مراحل بنیانگذاری و یا حتی تحولات در نظر گرفته شده مبتنی بر نظام فکری و ارزشی اسلام نبوده و هماهنگ با ارزش های ایرانی و اسلامی نمی باشد، بنابراین مسئولان تصمیم ساز کشوری با دستور مقام معظم رهبری بر آن شدند تا طرحی با عنوان سند ملی آموزش پرورش برای تغییر سیاست ها و تعالیم آموزشی کشور مبتنی بر مبانی عقیدتی اسلام تدوین و تهیه نمایند. در همین راستا سه مشکل اساسی در این زمینه شناسایی شده که کلیت این سند مهم بر حل این سه مشکل اساسی تمرکز دارد. اولین مشکل عدم وجود تدابیر و برنامه های سازمان یافته برای آموزش تعالیم اسلامی به جوانان مستعد و عدم سرمایه گذاری از طرف نهاد های ذیربط می باشد. دومین مشکل عدم وجود فلسفه خاص و مدون در ارتباط با تعالیم اسلامی در حال انجام است که مسئولان قصد دارند با تدوین طرح سند ملی آموزش و پرورش این مشکل را بصورت بنیادین برطرف کنند و در نهایت سومین مشکل عدم وجود سازکار مشخص، نهادهای مسئول و ابهام در حدود مسئولیت های سازمانی موجب ناموفق بودن تعالیم و آموزش های اسلامی در جامعه شده است. تمامی موارد ذکر شده تماما مبتنی بر متون اصلی طرح تدوین سند ملی آموزش بوده و بصورت مشخص ذکر شده است که هدف از نگارش این سند چه بوده و چه ابعادی را پوشش خواهد داد. تمامی اهداف مشخص شده در این سند مبتنی بر چهار سرفصل اصلی هستند که به ترتیب عبارتند از تدوین فلسفه تربیت در نظام جمهوری اسلامی ایران، تدوین فلسفه رسمی و عمومی در نظام جمهوری اسلامی ایران، تدوین رهنامه نظام تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی ایران و استخراج دلالت های مبانی نظری مدون برای سایر عناصر سند ملی آموزش و پرورش.
سند جامع توسعه هوافضای کشور
در سالهای اخیر حوزه هوافضا و حضور در این زمینه تبدیل به یکی از ضرورت های کشوری شده که در امنیت ملی، سیاست خارجی، حمل و نقل و توسعه اقتصادی و اجتماعی تاثیر بسیار زیادی دارد. به همین منظور شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 1386 سند جامع توسعه هوافضای کشور را به تصویب رسانده و جهت اجرا شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری ابلاغ کرد. پس از آن معاونت فناوری در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به همراه پژوهشگاه هوا و فضا مسئولیت گردآوری و داده ها و تدوین برنامه ها و استراتژی های راهبردی در این زمینه را بر عهده گرفتند. این سند با هدف شناسایی و تمرکز بر توسعه بخش های قابل انجام در حوزه هوافضا، تاکید بر مزیت های رقابتی، فرصت های و پتانسیل های کشوری و همچنین تبدیل شدن حوزه هوافضا به یکی از بخش های پژوهشی و اجرایی در کشور نگارش شده است. این سند مبتنی بر 5 گزارش اصلی است که بخش اول آن به تعریف واژگان، مراحل تدوین سند و فرآیند اجرایی و عملیاتی آن تاکید دارد. بخش دوم به نمودار درختی علوم و ناوری فضایی ارتباط دارد که چارت ارتباطی آن ا مشخص و تببین می نماید. در گزارش سوم و چهارم به شناسایی و معرفی راهبرد های لازم برای توسعه صنعت هوافضا در کشور پرداخته شده است و نهایت گزارش پنجم به ارائه توضیحاتی در مورد فعالیت های هوافضای کشورهای همسایه و سایر کشورها مانند ژاپن، آمریکا، انگلستان برزیل، چین و غیره اختصاص داده شده است تا جایگاه سایر کشورها مشخص شده و برنامه ریزی های آتی مبتنی بر واقعیت های موجود باشد.
سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی
کشور ایران یکی از غنی ترین کشورهای جهان است که 11 اقلیم از 13 اقلیم شناخته شده جهان را در خود جای داده است و بیش از 8000 گونه گیاهی دارد که از تمام گونه های گیاهی مجود در قاره اروپا بیشتر و وسیع تر می باشد. از میان این تعداد از گونه های گیاهی موجود بیش از 2300 گونه شناخته شده با خواص دارویی و درمانی وجود دارد که ایران را تبدیل به یکی از معادن باارزش گیاهان دارویی در جهان کرده است. از این تعداد در حدود 1700 گونه گیاهی تنها منحصر به مرزهای ایران بوده و در هیچ کجای جهان وجود ندارند که همین عامل موجب برتری ایران نسبت به سایر کشورهای همسایه و جهان می شود. حجم تجارت گیاهان دارویی در سال 2010 بیش از 100 میلیارد دلار بوده است و پیشبینی می شود با توسعه و گسترش این صنعت درآمدزا در جهان، میزان درآمد آن در 2050 به بیش از 5000 میلیارد دلار برسد. با توجه به تمامی جنبه های اقتصادی و فرصتهای توسعه در کشور برای صادرات و درآمدزایی در حوزه گیاهان دارویی، مسئولان و تصمیم سازان کشور با برنامه ریزی و معرفی فرصتهای توسعه در سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی بر آن شدند تا افق روشنی در این زمینه ترسیم نمایند.
نگارش پروپوزال ارشد و دکتری
هدف از نگارش پروپوزال در عین ساده بودن بسیار حساس و با اهمیت است، اما بیاید آن را با بیان یک مثال برای شما آشکار کنیم. فرض کنید شما یک سرمایه گذار هستید و شخصی به شما مراجعه کرده و تصمیم دارد یک کسب و کار را راه اندازی کند. آیا هر پیشنهادی که به شما بدهد را قبول کرده و سرمایه خودتان را به او می دهید؟ آیا پیشنهاد کاری او انجام شدنی است یا خیر؟ آیا پیشنهاد کاری او نتیجه مطلوبی برای شما خواهد داشت و سود مناسبی به شما خواهد رساند یا خیر؟ اگر شما بدون توجه به این سوالات پیشنهاد فرد را قبول کرده و سرمایه گذاری را انجام دهید، ممکن است شانس موفقیت بسیار اندکی داشته باشید. برای این منظور قبل از قبول درخواست سرمایه گذاری از وی می خواهید که یک طرح کسب و کار را ارائه کرده تا دریابید که پروژه تا چه اندازه قابل انجام و سودده است.پروپوزال در حالت صنعتی و دانشگاهی نیز همین نقش را داشته و هدف آن متقاعد کردن مخاطب در مورد اهمیت و کاربردی بودن یک پژوهش یا پروژه است.
به طور کلی روش های مختلفی برای نگارش پروپوزال وجود دارد ولی تنها یک روش استاندارد منجر به دستیابی به نتیجه مطلوب می شود. بر اساس این روش شما می توانید بخش های مختلف یک پروپوزال را به صورت کاملا منطقی و دقیق در کنار هم قرار داده و نتیجه مناسبی را بدست آورید. در همین راستا سعی می کنیم به شما بیاموزیم که چگونه یک پروپوزال خوب و کاربردی بنگارید.
دانشمند روانشناس، مارتین ای پی سلیگمن برای شناخت درماندگی آزمایشی انجام داد که منجر به برنده شدن نوبل روانشناسی توسط وی شد.
ایشان ۲۰ سگ شیانلو را از ابتدای نوزادی درون یک قفس تربیت کرد به طوری که سگها در صورت نیاز پدال موجود در قفس را می
فشردند و بیرون می رفتند و پس از دستشویی کردن باز می گشتند.
ایشان پس از تربیت این سگ ها، آن ها را به دو قفس و در هر قفس ۱۰ قلاده تقسیم نمود. سپس درب قفس ( آزمایش)B را جوش
داد و ۳۰ روز، روزی ۳ بار به قفس B شوک الکتریکی می داد. سگهای قفس B در روزهای اول در زمان شوک بخاطر قفل بودن درب
خودشان را به میله های قفس میزدند و خونی و زخمی نتیجه ای نمی گرفتند . اما پس از چند روز سگها فهمیدند که با تلاش موفق
نمی شوند بجز اینکه زخمی شده و رنج زیاد می کشند. آنها یاد گرفتند که در زمان شوک در جای خود بایستند زیرا دست کم از زخمی
شدن در امان بودند.
سلیگمن در انتهای آزمایش درب قفس را شکست و آنها را به سگهای قبلی قفس A ( گواه) ملحق نمود ؛ همان قفس سالم که با
فشار اهرم درب باز می شد.
سپس شوک الکتریکی داد. فکر می کنید چه اتفاقی افتاد؟؟
تمام ۱۰ سگ گواه اهرم را فشار داده و بیرون آمدند اما سگهای ( آزمایش) در سرجایشان ایستاده و حرکت نکردند.
او بزرگترین نظریه قرن را ارائه کرد، یعنی (درماندگی آموخته شدنی است)
بدین معنا که موجودات یاد می گیرند بدبخت زندگی کنند.
پروپوزال برگرفته از واژه Propose در زبان انگلیسی و به معنای پیشنهاد دادن است و هدف از نگارش آن ارائه یک طرح تحقیقاتی یا عملیاتی برای یک موسسه یا سازمان می باشد. بر اساس تعریف ارائه شده توسط دانشنامه ویکی پدیا، پروپوزال سندی است که در آن یک طرح پژوهشی و یا تحقیقاتی پیشنهاد شده و هدف آن جذب حمایت یک موسسه یا سازمان می باشد. شاید بتوان گفت این تعریف تا حد بسیار زیادی صحیح است، چرا که در واقع پروپوزال انواع مختلفی دارد و تنها جنبه دانشگاهی آن مطرح نیست و معمولا سرمایه گذاران و مدیران قبل از شروع یک کسب و کار از متقاضیان درخواست نوعی پروپوزال یا طرح کسب و کار می کنند. حتی در مثال پروپوزال آکادمیک نیز، دانشجو بدون تایید دانشگاه و اساتید راهنما و مشاور نمیتواند پروپوزال را به مرحله پایان نامه یا رساله دکتری برساند. بنابراین مفهوم پروپوزال علاوه بر پیشنهاد یک موضوع، ماهیت جذب حمایت یک موسسه را نیز در بر می گیرد. شاید مناسبترین مفهوم برای پروپوزال توسط پایگاه علمی ویکی پدیا ارائه شده باشد، اما علاوه بر مفهوم پروپوزال باید به چند نکته بسیار مهم پیش از اقدام به نگارش پروپوزال دقت کنیم، این موارد عبارتند از:
نگارش و تهیه یک پروپوزال خوب یک فرآیند زمان بر و تخصصی است که علاوه بر دانش در حوزه موضوع تحقیق به تسلط بالا نسبت به ساختار علمی تحقیق نیز نیاز دارد. پژوهشگری که اطلاعات کافی در مورد بخش ها تشکیل دهنده یک پروپوزال یا استانداردهای نگارشی آن نداشته باشد حتی در صورت داشتن تخصص بالا در حوزه تحقیق، نمیتواند پروپوزال مطلوبی را ارائه نماید. آماده سازی یک پروپوزال با کیفیت و قوی می تواند تا جای ممکن فرآیند های مرتبط به آن یعنی تاییده دانشگاه یا موسسه، آماده سازی پایان نامه یا رساله، تهیه گزارش کار پروژه و غیره را تسهیل نماید. برای این منظور در این مطلب سعی میکنیم شما را با بایدها و نبایدهای نگارش پروپوزال آشنا کنیم تا به واسطه آن بتوانید یک پروپوزال با کیفیت و قوی ارائه نمایید.
پروپوزال صنعتی و تجاری - مفهوم پروپوزال
academic proposal پروپوزال دانشگاهی
یک پروپوزال دانشگاهی با هدف تجزیه و تحلیل یک موضوع علمی و مطرح کردن فرضیاتی مرتبط با آن تهیه می شود. بطور معمول پروپوزال دانشگاهی قبل از نگارش تز دکتری و یا پایان نامه ارشد توسط دانشجو به اساتید مشاور و راهنما ارائه شده تا بواسطه آن اطلاعات بنیادینی در ارتباط با موضوع تحقیق در اختیار اساتید قرار بگیرد. واژه پروپوزال (Proposal) در ترجمه انگلیسی به معنای پیشنهاد دادن است و این واژه در معنای دانشگاهی به طرح پیشنهادی در مورد یک موضوع علمی اشاره دارد.
پروپوزال ها معمولا انواع مختلفی داشته و هر کدام از آنها بسته به نیاز متقاضی یا موسسه مورد نظر می تواند ساختار متنوعی داشته باشد. برای مثال پروپوزال های صنعتی ممکن است بنا بر درخواست سرمایه گذار بخش های جدیدی مانند بودجه بندی، زمان اجرای پروژه، تیم اجرایی پروژه و ابزار پیاده سازی به آن اضافه و بخش هایی مانند روش تحقیق یا ادبیات موضوع به کلی حذف شوند. اما در مقابل در پروپوزال دانشگاهی معمولا سختگیری چندانی در مورد جدول زمانبندی و بودجه بندی وجود ندارد و تاکید زیادی بر بخش ادبیات موضوع و متودولوژی می شود. ولی به طور کلی تمامی پروپوزال ها از یک سری بخش های یکسان و مشابه تشکیل شده اند که می توان آنها را به صورت زیر دسته بندی کرد.
پژوهشگران اندکی هستند که درک کاملی از اهمیت پروپوزال داشته باشند و بتوانند اصول اساسی و استاندارد تحقیق را مبنای پروپوزال نویسی قرار دهند. در ساده ترین حالت اگر شما پروپوزال خوبی نگارش کنید می توانید اطمینان داشته باشید که یک تحقیق باکیفیت و کاربردی خواهید داشت. و در مقابل چنانچه پروپوزال شما از کیفیت پایینی برخوردار باشد می توان گفت که پژوهش مفیدی حاصل نخواهد شد. کلیدی ترین اهمیت نگارش پروپوزال این است که یک مشکل را در جامعه شناسایی کرده و راه حلی کاربردی برای آن ارائه می نماید. اما نگارش پروپوزال از جنبه های دیگر نیز اهمیت داشته و میتواند به پژوهشگر کمک کند. به طور کلی اهمیت پروپوزال در چند بخش کلی قابل دسته بندی است که عبارتند از:
اولین گام در نوشتن یک پروپوزال خوب این است که به خاطر داشته باشید که نوعی قرارداد بین خودتان و یک موسسه یا یک دانشگاه را نگارش می کنید. منظور از قرارداد این است که شما باید با جلب نظر مخاطب بتوانید توافق وی را برای انجام پژوهش جلب کنید واین به منزله یک قرارداد بین شما و موسسه مورد نظر است. زمانی که هیئت علمی دانشگاه و یا شخص سرمایه گذار در یک شرکت پس از انجام بررسی های اولیه در نهایت پروپوزال شما را رد می کنند یعنی عنوان و محتوای آن مورد تاییدشان نبوده و این قرارداد بین شما و موسسه مورد نظر نهایی نشده است. شما با نگارش یک پروپوزال باید نشان بدهید که یک موضوع یا مسئله بسیار اساسی را شناسایی کرده اید، راه حل کاربردی برای آن دارید و قصد دارید از ابزار و روش مناسبی برای حل آن استفاده کنید.
نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد و دکتری: راهنمای کامل
بخش 1: مقدمه
پروپوزال سندی است که در آن یک طرح تحقیقاتی یا عملیاتی پیشنهاد شده و هدف آن جذب حمایت یک موسسه یا سازمان می باشد. پروپوزال ها انواع مختلفی دارند، از جمله:
- پروپوزال پژوهشی: این نوع پروپوزال برای ارائه یک طرح تحقیقاتی به منظور دریافت کمک مالی یا حمایت از یک سازمان یا دانشگاه نوشته می شود.
- پروپوزال تجاری: این نوع پروپوزال برای ارائه یک طرح تجاری به منظور جذب سرمایه گذار یا مشتری نوشته می شود.
- پروپوزال پروژه: این نوع پروپوزال برای ارائه یک طرح پروژه به منظور دریافت مجوز یا بودجه نوشته می شود.
در این مقاله، به بررسی نحوه نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد و دکتری می پردازیم.
بخش 2: بخش های پروپوزال
یک پروپوزال خوب باید شامل موارد زیر باشد:
- عنوان: عنوان باید مختصر و گویا باشد و موضوع پروپوزال را به طور خلاصه بیان کند.
- مقدمه: مقدمه باید خواننده را با موضوع پروپوزال آشنا کند و اهمیت آن را توضیح دهد.
- مرور ادبیات: مرور ادبیات باید به بررسی تحقیقات قبلی در زمینه موضوع پروپوزال بپردازد.
- روش تحقیق: روش تحقیق باید نحوه انجام تحقیق را به طور واضح و دقیق توضیح دهد.
- زمانبندی و بودجه: زمانبندی و بودجه باید به طور دقیق مشخص شود.
- نتیجه گیری: نتیجه گیری باید خلاصه ای از یافته های پروپوزال را ارائه دهد.
بخش 3: نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد
نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد معمولاً شامل مراحل زیر است:
- انتخاب موضوع: اولین قدم، انتخاب موضوع پروپوزال است. موضوع پروپوزال باید مرتبط با رشته تحصیلی و علاقه شما باشد.
- انجام تحقیقات اولیه: پس از انتخاب موضوع، باید تحقیقات اولیه ای در زمینه آن انجام دهید تا اطلاعات کافی برای نوشتن پروپوزال را جمع آوری کنید.
- نوشتن پروپوزال: پس از انجام تحقیقات اولیه، می توانید شروع به نوشتن پروپوزال کنید.
- بازبینی و ویرایش: پس از نوشتن پروپوزال، باید آن را بازبینی و ویرایش کنید تا از صحت و دقت آن اطمینان حاصل کنید.
بخش 4: نگارش پروپوزال دکتری
نگارش پروپوزال دکتری معمولاً شامل مراحل زیر است:
- انتخاب موضوع: اولین قدم، انتخاب موضوع پروپوزال است. موضوع پروپوزال باید مرتبط با رشته تحصیلی و علاقه شما باشد و از نظر علمی نیز نو و ارزشمند باشد.
- انجام تحقیقات اولیه: پس از انتخاب موضوع، باید تحقیقات اولیه ای در زمینه آن انجام دهید تا اطلاعات کافی برای نوشتن پروپوزال را جمع آوری کنید.
- نوشتن پروپوزال: پس از انجام تحقیقات اولیه، می توانید شروع به نوشتن پروپوزال کنید.
- بازبینی و ویرایش: پس از نوشتن پروپوزال، باید آن را بازبینی و ویرایش کنید تا از صحت و دقت آن اطمینان حاصل کنید.
بخش 5: نکات مهم در نگارش پروپوزال
در اینجا چند نکته مهم در نگارش پروپوزال آورده شده است:
- وضوح و دقت: پروپوزال باید به طور واضح و دقیق نوشته شود تا خواننده بتواند به راحتی آن را درک کند.
- منطقی بودن: پروپوزال باید منطقی و منسجم باشد و از استدلال های قانع کننده ای استفاده کند.
- جامع بودن: پروپوزال باید تمام جوانب موضوع را در نظر بگیرد و اطلاعات کافی را ارائه دهد.
- ارزشمند بودن: پروپوزال باید ارزشمند و قابل اجرا باشد و بتواند به حل یک مشکل یا پاسخ به یک سوال کمک کند.
بخش 6: نتیجه گیری
نگارش پروپوزال یک مهارت مهم است که برای موفقیت در تحصیلات، کسب و کار و مدیریت پروژه، ضروری است. با رعایت نکات ذکر شده در این مقاله، می توانید یک پروپوزال خوب و قانع کننده بنویسید که شانس موفقیت شما را در دریافت حمایت افزایش دهد.
نتایج تحقیق موسسه REOPA درباره پروپوزال های تحقیقاتی:
38 درصد پروپوزال های نوشته شده رد می شوند، 46 درصد برای بازنگری بازگردانده می شوند و تنها 16 درصد پذیرفته می شوند.
71 درصد عناوین، مطلوب ارزیابی نشدند و تنها 29 درصد رضایت بخش بوده اند.
72 درصد مقدمه ها رضایت بخش نبوده اند 49 درصد وضوح و تمرکز نداشته اند.
تنها 29 درصد موارد اهداف تحقیق را به روشنی بیان نموده اند.
فقط 16 درصد از آن ها بیان مسئله را به خوبی نوشته اند
اگر شما دانشجوی سال آخر مقطع کارشناسی ارشد باشید قطعا در مورد پروپوزال و ضرورت نگارش آن شنیده اید. پروپوزال کارشناسی ارشد جنبه هایی از ایده پردازی، خلاقیت، توانایی حل مسئله و مهارت تحلیل آماری را در دانشجویان تقویت می کند. اما نکته مهم در فرآیند نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد این است که به دانشجویان کمک شود تا بتوانند ایده های تحقیقاتی خودشان را در قالب یک تحقیق استاندارد ارائه نمایند. به طور کلی هدف از نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد در چند بخش کلی دسته بندی می شود که عبارتند از:
پروپوزال (Proposal) یک واژه انگلیسی و برگرفته از کلمه (Propose) به معنای پیشنهاد دادن است و منظور از آن ارائه یک طرح کلی پژوهشی برای موسسه مورد نظر می باشد. خدمات مشاوره و نگارش پروپوزال ارشد و دکتری در موسسه ماد دانش پژوهان زیر نظر کارشناسان برجسته انجام گرفته و تمامی پروپوزال های انجام شده با بهترین کیفیت و به همراه ضمانت در اختیارشما دانشجویان عزیز قرار خواهد گرفت. ما در موسسه ماد دانش پژوهان علاوه بر کمک به دانشجویان در جهت نیل به موفقیت، قصد داریم هرچه بیشتر شما عزیزان را با فرآیند های علمی و پژوهشی در مقاطع کارشناسی، ارشد و دکتری آشنا کنیم. در ادامه این مقاله به اختصار به موضوعاتی مانند نحوه نگارش و انجام پروپوزال، بخش های مختلف یک پروپوزال، چگونگی آماده سازی یک پروپوزال تخصصی و روش گردآوری مطالب خواهیم پرداخت.
بیان مسئله (Problem Statement) بخشی از پروپوزال است که دانشجو یا محقق می بایست در آن مشکل شناسایی شده را توصیف کرده و بیان کند چطور با انجام تحقیق به دنبال حل این مشکل است. به طور کلی در بخش بیان مسئله باید بر روندهای منفی موجود در جامعه و یا موسسه تاکید کرده و بیان کنید مشکلات موجود چطور باعث عدم بهره وری، آسیب و مختل کردن سیستم شده اند. در ادامه بر این موضوع تمرکز می کنید که چرا برطرف کردن و حل آنها ضرورت داشته و تحقیق شما چگونه قصد دارد این مشکلات را برطرف کند. اگر این بخش را مهمترین فصل از پایان نامه یا پروپوزال دسته بندی نکنیم ولی یقینا یکی از مهمترین فصول در فرآیند نگارش پروپوزال محسوب می شود. اما همانند تمامی بخش های یک تحقیق علمی که ویژگی ها و استانداردهایی را دارند، بیان مسئله در پروپوزال نیز ویژگی های مخصوص به خودش را دارد که عبارتند از:
یکی از فرآیندهایی که ممکن است در زمان نگارش و آماده سازی پروپوزال با آن روبرو شوید، اصلاح و برطرف کردن مشکلات پروپوزال پیش از تصویب آن است. این مرحله با عنوان بهبود و تقویت پروپوزال نیز شناخته می شود و در مطالب پیشین برای شما بیان کردیم که در فرآیند تصویب پروپوزال ممکن است 4 حالت برای پروپوزالتان اتفاق بیافتد.
1. حالت اول: تصویب پروپوزال
2. حالت دوم: تصویب پروپوزال با اصلاحات کم
3. حالت سوم: تایید پروپوزال با اصلاحات زیاد
4. حالت چهارم: ریجکت کردن پروپوزال
در فرآیند نگارش پروپوزال ممکن است با حالت دوم و سوم روبرو شوید و کمیته تخصصی دانشگاه از شما درخواست کند که قبل از تصویب و نهایی شدن یک پروپوزال اقدام به اصلاح، تقویت و بهبود محتوا در برخی بخش های مشخص کنید. پروپوزال هر دانشجو پایه و اساس کار پژوهشی وی را تشکیل می دهد و شخص نخواهد توانست بدون داشتن یک پروپوزال کامل و صحیح اقدام به نگارش و تهیه پایان نامه یا تز دکتری کند. معمولا به ندرت اتفاق میافتد که پروپوزال تهیه شده توسط دانشجو در همان ابتدا مورد تایید اساتید مشاور و راهنما قرار بگیرد و تا مرحله تصویب پیش برود. پروپوزال بارها و بارها قبل از تصویب نهایی توسط کمیته تحصیلات تکمیلی بهبود یافته و تقویت می شود. اما مهمترین دلایل برای اصلاح تقویت و بهبود پروپوزال به خاطر عوامل زیر خواهد بود:
نگارش پروپوزال یکی از فرآیندهای اجتناب ناپذیر در تحصیلات تکمیلی و پروسه فارغ التحصیلی هر دانشجو محسوب می شود. زمانیکه صحبت از نگارش پروپوزال می شود می بایست فاکتورهای زیادی را در آن بگنجانید و محتوای آن را باید مطابق با استانداردهای دانشگاه یا موسسه مورد نظر تهیه و ارائه نمایید. نگارش پروپوزال به گونه ای است که دانشجویان باید در چند صفحه و چند بخش محدود، ایده ها و موضوع تحقیقاتی مورد نظرشان را برای اساتید تبیین نمایند. بخش های مختلف پروپوزال معمولا محدودیت محتوایی دارند و نباید از یک میزان مشخص بیشتر شوند دقیقا مشابه بسیاری از پژوهش های علمی مانند مقاله، پایان نامه و تز دکتری که باید در تعداد مشخصی کلمه تهیه شوند. یک پروپوزال تحقیقاتی دانشگاهی به طور کلی در 2000-3500 بین 5-7 صفحه تهیه و آماده می شود که به صورت جزئی تر عبارتند از:
همواره به دانشجویان تحصیلات تکمیلی و مقاطع ارشد و دکتری تاکید می شود که فرآیند مربوطه به نگارش و آماده سازی پروپوزال دو بخش مجزا را شامل شده و در بر میگیرد. بخش اول مربوط به گردآوری اطلاعات لازم، انتخاب موضوع و نگارش پروپوزال است و بخش دوم مربوط به تصویب پروپوزال می باشد که ممکن است بارها و بارها اصلاح و تعدیل در محتوا را تجربه کند. در این سرفصل سعی میکنیم شما را هر چه بیشتر با فرآیند تصویب پروپوزال در حوزه تحصیلات تکمیلی آشنا کرده و مراحل آن را بیان نماییم. مراحل تصویب پروپوزال به صورت کلی سه مرحله اصلی را در برمیگیرد که عبارتند از:
انتخاب عنوان پروپوزال-بیان مسأله
زمانی که یک پروپوزال را مینگارید ممکن است ایده ها، محتوا، مدل، فرضیات و فاکتورهای زیادی را درون آن بگنجانید ولی در زمان نگارش و حتی پس از پایان آن، نمی توانید در مورد خوب یا بد بودن آن نظری بدهید. یکی از دلایل این موضوع این است که معمولا یک شکل ارزیابی کاملا مطلوب و عالی از پروپوزال وجود ندارد و این امر تا حد زیادی به نظر مخاطب و شخصی که ارزیابی آن را انجام می دهد بستگی دارد. اما اگر بخواهیم ویژگی های یک پروپوزال خوب را مشخص کنیم می توانیم آن را در چند بخش کلی به صورت زیر دسته بندی کنیم. اما پیش از در نظر گرفتن این فاکتورها سعی کنید متن پروپوزال را بر اساس استانداردهای نگارشی هر موسسه یا دانشگاه آمشاده و تهیه نمایید.
ویژگی های یک پروپوزال خوب - پذیرش دانشگاه های خارجی
بسیاری از اساتید زمانی که یک پروپوزال را بازبینی و ارزیابی می کنند از بسیاری جهات نقاط ضعف و کمبودهایی را در آن مشاهده کرده و از دانشجو درخواست می کنند که تحقیق مورد نظر را مجدد انجام دهد. اگر به عنوان یک پژوهشگر چندین پروپوزال را مورد بررسی قرار دهید، متوجه خواهید شد که اشتباهات رایج معمولا در بخش انتخاب موضوع، کانتریبیوشن تحقیق و انتخاب متودولوژی صحیح رخ می دهد. بروز این اشتباهات رایج در پروپوزال نویسی با گذشت زمان و افزایش تجربه فرد کاهش می یابد ولی تضمین کننده این موضوع نیست که افراد با تجربه هیچوقت چنین اشتباهاتی را مرتکب نمی شوند. به طور کلی اشتباهات رایج در پروپوزال نویسی عبارتند از:
فرض کنید شما یک ایده منحصر به فرد و عالی برای تحقیق دارید و قصد دارید یک اسپانسر برای آن جذب کرده و پژوهش خودتان را آغاز کنید. این اسپانسر ممکن است یکی از اساتید شما در دانشگاه باشند و یا یک موسسه که قصد دارد پروژه شما را با هدف نتایج مثبت در سازمانش پشتیبانی مالی نماید. اما اولین گام برای موفقیت در جذب اسپانسر سازمانی و یا دانشگاهی نگارش یک پروپوزال خوب و متقاعد کننده است. نگارش یک پروپوزال خوب در برگیرنده مراحل بسیار مهم و استانداردی است که در صورت رعایت کردن آنها میتوانید انتظار یک نتیجه موفقیت آمیز را داشته باشید. به طور کلی 7 مرحله اصلی در نگارش پروپوزال وجود دارد که عبارتند از:
زمانی که صحبت از نگارش پروپوزال می کنیم باید به خاطر داشته باشید که محتوای آن معمولا تا حد زیادی به نوع پروپوزال نیز بستگی دارد. برای مثال در پروپوزال صنعتی هدف اصلی از نگارش، بهبود فروش، افزایش سود یا بهبود بهره وری سازمانی است و بنابراین محتوای آن نیز باید در زمینه شناسایی مشکل و ارائه راه حل متناسب با همین موضوع باشد. در مقابل پروپوزال دانشگاهی به دنبال شناسایی یک مشکل در ارتباط با رشته تحصیلی است و قصد دارد راه حل هوشمندانه و کاربردی برای آن طراحی نماید. پس محتوا و مطالب آن نیز با پروپوزال صنعتی نسبتا متفاوت خواهد بود. اما فارغ از جزئیات در مورد پروپوزال صنعتی، دانشگاهی، استارت آپ و یا هر عنوان دیگری که به پروپوزال اطلاق می شود، پروپوزال ها در چند دسته کلی قرار می گیرند که عبارتند از:
پروپوزال دکتری بر خلاف پروپوزال کارشناسی ارشد دارای ویژگی هایی مشابه یک پایان نامه است که قبل از تصویب شدن نیاز به دفاع دارد. بدین معنا که شما باید در مورد موضوع ارائه شده در پروپوزال تمامی جنبه های قانع کننده بودن، کانتریبیوشن، کاربردی بودن و عملیاتی بودن را در نظر بگیرید. البته که تمامی این موارد در پروپوزال کارشناسی ارشد اهمیت دارد ولی پروپوزال مقطع دکتری تمامی این فاکتورها را جزء ضروری و جدایی ناپذیر پروپوزال قلمداد کرده و هر گونه مشکل در این بخش ها موجب ریجکت حتمی آن خواهد شد. به طور کلی پروپوزال دکتری کمتر به دنبال این موضوع است که عنوان تحقیق یا ساختار مشخصی برای یک تحقیق ارائه نماید، بلکه تمرکز آن بیشتر بر روی موارد زیر خواهد بود:
زمانی که در مقطع تحصیلات تکمیلی در یک دانشگاه مشغول به تحصیل می شوید در بخشی از فرآیند تحصیلتان نیاز است که پژوهشی با عنوان پایان نامه یا تز دکتری را انجام داده و تحویل دهید. اما پیش نیاز ارائه پایان نامه یا تز دکتری، نوشتن پروپوزال است و پروپوزال دانشگاهی نیز ویژگی های خاص و منحصر به فردی را در برمیگیرد. اما برای نوشتن یک پروپوزال علاوه بر دانش نسبت به ساختار و مفاهیم تحقیق نیاز است که بدانید یک پروپوزال خوب دانشگاهی چه ویژگی هایی دارد. ویژگی های بسیاری اساسی در یک پروپوزال دانشگاهی عبارتند از:
