رشته طراحی لباس و پارچه

بیوتکنولوژی،
ریاضی (کاربردی، آنالیز عددی، تحقیق در عملیات، آموزش ریاضی، آمار ریاضی، ریاضی مالی، محض، جبر، آنالیز، هندسه توپولوژی، آمار، علوم کامپیوتر، دبیری ریاضی و ...)

فیزیک (هسته ای، حالت جامد، اتمی، نجومی، بنیادی، ذرات بنیادی و نظریه میدان ها، اتمی و مولکولی، نانو فیزیک، الکترومغناطیس، لرزه شناسی، زلزله شناسی، گران سنجی و ...)

شیمی (کاربردی، محض، آلی، تجزیه، معدنی، شیمی فیزیک، فیتوشیمی، شیمی دارویی، علوم و فناوری نانو، نانو شیمی، شیمی فناوری اسانس و ...)

زیست شناسی (عمومی، میکروب شناسی، ژنتیک ، سلولی و مولکولی ، بیوشیمی، بیوتکنولوژی، حقوق و محیط زیست، مدیریت محیط زیست، علوم کامپیوتر، علوم دریایی، دریا، علوم گیاهی، علوم جانوری و ...)

زمین شناسی (رسوب شناسی، آب شناسی، زمین شناسی اقتصادی، زمین شناسی ساختمانی، زمین شناسی نفت، زمین شناسی زیست محیطی، پترولوژی، چینه و فسیل شناسی، ژئو شیمی، تکتونیک و ...)

پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، دامپزشکی، روانشناسی، بینایی سنجی، کاردرمانی، مهندسی بهداشت محیط، بهداشت حرفه ای، مهندسی فضای سبز، مهندسی کشاورزی، مهندسی منابع طبیعی، فیزیوتراپی، مامایی، پرستاری، هوشبری، اتاق عمل، گفتار درمانی، شنوایی شناسی، شنوایی سنجی، علوم تغذیه، علوم اقتصادی، علوم و صنایع غذایی، اعضای مصنوعی و وسایل کمکی ، بهداشت عمومی، بیوتکنولوژی، پرستاری دندانپزشکی، تکنسین پروتزهای دندان، تکنولوژی پزشکی هسته ایی، تکنولوژی پرتوشناسی (رادیولوژی)، تکنولوژی پرتو درمانی (رادیوتراپی)، تکنولوژی تولیدات گیاهی، تکنولوژی تولیدات دامی، پرورش زنبور عسل، تکنولوژی (جنگلداری، چوب، شیلات، محیط زیست، مرتع و آبخیزداری)، زمین شناسی، زیست شناسی، زیست شناسی ( دریا -جانوری- گیاهی)، علوم آزمایشگاهی، مدارک پزشکی، کتابداری در رشته پزشکی،  مددکاری اجتماعی، شیمی، کاردان شیمی و پدافند جنگهای شیمیایی، فوریت های پزشکیی، میکروبی و هسته ای ، تولید و بهره برداری گیاهان معطر، علوم انتظامی، هوانوردی، علوم سیاسی، علوم حدیث مدیریت(خدمات بهداشتی و درمانی)، مالی، بازرگانی دریایی، هتلداری، کمیسر دریایی، بازرگانی، مدیریت فرهنگی و هنری،

فلسفه، تاریخ، جغرافیا ،علوم اجتماعی ،علوم سیاسی، علوم تربیتی، زبان فارسی (ادبیات، دبیری)، زبان عربی (ادبیات، دبیری، مترجمی)، ادبیات داستانی، رشد و پرورش کودکان پیش دبستانی، الهیات و معارف اسلامی، تربیت مربی عقیدتی و سیاسی، علوم قرآنی، علوم اسلامی، علوم تربیتی، الهیات، معارف اسلامی و ارشاد، معارف اسلامی و حقوق، روانشناسی، زبان فارسی (ادبیات)، زبان عربی، ادبیات داستانی، الهیات و معارف اسلامی، علوم قرآنی، تفسیر قرآن مجید،تربیت معلم قرآن مجید، ، علوم سیاسی،الهیات،  معارف اسلامی و حقوق، علوم حدیث، حقوق، علوم قضایی، فقه و حقوق اسلامی، مددکاری اجتماعی، علوم ارتباطات اجتماعی، علوم اقتصادی، حسابداری،مدیریت مالی، مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، امور مالی و مالیاتی، امور گمرکی، صنایع چاپ، مدیریت (بازرگانی، دولتی، مالی، هتلداری، جهانگردی، امور گمرکی، صنعتی، بیمه،بیمه اکو، بازرگانی دریایی)، مدیریت و کمیسر دریایی،  علوم پایه انتظامی، جغرافیا، تاریخ، باستان شناسی، آماد (سیستم تامین و توزیع کالا)، روان شناسی، کتابداری و اطلاع رسانی، مطالعات خانواده، راهنمایی و مشاوره، تربیت بدنی و علوم ورزشی، مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات، زبان و ادبیات کردی، رشد و پرورش کودکان پیش دبستانی ...
علوم قرآن و حدیث،زبان فارسی(دبیری)، تربیت مربی عقیدتی و سیاسی، معارف اسلامی و ارشاد، علوم دینی، پلیس قضایی، علوم اسلامی، حکمت اسلامی و فلسفه، خبرنگاری، امور حقوقی و کنسولی، امور بانکی،  اقتصاد صنعتی، اقتصاد حمل و نقل،  فرهنگی و هنری، بانکداری، تولید سیما، اطلاعات نظامی، اطلاعات و ضد اطلاعات، مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات،زبان عربی (ادبیات، دبیری، مترجمی)

بیوتکنولوژی

مهندسی مکانیک (حرارت وسیالات، جامدات، ساخت و تولید، مکاترونیک، نیروگاه، طراحی کاربردی، تبدیل انرژی، راه آهن، تاسیسات حرارتی و برودتی، بیومکانیک، سیستم های انرژی، بایو سیستم، خودرو و...)

هوانوردی (خلبانی، مراقبت از پرواز، ناوبری هوایی)

مهندسی مکانیک (حرارت و سیالات، جامدات، ساخت و تولید، مکاترونیک، نیروگاه، طراحی کاربردی، تبدیل انرژی، راه آهن، تاسیسات حرارتی و برودتی، بیومکانیک، سیستم های انرژی، بایو سیستم، خودرو و...)

هوانوردی (خلبانی،خلبانی هلی کوپتر، مراقبت از پرواز، ناوبری هوایی)
تعمیر و نگهداری هواپیما
اویونیک هواپیما 
الکترونیک هواپیمایی 
مخابرات هواپیمایی

هوافضا (مهندسی فضایی، سازه های هوافضایی، دینامیک پرواز و کنترل، پیرانش، آیرودینامیک)

مهندسی کامپیوتر (سخت افزار، نرم افزار، هوش مصنوعی، معماری کامپیوتر، الگوریتم و محاسبات، شبکه، فناوری اطلاعات، مکاترونیک، تجارت الکترونیک، امنیت اطلاعات و...)

مهندسی برق (کنترل، قدرت، الکترونیک، مخابرات، مکاترونیک، سیستم های دیجیتال)
کاردان فنی الکترونیک صدا و سیما 

مهندسی پزشکی (بیوالکتریک یا بیوانفورماتیک، بیو مکانیک، بیو مواد، بالینی، مهندسی بافت، پردازش تصاویر پزشکی، مدلسازی، سیستم های فیزیولوژیکی، ابزار دقیق، مهندسی توانبخشی، مهندسی ورزش، طراحی و ساخت، تعمیر و نگهداری و بهینه سازی، تشخیص بیماری و درمان)

مهندسی هسته ایی (پرتو پزشکی، راکتور، گداخت هسته ایی، چرخه سوخت، کاربرد پرتوها)

مهندسی صنایع (تولید صنعتی، تکنولوژی صنعتی، ایمنی صنعتی، برنامه ریزی و تحلیل سیستم ها، سیستم های مالی، لجستیک و زنجیره تامین، مدیریت پروژه، مدلسازی سیستم های کلان، مدیریت سیستم و بهره وری، آینده پژوهی، بهینه سازی سیستم ها، سیستم های سلامت، مدیریت نوآوری و فناوری)
مهندسی سیستم

مهندسی عمران (آب و سازه های هیدرولیکی، خاک و پی، زلزله، سازه، مدیریت ساخت، حمل و نقل، راه و ترابری، محیط زیست، خطوط راه آهن، پدافند غیر عامل، آب و فاضلاب، سازه های دریایی، مهندسی رودخانه، شهرسازی، مدیریت منابع آب، نقشه برداری و...)

مهندسی شهرسازی (برنامه ریزی شهری، طراحی شهری، برنامه ریزی منطقه ای و ...)

مهندسی معماری (معماری اسلامی، مطالعات معماری ایرانی، مرمت ابنیه سنتی، انرژی معماری، تکنولوژی معماری، مدیریت پروژه و ساخت، معماری منظر و ...)،معماری سنتی

مهندسی کشاورزی (منابع طبیعی، آبخیزداری، مرتعداری، جنگلداری، صنایع چوب، حفاظت و اصلاح چوب، بیولوژی و حفاظت چوب، صنایع خمیر و کاغذ، شیلات، مدیریت مناطق بیابانی، بیابان زدایی، آبیاری و زهکشی، سازه های آبی، مهندسی منابع آب، ترویج وآموزش کشاورزی، اصلاح نباتات، زراعت، علوم و تکنولوژی بذر، اگرواکولوژی، علوم باغبانی، اقتصاد کشاورزی، علوم خاک، علوم دامی، تولید و پرورش طیور، صنایع غذایی، حشره شناسی، بیماری شناسی، مکانیک ماشین های کشاورزی، بیوتکنولوژی در کشاورزی، توسعه روستایی، شناسایی و مبارزه با علف های هرز، مکانیزاسیون کشاورزی، مهندسی تولیدات گیاهی، تولید محصولات باغی، اصلاح گیاهان باغبانی، هواشناسی کشاورزی، مدیریت کشاورزی، دامپروری، بهداشت محیط، مهندسی گیاه پزشکی، مهندسی فضای سبز، مهندسی تولیدات گیاهی، مهندسی باغبانی، مهندسی گیاهان دارویی و ...)

رشته مهندسی کشاورزی (7 گرایش)

مهندسی نفت (حفاری، اکتشاف، مخازن نفت، بهره برداری از منابع نفت)

مهندسی مواد (متالورژی استخراجی، متالورژی صنعتی، سرامیک، متالوژی و ...)
کاردان فنی مواد ریخته گری 

 مهندسی معدن (اکتشاف، استخراج، فرآوری، مکانیک سنگ)

مهندسی نساجی (تکنولوژی نساجی، شیمی نساجی و علوم الیاف، پوشاک و ...)

مهندسی شیمی (صنایع غذایی، طراحی فرایند، کنترل و ...)

مهندسی پلیمر

مهندسی ماشینهای ریلی 

مهندسی خط و سازه های ریلی 
مهندسی حمل و نقل ریلی 
عرشه (فرماندهی و ناوبری کشتی )

مهندسی الکترونیک و مخابرات دریایی
کاردان فنی کشتی
کاردانی دریانوردی 

تفنگدار دریایی

مهندسی دریایی

مهندسی تکنولوژی فرماندهی و کنترل هوائی

مهندسی بازرسی فنی
رشته مهندسی ایمنی و حفاظت فنی
مهندسی نگهداری هواپیما

مهندسی پزشکی

جهت‌گيري كلي برنامه كارشناسي آباداني و توسعه روستاها بر آن است كه فارغ‌التحصيلان اين دوره بعد از طي مباحث عمومي و كلي دروس مهندسي، در حد نياز روستاها بر مسائل معماري روستاها و طرح‌هاي جامع روستايي، ايجاد ساختمان‌هاي مقاوم و بهسازي ساختمان‌ها، راه‌سازي و جمع‌آوري و انتقال آب و استفاده از روش‌ها و ماشين‌آلات مناسب در امر كشاورزي آشنايي و تبحر پيدا كنند. فارغ‌التحصيلان اين دوره مي‌توانند در بخش‌هاي دولتي و خصوصي مانند شوراي ده و روستاها، وزارت جهاد كشاورزي، سازمان محيط‌زيست،‌ مركز توسعه خدمات روستايي و كشاورزي فعاليت نمايند.

بي‌شك يكي از اصلي‌ترين مأموريت‌هاي ستاد نيروهاي مسلح، برآورد، تأمين و توزيع اقلام مختلف مورد نياز براي پشتيباني يگان‌ها (در زمان جنگ و صلح) است. اين كار نياز به متخصصان و كارشناساني دارد كه با مباني علمي و فنون و فرآيندهاي عملي اين تخصص آشنا باشند. هدف اصلي رشته آماد تربيت همين دسته از متخصصان است. افرادي كه اصول علمي و عملي رسته آماد و موضوعات مرتبط با برآورد، بودجه‌هاي لجستيكي، تأمين اقلام و توزيع آنها را مطالعه مي‌كنند. در واقع دانشجويان اين رشته با روش‌هاي علمي و عملي جمع‌آوري اطلاعات، تجزيه و تحليل شرايط موجود، برنامه‌ريزي، نظارت و كنترل در موضوعات آماد آشنا مي‌شوند و قابليت انجام كار كارشناسي و اظهار نظر پيرامون موضوعات برآورد، بودجه‌هاي لجستيكي و تأمين و توزيع اقلام و ارائه آن به مديران سطوح عالي‌تر و هدايت سطوح پايين‌تر سازماني در اجراي مؤثر عمليات آمادي را به دست مي‌آورند و مي‌توانند در چهار رسته فرعي امور تخصصي آماد، تأمين، خريد و فروش و برآورد و توزيع فعاليت نمايند.

توانايي‌هاي لازم:
با توجه به اين كه آماد جزو رشته‌هاي ميان رشته‌اي است، دانشجويان آن بايد از توانمندي‌هاي متنوع و متعددي برخوردار باشند؛ يعني از يك سو دانشجوي اين رشته بايد در درس‌هاي رياضي و آمار توانمند باشد و قدرت نگارش نسبتاً خوبي داشته باشد و از سوي ديگر بايد از روابط ـ اجتماعي خوبي برخوردار بوده و فردي منظم و منضبط باشد. گفتني است كه اين رشته فقط از بين داوطلبان مرد دانشجو مي‌پذيرد.

موقعيت شغلي در ايران :
حيطه فعاليت فارغ‌التحصيلان آماد سپاه پاسداران، ارتش و ساير سازمان‌هاي نظامي و انتظامي كشور است.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

• دروس پايه :

رياضيات پايه، آمار، اقتصاد عمومي، مباني علم حقوق، اصول بيمه، گزارش نويسي و مكاتبات نظامي، اصول حسابداري، حسابداري دولتي، اصول تنظيم و كنترل بودجه

• دروس اصلي :

رياضيات و كاربرد آن در مديريت، آمار تخصصي، روش تحقيق، مباني سازمان و مديريت، تجزيه و تحليل و طراحي سيستم‌ها، تحقيق در عمليات، حقوق بازرگاني، جغرافياي اقتصادي ايران، ماليه عمومي و خط مشي مالي دولت، سازمان‌هاي اداري جمهوري اسلامي ايران، سازمان و تشكيلات نيروهاي مسلح ج . ا . ا، بازاريابي و مديريت بازار، مديريت لجستيك، قوانين و مقررات مالي، برنامه‌ريزي حمل و نقل، انبارداري و ذخيره‌سازي كالا، كنترل پروژه

• دروس تخصصي :

زبان تخصصي، كاربرد كامپيوتر در آماد، حسابداري صنعتي، اصول بودجه‌بندي در سازمان‌هاي نظامي، كنترل موجودي كالا، كنترل كيفيت كالا، طبقه‌بندي و شماره گذاري كالا، سيستم‌هاي اطلاعاتي مديريت آماد، عمليات بانكي داخلي و خارجي، اصول و روش‌هاي برآورد، برنامه‌ريزي توزيع، مديريت سفارشات خارجي، فنون مذاكره در امور بازرگاني، آشنايي با آئين‌نامه‌ها و دستورالعمل‌هاي آمادي، آشنايي با استانداردهاي ملي، دولتي و نظامي، تعيين فرم‌ها و استانداردها، پشتيباني آمادي در عمليات نظامي، پروژه، كارآموزي.

دانشگاه های پذیرنده : امام حسین (ع)
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته‌ اعضای مصنوعی و وسايل‌ كمكی يكی از زيرشاخه‌های توانبخشی است‌ كه‌ در آن‌ طريقه‌ طراحی و ساخت‌ اعضای مصنوعی و وسايل‌ كمكی براساس‌ اصول‌ مهندسی و منطبق‌ با آناتومی بدن‌ آموزش‌ داده‌ می شود. در واقع‌ دروس‌ اين‌ رشته‌ مجموعه‌اي‌ از علوم‌ مهندسي‌ و علوم‌ پزشكي‌ است‌.متخصص‌ اعضاي‌ مصنوعي‌ در سه‌ زمينه‌ حمايت‌ از اعضاي‌ ضعيف‌ و ناتوان‌ بدن‌، ساخت‌ اندام‌ مصنوعي‌ براي‌ عضو از دست‌ رفته‌ و اصلاح‌ ناهنجاري‌ها فعاليت‌ مي‌كند و براي‌ به‌ دست‌ آوردن‌ اين‌ تخصص‌، دروس‌ پايه‌ مثل‌ آناتومي‌ بدن‌، علل‌ ناهنجاري‌ها و بيماري‌هاي‌ اندام‌هاي‌ مورد نظر را مطالعه‌ كرده‌ و سپس‌ نحوه‌ ساخت‌ اُرتزها و پروتزهاي‌ مختلف‌ را فرا مي‌گيرد.گفتني‌ است‌ كه‌ ارتز وسيله‌اي‌ كمكي‌ است‌ كه‌ در موازات‌ اندام‌ فلج‌ يا ضعيف‌ به‌ كار برده‌ شده‌ و به‌ آن‌ كمك‌ مي‌كند تا كارايي‌ بهتري‌ داشته‌ باشد و شامل‌ تمام‌ اندام‌ها از جمله‌ اندام‌ تحتاني‌، اندام‌ فوقاني‌، ستون‌ فقرات‌ و سرو گردن‌ مي‌شود. پروتز نيز عضو مصنوعي‌ است‌ كه‌ جانشين‌ عضو طبيعي‌ شده‌ و در امتداد عضو طبيعي‌ قرار مي‌گيرد.
براي‌ مثال‌ فردي‌ كه‌ دچار بيماري‌ فلج‌ اطفال‌ شده‌ است‌ با استفاده‌ از ارتزهاي‌ كمك‌ كننده‌ مي‌تواند سرپا ايستاده‌ و به‌ فعاليت‌هاي‌ زندگي‌ خود به‌ صورت‌ مستقل‌ ادامه‌ دهد.تفاوت اين رشته با مهندسي پزشكي در اين است كه رشته مهندسي پزشكي؛ در زمينه الكترونيك و بيومكانيك كاربردي كل تجهيزات پزشكي فعاليت مي‌كند يعني طراحي يك دستگاه راديولوژي يا فيزيوتراپي نيز در حيطه كار مهندسي پزشكي قرار مي‌گيرد، در حالي كه رشته اعضاي مصنوعي به طراحي و ساخت وسايل كمكي و اعضاي مصنوعي مي‌پردازد و اعضاي مصنوعي قابل ساخت در اين رشته نيز اعضاي مصنوعي خارج از بدن مثل دست، پا، چشم و بيني است.
از همين جا مي‌توان به يكي ديگر از تفاوت‌هاي موجود بين اين دو رشته پي برد چون فارغ‌التحصيل مهندسي پزشكي علاوه بر اعضاي مصنوعي خارج از بدن، پروتزهاي داخلي مثل قلب مصنوعي يا اعضاي پيچيده الكترونيكي و مكانيكي مثل دست سيبرنتيكي را نيز طراحي مي‌كند، اما فارغ‌التحصيل اعضاي مصنوعي، قطعات ساده‌تري كه با ابزار دستي نيز قابل ساخت است مثل پاي مصنوعي عادي يا انواع بريس‌ها را طراحي كرده و مي‌سازد.

توانايي‌هاي‌ لازم :
دانشجوي‌ رشته‌ اعضاي‌ مصنوعي‌ و وسايل‌ كمكي‌ مثل‌ يك‌ مجسمه‌ساز بايد با گچ‌ مجسمه‌سازي‌ كار كند و قالب‌هاي‌ گچي‌ از پا، دست‌، نيم‌تنه‌ يا سر و گردن‌ بسازد و مثل‌ يك‌ نجار، آهنگر و كفاش‌ بايد به‌ جوشكاري‌، تراشكاري‌، ارّه‌كاري‌، فلزكاري‌ و چرم‌كاري‌ بپردازد. به‌ عبارت‌ ديگر متخصص‌ اين‌ رشته‌ بايد از دست‌هايي‌ توانا برخوردار و به‌ كارهاي‌ فني‌ و صنعتي‌ علاقه‌مند باشد.در ضمن‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد داراي‌ جسم‌ و روحي‌ سالم‌ و توانمند باشد تا در انجام‌ كارهاي‌ سنگين‌ اين‌ رشته‌ مثل‌ فلزكاري‌ يا كار با گچ‌ و قالب‌هاي‌ سنگين‌ دچار مشكل‌ نشود و بتواند بعضي‌ از اوقات‌ چهار ساعت‌ سرپا بايستد و كار كند. آمادگي‌ روحي‌ براي‌ برخورد با بيماران‌ و روابط‌ اجتماعي‌ خوب‌ نيز در اين‌ رشته‌ بسيار ضروري‌ است‌ چون‌ رشته‌ اعضاي‌ مصنوعي‌ يك‌ رشته‌ خدماتي‌ است‌ و فارغ‌التحصيل‌ آن‌ بايد با دردمندترين‌ اعضاي‌ جامعه‌ در ارتباط‌ باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
فارغ‌التحصيل‌ اين‌ رشته‌ مي‌تواند در دو بخش‌ دولتي‌ و خصوصي‌ فعاليت‌ كند كه‌ بخش‌ دولتي‌ شامل‌ سازمان‌ بهزيستي‌، هلال‌ احمر، بنياد جانبازان‌ و بيمارستان‌هاي‌ داراي‌ مراكز ارتوپدي‌ فني‌ است‌. اما حيطه‌ اصلي‌ فعاليت‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ بخش‌ خصوصي‌ است‌ چون‌ رشته‌ اعضاي‌ مصنوعي‌ جزو معدود رشته‌هاي‌ توانبخشي‌ است‌ كه‌ فارغ‌التحصيل آن‌ مي‌تواند پس‌ از كسب‌ تجربه‌ لازم‌، مركز خصوصي‌ داير كرده‌ و به‌ افراد فلج‌ يا افرادي‌ كه‌ انواع‌ بدشكلي‌هاي‌ مختلف‌ و مشكلات‌ ارتوپدي‌ دارند، افرادي‌ كه‌ بيماري‌هاي‌ ساده‌ مثل‌ صافي‌ كف‌ پا داشته‌ و احتياج‌ به‌ كفش‌ طبي‌ دارند و‌ كساني‌ كه‌ دچار قطع‌ عضو هستند، خدمات‌ خود را ارائه‌ دهد.در ضمن‌ اگر دانشجويي‌ اهل‌ تحقيق‌ و مطالعه‌ باشد، در اين‌ رشته‌ زمينه‌ نوآوري‌ بسيار زياد است‌. بخصوص‌ در زمينه‌ پروتزهاي‌ زيبايي؛‌ يعني‌ ساخت‌ چشم‌، گوش‌ و بيني‌ مصنوعي‌ كه‌ نيروي‌ كار متخصص‌ در ايران‌ بسيار كم‌ است‌.

• درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

آناتومي‌ انساني‌ ، رسم‌ فني‌ ، كمك‌هاي‌ اوليه‌ ، ايمني‌ و پيشگيري‌ از سوانح‌ در كارگاه‌، رياضيات‌ پايه‌ و مقدمات‌ آمار، تكنيك‌هاي‌ فلزكاري‌ ، تكنيك‌ ارتوپدي‌ فني‌ ، اصول‌ توانبخشي‌ ، خواص‌ مواد (علوم‌ فلزات‌)، خواص‌ مواد (مواد مصنوعي‌)، بهداشت‌ عمومي‌ ، ارتوپدي‌ ، مكانيك‌، تكنولوژي‌ چوب‌ ، تكنيك‌ قطعه‌سازي‌، تئوري‌ پروتز ، تئوري‌ ارتز ، مديريت‌ صنعتي‌، روانشناسي‌ معلولين‌، آناتومي‌ و فيزيولوژي‌

زمین شناسی اقیانوس ها به بررسی ماهیت زمین در اعماق اقیانوسها می پردازد. برای مثال اینکه چگونه حوزه های اقیانوسی ایجاد شده و از بین میروند و یا تبادل مواد در اعماق این آبها چگونه صورت می گیرد. رخداد چنین فرایندهایی که بوسیله مشاهدات مستقیم و مدل سازی کامپیوتری مورد مطالعه قرار می گیرد ممکن است چند سال یا میلیونها سال طول بکشد.
زمین شناسی اقیانوسها مطالعه ژئولوژی زمین هایی است که با آب پوشیده شده اند. زمین شناسان دریایی به جمع آوری اطلاعات در مورد توپوگرافی و نیز شکل کف اقیانوسها ، توزیع و انواع رسوبات این اعماق ، ترکیب و ساختار زیرین اقیانوسها و فرایندهای زمین شناسی (تئوری تکتونیک صفحه ای) می پردازد. با کمک این داده های اطلاعاتی ، آنها منابع معدنی موجود در کف اقیانوسها را ارزیابی. احتمال رویداد خطرات را پیش بینی می کنند. همین طور به مطالعه فرایندهای زمین شناسی می پردازند و درک علمی بشر را از زمین بالا می برند.

اقیانوس شناسی زمین شناختی

• رسوب گذاری دریایی :

در این شاخه به مطالعه توزیع رسوبات ساحلی و دریایی مربوط به هیدرودینامیکهای حاضر ونیز سیر شکل گیری رسوبات کواترنری در محیطهای انتقالی و دریایی و نیز رفتار سطوح آبی در برابر نوساناتی که در نواحی رسوبی رخ می دهد، می پردازد.

دیرینه شناسی دریایی : درآزمایشگاههای دیرینه شناسی خرد از روزنه داران و استراکوداها به عنوان شاخصهای زیستی برای توصیف ومطالعه کیفیت محیط های دریایی در نواحی ساحلی و برکه های کم عمق استفاده می شود چرا که این ارگانیسمها به طور مستقیم نسبت به تغییرات پارامترهای زیست محیطی واکنش نشان می دهند.

چینه شناسی دریایی کواترنری: هدف از انجام این مطالعات درک تغییرات زیست محیطی است که دردوره پلیستوسن و هولوسن رخ می دهند و این کار با استفاده ازداده های حاصل از انالیزهای رسوب شناسی ،زمین شناسی ،چینه شناسی زیستی و نیز چینه شناسی لرزه ای صورت می گیرد. از اهداف دیگر این مطالعات درک سیر تکاملی زمین شناختی محیطهای رسوبی نواحی ساحلی و قاره ای در قسمت شمالی کشور برزیل است (دمای 16 تا 29) درجه سانتی گراد.

• فرآیندهای اقیانوسی:

افرادی که در سواحل دریا زندگی می کنند می باید بتوانندرفتار فرایندهای ژئولوژیکی ساحلی را پیش بینی کنند .مثلا فرسایش طبیعی در سواحل عموما به کندی صورت می گیرد.صخره های دریایی آرام آرام بر هثر برخورد با موجهای مستقیم عقب نشینی می کنند یا زلزله ها پدیده ای مخربی هستند که شدت تخریب ان در سواحل بیشتر است.امواج لرزهای دریا (تسونامی) ناشی از یک زلزله می تواند تا هزاران مایل در اقیانوس ها پیش برود و موجب ویرانی سواحل شود.متخصصان تا کنون نتوانسته اند به موقع هجوم این امواج را پیش بینی کنند اما امواج محلی که که بر اثر لغزشهای زمینی زیر دریایی ایجاد می شوند از نشانه های پنهان این پدیده می باشد.

معرفت به معناي شناخت است. شناختي كه اولين مرحله از آشنايي و قدم گذاشتن در مسير قرب‌الهي است و هرچه معرفت بيشتر و وسيع‌تر گردد؛ آشنايي و قرب كاملتر خواهد شد تا جايي كه پيوسته قلب انسان وابسته به خداي متعال مي‌شود و در همه حال متوجه او خواهد بود و مي‌تواند راهنماي رحمت و نماينده مهرباني و بخشش الهي گردد. هدف از رشته الهيات و معارف اسلامي قدم گذاشتن در همين مسير است. قدم گذاشتن در مسيري كه به ياري مطالعه، تحقيق،‌ پژوهش و تلاش و توكل مي‌توان به شناخت خود و خداوند دست يافت. اين رشته‌ داراي‌ شش‌ گرايش‌ علوم‌ قرآن‌ و حديث‌، فقه‌ و مباني‌ حقوق‌ اسلامي‌، فقه‌ شافعي‌، تاريخ‌ فرهنگ‌ و تمدن‌ ملل‌ اسلامي‌، فلسفه‌ و حكمت‌ اسلامي‌ و اديان‌ و عرفان‌ است‌.

• گرايش‌ علوم‌ قرآن‌ و حديث:

‌ در گرايش‌ علوم‌ قرآن‌ و حديث‌ دانشجويان‌ 12 واحد تفسير قرآن‌ كريم‌ مي‌گذرانند كه‌ در اين‌ 12 واحد با شأن‌ نزول‌، مفهوم‌ آيات‌ و تفسيرهاي‌ مهم‌ قرآن‌ كريم‌ آشنا مي‌شوند. همچنين‌ دانشجويان‌ 12 واحد درسي‌ در زمينه‌ علوم‌ قرآني‌ مطالعه‌ مي‌كنند كه‌ در اين‌ 12 واحد با علوم‌ خاصي‌ كه‌ هر پژوهشگر قرآن‌ بايد با آنها آشنا باشد مثل‌ مبحث‌ مجمل‌ و مبين‌، منطوق‌ و مفهوم‌، آشنا مي‌شوند كه‌ لازمه‌ فهم‌ و درك‌ قرآن‌ و تفسير و تبيين‌ آن‌ است. علاوه‌ بر مباحث‌ قرآني‌ دانشجويان‌ اين‌ گرايش‌ در بخش‌ حديث‌، با علم‌الحديث‌، درايـ¹‌الحديث‌، فقه‌الحديث‌، مجامع‌ حديثي‌ شيعه‌ و اهل‌ تسنن‌ و اصطلاحات‌ حديث‌ آشنا مي‌شوند؛ يعني‌ دانشجويان‌ به‌ طور اجمالي‌ تاريخ‌ تطور، تحول‌ و پيدايش‌ علم‌ حديث‌ از ديدگاه‌ اهل‌ تشيع‌ و تسنن‌، معنا و مفهوم‌ اصطلاحات‌ علم‌ حديث‌ و مفهوم‌ و محتواي‌ احاديث‌ را مطالعه‌ مي‌كنند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

• دروس‌ مشترك‌ در گرايش‌هاي‌ مختلف‌ الهيات‌ و معارف‌ اسلامي‌:

تاريخ‌ اسلام‌ ، منطق‌ ، صرف‌ و نحو عربي‌ كاربردي‌، اعراب‌ قرآن‌، ترجمه‌ عربي‌ به‌ فارسي‌ و فارسي‌ به‌ عربي‌ ، قرائت‌ و درك‌ مفاهيم‌ متون‌ فقهي‌ و تفسيري‌، قرائت‌ و درك‌ مفاهيم‌ متون‌ عرفاني‌، قرائت‌ و درك‌ مفاهيم‌ متون‌ معاصر، قرائت‌ مطبوعات‌ واستفاده‌ از راديو و تلويزيون‌، مكالمه‌ و محاضره ، علوم‌ بلاغي‌، تاريخ‌ زبان‌ وفرهنگ‌ عربي‌، روش‌ تحقيق‌ ، مباني‌ جامعه‌شناسي‌، زبان‌ تخصصي‌ ، مبادي‌ فقه‌، مبادي‌ اصول‌، آشنايي‌ با علوم‌ اسلامي‌ (عرفان‌ و فلسفه‌)، فقه‌ مقدماتي‌ ، آشنايي‌ با اديان‌ بزرگ‌، تفسير .

• دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ علوم‌ قرآن‌ و حديث‌ :

تاريخ‌ قرآن، تاريخ‌ تفسير قرآن‌ كريم‌ ، تاريخ‌ حديث‌ ، درايـ¹‌الحديث‌ ، فقه‌الحديث‌، علوم‌ قرآني‌ ، تفسير قرآن‌ كريم‌ ، تأثير قرآن‌ كريم‌ در پيدايش‌ علوم‌ ادبي‌، مروري‌ بر نهج‌البلاغه‌، علوم‌ بلاغت‌.

• گرايش‌ فقه‌ و مباني‌ حقوق‌ اسلامي‌:

گرايش‌ فقه‌ و مباني‌ حقوق‌ اسلامي‌، وظايف‌ و حقوق‌ انسان‌ را از ديدگاه‌ تشريعات‌ الهي‌ بيان‌ مي‌كند، حقوقي‌ كه‌ از روي‌ حكمت‌ و بر روي‌ محور مصالح‌ خردمندانه‌ است‌ و در زمينه‌ رابطه‌ ميان‌ انسان‌ و خدا، رابطه‌ انسان‌ها با يكديگر يا وظايف‌ انسان‌ نسبت‌ به‌ خود و طبيعت‌ مي‌باشد. از همين جا مي‌توان متوجه تفاوت ميان رشته فقه و مباني حقوق اسلامي و رشته حقوق در مفهوم عام آن شد. زيرا رشته حقوق، اصولي را بيان مي‌كند كه از نظر عقل و عرف بشري، رعايت آنها در زندگي براي ايجاد نظم و امنيت لازم است. اصولي كه امكان دارد طبق تشخيص عقل، مصلحت موقت اما فوري داشته باشد. اما فقه بيانگر مصالحي است كه در تكامل انسان تأثير دارد. بنابراين از نظر حقوق اسلامي، اصول و قوانين نبايد تنها عامل نظم و امنيت باشد، بلكه بايد انسان را نيز به كمال برساند. از اين بابت احكام فقهي ممكن است كه اعتبار جاودانه داشته باشند.

• دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ فقه‌ و مباني‌ حقوق‌ اسلامي‌:

فقه‌ ، فقه‌ مقارن‌ ، اصول‌ فقه‌ ، آيات‌ الاحكام‌ ، تاريخ‌ فقه‌ و فقها ، احاديث‌ فقهي‌ ، حقوق‌ جزاي‌ خصوصي‌ اسلام‌، حقوق‌ بين‌الملل‌ اسلام‌، آيين‌ دادرسي‌ در اسلام‌ ، حقوق‌ جزاي‌ عمومي‌ اسلامي‌، قواعد فقه‌ مدني‌، حقوق‌ خانواده‌، كليات‌ حقوق، حقوق‌ تطبيقي‌

• گرايش‌ فقه‌ شافعي‌:

بسياري‌ از دروس‌ اين گرايش با گرايش‌ فقه‌ و مباني‌ حقوق‌ اسلامي‌ يكسان‌ است. در گرايش‌ فقه‌ شافعي‌ احكام‌ عملي‌ اسلام‌ مانند عبادت‌، معاملات‌، مناكحات‌، جزا، قضا و شهادت‌ و همچنين‌ اصول‌ از ديدگاه‌ مذهب‌ شافعي‌ آموزش‌ داده‌ مي‌شود. گفتني‌ است‌ كه‌ گرايش‌ فقه‌ شافعي‌ تنها از بين‌ داوطلبان‌ اهل‌ سنت‌، دانشجو مي‌پذيرد.

• گرايش‌ تاريخ‌ فرهنگ‌ و تمدن‌ ملل‌ اسلامي‌:

گرايش‌ تاريخ‌ فرهنگ‌ و تمدن‌ ملل‌ اسلامي‌، دانشجويان‌ را با تاريخ‌ و جغرافياي‌ ممالك‌ اسلامي‌ آشنا مي‌كند؛ يعني‌ دانشجويان‌ با فرهنگ‌، عادات‌ و رسوم‌ مسلمان‌هاي‌ نقاط‌ مختلف‌ جهان‌ از جمله‌ مسلمان‌هاي‌ آسياي‌ جنوب‌ شرقي‌، شمال‌ آفريقا، اروپا و آمريكا آشنا مي‌شوند. همچنين‌ با تاريخ‌ اسلام‌ از زمان‌ ظهور پيامبر اكرم‌ تا زمان‌ حال‌، تاريخ‌ تشكيلات‌ اسلامي‌ (آشنايي‌ با نظام‌ و تشكيلات‌ دولت‌هاي‌ مسلمان‌ اعم‌ از نظام‌ مالي‌، نظام‌ اداري‌، تشكيلات‌ سياسي‌ و ...) تاريخ‌ علوم‌ (علوم‌ عقلي‌ و نقلي‌ كه‌ از اسلام‌ زاده‌ شده‌ است‌) تاريخ‌ ناحيه‌اي‌، تاريخ‌ سال‌ شمار، مآخذ شناسي‌ تاريخي‌ (شناخت‌ منابع‌ و مآخذ تاريخي‌)، تاريخ‌ نگاري‌ (آشنايي‌ با شيوه‌هاي‌ تاريخ‌ نگاري‌ در اسلام‌ و انواع‌ تاريخ‌نگاري‌ اعم‌ از وقايع‌ نامه‌، معاجم‌ الرجال‌، طبقات‌، احوال‌ بلاد، احوال‌ امم‌ و ...) تاريخ‌ هنر معماري‌ اسلامي‌ و تاريخ‌ آموزش‌ و پرورش‌ اسلامي‌ آشنا مي‌گردند.

• دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ تاريخ‌ فرهنگ‌ و تمدن‌ ملل‌ اسلامي‌:

وضع‌ كنوني‌ جهان‌ اسلام‌، تاريخ‌ نگاري‌ در اسلام‌‌، تاريخ‌ هنرهاي‌ اسلامي‌‌، تاريخ‌ اسلام‌ از آغاز خلافت‌ عباسي‌ تا پايان‌ آل‌ بويه‌، تاريخ‌ اسلام‌ از سلاجقه‌ تا سقوط‌ بغداد، تاريخ‌ اسلام‌ در مصر و شام‌ ، تاريخ‌ اسلام‌ در مغرب‌ و اندلس‌، كليات‌ فرهنگ‌ و تمدن‌ اسلامي‌، تاريخ‌ تشكيلات‌ اسلامي‌ ، متون‌ تاريخي‌ ، اسلام‌ در برخورد با غرب‌ و استعمار، اسلام‌شناسي‌ در غرب‌ ، متون‌ جغرافيائي‌، تاريخ‌ آموزش‌ و پرورش‌ در اسلام‌ ، جغرافياي‌ تاريخي‌ اسلام‌ ، تاريخ‌ علوم‌ در اسلام‌ ، تاريخ‌ تشيع‌ .

• گرايش‌ فلسفه‌ و حكمت‌ اسلامي‌ :

در تاريخ‌ علم‌ و انديشه،‌ ما براي‌ رسيدن‌ به‌ حقيقت‌ و آگاهي‌ از راز هستي‌ و آفرينش‌ به‌ دو راه‌ اصلي‌ و اساسي‌ بر مي‌خوريم‌، راه‌ عقل‌ و راه‌ عشق‌. در تاريخ‌ فلسفه‌ و عرفان‌ اسلامي‌ نيز اين‌ دو راه‌ وجود دارد و براي‌ كشف‌ حقيقت‌، هر دو روش‌ كشف‌ و شهود و استدلال‌ و منطق‌ مورد توجه‌ بوده‌ است‌. در اين‌ ميان‌ طرفداران‌ اصالت‌ عقل‌ معتقدند كه‌ مي‌توان‌ با استدلال‌ و برهان‌ به‌ معرفت‌ و شناخت‌ رسيد و از راز آفرينش‌ آگاهي‌ يافت‌. اعتقادي‌ كه‌ در گرايش‌ فلسفه‌ و حكمت‌ اسلامي‌ نيز با آن‌ روبرو مي‌شويم‌ و در واقع‌ دانشجويان‌ اين‌ گرايش‌ به‌ مطالعه‌ و پژوهش‌ در اين‌ زمينه‌ مي‌پردازند و نظام‌ آموزشي‌ آنها برپايه‌ مطالعه‌ مكاتب‌ فلسفي‌ مثل‌ مشّاء، اشراق‌ يا ملاصدرا استوار است.

• دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ فلسفه‌ و حكمت‌اسلامي:

فلسفه‌ اسلامي‌ ، كلام‌ ، حكمت‌ عملي‌ ، منطق‌ ، تاريخ‌ فلسفه‌ اسلامي‌ ، تاريخ‌ فلسفه‌ غرب‌ ، متون‌ فلسفي‌ به‌ زبان‌ خارجي‌ ، عرفان‌.

• گرايش‌ اديان‌ و عرفان‌:

در گرايش‌ اديان‌ و عرفان‌ دانشجويان‌ با تاريخ‌ ظهور و گسترش‌ اديان‌ زنده‌ (ادياني‌ كه‌ هنوز پيروان‌ بسياري‌ دارند) آشنا مي‌شوند و سه‌ بخش‌ اساسي‌ احكام‌ و آداب‌، عقايد و اخلاق‌ را در هر ديني‌ مطالعه‌ مي‌كنند. البته‌ در اين‌ مطالعه‌ شخص‌ پژوهشگر در صدد اثبات‌ حقانيت‌ يا بطلان‌ دين‌ خاصي‌ نيست‌ بلكه‌ در صدد شناسايي‌ و درك‌ مواضع‌ مشترك‌ مي‌باشد. اديان‌ زنده‌اي‌ كه‌ دانشجويان‌ مطالعه‌ مي‌كنند، براساس‌ خاستگاه‌ آنها به‌ سه‌ گروه‌ زير تقسيم‌ مي‌شود:

الف‌) اديان‌ خاورميانه‌ كه‌ شامل‌ اديان‌ سامي‌؛ يعني‌ يهوديت‌، مسيحيت‌ و اسلام‌ مي‌شود كه‌ پيامبران‌ آنها نسلشان‌ به‌ حضرت‌ ابراهيم‌ مي‌رسد و دين‌ زرتشت‌ كه‌ خاستگاه‌ آن‌ ايران‌ است‌.
ب‌) اديان‌ خاور دور كه‌ اديان‌ كشورهاي‌ چين‌ و ژاپن‌ است‌ و شامل‌ كنفوسيوس‌، تائو و شين‌تو مي‌گردد.
ج‌) اديان‌ شبه‌ جزيره‌ هند كه‌ عبارتند از:
هندو، بودا و جين‌. همچنين‌ دانشجويان‌ اين‌ گرايش‌ عرفان‌ را به‌ عنوان‌ يكي‌ از مباحث‌ مقايسه‌اي‌ در اديان‌ مطالعه‌ مي‌كنند و با ادبيات‌ عرفاني‌ اسلام‌ آشنا مي‌شوند.

• دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ اديان‌ و عرفان‌ :

معارف‌ شيعه‌، تاريخ‌ فرق‌ اسلامي‌، تاريخ‌ فلسفه‌ اسلامي‌، تاريخ‌ فلسفه‌ غرب‌، كليات‌ علم‌ كلام‌، تفسير عرفاني‌ قرآن‌، متون‌ عرفاني‌ فارسي‌، تاريخ‌ تصوف‌، متون‌ اديان‌ و عرفان‌ به‌ زبان‌ خارجي‌، اديان‌ ابتدايي‌ و قديم‌، اديان‌ ايران‌ قبل‌ از اسلام‌، دين‌ يهود و مسيحيت‌، اديان‌ هند، دين‌ بودا و خاور دور، روش‌شناسي‌ اديان‌.

توانايي‌هاي‌ لازم :
هر دانشجوي‌ رشته‌ الهيات‌ و معارف‌ اسلامي‌ بايد به‌ زبان‌ و ادبيات‌ عرب‌ مسلط‌ بوده‌ و به‌ آن‌ علاقه‌مند باشد چرا كه‌ براي‌ ورود به‌ وادي‌ قرآن‌ و حديث‌ و مطالعه‌ تاريخ‌ و تمدن‌ كشورهاي‌ مسلمان‌ و كتب‌ عرفاني‌ و فلسفي‌ اسلامي‌ يا تحقيق‌ و مطالعه‌ بر روي‌ فقه‌ و مباني‌ حقوق‌ اسلامي‌ آشنايي‌ با عربي‌ يك‌ ضرورت‌ اجتناب‌ناپذير است‌. همچنين‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ لازم‌ است‌ كه‌ با زبان‌ انگليسي‌ آشنا باشد تا بتواند معارف‌ اسلامي‌ را بسط‌ و گسترش‌ دهد و در اين‌ زمينه‌ تبليغ‌ كند. اين‌ آشنايي‌ براي‌ دانشجويان‌ گرايش‌ اديان‌ و عرفان‌ ضروري‌تر است‌ چون‌ كتب‌ مذهبي‌ اديان‌ ديگر به‌ زبان‌ عربي‌ نوشته‌ نشده‌ است‌ و براي‌ مطالعه‌ اين‌ كتب‌ بايد حداقل‌ به‌ زبان‌ انگليسي‌ به‌ عنوان‌ زبان‌ بين‌المللي‌ مسلط‌ بود. در ضمن‌ دانشجوي اين رشته بايد مسائل‌ و مباحث‌ يا وقايع‌ تاريخي‌ را به‌ خوبي‌ تجزيه‌ و تحليل‌ كند نه‌ اينكه‌ تنها به‌ حجم‌ محفوظات‌ خود بيفزايد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
فارغ‌التحصيل گرايش‌ علوم‌ قرآن‌ و حديث‌ مثل‌ فارغ‌التحصيلان‌ ساير رشته‌ها با مشكل‌ بازار كار روبرو است اما با اين‌ وجود يك‌ فارغ‌التحصيل‌ توانمند مي‌تواند در مراكز پژوهشي‌ مثل‌ دائر¸‌المعارف‌ها و پژوهشگاه‌ علوم‌ انساني‌ يا مراكز آموزشي‌ فعاليت‌ كند. فارغ‌التحصيل گرايش‌ فقه‌ و مباني‌ حقوق‌ اسلامي‌ موقعيت‌ كاري‌ بيشتري‌ دارد. چرا كه‌ اين‌ گرايش‌ جنبه‌ كاربردي‌ دارد. براي‌ مثال‌ مي‌تواند به‌ عنوان‌ وكيل‌ دادگستري‌، مشاور حقوقي‌ و كارشناس‌ حقوقي‌ فعاليت‌ كند يا دفترخانه‌ اسناد رسمي‌ و دفتر ازدواج‌ و طلاق‌ داير نمايد. فارغ‌التحصيل‌ خوب‌ و توانمند گرايش‌ تاريخ‌ و تمدن‌ اسلامي‌ نيز مي‌تواند در وزارت‌ امور خارجه‌ و وزارت‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامي‌ مشغول‌ به‌ كار گردد و اگر اهل‌ قلم‌ باشد به‌ كارهاي‌ پژوهشي‌ و نوشتن‌ كتاب‌هاي‌ تاريخي‌ روي‌ آورد. با توجه‌ به‌ نوع‌ دروس‌ گرايش‌ اديان‌ و عرفان‌، فارغ‌التحصيل اين‌ گرايش‌ نيز بايد در وزارت‌ امور خارجه‌، وزارت‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامي‌، سازمان‌ تبليغات‌ اسلامي‌ و سازمان‌هاي‌ مشابه‌ فعاليت‌ كند اما متأسفانه‌ اكثر مسؤولان‌ با اين‌ رشته‌ و توانمندي‌ فارغ‌التحصيلان‌ آن‌ آشنا نيستند و تصور مي‌كنند كه‌ نيازي‌ به‌ شناختن‌ اديان‌ ديگر و گفتگو با آنها نيست‌ و اگر هم‌ در بعضي‌ از مراكز در اين‌ زمينه‌ تلاش‌ مي‌شود، اين‌ گفتگوها عميق‌ و بنيادي‌ نيست‌ و در نتيجه‌ اثر بخش‌ نمي‌باشد. البته‌ در حال‌ حاضر بعضي‌ از مراكز پژوهشي‌ غيردولتي‌ مثل‌ مؤسسه‌ گفتگوي‌ اديان‌ در اين‌ زمينه‌ فعاليت‌ مي‌كنند و تعدادي‌ از فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ گرايش‌ نيز جذب‌ مراكز فوق‌ شده‌اند، اما در بخش‌ دولتي‌ در اين‌ زمينه‌ كار چشمگيري‌ انجام‌ نشده‌ است‌.

دانشگاه های پذیرنده : اراک ، ارومیه ، اصفهان ، الزهرا (س) – تهران ، ایلام ، بوعلی سینا – همدان ، بیرجند ، بین المللی امام خمینی (ره) قزوین ، تبریز ، تربیت معلم آذربایجان – تبریز ، تربیت معلم سبزوار ، تهران ، رازی – کرمانشاه ، زنجان ، سمنان ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، شاهد – تهران ، مدرسه عالی شهید مطهری – تهران ، غیر انتفاعی شهید اشرفی اصفهانی – اصفهان ، فردوسی -مشهد ، قم ، کاشان ، مازندران – بابلسر ، یزد ، امام صادق (ع) – تهران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی ، پیام نور
گرایشها : فقه و مبانی حقوق اسلامی ، تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسلامی ، فلسفه و حکمت اسلامی ، ادیان و عرفان ، علوم قرآن و حدیث .

وقتی که از پشت میکروسکوپ به یک قطره آب، یک بگ درخت و یک مشت خاک می نگری دنیای عجیب و خارق العاده میکروارگانیسم ها در مقابل دیدگانت گشوده می شود. دنیای موجودات حیرت انگیز که توانایی آنها در هیچ موجود دیگری حتی انسان به چشم نمی خورد… به راستی چه موجودی می تواند در قدرت رشد با باکتری برابری کند؟ باکتری که شاید یک میلیونیم گرم (میکروگرم) نیز وزن نداشته باشد اما اگر شرایط محیط برای تکثیر تصاعدی آن مناسب باشد، در عرض 72 ساعت انبوه باکتریهای تولید شده وزنی سه هزار برابر وزن کره زمین خواهند داشت و این تنها یکی از جلوه های دنیای شگفت انگیز میکروارگانیسم ها است، دنیایی که در رشته میکروبیولوژی (میکروب شناسی) مورد بررسی قرار می گیرد.
اما میکروارگانیسمها که اساس و پایه علم میکروبیولوژی را تشکیل می دهند، چه هستند؟ محمدعلی آموزگار دانشجوی دوره دکترای میکروبیولوژی دانشگاه تهران در این باره می گوید:میکروارگانیسمها موجودات ریز ذره بینی مانند: باکتریها، ویروسها، قارچهای میکروسکوپی و پرتوزوئرها هستند که با چشم غیر مسلح دیده نمی شوند. وی همچنین در مورد جایگاه میکروارگانیسمها در رشته میکروبیولوژی می گوید: علم میکروبیولوژی که گرایشی از علم زیست شناسی است به بررسی و مطالعه میکروارگانیسم ها می پردازد در این علم ارتباط میکروارگانیسم ها با خودشان و همچنین با موجودات عالی تر مانند انسان، حیوانات و گیاهان مورد بررسی قرار می گیرد.
گفتنی است که علم میکروبیولوژی گرایشهای مختلفی دارد که عبارتند از:
الف) گرایش پزشکی: در این گرایش میکروبهایی که برای انسان بیماری زا هستند و چگونگی فغالیت آنها بررسی می شود. البته این گرایش قسمت کوجکی از علم میکروبیولوژی را برای خود اختصاص می دهد چرا که از میان میکروبهای شناخته شده فقط حدود 170 نوع میکروب، بیماری زا هستند و بقیه میکروبها تا کنون شناخته شده اند، میکروبهای مفید می باشند.
ب) میکروبیولوژی غذایی: بسیاری از مواد غذایی مثل ماست یا پنیر به یاری میکروبها تولید می شوند.
ج) میکروبیولوژی صنعتی: در این گرایش از میکروبیولوژی از میکروبهای مفید برای تولید مواد صنعتی مانند اسیدها و کمپوست میکروبی (تهیه کود به یاری مواد زاید و زباله ها) استفاده می شود، همچنین از میکروبها در رفع آلودگی های محیط زیست استفاده می گردد. دکتر علی اکبر محمدی متخصص میکروبیولوژی و رئیس مؤسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی نیز در معرفی این رشته می گوید: دسته میکروبیولوژی که با میکروارگانیسمها یعنی موجودات ریز ذره بینی سر و کار دارد، دو جنبه مهم دارد، یکی مبارزه با میکروارگانیسم های خطرناک و بیماری زا که حیاط انسانها، حیوانات و گیاهان را به خطر می اندازند و میکروبیولوژیست با شناسایی روش و مسیر ایجاد بیماریها می تواند این مسیر را متوقف کرده و از چرخه و سیر بیماری جلوگیری کند و جنبه دیگر استفاده بهینه و مناسب از میکروارگانیسم ها برای تولید مواد غذایی و تبدیل بهینه صنایع غذایی مثل تهیه پنیر، ماست و یا حتی نان و همچنین تولید داروهای پزشکی و دامپزشکی می باشد.
در واقع علم میکروبیولوژی در مورد چگونگی استفاده بهینه از میکروارگانیسم ها و جلوگیری از ضررها و زیانهایی که میکروارگانیسم ها می توانند به حیات انسانها، دامها و نباتات وارد کنند، بحث می کند.
میکروبیولوژی یا زیست شناسی سلولی مولکولی گاه می شنویم که از رشته میکروبیولوژی با عنوان زیست شناسی سلولی مولکولی یاد می شود برای مثال در بعضی از قسمتهای دفترچه های آزمون سراسری سازمان سنجش آموزش کشور از این رشته با عنوان زیست شناسی سلولی مولکولی یاد شده است و به همین دلیل تعدادی از داوطلبان آزمون سراسری تصور می کنند که رشته میکروبیولوژی همان رشته علوم سلولی مولکولی است و در نتیجه هنگام انتخاب رشته با مشکلاتی روبرو می شوند. دکتر محمدی درباره تفاوت بین این دو رشته می گوید: در حقیقت علم میکروبیولوژی مادر علوم سلولی مولکولی است چون زمانی که راجع به فیزیولوژی سلول(به اصطلاح چگونگی کار کردن و سوخت و ساز بدن سلول) صحبت می شود، در واقع ساختار سلول به عنوان یک میکروارگانیسم مورد بررسی قرار می گیرد، اما این باعث نمی شود که دو رشته فوق را یکی بدانیم چون علوم سلولی مولکولی از حیطه فعالیتهای بیرونی میکروب خارج شده و وارد فعالیتهای درونی آن می شود، در حالیکه در علم میکروبیولوژی تأثیرات بیرونی میکروارگانیسم ها مطالعه می شود .
برای مثال شما در علم میکروبیولوژی نگاه می کنید که میکروارگانیسم مورد نظر شما چه نوع بیماری ایجاد کرده و از روی آثار بیماری حدس می زنید میکروارگانیسمی را که بررسی می کنید چه نوع میکروبی است . دکتر محمدی همچنین در مورد نام رشته میکروبیولوژی می گوید: با توجه به اینکه امروزه علوم بسیار ریز، جزئی و تخصصی شده است، بهتر است که دو علم میکروبیولوژی و علوم سلولی و ملکولی در کنار یکدیگر و با نام تخصصی به علم زیست شناسی خدمت بکنند نه اینکه یک علم، دیگری را احاطه بکند.
مثلا اگر بخواهیم میکروبیولوژی را زیر مجموعه ای از علوم سلولی و مولکولی بدانیم، اشتباه است چون بعضی از اوقات علوم سلولی و مولکولی کاری به میکروارگانیسم ها ندارد و در مورد سلولهای یوکاریوتی یا سلولهای انسانی صحبت می کند. انسان از حدود 9 هزار سال قبل در جلگه های دجله و فرات و نیل به کشت و زرع بعضی از محصولات مشغول بوده است.

در مصر قدیم تعداد زیادی از گیاهان باغی مانند خرما ، انگور ، زیتون ، انار ، موز ، لیمو ، انجیر ، سبزیجات و حبوبات کشت می گردید.

با کسب علم و دانش و به کار بستن تکنولوژی جدیدمی توانیم سطح زیر کشت را از طریق اصلاح اراضی افزایش دهیم همچنین عملکرد محصول در واحد سطح را با اصلاح گیاهان و به زراعی و مبارزه با آفات و امراض بالا ببریم.

رشته امور زراعی و باغی یکی از رشته های دانشگاهی زیر شاخه‌ی گروه علوم تجربی است.

دانشجویانی که در این رشته تحصیل می کنند با اصول علمی پرورش گیاهان باغی و زراعی آشنا می شوند و ضمن انتقال تجربیات هنرآموزان خود به اطرافیان زمینه بالا بردن فرهنگ صحیح کشاورزی را فراهم می‌کنند.

امروزه با توجه به رشد روزافزون جمعیت، نیاز به مواد غذایی یکی از دغدغه‌های فکری انسانهاست که دراین مبحث نقش تحقیقات در افزایش محصولات زراعی و باغی به منظور تأمین مایحتاج غذایی بشر لاینفک می‌باشد.

محصولات غذایی همچون گندم، برنج، ذرت و … که عمده‌ترین مواد غذایی انسانها خصوصاً کشورهای درحال توسعه و توسعه نیافته می‌باشد در این گروه جای دارد.

هنرجویان این رشته با کاشت و پرورش محصولات زراعی مانند گندم، برنج، ذرت، چغندرقند و … محصولات باغی مانند پرورش درختان میوه، سبزی و گلکاری آشنا می‌شوند.

در ضمن زمینه‌های شغلی رشته مذکور عبارت است از:

• سرپرست مزرعه
• طراح باغ و فضای سبز
• اشتغال در کشت و صنعت‌ها
• کار در سازمان پارکها و فضای سبز شهرداریها
• کمک کارشناس در آموزش کشاورزی
• تأسیس دفاتر خدمات کشاورزی
• مشاور در شرکت‌های خدمات سمپاشی
• اشتغال در شرکتهای تولید سموم کشاورزی
• شناسایی آفات و امراض گیاهی

نقش مهم و حساس گمرك در حمايت از صنايع و توليدات داخلي و اجراي مطلوب سياست‌هاي تجارت خارجي ايجاب مي‌كند كه نيروي انساني سازمان گمرك جمهوري اسلامي ايران با گذراندن دوره‌هاي آموزشي عالي،‌ دانش و تجربه مورد نياز گمرك را براي توانايي انجام وظايف محوله و كارآيي مطلوب كسب نمايند. دوره كارداني امور گمركي با برنامه‌اي كه پاسخگوي نيازهاي روز جامعه گمركي جمهوري اسلامي ايران است، مي‌تواند كادر كارآمد و ورزيده گمركي را در بخش دولتي و بخش خصوصي تربيت كند. در واقع هدف اين دوره تربيت افرادي است كه بتوانند قسمتي از نيروي انساني مورد نياز بخش دولتي را به ويژه در ارتباط با اجراي قانون امور گمركي و آئين‌نامه اجرايي آن،‌مقررات صادرات و واردات و ديگر قوانين و مقررات مرتبط با گمرك تأمين‌كنند.

موقعيت شغلي در ايران:
فار‎غ‌التحصيلان دوره كارداني امور گمركي قادر به انجام فعاليت‌هاي زير خواهند بود:
ارائه خدمت مفيد در مشاغل ارزياب گمرك، مدير امور گمركي، كارشناسي امور گمركي (در صورت كسب تجارب و احراز شرايط) و ساير امور فني و اجرائي مربوط، جهت اجراي وظايف اصلي گمرك ايران.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

• دروس پايه و اصلي:

اقتصاد خرد، اقتصاد كلان، رياضيات پايه، كليات حقوق، حقوق و مقررات مدني ، حقوق تجارت، حقوق اساسي و آشنائي با تشكيلات جمهوري اسلامي ايران، مباني سازمان و مديريت، ماليه عمومي و خط‌مشي مالي دولت‌ها، مسائل بانكي و اعتبارت اسنادي، مكاتبات بازرگاني به زبان انگليسي، اصول بيمه.

• دروس تخصصی:

قوانين و مقررات گمركي، طبقه‌بندي كالا، شيمي كاني‌ها و فلزات، شناخت الياف‌سنجي و مصنوعات آنها، سازمان‌ها و كنوانسيون‌هاي بين‌المللي گمركي، آشنايي با صنعت حمل و نقل، مقررات عمومي صادرات و واردات، زبان انگليسي متون تخصصي،‌ سازمان و وظايف گمرك.

مطالعه فرهنگ و تاریخ ایران‌زمین را گویند. البته نمی‌توان دقیقا تعریفی از ایران‌شناسی ارائه کرد که جامع و مانع باشد اما می‌توان به تعاریفی دست یافت که بتوان حوزه مطالعات ایران‌شناسی را با ان تشریح کرد…

ایران‌شناسی شاخه منظمی از دانش است که به مطالعه دانش فرهنگی ایران از زمان باستان تا حال می‌پردازد. (شامل ایران‌شناسی کهن و ایران‌شناسی نو). این فرهنگ شامل تاریخ، ادبیات، هنر و فرهنگ ایران کهن و ایران نو و به همراه فرهنگ تودهٔ آن می‌شود. علاوه بر این به مطالعه زبان‌های ایرانی نیز پرداخته می‌شود. ایران‌شناسی محدوده جغرافیایی کشورهای امروزی ایران، افغانستان ازبکستان و تاجیکستان را شامل می‌شود.

ایران‌شناسی در ایران معاصر :
در ایران سازمانی به نام بنیاد ایران‌شناسی در حوزه پژوهش‌های ایران‌شناختی فعالیت می‌کند. این سازمان در سال ۱۳۷۶ تاسیس شد. بنیاد ایران شناسی، کوشش در ساماندهی فعالیتها و گسترش آنها به منظور شناختن و شناساندن جلوه‌های تمدن و فرهنگ ایران اسلامی و تاریخ آن را هدف اصلی خود می‌داند. همچنین از سال ۱۳۸۱، مجله‌ای با عنوان پژوهش‌های ایران‌شناختی توسط مرکز نشر دانشگاهی در همین حوزه منتشر می‌شود که به زبان آلمانی است. دانشگاه شهید بهشتی نیز با همکاری بنیاد ایران‌شناسی، در مقطع کارشناسی ارشد رشته ایرانشناسی دانشجو می‌پذیرد.

• دروس رشته ایران شناسی

دروس اختیاری مشترک بین کلیه ی گرایش ها :

۱- متون نظم فارسی

۲- متون نثر فارسی

۳- تاثیر قرآن و حدیث بر زبان و ادب پارسی

۴- جغرافیای تاریخی ایران

۵- تاریخ هنر ایران

۶- ادبیات معاصر

۷- ادبیات کودکان

۸- شناخت مبانی قصه های ایرانی

۹- زبان و ادبیات فارسی

۱۰- جهانگردی و گردشگری

۱۱- سفر نامه نویسی وتاریخ اجتماعی ایران

۱۲- شناسایی و مطالعه ی اسناد و کتیبه ها

۱۳- تاریخ ایران بر اساس روایات ملی

۱۴- تاریخ معاصر ایران

۱۵-زبان عربی پیشرفته

دانشجویان از میان دروس اختیاری می توانند به دلخواه خود و با توجه به علاقه دو درس از میان این دروس را در صورت ارائه انتخاب کنند.

مطالعه فرهنگ و تاریخ ایران‌زمین را گویند. البته نمی‌توان دقیقا تعریفی از ایران‌شناسی ارائه کرد که جامع و مانع باشد اما می‌توان به تعاریفی دست یافت که بتوان حوزه مطالعات ایران‌شناسی را با ان تشریح کرد…

مطالعه فرهنگ و تاریخ ایران‌زمین را گویند. البته نمی‌توان دقیقا تعریفی از ایران‌شناسی ارائه کرد که جامع و مانع باشد اما می‌توان به تعاریفی دست یافت که بتوان حوزه مطالعات ایران‌شناسی را با ان تشریح کرد.

ایران‌شناسی شاخه منظمی از دانش است که به مطالعه دانش فرهنگی ایران از زمان باستان تا حال می‌پردازد. (شامل ایران‌شناسی کهن و ایران‌شناسی نو). این فرهنگ شامل تاریخ، ادبیات، هنر و فرهنگ ایران کهن و ایران نو و به همراه فرهنگ تودهٔ آن می‌شود. علاوه بر این به مطالعه زبان‌های ایرانی نیز پرداخته می‌شود. ایران‌شناسی محدوده جغرافیایی کشورهای امروزی ایران، افغانستان ازبکستان و تاجیکستان را شامل می‌شود.

ایران‌شناسی در ایران معاصر :

در ایران سازمانی به نام بنیاد ایران‌شناسی در حوزه پژوهش‌های ایران‌شناختی فعالیت می‌کند. این سازمان در سال ۱۳۷۶ تاسیس شد. بنیاد ایران شناسی، کوشش در ساماندهی فعالیتها و گسترش آنها به منظور شناختن و شناساندن جلوه‌های تمدن و فرهنگ ایران اسلامی و تاریخ آن را هدف اصلی خود می‌داند. همچنین از سال ۱۳۸۱، مجله‌ای با عنوان پژوهش‌های ایران‌شناختی توسط مرکز نشر دانشگاهی در همین حوزه منتشر می‌شود که به زبان آلمانی است. دانشگاه شهید بهشتی نیز با همکاری بنیاد ایران‌شناسی، در مقطع کارشناسی ارشد رشته ایرانشناسی دانشجو می‌پذیرد.

دروس رشته ایران شناسی

• دروس اختیاری مشترک بین کلیه ی گرایش ها:

۱- متون نظم فارسی

۲- متون نثر فارسی

۳- تاثیر قرآن و حدیث بر زبان و ادب پارسی

۴- جغرافیای تاریخی ایران

۵- تاریخ هنر ایران

۶- ادبیات معاصر

۷- ادبیات کودکان

۸- شناخت مبانی قصه های ایرانی

۹- زبان و ادبیات فارسی

۱۰- جهانگردی و گردشگری

۱۱- سفر نامه نویسی وتاریخ اجتماعی ایران

۱۲- شناسایی و مطالعه ی اسناد و کتیبه ها

۱۳- تاریخ ایران بر اساس روایات ملی

۱۴- تاریخ معاصر ایران

۱۵-زبان عربی پیشرفته

دانشجویان از میان دروس اختیاری می توانند به دلخواه خود و با توجه به علاقه دو درس از میان این دروس را در صورت ارائه انتخاب کنند.

باستان‌شناس فردي است كه در محل‌هاي باستاني كاوش مي‌كند، يافته‌ها را مورد مطالعه قرار مي‌دهد و پس از تعيين ارزش مادي و معنوي و تخمين قدمت آثار، آنها را در بازارهاي عتيقه به فروش مي‌رساند.در گذشته‌اي نه چندان دور، جامعه ما چنين ديدگاهي نسبت به باستان‌شناس داشت. در واقع مردم باستان‌شناس را با عتيقه جمع‌كن يا عتيقه‌فروش يكي مي‌دانستند. كاري كه بسياري از شاهزادگان و درباريان دوره قاجار و پهلوي به عنوان يك سرگرمي ساده، براي كسب درآمد بيشتر انجام مي‌دادند. اما در حقيقت باستان شناس يك تاجر يا عتيقه ‌جمع‌كن نيست.
بلكه‌ يك‌ محقق‌ است‌؛ محققي‌ كه‌ شواهد لازم‌ را براي‌ تحقيقات‌ خود از طريق‌ بررسي‌ ، پژوهش‌ و كاوش‌ در نقاط‌ مختلف‌ جهان‌ كه‌ روزي‌ محل‌ تردد، سكونت‌ يا هر نوع‌ فعاليت‌ انساني‌ بوده‌ است‌، به‌ دست‌ مي‌آورد‌ و سعي‌ دارد تا گذشته‌ را براساس‌ يافته‌هاي‌ خود بازسازي‌ كند. باستان‌شناسي‌ از يك‌ سو مسير تاريخ‌ راتعيين‌ مي‌كند و از سوي‌ ديگر مادر تاريخ‌ است‌. در واقع‌ روشن‌كردن‌ گذشته‌ هر جامعه‌ از نظر‌ اقتصادي‌، فرهنگي‌، اجتماعي‌، سياسي‌ يا مذهبي‌ بدون‌ مراجعه‌ به‌ نظر باستان‌شناسان‌ دشوار يا حتي‌ غيرممكن‌ است‌.

توانايی های لازم :
باستان‌شناس‌ بايد علاقه‌مند به‌ كار در طبيعت‌ باشد؛ يعني‌ اگر جواني‌ عاشق‌ كاوش‌ و جستجو و كشف‌ مجهولات‌ و نقاط‌ تاريك‌ تاريخ‌ گذشته‌ نباشد، نمي‌تواند در اين‌ رشته‌ موفق‌ گردد. داشتن‌ اطلاعاتي‌ مناسب‌ در زمينه‌ تاريخ‌ و جغرافياي‌ ايران‌ و كشورهاي‌ همسايه‌ همچنين‌ تسلط‌ به‌ زبان‌ انگليسي‌ براي‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ ضروري‌ است‌.

موقعيت‌ شغلی در ايران :
در حالي‌ كه‌ ما تعداد قابل‌ توجهي‌ فارغ‌التحصيل‌ باستان‌شناسي‌ بيكار داريم‌، بسياري‌ از آثار باستاني‌ كشور ما هنوز شناسايي‌ و ثبت‌ نشده‌ است‌ و حتي‌ آثار ثبت‌ شده‌ نيز ، به خوبي‌ حفظ‌ يا معرفي‌ نمي‌شوند. در حقيقت با وجود اين‌ كه‌ در كشور ما زمينه‌هاي‌ ملي‌ رشته‌ باستان‌ شناسي‌ وجود دارد و بايد حداقل‌ در منطقه‌ خاورميانه‌، باستان‌شناسي‌ ما حرف‌ اول‌ را بزند اما متأسفانه‌ در زمينه‌ مطالعات‌ باستان‌شناسي‌ بسيار ضعيف‌ عمل‌ مي‌كنيم‌. به‌ همين‌ دليل‌ به‌ داوطلبان‌ آزمون‌ سراسري‌ توصيه‌ مي‌شود كه‌ اگر مي‌خواهند وارد دانشگاه‌ شوند تا بعد از ليسانس‌ پول‌ يا كار راحتي‌ به‌ دست‌ بياورند، رشته‌ باستان‌شناسي‌ را انتخاب‌ نكنند؛ چون‌ حداقل‌ در سطح‌ ليسانس‌ موقعيت‌ كاري‌ اين‌ رشته‌ بسيار محدود است. اما اگر عاشق‌ و شيفته‌ تاريخ‌، تمدن‌ و فرهنگ‌ كشورشان‌ هستند، بدانند كه‌ اين‌ رشته‌ آنها را راضي‌ خواهد كرد.

درس‌های اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

• دروس‌ پايه‌ :

تاريخچه‌ علم‌ باستان‌شناسي‌، بررسي‌ تمدن‌هاي‌ باستاني‌ از نظر قرآن‌ كريم‌، جغرافياي‌ تاريخي‌، اصول‌ و مباني‌ انسان‌شناسي‌، اسطوره‌شناسي‌، تاريخ‌ هنر از باستان‌ تا آغاز اسلام‌، حفظ‌ آثار باستاني‌، اصول‌ و مباني‌ باستان‌شناسي‌.

• دروس‌ اصلی و تخصصی :

استخوان‌شناسي‌، باستان‌شناسي‌ پيش‌ از تاريخ‌ ايران‌، ايران‌ در آغاز شهرنشيني‌، باستان‌شناسي‌ و هنر ايلام‌، باستان‌شناسي‌ ايران‌ در هزاره‌ اول‌ قبل‌ از ميلاد، باستان‌شناسي‌ و هنر ماد و هخامنشي‌، باستان‌شناسي‌ اشكاني‌، باستان‌شناسي‌ ساساني‌، باستان‌ شناسي‌ وهنر اسلامي‌، فلزكاري‌ دوره‌ اسلامي‌، باستان‌شناسي‌ پيش‌ از تاريخ‌ بين‌النهرين‌، هنر و معماري‌ بين‌النهرين‌ در دوران‌ تاريخي‌، باستان‌شناسي‌ مصر باستان‌، باستان‌شناسي‌ و هنر آسياي‌ صغير، سكه‌شناسي‌، شناخت‌ مهر و تابلت‌، تاريخ‌ هنر نقاشي‌ در ايران‌، هنر يونان‌ و روم‌ باستان‌، حفاظت‌ اشياء باستاني‌، باستان‌شناسي‌ و هنر سرزمين‌هاي‌ اسلامي‌، سير تحول‌ خطوط‌ و خواندن‌ كتيبه‌هاي‌ اسلامي‌، كتاب‌ آرايي‌، هنر خاور دور، هنر هند باستان‌، خواندن‌ خطوط‌ باستاني‌، تكنيك‌ و هنر سفالگري‌، طراحي‌ و ترسيم‌ مدارك‌ باستاني‌، روش‌ كاوش‌، موزه‌داري‌، كاوش‌ در محل‌، طبقه‌بندي‌ سفال‌، بررسي‌ آثار باستاني‌، خواندن‌ متون‌ باستان‌شناسي‌، باستان‌شناسي‌ و هنر قلمرو غربي‌ اسلامي‌.

دانشگاه های پذیرنده : شهر کرد ، تهران ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، بوعلی سینا – همدان .

مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

در دنياي امروز انسان‌ها مجبورند در تلاش معاش؛ با مشكلات گوناگون دست و پنجه نرم كرده و خطرات فراواني را كه خود ناشي از پيشرفت علم و تكنولوژي است، به جان بخرند. اين خطرات، تعداد عوامل تهديد كننده سلامتي را افزايش داده است و در نيتجه بر تعداد بيمار‌هاي شغلي و مخاطرات حرفه‌اي نيز روز به روز افزوده مي‌شود. براي مثال كارگري كه در واحد صنعتي با جيوه يا سرب سر و كار دارد، ممكن است دچار مسموميت حاد شده يا به يك بيماري مزمن دچار گردد.كاركنان مشاغل اداري نيز گاه به علت بي‌حركتي، كار كردن در نور ضعيف، مكان‌هاي غير بهداشتي و مرطوب يا به علت تماس با دستگاه‌هاي الكترونيكي ممكن است سلامت خود را به خطر اندازند.
حتي گاهي اوقات شرايط محيط كار به اندازه‌اي سخت و ناگوار است كه اگر دانش بشري كمك نكرده و مشكلات را همواره نسازد، زندگي در آن شرايط غير ممكن مي‌گردد. تا جايي كه در عصر حاضر حوادث پس از بيماري‌هاي قلب و عروق و سرطان سومين علت اصلي مرگ و مير در كشورهاي صنعتي است.

از سوي ديگر، حوادث ناشي از كار، هزينه‌هاي بسياري را بر دوش اقتصاد ملي هر كشور مي‌گذارد به همين دليل حفظ سلامت كارگران كه عظيم‌ترين قشر هر جامعه‌اي را تشكيل مي‌دهند گذشته از جنبه انساني آن، هم از نظر مصالح اجتماعي و اقتصادي و هم از نظر تأمين سلامت و فراهم ساختن آسايش و رفاه كارگران و تطبيق وضع كار با مقتضيات جسمي و رواني آنان،‌ يك وظيفه انساني، يك احتياج و يك شرط امكان انجام كار و فعاليت ثمر بخش است. كاري مهم و حياتي كه در هر كشوري بر عهده متخصصان بهداشت كار مي‌باشد.
به عبارت ديگر دانش‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ تلاش‌ مي‌كند تا با حذف‌ كردن‌ عوامل‌ خطرزاي فيزيكي، شيميايي، رواني و بيولوژيكي يا كاهش‌ تأثيرات‌ اين‌ عوامل‌ از آسيب‌رسي‌ به‌ كاركنان‌ جلوگيري‌ نمايد. براي‌ رسيدن‌ به‌ اين‌ هدف‌ علم‌ بهداشت‌ داراي‌ سه‌ مرحله‌ مهم‌ و اساسي‌ است‌ كه‌ اين‌ مراحل‌ عبارتند از:

شناسايي‌، ارزيابي‌ و كنترل‌ عوامل‌ خطرزا؛ يعني‌ متخصص‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ در مرحله‌ اول‌ خطر را شناسايي‌ كرده‌ و پس‌ از شناسايي‌ كامل‌، مقدار خطر را سنجش‌ مي‌كند و در مرحله‌ آخر به‌ كنترل‌ عوامل‌ خطرزا مي‌پردازد.
گفتني‌ است‌ كه‌ مرحله‌ شناسايي‌ خطر در مقطع‌ كارداني‌، ارزيابي‌ در مقطع‌ كارشناسي‌ و كنترل‌ در مقطع‌ كارشناسي‌ ارشد بهداشت‌ حرفه‌اي‌ آموزش‌ داده‌ مي‌شود.براي‌ مثال‌ يك‌ كاردان‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ در كارخانه‌ ريسندگي‌ و بافندگي‌ بايد كانون‌هاي‌ خطر اعم‌ از منابع‌ ايجاد صداي‌ بيش‌ از حد مجاز، نوع‌ مواد شيميايي‌ خطرناك‌ مورد استفاده‌، نحوه‌ نگهداري‌ مواد خطرناك‌ و طريقه‌ مصرف‌ آنها را شناسايي‌ كند.
سپس‌ يك‌ كارشناس‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ بايد تراكم‌ مقدار آلودگي‌ را در يك‌ متر مكعب‌ هوا تعيين‌ نمايد و مشخص‌ كند كه‌ مقدار آلودگي‌ بالاتر يا پائين‌تر از حد استاندارد است‌ كه‌ در اين‌ مرحله‌ كارشناس‌ با استفاده‌ از روش‌هاي‌ آناليز پيچيده‌ و وسيعي‌ مانند آناليز رنگ‌سنجي‌، آناليز دستگاهي‌، گاز فورماتوگرافي‌، اكسپكفوتومتري‌ و روش‌هاي‌ ديگر ماده‌ شيميايي‌ مورد نظر را سنجش‌ و مقدار آن‌ را تعيين‌ مي‌كند. كارشناس‌ ارشد بهداشت‌ حرفه‌اي‌ نيز پس‌ از اين‌ كه‌ عوامل‌ خطرزا شناسايي‌ و ارزيابي‌ شد بايد روش‌ يا روش‌هايي‌ را پيشنهاد كند كه‌ عوامل‌ زيان‌آور حذف‌ گردد يا كاهش‌ يابد و به‌ اندازه‌ استاندارد برسد. فارغ‌التحصيل‌ دكترا نيز به‌ تدريس‌ و تحقيق‌ در زمينه‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ مي‌پردازد.

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
در رشته‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ عوامل‌ زيان‌آور مختلفي‌ اعم‌ از شيميايي‌، فيزيكي‌، بيولوژيكي‌ و رواني‌ وجود دارد. از همين‌ رو دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد در دروس‌ پايه‌ مثل‌ رياضي‌، فيزيك‌، شيمي‌ و زيست‌شناسي‌ توانمند باشد؛ يعني‌ براي‌ موفقيت‌ در بهداشت‌ حرفه‌اي‌ بايد هم‌ در رياضي‌ و فيزيك‌ و هم‌ در علوم‌ تجربي‌ پايه‌اي‌ قوي‌ داشت‌. دانشجوي‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ بايد از نظر جسمي‌ نيز سالم‌ باشد تا بتواند در محيط‌هاي‌ صنعتي‌ فعاليت‌ كند.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
وزارتخانه‌هاي‌ كار، صنايع‌ و معادن‌، جهاد كشاورزي‌، نيرو، بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشكي‌ از مراكز اصلي‌ جذب‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ هستند. همچنين‌ سازمان‌ها، شركت‌ها و كارخانه‌هاي‌ بزرگي‌ مثل‌ شركت‌ نفت‌، ذوب‌آهن‌، هواپيمايي‌ كشوري‌، ايران‌ خودرو و پلي‌اكريل‌ داراي‌ واحد بهداشت‌ حرفه‌اي‌ بسيار قوي‌ هستند كه‌ در هريك‌ از اين‌ واحدها چند كارشناس‌ ارشد، كارشناس‌ و كاردان‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ فعاليت‌ مي‌كنند. تا جايي‌ كه‌ در حال‌ حاضر بيش‌ از 50 درصد از دانشجويان‌ كارشناسي‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ نيز به‌ طور پاره‌وقت‌ در كارخانجات‌ و سازمان‌هاي‌ مختلف‌ به‌ عنوان‌ مشاوره‌ بهداشتي‌ فعاليت‌ مي‌نمايند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

• دروس‌ اصلي‌ و تخصصي‌ :

فيزيك‌ عمومي‌، شيمي‌ تجزيه‌، پاتوبيولوژي‌، بهداشت‌ آب‌، شيمي‌ عمومي‌، فيزيولوژي‌ و تشريح‌، رياضيات‌ پايه‌ و مقدمات‌ آمار، آموزش‌ بهداشت‌، كمك‌هاي‌ اوليه‌، بيوشيمي‌، حشره‌شناسي‌ پزشكي‌ و مبارزه‌ با ناقلين‌، شناسايي‌ عوارض‌ شيميايي‌، دفع‌ مواد زائد صنعتي‌، ايمني‌ در صنعت‌، اصول‌ تغذيه‌، آمار حياتي‌ نظري‌، آمار حياتي‌ عملي‌، شناسايي‌ عوامل‌ فيزيكي‌، تشكيلات‌ و خدمات‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌، مبارزه‌ با آلودگي‌هاي‌ هواي‌ محيط‌ كار، سم‌شناسي‌ صنعتي‌، آشنايي‌ با كليات‌ پزشكي‌ و بيماري‌ها حرفه‌اي‌، حوادث‌ ناشي‌ از كار، مهندسي‌ انساني‌، كارآموزي‌ در عرصه‌.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اراک ، ارومیه ، اهواز ، ایلام ، زاهدان ، زنجان ، سمنان ، شهید بهشتی – تهران ، شیراز ، قزوین ،کاشان ، کرمان ، کرمانشاه ، مازندران- ساری ، همدان ، یزد ، شاهرود ، قم ، گناباد.

مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته‌ بهداشت‌ محيط‌ به‌ مطالعه‌ مسائل‌ زيست‌ محيطي‌ از قبيل‌ آب‌، فاضلاب‌، زباله‌، هوا و كنترل‌ بهداشت‌ مواد غذايي‌ مي‌پردازد تا دانشجويان‌ پس‌ از فارغ‌التحصيلي‌ بتوانند در اجتماعات‌ كوچك‌ مستقر شده‌ و پس‌ از مطالعه‌ و بررسي‌ مشكلات‌ بهداشت‌ منطقه‌ در جهت‌ رفع‌ اين‌ مشكلات‌ قدم‌ بردارند؛ يعني‌ دانشجويان‌ بايد بتوانند با دادن‌ طرح‌هايي‌ مفيد و عملي‌ در زمينه‌ تأمين‌ آب‌ آشاميدني‌ سالم‌ كمي‌ و كيفي‌، دفع‌ صحيح‌ زباله‌، بهسازي‌ اماكن‌ عمومي‌، مبارزه‌ با حشرات‌ و ناقلين‌ بيماري‌، مردم‌ را در رفع‌ اين‌ مشكلات‌ راهنمايي‌ و كمك‌ كرده‌ و اطلاعات‌ و آمارهاي‌ لازم‌ را در موارد فوق‌ جمع‌آوري‌ و طبقه‌بندي‌ نمايند.اين‌ رشته‌ در مقطع‌ كارداني‌ مسائل‌ زيست‌محيطي‌ را به‌ صورت‌ ساده‌تري‌ مطرح‌ مي‌كند چون‌ كاردان‌ها در اجتماعات‌ كوچكتري‌ مثل‌ روستاها به‌ مردم‌ خدمت‌ مي‌كنند و به‌ مسائل‌ بهداشتي‌ اوليه‌ آنها از قبيل‌ پاكيزه‌ كردن‌ آب‌ (گندزدايي‌ آب‌)، مبارزه‌ با حشرات‌، تصفيه‌ فاضلاب‌ و بهداشت‌ مسكن‌ و اماكن‌ عمومي‌ مي‌پردازند. اما در مقطع‌ كارشناسي‌ تخصصي‌تر و فني‌تر مي‌شود، چون‌ فارغ‌التحصيلان‌ بايد بتوانند براي‌ اجتماعات‌ بزرگتر از قبيل‌ شهرها برنامه‌ريزي‌ بهداشتي‌ كنند. براي‌ مثال‌ طراحي‌ تصفيه‌خانه‌ آب‌ يا فاضلاب‌ شهرها، نحوه‌ جمع‌آوري‌ فاضلاب‌، نحوه‌ توزيع‌ و انتقال‌ آب‌، شناخت‌ آلاينده‌هاي‌ هوا و كنترل‌ آنها در حيطه‌ فعاليت‌ فارغ‌التحصيلان‌ كارشناسي‌ بهداشت‌ محيط‌ مي‌باشد.

توانايي‌هاي‌ لازم :
رشته‌ بهداشت‌ محيط‌ داراي‌ سه‌ جنبه‌ بيولوژي‌، شيمي‌، فيزيك‌ و رياضي‌ است‌ و دانشجوي‌ بهداشت‌ محيط‌ در صورت‌ علاقه‌مندي‌ به‌ هر يك‌ از زمينه‌هاي‌ فوق‌ مي‌تواند در اين‌ رشته‌ موفق‌ گردد.براي‌ مثال‌ كارشناس‌ بهداشت‌ محيط‌ كه‌ به‌ دروس‌ فني‌ به‌ ويژه‌ مكانيك‌ سيالات‌ علاقه‌مند است‌، مي‌تواند در زمينه‌ طراحي‌ تصفيه‌ خانه‌ها فعاليت‌ كند. كارشناس‌ علاقه‌مند به‌ بيولوژي‌ نيز مي‌تواند در زمينه‌ انتقال‌ بيماري‌ها به‌ انسان‌ توسط‌ فاكتورهاي‌ زيست‌ محيطي‌ مطالعه‌ و تحقيق‌ كند و فردي‌ كه‌ به‌ شيمي‌ علاقه‌مند است‌ مي‌تواند در زمينه‌ فرآيندهاي‌ مختلف‌ اعم‌ از فرآيند تصفيه‌ آب‌ يا فاضلاب‌ فعاليت‌ نمايد. درواقع‌ اين‌ رشته‌ مي‌تواند طيف‌ گسترده‌اي‌ از داوطلبان‌ را كه‌ داراي‌ علايق‌ و توانمندي‌هاي‌ متفاوتي‌ هستند، جذب‌ خود كند. قابل‌ ذكر است‌ كه‌ زمينه‌هاي‌ فوق‌ بيشتر در كارشناسي‌ و مقاطع‌ بالاتر مطرح‌ مي‌شود و در مقطع‌ كارداني‌ كه‌ جنبه‌ كاربردي‌ دارد، آنچه‌ مهم‌ است‌ علاقه‌مندي‌ به‌ حفظ‌ بهداشت‌ محيط‌ و آموزش‌ اين‌ مسأله‌ به‌ عموم‌ مردم‌ است.گفتني‌ است‌ كه‌ رشته‌ بهداشت‌ محيط‌ ابتدا در مقطع‌ كارداني‌ دانشجو مي‌پذيرد‌ اما دانشجويان‌ مي‌توانند تا مقطع‌ دكترا در كشور ادامه‌ تحصيل‌ دهند.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
اگر جامعه‌ و حكومت‌ به‌ بهداشت‌ و سلامتي‌ اهميت‌ دهد، فرصت‌هاي‌ شغلي‌ اين‌ رشته‌ بسيار زياد خواهد بود چون‌ هر جا انسان‌ وجود داشته‌ باشد، براي‌ حفظ‌ سلامت‌ او، متخصصان‌ اين‌ رشته‌ بايد حضور داشته‌ باشند، اما متأسفانه‌ در كشور ما توانمندي‌هاي‌ متخصصان‌ بهداشت‌ محيط‌ ناشناخته‌ مانده‌ و از همين‌رو فرصت‌هاي‌ شغلي‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ به‌ طور كاذب‌ كم‌ شده‌ است‌.با اين‌ وجود يك‌ فارغ‌التحصيل‌ توانمند بهداشت‌ محيط‌ در مقطع‌ كارداني‌ مي‌تواند در وزارت‌ بهداشت‌ - درمان‌ و آموزش‌ پزشكي‌ و در مقطع‌ كارشناسي‌ در شهرداري‌ها، سازمان‌ آب‌ و فاضلاب‌، شركت‌هاي‌ خصوصي‌ طراحي‌ تصفيه‌خانه‌ آب‌ و فاضلاب‌ و سازمان‌ حفظ‌ محيط‌زيست‌ فرصت‌هاي‌ شغلي‌ مناسبي‌ داشته‌ باشد.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

• دروس‌ پايه‌ و اصلي‌ :

فيزيك‌ عمومي‌، شيمي‌ عمومي‌، آمار حياتي‌ مقدماتي‌، اصول‌ هيدروليك‌، نقشه‌برداري‌، آموزش‌ بهداشت‌، پاتوبيولوژي‌، اپيدميولوژي‌ بيماري‌هاي‌ واگير، جامعه‌شناسي‌ شهري‌ و روستايي‌، نظام‌ عرضه‌ خدمات‌ بهداشتي‌ و درماني‌.

• دروس‌ تخصصي‌ :

شيمي‌ و ميكروبيولوژي‌ آب‌ و فاضلاب‌ ، كارگاه‌ لوله‌كشي‌ آب‌ و فاضلاب‌، اصول‌ تصفيه‌ و بهسازي‌ منابع‌ آب‌، دفع‌ فاضلاب‌ در اجتماعات‌ كوچك‌، كاربرد موتور تلمبه‌ در تأسيسات‌ آب‌ و فاضلاب‌، كارگاه‌ نصب‌ و راه‌اندازي‌ و تعمير موتور تلمبه‌ها، حفاري‌ و بهره‌برداري‌ از چاه‌ ، اصول‌ بهداشت‌ هوا، بهداشت‌ مواد غذايي‌، بهداشت‌ مسكن‌ و اماكن‌ عمومي‌، گندزداها، آشنايي‌ با پرتوهاو پرتوزاها، كاربرد سموم‌ و ناقلين‌ ، بهداشت‌ حرفه‌اي‌ ، اقدامات‌ بهداشتي‌ در شرايط‌ اضطراري‌ ، بهره‌برداري‌ و نگهداري‌ تأسيسات‌ آب‌ و فاضلاب‌ ، كارآموزي‌ در عرصه‌.

دانشگاه های پذیرنده : دانشکده حفاظت و بهداشت کار – وابسته به وزارت کار ، دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اردبیل ، ارومیه ، اهواز ، ایلام ، بندر عباس ، بوشهر ، بیرجند ، زاهدان ، زنجان ، سمنان ، شهر کرد ، شیراز ، قزوین ، کاشان ، کردستان – سنندج ، کرمانشاه ، گلستان ، گیلان – رشت ، لرستان – خرم آباد ، مازندران – ساری ، مشهد ، همدان ، یاسوج ، یزد ، سبزوار ، شاهرود ، قم ، گناباد ، بابل ، شهید بهشتی – تهران .
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

سازمان بهداشت جهاني علم بينايي سنجي را مراقبت اوليه از بينايي مي‌داند. به اين معنا كه يك بيمار چشم در آغاز بايد توسط يك بينايي‌سنج (اپتومتريست) معاينه شود تا اگر دچار عيوب انكساري، ‌اختلالات ديد دو چشمي، انحرافات عضلاني آشكار و غيرآشكار، تنبلي چشم، فيكساسيون‌هاي غير مركزي و مواردي از اين قبيل بود، توسط متخصص بينايي‌سنجي معاينه گردد و در غير اين صورت به پزشك متخصص ارجاع داده شود. در حقيقت وظيفه بينايي‌سنج تشخيص‌ و تصحيح‌ عيوب‌ انكساري‌ (نزديك‌بيني‌، دوربيني‌ و آستيگماتيسم‌) با تجويز عدسي‌هاي‌ مناسب‌ مانند عدسي‌هاي‌ عينك‌ يا لنزهاي‌ تماسي‌، تشخيص‌ و تصحيح‌ اختلالات‌ ديد دو چشمي‌ و تنبلي‌ چشم‌، تعيين‌ بهداشت‌ عمومي‌ چشم‌ و بهداشت‌ بينايي‌ در محيط‌هاي‌ كار و تحصيل‌ و دادن‌ آموزش‌ لازم‌ در اين‌ زمينه‌ است‌؛ يعني‌ يك‌ بينايي‌سنج‌ بايد بر روي‌ محيط‌هاي‌ كار از نظر مقدار روشنايي‌ و حفاظت‌ بينايي‌ كار كارشناسي‌ كند. همچنين‌ تهيه‌ و تجويز وسايل‌ كمك‌ بينايي‌ ماند اكولرهاي‌ ساده‌، مركب‌، سيستم‌هاي‌ تلسكوپيك‌ و تلويزيون‌هاي‌ مداربسته‌ براي‌ نيمه‌بينايان‌ و اندازه‌گيري‌ ميدان‌ بينايي‌ در تخصص‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ است. از سوي‌ ديگر وقتي‌ يك‌ بيمار به‌ بينايي‌سنج‌ مراجعه‌ مي‌كند متخصص‌ اين‌ رشته‌ پس‌ از گرفتن‌ تاريخچه‌ سلامت‌ چشم‌ و معاينه‌ دقيق‌ براي‌ تعيين‌ اشكال‌هاي‌ اصلي‌، در صورت‌ نياز، بيمار را به‌ متخصص‌ مربوط‌ اعم‌ از چشم‌ پزشك‌، متخصص‌ گوش‌ و حلق‌ و بيني‌، متخصص‌ داخلي‌ يا متخصص‌ مغز و اعصاب‌ ارجاع‌ مي‌دهد.

توانايي‌های لازم‌ :
يك‌ بينايي‌سنج‌ بايد به‌ درس‌ فيزيك‌ مسلط‌ و بخصوص‌ به‌ فيزيك‌ نور علاقه‌مند باشد همچنين‌ در دوره دبيرستان‌ و پيش‌دانشگاهي درس‌هاي‌ رياضي‌ و زيست‌شناسي‌ را به خوبي‌ فراگرفته‌ باشد. از نظر جسماني‌ نيز لازم‌ است‌ كه‌ از چشم‌ها و دست‌هايي‌ سالم‌ برخوردار باشد. در ضمن‌ اين‌ رشته‌ صبر و حوصله‌ زياد مي‌خواهد چرا كه‌ تعيين‌ نمره‌ عينك‌ يكي‌ از سخت‌ترين‌ كارها در علوم‌ بينايي‌ است‌ ونياز به‌ صبر و حوصله‌ زياد دارد.

موقعيت‌ شغلی در ايران :
در حال‌ حاضر يك‌ بينايي‌سنج‌ موقعيت‌ كاري‌ خوبي‌ دارد و حدود 80% فارغ‌التحصيلان‌ جذب‌ بازار كار مي‌شوند چون‌ علاوه‌ بر اين‌ كه‌ مي‌توانند به‌ طور مستقل‌ مطب‌ باز كنند و در زمينه‌ تخصص‌ خود فعاليت‌ نمايند، تنها افرادي‌ هستند كه‌ در زمينه‌ ارائه‌ عينك‌هاي‌ مربوط‌ به‌ عيوب‌ انكساري‌ به‌ طور علمي‌ و دانشگاهي‌ تخصص‌ ديده‌اند. در ضمن‌ يك‌ بينايي‌سنج‌ مي‌تواند به‌ عنوان‌ مشاور در مورد بهداشت‌ چشم‌ و مشكلات‌ بينايي‌ در محيط‌هاي‌ آموزشي‌، خدماتي‌ و صنايع‌ با سازمان‌هاي‌ دولتي‌ و صنايع‌ همكاري‌ كند، يا مسؤول‌ سنجش‌ بينايي‌ جهت‌ امور استخدامي‌ و نظامي‌ و اخذ گواهي‌نامه‌ رانندگي‌ و خلباني‌ باشد و در اورژانس‌ براي‌ انجام‌ كمك‌هاي‌ اوليه‌ چشمي‌ تا رسيدن‌ بيمار به‌ مراكز ذي‌ربط‌ فعاليت‌ نمايد.

درس‌های اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

• دروس‌ پايه‌ و اصلی:

فيزيك‌ نور، شيمي‌ عمومي‌، بيوشيمي‌، فيزيولوژي‌ عمومي‌، تشريح‌ عمومي‌ و اعصاب‌، آمار حياتي‌ ، كمك‌هاي‌ اوليه‌، اورژانس‌هاي‌ چشم‌، آسيب‌شناسي‌ عمومي‌، ميكروب‌شناسي‌، داروشناسي‌، علائم‌ چشمي‌ در بعضي‌ از بيماري‌هاي‌ داخلي‌، ژنتيك‌ و چشم‌، تشريح‌ و بافت‌شناسي‌ چشم‌، فيزيولوژي‌ چشم‌، اپتيك‌ هندسي‌ و فيزيكي‌، لابراتوار اپتيك‌، فيزيولوژي‌ اپتيك‌، مقدمات‌ اپتومتري‌، ابزرواسيون‌ ، تاريخچه‌ اپتومتري‌ و علوم‌ بينايي‌، زبان‌ تخصصي‌، اپتومتري‌، بينايي‌ محيطي‌.

• دروس‌ تخصصی:

عدسي‌هاي‌ تماسي‌، آسيب‌شناسي‌ چشم‌، اپتومتري‌ كودكان‌، اپتومتري‌ افراد مسن‌ و نيمه‌بينايان‌، اپتومتري‌ مشاغل‌ و بهداشت‌ چشم‌، اپتومتري‌ چشم‌، مكانيسم‌ ديد دو چشمي‌، درمان‌ آنومالي‌هاي‌ دو چشمي‌، آناليز مشاهدات‌ كلنيكي‌،پايان‌ نامه‌ ، كارآموزي‌.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی ایران زاهدان ، شهید بهشتی – تهران ، مشهد .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته بیوتکنولوژی یک رشته کاربردی و میان رشته ای مهندسی علوم است که قلمرو آن حداقل 33 حوزه تخصصی علوم را در برمی گیرد. این رشته در کشور ما از سال 1378 در دانشکده علوم دانشگاه تهران در مقطع دکترای پیوسته ارائه می شود.
این رشته از سه مرحله کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تشکیل شده است که دانشجویان در مرحله کارشناسی پس از گذراندن موفقیت آمیز132 واحد دروس مشترک معرفتی- نظری، علوم پایه، پزشکی، مهندسی و مبانی بیوتکنولوژی به اضافه آموختن زبان انگلیسی در حد 550 نمره تافل و آشنایی کامل با یک زبان برنامه نویسی کامپیوتر در صورتی که معدل آنها در هر نیمسال تحصیلی 15 باشد، می توانند وارد مرحله دوم یعنی مقطع کارشناسی ارشد شوند که در این مقطع یکی از

• 6 گرایش

بیوتکنولوژی میکروبی، بیوتکنولوژی پزشکی، بیوتکنولوژی محیطی و دریایی، بیوتکنولوژی مولکولی، فرآورش زیستی و بیوتکنولوژی کشاورزی (گیاهی)

را انتخاب کرده و بعد از گذراندن 48 واحد در یکی از گرایشهای تخصصی، و انجام معادل 6 واحد پژوهشهای انفرادی و ارائه 2 واحد سمینار از مقطع کارشناسی ارشد فارغ التحصیل می شوند. در این مرحله در صورتی که میانگین نمرات دروس مقطع کارشناسی ارشد آنها حداقل 16 باشد، می توانند در امتحان جامع شرکت کنند و در صورت موفقیت در این امتحان، وارد مرحله دکترای تخصصی (D.Ph ) خواهند شد و رسما برای ثبت پایان نامه دکتری اقدام کنند. به عبارت دیگر دانشجویان این رشته نیز برای ورود به مقطع کارشناسی ارشد و دکتری باید شرایط لازم را داشته باشند، یعنی باید میانگین معادل بالایی داشته و در آزمون جامع موفق شوند اما در یک آزمون رقابتی شرکت نمی کنند.

توانایی های لازم:
رشته بیوتکنولوژی از بین داوطلبان گروه آزمایشی ریاضی فیزیک و علوم تجربی دانشجو می پذیرد چرا که بعضی از گرایشهای این رشته به علوم پزشکی و بعضی دیگر از گرایشها به رشته های مهندسی مربوط می شود. گفتنی است که دوره دکترای مستقیم بیوتکنولوژی، دوره آموزشی خاصی است که مناسب با توانایی های دانشجویان سرآمد به صورت پیوسته و فشرده تنظیم شده است و با پذیرش دانشجویانی که از نظر بهره هوشی، قدرت درک و استدلال، توان نوآوری و خلاقیت، خودآموزی و استفاده مناسب از وقت، علاقه و انگیزه شدید به یادگیری و توانایی های ذهنی و روانی سرآمد همگنان خود هستند، آنان را برای اخذ درجه دکتری در این رشته آماده می کنند. از همین رو نیمی از ظرفیت پذیرش این رشته به داوطلبانی اختصاص دارد که در مرحله ما قبل نهایی المپیادهای دانش آموزی ریاضی، فیزیک، شیمی، کامپیوتر و زیست شناسی پذیرفته شده باشند و نیمی دیگر نیز به داوطلبانی که از طریق آزمون سراسری وارد شده و نمره کل آزمون سراسری آنها از 10000 کمتر نباشد. برای مثال در اولین سال ارائه این رشته، آخرین رتبه قبولی 173 و در سال دوم، آخرین رتبه قبولی 150 بود.در ضمن از پذیرفته شدگان این رشته، مصاحبه علمی به عمل می آیند تا دانشجویانی که واقعا علاقه مند بوده و انگیزه علمی لازم را دارند، وارد این رشته شوند.

موقعیت شغلی در ایران:
رشته بیوتکنولوژی، یک رشته جدید است و بی شک مدتی زمان خواهد برد تا فارغ التحصیلان آن، جایگاه واقعی خویش را پیدا کنند اما این به معنای آن نیست که موقعیت شغلی برای فارغ التحصیلان این رشته مهیا نمی باشد. چون زمینه کار بیوتکنولوژی در داخل کشور مساعد است و برای مثال در حال حاضر عده ای از دانشجویان دوره دکترای میکروبیولوژی که در زمینه بیوتکنولوژی میکروبی مطالعه می کنند، بر روی آبهای شور کشور مثل دریاچه ارومیه که امکان رشد موجودات در آن پیچیده و مشکل است، تحقیق می کنند تا با بهره گیری از تکنیک های بیوتکنولوژی، محیطی مناسب برای رشد موجودات دریایی در داخل آن فراهم آورند. از سوی دیگر فارغ التحصیلان این رشته می توانند به عنوان نیروی انسانی متخصص برای مدیریت میانی و هدایت امور فنی خطوط تولید، مزارع و آزمایشگاهها مشغول به فعالیت شوند.

• درسهای این رشته در طول تحصیل دروس مشترک بین گرایشهای مختلف بیوتکنولوژی:

روانشناسی عمومی، فلسفه عمومی، فلسفه هنر و زیبایی شناسی، فلسفه و روش شناسی علوم، تاریخ علم، روش تحقیق، مبانی منطق، منطق ریاضی، اصول مبانی مدیریت صنعتی، آشنایی با قرآن کریم، مبانی علم و حقوق و روابط بین الملل، اصول علم اقتصاد،ریاضی عمومی، آمار و احتمالات، محاسبات علمی عددی، شیمی عمومی، شیمی آلی، شیمی تجزیه، شیمی فیزیک، مکانیک، الکتریسیته و مغناطیس، موج و حرارت، فیزیک جدید، زیست شناسی عمومی، زیست شناسی سلولی،زیست شناسی مولکولی، ژنتیک عمومی، ژنتیک میکروارگانیسم ها، اصول مهندسی ژنتیک، میکروبیولوژی عمومی، میکروبیولوژی کاربردی، بیوشیمی ساختمانی، متابولیسم، روش های بیوشیمی و دستگاهها، ایمنی شناسی، زیست شناسی پرتوی، اصول مهندسی بیوشیمی، موازنه جرم و انرژی، مکانیک سیالات، انتقال حرات، انتقال جرم، مبانی بیوتکنولوژی پزشکی، مبانی بیوتکنولوژی مولکولی، مبانی بیوتکنولوژی کشاورزی، مبانی بیوتکنولوژی محیطی، مقررات زیست ایمنی.

• دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی پزشکی:

ایمونوژنتیک، ایمنی شناسی سلولی – مولکولی، ژنتیک پزشکی، متابولیت های میکروبی، فاراماکوژنتیک، فرآورده های نوترکیب، مهندسی ژنتیک پیشرفته، آنزیمولوژی.

• دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی محیطی و دریایی:

فروشوئی میکروبی، تصفیه بیولوژیکی فاضلابها، تصفیه بیولوژیکی آلاینده های خطرناک، آلودگی دریا و بیوتکنولوژی دریایی، پاکسازی زیستی، مدلسازی و شبیه سازی فرآیندها، معادلات دیفرانسیل، شیمی فیزیک، میکروبیولوژی محیطی.

• دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی مولکولی:

بیوفیزیک سلولی مولکولی، مهندسی ژنتیک پیشرفته، آنزیمولوژی، ساختمان و عمل پروتئین ها، ساختمان و عمل اسیدهای نوکلئیک، زیست شناسی مولکول پیشرفته، بیولوژی سلولی- مولکولی تکوینی، شیمی فیزیک.

• دروس تخصصی گرایش فرآورش زیستی:

مهندسی واکنش های شیمیایی، فرآیندهای جداسازی، طراحی راکتورهای بیوشیمیایی(بیوراکتورها)، مبانی بیوتکنولوژی تخمیر، پدیده های انتقالی در سیستم های بیوشیمی، کنترل فرآیند، طرح و اقتصاد مهندسی، معادلات دیفرانسیل، شیمی فیزیک.

• دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی کشاورزی:

سیتوژنتیک(کلاسیک و نوین)، اصول اصلاح نباتات، اصلاح نباتات پیشرفته، کشت بافت گیاهی و کاربردهای آن، تعیین نقشه ژنی گیاهی(کلاسیک ونوین)، ژنتیک مولکولی گیاهی، روشهای نوین انتقال ژن به گیاهان، آفات و بیماریهای گیاهی، مهندسی ژنتیک پیشرفته.

• دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی میکروبی:

میکروبیولوژی محیطی، فیزیولوژی میکروارگانیسم ها، پدیده های تخمیری، پروتئین ها و پلی ساکاریدهای میکروبی، بیوتکنولوژی غذایی، بیوتکنولوژی آرکی باکترها، آنتی بیوتیکها، بیوتکنولوژی قارچ ها.

ژنتیک، دانش انتقال صفات وراثت از والدین به فرزندان است که این والدین ممکن است انسان، درخت، و یا حتی باکتری باشند. ژنتیک ، می کوشد تا از مکانیزم های ملکولی عامل انتقال صفات از نسلی به نسل دیگر سخن بگوید، از این رهگذر و همگام با پیشرفتهای روز افزون دانش ژنتیک و نامگذاری قرن 21 به عنوان عصر ژنتیک و ضرب آهنگ شتابانِ پرداخت به این دانش در جهان، گرایش ژنتیک در چند سال اخیر در کشور ما ایجاد شده است.

دانشجویان این رشته، برای آشنایی با دنیای وسیع این دانش و دستاوردهای مختلف آن، مباحثی پراهمیت همچون ژنتیک سرطان، روشهای تشخیص بیماریهای ژنتیک پیش و پس از تولد، شناخت ناقل بیماریها، اصول مشاوره ژنتیکی، نقش ژنتیک در بروز رفتارهای فردی و اجتماعی، شناخت جمعیتهای مختلف ژنتیکی و نژادهای انسانی، ژن درمانی، پزشکی قانونی و روشهای اصلاح نژاد ژنتیک مولکولی را مورد بررسی قرار می دهد.
در بین اهداف گوناگونی که برای این رشته برشمرده اند، اصلاح ژنها با چشم انداز بهبود نقصهای آتی، تولید انبوه واکسنهای انسانی و حیوانی و تولید داروهای جدید و پروتئین های گوناگون از جمله مهمترین اهداف، به حساب می آیند. نظر با استاد در واقع، در مورد دانش ژنتیک، نیازی به گفتگوی زیاد نمی باشد؛ ولی در یک جمله می توان گفت از زمانی که حیات در روی کره زمین آغاز شد و آفرینش، به وجود آمد که حدود یک میلیارد سال می باشد می بایستی هر موجودی صفات خود را به نسل بعدی به ارث بگذارد و در نتیجه دانش ژنتیک از همان زمان، حاکم بر دنیای امروز و حیات شد.
در جهان امروز هم بدون هیچ گونه پیش داوری و خود شیفتگی، باید عرض کرد که هیچ مسأله ای را نداریم که ژنتیک در آن تأثیر نداشته باشد؛ از کلیه بیماریها گرفته تا همه جانوران که حالا چه در اصلاح نژاد آنها و چه در پیشگیری و چه در مبارزه با آنها و چه در گیاهان که آنها را به صورت تجاری درآورده و از آنها استفاده بهینه کرده و به خصوص در مورد اشرف مخلوقات موجودی به نام انسان چه در صفات سالم و چه صفات بیماری زا، همه اینها با ژنتیک سر کار داریم. در جهان امروز که آغاز قرن 21 است پیش بینی شده که تا 30 سال دیگر و یا حداکثر 40 سال دیگر، کلیه و یا شاید قریبِ کلی از تشخیصهای پزشکی حتی در بیماریهای غیرژنتیکی، اکثر واکسنها برای پیشگیری و تقریباً اکثر درمانها حتی داروهای ژنتیکی، از طریق ژنتیک صورت می گیرد. در ایران تا حدودی که می شد برنامه ریزی کرد،

در بین رشته هااساس‌ و پايه‌ بيوتكنولوژي‌ جديد را مي‌توان‌ انتقال‌ ژن‌هاي‌ يك‌ موجود به‌ موجود ديگر و فعال‌ ساختن‌ آنها در موجود جديد دانست‌؛ فن‌آوري‌ رو به‌ گسترشي‌ كه‌ امروزه‌ به‌ سرعت‌ در صنايع‌ دارويي‌، غذايي‌، پزشكي‌، شيميايي‌ و كشاورزي‌ وارد شده‌ است‌. براي‌ مثال‌ ممكن‌ است‌ اين‌ ژن‌ها وارد يك‌ باكتري‌ شوند و پس‌ از فعال‌ شدن‌، تركيبات‌ كم‌ مقدار ولي‌ باارزشي‌ چون‌ هورمون‌ رشد يا انسولين‌ ايجاد كنند يا ممكن‌ است‌ اين‌ ژن‌ها به‌ گياهان‌ منتقل‌ شده‌ و گونه‌هايي‌ را ايجاد كنند كه‌ در مقابل‌ آفت‌كش‌ها مقاوم‌ هستند يا اين‌ كه‌ بازدهي‌ بالايي‌ دارند. به‌ اين‌ ترتيب‌ استفاده‌ از انسولين‌ براي‌ بيماران‌ ديابتي‌ محدوديت‌ خاصي‌ نخواهد داشت‌ همچنين‌ كشاورزان‌ مي‌توانند در پرورش‌ گياهاني‌ چون‌ سويا از سموم‌ و آفت‌كش‌هاي‌ كمتري‌ استفاده‌ كنند وبا استفاده‌ از نژادهاي‌ جديد، با همان‌ سرمايه‌گذاري‌ قبلي‌، محصولي‌ تا چند برابر به‌ دست‌ آورند.

در اين‌ ميان‌ دانشجويان‌ گرايش‌ بيوتكنولوژي‌ ميكروبي در زمينه‌ بيوتكنولوژي‌ غذايي‌ و دارويي‌، توليد آنزيم‌ها، پروتئين‌ها، پلي‌ ساكاري‌ها، قارچ‌ها و مخمرها اطلاعات‌ لازم‌ را به‌ دست‌ مي‌آورند.بيوتكنولوژي‌ پزشكي‌ نيز در زمينه‌ ژنتيك‌ پزشكي‌، تشخيص‌ بيماري‌هاي‌ عفوني‌، ارثي‌ و سرطاني‌، تعيين‌ نقشه‌ ژني‌ و درمان‌هاي‌ مولكولي‌، كاربرد بيوتكنولوژي‌ در پزشكي‌ قانوني‌، توليد فرآورده‌هاي‌ نوتركيب‌ و واكسن‌ها و مواد تشخيصي‌ است و بيوتكنولوژي‌ محيطي‌ و دريايي‌ به‌ استخراج‌ معادن‌ از طريق‌ بيولوژيك‌، تصفيه‌ فاضلاب‌ها و آلاينده‌هاي‌ خطرناك‌ و جامد، رفع‌ آلودگي‌ درياها و بازسازي‌ بيولوژيكي‌ محيط‌ مي‌پردازد.بيوتكنولوژي‌ مولكولي‌ شامل‌ مهندسي‌ ژنتيك‌، مهندسي‌ پروتئين‌، توليد آنتي‌بادي‌هاي‌ منوكلونال‌، غشاء و سنسورهاي‌ بيولوژيك‌ و انجام‌ تحقيقات‌ بنيادي‌ بيوتكنولوژي‌ مي‌شود و فرآورش‌ زيستي‌ (مهندسي‌ فرآيندهاي‌ زيستي‌) به‌ طراحي‌ راكتورهاي‌ بيوشيميايي‌، تكنولوژي‌ فراورش‌ مواد غذايي‌، آنزيم‌ها و داروها مي‌پردازد. و بالاخره‌ بيوتكنولوژي‌ گياهي‌ (كشاورزي‌) به‌ كشت‌ سلول‌ و بافت‌ گياهي‌، تعيين‌ نقشه‌ ژني‌ گياهي‌، مهندسي‌ ژنتيك‌ گياهي‌، توليد بذر و نهال‌ مقاوم‌ به‌ شرايط‌ نامناسب‌ محيط‌، بيماري‌هاي‌ متداول‌ و حشرات‌ و آفات‌ عمده‌، توليد كودهاي‌ زيستي‌ و آنزيم‌ها و هورمون‌ها با منشاء گياهي‌ مي‌پردازد.

• ديباچه:

هميشه در ميدان است. سربازي است كه در سخت‌ترين شرايط نيز مشكلات را مي‌پذيرد و به بيماران و دردمندان رسيدگي مي‌كند و اجازه مي‌دهد تا همه بيماران صعب‌العلاج،‌ بيماران عفوني و واگيردار،‌ بيماراني كه شعله‌هاي آتش چهره‌شان را متلاشي كرده است و كسي طاقت ديدن آنها را ندارد، در وسعت دست‌هاي آسماني‌اش، آرامش يابند. اين، حرفه او است. حرفه‌اي كه پرستار با قلبي سفيد و قدمهايي سبز در آن گام برمي‌دارد.البته امروره با گذشت زمان و پيشرفت علم و تكنولوژي، حرفه پرستاري يك رشته علمي است و متخصص اين رشته بايد علوم بسياري را فرا بگيرد و كاربرد آنها را در ارتباط با مريض بياموزد.
از سوي ديگر بايد توجه داشت كه وظيفه يك پرستار تنها مراقبت از بيمار در بيمارستان نيست بلكه يك پرستار با مراقبت از افراد در تمام مراحل زندگي آنها از پيشگيري از بيماري‌ها گرفته تا مراقبت در هنگام بيماري و توانبخشي پس از بيماري‌ها سر و كار دارد.
زيرا بسياري از بيماري‌ها ريشه در عادت‌هاي غلط و شيوه نادرست زندگي دارد. براي مثال زمينه بسياري از سكته‌هاي قلبي از مدتها قبل فراهم مي‌شود و دليل آن نيز نوع غذاي فرد، وزن او و مقدار فعاليت بدنيش مي‌باشد.
حال اين پرستار است كه با آموزش‌هاي لازم در مورد نوع غذا،‌نحوه و مقدار فعاليت بدني و نحوه جلوگيري از فشار خون و افزايش چربي سعي مي‌كند تا از بيماري پيشگيري كند يا افراد را با علايم و اختلالات بيماري آشنا سازد تا بيمار به موقع و پيش از پيشرفت بيماري به دكتر مراجعه كند.در كل مي‌توان گفت كه پرستار يك‌ عضو مهم‌ در تيم‌ مراقبت‌ بهداشتي‌ است‌ و نقش‌هاي‌ گسترده‌اي‌ از جمله‌ نقش‌ مراقبتي‌، حمايتي‌، درماني‌، هماهنگي‌، مشورتي‌، مديريتي‌ و تحقيقاتي‌ دارد.
به‌ اين‌ معنا كه‌ پرستار وظيفه‌ مراقبت‌ و حمايت‌ از بيمار، هماهنگي‌ بين‌ بيمار و پزشك‌ ، بيمار و خانواده‌ بيمار (انتقال‌ دهنده‌ خواست‌ها و نيازهاي‌ بيمار يا مددجو)، مسؤوليت‌ مديريت‌ بخش‌ (اولويت‌بندي‌ براي‌ رسيدگي‌ به‌ بيماران‌ و تصميم‌گيري‌ به‌ موقع‌ در مورد بيماران‌ اورژانسي‌)، آموزش‌ به‌ بيمار در جهت‌ تطابق‌ با مشكلات‌ و ناراحتي‌هاي‌ پيش‌آمده‌، تحقيق‌ درباره‌ روش‌هاي‌ مراقبتي‌ كه‌ اعمال‌ كرده‌ است‌ و تحقيق‌ بر روي‌ نحوه‌ كاهش‌ تعداد روزهاي‌ بستري‌ يك‌ بيمار را برعهده‌ دارد.

توانايی های لازم :
دانشجوي‌ پرستاري‌ بايد عاشق‌ انسان‌ و انسانيت‌ باشد تا بتواند در شرايط‌ سخت‌ و بحراني‌ حتي‌ زماني‌ كه‌ خسته‌ است‌ يا آمادگي‌ جسمي‌ و روحي‌ لازم‌ را ندارد، به‌ ديگران‌ كمك‌ كند. همچنين‌ بايد فردي‌ منظم‌ و دقيق‌ باشد و بداند كه‌ نظم‌ و سختگيري‌ اساس‌ كار رشته‌ پرستاري‌ است‌ و از لحاظ‌ درسي‌ نيز لازم‌ است‌ كه‌ به‌ زيست‌شناسي‌، شيمي‌ و زبان‌ انگليسي‌ مسلط‌ باشد چون‌ براي‌ روزآمد بودن‌ و اطلاع‌ از آخرين‌ دستاوردهاي‌ دانش‌ پرستاري‌، بايد از مجلات‌ و منابع‌ علمي‌ به‌ زبان‌ انگليسي‌ استفاده‌ كند.در ضمن‌ دانشجوي‌ پرستاري‌ بايد از سلامت‌ كامل‌ جسماني‌ برخوردار باشد تا به‌ ياري‌ ديد قوي‌ بتواند كارهاي‌ ظريف‌ و دقيق‌ پرستاري‌ را به خوبي‌ انجام‌ دهد و با شنوايي‌ خوب‌، صداي‌ قلب‌ را حتي‌ اگر ضعيف‌ باشد، بشنود.
حتي‌ داشتن‌ قدي‌ متناسب‌ و عدم‌ لكنت‌ زبان‌ يا لرزش‌ دست‌ در اين‌ رشته‌ ضروري‌ است‌. چون‌ همين‌ مشكلات‌ به‌ ظاهر كوچك‌، در كارايي‌ يك‌ پرستار بسيار مؤثر است‌.در كل‌ بايد گفت‌ كه‌ پرستاري‌ علم‌ و هنر است‌ براي‌ همين‌ يك‌ پرستار بايد علاوه‌ بر دانش‌ لازم‌، از آمادگي‌ روحي‌ و رواني‌، صبر و حوصله‌، روابط‌ عمومي‌ خوب‌ و قدرت‌ تجزيه‌ و تحليل‌ بالا برخوردار باشد. به‌ عبارت‌ ديگر يك‌ پرستار نمي‌تواند تنها با تكيه‌ بر دروس‌ دانشگاهي‌، در كار خود موفق‌ شود بلكه‌ بايد از دانش‌ خود در شرايط‌ مختلف‌ و متفاوت‌ به‌ درستي‌ استفاده‌ كند و اين‌ نياز به‌ قدرت‌ تجزيه‌ و تحليل‌ خوب‌، سرعت‌ عمل‌ و آمادگي‌ روحي‌ و رواني‌ دارد.

موقعيت‌ شغلی در ايران :
در كشور ما با اين‌ كه‌ پرستاران‌ جايگاه‌ واقعي‌ خود را نيافته‌اند و در چند سال‌ اخير نيز با تعداد قابل‌ توجهي‌ فارغ‌التحصيل‌ رشته‌ پرستاري‌ از دانشگاه‌ آزاد و دانشگاه‌هاي‌ علوم‌ پزشكي‌ و خدمات‌ بهداشتي‌ ـ درماني‌ روبرو هستيم‌ اما هنوز مراكز بهداشتي‌ ـ درماني‌ به‌ پرستاراني‌ متخصص‌، مجرب‌ و توانمند نيازمندند و در واقع‌ بازار كار براي‌ فارغ‌التحصيل‌ خوب‌ اين‌ رشته‌ وجود دارد.چون‌ پرستاران‌ علاوه‌ بر كار در بيمارستان‌ها و مراكز بهداشتي‌ ـ درماني‌ مي‌توانند در صنعت‌ براي‌ مراقبت‌ از سلامت‌ و بهداشت‌ كاركنان‌ صنايع‌ مختلف‌، در سازمان‌ تربيت‌ بدني‌ و مراكز ورزشي‌ به‌ عنوان‌ يكي‌ از اعضاي‌ اصلي‌ تيم‌ مراقبت‌ پزشكي‌ و در آموزش‌ و پرورش‌ فعاليت‌ نمايند.حتي‌ يك‌ پرستار مي‌تواند به طور مستقل‌ فعاليت‌ كند؛ يعني‌ با تأسيس‌ مركز بهداشت‌ خصوصي‌ به‌ ارزيابي‌ وضعيت‌ سلامت‌ افراد جامعه‌ بپردازد يا مهدكودك‌ داير نمايد.

درس‌های اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

• دروس‌ پايه‌:

تشريح‌، فيزيولوژي‌، ايمونولوژي‌، بيوشيمي‌، ميكروب‌شناسي‌، انگل‌شناسي‌، آمار حياتي‌ مقدماتي‌.

• دروس‌ اصلی:

تغذيه‌ و تغذيه‌ درماني‌، اصول‌ اپيدميولوژي‌ و مبارزه‌ با بيماري‌ها، روانشناسي‌ اجتماعي‌، داروشناسي‌، زبان‌ تخصصي‌، اصول‌ و روش‌ آموزش‌ به‌ بيمار.

• دروس‌ تخصصی:

اصول‌ و فنون‌ كاربرد احكام‌ اسلامي‌ در پرستاري‌، بررسي‌ وضعيت‌ سلامت‌، پرستاري‌ بهداشت‌ جامعه‌، پرستاري‌ بهداشت‌ مادران‌ و نوزادان‌ و مراقبت‌هاي‌ دوران‌ بارداري‌ و زايمان‌ ، بيماري‌هاي‌ داخلي‌، عفوني‌ و پرستاري‌هاي‌ مربوط ، پرستاري‌ ويژه‌، پرستاري‌ در فوريت‌ها، كودكان‌ و پرستاري‌ مربوط 1 (كودك‌ سالم‌)، كودكان‌ و پرستاري‌ مربوط‌ 2 (كودك‌ بيمار)، بهداشت‌ رواني‌، بيماري‌ها و پرستاري‌هاي‌ مربوط ، اصول‌ مديريت‌ خدمات‌ پرستاري‌، تاريخ‌ و تحولات‌ و اخلاق‌ پرستاري‌، كارآموزي‌ .

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اراک، اردبل ، ارومیه ، اصفهان ، اهواز ، تهران ، ایران ، ایلام ، بابل ، بندر عباس ، بوشهر ، بیرجند ، تبریز ، کردستان - سنندج ، گیلان - رشت ، لرستان – خرم آباد ، مازندران – ساری ، زابل ، قم ، علو پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران ، رفسنجان ، زاهدان ، زنجان ، سمنان ، شهرکرد ، شهید بهشتی - تهران ، شیراز ، قزوین ، کاشان ، کرمان ، کرمانشاه ، گلستان ، مشهد ، همدان ، یاسوج ، یزد ، جهرم ، سبزوار ، شاهرود ، فسا ، گناباد ، شاهد – تهران ، بقیةالله (عج) – تهران ، خراسان شمالی – بجنورد .

مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

در حال حاضر، نظام آموزش پزشكي عمومي‌، شامل 4 دوره علوم پايه، فيزيوپاتولوژي، كارآموزي باليني و كارورزي باليني است .دوره علوم پايه دوره علوم پايه پزشكي 5 ترم تحصيلي است كه با اتمام آن،‌ دانشجويان مجاز به ورود به دوره بعدي(فيزيوپاتولوژي) هستند و پيش از ورود به دوره بعدي،‌ امتحان جامع علوم پايه پزشكي از تمام دانشجويان به طور سراسري و همزمان، توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در تمام دانشگاه‌هاي علوم پزشكي به عمل مي‌آيد و قبول‌شدگان،‌مجاز به ورود به دوره فيزيوپاتولوژي خواهند بود. اين امتحان، در بردارنده‌ي مباحث تدريس شده در دوره علوم پايه است.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل:

• دروس علوم پايه:

بيوشيمي، بافت‌شناسي،، تشريح (نظري- عملي)، تشريح (آناتومي) (نظري ـ عملي)، فيزيولوژي(نظري ـ عملي)، ايمونولوژي(نظري)،اپيدميولوژي، روانشناسي، جنين‌شناسي، تغذيه، ژنتيك، زبان تخصصي، آسيب‌شناسي عمومي، انگل‌شناسي، ميكروب‌شناسي دوره فيزيوپاتولوژي اين دوره شامل 31 واحد درسي است كه دو ترم تحصيلي طول خواهد كشيد. در پايان اين دوره معدل دانشجو از دروس فيزيوپاتولوژي، بايد دست‌كم 12 باشد، در غير اين صورت دانشجو بايد درس‌هايي را كه در آنها نمره كمتر از 12 آورده است،‌ مجدداً بخواند. حداكثر مدت مجاز،‌در مراحل اول و دوم (علوم پايه و فيزيوپاتولوژي) 5 سال است. در پايان اين دو دوره دانشجوياني كه همه‌ي واحدها را با موفقيت بگذرانند، به دوره‌ي كارآموزي باليني راه مي‌يابند. بايد توجه داشت كه ملاك قبولي در امتحانات اين مرحله، كسب حداقل نمره 12 از 20 است؛ در حالي كه در دروس پايه، ملاك كسب نمره 10 از 20 مي‌باشد.

• دروس فيزيوپاتولوژي :

آسيب‌شناسي اختصاصي، فارماكولوژي، سيميولوژي، دوره‌هاي فيزيوپاتولوژي ارگان‌ها .دوره ‌كارآموزي باليني دانشجويان پزشكي در اين مرحله قادر هستند تا آموخته‌هاي خود را از دروس مختلف با يافته‌هاي باليني از بيماران بستري در بيمارستان‌ها تطبيق داده و با بهره‌گيري مناسب از روش‌هاي تشخيص آزمايشگاهي، بيماري را تشخيص دهند و اقدامات مناسب درماني را براي بيمار انجام دهند. اين دوره شامل 97 واحد درسي است كه در چهار بخش اصلي ارائه مي‌گردد و عمدتاً مسائل رايج در پزشكي عمومي را شامل مي‌شود كه عبارتند از داخلي، جراحي، زنان و كودكان. در ساير بخش‌ها كه بخش‌هاي فرعي محسوب مي‌شوند نيز بيماري‌هاي شايع در آنها آموزش داده مي‌شود. با توجه به اين مطلب، چهار رشته اصلي جراحي، داخلي، زنان و كودكان زمان بيشتري را به خود اختصاص مي‌دهند. در دوره كارآموزي، دانشجويان بايد روش برخورد با بيمار، تهيه شرح حال بيمار و نحوه تشخيص و درمان را فرا بگيرند تا در دوره‌ بعدي - كارورزي- كه خود تصميم گيرنده خواهند بود، بتوانند به كمك بيماران بشتابند و تصميمات لازم را اتّخاذ نمايند. در دوره كارآموزي نمره قبولي در دروس عملي و نظري 12 است و معدّل كلّ دوره كارآموزي بايد بالاي 14 باشد و چنانچه كمتر از 14 باشد، بايد واحدهاي با نمره كمتر از 14 تكرار شود تا معدل كل به 14 برسد. در پايان اين دوره، دانشجويان قبل از ورود به دوره كارورزي در امتحاني به نام امتحان جامع كارورزي شركت مي‌نمايند و پس از قبولي به دوره كارورزي وارد مي‌شوند. چنانچه دانشجويي در امتحان مربوط قبول نگردد، حداكثر 4 مرتبه مي‌تواند در اين امتحان شركت نمايد.

• دروس كارآموزي باليني :

بيماري‌هاي اعصاب، بيماري‌هاي عفوني، كارآموزي داخلي، بيماري‌هاي جراحي، بيماري‌هاي ارتوپدي، بيماري‌هاي عفوني، كارآموزي جراحي، تاريخ و اخلاق پزشكي، بيماري‌هاي كودكان، پزشكي قانوني و مسموميت‌ها، فارماكولوژي باليني،‌ كارآموزي چشم،‌ كارآموزي پوست، كارآموزي بهداشت، كارآموزي بخش كودكان،‌ بهداشت، كارآموزي گوش و حلق و بيني، كارآموزي ارتوپدي. بيماري‌هاي زنان و زايمان، كارآموزي راديولوژي، بيماري‌هاي رواني، كارآموزي روانپزشكي.دوره كارورزي باليني اين دوره آخرين مرحله آموزش پزشكي است و آن را دوره انترني نيز مي‌گويند. اين دوره 64 واحد درسي است و 18 ماه به طول مي‌انجامد. در دوره كارورزي،‌دانشجويان مسؤوليت معاينه‌ي بيماران و تشخيص و اقدامات درماني را در بيمارستان بر عهده خواهند داشت و آموخته‌هاي خود را در دوره‌هاي قبل به طور عملي انجام خواهند داد تا آماده پذيرش شغل پزشكي در جامعه شوند و بتوانند به طور مستقل به درمان بيماران بپردازند. در پايان اين دوره و قبل از فراغت از تحصيل، كارورزان بايد درس پايان‌نامه را كه 6 واحد درسي است، آغاز كنند.

• دروس كارورزي باليني:

كارورزي بخش جراحي، كارورزي بخش چشم، كارورزي بخش سوانح و سوختگي، كارورزي بخش ارتوپدي، كارورزي بخش ارولوژي، كارورزي بخش اطفال، كارورزي بخش بهداشت، كارورزي بخش گوش و حلق و بيني،‌ كارورزي بخش داخلي، كارورزي بخش زنان و زايمان، كارورزي بخش اورژانس، كارورزي بخش نفرولوژي، كارورزي بخش پوست، كارورزي بخش روانپزشكي .

توانايي‌هاي لازم :
تصور بسياري از داوطلبان ورود به دانشگاه به خصوص داوطلبان علاقه‌مند به رشته پزشكي اين است كه دانشگاه مثل يك قيف برعكس است كه ورود به آن مشكل و خروج از آن بسيار ساده است. در حالي كه به گفته‌ دانشجويان اين رشته، يك دانشجوي پزشكي بايد آمادگي مطالعه، تحقيق و پژوهش را در حد بسيار گسترده و فراگير داشته باشد؛ يعني اگر دانشجو بسيار كوشا و علاقه‌مند نباشد و تنها براي عنوان دكتري وارد اين رشته شده باشد، حتي نمي‌تواند مدرك دكتراي عمومي خود را به دست بياورد. زيرا دوره پزشكي عمومي نسبت به رشته‌هاي ديگر، طولاني‌تر است و در طي اين مدت دانشجو بايد درس‌هاي متعدد، متنوع، حجيم و نسبتاً پيچيده و دشواري را مطالعه كند.

موقعيت شغلي در ايران :
امروزه از گوشه و كنار مي‌شنويم كه براي فارغ‌التحصيلان پزشكي بازار كار مناسبي وجود ندارد. در حالي كه هنوز در بسياري از شهرهاي كوچك و مناطق محروم با كمبود پزشك مواجه هستيم. از سوي ديگر فارغ‌التحصيل پزشكي حتماً نبايد در مطب بنشيند و نسخه بنويسد، بلكه در زمينه پزشكي شغل‌هاي مختلفي هست كه مي‌توان انجام داد. براي مثال زمينه‌هاي تحقيقي بسياري در اين رشته وجود دارد. امّا متأسفانه تعداد فارغ‌التحصيلاني كه مايلند در اين زمينه كار كنند، بسيار انگشت‌ شمار است.

درس تاريخ در آموزش و پرورش تنها به بازخواني گذشته و هياهوي قدرتمندان و پادشاهان مي‌پردازد و بر همين اساس حتي بهترين دانش‌آموزان نيز تاريخ را مجموعه‌اي از حوادث مي‌دانند. اما آيا چنين ديدگاهي صحيح است؟ آيا علم تاريخ مثل يك داستان يا رمان، مجموعه‌اي از حوادث تلخ و شيرين را به حالت روايي و نقلي محض منتقل مي‌‌سازد و هدف آن افزايش معلومات دايره ‌المعارفي است؟
دايره ‌المعارف بريتانيكا در معرفي علم تاريخ مي‌گويد:
تاريخ، قواعدي است كه ثبت وقايع مؤثر بر مردم يك ملت را با حفظ تسلسل تاريخي و زماني آن مطالعه مي‌كند و مبني بر تحقيق منتقدانه منابع اطلاعاتي و توضيح دلايل آنها است.

اين دايره ‌المعارف درباره هدف تاريخدان نيز مي‌گويد:
هدف تاريخدان اين است كه فعاليت‌هاي ثبت شده انسان را مدل‌سازي كند. تا درك عميق‌تري از آن داشته باشد. اين درك از اعمال انسان، موضوعي كاملاً جديد است و به پيشرفت‌هاي علم تاريخ در اواخر قرن 18 و 19 برمي‌گردد كه توسط تاريخدانان حرفه‌اي ايجاد گرديد.
شادروان دكتر عبدالحسين زرين‌كوب نيز در كتاب تاريخ در ترازو در معرفي علم تاريخ مي‌گويد:
تاريخ تنها گردآوري روايات و مقايسه آنها و شناخت واقعيت حوادث گذشته نيست. وراي اين كار،‌نظر به توجيه و تفسير اين واقعيات دارد كه بين جزئيات رابطه برقرار مي‌كند و آنها را به يكديگر پيوند مي‌دهد. اين كار در واقع عبارت از تجديد بناي گذشته است به كمك مصالح و موادي كه اينجا و آنجا از بقاياي آوار حوادث باقي مانده است. در واقع علم‌ تاريخ‌ تحولات‌ گذشته‌ جامعه‌ انساني‌ را كه‌ مي‌تواند زمينه‌ سياسي‌، اقتصادي‌، اجتماعي‌ يا فرهنگي‌ داشته‌ باشد، مورد مطالعه‌ قرار مي‌دهد. به‌ همين‌ دليل‌ رشته‌ بسيار گسترده‌اي‌ است‌ و اشتباه‌ است‌ كه‌ آن‌ را صرفاً مطالعه‌ مواد خام‌ تاريخي‌ بدانيم‌ بلكه‌ دانشجو فرا مي‌گيرد كه‌ چگونه‌ از تحليل‌ و تلفيق‌ مواد خام‌ تاريخي‌ به‌ نتايج‌ علمي‌ برسد. به‌ عبارت‌ ديگر آموختن‌ روش‌ تاريخي‌ به‌ مورخ‌ كمك‌ مي‌كند تا از ميان‌ انبوهي‌ از مواد خام‌، مواد خام‌ معتبر را جدا كند و براساس‌ روش‌ تاريخي‌ از بررسي‌ آنها به‌ نتيجه‌ علمي‌ برسد. در حالي‌ كه‌ حتي‌ مطالعه‌كنندگان‌ جدي‌ تاريخ‌ كه‌ غيرحرفه‌اي‌ هستند، هيچ‌ معياري‌ براي‌ تشخيص‌ و تعيين‌ صحت‌ و سقم‌ رويدادهاي‌ يك‌ كتاب‌ تاريخي‌ ندارند و گاه‌ از آثار غيرموثق‌ و غيرمعتبر استفاده‌ مي‌كنند.

توانايي‌هاي‌ لازم :
دانشجوي‌ تاريخ‌ بايد نظم‌ و دقت‌ فراوان‌ داشته و توان‌ به‌ تصوير كشيدن و نقد كردن وقايع‌ تاريخي‌ را داشته‌ باشد. پايه‌ علم‌ تاريخ‌، فلسفه‌، زمين‌ آن‌ جغرافيا و ديوارهاي‌ آن‌ جامعه‌شناسي‌، اقتصاد، سياست‌ و فرهنگ‌ است‌ و دانشجوي‌ تاريخ‌ بايد با اين‌ علوم‌ آشنا باشد و از نتايج‌ آنها بهره‌ ببرد. فردي‌ مي‌تواند در رشته‌ تاريخ‌ موفق‌ شود كه‌ از پوسته‌ رويي‌ رويدادها عبور كرده‌ و مسائل‌ عميق‌تري‌ را درباره‌ آنها بفهمد و از ارتباط‌ بين‌ دو رويداد پي‌ به‌ رويداد سوم‌ ببرد و با ديدن‌ يك‌ رويداد به‌ علل‌ پنهان‌ و آشكار آن‌، اشاره‌ كند. همچنين‌ دانشجو بايد با ادبيات‌ فارسي‌ ، آمار و رياضي‌ آشنايي‌ داشته‌ باشد تا بتواند به‌ ياري‌ ادبيات‌ فارسي‌ هم‌ از منابع‌ گذشته‌ كه‌ رنگ‌ ادبي‌ دارند، استفاده‌ كند و هم‌ مفاهيم‌ تاريخي‌ را به خوبي‌ بيان‌ نمايد و به‌ ياري‌ آمار و رياضي‌ نيز، هرچه‌ بيشتر زبان‌ دستاوردهاي‌ علم‌ تاريخ‌ را كمـّي‌ كند و داده‌هاي‌ تاريخ‌ را در قالب‌ اعداد بيان‌ نمايد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
فارغ‌التحصيلان‌ دوره‌ كارشناسي‌ تاريخ‌ در وزارت‌ آموزش‌ و پرورش‌، وزارت‌ امور خارجه‌، وزارت‌ علوم‌، تحقيقات‌ و فناوري‌، وزارت‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامي‌، سازمان‌ موزه‌ها، مراكز اسناد ملي‌ و صداوسيما براي‌ بررسي‌ مسائل‌ تحقيقي‌ تاريخ‌ در حد تحقيقات‌ بين‌المللي‌ به‌ كار مشغول‌ مي‌شوند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

• دروس‌ پايه‌:

كليات‌ و مباني‌ علم‌ تاريخ‌، متون‌ تاريخي‌ به‌ زبان‌ فارسي‌، عربي‌ و خارجي‌، روش‌ تحقيق‌ ، تاريخ‌نگاري‌ و تحولات‌ آن‌ در ايران‌ و جهان‌، گاه‌شماري‌ و تقويم‌، مباني‌ تاريخ‌ اجتماعي‌ ايران‌، تاريخ‌ انديشه‌هاي‌ سياسي‌ در ايران‌ و اسلام‌، كليات‌ جغرافيا، مباني‌ جامعه‌شناسي‌، مباني‌ علم‌ سياست‌، فلسفه‌ تاريخ‌.

• دروس‌ اصلي‌ و تخصصي‌:

تاريخ‌ ايران‌ از ايلامي‌ها و آريايي‌ها تا پايان‌ دوره‌ هخامنشي‌، دوره‌ سلوكي‌ و اشكاني‌، تاريخ‌ ايران‌ در دوره‌ ساسانيان‌، تاريخ‌ تحولات‌ سياسي‌، اجتماعي‌، اقتصادي‌ و فرهنگي‌ ايران‌ (از ورود اسلام‌ تا پايان‌ حكومت‌ علويان‌ طبرستان‌، دوره‌ سلجوقيان‌، دوره‌ سامانيان‌، ديلميان‌، غزنويان‌، دوره‌ غوريان‌ و خوارزمشاهيان‌، دوره‌ حمله‌ مغول‌ و ايلخانان‌، از زوال‌ ايلخانان‌ تا آغاز حكومت‌ صفويان‌، دوره‌ افشاريان‌ و زنديان‌، آغاز دوره‌ قاجار تا انقلاب‌ مشروطيت‌، انقلاب‌ مشروطيت‌ تا انقراض‌ حکومت قاجاريه‌، از انقراض‌ قاجاريه‌ تا كودتاي‌ 28 مرداد 1332) ، انقلاب‌ اسلامي‌ و ريشه‌هاي‌ آن‌، تاريخ‌ تحولات‌ سياسي‌، اجتماعي‌، اقتصادي‌ و فرهنگي‌ جهان‌ اسلام‌ (از ميلاد پيامبر اكرم‌(ص‌) تا سال‌ 41 هجري‌، از سال‌ 40 هجري‌ تا 227 هـ . ق‌، از سال‌ 227 هـ . ق‌ تا سقوط‌ بغداد از قرن‌ هفتم‌ تا دهم‌ هجري‌)، تاريخ‌ تشيع‌، تاريخ‌ تحليلي‌ زندگاني‌ ائمه‌ معصومين‌(ع‌) ، تاريخ‌ عثماني‌ و خاورميانه‌، تاريخ‌ يونان‌ و رم‌، تاريخ‌ بيزانس‌، تاريخ‌ اروپا در قرون‌ وسطي‌، تاريخ‌ اروپا در قرون‌ جديد، تاريخ‌ اروپا از انقلاب‌ فرانسه‌ تا جنگ‌ جهاني‌ اول‌، تاريخ‌ اروپا از جنگ‌ جهاني‌ اول‌ تاكنون‌.

دانشگاه های پذیرنده : اراک ، ارومیه ، اصفهان ، الزهرا (س) – تهران ، بیرجند ، بین المللی امام خمینی (ره) قزوین ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، شهید بهشتی – تهران ، فردوسی – مشهد ، لرستان – خرم آباد ، یزد ، تبریز ، تربیت معلم تهران – تهران ، سیستان و بلوچستان – زاهدان.
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها :

هدف اين رشته تربيت متخصصان موردنياز لابراتوارهاي دندانپزشكي مراكز آموزشي، درماني دولتي و خصوصي است. افرادي كه با ساختن عضو مصنوعي براي كار ثابت مانند دندان مصنوعي (دندانپزشك، قالب دندان را تهيه مي‌كند و متخصص پروتزهاي دنداني براساس قالب، دندان را مي‌سازد) و عضو مصنوعي براي كار متحرك مانند پلاك‌هاي ارتودنسي در لابراتورهاي دندانسازي و كلينيك‌هاي دندانپزشكي حضوري فعال دارند.

توانايي‌هاي لازم :
تكنسين‌ پروتزهاي دنداني كاري حساس ودقيق است و نياز به دستاني توانمند و ماهر دارد. در اين رشته دروس فيزيك، شيمي و زيست‌شناسي داراي اهميت است و در نهايت داوطلبان بايد توجه داشته باشند كه هدف اين رشته تربيت تكنسين متخصص و كارآمد است و از همين رو، اين رشته تنها در مقطع كارداني ارائه مي‌شود.

موقعيت شغلي در ايران :
با توجه به توانمندي‌هايي كه دانشجوي اين رشته در طي تحصيل كسب مي‌كند، براحتي مي‌تواند جذب بازار كار شده و شغل مناسبي به دست بياورد.فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌توانند هم به صورت مستقل اقدام به تأسيس لابراتور كنند و هم در كلينيك‌هاي دندانپزشكي فعاليت نمايند زيرا هر دندانپزشك عمومي يا ارتودنتسيت بري ساخت دندان مصنوعي يا قالب‌هاي ارتودنسي بايد با يك تكنسين پروتزهاي دنداني فعاليت كند.

• درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

بيوشيمي نظري، آناتومي دندان نظري و عملي، آسيب‌شناسي، ميكروب‌شناسي نظري و عملي، بافت‌شناسي نظري و عملي، آناتومي عمومي نظري و عملي، بهداشت خانواده، فيزيك، پروتز كامل نظري و عملي، پروتز پارسيل، ارتودنسي نظري و عملي، استاتيك نظري و عملي، اوكلوژن نظري و عملي، لابراتوار اختصاصي، پروتزهاي اطفال و ارتودنسي نظري و عملي، مواد دندان نظري و عملي.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی تهران، شهید بهشتی- تهران
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

هدف اين رشته تربيت كاردان در گروه تكنولوژي پرتودرماني است. افرادي كه دانش لازم را در زمينه طرز توليد اشعه ايكس و مواد راديواكتيو و قوانين مربوط به آنها، انجام تكنيك‌هاي پرتودرماني و شيمي درماني، روش‌هاي حفاظت از اشعه ايكس و تشعشعات راديواكتيو فرا مي‌گيرند و پس از فارغ‌التحصيلي مي‌توانند در پرتودرماني‌هاي ساده و تخصصي و بخش‌ها و درمانگاه‌هاي پرتودرماني فعاليت كنند. گفتني است كه تفاوت اين رشته با تكنولوژي پرتوشناسي در اين است كه متخصص راديولوژي با استفاده از دستگاه‌هاي تصويربرداري، از اعضاي مختلف بدن تصويربرداري مي‌كند اما متخصص راديوتراپي، از اشعه براي درمان بيماري استفاده مي‌كند و اجراي عمليات درماني را برعهده دارد.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل:

• دروس پايه:

فيزيك عمومي، آناتومي، فيزيولوژي انساني، كمك‌هاي اوليه و مراقبت از بيمار، اصطلاحات و كليات پزشكي، بافت‌شناسي و آسيب‌شناسي.

• دروس اصلي و تخصصي:

آناتومي سطحي بدن، فيزيك تشعشع و مواد راديواكتيو، دستگاه‌هاي راديوتراپي، تكنيك‌هاي راديوتراپي، اصول محاسبات و برنامه‌ريزي در راديوتراپي، راديوبيولوژي و حفاظت در برابر پرتوهاي يونساز، تكنيك‌هاي راديوگرافي، تكنيك‌هاي پزشكي هسته‌اي، كارآموزي بيمارستاني، كارورزي.

با تولد اين تكنولوژي، بشر از پوست و گوشت گذشت و به اعماق شگفت‌انگيز بدن انسان راه يافت و توانست اجزاي بدن را بيشتر در معرض ديد و بررسي قراردهد.سخن از دانش‌ راديولوژي تشخيصي است كه در سال‌هاي اخير بسرعت پيشرفت كرده و امكانات تشخيص پزشكي را به طور غيرقابل تصوري به پيش رانده است. بي‌شك به كارگيري اين دانش‌، نياز به تخصص ويژه‌ دارد؛ تخصصي كه در رشته تكنولوژي پرتوشناسي آموزش داده مي‌شود. به عبارت ديگر، رشته تكنولوژي پرتوشناسي، نحوه تصويربرداري از اعضاي مختلف بدن را براي تشخيص پزشكي آموزش مي‌دهد.دانشجويان اين رشته در ابتدا دروس پايه از قبيل فيزيك، آناتومي و فيزيولوژي را مطالعه مي‌كنند و سپس دروس تخصصي تصويربرداري پزشكي را مي‌آموزند و در همين زمينه با دستگاه‌هاي تصويربرداري و نحوه كارشان آشنا مي‌شوند و پس از 2 سال مي‌توانند به عنوان كاردان تصويربرداري، در بخش‌هاي راديولوژي شروع به كار كنند.

گفتني است كه اگر مسؤول تكنولوژي راديولوژي، آموزش لازم را نديده باشد علاوه بر اينكه پرتوگيري بيمار را بالا مي‌برد و به او آسيب مي‌رساند، تصاوير مناسبي نيز از اعضاي بدن تهيه نمي‌كند. در نتيجه، دكتر راديولوژيست نمي‌تواند تفسير مناسبي از تصاوير داشته و از روي آنها تشخيص پزشكي دهد.تفاوت توانمندي‌هاي كاردان و كارشناس اين رشته نيز در آن است كه در تكنولوژي پرتوشناسي از دستگاه‌هاي متفاوتي استفاده مي‌شود و از اعضاي مختلف بدن تصويربرداري مي‌گردد. برخي از اين تصويربرداري‌ها ساده است؛ مثل تصويربرداري از دست، پا و انگشتان، اما برخي از تصويربرداري‌ها تداخلي است؛ مثل تصويربرداري از سيستم‌ گوارش، عروق و ادرار كه اين‌گونه‌ تصويربرداري‌ها، اختصاصي و نسبتاً دشوار مي‌باشد و نياز به دانش ويژه دارد. در اين ميان تصويربرداري‌هاي ساده بر عهده فارغ‌التحصيلان كارداني و تصويربرداري‌هاي تخصصي و كار با دستگاه‌هاي M.R.I و C.P بر عهده فارغ‌التحصيلان كارشناسي است.

توانايی های لازم :
كار راديولوژيست، يك كار بيمارستاني است. از همين رو دانشجوي اين رشته بايد حس كار در بيمارستان و با بيماران را داشته باشد. همچنين بايد بتواند درس‌هايي را كه در طول تحصيل به صورت تئوري فرا گرفته، در كار عملي مورد استفاده قرار دهد و در نهايت لازم است كه در درس‌هاي زيست‌شناسي، رياضي و فيزيك توانمند باشد. تسلط به درس‌هاي رياضي و فزيك تا جايي مهم است كه برخي از استادان راديولوژي معتقدند كه دانشجوي اين رشته بايد از بين داوطلبان گروه آزمايشي رياضي و فني انتخاب گردد. زيرا بدون آگاهي از اصول فيزيك كه بر مبناي آن، كار تصوير‌برداري انجام مي‌گيرد، امكان اشتباه در اين كار وجود دارد.

موقعيت شغلی در ايران :
كار راديولوژيست در مقطع كارداني و كارشناسي يك كار اجرايي است. البته كاردان اين رشته بيشتر تصويربرداري ساده مثل تصويربرداري از دست، پا و انگشتان را انجام مي‌دهد و كارشناسان اين رشته تصويربرداري اختصاصي يا تصويربرداري تداخلي مانند تصويربرداري از دستگاه گوارش يا عروق را بر عهده دارند. در ضمن كار با دستگاه‌هايي مثل توموگرافي و MRI در محدوده فعاليت كارشناس اين رشته است.در كل فارغ‌التحصيلان كارداني اين رشته در مؤسسه‌هاي تصويرنگاري و بيمارستان‌ها مي‌توانند به عنوان مسؤول آماده‌سازي دستگاه‌هاي مختلف راديوگرافي، انجام عمل راديولوژي، ظهور و ثبت كليشه‌هاي راديوگرافي فعاليت كنند.

درس‌های اين رشته در طول تحصيل:

• دروس پايه:

فيزيك عمومي، تشريح، فيزيولوژي انسان، بهداشت عمومي

• دروس اصلی:

كمك‌هاي اوليه و مراقبت از بيمار در بخش پرتوشناسي، تشريح استخوان و مفاصل، اصطلاحات پرتوشناسي و ترمينولوژي پزشكي.

• دروس تخصصی:

فيزيك پرتوها، فيزيك پرتوشناسي تشخصيص، راديوبيولوژي و حفاظت در برابر پرتوهاي يون‌ساز، روش‌هاي پرتوگاري، راديوگرافي با ماده حاجب، اصول تاريكخانه، اصول نگهداري و تعميرات مقدماتي دستگاه‌هاي پرتوشناسي، ارزيابي تكنيكي فيلم‌هاي پرتونگاري، كارآموزي بيمارستاني.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اردبیل ، ، ارومیه ، اصفهان ، اهواز ، ایران ، بابل ، بندرعباس ، شیراز ، ، کاشان ، کردستان – سنندج ، کرمان ، کرمانشا ه ، ، گیلان – رشت ، مازندران – ساری ، مشهد ، همدان ، یزد ،بیرجند ، رفسنجان ، زاهدان ، سمنان ، شهرکرد ، دانشکده پیراپزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران .
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

* دانشکده پیراپزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .

امروزه با توجه به نرخ رشد جمعيت، ضروري است كه قسمت عظيمي از كمبود پروتئين را از بخش شيلات تأمين نمود؛ يعني بايد از منابع آبي داخلي و آب‌هاي آزاد استفاده مطلوب كرد و به پرورش و صيد آبزيان و عمل‌آوري فرآورده‌هاي ماهي پرداخت. اين كار نياز به متخصصان كارآزموده‌اي دارد كه با علوم مختلف بيولوژي جانوري، گياهي و اكولوژي دريايي به عنوان منابع اصلي و زيربنايي شيلات آشنا باشند و نحوه تكثير و پرورش آبزيان و مسائل مربوط به صيد و صيادي و فرآورده‌هاي آبزيان را بدانند.رشته تكنولوژي شيلات به منظور اجراي همين امر مهم ايجاد شده است.

موقعيت شغلي در ايران :
اگر بخواهيم پرورش و صيد آبزيان از نظر كمي و كيفي داراي وضعيت مطلوبي باشد و اكوسيستم‌هاي آبي احياء گردد و توسعه يابد بايد از افرادي فني و كاردان براي پياده كردن طرح‌هاي شيلات و آبزيان ياري بگيريم.افرادي كه مي‌توانند در بخش اجرايي اداره تالاب‌ها، سازمان شيلات جهاد كشاورزي و به عنوان كاردان در ماهي سراها فعاليت نمايند.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

• دروس پايه :

رياضيات عمومي، شيمي عمومي، فيزيك و هواشناسي، گياه‌شناسي عمومي، جانورشناسي، اكولوژي، آمار و احتمالات، بهداشت و ايمني در كار

• دروس اصلي :

جامعه‌شناسي روستايي، شناخت و حمايت محيط‌زيست، قوانين و مديريت محيط‌زيست و شيلات آبزيان، ميكروبيولوژي عمومي، آلودگي محيط‌زيست، هيدروبيولوژي عمومي، اصول ناوبری

• دروس تخصصي :

ماهي‌شناسي عمومي، ليمنولوژي، اصول تكثير و پرورش آبزيان، بيماري‌ها و انگل‌هاي آبزيان،‌ روش‌هاي صد آبزيان، تغذيه ماهي، بهداشت و تكنولوژي فرآورده‌هاي شيلاتي،کارورزی

دانشگاه های پذیرنده : زابل ، علوم کشاورزی و منابع گرگان ، غرانتفاعی قشم ، غیر انتفاعی خزر محمود آباد

مقاطع تحصیلی :
دوره ها : روزانه , شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها :

جغرافيا؛ يعني كشور شناسي اين، ديدگاهي است كه در ذهن بسياري از دانش‌آموزان وجود دارد. زيرا دانش‌آموزان در كتاب جغرافياي خود،‌ بيش از هر چيز درباره وسعت،‌ محصولات و وضعيت آب و هواي كشورهاي مختلف مطالعه مي‌كنند. در حالي كه در رشته جغرافيا فقط يك درس در شاخه جغرافياي طبيعي،‌ تحت عنوان جغرافياي قاره‌ها وجود دارد و تمام مباحث اين رشته كاربردي و فني است.در يك كلام مي‌توان گفت كه موضوع جغرافيا مكان است و اين علم، مكان را تا جايي كه به زندگي انسان مربوط مي‌شود، مطالعه مي‌كند و در اين مطالعه سعي دارد سطح زمين را از نظر تمام ويژگي‌هاي آن مانند سردي و گرمي،‌ حاصلخيزي، سستي و سختي، شوري و شيريني، خشكي و رطوبت و هزاران ويژگي‌ ديگر بشناسد. به همين دليل مشاهده مستقيم زمين، روش اصلي مطالعه جغرافيا است. جغرافيا در مقطع‌ كارشناسي‌ در پنج شاخه‌ اصلي‌ جغرافياي‌ طبيعي‌، جغرافياي‌ انساني‌ ، كارتوگرافي‌، جغرافيا و برنامه‌ريزي شهري و جغرافياي‌ سياسي‌ ـ نظامي‌ ارائه‌ مي‌شود و هر يك‌ از گرايش‌هاي‌ جغرافياي‌ طبيعي‌ و انساني‌ داراي‌ شاخه‌‌هاي‌ متعددي‌ است‌. البته‌ تفاوت‌ هر گرايش‌ با گرايش‌ ديگر تنها در 8 واحد تخصصي‌ است‌ و به‌ همين‌ دليل‌ بسياري‌ از دانشگاه‌ها در دفترچه‌ راهنماي‌ آزمون‌ سراسري‌، گرايش‌هاي‌ موجود در دانشگاه‌ خود را ذكر نكرده‌ و تنها به‌ شاخه‌هاي‌ اصلي‌ جغرافيا كه‌ در آن‌ دانشگاه‌ تدريس‌ مي‌شود، اشاره‌ نموده‌اند.

• شاخه‌ جغرافياي‌ طبيعي:

جغرافياي‌ طبيعي‌ علمي‌ است‌ كه‌ محيط‌ طبيعي‌ و تأثير عوامل‌ و عناصر محيطي‌ بر زندگي‌ و فعاليت‌ انسان‌ را مطالعه‌ مي‌كند. اين‌ علم‌ در مقطع‌ كارشناسي‌ داراي‌ دو گرايش‌ ژئومورفولوژي‌ و آب‌ و هواشناسي‌ است‌.

• گرايش‌ ژئومورفولوژي:

ژئومورفولوژي‌ بيشتر به‌ پديده‌هاي‌ سطح‌ زمين‌ توجه‌ دارد؛ يعني‌ ريخت‌ يا چهره‌ زمين‌ را مطالعه‌ مي‌كند. به‌ همين‌ دليل‌ اين‌ علم‌ ارتباط‌ بسياري با زمين‌شناسي‌ دارد و تحت‌ تأثير يافته‌هاي‌ علم‌ زمين‌شناسي‌ است‌. چرا كه‌ ريخت‌ يا شكل‌ ظاهري‌ زمين‌، تبلور اتفاقات‌ درون‌ زمين‌ مي‌باشد. البته‌ زمين‌شناسي‌ بيشتر به‌ اعماق‌ و لايه‌هاي‌ دروني‌ زمين‌ مي‌پردازد اما ژئومورفولوژي‌ فرآيندهاي‌ بيروني‌ يا سطحي‌ زمين‌ را مطالعه‌ مي‌كند.

• دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ ژئومورفولوژي‌:

ژئومورفولوژي‌ مناطق‌ شهري‌، نقشه‌ها و نمودارهاي‌ ژئومورفولوژي‌، هيدرولوژي‌ كاربردي‌، كاربرد ژئومورفولوژي‌ در برنامه‌ريزي‌ شهري‌ و منطقه‌اي‌، تفسير نقشه‌ (توپوگرافي‌ و زمين‌شناسي‌)، پايان‌نامه‌.

• گرايش‌ آب‌ و هواشناسي‌ (اقليم‌):

رشته‌ آب‌ و هواشناسي‌ فرآيندهاي‌ حاكم‌ در داخل‌ جو از جمله‌ انرژي‌ و توزيع‌ آن‌ در سطح‌ سياره‌ زمين‌، حركات‌ جو و قانونمندي‌هاي‌ حاكم‌ بر اين‌ حركات‌ و تأثير اين‌ فعاليت‌ها را بر روي‌ زيست‌ و فعاليت‌ انسان‌ها، جانداران‌ و محيط‌ بي‌جان‌ سياره‌ زمين‌ مطالعه‌ مي‌كند. در اين‌ گرايش‌ بيشتر مسائل‌ آب‌ و هوا و تأثير عناصر و عوالم‌ اقليمي‌ در فعاليت‌ انسان‌ و مسائل‌ بهره‌برداري‌ از زمين‌ مثل‌ كشاورزي‌ مطرح‌ مي‌شود.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

• دروس‌ مشترك‌ در‌ شاخه‌هاي‌ مختلف جغرافيا:

جغرافياي‌ آب‌ها، جغرافياي‌ خاك‌ها، جغرافياي‌ زيستي‌، آب‌ و هواي‌ ايران‌، ژئومورفولوژي‌ ايران‌، منابع‌ و مسائل‌ آب‌ ايران‌، اصول‌ و روش‌هاي‌ برنامه‌ريزي‌ ناحيه‌اي‌، مباني‌ جغرافياي‌ جمعيت‌، مباني‌ جغرافياي‌ روستائي‌، مباني‌ جغرافياي‌ اقتصادي‌ (كشاورزي‌) ، مباني‌ جغرافياي‌ اقتصادي‌ (صنعت‌) ، حمل‌ و نقل‌ و انرژي‌، جغرافياي‌ سياسي‌، مباني‌ جغرافياي‌ شهري‌، جغرافياي‌ كوچ‌نشيني‌، پژوهش‌ ميداني‌ در جغرافيا (روش‌ تحقيق‌ عملي‌)، زمين‌ در فضا، رياضيات‌ ، آمار و احتمالات‌ ، منابع‌ و مآخذ جغرافياي‌ ايران‌، فلسفه‌ جغرافيا و جغرافياي‌ كاربردي‌، تاريخ‌ علم‌ جغرافيا، كارتوگرافي‌ (نقشه‌كشي‌)، نقشه‌برداري‌ (نظري‌ و عملي‌)، نقشه‌خواني‌، روش‌ تحقيق‌ (نظري‌) ، اصول‌ سنجش‌ از دور، كاربرد عكس‌هاي‌ هوايي‌ و ماهواره‌اي‌ در جغرافيا، كامپيوتر در جغرافيا، مباني‌ علم‌ جغرافيا، زمين‌شناسي‌ براي‌ جغرافيا، مباني‌ اقليم‌شناسي‌، آب‌ و هواي‌ كره‌ زمين‌، مباني‌ ژئومورفولوژي‌.

• دروس‌ اصلي‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌هاي‌ جغرافياي‌ طبيعي‌:

جغرافياي‌ قاره‌ها، جغرافياي‌ كواترنر، زمين‌شناسي‌ ايران‌، مسائل‌ جغرافيائي‌ مناطق‌ خشك‌ ايران‌، حفاظت‌ خاك‌، جنگل‌ و مرتع‌ و مسائل‌ آن‌ در ايران‌، جغرافياي‌ ناحيه‌اي‌ ايران‌ ، متون‌ جغرافياي‌ طبيعي‌ به‌ زبان‌ خارجي‌ ، جغرافياي‌ انساني‌ ايران‌، نقشه‌برداري‌ تكميلي‌، مباني‌ محيط‌ زيست‌، ژئومورفولوژي‌ اقليمي‌، كاربرد جغرافياي‌ طبيعي‌ در برنامه‌ريزي‌ شهري‌ و منطقه‌اي‌ (با تأكيد بر ايران‌).

• شاخه‌ كارتوگرافي:

كارتوگرافي‌ هنر، علم‌ و فن‌ تهيه‌ انواع‌ نقشه‌ براي‌ استفاده‌ در ساختار اقتصادي‌، فرهنگي‌، دفاع‌ ملي‌، روابط‌ بين‌الملل‌،تعليم‌ و تربيت‌، جهانگردي‌ و موارد متنوع‌ ديگر است‌. يعني‌ يك‌ جغرافيدان‌ به‌ ياري‌ نقشه‌، اطلاعات‌ دقيقي‌ درباره‌ موقعيت‌ها و پراكندگي‌ها به‌ دست‌ مي‌آورد. با توجه‌ به‌ اين‌ كه‌ ما صدها نوع‌ نقشه‌ داريم‌، مشخص‌ است‌ كه‌ تهيه‌ يك‌ نقشه‌ نياز به‌ مهارتي‌ خاص‌ دارد كه‌ اين‌ مهارت‌ را دانشجوي‌ شاخه كارتوگرافي‌ به‌ دست‌ مي‌آورد.

• دروس‌ پايه‌ و اصلي‌:

رياضيات‌ ، سنجش‌ از راه‌ دور، ژئومورفولوژي‌ ايران‌، جغرافياي‌ آب‌هاي‌ ايران‌، منابع‌ و مآخذ جغرافياي‌ ايران‌، متون‌ جغرافيايي‌ به‌ زبان‌ خارجي‌ ، جغرافياي‌ خاك‌ها، جغرافياي‌ نظامي‌ ايران‌، مباني‌ جغرافياي‌ سياسي‌، فلسفه‌ جغرافيا، زمين‌ در فضا، زمين‌شناسي‌ براي‌ جغرافيا، مباني‌ آب‌ و هواشناسي‌، جغرافياي‌ آب‌ها، ژئومورفولوژي‌ عمومي‌، جغرافياي‌ زيستي‌، كاربرد آمار در جغرافيا، جغرافياي‌ اقتصادي‌ عمومي‌، جغرافياي‌ جمعيت‌، جغرافياي‌ روستايي‌ (عمومي‌ و ايران‌)، جغرافياي‌ شهري‌ (عمومي‌ و ايران‌).

• دروس‌ تخصصي‌:

آمار و احتمالات‌، كامپيوتر، فيزيك‌ نور، كليات‌ جغرافياي‌ جهان‌، تئوري‌ خطاها، فتوگرامتري‌، تفسير عكس‌، هيدروگرافي‌، نقشه‌برداري‌، كارتوگرافي‌ رياضي‌، كارتوگرافي‌ موضوعي‌، عكاسي‌ و فن‌ چاپ‌، گرافيك‌، نقشه‌برداري‌ هيدروگرافي‌، پروژه‌ كارتوگرافي‌، كارتوگرافي‌ كامپيوتري‌، جغرافياي‌ خليج‌فارس‌، ژئودزي‌ عمومي‌، نجوم‌ ژئودزي‌، كارتوگرافي‌، متون جغرافيايي به زبان خارجي، جغرافياي آب‌هاي ايران، جغرافياي نظامي در ايران.

• شاخه‌ جغرافياي‌ انساني‌:

جغرافياي‌ انساني‌ به‌ عنوان‌ يكي‌ از شاخه‌هاي‌ مهم‌ علم‌ جغرافيا در دو گرايش‌ جغرافياي‌ شهري‌ و روستائي‌ در دانشگاه‌ها و مؤسسات‌ آموزش‌ عالي‌ كشورمان‌ ارائه‌ مي‌شود.

• گرايش‌ جغرافياي‌ شهري:

جغرافياي‌ شهري‌ به‌ مطالعه‌ مسائل‌ مهمي‌ از جمله‌ گسترش‌ شهرها، مسائل‌ اقتصادي‌ و جمعيتي‌ شهرها و بحث‌ روز جغرافياي‌ شهري‌؛ يعني‌ توريسم‌ مي‌پردازد. بررسي‌ نحوه‌ اشغال‌ فضا، نوع‌، تمركز و پراكندگي‌ مشاغل‌ در يك‌ شهر و چگونگي‌ جابه‌جايي‌ از محل‌ كار به‌ سكونت‌، ارتباط‌ شغل‌ و مسكن‌ و تأثيرات‌ متقابل‌ و چندجانبه‌اي‌ كه‌ ميان‌ اين‌ متغيرها برقرار است‌، در جغرافياي‌ اجتماعي‌ شهرها بررسي‌ مي‌شود.

• دروس‌ اصلي‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌هاي‌ مختلف جغرافياي‌ انساني‌:

جغرافياي‌ جمعيت‌ ايران‌، جغرافياي‌ روستائي‌ ايران‌، جغرافياي‌ شهري‌ ايران‌، جغرافياي‌ اقتصادي‌ ايران‌، حمل‌ و نقل‌ انرژي‌، اصول‌ علم‌ اقتصاد، نظريه‌هاي‌ اقتصادي‌ و اقتصاد توسعه‌، متون‌ جغرافياي‌ انساني‌ به‌ زبان‌ خارجي‌ ، نقشه‌ها و نمودارهاي‌ موضوعي‌ در جغرافياي‌ انساني‌، ويژگي‌هاي‌ جغرافياي‌ انساني‌ مناطق‌ خشك‌ ايران‌، جغرافيا و صنعت‌ توريسم‌، ويژگي‌هاي‌ جغرافيائي‌ كشورهاي‌ توسعه‌ يافته‌، ويژگي‌هاي‌ جغرافيائي‌ كشورهاي‌ اسلامي‌، ويژگي‌هاي‌ جغرافيائي‌ آسياي‌ ميانه‌، كاربرد جغرافياي‌ طبيعي‌ در برنامه‌ريزي‌ شهري‌ و روستائي‌، جغرافياي‌ تاريخي‌ (با تأكيد بر ايران‌).

• دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ جغرافياي‌ شهري‌ :

اقتصاد شهري‌، شهرها و شهرك‌هاي‌ جديد، روابط‌ متقابل‌ شهر و روستا با تأكيد بر ايران‌، اصول‌ و روش‌هاي‌ برنامه‌ريزي‌ شهري‌، برنامه‌ريزي‌ شهري‌ در ايران‌، كارگاه‌ برنامه‌ريزي‌شهري‌ و منطقه‌اي(روش‌ تهيه‌ تفسير طرح‌هاي‌ شهري‌ و منطقه‌اي‌)،پايان‌ نامه‌.

• گرايش‌ جغرافياي‌ روستايي‌:

اين‌ گرايش‌ به‌ بررسي‌ رابطه‌ شهر و روستا، برنامه‌ريزي‌ و توسعه‌ روستايي‌، نوسازي‌ و آينده‌ روستاها، روستاهاي‌ آينده‌،علل‌ و عوامل‌ مهاجرت‌ روستانشينان‌، بهداشت‌ و اوقات‌ فراغت‌ روستائيان‌، حفظ‌ محيط‌ زيست‌، نحوه‌ حمل‌ و نقل‌، كيفيت‌ زندگي‌ و وضعيت‌ اقتصادي‌ روستاها مي‌پردازد.
دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ جغرافياي‌ روستايي‌:
اصول‌ و روش‌هاي‌ برنامه‌ريزي‌ روستائي‌، اقتصاد روستائي‌، روابط‌ متقابل‌ شهر و روستا با تأكيد بر ايران‌، برنامه‌ريزي‌ روستائي‌ در ايران‌، كارگاه‌ برنامه‌ريزي‌ روستائي‌ (روش‌ تهيه‌ و تفسير طرح‌هاي‌ روستائي‌)، پايان‌ نامه‌.

• شاخه جغرافيا و برنامه‌ريزي‌ شهري:

شاخه‌ جغرافيا و برنامه‌ريزي‌ شهري‌ تلاش‌ مي‌كند تا با توجه‌ به‌ عوامل‌ انساني‌ و طبيعي‌ موجود در هر شهر، براي‌ مسائل‌ جمعيتي‌، اقتصادي‌ و زيست‌ محيطي‌ آن،‌ برنامه‌اي‌ بينديشد تا مطابق‌ اين‌ برنامه‌ مهندسين‌ معمار، عمران‌، سازه‌ و تأسيسات‌، بخش‌هاي‌ مختلف‌ شهر را طراحي‌ كرده‌ و مشكلات‌ شهر را حل‌ نمايند.

• شاخه‌ جغرافياي‌ سياسي‌ ـ نظامي:

اين‌ شاخه‌ از جغرافيا به‌ بررسي‌ نقش‌ عوامل‌ جغرافيايي‌ در سرنوشت‌ جنگ‌ها مي‌پردازد؛ عواملي‌ مثل‌ وضعيت‌ ارتفاعات‌، آب‌و هوا يا وضعيت‌ كشورهاي‌ همسايه‌ كه‌ مي‌تواند نقش‌ بسزايي‌ در سرنوشت‌ يك‌ جنگ‌ و در نتيجه‌ در وضعيت‌ سياسي‌ يك‌ كشور داشته‌ باشد.

• دروس‌ پايه‌ و اصلي‌:

تهيه‌ و تفسير نقشه‌هاي‌ هوا و اقليم‌، سازمان‌هاي‌ بين‌المللي‌، نظاميان‌ و سياست‌، مباني‌ و اصول‌

جغرافياي‌ نظامي‌، اصول‌ روابط‌ بين‌المللي‌، حقوق‌ اساسي‌ جمهوري‌ اسلامي‌ ايران‌، مقدمه‌اي‌ بر‌ روش‌ تحقيق‌ در جغرافيا، نقشه‌خواني‌، مباني‌ عكس‌هاي‌ هوايي‌، تفسير عكس‌هاي‌ هوايي‌، اصول‌ سنجش‌ از دور، آشنايي‌ با رسته‌هاي‌ نظامي‌، اطلاعات‌ و عمليات‌، طرح‌ و عمليات‌، اصول‌ آفند و پدافند.

• دروس‌ تخصصي‌:

آب‌ و هواي‌ مناطق‌ نظامي‌ ايران‌، تهيه‌ و تفسير نقشه‌هاي‌ ژئومورفولوژي‌، ژئومورفولوژي‌ ايران‌، جغرافياي‌ نظامي‌ ايران‌ ، مسائل‌ سياسي‌ و نظامي‌ ايلات‌ و عشاير ايران‌، جغرافياي‌ نظامي‌ تركيه‌ و عراق‌، جغرافياي‌ نظامي‌ كشورهاي‌ حاشيه‌ خليج‌فارس‌، جغرافياي‌ نظامي‌ افغانستان‌ و پاكستان‌، جغرافياي‌ نظامي‌ شوروي‌، مسائل‌ نظامي‌ و استراتژيك‌ معاصر، جغرافياي‌ سياسي‌ ايران‌، تاريخ‌ اجتماعي‌ و سياسي‌ ايران‌، جغرافياي‌ سياسي‌ خليج‌فارس‌، جغرافياي‌ اقتصادي‌ سياسي‌ جهان‌ سوم‌، جغرافياي‌ سياسي‌ جهان‌ اسلام‌، جنبش‌ها و نهضت‌هاي‌ سياسي‌ اسلام‌ در قرن‌ 20، هنر جنگ‌، سياست‌ خارجي‌ ايران‌، نقشه‌هاي‌ موضوعي‌، جغرافياي‌ آب‌هاي‌ ايران‌، متون‌ جغرافيا به‌ زبان‌ خارجي‌ .

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
آمار و مباني‌ رياضي‌ در رشته‌ جغرافيا اهميت‌ ويژه‌اي‌ دارد زيرا تهيه‌ مدل‌هاي‌ مختلف‌ و نمايش‌ آنها مانند محاسبه‌ سطح‌ جزر و مد دريا، محاسبه‌ بارش‌ باران‌ يا محاسبه‌ آب‌هاي‌ زيرزميني‌ از طريق‌ علم‌ آمار و احتمالات‌ و زبان‌ رياضي‌ ممكن‌ است. همچنين هندسه‌ و رياضي‌ دو پايه‌ مهم‌ گرايش‌ كارتوگرافي‌ است‌ و به‌ همين‌ دليل‌ به‌ اعتقاد بسياري‌ از استادان رشته‌ جغرافيا بهتر است‌ كه‌ براي‌ اين‌ گرايش‌ از بين‌ داوطلبان‌ گروه‌ رياضي‌ فيزيك‌ دانشجو پذيرفته‌ شود. علاوه‌ بر هندسه‌ و رياضي‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بخصوص‌ دانشجوي‌ جغرافياي‌ انساني‌ بايد به‌ علوم‌ اجتماعي‌ علاقه‌مند بوده‌ و درك‌ خوبي‌ از مسائل‌ اجتماعي‌ داشته‌ باشد تا بتواند مسائل‌ اجتماعي‌ و جمعيتي‌ شهر را بررسي‌ كرده‌ و راه‌ حل‌هاي‌ مناسبي‌ براي‌ مشكلات‌ موجود ارائه‌ دهد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :

فارغ‌التحصيلان گرايش‌ آب‌ و هواشناسي‌ مي‌توانند در سازمان‌ هواشناسي‌، وزارت‌ نيرو، وزارت‌ جهاد كشاورزي‌، سازمان‌ حفاظت‌ از محيط‌ زيست‌، شهرداري‌ها، ستاد حوادث‌ غيرمترقبه‌ وزارت‌ كشور و مراكز نظامي‌ مشغول‌ به‌ كار شوند. دانشجويان‌ گرايش‌ ژئومورفولوژي‌ نيز مي‌توانند در وزارت‌ جهاد كشاورزي‌ مشغول‌ به‌ كار گردند. مؤسسه‌ تحقيقات‌ آبخيزداري‌ جهاد كشاورزي‌ نيز كه‌ لايه‌هاي‌ سطحي‌ زمين‌ را براي‌ كنترل‌ فرسايش‌ مطالعه‌ مي‌كند، مركز مناسبي‌ براي‌ جذب‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ است‌ و در نهايت‌ بايد به‌ سازمان‌ زمين‌شناسي‌ به‌ عنوان‌ يكي‌ ديگر از مراكز اشتغال‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ اشاره‌ نمود. فارغ‌التحصيلان‌ كارتوگرافي‌ نيز مي‌توانند در مراكز متعددي‌ مانند سازمان‌ نقشه‌برداري‌ كشور، سازمان‌ جغرافياي‌ نيروهاي‌ مسلح‌ و وزارتخانه‌هاي‌ نيرو و معادن‌ مشغول‌ به‌ كار شوند. فارغ‌التحصيلان‌ جغرافياي‌ انساني‌ مي‌توانند به‌ عنوان‌ محقق‌ در سازمان‌ برنامه‌ و بودجه‌، بنياد مسكن‌ انقلاب‌ اسلامي‌، بنياد مستضعفان‌ و جانبازان‌، سازمان‌ جغرافيايي‌ نيروهاي‌ مسلح‌، سازمان‌ محيط‌ زيست‌، شهرداري‌ها و وزارتخانه‌هاي‌ آموزش‌ و پرورش‌، مسكن‌ و شهرسازي‌، كشور، جهاد كشاورزي‌، معادن‌ و فلزات‌، دفاع‌ و نفت‌ مشغول‌ به‌ كار شوند و در بخش‌ بازاريابي‌ كارخانجات‌ كشور فعاليت‌ كنند. همچنين‌ در حال‌ حاضر در اكثر كشورهاي‌ جهان‌ ، افرادي‌ كه‌ در صنعت‌ توريسم‌ كار مي‌كنند، فارغ‌التحصيل‌ جغرافياي‌ شهري‌ هستند. چون‌ بخش‌ مهمي‌ از دروس‌ جغرافياي‌ شهري‌ در زمينه‌ توريسم‌ است. استانداري‌ها و شهرداري‌ها نيز از مراكز اصلي‌ فعاليت‌ فارغ‌التحصيل‌ جغرافياي‌ شهري‌ مي‌باشد. جغرافياي‌ نظامي‌ نيز در مقطع‌ ليسانس‌ يك‌ رشته‌ كاربردي‌ است‌. به‌ همين‌ دليل‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ به راحتي‌ جذب‌ سازمان‌هاي‌ نظامي‌، انتظامي‌ و سياسي‌ مي‌شوند‌ و در مراكزي‌ مانند ستادهاي‌ تخصصي‌ و عمومي‌ و مراكز مطالعات‌ جغرافيايي‌ نيروهاي‌ مسلح‌ و دفتر مطالعات‌ منطقه‌اي‌ وزارت‌ امور خارجه‌ فعاليت‌ مي‌كنند.

دانشگاه های پذیرنده : ارمیه ، اصفهان ، تبریز ، تربیت معلم تهران ، تریبت معلم سبزوار ، تهران ، رازی – کرمانشاه ، زابل ، زنجان ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، شهید بهشتی – تهران ، شهید چمران – اهواز ، فردوسی – مشهد ، مازندران – بابلسر ، یزد ، امام حسین (ع) – تهران ، غیرانتفاعی طبرستان – چالوس ،
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی ، پیام نور ، غیر انتفاعی
شاخه ها : کارتوگرافی ، جغرافیای طبیعی ، جغرافیای انسانی ، جغرافیای سیاسی – نظامی ، جغرافیا و برنامه ریزی شهری .

 ديجيتالي شدن هنرهاي گرافيكي، پتانسيل‌های بيشتری را در صنعت چاپ نمايان ساخته است. نوآوریهای جديد و مهم در عرصه فن‌آوری ديجيتال، باعث كوتاه شدن مسير انتقال و تكامل صنعت چاپ از مهارت‌های اوليه و فعلی آن به سوی فن‌آوریهای جديد شده است.

سيستم‌هاي چاپ ديجيتالي، دستگاه‌هاي چاپ با قابليت‌ چاپ مستقيم تصاوير، فن‌آوري چاپ غيرضربه‌اي، چاپ در زمان نياز و ...، همگي نشان دهنده تجهيزات و امكانات جديد و بازارهاي جديد صنعت چاپ است. از همين‌رو امروزه صنعت چاپ را نمي‌توان همچون گذشته به روش استاد و شاگردي فرا گرفت و لازم است مدير يك چاپخانه يا ناظر چاپ، اين صنعت مهم و حياتي را كه هم جنبه فني و هم جنبه هنري دارد، به صورت آكادميك بياموزد.

وزارت علوم، تحقيقات و فناوري بر پايه همين نياز، در سال گذشته، رشته چاپ را به عنوان يكي از رشته‌هاي گروه آزمايشي هنر در دانشگاه هنر ارائه كرد.در رشته چاپ، دانشجويان با سه مرحله پيش از چاپ، چاپ و پس از چاپ آشنا مي‌شوند و در نهايت مي‌توانند يك محتواي گرافيكي يا بصري را بر روي يك محصول فيزيكي پياده سازند.

به عبارت ديگر، فارغ‌التحصيل اين رشته در مرحله قبل از چاپ؛ يعني مرحله‌اي كه طراح آماده چاپ مي‌شود، با طراح‌ همكاري مي‌كند تا طرحي مناسب براي چاپ ارائه دهد؛ زيرا برخي از اوقات يك گرافيست، طرحي را ارائه مي‌دهد كه روي كاغذ يا كامپيوتر بسيار جالب است، امّا پياده‌سازي آن يا عملي نيست يا مقرون به صرفه نمي‌باشد و يا در زمان كوتاه موردنظرِ مشتري، امكان‌پذير نيست.

دانش‌آموخته اين رشته در مرحله چاپ نيز مي‌داند كه چگونه پارامترهاي مختلف را رعايت كند تا قدم به قدم كار با كيفيت مطلوب توليد شود و ضمن رعايت كيفيت و راندمان بالا، زمان آماده‌‌سازي كاهش يافته و از ضايعات جلوگيري گردد و با كمترين هزينه به نيازهاي متنوع مشتريان پاسخ داده شود.

• موقعيت‎ شغلی رشته چاپ:

فارغ‌التحصيل اين رشته در مرحله پس از چاپ نيز به مجموعه فعاليت‌هاي متنوع اين مرحله از جمله ورني زني، سلفون كشي، دايكات،‌ برش، قالب‌سازي، طلاكوبي و مواد مصرفي آنها مديريت و نظارت دارد.

• توانايي‎های لازم :

در تمام كشورهاي دنيا، دپارتمان‌هاي چاپ در دانشكده‌هاي هنري قرار دارد؛ زيرا آنچه دانشجويان در رشته چاپ مي‌آموزند،‌ ساخت ماشين‌آلات چاپ نيست كه در دانشكده‌هاي فني آموزش داده ‌شود.

كارشناس چاپ مي‌آموزد كه چگونه فرآيند توليد يك كار چاپي از مرحله قبل از چاپ؛ يعني مرحله‌اي كه طرح مشخص مي‌شود تا مرحله پايان چاپ و هنگامي كه كار براي توزيع آماده مي‌شود، بخوبي انجام گيرد؛ كاري كه نياز به آشنايي با طراحي و گرافيك دارد؛ يعني مدير يك چاپخانه هنگامي كه يك طرح به او ارائه مي‌شود، بايد بتواند طرح را درك كرده و با آن ارتباط برقرار كند.

به عبارت ديگر، فارغ‌التحصيل اين رشته بايد با فارغ‌التحصيلان ساير رشته‌هاي هنري زبان مشترك داشته باشد. اما اين به معناي آن نيست كه چاپ يك رشته ‌هنري است. چاپ مجموعه‌اي از هنر و صنعت است و دانشجويان هر پنج گروه آزمايشي در صورت علاقه‌مندي به فرآيند چاپ و داشتن يك پايه هنري مي‌توانند در اين رشته موفق شوند.

• موقعيت شغلی رشته چاپ در ايران :

فارغ‌التحصيلان رشته چاپ‌ با شناخت خصوصيات هر يك از سيستم‌هاي چاپي و تقدم و تأخر عملكرد هر يك از آنها،‌ تأثير بسزايي در كيفيت محصولات چاپي و در نهايت در پيشبرد توسعه اجتماعي خواهند داشت؛ زيرا صنف چاپ به عنوان صنعت ميان رشته‌اي، به نحوي با همه فرآوري‌‌هاي صنعتي و محصولات كشاورزي و نيز بازاريابي داخلي و خارجي و همچنين تمام جنبه‌هاي توسعه اجتماعي سر و كار دارد و در واقع يكي از پايه‌هاي مهم موفقيت در رشته‌هاي ياد شده و جنبه‌هاي مختلف حيات جامعه است.

به عبارت ديگر، فارغ‌التحصيلان چاپ مي‌توانند در عرصه‌هاي مختلف صنعتي و فرهنگي حضور فعالي داشته باشند. براي مثال در سال تحصيلي 84- 83 تعداد 797 عنوان كتاب درسي با شمارگان بيش از 167 ميليون جلد چاپ شد و در اختيار دانش‌آموزان قرار گرفت. بدون شك فرآيند چاپ اين كتاب‌ها كه اكثراً تمام رنگي بوده و هر ساله تا حدودي نيز تغيير مي‌كنند، بسيار پيچيده و تخصصي است و نياز به مديران توليد و كارشناسان متخصص چاپ بسيار ماهر و با تجربه دارد.

چون فرآيند چاپ بايد به گونه‌اي انجام گيرد كه در كوتاهترين زمان و با كمترين هزينه، كتاب‌ها بدون غلط، با كيفيت بالا و يكسان و در تيراژ ميليوني چاپ شود.همچنين مي‌توان به چاپ روزنامه‌ها و نشريات كثيرالانتشار اشاره كرد كه يك كار صنعتي است. ناظران چاپ اين گونه رسانه‌ها و همچنين مديران چاپخانه‌ها بايد متخصص رشته چاپ باشند تا چاپخانه‌ها بهترين بازدهي را داشته باشند. نيازي كه در حال حاضر نيزكاملاً احساس مي‌شود.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل

• دروس پايه:

رياضيات و آمار، شيمي عمومي، طراحي پايه، فيزيك، مباني كامپيوتر و اينترنت، مباني هنرهاي تجسمي، رسم فني عمومي و پرسپكتيو، روش تحقيق، عكاسي پايه، آشنايي با هنر و تمدن ايران، آشنايي با هنر و تمدن جهان

• دروس اصلی:

كارگاه عكاسي رنگي، كارگاه گرافيك، گرافيك كامپيوتر، صفحه‌آرايي، طراحي بسته‌بندي، طراحي و چاپ اوراق بهادار، كارآموزي

• دروس تخصصی:

آزمايشگاه مواد، تاريخ فناوري چاپ، استاندارد‌شناسي صنعت چاپ، مروري بر روش‌هاي چاپ، زبان تخصصي، تكنولوژي بسته‌بندي، تكنولوژي صحافي، كارگاه چاپ افست، ليتوگرافي، شناخت كاغذ و مركب، اقتصاد چاپ و بازاريابي چاپ، قوانين و مقررات چاپ، كارگاه چاپ ديجيتال، كارگاه چاپ فلكسو، كارگاه چاپ گراور، كارگاه چاپ سيلك اسكترين، طرح و رساله

يك چرتكه، يكي دو دفتر و يك قلم، ابزار كار آن‌ها بوده است تا حساب دخل و خرج يك واحد اقتصادي را ثبت كنند و به وضعيت مالي آن سر و سامان ببخشند.اين افراد در قديم عنوانشان ميرزا بود. بعدها دفتردار نام گرفتند و امروزه به نام حسابدار فعاليت مي‌كنند. البته نسل جديد به جاي چرتكه از ماشين حساب يا ماشين‌هاي الكترونيكي استفاده مي‌كنند و سرو كارشان با كامپيوتر است اما اين پيشرفت، بيشتر شامل ابزار كار مي‌شود نه نوع كار، چون آن‌ها حسابداري را فني تجربي مي‌دانند كه بايد به روش استاد و شاگردي فرا گرفت و نيازي به تحصيلات دانشگاهي ندارد.حال سؤال اينجاست كه اگر حسابداري نياز به تحصيلات دانشگاهي ندارد، چرا از سال 1345 رشته حسابداري در آموزشگاه عالي حسابداري شركت ملي نفت ايران و سپس در دانشگاه تهران داير گرديد و امروزه نيز در بسياري از دانشگاه‌هاي دولتي و غيردولتي تدريس مي‌شود؟ آيا مي‌توان گفت كه حسابداري در مفهوم امروزين آن با دفترداري متفاوت است؟در پاسخ بايد گفت كه حسابداري‌ يك‌ سيستم است‌ كه‌ در آن‌ فرآيند جمع‌آوري‌، طبقه‌بندي‌، ثبت‌، خلاصه‌ كردن‌ اطلاعات‌ و تهيه‌ گزارش‌هاي‌ مالي‌ و صورت‌هاي‌ حسابداري‌ در شكل‌ها و مدل‌هاي‌ خاص‌ انجام‌ مي‌گيرد. تا افراد ذي‌نفع‌ درون‌ سازماني‌ مثل‌ مديران‌ سازمان‌ يا برون‌سازماني‌ مثل‌ بانك‌ها، مجمع‌ عمومي‌ سازمان‌ مورد نظر يا مقامات‌ مالياتي‌ بتوانند ازاين‌ اطلاعات‌ استفاده‌ كنند. به‌ همين‌ دليل‌ فردي‌ كه‌ تحصيلات‌ دانشگاهي‌ ندارد، بيشتر دفتردار است‌ تا حسابدار. چرا كه‌ گزارش‌هاي‌ اين‌ دسته‌ از افراد مطابق‌ استاندارد نيست‌ و پردازش‌ كافي‌ نمي‌شود و بيشتر تراز حساب‌ها مي‌باشد. براي‌ مثال‌ يك‌ حسابدار تجربي‌ نمي‌تواند به راحتي‌ بين‌ دارايي‌ كوتاه‌ مدت‌ و بلند مدت‌ تفاوت‌ قائل‌ شود يا نمي‌داند كه‌ چگونه‌ بايد معاملات‌ ارزي‌ را در دفاتر ثبت‌ كند. از سوي‌ ديگر يك‌ حسابدار متخصص‌، در آينده‌ مي‌تواند مدير مالي‌ يك‌ سازمان‌ يا شركت‌ گردد؛ يعني‌ مي‌تواند به‌ مديريت‌ يك‌ شركت‌ ايده‌ بدهد كه‌ منابع‌ موجودش‌ را در چه‌ راه‌هايي‌ سرمايه‌گذاري‌ نمايد تا استفاده‌ بهينه‌ كند يا اگر شركت‌ به‌ منابع‌ مالي‌ جديد نياز داشت‌ يك‌ مدير مالي‌ براساس‌ دانش‌ آكادميك‌ خود مي‌تواند بگويد كه‌ از چه‌ طريقي‌ بايد تأمين‌ مالي‌ كرد در حالي‌ كه‌ مجموع‌ اين‌ فعاليت‌ها خارج‌ از توانايي‌ يك‌ حسابدار تجربي‌ است‌.

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
رشته‌ حسابداري‌ از جمله‌ رشته‌هايي‌ است‌ كه‌ از داوطلبان‌ سه‌ گروه‌ آزمايشي‌ رياضي‌ و فني‌، علوم‌تجربي‌ و علوم‌انساني‌ دانشجو مي‌پذيرد و در آزمون‌ هر سه‌ گروه‌ نيز درس‌ رياضي‌ به‌ عنوان‌ مهمترين‌ درس‌ اين‌ رشته‌ مطرح‌ است‌. در واقع‌ داشتن‌ شم‌ رياضي‌ در رشته‌ حسابداري‌ از اهميت‌ بسياري‌ برخوردار است‌. همچنين‌ يك‌ حسابدار بايد بتواند به خوبي‌ گزارش‌ كارهاي‌ خود را ارائه‌ دهد. بنابراين‌ بايد به ادبيات‌ فارسي‌ مسلط‌ بوده‌ و نگارش‌ خوبي‌ داشته‌ باشد. همچنين‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد تحمل‌ ساعت‌ها كار در پشت‌ يك‌ ميز و صندلي‌ و سروكار داشتن‌ با اعداد و ارقام‌ را داشته‌ و دقيق‌ و منظم‌ باشد تا در جمع‌‌بندي‌ اعداد و ارقام‌ دچار مشكل‌ نگردد و در نهايت اين كه يك حسابدار براي موفقيت در اين دنياي پر از رقابت و تغيير و تحول بايد خلاق، مبتكر، صبور و منضبط باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
فرصت‌هاي‌ شغلي‌ يك‌ حسابدار بسيار گسترده‌ است‌ و از پايين‌ترين‌ سطح‌ تا بالاترين‌ سطح‌ را در بر مي‌گيرد. به همين دليل با اين‌ كه‌ در دانشگاه‌هاي‌ مختلف‌ كشور اعم‌ از دولتي‌، غيرانتفاعي‌ و آزاد، دانشجويان‌ بسياري‌ در رشته‌ حسابداري‌ تحصيل مي‌كنند اما تعداد فارغ‌التحصيلان‌ بيكار اين‌ رشته‌ از بيشتر رشته‌ها كمتر است‌. چون‌ از يك‌ مؤسسه‌ كوچك‌ گرفته‌ تا بزرگترين‌ كارخانه‌هاي‌ كشور حداقل‌ براي‌ تهيه‌ اظهارنامه‌ مالياتي‌ به‌ حسابدار نيازمند هستند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل‌ :

• دروس‌ پايه‌:

روانشناسي‌ عمومي‌، جامعه‌ شناسي‌، اصول‌ علم‌ اقتصاد، رياضيات‌ پايه‌، رياضيات‌ كاربردي‌، آمار كاربردي‌، مباني‌ كاربرد كامپيوتر، پژوهش‌ و عمليات‌، مديريت‌ توليد، حقوق‌ بازرگاني‌، پول‌ و ارز بانكداري‌ ، مباني‌ سازمان‌ مديريت‌، توسعه‌ اقتصادي‌، ماليه‌ عمومي‌، روش‌ تحقيق‌.

• دروس‌ اصلي‌ و تخصصي‌:

اصول‌ حسابداري‌، حسابداري‌ ميانه‌، حسابداري‌ پيشرفته‌، حسابداري ‌صنعتي‌، حسابرسي‌، حسابداري‌ مالياتي‌، اصول‌ تنظيم‌ و كنترل‌ بودجه‌، مديريت‌ مالي‌، مباحث‌ جاري‌ حسابداري‌ ، متون‌ حسابداري‌.

مقاطع تحصیلی : کارشناسی ، کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی ،غیر انتفاعی ، پیام نور
گرایش: دولتی ، حسابرسی ، مالیاتی

کارشناسی حسابداری (3 گرایش)

رشته حسابداری برحسب مشاغلی که فارغ التحصیلان آن در بازار کار عهده دار می شوند به سه حوزه حسابداری دولتی، مالیاتی، حسابداری عمومی (حسابرسی) تقسیم می کنند:

1-     تعریف و هدف:

تعریف مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش دولتی:

مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش دولتی یکی از رشته های آموزش عالی است که هدف آن آموزش و تربیت کارشناسان مالی و محاسباتی در نظام مالی دولتی می باشد.

هدف مقع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش دولتی:

تامین نیروی انسانی متخصص مالی و محاسباتی وزارت امور اقتصادی و دارائی و سایر دستگاههای اجرائی از رده های شغلی، حسابدار، حسابرس، حسابرس مسئول، کارشناس مالی، معاون ذیحساب، ذیحساب و سایر مشاغل تخصصی و مدیریت مالی در وضعیت مطلوب با تحصیلات دانشگاهی در مقطع کارشناسی میباشد.

تعریف مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش مالیاتی:

مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش مالیاتی یکی از رشته های آموزش عالی است که هدف آن آموزش و تربیت متخصصان و کارشناسان مالی و مالیاتی در سطوح مختلف سازمان تشخیص و وصول مالیاتها میباشد.

هدف مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش مالیاتی:

فارغ التحصیلان مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش مالیاتی توانائی لازم را برای احراز مشاغل و ایفای نقشهای زیر در وزارت امور اقتصادی و دارائی خواهند داشت:

ممیز – سرممیز – ممیز کل – کارشناس و حسابرس مالی و مالیاتی و سایر مشاغل ستادی و غیره در حوزه های فنی – مالی – اداری وزارت امور اقتصادی و دارائی و سایر ارگانهای وابسته به شرط کسب تجربه تدریجی و قابلیتهای لازم تا سطوح مدیریت.

تعریف مقطع کارشناسی حسابداری با گرایش حسابرسی:

مقطع کارشناسی حسابداری یکی از رشته های آموزش عالی است که هدف آن آموزش و تربیت حسابرسان متخصص، در کلیه زمینه های حسابرسی فعالیت واحدهای اقتصادی بخش عمومی میباشد.

هدف مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش حسابرسی:

نقش حسابرسان در نظام اقتصادی یک کشور بسیار حساس بوده و بطور کلی بعنوان:

الف – یک کارشناس مالی متخصص در امور مالی

ب – ناظر بر فعالیتهای مالی یک مجموعه

ج – متعمد سایر ارگانهای ذیربط در فعالیهای یک مجموعه در قالب زبان مالی در هر نظام اقتصادی حضور دارند. فعالیتهای پیچیده و گوناگون مالی و ورود ماشینهای پیشرفته محاسب در صحنه اقتصادی، تجزیه و تحلیل عملکرد مدیران، ابعاد جدیدی را در حوزه این رشته ایجاد نموده است. لذا در جامعه ما نیز براساس و توجه به این روند و نیازهای فعلی  و آتی، حسابرسان مورد نظر میبایست تحت تعلیم و تربیت قرار گیرند. بطوریکه بتوانند پس از فراغت از تحصیل و طی مدارج مربوطه در مشاغل ذیل ایفای وظیفه نمایند:

کمک حسابرس- حسابرس – مدیر گروه – سرپرست چند گروه – مدیر فنی – مدیر مسئول.

2-     طول مقطع تحصیلی و شکل نظام:

طول متوسط مقطع تحصیلی کارشناسی رشته کارشناسی حسابداری با گرایشهای دولتی، مالیاتی و حسابرسی 4 تا 6 سال است و کلیه دروس آن در حداقل نه ترم برنامه ریزی شده است. طول هر ترم 17 هفته فعال آموزشی است هر واحد درسی بصورت نظری 17 ساعت خواهد بود. دانشجویان از سال دوم تحصیل روزانه کارآموزی داشته و بعد از ظهرها به تحصیل مشغول خواهند بود.

3-     واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این رشته 135 واحد بشرح زیر می باشد:

دروس عمومی                         20 واحد

دروس پایه                             49 واحد

دروس اصلی تخصصی              53 واحد

دروس خاص گرایش دولتی          13 واحد

دروس خاص گرایش گرایش مالیاتی 13 واحد

دروس خاص گرایش حسابرسی     13 واحد

4-     نقش و توانائی:

- بنابراین طبیعت واحدهای گذرانده شده و کار اموزی های ضمن تحصیل، این فارغ التحصیلان در مشاغل تعریف شده حسابداری قابلیت انجام کارهای زیر خواهند داشت.

      -  انجام کلیه امور حسابداری در موسسات بازرگانی، بانکها

      - واحدهای تولیدی و صنعتی

      - اشتغال به حرفه حسابرسی در موسسات حسابرسی

      - طرح و اجرای سیستمهای مالی در موسسات بازرگانی وصنعتی

      - فارغ التحصیلان این دوره پس از کسب تجربه کافی میتوانند در سطوح مختلف مدیریت مالی و حسابداری و     حسابرسی انجام وظیفه نمایند.

دروس پایه کارشناسی حسابداری

* دروس فوق علاوه بر زمان پیش بینی در بخش نظری دارای ساعات کار عملی نیز هستند.

دروس تخصصی

دروس خاص مقطع کارشناسی حسابداری با گرایش مالیاتی

* درس فوق علاوه بر زمان پیش بینی شده در بخش نظری دارای ساعات کار علمی نیز می باشد.

دروس خاص مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش حسابرسی

* درس فوق علاوه بر زمان پیش بینی شده در بخش نظری دارای ساعات کار علمی نیز می باشد.

دروس خاص مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش دولتی

* دروس فوق علاوه بر زمان پیش بینی شده در بخش نظری دارای ساعات کار عملی نیز هستند.

در دانشگاههای که حسابداری به صورت گرایشی نیست شکل و فرم واحدها اندکی متفاوت است و برای توجه و دقت بیشتر و همپنین آشنای با ترکیب آنها، این جداول نیز آورده شده است.

دروس پایه

دروس تخصصی

هرگاه خداوند بنده‌ای را گرامي كند،‌ او را در برپا داشتن حق (در ميان مردم) ياری میكند.اين كلام امير‌المؤمنان، رساتر از هر جمله ديگري بيانگر ارزش علم حقوق است. علمي كه با حمايت از قانون و دفاع از حقوق محرومان، تلاش مي‌كند تا در جامعه حق و عدالت حاكم شود. در معرفي اين علم بايد گفت كه هرگونه‌ روابط‌ اجتماعي‌ كه‌ آثار حقوقي‌ از آن‌ ايجاد شود، موضوع‌ علم‌ حقوق‌ قرار مي‌گيرد. اين‌ روابط‌ مي‌تواند مربوط‌ به‌ روابط‌ دولت‌ و مردم‌ باشد كه‌ به‌ حقوق‌ عمومي‌ معروف‌ است‌ يا شامل‌ روابط‌ خصوصي‌ مردم‌ گردد كه‌ حقوق‌ خصوصي‌ ناميده‌ مي‌شود. به‌ عبارت‌ ديگر حقوق‌ عمومي‌ شامل‌ حقوق‌ قواي‌ سه‌گانه‌ كشور، حاكميت‌ و آنچه‌ كه‌ مربوط‌ به‌ اداره‌ كشور است‌، مي‌شود و حقوق‌ خصوصي‌ به‌ روابط‌ بين‌ خود مردم‌ مي‌پردازد كه‌ مهمترين‌ آنها روابط‌ تجاري‌ است‌ كه‌ عامل‌ ايجاد رشته‌ حقوق‌ تجارت‌ شده‌ است‌ يا مسائل‌ مربوط‌ به‌ حقوق‌ مدني‌ است‌ كه‌ از آن‌ جمله‌ مي‌توان‌ به‌ اموال‌، مالكيت‌، قراردادها، مسؤوليت‌هايي‌ كه‌ اشخاص‌ در خطاهايي‌ كه‌ مرتكب‌ مي‌شوند برايشان‌ به‌ وجود مي‌آيد مثل‌ مسؤوليت‌ ناشي‌ از حوادث‌، قواعد مربوط‌ به‌ ارث‌، وصيت‌، ولادت‌، اقامتگاه‌ اشخاص‌ و ده‌ها مورد ديگر اشاره‌ كرد. همچنين‌ شاخه‌اي‌ از حقوق‌ به‌ روابط‌ بين‌المللي‌ مي‌پردازد كه‌ خود به‌ دو بخش‌ حقوق‌ روابط‌ بين‌الملل‌ عمومي‌ و خصوصي‌ تقسيم‌ مي‌شود كه‌ حقوق‌ روابط‌ بين‌الملل‌ عمومي‌ به‌ روابط‌ بين‌ دولت‌ها و سازمان‌هاي‌ بين‌المللي‌ مي‌پردازد.

توانايي‌هاي‌ لازم :
جسارت‌، قدرت‌ استدلال‌، خلاقيت‌ ذهني‌ و فن‌ بيان‌ خوب‌ لازمه‌ موفقيت‌ در اين‌ رشته‌ است‌. ممكن‌ است‌ كه‌ به‌ دست‌ آوردن‌ ليسانس‌ حقوق‌ كار دشواري‌ نباشد اما حقوقدان‌شدن‌ بسيار مشكل‌ است‌. چرا كه‌ علم‌ حقوق‌ امروزه‌ با جامعه‌شناسي‌، روانشناسي‌ و علوم‌ فلسفي‌ آميخته‌ شده‌ است‌ و يك‌ حقوقدان‌ بايد از اين‌ علوم‌ اطلاعات‌ كافي‌ داشته‌ باشد. همچنين‌ يك‌ دانشجوي‌ حقوق‌ براي‌ اين‌كه‌ در رشته‌ خود موفق‌ گردد لازم‌ است‌ كه‌ به‌ زبان‌ و ادبيات‌ فارسي‌ مسلط‌ باشد چون‌ منطق‌ حقوق‌ در ضمن‌ اين‌ كه‌ شباهت‌هاي‌ زيادي‌ به‌ منطق‌ رياضي‌ دارد، يك‌ منطق‌ اقناعي‌ و خطابي‌ است‌؛ يعني‌ يك‌ حقوقدان‌ بايد بتواند كساني‌ را كه‌ مورد خطاب‌ او قرار مي‌گيرند يا دادگاهي‌ كه‌ مأمور رسيدگي‌ به‌ دعوا است‌، با زبان‌ سليس‌ و بليغ‌ قانع‌ كند ، در نتيجه‌ بايد به‌ زبان‌ و ادبيات‌ مسلط‌ باشد. در ضمن‌ بايد اطلاعاتي‌ از رياضيات‌ داشته‌ باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
در حال‌ حاضر به‌ دليل‌ توسعه‌ اين‌ رشته‌ و تعداد زياد فارغ‌التحصيلان‌ آن‌، كه‌ از دانشگاه‌هاي‌ دولتي‌ و غيردولتي‌ وارد بازار كار مي‌شوند، يافتن‌ كار مناسب‌ براي‌ فارغ‌التحصيل‌ ليسانس‌ با دشواري‌هايي‌ توأم‌ است‌ بخصوص‌ متقاضياني‌ كه‌ علاقه‌مند به‌ كار خاصي‌ مثل وكالت در اين‌ رشته‌ هستند، با محدوديت‌هايي‌ مواجه‌ مي‌شوند. اما در كل‌ يك‌ دانشجوي‌ خوب‌ و علاقه‌مند مي‌تواند پس‌ از گواهي‌ ليسانس‌ به‌ شغل‌هاي‌ متنوعي‌ مثل‌ وكالت‌ دعاوي‌ دادگستري‌، مشاور حقوقي‌ بانك‌ها، شهرداري‌ها، شركت‌ها و وزارتخانه‌ها و سردفتري‌ دفاتر اسناد رسمي‌ بپردازد.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

• دروس‌ پايه‌:

مقدمه‌ علم‌ حقوق‌، حقوق‌ جزاي‌ عمومي‌، حقوق‌ اساسي‌، حقوق‌ مدني‌ ، مباني‌ علم‌ اقتصاد، عربي‌، ماليه‌ عمومي‌، مباني‌ جامعه‌شناسي‌.

• دروس‌ اصلی و تخصصی:

آئين‌ دادرسي‌ مدني‌، متون‌ حقوقي‌، آئين‌ دادرسي‌ كيفري‌، حقوق‌ اساسي‌، حقوق‌ جزاي‌ عمومي‌، حقوق‌ بين‌المللي‌ عمومي‌، حقوق‌ سازمان‌هاي‌ بين‌المللي‌، حقوق‌ اداري‌، اصول‌ فقه‌، متون‌ فقه‌، حقوق‌ تجارت‌، قواعد فقه‌، حقوق‌ تطبيقي‌، ادله‌ اثبات‌ دعوي‌، حقوق‌ كار، پزشكي‌ قانوني‌، كار تحقيقي‌، حقوق‌ بين‌المللي‌ خصوصي‌.

دانشگاه های پذیرنده : اصفهان ، بو علی سینا – همدان ، بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین ، تبریز ، تربیت معلم سبزوار ، تهران ، زابل ، شهرکرد ، شهید بهشتی – تهران ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، علامه طباطبایی – تهران ، فردوسی – مشهد ، قم ، کاشان ، گیلان – رشت ، مازندران – بابلسر ، امام صادق (ع) تهران ، شاهد – تهران ، غیر انتفاعی شمال – آمل ، غیر انتفاعی شهید اشرفی اصفهانی – اصفهان ، غیر انتفاعی طبرستان – چالوس ، غیر انتفاعی علامه محدث نوری – نور ، غیر انتفاعی کار ، مفید – قم ، غیر انتفاعی جهاد دانشگاهی ، شیراز ، واحد بین المللی قشم .

مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی ، پیام نور
گرایشها :

*دانشگاه مفید قم و دانشگاه شیراز واحد بین الملل قشم به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .

خاک، خاستگاه هستی و میراث بشر برای آیندگان است. رشته خاک شناسی یا علم خاک یکی ازرشته های پراهمیت و پرجاذبه در مجموعه رشته های مختلف کشاورزی است. از آن جا که احتیاجات بشر با تمام تنوع و گوناگونی هایش همه از خاک تأمین می شود، بقای این موهبت الهی به روشهای بهره برداری از آن وابسته است. استفاده مطلوب و پایدار از خاک درشرایطی امکان پذیر خواهد بود که با خصوصیات خاک آشنایی کامل حاصل گردد. خاک به عنوان یک منبع طبیعی مهم بر ثروت ملتها و امنیت غذایی هر کشور تأثیر گذارده، زندگی هر انسانی بر روی کره زمین از آن متأثر است.

با توجه به اهمیت کشاورزی در ایران و همچنین تنوع خاکها به عنوان منبع طبیعی مهم برای تولید محصولات کشاورزی، و به منظور شناخت و استفاده بهینه از خاکها در زمینه های مختلف کشاورزی، آب و خاک، دفع فاضلابها، مسکن و شهرسازی، جنگل و مرتع، پارک و فضای سبز و نیز به منظور حفظ محیط زیست و جلوگیری از فرسایش و آلودگی خاک، تأمین نیروی متخصص و کارآمد در زمینه های مختلف علوم خاک ضروری به نظر می رسد. در دوره کارشناسی کشاورزی، عنوان خاک شناسی بهرشته ای اطلاق می شود که با دارا بودن مجموعه ای از علوم و روشها در زمینه های زیرکارآیی و مهارتهای مورد نظر را تأمین نماید:

الف- شناسایی و روابط خاک و آب وگیاه و عوامل مختلف اقلیمی.

ب- شناسایی مراحل پیدایش و تکامل خاکها.

ج– شناسایی و رده بندی انواع خاکهای مورد استفاده در کشاورزی.

د- آشنایی با روشهایمختلف حفظ و نگه داری، بهبود کیفیت و مدیریت بهینه خاکها.

گرایشهای مختلف رشته خاک شناسی: اگر چه رشته خاک شناسی در مقاطع تخصصی از نظر موضوعی به گرایشهای: فیزیک خاک، شیمی خاک، بیولوژی خاک، حاصلخیزی خاک، کانی شناسی خاک، طبقه بندی و ارزیابی خاک تقسیم می شود، اما در حال حاضر فقط یک گرایش در سطح لیسانس در دانشگاههای ایران وجود دارد.

هدف از ایجاد دوره کارشناسی در رشته خاک شناسی تربیت کارشناسانی است که بتوانند علاوه بر عهده دار شدن مسؤولیتهای مختلف در رشته خاک شناسی و طبقه بندی اراضی، در برنامه ریزی و آموزش علوم خاک و تحقیقات در زمینه های خاک شناسی و ایجادبرنامه های مناسب بهره وری از زمین و مدیریت پایدار، خدمات مفیدی را ارائه نمایند.

اهمیت و جایگاه در جامعه
طبق تخمین FAO (سازمان جهانی غذا) تولید مواد غذایی در کشورهای در حال توسعه در سال 2000، باید به حدود دو برابر میزان تولید محصول درسال 1975 افزایش یابد تا فقط استاندارد کنونی مصرف مواد غذایی حفظ گردد. موفقیت درتولید مواد غذایی با توجه به بررسی اطلاعات موجود و ارزیابی روند فعلی کشاورزی درایران چندان امیدوار کننده نیست؛ زیرا تاکنون همچنان از حاصل خیزترین اراضی استفاده می شود ولی زمینهایی که در آینده مورد استفاده قرار خواهند گرفت از استعداد وحاصل خیزی کمتری برخوردار خواهند بود.

اگر استفاده از خاک بر اساس شناسایی استعداد وقدرت تولیدی آن و مبتنی بر رعایت اصول صحیح علمی باشد منابع خاک آسیب کمتری رامتحمل خواهند شد و کوچکترین اشتباهی در بهره برداری از آن موجب وارد آمدن خسارتهای جبران ناپذیر می گردد و خاکی که برای تشکیل آن سالهای زیاد وقت لازم است در مدت بسیار کوتاهی از دست می رود.

پایین بودن میزان تولیدات کشاورزی در ایران، در مقایسه با استانداردهای جهانی به میزان زیادی به علت کاهش مداوم حاصلخیزی خاک است که خودناشی از استفاده نادرست از خاک می باشد. برای رسیدن به خودکفایی غذایی، با توجه به انفجار جمعیت و عدم توسعه اقتصادی مطلوب و وابستگی به درآمدهای حاصل از نفت و اتمام آن در آینده نه چندان دور، توسعه کشاورزی در ایران بیش از پیش ضروری و لازم است. بنابراین به منظور بهره برداری مناسب از خاک برای رسیدن به خودکفایی، نیاز به نیرویانسانی کافی و کارآمد و علاقه مند به کار، ضروری است.

1-آبیاری عمومی

2-آلودگی خاک و آب

3-آمار و احتمالات

4-ارزیابی خاک‌ها و اراضی

5-اصول ترویج و آموزش کشاورزی

6-اقتصاد کشاورزی

7-اکولوژی

8-باغبانی عمومی

9-برنامه نویسی کامپیوتر

10-بیماریهای گیاهی

11-بیوشیمی عمومی

12-بیولوژی خاک

13-پروژه

14-پیدایش و رده‌بندی خاک‌ها

15-تغذیه گیاه

16-جغرافیای خاکهای ایران و جهان

17-حاصلخیزی خاک و کودها

18-حشره‌شناسی و دفع آفات

19-خاک‌شناسی عمومی

20-خاک‌های شور و قلیایی

21-دیم‌کاری

22-رابطه آب و خاک و گیاه

23-رادیو ایزوتوپها در خاک شناسی

24-ریاضیات عمومی

25-زراعت عمومی

26-زراعت غلات

27-زمین شناسی

28-شیمی آلی

29-شیمی تجزیه

30-شیمی خاک

31-شیمی عمومی

32-طرح آزمایشهای کشاورزی1

33-عملیات کشاورزی

34-فرسایش و حفاظت خاک

35-فیزیک خاک

36-فیزیک عمومی

37-گیاه شناسی 1(فیزیولوژی و تشریح )

38-گیاه شناسی 2 (سیستماتیک و مرفولوژی)

39-ماشین‌های کشاورزی

40-مبانی زهکشی

41-مرتع‌داری

42-مساحی و نقشه برداری

43-میکروبیولوژی عمومی

44-نقشه برداری خاکها

45-هوا و اقلیم شناسی

46-کارآموزی

بازار کار:
علاقه مندی به طبیعت و علوم وابسته به آن، شرط اصلی برای تحصیل در این رشته است؛علاوه بر آن داوطلبان ورود به این رشته باید از توان و دانش بالا در زمینه های:

شیمی، ریاضی، قدرت تجزیه و تحلیل کافی، پشتکار و دقت فراوان، و توان جسمی نیزبرخوردار باشند. شایان ذکر است که علاوه بر کارهای آزمایشگاهی، بخشی از فعالیتها بهصورت عملیات صحرایی خواهد بود، بنابراین فعالیت نسبتاً زیادی را می طلبد.

فارغالتحصیلان کارشناسی این رشته می توانند در زمینه های: طراحی، محاسبه، اجرا و نظارت بر طرحهای خاک شناسی به منظور بهره برداری صحیح از اراضی کشاورزی، حفاظت و اصلاحاراضی، مشاوره و کارشناسی به منظور برنامه ریزی طرحهای عمرانی در زمینه آب و خاک وکشاورزی فعالیت کنند. همچنین در بخش های:

آب و فاضلاب، حفظ محیط زیست، مرتع، آبخیزداری و آبخوان داری، کویر و بیابان زدایی، ارائه برنامه های ترویجی در ادارههای کشاورزی و در مراکز تحقیقاتی مرتبط با آب و خاک کشاورزی و آموزشکده ها ودانشکده های کشاورزی و نیز آزمایشگاههای بخش خصوصی و هنرستانهای کشاورزی می توانندفعالیت داشته باشند.

صول‌ كنترل‌ كيفي‌ و قوانين‌.

• دروس‌ تخصصي‌:

بيوتكنولوژي‌ در صنايع‌ غذايي‌، كنترل‌ كيفي‌ مواد غذايي‌ ، صنايع‌ روغن‌، صنايع‌ محصولات‌ قنادي‌ و نوشابه‌، صنايع‌ شير و لبنيات‌، صنايع‌ غلات‌، صنايع‌ سبزي‌ و ميوه‌، صنايع‌ گوشت‌ و مرغ‌ و شيلات‌، صنايع‌ قند، صنايع‌ بسته‌بندي‌، سمينار، تأثير فرآيند بر ارزش‌ غذا، شناخت‌ و كاربرد دستگاه‌هاي‌ آزمايشگاهي‌، كارآموزي‌.

بسياري از مردم و از جمله تعداد قابل توجهي از داوطلبان آزمون سراسري شناخت صحيحي از رشته داروسازي ندارند. آنها نمي‌دانند كه شغل فارغ‌التحصيل داروسازي، دارو فروشي نيست و حتي هدف اين رشته نيز فقط تربيت داروساز نمي‌باشد. چرا كه داروسازي تنها يكي از تخصص‌هاي فارغ‌التحصيل اين رشته است. بايد دانست كه در علم‌ پزشكي‌ براي‌ مداواي‌ يك‌ بيمار، روش‌هاي‌ متعددي‌ از جمله‌ دارو درماني‌، جراحي‌ و روان‌ درماني‌ وجود دارد.
كه‌ در اين‌ ميان‌ دارو درماني‌ به‌ عنوان‌ متداول‌ترين‌ شيوه‌ در تمام‌ دنيا شايع‌ است و رشته‌ داروسازي‌، رشته‌اي‌ است‌ كه‌ در همين‌ زمينه‌ با بيماران‌ و مردم‌ مرتبط‌ مي‌گردد. همچنين‌ يك‌ داروساز در صورت‌ ناموفق‌ بودن‌ رژيم‌ دارو درماني‌ بايد علل‌ عدم‌ موفقيت‌ را بررسي‌ كند. از همين‌ رو مي‌توان‌ گفت‌ رشته‌ داروسازي‌ بخشي‌ از علوم‌ پزشكي‌ است‌ كه‌ در رابطه‌ با توليد و ساخت‌ دارو، بررسي‌ وضعيت‌ دارو در بدن‌ انسان‌ و موجودات‌ زنده‌ و ميزان‌ تأثير دارو در سلامت‌ جامعه‌ و كم‌ كردن‌ بحران‌هاي‌ بيماري‌زا نقش‌ ايفا مي‌كند.
به‌ عبارت‌ ديگر رشته‌ داروسازي‌ به‌ شناخت‌ ماده‌ مؤثر، فرموله‌ كردن‌ اين‌ ماده‌ (تبديل‌ ماده‌ مؤثر به‌ فرمي‌ كه‌ قابل‌ مصرف‌ براي‌ بيمار باشد مثل‌ قرص‌، كپسول‌، شربت‌ يا استفاده‌ از روش‌هاي‌ تزريقي‌) و بررسي‌ اثرات‌ دارو بر بدن‌ بيمار مي‌پردازد.شايد جالب باشد كه بدانيد حدود 30 تا 50 درصد علت ناموفق شيوه مداواي يك بيمار، به دارو مربوط مي‌شود؛ يعني كيفيت دارو، انتخاب نوع‌دارو و نحوه استفاده از دارو (اين كه بيمار دارو را با چه مواد غذايي يا دارو‌هاي ديگر استفاده كرده است) مي‌تواند اثر دارو را تضعيف كند. و اين وظيفه يك داروساز است كه علت را تشخيص دهد و در اين زمينه پزشك معالج را راهنمايي كند.

توانايي‌هاي‌ لازم :
داروسازي‌ تلفيقي‌ از علوم‌ پايه‌ و باليني‌ است‌ و به‌ همين‌ دليل‌ توانمندي‌ در دروس‌ فيزيك‌، شيمي‌ و زيست‌شناسي‌ براي‌ اين‌ رشته‌ ضروري‌ است‌. همچنين‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ براي‌ ارائه‌ خدمات‌ به‌ بيماران‌ بايد بتواند با افراد به درستي‌ ارتباط‌ برقرار كرده‌ و خوب‌ صحبت‌ كند و در ضمن‌ فردي‌ سخت‌كوش‌ و جدي‌ باشد چون‌ دروس‌ اين‌ رشته‌ بسيار فراگير و متنوع‌ بوده‌ و هم‌ جنبه‌ حفظي‌ و هم‌ جنبه‌ تحليلي‌ دارد و در نتيجه‌ به‌ همت‌ و تلاش‌ قابل‌ توجه‌ نيازمند است‌.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
حدود 90 درصد فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ جذب‌ بازار كار مي‌شوند كه‌ از اين‌ ميان‌ بيش‌ از 80 درصد جذب‌ داروخانه‌ها و مابقي‌ در صنايع‌ داروسازي‌ (صنعت‌ ساخت‌ و كنترل‌ دارو) و كارخانه‌هاي‌ آرايشي‌ ـ بهداشتي‌ مشغول‌ به‌ كار مي‌شوند يا در كارهاي‌ اجرايي‌ وزارت‌ بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشكي‌ فعاليت‌ مي‌كنند. از سوي‌ ديگر در حال‌ حاضر حدود 97 درصد داروهاي‌ مورد نياز كشور (از نظر عددي‌) در كارخانه‌هاي‌ متعدد داروسازي‌ داخل‌ كشور ساخته‌ مي‌شود و بدون‌ شك‌ اين كارخانه‌ها به‌ كارشناسان‌ داروسازي‌ نياز دارند. اين‌ در حالي‌ است‌ كه‌ اكثر كارخانه‌هاي‌ داروسازي‌ كشور داراي‌ واحدي‌ به‌ نام‌ واحد تحقيقات‌ هستند و امكان‌ فعاليت‌هاي‌ تحقيقاتي‌ براي‌ فارغ‌التحصيلان‌ علاقه‌مند مهيا است.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

• دروس‌ پايه‌:

بيولوژي‌ نظري‌، فيزيك‌ نظري‌، رياضيات‌ پايه‌ و مقدمات‌ آمار، شيمي‌ عمومي‌، بيوشيمي‌ ، فيزيولوژي‌ ، شيمي‌ آلي‌ ، تشريح‌، اصول‌ خدمات‌ بهداشتي‌،آمار حياتي‌، شيمي‌ تجزيه‌، ميكروب‌شناسي‌ نظري‌ و عملي‌، انگل‌شناسي‌ و قارچ‌شناسي‌، ايمونولوژي‌، كمك‌هاي‌ اوليه‌، كامپيوتر.

• دروس‌ تخصصی:

گياه‌شناسي‌ دارويي‌، اشكال‌ دارويي‌، تغذيه‌ و رژيم‌ درماني‌، مواد خوراكي‌ نظري‌، مديريت‌ در داروسازي‌، درمان‌شناسي‌، اطلاعات‌ دارويي‌، شيمي‌ دارويي‌، فارماكولوژي‌، مفردات‌ پزشكي‌ ، فرآورده‌هاي‌ دارويي‌ بيولوژيكي‌، فيزيكال‌ فارماسي‌، روش‌هاي‌ دستگاهي‌، سم‌شناسي‌ ، بيوفارماسي‌، داروسازي‌ صنعتي‌ ، كنترل‌ ميكروبي‌ دارويي‌ ، كارآموزي‌ صنعت‌، زبان‌ تخصصي‌، مقدمات‌ داروسازي‌، گياه‌شناسي‌ داروسازي‌، كارآموزي‌ داروخانه‌. (بيشتر درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ همراه‌ با آزمايشگاه‌ ارائه‌ مي‌شود).

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی - درمانی اصفهان ، اهواز ، تبریز ، تهران ، شهید بهشتی – تهران ، شیراز ، کرمان ، کرمانشاه ، مازندران – ساری ، مشهد ،
مقاطع تحصیلی : دکترای حرفه ای
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته ای که درک آن برای بسیاری از شهرنشینان دشوار است گر چه هر روز با محصولات لبنی سر و کار دارند اما منشاء آن کمتر در ذهنشان نقش می بندد .برای تامین نیروی انسانی متعهد و متخصص در رشته دامپروری و به منظور نیل به خودکفایی در تهیه پروتئین حیوانی مورد نیاز لازم است که متخصصینی تربیت شوند که بتوانند با استفاده از دانش وتجربیات خود تولید اقتصادی محصولات دامی را بطور علمی امکان پذیر و از امکانات موجود کشور حداکثر استفاده را در جهت تولید این محصولات نموده و در امور تحقیقات آموزش و برنامه ریزی دامپروری خدمت نمایند.
رشته ای که درک آن برای بسیاری از شهرنشینان دشوار است گر چه هر روز با محصولات لبنی سر و کار دارند اما منشاء آن کمتر در ذهنشان نقش می بندد .برای تامین نیروی انسانی متعهد و متخصص در رشته دامپروری و به منظور نیل به خودکفایی در تهیه پروتئین حیوانی مورد نیاز لازم است که متخصصینی تربیت شوند که بتوانند با استفاده از دانش وتجربیات خود تولید اقتصادی محصولات دامی را بطور علمی امکان پذیر و از امکانات موجود کشور حداکثر استفاده را در جهت تولید این محصولات نموده و در امور تحقیقات آموزش و برنامه ریزی دامپروری خدمت نمایند.
تعریف و هدف مطالعه و بررسی درزمینه غذا و تغذیه دام ، اصلاح نژاد و بالابردن تولید اقتصادی با استفاده از اصول بهداشت و مدیریت در پرورش دام و نگهداری محصولات دامی رشته ای از علوم کشاورزی راتشکیل میدهد که تحت عنوان دامپروری نامیده می شود. هدف از ایجاد دوره کارشناسی در رشته دامپروری تربیت افرادیست که بتوانند به عنوان کارشناس در زمینه های مختلف تولید ، برنامه ریزی منطقه ای و مطالعاتی و همچنین به صورت مربی در دبیرستانهای کشاورزی و به عنوان مجری تحقیقات کشاورزی و یا به عنوان مدیر و مجری واحدهای تولیدی دولتی و خصوصی بخش کشاورزی منشا خدمت باشند. طول دوره و شکل نظام : براساس آئین نامه آموزشی دوره کارشناسی مصوب ستاد انقلاب فرهنگی طول دوره کارشناسی دامپروری چهار سال است .
دانشجویان بطور متوسط قادر خواهند بود که این دوره رادر مدت مذکور بگذرانند، حداکثر مدت مجاز تحصیلات این دوره شش سال است. هر سال تحصیلی شامل دونیمسال میباشد و در هر نیمسال 17 هفته کامل آموزشی وجود دارد. نظام آموزشی این دوره واحدی است و برای هر واحد درس نظری در هر نیمسال 17 ساعت آموزش کلاسیک در نظر گرفته شده است.

تعداد واحدهای درسی:
تعداد کل واحدهای درسی دوره کارشناسی 146 واحد است به شرح زیر :

دروس عمومی 23

واحد دروس پایه 33واحد

دروس اصلی کشاورزی 37واحد

دروسی تخصصی 53 واحدکه شامل 47واحد دروس تخصصی الزامی و 6 واحد دروس انتخابی است.

ضرورت و اهمیت برقراری رشته دامپروری برای تربیت کارشناسانی است که بتوانند در جهت افزایش تولید در هر واحددامی و استفاده حداکثر از منابع بالقوه کشور موثر باشند. با توجه به تعداد زیاد دامو طیوری که در مملکت وجود دارد لازم است با برنامه ریزی صحیح و دقیق و با استفاده از دانش و تجربه کارشناسان رشته دامپروری هر چه بیشتر از دام و طیور کشور برایافزایش تولید از طرق کمی و کیفی استفاده بعمل آید. با توجه به مطالب فوق ضرورتو اهمیت تربیت افرادی که بتوانند با بکارگرفتن دانش خود در زمینه علوم پایه ، دروس اصلی کشاورزی و دروس تخصصی رشته دامپروری در جهت رسیدن به هدف فوق الذکر اقدام نمایند، مشخص میشود.

• درسهای رشته :

1 آبیاری عمومی

2 آمار و احتمالات

3 اخلاق و تربیت اسلامی

4 اصلاح دام 1

5 اصلاح دام 2

6 اصول بهداشت دام

7 اصول تبدیل و نگهداری فرآورده‌هایکشاورزی

8 اصول ترویج و آموزش کشاورزی

9 اقتصاد کشاورزی

10 انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن از قرنسیزدهم

11 اکولوژی

12 بیماریهای دام و طیور

13 بیوشیمی عمومی

14 پرورش زنبور عسل

15 پرورش طیور

16 پرورش گاو شیری

17 پرورش گوسفند و بز

18 تاریخ اسلام

19 تربیت بدنی 1

20 تشریح و فیزیولوژی دام

21 تغذیه دام 1

22 تغذیه دام 2

23 تغذیه دام 3

24 جانور شناسی

25 حشره‌شناسی و دفع آفات

26 خاک‌شناسی عمومی

27 ریاضیات عمومی

28 زبان خارجی 1

29 زبان خارجی 2

30 زراعت عمومی

31 زیست شناسی

32 ژنتیک

33 سمینار

34 شیمی آلی

35 شیمی عمومی

36 طرح آزمایشهای کشاورزی1

37 عملیات کشاورزی

38 فارسی 1

39 فارسی 2

40 فیزیولوژی تولید مثل

41 فیزیک عمومی

42 گیاه شناسی 1(فیزیولوژی و تشریح)

43 ماشین‌های کشاورزی

44 متون اسلامی (آیات و احادیث)

45 مدیریت و حسابداری

46 مرتع‌داری

47 معارف اسلامی 1

48 معارف اسلامی 2

49 میکروبیولوژی عمومی

50 هوا و اقلیم شناسی

51 کارآموزی

بازار کار :
فارغ التحصیلان این رشته می توانند در موارد زیر نقش و توانایی خود را ایفا نمایند: – به عنوان مدیر یا مجری واحدهای تولیدی دولتی و خصوصی دامپروری – به عنوان کارشناس متخصص و برنامه ریز در زمینه های177 مختلف دامپروری در واحدهای اجرایی وزارت کشاورزی وزارت جهاد سازندگی و غیره . – به عنوان مربی در دبیرستانهای کشاورزی ومجری امور تحقیقات کشاورزی

امروزه در دنيا علي‌رغم پيشرفت‌هايي كه در زمينه‌هاي مختلف صورت گرفته است، هنوز هم مسأله غذا از نظر اجتماعي و اقتصادي در درجه اول اهميت قرار دارد و به عنوان يك مسأله استراتژيك مطرح است. به طوري كه موقعيت يك كشور را با سطح و نوع غذاي مردم آن كشور محك مي‌زنند. بدون شك در ميان مواد غذايي آنچه بسيار اهميت دارد و جزولاينفك مواد غذايي روزانه است، پروتئين حيواني است كه از طريق دام تهيه مي‌شود.از همين‌جا مي‌توان به اهميت دانش دامپزشكي پي ببرد زيرا دامپزشكي‌ علم‌ شناخت‌ بيماري‌هاي‌ دامي‌ اعم‌ از بيماري‌هاي‌ مشترك‌ بين‌ انسان‌ و حيوان‌ يا بيماري‌هاي‌ خاص‌ دام‌، پيشگيري‌ از بيماري‌ها، معالجه‌ بيماري‌ها و همچنين‌ علم‌ تغذيه‌ انسان‌ و دام‌ است. در نشريه‌ سازمان‌ بهداشت‌ جهاني‌ آمده‌ است‌ هدف‌ نهايي‌ دامپزشكي‌ درمان‌ حيوانات‌ نيست‌ بلكه‌ دقيقاً تأمين‌ مواد غذايي‌ و بهداشت‌ انسان‌ مي‌باشد. چرا كه‌ با واكسيناسيون‌ دام‌ها مي‌توان‌ از مرگ‌ و مير آنها جلوگيري‌ كرد و بر ميزان‌ فرآورده‌هاي‌ دامي‌ افزود و در نتيجه‌ مواد پروتئيني‌ لازم‌ را براي‌ جيره‌ غذايي‌ انساني‌ تأمين‌ نمود. موادي‌ كه‌ مقاومت‌ انسان‌ها بخصوص‌ كودكان‌ را در مقابل‌ كليه‌ بيماري‌ها، افزايش‌ مي‌دهد و نه‌تنها باعث‌ كاهش‌ قابل‌ ملاحظه‌ هزينه‌هاي‌ درماني‌ مي‌شود، بلكه‌ جامعه‌اي‌ سالم‌ و فعال‌ بوجود خواهد آورد.

توانايي‌هاي‌ لازم :
يك‌ دامپزشك‌ بايد به‌ زيست‌شناسي‌ علاقه‌مند بوده‌، به‌ زبان‌ انگليسي‌ تسلط‌ داشته‌ و قدرت‌ تجزيه‌ و تحليل‌ بالايي‌ داشته‌ باشد. چون‌ بيمار او نمي‌تواند درد خود را بيان‌ كند و دامپزشك‌ بايد خود موفق‌ به‌ شناخت‌ بيماري‌ گردد. بدون‌ شك‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد از سلامت‌ جسماني‌ نيز برخوردار باشد اما قدرت‌ بدني‌ در همه‌ بخش‌هاي‌ دامپزشكي‌ مطرح‌ نيست‌.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
فارغ‌التحصيلان‌ دامپزشكي‌ مي‌توانند در مراكز مختلفي‌ از جمله‌ سازمان‌ دامپزشكي‌، مؤسسه‌ تحقيقات‌ و توليد واكسن‌ رازي‌ ، شركت‌هاي‌ توليد دارو و فرآورده‌هاي‌ دامي‌، شركت‌هاي‌ توليد مواد غذايي‌ با فرآورده‌هاي‌ دامي‌، واحدهاي‌ دامپروري‌ دولتي‌ و خصوصي‌ و آزمايشگاه‌هاي‌ تشخيص‌ بيماري‌هاي‌ دامي‌ و بيماري‌هاي‌ انساني‌ فعاليت‌ كنند يا خود بري معالجه حيوانات اهلي كلينيك دامپزشكي تأسيس كنند. گفتني است كه در اكثر كشورها از جمله كشور ما، دامپزشكان در تحقيقات پايه پزشكي نقش مهمي دارند براي مثال دكتر جي ـ بانگ عامل تب مالت انسان و سقط جنين دام‌ها را كشف كرد. اين توانايي از آنجا نشأت مي‌گيرد كه از يك طرف كار بادام محدوديت كار با انسان را ندارد؛ يعني مي‌شود بر روي تعداد زيادي از حيوانات با وجود احتمال بيماري يا مرگ آزمايش نمود و از سوي ديگر يك دامپزشك ديد وسيع‌تري درباره حيوانات دارد و مي‌تواند به روي حيوانات مختلف تحقيق كند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

• دروس‌ پايه‌:

فيزيك‌ پزشكي‌، بيوشيمي‌، فيزيولوژي‌، ژنتيك‌ حيواني‌، جانورشناسي‌ عمومي‌، آمار حياتي‌.

• دروس‌ اصلي‌:

اصول‌ همه‌گيرشناسي‌، اصول‌ تغذيه‌ دام‌، تغذيه‌ اختصاصي‌ دام‌، تغذيه‌ اختصاصي‌ طيور، آسيب‌شناسي‌ عمومي‌، آسيب‌شناسي‌ اختصاصي‌، باكتري‌شناسي‌ عمومي‌، باكتري‌شناسي‌ اختصاصي‌ و بيماري‌هاي‌ باكتريايي‌، كالبدشناسي‌ پايه‌، كالبدشناسي‌ مقايسه‌اي‌، انگل‌شناسي‌ و بيماري‌هاي‌ انگلي‌، قارچ‌شناسي‌ و بيماري‌هاي‌ قارچي‌، ويروس‌شناسي‌ و بيماري‌هاي‌ ويروسي‌، ايمن‌شناسي‌ و سرم‌شناسي‌، سم‌شناسي‌، فارماكولوژي‌، ماهي‌شناسي‌ عمومي‌، جنين‌شناسي‌ نظري‌، اصول‌ انتخاب‌ و تلقيح‌ مصنوعي‌ دام‌، بهداشت‌ و پرورش‌ دام‌، بهداشت‌ و پرورش‌ طيور، تكثير و پرورش‌ ماهي‌، پرورش‌ و بيماري‌هاي‌ زنبور عسل‌، اصول‌ اصلاح‌نژاد دام‌، اصول‌ هوشبري‌ نظري‌، اصول‌ كالبدگشايي‌ و نمونه‌برداري‌، اصول‌ معاينه‌ دام‌.

• دروس‌ تخصصي‌:

بيماري‌هاي‌ اندام‌هاي‌ حركتي‌، بيماري‌هاي‌ متابوليك‌ دام‌ ، بيماري‌هاي‌ دروني‌ دام‌هاي‌ بزرگ‌ ، بيماري‌هاي‌ دروني‌ دام‌هاي‌ كوچك‌ ، بيماري‌هاي‌ توليدمثل‌ دام‌، بيماري‌هاي‌ طيور، بيماري‌هاي‌ ماهي‌، بيماري‌هاي‌ مشترك‌ انسان‌ و دام‌، راديولوژي‌ دامپزشكي‌، جراحي‌ عمومي‌ دام‌هاي‌ بزرگ‌، جراحي‌ عمومي‌ دام‌هاي‌ كوچك‌، مسموميت‌هاي‌ دام‌، مامايي‌ دامپزشكي‌، كلينيكال‌ پاتولوژي‌، بهداشت‌ و صنايع‌ شير، كنترل‌ كيفي‌ و بهداشتي‌ مواد غذايي‌، صنايع‌ مواد غذايي‌ با منشاء دامي‌ نظري‌، زبان‌ تخصصي‌.

• دروس‌ باليني‌:

عمليات‌ درمانگاهي‌ دام‌هاي‌ بزرگ‌، عمليات‌ درمانگاهي‌ دام‌هاي‌ كوچك‌، عمليات‌ درمانگاهي‌ مامايي‌، عمليات‌ درمانگاهي‌ طيور، كارآموزي‌.

دانشگاه های پذیرنده : ارومیه ، تبریز ، تهران 0 رازی ، کرمانشاه ، زابل ، سمنان ، شهرکرد ، شهید باهنر کرمان ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، فردوسی – مشهد ، بو علی سینا – همدان ، لرستان – خرم آباد .
مقاطع تحصیلی : کاردانی ، دکترای حرفه ای
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :