رشته مددکاری اجتماعی
وقتي سخن از مددكاري ميشود بسياري از افراد به ياد زندانها يا پرورشگاهها ميافتند كه در آنجا افرادي به نام مددكار در دفتر يا واحد مددكاري فعاليت ميكنند. اما حرفه مددكاري به فعاليت در دو مكان فوق محدود نميشود. بلكه مددكاري اجتماعي، يكي از رشتههاي كاربردي است كه فارغالتحصيل آن بايد بتواند در مراكز مختلف با استفاده از روشها و تكنيكهايي كه آموزش ديده است، وارد زندگي انسانهايي شود كه به هر دليل اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و خانوادگي دچار مشكل بوده و نميتوانند مشكل خود را به تنهايي حل كنند يا منشأ مشكل خويش را تشخيص بدهند.در واقع اين افراد ميتوانند به ياري مددكارمشكل خويش را شناخته وحل نمايند.بنابراين اگر بخواهيم اين رشته را به طور خلاصه معرفي كنيم، بايد بگوييم كه هدف رشته مددكاري اين است كه به افراد نيازمند به خدمات اجتماعي كمك كند تا خود را بيابند، مشكل خويش را بشناسند و سپس راه حل آن را پيدا كنند.
تواناييهاي لازم :
يك مددكار بايد داراي توانمنديهاي روحي خاصي باشد؛ يعني بايد روحيهاي قوي داشته باشد تا بتواند مشكلات و معضلاتي را كه در زندگي انسانها ميبيند، تحمل كند پس بايد پذيرفت كه افراد زودرنج و بسيار حساس و عاطفي به درد اين رشته نميخورند. در ضمن يك مددكار نبايد در گفتگو و ارتباط برقرار كردن با ديگران دچار مشكل شود و در نهايت يك مددكار بايد خود را به خوبي بشناسد چون اگر خود را نشناسد، نميتواند به ديگري شناخت بدهد و او را كمك كند.
موقعيت شغلي در ايران :
رشته مددكاري از جمله رشتههايي است كه داوطلبان هر سه گروه آزمايشي علوم رياضي و فني، علوم تجربي و علوم انساني ميتوانند آن را انتخاب كنند همچنين دانشجويان اين رشته بايد در دوران تحصيل 24 واحد كارورزي و پس از فارغالتحصيلي 2 سال طرح بگذرانند. اين دو ويژگي رشته فوق را متمايز ساخته است، چرا كه فارغالتحصيلان اين رشته به دليل تجربه ناشي از 24 واحد كارورزي در 6 واحد مستقل و 2 سال طرح در سازمانها و مؤسسههاي دولتي، از موقعيت شغلي مناسبي برخوردار هستند.در واقع هر جايي كه اداره رفاه يا امور اجتماعي هست، مددكار اجتماعي ميتواند در آنجا حضور داشته و مسؤوليتي را بر عهده بگيرد. در نتيجه فارغالتحصيلان اين رشته مشكل اشتغال ندارند. اما با وجود مزيتهاي اين رشته، بايد پذيرفت كه رشته مددكاري با مشكلاتي نيز گريبانگير است كه در اين ميان گمنام بودن رشته مددكاري در جامعه و حتي در بين جوانان و داوطلبان كنكور مشكل بسيار بزرگي است.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
- دروس پايه و اصلي :
مباني جامعهشناسي ، خدمات اجتماعي و تعاون در اسلام، مباني روانشناسي، رياضيات پايه، مباني مددكاري، آمار مقدماتي، مباني رفاه اجتماعي، مباني جمعيتشناسي، مباني مردمشناسي، كاربرد آمار در خدمات اجتماعي، اصول علم اقتصاد، كليات حقوق، مباني مديريت، اصول علم سياست، اصول توانبخشي، روانشناسي اجتماعي، نظريههاي جامعهشناسي، روش تحليل جمعيت، روش تحقيق در خدمات اجتماعي (عملي)، نهاد خانواده، آسيبشناسي اجتماعي، حقوق خانواده و كار، جامعهشناسي روستايي، بهداشت خانواده، جامعهشناسي شهري و توسعه، بهداشت رواني، بررسي مسايل اجتماعي ايران، مديريت مؤسسات خدمات اجتماعي، كليات برنامهريزي اقتصادي و تجاري.
- دروس تخصصي :
مددكاري فردي ، آشنايي با روشهاي مددكاري، پويايي گروهي، مددكاري گروهي، توانبخشي گروههاي خاص، كارورزي مددكاري فردي ، روانشناسي كودك و نوجوان، مشاوره و مددكاري، مددكاري جامعهاي ، روانشناسي مرضي، كارورزي در مددكاري گروهي ، تغذيه، كارورزي مددكاري جامعه ، اقتصاد ايران، پروژه تحقيقاتي ، سرپرستي در خدمات اجتماعي.
دانشگاههای پذیرنده : علامه طباطبایی –تهران ،علوم بهزیستی و توانبخشی – تهران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :
*دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد
رشته علوم تغذیه
بگذاريد غذايتان نخستين پزشك شما باشد.اين كلمات قصار كه بخشي از سوگندنامه پزشكي در 377 سال پيش از ميلاد مسيح است، امروزه اهميت و ارزش خود را بيش از پيش روشن ساخته و بيانگر مهمترين هدف علم تغذيه است. علمي كه به ما ميآموزد هر آنچه ميخوريم و مينوشيم، به طور مستقيم بر نحوه فعاليت جسماني و رواني ما تأثير دارد. به عبارت ديگر سوءتغذيه يا تغذيه نادرست ميتواند موجب انواع بيماريها گردد. براي مثال چاقي، تصلب شرائين، اختلالهاي روده و معده و فشار خون، ناشي از استفاده بيرويه غذاهاي پركالري، نمك، چربي و كمبود مواد سلولزي است يا استفاده سرخود و بيرويه ويتامينها در كودكان موجب دشواريهاي يادگيري و تحصيلي ميشود و از سوي ديگر سوءتغذيه و كمبود مصرف ويتامينها نيز عامل گواتر، كمخوني، كوري، عقبماندگي ذهني و دهها بيماري ديگر ميشود. از همين رو رشته تغذيه در عصر حاضر اهميت بسيار زيادي دارد.اين رشته به رژيم درماني، اصول علم تغذيه، ارزش مواد غذايي و نحوه تغذيه مناسب براي حفظ سلامت بدن ميپردازد. در اين ميان اصول علم تغذيه بررسي ميكند كه چه فرآيندي روي مواد غذايي خورده شده انجام ميگيرد تا جذب يا دفع شود و رژيم درماني نيز نوع رژيم غذايي لازم در بيماريهاي مختلف را مشخص ميكند، چون در برخي از بيماريها، بعضي از مواد غذايي بايد حذف شده يا بيشتر مورد استفاده قرار گيرد مثل بيماري گواتر كه از كمبود يد ايجاد ميشود.
اين رشته داراي دو شاخه عمده است كه عبارتند از :
الف) تغذيه گروههاي مختلف جامعه مانند سالمندان، معلولين و كودكان و نوجوانان. ب) تغذيه باليني كه شامل تغذيه و مشاوره غذايي بيماران بستري و سرپايي ميشود.
تواناييهاي لازم :
همانطور كه يك پرستار بايد به كار خدماتي علاقهمند باشد، كارشناس تغذيه نيز بايد روحيه خدماتي داشته و صبر و حوصله لازم را براي صحبت با بيمار و راهنمايي او داشته باشد. حتي دانشجوياني كه مايلند پس از فارغالتحصيلي دفتر مشاوره غذايي داير كنند، بايد داراي 3 سال سابقه كار در بيمارستان باشند. همچنين داوطلبان علاقهمند به اين رشته لازم است در دروس زيستشناسي و شيمي كه پايه دروس دانشگاهي اين رشته است توانمند باشند.
موقعيت شغلي در ايران :
تا چند سال پيش فارغالتحصيلان رشته تغذيه حتي در بيمارستانها جايگاه مشخص و تعيينشدهاي نداشتند اما در چند سال اخير بخصوص از زماني كه به كارشناسان تغذيه اجازه مطب داده شده، اين رشته در بيمارستانها هويت و جايگاه تازهاي پيدا كرده است، اما متأسفانه هنوز در بين پزشكان نقش و اهميت كارشناسان اين علم روشن نشده است. در حالي كه بايد همكاري تنگاتنگي بين پزشكان و متخصصان تغذيه وجود داشته باشد و در واقع هرجا كه يك پزشك متخصص غدد، قلب و عروق يا كليه حضور دارد، بايد در كنارش يك متخصص تغذيه باشد. چون پزشك فقط ليست غذاها يا مواد غذايي كه بيمار نبايد بخورد، تعيين ميكند اما كارشناس تغذيه ميگويد كه يك بيمار چگونه و چقدر بايد بخورد تا هم مواد غذايي مورد نياز به بدنش برسد و هم رژيم غذايي را حفظ كند.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
- دروس پايه:
زيستشناسي، روانشناسي، جامعهشناسي، شيمي عمومي، فيزيك، فيزيولوژي، تشريح تئوري، تشريح فيزيولوژي عملي، ميكروبشناسي، شيمي آلي، آمار حياتي، بيوشيمي مقدماتي، ميكروبشناسي مواد غذايي.
- دروس اصلي:
اصول اپيدميولوژي، تغذيه اساسي، بهداشت و مسموميتهاي غذايي، مديريت بخش غذايي، نقش تغذيه در خدمات بهداشتي، فيزيولوژي تغذيه، زبان اختصاصي، بيوشيمي متابوليسم، اصول و روشهاي نگهداري مواد غذايي، شيمي مواد غذايي، اصطلاحات پزشكي و بيمارستاني، اقتصاد غذا و برنامهريزي، بهداشت عمومي.
- دروس تخصصي:
بيماريهاي ناشي از سوءتغذيه و اپيدميولوژي، تنظيم برنامه غذايي، تغذيه گروههاي ويژه، رژيم درماني، بررسي وضع تغذيه، آموزش تغذيه، تأثير فرآيند بر ارزش غذا، تغذيه دورانهاي مختلف، سمينار، اكولوژي تغذيه، كارآموزي.
به منظور تامین نیروی انسانی متعهد در رشته علوم تشریحی و دستیابی به راههای تحقیقو تتبع در علوم وابسته به آن برای نیل به خود کفایی و در نتیجه حفظ و ارتقا سطح علمنظام جمهوری اسلامی دوره کارشناسی ارشد (ناپیوسته ) رشته علوم تشریحی با مشخصات زیرارائه می گردد:…
به منظور تامین نیروی انسانی متعهد در رشته علوم تشریحی و دستیابی به راههای تحقیقو تتبع در علوم وابسته به آن برای نیل به خود کفایی و در نتیجه حفظ و ارتقا سطح علمنظام جمهوری اسلامی دوره کارشناسی ارشد (ناپیوسته ) رشته علوم تشریحی با مشخصات زیرارائه می گردد:
1-تعریف و هدف
کارشناسی ارشد علوم تشریحی (ناپیوسته ) بهدوره ای اطلاق می شود که تحصیلات بالاتر از کارشناسی را در بر می گیرد و اولین مقطعتحصیلی پس از کارشناسی می باشد . هدف از ایجاد آن تربیت افرادی لایق ، متعهد وکاردان می باشد که بتوانند برمبانی علوم تشریحی (آناتومی ، بافت شناسی و جنین شناسی ) متون علمی موجود احاطه یافته در اثر آشنایی با روشهای پیشرفته تحقیق درعلوم وبدست آوردن کارایی و لیاقت موجود احاطه یافته در اثر آشنایی با روشهای پیشرفتهتحقیق در علوم و بدست آوردن کارایی و لیاقت و مهارت علمی و عملی لازم را به گونه ایکسب کنند که به خوبی بتوانند به تعلیم در این رشته پرداخته ، از مقالات علمی وتحقیقات علوم تشریحی و علوم وابسته در جهت پیشبرد مرزهای دانش و کمک به ایجاد روحعلمی در جامعه استفاده نمایند.
2-طول دوره و شکل نظام:
براساس آئین نامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد (ناپیوسته ) مصوب شورایعالی برنامه ریزی طول کارشناسی ارشد (ناپیوسته ) علوم تشریحی 2 سال می باشد.
3-ضرورت و اهمیت
باتوجه به گسترش روز افزون دامنه علوم تشریحی و تحقیقات دامنه داری که طی صد سال اخیر انجام گردیده و نیاز به شناخت عوامل مختلف بیماری زا و ارتباط آن ها با انسان و نیاز روزافزون دانشکده های گروه پزشکی به مدرس متعهد و متخصص و نیز جهت کوشش در پژوهش هایعلمی برای نیل به خودکفایی و آماده نمودن افراد جهت ادامه تحصیل تا مرحله دکتریعلمی دایر نمودن این دوره و اهمیت آن مشخص می گردد و تاسیس این دوره در دانشگاه های جمهوری اسلامی ایران کاملا ضروری است.
- درسهای رشته :
نام درس
1-آسیب شناسی
2-بافت اختصاصی و روشهای پیشرفته میکروآناتومی
3-بافت شناسی عمومی
4-پایاننامه
5-تشریح اندامهای فوقانی و تحتانی
6-تشریح سرو گردن
7-جنین شناسی
8-فیزیولوژی
9-قفسه سینه و شکم
10-لگن و پرینه
11-مغزو اعصاب
بازار کار:
دانشجویانی که این دوره آموزشی را طی می کنند می توانند در صورت داشتن شراط لازم درموسسات آموزش عالی به امر تدریس و تحقیق پرداخته و همچنین ضمن کمک به امر برنامهریزی در موسسات و مراکزدرمانی و بهداشتی یامراکز تحقیقاتی انجام وظیفه نمایند.
دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اصفهان ، اهواز ، تبریز ، شهید بهشتی – تهران ، شیراز .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :
رشته علوم و صنایع غذایی
اين روزها بشر پي برده است كه غذا خوردن تنها براي پاسخ به احساس گرسنگي نيست بلكه رفتاري است كه از طريق آن كمبودهاي جسم تأمين شده و سلامتي تضمين ميگردد. براي حفظ اين سلامتي نياز است كه انواع ويتامينها، پروتئينها و مواد مغذي لازم، هميشه در دسترس باشد. طبيعي است كه بسياري از مواد غذايي در همه فصلها يافت نميشود، اين است كه فرهنگ نگهداري از غذا براي زمان طولاني به صورت كنسرو جا افتاده است، كنسروهايي كه در كارخانههاي صنايع غذايي به صورت آماده و نميه آماده (پخته، منجمد، خشك شده، افشره و ...) تهيه ميشود.از سوي ديگر ساختار غذاي مصرفي عامه مردم نسبت به گذشته تغيير يافته است،
به عنوان نمونه اگر نان در سبد غذايي مردم 50 سال گذشته، بيشترين مورد استفاده را داشته است، امروزه انواع غذاهاي ديگر از جمله ماكاروني، سوسيس و كالباس و بسياري از غذاهاي آماده گياهي و حيواني، سبد غذايي عموم مردم را تشكيل ميدهند. همچنين بعضي از مواد غذايي مثل روغن و چاي كه در گذشته به صورت باز استفاده ميشد، امروزه در كارخانههاي صنايع غذايي در بستهبنديهاي بهداشتي عرضه ميشود. كارخانههايي كه در تشكيل و نحوه فعاليت آنها، متخصصان بسياري نقش دارند كه از جمله اين متخصصان ميتوان به فارغالتحصيلان رشته علوم و صنايع غذايي اشاره كرد كه كنترل كيفيت و بهداشت مواد غذايي بر عهده آنهاست.
در توضيح اين رشته ميتوان گفت كه در هر كارخانهاي هدف، توليد بهترين محصول است. محصولي كه از هر جهت مطلوب و بدون عيب و نقص بوده و در عين حال ضايعات بسيار كمي داشته باشد. براي رسيدن به اين هدف بايد بر روي توليد محصول غذايي نظارت و كنترل داشت؛ يعني از همان ابتدا كه ماده خام به كارخانه ميآيد تا زماني كه پس از تغييرات و تبديلات لازم، بستهبندي شده و براي عرضه آماده ميشود، بايد محصول مورد نظر كنترل و آزمايش گردد. براي مثال هنگام تهيه بيسكويت يا كلوچه از زماني كه آرد وارد كارخانه ميشود تا زماني كه مواد مورد نياز مثل رنگ و طعمدهندهها به آن اضافه ميگردد و در نهايت ماده مورد نظر پخته ميشود،
بايد مرحله به مرحله توسط مسؤولين آزمايشگاه نمونهبرداري و آزمايش گردد. كه اين كار توسط متخصصان علوم و صنايع غذايي شاخه كنترل كيفي انجام ميگيرد.در واقع در رشته علوم و صنايع غذايي، دانشجويان، تكنولوژي صنايع غذايي مختلف از قبيل صنايع لبنيات، غلات، گوشت، روغن، قند، سبزيجات و ميوهجات را فرا ميگيرند. همچنين درباره صنايع نگهداري مواد غذايي، بستهبندي و كنترل كيفي مواد غذايي آموزش ميبينند؛ يعني دانشجو ياد ميگيرد كه چگونه طي فرآيندهايي، عمر مواد غذايي را ضمن حفظ كيفيت و ارزش غذايي آن، طولانيتر كند.
تواناييهاي لازم :
راز موفقيت دانشجوي اين رشته در دستيابي به فرآوردههاي جديد و عرضه آن به بازار و قابليت توافق و سازش با تقاضاي مشتريان است و چنين كاري نياز به تلاش و كوشش بسيار دارد. از سوي ديگر دانشجوي اين رشته بايد آمادگي كار در شهرهاي كوچك يا حومه شهرهاي بزرگ را داشته باشد چون بيشتر كارخانههاي صنايع غذايي خارج از شهرهاي بزرگ يا در شهرهاي كوچك مستقر هستند.دروس مهم و پايه در اين رشته نيز شامل شيمي، زيستشناسي (شاخه ميكروبيولوژي) و آمار و احتمالات ميشود.
موقعيت شغلي در ايران :
در كشوري كه بايد مواد غذايي را براي بيش از 60 ميليون جمعيت تأمين كرد، صنايع غذايي هيچوقت در انزوا قرار نخواهد گرفت براي همين فارغالتحصيل اين رشته اگر آمادگي كار در كارخانه يا كارگاه را داشته باشد ـ كارخانههايي كه بيشتر در حومه شهر يا شهرهاي كوچك واقع شده است ـ فرصت شغلي مناسبي به دست خواهد آورد. در ضمن فارغالتحصيل علوم و صنايع غذايي ميتواند با استفاده از سرمايه شخصي يا مشاركت با فردي كه سرمايه مورد نياز را دارد، واحد توليدي خصوصي ايجادكند.كاريكه تعدادي از فارغالتحصيلان اين رشته انجام دادهاند و موفق نيز شدهاند.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
- دروس پايه:
رياضيات، فيزيك، شيمی عمومی، شيمی آلی، شيمی تجزيه، شيمی فيزيك، بيوشيمی مقدماتی، فيزيولوژی، ميكروبشناسی عمومی، آمار، اصول كامپيوتر، انگلشناسی.
- دروس اصلي:
بهداشت عمومی، ميكروبشناسي مواد غذايی، شيمي موادغذاييی ، زبان اختصاصی، روشهايی بررسی و پژوهش، اصول مهندسی و ماشينآلات صنايع غذايی، بهداشت كارگاهها و كارخانجات مواد غذايی، اصول تغذيه، آب و فاضلاب كارخانجات مواد غذايی، اصول مديريت، تجزيه مواد غذايی ، مسموميتهاي غذايی، اصول و روشهايی نگهداريی مواد غذايی،اصول کنترل کیفی و قوانین .
- دروس تخصصی :
بیوتکنولوژی در صنایع غذایی ، کنترل کیفی مواد غذایی ، صنایع روغن ، صنایع محصولات قنادی و نوشابه ، صنایع شیر و لبنیات ، صنایع غلات ، صنایع سبزی و میوه ، صنایع گوشت و مرغ و شیلات ، صنایع قند ، صنایع بسته بندی ، سمینار ، تأثیر فرآیند بر ارزش غذا ، شناخت و کاربرد دستگاه های آزمایشگاهی ، کار آموزی .
دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی شهید بهشتی – تهران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :