حسابهای کاربری معروف پژوهشگران
1-حساب کاربری اورکید
اگر خوانندگان نتوانند اثر شما را پیدا کنند یا شما را با فردی با نام مشابه اشتباه بگیرند، چه میشود؟ اگر یک دانشگاه، سرمایه‌گذار کمک مالی، یا کارفرمای بالقوه بخواهد فهرست کامل انتشارات شما را ببیند چه میشود؟ چگونه آن اطلاعات را به سرعت به اشتراک می‌گذارید؟
شناسه ORCID کوتاه شده نام Open Researcher & Contributor ID به معنای پژوهشگر و مشارکت‌کننده آزاد استو فرصتی منحصربه‌فرد برای حل مشکل ابهام نام نویسنده ارائه میدهد.
در اصل شناسه‌ای كه سايت ORCID در اختيار پژوهشگران قرار میدهد يك شناسه ديجيتالي 16 رقمي، منحصربه‌فرد و دائمي است كه مخصوص هر نويسنده می‌باشد. پايگاه ORCID به‌منظور برطرف كردن ابهامات نامهای مختلف يك نويسنده ايجادشده است. پژوهشگران با استفاده از شناسه ORCID میتوانند كارهاي تحقيقاتي، مقالات، گرانت ها و ... را تهیه کنند و رزومه خود را ثبت نمايند. پايگاه ORCID يك پايگاه رايگان است كه با ايجاد ارتباط با پایگاه‌های استنادي معتبري چون ISI و Scopus و Research ID امكان یکپارچه‌سازی و ادغام اطلاعات را تحت يك شناسه واحد فراهم میکند.
محققان به‌جای ارسال روزمه خود میتوانند شناسه ORCID خود را ارسال نمايند تا داوران و افراد ديگر با استفاده از اين كد وارد صفحه نويسنده شده و رزومه او را مشاهده نمايند. سيستم ORCID به گونه‌ای طراحی‌شده است كه با ژورنالها و سازمان‌های تأمین‌کننده بودجه هماهنگ است. بسياري از سازمان‌های تحقيقاتي و انتشارات، سيستم خود را با ORCID يكپارچه کرده‌اند. شناسه ORCID با سرعت در حال گسترش است و از حامی‌های مشهور آن میتوان به Nature،Science،Elsevier،Springer وWiley و ... اشاره نمود.[1]
ORCID که در سال 2012 راه‌اندازی شد، شناسه‌های الفبایی عددی منحصربه‌فردی را باهدف ارائه کنترل اختیاری برای نویسندگان در جوامع علمی و دانشگاهی در اختیار محققان قرار میدهد. با یک شناسه ORCID، نویسندگان میتوانند خود را از دیگران با نامهای مشابه یا یکسان متمایز کنند. برای مثال، دو جان ام. اسمیت را میتوان با اختصاص شناسه‌های ORCID مجزا از هم متمایز کرد که پیدا کردن آثار هر یک از آنها را بسیار آسان‌تر میکند. ORCID همچنین به سیستم‌های اطلاعاتی اجازه میدهد تا نویسندگان را بهتر شناسایی کرده و آنها را به هم ارتباط دهند. ORCID در درجه اول خود را به محققان و مؤسسات معرفی میکند. ORCID به محققان اجازه می دهد تا از شناسه های منحصر به فرد آن استفاده کنند و به مؤسسات اجازه می دهد تا به اعضای خود در نگهداری پروفایل کمک کنند. اخیراً، برخی از ناشران درخواست کرده‌اند که نویسندگان هنگام انتشار در مجلات خود یک شناسه ORCID را درج کنند تا ابهام‌زدایی نویسندگان از یکدیگر برای ناشر آسان‌تر شود. شناسه‌های ORCID همچنین در پایگاه‌های استنادی اصلی مانند Scopus، Web of Science و PubMed نمایه می‌شوند. [2]
وبسایت ORCID طرح بسیار ساده‌ای دارد. نوار جستجو در بالای سایت به کاربران این امکان را میدهد که محققانی را با شناسه‌های ORCID موجود جستجو کنند. انتخاب نماد چرخ‌دنده در کنار نوار جستجو، کاربران را به یک صفحه جستجوی پیشرفته هدایت میکند. از صفحه جستجوی پیشرفته، کاربران میتوانند بر اساس شناسه ORCID، نام، نام خانوادگی و کلمه کلیدی جستجو کنند. با جستجوی کلمه کلیدی، کاربران میتوانند محققانی را بیابند که در یک زمینه خاص کار میکنند یا آثاری در زمینه موضوعی خاص دارند. چنین جستجویی میتواند به‌ویژه برای افرادی که به دنبال همکاران هستند مفید باشد. صفحه نمایه یک محقق، تحصیلات، سوابق شغلی و آثار تألیفی محقق را نشان میدهد.
شناسه‌های ORCID برای محققان رایگان است و ثبت‌نام سریع و آسان است و به‌سادگی کاربران باید یک فرم ثبت‌نام کوتاه را پر کنند. یک شناسه ORCID با محقق مرتبط است، نه یک محل کار یا یک زمینه خاص. درنتیجه، شناسه‌های ORCID میتوانند محققان را در طول حرفه خود دنبال کنند. فهرست بندی همه آثار در یک مکان نیز میتواند مفید باشد و به دیگران امکان میدهد آثار محققان را در زمینه‌های مختلف و در قالب‌های مختلف ببینند.
محققان با پیوند دادن به نمایه‌های ORCID خود، مانند یک CV یا وبسایت شخصی، میتوانند به‌راحتی فهرست کامل آثار خود را به اشتراک بگذارند. ازآنجایی‌که شناسه برای یک فرد منحصربه‌فرد است، همچنین اجازه میدهد تا آثار را قبل و بعد از تغییر نام ردیابی کنند که این یک مزیت بزرگ برای کسانی است که نام خود را در طول حرفه خود تغییر میدهند. یکی از مزایای اصلی شناسه‌های ORCID، مجموعه وسیعی از آثاری است که محققان میتوانند به نمایه‌های خود اضافه کنند، ازجمله مقالات، خبرنامه‌ها، پوسترهای کنفرانس، سخنرانی‌ها، ویدئوها، مجموعه‌های داده و بسیاری موارد دیگر. هر یک از این‌ها را میتوان به‌راحتی توسط محققان از طریق یک الگوی ساده ارائه‌شده در نمایه وارد کرد. علاوه بر این آثار، محققان میتوانند کمک‌های مالی و سایر وجوهی را که به آنها اعطاشده است، ثبت و نمایش دهند. محققان میتوانند تنظیمات نمایان بودن هر مورد فهرست‌شده در نمایه‌هایشان را برای اشخاص عمومی، مورد اعتماد (کسانی که به آنها اجازه داده است) یا خصوصی (فقط برای محقق قابل‌مشاهده) تغییر دهند. این تنظیمات در سمت راست هر استناد یا قطعه اطلاعاتی قرار دارند.
روش دریافت شناسه ارکید ORCID
برای ثبت‌نام در سایت ارکید ابتدا وارد آدرس اینترنتی orcid.org شوید.
برای شروع ثبت‌نام روی Register Now کلیک کنید.
در مرحله بعدی یک فرم ثبت‌نام نشان داده میشود که باید این فرم را پرکنید.
در اين بخش بايد اطلاعات شخصي (نام و نام خانوادگي، ايميل و پسورد) خود را وارد نماييد.
• توجه داشته باشيد در قسمت ايميل بهتر است ايميل آكادميك خودتان را وارد كنيد.
•رمز عبور شما نيز بهتر است شامل كاراكترهاي حرفي، عددي و نشانه‌ای باشد.
پس از ورود و ثبت‌نام در وبسایت ارکید به‌عنوان یک پژوهشگر علمی، یک کد یکتا برای مادام‌العمر به شما تعلق میگیرد. این کد در کل دنیا فقط مختص شماست. بعد از این هرکس این کد را در صفحات وب سرچ نماید به شما خواهد رسید. هیچ دو کد مشابهی وجود ندارد و شما با هیچ‌کس اشتباه گرفته نخواهید شد.
پس از ساخت حساب کاربری برای خود در سایت ORCID، حال شما یک صفحه مختص به خود در این سایت دارید که فقط خود شما امکان دسترسی و تغییر آن را خواهید داشت. دیگران با داشتن کد شناسایی شما در ارکید (ORCID) میتوانند بخش‌های علمی ثبت شده شما را ببینند.[3]
اورکید یک شناسه دیجیتالی ماندگار (ORCID iD) ارائه میدهد که یک شخص، مالک و کنترل کننده آن است به طوری که وی را از سایر محققان متمایز میکند. توسط این شناسه میتوان آیدی خود را با اطلاعات حرفه‌ای شخصی نظیر وابستگی ها، کمک‌های مالی ، نشریات، بررسی‌های همتا و موارد دیگر مرتبط کرد. شما میتوانید با استفاده از آیدی خود اطلاعات خود را با سایر سیستم‌ها به اشتراک بگذارید و اطمینان حاصل کنید که برای همه مشارکت‌های خود به رسمیت شناخته می‌شوید. همچنین این حساب موجب صرفه‌جویی در وقت و انرژی شده و ریسک بروز خطا را کاهش میدهد [4].
خلاصه
تمایز بین نویسندگان با نامهای مشابه یا ردیابی محققانی که نام خود را تغییر داده‌اند، موضوعی مداوم در قلمرو علمی و انتشاراتی بوده است. شناسه‌های ORCID به محققان، ناشران و سازمان‌ها روشی ساده و آسان برای ردیابی تاریخچه علمی کامل یک فرد ارائه میدهند. با درخواست ناشران شناسه‌های ORCID و پایگاه‌های استنادی که شناسه‌های ORCID را نمایه میکنند، داشتن شناسه ORCID برای کسانی که مایل به انتشار هستند جذاب‌تر میشود. صرف‌نظر از اینکه یک سازمان در عضویت سرمایه‌گذاری میکند، به دست آوردن یک شناسه ORCID ارزش وقت و تلاش یک محقق را برای ثبت‌نام و حفظ یک حساب رایگان دارد.
مراجع
[1] Cress PE. Why do academic authors need an ORCID ID? Aesthetic Surgery Journal 2019
[2] Sprague ER. ORCID. Journal of the Medical Library Association: JMLA 2017; 105(2):207.
[3] Haak LL, Fenner M, Paglione L, Pentz E, Ratner H. ORCID: a system to uniquely identify researchers. Learned publishing 2012; 25(4):259-264.
[4] https://orcid.org/.
