در زمان نگارش یک پایان نامه همواره مشاوران به شما توصیه می کنند که سعی کنید به مخاطبان خودتان توجه کنید و شیوه نگارش و نحوه ارائه مطالب را متناسب با مخاطبان خودتان قرار دهید. با توجه به اینکه پایان نامه یک پژوهش کاربردی است و مخاطبان آن ممکن است در مواردی افراد متخصص نباشند، بنابراین ضروری است که مفاهیم به صورت شفاف، کاملا قابل فهم و قابل اجرا برای آنها بیان شود. شاید این موضوع یکی از برجسته ترین و مهمترین ویژگی های یک پایان نامه خوب باشد ولی معمولا یک پایان نامه خوب ویژگی های دیگری دارد که عبارتند از:
1. عنوان و چکیده شفاف، قابل فهم و مشخص: یکی از ویژگی های برجسته هر پایان نامه ای وجود شفافیت در مفاهیم و عبارات بکار رفته در آن است. سعی کنید هرگز از اصطلاحات، کلمات اختصاری، مفاهیم تخصصی ناآشنا و غیرقابل فهم در عنوان پژوهش و یا چکیده استفاده نکنید. چرا که اولین برخورد مخاطبان با تحقیق و یا پایان نامه شما از طریق عنوان و چکیده است و زمانی که نتوانند متوجه منظور شما در این دو بخش شوند براحتی تحقیق شما را کنار خواهند گذاشت. برای اینکار می توانید لیست کلیدواژه های تحقیق را در بهترین حالت ممکن برای بدست آمدن یک عنوان قابل فهم ترکیب کنید و در بخش چکیده نیز در کنار استفاده از کلمات اختصار سعی کنید واژه اصلی آن را نیز استفاده نمایید.
2. ساختاربندی و سازماندهی مناسب: دومین ویژگی یک پایان نامه خوب وجود ساختاربندی و سازماندهی در مطالب و مفاهیم ارائه شده در تحقیق است. زمانی که با یک مطلب 150 یا 200 صفحه ای سروکار داریم باید سازماندهی و ساختاربندی مطالب را اولویت اصلی کار خودمان قرار دهیم. بسیار از مشاوران و اساتید به دانشجویان تذکر میدهند که مطالب موجود در پایان نامه باید مثل یک سفر مخاطب را با خودشان همراه کنند بدین معنا که افراد بتوانند همگام با ساختار موجود در تحقیق مرحله به مرحله با شما پیش رفته و مفاهیم را درک کنند.
3. انسجام محتوایی بسیار بالا: مهمترین نکته در هر تحقیق علمی اعم از مقاله، پروپوزال، پایان نامه و یا تز دکتری وجود انسجام محتوایی و ساختاری است. تمامی مطالب و سرفصل هایی که در پایان نامه بیان می شوند باید حول محور موضوع تحقیق بوده و از آن خارج نشوند. چنانچه قصد دارید مبانی و مفاهیم مختلفی را در پایان نامه پوشش دهید باید در مرحله اول بررسی کنید این مفاهیم تا چه اندازه در چارچوب تحقیق قرار می گیرند و در مرحله بعد اقدام به تشریح آنها کنید. همچنین باید سعی کنید ارتباط جملات و محتوای هر بخش را با هم حفظ کنید. برای مثال زمانی که در حال توصیف یک پدیده در جمله یا سطر اول هستید نمیتوانید در جمله یا سطر بعدی بلافاصله به دنبال توصیف پدیده دیگری بروید.
4. دقت بالا در جمله بندی و عدم وجود مشکلات گرامری: یک پایان نامه باکیفیت نشان دهنده دقت بالای نویسنده در انتخاب کلمات و تعداد غلطهای املایی بسیار کم است. معمولا پایان نامه هایی که با عجله، از روی بی حوصلگی یا عدم تمرکز نگارش می شوند مشکلات گرامری و ویراستاری زیادی داشته و از کیفیت پایینی برخوردار خواهند بود. یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر کیفیت پایان نامه وجود پلاجریسم یا سرقت ادبی در متن پایان نامه است که به هیچ وجه قابل توضیح و توجیه نخواهد بود.
5. رفرنس دهی بسیار دقیق بر اساس استانداردهای موجود: رفرنسدهی یعنی اعتباربخشی به متن و محتوای پایان نامه. هر چه رفرنس های استفاده شده در متن پایان نامه مرتبطتر و جدیدتر باشند در نهایت نشان دهنده کیفیت و اعتبار بالای پایان نامه شما است. سعی کنید برای رفرنسدهی از یکی از نرم افزارهای پرکاربرد در این زمینه مانند مندلی یا اندنوت بهره ببرید.
چگونه محتوای پایان نامه را بهبود ببخشیم؟ - پایان نامه ارشد و رساله دکتری - عنوان تحقیق تکراری است!
