راهنمای نوشتن مقاله علمی: رویکردی گام به گام.

توضیحات
بازدید: 711

امتیاز کاربران

ستاره فعالستاره فعالستاره فعالستاره فعالستاره فعال

پس از تعیین سوال تحقیق، گام بعدی ترسیم ساختار مقاله است. اکثر مقالات علمی از قالب استانداردی که در اکثر آنها استفاده می شود (مقدمه، روش‌ها، نتایج و بحث) پیروی می‌کنند، اگرچه ممکن است برخی تغییرات بسته به الزامات خاص مجله هدف، یا ماهیت تحقیق، وجود داشته باشد. بخش مقدمه باید اطلاعات زمینه ای را در مورد موضوع تحقیق ارائه کند، سؤال یا فرضیه تحقیق را به وضوح بیان کند و اهمیت مطالعه را توضیح دهد. بخش روش‌ها، طراحی تجربی، روش‌های جمع‌آوری داده‌ها و تکنیک‌های تحلیلی مورد استفاده در مطالعه را بیان می‌کند. بخش نتایج، یافته‌های تحقیق را عمدتا با استفاده از ترکیبی از متن، جداول و شکل‌ها ارائه می‌کند. در نهایت، بخش بحث، یافته ها را در زمینه سؤال تحقیق تبیین می‌کند، آنها را با مطالعات قبلی مقایسه می‌کند و پیامدهای آنها را برای موضوع مطالعه پیش رو ،  مورد بحث قرار می‌دهد.

قبل از اقدامات عملی در فرآیند نوشتن، جمع آوری و سازماندهی تمام اطلاعات و داده های لازم بسیار مهم است. این فرایند شامل بررسی اطلاعات آزمایشگاهی، نتایج تجربی، تجزیه و تحلیل های آماری، و ادبیات مربوطه است. ایجاد یک طرح کلی می تواند به ساختار منطقی اطلاعات کمک کند و اطمینان ایجاد کند که تمام نکات کلیدی پوشش داده شده است. نویسندگان همچنین باید مخاطبان هدف و الزامات خاص مجله ای را که قصد ارسال مقاله به آن را دارند، در نظر بگیرند، زیرا این امر بر سبک نگارش، سطح جزئیات و ارائه کلی مقاله تأثیر گذار است.

فرآیند نوشتن، معمولاً با تهیه پیش‌نویس بخش روش‌ها، آغاز می‌شود، زیرا اغلب اوقات این بخش ساده‌ترین بخش مقاله برای نوشتن است. هنگام توصیف روش، ارائه جزئیات کافی برای سایر محققان، در جهت تکرار پذیر بودن مطالعه مهم است. این مرحله شامل مشخص کردن مواد و تجهیزات مورد استفاده، توضیح مراحل آزمایشی مرحله به مرحله، و توصیف هر گونه تجزیه و تحلیل آماری انجام شده است. نویسندگان باید برای وضوح و دقت، در توضیحات خود تلاش کنند و از بروز ابهاماتی که می تواند مانع تکرارپذیری شود، اجتناب کنند.

پس از تکمیل بخش روش ها، نویسندگان می توانند به نوشتن بخش نتایج بپردازند. این بخش از مقاله باید یافته های تحقیق را به صورت واضح و عینی و بدون تفسیر یا حدس و گمان ارائه کند. نتایج باید به طور منطقی سازماندهی شوند و اغلب از همان روش هایی که قبلا توضیح داده شد پیروی کنند. هنگام ارائه داده ها، انتخاب مناسب ترین قالب (به عنوان مثال، متن، جداول یا شکل ها) برای انتقال موثر اطلاعات مهم است. جداول برای ارائه مقادیر زیادی از داده های عددی مفید هستند، در حالی که اقلامی مانند نمودارها یا تصاویر می توانند به تجسم روندها یا روابط کمک کنند. هر جدول و شکل باید توضیحی مکفی باشد، با برچسب‌ها و زیرنویس‌های واضحی، که به خوانندگان اجازه می‌دهد داده‌ها را بدون مراجعه به متن اصلی درک کنند.

بخش مقدمه معمولاً در ادامه نوشته می‌شود، اگرچه برخی از نویسندگان ترجیح می‌دهند در پایان، آن را بنویسند. مقدمه باید اطلاعات لازم برای درک سؤال تحقیق و اهمیت آن ارائه دهد. باید با یک مرور کلی از موضوع شروع شود و به تدریج به سؤال یا فرضیه تحقیق خاص محدود شود. این بخش همچنین باید شامل بررسی مختصری از ادبیات مربوطه باشد و مطالعات کلیدی را که به درک فعلی موضوع کمک کرده است، برجسته کند. بررسی ادبیات بهتر است انتخابی باشد و علاوه بر  جامعیت،  بر مرتبط ترین و جدیدترین مقالات انتشار یافته تمرکز کند. مقدمه باید با بیان واضح سؤال یا فرضیه تحقیق و نیز تشریح مختصر رویکرد اتخاذ شده، برای پرداختن به موضوع مقاله به پایان برسد.

بخش بحث، اغلب چالش برانگیزترین بخش یک مقاله علمی برای نوشتن است. این بخش نتایج را در چارچوب سوال تحقیق و ادبیات موجود تفسیر می کند. باید با جمع بندی یافته های اصلی مطالعه و توضیح چگونگی ارتباط آنها با فرضیه اولیه، آغاز شود. سپس نویسندگان باید نتایج خود را با نتایج مطالعات قبلی مقایسه کنند، در مورد شباهت ها یا تفاوت ها بحث کنند و توضیحات احتمالی برای اختلافات رخ داده را ارائه دهند. پرداختن به هرگونه محدودیت مطالعه و بحث در مورد تأثیر بالقوه آنها بر تفسیر نتایج پر اهمیت است. این بحث همچنین باید پیامدهای گسترده‌تر یافته‌ها را بررسی کند و کاربردهای بالقوه یا زمینه‌هایی را برای تحقیقات آینده پیشنهاد کند. در نهایت، این بخش باید با بیان روشنی از نتایج اصلی مطالعه و اهمیت آنها در زمینه مورد مطالعه به پایان برسد.

چکیده معمولاً در آخرین مرحله نوشته می شود، زیرا خلاصه ای مختصر از کل مقاله را ارائه می دهد. اکثر مجلات محدودیت سختگیرانه ای برای تعداد کلمات چکیده دارند که معمولاً بین 200 تا 300 کلمه است. چکیده باید شامل پیشینه مختصر، سؤال یا فرضیه تحقیق، روش‌های کلیدی، نتایج اصلی و نتیجه‌گیری اصلی باشد. بسیار مهم است که یک چکیده واضح و قانع کننده بنویسید، زیرا اغلب اوقات این تنها بخشی از مقاله است که خوانندگان بالقوه، هنگام تصمیم گیری در مورد خواندن مقاله کامل، آن را می بینند.

در طول فرآیند نوشتن، حفظ یک سبک نوشتاری واضح و مختصر ضروری است. نوشتار علمی باید عینی، دقیق و عاری از اصطلاحات غیرضروری یا زبان ثقیل باشد. جملات باید ساده و دقیق باشند و هر پاراگراف بر یک ایده اصلی متمرکز باشد. نویسندگان باید در صورت امکان از صدای فعال استفاده کنند، زیرا نسبت به صدای غیرفعال مستقیم تر و راحت تر خوانده می شود. همچنین استفاده از اصطلاحات ثابت در سراسر مقاله، برای جلوگیری از سردرگمی مهم است.

استناد صحیح به منابع، یک جنبه اساسی از نگارش علمی است. تمام ایده ها، حقایق یا داده های گرفته شده از منابع دیگر باید به درستی به نویسندگان اصلی آنها نسبت داده شود. این مرحله در جایی که لازم است  اعتباری را به خوانندگان می دهد تا اطلاعات را تأیید کنند و موضوع را بیشتر بررسی کنند. اکثر مجلات علمی از سبک استنادی خاصی مانند APA، MLA یا شیکاگو استفاده می کنند و نویسندگان باید دستورالعمل های ارائه شده توسط مجله هدف خود را به دقت دنبال کنند.

پس از تکمیل اولین پیش نویس، بازنگری و ویرایش کامل مقاله بسیار مهم است. این فرآیند اغلب شامل چندین دور بازبینی است که در هر دور بر جنبه‌های مختلف مقاله تمرکز می شود. دور اول بازنگری باید بر ساختار و جریان کلی مقاله تمرکز کند و اطمینان حاصل می کند که استدلال ها به طور منطقی ارائه شده اند و هر بخش هدف مورد نظر خود را برآورده می کند. دورهای بعدی تجدید نظر، می تواند بر بهبود وضوح جملات و پاراگراف های فردی، حذف موارد اضافی و اصلاح زبان تمرکز کند.

در طول فرآیند ویرایش، نویسندگان باید به دقت داده های خود، توجه زیادی داشته باشند و اطمینان حاصل کنند که تمام شکل ها و جداول به درستی برچسب گذاری شده و در متن ارجاع داده شده اند. همچنین مهم است که بررسی کنید که تمام نقل‌قول‌های متن در فهرست مرجع گنجانده شده باشد و بالعکس. بسیاری از مجلات الزامات قالب بندی خاصی برای منابع دارند، بنابراین نویسندگان باید این دستورالعمل ها را به دقت دنبال کنند تا از تاخیر در روند انتشار جلوگیری شود.

یکی از راهبردهای مؤثر برای بهبود کیفیت یک مقاله علمی، جستجوی بازخورد از همکاران یا اساتید است. بینش های مختلف اغلب می‌توانند مسائلی را که نویسنده ممکن است نادیده گرفته باشد، مانند توضیحات نامشخص، شکاف‌های منطقی مطالعاتی، یا ناهماهنگی در ارائه داده‌ها را تشخیص دهد. بررسی متخصصان همچنین می تواند به شناسایی قسمت هایی که ممکن است به اطلاعات اضافی یا شفاف سازی نیاز داشته باشند، کمک کند. نویسندگان بهتر است پذیرای انتقاد سازنده باشند و در صورت لزوم برای بهبود کیفیت کلی مقاله، مایل به اصلاحات اساسی باشند.

هنگامی که نسخه به طور کامل بازبینی و ویرایش شد، نویسندگان باید کل مقاله را به دقت تصحیح کنند تا هرگونه خطای باقی مانده در دستور زبان، املاء یا قالب بندی را پیدا و رفع کنند. خواندن مقاله با صدای بلند با استفاده از نرم‌افزار تبدیل متن به گفتار می‌تواند مفید باشد، زیرا این کار می‌تواند تشخیص عبارات نامناسب یا کلمات از دست رفته را آسان‌تر کند. نویسندگان همچنین باید تمام بخش‌های مقاله را مجدداً بررسی کنند که کامل باشند و تمام الزامات خاص مجله، مانند محدودیت کلمات یا دستورالعمل‌های قالب‌بندی، رعایت شده باشند.

قبل از ارسال مقاله به یک مجله، نویسندگان باید به دقت مناسب ترین نشریه را برای کار خود در نظر بگیرند. عواملی که باید در نظر گرفته شوند عبارتند از محدوده مجله، ضریب تاثیر آن، زمان معمول برای انتشار، و هزینه های انتشار. اغلب اوقات مرور مقالات منتشر شده متاخر در مجلات هدف بالقوه، برای درک نوع و کیفیت تحقیقاتی که معمولاً منتشر می کنند، مفید است. ممکن است برخی از نویسندگان تصمیم بگیرند که نسخه پیشنویس خود را قبل یا همزمان با ارسال به مجله به یک ناظر پیش چاپ ارسال کنند، زیرا این امر می تواند به ایجاد اولویت و جمع آوری بازخورد اولیه از جامعه علمی کمک کند.

هنگام ارسال مقاله به یک مجله، نویسندگان باید یک نسخه نامه آماده کنند که به طور خلاصه مطالعه را معرفی کرده و اهمیت و تازگی آن را توضیح دهد. همچنین نامه دیگری باید شامل هر گونه اطلاعات خاص درخواست شده، توسط مجله باشد، مانند پیشنهادهایی برای داوران احتمالی یا اعلامیه های تضاد منافع. نویسندگان باید دستورالعمل‌های فرمت ارسال مقاله به مجله را به دقت انجام دهند، که ممکن است شامل الزامات خاص برای قالب‌های فایل، وضوح تصویر، یا مواد تکمیلی باشد.

پس از ارسال، نسخه اولیه معمولاً تحت یک فرآیند بررسی داوران قرار می گیرد، جایی که توسط متخصصان این زمینه ارزیابی می شود. بسته به مجله و در دسترس بودن داوران، فرآیند بررسی داوران می‌تواند چند هفته تا چند ماه طول بکشد. نویسندگان باید آماده باشند تا به نظرات داوران پاسخ دهند و در صورت درخواست، در نسخه خود تجدید نظر کنند. هنگام پرداختن به نظرات بازبین، مهم است که دقیق و محترمانه رفتار شود، حتی اگر نویسنده با برخی از انتقادات مخالف باشد. یک پاسخ خوب به داوران می تواند به طور قابل توجهی شانس پذیرش مقاله برای چاپ را افزایش دهد.

اگر نسخه ارسالی مقاله برای انتشار پذیرفته شود، معمولاً نویسندگان باید چندین مرحله اضافی را قبل از نهایی شدن مقاله تکمیل کنند. این فرایند ممکن است شامل بررسی و تأیید مدارک، امضای قراردادهای انتقال حق چاپ و در برخی موارد، پرداخت هزینه انتشار باشد. نویسندگان باید قبل از انتشار مقاله، نمام نکات مربوطه را به دقت بررسی کنند تا هرگونه خطای باقی مانده یا اشکال قالب بندی را پیدا و رفع کنند.

در طول فرآیند نوشتن و انتشار یک مقاله علمی، حفظ استانداردهای اخلاقی بالا بسیار مهم است. این استانداردها شامل اطمینان از صحت و یکپارچگی داده های ارائه شده، قدردانی مناسب از همه مشارکت کنندگان در کار، و افشای هرگونه تضاد منافع احتمالی است. نویسندگان همچنین باید از دستورالعمل‌های اخلاقی مرتبط با تحقیقات مربوط به انسان‌ها یا حیوانات، اشتراک‌گذاری داده‌ها و تألیف آگاه باشند و به آنها پایبند باشند.

در پایان، نوشتن یک مقاله علمی فرآیند پیچیده ای است که نیاز به برنامه ریزی دقیق، تفکر روشن و توجه به جزئیات دارد. با پیروی از این رویکرد گام به گام و پایبندی به اصول نگارش علمی خوب، نویسندگان می توانند یافته های پژوهشی خود را به طور موثر به جامعه علمی منتقل کنند. مهارت‌هایی که از طریق این فرآیند ایجاد می‌شوند نه تنها به پیشرفت دانش کمک می‌کنند، بلکه توانایی نویسنده را برای تفکر انتقادی و برقراری ارتباط واضح با ایده‌های پیچیده افزایش می‌دهند. مانند هر مهارت دیگری، هنر نوشتن علمی، با تمرین و تجربه بهبود می یابد. نویسندگان مشتاق باید به دنبال فرصت هایی برای نوشتن و انتشار آثار خود باشند، از بازخوردها بیاموزند و به طور مداوم مهارت های نوشتاری خود را اصلاح کنند. با انجام این کار، آنها می توانند کمک های معناداری به حوزه خود داشته باشند و درک جامعی از حوزه علمی مورد فعالیت خود را را ارتقا دهند.

نمونه مقاله نگارش شده علمی تخصصی1.

توضیحات
بازدید: 398

امتیاز کاربران

ستاره فعالستاره فعالستاره فعالستاره فعالستاره فعال


مقدمه

در سال‌های اخیر، نانوتکنولوژی چندین روش جدید را برای حوزه‌های دارورسانی و درمان سرطان معرفی و ارائه کرده است، زیرا نانوساختار و مواد غیر متخلخل به‌عنوان NC‌های امیدوارکننده برای کاربرد در سیستم‌های دارورسانی ظاهر شده‌اند [1] [2]. همچنین، نانوذرات مختلف (NPs) با استفاده در طیف گسترده‌ای از کاربردها مانند نانوذرات اکسید روی در سلول‌های خورشیدی [3]، باتری‌های لیتیوم یون [4] و تصفیه آب [5] به طور فزاینده‌ای محبوب شده‌اند. نانوذرات فلزی در درمان زیست شناسی به عنوان نانوذرات طلا [10]؛ نانوذرات آلی/غیر آلی در پزشکی به عنوان درمان معجزه آسا [6]؛ اکسید گرافن در فرآیندهای کاتالیزوری [7]، و نانوذرات CuO در کشاورزی [8].

همانطور که مشخص است، نانوذرات مغناطیسی عملاً در زمینه های مختلف عملکرد فوتوکاتالیستی [9]، جداسازی [10]، فرآیندهای فوتوکاتالیز [11]، MRI و تصویربرداری زیستی [12]، و حسگرهای زیستی [13]، هایپرترمی [14] سیستم های جذب زیستی و دارورسانی [15] اعمال می شوند.

نانوذرات مغناطیسی را می توان از طریق عوامل مختلفی مانند کبالت [16]، روی [17]، منگنز [18]، SiO2 ، CeO2 [19] تزیین/عملکرد یا دوپ کرد.

در مقاله [20] نانوذرات مغناطیسی را از طریق اسید اولئیک و روی تزئین کرد تا نانوذرات هیدروفوبیک را به سطوح آبدوست به سمت کاربردهای درمان سرطان بازگرداند. تحقیق دیگری از نانوذرات مغناطیسی برای تشخیص COVID-19 با طراحی پروتکل استخراج RNA استفاده کرد.

علاوه بر این، یک کاربرد جدید و جدید نانوذرات مغناطیسی، درمان تومور هایپرترمی است که در چندین مقاله تحقیقاتی معرفی شده است [21]. در روش هایپرترمی سنتی، تمام بدن و سلول های طبیعی ممکن است به دلیل افزایش دمای بدن تا 41-45 درجه سانتیگراد تحت تأثیر قرار گیرند، در حالی که در فرآیند جدید، سلول های سرطانی از طریق NPs فرو/سوپرپارامغناطیس دقیقاً با یک خارجی درمان می شوند.

در [22] مقالات متعددی در مورد نانوذرات سیلیسی مزوپور (MSNs) به عنوان حامل های امیدوارکننده برای DDS منتشر شده است، به دلیل داشتن زیست سازگاری عالی، اندازه منافذ قابل تنظیم، مساحت سطح بالا، ساختار یکنواخت و سطح قابل اصلاح کاربرد فراوانی در امل های دارویی دارند. [23]

 انواع پوشش‌های Fe3O4 وجود دارد که برای ایجاد پیوند بین Fe3O4 و سورفکتانت برای فرآیندهای زیر و همچنین سنتز سیلیس مزوپور موجود در سطح Fe3O4 ساخته شده‌اند [24]. به طور نسبی، می توان نشان داد که MSN های مغناطیسی دارای پتانسیل قابل توجهی برای استفاده در برنامه های کنترل بارگذاری و رهاسازی دارو هستند [25]. با این وجود، ظرفیت بارگذاری بهتر و هدف‌گیری خاص‌تر در رابطه با سلول‌های سرطانی را می‌توان با در نظر گرفتن اصلاح سطحی NCs با چندین گروه خاص به دست آورد [26].

فرآیند بارگیری دارو را می توان از طریق شرایط مختلف مانند pH، دما، نور، اولتراسوند، فعال سازی ردوکس، آنزیم ها و گلوتاتیون آغاز کرد [26]. علاوه بر این، NC ها را می توان با ترکیب تحویل آنها با دو یا چند دارو (غلبه بر مقاومت چند دارویی) به حامل های هوشمند تبدیل کرد، که آنها را قادر می سازد همزمان سلول های سرطانی را شناسایی کنند [27].

در [28] تشخیص سلول سرطانی و افزایش جذب سلولی پس از تزئین اسید هیالورونیک. این تحقیق ادعا کرده است که یک تعامل بین CD44 و اسید هیالورونیک وجود دارد که باعث جذب سلولی بالاتر می شود.

پراکندگی کم NC های مبتنی بر سیلیکا در شرایط بیولوژیکی مانع مهمی است که محققان به دنبال عوامل کارآمد برای ساخت یک نانوحامل پراکنده هستند. چندین نانومواد برای این منظور معرفی شدند؛ مانند اسید هیالورونیک [29]، اسید اولئیک [28]، اسید فولیک [30] و پلیمرها [31]. در این پژوهش ها، NC های مغناطیسی از طریق استفاده از SPION و نانوذرات سیلیکا مزوپور سنتز شده اند تا در سیستم های دارورسانی هدفمند آینده در آینده به کار گرفته شوند [32]. بر این اساس، این مقاله به بررسی سنتز و شناسایی نانو ساختار SBA15/ Fe3O4 کپسوله شده در هیدروژل پلی اکریل آمید/کیتوسان/پلی پیروان برای رهایش کنترل شده داروی ضد سرطان سیتارابین می‌پردازد.

مواد و روش ها

در این بخش، مواد مورد استفاده برای سنتز و شناسایی نانوساختار SBA15/ Fe3O4 کپسوله شده در هیدروژل پلی اکریل آمید/کیتوسان/پلی پیروان برای رهایش کنترل شده داروی ضد سرطان سیتارابین شامل مواد شیمیایی زیر است:

  1. تترا اتیل ارتوسیلیکات (TEOS) به عنوان منبع سیلیکا
  2. کلرید آهن (III) شش آبه به عنوان منبع آهن
  3. آمونیوم هیدروکسید 25% به عنوان کاتالیزور
  4. پلی اکریل آمید (PAAm) با وزن مولکولی 160000
  5. ....
  6. ....
  7. ....
  8. ....
  9. ....

تجهیزات مورد استفاده در این پژوهش شامل موارد زیر است:

  • راکتورهای اتوکلاو
  • حمام التراسونیک
  • همزن مغناطیسی
  • سانتریفیوژ
  • خشک کن خلأ
  • کوره
  • دستگاه جذب اتمی (AAS)
  • طیف سنج مادون قرمز (FTIR)
  • دستگاه جذب اشعه ایکس پودری (XRD)
  • میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)
  • ........
  • .........

روش سنتز مورد استفاده در این پژوهش شامل سنتز نانوذرات SBA15/ Fe3O4 است که در ان؛ TEOS، کلرید آهن (III) شش آبه و آمونیوم هیدروکسید 25% در اتانول مخلوط می‌شوند. در ادامه مخلوط به مدت 2 ساعت تحت سونیکاسیون قرار می‌گیرد. سپس محلول به درون راکتور اتوکلاو منتقل شده و به مدت 24 ساعت در دمای 100 درجه سانتیگراد حرارت داده می‌شود. در ادامه، نانوذرات SBA15/ Fe3O4 با سانتریفیوژ جدا شده و با آب مقطر شسته می‌شوند. در نهایت، نانوذرات در دمای 80 درجه سانتیگراد به مدت 24 ساعت خشک می‌شوند.

در ادامه فرایند سنتز هیدروژل پلی اکریل آمید/کیتوسان/پلی پیروان انجام شد؛ که در ان محلول‌های جداگانه از PAAm، کیتوسان و PVP در آب مقطر تهیه می‌شوند. سپس نانوذرات SBA15/ Fe3O4 به محلول PAAm اضافه شده و به مدت 30 دقیقه تحت همزن مغناطیسی قرار می‌گیرند. در مرحله بعد، محلول کیتوسان به مخلوط اضافه شده و به مدت 30 دقیقه دیگر تحت همزن مغناطیسی قرار می‌گیرد. در نهایت، محلول PVP به مخلوط اضافه شده و به مدت 30 دقیقه دیگر تحت همزن مغناطیسی قرار می‌گیرد و اسید سیتریک به عنوان عامل کراس لینکینگ به مخلوط اضافه می‌شود. در ادامه، مخلوط به درون قالب ریخته شده و به مدت 24 ساعت در دمای اتاق قرار می‌گیرد تا ژل شود. در نهایت هیدروژل با آب مقطر شسته شده و در دمای 60 درجه سانتیگراد به مدت 24 ساعت خشک می‌شود.

   در ادامه فرایند بارگذاری سیتارابین انجام می گردد که در ان هیدروژل خشک شده در محلول سیتارابین غوطه‌ور می‌شود. سپس هیدروژل به مدت 24 ساعت در دمای 37 درجه سانتیگراد تحت انکوباسیون قرار می‌گیرد تا سیتارابین بارگذاری شود. در نهایت هیدروژل بارگذاری شده با سیتارابین با آب مقطر شسته می‌شود و در دمای 4 درجه سانتیگراد نگهداری می‌شود.

در مرله شناسایی نانوساختار در ابتدا، نانوذرات SBA15/ Fe3O4 با استفاده از تکنیک‌های FTIR، XRD و SEM شناسایی می‌شوند. سپس مورفولوژی و اندازه نانوذرات با استفاده از SEM بررسی می‌شود. سپس محتوای آهن در نانوذرات با استفاده از AAS اندازه‌گیری می‌شود. در نهایت سطح و حجم منافذ نانوذرات با استفاده از BET اندازه‌گیری می‌شود.

     
Fe3O4/MSN-NH2 در یک میدان مغناطیسی خارجی تصویرمغناطیسیFe3O4/MSN تصویر مغناطیسی SPION ها

تجزیه و تحلیل EDX ، SBA-15، SBA-15/Fe3O4، APTES@ SBA-15/Fe3O4، SBA- SBA-15/Fe3O4  گوانیدینیله و نقشه برداری از تصاویر SBA گوانیدینیله -15/Fe3O4 در تصاویر بالا نشان داده شده است. تشخیص عناصر آلی و معدنی در نمونه های تهیه شده با آنالیز EDX به عنوان یک روش کیفی انجام شد. همانطور که در شکل فوق نشان داده شده است، O و Si ترکیبات عنصری SBA-15 (طیف a) هستند و پیک های متمایز Fe، O و Si به ترکیب عنصری SBA-15/Fe3O4 (طیف b) مربوط می شوند. مشاهده دو پیک Fe مربوط به وجود MNPهای Fe3O4 در ساختار SBA-15/Fe3O4 است. با اصلاح SBA-15/Fe3O4 با APTES، پیک های عناصر C و N به پیک های قبلی در طیف c اضافه شدند. گوانیدینیله SBA-15/Fe3O4 می تواند باعث ظهور پیک های Fe، O، Si، C و N در طیف EDX d شود. علاوه بر این، توزیع عناصر در این نانوکامپوزیت مزو متخلخل در تصاویر نقشه برداری EDX  نشان داده شده است.

در ادامه این پژوهش، تحلیل میکروسکوپ های الکترونی انتقالی و روبشی (TEM، SEM) انجام شد. میکروسکوپ الکترونی روبشی نشر میدانی برای مشاهده توزیع اندازه ذرات، مورفولوژی سطح و حالت تجمع ذرات در نمونه‌های آماده‌شده استفاده شد. همانطور که در شکل زیر مشاهده می شود، تصاویر FESEM از SBA-15/Fe3O4 و SBA-15 گوانیدینیله شده در سه مقیاس ارائه شده است: 1 میکرومتر، 500 و 200 نانومتر.

تصاویر SBA-15 ساختار متخلخلی را ارائه می‌کردند، اما در تصاویر نانوکامپوزیت علاوه بر ساختار متخلخل، توزیع MNP‌های کروی Fe3O4 بر روی SBA-15 به‌عنوان تکیه‌گاه مزوپور نیز قابل مشاهده بود. بنابراین، ساخت Fe3O4 MNP بر روی ماتریس مزوپور SBA-15 و اصلاحات بعدی منجر به تغییر مورفولوژی آن شد. میانگین اندازه ذرات برای 35 ذره کروی در نانوکامپوزیت حدود 26 نانومتر با استفاده از نرم افزار Digimizer تعیین شد. تجزیه و تحلیل TEM برای مطالعه دقیق‌تر مورفولوژی و اندازه ذرات کاتالیزور SBA-15/Fe3O4 guanidinylated مزوساختار انجام شد.

نتایج و بحث

    مواد شیمیایی مورد استفاده در این مطالعه شامل SBA15، FeCl3.6H2O، FeSO4.7H2O، NH3.H2O، پلی اکریل آمید (PAAm)، کیتوسان، پلی پیروان (PVP) و سیتارابین بود. نانوذرات SBA15/ Fe3O4 با استفاده از روش هم رسوبی سنتز شدند. برای سنتز نانوذرات، ابتدا مخلوطی از SBA15، FeCl3.6H2O و FeSO4.7H2O در آب دی یونیزه تهیه شد. سپس، محلول NH3.H2O به مخلوط اضافه شد و به مدت 30 دقیقه تحت هم زدن قرار گرفت. نانوذرات حاصل با سانتریفیوژ جدا شده و با آب دی یونیزه شسته شدند. برای کپسوله کردن سیتارابین در نانوذرات SBA15/ Fe3O4، ابتدا نانوذرات در محلول PAAm/کیتوسان/PVP حل شدند. سپس، محلول سیتارابین به مخلوط اضافه شد و به مدت 24 ساعت تحت هم زدن قرار گرفت. نانوذرات کپسوله شده با سانتریفیوژ جدا شده و با آب دی یونیزه شسته شدند.

در پژوهش حاضر؛ نتایج XRD نشان داد که نانوذرات SBA15/ Fe3O4 دارای ساختار بلوری منظم هستند. همچنین نتایج FTIR نشان داد که نانوذرات SBA15/ Fe3O4 حاوی گروه‌های عاملی مانند Si-O-Si، Fe-O و C-N هستند. در ادامه، نتایج SEM و TEM نشان داد که نانوذرات SBA15/ Fe3O4 دارای مورفولوژی کروی و اندازه ذرات حدود 100 نانومتر هستند. همچنین نتایج TGA نشان داد که نانوذرات SBA15/ Fe3O4 دارای پایداری حرارتی بالایی هستند. مطالعات رهایش نشان داد که نانوذرات SBA15/ Fe3O4 قابلیت جذب و رهایش کنترل شده سیتارابین را نشان دادند. رهایش سیتارابین از نانوذرات به تدریج و در طول زمان انجام شد.

نتیجه‌گیری:

پژوهش حاضر با هدف سنتز و شناسایی نانو ساختار SBA15/ Fe3O4 کپسوله شده در هیدروژل پلی اکریل آمید/کیتوسان/پلی پیروان برای رهایش کنترل شده داروی ضد سرطان سیتارابین مورد مطالعه قرار گرفت. در این پژوهش، نانوذرات SBA15 به عنوان حامل برای کپسوله کردن Fe3O4 و سیتارابین سنتز شدند. همچنین نانوذرات با استفاده از روش هم رسوبی سنتز شدند. در ادامه، نانوذرات با استفاده از تکنیک‌های مختلف مانند XRD، FTIR، SEM، TEM و TGA مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که نانوذرات دارای مورفولوژی کروی و اندازه ذرات حدود 100 نانومتر هستند. نانوذرات قابلیت جذب و رهایش کنترل شده سیتارابین را نشان دادند.

این پژوهش نشان داد که ....

منابع

  1. Guo, Zhiyong., Zhang, Yue., Zhang, Dan-dan., Shu, Yang., Chen, Xuwei., & Wang, Jianhua. (2016). Magnetic Nanospheres Encapsulated by Mesoporous Copper Oxide Shell for Selective Isolation of Hemoglobin.. ACS applied materials & interfaces , 8 43 , 29734-29741 . http://doi.org/10.1021/ACSAMI.6B11158
  2. Jia, Xiaolu., Zhang, Tian-le., Wang, Jianyin., Wang, Ke., Tan, Haiying., Hu, Yuandu., Zhang, Lianbin., & Zhu, Jintao. (2018). Responsive Photonic Hydrogel-Based Colorimetric Sensors for Detection of Aldehydes in Aqueous Solution.. Langmuir : the ACS journal of surfaces and colloids , 34 13 , 3987-3992 . http://doi.org/10.1021/acs.langmuir.8b00186
  3. Petranovska, A.., Abramov, N.., Turanska, S. P.., Gorbyk, P.., Kaminskiy, A.., & Kusyak, N.. (2015). Adsorption of cis-dichlorodiammineplatinum by nanostructures based on single-domain magnetite. Journal of Nanostructure in Chemistry , 5 , 275-285 . http://doi.org/10.1007/s40097-015-0159-9
  4. Nan, Xueyan., Zhang, Xiujuan., Liu, Yanqiu., Zhou, Mengjiao., Chen, Xianfeng., & Zhang, Xiaohong. (2017). Dual-Targeted Multifunctional Nanoparticles for Magnetic Resonance Imaging Guided Cancer Diagnosis and Therapy.. ACS applied materials & interfaces , 9 11 , 9986-9995 . http://doi.org/10.1021/acsami.6b16486
  5. Huang, Xiaojuan., Zhang, Wenlong., Guan, Guoqiang., Song, Guosheng., Zou, Rujia., & Hu, Junqing. (2017). Design and Functionalization of the NIR-Responsive Photothermal Semiconductor Nanomaterials for Cancer Theranostics.. Accounts of chemical research , 50 10 , 2529-2538 . http://doi.org/10.1021/acs.accounts.7b00294
  6. Fan, Xiu-juan., Jiao, Guozheng., Gao, Lei., Jin, Pengfei., & Li, Xin. (2013). The preparation and drug delivery of a graphene-carbon nanotube-Fe3O4 nanoparticle hybrid.. Journal of materials chemistry. B , 1 20 , 2658-2664 . http://doi.org/10.1039/C3TB00493G
  7. Lin, Li-sen., Yang, Xiangyu., Zhou, Zijian., Yang, Zhen., Jacobson, Orit., Liu, Yijing., Yang, Angela., Niu, G.., Song, Jibin., Yang, Huang-Hao., & Chen, Xiaoyuan. (2017). Yolk–Shell Nanostructure: An Ideal Architecture to Achieve Harmonious Integration of Magnetic–Plasmonic Hybrid Theranostic Platform. Advanced Materials , 29 . http://doi.org/10.1002/adma.201606681
  8. Chen, Yu., Chen, Hangrong., Zhang, Shengjian., Chen, Feng., Zhang, Lingxia., Zhang, Jiamin., Zhu, Min., Wu, Huixia., Guo, Limin., Feng, Jingwei., & Shi, Jianlin. (2011). Multifunctional Mesoporous Nanoellipsoids for Biological Bimodal Imaging and Magnetically Targeted Delivery of Anticancer Drugs. Advanced Functional Materials , 21 . http://doi.org/10.1002/adfm.201001495
  9. Rana, Suman., Rana, Suman., Shetake, Neena G.., Shetake, Neena G.., Barick, K. C.., Pandey, B. N.., Pandey, B. N.., Salunke, H.., Salunke, H.., Hassan, P. A.., & Hassan, P. A.. (2016). Folic acid conjugated Fe3O4 magnetic nanoparticles for targeted delivery of doxorubicin.. Dalton transactions , 45 43 , 17401-17408 . http://doi.org/10.1039/C6DT03323G
  10. Shahzad, Hamideh., Ahmadi, R.., Adhami, F.., & Najafpour, J.. (2020). Adsorption of Cytarabine on the Surface of Fullerene C20: A Comprehensive DFT Study. , 2 , 162-169 . http://doi.org/10.33945/sami/ecc.2020.2.1
  11. Ayyanaar, Srinivasan., Balachandran, C.., Bhaskar, Rangaswamy Chinnabba., Kesavan, M.., Aoki, S.., Raja, R.., Rajesh, J.., Webster, T.., & Rajagopal, G.. (2020). ROS-Responsive Chitosan Coated Magnetic Iron Oxide Nanoparticles as Potential Vehicles for Targeted Drug Delivery in Cancer Therapy. International Journal of Nanomedicine , 15 , 3333 - 3346 . http://doi.org/10.2147/IJN.S249240
  12. Ioța, M.., Cursaru, L.., Schiopu, A.., Tudor, I.., Motoc, Adrian-Mihail., & Piticescu, R.. (2023). Fe3O4 Core–Shell Nanostructures with Anticancer and Antibacterial Properties: A Mini-Review. Processes . http://doi.org/10.3390/pr11071882
  13. Foroughi, M.., Jahani, S.., Aramesh-Broujeni, Zahra., & Dolatabad, Meisam Rostaminasab. (2021). A label-free electrochemical biosensor based on 3D cubic Eu3+/Cu2O nanostructures with clover-like faces for the determination of anticancer drug cytarabine. RSC Advances , 11 , 17514 - 17525 . http://doi.org/10.1039/d1ra01372f
  14. Sabouri, Zahra., Labbaf, S.., Karimzadeh, F.., Baharlou-Houreh, Arezou., McFarlane, Taneisha., & Esfahani, Mohammad-Hossein Nasr. (2020). Fe3O4/bioactive glass nanostructure: a promising therapeutic platform for osteosarcoma treatment. Biomedical Materials , 16 . http://doi.org/10.1088/1748-605X/aba7d5
  15. Kumar, S.., Thangam, R.., Vivek, R.., Srinivasan, Sivasubramanian., & Ponpandian, N.. (2020). Synergetic effects of thymoquinone-loaded porous PVPylated Fe3O4 nanostructures for efficient pH-dependent drug release and anticancer potential against triple-negative cancer cells. Nanoscale Advances , 2 , 3209 - 3221 . http://doi.org/10.1039/d0na00242a
  16. Deng, Zhiqin., Wang, Na., Liu, Yingying., Xu, Zoufeng., Wang, Zhigang., Lau, T.., & Zhu, G.. (2020). A photocaged, water-oxidizing, and nucleolus-targeted Pt(IV) complex with a distinct anticancer mechanism.. Journal of the American Chemical Society . http://doi.org/10.1021/jacs.0c00221
  17. Talib, Wamidh H.., Alsayed, A.., Barakat, M.., Abu-Taha, M.., & Mahmod, A.. (2021). Targeting Drug Chemo-Resistance in Cancer Using Natural Products. Biomedicines , 9 . http://doi.org/10.3390/biomedicines9101353
  18. Guinan, Mieke., Benckendorff, Caecilie M M., Smith, Mark., & Miller, G.. (2020). Recent Advances in the Chemical Synthesis and Evaluation of Anticancer Nucleoside Analogues. Molecules , 25 . http://doi.org/10.3390/molecules25092050
  19. Dehelean, C.., Marcovici, I.., Şoica, Codruţa., Mioc, Marius., Coricovac, D.., Iurciuc, S.., Crețu, O.., & Pinzaru, I.. (2021). Plant-Derived Anticancer Compounds as New Perspectives in Drug Discovery and Alternative Therapy. Molecules , 26 . http://doi.org/10.3390/molecules26041109
  20. Chen, Zihao., Li, Yong., Tan, B.., Zhao, Qingchuan., Fan, L.., Li, Fanzhu., & Zhao, Xia. (2020). Progress and current status of molecule-targeted therapy and drug resistance in gastric cancer.. Drugs of today , 56 7 , 469-482 . http://doi.org/10.1358/dot.2020.56.7.3112071
  21. Badger, T.., Segrin, C.., Sikorskii, A.., Pasvogel, A.., Weihs, K.., López, A.., & Chalasani, P.. (2020). Randomized controlled trial of supportive care interventions to manage psychological distress and symptoms in Latinas with breast cancer and their informal caregivers. Psychology & Health , 35 , 106 - 87 . http://doi.org/10.1080/08870446.2019.1626395
  22. Kantarjian, H.., Kadia, T.., Dinardo, C.., Welch, M.., & Ravandi, F.. (2021). Acute myeloid leukemia: Treatment and research outlook for 2021 and the MD Anderson approach. Cancer , 127 . http://doi.org/10.1002/cncr.33477
  23. Gils, N. van., Denkers, F.., & Smit, L.. (2021). Escape From Treatment; the Different Faces of Leukemic Stem Cells and Therapy Resistance in Acute Myeloid Leukemia. Frontiers in Oncology , 11 . http://doi.org/10.3389/fonc.2021.659253
  24. Rose, M.., Burgess, J.., O'Byrne, K.., Richard, D.., & Bolderson, E.. (2020). PARP Inhibitors: Clinical Relevance, Mechanisms of Action and Tumor Resistance. Frontiers in Cell and Developmental Biology , 8 . http://doi.org/10.3389/fcell.2020.564601
  25. Min, H.., & Lee, Ho Young. (2022). Molecular targeted therapy for anticancer treatment. Experimental & Molecular Medicine , 54 , 1670 - 1694 . http://doi.org/10.1038/s12276-022-00864-3
  26. Louis, H.., Ikenyirimba, O. J.., Unimuke, T.., Mathias, Gideon E.., Gber, T.., & Adeyinka, Adedapo S.. (2022). Electrocatalytic activity of metal encapsulated, doped, and engineered fullerene-based nanostructured materials towards hydrogen evolution reaction. Scientific Reports , 12 . http://doi.org/10.1038/s41598-022-20048-3
  27. Nandhini, S.., & Muralidharan, G.. (2021). Graphene encapsulated NiS/Ni3S4 mesoporous nanostructure: A superlative high energy supercapacitor device with excellent cycling performance. Electrochimica Acta , 365 , 137367 . http://doi.org/10.1016/j.electacta.2020.137367
  28. Samanta, Arpan., & Raj, C. R.. (2020). Bifunctional nitrogen-doped hybrid catalyst based on onion-like carbon and graphitic carbon encapsulated transition metal alloy nanostructure for rechargeable zinc-air battery. Journal of Power Sources , 455 , 227975 . http://doi.org/10.1016/j.jpowsour.2020.227975
  29. Chen, Yu-Ping., Lin, Shi., Sun, Ruijun., Wang, Ai-Jun., Zhang, Lu., Ma, Xiaohong., & Feng, Jiu-Ju. (2021). FeCo/FeCoP encapsulated in N, Mn-codoped three-dimensional fluffy porous carbon nanostructures as highly efficient bifunctional electrocatalyst with multi-components synergistic catalysis for ultra-stable rechargeable Zn-air batteries.. Journal of colloid and interface science , 605 , 451-462 . http://doi.org/10.1016/j.jcis.2021.07.082
  30. Javan, Elnaz Salmani., Lotfi, F.., Jafari-Gharabaghlou, Davoud., Mousazadeh, H.., Dadashpour, M.., & Zarghami, N.. (2022). Development of a Magnetic Nanostructure for Co-delivery of Metformin and Silibinin on Growth of Lung Cancer Cells: Possible Action Through Leptin Gene and its Receptor Regulation. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention : APJCP , 23 , 519 - 527 . http://doi.org/10.31557/APJCP.2022.23.2.519
  1. González-Rodríguez, J., Fernández, L., Vargas-Osorio, Z., Vázquez-Vázquez, C., Piñeiro, Y., Rivas, J., Feijoo, G., & Moreira, M. T. (2021). Reusable Fe3O4/SBA15 Nanocomposite as an Efficient Photo-Fenton Catalyst for the Removal of Sulfamethoxazole and Orange II. Nanomaterials (Basel, Switzerland), 11(2), 533. https://doi.org/10.3390/nano11020533
    1. Hernández-Téllez, Cynthia N., Ana G. Luque-Alcaraz, Maribel Plascencia-Jatomea, Hiram J. Higuera-Valenzuela, Mabeth Burgos-Hernández, Nadia García-Flores, Mario E. Álvarez-Ramos, Jorge L. Iriqui-Razcon, Reynaldo Esquivel Gonzalez, and Pedro A. Hernández-Abril. (2021). "Synthesis and Characterization of a Fe3O4@PNIPAM-Chitosan Nanocomposite and Its Potential Application in Vincristine Delivery" Polymers 13, no. 11: 1704. https://doi.org/10.3390/polym13111704

الگوی نگارش پایان نامه.

  نام دانشکده را انتخاب کنید

نام گروه را انتخاب کنید

عنوان پایان نامه را اینجا وارد کنید

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد

در رشته       گرایش      

نام دانشجو

     

استاد(ان) راهنما

     

استاد(ان) مشاور

     


 


این صفحه برای تقدیم پایان‌نامه از سوی دانشجو به افراد یا سازمان‌هایی که برای او مهم هستند در نظر گرفته شده است. اگر پایان‌نامه به کسی تقدیم نمی‌شود این صفحه را پاک کنید.


این صفحه برای سپاسگزاری دانشجو از افراد یا سازمان‌هادر نظر گرفته شده است. اگر از کسی سپاسگزاری نمی‌شود این صفحه را پاک کنید.


برگة تاییدیه هیات داوران که در جلسه دفاع به تایید اعضا رسیده است( یا فرم صورتجلسه دفاع)  را اسکن کرده و تصویر آن را در کادر پایین قرار دهید. برای این کار بر روی کادر راست کلیک کرده و گزینه change picture را انتخاب کنید از منوی باز شده اسکن برگه را انتخاب و بر روی insert کلیک کنید. حال میتوانید سایز تصویر را با توجه به کادر صفحه تنظیم کنید. پس از جایابی برگه این کادر را پاک کنید.


بسمه تعالی

 

معاونت آموزشی دانشگاه- مدیریت تحصیلات تکمیلی

تعهد نامه اصالت پایان نامه/ رساله


  اینجانب........................دانش آموخته مقطعکارشناسی ارشد/دکتری تخصصی  در رشته .......................................... گرایش...........................................که در تاریخ................................. از پایان نامه/رساله خود تحت عنوان ......................................................................................................................................................................با کسب درجه‌ی ....................... دفاع کرده ام، شرعا و قانونا متعهد می‌شوم:

  1. مطالب مندرج در این پایان نامه/رساله، حاصل تحقیق و مطالعه اینجانب بوده و در مواردی که از دستاوردهای علمی و پژوهشی دیگران اعم از پایان نامه ، کتاب، مقاله و غیره استفاده کرده‌ام، با رعایت کامل امانت ، مطابق مقررات، اقدام به ارجاع در متن و ذکر آن در فهرست منابع و مآخذ نموده‌ام.
  2. تمامی یا بخشی ازاین پایان نامه/ رساله قبلا برای دریافت هیچ مدرک تحصیلی به سایر دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی ارائه نشده است.
  3. مقالات مستخرج ازاین پایان نامه/ رساله کاملا حاصل کار اینجانب بوده و از هرگونه جعل داده و یا تغییر اطلاعات پرهیز کرده‌ام.
  4. از ارسال همزمان و یا تکراری مقالات مستخرج ازاین پایان نامه/ رساله (با بیش از 30 درصد همپوشانی) به مجلات و یا همایش های گوناگون خودداری نموده و می‌نمایم.
  5. انتشار مقاله يا مقالات مستخرج از پايان نامه/ رساله به صورت چاپ در نشريات علمي و يا ارائه در مجامع علمي در زمان تحصیل یا فارغ التحصیلی بايد به نام دانشگاه باشد و در مقالاتي كه پس از دانش آموختگي بصورت تركيبي از اطلاعات جديد و نتايج حاصل از پايان ‌نامه/ رساله (با همپوشانی بیش از 30درصد)  منتشر مي‌شود نيز بايد نام دانشگاه درج شود.
  6. کلیه حقوق مادی و معنوی حاصل از این پایان نامه/ رساله متعلق به دانشگاه بوده و متعهد می‌شوم هر گونه بهره مندی و یا نشر دستاوردهای حاصل از این تحقیق اعم از انتشار كتاب، مقاله، نرم افزار، ثبت اختراع، آثار ويژه (اثري هنري مانند فيلم، عكس، نقاشي و نمايشنامه) و ... (چه در زمان دانشجویی و یا فراغت از تحصیل) با همکاری استاد راهنما و کسب  مجوز كتبي صادره از معاونت پژوهشي دانشگاه و براساس آئين نامههاي مصوب انجام شود.
  7. درصورت عدم رعایت حقوق مادی و معنوی دانشگاه، علاوه بر اعمال ضمانت اجراهای قانونی، متعهد می­شوم 50 درصد از بهای کلیه آثار منتشره را به عنوان خسارت به دانشگاه پرداخت نمایم.
  8. 8. درصورت تخلف از تعهد اصالت اثر و حقوق مالکیت مادی و معنوی، دانشگاه می­تواند مطابق ضوابط و مقررات مربوطه با اینجانب برخورد نماید.

 

نام و نام خانوادگی دانشجو

امضاء و تاریخ


سوگندنامه دانش آموختگان کارشناسی ارشد/ دکتری

 

 

به نام خدا

سپاس ایزد منان را که مرا مشمول الطاف خویش نمود که با طی مراحل تحصیل موفق به اخذ درجه کارشناسی ارشد  شوم. به شکرانه این نعمت بزرگ الهی که با امکانات این مرز و بوم، فراهم و نزد اینجانب به امانت گذاشته شده است، در پیشگاه ملت ایران به کتاب آسمانی خود، قرآن کریم، سوگند یاد می کنم که :

  • در سراسر زندگی حرفه ای، در راه اعتلای کشور ایران و جامعه بشری به نحو احسن قدم برداشته و دراین راه از هیچ تلاشی دریغ ننمایم.
  • در تمام فعالیت های تخصصی، رضای خدا را همراه با صداقت علمی و اجتماعی در نظر داشته و از موقعیت های به دست آمده در جهت رفع مشکلات جامعه استفاده کنم و در همه ی امور، منافع کشور را بر منافع فردی مقدم بدارم.
  • همواره علم و دانش خود را به روز نگاه داشته و در ایفای مسئولیت و تعهدات حرفه ای در حد توان سعی و تلاش خود را به کار گیرم.

و اینک از خداوند علیم توفیق بندگی و پای بندی به مفاد این سوگندنامه را خواستارم و از او می خواهم که مرا در ایفای رسالت علمی و انسانی خویش موفق بدارد.

نام ونام خانوادگی دانشجو

   امضاء


 


مجوز بهره برداری از پایان نامه/ رساله

 

 

کلیه حقوق اعم از چاپ، تکثیر، نسخه برداری، ترجمه، اقتباس و ... از نتایج این پایان نامه برای دانشگاه محفوظ است. بهره برداری از این پایان نامه/ رساله در چهارچوب مقررات کتابخانه و با توجه به محدودیتی که توسط استاد راهنما به شرح زیر تعیین می شود، بلامانع است:

5 بهره برداری از این پایان نامه/ رساله برای همگان بلامانع است.

5 بهره برداری از این پایان نامه/ رساله با اخذ مجوز از استاد راهنما، بلا مانع است.

5 بهره برداری از این پایان نامه/ رساله تا تاریخ ............................. ممنوع است.

استاد راهنما می تواند یکی از گزینه های بالا را انتخاب کند و مسئولین کتابخانه موظف به رعایت موارد تعیین شده می باشد.

نام استاد و یا اساتید راهنما:

تاریخ:

امضاء:


چکیده

هدف:هدف‌های کلیدی و دامنه پژوهش یا دلایل انجام پژوهش در این‌جا بیان می‌شود.

روش‌ پژوهش:تکنیک‌ها یا رویکردهایی که به ضرورت، برای درک پژوهش الزامی است در این‌جا تشریح می‌شود.

یافته‌ها و نتایج پژوهش: یافته‌ها باید تا اندازه‌ای که شدنی است کوتاه و تمام‌نما نوشته شود. این بخش می‌تواند دربرگیرندۀ یافته‌های تجربی یا نظری، روابط و همبستگی‌ها، تأثیرهای مشاهده شده و ... باشد و به تشریح دستاوردهای پژوهش بپردازد.

کلیدواژه‌ها:  در این قسمت کلیدواژه‌ها وارد می‌شود. شمار کلیدواژه ها میتواند بین سه تا هفت واژه باشد..


فهرست مطالب

پس از نگارش فصول پایان نامه، در صورتی که از سبک‌ها(styles) درست استفاده شده باشد، میتوانید محتوای فهرست مطالب را به‌روز کنید. برای این‌کار بر روی فهرست زیر راست کلیک کرده و گزینه update field را انتخاب کنید؛ از منوی باز شده گزینه update entire table را انتخاب کنید. پس از به‌روزرسانی فهرست، این کادر را پاک کنید.  

فصل1. نام فصل اول را وارد کنید.. 1

1-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید.. 2

1-1-1.عنوان فرعی را اینجا وارد کنید.. 2

1-2.سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید.. 3

فصل2. نام فصل دوم را وارد کنید.. 4

2-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید.. 5

فصل3. نام فصل سوم را وارد کنید.. 7

3-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید.. 8

3-1-1.عنوان فرعی را اینجا وارد کنید.. 8

فصل4. نام فصل چهارم را وارد کنید.. 9

4-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید.. 10

4-1-1. عنوان فرعی را اینجا وارد کنید.. 10

فصل5. نام فصل پنجم را وارد کنید.. 11

5-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید.. 12

5-1-1. عنوان فرعی را اینجا وارد کنید.. 12


فهرست جداول

پس از تنظیم جداول پایان نامه، در صورتی که از سبک‌ها(styles) درست استفاده شده باشد، میتوانید محتوای فهرست جداول را به‌روز کنید. برای این‌کار بر روی فهرست زیر راست کلیک کرده و گزینه update field را انتخاب کنید؛ از منوی باز شده گزینه update entire table را انتخاب کنید. پس از به‌روزرسانی جداول، این کادر را پاک کنید.  

جدول ‏2‑1. نمونه جدول در فصل دوم. 6


فهرست شکل‌ها/ نمودارها/ تصاویر

پس از تنظیم شکلها/ نمودارها و تصاویر پایان نامه، در صورتی که از سبک‌ها(styles) درست استفاده شده باشد، میتوانید محتوای فهرست را به‌روز کنید. برای این‌کار بر روی فهرست زیر راست کلیک کرده و گزینه update feild را انتخاب کنید؛ از منوی باز شده گزینه update entire tableرا انتخاب کنید. پس از به‌روزرسانی فهرست، این کادر را پاک کنید.  

شکل ‏2‑1. نمونة تصویر در فصل دوم. 7


فهرست پیوست‌ها


فهرست علائم و اختصارها


                                                                                                     فصل1. نام فصل اول را وارد کنید


1-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید

این راهنما برگرفته از راهنمای نگارش پایان نامه/رساله دفتر سیاستگذاری و برنامه‌ریزی امور پژوهشی وزارت علوم است. آنچه در این راهنما می‌آید، دربرگیرنده چگونگی نگارش پایان نامه/رساله است. مخاطبان اصلی این راهنما، دانشجویانی هستند که پایان نامه/ رساله را به زبان فارسی می‌نویسند؛ بنابراین، این راهنما برای زبان فارسی است.

روش قالب‌بندي پایان نامه/رساله، بخش‌هاي مختلف آن، انواع قلم‌ها و اندازه آنها، به طور كامل مشخص شده است. كلية سبك (Style)هاي مورد نياز براي بخش‌هاي مختلف پایان نامه/رساله، از جمله عنوان‌ها، فصل‌ها، چكيده، متن، و ... از پيش تعريف شده‌اند و تنها كافي است سبك مورد نظر را براي بخشي از پایان نامه/رساله انتخاب كنيد.

1-1-1. عنوان فرعی را اینجا وارد کنید

 در سربرگ Home گروه styles فهرستی از استایل‌های مورد نیاز نگارش پایان نامه/رساله دیده می شود. جهت استفاده از سبک‌ها (styles)، بر روی متن مورد نظر کلیک کنید و از پنجره styles سبک مورد نظر خود را انتخاب کنید. با این کار در واقع با یک دستور، تمامی تنظیمات مربوط به فونت، اندازه قلم، رنگ و فاصله‌ها، بر روی آن بخش از متن اعمال خواهد شد.

    1-1-1-1. عنوان فرعی تر را اینجا وارد کنید

اگر به استایلی نیاز دارید که در لیست استایل‌ها وجود ندارد، لازم است تا آن را ایجاد کنید. برای ایجاد یک استایل جدید، لیست استایل‌ها را باز کنید و از انتهای لیست بر روی گزینه create a style کلیک نمایید.نام استایل خود را وارد کرده سپس بر modify کلیک کنید. حالا در صفحه باز شده از بخش format میتوانید تنظیماتی که میخواهید را بر روی استایل خود اعمال نمایید. با کلیک بر روی دکمه ok استایل شما ایجاد میشود.

استفادة صحیح از استایل‌های "عنوان فصل" و "سرعنوان‌ها"  به شما کمک میکند تا پس از نگارش کامل پایان نامه/رساله بتوانید فهرست مطالب، فهرست جداول و ... را به راحتی تهیه نمایید. .

1-2. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید

در صورت استفاده از مطالب دیگران، میبایست حتماً در نوشته ی خود، به منبع مورد استفاده به صورت دقیق اشاره کرد. برای این منظور ابتدا در انتهای قسمتی از متن که از یک منبع ، استفاده شده است کلیک نموده، سپس از سربرگReference در قسمت Citations & Bibliography بر روی گزینه Insert Citation کلیک کنید، و بعد گزینه Add new source را برگزینید. در پنجره ظاهر شده مشخصات منبع را به طور کامل وارد کنید. با کلیک بر ok به منبع مورد استفاده استناد کرده‌اید.

توجه داشته باشید با توجه به شیوة استناد مورد قبول(شیوه نامه ایران) در پایان نامه/رساله، لازم است تا قسمت style در این بخش بر روی Chicago (ویرایش شانزدهم) تنظیم شده باشد.

برای درج شماره صفحه در استنادهای درون متنی، کافیست برروی منبع ذکر شده راست کلیک کرده و گزینه edit citation را انتخاب کنید. حال در پنجره باز شده شماره صفحه را وارد نمایید .

1-2-1. عنوان فرعی را اینجا وارد کنید

پیشنهاد میشود از نرم افزارهای رفرنس‌نویسی نظیر: پژوهیار، mendely,  endnote , Zotero برای استناد در پایان نامه/رساله استفاده نمایید. استفاده از این نرم افزارها باعث سهولت در نگارش پایان نامه/رساله و استناد به منابع درون متن و برون متنی خواهد شد.


                                                                                                        فصل2. نام فصل دوم را وارد کنید


2-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید

برای عنوان‌ شکل‌ها، نمودارها، جداول و ... می‌توانید از سربرگ References استفاده نمایید. برای این کار بر روی شکل، جدول یا نمودار موردنظر کلیک کرده و از سربرگ  References گزینه Insert Caption را انتخاب نمایید تا پنجره caption باز شود؛ از منوی کشویی label نام دلخواه را انتخاب و در کادر caption توضیحات موردنظر خود را بنویسید. با کلیک بر ok عنوان ایجاد میشود. از سبک‌ها(styles) برای تنظیمات فونت و سایز عناوین استفاده نمایید.

 

شکل ‏2‑1. نمونة تصویر در فصل دوم

جهت درج شمارة جداول و شکلها در متن پایان نامه، بهتر است از سربرگ references در قسمت caption از گزینه cross-reference استفاده کنید. بدین صورت با تغییر شمارة شکلها یا جداول به صورت اتومات شمارة اشاره شده در متن پایان نامه/رساله نیز تغییر خواهد کرد.

جدول ‏2‑1. نمونه جدول در فصل دوم

رديف ملاک‌ها ضريب آلفا
تحليل پرسشنامه اصلی تحليل پرسشنامه فرعی
1 تمايل به استفاده 7505/0 7108/0
2 رضايت‌مندي 7965/0 7430/0
  2-1 مفيدبودن 6860/0 9216/0
2-2 کارآمدي 8163/0 6849/0

دقت نمایید که عنوان و توضیحات مربوط به شکل‌ها و نمودارها در زیر آنها و عنوان و توضیحات مربوط به جدول در بالای آن قرار می‌گیرد.

در تهیه جداول پایان نامه/رساله بهتر است از خطوط عمودی استفاده نشود و کادر اطراف نمودارها حذف گردد.


                                                                                                      فصل3. نام فصل سوم را وارد کنید


3-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید

برای ایجاد زیرنویس، در محل مورد نظر روی متن کلیک کرده و  از سربرگ references گزینه insert footnote را انتخاب نمایید. از سبک‌ها(styles) برای تنظیمات فونت و سایز زیرنویس استفاده نمایید.

3-1-1. عنوان فرعی را اینجا وارد کنید

 

نمودار ‏3‑1. نمونه نمودار از فصل سوم

برای نگارش زیرنویس‌های فارسی از سمت راست و برای زیرنویس‌های انگلیسی از سمت چپ شروع کنید. برای این کار می‌توانید از سربرگ HOME بخش Paragraph  استفاده نمایید. با علامت زیرنویس از سمت راست و با علامت  زیرنویس از سمت چپ آغاز می‌شود.


                                                                                               فصل4. نام فصل چهارم را وارد کنید


4-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید

برای نوشتن فرمول و معادله می‌توانید از سربرگ insert قسمت symbols گزینه equation استفاده نمایید. نگارش فرمول از سمت چپ و شماره گذاری آن از سمت راست انجام می‌شود.

4-1-1. عنوان فرعی را اینجا وارد کنید

برای شماره گذاری فرمول‌ها نیز می‌توانید به روش شماره گذاری جداول اقدام نمایید.

    4-1-1-1. عنوان فرعی تر را اینجا وارد کنید

اگر متنی را از فایلی دیگر کپی کنید ممکن است تنظیمات فونت، اندازه و فاصلة خطوط آن بهم بریزد. برای اینکه متن کپی شده همانند متن شما دارای تنظیمات درستی باشد، لازم است تا ابتدا مکان نما را بر روي قسمتي از متن كه فونت صحيحي دارد قرار دهيد سپس از سربرگ Home  در قسمت clipboard گزينه Format Painter را انتخاب كنيد. اكنون قسمتي از متن را كه فونت متفاوتي دارد، درگ و دراپ کنيد. فونت، سايز و فاصله بين خطوط متن مورد نظر، مانند ساير متن خواهد شد.  


                                                                                                  فصل5. نام فصل پنجم را وارد کنید


5-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید

فصل بندی پایان نامه/رسالة خود را می‌توانید از سربرگ page layout بخش page setup گزینه breaks تنظیم نمایید. این گزینه امکان این را می‌دهد تا براي بخش‌هاي مختلف پايان نامه، سرصفحه و ساختار و شماره صفحة متفاوت استفاده كنيد؛ حتی می‌توانید افقي يا عمودي بودن صفحه و اندازة صفحات براي بخش‌هاي مختلف را تغيير دهيد.

5-1-1. عنوان فرعی را اینجا وارد کنید

در بخش breaks  با استفاده از گزینه next page می‌توانید یک فصل جدید را از صفحة بعد آغاز کنید.


فهرست منابع

شیوة استناد در نگارش پایان نامه/رساله بر مبنای «شیوه‌نامه ایران» انجام می‌شود. شیوه‌نامه ایران (راهنمای استناد به منابع اطلاعات فارسی و انگلیسی به صورت نویسنده‌ـ تاریخ) بر پایه ویرایش شانزدهم شیوه‌نامه شیکاگو با دریافت اجازه از انتشارات دانشگاه شیکاگو توسط پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران تنظیم شده است.

درصورتی که استنادهای درون متنی را درست ایجاد کرده باشید (به صورت آنچه پیش‌تر گفته شد) به راحتی میتوانید فهرست منابع را ایجاد کنید؛ برای این کار در سربرگ References بخش citations & bibliography بر روی گزینه Bibliography کلیک نمایید. از منوی ظاهر شده گزینه insert bibliography را انتخاب کنید. میبینید که منابع مورد استفاده در متن برای شما لیست میشود.  

حری، عباس، و اعظم شاه‌بداغی. 1385. شیوه‌های استناد در نگارش‌های علمی: رهنمودهای بین‌المللی. تهران: دانشگاه تهران.

American Management Association. 1996. The AMA Style Guide for Business Writing. New York: AMA.


پیوست یک: نام پیوست اول را وارد کنید

.

پيوست‌ها که با شماره از نظر موضوعي تفکيک مي‌شوند، شامل شرح کامل يا اثبات فرمول‌ها، نقشه‌ها، جزئيات برنامه‌ي کامپيوتري، عکس‌ها، جزئيات نتايج آزمايشگاهي و نمونه‌هايي از نتايج آماري (اگر در متن زياد باشند)، مي‌باشند. پیوست مورد نظر را در این قسمت وارد کنید در صورتی که پایان نامه یا رساله شما پیوست ندارد این صفحه را پاک کنید


واژه‌نامه توصیفی

واژه نامه توصیفی به منظور توصیف واژه ها و اصطلاحات ناآشنا در پایان نامه/رساله آورده میشود. به عنوان مثال:

پایان‌نامه: واژه پایان‌نامه ریشه‌ای لاتین دارد که به معنای«مسیر» است.


واژه‌نامة فارسی به انگلیسی

واژه نامه فارسی به انگلیسی به منظور ارائه واژه‌های انگلیسی به کار رفته برای نگارش پایان نامه/رساله و برابر نهاده‌های فارسی آنها به ترتیب الفبای فارسی آورده میشود. به عنوان مثال:

پایان‌نامه: Dissertation

رساله: Thesis


واژه‌نامة انگلیسی به فارسی

واژه نامه فارسی به انگلیسی به منظور ارائه واژه‌های انگلیسی به کار رفته برای نگارش پایان نامه/رساله و برابر نهاده‌های فارسی آنها به ترتیب الفبای انگلیسی آورده میشود. به عنوان مثال:

Dissertation: پایان‌نامه

Thesis: رساله


فهرست مقاله‌های برگرفته از پایان‌نامه/رساله

لیست مقالاتی که از این پایان نامه/ رساله برگرفته شده است را در این قسمت وارد کنید. درغیر این صورت این صفحه را پاک کنید


Abstract

Research Aim:Primary purposes of research, and the research motivation or the reasons why you decided to do this study.

Researchmethod:  Describe approaches, methods or techniques whose explains are crucial to understanding the study.

Findings: Findings should be written in a concise and comprehensive manner. This includes experimental and theoretical findings, relations and correlations, observed impacts, etc.

Keywords:Insert your research keywords here.


Choose an item.

Department of English language

Thesis Title

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Science in      

By:

      

Supervisor(s):

Dr.     

Advisor(s):

Dr.     

شیوه نامه نگارش پایان نامه ارشد و دکتری.



آئين­ نامه نگارش و تدوين پايان­ نامه کارشناسي ارشد

اداره کل امور پژوهش و فناوري

معاونت پژوهش و فناوري

دانشگاه آزاد اسلامي- واحد تهران جنوب

1398


فهرست مطالب

عنوان صفحه

کليات                                                                                                    

اندازه کاغذ و نوع تايپ                                                                      

نوع، رنگ جلد و تعداد پایان­نامه     

تسلسل مطالب و صفحات 

شماره­ گذاري صفحات

شماره­ گذاري فصول و بخش­ها

شماره­ گذاري شکل­ها، جداول، نمودارها و نقشه ­ها

شماره­ گذاري پيوست­ها

شماره­ گذاري روابط و فرمول­ها

شيوه ذکر منابع و ماخذ

قالب کلي تنظيم اطلاعات مربوط به فهرست منابع

روش ماخذدهي

شرح پيوست­ها

شرح چکيده به زبان انگليسي

شرح روي جلد

شرح پشت جلد

آلبوم نمونه ­ها

3

3

3

3

4

5

5

5

5

5

5

6

7

7

7

7

8


                             کليات:

            به منظور استاندارد کردن و سهولت مطالعه پايان­ نامه يا رساله لازم است ضمن رعايت وحدت رويه در نگارش پايان­ نامه­ ها عنوان، يعني فراهم آوردن تناسب و ربط طبيعي مفاهيم و معاني مورد بحث در نوشتار با يکديگر، در کليه صفحات نکات دستوري و قواعد نشانه­ گذاري رعايت شده و از چارچوبهاي عنوان شده در اين دستورالعمل براي تنظيم و ارائه پايان­ نامه يا رساله استفاده شود.

اندازه کاغذ و نوع تايپ

  1. متن پايان ­نامه با نرم ­افزارWORD تايپ شود.
  2. کاغذ متن در اندازه A4 (21 در 7/29 سانتيمتر) باشد.
  3. هر صفحه داراي 28 سطر و حاشيه راست، چپ، بالا و پايين به ترتيب برابر با 3 ، 3، 5/3 و 3 سانتيمتر باشد.
  4. فاصله بين خطوط متن 1.3 سانتيمتر باشد.
  5. براي تايپ بخش­هاي مختلف پايان ­نامه از قلم­هاي زير استفاده شود:
نوع متن نوع قلم اندازه
متن فارسي نازنين نازک 14
تيترهاي اصلي نازنين سياه 14
تيترهاي فرعي نازنين سياه 12
عنوان چکيده فارسي نازنين سياه 12
متن چکيده فارسي نازنين نازک 12
عنوان چکيده انگليسي Times New Romanسياه 12
متن چکيده انگليسي Times New Romanنازک 11
فهرست مراجع فارسي/ عربي نازنين نازک 10
فهرست مراجع انگليسي Times New Roman 10
پاورقی­ها نازنین نازک 10

تسلسل مطالب و صفحات:

  1. روي جلد (مطالق فرم استاندارد شرح روي جلد- پيوست)
  2. صفحه بسم­الله الرحمن الرحيم
  3. صفحه عنوان (عينا مطابق شرح روي جلد)
  4. صفحه  تقديم ­نامه(حداکثر يک صفحه)
  5. صفحه سپاس­ نامه (در اين صفحه از همه افراديکه در تدوين رساله يا پايان­ نامه، پژوهشگر را ياري نموده ­اند تشکر مي­شود)
  6. صفحه منشور اخلاق پژوهش
  7. صفحه فرم تعهدنامه اصالت رساله یا پایان­ نامه
  8. صفحه مربوط به تصويب پايان­ نامه يا رساله با ذکر نمره و درجه با امضاي استاد راهنما. استاد مشاور و داوران
  9. فرم چکيده ويژه چاپ در پژوهش ­نامه دانشگاه در رساله­ ها و پايان ­نامه­ ها به زبان فارسي ابتدا چکيده فارسي سپس چکيده انگليسي
  10. صفحه تائیدیه هیات داوران
  11. فهرست مطالب
  12. فهرست اشکال
  13. فهرست جداول
  14. فهرست علائم
  15. پيکره اصلي پايان ­نامه شامل تمام فصول
  16. پيوست­ها (شامل جدول­ها، نمودارها، تست­ها و پرسشنامه ­هاي خودساخته و برنامه­ هاي رايانه­ اي، مصاحبه ­ها، مکاتبات و تصاویر،...)
  17. فهرست منابع و ماخذ (شامل صورت دقيق و کامل همه مراجعي است که در متن پايان­ نامه به آنها استناد شده.
  18. در رساله ها و پايان­ نامه­ هاي زبان فارسي چکيده به ]زبان انگليسي[ و در رساله­ ها و پايان ­نامه­ هاي زبان انگليسي چکيده به ]زبان فارسي[ درج شود. (يک صفحه به آخر رساله يا پايان ­نامه درج شود).
  19. عين شرح روي جلد، در رساله ها و پايان­ نامه­ هاي زبان فارسي در صفحه آخر به ]زبان انگليسي[ درج مي­شود. و در رساله ­ها و پايان­ نامه­ هاي زبان انگليسي به ]زبان فارسي[ درج شود.
  20. پشت جلد (مطابق فرم استاندارد شرح پشت جلد- پيوست)

شماره گذاري صفحات پايان­نامه کارشناسي ارشد و رساله دکتري

صفحات پايان­نامه در پايان­نامه ­ها و رساله دکتري به زبان فارسي در پايان­نامه­ ها و رساله دکتري به زبان انگليسي
بسم­الله الرحمن الرحيم الف i
صفحه عنوان کارشناسی ارشد/ پایان­ نامه دکتری به زبان فارسي ب ii
صفحه عنوان پایان­ نامه با امضا اساتيد پ iii
سپاسگزاري ت Iv
صفحه تعهدنامه اصالت رساله یا پایان­ نامه ث V
تقديم ادامه حروف
فهرست مطالب ادامه حروف
فهرست جداول ادامه حروف
فهرست تصاویر ادامه حروف
فهرست نمودارها ادامه حروف
فهرست نقشه ­ها ادامه حروف
فهرست مخفف ­ها ادامه حروف
چکيده 1
مقدمه 2

فصول پايان­ نامه

(عنوان هر فصل در ابتداي هر فصل، در يک صفحه مجزا)

 ادامه اعداد
نتيجه­ گيري ادامه اعداد
پيوست­ها (مصاحبه ­ها، مکاتبات، تصاویر و...) ادامه اعداد
فهرست منابع فارسي ادامه اعداد
فهرست منابع لاتين ادامه اعداد
فهرست نام­ها در صورت تمايل ادامه اعداد
چکيده انگليسي ادامه اعداد
صفحه عنوان به زبان انگليسي ادامه اعداد

شماره­ گذاري فصول و بخش­ها:

            هر پايان­ نامه داراي چند فصل (معمولا 5 فصل) مي­باشد و هر فصل نيز معمولا داراي چند بخش مي­باشد. صفحه اول هر فصل بايد از خط پنجم شروع شود. هر يک از بخشهاي هر فصل با دو شماره که با خط تيره از يکديگر جدا شده ­اند، مشخص مي­گردد. عدد سمت راست بيانگر شماره فصل و عدد سمت چپ شماره ترتيب بخش مورد نظر است. در صورتيکه يک بخش داراي زيربخش باشد، شماره هر زيربخش در سمت چپ شماره مذکور قرار مي­گيرد، مثلا : (2-4-3) يعني زيربخش سوم از بخش چهارم فصل دوم.

شماره­ گذاري شکل­ها، جدول­ها، نمودارها و نقشه­ ها:

شماره­ گذاري شکل­ها، جدول­ها، نمودارها و نقشه­ ها مانند روال قبلي است. مثلا دهمين شکل در فصل سوم، به صورت (شکل 3-10) نوشته مي­شود.

-          شماره­­ گذاري پيوست­ها

شکل­ها و جدول­هاي موجود در هر پيوست، با توجه به پيوست مربوط شماره­ گذاري خواهد شد. به عنوان مثال: سومين جدول در پيوست "ب" به اين صورت نوشته مي­شود (جدول ب-3).

-          شماره گذاري روابط و فرمول­ها

هر رابطه در متن پايان­نامه يا رساله، با دو شماره که با خط فاصله از يکديگر جدا مي­شوند، مشخص مي­شود. عدد سمت راست بيانگر شماره فصل و عدد سمت چپ، شماره رديف مورد نظر است. مثلا هشتمين رابطه در فصل ششم به صورت (6-8) نوشته مي­شود.

شيوه ذکر منابع و ماخذ:

1-      فهرست منابع و ماخذ:

مقصود از درج فهرست منابع و ماخذ، تهيه و تدوين صورت کامل و دقيق تمام منابع و ماخذي است که در متن پايان­نامه يا رساله به آنها استناد شده استبه عبارت ديگر هدف آن است که ميزان تلاش و کنکاش پژوهشگر در بررسي و استفاده از منابع گوناگون مشخص شود و همچنين ضمن رعايت حقوق ساير مولفان و نويسندگان، امکان دسترسي خواننده به منابع مذکور فراهم شود.

قالب کلي تنظيم اطلاعات مربوط به فهرست منابع به صورت زير است:

*منابع فارسي:

کتاب:نام خانوادگي و نام نويسنده (يا نويسندگان)،سال انتشار، عنوان کتاب، شماره جلد، نوبت چاپ، محل انتشار، ناشر. صفحات

به عنوان مثال:

الواني، سيدمهدي، (1390). مديريت عمومي، جلد 3، چاپ دوم، تهران: نشر ني.

توضيح اينکه چنانچه کتاب ترجمه باشد:

نام خانوادگي و نام مولف اصلي، سال انتشار به تاريخ شمسي، عنوان کتاب، نام و نام خانوادگي مترجم، محل نشر، ناشر، تاريخ انتشار اثر به زبان اصلي.

به عنوان مثال:

کويين، پ. واشترن، ج. (1383). پيش فعالي: کمک به کودکان و نوجوانان حواس­پرت و بي­قرار. ترجمه ح. عليزاده. تهران: جوانه رشد (تاريخ انتشار اثر به زبان اصلي، 2002).

مجله:نام خانوادگي و نام نويسنده، تاريخ انتشار، عنوان مقاله، نام مجله، شماره دوره، شماره صفحات.

به عنوان مثال:

محمودیان، حسین، (1384). ماهیت نامتجانس بهبود موقعیت زنان در ایران، مجله پژوهش زنان، 12(3)، 24-17.

پايان­نامه: نام خانوادگي نويسنده، نام نويسنده، (سال). عنوان پايان­نامه. مقطع تحصيلي پايان­نامه، رشته، دانشکده و دانشگاه.

به عنوان مثال:

عابديني، يحيي. (1381). بررسي رابطه مهارت­هاي حل مسائل اجتماعي با پذيرش همسالان در دانش­آموزان دختر پايه­هاي دوم و پنجم ابتدايي شهر تهران. پايان­نامه­کارشناسي ارشد، رشته روانشناسي تربيتي، دانشکده روانشناسي و علوم تربيتي دانشگاه تهران.

*منابع انگليسي:

کتاب:به ترتيب و از چپ به راست:

نام خانوادگي نويسنده، نام نويسنده، سال انتشار، عنوان کتاب، ، محل انتشار، ناشر.

به عنوان مثال:

1. Aber, J. L., Jones, S. M., & Cohen, J. (2000). The impact of poverty on the mental health and

development of very young children. In C.H. Zeanah, Jr. (Ed.), Handbook of infant mental health (2nd

ed.), (pp. 113-128). New York, NY: Guilford Press.

به عنوان مثال:

مجله:نام خانوادگي نويسنده، نام نويسنده، سال انتشار، عنوان مقاله، نام مجله، شماره، دوره.

1. Aviles, A. M., Anderson, T. R., & Davila, E. R. (2005). Child and adolescent social-emotional

development within the context of school. Child and Adolescent Mental Health, 11(1), 32-39.

1-روش ماخذ دهي:

لازم است براي دادن ماخذ از شيوه "درون متني" به شرح زير استفاده شود:

*منابع فارسي:

در انتهاي مطلب مورد نظر و داخل پرانتز به ترتيب:

"نام خانوادگي نويسنده، سال چاپ؛ شماره صفحه يا صفحات" درج مي­شود.

بعنوان مثال: (دعائي، 1377، 159)

            در صورتيکه از کتاب يا مقاله ترجمه شده­اي استفاده شده باشد، مي­بايست نام خانوادگي نويسنده يا نويسندگان به زبان فارسي بدون اشاره به نام مترجم ذکر شود.

به عنوان نمونه: براي منبعي با يک نويسنده (رابينز، 1381، 58-53) براي منبعي با 2 نويسنده (کونتز و اودانل، 1379، 62)

            و در صورتيکه کتاب يا مقاله ترجمه شده به فارسي بيش از 3 نفر نويسنده داشته باشد، مي­بايست تنها نام خانوادگي نويسنده اول (نام مترجم) و بدنبال آن عبارت "و ديگران" ذکر شود:

(..... و ديگران، سال چاپ ترجمه کتاب در ايران، شماره صفحه يا صفحات)

بعنوان مثال: (توماس و ديگران، 1380، 58-54)

            و هنگاميکه يک منبع براي چند بار تکرار مي­شود عبارت "همان منبع" و شماره صفحه ذکر مي­شود. بعنوان مثال: (همان منبع، 167)

*منابع انگليسي:

            در صورتيکه از کتاب يا مقاله به زبان اصلي استفاده شود، مي­بايست به ترتيب و از چپ به راست (نام خانوادگي نويسنده يا نويسندگان، سال چاپ، شماره صفحه يا صفحات) بصورت انگليسي ذکر شود: (Last Name, Year, Page)

بعنوان مثال:

- براي منبعي با يک نويسنده (Robbins, 2001, 88)

- براي منبعي با 2 نويسنده (Stoner&Friman, 2002,254)

و در موارديکه کتاب يا مقاله به زبان اصلي، داراي بيش از 3 نويسنده باشد، بايد تنها نام خانوادگي نفر اول ذکر شده و سپس از واژه (etal) استفاده شود:

بصورت: (شماره صفحه، تاريخ،  Last Name&etal)

به عنوان نمونه:

(Thomason,&,etal, 2002,214-229)

در صورتيکه يک منبع انگليسي برابر چند بار تکرار مي­شود، در انتهاي مطلب داخل پرانتز عبارت)شماره صفحه,Ibid)ذکر مي­شود.

براي مثال: (Ibid, 37)

شرح پيوست­ها:

پيوست­ها شامل شکل­ها، جدول­ها، نمودارها و نقشه­ها بعد از آخرين صفحه فصل آخر قرار مي­گيرند. چنانچه تعداد آنها زياد باشد مي­بايست فهرست آنها تهيه و در بخش آخر "فهرست مطالب" پايان­نامه يا رساله درج گردد.

-          چنانچه قطع پيوست­ها بزرگتر از صفحات اصلي پايان­نامه باشند با استفاده از دستگاه فتوکپي­هاي مخصوص، کوچک و استاندارد شده و در صورتيکه مي­بايست بعضي از آنها بزرگ تر از برگ A4باشند، مي­بايست بنحوي تا شوند که از قاب جلد خارج نشده و ترجيحا درون جيبي (مانند پاکت) که در صفحه جلد تعبيه مي­شود قرار گيرد.

شرح چکيده به زبان انگليسي (Abstract):

لازم است خلاصه پايان­نامه يا رساله 250- 300 کلمه در يک صفحه تهيه و تدوين شود.

چکيده بايد بيانگر خلاصه نتايج باشد و از درج شکل و نمودار و گیومه در آن پرهيز شود. در بيان چکيده کلمات کليدي پايان­نامه حداقل 3 کلمه و حداکثر 7 کلمه ذکر شود.

شرح روي جلد:

روي جلد به ترتيب موارد و عبارت­هاي زير درج مي­گردد:

  1. آرم استاندارد دانشگاه آزاد اسلامي (ترجيحاً در ابعاد cm5/2 در cm 3)
  2. دانشگاه آزاد اسلامي
  3. واحد تهران جنوب
  4. نام دانشکده/ مجتمع و نام گروه آموزشي مربوط
  5. عبارت (پايان­نامه براي دريافت درجه کارشناسي ارشد "M.A."يا "M.Sc." و رساله براي دکتري .)
  6. کلمه "گرايش" (نام گرايش تحصيلي)
  7. کلمه: عنوان
  8. عبارت: پايان­نامه يا رساله
  9. عبارت: "استاد راهنما" يا "استادان راهنما"
  10. نام و نام­خانوادگي استاد راهنما يا استادان راهنما
  11. عبارت: "استاد مشاور" يا "استادان مشاور"
  12. نام و نام­خانوادگي استاد مشاور يا استادان مشاور
  13. کلمه: "پژوهشگر"
  14.  نام و نام­خانوادگي پژوهشگر
  15. سال تحصيلي (تاريخ دفاع پايان­نامه با توجه به نيمسال تحصيلي)
  16.  ذکر شماره جلد (در صورتيکه پايان­نامه يا رساله بيش از يک جلد باشد).

توجه:

1-      حروف"M.A." مخفف عبارت Master of Arts براي رشته­هاي علوم انساني و"M.Sc." مخفف عبارت:

Master of Science براي رشته­هاي غيرعلوم انساني کارشناسي ارشد و .Ph.D مخفف عبارت:

Doctor of Philosophyبراي دکتراي تخصصي استفاده مي­شود.

2-      عطف پايان­نامه شامل عنوان، نام نگارنده و سال تحصيلي مي­باشد.

شرح پشت جلد به زبان انگليسي:

            شرح پشت جلد که به زبان انگليسي تهيه مي­شود، عيناً مطالب ترجمه شده شرح روي جلد است با اين تفاوت که عناوين استاد راهنما و مشاور در پايان­نامه کارشناسي ارشد و رساله دکتراي تخصصي متفاوت و بشرح زير مي­باشد:

-          براي پايان­نامه کارشناسي ارشد: استاد راهنما  ((Advisor  استاد مشاور (Reader)

-          براي رساله دکتري: استاد راهنما (Thesis Supervisor يا Supervisor)استاد مشاور (Consulting Supervisor)

آلبوم نمونه­ها


صفحه روی جلد (زرکوب)

لازم است دانشجویان مقطع کارشناسیارشد رشته­های علوم انسانی از واژه "M.A. " و رشته­های غیرعلوم انسانی از واژه "M.Sc. " استفاده نمایند.

دانشگاه آزاد اسلامی(B Nazanin 20)

واحد تهران جنوب(B Nazanin16)

مجتمع/ دانشکده ..................(B Nazanin16 )

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد.M.ScM.A.

(رشته و گرايش) (B Nazanin 18)

عنوان : (B Nazanin 20)

.....................................................................................................................................

استاد راهنما : (B Nazanin 20)

دکتر …………….(B Nazanin16 )

استاد مشاور: (B Nazanin 20)

دکتر ……….….(B Nazanin16 )

پژوهشگر:(B Nazanin 20)

نام و نام خانوادگي(B Nazanin 16 )

 پائیز 1398(B Nazanin 16 )

صفحه بسم­الله الرحمن الرحیم

لازم است دانشجویان مقطع کارشناسیارشد رشته­های علوم انسانی از واژه "M.A. " و رشته­های غیرعلوم انسانی از واژه "M.Sc. " استفاده نمایند.

صفحه مشخصات پایان­نامه (داخل جلد)

دانشگاه آزاد اسلامی(B Nazanin 20)

واحد تهران جنوب (B Nazanin16)

دانشکده .................. (B Nazanin16 )

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد .M.ScM.A.

(رشته و گرايش) (B Nazanin 18)

عنوان : (B Nazanin 20)

.....................................................................................................................................

استاد راهنما : (B Nazanin 20)

دکتر …………….(B Nazanin16 )

استاد مشاور: (B Nazanin 20)

دکتر ……….….(B Nazanin16 )

پژوهشگر:(B Nazanin 20)

نام و نام خانوادگي(B Nazanin 16 )

 پائیز 1398  (B Nazanin 16 )

صفحه تقديم­نامه:

تقدیم به:

سرچشمه­های هستی­ام که بعد از خدا هرچه دارم

از آنهاست و دریای محبتشان را جبرانی نیست،

به پدر بزرگوارم که اسوه تلاش است

و مادر مهربانم که آموزگار محبت است،

و به تو ای آشنا که ورقی از این دفتر می­گشائی.

قلم را آن زبان نبود که سر عشق گوید باز

ورای حد تقریر است شرح آرزومندی


صفحه سپاس­نامه:

تشکر و قدرداني

سپاس بیکران پروردگار یکتا را که هستی­مان بخشید و به طریق علم و دانش رهنمونمان شد و به همنشینی رهروان علم و دانش مفتخرمان نمود و خوشه­چینی از علم و معرفت را روزیمان ساخت.

بسیار ارزشمند بود فرصت­هایی که توانستم از محضر استاد بزرگوارم جناب آقای دکتر جبار رحمانی که همواره دلسوزانه و با جدیت، راهنما و راهگشای من در اکمال و اتمام پایان­نامه بوده است و جناب آقای دکتر عسگری نوری که مشاورت این پایان­نامه­ را برعهده داشتند، بهره گیرم و از آنان صمیمانه تشکر می­نمایم.

همچنین از دوست گرانمایه­ام سرکار خانم دکتر ژاله توکلی والا که مرا صمیمانه و مشفقانه در تدوین این پایان­نامه یاری نموده، کمال تشکر و قدردانی می­نمایم. و از خداوند متعال توفیق روزافزون را برای کلیه بزرگواران خواستارم.


صفحه منشور اخلاق پژوهش

معاونت پژوهش و فن آوري

به نام خدا

منشور اخلاق پژوهش

با ياري از خداوند سبحان و اعتقاد به اين كه عالم محضر خداست و همواره ناظر بر اعمال انسان و به منظور پاس داشت مقام بلند دانش و پژوهش و نظر به اهميت جايگاه دانشگاه در اعتلاي فرهنگ و تمدن بشري، ما دانشجويان و اعضاء هيئت علمي واحدهاي دانشگاه آزاد اسلامي متعهد مي گرديم اصول زير را در انجام فعاليت هاي پژوهشي مد نظر قرار داده و از آن تخطي نكنيم:

1- اصل حقيقت جويي: تلاش در راستاي پي جويي حقيقت و وفاداري به آن و دوري از هرگونه پنهان سازي حقيقت.

2- اصل رعايت حقوق: التزام به رعايت كامل حقوق پژوهشگران و پژوهيدگان (انسن،حيوان ونبات) و ساير صاحبان حق.

3- اصل مالكيت مادي و معنوي: تعهد به رعايت كامل حقوق مادي و معنوي دانشگاه و كليه همكاران پژوهش.

4- اصل منافع ملي: تعهد به رعايت مصالح ملي و در نظر داشتن پيشبرد و توسعه كشور در كليه مراحل پژوهش.

5- اصل رعايت انصاف و امانت: تعهد به اجتناب از هرگونه جانب داري غير علمي و حفاظت از اموال، تجهيزات و منابع در اختيار.

6- اصل رازداري: تعهد به صيانت از اسرار و اطلاعات محرمانه افراد، سازمان ها و كشور و كليه افراد و نهادهاي مرتبط با تحقيق.

7- اصل احترام: تعهد به رعايت حريم ها و حرمت ها در انجام تحقيقات و رعايت جانب نقد و خودداري از هرگونه حرمت شكني.

8- اصل ترويج: تعهد به رواج دانش و اشاعه نتايج تحقيقات و انتقال آن به همكاران علمي و دانشجويان به غير از مواردي كه منع قانوني دارد.

9- اصل برائت: التزام به برائت جويي از هرگونه رفتار غيرحرفه اي و اعلام موضع نسبت به كساني كه حوزه علم و پژوهش را به شائبه هاي غيرعلمي مي آلايند.

صفحه فرم تعهدنامه

اصالت رساله یا پایان­نامه

تعهدنامه اصالت رساله یا پایان­نامه

اینجانب .............................................................................. دانش­آموخته مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته/ دکتری حرفه­ای/ دکتری تخصصی در رشته ............................................... که در تاریخ ...................................... از پایان­نامه/ رساله خود تحت عنوان .........................................

...............................................................................................................................................................................................................................با کسب نمره ..................................... و درجه .................................. دفاع نموده­ام، بدینوسیله متعهد می­شوم:

1-این پایان­نامه/ رساله حاصل تحقیق و پژوهش انجام شده توسط اینجانب بوده و در مواردی که از دستاوردهای علمی و پژوهشی دیگران (اعم از پایان­نامه، کتاب، مقاله و.....) استفاده نموده­ام، مطابق ضوابط و رویه موجود، نام منبع مورد استفاده و سایر مشخصات آن را در فهرست مربوطه ذکر و درج کرده­ام.

2-این پایان­نامه/ رساله قبلا برای دریافت هیچ مدرک تحصیلی (هم سطح، پایین­تر یا بالاتر) در سایر دانشگاه­ها و موسسات آموزش عالی ارائه نشده است.

3-چنانچه بعد از فراغت از تحصیل قصد استفاده و هرگونه بهره­برداری اعم از چاپ کتاب، ثبت اختراع و ... از این پایان­نامه داشته باشم، از حوزه معاونت پژوهش و فناوري واحد مجوزهای لازم را اخذ نمایم.

4-چاپ مقاله جديد مستخرج از پايان­نامه به شکل کتاب يا مقاله يا محصول فرهنگي ديگري به نام شخص و نهاد ديگري غير از پژوهشگر و استاد راهنما و دانشگاه آزاد اسلامي مجاز نخواهد بود.

5-چنانچه در هر مقطعزمانی خلاف موارد فوق ثابت شود، عواقب ناشی از آن را می­پذیرم و واحد دانشگاهی مجاز است با اینجانب مطابق ضوابط و مقررات رفتار نموده و در صورت ابطال مدرک تحصیلی­ام هیچ­گونه ادعایی نخواهم داشت.

نام و نام خانوادگی:

تاریخ و امضاء:

صفحه فرم نمره دفاع

بسمه­تعالي

درتاريخ :...........................

دانشجوی كارشناسي ارشد خانم/آقاي.............................................. از پايان نامه خود دفاع نموده و با نمره ................. بحروف ....................................... با درجه .................. مورد تصويب قرار گرفت.

امضا استاد راهنما                      امضا استاد مشاور                         امضا داوران

...................            ...................             ..................

صفحه چکیده (چاپ در پژوهش­نامه)

 

بسمه تعالي

                                                 دانشكده ........................................

********************************************************

 ( اين چكيده به منظور چاپ در پژوهش­نامه دانشگاه تهيه شده است)

نام واحد دانشگاهي: تهران جنوب          كد واحد: كد شناسايي پايان نامه:

عنوان پايان نامه به (فارسي):

عنوان پايان­نامه به (انگليسي):

نام و نام خانوادگي دانشجو:

شماره دانشجوئي:   

رشته و گرايش تحصيلي:

مقطع تحصيلي:

تاريخ شروع پايان نامه:

تاريخ اتمام پايان نامه:

استاد راهنما اول:

استاد مشاور اول:

استاد داور اول:

استاد راهنما دوم:

استاد مشاور دوم:

استاد داور دوم:
نشاني و شماره تلفن و پست الکترونيکي:

چكيده پايان­نامه فارسی و انگلیسی (شامل  بيان مسئله و هدف، روش­ها و ابزارهاي اجرا و نتايج به دست آمده) :

فارسی:

انگلیسی:

کلید واژه­ها:

نظر استاد راهنما براي چاپ در پژوهش­نامه دانشگاه: مناسب است        مناسب نيست                              تاريخ وامضا :

صفحه تائيديه هيات داوران

 

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد تهران جنوب

مجتمع/ دانشکده ................................

پایان­نامه برای دریافت درجه دکتري Ph.D.

(رشته – گرایش)

عنوان :

.................................................................................................................................

پژوهشگر:

 ........................................

امضاء هیأت داوران رساله/ پايان­نامه    
استاد راهنما (1) : دکتر .............................   استاد راهنما (2) : دکتر .............................
استاد مشاور (1): دکتر .............................   استاد مشاور (2): دکتر .............................
داور (1): دکتر .............................   داور (2): دکتر ..............................
مدیر گروه: دکتر .............................    
تاریخ دفاع: ..../ .../ .......13    
صفحه تائيديه هيات داوران
   

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد تهران جنوب

مجتمع/ دانشکده ................................

پایان­نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد M.Sc./M.A.

 (رشته – گرایش)

عنوان :

.................................................................................................................................

پژوهشگر:

 ........................................

امضاء هیأت داوران رساله/ پايان­نامه    
استاد راهنما (1) : دکتر .............................   استاد راهنما (2) : دکتر .............................
استاد مشاور (1): دکتر .............................   استاد مشاور (2): دکتر .............................
داور (1): دکتر .............................   داور (2): دکتر ..............................
مدیر گروه: دکتر .............................    
تاریخ دفاع: ..../ .../ .......13    
     

صفحه فهرست مطالب

                                                               فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده ................................................................................................................................................................................

  
فصل اول: مقدمه  
1-      بيان مسئله  
2-      سؤال‌ها يا فرضيات  
3-      اهميت و ضرورت  
4-      اهداف  
5-      تعاريف مفهومي و عملياتي متغيرها  
فصل دوم:ادبيات پژوهش ...................................... ..........................................................................................................  
-          توضيح و پيشينه پژوهشي درخصوص متغيرها  
فصل سوم: روش...............................................................................................................................................................  
1-      طرح تحقيق  
2-      جامعه آماري، گروه­اي نمونه و روش نمونه برداري  
3-      ابزار تحقيق  
              3-1- توصيف آزمون  
              3-2-روش اجرا  
              3-3- روش نمره گذاري  
              3-4- اعتبار و روايي آزمون  
4-      تجزيه و تحليل داده‌ها  
فصل چهارم: يافته‌ها .........................................................................................................................................................  
1-      توصيف داده‌ها (به کمک جدول‌ها و نمودارها)  
2-      تحليل داده‌ها (به کمک جدول‌ها و نمودارها)  
فصل 5: بحث و نتیجه­گیری ...............................................................................................................................................  
1-      جمع‌بندي و تبيين نتايج تحقيق  
2-      ارائه راهبردهاي علمي  
3-      محدوديت‌هاي تحقيق  
4-      پيشنهادهاي تحقيق  
پیوست­ها .........................................................................................................................................................................  
منابع و ماخذ: ....................................................................................................................................................................  
فهرست منابع فارسی  

فهرست منابع لاتین

  
چکیده انگلیسی  

صفحه عنوان انگلیسی

  

صفحه پشت جلد (زرکوب)

 

ISLAMIC AZAD UNIVERSITY

لازم است دانشجویان مقطع کارشناسیارشد رشته­های علوم انسانی از واژه "M.A. " و رشته­های غیرعلوم انسانی از واژه "M.Sc. " استفاده نمایند.

 

SOUTH THEHRAN BRANCH

FACULTY OF…………………

DEPARTMENT OF…………….

M.Sc. THESIS / M.A.

SUBJECT:

.........................................................................................................................................................

THESIS ADVISOR:

Ph.D.,.............................

CONSULTING ADVISOR:

, Ph.D................................

Researcher:

....................................

Date:

نمونه پروپوزال 2



 

بسمه تعالي

پیشنهاده (پروپوزال) رساله دکتری تخصصی/ پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد 

مقررات ارا ئه پروپوزال رساله دکتری/پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد:

  1. دانشجو موظف است موضوع رساله / پایان‌ نامه خود را با هماهنگی استاد راهنما تعیین و فعالیت پژوهشی خود را آغاز کند. 

  2. دانشجو بايد تا زمان دفاع از رساله / پایان‌ نامه ، الزاماً نسبت به اخذ واحد رساله / پایان نامه اقدام نمايد

  3. میانگین کل نمرات دانشجو قبل از اخذ رساله دکتری نباید از 16 کمتر و پایان نامه  از 14 کمتر باشد. 

  4. اين كاربرگ بايد زیر نظر استادان راهنما ، و مشاور تكميل شود . به تایید آنها برسد.

الف) مشخصات دانشجو

نام و نام خانوادگی

شیما عرب زاده

شماره دانشجویی

99513366

بخش علمی (دانشکده)

  

گروه

مهندسی 

رشته تحصیلی

مهندسی صنایع 

گرایش

--

استان

تهران 

مرکز/ واحد

تحصیلات تکمیلی 

ورودی نیمسال اول/دوم سال  تحصیلی

نیمسال

سال تحصیلی

اول 

1394

تلفن همراه

09163078419

پست الکترونیکی (رایانامه)

این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

تلفن ثابت

06134163453

آدرس محل سکونت

اهواز- شهرک نفت – اسفند 3 – پلاک 1460
   

 

ب) عنوان پیشنهادی رساله/پایان‌نامه

عنوان فارسی: 
ارائه مدل دو سطحی مکانیابی ،مسیریابی ایستگاه های شارژ پهپادهای ناهمگن در تأمین و توزیع کالا با استفاده از تور پوششی در شرایط بحران و پنجره زمانی محدود و حداکثر نمودنقابلیتاطمینانآنها با توجه به عدم قطعیت

عنوان لاتین:

presenting a two-level model of location, routing of heterogeneous UAV charging stations in the supply and distribution of goods using a cover net in times of crisis and limited time window and maximizing their reliability due to uncertainty

واژگان کلیدی فارسی

  

واژگان کلیدی لاتین

  

 

ج) مسئول محترم تحصیلا ت تکمیلی مرکز

با سلام و احترام ، بدين وسيله پروپوزال رساله دکتری/ پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد خود را جهت  بررسی  تقدیم می‌نمایم . 


نام و نام خانوادگی دانشجو  شیما عرب زاده

             تاریخ و  امضاء  

د) تأییدیه مسئول تحصیلات تکمیلی مرکز

  1. دانشجو در نيمسال : اول / دوم سال تحصيلي ...... / ..... وارد مقطع  مذکور  شده است . 

  2. هم اكنون در نيمسال............. تحصيل در مقطع مزبور بوده و تعداد..................... واحد از دروس مقطع دکتری / ارشد را با میانگین کل ................ با موفقيت گذرانده است.     


نام و نام خانوادگی کارشناس تحصیلات تکمیلی:                                         نام و نام خانوادگی مسئول تحصیلات تکمیلی

                     تاریخ و امضا ء                                                                                                                     تاریخ و  امضاء

ه) دبیر محترم شورای تخصصی دکتری/ پایان نامه رشته ............................. آقای دکتر/ خانم دکتر ..............................

 

و)  اطلاعات استاد راهنما  

نام ونام خانوادگي

غلامرضا اسماعیلیان

رشته تحصیلی 

  

آخرين مدرك تحصيلي       

  

تخصص جنبي

  

مرتبه دانشگاهي

  

سنوات تدريس  

به سال

كارشناسي

  

ارشد

  

دكتري

  

محل خدمت استاد راهنما

  

تعداد راهنمایی انجام شده 

ارشد دانشگاه پیام نور

  

ارشد سایر 

دانشگاه ها

  

تعداد راهنمایی در حال اجرا  

ارشد دانشگاه پیام نور

  

ارشد سایر دانشگاه ها

  

دکتری دانشگاه پیام نور

  

دکتری سایر 

دانشگاه ها

  

دکتری دانشگاه پیام نور

  

دکتری سایر دانشگاه ها

  

تلفن همراه

  

پست الکترونیکی (رایانامه)

          

تلفن ثابت

  

نشانی

  

این پروپوزال با نظارت اینجانب تکمیل شده و مورد تأیید می باشد.              (لطفاً آخرین حکم کارگزینی به همراه پروپوزال ارائه شود)

نام و نام خانوادگی

تاریخ و امضاء

 

ز ) اطلاعات مربوط به راهنما

1. نام ونام خانوادگي

غلامرضا اسماعیلیان

رشته تحصیلی         

مهندسی صنایع

نوع همکاری شما در این رساله/پایان‌نامه 

راهنما ■

مشاور 

آخرين مدرك تحصيلي   

دکتری

مرتبه دانشگاهي 

استادیار

سنوات تدريس به سال

کارشناسی

10سال

ارشد

10سال

دکتری

5سال

تعداد راهنمایی در حال اجرا

ارشد

  

تلفن همراه

09131137379

پست الکترونیکی

(رایانامه): این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

دکتری

  

تلفن ثابت

  

نشاني 

این  پروپوزال مورد تأیید اینجانب می‌باشد.            (لطفاً آخرین حکم کارگزینی به همراه پروپوزال ارائه شود) 

نام و نام خانوادگی

تاریخ و امضاء

2. نام و نام خانوادگي

  

رشته تحصیلی         

  

نوع همکاری شما در این رساله 

راهنمای همکار  

مشاور  

آخرين مدرك تحصيلي   

  

مرتبه دانشگاهي 

  

سنوات تدريس به سال

کارشناسی

  

ارشد

  

دکتری

  

تعداد راهنمایی در حال اجرا

ارشد

  

تلفن همراه

  

پست الکترونیکی

 (رایانامه):

دکتری

  

تلفن ثابت

  

نشاني 

  

مطالب پروپوزال مورد تأیید اینجانب می باشد.    .            (لطفاً آخرین حکم کارگزینی به همراه پروپوزال ارائه شود)

نام و نام خانوادگی

تاریخ و امضاء

 

  1.  ‌بیان مسأله (معرفی دقیق مسأله یا مشکلی که تحقیق برای حل آن مسئله یا مشکل ، طراحی و اجرا خواهد شد)

 

حمل و نقل جابه‌جایی و یا انتقال، انسان و کالا از مکانی به مکان دیگر است. حمل و نقل روابط تجاری بین افراد را ممکن می‌سازد که نقش اساس در شکل‌گیری تمدن‎‌ها ایفا کرده‌  است. حمل و نقل به شکل حلقه اتصالی در بخش‌ها و زیر بخش‌های اقتصادی هر کشوری مورد توجه بوده، اطلاعات مرتبط با تسهیلات حوزه حمل و نقل همواره اهمیت ویژه و خاص داشته است. زیرا حمل و نقل بر بسیاری از فعالیت‌‌های جامعه، بهره برداری از صنایع و طرح‌های اجرایی دیگر تاثیرگذار است. حمل و نقل با شیوه‌های زمینی، دریایی، هوایی، ریلی، کابلی و خط لوله انجام می‌شود. سریع‌ترین شیوه حمل و نقل، حمل و نقل هوایی است که به عنوان شاخص رشد اقتصادی در فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیز نام برده می‌شود. در صنعت توریسم و افزایش سطح اشتغال جوامع اثر بسزایی دارد. 

در جهان امروز، شرکت‌های هوایی حجم بزرگی از ترافیک نقل و انتقالات در دنیا را شامل می‌شوند. نسبت به انتقالات زمینی جاده‌ای و ریلی، انجام انتقالات هوایی از مسیر‌های متعدد بیشتری امکان‌پذیر است و محدودیت‌های و مشکلات بسیار کمتری در انتخاب مسیر وجود دارد. حمل و نقل افراد و کالا یک فعالیت حیاتی در زندگی انسان است. این فعالیت نیاز به استفاده از تسهیلات متعدد، مقادیر زیادی سرمایه و انرژی و تاثیرات قابل بررسی بر محیط زندگی دارد [1]. بهینه بودن حمل و نقل، می‌تواند اثر بسزایی در کاهش هزینه‌ها و افزایش کیفیت انتقالات داشته باشد.

صنایع و تکنولوژی هوا و فضا پیشرفت‌های چشم‌گیری در ساخت پرنده‌های هوایی علاوه بر هواپیما و بالگرد داشته است. از جمله این پرنده‌ها، پهپادها هستند. پهپادها به دلیل کوچک‌سازی سیستم‌های کنترل الکترونیکی، آلیاژها و برش‌های سبک و مقاوم، پلیمرهای تقویت شده و سایر کامپوزیتها، در دسترس بودن حس‌گرهای ارزان قیمت در بازار، قابلیت پرواز در ارتفاع پایین و طی مسیرهای صعب العبور از محبوبیت زیادی برخوردار شدند. پهپادها نیاز به کابین خلبان ندارند، سیستم‌های محیطی، تامین هوا، کنترل حرارتی، فشار کابین، وزن هواپیما و در نتیجه مصرف انرژی را کاهش می‌دهند. نیاز به جاده و مکانی برای فراز و فرود ندارند، امکان دسترسی به هر مکانی را دارند [2]. مناسب برای توسعه مسیرهایی با ارتفاع کم که تعامل با سایر ترافیک هوایی را به حداقل برساند [3]. کبوتر پرنده در یونان باستان، احتمالا اولین پهپاد هوایی بوده، که توانایی پرواز تا 200 متر را داشته است [4]. شرایط کنونی گواهی برای توانایی تبدیل شدن پهپادها به یک دارایی حیاتی در حوزه مایل آخر بالاخص برای محموله‌هایی با حجم کم و ارزش بالا، است [3]. 

بسیاری از شرکت‌های تدارکاتی و ارائه دهندگان خدمات پهپادها را وسیله‌ای نوید بخش جهت تحول در صنعت تحویل می‌دانند [5]. 

پهپادها، به عنوان وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین شناخته می‌شوند، به طور قابل توجهی پیشرفت کرده‌اند و به صورت گسترده‌ در حوزه‌های غیر نظامی مانند خدمات ارتباطات بی‌سیم، نظارت، تحویل بسته، ... استفاده می‌شوند. در سال‌های اخیر بسیاری از شرکت‌های تدارکات و خدماتی طرح آزمایشی تحویل بسته با پهپاد را آغاز کرده‌اند. در تاریخ 21 آذر ماه سال 1398 وزیر ارتباطات وقت آقای مهندس جهرمی آذری به طور رسمی از اولین پهپاد تحویل دهنده بسته در صنعت پست ایران رونمایی کردند. شرکت آمازون در سال 2013، تحقیقات رسمی برای بکارگیری پهپادها را در ارسال سفارشات آغاز کرد و در سال 2016، بخش تحویل هوایی این شرکت را تاسیس کرد و اولین آزمایش تحویل کالا را در همین سال با موفقیت انجام داد. به غیر از شرکت آمازون شرکت‌های تجاری و پستی مشهور متعددی (از جمله؛ آلفابت، اوبر، ایرباس، DHL، UPS، Wing....) آزمایش‌های متعددی در این زمینه انجام دادند و ارسال مرسولات پستی و تحویل کالا را با پهپاد آغاز کردند.

در نگاه اول، کاربرد پهپادها در حیطه فعالیت‌های نظامی بوده است، حوزه‌های مختلف پهپادها عبارتند از؛ مدیریت پسماند، حمل و نقل مسافر، پیش‌بینی وضع هوا، معماری و ساخت و ساز، عکس‌برداری، فیلم‌برداری، نقشه‌بردای، صنایع سنگین و بازرسی، امور نظارتی، عملیات‌های نظارتی صنعت نفت و گاز، تبلیغات، ارسال مرسولات، شرایط اضطراری، امداد و نجات، تحویل تجهیزات، تحویل کالا، تحویل دارو، تحویل خون و .... .

با افزایش میزان دسترسی به پهپادها، این پرنده‌‌‌‌‌‌‌ها جایگزین مشاغل پر خطر در صنایع ساخت و ساز و تجاری می‌شوند، زیرا ایمن هستند، حجم ترافیک مانع عملکرد سریع آن‌ها نیست، مقرون به صرفه هستند و نیازی به طی مسیرهای پر پیچ و خم خیابان‌ها و کوچه‌ها را ندارند. بسیاری از شرکت‌ها و استارت‌آپ‌ها به دنبال استفاده از ربات‌های کوچک و سبک در شبکه‌های توزیع خود می‌باشند. 

از آن‌جایی که پهپادها نقش فزاینده‌ای در عملیات تجاری دارند، اهمیت برنامه‌ریزی علمی و عملی افزایش می‌یابد [2]. سیستم‌های تحویل متعددی مبتنی بر پهپادها پیشنهاد شده است. دو طرح اصلی برای پهپادها در تحقیقات مورد بررسی قرار گرفته است. طرح اول، تسهیلات توزیع مجهز به ناوگان ‌هواپیماهای بدون سرنشین هستند و هر پهپاد به طور معمول تابع قواعد مرتبط به تعویض یا شارژ مجدد باتری، پرواز به نقاط تقاضا، تحویل بسته و بازگشت به مکان‌های تسهیلات توزیع است. طرح دوم، طرح همکاری پهپادها با وسایل نقلیه باری است. همکاری پهپاد و کامیون‌ها با رویکردهای متفاوتی انجام می‌شود. این دو طرح هر یک مزایا و معایبی داشته‌اند. در طرح اول، بسته‌ها به سرعت به مشتری تحویل می‌شود، نیروی انسانی کمتری مورد نیاز است و نتیجه هزینه اجرایی سیستم کمتر است. با این حال، عمر باتری پهپادها محدود است در نتیجه برد پروازی محدودی خواهد داشت. در طرح دوم، نیاز به راننده برای وسیله نقلیه زمینی است. هزینه نیروی انسانی، هزینه سوخت، هزینه حمل و نقل و هزینه نگهداری وسیله نقلیه زمینی به نسبت بالاتر است [5]. 

افزایش آسیب‌پذیری شبکه‌ها به علت جهانی شدن ارتباطات و تجارت، توجه محققان و متخصصان زیادی را در جهت افزایش ریسک، پاسخ به اختلالات و مدیریت بحران جلب کرده است. جهانی سازی ارتباطات و تجارت منجر به شکل‌گیری شبکه‌ها در محیطی غیر قطعی و نامطمئن شده است. این شبکه‌ها تحت شرایط بحرانی آسیب پذیری قرار دارند که ممکن است به دلیل اختلالاتی هم‌چون؛  فجایع طبیعی(سیل، زلزله، فوران آتشفشان، طوفان، صاعقه، بهمن، ...)، مداخلات انسانی (حملات تروریستی، بمب‌گذاری، عملیات‌های احتمالی، عدم انطباق تامین‌کنندگان، خرابی تجهیزات، تصادفات صنعتی، اعتصابات کارگری، اختلالات شبکه حمل و نقل، ...) [6]. لذا طراحی شبکه تحت رویکرد قابلیت اطمینان سبب خواهد شد تا اثر خرابی و اختلالات عملکرد قسمتی یا کل شبکه را تحت تاثیر قرار ندهد یا کاهش دهد. قابلیت اطمینان ویژگی خاصی از یک سیستم یا عنصر است که توسط آن می‌توان میزان احتمال ماموریت یا وظیفه، تحت شرایط مشخص و از پیش تعریف شده را، برای مدت زمان تعیین شده مورد ارزیابی قرار داد. به بیان علمی‌تر این قابلیت یه میزان توانایی یک سیستم یا قطعه گفته می‌شود که بر طبق آن، سیستم امکان تکرار پذیری مداوم با کسب نتایج مشابه را داشته باشد. قابلیت اطمینان شبکه(سیستم)، بخش مهمی از فرآیند طراحی مهندسی است که عملکرد یک شبکه(سیستم)، را در آینده مورد بررسی و قضاوت قرار می‌دهد. طبیعی است که با قطعیت کامل عملکرد آینده یک شبکه(سیستم)، قابل پیش‌بینی نیست. لذا طراحی و بهینه‌سازی مدل در شرایط غیرقطعی است. 

برخی از شدیدترین محدودیت‌های عملیاتی که در حال حاضر بر استقرار پهپادها تاثیرگذار هستند، محدودیت‌های عملکرد ناشی از آب و هوا هم‌چون وزش باد و بارش که ممکن است منجر به از دست دادن کنترل و آسیب تجهیزات الکترونیکی شود. تهدید توسط پهپادهای دیگر در حریم همسایه [7]، خرابی فنی پهپادها، احتمال هتک شدن و سقوط آن‌ها، احتمال مسدود یا خرابی مسیرها، ازدحام و ایجاد ترافیک، عدم قطعیت در تسهیلات شبکه، ، عدم قطعیت تقاضا و ظرفیت، عدم قطعیت در ظرفیت باتری پهپادها و ایستگاه‌های شارژ، ...  از دیگر اختلالات ممکن است. 

 

در تحقیق حاضر، ساخت شبکه قابل اطمینان ایستگاه های مبادله باتری (BSS) برای پشتیبانی از مسیرهای تحویل پهپادها در دو سطح توزیع کالا مد نظر قرار گرفته است. به منظور افزایش دامنه پرواز پهپادها ، BSS باید در منطقه برنامه ریزی قرار بگیرد تا یک پهپاد بتواند از آنها استفاده کند تا تقاضا را در نقاط تحویل در شرایط پس از بحران را نیز  برآورده کند. شایان ذکر است که تفاوت بین مسائل کلاسیک در ادبیات و مسئله تحقیق پیشنهادی در چند  بخش است:

  • تفاوت مدل مدنظر با مسائل ارائه شده در مسأله محل تأسیسات (FLP) است. سوال تحقیق ما تا حدودی یک مسأله محل تسهیلات برای شبکه BSS است. FLP کلاسیک استقلال را در بین مکان های تسهیلات فرض می کند ، به این معنی که هیچ ارتباطی بین آنها وجود ندارد. با این حال ، ماهیت مسأله ما نیاز به در نظر گرفتن روابط بین مکان ها دارد زیرا هر پهپاد برای رسیدن به محل تقاضا به چندین BSS بستگی دارد. به عبارت دیگر ، یک BSS تنها نمی تواند از سفر پهپادها به طور مستقل پشتیبانی کند لذا برای رسیدن به مشتری می توان از مسئله مسیریابی مکان (LRP) استفاده کند تا کمترین هزینه مسیر یابی برای رسیدن به مشتری را ارائه کند . 

  • در یک شبکه دو سطحی، یک محصول ، ابتدا از تسهیلات مبدأ به تسهیلات میانی تحویل داده می شود و سپس از تسهیلات میانی به محل مشتریان ارسال می گردد.

  • برنامه ریزی و امکان ارسال چند محصول در طول مسیر در صورت داشتن ظرفیت خالی  

  • برای پوشش کامل فضای مورد نظر پس از بحران از مدل تور پوششی در حل این مسئله استفاده شده است .

  • در این مدل  دو نوع ایستگاه شارژ قابل اطمینان و غیر قابل اعتماد در نظر گرفته شده است و تأثیر اخلال در آنها پس از بحران نیز در آنها دیده شده است. 

  • میزان مصرف باطری علاوه به مسافت طی شده به بار حمل شده نیز بستگی دارد.

  • قابلیت اطمینان لحاظ شده در این مدل در دو حالت گسسته ، پیوسته است و مقایسه ای بین آنها در مسیرهای انتقال صورت خواهد گرفت.

  • در این مدل سیستم پشتیبانی زمینی برای تعویض باطری های نیاز به تعویض و بالانس تعداد مورد نیازدر شبکه لحاظ شده است.

  •  پنجره زمانی برای زمان تحویل کالا بوسیله پهپادها در نظر گرفته شده است که در آن زمان رسیدن محموله به مقصد در نظر گرفته شده و مد نظر می باشد 

  • در این تحقیق براساس مسئله قطعی فرموله شده در PCENTER ، یک مدل دو مرحله ای قوی(2SRO) برای تأسیس P  جایگاه شارژ قابل اطمینان ارائه می شود . در این مسئله P مرکز قابل اطمینان ، تصمیم گیری در مورد مکان و تخصیص اولیه قبل از ایجاد اختلال بر اساس داده های تخمین زده شده انجام می شود و پس از ایجاد اختلال ، با اطلاعات جدید ارائه می شود که منجر به تغییر هزینه ها و زمان سرویس دهی می شود. اولین مرحله این روش همان P-CENTER است ، با این تفاوت که همه مقادیر هزینه ها اسمی ویا تخمینی هستند. مرحله دوم SRO 2 پهپادها را به تسهیلات باقی مانده پس از بحران براساس اطلاعات به روز شده در مورد تقاضا و هزینه اختصاص می دهد. 

 

در تحقیق پیشرو تابع هدف  شامل دو قسمت است : 

 

قسمت اول که حداقل کردن هزینه های قبل از اختلال و ماکزیمم کردن میزان رضایت مشتری و احتمال عبور موفق با افزایش قابلیت اطمینان مسیرها قسمت دوم هزینه های بعد از اختلال در زمان بحران . تابع هدف در مرحله اول خود شامل چندین بخش است، تابع هزینه ساخت  بر اساس پوشش کامل فضای حل و انتخاب محل بهینه تسهیلات بهمراه حداقل تعداد تسهیلات و کمترین هزینه استقرار با توجه به محدودیت ظرفیت تعداد باتری ها و حداقل نمودن هزینه های حمل ونقل و فروش از دست رفته و هزینه عدم تحویل بموقع با توجه به پنجره زمانی و هزینه پشتیبانی زمینی شبکه  از اهداف مدل ارائه شده است.  از طرفی محدودیتهای زیر برای مدل در نظر گرفته شده است :

  • تعادل جریان برای تأمین کنندگان ، مشتریان و ایستگاههای شارژ

  • پوشش فضای حداکثری در منطقه 

  • در نظر گرفتن زمان انتظار در سطح میانی 

  • مقدار محصول عرضه شده برابر با کالای مورد نظر در هر بازه زمانی 

  • پنجره زمانی تحویل کالا و سناریوی زمان 

  • تعیین مسیر از میان ایستگاههای شارژ برای تحویل کالا 

  • بازدید از ایستگاه بستگی به میزان شارژ دارد

  • تعیین تعداد باتری های دشارژ شده  

  • میزان بار حمل شده روی هر مسیر 

  • امکان ارسال چند محصول در یک مسیر

  • ارزیابی میزان مصرف باتری برای رسیدن به مقصد

 

مدل مورد نظر ما  به دنبال کمینه‌سازی هزینه کل شبکه قبل و بعد از بحران و حداکثر پوشش منطقه پروازی زمان ارسال محصولات توسط پهپادها بین انبار اصلی شبکه و  مشتریان  هم‌زمان با بهینه‌‌سازی مسیر و از سوی دیگر به دنبال بیشینه‌سازی قابلیت اطمینان سیستم حمل‌ونقل کالا به مشتریان و تحویل چند محصول در یک مسیر در پنجره زمانی مشخص می‌باشد که برای این منظور ایستگاههای میانی طراحی خواهند شد که می توانند عملیات قبل از ارسال را انجام دهند . مدل‌ها به‌صورت یک مسأله برنامه‌ریزی عددصحیح غیرخطی مختلط ارائه خواهد شد. به دلیل ماهیت غیرقطعی بودن برخی پارامترها شامل پارامترهای هزینه و ظرفیت با عدم‌قطعیت مواجه خواهد بود. لذا، برای مقابله با عدم‌قطعیت این پارامترها، از روش 2SRO  استفاده خواهد شد که یک رویکرد جدید  استوار توسعه داده شده است که در آن هزینه های اولیه مدل بهمراه هزینه های تغییرات ناشی از  اختلال پس از بحران را مینیمم می کند . برای حل مدل، از روش‌ قیود محدود برای مسأله سایز کوچک و از الگوریتم‌های فراابتکاری ترکیبی برای مسأله سایز بزرگ استفاده می شود. 

 

  1. اهمیت و ضرورت تحقيق :         

امروزه، توسعه و ارائه روش‌های نوین مکان‌یابی و طراحی شبکه‌ها، سبب شده است که مفاهیمی هم‌چون قابلیت اطمینان در شبکه‌های هوایی و فرودگاهی، شبکه‌های حمل و نقل، ...  ملزم به بررسی باشند. از کار افتادن تسهیلات و اجزای شبکه، موجب اختلال در سطوح مختلفی می‌شود. طراحی شبکه تحویل در شرایط وقوع وقفه یا اختلال در وسایل نقلیه، تسهیلات موجود در شبکه، در ارتباط مسیرهای شبکه، یا اختلالات ناشی از عوامل طبیعی یا انسانی در حالی که شبکه باید پاسخ‌گوی تقاضای مشتریان باشد، نیاز به بهینه شدن شبکه با رویکردی هم‌چون قابلیت اطمینان دارد تا اثر اختلالات، عملکرد جزئی از شبکه و یا کل شبکه را مختل نکند. بررسی قابلیت اطمینان شبکه‌های توزیع، پیچیده و ارزیابی احتمال عملکرد موفق و پیش‌بینی آن‌ها امری ضروری، حیاتی و مستلزم کاربرد رو‌یکردهای خاصی است. قابلیت اطمینان یک مشخصه ذاتی تسهیلات و اجزای شبکه است و در جهان امروز به عنوان یکی از کمیت‌های سنجش پذیر طراحی، ساخت و بهره‌برداری می‌باشد که در طی فرآیندهای مربوطه کنترل آن به عنوان یک معیار بسیار مهم باید مورد توجه قرار گیرد.

با توجه به گسترش روزافزون استفاده از پهپادها و ظرفیت محدود پروازی به دلیل ظرفیت باتری، نیاز به جایگاه‌های شارژ و تعویض  باتری در مسیر پرواز بیش از پیش احساس می‌شود. ایستگاه‌های شارژ و تعویض  باتری در واقع زیر ساخت‌هایی برای قرارگیری پهپادها و دارای تجهیزاتی شارژ و تعویض  باتری می‌باشند. تعیین مکان بهینه برای نصب و احداث ایستگاه‌های شارژ و تعویض  باتری با مدیریت باتری‌های تعویض و دشارژ شده، یک موضوع مهم و به نسبت جدید در برنامه‌ریزی شبکه توزیع است. در یک منطقه شهری دارای مراکز تجاری، اداری، صنعتی و خانه‌های مسکونی با توجه به میزان ترافیک و حجم تردد پهپادها، محل قرارگیری ایستگاه شارژ و تعویض  باتری و مسافت بین ایستگاه‌های شارژ و تعویض  باتری تغییر می‌کند. از این رو تعیین بهترین مکان به منظور نصب ایستگاه‌های شارژ و تعویض  باتری به منظور کمینه‌سازی هزینه‌ها، یکی از اهداف برنامه‌ریزی شبکه توزیع می‌باشد. 

بنابراین، در این تحقیق، تعیین مکان بهینه احداث ایستگاه‌های شارژ و تعویض باتری ایستگاه عملیات کالا  با در نظر گرفتن شاخص‌های مختلف توزیع مورد نظر بوده و تابع هدف نهایی به صورت یک تابع چند منظوره تعریف خواهد شد که تمامی شاخص‌های موردنظر یعنی قابلیت اطمینان، در نهایت هزینه‌ها و درآمدهای حاصل برای صاحبان ایستگاه‌های شارژ و تعویض  باتری، به تابع هدف افزوده خواهد شد. با احداث و انتخاب بهینه ایستگاه شارژ و تعویض  باتری برد پروازی و میزان خدمات‌رسانی بهینه در پنجره زمانی مشخص درشبکه افزایش، هزینه‌های شبکه کاهش و با مدیریت باتری‌های تعویض شده میزان خدمات رسانی افزایش و با توجه به میزان قابلیت اطمینان شبکه در شرایط اختلال و بحران کارایی شبکه حفظ تا شبکه تحویل در شرایط اختلال پاسخ‌گوی تقاضای مشتریان باشد.

 

  1. كاربردهاي متصور از تحقيق و مراجع استفاده كننده از نتيجه رساله / پایان‌ نامه : (این تحقیق در راستای دستیابی به چه اهداف کاربردی انجام خواهد شد و نتایج قابل انتظار مورد استفاده چه سازمان‌ها و ارگان‌ها و مراجعی خواهد بود)

در بررسی ادبیات موضوع کاربردهایی همچون؛ ارتباطات بی‌سیم، عملیات‌های نظارتی، تحویل بسته [5]، کاربردهای تجاری، شخصی، نظامی، روزنامه‌نگاری، تحقیقات علمی، عکس‌برداری، عملیات‌های اورژانسی، امدادرسانی در شرایط بحران، فعالیت‌های تفریحی، تحویل خدمات در مناطق صعب العبور [8]، تحویل تجهیزات پزشکی، انتقال خون، بازرسی زیر ساخت‌ها، بازرسی محصولات و زمین‌های کشاورزی[9] ، بازرسی خطوط مرزی، بازرسی شبکه برق، بررسی فرسایش خاک، عملیات‌های صنعت نفت و گاز [10] ذکر شده است. نتایج تحقیق حاضر در جهت بهبود خدمات‌رسانی پهپادها در تمامی موارد نام برده فوق تحت شرایط عدم قطعیت با قابلیت اطمینان لازم در تمامی نقاط و تسهیلات شبکه کاربرد خواهد داشت.

  1. سابقه و پیشینه تحقیقات انجام شده در این زمینه (اعم از کتاب، مقاله، پایان نامه، رساله  و ... براساس روش ارجاع به منابع در سیستم مأخذ نویسی APA یا  Vancouver با توجه رشته تحصیلی)

 

نیاز به توزیع مداوم و بدون وقفه محموله‌ها در ناوگان حمل ونقل تجاری، خدمات سازمانی، نظامی، اورژانس خدمات درمانی یا محموله‌های امدادی، انگیزه قوی برای تصمیم‌گیرندگان زنجیره تامین برای بکارگیری مراکز ماهواره‌ای بوده است تا با در نظر گرفتن ظرفیت ذخیره‌سازی انبارها و تعداد جمعیت آسیب دیده از بحران یا میزان تقاضای مراکز یا افراد شرایط مدیریت انبارها برای فراهم ساختن تقاضا را بهینه‌ کنند. مساله مسیریابی وسایل نقلیه نخستین بار توسط دانتزیگ و رامسر در سال 1959 در پژوهشی برای بررسی توزیع بار وسایل ارائه شده است [11]. در سال 1963 مارانزانا مدلی در زمینه مسیریابی و مکان‌یابی ارائه کرد [12]. تا اوایل سال 1990 محققان مدل‌های مسیریابی را بدون در نظر گرفتن ظرفیت وسیله نقلیه و به صورت تک انبار بررسی کرده بودند. بعد از سال 1990 مساله مسیریابی وسایل نقلیه با محدودیت ظرفیت مورد بررسی قرار گرفت. چائو و همکاران در سال 1993 مدل مسیریابی وسایل نقلیه با ظرفیت محدودیت و انبارهای متعدد را ارائه کردند [13]. مسیریابی وسایل نقلیه با محدودیت‌های مانند ظرفیت ناوگان حمل و نقل، وسیله نقلیه و انبارها، محدودیت‌های بودجه، مسافت بین مسیرها و شرایط دسترسی متغیر در شبکه، بهینه‌سازی زمان رسیدن به مشتریان و پنجره‌های زمانی مورد بررسی قرار گرفته است. نات در سال 1987 مدل خطی برای زمان‌بندی وسایل نقلیه در شرایط بحرانی ارائه کردند [14]. سیرکزما و تیجسن در سال 1998 مدلی برای مسیریابی بالگرد در جابه‌جایی بین سکوهای نفتی ارائه کردند [15]. در سال 2002 بارباروسوقلو و همکاران، اولین مدل‌سازی لجستیک بحران با در نظر گرفتن امداد هوایی توسط بالگرد و محدودیت سوخت‌گیری مجدد را با رویکرد دقیق تصمیم‌گیری سلسله مراتبی ارائه کردند [16]. در سال2007 دی انجلیس و همکاران، مسیریابی هواپیما برای ارسال غذا به آنگولا با فرض ایستگاه‌های پارک و سوخت‌گیری مجدد ارائه کردند [17]. با بروزرسانی برنامه‌های نظارت و نقشه‌برداری و استفاده از پهپادها در ارسال و تحویل کالا، یکی از اولین مطالعات در ادبیات مسیریابی پهپادها توسط دی آندریا در سال 2014 انجام شد [18]. شروع مطالعات مدل‌های مسیریابی وسیله نقلیه به همراه پهپاد با مقاله مورای و چو در سال 2015 آغاز شد [19]. آن‌ها در پژوهش خود، دو مدل همکار پروازی فروشنده دوره‌گرد و زمان‌بندی پهپاد موازی با فروشنده دوره‌گرد را با هدف حداقل‌سازی زمان تحویل کالا به مشتری و برگشت به انبار مرکزی ارائه کردند. در مدل اول پهپادها توسط وسیله نقلیه به نقاط مشخصی نزدیک به محل مشتریان انتقال داده می‌شوند و سپس با توجه به ظرفیت پروازی خود کالاها را به مشتریان تحویل می‌دهند، البته وسیله نقلیه نیز قادر به تحویل مرسولات خواهد بود و برگشت پهپاد به وسیله نقلیه در نظر گرفته شده است. در مدل دوم پهپاد و کامیون به موازات هم سفر می‌کنند. تحقیقات روستا در سال 1982 [20]، سانسو و سومیس در سال 1991 [21]، جز اولین مقالات در زمینه قابلیت اطمینان مسیریابی در شبکه بوده است.   

در مطالب فوق سیر تکاملی ادبیات مسیریابی بیان شده است. در این پژوهش، ادبیات مسیریابی پهپاد، ایستگاه‌های شارژ و تعویض  باتری یا شارژ مجدد و رویکرد قابلیت اطمینان به تفضیل به شرح زیر است:  

رابتا و همکاران، یک مدل برنامه‌ریزی عدد صحیح مختلط خطی برای کاربردهای پهپاد در امدادرسانی به مناطق آسیب دیده برای جابه‌جایی محموله کالاها در آخرین مرحله انتقال به مقصد نهایی با در نظر گرفتن محدودیت‌های انرژی، احداث ایستگاه‌های شارژ مجدد باتری پهپاد و سیاست‌های الویت‌بندی خدمات رسانی در سناریوهای مختلف با هدف حداقل‌سازی فاصله عملیاتی پهپادها ارائه کردند [22]. 

کیم و همکاران، یک مدل رگرسیونی برای تخمین طول عمر باتری پهپاد که تابعی از دمای هوا است با رویکرد بهینه‌سازی استوار برای بررسی تاثیر تغییرات دما بر ظرفیت باتری پهپادها ارائه کردند. تغییرات دما در حین عملکرد پهپادها در منطقه مشخص می‌تواند بر برنامه زمان‌بندی شبکه پروازی از جمله تعداد پهپادها و مسیرهای خاص پرواز هر پهپاد، به دلیل تغییر در ظرفیت باتری که متاثر از دما است، تاثیرگذار است. برای زمان‌بندی پرواز بهینه در شبکه پرواز با توجه به عدم قطعیت در طول عمر باتری و ظرفیت، تاثیر تغییرات دمای هوا بر ظرفیت باتری در مرحله برنامه‌ریزی با هدف حداقل سازی هزینه‌های عملیاتی و حداقل سازی زمان پرواز برای تضمین پاسخ دهی به تقاضا در شرایط غیر قطعی با روشی ساده در نظر گرفته شده است. در این تحقیق پهپادها برای شارژ و تعویض  باتری به نقطه پرواز اولیه بازمی‌گردند [23].  

لیم و همکاران، یک مدل عدد صحیح تصادفی دو مرحله‌ای برای ارزیابی خرابی شبکه برق ارائه کردند که در مرحله اول مکان یابی پهپادها با پیش بینی تغییرات شدید آب و هوایی تعیین می‌شود. در مرحله دوم تنظیم مکان و مسیرهای پهپاد برای ارزیابی شبکه برق شکل گرفته تا هزینه‌های عملیاتی و زمان نهایی ارزیابی خسارت پهپادها به حداقل برسد [24]. 

چو و همکاران، یک مدل ریاضی برای عملیات‌های امنیتی در صنعت نفت و گاز با هدف ایجاد یک برنامه بهینه عملیاتی در مناطق مورد نظر در هر دوره زمانی و تقویت امنیت دریایی و بندری ارائه کردند. پهپادهای عملیاتی می‌توانند اطلاعات یکپارچه از شرایط بحرانی مانند نشت نفت، حوادث حمل و نقل، سوانح صنعتی و اقدامات تروریستی تهیه کنند. عملکرد پهپادها در ارزیابی ریسک به ویژگی‌های مکانی و زمانی اختلالات، مشخصات پهپادهای موجود و نیاز اطلاعاتی تصمیم‌گیرندگان بستگی دارد. هر پهپاد با توجه به ظرفیت باتری و حداکثر ظرفیت شارژ باتری، حداکثر مسافت و زمان عملیاتی خاص خود را برای انجام عملیات نظارتی دارد [25]. 

انچلهو و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی مسیریابی سبز برای ناوگان ناهمگن پهپادها با در نظر گرفتن الزامات عملیاتی، احداث ایستگاه‌های شارژ  و عملکرد مستقل از دیگر وسایل نقلیه با هدف حداقل سازی مسافت طی شده و زمان تحویل و حداکثر سازی سرعت تحویل ارائه کردند. این مدل، برای جمع‌آوری و تحویل کالا متناسب با حداکثر ظرفیت پهپاد که توانایی تحویل هم‌زمان بیش از یک مورد تحویل و یا جمع‌آوری با در نظر گرفتن مراکز کنترل یکپارچه و مدیریت کنترل ترافیک هوایی طراحی شده است. با الهام از دیدگاه چند معیاره یک سیستم واقعی، هفت عملکرد مختلف در مدل با یک الگوریتم ریاضی حداقل می‌‍‌شود. در این تحقیق یک مطالعه موردی با سناریو چند لایه در فضای پروازی لایه پایین در ارتفاعات کم، که پهپادهای کوچکتر با سرعت کمتر حرکت می‌کنند، لایه فوقانی در ارتفاعات بالاتر که عمده ترافیک هوایی را شامل می‌شود، هواپیماهای با حداکثر سرعت پروازی بالاتر و بار سنگین‌تر حرکت می‌کنند. معمولا، پهپادهای کوچکتر در مسیر پرواز کالاها را از مشتریان جمع‌آوری و به مراکز پشتیبانی تحویل می‌دهند [4]. 

چادهاری و همکاران، یک مدل ریاضی موجودی مکان‌یابی-تخصیص یکپارچه برای شبکه لجستیک امدادرسانی به نقاط آسیب دیده از بحران با استفاده از پهپاد به همراه وسیله نقلیه زمینی برای انتقال تجهیزات اضطراری با هدف حداقل‌سازی هزینه‌های شبکه تدارکاتی از جمله تخصیص موجودی کالاها، مکان‌یابی و حمل و نقل ارائه کردند. در این تحقیق یک مطالعه موردی، در 3 شهر ساحلی مستعد و در معرض بحران ایالت می‌سی‌سی‌پی انجام شده است [10]. 

چادهاری، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی مسیریابی با در نظر گرفتن تعدادی از فاکتورهای خاص مسیر حرکت پهپادها از جمله هزینه‌های خدماتی، شارژ مجدد باتری، معلق بودن پهپادها، چرخش، شتاب و سرعت  با در نظر گرفتن احداث ایستگاه‌های شارژ باتری پهپادها برای امدادرسانی به مناطق آسیب دیده از بحران ارائه کردند. در برخی از انبارها نیز به عنوان ایستگاه شارژ نیز استفاده می‌شوند [26]. 

کیم و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی برای زمان‌بندی پرواز پهپادها با در نظر گرفتن ایستگاه سوخت‌گیری مجدد در ماموریت‌ها بلند مدت و با فرض این که خدمات رسانی بی وقفه پهپادها و یا با جایگزینی پهپادهایی که توسط پایگاه‌های مشترک جغرافیایی توزیع می‌شود، با رویکرد حل الگوریتم ژنتیک ارائه کردند [27]. 

کیم و موریس، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی برای زمان‌بندی و تخصیص منابع چندگانه برای عملیات‌های پروازی پهپادها با در نظر گرفتن ایستگاه سوخت‌گیری مجدد در ماموریت‌ها بلند مدت با رویکرد حل الگوریتم شاخه و کران ارائه کردند [28]. 

لوی و همکاران، در پژوهش خود مسیریابی وسایل نقلیه بدون سرنشین ناهمگن با محدودیت‌های سوخت‌گیری با سناریوهای مختلف که در آن وسیله نقلیه با مراجعه به یکی از انبارها یا ایستگاه‌های سوخت‌گیری مجاز قادر به سوخت‌گیری مجدد خواهد بود، را با رویکرد حل ابتکاری بررسی کردند [29]. 

راسل و لامونت، مساله مسیریابی خودرو و وسایل نقلیه بدون سرنشین هوایی را با روابط آماری و الگوریتم ژنتیک بررسی کردند [30]. 

قهاری کرمانی ، در قسمتی از پایان نامه خود بر روی مکانیابی ایستگاههای شارژ پهپادها و مسیریابی در رسیدن کالا به مشتری کار کرده است [31]

 

گودزانکر و همکاران، در دو پژوهش در طی دو سال متوالی، افزایش برد و ظرفیت پروازی بالگردها و وسایل نقلیه بدون سرنشین با در نظر گرفتن ایستگاه شارژ سیار و بهبود ظرفیت پروازی وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین با در نظر گرفتن ایستگاه خدمات هوشمند با روابط تحلیلی بررسی کردند [32, 33]. 

کوجی و همکاران، مدلی برای ارزیابی پوششی پهپادها، یک ایستگاه زمینی شارژ و تعویض  باتری در منطقه عملیاتی پهپادها با ماژول‌های مختلف تعویض باتری ارائه کردند [34]. 

هیرمن و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی برای مسیریابی وسایل نقلیه الکتریکی با ظرفیت باتری محدود با در نظر گرفتن پنجره زمانی و ایستگاه شارژ مجدد با الگوریتم شاخه و قیمت با رویکرد حل ابتکاری ترکیبی ارائه کردند [35]. گیمزگایدو و همکاران، مدل ریاضی برای بهینه‌سازی مکان‌یابی ایستگاه‌های شارژ مجدد خودروهای الکتریکی در مناطق شهری ارائه کردند [36]. 

کاواداس و همکاران، ، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی برای بهینه‌سازی مکان‌یابی ایستگاه‌های شارژ مجدد خودروهای الکتریکی در یک مطالعه موردی در کشور پرتغال و برای بررسی 9 ایستگاه ارائه کردند [37]. 

یانگ و سان، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی برای مسیریابی مکان‌یابی ایستگاه‌های تعویض باتری برای خودوروهای الکتریکی با ظرفیت باتری محدود ارائه کردند [38]. 

هی و همکاران، یک مدل ریاضی  برای بهینه‌سازی مکان‌یابی ایستگاه‌های شارژ مجدد خودروهای الکتریکی در مناطق جاده‎‌ای بین شهری ارائه کردند [39]. 

هانگ و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط برای بهینه‌سازی مکان‌یابی ایستگاه‌های شارژ مجدد پهپادها و مسیرهای تحویل ارائه کردند. ظرفیت پروازی این پهپادها به سوخت یا باتری به صورت الکتریکی مرتبط است با احداث ایستگاه‌های شارژ مجدد امکان و محدوده خدمات رسانی گسترش داده شده است [8]. 

یو و همکاران، مسیریابی وسایل نقلیه بدون سرنشین با ایستگاه‌های شارژ سیار و ثابت با رویکرد شبیه‌سازی بررسی کردند [40]. 

دورلینگ و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی مسیریابی پهپاد برای تحویل کالا با محدودیت ظرفیت پروازی ارائه کردند. در این مدل فرض شده است که پهپادها امکان مراجعات متعدد به انبار را دارند تا بسته‌های بیشتری را برای تحویل انتخاب و تعویض باتری انجام دهند [41]. 

نور و همکاران، در پژوهشی مدل تحویل کالا در آخرین بازه مکانی بوسیله پهپادها را با رویکرد تصمیم‌گیری چند معیاره تاسیس فازی بررسی کردند. 3 سایز مختلف از پهپادها با 6 ویژگی نوع وسیله نقلیه بدون سرنشین، بعد پروازی، صفحه کنترل، ظرفیت بارگیری، فاصله تحویل و زمان پرواز به عنوان عوامل متمایز در نظر گرفته شد [9]. 

موری و راج، ، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی مسیریابی پهپاد برای تحویل کالا با ظرفیت ناهمگن به همراه وسیله نقلیه زمینی ارائه کردند. پهپادها قادر به مراجعات متعدد به کامیون برای گرفتن مرسولات هستند و هر کامیون با پهپادهای متعددی در ارتباط است [42]. 

یولمر و توماس، مساله تخلیه بار کشتی اسکله و تحویل کالا با ناوگان ترکیبی پهپاد و کامیون اما به صورت جداگانه و مستقل با مسیریابی پویای تصادفی در پژوهشی بررسی کردند [43]. 

ماسیاز و همکاران، یک مدل ریاضی مختلط خطی مسیریابی و مکان‌یابی برای بهینه‌سازی مسیر عملیاتی پهپادها با توجه به ظرفیت بارگذاری و تحویل و مکان‌یابی ایستگاه‌های شارژ برای تخصیص و شارژ باتری برای زنجیره لجستیک امدادی و تحویل ملزومات پزشکی ارائه کردند. مدیریت تعویض باتری و ذخایر باتری‌های داخل انبارهای توزیع با هدف حداقل سازی هزینه‌های کل زنجیره در نظر گرفته شده است [3]. 

شهزاد و همکاران، تاب‌آوری ترکیب خدمات تحویل پهپادها را با مدل مسیریابی و زمان‌بندی با رویکرد برنامه‌ریزی پویای تصادفی در 4 بخش اصلی شبکه مسیرهای هوایی، خدمات پهپادها، اثرات سرعت و جهت باد و طرح دانش محدود برای خدمات تحویل پهپادها بررسی کردند. یک چارچوب مشخص از خدمات تاب‌آور برای پهپادها در شرایط آب وهوایی پویا و با توجه به محدودیت‌های شارژ مجدد در نظر گرفته شده است. زمان شارژ مجدد، شرایط آب و هوایی و زمان حرکت هر پهپاد بر نقشه اجرایی سار پهپادها در ایستگاه‌ها تاثیر گذار است [44]. 

دل‌آمیکو و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی برای زمان‌بندی پهپادها در مدل همکار پروازی فروشنده دوره‌گرد ارائه کردند. کامیون‌ها و پهپادها مستقل از یکدیگر خدمات تحویل کالاها را انجام می‌دهند. پس از خدمات رسانی به انبار اولیه برگشت می‌کنند [45]. 

تراب بیگی و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی برای بهینه‌سازی زمان‌بندی پهپادها در تحویل کالا برای برنامه‌رزی عملیاتی در محدوده معین با در نظر گرفتن اثرگذاری ظرفیت ترابری بر نرخ مصرف باتری ارائه کردند تا راه حل بهینه ضمن اطمینان از بازگشت ایمن پهپادها با توجه به میزان مصرف شارژ باتری، کمترین تعداد پهپادها و مسیرهای پروازی آن‌ها برای تحویل سفارشات را فراهم کند [46]. 

یوکاسوری و یوشیمیتو، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی برای مسیریابی وسایل نقلیه و مکان‌یابی بهینه مراکز امدادی با در نظر گرفتن اختلالات احتمالی در شبکه حمل ونقل با رویکرد قابلیت اطمینان ارائه کردند. ذخیره موجودی، نزدیک‌ترین مکان دسترسی به اقلام امدادی و بالاترین قابلیت اطمینان در مسیرهای دسترسی برای ارسال بهنگام اقلام امدادی در شرایط بحران در این مدل در نظر گرفته شده است [47].

سوایی ، در پژوهش خود مدل پیشنهادی جدید برنامه‌ریزی عدد صحیح مختلط چندهدفه برای طراحی یک شبکه زنجیره تأمین خون سبز چند سطحی در شرایط بحران ارائه داده است. مدل چند هدفه پیشنهادی شامل اهداکنندگان خون، تسهیلات خون سیار، مراکز خون محلی و منطقه‌ای و نقاط تقاضا می‌باشد. توابع هدف مدل پیشنهادی شامل کمینه‌سازی هزینه‌های کل شبکه، کمینه کردن مقدار کل کمبود و فرآورده‌های خونی منقضی‌شده و همچنین کمینه کردن مقدار کل انتشار گازهای گلخانه‌ای در شبکه می‌باشد. مدل پیشنهادی تعداد و مکان بهینه تسهیلات خون سیار و مراکز خون محلی و منطقه‌ای و همچنین بهترین روش برای عرضه و توزیع خون در شرایط بحرانی را معرفی می‌کند. جهت انطباق بیشتر با واقعیت، عدم قطعیت پارامترها نیز در مدل به کمک تعریف سناریوهای مختلف درنظرگرفته شده است و از روش بهینه‌سازی استوار مبتنی بر سناریو برای برخورد با عدم قطعیت استفاده شده است. همچنین قابلیت اطمینان مراکز خون منطقه‌ای در قالب نرخ شکست نیز در نظر گرفته شده است. برای حل مدل چندهدفه از روش برنامه‌ریزی آرمانی استفاده شده است. [58]

 

گائو و السید، مدلی برای برآورد قابلیت اطمینان فنی و عملیاتی پهپادهای متعادل چند سطحی ارائه کردند. در این تحقیق، دو سناریو مختلف احتمال خرابی حتمی در ملخ پهپاد یا  ملخ‌ها در حالت آمادگی با بکارگیری در حالت ضرورت در نظر گرفته شده است. برآورد قابلیت اطمینان برای هر دو سناریو با توجه به تعداد حالت‌های عملیاتی و محاسبه احتمال وقوع بدست می‌آید [48]. 

آندریو و همکاران، در پژوهشی پیش‌بینی قابلیت اطمینان در برنامه‌ریزی ماموریت‌های فوری نظامی پهپادها را با روش تحلیلی بررسی کردند تا امکان انجام عملیات‌های خطیر بدون ریسک باشد. وسیله نقلیه هوایی باید بتواند در برابر خرابی قطعات، تهدید وسیله نقلیه هوایی دیگر و تغییرات شرایط آب و هوایی پاسخ ایمن دهد. نمودارهای تصمیم باینری با ساختار درخت گسل که دلایل فاز خرابی ماموریت را نشان می‌دهد، قابلیت پردازش تجزیه و تحلیل فاز ماموریت پهپاد را ممکن می‌سازد [7]. 

تان و همکاران، مدل ارزیابی قابلیت اطمینان اجزای هواپیماهای بدون سرنشین را با در نظر گرفتن اثرات عوامل انسانی با 2 سناریو برای تحلیل کمیت خطای انسانی، بررسی کردند [1]. 

پتریتولی و همکاران، قابلیت اطمینان و نگهداری هواپیماهای بدون سرنشین را با توسعه یک رویکرد جدید لجستیکی مبتنی بر ارزیابی قابلیت اطمینان و نگهداری سیستم‎‌ها با اختلالات جزئی با روابط و تحلیل آماری و ارزیابی عدم قطعیت در فاصله اطمینان با تضمین فاصله اطمینان مناسب نگهداری پیشگیرانه، بررسی کردند [49]. 

تراب بیگی و همکاران، مدل ریاضی دو مرحله‌ای تصادفی برای برنامه تحویل توسط پهپادها با در نظر گرفتن قابلیت اطمینان با خرابی فنی پهپادها در طول مسیر پروازی ارائه کردند. قابلیت اطمینان برای داشتن مسیرهای ایمن‌تر برای آسودگی خاطر در تحویل بسته مشتریان، تقاضا و رضایت‌مندی بیشتر مشتریان است. ارزیابی قابلیت اطمینان بر اساس محاسبه قابلیت اطمینان در شبکه برق الگوبرداری شده است [50].

هانگ و همکاران، مدل برنامه‌ریزی ریاضی تصادفی مسیریابی قابل اطمینان برای تحویل کالا توسط پهپاد برای جایگزینی در سیستم حمل و نقل عمومی در شبکه‌ای وابسته به زمان تصادفی ارائه کردند. مدل تصادفی برای توصیف زمان پیمایش مسیر و الگوریتم تنظیمی برای ایجاد مسیر قابل اطمینان یا در واقع امکان پذیر بودن مسیر در نظر گرفته شده است. طول عمر محدود باتری در این مدل امکان‌پذیر بودن یا نبودن مسیر را مشخص می‌کند. در این تحقیق به طور خاص توابع چگالی احتمال مسیر هواپیماهای بدون سرنشین با بسط دادن پرواز هواپیمای بدون سرنشین و سفر با یک وسیله نقلیه بررسی شده است. در حالت دوم، هواپیماهای بدون سرنشین باید زودتر از وسیله نقلیه که قصد سفر با آن را دارد به گره ایستگاه برسد و این شامل زمان انتظار هم است. علاوه بر این، اینه که هواپیماهای بدون سرنشین با کدام وسیله نقلیه سفر می‌کند بستگی به ورود فوری هواپیماهای بدون سرنشین و لحظه حرکت آن دارد. در این مدل طول عمر باتری محاسبه می‌شود و زمان پیمایش مسیر در سطح اطمینان مشخص به حداقل می‌رسد [5].

 

یون و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح غیر خطی برای تسهیلات حمل و نقل رفت و برگشت تحت اختلال ورود و خروج مشتری با خدمات متفاوت سفر بر اساس سناریو با رویکرد قابلیت اطمینان با حالت گسسته با رویکرد حل آزادسازی لاگرانژی ارائه کردند. مشتریان اطلاعات مربوط به تسهیلات را به طور کامل دریافت نمی‌کنند. مشتری سعی می‌کند از تسهیلات از پیش تعیین شده به طور متوالی بازدید کند تا هزینه‌های عملیاتی خود را به حداقل برساند [51].

یون و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح غیر خطی برای تسهیلات حمل و نقل رفت و برگشت تحت اختلال ورود و خروج مشتری با خدمات متفاوت سفر بر اساس سناریو با رویکرد قابلیت اطمینان با حالت پیوسته ارائه کردند. مشتریان اطلاعات مربوط به تسهیلات را به طور کامل دریافت نمی‌کنند. مشتری سعی می‌کند از تسهیلات از پیش تعیین شده به طور متوالی بازدید کند تا هزینه‌های عملیاتی خود را به حداقل برساند. وقتی مشتری منصرف شود و یا خدمات دریافت کند به محل اولیه خود باز می‌گردد [52]. 

اکسای و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح خطی مسیریابی و مکان‌یابی تسهیلات قابل اطمینان تحت اختلالات با هدف به حداقل رساندن هزینه‌های تسهیلات، مسیریابی، عملیاتی و جریمه عدم پاسخ‌گویی به مشتری با رویکرد آزادسازی لاگرانژی، ایجاد ستون و جستجوی محلی برای ارزیابی حل مدل ارائه کردند. این تحقیق برای یک مطالعه موردی لوکومکوتیوهای یک شرکت بزرگ راه‌آهن در ایالت متحده آمریکا انجام شده است [53].

برمن و همکاران، یک مدل ریاضی با رویکرد برنامه‌ریزی پویا برای مسیریابی قابل اطمینان و بهینه خدمات‌رسانی با بروز اختلالات در شبکه تسهیلات با هدف کل مسافت مورد انتظار برای سفر ارائه کردند. هر مشتری با یافتن اولین مرکز ارائه دهنده خدمات متوقف می‌شود. در این مدل احتمال خرابی‌ها یکسان نیست، تسهیلات بازدید نشده احتمال شکست کمتری دارند و تسهیلات بازدید شده محتمل‌تر در بروز خرابی هستند [54].

کابلرو مورالس و مارتینزفلورس، یک مدل ریاضی عدد صحیح خطی مسیریابی  بالگرد در لجستیک اورژانسی برای جابه جایی کارکنان سکوهای متعدد نفتی دریایی و تسهیلات زمینی با نرخ خرابی غیر قطعی با رویکرد حل فراابتکاری الگوریتم ژنتیک ارائه کردند. برای بررسی نرخ شکست دو توزیع نمایی و ویبول در نظر گرفته شده است. با توجه به دلایلی هم‌چون شرایط نامساعد جوی، آتش‌سوزی و انفجار آگاهی از نرخ شکست قابلیت اطمینان برنامه‌ریزی پرواز را بهبود می‌بخشد و میزان حوادث و فوتی‌های احتمالی را کاهش می‌دهد [55]. 

کیان و همکاران، مدل ریاضی برای مسیریابی بالگردها برای نقل و انتقال کارکنان صنعت نفت تحت اختلالات حمل ونقل در سطح برنامه عملیاتی برای یک مطالعه موردی در نروژ تا تعداد حوادث هوایی و تلفات کاهش یابد، ارائه کردند. تصمیم‌گیرندگان بین مدت زمان سفر کوتاه‌تر و سفر ایمن‌تر حق انتخاب دارند [56]. 

عطائی و همکاران ، ارا ئه يك مدل چندهدفه يكپارچه براي مكانيابي - مسيريابي و موجودي تسهيلات امدادي با در نظر گرفتن چند مد حمل و نقل و تور پوششي است که در آن مسالة كنترل و مديريت براي قبل و بعد از بحران دیده شده است. در نظر گرفتن حالت عدم قطعيت سناريويي بههمراه، عدم قطعيت مسير و تقاضا، چند كالايي، چند مد حمل و نقل و تور پوششي از جمله نوآوريهاي اين پژوهش بشمار ميآيد. براي اعتبار سنجي مدل پيشنهادي در ابعاد كوچك و متوسط از روش محدوديت اپسيلو ن در محيط نرم افزاري گمز و براي مطالعه موردي (منطقه 1 شهر تهران) در ابعاد بزرگ با استفاده از الگوريتم علف هرز حل شده است . نتايج تحليل بيانگر آن است كه الگوريتم علف هرز با كمترين خطا نسبت به حل دقيق و زمان كمتر ، قادر به حل مدل خواهد بود و همچنين با افزايش ظرفيتهاي مراكز توزيع، هزينه كاهش مييابد ، با افزايش تقاضا تعداد مراكز توزيع تأسيس شده افزايش مييابد و با افزايش شعاع پوششي، طول تور كاهش مييابد ولي تعداد نقاط حادثه ديدة پوشش نيافته بيشتر شده و هزينه امدادرساني افزايش مييابد [57].

 

با توجه به بررسی ادبیات، مدلسازی شبکه توزیع دو سطحی بر اساس احداث ایستگاه‌های توزیع کالا و تعویض باتری با ظرفیت مشخص و تعریف شده با استفاده از تور پوششی به جهت پوشش حداکثری فضای مورد نظردر شرایط بحران به همراه مدیریت مراکز جمع‌آوری و شارژ مجدد باتری‌های دشارژ و تعویض شده و هم‌زمانی این موارد با در نظر گرفتن رویکرد قابلیت اطمینان با توزیع‌های گسسته و پیوسته در شرایط عدم قطعیت  و در نظر گرفتن پنجره زمانی و رضایت مشتری به همراه چند مد پهپاد و تور پوششی ، طرحی نوین در راستای اجرای تحقیق حاضر است.

 

 

روش حل

پنجره زمانی

قابلیت اطمینان

عدم قطعیت

اختلال یا بحران

زمان انتظار

تور پوششی 

تحویل چند بار در طی مسیر 

نوع مسیریابی

مسیریابی

مکان‌‌یابی

  

نوع وسیله نقلیه

مدیریت باتری‌های خالی

ایستگاه تعویض باتری

توزیع کالا در دوسطح

سال

نویسنده

ناهمگن

زمینی

بالگرد

پهپاد

دقیق GAMS                  فرا ابتکاری

√

√

√

√

  

√

  

LRI

√

√

√

√

          

2020

عطائی و همکاران

دقیق

GAMS

√

  

√

        

Drone-RP

√

√

      

√

  

√

  

2018

رابتا و همکاران

دقیق

GAMS

    

√

        

UAVRP

√

        

√

      

2018

کیم و همکاران

دقیق

Lagrangian relaxation

    

√

√

      

UAVRP

√

√

      

√

      

2016

لیم و همکاران

دقیق

CPLEX

√

    

√

      

UAVRP

√

√

      

√

      

2015

چو و همکاران

Mat heuristic

              

GUAVRP

√

        

√

  

√

  

2017

انچلهو و همکاران

الگوریتم دقیق

              

Drone-RP

√

√

  

√

  

√

      

2017

چادهاری و همکاران

met heuristic

LNS

√

              

√

√

      

√

  

√

  

2020

چادهاری

االگوریتم شاخه و قیمت

رویکرد حل ابتکاری ترکیبی

√

            

EVRP

√

    

√

      

√

  

2016

هیرمن و همکاران

دقیق

                  

√

  

√

      

√

  

2016

گیمزگایدو و همکاران

heuristic

√

      

√

    

Drone-RP

√

√

      

√

  

√

  

2018

هانگ و همکاران

دقیق

              

UAVRP

  

√

  

√

  

√

  

√

  

2018

یو و همکاران

Mat heuristic

الگوریتم SA

    

√

        

UAVRP

          

√

      

2016

دورلینگ و همکاران

دقیق

  

√

          

Drone-SDRP

√

√

  

√

  

√

      

2018

یولمر و توماس

met heuristic

LNS

C# language

              

UAVRP

√

√

      

√

  

√

  

2020

ماسیاز و همکاران

الگوریتم اجرایی در پایتون

    

√

                    

√

  

√

  

2020

شهزاد و همکاران

Mat heuristic

Heuristic algorithms

                      

√

  

√

      

2020

دل‌آمیکو و همکاران

Lagrangian Relaxation

                  

√

      

√

      

2020

تراب بیگی و همکاران

دقیق

CPLEX

  

√

  

√

      

LRP

√

√

  

√

          

2008

یوکاسوری و یوشیمتو

دقیق

  

√

  

√

                  

√

      

2019

گائو و السید

دقیق

  

√

√

√

              

√

  

√

      

2017

تان و همکاران

دقیق

  

√

√

√

                  

√

      

2018

پتریتولی و همکاران

دقیق

CPLEX,gams

v

√

  

√

      

Drone-RP

√

√

      

√

      

2018

تراب بیگی و همکاران

دقیق

  

√

√

  

√

                

√

      

2020

هانگ و همکاران

دقیق

Lagrangian relaxation

  

√

  

√

          

√

  

√

          

2020

یون و همکاران

دقیق

  

√

  

√

          

√

  

√

          

2019

یون و همکاران

دقیق

Lagrangian relaxation

  

√

  

√

      

LVRP

√

√

  

√

          

2016

اکسای و همکاران

met heuristic

GA

  

√

√

        

VRP

√

      

√

        

2020

کابلرو مورالس و

مارتینزفلورس

GAMS METAHEURISTIC

√

√

√

√

√

√

√

UAVLRP

√

√

√

√

  

√

√

√

√

  

تحقیق حاضر 



5 ) اهداف تحقیق:  (این تحقیق برای رسیدن به اهداف زیر طراحی و اجرا خواهد شد)

اهداف اصلی:

در عصر حاضر، استفاده از وسیله نقلیه بدون سرنشین به عنوان وسیله جدید در عملیات‌های نظامی، امنیتی، نظارتی، امدادی و خدماتی در مرحله توزیع آخر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. کاربرد پهپادها برای خدمات تحویل برای ارائه دهندگان خدمات تجاری از موضوعات مورد علاقه و بررسی شرکت‌های بزرگ تجاری است. سرعت تحویل پهپادها امتیاز و مزیت رقابتی برای این شرکت‌ها فراهم خواهد کرد. استفاده از پهپادها بسیار شتاب‌زده انجام شده است. پهپادها با توجه به نوع محدوده پروازی مشخصی دارند. و با توجه به سایز کوچک خود عمر باتری‌هایشان کوتاه است از طرف دیگر هر مشتری چند محصول مختلف را از توزیع کننده تقاضا دارد که برای آماده سازی هر محصول نهایی ،به عناصر سازنده اولیه ی مختلف نیاز است بدین منظور به وسیله وسایل نقلیه ی سطح اول ، از تسهیلات سطح اول به تسهیلات میانی انتقال داده می شود که ما در این تحقیق در صددیم با طراحی شبکه ایستگاه تعویض باتری در دو سطح اولیه و میانی ، بهینه‌سازی مسیر پرواز پهپادها تحت شرایط عدم قطعیت برد پروازی پهپادها افزایش، تحویل به نقاط مختلف تقاضا ممکن با حداکثر پوشش و بیشترین رضایت مشتری و هزینه‌های شبکه کاهش یابد. اهداف اصلی این پژوهش را میتوان به صورت زیر خلاصه کرد:

  • توسعه و طراحی مدل ریاضی برای:

    •  حداقل‌سازی هزینه‌های ساخت شبکه ایستگاه تعویض و شارژ باتری با استفاده از تور پوششی 

    • حداکثر کردن قابلیت اطمینان مسیرهای شبکه در زمان قبل از بحران

    • طراحی مدل مسیریابی برای مسیرهای پروازی پهپادها و پوشش حداکثری کلیه نقاط 

    • حداكثر كردن حداقل برآورده سازي تقاضا و میزان رضایت مشتری

    • مسیریابی و حداقل کردن زمان رسیدن کالا به مشتری 

    • حداکثر کردن تعداد کالای ارسالی در طول یک مسیر با توجه به میزان بار هر پهپاد

 

2-شناسایی روش حل مناسب و حل مثالهای مختلف به منظور ارزیابی مدل 

  • استفاده از نرم افزارهای دقیق برای توسعه و طراحی مدل 

  • حل مدل در سایزهای بزرگ با الگوریتم فراابتکاری ترکیبی 

 

اهداف فرعی:

  • حداكثر كردن حداقل برآورده سازي تقاضا و میزان رضایت مشتری

  • مسیریابی و حداقل کردن زمان رسیدن کالا به مشتری 

  • حداکثر کردن تعداد کالای ارسالی در طول یک مسیر با توجه به میزان بار هر پهپاد

  • طراحی شبکه ایستگاه شارژ و تعویض باتری با استفاده از تور پوششی

  • مدیریت باتری‌های دشارژ و تعویض شده

  • ساخت ایستگاه سطح اولیه جهت ارائه خدمات بهتر به مشتری

  • استفاده از پهپادهای ناهمگن با قابلیت های متفاوت با توجه به دنیای واقعی 

  • استفاده از دو سطح در توزیع کالا با توجه به نیاز مشتری 

  • در نظرگرفتن سناریوی پیاده‌سازی برای کاربرد در موارد دنیای واقعی

  • جلب رضایت مشتری در ارائه سرویس خدمات تحویل

  • مشخص کردن بازه زمان تحویل (پنجره زمانی )

  • تشخیص اختلالات در بحران 

  • قابلیت اطمینان در شرایط عدم قطعیت

توسعه مسیرهایی با ارتفاع کم، که بار ترافیک هوایی را به حداقل برساند.

6 ) فرضيه‌ ها یا سوا ل‌های تحقیق :‌ (‌ هر فرضيه به صورت جمله خبري ، و هر سوال به صورت جمله پرسشی و بر اساس اهداف تحقیق ارائه شود )

 

مفروضات مدل:

پهپادها ناهمگن هستند.

پهپادها توسط باتری الکتریکی تغذیه می‌شوند.

پهپادها دارای یک کارایی ثابت هستند.

هر پهپاد برد پروازی مشخصی دارد.

هر پهپاد ظرفیت حمل و نقل مشخصی دارد.

با هدف افزایش دامنه پرواز پهپادها با توجه به محدودیت باتری منطقه و عملیات پروازی تعریف شده و محدود می‌باشد.

در هر سفر یک پهپاد می تواند چندین سفارش را از یک تامین‌کننده به چند مشتری حمل ‌کند.

پرواز برگشت از مشتری به تامین‌کننده از همان مسیر پرواز تحویل است.

ایستگاه‌های شارژ و تعویض  باتری متعددی قابل احداث هستند.

ظرفیت ایستگاه‌های شارژ و تعویض  باتری مشخص و تعریف شده است.

هزینه ساخت و بهره‌برداری متاثر از تفاوت باتری است.

برنامه‌ای از پیش تعیین شده برای مدیریت باتری‌های دشارژ و شارژ و تعویض  شده و شارژ مجدد آن‌ها در نظر گرفته شده است.

مراکزی برای انتقال و شارژ مجدد باتری‌های دشارژ و تعویض شده در نظر گرفته شده است.

ایستگاه‌های شارژ و تعویض  باتری و مراکزی که برای انتقال و شارژ مجدد باتری‌های دشارژ و تعویض شده روی زمین قابل احداث هستند.

مدل در شرایط غیر قطعی است.

در سطح میانی چند کالا بسته بندی شده و تحویل پهپاد می شود.

فروش از دست رفته مجاز است اما هزینه زیادی به همراه دارد.

.

سوالات تحقیق:

 

  • مکانیابی ساخت ایستگاه های شارژ و توزیع مرحله اول و دوم ومسیریابی پرواز در دو مرحله و افزایش برد پروازی ،با در نظر گرفتن مدیریت باطری های دشارژ و عدم قطعیت در تقاضاها  ،چه تأثیری بر کاهش زمان وهزینه های ارسال کالا و خدمات دارد؟

  • انحراف از پنجره زمانی بعنوان یکی از عوامل نامطلوب در سرویس دهی، چگونه بر رضایت مشتری و میزان تقاضای وی در هر دوره و نهایتا هزینه حاصل شده در طولانی مدت تأثیر گذار خواهد بود؟

  • مسیریابی پهپادها در استفاده بهینه از شارژ آنها چه تأثیری بر افزایش رضایت مشتری داشته باشد ؟

  • آیا قابلیت اطمینان شبکه طراحی شده ،در شرایط بحران و اختلال ، می تواند پاسخگوی تقاضای مشتریان باشد ؟

  • مدیریت باتری های دشارژ شده چه تأثیری بر افزایش رضایت مشتری در زمان ارسال مشخص دارد؟

  • انجام عملیات تکمیلی در تسهیلات میانی چه تأثیری بر کاهش زمان تحویل کالا و رضایت مشتری را دارد؟

 

7) جنبه نوآوري و جديد بودن (این قسمت توسط استاد راهنما تکمیل و امضا شود):

  • مدلسازی سیستم حمل و نقل و تحویل کالا توسط پهپاد با در نظر گرفتن روشی جدید برای مکانیابی نقاطی که برای ساخت ایستگاههای شارژ باتری ها، برای پیمودن مسیرهای طولانی تر در تحویل کالاها مناسب هستند.

  • در نظر گرفتن شبکه توزیع در دو سطح اولیه و میانی و مکانیابی سطح میانی بهمراه ایستگاه های شارژ پهپادها

  • لحاظ نمودن فرض ناهمگن بودن ناوگان پهپادهای مورد استفاده 

  • در نظر گرفتن پنجره زمانی نرم تحویل محصول در مدل ، جهت افزایش رضایت مشتری و بکارگیری آن در مدل اصلی سیستم حمل و نقل پهپادی 

  • در نظر گرفتن سیستم پشتیبانی زمینی برای جابجایی باطری هایی که در گره هایی انباشته شده و زمان شارژ برای آنها میسر نشده است و جایگزینی آنها با باطری های شارژ شده . 

  • در نظر گرفتن شرایط عدم قطعیت در الگوی تقاضا در شرایط بحران 

  • هم‌زمانی موارد فوق با در نظر گرفتن رویکرد قابلیت اطمینان با توزیع‌های گسسته و پیوسته

  • محاسبه میزان شارژ باتری با توجه به مسافت طی شده و میزان بار حمل شده

  • در نظر گرفتن هزینه های ساخت برای دو مکان با قابلیت اطمینان متفاوت 

  • در نظر گرفتن زمان انتظار در سطح میانی برای کامل شدن سفارش مشتری 

 

امضاء استاد راهنما:

 

8) روش انجام تحقيق:  

 

نوع تحقیق:     بنیادی1□             نظری2□                  کاربردی3□                         سایر.................................................


۱ ـ تحقیق بنیادی: به کشف ماهیت اشیاء، پدیده‌ها و روابط بین متغیرها، اصول، قوانین و ساخت یا آزمایش تئوری‌ها و نطریه ها می‌پردازد و به توسعهء مرزهای دانش در رشتهء علمی توجه دارد. 

۲ ـ تحقیق نظری: از روش های استدلال و تحلیل عقلانی استفاده می‌کند و برپایهء مطالعات کتابخانه‌ای انجام  می‌شود. 

٣- تحقیق کاربردی: با استفاده از نتایج تحقیقات بنیادی به منظور بهبود و به کمال رساندن رفتارها، روش ها، ابزارها، وسایل، تولیدات، ساختارها و الگوهای مورد استفادهء جوامع انسانی انجام می شود . 

9) روش اجرای تحقیق: (به اختصار توضیح داده شود)


  • مطالعه کتابخانه‌ای و جستجوی ادبیات موضوع در خصوص قابلیت اطمینان شبکه و مسیریابی پهپادها، تور پوششی 

  • دسته‌بندی اطلاعات پایه بر اساس مدل‌های ارائه شده در زمینه مورد نظر

  • توسعه و ارائه مدل ریاضی جدید با توجه به فرض‌های موجود

  • شناسایی روش‌های حل موجود و ارائه روش‌های فراابتکاری مورد نیاز برای حل مساله

  • جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

  • پیشنهاد برای تحقیقات آینده

مدل 

 

10) روش و ابزار گرد آوري اطلاعات: (روش میدانی، کتابخانه‌ای و غیره) (ابزار: پرسشنامه، مصاحبه، مشاهده ، آزمون ، فیش ، نمونه ‌برداری و غیره) 

در این پژوهش روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای، کتابخانه‌ای دیجیتال، اینترنت و بانک‌های اطلاعاتی، استفاده از مقالات و غیره است.

11) قلمرو تحقیق از ابعاد موضوعی ، زمانی ، مکانی :

قلمرو تحقیق در محدوده موضوعات برنامه ریزی ریاضی و تلقیق آن با مسیریابی و قابلیت اطمینان می باشد ، قلمرو مکانی تحقیق در قلمروی صنایع از جمله صنایع ارسال کالا و خدمات پخش مواد و تجهیزات و قلمرو زمانی آنها یک دوره برنامه ریزی و تهیه و تدارک در زمان عادی و شرایط بحران و اختلال است .

12) معرفی جامعه و نمونه تحقیق:

جامعه مورد مطالعه  

خدمات ارسال کالاها در جهان تدارکات کالا 

حجم نمونه

  

روش نمونه‌ گیری

دلیل انتخاب را توضیح دهید

  

13) روش تجزیه و تحلیل اطلاعات: 

روش های آماری (در صورت استفاده)

  1. استفاده از مدلهای معتبر ریاضی که توسط افراد سرشناس در زمینه LRPو VRP ارائه شده است 

  2. استفاده از طرح های آزمایشی برای تنظیم پارامترهای مختلف مدل

  3. استفاده از نرم افزاهای معتبر GAMS و MATLAB برای حل مدلهای ریاضی مطرح در تحقیق

  4. مقایسه نتایج حاصل از حالتهای گسسته و پیوسته مدل با وضعین موجود و حقیقت موجود 

  5. مقایسه دو حالت همگنی و نا همگنی پهپادهای مورد استفاده 

15) جدول زمان بندی مراحل انجام دادن تحقیق از زمان تصویب تا دفاع نهایی :

ردیف

مراحل

از تاریخ

تا تاریخ

1

تدوین منابع نظری تحقیق و بررسی منابع و پیشینه تحقیق

1/5/1400

1/6/1400

2

اجرای تحقیق و جمع آوری داده‌ها 

1/6/1400

1/7/1400

3

تجزیه و تحلیل داده‌ها  

1/7/1400

1/8/1400

4

جمع‌بندی نتایج و بحث

1/7/1400

15/7/1400

5

تهیه گزارش نهایی تحقیق (نگارش پایان‌نامه و رساله)

  

15/9/1400

6

استخراج مقاله و دیگر آثار پژوهشی مستخرج

1/5/1400

15/7/1400

7

تاریخ پیش‌بینی شده دفاع

1/11/1400

  

طول مدت اجرای تحقیق:

6 ماه

14) فهرست منابع و مأخذ ( فارسي و غیرفارسی): 

( ارجاع به آخرین یافته ها و منابع مرتبط با موضوع پایان‌ نامه/ رساله بر اساس روش ارجاع به منابع در سیستم مأخذ نویسی  APAیا  Vancouver با توجه به رشته تحصیلی) 

1.Tan, Y., D. Feng, and H. Shen. Research for Unmanned Aerial Vehicle components reliability evaluation model considering the influences of human factors. in MATEC Web of Conferences. 2017. EDP Sciences.

2.Otto, A., et al., Optimization approaches for civil applications of unmanned aerial vehicles (UAVs) or aerial drones: A survey. Networks, 2018. 72(4): p. 411-458.

3.Macias, J.E., P. Angeloudis, and W. Ochieng, Optimal hub selection for rapid medical deliveries using unmanned aerial vehicles. Transportation Research Part C: Emerging Technologies, 2020. 110: p. 56-80.

4.Coelho, B.N., et al., A multi-objective green UAV routing problem. Computers & Operations Research, 2017. 88: p. 306-315.

5.Huang, H., A.V. Savkin, and C. Huang, Reliable Path Planning for Drone Delivery using a Stochastic Time-Dependent Public Transportation Network. IEEE Transactions on Intelligent Transportation Systems, 2020.

6.Dixit, V., N. Seshadrinath, and M. Tiwari, Performance measures based optimization of supply chain network resilience: A NSGA-II+ Co-Kriging approach. Computers & Industrial Engineering, 2016. 93: p. 205-214.

7.Andrews, J.D., J. Poole, and W.-H. Chen, Fast mission reliability prediction for Unmanned Aerial Vehicles. Reliability Engineering & System Safety, 2013. 120: p. 3-9.

8.Hong, I., M. Kuby, and A.T. Murray, A range-restricted recharging station coverage model for drone delivery service planning. Transportation Research Part C: Emerging Technologies, 2018. 90: p. 198-212.

9.Nur, F., et al., Last mile delivery drone selection and evaluation using the interval-valued inferential fuzzy TOPSIS. Journal of Computational Design and Engineering, 2020.

10.Chowdhury, S., et al., Drones for disaster response and relief operations: A continuous approximation model. International Journal of Production Economics, 2017. 188: p. 167-184.

11.Dantzig, G.B. and J.H. Ramser, The truck dispatching problem. Management science, 1959. 6(1): p. 80-91.

12.Maranzana, F.E., On the location of supply points to minimize transportation costs. IBM Systems Journal, 1963. 2(2): p. 129-135.

13.Chao, I.-M., B.L. Golden, and E. Wasil, A new heuristic for the multi-depot vehicle routing problem that improves upon best-known solutions. American Journal of Mathematical and Management Sciences, 1993. 13(3-4): p. 371-406.

14.Knott, R., The logistics of bulk relief supplies. Disasters, 1987. 11(2): p. 113-115.

15.Sierksma, G. and G.A. Tijssen, Routing helicopters for crew exchanges on off-shore locations. Annals of Operations Research, 1998. 76: p. 261-286.

16.Barbarosoğlu, G., L. Özdamar, and A. Cevik, An interactive approach for hierarchical analysis of helicopter logistics in disaster relief operations. European Journal of Operational Research, 2002. 140(1): p. 118-133.

17.De Angelis, V., et al., Multiperiod integrated routing and scheduling of World Food Programme cargo planes in Angola. Computers & operations research, 2007. 34(6): p. 1601-1615.

18.D'Andrea, R., Guest editorial can drones deliver? IEEE Transactions on Automation Science and Engineering, 2014. 11(3): p. 647-648.

19.Murray, C.C. and A.G. Chu, The flying sidekick traveling salesman problem: Optimization of drone-assisted parcel delivery. Transportation Research Part C: Emerging Technologies, 2015. 54: p. 86-109.

20.Roosta, M., Routing through a network with maximum reliability. Journal of Mathematical Analysis and Applications, 1982. 88(2): p. 341-347.

21.Sansó, B. and F. Soumis, Communication and transportation network reliability using routing models. IEEE Transactions on Reliability, 1991. 40(1): p. 29-38.

22.Rabta, B., C. Wankmüller, and G. Reiner, A drone fleet model for last-mile distribution in disaster relief operations. International Journal of Disaster Risk Reduction, 2018. 28: p. 107-112.

23.Kim, S.J., G.J. Lim, and J. Cho, Drone flight scheduling under uncertainty on battery duration and air temperature. Computers & Industrial Engineering, 2018. 117: p. 291-302.

24.Lim, G.J., et al., Multi-UAV pre-positioning and routing for power network damage assessment. IEEE Transactions on Smart Grid, 2016. 9(4): p. 3643-3651.

25.Cho, J., et al., Safety and security management with unmanned aerial vehicle (UAV) in oil and gas industry. Procedia Manufacturing, 2015. 3: p. 1343-1349.

26.Chowdhury, S., Drone routing and optimization for post-disaster inspection. 2020, Mississippi State University.

27.Kim, J., B.D. Song, and J.R. Morrison, On the scheduling of systems of UAVs and fuel service stations for long-term mission fulfillment. Journal of Intelligent & Robotic Systems, 2013. 70(1-4): p. 347-359.

28.Kim, J. and J.R. Morrison, On the concerted design and scheduling of multiple resources for persistent UAV operations. Journal of Intelligent & Robotic Systems, 2014. 74(1-2): p. 479-498.

29.Levy, D., K. Sundar, and S. Rathinam, Heuristics for routing heterogeneous unmanned vehicles with fuel constraints. Mathematical Problems in Engineering, 2014. 2014.

30.Russell, M.A. and G.B. Lamont. A genetic algorithm for unmanned aerial vehicle routing. in Proceedings of the 7th annual conference on Genetic and evolutionary computation. 2005.

31.Ghaharikermani, A., Essays on Applications of Transportation Network Design and Optimization. 2018.

32.Arlbjørn, J.S., et al., Helicopter routing in the Norwegian oil industry. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 2011.

33.Godzdanker, R., M.J. Rutherford, and K.P. Valavanis. Improving endurance of autonomous aerial vehicles through intelligent service-station placement. in 2012 IEEE International Conference on Robotics and Automation. 2012. IEEE.

34.Suzuki, K.A., P. Kemper Filho, and J.R. Morrison, Automatic battery replacement system for UAVs: Analysis and design. Journal of Intelligent & Robotic Systems, 2012. 65(1-4): p. 563-586.

35.Hiermann, G., et al., The electric fleet size and mix vehicle routing problem with time windows and recharging stations. European Journal of Operational Research, 2016. 252(3): p. 995-1018.

36.Giménez-Gaydou, D.A., et al., Optimal location of battery electric vehicle charging stations in urban areas: A new approach. International Journal of Sustainable Transportation, 2016. 10(5): p. 393-405.

37.Cavadas, J., G.H. de Almeida Correia, and J. Gouveia, A MIP model for locating slow-charging stations for electric vehicles in urban areas accounting for driver tours. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 2015. 75: p. 188-201.

38.Yang, J. and H. Sun, Battery swap station location-routing problem with capacitated electric vehicles. Computers & Operations Research, 2015. 55: p. 217-232.

39.He, F., Y. Yin, and J. Zhou, Deploying public charging stations for electric vehicles on urban road networks. Transportation Research Part C: Emerging Technologies, 2015. 60: p. 227-240.

40.Yu, K., A.K. Budhiraja, and P. Tokekar. Algorithms for routing of unmanned aerial vehicles with mobile recharging stations. in 2018 IEEE International Conference on Robotics and Automation (ICRA). 2018. IEEE.

41.Dorling, K., et al., Vehicle routing problems for drone delivery. IEEE Transactions on Systems, Man, and Cybernetics: Systems, 2016. 47(1): p. 70-85.

42.Murray, C.C. and R. Raj, The multiple flying sidekicks traveling salesman problem: Parcel delivery with multiple drones. Transportation Research Part C: Emerging Technologies, 2020. 110: p. 368-398.

43.Ulmer, M.W. and B.W. Thomas, Same‐day delivery with heterogeneous fleets of drones and vehicles. Networks, 2018. 72(4): p. 475-505.

44.Shahzaad, B., et al., Resilient composition of drone services for delivery. Future Generation Computer Systems, 2020.

45.Dell’Amico, M., R. Montemanni, and S. Novellani, Matheuristic algorithms for the parallel drone scheduling traveling salesman problem. Annals of Operations Research, 2020: p. 1-16.

46.Torabbeigi, M., G.J. Lim, and S.J. Kim, Drone delivery scheduling optimization considering payload-induced battery consumption rates. Journal of Intelligent & Robotic Systems, 2020. 97(3): p. 471-487.

47.Ukkusuri, S.V. and W.F. Yushimito, Location routing approach for the humanitarian prepositioning problem. Transportation research record, 2008. 2089(1): p. 18-25.

48.Guo, J. and E.A. Elsayed, Reliability of balanced multi-level unmanned aerial vehicles. Computers & Operations Research, 2019. 106: p. 1-13.

49.Petritoli, E., F. Leccese, and L. Ciani, Reliability and maintenance analysis of unmanned aerial vehicles. Sensors, 2018. 18(9): p. 3171.

50.Torabbeigi, M., G.J. Lim, and S.J. Kim. Drone delivery schedule optimization considering the reliability of drones. in 2018 International Conference on Unmanned Aircraft Systems (ICUAS). 2018. IEEE.

51.Yun, L., et al., Reliable facility location design with round-trip transportation under imperfect information Part I: A discrete model. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 2020. 133: p. 101825.

52.Yun, L., H. Fan, and X. Li, Reliable facility location design with round-trip transportation under imperfect information part II: A continuous model. Transportation Research Part B: Methodological, 2019. 124: p. 44-59.

53.Xie, W., Y. Ouyang, and S.C. Wong, Reliable location-routing design under probabilistic facility disruptions. Transportation Science, 2016. 50(3): p. 1128-1138.

54.Berman, O., E. Ianovsky, and D. Krass, Optimal search path for service in the presence of disruptions. Computers & operations research, 2011. 38(11): p. 1562-1571.

55.Caballero-Morales, S.-O. and J.-L. Martinez-Flores, Helicopter routing model with non-deterministic failure rate for evacuation of multiple oil platforms. Computers & Industrial Engineering, 2020. 139: p. 105669.

56.Qian, F. and I. Gribkovskaia, Helicopter routing in the Norwegian oil industry: Including safety concerns for passenger transport. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 2011. 41(4): p. 401-415.

 

57.عطائی, ا., ر. صادقیان, م. حامدی, ارایه یک مدل چندهدفه یکپارچه برای مکان‌یابی- مسیریابی و موجودی تسهیلات امدادی با در نظر گرفتن چند مد حمل و نقل و تور پوششی. پژوهشنامه حمل و نقل, 2020. 17(2): p. 49-66.

58.     سوایی ، ف. طراحی یک شبکه زنجیره تأمین خون چندهدفه در زمان وقوع بحران با در نظرگرفتن تصمیماتمسیریابیوسایل نقلیه خون] پایان نامه [،] تفرش[ . ]دانشگاه تفرش[.2020. ص150

 

 

Description: باسمDescription: تاريخ

صورتجلسه  بررسی پروپوزال رساله/پایان‌ نامه ارشد

موضوع رساله / پایان‌ نامه خانم/‌ آقاي ......................................دانشجوي دکتری/ کارشناسی‌ ارشد رشته ........................... دانشگاه پیام نور در مرکز.........................   با عنوان: .....................................................................................................................................................................................

در جلسه مورخ : ........./......../......... شوراي تخصصي دکتری/ پایان نامه مطرح و با توجه به بررسی به عمل آمده و با عنایت به گزارش سوابق پژوهشی ایران‌داک با تعداد ........رأي از ........ رأي مورد تصويب اعضاء قرار گرفت□  قرار نگرفت□  یا به شرط اعمال اصلاحات□ ذیل به تصويب رسید. 

اصلاحات پيشنهادي:

اسامی نهایی استادان راهنما و مشاور که مورد تصویب قرار گرفت

نوع همکاری

نام و نام خانوادگی

راهنما

  

راهنمای همکار

  

مشاور

  

اعضای حاضر در جلسه طرح پیشنهادی رساله/ پایان‌نامه ارشد: 

رديف

نام و نام خانوادگي

سمت

رتبه دانشگاهي

نوع رأي

توضيحات

امضاء

1

            

2

            

3

            

4

            

5

  

نماینده تحصیلات تکمیلی

        

حضور استاد راهنما و نماینده تحصیلات تکمیلی در جلسه دفاع از پروپوزال دانشجویان دکتری تخصصی الزامی است.


فرم تعهد دانشجو:

اینجانب                          دانشجوی رشته                 گرایش

ورودیسال تحصیلی                      متعهد می‌شوم:

  1. تهیه و تنظیم رساله/ پایان نامه در چارچوب مقررات، ضوابط و رعایت آیین نامه ها و دستورالعمل‌ها (مانند آیین‌ نامه عدم استفاده و اقتباس غیرمجاز از سایر کتاب‌ ها، پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها، مقالات، مطبوعات و دیگر شکل های مواد علمی مانند اینترنت و امثال آن بدون ذکر ماخذ، مرجع و پانویس‌ ها، آیین نامه تخلفات پژوهشی  و کمیته اخلاق و نظایر آنها).

  2. تقدیم گزارش پیشرفت کار رساله / پایان نامه در هر ماه به استادان راهنما.

  3. انجام هر گونه اقدام یا اصلاح برابر این پروپوزال زیر نظر استاد راهنما.

  4. ارائه به موقع رساله/ پایان نامه به همراه پاورپوینت و تمرین قبلی. 

  5. رعایت کامل شیوه‌نامه نگارش پایان نامه و رساله دانشگاه و تحویل نسخ نهایی صحافی شده  حداکثر 45 روز پس از تاریخ دفاع .

  6. رساله/ پایان نامه اینجانب تکراری نبوده و رعایت دقت و امانت را در این خصوص اعلام می‌ دارم در صورت عدم رعایت ، هر نوع تصمیم دانشگاه را برابر آیین‌نامه انضباطی دانشجویان پذیرا هستم.

  7. هرگونه عواقب قانونی و اداری ناشی از عدم رعایت موارد فوق بدون حق اعتراض متوجه اینجانب است.

نام و نام خانوادگی دانشجو

امضاء:تاریخ:
  1. نمونه مقاله 3
  2. نمونه پروپوزال 1.
  3. نمونه مقاله 2.
  4. نمونه مقاله 1.

اصطلاح شناسی مقاله و ژورنال

ترمینولوژی و اصطلاح‌شناسی مقالات

Terminology

  شاید یکی از دشوارترین و زمان‌برترین فرآیندها برای دانشجویان مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری، نگارش مقاله، ویرایش آن، انتخاب ژورنال هدف، سابمیت پژوهش و در نهایت کسب پذیرش یا اکسپت برای چاپ آن باشد. در این سرفصل سعی می‌کنیم شما را با اصطلاحات رایج در مورد نگارش، سابمیت و مراحل داوری، چاپ و پذیرش در ژورنال‌ها بیش‌تر آشنا کنیم، اما پیش از آن توضیحاتی را در مورد نحوه نگارش و چگونگی سابمیت مقاله برای بالا بردن شانس پذیرش به شما عزیزان ارائه خواهیم کرد.

ادامه مطلب

Title

عنوان یا همان Title بیانگر محتوای مقاله بوده و به صورت یه معرفی و تابلوی بیلبوردی برای کار شما محسوب می شود. عنوان مقاله را باید به گونه ای انتخاب کنید که بصورت اختصار تمامی کلیدواژه ها و محدوده پژوهش شما را به وضوح نشان دهد. اساساً عنوانهایی که برای مقالات انخاب می شوند در سه دسته قرار می گیرند. اگر عنوان مقاله Declarative Title انتخاب شود، در این حالت عنوان مقاله باید بیانگر نتایج موجود در مقاله باشد. اگر عنوان مقاله discriptive or neutral title انتخاب شود، در این حالت عنوان تنها نشان دهنده هدف پژوهش خواهد بود. و اگر Interrogative Title را برای مقاله خود انتخاب کنید شما باید هدف مقاله خود را بصورت سوالی در بخش عنوان مشخص کنید.

Abstract

Abstract یا چکیده خلاصه ای از مقدمه، یافته ها، روش گردآوری، تحلیل داده ها و چرایی انجام پژوهش در قالب 250 تا 300 کلمه است. بسیاری از ژورنالها استانداردهایی را برای نگارش چکیده مشخص میکنند که در صورت رعایت نشدن ممکن است مقاله مجدداً به نویسنده برگشت داده شود. چکیده بر اساس تعداد کلمات و محتوا به 3 نوع اصلی تقسیم می شود. چکیده نوع اول از نوع Descriptive Abstract که در آن اهداف، روش تحقیق و محدوده مطالعه مشخص شده و نتایج بیان نمی شود و معمولا این چکیده کمتر از 100 کلمه است. چکیده نوع دوم از نوع Informative Abstract که در آن اهداف تحقیق، روش تحقیق، محدوده تحقیق، نتایج و پیشنهادات مطرح می شوند و معمولا تعداد کلمات آن کمتر از 250 کلمه خواهد بود. و اما چکیده نوع سوم از نوع Critical Abstract است که تمامی فاکتورهای چکیده قبلی را دارد ولی با دید انتقادی و اعتبارسنجی به بررسی آن می پردازد که تعداد کلمات آن بین 250 تا 300 کلمه خواهد بود.

Keywords

Keyword یا واژگان کلیدی دربرگیرنده کلمات و عبارتی است که نشان دهنده محتوی مقاله است. البته کلیدواژه ها میتوانند نزدیکترین کلمات به موضوع تحقیق نیز انتخاب شوند. بنابراین سعی کنید کلماتی را انتخاب کنید که یا در عنوان مقاله شما وجود دارند یا از نظر معنایی به آنها بسیار نزدیک هستند. انتخاب کلیدواژه به چند موضوع در مقاله شما کمک خواهد کرد. اولین عامل Indexing است که در این حالت کلیدواژه ها بیانگر محتوای نگارش شده در مقاله شما خواهد بود. زمانی که شخصی کلیدواژه های مقاله شما را می بیند متوجه می شود که محتوای آن حول چه موضوعی خواهد بود. موضوع بعدی تاثیر کلید واژه در SEO و رنکینگ گوگل است. سعی کنید کلیدواژه های انتخابی خود را مکررا در متن مقاله و چکیده آن قرار دهید تا بعد از Crawler شدن توسط گوگل در رنک های اول گوگل قرار گرفته و احتمال citation آن افزایش پیدا کند.

Introduction

بخش مقدمه یا Introduction بخش آغازین مقاله است که اهداف، اهمیت، محدوده و دلیل پژوهش را برای خواننده مشخص می کند. بطور کلی بخش مقدمه باید چند ویژگی کلی داشته باشد. در مرحله اول باید عنوان مقاله را به شکل روشن تری برای خواننده توضیح دهد. برای این کار سعی کنید توضیح مختصری در مورد کلیدواژه های تحقیق برای مخاطب ارائه کنید. در مرحله بعد باید بتوانید دلیل و اهمیت این تحقیق را برای خواننده بیان کنید بطوری که این توضیحات شفاف و قانع کننده باشد. برای این منظور سعی کنید گپ های مطالعاتی را ذکر کرده و توضیح دهید که مقاله شما چطور می تواند این گپ را پر کرده و به توسعه دانش در این زمینه کمک کند. و در نهایت مشخص کنید که قصد دارید به چه سوالاتی در ارتباط با تحقیق پاسخ دهید. اساساً یک مقدمه خوب باید بتواند خواننده را نسبت به ادامه پژوهش کنجکاو و ترغیب نموده و او را در مورد ضرورت و اهمیت تحقیق قانع کند.

Materials and Methods

این بخش از مقاله که به عنوان روش تحقیق یا Methodology نیز شناخته می شود به آنالیز و تحلیل فرضیات و سوالات تحقیق بصورت سیستماتیک می پردازد. در این بخش باید مشخص کنید که چطور می خواهید فرضیات و سوالات مطرح شده در بخش قبل یعنی ادبیات موضوع یا Literature Review را پاسخ دهید. در این بخش بطور دقیق مشخص کنید که ابزار تحلیل، روش تحلیل، جامعه آماری، جامعه نمونه، روش گردآوری و فرآیند تجزیه و تحلیل داده ها چگونه انجام خواهد گرفت. پژوهشگر در بخش Methodolgy ممکن است یکی از سه روش Quantitative, Qualitative and Mixed Methods را مورد استفاده قرار دهد. روش Quantitative همان روش کمی در روش تحقیق است که به بررسی عددی و مقداری پژوهش میپردازد، روش Qualitative به بررسی کیفی تحقیق پرداخته و روش Mixed Methods ترکیبی از متودهای کمی و کیفی است.

Conclusion

معمولا آخرین بخش از یک مقاله علمی اختصاص به نتیجه گیری یا همان Conclusion دارد. در این بخش به صورت خلاصه نتایج و یافته های تحقیق ارائه شده و به منظور تاکید بیشتر بر کاربردی بودن آن، پیشنهاداتی نیز بیان می شود. در این بخش با ذکر دلایل و استدلال های آماری می توان ضرورت و اهمیت تحقیق را برای خواننده مشخص کرد. یکی از راههای افزایش اعتبار یافته های پژوهش تان این است که بتوانید نتایج بدست آمده تحقیق خود را با سایر تحقیق ها در این زمینه مقایسه کرده و به دنبال نقاط مشترک باشید. شاید بتوان گفت بخش Conclusion در مقاله یکی از مهمترین بخش های یک پژوهش علمی است و در صورتی که بتوانید این بخش را بصورت اصولی و استاندارد نگارش کنید احتمال پذیرش مقاله تان تا حد قابل ملاحظه ای افزایش خواهد یافت. مقاله ای که در بخش نتیجه گیری به مطالعات قبلی مرتبط اشاره کرده ونتایج پژوهش را با این مطالعات مقایسه می کند، اصطلاحاً Retrospective Conclusion می گویند. نتیجه گیری که در آن به ضرورت یافته ها پرداخته شده و پیشنهادهایی برای تحقیقات آتی ذکر می شود، اصطلاحاً Projective Conclusion می گویند. بیشتر پژوهش های علمی که در ژورنالهای معتبر چاپ می شوند ترکیبی از این دو نوع نتیجه گیری را دارند.

Discussion

بخش discussion یا همان "بحث" که معمولا در مقالات فارسی به همراه نتیجه گیری آورده می شود و عنوان بحث و نتیجه گیری در مقالات فارسی را دارد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در بخش discussion باید کاملا جامع به بررسی اهمیت و روابط میان گویه های تحقیق بپردازید. به عبارت دیگر تمرکز اصلی شما در این بخش بر روی ارزیابی و توضیح یافته های پژوهش است تا بتوانید یک ارتباط معنی دار میان ادبیات موضوع، سوالات، فرضیات و مدل تحقیق تان ایجاد کنید. بطور کلی بخش discussion چهار مرحله اصلی را در برمیگیرد. مرحله اول تفسیر یا Interpretation است. در این مرحله معانی و مفاهیم یافته های تحقیق را برای مخاطب توضیح داده و به اصطلاح جداول را برای وی تفسیر می کنید. مرحله بعدی Implication یا استدلال است که در آن ضرورت و اهمیت یافته های تحقیق را برای مخاطب توضیح می دهید. و در نهایت Limitation and Recommendation است که در این قسمت محدودیت ها و پیشنهادات خود را برای تحقیقات آتی ذکر می کنید.

Acknowledgment

Acknowledgment یا بخش تقدیر و تشکر یک بخش اختیاری در مقالات است. معمولا مقالاتی که با سرمایه گذاری، نظارت مستقیم و حمایت های مادی و تخصصی یک موسسه یا ارگان خاص نگارش شده اند باید این بخش را داشته باشند. نحوه نگارش و محتوای Acknowledgment در مقالات و پایان نامه ها تقریبا یکسان است اما محل قرارگیری آنها کمی با هم متفاوت است. در پایان نامه و رساله معمولا قبل از Table of Content یا فهرست مطالب قرار می گیرد اما در مقالات معمولا در انتهای تحقیق پیش از رفرنس دهی است. یکی دیگر از مواردی که در نگارش Acknowledgment باید رعایت شود نحوه نگارش این بخش است. همواره سعی کنید متن تقدیر و تشکر شما کاملا رسمی و آکادمیک باشد و از نگارش متون غیررسمی و احساسی پرهیز کنید چرا که در نهایت موجب تاثیر منفی بر دیدگاه مخاطب نسبت به کار تحقیقاتی شما خواهد شد.

 

Appendix

بخش ضمیمه یا Appendix در انتهای مقاله قرار می گیرد. این بخش شامل اطلاعاتی است که امکان قرار دادن آن در متن اصلی وجود ندارد و یا معمولا این اطلاعات آنقدر جزئی است که قرار دادن آنها در فصول مقاله موجب سردرگمی خواننده خواهد شد. بنا بر ماهیت و محتوای تحقیق بخش Appendix ممکن است شامل جداول، نقشه، داده های خام، خروجی نرم افزار، فایل پرسشنامه، شکل و تصویر باشد. هدف اصلی از قرار دادن Appendix در مقاله شفاف سازی بیشتر محتوا برای مخاطب است تا به واسطه اطلاعات جزئی تر در انتهای مقاله بتواند درک بهتری از محتوا بدست آورد. بسیاری از ژورنال ها دستور العمل های مشخصی برای نگارش و آماده سازی بخش ضمیمه دارند که در بخش Instruction for Author می توانید این دستورالعمل ها را پیدا کنید.

References

References یا لیست منابع در تحقیق که معمولا در انتهای آن قرار می گیرد جزء جدایی ناپذیر و با اهمیت مقاله شما است. آماده سازی و نگارش بخش منابع و ماخذ در مقاله فرآِیند سخت و پیچیده ای ندارد ولی نیاز است که قبل از تدوین این بخش چند نکته را مدنظر داشته باشید. بسیاری از ژورنالها برای تدوین بخش منابع و ماخذ دستورالعمل خاصی دارند که در صورت رعایت نشدن آن، مقاله برای ویرایش مجدد به نویسنده ارجاع داده خواهد شد. برای تدوین بخش References میتوانید از نرم افزار Mendeley استفاده کرده و یا به صورت دستی این کار را انجام دهید. برای تدوین دستی منابع در مرحله اول به سایت Google Scholar رفته و در بخش Cite فرمت مورد نظرتان برای رفرنس دهی را انتخاب می کنید و لینک را کپی کرده و در فایل مقاله پیست می کنید. در مرحله آخر از بخش Sort در فایل ورد تمامی منابع را به ترتیب حروف الفیا مرتب می کنید. نکته بعدی اینکه سعی کنید منابع به روز و جدید در مقاله تان استفاده کنید، هر چه تعداد این منابع بیشتر باشد نشانه دهنده تسلط و پوشش محتوایی تحقیق شما است.

 

Template

Template یا الگو یک فایل بسیار کاربردی برای نگارش مقاله است. این الگو می تواند بخش های مختلف یک مقاله و ترتیب آنها را مشخص کرده و به محقق کمک کند تا نوشته های خود را بصورت ساختاربندی شده تدوین کند. در بسیاری از موارد Template به گونه ای طراحی می شود که علاوه بر بخشبندی مقاله، نوع محتوای هر بخش را نیز مشخص می کند. اگر قصد دارید یک مقاله ISI نگارش کنید و با نحوه تدوین و ساختاربندی آن آشنایی ندارید، سعی کنید یک Template برای این کار دانلود کرده و بصورت مرحله به مرحله آن را تکمیل نمایید. این الگوها معمولا به سه فرمت PDF, WORD and LaTeX در اینترنت قابل دسترسی و دانلود هستند. البته برخی از ژورنال ها الگویی را در اختیار نویسنده مقاله قرار می دهند تا قبل از submit مقاله شان در ژورنال، آن را به شکل استاندارد و مورد قبول برای داوری و چاپ در آورند.

Results

به یافته ها و نتایج تحقیق اصطلاحاً Result می گویند. این نتایج می توانند در قالب شکل، نمودار، جدول یا خروجی یک نرم افزار خاص در مقاله به نمایش گذاشته شوند. بسیاری از نتایج و یافته های تحقیق خصوصا جداول، نمودارها و خروجی های نرم افزار برای عموم مردم مفهوم خاصی ندارند و نویسنده باید این Result را تفسیر و تبیین کند. در بسیاری از موارد تفسیر یافته های تحقیق و نتیجه گیری در دو بخش جداگانه قرار می گیرند اما میتوان بحث و نتیجه گیری را نیز در یک بخش قرار داده و تفسیر کرد. دو موضوع اصلی در ارائه نتایج فاکتورهای Validity and Reliability هستند. Validity and Reliability نتایج که به عنوان پایایی وروایی مقاله نیز شناخته می شوند اعتبار کار تحقیقاتی شما را به نمایش می گذارند. به طور کلی روایی از دو طریق "نسبت روایی محتوا" و "شاخص روایی محتوا" CVR and CVI بررسی می شود و پایایی تحقیق معمولا از طریق Cronbach's Alpha مورد بررسی قرار میگیرد.

Manuscript

Manuscript که در زبان فارسی به دست نویس، پیش نویس یا نسخه خطی ترجمه شده است، به پژوهشی گفته می شود که در قالب WORD, PDF تهیه شده و در ژورنال مورد نظرتان سابمیت شده است. این پیش نویس قبل از سابمیت باید استانداردهای خاصی را داشته باشد تا مورد بررسی قرار گرفته و چاپ شود. پژوهش انجام شده توسط شما تا زمانی که توسط ژورنال چاپ نشود در حالت manuscript باقی می ماند و واژه Journal Article به آن اطلاق نمی شود. manuscript به چند دسته کلی تقسیم می شود: Original Research به تحقیقی اطلاق می شود که داده های آن توسط نویسنده گردآوری شده و از نوع دسته اول می باشد. Review Research به تحقیقی اطلاق می شود که به بررسی جامع یک موضوع در یک حوزه مشخص علمی می پردازد و ادبیات موضوعی کامل و جامعی را در این حوزه جمع آوری می نماید. Case Study به بررسی یک پدیده در یک رشته علمی می پردازد و جوانب و ابعاد آن را به دقت بررسی کرده و مورد ارزیابی قرار می دهد. manuscript بسته به نوع و اهداف آن می تواند تعداد کلمات مشخصی داشته باشد که معمولا چیزی در حدود 9000 کلمه است.

 

Manuscript ID

Manuscript ID یا شماره پیش نویس یک کد 5-12 کاراکتری ترکیبی از حروف و عدد است. زمانی که نویسنده مقاله بتواند با موفقیت Manuscript خود را در ژورنال مورد نظرش سابمیت کند به او یک کد یکتا داده می شود. اهمیت این کد برای این است که وقتی نویسنده مقاله قصد پیگیری وضعیت Manuscript خود را داشته باشد بتواند با ارائه Manuscript ID براحتی فرآیند Tracking یا پیگیری را انجام دهد. بسیاری از نویسندگان ممکن است بعد از سابمیت پیش نویس مقاله به هر دلیلی بخواهند به سردبیر و یا داوران ژورنال ایمیل بزنند و موضوع خاصی را پیگیری و یا مطرح کنند. به همین منظور توصیه می شود برای تسهیل در فرآیند بررسی درخواستتان در ژورنال مورد نظر سعی کنید حتما کد یکتا پیش نویس یا همان Manuscript ID را در انتهای ایمیل ذکر کنید.

Article

Article یا مقاله یک تحقیق علمی-آکادمیک چاپ شده در یک ژورنال که بصورت ساختاریافته به بررسی یک موضوع در یک حوزه علمی مشخص می پردازد. به طور معمول مقالاتی که در ژورنال های داخلی و بین الملل به چاپ می رسند در دو دسته کلی قرار می گیرند. مقالات Solicited and Unsolicited که در این میان مقالات Solicited به مقالاتی گفته می شود که از طرف ژورنال دعوتنامه برای نویسنده ارسال شده و او را دعوت به سابمیت مقاله در ژورنال می کند. اما Unsolicited به مقالاتی اطلاق می شود که نویسند بر اساس صلاحدید خود یک ژورنال را انتخاب کرده و مقاله اش را در آن سابمیت می کند. تمامی مقالاتی که در ژورنالهای بین المللی چاپ می شوند یک شماره یکتا به نام DOI به آنها تعلق می گیرد که این پژوهش را از سایر پژوهش ها متمایز کرده و قابل رهگیری می کند. یکی از فاکتورهایی که کیفیت مقاله را مشخص می کند اعتبار و جایگاه علمی ژورنال است. بنابراین سعی کنید قبل از سابمیت مقاله در ژورنال مورد نظرتان سطح اعتبار آن را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهید.

Paper

Paper یا مقاله یک تحقیق علمی است که توسط نویسنده گردآوری شده و در یک ژورنال به چاپ می رسد. به طور کلی تفاوت خاصی میان Article و Paper وجود ندارد اما مهمترین تفاوت آن به نویسنده پژوهش باز می گردد. بر اساس تعریف Dr. Jane Simonsen بیشتر Research Paper ها توسط دانشجویان یا اشخاص دانشگاهی نگارش می شوند و معمولا این پژوهش ها در قالب پروژه های دانشگاهی و آکادمیک مطرح می شوند اما Journal Article ها توسط متخصصان و خبرگان در یک رشته و حوزه علمی خاص به رشته تحریر در می آیند و وابستگی کمتری به حوزه دانشگاهی دارند. البته این قاعده یک قاعده کلی نیست و نمیتوان گفت تمام پژوهش ها و پروژه های دانشگاهی در سطح Research Paper بوده و به عنوان Journal Article شناخته نمی شوند. اما بطور کلی بر اساس بسیاری از تعریف های ارائه شده از طرف Simon Fraser University، یک پژوهش در قالب Research Paper لزومی به ارائه نتایج و یافته های کاربردی و دسته اول ندارد اما یک Journal Article باید اینگونه یافته ها را در اختیار عموم مردم قرار دهد.

Best Papers

Best papers یا مقالات ترند بیانگر محبوب ترین و پربازدیدترین مقالات در یک ژورنال هستند. این مقالات معمولا بیشترین تعداد لایک، بیشترین تعداد دانلود، بیشترین تعداد سایتیشن را به خودشان اختصاص می دهند. این مقالات معمولا بر اساس پورتکل های تعریف شده در سایت ژورنال این قابلیت را دارند که به محض افزایش تعداد دانلود یا سایتیشن به صفحه اول و اصلی ژورنال آمده و در دید عموم قرار بگیرند. یکی از مهمترین مزیت های Best papers این است که به پژوهشگران و محققان ایده میدهد تا مقاله و پژوهش خود را در حوزه ای مشخص انتخاب کنند. برای مثال فرض کنید گرمایش زمین در حوزه مدیریت یک موضوع محبوب به حساب می آید و همین امر موجب می شود تا بسیاری از محققان شروع به تحقیق در این حوزه کنند با هدف اینکه پژوهش آنها مورد توجه عموم قرار گرفته و احتمال سایتیشن و دانلود آن بالا برود. همیشه به محققان توصیه می شود قبل از اقدام به انتخاب موضوع و شروع فرآیند تحقیق، به دقت مقالات و موضوعات پربازدید در حوزه تخصصی خودشان را مورد بررسی قرار داده و موضوعی را انتخاب کنند که احتمال ترند شدن آن بالا باشد.

 

Editor

Editor, Editor in Chief واژه هایی هستند که به سردبیر یا سیاستگذار ژورنال اطلاق می شوند. سردبیر ژورنال معمولا شخصی است که سابقه فعالیت و تحصیلات تخصصی در یک حوزه مشخص را داشته و میتواند سیاست ها و برنامه هایی مرتبط با ژورنال تهیه و تدوین کند. در بسیاری از موارد سردبیر ژورنال اساتید دانشگاه ها هستند که بیش از 15 سال سابقه تدریس و کار در یک رشته علمی را دارند و پژوهش های بسیاری را در حوزه تخصصی شان انجام داده اند. سردبیر ژورنال یک راه ارتباطی بین مدیر نشریه و کارمندان و داوران ژورنال است که اصطلاحا به آن Editorial Board می گویند. بر اساس سیاست های ژورنال یک Editor می تواند تصمیم نهایی برای چاپ یک مقاله را بگیرد. در برخی از موارد Editor در مرحله ابتدایی بعد از سابمیت مقاله توسط نویسنده اقدام به بررسی پژوهش کرده و در صورت تایید بودن آن را در اختیار Editorial Board برای داوری

قرار می دهد. اما در سایر موارد بعد از داوری توسط Editorial Board، شخص سردبیر بررسی نهایی را انجام داده و پژوهش را برای چاپ به نشریه ارسال خواهد کرد.

With Editor

در بسیاری از ژورنال ها، سر دبیر مجله قبل از ارسال پژوهش شما برای داوران، سعی میکند یک بازبینی کلی بر روی محتوای مقاله شما انجام دهد و چنانچه مقاله شما مورد تایید او باشد آن را برای داوران ارسال خواهد کرد که به این مرحله With Editor می گویند. بسیاری از ژورنال ها خصوصا ژورنال های بین المللی و ISI این قابلیت را دارند که نویسنده بتواند در سایت ژورنال یک پروفایل به نام خودش ایجاد کرده و بصورت مداوم و آنلاین فرآیند پیگیری مقاله اش را انجام دهد. بطور کلی زمانی که نویسنده مقاله اش را در ژورنال سابمیت می کند، بعد از چند روز یک پیام جدید در پروفایل وی ظاهر می شود که در آن With Editor نوشته شده است. این پیام بدین معناست که سردبیر ژورنال یا یک شخص مسئول در مجله در حال بررسی اولیه مقاله شما است و در صورتی که تمامی استانداردهای لازم و مورد تایید ژورنال در مقاله شما وجود داشته باشد، مقاله تان اصطلاحا Approve شده و برای داوران ارسال می شود. یکی از مواردی که ممکن است موجب ریجکت پژوهش شما در همان مرحله اول شود، رعایت نکردن استانداردهای ژورنال است. بنابراین سعی کنید پیش از سابمیت مقاله به بخش Instruction for Author در ژورنال رفته و همه استانداردها را به دقت در مقاله خودتان اعمال کنید.

 

Under Review

بعد از اتمام فرآیند With Editor در ژورنال مورد نظر در صورتی که مقاله شما مورد تایید سردبیر قرار بگیرد آنگاه وارد مرحله Under Review خواهید شد. این فرآیند با توجه به سیاستها و فرآیند پیدا کردن داور ممکن است بین یک تا 7 ماه زمان ببرد. بنابراین چنانچه این فرآیند برای شما بیش از این مدت طول کشید، سعی کنید به سردبیر یا مسئول ژورنال ایمیل داده و موضوع را بررسی نمایید. در مرحله Under Review معمولا یک یا دو داور از طرف ژورنال برای بررسی علمی و محتوایی مقاله شما انتخاب می شوند و تمامی ابعاد کار تحقیقاتی شما را مورد بحث و بررسی قرار می دهند. یکی از مشکل ساز ترین فرآیند ها در بخش Under Review پیدا کردن داور مناسب برای مقاله شما است. بسیاری از داوران بدلیل عدم تخصص در یک حوزه مشخص و یا مشغله زیاد ممکن است بررسی مقالات را به تاخیر انداخته و از قبول آنها انصراف بدهند و همین امر ممکن است موجب طولانی تر شدن فرآیند داوری شود. از طرف دیگر شما حق ندارید یک مقاله را همزمان در چند ژورنال سابمیت کنید و اگر این کار را بکنید ممکن است وارد بلک لیست یا لیست سیاه شوید. این دو عامل موجب می شود شما زمان را از دست بدهید و بعد از گذشت چند ماه بدون نتیجه مقاله را از ژورنال دریافت کنید. بنابراین توصیه میشود قبل از سابمیت مقاله Editorial Board در ژورنال را مورد بررسی قرار داده و از میان داوران اگر شخصی را میشناسید به ژورنال پیشنهاد دهید که داوری کار شما را انجام دهد.

Refereeing

Refereeing یا داوری کردن یک فرآیند پیچیده است که نیازمند تجربه و دانش کافی است. شخصی که داوری مقاله شما را می پذیرد باید تخصص لازم در حوزه کاری شما را داشته و بتواند بدون تعصب و پیش زمینه ذهنی پژوهش شما را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد. داوران باید ساختار، محتوا، روش تحقیق و ادبیات تحقیق شما را بررسی کرده و در صورت وجود مشکل آن را به اطلاع شما برسانند. هرگونه مشکل در ساختار و محتوای مقاله شما ممکن است منجر به ریجکت شدن و یا اعمال اصلاحات شود. زمانی که فرآیند ارزیابی به پایان رسید، داوران موظف هستند تا یک متن توجیهی برای نویسنده مقاله آماده کرده و در آن اشکالات مقاله را ذکر کنند. در این زمان مقاله به نویسنده بازگشت داده شده و او این فرصت را دارد تا اصلاحات مورد نیاز را اعمال کند که اصطلاحا به آن Revise می گویند. فرآیند داوری یکی از طولانی ترین فرآیند ها در چاپ و پذیرش مقاله است و ممکن است بین یک تا چند ماه زمان ببرد. بطور کلی بعد از فرآیند داوری سه حالت برای مقاله شما پیش می آید 1.Reject (رد شدن) 2.Accept (پذیرش گرفتن) 3.Revise (اصلاح و بازبینی). هر یک از این سه مرحله دستورالعمل ها و استانداردهای ویژه ای در ژورنال دارد که داوران کاملا از آن مطلع هستند.

 

Review

فرآیند Review و Refereeing هیچ تفاوت خاصی با هم ندارند و معمولا در ژورنال های مختلف با یکی از این دو عنوان بیان می شوند. بطور کلی review واژه پرکاربردتری بوده و در بیشتر ژورنال ها با این واژه مواجه می شوید. شخصی که فرآیند review را انجام می دهد باید به نحوه ساختاربندی و محتوای نویسی مقالات علمی کاملا تسلط داشته و بتواند با یک بررسی چند ساعته یا چند روزه مشکلات ساختاری و محتوایی مقاله علمی را استخراج کند. برخی از افراد گمان میکنند که داوری یا ارزیابی مقاله به معنای اظهار نظر در مورد یک مقاله است. اما به هیچ وجه اینطور نیست بلکه در فرآیند داوری تمامی نواقص و مشکلات ساختاری شناسایی شده و بصورت موردی با ذکر دلیل در اختیار نویسنده قرار می گیرد تا بتواند این موارد را بازبینی و اصلاح کند. داوران در فرآیند review سعی میکنند تا جای ممکن از ریجکت مقاله پرهیز کنند و با ارائه نواقص به نویسنده پژوهش وی را مناسب چاپ در ژورنال کنند. اما در صورتی که مقاله از نظر ساختاری و محتوایی آنقدر نواقص داشته باشد که امکان Revise نباشد در نهایت داوران تصمیم میگیرند که مقاله را ریجکت کنند. همانطور که پیشتر بیان شد، سعی کنید در نگارش مقاله از یک فرد متخصص کمک گرفته و یا یک الگوی نگارشی برای کار خود انتخاب کنید.

Blind Review

Blind Review به معنای عدم آگاهی نویسنده از هویت داوران و یا بالعکس می باشد. یکی از سیاستهای اصلی هر ژورنالی این است که بتواند اطلاعات هویتی داوران و نویسندگان را از یکدیگر پنهان کند تا هیچگونه تعصب و پیشداوری ذهنی در فرآیند ارزیابی مقاله دخیل نباشد. بطور کلی فرآیند Blind Review به دو دسته اصلی تقسیم می شود، Single-Blind Review و Double-Blind Review که هر دو حالت بطور گسترده ای در ژورنال های داخلی و بین الملل مورد استفاده قرار میگیرند. Single-Blind Review به حالتی گفته می شود که در آن داوران از هویت نویسنده اطلاع دارند ولی نویسنده هیچ اطلاعاتی در مورد داوران ندارد. اما در حالت Double-Blind Review نه داوران از هویت نویسنده مطلع هستند و نه نویسنده میداند چه کسانی در حال بررسی و ارزیابی مقاله او هستند. بر اساس تحقیق انجام شده بر روی نویسندگان مقالات علمی در ژورنال های برتر جهان مشخص شده است که بیش از 71% از پژوهشگران از فرآیند Single-Blind Review را ترجیح نمی دهند و بیشتر بر روی Double-Blind Review برای ارزیابی و بررسی مقالات تاکید دارند.

Peer Review

Peer Review به فرآیند بررسی و ارزیابی مقاله شما توسط اشخاصی گفته می شود که دانش و تخصص کاری آنها در حوزه فعالیت های شما است. فرض کنید شما به تازگی مقاله ای در مورد عدالت سازمانی و تاثیر آن بر رضایت شغلی نوشته اید و آن را در یک ژورنال مدیریت سابمیت کرده اید. قوانین این ژورنال به گونه ای است که کار شما را Peer Review می کند، یعنی اشخاصی که می خواهند مقاله شما را بررسی و ارزیابی کنند در حوزه عدالت سازمانی و رضایت شغلی متخصص بوده و دانش و تجربه بالایی دارند. با انجام این کار ژورنال مورد نظر تضمین می کند که کار پژوهشی شما از یک فیلتر دقیق برای پذیرش و چاپ گذشته و از کیفیت قابل قبولی از نظر ساختاری و محتوایی برخوردار خواهد بود. یکی از توانمندی های داورانی که فرآیند Peer Review را انجام می دهند این است که باید بتوانند Impartial Review را نیز با دقت بالایی انجام دهند. منظور از Impartial Review فرآیند بررسی مقالاتی است که میان رشته ای بوده و چند حوزه مختلف علمی و تخصصی را پوشش می دهند. برای مثال مقاله ای که ابعاد روانشناسی، مدیریتی و سازمانی را بطور همزمان در کارکنان یک شرکت مورد مطالعه قرار می دهد اصطلاحا Interdisciplinary یا میان رشته ای نامیده می شود.

Reviewers

Reviewers یا داوران، اشخاصی هستند که از طرف ژورنال برای بررسی و ارزیابی پژوهش شما انتخاب می شوند. یکی از شرایط خاصی که ژورنال ها برای نویسندگان در نظر میگیرند پیشنهاد و یا رد کردن داور است. برخی از ژورنال ها این امکان را برای نویسندگان فراهم میکنند تا از میان اشخاص موجود در Editorial Board یا حتی خارج از آن یک فرد را انتخاب کرده و برای داوری به ژورنال معرفی کنند. در مقابل ممکن است نویسنده از ژورنال درخواست کند که شخص خاصی از میان Editorial Board برای داوری انتخاب نشود و یا از بررسی مقاله وی منع شود، که در تمامی این موارد نویسنده میبایست یک متن درخواستی با دلایل کاملا موثق به سردبیر ژورنال ارائه کند. بسیاری از ژورنال ها بر اساس سیاستهای داخلی خودشان به Reviewers مبلغی پرداخت نمی کنند و این کار را یک فرآیند داوطلبانه و انسان دوستانه تلقی می کنند. اما تعداد کمی از ژورنال ها هستند که برای فرآیند Review به داوران هزینه پرداخت می کنند و معمولا این هزینه را از نویسنده دریافت کرده و بخشی از آن را در اختیار داوران قرار می دهند. یک شخص برای اینکه بتواند داور یا Reviewer در یک ژورنال شود می تواند به سردبیر ژورنال درخواست داده و سابقه پژوهشی خود را بیان کند و یا از طریق ارتباط با Editorial Board و دریافت معرفی نامه بتواند جزئی از داوران ژورنال شود.

Suggest Reviewers

فرآیند پیشنهاد داور به ژورنال که اصطلاحاً به آن Suggest Reviewer گفته می شود، یک فرآیند مرسوم در میان ژورنال های مختلف است. این فرآیند به گونه ای است که نویسنده با توجه به محتوا و میزان تخصصی بودن مقاله اش، شخصی را به عنوان داور به ژورنال پیشنهاد می کند. از نظر برخی از نویسندگان فرآیند پیشنهاد داور به ژورنال یک فرآیند نادرست و غیر منطقی است چرا که نویسنده ممکن است شخصی را به ژورنال معرفی کنند که با دید مثبتی کار آنها را ارزیابی کرده و نتیجه را به نفع نویسنده رقم بزند. ارزیابی یک کار پژوهشی باید بر اساس ساختار و محتوای آن باشد و نباید دیدگاه داور نسبت به نویسنده تاثیری در نتیجه داشته باشد. همیشه از نویسندگان درخواست می شود که در انتخاب داور بی طرف بوده و در صورتی که می خواهند شخصی را به ژورنال پیشنهاد کنند سعی کنند رزومه و سابقه علمی وی را مدنظر قرار دهند. برای این منظور سعی کنید لیستی از داوران پیشنهادی خودتان را از چندین دانشگاه مختلف به ژورنال معرفی کنید. هیچ وقت شخصی را معرفی نکنید که شخصا شما را میشناسد و از محتوای مقاله شما اطلاع دارد. سعی نکنید داوری را به ژورنال معرفی کنید که با وی در یک موسسه یا دانشگاه همکار هستید. سعی کنید داوری را به ژورنال معرفی کنید که از کشوری متفاوت با کشور محل زندگی شما است چرا که میتواند مقاله شما را با دید بین الملل و بین فرهنگی بررسی کند.

Oppose Reviewers

نقطه مقابل فرآیند Suggest Reviewer فرآیند Oppose Reviewer است. فرآیند Oppose Reviewer به فرآیندی گفته می شود که در آن نویسنده از ژورنال مورد نظرخود درخواست میکند که شخص خاصی مسئولیت داوری کار او را نداشته باشد و یا به طور کل از بررسی مقاله وی منع شود. برخی از نویسندگان گمان میکنند، داوری که با مقاله و کار آنها مخالف است میتواند گزینه بدی برای داوری بوده و باید از بررسی مقاله حذف شود. اما این شخص بهترین گزینه برای کار شما است چرا که میتواند به درستی نقاط ضعف کار پژوهشی شما را استخراج کرده و این فرصت را برای شما فراهم کند تا با فرآیند revise مقاله تان را به بهترین شکل ممکن درآورید. به طور کلی توصیه می شود اگر اختلاف داور با شما بر روی محتوا و ساختار مقاله است سعی کنید پیشنهاد حذف او از داوری را ندهید چرا که در نهایت اگر مشکل از مقاله شما باشد احتمال ریجکت شدن مقاله تان بسیار بالا خواهد رفت. اما در صورتی که مشکل داور با شما شخصی بوده و ارتباطی به پژوهش و محتوای علمی کارتان نداشته باشد، سعی کنید با بیان دلایل موثق این موضوع را برای سردبیر ژورنال توضیح داده و درخواست تعویض، جایگزینی و حذف داور مورد نظر را ارائه بدهید. یکی از مشکلاتی که پیشنهاد و یا رد کردن داور ممکن است برای نویسنده به وجود بیاورد این است که اگر سردبیر ژورنال متوجه شود پیشنهاد و یا رد کردن داور با هدف تغییر در نتیجه ارزیابی مقاله به نفع شما بوده این خطر وجود دارد که وارد لیست سیاه ژورنالها شده و تا مدت زیادی از سابمیت و چاپ مقاله در ژورنال های معتبر منع شوید.

Referee

Referee با Reviewer در مفهوم ژورنال و داوری کردن تفاوت چندانی با هم ندارند و حتی بسیاری از ژورنال ها این دو را وظیفه یک شخص می دانند. ولی اگر بخواهیم بصورت جزئی تر این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم، Reviewer شخصی است که مقاله شما را از نظر ساختاری و محتوای علمی مورد بررسی قرار داده و Referee تصمیم نهایی را میگیرد که این مقاله با توجه به داوری های انجام شده تا چه اندازه امکان پذیرش و قابلیت چاپ در ژورنال را دارد. معمولا بعد از اینکه Reviewer نظرات تخصصی خود را در مورد مقاله سابمیت شده ارائه کرد، این نظرات به همراه مقاله مجدداً به نویسنده برگشت داده میشود و نویسنده این فرصت را دارد که مقاله را بازبینی و اصلاح کند و بعد دوباره سابمیت کند. بعد از سابمیت مجدد Reviewer کار را بررسی کرده و نظر خودش را اعلام می کند. و در آخر Referee تصمیم نهایی را میگیرد که آیا این مقاله با سیاستها و اهداف ژورنال همسو است یا خیر و آیا قابلیت چاپ در ژورنال را دارد یا خیر.

Revise

به معنای اصلاح و بازبینی مقاله است که معمولا نویسنده مقاله این کار را بعد از Review توسط داوران انجام می دهد. بطور کلی پس از بررسی و ارزیابی مقاله توسط داوران، سه حالت برای مقاله به وجود می آید. حالت اول اینکه مقاله آنقدر مشکلات ساختاری و محتوایی دارد که داور تصمیم به رد کردن مقاله یا Reject آن میگیرد. حالت دوم این است که مقاله از کیفیت ساختاری و محتوایی مناسبی برخوردار بوده و امکان پذیرش و چاپ برای آن در همان مرحله اول وجود دارد که اینگونه مقالات معمولا بسیار کم هستند و اصطلاحا Accept می شوند. حالت سوم مقاله های هستند که از نظر محتوایی و ساختاری نیاز به اصلاح و بازبینی یا Revise توسط نویسنده دارند. لیست اصلاحات مورد نیاز به همراه پیشنهادات برای بهبود محتوای مقاله به نویسنده ارائه شده و شخص نویسنده می تواند مقاله خودش را بر اساس اطلاعات موجود اصلاح کند. بسیاری از مقالات چاپ شده در ژورنال ها در این دسته قرار می گیرند و می توان گفت اکثریت مقالات چاپ شده در ژورنال های بین الملل پیش از چاپ نیازمند Revise یا اصلاحات هستند. برخی از این مقالات نیازمند اصلاحات کم هستند که به آنها Minor Revision می گویند و برخی نیازمند اصلاحات اساسی تر و بیشتر هستند که به آنها Major Revision می گویند.

Minor Revise

زمانی که مقاله ای از نظر ساختاری و محتوایی توسط داور ژورنال مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد ممکن است نیاز به اصلاح یا Revise داشته باشد. ممکن است مقاله شما از نظر ساختاری و محتوایی قوی باشد اما نقاط ضعفی نیز در آن وجود داشته باشد. در این حالت داور نقاط ضعف مقاله شما را شناسایی کرده و به صورت موردی و با ارائه پیشنهاداتی برای تقویت این نقاط ضعف مقاله را به شما باز گرداند. اگر تعداد اشکالات بیان شده کم باشد این مقاله در دسته Minor Revision قرار می گیرد. بدین معنا که این مقاله نیاز به اصلاحات کمی دارد و با اعمال دقیق این اصلاحات شانس پذیرش و چاپ آن در ژورنال بالا خواهد بود. یکی از نکاتی که در هنگام اعمال اصلاحات باید به آن توجه داشته باشید مطالعه دقیق پیشنهادات مطرح شده توسط داوران است. سعی کنید پیشنهادات و نقاط ضعف بیان شده توسط داوران را به دقت مورد بررسی قرار داده و آنها را به طور کامل اعمال کنید. در صورتی که بعد از انجام Revise مقاله شما نتواند نظر داوران را جلب کند، مقاله شما به احتمال زیاد ریجکت خواهد شد. بطور کلی Minor Revision به این معناست که مقاله شما 70% احتمال چاپ دارد و در صورت اعمال درست و دقیق اصلاحات ذکر شده توسط داوران قطعا مقاله شما چاپ خواهد شد.

Major Revise

Major Revision مربوط به زمانی است که مقاله شما توسط داوران بررسی شده و آنها قصد چاپ مقاله شما را دارند اما یکسری مشکلات اساسی ساختاری و محتوایی وجود دارد که حتما باید برطرف شوند. مقالاتی که در سطح Major Revision هستند معمولا نیاز به بازنویسی و تغییر محتوای بخش های مختلف دارند. ممکن است این تغییرات از بخش چکیده و مقدمه آغاز شده و تا بخش نتیجه گیری ادامه پیدا کنند. به علت وجود مشکلات اساسی ممکن است مقاله بعد از سابمیت مجدد نیاز به اصلاحات بیشتر و اعمال تغییرات چند مرحله ای داشته باشد و یا در حالت بدبینانه بکلی ریجکت شود. این دسته از مقالات با Major Revision معمولا یک نقطه قوت برجسته دارند که می تواند نظر داوران را جلب کرده و مانع ریجکت مقاله در همان مرحله اول شود. یکی از این نقاط قوت موضوع Novelty یا نوآوری در مقاله است که علارغم مشکلات بنیادی در مقاله می تواند داوران را قانع کند که پژوهش قابل چاپ است. بطور کلی برای مقالاتی که Major Revision دریافت میکنند شانس پذیرش و چاپ بسیار کمتر از مقالات Minor Revision است. یکی از مواردی که توصیه می شود در زمان نگارش مقاله و قبل از سابمیت مقاله حتما رعایت کنید، بررسی دقیق محتوا، زبان، گرامر، ساختار و بخش های روش تحقیق و نتیجه گیری مقاله است که در نهایت شانس شما را برای چاپ بالابرده و احتمال دریافت Major Revision کاهش خواهد یافت.

Accept

یکی از شیرین ترین و زیباترین لحظات برای هر پژوهشگری دریافت ایمیل Acceptance یا پذیرش از طرف ژورنال است. در بسیاری از ژورنال ها بعد از مرحله Accept میتوان با خیال راحت منتظر شروع فرآیند چاپ مقاله بود و نویسنده مسئولیت خاصی در این مرحله ندارد. اما در برخی از ژورنال ها ویراستاری ادبی، فرمت بندی مقاله مطابق استانداردهای چاپ، پرداخت هزینه Publication fee و سایر موارد بر عهده نویسنده بوده و می بایست قبل از شروع فرآیند چاپ توسط نویسنده انجام شوند. یکی از سوالاتی که همواره ذهن نویسندگان و پژوهشگران را به خود مشغول می کند این است که چه مواردی موجب تسهیل فرآیند Accept یا پذیرش مقاله می شود. معمولا مقالاتی راحت تر پذیرش می شوند که نتایج مهمتر و کاربردی تری ارائه دهند، تجزیه و تحلیل داده های آنها درست و دقیق باشد، مشکلات نگارشی کمتری داشته باشند، منابع بکار رفته در آنها به روز و مناسب باشد و در نهایت مهمترین عامل وجود نوآوری یا Novelty در اینگونه مقالات است. برای مثال اگر پژوهشی را انجام دهید که پیش از شما هزاران نفر با همین عنوان انجام داده اند و نتایج آن را در سطوح مختلف ارائه داده اند دیگر کار تحقیقاتی شما Novelty نداشته و احتمال پذیرش آن بسیار پایین خواهد آمد. بنابراین توصیه می شود فاکتورهایی را به تحقیقتان اضافه کنید که موجب افزایش Novelty در تحقیقتان شده و در نتیجه شانس Accept مقاله تان بالاتر خواهد برد.

Proceeding

واژه Proceeding معمولا به مقالاتی اطلاق می شود که در همایش ها و کنفرانس های علمی به چاپ می رسند که البته به آنها Conference Proceeding هم گفته می شود. معمولا شرکت کنندگان در یک کنفرانس بین المللی می توانند مقالات خودشان را در قالب Conference Proceeding به چاپ برسانند. این مقالات توسط یک یا چند نفر از اشخاص مشارکت کننده در همایش در قالب Editorial Team جمع آوری شده و توسط یک تیم ارزیاب خارج سازمانی مورد ارزیابی و بررسی قرار می گیرند. پس از ارزیابی تعداد محدودی از این مقالات در همان مرحله اول Accept و Reject شده و مابقی برای اصلاحات بیشتر به نویسندگان ارجاع داده می شوند. فرآیند پذیرش و چاپ مقاله در این کنفرانس ها بسته به کیفیت و سطح علمی کنفرانس ممکن است حتی تا یکسال بطول بانجامد. در این گونه کنفرانس ها Editorial Team تصمیم نهایی را در مورد ترکیب و ترتیب چاپ مقالات می گیرند و مشخص می کنند کدام مقالات به موضوع اصلی کنفرانس مرتبت تر بوده و باید در اولویت قرار بگیرد. بطور کلی بعلت محدودیت در تعداد مقالات ارائه شده در Conference Proceeding می توان گفت کیفیت اینگونه ژورنال های کنفرانسی از ژورنال های بین المللی بسیار کمتر است اما در برخی رشته ها مثل کامپیوتر ژورنال های کنفرانسی با ژورنال های بین المللی رقابت بسیار نزدیک و تنگاتنگی دارند.

Comment

داوران پس از بررسی و ارزیابی مقاله های سابمیت شده، اقدام به ارائه نظراتشان در یک قالب منسجم و ساختار یافته می کنند که اصطلاحا به آنها Comment می گویند. سردبیران ژورنال ها معمولا 5 دستور العمل کلی را مشخص می کنند تا داوران قبل از ارزیابی مقاله ها و اعلام نظرشان این فاکتورها را مدنظر قرار دهند. عامل اول عدم تضاد منافع یا Conflict of Interest است. همواره به داوران توصیه میشود در فرآیند بررسی مقالات، اظهار نظر و کامنت گذاری کاملا بی طرف و بدون تعصب باشند. مورد دوم اینکه داوران می توانند برای پذیرش و چاپ مقاله ها پیشنهاد دهنده باشند و تصمیم گیرنده نهایی در این زمینه سردبیر ژورنال خواهد بود، بنابراین در نوع اظهار نظر باید با دقت رفتار کنند. مورد سوم اینکه همواره کامنت هایی که از طرف داوران برای نویسنده مقاله گذاشته می شود باید در کمال ادب و احترام باشد. مورد چهارم بر این موضوع تاکید دارد که داوران باید اصول رازداری را در مورد محتوای مقالات سابمیت شده قبل و بعد از ارزیابی و کامنت گذاشتن رعایت کنند. و در نهایت اگر فرصت و زمان کافی برای ارزیابی و کامنت گذاری ندارند سعی کنند پروژه را نپذیرند چرا که ممکن است در خروجی کار تاثیر منفی داشته باشد.

Proof

Article Proof همان پیش نویس چاپی مقاله است که قبل از شروع فرآیند چاپ از طریق سردبیر ژورنال برای نویسنده ارسال می شود تا بررسی و تایید نهایی را انجام دهد. بطور کلی پس از بررسی و ارزیابی مقاله توسط Reviewers و انجام اصلاحات لازم مطابق با نظر داروان، نوبت به تصمیم گیری برای چاپ می رسد. اگر سردبیر مقاله را برای پذیرش و چاپ تایید کند در مرحله آخر فرآیند آماده سازی مقاله، ساختاربندی، فرمت بندی و ویراستاری ادبی مقاله مطابق با استانداردهای ژورنال شروع می شود. بعد از پایان مراحل فرمت بندی مقاله و رعایت استانداردهای ژورنال، پژوهش برای آخرین بار در قالب Article Proof برای نویسنده ارسال می شود تا بررسی نهایی قبل از چاپ را انجام دهد. برخی از نویسندگان به دلیل عجله برای چاپ مقاله از این مرحله حساس به سرعت گذر کرده و مقاله را تایید می کنند اما همیشه سعی کنید این موارد را در Article Proof مورد بررسی قرار دهید. نام و ترتیب نویسندگان، مشخصات نویسنده مسئول، محتوای جداول، ترتیب اشکال و در صورت وجود فرمول تمامی معادلات و محل درست قرارگیری آنها را بررسی کنید. در مرحله آخر توصیه می شود نویسندگانی که مقاله آنها به زبان دیگری نگارش می شود و تسلط کافی به زبان دوم ندارند حتما برای ویراستاری و بررسی مشکلات گرامری مقاله از یک متخصص کمک بگیرند. همچنین می توانید از نرم افزار هایی مانند Grammerly نیز برای بررسی مشکلات نگارشی در مقاله استفاده کنید. بررسی مشکلات نگارشی در مقاله از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، چرا که وجود هر گونه مشکلات نگارشی و غلط املایی تاثیر منفی بر محتوا و نتایج مقاله شما خواهد داشت.

 

Reject

Reject یا رد شدن مقاله توسط ژورنال یکی از تلخ ترین لحظات برای هر نویسنده و پژوهشگر محسوب می شود. بسیاری از پژوهشگران با صرف هزینه و زمان بسیار زیاد اقدام به نگارش مقاله و پژوهش در یک حوزه خاص می کنند و کار تحقیقاتی خودشان را در یک ژورنال سابمیت می کنند که البته در نهایت ممکن است پژوهش آنها به کلی ریجکت شود. برخی از مقالات در همان مرحله اول بعد از سابمیت، توسط سردبیر ژورنال بررسی شده و ریجکت (Reject) می شوند اما برخی دیگر از این مقالات ممکن است فرآیند طولانی تری را تا ریجکت طی کنند و چند مرحله Revise شوند. بر اساس آمار ارائه شده توسط نشریه معتبر Elsevier، بین 30-50 درصد از مقالاتی که در این نشریه سابمیت می شوند در همان مرحله اول ریجکت شده و به بخش Peer Review وارد نمی شوند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که درصد قابل ملاحظه ای از مقالات سابمیت شده در ژورنال های معتبر در مراحل اول ریجکت می شوند که این موضوع قطعا کار نویسندگان و پژوهشگران را برای پذیرش و چاپ دشوارتر می کند. بطور کلی از دلایل اصلی ریجکت شدن (Reject) مقاله می توان به این موارد اشاره کرد: وجود مشکلات نگارشی و غلط های املائی زیاد، ناقص بودن اطلاعات ارائه شده در مقاله، دور شدن از اهداف و مسیر اصلی تحقیق، بحث و نتیجه گیری غیر منطقی و متعصبانه، عدم وجود ارتباط منطقی بین بخش های مختلف تحقیق، مشکلات جدی در بخش آماری و تحلیل داده ها، عدم استفاده از منابع به روز و از همه مهمتر عدم وجود نوآوری یا Novelty در پژوهش است.

Revised Manuscript

همانطور که پیشتر بیان کردیم، داوران پس از بررسی مقاله های سابمیت شده یک لیست از نواقص مقاله ها تهیه کرده و برای نویسندگان ارسال می کنند تا این نقاط ضعف را برطرف کرده و مجددا مقالاتشان را در ژورنال سابمیت نمایند. به فرآیند اصلاح مقاله توسط نویسنده Revise و به مقاله ای که اصلاحات آن به پایان رسیده و مجدداً سابمیت شده باشد اصطلاحا Revised Manuscript می گویند. معمولا اگر اصلاحات انجام شده مطابق با نظر داوران صورت گرفته باشد و مقاله اصلاح شده یا همان Revised Manuscript بتواند نظر داوران را به خود جلب کند، شانس پذیرش و چاپ آن در ژورنال مورد نظر بسیار بالا خواهد بود. فرآیند Review برای مقالات اصلاح شده معمولا کوتاه تر از اولین سابمیت مقاله است، چرا که داوران با محتوا و کلیت مقاله آشنا بوده و تنها به نواقص آن توجه می کنند تا دریابند آیا نقاط ضعفی که در مرحله قبل شناسایی کردند برطرف شده است یا خیر. اگر این نقاط ضعف به درستی شناسایی و برطرف شده باشند مقاله شخص Accept می شود و اگر این نقاط ضعف همچنان در مقاله وجود داشته باشند به احتمال زیاد پژوهش Reject خواهد شد.

 

Complete Reject

Complete Reject یا Reject معمولا با یک مفهوم در ژورنال های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. همانطور که پیشتر در مورد مفهوم Reject صحبت کردیم، اگر مقاله ای استانداردهای ساختاری و محتوایی لازم برای پذیرش و چاپ در ژورنال ها را نداشته باشد به احتمال بسیار زیاد از طرف داوران یا سردبیر مجله ریجکت خواهد شد. اینگونه مقالات آنقدر از نظر موضوع، گرامر، ساختاربندی، تجزیه و تحلیل و محتوا ضعیف هستند که داوران با بررسی مقدماتی متوجه مشکلات اساسی در این مقالات شده و آنها را ریجکت می کنند. اگر بخواهیم بصورت لیست وار دلایل اصلی رد شدن مقالات را بیان کنیم. یکی از این دلایل وجود مشکل در سوالات و فرضیات تحقیق است. بطور کلی سوالات و فرضیات تحقیق چارچوب یک پژوهش را شکل می دهند. اگر سوالات و فرضیات تحقیق غیر مرتبط، نادرست، غیرمنطقی و دور از اهداف اصلی پژوهش مطرح شوند موجب تغییر روند پروژه شده و در نهایت نتایج نادرست بدست خواهد آمد. یکی دیگر از عواملی که موجب ریجکت مقاله شما می شود مشکل در گردآوری و تجزیه و تحلیل داده ها است. اگر از ابزار نادرست و نامناسب برای گردآوری داده ها استفاده کنید و یا به گونه ای اشتباه تجزیه و تحلیل داده ها را انجام دهید موجب ارائه نتایج نادرست و ریجکت مقاله شما خواهد شد.

Scope

منظور از Scope همان اهداف و حوزه کاری یک ژورنال است. به طور کلی این اهداف نشان می هند که ژورنال مورد نظر در چه حوزه ای تمایل به پذیرش و چاپ مقاله دارد. برای مثال شما به عنوان یک نویسنده در ژورنال های مدیریتی همواره شاهد مقالاتی در حوزه مدیریت، رفتار سازمانی، منابع انسانی، کارآفرینی، تئوری های سازمانی، سیاست گذاری و برنامه ریزی سازمانی خواهید بود و احتمال اینکه مقاله ای در رشته برق یا مکانیک در آن پیدا کنید بسیار کم است. تمامی ژورنال ها بخشی به نام Aim and Scope در مجلاتشان دارند. در صورتی که می خواهید از حوزه تحقیقاتی یک ژورنال مطلع شوید به این بخش رفته و توضیحات ارائه شده را به دقت مطالعه کنید. در برخی از موارد انتخاب نادرست ژورنال تبدیل به یکی از عوامل اصلی ریجکت شدن مقاله می شود و نمونه بارز آن انتخاب ژورنالی است که حوزه کاری آن با پژوهش شما هیچگونه تطابقی ندارد. برای مثال فرض کنید شما مقاله ای در زمینه استراتژی های بازاریابی نگارش کرده اید و آن را در یک ژورنال مدیریتی سابمیت می کنید بدون توجه به اینکه به بخش Aim and Scope ژورنال رفته و حوزه تحقیقاتی مجله را بررسی نمایید. پس از مدتی شما یک ایمیل از ژورنال دریافت کرده و در آن ذکرشده است که مقاله شما بدلیل عدم تطابق با اهداف ژورنال قابلیت چاپ نداشته و ریجکت می شود. بنابراین سعی کنید قبل از سابمیت مقاله در هر ژورنالی Scope آن را بررسی کنید.

 

Affiliation

پس از اتمام نگارش مقاله زمانی که اسامی نویسندگان و ترتیب آنها را مشخص نمودید، نوبت به مشخص کردن وابستگی های سازمانی یا دانشگاهی آنها می رسد که اصطلاحا به آن Affliation می گویند. وجود Afflition یا وابستگی سازمانی در مقاله به پژوهش شما اعتبار می دهد. از میان بخش های مختلف موجود در مقاله شما، عنوان، اسم نویسندگان و Afflition از اولین موضوعاتی هستند که نظر خواننده را به پژوهش تان جلب می کنند. چنانچه نویسندگان مقاله از جایگاه علمی وشغلی بالایی در موسسات و دانشگاه های معتبر جهان برخوردار باشند، این موضوع می تواند بر اعتبار علمی پژوهش شما بیافزاید. همواره به خاطر داشته باشید Affliation یک موضوع یک طرفه نیست که تنها موجب اعتبار بخشیدن به پژوهش شما شود بلکه یک رابطه دوسویه است که برای موسسه یا دانشگاه نیز ایجاد مسئولیت کرده و در نهایت بر اعتبار آن تاثیرگذار است. کار تحقیقاتی که توسط اساتید و دانشجویان یک دانشگاه معتبر انجام گرفته باشد و دستاوردهای کاربردی و قابل تعمیمی ارائه دهد در نهایت موجب بهبود اعتبار علمی موسسه مورد نظر خواهد شد و چنانچه پژوهش انجام گرفته مشکلات و نواقص زیادی داشته باشد این امر تاثیر منفی بر جایگاه علمی دانشگاه و نویسندگان خواهد داشت. بنابراین همواره به این موضوع توجه داشه باشید که Afflition تنها قرار دادن اسم یک موسسه و دانشگاه در مقاله نیست بلکه یک مسئولیت دو سویه برای نویسندگان و دانشگاه بوده که در نهایت بر اعتبار هر دو طرف تاثیرگذار است.

 

Corresponding Author

به نویسنده مسئول یک مقاله که عمده مسئولیت مقاله را بر عهده دارد اصطلاحا Corresponding Author می گویند. زمانی که مقاله ای چاپ می شود یک آیکن شبیه به ایمیل یا ستاره کوچک کنار اسم یکی از نویسندگان مقاله گذاشته می شود و آدرس ایمیل این شخص در پاورقی همان صفحه آورده می شود. تمامی این علائم بر روی نام نویسنده مشخص کننده Corresponding Author است که می تواند نویسنده اول هم نباشد. بطور کلی Corresponding Author نه تنها نقش بسزایی در نگارش مقاله داشته بلکه مسئولیت حقوقی و محتوایی مقاله را نیز بر عهده دارد و در صورت بروز هرگونه مشکل در رابطه با مقاله باید پاسخگو باشد. نه تنها مسئولیت حقوقی و محتوایی بلکه وظیفه ارتباط با ژورنال، انجام اصلاحات مورد نیاز و کلیه فرآیندهای مرتبط با پذیرش و چاپ نیز بر عهده نویسنده مسئول خواهد بود. برخی از مواقع Corresponding Author بر اساس میزان مشارکت در پروژه تحقیقاتی مشخص نشده و بر اساس توافق و جایگاه علمی سایر نویسندگان مشخص می شود. برای مثال ممکن است شما به همراه یکی از اساتید دانشگاه اقدام به نگارش مقاله کنید و در این مسیر تمام فرآیند نگارش توسط شما انجام شده و استاد شما مسئولیت بازبینی و ارزیابی نهایی را بر عهده داشته باشد. اگر بخواهیم بر اساس میزان مشارکت نویسنده مسئول را انتخاب کنیم قطعا شما آن شخص خواهید بود اما بدلیل رتبه و جایگاه علمی استاد شما این توافق انجام می شود که نویسنده مسئول استاد شما باشد. قبل از نگارش مقاله می توانید تمامی این موارد را با استاد خودتان مطرح کرده و به نتیجه قطعی برسید.

Registration Fee

Registration Fee یا Submission Fee یک هزینه ابتدایی است که در زمان سابمیت مقاله در ژورنال از نویسنده دریافت می شود. برخی از ژورنال ها حتی مجلات Open-Access برای تامین هزینه های مربوط به فرآیند داوری و ارزیابی مقالات که اصطلاحا به آن Peer Review می گویند یک مبلغ مشخص از نویسنده دریافت می کنند. با توجه به سیاست های داوری و ارزیابی مقالات در هر ژورنال ممکن است هزینه Registration Fee مبلغی معادل 50-120 دلار باشد. از دید بسیاری از نویسندگان و پژوهشگران ژورنال هایی که هزینه Registration Fee دریافت میکنند نمی توانند گزینه مناسبی برای بررسی و چاپ مقاله باشند چرا که این امکان وجود دارد که بعد از پرداخت این هزینه، مقاله شخص ریجکت شود و هزینه پرداخت شده از بین برود. اما باید به این موضوع توجه داشت که با توجه به وجود هزینه Registration Fee در این ژورنال ها، بسیاری از نویسندگان تمایلی به سابمیت مقالاتشان در این مجلات نداشته و این موضوع باعث کاهش رقابت و بالا رفتن شانس چاپ برای مقاله شما خواهد شد. از طرف دیگر با توجه به اینکه بخشی از هزینه های Submission Fee به فرآیند داوری در این ژورنال ها اختصاص داده می شود در نتیجه فرآیند ارزیابی مقالات بسیار سریعتر خواهد بود.

 

Early Registration

تمامی ژورنال ها بر اساس سیاست هایی که توسط سردبیر مجله مشخص می شود یک زمان بندی مشخص برای پذیرش و چاپ مقالات دارند. مجلات ممکن است از نوع Biennial Journal باشند که هر دو سال یکبار بعد از بررسی مقالات مختلف اقدام به چاپ آنها می کنند. نوع دیگر مجلات Annual Journals هستند که هر یکسال یکبار از میان تمامی مقالات سابمیت شده برترین ها را انتخاب کرده و چاپ می کنند. از انواع دیگر می توان به Triannual Journals، Quartery Journals، Monthly Journals و Weekly Journals اشاره کرد که به ترتیب سه بار در سال، چهار بار در سال، ماهانه و هفتگی اقدام به بررسی و چاپ مقالات می کنند. برخی از این ژورنال ها که هزینه Submission Fee از نویسندگان دریافت می کنند به پژوهشگران این امتیاز را می دهند که اگر آنها بتوانند مقالات خودشان را در زمان مقرر و در محدوده تعیین شده ژورنال سابمیت کنند گاها مبالغ ثبت نام کمتری بپردازند. برای مشاهده تعداد دفعات چاپ سالانه در یک ژورنال و سیاست های مربوط به دریافت هزینه می توانید به بخش about Journal رفته و این موضوع را بررسی نمایید.

TPC= Technical Program Committee

TPC مخفف کلمه Technical Program Committee است که به افرادی اطلاق می شود که مسئولیت برگزاری صحیح و باکیفیت یک کنفرانس و فرآیندهای مرتبط به آن را بر عهده دارند. اعضای کمیته ارزیاب، متخصصانی هستند که تجربه علمی و پژوهشی بالایی داشته و معمولا وظیفه بررسی، سابمیت مقالات، داوری، انتخاب مقالات ارائه شده در کنفرانس و همچنین تهیه یک برنامه برگزاری را بر عهده دارند. اعضای کمیته ارزیاب باید بتوانند با توجه به محدودیت های زمانی موجود یک برنامه مشخص برای ارائه، سابمیت و داوری مقالات در کنفرانس و به طور کلی مدیریت و برنامه ریزی مناسب آن تعیین کنند. حتی در زمانی که کمیته ارزیاب مسئولیت داوری مقالات را نداشته باشند باید بتوانند یک گروه داوری خارج سازمانی برای این منظور مشخص نمایند. اعضای کمیته ارزیاب معمولا توسط مدیر کنفرانس انتخاب شده و یک دعوتنامه از طرف وی دریافت می کنند که در این دعوتنامه معمولا لیستی از فعالیت های مرتبط در کنفرانس و مسئولیت اعضای کمیته ارزیاب یا TPC ذکر خواهد شد.

Extra Page Charge

برخی از ژورنال ها معمولا در زمان چاپ اقدام به دریافت مبلغی مشخص از نویسنده می کنند که با توجه به رتبه علمی، سیاست ها و هزینه های جاری مجله این مبلغ از 20-1000 دلار متغیر است. به طور کلی هزینه هایی که یک ژورنال می تواند از نویسندگان برای چاپ مقالات دریافت کند به سه دسته تقسیم می شوند. هزینه داوطلبانه چاپ یا Voluntary Page Charge که یک مبلغ تعیین شده از طرف ژورنال برای چاپ مقالات است. این مبلغ برای تمامی مقالات یکسان بوده و به ازای تعداد صفحات تعیین می گردد. زمانی که تعداد صفحات مقاله از میزان مشخص شده ژورنال بالاتر برود، یک مبلغ اضافی به ازای هر صفحه برای نویسنده شارژ می شود که این هزینه از نوع Extra Pages Charges است. در لیست بسیاری از ژورنال ها این نوع از هزینه با عنوان Mandatory نیز شناخته می شود که یک هزینه اجباری برای چاپ مقاله است. آخرین هزینه که معمولا دریافت آن در بسیاری از ژورنالها رایج می باشد، Color Charge است. این هزینه زمانی از نویسنده دریافت می شود که شخص تمایل به چاپ رنگی اشکال و جداول مقاله اش داشته باشد. در صورتی که نویسنده بخواهد این اشکال و جداول بصورت رنگی و تنها در قالب آنلاین و الکترونیکی چاپ شود، ممکن است ژورنال هزینه ای از وی دریافت نکند. اما اگر نویسنده درخواست نسخه چاپی یا Hardcopy را داشته باشد، این هزینه به احتمال زیاد از وی دریافت خواهد شد.

Regular Issue

Regular Issue در معنای لغوی به مفهوم یک موضوع عادی است که در ژورنال های مختلف برای سابمیت، پذیرش و چاپ مقاله مطرح می شود. برخی از ژورنال ها با توجه به سیاست ها، برنامه ریزی ها و تصمیمات سردبیر و مدیران مجله اقدام به انتخاب یک موضوع می کنند و از نویسندگان و پژوهشگران دعوت می کنند که مقالات و پژوهش های خودشان را که در حیطه مشخص شده ژورنال است برای فرآیند Peer Review سابمیت کنند. این گونه موضوعات ممکن است با موضوعات محبوب و پرطرفدار فاصله زیادی داشته باشند و نتوانند نظرات مخاطبان را به خود جلب کنند. بسیاری از ژورنال ها برای اینکه بتوانند توجه طیف وسیعی از جامعه را به پژوهش ها و مقالات موجود در مجله جلب کنند اقدام به طراحی Special Issue یا موضوعات خاص می کنند. مهمترین تفاوت Regular Issue با Special Issue این است که میزان توجه اجتماعی به موضوعات عادی کمتر بوده و در نتیجه احتمال دیده شدن و سایتیشن مقالات به شدت کاهش می یابد. اما در Special Issue موضوعات محبوب و پرطرفدار در جامعه به عنوان تم اصلی انتخاب شده و مقالات چاپ شده تماما در این زمینه خواهند بود که همین امر احتمال بازدید و سایتیشن مقاله را افزایش می دهد.

 

Special Issue

زمانی که سردبیر یک ژورنال اقدام به انتخاب یک موضوع تحقیقاتی پرطرفدار برای سابمیت و پذیرش مقالات می کند، اصطلاحا به این حالت معرفی Special Issue می گویند.اما باید به این موضوع توجه داشته باشید که انتخاب موضوعات جذاب باید در حوزه کاری و تخصصی یک ژورنال باشد. فرض کنید یکی از موضوعات جذاب که در سال 2020 میتواند نظر بسیاری از مخاطبان در جامعه را به خود جلب کرده و احتمال بازدید از ژورنال را بالا ببرد، چاپ مقالات مرتبط با Covid-19 و راه های درمان این بیماری است. اما سوال اصلی اینجاست که چه ژورنالهایی می توانند این موضوع را به عنوان Special Issue برای پذیرش و چاپ مقاله معرفی کنند. آیا یک ژورنال در حوزه تخصصی ریاضیات یا مهندسی برق می تواند اقدام به انتخاب بیماری Covid-19 به عنوان Special Issue برای ژورنال خودش کرده و از نویسندگان دعوت کند مقالاتشان را سابمیت کنند؟. به نظر می رسد جواب این سوال خیر است،(البته باز هم بستگی به پژوهش فوق دارد مثلا الگوی فراگیر شدن و انتشار بیماری یا الگوی تکثیر آن و خیلی مواردی هست که میتواند حتب با دانش فنی مهندسی نقد و بررسی و تحلیل و الگو یابی شده و لذا با درک الگوی رفتاری آن به راه حل مقابله یا تعامل با آن رسید) چرا که این موضوع بسیار داغ و جذاب در حوزه کاری این ژورنال ها نبوده و برای ژورنال های پزشکی و داروسازی مناسبتر خواهد بود. بنابراین تنها انتخاب موضوع اهمیت ندارد بلکه باید مرتبط بودن Special Issue با اهداف ژورنال را نیز در نظر گرفت.

Review Article

Review Article یا مقاله مروری یک پژوهش جامع است که به صورت خلاصه به بررسی ادبیات موضوع در یک زمینه یا رشته علمی خاص می پردازد. در این نوع از تحقیق ، پژوهشگر یا نویسنده به جای آنالیز داده ها و ارائه نتایج و دستاوردهای دست اول، اقدام به بررسی تحقیقهای گذشته نموده و ادبیات موضوع آن را بصورت خلاصه در قالب یک مقاله جدید ارائه می نماید. مقاله مروری یا Review Article ویژگی های مشخصی دارد که باید در زمان نگارش لحاظ شود. مقاله های مروری به بررسی مطالعه های افراد مختلف در یک رشته علمی خاص می پردازند واساسا این نوع مطالعه، فرد محور بوده و حول پژوهش های سایرین شکل می گیرد. مقاله های مروری به بررسی و ارائه آخرین دستاوردها، یافته ها، نتایج به دست آمده توسط پژوهشگران در یک حوزه مشخص می پردازند. دراین نوع مقاله ها، معمولا شخص نویسنده سعی می کند خلاء های علمی و تحقیقاتی در یک حوزه مشخص را شناسایی کرده و با بررسی پژوهش های مختلف این حلقه مفقوده را پر کند. و در نهایت مهمترین ویژگی مقاله های مروری این است که، نویسنده اقدام به گردآوری یک ادبیات موضوع جامع و قوی در یک حوزه خاص می کند، تا بتوان نتایج مقاله را تعمیم و ادامه داد.

 

Invited review

Invited Review Article مقاله های مروری هستند که از طرف یک ژورنال دعوت به سابمیت شده اند. در این موارد زمانی که سردبیر ژورنال یک زمینه محوری برای سابمیت و چاپ مقالات مشخص کرد، اقدام به ارسال دعوت نامه برای برخی از نویسندگان و پژوهشگران برجسته می کند که در حوزه تخصصی ژورنال فعال هستند و از آنها درخواست می کند تا مقاله های مروریشان را در ژورنال سابمیت کنند. این مقاله های دعوت شده به ژورنال را Invited Review Article می نامند. این مقاله ها بسیار شبیه به Review Article هستند که به صورت جامع و کامل به بررسی تحقیقهای پیشین در یک حوزه تخصصی می پردازند. این مقاله ها نیز مانند بسیاری از مقاله های سابمیت شده باید از نظر محتوایی، گرامری و ساختاری مورد بررسی قرار بگیرند. برخی از این مقاله ها به دلیل تخصصی بودن نیازمند فرآیند Peer Review هستند که توسط داوران متخصص و باتجربه در این زمینه انجام می گیرد.
بسیاری از پژوهشگران اعتقاد دارند ژورنالهایی که معمولا این نوع از دعوتنامه ها را ارسال می کنند از نوع مجله های سطح پایین بوده و معمولا این دعوتنامه ها هدفمند نیستند و به صورت تصادفی برای هزاران نفر ارسال می گردند.

 

Hot Papers

Hot Paper مقالات محبوب و پربازدیدی هستند که در یک ژورنال به چاپ می رسند. زمانی که داوران یک ژورنال اقدام به بررسی مقالات میکنند، سعی دارند این پژوهش ها را از نظر میزان نوآوری و شانس بازدید بالا مورد بررسی قرار دهند. برخی از این مقالات توسط نویسندگانی نگارش شده اند که تجربه بسیار بالایی در پژوهش داشته و موضوعهای مرتبط با مسائل روز و محبوب جامعه را انتخاب می کنند که نظر مخاطبانشان را جلب کنند و این امر هم برای ژورنال مفید است و هم برای نویسنده. این مقاله ها معمولا به سرعت داوری شده و در اولویت چاپ قرار می گیرند، چرا که می توانند توجه زیادی را به سمت پژوهشگر و ژورنال جلب کنند. پس از اتمام مراحل داوری و چاپ، این مقاله ها به سرعت مورد بازدید حداکثری مخاطبان قرار گرفته، با افزایش تعداد دانلود و سایتیشن آنها، به سرعت تبدیل به مقاله هایی می شوند که اصطلاحا به آنها Hot Paper می گویند. برخی از این مقاله ها با توجه به دوره های چاپ ژورنال مورد بررسی قرار گرفته و معرفی می شوند. برای مثال ژورنال هایی که سه بار در سال اقدام به پذیرش و چاپ مقاله می کنند در هر دوره لیستی از مقالات محبوب و پربازدید را در صفحه اول منتشر می کنند تا بازدید مقاله و در نتیجه ژورنال بالا برود.

 

Letter paper

Letter Paper یا Letter Article یک نوع مقاله کوتاه گزارش گونه است که در یک ژورنال علمی بررسی و چاپ می شود. این گونه مقالات برخلاف Article ها تنها اقدام به انتشار نتایج و دستاوردهای یک پژوهش علمی در قالب یک گزارش چند صفحه ای می کنند. مقالات ژورنالی که اصطلاحا به آنها Article می گویند یک ساختار بندی کاملا تخصصی برای نگارش دارند که به پژوهشگران این امکان را می دهد مطالب علمی خود را در قالب یک فرمت استاندارد بین المللی ارائه کنند. اما Letter Paper فاقد این ساختار تخصصی و استاندارد بوده و به شکل یک گزارش خبری در مورد یافته های یک تحقیق منتشر می شود. Letter Paper از نظر حجم و تعداد صفحات از Article کمتر بوده و بسیار متمرکز تر به یک موضوع می پردازد. اما Article بخش های مختلفی داشته و بصورت جزئی تر به بررسی ادبیات موضوع پیرامون عنوان تحقیق، فرضیات و سوالات مرتبط با آن، تجزیه و تحلیل موضوع پژوهش و در نهایت ارائه نتایج و دستاوردها در یک حوزه مشخص می پردازد. بسیاری از ژورنال های با ایمپکت بالا بصورت دوره ای و متناسب با شرایط اجتماعی اقدام به پذیرش و چاپ Letter Paper هایی با موضوعات جذاب و بحث برانگیز در میان مردم می کنند تا بتوانند توجهات بیشتری را به مجله خودشان جلب نمایند.

Final version

Final Version همان نسخه نهایی شده مقاله بعد از انجام اصلاحات و قبل از چاپ است. یک مقاله علمی از زمانی که در یک ژورنال برای داوری و پذیرش سابمیت می شود چندین مرحله را پشت سر می گذارد که در هر مرحله تغییرات خاصی روی مقاله اعمال می شود. اولین مرحله همان اصل مقاله سابمیت شده است که هیچگونه فرآیند داوری، بازبینی، اصلاح یا تغییری را پشت سر نگذاشته و اصطلاحا به آن Submitted Article یا Original Paper می گویند. در مرحله بعد مقاله شما وارد فرآیند داوری و ارزیابی می شود که بعد از اتمام آن مقاله با عنوان Reviewed Article شناخته می شود. پس از آن مقاله به همراه لیستی از نواقص برای پژوهشگر ارسال شده و شخص شروع به ایجاد تغییرات و اعمال اصلاحات در مقاله خودش می کند و بعد از پایان آن می توان عنوان Revised Manuscript را به آن داد. زمانی که شخص مجددا این مقاله اصلاح شده را در ژورنال مورد نظر سابمیت کرده و مقاله وی پذیرش می شود، یکسری از اصلاحات ساختاربندی، گرامری و محتوایی در مرحله نهایی پیش از چاپ روی مقاله اعمال شده و مقاله آماده چاپ می شود که به این مرحله Final Version می گویند. بنابراین می توان گفت Final Version آخرین مرحله پیش از چاپ مقاله است که تمامی مراحل مربوط به داوری، اصلاح، برطرف کردن مشکلات گرامری و ساختاری را با موفقیت پشت سر گذاشته است.

 

Short/ Rapid/ Brief Communication

Short Communication که به آن واژه Brief و Rapid نیز اطلاق می شود، مقالاتی دقیق و مختصر هستند که متناسب با اهداف ژورنال و محدودیت های محتوایی تعیین شده نگارش و تهیه می شوند. زمانی که پژوهشگران به دستاوردهای جدیدی در یک حوزه علمی بحث برانگیز دست پیدا می کنند و یا نتایج منحصر به فردی را کشف می کنند که می تواند روند زندگی افراد در جامعه را تحت تاثیر قرار دهد، اقدام به انتشار یک مقاله با عنوان Short Communication می کنند. این مقالات به سرعت توسط داوران ارزیابی شده و فرآیند چاپ آن معمولا طی چند روز تا چند هفته به نتیجه خواهد رسید. هدف اصلی ژورنال ها از چاپ مقالات Short Communication این است که بتوانند دستاوردها و اکتشافات علمی جدید و تاثیرگذار بر زندگی افراد در جامعه را به سرعت بررسی و منتشر کنند. این مقالات به دلیل مختصر بودن باید حداکثر 100 کلمه چکیده داشته باشند و معمولا شامل سه بخش روش تحقیق، بحث و نتیجه گیری می شوند. متن اصلی این مقالات نیز باید تعداد محدود و مشخصی کلمه داشته باشد که البته با توجه به سیاست های ژورنال ممکن است این تعداد کلمات متغیر باشد اما معمولا یک مقاله Short Communication نباید بیشتر از 4500 کلمه را در بر بگیرد.

 

Aims and Scopes

Aim and Scope بیانگر اهداف و ماموریت یک ژورنال است که به موضوعات تعیین شده توسط مدیران و سردبیران ژورنال و سیاست های پذیرش و چاپ در یک مجله جهت می دهد. بطور کلی ماموریت و اهداف ژورنال توسط مدیران و صاحبان اصلی نشریه مشخص شده و مرتبط با چشم انداز اصلی ژورنال هستند. Aim and Scope بیانگر این موضوع است که دلیل اصلی فعالیت ژورنال مورد نظر چیست و هدف اصلی آن از پذیرش و چاپ مقالات در یک حوزه علمی مشخص چیست. از طرف دیگر در بخش Aim and Scope مزایای سابمیت، پذیرش و چاپ در ژورنال مورد نظر ذکر شده و دلایل قابل قبولی برای ترغیب نویسندگان به سابمیت مقالاتشان ارائه می شود. اگر بخواهیم بصورت ساده تر Aim and Scope را تعریف کنیم، می توانیم بگوییم Aim بر این موضوع تاکید دارد که ژورنال قصد دارد چه کاری را انجام دهد و چه هدفی را از چاپ مقاله دنبال می کند و Scope نشانگر این است که ژورنال چطور می خواهد به این اهداف دست پیدا کند. بخش Aim and Scope در ژورنال های بین المللی به گونه ای نگارش می شوند که بتوانند هر چه بیشتر نظر مخاطب و پژوهشگران را به محتوای ژورنال جلب کرده و مجله مورد نظر را یک منبع قابل اتکا برای گردآوری اطلاعات نشان دهد. بسیاری از ژورنال ها برای اعتبار بخشیدن به مجله مورد نظر بخش Indexing یا شاخص گذاری در نشریات و مراکز معتبر را نیز در این قسمت قرار می دهند تا مخاطبان و پژوهشگران را هر چه بیشتر ترغیب کنند.

Open Access

Open Access به ژورنال هایی اطلاق می شود که دسترسی آزاد و بدون محدودیت به محتوا و مقالات را به نویسندگان و مخاطبان ارائه می نمایند. تمامی مقالاتی که در این ژورنال ها پذیرش و چاپ می شوند بصورت رایگان در اختیار عموم مردم و مخاطبان قرار می گیرند و حتی در برخی مواقع این امکان برای افراد فراهم می شود تا براحتی این مقالات را از سایت ژورنال دانلود کرده و استفاده کنند. سیاست Open Access اگر چه ممکن است منافع مادی کمی برای ژورنال داشته باشد اما موجب می شود که مخاطبان بیشتری جذب ژورنال شده و احتمال بازدید و سایتیشن مقالات آن بالا برود. با توجه به اینکه سیاست Open Access موجب افزایش بازدید از ژورنال و مقالات آن می شود، سردبیر و داوران در پذیرش و چاپ مقالات بسیار سختگیر هستند چرا که چاپ مقالات بی کیفیت و ضعیف موجب کاهش اعتبار ژورنال شده و در نهایت شانس موفقیت آن را کاهش می دهد. ژورنال های Open Access یک نشانه کاملا واضح دارد و آن نماد نارنجی رنگ دسترسی آزاد است که معمولا در قسمت بالایی صفحه اول مجله یا در مقالات بین بخش عنوان و نام نویسنگان قرار می گیرد. بسیاری از این ژورنال ها با توجه به اینکه میزان بازدید و حتی ایمپکت فاکتور بالایی دارند یک مبلغ به عنوان Publication fee یا هزینه چاپ از نویسندگان دریافت می کنند.

Publication Fee

هزینه چاپ مقاله یا Publication Fee که به آن APC یا Article Processing Charge نیز گفته می شود یک مبلغ مشخص و ثابت در ژورنال است که به ازای چاپ مقاله از نویسنده دریافت می شود. مبلغ Publication Fee بسته به ژورنال و سیاست های داوری و چاپ مقاله ممکن است بین 25 تا 6000 دلار متغیر بوده و به اقتضای شرایط هزینه های صفحات اضافی و یا چاپ رنگی نیز به آن اضافه شود. این شرایط بیشتر مربوط به ژورنال های Open Access است که هزینه چاپ را از نویسنده دریافت کرده و دسترسی رایگان و بدون محدودیت را در اختیار عموم قرار می دهند، اما برخی از ژورنال ها نیز وجود دارند که هیچ مبلغی از نویسندگان و پژوهشگران دریافت نکرده و بجای آن سعی می کنند هزینه های خود را از خوانندگان و مخاطبان دریافت کنند. برخی از این ژورنال ها به علت شرایط سخت مالی در کشورهای جهان سوم این مبالغ را کاهش داده و یا به کلی هزینه چاپ را دریافت نمی کنند. زمانی که یک موسسه، سازمان یا دانشگاه حامی فعالیت پژوهشی یک نویسنده می شود، کار شخص پژوهشگر راحت تر بوده و کلیه هزینه ها توسط موسسه مورد نظر به ژورنال پرداخت می گردد.

 

Editorial Board

Editorial Board به گروهی از متخصصان و اساتید گفته می شود که به عنوان داور و ارزیاب مقالات در یک ژورنال فعالیت دارند. این اشخاص بعضا در ازای دریافت مبلغی از ژورنال ها و یا گاها به صورت داوطلبانه اقدام به داوری و ارزیابی مقالات سابمیت شده در ژورنال ها می کنند. جایگاه و سطح کیفی ژورنال معمولا به Editorial Board اعتبار داده و میتواند شخص را به معروفیت برساند. اساتیدی که در ژورنال های ISI با ایمپکت فاکتور بالا مربوط به رشته تخصصی شان داوری می کنند از جایگاه و اعتبار علمی بالایی در میان سایرین برخوردار بوده و معمولا به فرصت های شغلی و علمی بسیار بهتری دست پیدا می کنند چرا که داوری در این ژورنال ها نشان دهنده تسلط و تخصص بالای شخص خواهد بود. بسیاری از داوران که نام آنها در لیست Editorial Board است و بصورت داوطلبانه اقدام به ارزیابی مقالات سابمیت شده می کنند از طرف موسسات و یا دانشگاه محل کارشان مزایایی برای آنها در نظر گرفته می شود. برخی از این مزایا شامل دریافت حقوق از طرف دانشگاه، کاهش ساعات کاری آنها و فراهم کردن ساعات آزاد بیشتر برای Editorial Board در زمان داوری را شامل می شود.

 

Editor-in-Chief

Editor in Chief که به نام سردبیر ژورنال شناخته می شود یک شخص متخصص در حوزه پژوهشی ژورنال است که سیاست ها، اهداف، چشم انداز و برنامه های مجله را تنظیم و تدوین می کند. شخص سردبیر ژورنال بالاترین فرد تصمیم گیرنده در مجله است که مسئولیت افراد در ژورنال را مشخص کرده و تضمین میکند فعالیت های علمی و پژوهشی ژورنال منطبق با اهداف و چشم انداز مجله باشد. از جمله وظایف بسیار مهم Editor in Chief این است که بتواند مقالاتی را انتخاب کند که موجب افزایش اعتبار و بازدید از ژورنال شده و در حوزه تخصصی ژورنال باشد. شخص سردبیر در بسیاری از ژورنال ها مسئولیت نظارت اولیه و نظارت نهایی قبل از چاپ یک مقاله نیز بر عهده دارد. زمانی که نویسنده ای مقاله خود را در یک ژورنال سابمیت میکند، سردبیر مجله قبل از ارسال مقاله برای داوری یک بازبینی کلی در محتوای مقاله انجام داده و در صورت مناسب بودن ساختار و مطابقت محتوایی آن با اهداف ژورنال اقدام به ارسال آن برای Editorial Board می کند. همچنین در صورت پذیرش شدن مقاله و قبل از شروع فرآیند چاپ، سردبیر ژورنال اقدام به بررسی نهایی گرامر، ساختاربندی، نگارش و طراحی مقاله از نظر هماهنگی با استانداردهای مجله نموده و آن را برای چاپ تایید می کند.

Conflict Of Interests

Conflict of Interest به شرایطی اطلاق می شود که شخص داور یا نویسنده مسئولیتی پیدا می کند که با منافع وی در تضاد است. در این حالت معمولا منافع شخصی فرد نویسنده یا داور اجازه فعایت بی طرفانه را به وی نداده و عملکرد او را تحت تاثیر قرار می دهد. برای مثال داوری را در نظر بگیرید که به عنوان استاد دانشگاه امیرکبیر در یک ژورنال بین المللی جزء لیست Editorial Board است و مقاله ای برای ارزیابی به او سپرده می شود که در آن از عملکرد ضعیف دانشگاه امیرکبیر در کارهای پژوهشی و فعالیت های علمی انتقاد شده است. در این شرایط شخص داور دچار یک حالت Conflict of Interest می شود که مانع از عملکرد مطلوب و بیطرفانه وی در فرآیند داوری شده و ممکن است بخاطر علاقه شدید به دانشگاه امیرکبیر مقاله سابمیت شده را در همان مرحله اول ریجکت کند. در بسیاری از ژورنال ها زمانی که یک شخص در لیست Editorial Board قرار می گیرد یک قرارداد را با سردبیر ژورنال امضا می کند و تعهد می کند که در صورت وجود تضاد منافع با مقاله ای این موضوع را سریعا به مجله اطلاع داده و از داوری مقاله انصراف دهد. همچنین زمانی که یک نویسنده مقاله اش را در ژورنالی سابمیت می کند معمولا در فرم آنلاینی که در اختیارش قرار می گیرد، تعهد می کند که مقاله را کاملا بی طرفانه و بدون جانبداری نگارش و تهیه نموده است. بنابراین موضوع Conflict of Interest در فرآیند داوری و نویسندگی بسیار با اهمیت است چرا که موجب تغییر نتایج به صورت ناعادلانه می شود.

Research Highlights

Research Highlights تحقیقات برجسته ای هستند که توسط متخصصان و پژوهشگران با تجربه انجام گرفته و دستاوردهای بسیار کاربردی و جدیدی در یک حوزه علمی ارائه می دهند. ژورنال ها معمولا تحقیقات بسیار مهم با دستاوردهای کاربردی را در صفحات اول ژورنال قرار داده و بخشی از این مقاله را به همراه عکس و یا عنوان مقاله در بازدید عموم قرار می دهند تا بتوانند مخاطبان را ترغیب به مطالعه محتوای ژورنال کنند. یکی از سیاست های اصلی ژورنال ها برای جذب مخاطبان، انتخاب موضوعات بحث برانگیز و جذاب در جامعه است تا از این طریق با چاپ مقالات مختلف بتوانند نظر عموم مردم را جلب کرده و منافع مادی و معنوی بدست بیاورند. فرآیند چاپ Research Highlights بدین گونه است که یک ژورنال پس از انتخاب یک موضوع بحث برانگیز از طرف سردبیر، مقالات مختلفی را دریافت کرده و پس از داوری و پذیرش اقدام به دسته بندی و انتخاب بهترین مقالات در ارتباط با موضوع تعیین شده می کنند. بهترین مقالات بصورت Research Highlights در صفحه اول سایت قرار گرفته و می توانند بازدید از محتوای ژورنال را بالا ببرند. برای مثال ژورنالی که موضوع Covid-19 را به عنوان تاپیک اصلی برای مقالات انتخاب می کند، سعی می نماید بهترین مقالات در این حوزه را که توانسته اند دستاوردهای خوبی داشته و راه حلی برای این بیماری ارائه دهند بصورت Research Highlights در صفحه اصلی بیاورد.

 

Cover Letter

Cover Letter نامه ای است که توسط پژوهشگر به همراه پیش نویس مقاله در سایت ژورنال سابمیت شده و شخص در آن هدف خود از نگارش و سابمیت مقاله را شرح می دهد. نامه Cover Letter به نوعی یک معرفی نامه است که از طرف شخص پژوهشگر آماده می شود تا سردبیر ژورنال را با اهداف و انگیزه فرد از نگارش پژوهش حاضر آشنا کند. معمولا یک Cover Letter خوب می تواند دید مثبتی نسبت به مقاله شما در سردبیر به وجود آورده و شانس چاپ تحقیق را بالا ببرد. یک Cover Letter خوب چند ویژگی بارز دارد که رعایت آنها برای دستیابی به نتایج مطلوب ضروری است. در Cover Letter شما باید بتوانید نویسنده مسئول و وابستگی سازمانی آن را به درستی شرح داده و پیش زمینه تحصیلی و پژوهشی وی و سایر نویسندگان را به صورت خلاصه توضیح دهید. یکی دیگر از بخش های مهم Cover Letter این است که شما باید بتوانید اصول، چارچوب و یافته های پژوهش تان را بطور مختصر شرح داده و سردبیر را با کلیت تحقیقی که سابمیت کرده اید آشنا کنید. و در نهایت تضمین کنید که این مقاله یک کار اصل و فاقد محتوای سرقت ادبی بوده و بر اساس اصول اخلاقی چاپ مقالات علمی، تنها در ژورنال مورد نظر سابمیت شده است.

Guide for Author

Guide for Author یا Instruction for Author یک بخش مشترک در تمامی ژورنال ها بوده که دستورالعمل های مربوط به سابمیت، پذیرش و چاپ مقاله در ژورنال مورد نظر را در اختیار پژوهشگر قرار می دهد. در این بخش از ژورنال اطلاعات بسیار باارزش و مهمی در اختیار نویسنگان قرار می گیرد که به فرآیند سابمیت و چاپ مقالات آنها کمک کرده و تصمیم سابمیت یا عدم سابمیت در ژورنال را برای آنها تسهیل می نماید. از جمله اطلاعاتی که در این بخش در اختیار نویسنگان قرار میگیرد نحوه فرمت بندی و آماده سازی مقاله پیش از سابمیت در ژورنال است. بسیاری از نویسندگان پس از نگارش مقاله بدون توجه به استانداردهای ژورنال اقدام به سابمیت مقاله می کنند که این کار ممکن است موجب ریجکت تحقیقشان شود. بنابراین توصیه می شود پیش از سابمیت مقاله به این بخش در ژورنال ها مراجعه کرده و دستورالعملهای مربوط به فرمت بندی و مرتب سازی محتوایی مقالات مطابق با استانداردهای موجود را مطالعه کنید. یکی دیگر از اطلاعات با ارزش در این بخش مربوط به فرآیند، مدت زمان، نحوه و هزینه های مربوط به داوری و چاپ مقاله است که می تواند در تصمیم گیری شما نقش بسیار مهمی داشته باشد. فرض کنید شما بدون توجه به بخش Guide for Author مقاله تان را در یک ژورنال سابمیت کرده اید که مدت داوری آن 6 ماه بوده و هزینه چاپ آن 1000 دلار است. این به معنای صرف زمان و هزینه بسیار زیاد برای شما بوده و ممکن است نتیجه دلخواه شما را به همراه نداشته باشد. بنابراین پیش از سابمیت مقاله در هر ژورنالی سعی کنید به دقت اطلاعات موجود در بخش Guide for Author را مطالعه نمایید.

 

Supplementary materials/Data

Supplementary Material/Data شامل کلیه اطلاعات و اسناد مرتبط به مقاله شما هستند که به فهم بهتر محتوای پژوهشتان کمک کرده و داوری آن را تسهیل می کنند، اما به دلیل محدودیت های ساختاری امکان گنجاندن آنها در متن اصلی مقاله وجود نداشته است. این داده ها در فرآیند داوری نیز نقش بسزایی ایفا می کنند. سردبیر ژورنال معمولا در زمان سابمیت از نویسنده درخواست می کند که Supplementary Material/Data را به همراه پیش نویس مقاله در سایت بارگزاری کند. از جمله Supplementary Material/Data میتوان به فایل های خروجی و داده های خام در نرم افزار تحلیل آماری SPSS، فایل پرسشنامه، جداول و اشکال، اسناد دولتی و کتابخانه ای، فایل های صوتی و تصویری اشاره کرد. یکی از مواردی که بیشتر پژوهشگران از آن غافل می شوند این است که برخی از داده هایی که افراد در سایت ژورنال بارگزاری می کنند در واقع Supplementary Material/Data نیستند. پژوهشگران باید توجه داشته باشند اطلاعاتی به عنوان Supplementary Material/Data محسوب می شوند که در متن مقاله از آنها نام برده شده و در نتایج تحقیق تاثیرگذار بوده اند ولی به علت محدودیت ساختاری و محتوایی امکان قرار دادن آنها در متن اصلی مقاله وجود نداشته. بنابراین اگر اطلاعات و اسنادی را در متن مقاله استفاده نکرده اید، نمیتوانید آن را Supplementary Material/Data نامیده و آن را در سایت ژورنال بارگذاری کنید.

Immediacy Index

Immediacy Index یا ضریب آنی به میانگین تعداد دفعات سایتیشن یک مقاله در یکسال گفته می شود. واژه Immediacy به این دلیل بر این فرآیند گذاشته است که نشان دهنده سرعت و تعداد دفعات سایتیشن مقالات در بازه زمانی یکساله از زمان چاپ را نشان می دهد. نحوه محاسبه Immediacy Index این گونه است که تعداد سایتیشن های مقالات را در بازه یکساله از زمان چاپ بر تعداد کل مقالات چاپ شده در همان بازه زمانی تقسیم کرده و عدد بدست آمده را بعنوان ضریب آنی معرفی می کنند. یک واژه دیگر در این زمینه وجود دارد که به آن Aggregate Immediacy Index می گویند و نشان دهنده تعداد دفعات سایتیشن یک مقاله در بازه زمانی یکساله در یک رشته یا حوزه علمی مشخص است. انتقادهای زیادی از طرف پژوهشگران به این فاکتور ارزیابی در ژورنال ها وارد می شود چرا که در این بازه زمانی یکساله، ژورنال هایی که تعداد دفعات بیشتری اقدام به داوری و چاپ مقاله می کنند شانس بیشتری برای افزایش تعداد سایتیشن مقالات به وجود می آورند. همچنین مقالاتی که در اوایل بازه زمانی یکساله موفق به گرفتن پذیرش و چاپ می شوند شانس بیشتری برای Immediacy Index خواهند داشت نسبت به مقالاتی که در اواخر این بازه زمانی به چاپ می رسند. بنابراین می توان گفت این معیار ارزیابی مقالات یک فاکتور متغیر متناسب با شرایط زمانی است.

Citing Half Life

Citing Half Life به نیمه عمر تعداد سایتیشن های یک ژورنال در طول یک دوره مشخص در سایت JCR اطلاق می شود. سایت JCR معمولا ژورنال ها را بر اساس تعداد سایتیشن هایشان در یک بازه زمانی مشخص دسته بندی و تقسیم و می کند و این بازه زمانی ممکن است بین 4 تا 10 سال باشد. Citing Half Life نشان می دهد که تعداد سایتیشن های مقالات طی سالهای مختلف چگونه افزایش یا کاهش یافته است. برای مثال فرض کنید نیمه عمر سایتیشن یک ژورنال در سال 2020 از طرف سایت JCR تقریبا 9 سال اعلام می شود. این بدین معنا است که نیمی از تعداد سایتیشن های این ژورنال بین سالهای 2011-2020 انجام گرفته است و نیمی دیگر بین سالهای 2002-2011 بوده است. شاید برای شما به عنوان پژوهشگر این سوال پیش بیاید که Citing Half Life چه کاربردی دارد و چطور می توان از آن برای انتخاب ژورنال استفاده کرد. یکی از مزایای این اطلاعات این است که به شما اجازه می دهد میزان بازدید، کیفیت مقالات، اعتبار یک ژورنال و احتمال سایتیشن مقاله خودتان را در صورت چاپ تخمین بزنید. ژورنال هایی که Citing Half Life بالاتری دارند از نظر میزان بازدید، ارجاعات و احتمال سایتیشن برای انتخاب مناسب تر خواهند بود چرا که مدت زمان بیشتری توانسته اند با مقالات و محتوای خودشان توجهات را جلب کنند. البته این اطلاعات بیشتر برای مسئولان کتابخانه ها که قصد همکاری با ژورنال ها را دارند مناسب است تا پژوهشگران که تنها نگرانی سابمیت یک مقاله را دارند.

Book Chapter

Book Chapter Publication به معنای نگارش و گردآوری یک پژوهش و انتشار آن در قالب یک بخش از کتاب است. شخصی که قصد دارد یک بخش از یک کتاب را چاپ کند باید گام به گام پیش رفته و برخلاف چاپ مقاله هر مرحله را به دقت بررسی نماید. در مرحله اول پژوهشگر باید به سایت ژورنال مورد نظر خود مراجعه کرده و در بخش Series by Subject area حوزه مورد نظر خودش را انتخاب کند. در مرحله بعد شخص باید چکیده پژوهش را برای سردبیر ژورنال ارسال نماید. در صفحه اصلی هر Series by Subject area یک بخش به عنوان ارتباط با سردبیر وجود دارد که پژوهشگر میتواند از طریق آن اطلاعات پژوهش خودش را برای سردبیر ارسال کند و درخواست بررسی تحقیق برای بخش مورد نظرش را بنماید. در نهایت پس از اینکه چکیده تحقیق مورد تایید سردبیر قرار گرفت، یک ساختار استاندارد برای تدوین و آیین نگارش برای وی ارسال می شود که باید کار پژوهشی خود را در قالب یک فصل کتاب در بیاورد و پس از نهایی شدن سابمیت کند. یکی از مشکلات اصلی Book Chapter Publication پیدا کردن ژورنال مناسب و طولانی بودن فرآیند چاپ یک فصل از کتاب نسبت به چاپ مقاله است.

 

IF= Impact factor

Impact Factor یا IF که به آن ضریب تاثیر نیز گفته می شود، نشانگر نسبت تعداد سایتیشن ها به تعداد مقالات چاپی در یک ژورنال است. این فاکتور معمولا توسط الگوریتم های طراحی شده در سایت JCR مشخص شده و به ژورنال های مختلف تعلق می گیرد. ایمپکت فاتور یا ضریب تاثیر برای اولین بار توسط یوجین گارفیلد موسس سازمان (ISI (Institute for Scientific Information طراحی شد و بعدها توسط موسسه Thomson Reuters و JCR برای دسته بندی ژورنال ها مورد استفاده قرار گرفت. نحوه محاسبه ضریب تاثیر به این شکل است که برای بدست آوردن Impact Factor در سال جاری اطلاعات مربوط به سایتیشن مقالات و تعداد مقالات چاپی در دوسال قبل را بررسی و محاسبه کرده و عدد Impact Factor را استخراج می کنند. برای مثال فرض کنید سایت JCR می خواهد ضریب تاثیر یک ژورنال را برای سال 2020 محاسبه کند. در این روش ابتدا تعداد سایتیشن ها به مقالات این ژورنال را در سالهای 2019 و 2018 بدست آورده و بر تعداد مقالات چاپ شده در این ژورنال بین سال های 2018 و 2019 تقسیم می کند و از این طریق Impact Factor را بدست می آورد. ژورنال هایی که ضریب تاثیر بالاتر از 1 دارند نشان می دهند که تعداد سایتیشن های بالاتری نسبت به مقالات چاپ شده در دو سال متوالی داشته اند و همین موضوع بیانگر اعتبار و کیفیت بالای مقالات چاپ شده در ابن ژورنال خواهد بود.

ادامه مطلب

5 - Year IF

ایمپکت فاکتور یا ضریب تاثیر 5 ساله که به آن 5-year IF نیز گفته می شود، یک معیار بین المللی ارزیابی ژورنال ها است که توسط سایت JCR برای محاسبه تعداد سایتیشن های یک ژورنال مورد استفاده قرار می گیرد. همانطور که پیشتر بیان کردیم برای محاسبه Impact Factor یک ژورنال، تعداد سایتیشن های مقالات آن را در دو سال اخیر بر تعداد مقالات چاپ شده در این ژورنال در همین بازه زمانی مشخص تقسیم کرده و ضریب تاثیر را بدست می آوریم. اما برای اینکه بتوان این ضریب را بصورت دقیق تر و بنیادی تر در ژورنال ها مورد بررسی قرار داد، کارشناسان JCR از یک فاکتور دیگر به نام 5-year IF استفاده می کنند. بر اساس این فاکتور تعداد سایتیشن ها به مقالات یک ژورنال طی 5 سال اخیر محاسبه شده و بر تعداد مقالات چاپ شده در همین ژورنال طی بازه زمانی تعیین شده، تقسیم می شوند. برای مثال فرض کنید سایت JCR قصد دارد برای یک ژورنال در سال 2020 مقدار 5-year IF را محاسبه کند. در این روش ابتدا تعداد سایتیشن ها به مقالات این ژورنال طی سالهای 2015 تا 2019 محاسبه کرده و بر تعداد مقالات چاپ شده در این ژورنال بین سال های 2015 تا 2019 تقسیم می کند. نتیجه بدست آمده نشان دهنده 5-year IF یک ژورنال برای سال 2020 است و هرچه این عدد بزرگتر از 1 باشد، نشانگر اعتبار و کیفیت بالای مقالات چاپ شده در ژورنال مورد نظر خواهد بود.

DOI=Digital Object Identifier

DOI مخفف کلمه Digital Object Identifier به معنای "شناسه دیجیتالی مقاله" است و شامل یک سری از کدها، حروف، اعداد و سمبل ها دائمی می شود که به یک مقاله چاپ شده اختصاص داده می شوند. این شناسه برای هر مقاله بصورت کاملا منحصر به فرد و اختصاصی طراحی شده و به فرآیند ترکینگ مقالات کمک می کند. فرآیند ترکینگ (Tracking) یا رهگیری مقالات بسیار با اهمیت بوده و کاربردهای گسترده ای دارد. به واسطه این فرآیند شخص مخاطب براحتی می تواند اطلاعات یک مقاله را استخراج کرده و مورد استفاده قرار دهد و همچنین پژوهشگران از آن برای سایتیشن مقاله استفاده می کنند. این پایگاه اطلاعاتی وسیع که در سایت doi.org در دسترسی عموم قرار دارد به نوعی یک منبع بسیار عظیم است که در آن لیستی از مقالات و کتاب های چاپ شده در ژورنال های مختلف و در زمان های مختلف آرشیو شده اند. یکی دیگر از مزایای این سیستم این است که چنانچه برای سایت ژورنال یا مجله منتشر کننده مقالات و کتاب های الکترونیکی مشکلی ایجاد شود باز هم این مقالات قابل رهگیری و شناسایی خواهند بود. شناسه DOI در سایت ژورنال و در فرمت آنلاین و در فایل pdf مقاله قابل تشخیص بوده و معمولا نیازی به مراجعه به سایت doi.org وجود ندارد.

 

Plagiarism

Plagiarism یا سرقت ادبی به معنای استفاده از یک مقاله، محتوا یا پژوهش بدون توجه به حقوق صاحب اثر است. زمانی که یک شخص از ایده، متن، تصویر، فایل صوتی یا هر گونه اثر ادبی و هنری شخصی دیگری در کار خودش استفاده کرده و اسمی از صاحب اثر ذکر نمی کند، به این وضعیت سرقت ادبی یا Plagiarism می گویند. اگر چه هیچگونه جریمه قانونی و قضایی برای سرقت ادبی در نظر گرفته نشده است ولی برخی از ژورنال ها با مقالات علمی که در آن Plagiarism وجود داشته باشد به شدت برخورد می کنند و حتی ممکن است تا چندین سال شخص نویسنده را از چاپ مقاله منع کنند. یکی از موارد شایع سرقت ادبی در مقالات، استفاده از متون ادبی سایر نویسندان بصورت کاملا یکسان با منبع اصلی است که در این حالت شخص متن مقاله خودش را از متون سایر مقالات کپی کرده و در پژوهش خود قرار می دهد. این نوع از سرقت ادبی در ژورنال ها به وسیله نرم افزارهای پیشرفته و حساس به Plagiarism مانند Ithenticate مورد بررسی قرار گرفته و در صورتی که میزان سرقت ادبی بیش از حد استاندارد و مورد تایید ژورنال باشد، مقاله شخص ریجکت می شود. معمولا میزان سرقت ادبی کشف شده در مقالات که میتواند مورد قبول ژورنال ها باشد مقداری کمتر از 15% از کل متن مقاله است.

Data Fabrication

Data Fabrication یا داده سازی اصطلاحی است که به ساختن و ایجاد اطلاعات و نتایج مغایر با واقعیت توسط یک پژوهشگر در فرآیند تحقیق اطلاق می شود. همانطور که پیشتر توضیح دادیم، تعریف Data Fabrication با مفهوم Data Falsification متفاوت است و به موضوعات و مفاهیم متفاوتی در فرآیند دستکاری داده ها اشاره دارد. در فرآیند Data Falsification شخص پژوهشگر فرآیند جمع آوری اطلاعات و تحقیقات میدانی و کتابخانه را به درستی انجام داده است اما نتایج بدست آمده و داده های اولیه گردآوری شده را با هدف ارائه یافته ها و دستاوردهای دلخواه و متفاوت با واقعیت دستکاری کرده و تغییر می دهد. اما در فرآیند Data Fabrication شخص پژوهشگر هیچگونه تحقیق میدانی، کتابخانه ای، آزمایشگاهی و غیره ای انجام نداده است و هیچگونه داده قابل اتکایی در دست ندارد و خودش شخصا شروع به تولید و ایجاد داده کرده و نتایج ساختگی بوجود می آورد که به آن در اصطلاح فارسی داده سازی می گویند. در بسیاری از محیط های علمی و آکادمیک، داده سازی یا Data Fabrication یکی از بالاترین سطوح تقلب و دستکاری در نتایج است که در صورت به اثبات رسیدن برای هر پژوهشگری در هر مقطع علمی و دانشگاهی که باشد به معنای پایان فعالیت های وی خواهد بود.

Data Falsification

فرآیند دستکاری در داده های اولیه یک تحقیق با هدف تغییر نتایج را Data Falsification می گویند. از نمونه های بارز دستکاری داده ها یا Data Falsification می توان به موارد زیر اشاره کرد: دستکاری داده ها و خروجی های نرم افزار SPSS، ارائه گزارشات متفاوت و در تضاد با رویدادهایی که رخ داده اند، ارائه توضیحات در مورد فرآیندهای پژوهشی بگونه ای متفاوت و مغایر با واقعیت در مرحله توزیع پرسشنامه یا انجام مصاحبه. Data Falsification یکی از عوامل بسیار حساسیت برانگیز برای ژورنال ها محسوب می شود که در صورت کشف و شناسایی توسط داوران و یا سردبیر ژورنال به سرعت موجب ریجکت مقاله شده و محرومیتهایی را برای نویسنده در پی خواهد داشت. دلیل اصلی ژورنال ها برای این کار این است که داده سازی و یا دستکاری داده ها موجب ارائه نتایج اشتباه به مخاطبان شده و سردرگمی آنها را در پی خواهد داشت. فرآیند شناسایی و کشف داده های دستکاری شده در مقالات بسیار کار پیچیده و زمانبری است و نیاز به پیاده سازی و اجرای روش های مختلفی دارد. یکی از این روشها که داوران در زمان ارزیابی مقاله از آن استفاده می کنند، شناسایی وجود یا عدم وجود هرگونه مغایرت در مقاله است. چنانچه بین فرضیات، سوالات، مدل تحقیق، پرسشنامه، ابزار و نحوه جمع آوری داده ها و در نهایت نتایج یک تحقیق مغایریت قابل ملاحظه ای وجود داشته باشد، موجب ایجاد حساسیت در داوران شده و احتمال Data Falsification مطرح می شود.

Surfing

واژه Surfing به معنای "موج سواری" است که در دنیای اینترنت و کاربران مجازی به آن Web surfing یا وبگردی اطلاق می شود. با توجه به اینکه در این بخش بیشتر به دنبال معرفی واژگان علمی و آکادمیک مرتبط با مقالات علمی هستیم می توانیم بگوییم که این فرآیند شباهت زیادی به سایر بخش ها ندارد. بطور کلی زمانی که یک شخص بدون هیچگونه هدف مشخصی در فضای مجازی و وبسایت های مختلف شروع به جستجوی مطالب گوناگون به صورت کاملا تصادفی و بدون برنامه ریزی مشخص می کند، به آن وبگردی یا Web surfing می گویند. واژه surfing یک واژه عمومی است که در بسیاری از فعالیت های فراغتی دیگر نیز بکار برده می شود، برای مثال دیدن کانال های مختلف تلویزیونی بدون برنامه ریزی و هدف مشخص را TV-Channel Surfing یا گشتن کانالهای تلویزیونی میگویند یا مطالعه کتاب و دیدن فیلم بدون هدف، بصورت تصادفی و برای فراغت را اصطلاحا Surfing Book و Surfing film گفته می شود. بنابراین این نوع از فرآیند جستجو و گردآوری اطلاعات یا اصطلاحا surfing در فضای مجازی کاربردهای علمی و آکادمیک زیادی نمی تواند داشته باشد بلکه بیشتر یک فرآیند فراغتی و تفریحی محسوب می شود.

Browsing

به موقعیتی که گشت و گذار در فضای مجازی و وبسایت های مختلف با هدف مشخص انجام گرفته و فرد بداند برای چه منظوری در حال جستجو در اینترنت است، اصطلاحا Browsing گفته می شود. برخی از کاربران ممکن است مفهوم Browsing را با Searching اشتباه بگیرند که در ادامه در مورد تفاوتها و شباهتهای آن بیشتر صحبت خواهیم کرد. واژه Browsing در لغت به معنای چریدن است که متخصصان حوزه وب به فرآیند جستجو در اینترنت با هدف مشخص اما بدون برنامه را می گویند.  البته این واژه نیز مانند surfing یک عبارت عمومی بوده و در حوزه های مختلف نیز مورد استفاده قرار می گیرد و تنها مختص به حوزه وب نیست. برای مثال افرادی که قصد خرید از بازار را داشته اما محل مخصوصی را برای اینکار در نظر نگرفته اند و یا فعلا نیت قطعی برای خرید ندارند را در اصطلاح Window Shopping یا Market Browsing می گویند. یکی از شباهت های میان Browsing و Searching وجود هدف مشخص برای جستجو در فضای مجازی و اینترنت است. برای مثال زمانی که قصد دارید مقالات بازاریابی منتشر شده در سال 2020 را جستجو نمایید اما برنامه مشخصی برای آن ندارید و یا نمی دانید از کجا و چطور باید شروع کنید، در اصطلاح فنی متخصصان وب به این وضعیت Browsing گفته می شود که در حالت پیشرفته تر و در صورت وجود برنامه این شرایط به Searching ارتقا می یابد. 

Searching

واژه Searching یا جستجو کردن بالاترین سطح بررسی و پیدا کردن موضوعات مختلف در فضای مجازی و اینترنت است که در آن کاربر هم هدف مشخصی از گشت و گذار در اینترنت دارد و هم برنامه مشخص برای اینکار تعیین کرده است. همانطور که پیشتر در مورد واژه های Surfing و Browsing در حوزه وب و اینترنت صحبت کردیم، اگر بخواهیم این موارد را از نظر کیفیت نتایج، هدفمندی و بهره وری مورد بررسی و اولویت بندی قرار دهیم. پایین ترین سطح گشت و گذار در اینترنت مربوط Surfing است که احتمال دستیابی به نتایج قابل قبول در آن ضعیف است، در رتبه بعدی Browsing قرار دارد که کمی هدفمندتر از وضعیت قبلی است و در نهایت بالاترین سطح کیفیت جستجو در اینترنت مربوط به Searching می باشد. هر پژوهشگر و نویسنده ای که قصد دارد مطالب و مقالات علمی با کیفیت بالا نگارش کند حتما می بایست یک برنامه و هدف مشخص برای گردآوری داده ها از اینترنت داشته باشد و اصطلاحا فرآیند Searching را برای گردآوری داده ها انجام دهد. برای مثال پژوهشگری که قصد دارد مقالات چاپ شده در حوزه بازاریابی در سال 2020 را دانلود کند و دقیقا میداند که برای اینکار باید به سایت Googlr Scholar مراجعه کرده و برنامه مشخصی در ذهن دارد که چه کلیدواژه هایی را سرچ کند در اصطلاح فنی واژه Searching به فعالیت این اطلاق می شود.

 

Referencing

Referencing یا رفرنس دهی به فرآیندی اطلاق می شود که در آن شخص نویسنده در صورت بهره گرفتن از ایده، اثر و یا متون سایر نویسندگان اقدام به آوردن نام خالقان این اثرها در متن خودش می کند. فرض کنید شما به عنوان یک پژوهشگر در حال نگارش یک مقاله هستید و ممکن است از هر گونه فایل چاپی یا الکترونیکی، متن، کلیپ ویدئویی، کلیپ صوتی، ایده و یا محتوای تولید شده توسط شخص دیگری در پروژه تان استفاده کنید. در این حالت برای رعایت حقوق کپی رایت و احترام به مالک حقوقی این آثار، شما وظیفه دارید که نام خالقان آن را در پژوهش تان ذکر کنید. به این فرآیند در اصطلاح Referencing یا رفرنس دهی می گویند. به طور کلی انواع مختلفی از رفرنس دهی بسته به نوع و ماهیت هر اثر وجود دارد اما در این بخش بیشتر به رفرنس دهی متون علمی و آکادمیک اشاره خواهیم کرد که در اصطلاح به آن Scholarly Referencing یا رفرنس دهی پژوهشی گفته می شود. این نوع از رفرنس دهی به این دلیل پژوهشی یا محقق-محور است چون منابعی که شما در فرآیند نگارش مقاله تان مورد استفاده قرار می دهید به احتمال بسیار زیاد منابع کاملا علمی و آکادمیک بوده و حاصل یک فرآیند تحقیقاتی سازمان یافته هستند. رفرنس دهی پژوهشی به سه دسته کلی تقسیم می شود: سیستم رفرنس دهی ونکوور (Vancouver System)، سیستم رفرنس دهی پرانتزی (Parenthetical Referencing System) و سیستم رفرنس دهی سایتیشن-اسمی (Citation-Name System) که از این میان سیستم رفرنس دهی پرانتزی یا Parenthetical Referencing System محبوب ترین و پرکاربردترین سیستم رفرنس دهی پژوهشی محسوب می شود.

 

WOS

سایت WOS یا Web of Science یک پایگاه علمی بسیار معتبر جهانی است که امکان دسترسی به تعداد بسیار زیادی از مقالات و داده های علمی در سراسر جهان را برای مخاطبان و پژوهشگران فراهم می کند. این پایگاه بسیار معتبر بین المللی توسط موسسه اطلاعات علمی (Institute for Scientific Information) یا همان ISI مدیریت می شود که پیشتر زیر نظر موسسه Thomson Reuters قرار داشت و در حال حاضر با عنوان Clarivate Analytics شناخته می شود. سایت WOS اطلاعات و مقالات علمی بیش از 256 رشته و گرایش مختلف در حوزه علوم تجربی، علوم اجتماعی، هنر و علوم انسانی را پوشش می دهد. بر اساس آمار بدست آمده از مقالات منتشر شده در ژورنال های زیر نظر WOS در سال 2014 چیزی بالغ بر 90 میلیون مقاله در پایگاه ها و ژورنال های زیر نظر آنها از زمان آغاز بکار این موسسه تا کنون به چاپ رسیده و وجود دارد. همچنین آمار بدست آمده از پایگاه WOS در سال 2017 نشان می دهد که بیش از 12000 مجله با ایمپکت فاکتور بالا و بیش از 160000 ژورنال کنفرانسی زیر نظر این موسسه فعالیت می کنند.

ISSN

شماره سریال استاندارد بین المللی یا (ISSN (International Standard Serial Number یک شماره هشت رقمی یکتا است که توسط موسسه بین المللی ISSN به مقالات و کتابهای منتشر شده اختصاص داده می شود. اهمیت این شماره از این نظر است که بتوان مقالات و کتابهای چاپ شده ای که عنوان تقریبا مشابهی دارند را به راحتی از هم متمایز کرده و رهگیری نمود. این سیستم کدگذاری برای اولین بار توسط سازمان بین المللی استاندارد یا ایزو در سال 1971 طراحی شد و یک کمیته معتبر زیر نظر ایزو با عنوان TC46/SC9 مسئولیت اختصاص شماره های ISSN را بر عهده گرفت. این شماره سریال یکتا و متمایز در شرایطی که محصول در پلتفرم های مختلفی انتشار پیدا کند، یک اختلاف جزئی در کد ISSN بوجود می آید که محصول مورد نظر برای خواننده قابل تشخیص باشد. برای مثال محصولی که در پلتفرم چاپی در دسترس عموم قرار می گیرد، کد آن به شکل (Print ISSN (P-ISSN خواهد بود و همچنین محصولی که در قالب الکترونیکی در اختیار عموم قرار گرفته است کد یکتای آن به شکل (Electronic ISSN (E-ISSN است. بنابراین این کد یکتا کمک شایانی به مخاطبان در رهگیری و پیدا کردن کتاب ها و مقالات مختلف و مشابه در فضای وب خواهد کرد.

journal

منظور از Journal، کلیه نشریات علمی و دانشگاهی هستند که به صورت دوره ای اقدام به بررسی و چاپ مقالات علمی در زمینه ها و رشته های مختلف می کنند. ژورنال ها معمولا از نظر اعتبار بین المللی، استانداردهای داوری و چاپ مقالات به چندین دسته تقسیم می شوند. در این میان ژورنال های ISI با IF بالاتر از ارزش بیشتری برخوردار هستند که البته فرآیند چاپ و پذیرش مقاله در این ژورنالها بسیار دشوارتر است. بسیاری از ژورنال ها با توجه به سیاست های علمی که اتخاذ میکنند از نوع open-access بوده و بدون دریافت هزینه از ناشر و یا مخاطبان ژورنال اقدام به پذیرش و چاپ مقالات در نشریات شان می کنند.

Reject And Resubmit

فرآیند Reject and Resubmit بسیار شبیه به فرآیند Revise and Resubmit است. برخی از پژوهشگران با دیدن واژه Reject در فرآیند پذیرش و چاپ مقاله به کل نا امید شده و به دنبال ژورنال دیگری برای سابمیت مقاله شان می گردند. فرآیند Reject and Resubmit به این معنا است که مقاله شما به دلیل مشکلات ساختاری اساسی در مرحله اول ریجکت می شود اما بدلیل وجود اطلاعات ارزشمند توصیه می شود که بعد اعمال تغییرات، مجدداً آن را برای بررسی در ژورنال سابمیت کنید. به طور کلی فرآیند Reject and Resubmit نشان می دهد که مقاله شما موفق شده نظر داوران و یا سردبیر ژورنال را جلب کند اما پیش از هرگونه ارزیابی تخصصی تر ضروری است که اصلاحات و تغییرات اساسی در آن ایجاد شود. اصلی ترین تفاوت این فرآیند با Revise and Resubmit بحث زمانبندی برای اصلاحات و سابمیت مجدد است. در حالت Reject and Resubmit سردبیر ژورنال زمان مشخصی را برای نویسنده تعیین نمی کند چرا که عقیده دارد مقاله او نیاز به اصلاحات جدی داشته و این تغییرات باید در طول زمان ایجاد شود و قصد ندارد کار تحقیقاتی نویسنده با عجله و بی دقتی همراه کند اما در حالت Revise and Resubmit به دلیل اینکه تعداد اصلاحات معمولا کمتر و ساده تر است یک محدودیت زمانی برای نویسنده مشخص می شود که وی را ملزم می کند قبل از اتمام زمان تعیین شده اصلاحات را انجام داده و کارش را برای داوری تخصصی تر سابمیت کند. 

Resubmit

ارسال مجدد مقاله به ژورنال بعد از اعمال اصلاحات توسط نویسنده را Resubmit می گویند. معمولا زمانی که داوران مقاله شما را بررسی میکنند ممکن است نقاط ضعف و منفی زیادی را در آن پیدا کنند ولی با توجه به اینکه مقاله شما از اطلاعات ارزشمند و با اهمیتی برخوردار است آن را ریجکت نمیکنند و از شما درخواست اصلاح مقاله را می نمایند. در این شرایط معمولا داوران لیستی از مشکلات مقاله را به نویسنده ارائه کرده و اصطلاح Revise and Resubmit را بکار می برند. این موضوع نشان می دهد که داوران دید مثبتی نسبت به مقاله شما داشته و قصد دارند آن را در ژورنال مورد نظر پذیرش و چاپ کنند. یکی از موضوعات بسیار مهمی که قبل از Resubmit باید به آن توجه کنید، اعمال دقیق نکاتی است که توسط داوارن بیان شده است و معمولا توصیه می شود کامنت ها را به دقت مطالعه کرده و یه لیست برای خودتان تهیه کنید. برای مثال ممکن است پژوهش شما در بخش مقدمه دارای اشکالاتی باشد که بصورت دقیق توسط داوران بیان شده است و اگر شما یکی از این موارد را به صورت نادرست اعمال کنید و یا از قلم بیاندازید قطعا شانس چاپ پژوهش تان کاهش خواهد یافت. پس از بررسی و مطالعه موارد مطرح شده توسط داوران، اگر با موردی آشنایی ندارید حتما از یک متخصص کمک بگیرید. در نهایت قبل از Resubmit سعی کنید کنترل و بررسی نهایی مقاله را انجام داده و در صورت وجود مشکل آن را برطرف کنید.

submit

 به طور کلی منظور از Submit مقاله، فرآیند ارائه فایل word یا pdf مقاله به ژورنال مورد نظر برای انجام فرآیند مقدماتی بررسی و داوری مقاله است. بسیاری از ژورنال های معتبر این امکان را در اختیار نویسندگان قرار میدهند تا از طریق یک پنل کاربری بصورت آنلاین ثبت نام کرده و مقاله خودشان را بارگزاری کنند. از این طریق نویسنده مقاله به راحتی می تواند فرآیند های مربوط به داوری و پذیرش را بصورت لحظه ای پیگیری کند. و اما برخی دیگر از ژورنال ها با ارائه یک نشانی ایمیل در بخش Instruction for Authors از نویسندگان مقاله می خواهند تا بعد از رعایت آیین نگارشی و ادیت ادبی فایل مقاله را از طریق آدرس ایمیل به سردبیر ژورنال ارسال کنند تا مورد بررسی و داوری قرار بگیرد.

submitted

زمانی که پیش نویس مقاله شما با موفقیت در ژورنال مورد نظر بارگزاری شده و فرآیند داوری آن آغاز شود اصطلاحاً به این مرحله از فرآیند چاپ مقاله Submitted می گویند. در برخی مواقع این فرآیند بسیار ساده و آسان بوده و از طریق ارسال ایمیل انجام می شود و در سایر موارد شما باید فایل مقاله را بصورت آنلاین در سایت بارگزاری کنید که در این حالت فرآیند کمی دشوارتر می شود. به همین دلیل توصیه می شود قبل از شروع فرآیند سابمیت مقاله به ژورنال مورد نظر مراجعه کرده و دستورالعمل مربوط به سابمیت را به دقت مطالعه کنید. یکی دیگر از موضوعاتی که حتما باید به آن توجه داشته باشید بررسی کامل و دقیق مقاله پیش از سابمیت است. چرا که بعد از سابمیت مقاله اگر تغییراتی در Data, Methodology, Co-author ایجاد شود، ممکن است مشکلاتی را برای شما به همراه داشته و موجب ریجکت مقاله تان شود.

اصطلاح شناسی ژورنالها برای مقالات

شاید یکی از دشوارترین و زمانبرترین فرآیندها برای دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری، نگارش مقاله، ویرایش آن، انتخاب ژورنال هدف، سابمیت پژوهش و در نهایت کسب پذیرش یا اکسپت برای چاپ آن باشد. در این سرفصل سعی میکنیم شما را با اصطلاحات رایج در مورد نگارش، سابمیت و مراحل داوری، چاپ و پذیرش در ژورنال ها بیشتر آشنا کنیم، اما پیش از آن توضیحاتی را در مورد نحوه نگارش و چگونگی سابمیت مقاله برای بالا بردن شانس پذیرش و چاپ به شما عزیزان ارائه خواهیم کرد.

آزمونهای بین المللی     پایگاه های علمی

تفاوت short communication و letter to the editor

نامه‌ای به ویراستار (letter to the editor) وسیله ارتباطی بین نویسنده مقاله و خواننده یک مجله را فراهم می‌کند و امکان ادامه گفتگو در مورد محتوای مجله را فراهم می‌کند.

یک ارتباط کوتاه (short communication) باید شرح مختصری اما کامل از یک تحقیق باشد که در مقاله بعدی گنجانده نخواهد شد. باید به‌اندازه یک مقاله کامل مستند باشد.

سایتیشن

قواعد و اصول افزایش سایتیشن

اصول و قواعد افزایش سایتیشن (Citation)، یک موضوع بحث برانگیز و بسیار مهم در محیط های اکادمیک و مقالات علمی است. تفاوتی ندارد که شما از چه کسی به عنوان مشاور و متخصص در مورد بحث سایتیشن و اصول مربوط به آن سوال کنید، در هر صورت جواب مشخص است هر چه تعداد سایتیشن ها بیشتر باشد، نتایج بدست آمده برای مقاله شما بهتر خواهد بود. توجه داشته باشید که در حال حاضر سایتیشن تبدیل به یک فاکتور بسیار مهم و اساسی در ارزیابی کیفیت مقالات، کیفیت نگارش، دستاوردهای کاربردی و میزان تخصصی بودن محتوای پژوهش شده است. افزایش سایتیشن نه تنها برای بهبود رزومه شخص نگارنده و تاکید بر کیفیت بالای مقاله مفید است بلکه برای ارتقای جایگاه علمی ژورنال نیز می تواند مفید باشد و میزان بازدیدها و ارجاعات به ژورنال را افزایش دهد. در سالهای اخیر روند رو به رشدی در میان ژرونال ها مشاهده می شود که سردبیران و داوران ترجیح می دهند موضوعات و مقالاتی را اکسپت داده و پذیرش کنند که شانس سایتیشن بالاتری داشته باشند و بتوانند میزان بازدید از ژورنال را به شکل قابل ملاحظه ای افزایش دهند. 
افیلیشن نویسی - رفرنس دهی - منابع معتبر

ادامه مطلب

افزایش احتمال سایتیشن

CITATION 1
سایتیشن یا استناد (Citation) به معنای تعداد دفعات ارجاع به یک منبع علمی است. برای این‌که این موضوع را برای شما شفاف‌تر کنیم، باید بگوییم سایتیشن یا استناد نشان می‌دهد که یک مقاله تا چه اندازه مورد توجه قرار گرفته و کاربردی است. جوامع دانشگاهی برای سایتیشن (Citation) یک معیار اندازه‌گیری مشخص می‌کنند که به آن شاخص استناد (Citation Index) می‌گویند. شاخص استناد یک نماد عددی است که نشان می‌دهد یک پژوهش تا چه اندازه در یک شاخه علمی مشخص مورد توجه سایر نویسندگان با موضوع مقالاتی مشابه قرار گرفته است و برای نویسندگان آن کاربردی و مفید می‌باشد.

برای مثال فرض کنید یک مقاله با موضوع "استراتژی‌های بازاریابی نوین" وجود دارد و شما به عنوان یک مخاطب بعد از مراجعه به سایت ژورنال چاپ کننده این مقاله و یا پایگاه Google Scholar در میابید که این مقاله بیش از 600 استناد دریافت کرده است. حال معنی این 600 استناد چیست؟ این بدین معناست که حداقل 600 پژوهش به چاپ رسیده در حوزه بازاریابی از این مقاله به عنوان رفرنس استفاده کرده‌اند و محتوای پژوهش آن‌ها به طور قابل توجهی برگرفته از این پژوهش رفرنس است.


یکی از مزایای عمده سایتیشن این است که مقالات با ارزش و با کیفیت را از مقالات با سطح کیفی پایین‌تر تفکیک می‌کند و به نویسندگان یک سیگنال حذف یا بهبود می‌دهد. سیگنال حذف یا بهبود به نویسندگان و پژوهشگران تازه‌کار یا کم‌کار این هشدار را می‌دهد که در دنیای رقابتی علم در صورتی که محتوای تحقیقات خود را از نظر کیفی و کاربردی بهبود ندهید در نهایت از جمع رقبا حذف خواهید شد.
برای نگارش یک مقاله ISI با کیفیت می‌توانید به بخش نگارش مقاله در همین سایت مراجعه نمایید و با اصول و استانداردهای مربوط به آن بیش‌تر آشنا شوید. به طور کلی سایتیشن یا استناد (Citation) مجموعه‌ای از رفرنس‌های درون متنی و بایبلیولوژی (Bibliology) را در یک پژوهش شامل می‌شود.
تمامی منابع و مراجع موجود در یک تحقیق می‌بایست مبتنی بر یک فرمت مشخص از رفرنس دهی باشند که معروف ترین آن‌ها عبارتند از APA, Oxford, Harvard, Vancouver و MLA که به کررات با توجه به درخواست ژورنال‌ها و حوزه‌های علمی مشخص مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر بخواهیم اهداف سایتیشن و علت انجام آن را تشریح کنیم می‌بایست آن را در 5 دسته کلی تقسیم بندی کنیم:

  • صداقت نویسنده: یکی از دلایلی که از شاخص سایتیشن استفاده می‌شود، این است که تفاوت یک مقاله معتبر و قابل استناد را با یک تحقیق غیر معتبر و غیر قابل استناد مشخص کند. معمولا به نویسندگان توصیه می‌شود در حوزه تحقیقاتی که در آن مشغول به کار هستند با مقالات پر استناد و به اصطلاح رفرنس آشنایی داشته‌باشند و با استفاده از این مقالات اعتبار علمی کار خودشان را بالا ببرند. این مقالات می‌توانند مهر تاییدی بر یافته‌های شخص نویسنده زده و تاییدی بر صداقت وی در پژوهش باشند. از طرف دیگر استفاده از این‌گونه مقالات در متن یک پژوهش نشان دهنده عدم وجود پلاجریسم یا سرقت ادبی است که به شکلی کاملا ناملموس در ذهن خواننده ایجاد می‌شود.

 CITATION 12

  • ایجاد ارتباط بین منابع مرتبط: یکی دیگر از اهداف سایتیشن یا استناد (Citation) این است که نویسندگان با علائق تحقیقاتی و پژوهشی یکسان را به یک‌دیگر متصل کرده و همچنین یک شبکه جامع از تحقیقات با عنوان‌های مشابه را به وجود بیاورد. برای مثال اگر موضوع توسعه پایدار (Sustainability) که یکی از عناوین جذاب در سال‌های اخیر است را در پایگاه علمی Google Scholar سرچ کنید مشاهده خواهید کرد که یکی از پر استنادترین و پرکاربردترین تحقیقات در این حوزه توسط دو دانشمند به نام‌های کیتز و کلارک (Kates and Clark) در سال 2001 بر روی موضوعی با عنوان "علم توسعه پایدار" انجام گرفته است که در آن بیش از 3200 سایتیشن وجود دارد که توانسته است یک شبکه بسیار گسترده و جامع از تحقیقات و نویسندگان علاقه‌مند به این حوزه را گرد هم بیاورید.

  • فراهم آوردن منابع برای مخاطب: یکی دیگر از اهداف سایتیشن این است که بتواند بسیاری از منابع پرکاربرد و مهم را برای بررسی‌های بیشتر در اختیار خوانندگان قرار دهد. شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که بعد از مطالعه یک مقاله جذاب در یک حوزه علمی به سرفصل اصلی آن علاقه مند شده و قصد دارید پژوهش‌های بیشتری را با عناوین مرتبط به آن مورد بررسی و ارزیابی قرار دهید. یکی از فواید و اهداف اصلی سایتیشن و استناد این است که بتواند منابع معتبر بیش‌تری را به خواننده معرفی کند تا در صورت علاقه مندی وی به مطالعه بیش‌تر در این حوزه، به‌راحتی به رفرنس‌های معتبر دسترسی داشته باشد.

  • تاثیر مثبت در ادراک مخاطب: یکی دیگر از عواملی که هر نویسنده در زمان نگارش به دنبال آن است، ایجاد تاثیر مثبت در خواننده است. هر نویسنده و پژوهش‌گری با این هدف دست به نگارش یک مقاله علمی یا یک پژوهش میزند که در نهایت کار وی مورد توجه و استقبال همگان قرار گرفته و تاثیرگذار باشد. چنانچه شخص با استفاده از رفرنس‌های معتبر بتواند اعتبار کار پژوهشی خود را بالا ببرد و این تاثیر مثبت را به شکل غیر مستقیم در مخاطب ایجاد کند در نهایت کار ممکن است کار پژوهشی او نیز سایتیشن بالایی دریافت کند.

 CITATION 6

  • ایجاد تمایز بین پژوهش‌ها: و در نهایت مهم‌ترین و اصلی‌ترین هدف از سایتیشن این است که بتوان بین مقالات مختلف تمایز ایجاد کرده و پژوهش‌های علمی و کاربردی را از پژوهش‌های ساده و غیر کاربردی تفکیک کنیم. این موضوع علاوه بر برجسته کردن نام نویسنده یک تحقیق، تاثیر بسیار زیادی در اعتبار ژورنال چاپ کننده مقاله نیز خواهد داشت.

مقالات مختلف به طبع عنوان مورد نظرشان ممکن است از طیف وسیعی از محتوا در کتاب، سایت، روزنامه یا حتی مصاحبه به عنوان منبع استفاده کنند. به طور کلی 5 دسته از منابع وجود دارد که نویسندگان می‌توانند از آن‌ها به عنوان منبع‌ رفرنس در کارهای پژوهشی خودشان استفاده کنند.
برای فراهم آوردن اطلاعات سایتیشن هر یک از این منابع فرآیند نگارشی استاندارد و اختصاصی وجود دارد که در ادامه در مورد هر یک از آن‌ها بیشتر صحبت خواهیم کرد. اما توجه داشته باشید که در زمان رفرنس دهی چند فاکتور مهم و اصلی وجود دارد که در تمامی منابع یکسان است:
تاریخ چاپ ، نام نویسنده، عنوان پژوهش استفاده شده و محل دسترسی به این پژوهش که در صورت ناقص بودن هر یک از این اطلاعات نهایتا فرآیند سایتیشن دچار مشکل خواهد شد. البته با توجه به روش های مختلف رفرنس دهی که پیش‌تر در مورد آن صحبت کردیم ممکن است ترتیب قرار گیری فاکتورها کمی متفاوت باشد.

در زمان سایتیشن ترتیب ارائه محتوا در منابع مختلف متفاوت است که به شرح زیر می‌باشد:

  • کتاب: نام نویسنده، تاریخ چاپ، عنوان کتاب، انتشارات و صفحات مورد نظر (چنانچه از نسخه الکترونیکی یک کتاب استفاده می‌کنید می‌توانید لینک یا ISSN آن را ذکر کنید.)
  • ژورنال: نام نویسنده، سال چاپ، عنوان مقاله، ژورنالی که مقاله در آن به چاپ رسیده و شماره صفحات (برای دسترسی سریع‌تر مخاطب می‌توانید لینک و یا آدرس DOI را ارائه کنید.)
  • روزنامه: نویسنده، عنوان مقاله، نام روزنامه‌ای که مقاله در آن به چاپ رسیده است، صفحات مورد نظر و تاریخ چاپ.
  • وبسایت: نویسنده، زمان انتشار، عنوان مقاله و آدرس اینترنتی یا URL مطلب ارائه شود.
  • مصاحبه: نام مصاحبه شونده، زمان انجام مصاحبه و نوع مصاحبه (برای مثال مصاحبه شخصی یا کنفرانسی)

در کنار اطلاعاتی مانند نام نویسنده، نام انتشارات، سال چاپ و غیره در زمان سایتیشن که با توجه به فرمت رفرنس دهی می‌تواند ترتیب متفاوتی داشته باشد، معمولا روش‌های دیگری نیز برای استناد در منابع مختلف وجود دارد. برای مثال در رفرنس‌دهی کتاب‌ها علاوه بر اطلاعات نویسنده و منبع می‌توان از (ISBN (International Standard Book Number نیز استفاده کرد.
ISBN یک شماره منحصر به فرد 10 تا 13 رقمی است که توسط موسسه ISBN به تمامی کتاب‌های به چاپ رسیده به صورت الکترونیکی و نسخه هاردکپی اختصاص داده می‌شود. این شماره منحصر به فرد برای کتاب‌های چاپ شده قبل از سال 2007 یک شماره یکتا ده رقمی است و برای کتاب‌های به چاپ رسیده بعد از سال 2007 عدد مربوط به آن 13 رقمی خواهد بود.

كاربردهای سایتیشن

استفاده از سایتیشن علاوه بر ایجاد تمایز بین مقالات با کیفیت و ضعیف، قابلیت‌ها و کاربردهای بسیار دیگری دارد. از جمله:

  • سایتیشن این امکان را برای مخاطبان فراهم می‌کند تا به راحتی به منابع مورد نظرشان دسترسی داشته باشند.
  • سایتیشن با فراهم آوردن شبکه وسیعی از دسترسی‌ها می‌تواند ارجاعات قدیمی و نامشخص را اصلاح و تصحیح کند.
  • استناد به مقالات فرآیند جستجو و یافتن مقالات در یک حوزه علمی مشخص را برای مخاطبان تسهیل می‌کند.
  • در حال حاضر سایتیشن به یکی از بهترین معیارهای اندازه‌گیری و ارزیابی کیفیت مقالات علمی تبدیل شده است.
  • بسیاری از پایگاه‌های علمی برای دسته بندی و رتبه بندی ژورنال‌ها از کیفیت مقالات منتشر شده در این مجلات استفاده می‌کنند و یکی از شاخص‌های ارزیابی، شاخص استناد مقالات (Citation Index) است.
  • شاخص سایتیشن یکی از بهترین ابزارها برای شناسایی و استخراج مقالات و ژورنال‌های برتر در یک حوزه علمی و تخصصی ویژه است.
  • استناد یکی از ابزارهای کاربردی برای مشخص کردن H-Index و سابقه ارجاعات به مقاله برتر را فراهم می‌کند.
  • به دست آرودن اعتبار علمی و مطرح شدن شخص نویسنده در یک حوزه تخصصی که در نهایت منجر به شهرت ژورنال مورد نظر نیز خواهد شد.

روش های افزایش سایتیشن
حال که از مزایا و کاربردهای بسیار گسترده سایتیشن صحبت کردیم نوبت به آن رسیده است که شما را با چگونگی افزایش استناد به مقالات آشنا کنیم. از جمله راهکارهای افزایش سایتیشن (Citation) می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

یکی از فاکتورهایی که موجب افزایش سایتیشن مقاله شما می‌شود استفاده از منابع مرتبط یا Relevant Reference است. سعی کنید در رفرنس‌دهی متنی و پایانی از منابع مرتبط با موضوع و محتوای مقاله استفاده کنید.
بسیاری از محققان برای یافتن مقالات از واژگان کلیدی و موتورهای جستجو مانند Google Scholar استفاده می‌کنند. سعی کنید از کلمات کلیدی مرتبط با عنوان تحقیق در متن مقاله به کررات استفاده کنید تا بر اساس ویژگی‌های SEO مقاله شما جزء اولین گزینه‌های نمایشی باشد.
یکی دیگر از موضوعاتی که به SEO مقاله شما کمک میکند استفاده از کلمات کلیدی در بخش چکیده و عنوان تحقیق است. چرا که این دو مورد عمدتا بر روی صفحه اصلی سایت قرار گرفته و از طرف موتورهای جستجو به عنوان Heading and Meta Description شناخته می‌شوند. سعی کنید به دفعات از کلمات کلیدی مقاله در این دو بخش استفاده کنید.
نام و آدرس ایمیل یکسانی در بخش افیلیشن (Affliation) در تمامی مقالات داشته باشید. این موضوع موجب می‌شود که مخاطبان با جستجوی نام شما به‌راحتی به تمامی مقالاتتان دسترسی داشته و امکان سایتیشن آن‌ها بالا برود.
در ایمیل‌هایی که برای اساتید یا دانشجویان ارسال می‌کنید می‌توانید کد DOI یا ORCID را در بخش انتهایی ضمیمه کنید تا امکان بازدید و احتمال سایتیشن بالا برود.
اطمینان حاصل کنید که اطلاعات شما در مقاله درست است و همچنین بررسی دقیق اطلاعات مقاله در پایگاه‌های جستجو الزامی است.
متن مقاله را برای همگان در دسترس قرار دهید، بدین منظور و اگر مقاله شما در نشریات open-access چاپ نشده است، پیش نویس مقاله خود را که Accept شده است, در صورت داشتن مجوزهای کپی رایت ناشر، در معرض دید همگان قرار دهید.
داده‌ها و یافته‌های خود را به سایت‌های پر بازدید و مربوط به کار مقاله، به اشتراک بگذارید.
کار خود را در کنفرانس‌ها ارائه کنید.
از رسانه‌های اجتماعی استفاده کنید. پیوند به مقالات خود را در رسانه‌های اجتماعی (فیسبوک، توییتر، Academia.edu، ResearchGate، Mendeley) و صفحه پروفایل دانشگاهی خود را ارائه دهید.
کپی‌هایی از مقاله خود را به محققانی که ممکن است علاقه مند باشند، ایمیل کنید و یا یک وبلاگ یا یک وب سایت اختصاصی مربوط به پژوهش خود ایجاد کنید.
سابمیت - پذیرش و چاپ - پذیرش تحصیلی(Apply)

افزایش سایتیشن(2)

تعداد ارجاعات به یک مقاله را سایتیشن می‌نامند. ارجاع یا همان رفرنس‌دهی به این معنی است که یک محقق دیگر از مطالب مقاله شما استفاده کرده و به مقاله شما رفرنس دهد. هر چقدر تعداد سایتیشن یا استناد یا ارجاعات به یک مقاله بیشتر باشد نشان‌دهنده بالا بودن اعتبار آن مقاله است. به همین دلیل ایمپکت فاکتور یا عامل تاثیرگذاری که میزان ارجاعات را اندازه‌گیری می‌کند می‌تواند شاخص خوبی برای نشان‌دادن اعتبار یک ژورنال باشد. البته تعداد ارجاعات زمانی مشخص می‌شود که مقاله موردنظر در یک ژورنال معتبر به چاپ رسیده باشد. و رفرنس‌های داده‌شده آن مشخص باشد.

به کمک سایتیشن ارتباط مربوط به ارجاعات تمامی مقالات با یکدیگر مشخص می‌شود و نویسندگان متوجه می‌شوند که کدام مقالات جدید یا قدیمی می‌باشند و همچنین می‌توان اطلاعات بیشتری در مورد مطالبی که قبلا منتشر شده به دست آورد.

افراد می‌توانند مراجعی را که سایر نویسندگان در مقالات خود به چاپ رسانده‌اند پیگیری نمایند. سایتیشن، جایی که نمی‌توان از طریق کلمات کلیدی و حتی موضوع جستجو کرد، این امکان را فراهم می‌سازد تا از طریق روشی جستجو و آنالیز مقالاتی که قبلا به چاپ رسیده است انجام دهیم. سایتیشن به کاربران این امکان را می‌دهد تا در مورد ایمپکت ژورنال‌ها اطلاعاتی را بدست آورده و حوزه خاص فعالیت تحقیقاتی و انتشار خود را مشخص سازند.

كاربرد های سایتیشن

مقالاتی که مطلب مورد نظر را مورد ارجاع قرار داده اند به راحتی می یابد.

ارجاعات قدیمی و نامشخص را اصلاح می کند.

راه حلی مناسب برای جستجوی میزان استناد به یک مقاله است.

بررسی و ارزیابی مقالات علمی.

شاخص مستند برای رتبه بندی مجلات و ژورنال ها.

مشخص کردن بهترین مجلات در یک حوزه تخصصی.

بررسی پیشینه تحقیق هر حوزه علمی.

روش های افزایش سایتیشن
در مقاله خود، فقط ارجاعاتی داشته باشید که مربوط به موضوع مقاله باشد.
کلمات کلیدی مقاله خود را با دقت انتخاب کنید تا در هنگام جستجوی دیگر محققان، مقاله شما نیز جزو لیست ظاهر شود.
حتی الامکان از کلمات کلیدی مقاله در عنوان مقاله استفاده شود.
از یک فرم نوشتاری یکسان برای نام خود در تمام مقالات استفاده کنید زیرا یافتن شما را تسریع می کند، یک پیشنهاد اضافه کردن کد ORCID بعد از آدرس ایمیل است.
اطمینان حاصل کنید که اطلاعات شما در مقاله درست است و همچنین بررسی دقیق اطلاعات مقاله در پایگاه های جستجو الزامی است.
متن مقاله را برای همگان در دسترس قرار دهید، بدین منظور و اگر مقاله شما در نشریات open-access چاپ نشده است، پیش نویس مقاله خود را که Accept شده است, در صورت داشتن مجوز های کپی رایت ناشر، در معرض دید همگان قرار دهید.
داده ها و یافته های خود را به سایت های پر بازدید و مربوط به کار مقاله، به اشتراک بگذارید.
کار خود را در کنفرانس ها ارائه کنید.
از رسانه های اجتماعی استفاده کنید. پیوند به مقالات خود را در رسانه های اجتماعی (فیس بوک، توییتر، Academia.edu، ResearchGate، Mendeley) و صفحه پروفایل دانشگاهی خود را ارائه دهید.
کپی هایی از مقاله خود را به محققانی که ممکن است علاقه مند باشند، ایمیل کنید و یا یک وبلاگ یا یک وب سایت اختصاصی مربوط پژوهش خود ایجاد کنید.

شاخص کارداشیان

شاخص کارداشیان (K-Index)، به نام کیم کارداشیان، معیاری طنزآمیز از اختلاف بین نمایه رسانه های اجتماعی یک دانشمند و سابقه انتشار است. این معیار که توسط نیل هال در سال 2014 پیشنهاد شد، تعداد دنبال‌ کنندگانی را که یک دانشمند محقق در توییتر دارد با تعداد استنادهایی که برای کار بررسی شده خود دارند، مقایسه می‌کند. 

ادامه مطلب

قواعد افزایش سایتیشن

شیوه هایی برای افزایش سایتیشن

  • کلمات کلیدی مقاله خود را با دقت انتخاب کنید تا در هنگام جستجوی دیگر محققان، مقاله شما نیز جزو لیست ظاهر شود.
  • در مقاله خود، فقط ارجاعاتی داشته باشید که مربوط به موضوع مقاله باشد.
  • حتی الامکان از کلمات کلیدی مقاله در عنوان مقاله استفاده شود.

الزویر - اسکوپوس - پاب مد

ادامه مطلب