نگارش پروپوزال ارشد و دکتری…
Proposal…
پایان نامه ارشد و رساله دکتری.…
Dissertation…
نگارش، استخراج و ترجمه مقاله…
Article…
رشته مهندسی نساجی – تکنولوژی نساجی.
بشر در ابتدا براي تهيه لباس و پوشاك و محافظت از خود در مقابل سرما و گرما صنعت نساجي را به وجود آورد. سپس زيرانداز و روانداز خود را به ياري اين صنعت تهيه كرد و امروزه نه تنها انواع پوشاك و فرش و موكت را به ياري صنعت نساجي تهيه مي‌كند بلكه براي ساخت ترمز ماشين، شريانهاي مصنوعي، جاده‌ها، هواپيماها و سايت‌هاي فضايي به منسوجات نياز است.براي مثال بيش از 50% قلب مصنوعي از الياف نساجي درست شده است. همچنين بيش از 75% استحكام تايرها از منسوجات است و در جاده‌سازي نيز قبل از اين كه آسفالت ريخته شود، منسوجات ويژه‌اي را روي سطح جاده مي‌خوابانند كه عمر جاده‌ها را افزايش مي‌دهد. به همين دليل امروزه نمي‌توان همچون گذشته صنعت نساجي را به روش استاد و شاگردي از نسلي به نسل ديگر انتقال داد. چرا كه نساجي در حال حاضر صنعتي بسيار گسترده و پيچيده است كه اداره آن نياز به تخصص و تحصيلات دانشگاهي دارد، تخصصي كه در رشته مهندسي نساجي مي‌توان به آن دست يافت. اين صنعت شامل بخش‌هاي مختلفي مي‌شود كه از آن جمله مي‌توان به كارخانه‌هاي ريسندگي (توليد نخ‌هاي مختلف)، بافندگي (توليد انواع پارچه)، توليد فرش ماشيني و موكت و همچنين كارخانه‌هاي تكميل‌كننده اين كالاها مثل رنگرزي، چاپ و كارخانه‌هاي توليد الياف مصنوعي مثل نايلون و پلي‌پروپيلن اشاره كرد. مهندسي نساجي رشته‌اي است كه دانش و توانايي لازم را براي اداره بخش‌هاي مختلف اين صنعت به دانشجويان مي‌دهد. اين رشته داراي سه گرايش تكنولوژي نساجي و شيمي نساجي و علوم الياف و پوشاك است.
- گرايش تكنولوژي نساجي:
دانشجوي تكنولوژي نساجي نحوه توليد نخ، پارچه، قالي و موكت را مطالعه كرده و آموزش مي‌بيند و تا حدودي با طراحي ماشين‌آلات نساجي و قطعات مختلف آنها آشنا مي‌گردد. همچنين با شيوه‌هاي ريسندگي نخ‌ها، مقدمات بافندگي و بافندگي آشنا مي‌شود و براي شناخت دستگاه‌هاي نساجي دروسي درارتباط با علم مكانيك مي‌گذراند.
درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :
- دروس مشترك در گرايش‌هاي مختلف مهندسي نساجي:
رياضي عمومي، فيزيك عمومي، شيمي عمومي، برنامه‌نويسي كامپيوتر، معادلات ديفرانسيل، آمار و احتمالات مهندسي، محاسبات عددي.
- دروس تخصصي گرايش تكنولوژي نساجي:
كارگاه جوشكاري، اصول ساختماني مواد پليمري، استاتيك، نقشه‌كشي صنعتي، ترموديناميك عمومي، كارگاه ماشين‌ابزار، علوم الياف، مقاومت مصالح، ديناميك عمومي، كارگاه ريخته‌گري، فيزيك الياف، بافندگي حلقوي، ريسندگي، طراحي‌ماشين ، مباني مهندسي برق، كفپوش‌هاي ماشيني، مقدمات بافندگي، ريسندگي نخ‌هاي يكسره، تكنيك بافت پارچه، ريسندگي الياف بلند، كارگاه ريسندگي الياف بلند، ريسندگي مدرن، كنترل كيفيت آماري، تجزيه فني بافت پارچه، طرح و محاسبه كارخانه، رنگرزي، چاپ و تكميل، (بسياري از درس‌هاي اين رشته همراه با آزمايشگاه است)
- گرايش شيمي نساجي و علوم الياف:
دانشجوي گرايش شيمي نساجي و علوم الياف در زمينه توليد الياف، خواص الياف، مواد رنگزا، خصوصيات مواد رنگزا و نحوه تكميل مواد نساجي مطالعه مي‌كند. به عبارت ديگر با طرز تهيه الياف و نحوه كاربرد مواد شيميايي در صنايع نساجي آشنا مي‌گردد.
- دروس تخصصي گرايش نساجي و علوم الياف:
نقشه‌كشي صنعتي ، ترموديناميك كاربردي، استاتيك و مقاومت مصالح، شيمي پليمر، كارگاه جوشكاري، شيمي تجزيه، علوم الياف، مباني مهندسي برق ، كارگاه ماشين‌ابزار، اصول مهندسي شيمي، مكانيك سيالات، آزمايشگاه شناسائي الياف و مواد نساجي، كاربرد رياضيات در مهندسي شيمي، تكميل كالاي نساجي، ساختمان فيزيكي الياف، رنگرزي الياف طبيعي، منسوجات بي‌بافت، اصول شيمي رنگ و مواد واسطه، رنگرزي الياف مصنوعي، شيمي الياف طبيعي، فيزيك الياف، مباني برق و الكترونيك، اصول تكنولوژي رنگ، تكنيك‌هاي رنگرزي چاپ و تكميل، تكسچرايزينگ، تكنولوژي توليد الياف، آزمايشگاه كنترل كيفيت كالاي تكميل‌شده. (بسياري از درس‌هاي اين رشته همراه با آزمايشگاه است)
- گرايش پوشاك :
امروزه بخش پوشاك صنعت نساجي به سوي ايجاد واحدهاي بزرگ صنعتي متمايل شده است، اما متأسفانه نيروي كار متخصص براي فعاليت در اين واحدهاي صنعتي وجود ندارد تا جايي كه برخي از صنايع پوشاك، فارغ‌التحصيلان مهندسي نساجي ـ گرايش‌هاي تكنولوژي نساجي و شيمي نساجي و علوم الياف يا فارغ‌التحصيلان طراحي لباس را استخدام مي‌كنند و پس از برگزاري دوره‌هاي كوتاه مدت آنها را براي كار در صنايع پوشاك آماده مي‌كنند. اما در عمل ديده مي‌شود كه همين افراد نيز پاسخگوي نياز صنايع پوشاك نيستند.براي مثال، يك طراح لباس بيشتر در زمينه مدل و طرح لباس و سايز‌بندي آن آموزش ديده است؛ در حالي كه در اِشل صنعتي، طراحي لباس، مرحله اول كار است و در مرحله دوم يك متخصص بايد بتواند طراحي يك خط پوشاك را ارائه دهد.براي مثال، در يك واحد خياطي، الگوي قطعات يك پيراهن مردانه را كه در حدود 10 تا 15 عدد است، با شابلون در مي‌آورند و بر روي پارچه برش مي‌زنند و در نهايت قطعات را به هم وصل مي‌كنند. اما در اشل صنعتي كه در يك روز 1000 تا 2000 دست لباس آماده مي‌شود، نياز به يك مهندس نساجي گرايش پوشاك است تا با طراحي خط توليد، نحوه دوخت و اتصال قطعات را تعيين نمايد. در ضمن يك مهندس نساجي بايد نحوه زمان‌بندي و طراحي خط توليد را به گونه‌اي انجام دهد كه اگر برش و چرخ يك قطعه 20 ثانيه طول مي‌كشد و قطعه‌اي ديگر 3 دقيقه زمان مي‌برد، دستگاهي كه قطعه‌اي را در زمان كمتر توليد مي‌كند، بيكار نماند. اين مسأله زماني اهميت بيشتر پيدا مي‌كند كه بدانيم با توجه به طرح و مدل يك لباس، طراحي خط توليد فرق مي‌كند. براي مثال، يك شلوار جين معمولي حدود 15 قطعه دارد، اما يك شلوار جين تزئيني امكان دارد 50 قطعه داشته باشد؛ قطعاتي كه زمان دوخت آنها متفاوت است. در اين ميان، مهندس نساجي گرايش پوشاك حتي تعداد دستگاه‌هاي موجود براي دوخت هر قطعه را تعيين مي‌كند تا كارخانه از هر دستگاه حداكثر استفاده را بكند.از سوي ديگر، مسأله لايه‌چيني را مي‌توان مطرح كرد؛ چون در كارخانه براي صرفه‌جويي در وقت و هزينه، قطعات هر دست لباس را به صورت مجزا برش نمي‌دهند، بلكه براي هر قطعه 50 يا 70 لايه مي‌چينند و سپس الگو را گذاشته و برش مي‌دهند. حال مسأله اينجاست كه لايه‌چيني بايد با توجه به جنس پارچه انجام گيرد.براي مثال، در پارچه آستري يا ساتن نمي‌توان تعداد لايه‌ها را خيلي زياد كرد؛ چون لايه‌هاي پارچه روي هم ليز مي‌خورند و نمي‌توان آنها را بخوبي برش داد.
توانايي‌هاي لازم :
دانشجوي نساجي براي رسيدن به كارايي لازم بايد پايه رياضي خوبي داشته باشد تا بتواند مشكلات موجود را تجزيه و تحليل كرده و محاسبات لازم را انجام دهد. همچنين لازم است كه به كارهاي مديريتي علاقه‌مند باشد چون بيشتر فارغ‌التحصيلان اين رشته مسؤوليت بخشي از كارخانه‌هاي نساجي يا پوشاك مثل سالن توليد يا بخش كنترل كيفيت را بر عهده دارند. در گرايش تكنولوژي نساجي بحث شناخت قطعات ماشين و روش ساخت آنها مطرح است. به همين دليل دانشجوي اين رشته بايد در دروس فيزيك و مكانيك قوي باشد. دانشجوي گرايش شيمي نساجي نيز بايد در درس شيمي قوي باشد. گفتني است كه در كل فارغ‌التحصيل اين رشته بايد توانايي كار با نيروي زياد را داشته و به كار با ماشين‌آلات صنعتي نيز علاقه‌مند باشد.محاسبات بالانس خط در خط توليد پوشاك مسأله مهم و پيچيده‌اي است؛ چون با توجه به نوع و مدل پوشاك بايد تغيير و تحول زيادي در خط توليد پوشاك ايجاد نمود. از همين رو دانشجوي مهندسي نساجي گرايش پوشاك نسبت به ساير گرايش‌هاي اين رشته بايد از دانش مهندسي صنايع و دانش مديريت بهتر و بيشتري برخوردار باشد.
موقعيت شغلي در ايران :
صنعت نساجي بعد از نفت، بزرگترين صنعت كشور است. از سوي ديگر بايد توجه داشت كه صنعت نساجي به دليل تنوع خود، بازار جذب وسيعي دارد. يك مهندس نساجي ميتواند در كارخانجات نساجي به عنوان مدير عامل، رئيس كارخانه، مدير توليد (مسؤول سالن‌هاي مختلف ريسندگي ، بافندگي، رنگرزي، چاپ و تكميل زير نظر اين مدير كار مي‌كنند)، مدير بازرگاني (مسؤول بازاريابي، مسؤول فروش و مسؤول تداركات در اين بخش فعاليت دارند)، مدير مهندسي صنعتي (مسؤولان آزمايشگاه‌هاي مختلف و كارشناسان كنترل كيفيت بخش‌هاي مختلف در اين حيطه‌كاري فعاليت مي‌كنند) و مشاور كارخانه (مشاور در امور مختلف مانند خريد خط توليد، طراحي خط توليد، توليد جنس جديد، رفع اشكالات پيش‌آمده در خط توليد، خريد ماشين‌آلات و بررسي افزايش انعطاف‌پذيري آنها) فعاليت كند يا با بخش نساجي مؤسسه استاندارد، اداره نساجي و پوشاك وزارت صنايع، بخش نساجي وزارت كار (براي بررسي مسائل كارگري، كم كردن ضايعات و افزايش توليد و بهره‌وري)، بخش نساجي وزارت دادگستري (براي تعيين قيمت كارخانجات ورشكسته و برآورد كردن قيمت كالاهاي نساجي)، سازمان پژوهش‌هاي علمي و صنعتي و مراكز تحقيقاتي مانند مركز تحقيقات جهاد كشاورزي همكاري نمايد.فارغ‌التحصيل گرايش پوشاك نيز ميتواند در يك واحد صنعتي به ياري دانش و توانايي‌هايش، كالايي استاندارد و با كيفيت خوب توليد كند؛ كالايي كه در بازار داخلي و حتي خارجي توان رقابت با مدل‌هاي مشابه را داشته باشد. به همين خاطر بسياري از واحدهاي صنعتي معروف توليد پوشاك ايران از ايجاد اين گرايشاستقبال كرده‌اند.از سوي ديگر، ميتواند با يك سرمايه نسبتاً كم، يك واحد توليدي كوچك داير كند و براي خودش فعاليت نمايد؛ كاري كه با توجه به اينكه در ابتداي كار سرمايه نسبتاً كمي مي‌خواهد، ارزش افزوده بسياري دارد.
- دروس اصلي و تخصصي گرايش پوشاك:
شيمي آلي، نقشه‌كشي صنعتي، رياضيات مهندسي، انواع پارچه، مباني مهندسي برق، فيزيك الياف، تكنولوژي نساجي، تكنيك و تجزيه فني بافت، مكاترونيك، تكميل كالاي نساجي، فرآيندهاي رنگرزي و چاپ، كنترل كيفيت آماري، كنترل كيفيت پوشاك، كاربرد كامپيوتر در پوشاك، اصول حسابداري و هزينه‌يابي، كنترل رنگ در پوشاك، صنعت پوشاك در جهان، مكانيك ساختماني نخ و پارچه، اصول طراحي پوشاك، كارگاه اصول طراحي پوشاك، اصول برش و دوخت، مديريت توليد پوشاك، طرح و محاسبه كارخانه پوشاك، تكنولوژي دوزندگي، ايجاد مشاغل كوچك، ديناميك پارچه / ماشين، منسوجات بي‌بافت، تاريخ لباس در ايران، قوانين كار و روابط صنعتي( بسياري از درس‌هاي اين رشته همراه با آزمايشگاه يا كارگاه است.)
دانشگاه های پذیرنده : صنعتی اصفهان ، صنعتی امیر کبیر- تهران ،گیلان – رشت ،یزد ، غیر انتفاعی کار .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها : شیمی نساجی و علوم الیاف ، تکنولوژی نساجی ، پوشاک
مهندسی نساجی – تکنولوژی نساجی
1- تعریف و هدف:
هدف از تدریس این دوره تربیت افراد متخصص به منظور بهره برداری صنایع نساجی در زمینه های: تبدیل الیاف به نخ، نخ به منسوجات و روشهای تهیه شده در صنعت نساجی و نیز تهیه سایر محصولات نساجی است که مصارف فنی و صنعتی دارند.
2- طول دوره و شکل نظام:
متوسط طول این دوره 5/4 سال تحصیلی است. کلیه دروس آن در 9 ترم برنامه ریزی میشود و یک ترم کامل به کارآموزی اختصاص می یابد. طول هر ترم 17 هفته میباشد. هر واحد درسی به صورت نظری به مدت 17 ساعت و بصورت آزمایشگاهی 34 ساعت و کارگاهی به مدت 51 ساعت و کارآموزی حداقل 72 ساعت در طول نیمسال (17 هفته) تدریس میشود. کارآموزیها در واحدهای تولیدی ذیربط انجام میشود.
3- تعداد واحدهای درسی:
واحدهای درسی این دوره 150 واحد درسی و 7 واحد کارآموزی (کارآموزی – کارگاه و پروژه) به شرح زیر است:
1-3- دروس عمومی 20 واحد
2-3- دروس پایه 30 واحد
3-3- دروس اصلی 36 واحد
4-3- دروس تخصصی 51 واحد
5-3- دروس انتخابی 6 واحد
6-3- کارآموزی 7 واحد
4- نقش و توانائی:
فارغ التحصیلان این دوره میتوانند در صنایع نساجی بعنوان سرپرست خطی تولید، نظارت بر امور مدیریت و کنترل کیفیت به کار بپردازند و دارای توانائی و قابلیت های زیرند:
1-4- رفع اشکالات و معایب در محدوده خود، حفاظت از امکانات موجود و بهره برداری در شرایط مطلوب فنی و اقتصادی.
2-4- تطبیق شرایط کیفی و کمی مواد اولیه نساجی با محصولات مورد تقاضا.
بهره برداری از واحدهای تولیدی صنایع ریسندگی، بافندگی، تریکو بافی، موکت، قالی بافی و کارخانجات تبدیل الیاف و سنتیک.
3-4- برنامه ریزی تولید در صنایع مربوطه از نظر کیفی و کمی.
3-4- برنامه ریزی برای ایجاد واحدهای تولیدی در زمینه های ذکر شده
5-4- قابلیت شناخت سایر قسمتهای نساجی از قبیل علوم الیاف و رنگرزی چاپ و تکمیل و تطبیق محصولات تهیه شده در صنایع ذکر شده با این قسمتها.
6-4- قابلیت شناخت سایر قسمتهای کارخانجات نساجی: واحد تولید آب و برق و بخار، سیستمهای تهویه کارخانجات نساجیف انبارداری.
7-4- قابلیت توسعه و تحقق به منظور به کارگیری مواد اولیه جدید در رابطه با ماشین آلات تولیدی و تطبیق آنها با فرآیندهای بعدی.
8-4- توانائی شناخت در زمینه طرح ساخت قطعات و ماشین آلات نساجی و مدرنیزه کردن ماشین های قدیم نساجی.
5- ضرورت و اهمیت:
صنعت نساجی یکی از قدیمی ترین صنایع ایران است و از لحاظ تعداد شاغلین و سطح زیربنای کارخانه ها و تعداد واحدهای تولید بزرگترین صنعت این کشور میباشد. علاوه بر این، این صنعت در تامین پوشاک اهالی کشور نقش اساسی دارد.
دروس پایه
| ردیف | نام درس | واحد |
|
01 02 03 06 08 09 10 1-10 11 1-11 12 13 1-13 |
ریاضی 1 ریاضی 2 معادلات دیفرانسیل برنامه نویسی کامپیوتر آمار و احتمالات مهندسی فیزیک مکانیک فیزیک حرارت آزمایشگاه فیزیک حرارت فیزیک الکتریسته و مغناطیس آز فیزیک الکتریسته و مغناطیس فیزیک موج و ارتعاش شیمی عمومی آزمایشگاه شیمی عمومی |
4 4 3 2 3 2 2 1 2 1 2 3 1 |
| جمع | 30 |
دروس اصلی
| ردیف | نام درس | واحد |
|
23 24 1-24 28 29 31 32 33 35 43 44 1-44 45 1-45 46 47 48 49 |
ریاضی مهندسی مبانی مهندسی برق 2 آز مبانی مهندسی برق 2 نقشه کشی صنعتی 1 نقشه کشی صنعتی 2 استاتیک دینامیک مقاومت مصالح ترمودینامیک عمومی اصول ساختمانی مواد پلیمری علوم الیاف آز علوم الیاف فیزیک الیاف آز فیزیک الیاف گرمایش و تهویه تبرید در نساجی کارگاه جوشکاری و ورقکاری کارگاه ماشین ابزار کارگاه ریخته گری و آهنگری |
3 3 1 2 2 2 3 3 3 2 2 1 3 1 2 1 1 1 |
| جمع | 36 |
دروس تخصصی
| ردیف | نام درس | واحد |
|
65 66 67 68 69 70 72 73 74 75 76 77 78 79 81 83 85 |
ریسندگی 1 و کارگاه ریسندگی 2 و کارگاه ریسندگی الیاف بلند و کارگاه ریسندگی نخهای یکسره ریسندگی مدرن طراحی ماشین 1 مقدمات بافندگی و کارگاه بافندگی 1 و کارگاه بافندگی 2 و کارگاه تکنیک بافت پارچه 1 تکنیک بافت پارچه 2 تجزیه فنی بافت پارچه بافندگی حلقه ای 1 و کارگاه بافندگی حلقه ای 2 و کارگاه رنگرزی – چاپ و تکمیل و کارگاه کنترل کیفیت آماری و کارگاه طرح و محاسبه کارخانه |
3 3 3 2 2 3 3 3 3 2 2 3 4 4 4 4 3 |
| جمع | 51 |
دروس اختیاری (6 واحد)
| ردیف | نام درس | واحد |
|
483261 71 82 86 91 92 93 94 84 96 97 95 98 481211 481292 99 |
زبان تخصصی 1 طراحی ماشین 2 مکانیک ساختمانی نخ و پارچه نساجی سنتی و قالی بافی منسوجات بی بافت پوشاک قوانین عمومی بازرگانی در صنایع نساجی اصول تکنولوژی رنگ ایمنی و بهداشت صنعتی کنترل اتوماتیک ارزیابی کار و زمان کاربرد صنعتی کامپیوتر در نساجی مدیریت تولید قوانین کار و روابط صنعتی اصول حسابداری صنعتی و هزینه یابی تاریخ علم نساجی |
2 2 2 2 3 2 3 2 2 2 3 2 3 2 2 2 |
| جمع |
پروژه – کارآموزی – کارگاهی عمومی
| ردیف | نام درس | واحد |
|
100 101 102 103 104 |
پروژه کارآموزی 1 و 2 کارگاه جوشکاری و ورقکاری کارگاه ماشین ابزار کارگاه ریخته گری و آهنگری |
3 4 1 1 1 |
| جمع | 10 |
رشته هوانوردی خلبانی.
رشته هوانوردي داراي سه شاخه خلباني، مراقبت پرواز و ناوبري هوايي است كه در اين ميان دو شاخه خلباني و مراقبت پرواز از بين داوطلبان گروه‌هاي آزمايشي رياضي و فني و علوم تجربي دانشجو مي‌پذيرند كه ما در اينجا به معرفي اين دو شاخه مي‌پردازيم :
شاخه خلباني تنها شاخه خلباني كه از طريق آزمون سراسري دانشگاه‌ها و مراكز آموزش عالي دانشجو مي‌پذيرد، شاخه خلباني نظامي است كه دانشجويان آن در دانشگاه علوم و فنون هوايي شهيد ستاري آموزش مي‌بينند. هدف از پذيرش دانشجوي هوانوردي (خلباني) در دانشگاه هوايي شهيد ستاري، تربيت خلبان‌هاي مورد نياز نيروي هوايي جمهوري اسلامي است. نيروي هوايي تعيين مي‌كند كه دانشجويان خلباني در كدام رشته تخصصي (خلبان جنگي ، آموزشي يا مسافربري) آموزش ببينند. آنچه مهم است اين است كه رشته هوانوردي (خلباني) دانشگاه علوم و فنون هوايي شهيد ستاري وابسته به نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي است و دانشجويان اين دانشگاه از بدو ورود به دانشگاه يك دانشجوي نظامي خواهند بود و در نهايت به عنوان يك افسر مهندس يا كارشناس فارغ‌التحصيل مي‌شوند.
توانايي‌هاي لازم :
يك خلبان به عنوان فرمانده هواپيمايي كه ميليون‌ها دلار ارزش دارد، حرف اول را در هواپيما مي‌زند. به همين دليل بايد آمادگي كامل را براي احراز اين مسؤوليت داشته باشد كه اين آمادگي در سه مرحله سنجيده مي‌شود. در مرحله اول داوطلب شركت در آزمون سراسري آمادگي علمي خود را ثابت مي‌كند و همچنين لازم است كه رشته هوانوردي (خلباني) را جزو يكي از 9 انتخاب اول فرم انتخاب رشته خود درج كرده باشد. در مرحله بعد بايد از لحاظ جسمي در معاينات پذيرفته شود كه در اين مرحله يك داوطلب علاوه بر خصوصيات ظاهري كه عبارتند از:
حداكثر سن 20 سال تمام (حتي اگر خدمت سربازي را انجام داده باشد نبايد بيشتر از 20 سال داشته باشد)، حداقل قد 165 سانتي‌متر، داشتن وزني متعارف بايد از سلامت جسماني كامل برخوردار باشد. مثلاً بايد ديد چشم او بوده و كوررنگي نداشته باشد به همين دليل چشم داوطلب در سه مرحله معاينه مي‌شود همچنين گوش و حلق و بيني و قلب يك داوطلب در سه مرحله معاينه شده و نهايتاً نوار مغزي او برداشته و دندان‌هايش معاينه مي‌شود. چون براي مثال اگر داوطلبي چند عدد از دندان‌هاي جلو را نداشته باشد در فشار جوّ بالا دچار حالت تهوع مي‌شود يا اگر بيش از 3 يا 4 دندانش ترميم شده باشد، در حين پرواز مشكل خواهد داشت در نهايت در صورت سلامت جسماني كامل، از داوطلب مصاحبه عقيدتي و حفاظتي مي‌شود. يك دانشجوي خلباني بايد جسور، نترس و شجاع باشد و همچنين لازم است كه عاشق اين رشته بوده و فردي منضبط و منظم باشد.
درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :
- دروس پايه:
رياضي ، فيزيك پايه، آمار و احتمالات، معادلات ديفرانسيل.
- دروس اصلي:
كامپيوتر و برنامه‌نويسي، ارتعاشات عمومي، استاتيك، مباني مهندسي برق، ديناميك عمومي، اصول ايمني پرواز، الكترونيك عمومي، آئروديناميك عمومي، اصول هوانوردي، موتورهاي هواپيما، سيستم‌هاي الكتريكي و الكترونيكي هواپيما، ناوبري هوائي ، هواشناسي، فيزيولوژي هوائي، قوانين و مقررات هوانوردي.
- دروس تخصصي:
مقاومت مصالح، مباني مديريت و تحقيق در عمليات، ايروديناميك سيالات تراكم‌پذير، انتقال حرارت عمومي، مكانيك پرواز كاربردي، زبان تخصصي، پرواز اوليه، پرواز پايه ، پرواز پيشرفته نظامي ، پرواز تخصصي نظامي.
- شاخه مراقبت پرواز :
آنگاه كه روي صندلي يك هواپيماي در حال پرواز بر فراز يكي از شهرهاي بزرگ و پرجمعيت جهان نشسته‌ايد، آسمان را خالي و آرام و بي‌سر و صدا و به رنگ اقيانوس آبي‌رنگ مي‌بيند. اما اگر به صفحه رادار مراقبت پرواز فرودگاه آن شهر نگاه كنيد، آن را همانند بزرگراهي مملو از اتومبيل مشاهده مي‌كنيد كه با سرعتي بسيار در حال حركت هستند. اتاق عمليات (كنترل راداري فرودگاه هواپيما) در فرودگاه هر شهر، اداره آسمان پر ترافيك آن شهر را به عهده دارد. در اين اتاق، مسؤولان مراقبت پرواز با چشماني دقيق و مراقب، تغييرات لحظه‌اي و كامپيوتري صفحات سبزرنگ رادار را زير نظر دارند و با استفاده از رادار و راديو، هواپيماها را در آسمان هدايت مي‌كنند وبه خلبان‌ها دستور مي‌دهند كه به كدام سمت گردش كنند، اوج بگيرند، فرود آيند و سرعتشان را زياد يا كم كنند تا تداخلي پيش نيايد و از ايمني كامل برخوردار گردند. شاخه مراقبت پرواز به آموزش و پرورش متخصصان برج مراقبت پرواز مي‌پردازد. افرادي كه در برج مراقبت، كنترل هواپيماهاي مسافربري و شكاري را برعهده دارند تا هنگام پرواز، بلند شدن و نشستن، تداخلي به وجود نيايد و هواپيما فرود يا پروازي ايمن داشته باشد. يك متخصص مراقبت پرواز اطلاعات لازم را در زمينه نحوه وزش باد، نوع هوا و سمت باند پروازي از برج مراقبت پرواز گرفته و براساس آن، هواپيما را هدايت مي‌كند. در ضمن كاركنان مراقبت پرواز، اولين كساني هستند كه از وقوع سانحه آگاه مي‌شوند بنابراين ضمن رعايت دستورالعمل مربوط، بايد با سريعترين وسيله ممكن براي نجات سرنشينان هواپيماي سانحه ديده و از بين نرفتن آثار و شواهد و مدارك مؤثر در بروز سانحه اقدام نمايند.
توانايي‌هاي لازم :
پاي ميكروفون صحبت كردن، يك توانايي است و مراقب پرواز بايد از اين توانايي برخوردار باشد؛ يعني بايد بتواند در هر شرايطي اطلاعات لازم را در اختيار خلبان‌ها قرار دهد. براي مثال اگر هوا خراب باشد و خلبان هم دچار اضطراب و هيجان شده باشد، اين مسؤول مراقبت پرواز است كه ميتواند به خلبان آرامش دهد و باعث شود كه هواپيما ايمن بر زمين بنشيند. همچنين يك مراقب پرواز بايد به زبان انگليسي مسلط باشد. چون بايد با خلبان‌ها انگليسي صحبت كند و خلبان‌ها نيز به زبان انگليسي پاسخ بدهند.
درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :
- دروس پايه:
رياضي عمومي، فيزيك، مباني و برنامه‌ريزي كامپيوتر، معادلات ديفرانسيل.
- دروس اصلي:
مباني مهندسي برق، مكانيك، نقشه‌كشي و نقشه‌خواني هوانوردي، الكترونيك عمومي، سيستم‌هاي كمك ناوبري، ناوبري، هواشناسي عمومي، سرويس هواشناسي، هوانوردي، مكانيك پرواز، زبان تخصصي، فرودگاهها، حقوق هواپيمايي، مباني مديريت، اصول مخابرات، اصول رادار، كاربرد كامپيوتر و اتوماسيون در مراقبت پرواز، آمار و احتمالات مهندسي.
دروس تخصصي:
مراقبت هوانوردي و طرح پرواز، سرويس‌هاي ترافيك هوايي، سرويس‌هاي اطلاعاتي هوانوردي، دستورالعمل‌هاي ناوبري و مراقبت پرواز (كنترل منطقه‌اي، كنترل تقرب و ارتفاع‌سنجي، برج كنترل) ، دستورالعمل‌هاي كنترل هواپيما به وسيله رادار، آموزش عملي رادار، تجسس و نجات، بررسي سوانح، طراحي دستورالعمل‌هاي پرواز، عمليات هواپيمايي، صلاحيت پرواز، سيستم ناوبري، ارتباطات و نظارت ماهواره‌اي، روش تدريس هواپيمايي، سيمولاتور برج كنترل، سيمولاتور كنترل منطقه‌اي، سيمولاتور تقرب پرواز.
موقعيت شغلي در ايران :
شاخه خلباني تنها در دانشگاه علوم و فنون هوايي شهيد ستاري ارائه مي‌شود و تمامي دانشجويان اين دانشگاه از بدو ورود بورسيه مي‌شوند و با درجه ستوان دومي فارغ‌التحصيل مي‌گردند و در طول خدمت در نيروي هوايي، مسكني مناسب و مطابق ضوابط نيروي هوايي دريافت مي‌كنند. شاخه مراقبت پرواز نيز در دانشگاه علوم و فنون هوايي شهيد ستاري و دانشكده صنعت هواپيمايي كشوري ارائه مي‌شود. گفتني است تعدادي از دانشجويان دانشكده صنعت هواپيمايي كشوري از ترم دوم تحصيلي ، در صورت احراز شرايط با توجه به نياز شركت‌هاي هواپيمايي بورسيه خواهند شد و در صورت سپردن تعهد خدمت از انجام خدمت وظيفه معاف مي‌شوند.
دانشگاه های پذیرنده : علوم و فنون شهید ستاری
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : خلبانی ، مراقبت پرواز
*این رشته بصورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .
هوانوردی (خلبانی)
1- تعریف و هدف:
الف – تربیت متخصصین پرواز (خلبان) در مقطع کارشناسی با توانائی در زمینه شناخت، بهره برداری، مدیریت و پرواز با هواپیماهای مختلف.
ب – تامین کارشناس پرواز در جهت بررسی، تجزیه و تحلیل، طراحی عملیات، راه اندازی و کاربرد تجهیزات پروازی موجود در سازمانهای کشوری و لشگری که مورد استفاده هواپیماها، سیستمهای آفندی و پدافندی (رادارها و موشکهای هدایت شونده....) سیستمهای ناوبری هوائی و کامپیوترها می باشد.
2- نقش و توانائی:
الف – اعمال مدیریت و انجام سرپرستی در کلیه فعالیتهای مربوطه در زمینه عملیات پروازف مشاوره در طراحی و ساخت، گسترش، بهسازی و نوسازی سیستمهای پروازی.
ب – تهیه و تدوین طرحها، خط مشی و دستورالعملهای مورد نیاز در جهت توسعه و جایگزینی سیستمهای پروازی در سازمانهای ذیربط.
فارغ التحصیلان این دوره جذب سازمانهای مختلفی از قبیل سازمان هواپیمایی کشوری، هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، ارتش جمهوری اسلامی ایران، هواپیمایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، وزارت جهاد کشاورزی و.... خواهند شد.
3- ضرورت و اهمیت:
پیشرفت سریع تکنولوژی هوافضائی و تجهیزات و وسائل پرنده و زمینی وابسته به سیستمهای مکانیکی، الکترونیکی و کامپیوتری مدرن و همچنین ضرورت تامین ایمنی لازم برای حفظ جان صدها انسان در حال پرواز آسیب پذیری اشخاص در روی زمین به هنگام وقوع سوانح هوائی از یک سو و دفاع موثر از آسمان کشور اسلامی ایران از سوی دیگر ضرورت و اهمیت ویژه آموزش عالی را در تربیت خلبانانی در سطح بالا در این دوره از زمان بیش از پیش عیان میسازد. مجموعه کارشناسی فنی هوانوردی (خلبانی) بمنظور پاسخ لازم به ضرورت فوق و برآورده نمودن نیاز به قطع وابستگی و رسیدن به خودکفائی در این زمینه تهیه گردیده است.
4- آموزش:
- طول دوره: زمان متوسط آموزش این مجموعه 4 سال و کلیه دروس آن در 8 ترم برنامه ریزی میشود.
دانشجویان در فرصتهای پیش بینی شده در طول دوره، در یگانهای عملیاتی، فنی و آموزشی سازمانهای فوق الذکر کارورزی انجام خواهند داد.
- تعداد واحدها: تعداد کل واحدهای این مجموعه 143 واحد میباشد. حداقل میزان تدریس هر واحد نظری یکساعت و هر واحد عملی 3 ساعت در هفته است.
دروس عمومی 20 واحد
دروس پایه 20 واحد
دروس اصلی 50 واحد
دروس تخصصی الزامی 23 واحد
دروس پروازی الزامی 23 واحد
دروس تخصصی اختیاری و پروازی اختیاری 16 واحد
5- این برنامه مشتمل بر سه گرایش می باشد که عبارتند از:
کارشناسی خلبانی در هواپیمای نظامی، هواپیمای غیرنظامی و هلیکوپتر. تا مرحله دروس تخصصی الزامی (یعنی مجموعا 16 واحد) کلیه دروس مشترک است و 30 واحد باقیمانده باضافه کارورزی صرف دادن تخصص به دانشجو در هر گرایش می شود.
دروس پایه
| ردیف | نام درس | واحد |
|
14 15 16 17 18 19 20 21 |
ریاضی عمومی 1 فیزیک مکانیک فیزیک حرارتا ریاضی عمومی 2 فیزیک الکتریسته و مغناطیس آمار و احتمالات معادلات دیفرانسیل آزمایشگاه فیزیک الکتریسته و مغناطیس |
4 2 2 4 2 3 2 1 |
| جمع | 20 |
دروس اصلی
| ردیف | نام درس | واحد |
|
22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 |
مبانی کامپیوتر ارتعاشات عمومی استاتیک مبانی مهندسی برق عمومی دینامیک عمومی مقاومت مصالح 1 مکانیک سیالات عمومی نجوم ترمودینامیک عمومی نقشه کشی صنعتی مبانی مدیریت و تحقیق در عملیات الکترونیک عمومی آزمایشگاه مقاومت مصالح آئرودینامیک آئرودینامیک سیالات تراکم پذیر آزمایشگاه آترودینامیک مقدمه ای بر اصول پرواز موتورهای هواپیما کارگاه موتور زبان تخصصی 1 ساختمان هواپیما انتقال حرارت عمومی |
2 2 3 3 3 3 3 1 3 1 2 3 1 3 3 1 3 3 1 2 2 2 |
| جمع | 50 |
دروس تخصصی الزامی
| ردیف | نام درس | واحد |
|
44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 |
سیستمهای الکترونیکی هواپیما سرویس اطلاعات هوانوردی و عملیات هواپیما آلات دقیق هوائی سیستمهای الکترونیکی هواپیما ناوبری هوائی 1 ناوبری هوائی 2 هواشناسی 1 هواشناسی 2 (عملی) فیزیولوژی هوائی قوانین و مقررات هوانوردی مکانیک پرواز کاربردی |
2 2 2 2 2 2 3 1 2 2 3 |
| جمع | 23 |
دروس پروازی الزامی
| ردیف | نام درس | واحد |
|
55 56 57 58 59 60 61 |
پرواز اولیه 1 (نظری) پرواز اولیه 2 (عملی) پرواز اولیه 3 (نظری) پرواز اولیه 4 (عملی) پرواز پایه 1 (نظری) پرواز پایه 2 (عملی) پرواز پایه 3 (عملی) |
1 1 1 2 3 3 3 |
| جمع | 14 |
دروس تخصصی الزامی
| ردیف | نام درس | واحد |
|
62 63 64 65 66 67 68 |
پرواز اولیه هلیکوپتر 1 (نظری) پرواز اولیه هلیکوپتر 2 (عملی) پرواز اولیه هلیکوپتر 3 (نظری) پرواز اولیه هلیکوپتر 4 (عملی) پرواز پایه هلیکوپتر 1 (نظری) پرواز پایه هلیکوپتر 2 (عملی) پرواز پایه هلیکوپتر 3 (عملی) |
1 2 2 3 2 2 2 |
| جمع | 14 |
دروس تخصصی اختیاری و پروازی اختیاری
| ردیف | نام درس | واحد |
|
69 70 71 72 73 74 75 76 77 |
ویژگیهای فرودگاهها ایمنی پرواز تسهیلات فروگاهی جنگ الکترونیک آشنایی با اصول رادار آئرودینامیک هلیکوپتر سرویس ناوبری 1 سرویس ناوبری 2 زبان تخصصی 2 (نظری) |
2 1 1 2 2 3 2 2 2 |
| جمع | 18 |
الف: دانشجویان با نظر گروه آموزشی باید 16 واحد از دروس تخصصی اختیاری و پروازی را در یک زمینه خاص انتخاب نموده و با موفقیت بگذرانند.
ب: دانشجویان با نظر گروه آموزشی می توانند تا 6 واحد از دروس مهندسی مکانیک، هوافضا و الکترونیک را بعنوان دروس اختیاری انتخاب نمایند.
دروس گرایشهای نظامی و غیرنظامی
| ردیف | نام درس | واحد |
|
78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 |
پرواز پیشرفته نظامی 1 (نظری) پرواز پیشرفته نظامی 2 (عملی) پرواز پیشرفته نظامی 3 (عملی) پرواز تخصصی نظامی 1 (نظری) پرواز تخصصی نظامی 2 (عملی) پرواز پیشرفته غیرنظامی 1 (نظری) پرواز پیشرفته غیرنظامی 2 (عملی) پرواز تخصصی غیرنظامی 1 (نظری) پرواز تخصصی غیرنظامی 2 (عملی) پرواز تخصصی غیرنظامی 3 (عملی) |
3 4 3 3 3 2 2 3 1 3 |
| جمع | 27 |
دروس پروازی اختیاری (هلیکوپتر)
| ردیف | نام درس | واحد |
|
88 89 90 91 92 93 94 95 |
پرواز پیشرفته 2 (نظری) پرواز پیشرفته هلیکوپتر 2 (عملی) پرواز تخصصی هلیکوپتر 1 (نظری) پرواز تخصصی هلیکوپتر 2 (عملی) پرواز تخصی هلیکوپتر 3 (نظری) پرواز تخصصی هلیکوپتر 4 (عملی) پرواز تخصصی نظامی هلیکوپتر شکاری 1 (نظری) پرواز تخصصی نظامی هلیکوپتر شکاری 2 (عملی) |
2 2 2 2 2 3 2 3 |
| جمع | 18 |
رشته مهندسی کامپیوتر.
انسان بايد بينديشد ولي ماشين بايد كار كند. اين شعار متخصصان كامپيوتر است، متخصصاني كه با پيشرفت و توسعه كامپيوتر توانسته‌اند مغز و عضلات انسان را از اشتغالات تكراري و پيش‌پا افتاده نجات بخشند و او را در رفع مشكلات و مسايل ياري دهند تا جايي كه در كشورهاي صنعتي و پيشرفته، كامپيوتر در زندگي افراد حضوري اجتناب‌ناپذير دارد.به همين دليل رشته مهندسي كامپيوتر كه به طراحي و ساخت اجزاي مختلف كامپيوتر مي‌پردازد، از اهميت بسياري برخودار است. اين رشته در كشور ما نيز اهميت بسيار داشته و تا مقطع دكتري تدريس مي‌شود.مهندسي كامپيوتر در مقطع كارشناسي داراي دو گرايش سخت‌افزار و نرم‌افزار است.
- گرايش سخت‌افزار:
سخت‌افزار جزء فيزيكي كامپيوتر بوده و شامل صفحه كليد، صفحه نمايش، چاپگر و ديسك‌ها مي‌شود؛ يعني اجزاء فيزيكي و قابل لمس كامپيوتر مانند مدارها و بردهاي الكترونيكي، سخت‌افزار ناميده مي‌شود براي مثال واحد پردازشگر مركزي كه هرگونه عمليات پردازش در آن صورت مي‌گيرد، مهمترين واحد سخت‌افزاري است.مهندسي سخت‌افزار در مقطع ليسانس به مطالعه و بررسي طراحي سخت‌افزاري، كنترل سخت‌افزاري وشبكه‌هاي كامپيوتري مي‌پردازد. براي مثال يك مهندس سخت‌افزار ميتواند طراحي سخت‌افزاري كند كه با IC ها كار كند، با كامپيوتر كار كند، يا از دروازه‌هاي كامپيوتر استفاده نمايد و در نهايت ميتواند به طراحي مدارهاي مجتمع ديجيتالي بپردازد. كه البته به اين بخش از سخت‌افزار بيشتر در مقطع كارشناسي ارشد و دكتري پرداخته مي‌شود.
درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :
- دروس مشترك در گرايش‌هاي كامپيوتر :
فيزيك، رياضي، مباني كامپيوتر و برنامه‌سازي، آزمايشگاه كامپيوتر، معادلات ديفرانسيل، ساختمان‌هاي گسسته، برنامه‌سازي پيشرفته ، آمار و احتمالات مهندسي، رياضي مهندسي، مدارهاي الكتريكي، ساختمان داده‌ها، زبان ماشين و برنامه‌سازي سيستم ، مدارهاي الكترونيكي ، مدارهاي منطقي، طراحي الگوريتم‌ها، طراحي و پياده‌سازي زبان‌هاي برنامه‌سازي، ريز پردازنده، معماري‌كامپيوتر، شبكه‌هاي كامپيوتري ، سيستم‌هاي عامل، كارگاه عمومي.
- دروس تخصصي گرايش سخت‌افزار :
سيگنال‌ها و سيستم‌ها، مدارهاي الكتريكي، انتقال داده‌ها، سيستم‌هاي كنترل خطي، الكترونيك ديجيتال، طراحي سيستم‌هاي VLSI ، كارآموزي.
- گرايش نرم‌افزار:
نرم‌افزار جزء غيرقابل لمس كامپيوتر است. نرم‌افزار برنامه‌ها و داده‌هايي است كه به كامپيوتر فرمان مي‌دهد كه چه عملي را انجام دهد. نرم‌افزارها عبارتند از:
نرم‌افزارهاي سيستمي و نرم‌افزارهاي كاربردي. نرم‌افزارهاي سيستمي برنامه‌هايي هستند كه كامپيوتر براي فعال شدن يا سرويس دادن به آن نياز دارد و به اين دليل از سوي سازندگان سيستم كامپيوتري عرضه مي‌شود و مهمترين آنها سيستم عامل، برنامه‌هاي سودمند و مترجم‌هاي زبان مي‌باشد. نرم‌افزارهاي كاربردي نيز برنامه‌هايي است كه كاربر يا خود آنها را مي‌نويسد يا شركت‌هاي نرم‌افزاري آنها را تهيه كرده و براي فروش عرضه مي‌كنند.يك مهندس نرم‌افزار ياد مي گيرد كه چگونه نرم‌افزارهاي بزرگ و عظيم را طراحي و برنامه‌ريزي كند، تست و ارزيابي نهايي نمايد و در نهايت مستند سازد (برنامه‌هاي كامپيوتري مورد نظر را تبديل به دستور‌العمل‌هايي كند كه قابل استفاده براي عامه مردم باشد).در واقع هدف از گرايش نرم‌افزار كامپيوتر، آموزش و پژوهش در زمينه زبان‌هاي مختلف برنامه‌نويسي، سيستم‌هاي عامل مختلف و طراحي انواع الگوريتم‌ها مي‌باشد.
- دروس تخصصي گرايش نرم‌افزار :
ذخيره و بازيابي اطلاعات ، اصول طراحي و ساخت كامپايلرها، اصول طراحي پايگاه داده‌ها، پروژه آزمايشگاه سيستم عامل، پروژه آزمايشگاه پايگاه داده‌ها، شبيه‌سازي كامپيوتري، مهندسي نرم‌افزار، تحليل و طراحي سيستم‌ها، پروژه نرم‌افزار، كارآموزي.
توانايي‌هاي لازم :
مهندس كامپيوتر بايد پايه رياضي قوي داشته و توانايي‌اش در زمينه فيزيك خوب باشد. همچنين لازم است كه فردي خلاق باشد تا بتواند مسائل را از راه‌حل‌هاي ابتكاري حل كند. راه حل‌هايي كه كمترين هزينه و بهترين كارايي را داشته باشد. در ضمن دانشجويي كه وارد اين رشته مي‌شود بايد هميشه اطلاعاتش به روز بوده و به دنبال فراگرفتن مطالب جديد باشد.
موقعيت شغلي در ايران :
امروزه يك مهندس كامپيوتر اگر علاقه‌مند به كار باشد، هيچ‌وقت با مشكل بيكاري روبرو نمي‌شود. بخصوص مهندسين نرم‌افزار كه فرصت‌هاي شغلي بيشتري داشته و براي كار كردن نيز نياز به امكانات و تجهيزات زيادي ندارند. به همين دليل در بعضي از كشورها، صادرات نرم‌افزار يكي از اقلام مهم صادراتي و ايجاد درآمدهاي ارزي براي آن كشور است. جالب است بدانيد كه متخصصان پيش‌بيني مي‌كند كه تا 10 سال ديگر در كشورهاي پيشرفته مردم همان‌قدر كه به نيروي برق وابسته هستند، به شبكه اينترنت وابسته خواهند شد؛ يعني همان طور كه اگر امروزه برق برود هيچ كاري نمي‌توان كرد، اگر در 10 سال ديگر اينترنت قطع شود تمامي كارها متوقف خواهد شد. روشن است كه در چنين جامعه‌اي متخصص كامپيوتر نقش بسيار مهمي ايفا خواهد كرد.
دانشگاه های پذیرنده : اراک ، ارومیه ، اصفهان ، الزهرا(س) – تهران ، بو علی سینا – همدان ،تربیت معلم تهران ، تهران ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی – تهران ، دانشگاه تهران و دانشگاه ایندیانا – پوردو آمریکا ،شیراز ، واحد بین المللی قشم ، رازی – کرمانشاه ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، صنعتی شریف ، علم و صنعت ایران – تهران ، بیرجند ، شهید بهشتی – تهران ، صنعتی اصفهان ، ولی عصر (عج) – رفسنجان ، بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین ، علوم و فنون مازندران ، فردوسی مشهد ، کاشان ، یزد ، دانشکده تربیت دبیر فنی و حرفه ای دختران تهران (شریعتی ) ، افسری امام علی (ع) ، شاهد ، شهید باهنر کرمان ، قم ، دانشگاه امام رضا (ع) – مشهد ، صنعتی امیر کبیر – تهران ، مازندران – بابلسر ، علوم و فنون شهید ستاری – تهران ، غیر انتفاعی جهاد دانشگاهی ، غیر انتفاعی سجاد – مشهد ، غیر انتفاعی شمال – آمل ، غیر انتفاعی شیخ بهائی – اصفهان ، غیر انتفاعی علامه محدث نوری – نور ، غیر انتفاعی طبرستان – چالوس .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی، پیام نور ، غیرانتفاعی
گرایشها : سخت افزار ، نرم افزار
مهندسی کامپیوتر (سخت افزار – نرم افزار)
مقدمه:
نظر به اهمیت روزافزون فن و دانش کامپیوتر و گسترش تصاعدی کاربرد آن در تمام زمینه های حیات بشری و نیاز فزاینده تکنولوژی و علوم معاصر به کامپیوتر پس از بررسی و مطالعه در ابعاد گسترده این صنعت، دوره کارشناسی مهندسی کامپیوتر با مشخصات زیر تدوین شده است.
تعریف و هدف:
دوره کارشناسی مهندسی کامپیوتر یکی از مجموعه های آموزش عالی در زمینه فنی و مهندسی بوده و هدف آن تربیت کارشناسانی است که در زمینه طراحی، ساخت و راه اندازی سیستمهای سخت افزاری و نرم افزاری جدید بررسی و شناخت سیستمهای سخت افزاری و نرم افزاری موجود، ارائه روشهای بهره برداری، نگهداری، عیب یابی، اصلاح و توسعه آنها فعالیت مینمایند. فارغ التحصیلان این دوره میتوانند عضو گروه طراحی، ساخت و پیاده سازی سیستمهای سخت افزاری و نرم افزاری برای محیط های مختلف عملیاتی و خدماتی باشند.
طول دوره و شکل نظام:
طول متوسط این دوره 4 سال میباشد و برنامه درسی آن برای 8 ترم طرح ریزی شده است. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل، مدت هر واحد درس نظری 17 ساعت، عملی و آزمایشگاهی و کارگاهی 51 ساعت و طول مدت کارآموزی 2 ماه کاری میباشد.
تعیین گرایش تخصصی دانشجویان دوره کارشناسی مهندسی کامپیوتر می تواند پس از گذراندن موفقیت آمیز حداقل 50 واحد از دروس پایه و اصلی و براساس انتخاب دانشجو و امتیاز او (با استفاده از رابطه زیر) توسط گروه آموزشی انجام گیرد.
+15% × (معدل امتحان کتبی سال آخر متوسطه) = امتیاز
+15% × (نمره آزمون سراسری طراز شده به حداکثر 20)
+70% × (معدل کل دروس پایه و اصی اخذ شده)
واحدهای درسی:
1-3 دروس عمومی 20 واحد
2-3 دروس پایه 21 واحد
3-3 دروس اصلی 59 واحد
4-3 دروس تخصصی 25 واحد
5-3 دروس اختیاری 15 واحد
جمع 140 واحد
نقش و توانائی:
فارغ التحصیلان این دوره قابلیت و مهارتهای زیر را خواهند داشت:
1- بررسی و شناسائی سیستمهای کامپیوتری به منظور انتخاب و سفارش سخت افزار و یا نرم افزار بهینه، هدایت و نظارت در نصب و بهره برداری از آنها.
2- ارائه روشهای عیب یابی، اصلاح و تکمیل سیستمهای سخت افزاری و یا نرم افزاری موجود و نظارت بر این امور.
3- طراحیف ساخت و راه اندازی سیستمهای جدید سخت افزاری و یا نرم افزاری.
4- تشخیص لزوم استفاده از کامپیوتر در کنترل عملیات در محیطهای مختلف.
5- شناسائی تکنیکهای جدید طراحی و ساخت کامپیوتر، ارزیابی و بکارگیری آنها.
5- ضرورت و اهمیت:
تربیت کارشناسان مهندسی کامپیوتر با توجه به موارد زیر روشن می شود.
1- توسعه و گسترش روزافزون تکنولوژی کامپیوتر و دانش آن.
2- نقش حیاتی دانش و تکنولوژی کامپیوتر در جمیع زمینه های علمیف صنعتی، اقتصادی، مدیریتی، آموزشی و پژوهشی.
3- لزوم ارتقاء سطح دانش جامعه در زمینه دانش و تکنولوژی کامپیوتر.
4- لزوم همگامی جامعه با پیشرفتهای نوین در جوامع پیشرفته.
امکان ادامه تحصیل در این دو گرایش تا حد کارشناسی ارشد در داخل و تا سطوح بالاتر در داخل یا خارج از کشور وجود دارد.
نظر دانشجویان: این رشته نیاز فراوان به دروس آزمایشگاهی و کار عملی دارد که متاسفانه با کمبود امکانات دانشگاهی مواجه است. ویژگی دیگر این رشته گسترش روزافزون و رشد باورنکردنی آن است که هر روز مباحث جدیدی در آن مطرح می شود و نیاز به مرور کردن مداوم اطلاعات و ارائه دروس را افزایش می دهد. داشتن صبر، حوصله، دقت، خلاقیت فراوان و حافظه خوب و پشتکار از ضروریات ورود به این رشته است.
دروس پایه
| ردیف | نام درس | واحد |
|
01 02 03 05 06 07 08 09 11 |
ریاضی 1 ریاضی 2 معادلات دیفرانسیل آمار و احتمالات مهندسی فیزیک 1 فیزیک 2 آزمایشگاه فیزیک 1 آزمایشگاه فیزیک 2 کارگاه عمومی |
3 3 3 3 3 3 1 1 1 |
| جمع | 21 |
دروس اصلی
| ردیف | نام درس | واحد |
|
19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 |
آزمایشگاه کامپیوتر مبانی کامپیوتر و برنامه سازی برنامه سازی پیشرفته ساختمانهای گسسته زبان ماشین و برنامه سازی سیستم ساختمان داده ها زبان تخصصی مدارهای الکتریکی 1 آزمایشگاه مدارهای الکتریکی 1 مدارهای منطقی آزمایشگاه مدارهای منطقی ریاضی مهندسی طراحی الگوریتم ها معماری کامپیوتر آزمایشگاه معماری کامپیوتر سیستم های عامل نظریه زبانها و ماشین ها طراحی و براده سازی زبانهای برنامه سازی ریزپردازنده 1 آزمایشگاه ریزپردازنده 1 مدارهای الکترونیکی آزمایشگاه مدارهای الکترونیکی شبکه های کامپیوتری شیوه ارائه طالب علمی و فنی |
1 4 3 3 3 3 2 3 1 3 1 3 3 3 1 3 3 3 3 1 3 1 3 2 |
| جمع | 59 |
دروس تخصصی گرایش نرم افزار (الزامی)
| ردیف | نام درس | واحد |
|
70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 |
ذخیره و بازیابی اطلاعات هوش مصنوعی اصول طراحی کمپایلر مهندسی نرم افزار 1 اصول طراحی پایگاه داده ها مهندسی نرم افزار 2 آزمایشگاه سیستم عامل آزمایشگاه پایگاه داده ها پروژه کارآموزی |
3 3 3 3 3 3 1 1 3 2 |
| جمع | 25 |
دروس تخصصی گرایش سخت افزار(الزامی)
| ردیف | نام درس | واحد |
|
50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 |
الکترونیک دیجیتال آزمایشگاه الکترونیک دیجیتال مدارهای الکتریکی 2 سیگنالها و سیستمها طراحی سیستمهای VLSI انتقال داده ها سیستمهای کنترل خطی آزمایشگاه شبکه های کامپیوتری پروژه کارآموزی |
3 1 3 3 3 3 3 1 3 2 |
| جمع | 25 |
دروس اختیاری گرایش سخت افزار(15 واحد)
| ردیف | نام درس | واحد |
|
100 102 104 106 108 110 112 114 116 118 119 122 124 126 128 130 |
طراحی مدارهای واسط معماری سیستم های کامپیوتری ریزپردازنده 2 مدارهای منطقی پیشرفته گرافیک کامپیوتری 1 طراحی خودکار مدارهای دیجیتال اصول طراحی کامپایلر آزمایشگاه مدارهای واسط آزمایشگاه معماری سیستم های کامپیوتری آزمایشگاه ابزار طراحی سخت افزار روش محاسبات عددی یک درس از گرایشهای مهندسی برق یک درس از گرایشهای مهندسی برق یک درس از گرایشهای مهندسی برق یک درس از دروس اختیاری یا تخصصی گرون نرم افزار یک درس از دروس اختیاری یا تخصصی گروه نرم افزار |
3 3 3 3 3 3 3 1 1 1 3 3 3 3 2 2 |
| انتخاب 15 واحد از لیست دروس فوق | 15 |
دروس اختیاری گرایش نرم افزار (15 واحد)
| ردیف | نام درس | واحد |
|
101 103 105 107 109 111 113 115 117 119 121 123 125 127 129 131 133 135 137 |
روشهای محاسبات عددی نظریه محاسبات طراحی مدارهای واسط آزمایشگاه مدارهای واسط مهندسی اینترنت طراحی و پیاده سازی سیستم های بیدرنگ جداسازی و ارزیابی سیستمهای کامپیوتری اصول طراحی واسط کاربر برنامه نویسی توصیفی برنامه نویسی همروند گرافیک کامپیوتری 1 محیط های چند رسانه ای سیستم های خبره گرافیک کامپیوتری 2 شبیه سازی کامپیوتری یک درس از سایر دانشکده های مهندسی یا ریاضی یک درس از سایر دانشکده های مهندسی یا ریاضی یک درس از دروس تخصصی یا اختیاری گروه سخت افزار یک درس از دروس تخصصی یا اختیاری گروه سخت افزار |
3 3 3 1 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 2 3 3 3 |
| جمع | 15 |
نگارش پروپوزال ارشد و دکتری
هدف از نگارش پروپوزال در عین ساده بودن بسیار حساس و با اهمیت است، اما بیاید آن را با بیان یک مثال برای شما آشکار کنیم. فرض کنید شما یک سرمایه گذار هستید و شخصی به شما مراجعه کرده و تصمیم دارد یک کسب و کار را راه اندازی کند. آیا هر پیشنهادی که به شما بدهد را قبول کرده و سرمایه خودتان را به او می دهید؟ آیا پیشنهاد کاری او انجام شدنی است یا خیر؟ آیا پیشنهاد کاری او نتیجه مطلوبی برای شما خواهد داشت و سود مناسبی به شما خواهد رساند یا خیر؟ اگر شما بدون توجه به این سوالات پیشنهاد فرد را قبول کرده و سرمایه گذاری را انجام دهید، ممکن است شانس موفقیت بسیار اندکی داشته باشید. برای این منظور قبل از قبول درخواست سرمایه گذاری از وی می خواهید که یک طرح کسب و کار را ارائه کرده تا دریابید که پروژه تا چه اندازه قابل انجام و سودده است.پروپوزال در حالت صنعتی و دانشگاهی نیز همین نقش را داشته و هدف آن متقاعد کردن مخاطب در مورد اهمیت و کاربردی بودن یک پژوهش یا پروژه است.
به طور کلی روش های مختلفی برای نگارش پروپوزال وجود دارد ولی تنها یک روش استاندارد منجر به دستیابی به نتیجه مطلوب می شود. بر اساس این روش شما می توانید بخش های مختلف یک پروپوزال را به صورت کاملا منطقی و دقیق در کنار هم قرار داده و نتیجه مناسبی را بدست آورید. در همین راستا سعی می کنیم به شما بیاموزیم که چگونه یک پروپوزال خوب و کاربردی بنگارید.
دانشمند روانشناس، مارتین ای پی سلیگمن برای شناخت درماندگی آزمایشی انجام داد که منجر به برنده شدن نوبل روانشناسی توسط وی شد.
ایشان ۲۰ سگ شیانلو را از ابتدای نوزادی درون یک قفس تربیت کرد به طوری که سگها در صورت نیاز پدال موجود در قفس را می
فشردند و بیرون می رفتند و پس از دستشویی کردن باز می گشتند.
ایشان پس از تربیت این سگ ها، آن ها را به دو قفس و در هر قفس ۱۰ قلاده تقسیم نمود. سپس درب قفس ( آزمایش)B را جوش
داد و ۳۰ روز، روزی ۳ بار به قفس B شوک الکتریکی می داد. سگهای قفس B در روزهای اول در زمان شوک بخاطر قفل بودن درب
خودشان را به میله های قفس میزدند و خونی و زخمی نتیجه ای نمی گرفتند . اما پس از چند روز سگها فهمیدند که با تلاش موفق
نمی شوند بجز اینکه زخمی شده و رنج زیاد می کشند. آنها یاد گرفتند که در زمان شوک در جای خود بایستند زیرا دست کم از زخمی
شدن در امان بودند.
سلیگمن در انتهای آزمایش درب قفس را شکست و آنها را به سگهای قبلی قفس A ( گواه) ملحق نمود ؛ همان قفس سالم که با
فشار اهرم درب باز می شد.
سپس شوک الکتریکی داد. فکر می کنید چه اتفاقی افتاد؟؟
تمام ۱۰ سگ گواه اهرم را فشار داده و بیرون آمدند اما سگهای ( آزمایش) در سرجایشان ایستاده و حرکت نکردند.
او بزرگترین نظریه قرن را ارائه کرد، یعنی (درماندگی آموخته شدنی است)
بدین معنا که موجودات یاد می گیرند بدبخت زندگی کنند.
پروپوزال برگرفته از واژه Propose در زبان انگلیسی و به معنای پیشنهاد دادن است و هدف از نگارش آن ارائه یک طرح تحقیقاتی یا عملیاتی برای یک موسسه یا سازمان می باشد. بر اساس تعریف ارائه شده توسط دانشنامه ویکی پدیا، پروپوزال سندی است که در آن یک طرح پژوهشی و یا تحقیقاتی پیشنهاد شده و هدف آن جذب حمایت یک موسسه یا سازمان می باشد. شاید بتوان گفت این تعریف تا حد بسیار زیادی صحیح است، چرا که در واقع پروپوزال انواع مختلفی دارد و تنها جنبه دانشگاهی آن مطرح نیست و معمولا سرمایه گذاران و مدیران قبل از شروع یک کسب و کار از متقاضیان درخواست نوعی پروپوزال یا طرح کسب و کار می کنند. حتی در مثال پروپوزال آکادمیک نیز، دانشجو بدون تایید دانشگاه و اساتید راهنما و مشاور نمیتواند پروپوزال را به مرحله پایان نامه یا رساله دکتری برساند. بنابراین مفهوم پروپوزال علاوه بر پیشنهاد یک موضوع، ماهیت جذب حمایت یک موسسه را نیز در بر می گیرد. شاید مناسبترین مفهوم برای پروپوزال توسط پایگاه علمی ویکی پدیا ارائه شده باشد، اما علاوه بر مفهوم پروپوزال باید به چند نکته بسیار مهم پیش از اقدام به نگارش پروپوزال دقت کنیم، این موارد عبارتند از:
نگارش و تهیه یک پروپوزال خوب یک فرآیند زمان بر و تخصصی است که علاوه بر دانش در حوزه موضوع تحقیق به تسلط بالا نسبت به ساختار علمی تحقیق نیز نیاز دارد. پژوهشگری که اطلاعات کافی در مورد بخش ها تشکیل دهنده یک پروپوزال یا استانداردهای نگارشی آن نداشته باشد حتی در صورت داشتن تخصص بالا در حوزه تحقیق، نمیتواند پروپوزال مطلوبی را ارائه نماید. آماده سازی یک پروپوزال با کیفیت و قوی می تواند تا جای ممکن فرآیند های مرتبط به آن یعنی تاییده دانشگاه یا موسسه، آماده سازی پایان نامه یا رساله، تهیه گزارش کار پروژه و غیره را تسهیل نماید. برای این منظور در این مطلب سعی میکنیم شما را با بایدها و نبایدهای نگارش پروپوزال آشنا کنیم تا به واسطه آن بتوانید یک پروپوزال با کیفیت و قوی ارائه نمایید.
پروپوزال صنعتی و تجاری - مفهوم پروپوزال
پروپوزال ها معمولا انواع مختلفی داشته و هر کدام از آنها بسته به نیاز متقاضی یا موسسه مورد نظر می تواند ساختار متنوعی داشته باشد. برای مثال پروپوزال های صنعتی ممکن است بنا بر درخواست سرمایه گذار بخش های جدیدی مانند بودجه بندی، زمان اجرای پروژه، تیم اجرایی پروژه و ابزار پیاده سازی به آن اضافه و بخش هایی مانند روش تحقیق یا ادبیات موضوع به کلی حذف شوند. اما در مقابل در پروپوزال دانشگاهی معمولا سختگیری چندانی در مورد جدول زمانبندی و بودجه بندی وجود ندارد و تاکید زیادی بر بخش ادبیات موضوع و متودولوژی می شود. ولی به طور کلی تمامی پروپوزال ها از یک سری بخش های یکسان و مشابه تشکیل شده اند که می توان آنها را به صورت زیر دسته بندی کرد.
academic proposal پروپوزال دانشگاهی
یک پروپوزال دانشگاهی با هدف تجزیه و تحلیل یک موضوع علمی و مطرح کردن فرضیاتی مرتبط با آن تهیه می شود. بطور معمول پروپوزال دانشگاهی قبل از نگارش تز دکتری و یا پایان نامه ارشد توسط دانشجو به اساتید مشاور و راهنما ارائه شده تا بواسطه آن اطلاعات بنیادینی در ارتباط با موضوع تحقیق در اختیار اساتید قرار بگیرد. واژه پروپوزال (Proposal) در ترجمه انگلیسی به معنای پیشنهاد دادن است و این واژه در معنای دانشگاهی به طرح پیشنهادی در مورد یک موضوع علمی اشاره دارد.
پژوهشگران اندکی هستند که درک کاملی از اهمیت پروپوزال داشته باشند و بتوانند اصول اساسی و استاندارد تحقیق را مبنای پروپوزال نویسی قرار دهند. در ساده ترین حالت اگر شما پروپوزال خوبی نگارش کنید می توانید اطمینان داشته باشید که یک تحقیق باکیفیت و کاربردی خواهید داشت. و در مقابل چنانچه پروپوزال شما از کیفیت پایینی برخوردار باشد می توان گفت که پژوهش مفیدی حاصل نخواهد شد. کلیدی ترین اهمیت نگارش پروپوزال این است که یک مشکل را در جامعه شناسایی کرده و راه حلی کاربردی برای آن ارائه می نماید. اما نگارش پروپوزال از جنبه های دیگر نیز اهمیت داشته و میتواند به پژوهشگر کمک کند. به طور کلی اهمیت پروپوزال در چند بخش کلی قابل دسته بندی است که عبارتند از:
اولین گام در نوشتن یک پروپوزال خوب این است که به خاطر داشته باشید که نوعی قرارداد بین خودتان و یک موسسه یا یک دانشگاه را نگارش می کنید. منظور از قرارداد این است که شما باید با جلب نظر مخاطب بتوانید توافق وی را برای انجام پژوهش جلب کنید واین به منزله یک قرارداد بین شما و موسسه مورد نظر است. زمانی که هیئت علمی دانشگاه و یا شخص سرمایه گذار در یک شرکت پس از انجام بررسی های اولیه در نهایت پروپوزال شما را رد می کنند یعنی عنوان و محتوای آن مورد تاییدشان نبوده و این قرارداد بین شما و موسسه مورد نظر نهایی نشده است. شما با نگارش یک پروپوزال باید نشان بدهید که یک موضوع یا مسئله بسیار اساسی را شناسایی کرده اید، راه حل کاربردی برای آن دارید و قصد دارید از ابزار و روش مناسبی برای حل آن استفاده کنید.
نتایج تحقیق موسسه REOPA درباره پروپوزال های تحقیقاتی:
38 درصد پروپوزال های نوشته شده رد می شوند، 46 درصد برای بازنگری بازگردانده می شوند و تنها 16 درصد پذیرفته می شوند.
71 درصد عناوین، مطلوب ارزیابی نشدند و تنها 29 درصد رضایت بخش بوده اند.
72 درصد مقدمه ها رضایت بخش نبوده اند 49 درصد وضوح و تمرکز نداشته اند.
تنها 29 درصد موارد اهداف تحقیق را به روشنی بیان نموده اند.
فقط 16 درصد از آن ها بیان مسئله را به خوبی نوشته اند
نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد و دکتری: راهنمای کامل
بخش 1: مقدمه
پروپوزال سندی است که در آن یک طرح تحقیقاتی یا عملیاتی پیشنهاد شده و هدف آن جذب حمایت یک موسسه یا سازمان می باشد. پروپوزال ها انواع مختلفی دارند، از جمله:
- پروپوزال پژوهشی: این نوع پروپوزال برای ارائه یک طرح تحقیقاتی به منظور دریافت کمک مالی یا حمایت از یک سازمان یا دانشگاه نوشته می شود.
- پروپوزال تجاری: این نوع پروپوزال برای ارائه یک طرح تجاری به منظور جذب سرمایه گذار یا مشتری نوشته می شود.
- پروپوزال پروژه: این نوع پروپوزال برای ارائه یک طرح پروژه به منظور دریافت مجوز یا بودجه نوشته می شود.
در این مقاله، به بررسی نحوه نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد و دکتری می پردازیم.
بخش 2: بخش های پروپوزال
یک پروپوزال خوب باید شامل موارد زیر باشد:
- عنوان: عنوان باید مختصر و گویا باشد و موضوع پروپوزال را به طور خلاصه بیان کند.
- مقدمه: مقدمه باید خواننده را با موضوع پروپوزال آشنا کند و اهمیت آن را توضیح دهد.
- مرور ادبیات: مرور ادبیات باید به بررسی تحقیقات قبلی در زمینه موضوع پروپوزال بپردازد.
- روش تحقیق: روش تحقیق باید نحوه انجام تحقیق را به طور واضح و دقیق توضیح دهد.
- زمانبندی و بودجه: زمانبندی و بودجه باید به طور دقیق مشخص شود.
- نتیجه گیری: نتیجه گیری باید خلاصه ای از یافته های پروپوزال را ارائه دهد.
بخش 3: نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد
نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد معمولاً شامل مراحل زیر است:
- انتخاب موضوع: اولین قدم، انتخاب موضوع پروپوزال است. موضوع پروپوزال باید مرتبط با رشته تحصیلی و علاقه شما باشد.
- انجام تحقیقات اولیه: پس از انتخاب موضوع، باید تحقیقات اولیه ای در زمینه آن انجام دهید تا اطلاعات کافی برای نوشتن پروپوزال را جمع آوری کنید.
- نوشتن پروپوزال: پس از انجام تحقیقات اولیه، می توانید شروع به نوشتن پروپوزال کنید.
- بازبینی و ویرایش: پس از نوشتن پروپوزال، باید آن را بازبینی و ویرایش کنید تا از صحت و دقت آن اطمینان حاصل کنید.
بخش 4: نگارش پروپوزال دکتری
نگارش پروپوزال دکتری معمولاً شامل مراحل زیر است:
- انتخاب موضوع: اولین قدم، انتخاب موضوع پروپوزال است. موضوع پروپوزال باید مرتبط با رشته تحصیلی و علاقه شما باشد و از نظر علمی نیز نو و ارزشمند باشد.
- انجام تحقیقات اولیه: پس از انتخاب موضوع، باید تحقیقات اولیه ای در زمینه آن انجام دهید تا اطلاعات کافی برای نوشتن پروپوزال را جمع آوری کنید.
- نوشتن پروپوزال: پس از انجام تحقیقات اولیه، می توانید شروع به نوشتن پروپوزال کنید.
- بازبینی و ویرایش: پس از نوشتن پروپوزال، باید آن را بازبینی و ویرایش کنید تا از صحت و دقت آن اطمینان حاصل کنید.
بخش 5: نکات مهم در نگارش پروپوزال
در اینجا چند نکته مهم در نگارش پروپوزال آورده شده است:
- وضوح و دقت: پروپوزال باید به طور واضح و دقیق نوشته شود تا خواننده بتواند به راحتی آن را درک کند.
- منطقی بودن: پروپوزال باید منطقی و منسجم باشد و از استدلال های قانع کننده ای استفاده کند.
- جامع بودن: پروپوزال باید تمام جوانب موضوع را در نظر بگیرد و اطلاعات کافی را ارائه دهد.
- ارزشمند بودن: پروپوزال باید ارزشمند و قابل اجرا باشد و بتواند به حل یک مشکل یا پاسخ به یک سوال کمک کند.
بخش 6: نتیجه گیری
نگارش پروپوزال یک مهارت مهم است که برای موفقیت در تحصیلات، کسب و کار و مدیریت پروژه، ضروری است. با رعایت نکات ذکر شده در این مقاله، می توانید یک پروپوزال خوب و قانع کننده بنویسید که شانس موفقیت شما را در دریافت حمایت افزایش دهد.
اگر شما دانشجوی سال آخر مقطع کارشناسی ارشد باشید قطعا در مورد پروپوزال و ضرورت نگارش آن شنیده اید. پروپوزال کارشناسی ارشد جنبه هایی از ایده پردازی، خلاقیت، توانایی حل مسئله و مهارت تحلیل آماری را در دانشجویان تقویت می کند. اما نکته مهم در فرآیند نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد این است که به دانشجویان کمک شود تا بتوانند ایده های تحقیقاتی خودشان را در قالب یک تحقیق استاندارد ارائه نمایند. به طور کلی هدف از نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد در چند بخش کلی دسته بندی می شود که عبارتند از:
پروپوزال (Proposal) یک واژه انگلیسی و برگرفته از کلمه (Propose) به معنای پیشنهاد دادن است و منظور از آن ارائه یک طرح کلی پژوهشی برای موسسه مورد نظر می باشد. خدمات مشاوره و نگارش پروپوزال ارشد و دکتری در موسسه ماد دانش پژوهان زیر نظر کارشناسان برجسته انجام گرفته و تمامی پروپوزال های انجام شده با بهترین کیفیت و به همراه ضمانت در اختیارشما دانشجویان عزیز قرار خواهد گرفت. ما در موسسه ماد دانش پژوهان علاوه بر کمک به دانشجویان در جهت نیل به موفقیت، قصد داریم هرچه بیشتر شما عزیزان را با فرآیند های علمی و پژوهشی در مقاطع کارشناسی، ارشد و دکتری آشنا کنیم. در ادامه این مقاله به اختصار به موضوعاتی مانند نحوه نگارش و انجام پروپوزال، بخش های مختلف یک پروپوزال، چگونگی آماده سازی یک پروپوزال تخصصی و روش گردآوری مطالب خواهیم پرداخت.
بیان مسئله (Problem Statement) بخشی از پروپوزال است که دانشجو یا محقق می بایست در آن مشکل شناسایی شده را توصیف کرده و بیان کند چطور با انجام تحقیق به دنبال حل این مشکل است. به طور کلی در بخش بیان مسئله باید بر روندهای منفی موجود در جامعه و یا موسسه تاکید کرده و بیان کنید مشکلات موجود چطور باعث عدم بهره وری، آسیب و مختل کردن سیستم شده اند. در ادامه بر این موضوع تمرکز می کنید که چرا برطرف کردن و حل آنها ضرورت داشته و تحقیق شما چگونه قصد دارد این مشکلات را برطرف کند. اگر این بخش را مهمترین فصل از پایان نامه یا پروپوزال دسته بندی نکنیم ولی یقینا یکی از مهمترین فصول در فرآیند نگارش پروپوزال محسوب می شود. اما همانند تمامی بخش های یک تحقیق علمی که ویژگی ها و استانداردهایی را دارند، بیان مسئله در پروپوزال نیز ویژگی های مخصوص به خودش را دارد که عبارتند از:
همواره به دانشجویان تحصیلات تکمیلی و مقاطع ارشد و دکتری تاکید می شود که فرآیند مربوطه به نگارش و آماده سازی پروپوزال دو بخش مجزا را شامل شده و در بر میگیرد. بخش اول مربوط به گردآوری اطلاعات لازم، انتخاب موضوع و نگارش پروپوزال است و بخش دوم مربوط به تصویب پروپوزال می باشد که ممکن است بارها و بارها اصلاح و تعدیل در محتوا را تجربه کند. در این سرفصل سعی میکنیم شما را هر چه بیشتر با فرآیند تصویب پروپوزال در حوزه تحصیلات تکمیلی آشنا کرده و مراحل آن را بیان نماییم. مراحل تصویب پروپوزال به صورت کلی سه مرحله اصلی را در برمیگیرد که عبارتند از:
انتخاب عنوان پروپوزال-بیان مسأله
یکی از فرآیندهایی که ممکن است در زمان نگارش و آماده سازی پروپوزال با آن روبرو شوید، اصلاح و برطرف کردن مشکلات پروپوزال پیش از تصویب آن است. این مرحله با عنوان بهبود و تقویت پروپوزال نیز شناخته می شود و در مطالب پیشین برای شما بیان کردیم که در فرآیند تصویب پروپوزال ممکن است 4 حالت برای پروپوزالتان اتفاق بیافتد.
1. حالت اول: تصویب پروپوزال
2. حالت دوم: تصویب پروپوزال با اصلاحات کم
3. حالت سوم: تایید پروپوزال با اصلاحات زیاد
4. حالت چهارم: ریجکت کردن پروپوزال
در فرآیند نگارش پروپوزال ممکن است با حالت دوم و سوم روبرو شوید و کمیته تخصصی دانشگاه از شما درخواست کند که قبل از تصویب و نهایی شدن یک پروپوزال اقدام به اصلاح، تقویت و بهبود محتوا در برخی بخش های مشخص کنید. پروپوزال هر دانشجو پایه و اساس کار پژوهشی وی را تشکیل می دهد و شخص نخواهد توانست بدون داشتن یک پروپوزال کامل و صحیح اقدام به نگارش و تهیه پایان نامه یا تز دکتری کند. معمولا به ندرت اتفاق میافتد که پروپوزال تهیه شده توسط دانشجو در همان ابتدا مورد تایید اساتید مشاور و راهنما قرار بگیرد و تا مرحله تصویب پیش برود. پروپوزال بارها و بارها قبل از تصویب نهایی توسط کمیته تحصیلات تکمیلی بهبود یافته و تقویت می شود. اما مهمترین دلایل برای اصلاح تقویت و بهبود پروپوزال به خاطر عوامل زیر خواهد بود:
نگارش پروپوزال یکی از فرآیندهای اجتناب ناپذیر در تحصیلات تکمیلی و پروسه فارغ التحصیلی هر دانشجو محسوب می شود. زمانیکه صحبت از نگارش پروپوزال می شود می بایست فاکتورهای زیادی را در آن بگنجانید و محتوای آن را باید مطابق با استانداردهای دانشگاه یا موسسه مورد نظر تهیه و ارائه نمایید. نگارش پروپوزال به گونه ای است که دانشجویان باید در چند صفحه و چند بخش محدود، ایده ها و موضوع تحقیقاتی مورد نظرشان را برای اساتید تبیین نمایند. بخش های مختلف پروپوزال معمولا محدودیت محتوایی دارند و نباید از یک میزان مشخص بیشتر شوند دقیقا مشابه بسیاری از پژوهش های علمی مانند مقاله، پایان نامه و تز دکتری که باید در تعداد مشخصی کلمه تهیه شوند. یک پروپوزال تحقیقاتی دانشگاهی به طور کلی در 2000-3500 بین 5-7 صفحه تهیه و آماده می شود که به صورت جزئی تر عبارتند از:
بسیاری از اساتید زمانی که یک پروپوزال را بازبینی و ارزیابی می کنند از بسیاری جهات نقاط ضعف و کمبودهایی را در آن مشاهده کرده و از دانشجو درخواست می کنند که تحقیق مورد نظر را مجدد انجام دهد. اگر به عنوان یک پژوهشگر چندین پروپوزال را مورد بررسی قرار دهید، متوجه خواهید شد که اشتباهات رایج معمولا در بخش انتخاب موضوع، کانتریبیوشن تحقیق و انتخاب متودولوژی صحیح رخ می دهد. بروز این اشتباهات رایج در پروپوزال نویسی با گذشت زمان و افزایش تجربه فرد کاهش می یابد ولی تضمین کننده این موضوع نیست که افراد با تجربه هیچوقت چنین اشتباهاتی را مرتکب نمی شوند. به طور کلی اشتباهات رایج در پروپوزال نویسی عبارتند از:
زمانی که یک پروپوزال را مینگارید ممکن است ایده ها، محتوا، مدل، فرضیات و فاکتورهای زیادی را درون آن بگنجانید ولی در زمان نگارش و حتی پس از پایان آن، نمی توانید در مورد خوب یا بد بودن آن نظری بدهید. یکی از دلایل این موضوع این است که معمولا یک شکل ارزیابی کاملا مطلوب و عالی از پروپوزال وجود ندارد و این امر تا حد زیادی به نظر مخاطب و شخصی که ارزیابی آن را انجام می دهد بستگی دارد. اما اگر بخواهیم ویژگی های یک پروپوزال خوب را مشخص کنیم می توانیم آن را در چند بخش کلی به صورت زیر دسته بندی کنیم. اما پیش از در نظر گرفتن این فاکتورها سعی کنید متن پروپوزال را بر اساس استانداردهای نگارشی هر موسسه یا دانشگاه آمشاده و تهیه نمایید.
ویژگی های یک پروپوزال خوب - پذیرش دانشگاه های خارجی
فرض کنید شما یک ایده منحصر به فرد و عالی برای تحقیق دارید و قصد دارید یک اسپانسر برای آن جذب کرده و پژوهش خودتان را آغاز کنید. این اسپانسر ممکن است یکی از اساتید شما در دانشگاه باشند و یا یک موسسه که قصد دارد پروژه شما را با هدف نتایج مثبت در سازمانش پشتیبانی مالی نماید. اما اولین گام برای موفقیت در جذب اسپانسر سازمانی و یا دانشگاهی نگارش یک پروپوزال خوب و متقاعد کننده است. نگارش یک پروپوزال خوب در برگیرنده مراحل بسیار مهم و استانداردی است که در صورت رعایت کردن آنها میتوانید انتظار یک نتیجه موفقیت آمیز را داشته باشید. به طور کلی 7 مرحله اصلی در نگارش پروپوزال وجود دارد که عبارتند از:
زمانی که صحبت از نگارش پروپوزال می کنیم باید به خاطر داشته باشید که محتوای آن معمولا تا حد زیادی به نوع پروپوزال نیز بستگی دارد. برای مثال در پروپوزال صنعتی هدف اصلی از نگارش، بهبود فروش، افزایش سود یا بهبود بهره وری سازمانی است و بنابراین محتوای آن نیز باید در زمینه شناسایی مشکل و ارائه راه حل متناسب با همین موضوع باشد. در مقابل پروپوزال دانشگاهی به دنبال شناسایی یک مشکل در ارتباط با رشته تحصیلی است و قصد دارد راه حل هوشمندانه و کاربردی برای آن طراحی نماید. پس محتوا و مطالب آن نیز با پروپوزال صنعتی نسبتا متفاوت خواهد بود. اما فارغ از جزئیات در مورد پروپوزال صنعتی، دانشگاهی، استارت آپ و یا هر عنوان دیگری که به پروپوزال اطلاق می شود، پروپوزال ها در چند دسته کلی قرار می گیرند که عبارتند از:
پروپوزال دکتری بر خلاف پروپوزال کارشناسی ارشد دارای ویژگی هایی مشابه یک پایان نامه است که قبل از تصویب شدن نیاز به دفاع دارد. بدین معنا که شما باید در مورد موضوع ارائه شده در پروپوزال تمامی جنبه های قانع کننده بودن، کانتریبیوشن، کاربردی بودن و عملیاتی بودن را در نظر بگیرید. البته که تمامی این موارد در پروپوزال کارشناسی ارشد اهمیت دارد ولی پروپوزال مقطع دکتری تمامی این فاکتورها را جزء ضروری و جدایی ناپذیر پروپوزال قلمداد کرده و هر گونه مشکل در این بخش ها موجب ریجکت حتمی آن خواهد شد. به طور کلی پروپوزال دکتری کمتر به دنبال این موضوع است که عنوان تحقیق یا ساختار مشخصی برای یک تحقیق ارائه نماید، بلکه تمرکز آن بیشتر بر روی موارد زیر خواهد بود:
زمانی که در مقطع تحصیلات تکمیلی در یک دانشگاه مشغول به تحصیل می شوید در بخشی از فرآیند تحصیلتان نیاز است که پژوهشی با عنوان پایان نامه یا تز دکتری را انجام داده و تحویل دهید. اما پیش نیاز ارائه پایان نامه یا تز دکتری، نوشتن پروپوزال است و پروپوزال دانشگاهی نیز ویژگی های خاص و منحصر به فردی را در برمیگیرد. اما برای نوشتن یک پروپوزال علاوه بر دانش نسبت به ساختار و مفاهیم تحقیق نیاز است که بدانید یک پروپوزال خوب دانشگاهی چه ویژگی هایی دارد. ویژگی های بسیاری اساسی در یک پروپوزال دانشگاهی عبارتند از:
