راهنمای نوشتن مقاله علمی: رویکردی گام به گام.
- توضیحات
- بازدید: 807
پس از تعیین سوال تحقیق، گام بعدی ترسیم ساختار مقاله است. اکثر مقالات علمی از قالب استانداردی که در اکثر آنها استفاده می شود (مقدمه، روشها، نتایج و بحث) پیروی میکنند، اگرچه ممکن است برخی تغییرات بسته به الزامات خاص مجله هدف، یا ماهیت تحقیق، وجود داشته باشد. بخش مقدمه باید اطلاعات زمینه ای را در مورد موضوع تحقیق ارائه کند، سؤال یا فرضیه تحقیق را به وضوح بیان کند و اهمیت مطالعه را توضیح دهد. بخش روشها، طراحی تجربی، روشهای جمعآوری دادهها و تکنیکهای تحلیلی مورد استفاده در مطالعه را بیان میکند. بخش نتایج، یافتههای تحقیق را عمدتا با استفاده از ترکیبی از متن، جداول و شکلها ارائه میکند. در نهایت، بخش بحث، یافته ها را در زمینه سؤال تحقیق تبیین میکند، آنها را با مطالعات قبلی مقایسه میکند و پیامدهای آنها را برای موضوع مطالعه پیش رو ، مورد بحث قرار میدهد.
قبل از اقدامات عملی در فرآیند نوشتن، جمع آوری و سازماندهی تمام اطلاعات و داده های لازم بسیار مهم است. این فرایند شامل بررسی اطلاعات آزمایشگاهی، نتایج تجربی، تجزیه و تحلیل های آماری، و ادبیات مربوطه است. ایجاد یک طرح کلی می تواند به ساختار منطقی اطلاعات کمک کند و اطمینان ایجاد کند که تمام نکات کلیدی پوشش داده شده است. نویسندگان همچنین باید مخاطبان هدف و الزامات خاص مجله ای را که قصد ارسال مقاله به آن را دارند، در نظر بگیرند، زیرا این امر بر سبک نگارش، سطح جزئیات و ارائه کلی مقاله تأثیر گذار است.
فرآیند نوشتن، معمولاً با تهیه پیشنویس بخش روشها، آغاز میشود، زیرا اغلب اوقات این بخش سادهترین بخش مقاله برای نوشتن است. هنگام توصیف روش، ارائه جزئیات کافی برای سایر محققان، در جهت تکرار پذیر بودن مطالعه مهم است. این مرحله شامل مشخص کردن مواد و تجهیزات مورد استفاده، توضیح مراحل آزمایشی مرحله به مرحله، و توصیف هر گونه تجزیه و تحلیل آماری انجام شده است. نویسندگان باید برای وضوح و دقت، در توضیحات خود تلاش کنند و از بروز ابهاماتی که می تواند مانع تکرارپذیری شود، اجتناب کنند.
پس از تکمیل بخش روش ها، نویسندگان می توانند به نوشتن بخش نتایج بپردازند. این بخش از مقاله باید یافته های تحقیق را به صورت واضح و عینی و بدون تفسیر یا حدس و گمان ارائه کند. نتایج باید به طور منطقی سازماندهی شوند و اغلب از همان روش هایی که قبلا توضیح داده شد پیروی کنند. هنگام ارائه داده ها، انتخاب مناسب ترین قالب (به عنوان مثال، متن، جداول یا شکل ها) برای انتقال موثر اطلاعات مهم است. جداول برای ارائه مقادیر زیادی از داده های عددی مفید هستند، در حالی که اقلامی مانند نمودارها یا تصاویر می توانند به تجسم روندها یا روابط کمک کنند. هر جدول و شکل باید توضیحی مکفی باشد، با برچسبها و زیرنویسهای واضحی، که به خوانندگان اجازه میدهد دادهها را بدون مراجعه به متن اصلی درک کنند.
بخش مقدمه معمولاً در ادامه نوشته میشود، اگرچه برخی از نویسندگان ترجیح میدهند در پایان، آن را بنویسند. مقدمه باید اطلاعات لازم برای درک سؤال تحقیق و اهمیت آن ارائه دهد. باید با یک مرور کلی از موضوع شروع شود و به تدریج به سؤال یا فرضیه تحقیق خاص محدود شود. این بخش همچنین باید شامل بررسی مختصری از ادبیات مربوطه باشد و مطالعات کلیدی را که به درک فعلی موضوع کمک کرده است، برجسته کند. بررسی ادبیات بهتر است انتخابی باشد و علاوه بر جامعیت، بر مرتبط ترین و جدیدترین مقالات انتشار یافته تمرکز کند. مقدمه باید با بیان واضح سؤال یا فرضیه تحقیق و نیز تشریح مختصر رویکرد اتخاذ شده، برای پرداختن به موضوع مقاله به پایان برسد.
بخش بحث، اغلب چالش برانگیزترین بخش یک مقاله علمی برای نوشتن است. این بخش نتایج را در چارچوب سوال تحقیق و ادبیات موجود تفسیر می کند. باید با جمع بندی یافته های اصلی مطالعه و توضیح چگونگی ارتباط آنها با فرضیه اولیه، آغاز شود. سپس نویسندگان باید نتایج خود را با نتایج مطالعات قبلی مقایسه کنند، در مورد شباهت ها یا تفاوت ها بحث کنند و توضیحات احتمالی برای اختلافات رخ داده را ارائه دهند. پرداختن به هرگونه محدودیت مطالعه و بحث در مورد تأثیر بالقوه آنها بر تفسیر نتایج پر اهمیت است. این بحث همچنین باید پیامدهای گستردهتر یافتهها را بررسی کند و کاربردهای بالقوه یا زمینههایی را برای تحقیقات آینده پیشنهاد کند. در نهایت، این بخش باید با بیان روشنی از نتایج اصلی مطالعه و اهمیت آنها در زمینه مورد مطالعه به پایان برسد.
چکیده معمولاً در آخرین مرحله نوشته می شود، زیرا خلاصه ای مختصر از کل مقاله را ارائه می دهد. اکثر مجلات محدودیت سختگیرانه ای برای تعداد کلمات چکیده دارند که معمولاً بین 200 تا 300 کلمه است. چکیده باید شامل پیشینه مختصر، سؤال یا فرضیه تحقیق، روشهای کلیدی، نتایج اصلی و نتیجهگیری اصلی باشد. بسیار مهم است که یک چکیده واضح و قانع کننده بنویسید، زیرا اغلب اوقات این تنها بخشی از مقاله است که خوانندگان بالقوه، هنگام تصمیم گیری در مورد خواندن مقاله کامل، آن را می بینند.
در طول فرآیند نوشتن، حفظ یک سبک نوشتاری واضح و مختصر ضروری است. نوشتار علمی باید عینی، دقیق و عاری از اصطلاحات غیرضروری یا زبان ثقیل باشد. جملات باید ساده و دقیق باشند و هر پاراگراف بر یک ایده اصلی متمرکز باشد. نویسندگان باید در صورت امکان از صدای فعال استفاده کنند، زیرا نسبت به صدای غیرفعال مستقیم تر و راحت تر خوانده می شود. همچنین استفاده از اصطلاحات ثابت در سراسر مقاله، برای جلوگیری از سردرگمی مهم است.
استناد صحیح به منابع، یک جنبه اساسی از نگارش علمی است. تمام ایده ها، حقایق یا داده های گرفته شده از منابع دیگر باید به درستی به نویسندگان اصلی آنها نسبت داده شود. این مرحله در جایی که لازم است اعتباری را به خوانندگان می دهد تا اطلاعات را تأیید کنند و موضوع را بیشتر بررسی کنند. اکثر مجلات علمی از سبک استنادی خاصی مانند APA، MLA یا شیکاگو استفاده می کنند و نویسندگان باید دستورالعمل های ارائه شده توسط مجله هدف خود را به دقت دنبال کنند.
پس از تکمیل اولین پیش نویس، بازنگری و ویرایش کامل مقاله بسیار مهم است. این فرآیند اغلب شامل چندین دور بازبینی است که در هر دور بر جنبههای مختلف مقاله تمرکز می شود. دور اول بازنگری باید بر ساختار و جریان کلی مقاله تمرکز کند و اطمینان حاصل می کند که استدلال ها به طور منطقی ارائه شده اند و هر بخش هدف مورد نظر خود را برآورده می کند. دورهای بعدی تجدید نظر، می تواند بر بهبود وضوح جملات و پاراگراف های فردی، حذف موارد اضافی و اصلاح زبان تمرکز کند.
در طول فرآیند ویرایش، نویسندگان باید به دقت داده های خود، توجه زیادی داشته باشند و اطمینان حاصل کنند که تمام شکل ها و جداول به درستی برچسب گذاری شده و در متن ارجاع داده شده اند. همچنین مهم است که بررسی کنید که تمام نقلقولهای متن در فهرست مرجع گنجانده شده باشد و بالعکس. بسیاری از مجلات الزامات قالب بندی خاصی برای منابع دارند، بنابراین نویسندگان باید این دستورالعمل ها را به دقت دنبال کنند تا از تاخیر در روند انتشار جلوگیری شود.
یکی از راهبردهای مؤثر برای بهبود کیفیت یک مقاله علمی، جستجوی بازخورد از همکاران یا اساتید است. بینش های مختلف اغلب میتوانند مسائلی را که نویسنده ممکن است نادیده گرفته باشد، مانند توضیحات نامشخص، شکافهای منطقی مطالعاتی، یا ناهماهنگی در ارائه دادهها را تشخیص دهد. بررسی متخصصان همچنین می تواند به شناسایی قسمت هایی که ممکن است به اطلاعات اضافی یا شفاف سازی نیاز داشته باشند، کمک کند. نویسندگان بهتر است پذیرای انتقاد سازنده باشند و در صورت لزوم برای بهبود کیفیت کلی مقاله، مایل به اصلاحات اساسی باشند.
هنگامی که نسخه به طور کامل بازبینی و ویرایش شد، نویسندگان باید کل مقاله را به دقت تصحیح کنند تا هرگونه خطای باقی مانده در دستور زبان، املاء یا قالب بندی را پیدا و رفع کنند. خواندن مقاله با صدای بلند با استفاده از نرمافزار تبدیل متن به گفتار میتواند مفید باشد، زیرا این کار میتواند تشخیص عبارات نامناسب یا کلمات از دست رفته را آسانتر کند. نویسندگان همچنین باید تمام بخشهای مقاله را مجدداً بررسی کنند که کامل باشند و تمام الزامات خاص مجله، مانند محدودیت کلمات یا دستورالعملهای قالببندی، رعایت شده باشند.
قبل از ارسال مقاله به یک مجله، نویسندگان باید به دقت مناسب ترین نشریه را برای کار خود در نظر بگیرند. عواملی که باید در نظر گرفته شوند عبارتند از محدوده مجله، ضریب تاثیر آن، زمان معمول برای انتشار، و هزینه های انتشار. اغلب اوقات مرور مقالات منتشر شده متاخر در مجلات هدف بالقوه، برای درک نوع و کیفیت تحقیقاتی که معمولاً منتشر می کنند، مفید است. ممکن است برخی از نویسندگان تصمیم بگیرند که نسخه پیشنویس خود را قبل یا همزمان با ارسال به مجله به یک ناظر پیش چاپ ارسال کنند، زیرا این امر می تواند به ایجاد اولویت و جمع آوری بازخورد اولیه از جامعه علمی کمک کند.
هنگام ارسال مقاله به یک مجله، نویسندگان باید یک نسخه نامه آماده کنند که به طور خلاصه مطالعه را معرفی کرده و اهمیت و تازگی آن را توضیح دهد. همچنین نامه دیگری باید شامل هر گونه اطلاعات خاص درخواست شده، توسط مجله باشد، مانند پیشنهادهایی برای داوران احتمالی یا اعلامیه های تضاد منافع. نویسندگان باید دستورالعملهای فرمت ارسال مقاله به مجله را به دقت انجام دهند، که ممکن است شامل الزامات خاص برای قالبهای فایل، وضوح تصویر، یا مواد تکمیلی باشد.
پس از ارسال، نسخه اولیه معمولاً تحت یک فرآیند بررسی داوران قرار می گیرد، جایی که توسط متخصصان این زمینه ارزیابی می شود. بسته به مجله و در دسترس بودن داوران، فرآیند بررسی داوران میتواند چند هفته تا چند ماه طول بکشد. نویسندگان باید آماده باشند تا به نظرات داوران پاسخ دهند و در صورت درخواست، در نسخه خود تجدید نظر کنند. هنگام پرداختن به نظرات بازبین، مهم است که دقیق و محترمانه رفتار شود، حتی اگر نویسنده با برخی از انتقادات مخالف باشد. یک پاسخ خوب به داوران می تواند به طور قابل توجهی شانس پذیرش مقاله برای چاپ را افزایش دهد.
اگر نسخه ارسالی مقاله برای انتشار پذیرفته شود، معمولاً نویسندگان باید چندین مرحله اضافی را قبل از نهایی شدن مقاله تکمیل کنند. این فرایند ممکن است شامل بررسی و تأیید مدارک، امضای قراردادهای انتقال حق چاپ و در برخی موارد، پرداخت هزینه انتشار باشد. نویسندگان باید قبل از انتشار مقاله، نمام نکات مربوطه را به دقت بررسی کنند تا هرگونه خطای باقی مانده یا اشکال قالب بندی را پیدا و رفع کنند.
در طول فرآیند نوشتن و انتشار یک مقاله علمی، حفظ استانداردهای اخلاقی بالا بسیار مهم است. این استانداردها شامل اطمینان از صحت و یکپارچگی داده های ارائه شده، قدردانی مناسب از همه مشارکت کنندگان در کار، و افشای هرگونه تضاد منافع احتمالی است. نویسندگان همچنین باید از دستورالعملهای اخلاقی مرتبط با تحقیقات مربوط به انسانها یا حیوانات، اشتراکگذاری دادهها و تألیف آگاه باشند و به آنها پایبند باشند.
در پایان، نوشتن یک مقاله علمی فرآیند پیچیده ای است که نیاز به برنامه ریزی دقیق، تفکر روشن و توجه به جزئیات دارد. با پیروی از این رویکرد گام به گام و پایبندی به اصول نگارش علمی خوب، نویسندگان می توانند یافته های پژوهشی خود را به طور موثر به جامعه علمی منتقل کنند. مهارتهایی که از طریق این فرآیند ایجاد میشوند نه تنها به پیشرفت دانش کمک میکنند، بلکه توانایی نویسنده را برای تفکر انتقادی و برقراری ارتباط واضح با ایدههای پیچیده افزایش میدهند. مانند هر مهارت دیگری، هنر نوشتن علمی، با تمرین و تجربه بهبود می یابد. نویسندگان مشتاق باید به دنبال فرصت هایی برای نوشتن و انتشار آثار خود باشند، از بازخوردها بیاموزند و به طور مداوم مهارت های نوشتاری خود را اصلاح کنند. با انجام این کار، آنها می توانند کمک های معناداری به حوزه خود داشته باشند و درک جامعی از حوزه علمی مورد فعالیت خود را را ارتقا دهند.
نمونه مقاله نگارش شده علمی تخصصی1.
- توضیحات
- بازدید: 437
مقدمه
در سالهای اخیر، نانوتکنولوژی چندین روش جدید را برای حوزههای دارورسانی و درمان سرطان معرفی و ارائه کرده است، زیرا نانوساختار و مواد غیر متخلخل بهعنوان NCهای امیدوارکننده برای کاربرد در سیستمهای دارورسانی ظاهر شدهاند [1] [2]. همچنین، نانوذرات مختلف (NPs) با استفاده در طیف گستردهای از کاربردها مانند نانوذرات اکسید روی در سلولهای خورشیدی [3]، باتریهای لیتیوم یون [4] و تصفیه آب [5] به طور فزایندهای محبوب شدهاند. نانوذرات فلزی در درمان زیست شناسی به عنوان نانوذرات طلا [10]؛ نانوذرات آلی/غیر آلی در پزشکی به عنوان درمان معجزه آسا [6]؛ اکسید گرافن در فرآیندهای کاتالیزوری [7]، و نانوذرات CuO در کشاورزی [8].
همانطور که مشخص است، نانوذرات مغناطیسی عملاً در زمینه های مختلف عملکرد فوتوکاتالیستی [9]، جداسازی [10]، فرآیندهای فوتوکاتالیز [11]، MRI و تصویربرداری زیستی [12]، و حسگرهای زیستی [13]، هایپرترمی [14] سیستم های جذب زیستی و دارورسانی [15] اعمال می شوند.
نانوذرات مغناطیسی را می توان از طریق عوامل مختلفی مانند کبالت [16]، روی [17]، منگنز [18]، SiO2 ، CeO2 [19] تزیین/عملکرد یا دوپ کرد.
در مقاله [20] نانوذرات مغناطیسی را از طریق اسید اولئیک و روی تزئین کرد تا نانوذرات هیدروفوبیک را به سطوح آبدوست به سمت کاربردهای درمان سرطان بازگرداند. تحقیق دیگری از نانوذرات مغناطیسی برای تشخیص COVID-19 با طراحی پروتکل استخراج RNA استفاده کرد.
علاوه بر این، یک کاربرد جدید و جدید نانوذرات مغناطیسی، درمان تومور هایپرترمی است که در چندین مقاله تحقیقاتی معرفی شده است [21]. در روش هایپرترمی سنتی، تمام بدن و سلول های طبیعی ممکن است به دلیل افزایش دمای بدن تا 41-45 درجه سانتیگراد تحت تأثیر قرار گیرند، در حالی که در فرآیند جدید، سلول های سرطانی از طریق NPs فرو/سوپرپارامغناطیس دقیقاً با یک خارجی درمان می شوند.
در [22] مقالات متعددی در مورد نانوذرات سیلیسی مزوپور (MSNs) به عنوان حامل های امیدوارکننده برای DDS منتشر شده است، به دلیل داشتن زیست سازگاری عالی، اندازه منافذ قابل تنظیم، مساحت سطح بالا، ساختار یکنواخت و سطح قابل اصلاح کاربرد فراوانی در امل های دارویی دارند. [23]
انواع پوششهای Fe3O4 وجود دارد که برای ایجاد پیوند بین Fe3O4 و سورفکتانت برای فرآیندهای زیر و همچنین سنتز سیلیس مزوپور موجود در سطح Fe3O4 ساخته شدهاند [24]. به طور نسبی، می توان نشان داد که MSN های مغناطیسی دارای پتانسیل قابل توجهی برای استفاده در برنامه های کنترل بارگذاری و رهاسازی دارو هستند [25]. با این وجود، ظرفیت بارگذاری بهتر و هدفگیری خاصتر در رابطه با سلولهای سرطانی را میتوان با در نظر گرفتن اصلاح سطحی NCs با چندین گروه خاص به دست آورد [26].
فرآیند بارگیری دارو را می توان از طریق شرایط مختلف مانند pH، دما، نور، اولتراسوند، فعال سازی ردوکس، آنزیم ها و گلوتاتیون آغاز کرد [26]. علاوه بر این، NC ها را می توان با ترکیب تحویل آنها با دو یا چند دارو (غلبه بر مقاومت چند دارویی) به حامل های هوشمند تبدیل کرد، که آنها را قادر می سازد همزمان سلول های سرطانی را شناسایی کنند [27].
در [28] تشخیص سلول سرطانی و افزایش جذب سلولی پس از تزئین اسید هیالورونیک. این تحقیق ادعا کرده است که یک تعامل بین CD44 و اسید هیالورونیک وجود دارد که باعث جذب سلولی بالاتر می شود.
پراکندگی کم NC های مبتنی بر سیلیکا در شرایط بیولوژیکی مانع مهمی است که محققان به دنبال عوامل کارآمد برای ساخت یک نانوحامل پراکنده هستند. چندین نانومواد برای این منظور معرفی شدند؛ مانند اسید هیالورونیک [29]، اسید اولئیک [28]، اسید فولیک [30] و پلیمرها [31]. در این پژوهش ها، NC های مغناطیسی از طریق استفاده از SPION و نانوذرات سیلیکا مزوپور سنتز شده اند تا در سیستم های دارورسانی هدفمند آینده در آینده به کار گرفته شوند [32]. بر این اساس، این مقاله به بررسی سنتز و شناسایی نانو ساختار SBA15/ Fe3O4 کپسوله شده در هیدروژل پلی اکریل آمید/کیتوسان/پلی پیروان برای رهایش کنترل شده داروی ضد سرطان سیتارابین میپردازد.
مواد و روش ها
در این بخش، مواد مورد استفاده برای سنتز و شناسایی نانوساختار SBA15/ Fe3O4 کپسوله شده در هیدروژل پلی اکریل آمید/کیتوسان/پلی پیروان برای رهایش کنترل شده داروی ضد سرطان سیتارابین شامل مواد شیمیایی زیر است:
- تترا اتیل ارتوسیلیکات (TEOS) به عنوان منبع سیلیکا
- کلرید آهن (III) شش آبه به عنوان منبع آهن
- آمونیوم هیدروکسید 25% به عنوان کاتالیزور
- پلی اکریل آمید (PAAm) با وزن مولکولی 160000
- ....
- ....
- ....
- ....
- ....
تجهیزات مورد استفاده در این پژوهش شامل موارد زیر است:
- راکتورهای اتوکلاو
- حمام التراسونیک
- همزن مغناطیسی
- سانتریفیوژ
- خشک کن خلأ
- کوره
- دستگاه جذب اتمی (AAS)
- طیف سنج مادون قرمز (FTIR)
- دستگاه جذب اشعه ایکس پودری (XRD)
- میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)
- ........
- .........
روش سنتز مورد استفاده در این پژوهش شامل سنتز نانوذرات SBA15/ Fe3O4 است که در ان؛ TEOS، کلرید آهن (III) شش آبه و آمونیوم هیدروکسید 25% در اتانول مخلوط میشوند. در ادامه مخلوط به مدت 2 ساعت تحت سونیکاسیون قرار میگیرد. سپس محلول به درون راکتور اتوکلاو منتقل شده و به مدت 24 ساعت در دمای 100 درجه سانتیگراد حرارت داده میشود. در ادامه، نانوذرات SBA15/ Fe3O4 با سانتریفیوژ جدا شده و با آب مقطر شسته میشوند. در نهایت، نانوذرات در دمای 80 درجه سانتیگراد به مدت 24 ساعت خشک میشوند.
در ادامه فرایند سنتز هیدروژل پلی اکریل آمید/کیتوسان/پلی پیروان انجام شد؛ که در ان محلولهای جداگانه از PAAm، کیتوسان و PVP در آب مقطر تهیه میشوند. سپس نانوذرات SBA15/ Fe3O4 به محلول PAAm اضافه شده و به مدت 30 دقیقه تحت همزن مغناطیسی قرار میگیرند. در مرحله بعد، محلول کیتوسان به مخلوط اضافه شده و به مدت 30 دقیقه دیگر تحت همزن مغناطیسی قرار میگیرد. در نهایت، محلول PVP به مخلوط اضافه شده و به مدت 30 دقیقه دیگر تحت همزن مغناطیسی قرار میگیرد و اسید سیتریک به عنوان عامل کراس لینکینگ به مخلوط اضافه میشود. در ادامه، مخلوط به درون قالب ریخته شده و به مدت 24 ساعت در دمای اتاق قرار میگیرد تا ژل شود. در نهایت هیدروژل با آب مقطر شسته شده و در دمای 60 درجه سانتیگراد به مدت 24 ساعت خشک میشود.
در ادامه فرایند بارگذاری سیتارابین انجام می گردد که در ان هیدروژل خشک شده در محلول سیتارابین غوطهور میشود. سپس هیدروژل به مدت 24 ساعت در دمای 37 درجه سانتیگراد تحت انکوباسیون قرار میگیرد تا سیتارابین بارگذاری شود. در نهایت هیدروژل بارگذاری شده با سیتارابین با آب مقطر شسته میشود و در دمای 4 درجه سانتیگراد نگهداری میشود.
در مرله شناسایی نانوساختار در ابتدا، نانوذرات SBA15/ Fe3O4 با استفاده از تکنیکهای FTIR، XRD و SEM شناسایی میشوند. سپس مورفولوژی و اندازه نانوذرات با استفاده از SEM بررسی میشود. سپس محتوای آهن در نانوذرات با استفاده از AAS اندازهگیری میشود. در نهایت سطح و حجم منافذ نانوذرات با استفاده از BET اندازهگیری میشود.
Fe3O4/MSN-NH2 در یک میدان مغناطیسی خارجی | تصویرمغناطیسیFe3O4/MSN | تصویر مغناطیسی SPION ها |
تجزیه و تحلیل EDX ، SBA-15، SBA-15/Fe3O4، APTES@ SBA-15/Fe3O4، SBA- SBA-15/Fe3O4 گوانیدینیله و نقشه برداری از تصاویر SBA گوانیدینیله -15/Fe3O4 در تصاویر بالا نشان داده شده است. تشخیص عناصر آلی و معدنی در نمونه های تهیه شده با آنالیز EDX به عنوان یک روش کیفی انجام شد. همانطور که در شکل فوق نشان داده شده است، O و Si ترکیبات عنصری SBA-15 (طیف a) هستند و پیک های متمایز Fe، O و Si به ترکیب عنصری SBA-15/Fe3O4 (طیف b) مربوط می شوند. مشاهده دو پیک Fe مربوط به وجود MNPهای Fe3O4 در ساختار SBA-15/Fe3O4 است. با اصلاح SBA-15/Fe3O4 با APTES، پیک های عناصر C و N به پیک های قبلی در طیف c اضافه شدند. گوانیدینیله SBA-15/Fe3O4 می تواند باعث ظهور پیک های Fe، O، Si، C و N در طیف EDX d شود. علاوه بر این، توزیع عناصر در این نانوکامپوزیت مزو متخلخل در تصاویر نقشه برداری EDX نشان داده شده است.
در ادامه این پژوهش، تحلیل میکروسکوپ های الکترونی انتقالی و روبشی (TEM، SEM) انجام شد. میکروسکوپ الکترونی روبشی نشر میدانی برای مشاهده توزیع اندازه ذرات، مورفولوژی سطح و حالت تجمع ذرات در نمونههای آمادهشده استفاده شد. همانطور که در شکل زیر مشاهده می شود، تصاویر FESEM از SBA-15/Fe3O4 و SBA-15 گوانیدینیله شده در سه مقیاس ارائه شده است: 1 میکرومتر، 500 و 200 نانومتر.
تصاویر SBA-15 ساختار متخلخلی را ارائه میکردند، اما در تصاویر نانوکامپوزیت علاوه بر ساختار متخلخل، توزیع MNPهای کروی Fe3O4 بر روی SBA-15 بهعنوان تکیهگاه مزوپور نیز قابل مشاهده بود. بنابراین، ساخت Fe3O4 MNP بر روی ماتریس مزوپور SBA-15 و اصلاحات بعدی منجر به تغییر مورفولوژی آن شد. میانگین اندازه ذرات برای 35 ذره کروی در نانوکامپوزیت حدود 26 نانومتر با استفاده از نرم افزار Digimizer تعیین شد. تجزیه و تحلیل TEM برای مطالعه دقیقتر مورفولوژی و اندازه ذرات کاتالیزور SBA-15/Fe3O4 guanidinylated مزوساختار انجام شد.
نتایج و بحث
مواد شیمیایی مورد استفاده در این مطالعه شامل SBA15، FeCl3.6H2O، FeSO4.7H2O، NH3.H2O، پلی اکریل آمید (PAAm)، کیتوسان، پلی پیروان (PVP) و سیتارابین بود. نانوذرات SBA15/ Fe3O4 با استفاده از روش هم رسوبی سنتز شدند. برای سنتز نانوذرات، ابتدا مخلوطی از SBA15، FeCl3.6H2O و FeSO4.7H2O در آب دی یونیزه تهیه شد. سپس، محلول NH3.H2O به مخلوط اضافه شد و به مدت 30 دقیقه تحت هم زدن قرار گرفت. نانوذرات حاصل با سانتریفیوژ جدا شده و با آب دی یونیزه شسته شدند. برای کپسوله کردن سیتارابین در نانوذرات SBA15/ Fe3O4، ابتدا نانوذرات در محلول PAAm/کیتوسان/PVP حل شدند. سپس، محلول سیتارابین به مخلوط اضافه شد و به مدت 24 ساعت تحت هم زدن قرار گرفت. نانوذرات کپسوله شده با سانتریفیوژ جدا شده و با آب دی یونیزه شسته شدند.
در پژوهش حاضر؛ نتایج XRD نشان داد که نانوذرات SBA15/ Fe3O4 دارای ساختار بلوری منظم هستند. همچنین نتایج FTIR نشان داد که نانوذرات SBA15/ Fe3O4 حاوی گروههای عاملی مانند Si-O-Si، Fe-O و C-N هستند. در ادامه، نتایج SEM و TEM نشان داد که نانوذرات SBA15/ Fe3O4 دارای مورفولوژی کروی و اندازه ذرات حدود 100 نانومتر هستند. همچنین نتایج TGA نشان داد که نانوذرات SBA15/ Fe3O4 دارای پایداری حرارتی بالایی هستند. مطالعات رهایش نشان داد که نانوذرات SBA15/ Fe3O4 قابلیت جذب و رهایش کنترل شده سیتارابین را نشان دادند. رهایش سیتارابین از نانوذرات به تدریج و در طول زمان انجام شد.
نتیجهگیری:
پژوهش حاضر با هدف سنتز و شناسایی نانو ساختار SBA15/ Fe3O4 کپسوله شده در هیدروژل پلی اکریل آمید/کیتوسان/پلی پیروان برای رهایش کنترل شده داروی ضد سرطان سیتارابین مورد مطالعه قرار گرفت. در این پژوهش، نانوذرات SBA15 به عنوان حامل برای کپسوله کردن Fe3O4 و سیتارابین سنتز شدند. همچنین نانوذرات با استفاده از روش هم رسوبی سنتز شدند. در ادامه، نانوذرات با استفاده از تکنیکهای مختلف مانند XRD، FTIR، SEM، TEM و TGA مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که نانوذرات دارای مورفولوژی کروی و اندازه ذرات حدود 100 نانومتر هستند. نانوذرات قابلیت جذب و رهایش کنترل شده سیتارابین را نشان دادند.
این پژوهش نشان داد که ....
منابع
- Guo, Zhiyong., Zhang, Yue., Zhang, Dan-dan., Shu, Yang., Chen, Xuwei., & Wang, Jianhua. (2016). Magnetic Nanospheres Encapsulated by Mesoporous Copper Oxide Shell for Selective Isolation of Hemoglobin.. ACS applied materials & interfaces , 8 43 , 29734-29741 . http://doi.org/10.1021/ACSAMI.6B11158
- Jia, Xiaolu., Zhang, Tian-le., Wang, Jianyin., Wang, Ke., Tan, Haiying., Hu, Yuandu., Zhang, Lianbin., & Zhu, Jintao. (2018). Responsive Photonic Hydrogel-Based Colorimetric Sensors for Detection of Aldehydes in Aqueous Solution.. Langmuir : the ACS journal of surfaces and colloids , 34 13 , 3987-3992 . http://doi.org/10.1021/acs.langmuir.8b00186
- Petranovska, A.., Abramov, N.., Turanska, S. P.., Gorbyk, P.., Kaminskiy, A.., & Kusyak, N.. (2015). Adsorption of cis-dichlorodiammineplatinum by nanostructures based on single-domain magnetite. Journal of Nanostructure in Chemistry , 5 , 275-285 . http://doi.org/10.1007/s40097-015-0159-9
- Nan, Xueyan., Zhang, Xiujuan., Liu, Yanqiu., Zhou, Mengjiao., Chen, Xianfeng., & Zhang, Xiaohong. (2017). Dual-Targeted Multifunctional Nanoparticles for Magnetic Resonance Imaging Guided Cancer Diagnosis and Therapy.. ACS applied materials & interfaces , 9 11 , 9986-9995 . http://doi.org/10.1021/acsami.6b16486
- Huang, Xiaojuan., Zhang, Wenlong., Guan, Guoqiang., Song, Guosheng., Zou, Rujia., & Hu, Junqing. (2017). Design and Functionalization of the NIR-Responsive Photothermal Semiconductor Nanomaterials for Cancer Theranostics.. Accounts of chemical research , 50 10 , 2529-2538 . http://doi.org/10.1021/acs.accounts.7b00294
- Fan, Xiu-juan., Jiao, Guozheng., Gao, Lei., Jin, Pengfei., & Li, Xin. (2013). The preparation and drug delivery of a graphene-carbon nanotube-Fe3O4 nanoparticle hybrid.. Journal of materials chemistry. B , 1 20 , 2658-2664 . http://doi.org/10.1039/C3TB00493G
- Lin, Li-sen., Yang, Xiangyu., Zhou, Zijian., Yang, Zhen., Jacobson, Orit., Liu, Yijing., Yang, Angela., Niu, G.., Song, Jibin., Yang, Huang-Hao., & Chen, Xiaoyuan. (2017). Yolk–Shell Nanostructure: An Ideal Architecture to Achieve Harmonious Integration of Magnetic–Plasmonic Hybrid Theranostic Platform. Advanced Materials , 29 . http://doi.org/10.1002/adma.201606681
- Chen, Yu., Chen, Hangrong., Zhang, Shengjian., Chen, Feng., Zhang, Lingxia., Zhang, Jiamin., Zhu, Min., Wu, Huixia., Guo, Limin., Feng, Jingwei., & Shi, Jianlin. (2011). Multifunctional Mesoporous Nanoellipsoids for Biological Bimodal Imaging and Magnetically Targeted Delivery of Anticancer Drugs. Advanced Functional Materials , 21 . http://doi.org/10.1002/adfm.201001495
- Rana, Suman., Rana, Suman., Shetake, Neena G.., Shetake, Neena G.., Barick, K. C.., Pandey, B. N.., Pandey, B. N.., Salunke, H.., Salunke, H.., Hassan, P. A.., & Hassan, P. A.. (2016). Folic acid conjugated Fe3O4 magnetic nanoparticles for targeted delivery of doxorubicin.. Dalton transactions , 45 43 , 17401-17408 . http://doi.org/10.1039/C6DT03323G
- Shahzad, Hamideh., Ahmadi, R.., Adhami, F.., & Najafpour, J.. (2020). Adsorption of Cytarabine on the Surface of Fullerene C20: A Comprehensive DFT Study. , 2 , 162-169 . http://doi.org/10.33945/sami/ecc.2020.2.1
- Ayyanaar, Srinivasan., Balachandran, C.., Bhaskar, Rangaswamy Chinnabba., Kesavan, M.., Aoki, S.., Raja, R.., Rajesh, J.., Webster, T.., & Rajagopal, G.. (2020). ROS-Responsive Chitosan Coated Magnetic Iron Oxide Nanoparticles as Potential Vehicles for Targeted Drug Delivery in Cancer Therapy. International Journal of Nanomedicine , 15 , 3333 - 3346 . http://doi.org/10.2147/IJN.S249240
- Ioța, M.., Cursaru, L.., Schiopu, A.., Tudor, I.., Motoc, Adrian-Mihail., & Piticescu, R.. (2023). Fe3O4 Core–Shell Nanostructures with Anticancer and Antibacterial Properties: A Mini-Review. Processes . http://doi.org/10.3390/pr11071882
- Foroughi, M.., Jahani, S.., Aramesh-Broujeni, Zahra., & Dolatabad, Meisam Rostaminasab. (2021). A label-free electrochemical biosensor based on 3D cubic Eu3+/Cu2O nanostructures with clover-like faces for the determination of anticancer drug cytarabine. RSC Advances , 11 , 17514 - 17525 . http://doi.org/10.1039/d1ra01372f
- Sabouri, Zahra., Labbaf, S.., Karimzadeh, F.., Baharlou-Houreh, Arezou., McFarlane, Taneisha., & Esfahani, Mohammad-Hossein Nasr. (2020). Fe3O4/bioactive glass nanostructure: a promising therapeutic platform for osteosarcoma treatment. Biomedical Materials , 16 . http://doi.org/10.1088/1748-605X/aba7d5
- Kumar, S.., Thangam, R.., Vivek, R.., Srinivasan, Sivasubramanian., & Ponpandian, N.. (2020). Synergetic effects of thymoquinone-loaded porous PVPylated Fe3O4 nanostructures for efficient pH-dependent drug release and anticancer potential against triple-negative cancer cells. Nanoscale Advances , 2 , 3209 - 3221 . http://doi.org/10.1039/d0na00242a
- Deng, Zhiqin., Wang, Na., Liu, Yingying., Xu, Zoufeng., Wang, Zhigang., Lau, T.., & Zhu, G.. (2020). A photocaged, water-oxidizing, and nucleolus-targeted Pt(IV) complex with a distinct anticancer mechanism.. Journal of the American Chemical Society . http://doi.org/10.1021/jacs.0c00221
- Talib, Wamidh H.., Alsayed, A.., Barakat, M.., Abu-Taha, M.., & Mahmod, A.. (2021). Targeting Drug Chemo-Resistance in Cancer Using Natural Products. Biomedicines , 9 . http://doi.org/10.3390/biomedicines9101353
- Guinan, Mieke., Benckendorff, Caecilie M M., Smith, Mark., & Miller, G.. (2020). Recent Advances in the Chemical Synthesis and Evaluation of Anticancer Nucleoside Analogues. Molecules , 25 . http://doi.org/10.3390/molecules25092050
- Dehelean, C.., Marcovici, I.., Şoica, Codruţa., Mioc, Marius., Coricovac, D.., Iurciuc, S.., Crețu, O.., & Pinzaru, I.. (2021). Plant-Derived Anticancer Compounds as New Perspectives in Drug Discovery and Alternative Therapy. Molecules , 26 . http://doi.org/10.3390/molecules26041109
- Chen, Zihao., Li, Yong., Tan, B.., Zhao, Qingchuan., Fan, L.., Li, Fanzhu., & Zhao, Xia. (2020). Progress and current status of molecule-targeted therapy and drug resistance in gastric cancer.. Drugs of today , 56 7 , 469-482 . http://doi.org/10.1358/dot.2020.56.7.3112071
- Badger, T.., Segrin, C.., Sikorskii, A.., Pasvogel, A.., Weihs, K.., López, A.., & Chalasani, P.. (2020). Randomized controlled trial of supportive care interventions to manage psychological distress and symptoms in Latinas with breast cancer and their informal caregivers. Psychology & Health , 35 , 106 - 87 . http://doi.org/10.1080/08870446.2019.1626395
- Kantarjian, H.., Kadia, T.., Dinardo, C.., Welch, M.., & Ravandi, F.. (2021). Acute myeloid leukemia: Treatment and research outlook for 2021 and the MD Anderson approach. Cancer , 127 . http://doi.org/10.1002/cncr.33477
- Gils, N. van., Denkers, F.., & Smit, L.. (2021). Escape From Treatment; the Different Faces of Leukemic Stem Cells and Therapy Resistance in Acute Myeloid Leukemia. Frontiers in Oncology , 11 . http://doi.org/10.3389/fonc.2021.659253
- Rose, M.., Burgess, J.., O'Byrne, K.., Richard, D.., & Bolderson, E.. (2020). PARP Inhibitors: Clinical Relevance, Mechanisms of Action and Tumor Resistance. Frontiers in Cell and Developmental Biology , 8 . http://doi.org/10.3389/fcell.2020.564601
- Min, H.., & Lee, Ho Young. (2022). Molecular targeted therapy for anticancer treatment. Experimental & Molecular Medicine , 54 , 1670 - 1694 . http://doi.org/10.1038/s12276-022-00864-3
- Louis, H.., Ikenyirimba, O. J.., Unimuke, T.., Mathias, Gideon E.., Gber, T.., & Adeyinka, Adedapo S.. (2022). Electrocatalytic activity of metal encapsulated, doped, and engineered fullerene-based nanostructured materials towards hydrogen evolution reaction. Scientific Reports , 12 . http://doi.org/10.1038/s41598-022-20048-3
- Nandhini, S.., & Muralidharan, G.. (2021). Graphene encapsulated NiS/Ni3S4 mesoporous nanostructure: A superlative high energy supercapacitor device with excellent cycling performance. Electrochimica Acta , 365 , 137367 . http://doi.org/10.1016/j.electacta.2020.137367
- Samanta, Arpan., & Raj, C. R.. (2020). Bifunctional nitrogen-doped hybrid catalyst based on onion-like carbon and graphitic carbon encapsulated transition metal alloy nanostructure for rechargeable zinc-air battery. Journal of Power Sources , 455 , 227975 . http://doi.org/10.1016/j.jpowsour.2020.227975
- Chen, Yu-Ping., Lin, Shi., Sun, Ruijun., Wang, Ai-Jun., Zhang, Lu., Ma, Xiaohong., & Feng, Jiu-Ju. (2021). FeCo/FeCoP encapsulated in N, Mn-codoped three-dimensional fluffy porous carbon nanostructures as highly efficient bifunctional electrocatalyst with multi-components synergistic catalysis for ultra-stable rechargeable Zn-air batteries.. Journal of colloid and interface science , 605 , 451-462 . http://doi.org/10.1016/j.jcis.2021.07.082
- Javan, Elnaz Salmani., Lotfi, F.., Jafari-Gharabaghlou, Davoud., Mousazadeh, H.., Dadashpour, M.., & Zarghami, N.. (2022). Development of a Magnetic Nanostructure for Co-delivery of Metformin and Silibinin on Growth of Lung Cancer Cells: Possible Action Through Leptin Gene and its Receptor Regulation. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention : APJCP , 23 , 519 - 527 . http://doi.org/10.31557/APJCP.2022.23.2.519
- González-Rodríguez, J., Fernández, L., Vargas-Osorio, Z., Vázquez-Vázquez, C., Piñeiro, Y., Rivas, J., Feijoo, G., & Moreira, M. T. (2021). Reusable Fe3O4/SBA15 Nanocomposite as an Efficient Photo-Fenton Catalyst for the Removal of Sulfamethoxazole and Orange II. Nanomaterials (Basel, Switzerland), 11(2), 533. https://doi.org/10.3390/nano11020533
- Hernández-Téllez, Cynthia N., Ana G. Luque-Alcaraz, Maribel Plascencia-Jatomea, Hiram J. Higuera-Valenzuela, Mabeth Burgos-Hernández, Nadia García-Flores, Mario E. Álvarez-Ramos, Jorge L. Iriqui-Razcon, Reynaldo Esquivel Gonzalez, and Pedro A. Hernández-Abril. (2021). "Synthesis and Characterization of a Fe3O4@PNIPAM-Chitosan Nanocomposite and Its Potential Application in Vincristine Delivery" Polymers 13, no. 11: 1704. https://doi.org/10.3390/polym13111704
الگوی نگارش پایان نامه.
نام دانشکده را انتخاب کنید
نام گروه را انتخاب کنید
عنوان پایان نامه را اینجا وارد کنید
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد
در رشته گرایش
نام دانشجو
استاد(ان) راهنما
استاد(ان) مشاور
این صفحه برای تقدیم پایاننامه از سوی دانشجو به افراد یا سازمانهایی که برای او مهم هستند در نظر گرفته شده است. اگر پایاننامه به کسی تقدیم نمیشود این صفحه را پاک کنید.
این صفحه برای سپاسگزاری دانشجو از افراد یا سازمانهادر نظر گرفته شده است. اگر از کسی سپاسگزاری نمیشود این صفحه را پاک کنید.
برگة تاییدیه هیات داوران که در جلسه دفاع به تایید اعضا رسیده است( یا فرم صورتجلسه دفاع) را اسکن کرده و تصویر آن را در کادر پایین قرار دهید. برای این کار بر روی کادر راست کلیک کرده و گزینه change picture را انتخاب کنید از منوی باز شده اسکن برگه را انتخاب و بر روی insert کلیک کنید. حال میتوانید سایز تصویر را با توجه به کادر صفحه تنظیم کنید. پس از جایابی برگه این کادر را پاک کنید.
بسمه تعالی
معاونت آموزشی دانشگاه- مدیریت تحصیلات تکمیلی
تعهد نامه اصالت پایان نامه/ رساله
اینجانب........................دانش آموخته مقطعکارشناسی ارشد/دکتری تخصصی در رشته .......................................... گرایش...........................................که در تاریخ................................. از پایان نامه/رساله خود تحت عنوان ......................................................................................................................................................................با کسب درجهی ....................... دفاع کرده ام، شرعا و قانونا متعهد میشوم:
- مطالب مندرج در این پایان نامه/رساله، حاصل تحقیق و مطالعه اینجانب بوده و در مواردی که از دستاوردهای علمی و پژوهشی دیگران اعم از پایان نامه ، کتاب، مقاله و غیره استفاده کردهام، با رعایت کامل امانت ، مطابق مقررات، اقدام به ارجاع در متن و ذکر آن در فهرست منابع و مآخذ نمودهام.
- تمامی یا بخشی ازاین پایان نامه/ رساله قبلا برای دریافت هیچ مدرک تحصیلی به سایر دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی ارائه نشده است.
- مقالات مستخرج ازاین پایان نامه/ رساله کاملا حاصل کار اینجانب بوده و از هرگونه جعل داده و یا تغییر اطلاعات پرهیز کردهام.
- از ارسال همزمان و یا تکراری مقالات مستخرج ازاین پایان نامه/ رساله (با بیش از 30 درصد همپوشانی) به مجلات و یا همایش های گوناگون خودداری نموده و مینمایم.
- انتشار مقاله يا مقالات مستخرج از پايان نامه/ رساله به صورت چاپ در نشريات علمي و يا ارائه در مجامع علمي در زمان تحصیل یا فارغ التحصیلی بايد به نام دانشگاه باشد و در مقالاتي كه پس از دانش آموختگي بصورت تركيبي از اطلاعات جديد و نتايج حاصل از پايان نامه/ رساله (با همپوشانی بیش از 30درصد) منتشر ميشود نيز بايد نام دانشگاه درج شود.
- کلیه حقوق مادی و معنوی حاصل از این پایان نامه/ رساله متعلق به دانشگاه بوده و متعهد میشوم هر گونه بهره مندی و یا نشر دستاوردهای حاصل از این تحقیق اعم از انتشار كتاب، مقاله، نرم افزار، ثبت اختراع، آثار ويژه (اثري هنري مانند فيلم، عكس، نقاشي و نمايشنامه) و ... (چه در زمان دانشجویی و یا فراغت از تحصیل) با همکاری استاد راهنما و کسب مجوز كتبي صادره از معاونت پژوهشي دانشگاه و براساس آئين نامههاي مصوب انجام شود.
- درصورت عدم رعایت حقوق مادی و معنوی دانشگاه، علاوه بر اعمال ضمانت اجراهای قانونی، متعهد میشوم 50 درصد از بهای کلیه آثار منتشره را به عنوان خسارت به دانشگاه پرداخت نمایم.
- 8. درصورت تخلف از تعهد اصالت اثر و حقوق مالکیت مادی و معنوی، دانشگاه میتواند مطابق ضوابط و مقررات مربوطه با اینجانب برخورد نماید.
نام و نام خانوادگی دانشجو
امضاء و تاریخ
سوگندنامه دانش آموختگان کارشناسی ارشد/ دکتری
به نام خدا
سپاس ایزد منان را که مرا مشمول الطاف خویش نمود که با طی مراحل تحصیل موفق به اخذ درجه کارشناسی ارشد شوم. به شکرانه این نعمت بزرگ الهی که با امکانات این مرز و بوم، فراهم و نزد اینجانب به امانت گذاشته شده است، در پیشگاه ملت ایران به کتاب آسمانی خود، قرآن کریم، سوگند یاد می کنم که :
- در سراسر زندگی حرفه ای، در راه اعتلای کشور ایران و جامعه بشری به نحو احسن قدم برداشته و دراین راه از هیچ تلاشی دریغ ننمایم.
- در تمام فعالیت های تخصصی، رضای خدا را همراه با صداقت علمی و اجتماعی در نظر داشته و از موقعیت های به دست آمده در جهت رفع مشکلات جامعه استفاده کنم و در همه ی امور، منافع کشور را بر منافع فردی مقدم بدارم.
- همواره علم و دانش خود را به روز نگاه داشته و در ایفای مسئولیت و تعهدات حرفه ای در حد توان سعی و تلاش خود را به کار گیرم.
و اینک از خداوند علیم توفیق بندگی و پای بندی به مفاد این سوگندنامه را خواستارم و از او می خواهم که مرا در ایفای رسالت علمی و انسانی خویش موفق بدارد.
نام ونام خانوادگی دانشجو
امضاء
مجوز بهره برداری از پایان نامه/ رساله
کلیه حقوق اعم از چاپ، تکثیر، نسخه برداری، ترجمه، اقتباس و ... از نتایج این پایان نامه برای دانشگاه محفوظ است. بهره برداری از این پایان نامه/ رساله در چهارچوب مقررات کتابخانه و با توجه به محدودیتی که توسط استاد راهنما به شرح زیر تعیین می شود، بلامانع است:
5 بهره برداری از این پایان نامه/ رساله برای همگان بلامانع است.
5 بهره برداری از این پایان نامه/ رساله با اخذ مجوز از استاد راهنما، بلا مانع است.
5 بهره برداری از این پایان نامه/ رساله تا تاریخ ............................. ممنوع است.
استاد راهنما می تواند یکی از گزینه های بالا را انتخاب کند و مسئولین کتابخانه موظف به رعایت موارد تعیین شده می باشد.
نام استاد و یا اساتید راهنما:
تاریخ:
امضاء:
چکیده
هدف:هدفهای کلیدی و دامنه پژوهش یا دلایل انجام پژوهش در اینجا بیان میشود.
روش پژوهش:تکنیکها یا رویکردهایی که به ضرورت، برای درک پژوهش الزامی است در اینجا تشریح میشود.
یافتهها و نتایج پژوهش: یافتهها باید تا اندازهای که شدنی است کوتاه و تمامنما نوشته شود. این بخش میتواند دربرگیرندۀ یافتههای تجربی یا نظری، روابط و همبستگیها، تأثیرهای مشاهده شده و ... باشد و به تشریح دستاوردهای پژوهش بپردازد.
کلیدواژهها: در این قسمت کلیدواژهها وارد میشود. شمار کلیدواژه ها میتواند بین سه تا هفت واژه باشد..
فهرست مطالب
پس از نگارش فصول پایان نامه، در صورتی که از سبکها(styles) درست استفاده شده باشد، میتوانید محتوای فهرست مطالب را بهروز کنید. برای اینکار بر روی فهرست زیر راست کلیک کرده و گزینه update field را انتخاب کنید؛ از منوی باز شده گزینه update entire table را انتخاب کنید. پس از بهروزرسانی فهرست، این کادر را پاک کنید.
فصل1. نام فصل اول را وارد کنید
1-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید
1-1-1.عنوان فرعی را اینجا وارد کنید
1-2.سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید
فصل2. نام فصل دوم را وارد کنید
2-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید
فصل3. نام فصل سوم را وارد کنید
3-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید
3-1-1.عنوان فرعی را اینجا وارد کنید
فصل4. نام فصل چهارم را وارد کنید
4-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید
4-1-1. عنوان فرعی را اینجا وارد کنید
فصل5. نام فصل پنجم را وارد کنید
فهرست جداول
پس از تنظیم جداول پایان نامه، در صورتی که از سبکها(styles) درست استفاده شده باشد، میتوانید محتوای فهرست جداول را بهروز کنید. برای اینکار بر روی فهرست زیر راست کلیک کرده و گزینه update field را انتخاب کنید؛ از منوی باز شده گزینه update entire table را انتخاب کنید. پس از بهروزرسانی جداول، این کادر را پاک کنید.
فهرست شکلها/ نمودارها/ تصاویر
پس از تنظیم شکلها/ نمودارها و تصاویر پایان نامه، در صورتی که از سبکها(styles) درست استفاده شده باشد، میتوانید محتوای فهرست را بهروز کنید. برای اینکار بر روی فهرست زیر راست کلیک کرده و گزینه update feild را انتخاب کنید؛ از منوی باز شده گزینه update entire tableرا انتخاب کنید. پس از بهروزرسانی فهرست، این کادر را پاک کنید.
فهرست پیوستها
فهرست علائم و اختصارها
فصل1. نام فصل اول را وارد کنید
1-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید
این راهنما برگرفته از راهنمای نگارش پایان نامه/رساله دفتر سیاستگذاری و برنامهریزی امور پژوهشی وزارت علوم است. آنچه در این راهنما میآید، دربرگیرنده چگونگی نگارش پایان نامه/رساله است. مخاطبان اصلی این راهنما، دانشجویانی هستند که پایان نامه/ رساله را به زبان فارسی مینویسند؛ بنابراین، این راهنما برای زبان فارسی است.
روش قالببندي پایان نامه/رساله، بخشهاي مختلف آن، انواع قلمها و اندازه آنها، به طور كامل مشخص شده است. كلية سبك (Style)هاي مورد نياز براي بخشهاي مختلف پایان نامه/رساله، از جمله عنوانها، فصلها، چكيده، متن، و ... از پيش تعريف شدهاند و تنها كافي است سبك مورد نظر را براي بخشي از پایان نامه/رساله انتخاب كنيد.
1-1-1. عنوان فرعی را اینجا وارد کنید
در سربرگ Home گروه styles فهرستی از استایلهای مورد نیاز نگارش پایان نامه/رساله دیده می شود. جهت استفاده از سبکها (styles)، بر روی متن مورد نظر کلیک کنید و از پنجره styles سبک مورد نظر خود را انتخاب کنید. با این کار در واقع با یک دستور، تمامی تنظیمات مربوط به فونت، اندازه قلم، رنگ و فاصلهها، بر روی آن بخش از متن اعمال خواهد شد.
1-1-1-1. عنوان فرعی تر را اینجا وارد کنید
اگر به استایلی نیاز دارید که در لیست استایلها وجود ندارد، لازم است تا آن را ایجاد کنید. برای ایجاد یک استایل جدید، لیست استایلها را باز کنید و از انتهای لیست بر روی گزینه create a style کلیک نمایید.نام استایل خود را وارد کرده سپس بر modify کلیک کنید. حالا در صفحه باز شده از بخش format میتوانید تنظیماتی که میخواهید را بر روی استایل خود اعمال نمایید. با کلیک بر روی دکمه ok استایل شما ایجاد میشود.
استفادة صحیح از استایلهای "عنوان فصل" و "سرعنوانها" به شما کمک میکند تا پس از نگارش کامل پایان نامه/رساله بتوانید فهرست مطالب، فهرست جداول و ... را به راحتی تهیه نمایید. .
1-2. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید
در صورت استفاده از مطالب دیگران، میبایست حتماً در نوشته ی خود، به منبع مورد استفاده به صورت دقیق اشاره کرد. برای این منظور ابتدا در انتهای قسمتی از متن که از یک منبع ، استفاده شده است کلیک نموده، سپس از سربرگReference در قسمت Citations & Bibliography بر روی گزینه Insert Citation کلیک کنید، و بعد گزینه Add new source را برگزینید. در پنجره ظاهر شده مشخصات منبع را به طور کامل وارد کنید. با کلیک بر ok به منبع مورد استفاده استناد کردهاید.
توجه داشته باشید با توجه به شیوة استناد مورد قبول(شیوه نامه ایران) در پایان نامه/رساله، لازم است تا قسمت style در این بخش بر روی Chicago (ویرایش شانزدهم) تنظیم شده باشد.
برای درج شماره صفحه در استنادهای درون متنی، کافیست برروی منبع ذکر شده راست کلیک کرده و گزینه edit citation را انتخاب کنید. حال در پنجره باز شده شماره صفحه را وارد نمایید .
1-2-1. عنوان فرعی را اینجا وارد کنید
پیشنهاد میشود از نرم افزارهای رفرنسنویسی نظیر: پژوهیار، mendely, endnote , Zotero برای استناد در پایان نامه/رساله استفاده نمایید. استفاده از این نرم افزارها باعث سهولت در نگارش پایان نامه/رساله و استناد به منابع درون متن و برون متنی خواهد شد.
فصل2. نام فصل دوم را وارد کنید
2-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید
برای عنوان شکلها، نمودارها، جداول و ... میتوانید از سربرگ References استفاده نمایید. برای این کار بر روی شکل، جدول یا نمودار موردنظر کلیک کرده و از سربرگ References گزینه Insert Caption را انتخاب نمایید تا پنجره caption باز شود؛ از منوی کشویی label نام دلخواه را انتخاب و در کادر caption توضیحات موردنظر خود را بنویسید. با کلیک بر ok عنوان ایجاد میشود. از سبکها(styles) برای تنظیمات فونت و سایز عناوین استفاده نمایید.
شکل 2‑1. نمونة تصویر در فصل دوم
جهت درج شمارة جداول و شکلها در متن پایان نامه، بهتر است از سربرگ references در قسمت caption از گزینه cross-reference استفاده کنید. بدین صورت با تغییر شمارة شکلها یا جداول به صورت اتومات شمارة اشاره شده در متن پایان نامه/رساله نیز تغییر خواهد کرد.
جدول 2‑1. نمونه جدول در فصل دوم
رديف | ملاکها | ضريب آلفا | ||
تحليل پرسشنامه اصلی | تحليل پرسشنامه فرعی | |||
1 | تمايل به استفاده | 7505/0 | 7108/0 | |
2 | رضايتمندي | 7965/0 | 7430/0 | |
2-1 | مفيدبودن | 6860/0 | 9216/0 | |
2-2 | کارآمدي | 8163/0 | 6849/0 |
دقت نمایید که عنوان و توضیحات مربوط به شکلها و نمودارها در زیر آنها و عنوان و توضیحات مربوط به جدول در بالای آن قرار میگیرد.
در تهیه جداول پایان نامه/رساله بهتر است از خطوط عمودی استفاده نشود و کادر اطراف نمودارها حذف گردد.
فصل3. نام فصل سوم را وارد کنید
3-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید
برای ایجاد زیرنویس، در محل مورد نظر روی متن کلیک کرده و از سربرگ references گزینه insert footnote را انتخاب نمایید. از سبکها(styles) برای تنظیمات فونت و سایز زیرنویس استفاده نمایید.
3-1-1. عنوان فرعی را اینجا وارد کنید
نمودار 3‑1. نمونه نمودار از فصل سوم
برای نگارش زیرنویسهای فارسی از سمت راست و برای زیرنویسهای انگلیسی از سمت چپ شروع کنید. برای این کار میتوانید از سربرگ HOME بخش Paragraph استفاده نمایید. با علامت زیرنویس از سمت راست و با علامت زیرنویس از سمت چپ آغاز میشود.
فصل4. نام فصل چهارم را وارد کنید
4-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید
برای نوشتن فرمول و معادله میتوانید از سربرگ insert قسمت symbols گزینه equation استفاده نمایید. نگارش فرمول از سمت چپ و شماره گذاری آن از سمت راست انجام میشود.
4-1-1. عنوان فرعی را اینجا وارد کنید
برای شماره گذاری فرمولها نیز میتوانید به روش شماره گذاری جداول اقدام نمایید.
4-1-1-1. عنوان فرعی تر را اینجا وارد کنید
اگر متنی را از فایلی دیگر کپی کنید ممکن است تنظیمات فونت، اندازه و فاصلة خطوط آن بهم بریزد. برای اینکه متن کپی شده همانند متن شما دارای تنظیمات درستی باشد، لازم است تا ابتدا مکان نما را بر روي قسمتي از متن كه فونت صحيحي دارد قرار دهيد سپس از سربرگ Home در قسمت clipboard گزينه Format Painter را انتخاب كنيد. اكنون قسمتي از متن را كه فونت متفاوتي دارد، درگ و دراپ کنيد. فونت، سايز و فاصله بين خطوط متن مورد نظر، مانند ساير متن خواهد شد.
فصل5. نام فصل پنجم را وارد کنید
5-1. سرعنوان نخست متن را اینجا وارد کنید
فصل بندی پایان نامه/رسالة خود را میتوانید از سربرگ page layout بخش page setup گزینه breaks تنظیم نمایید. این گزینه امکان این را میدهد تا براي بخشهاي مختلف پايان نامه، سرصفحه و ساختار و شماره صفحة متفاوت استفاده كنيد؛ حتی میتوانید افقي يا عمودي بودن صفحه و اندازة صفحات براي بخشهاي مختلف را تغيير دهيد.
5-1-1. عنوان فرعی را اینجا وارد کنید
در بخش breaks با استفاده از گزینه next page میتوانید یک فصل جدید را از صفحة بعد آغاز کنید.
فهرست منابع
شیوة استناد در نگارش پایان نامه/رساله بر مبنای «شیوهنامه ایران» انجام میشود. شیوهنامه ایران (راهنمای استناد به منابع اطلاعات فارسی و انگلیسی به صورت نویسندهـ تاریخ) بر پایه ویرایش شانزدهم شیوهنامه شیکاگو با دریافت اجازه از انتشارات دانشگاه شیکاگو توسط پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران تنظیم شده است.
درصورتی که استنادهای درون متنی را درست ایجاد کرده باشید (به صورت آنچه پیشتر گفته شد) به راحتی میتوانید فهرست منابع را ایجاد کنید؛ برای این کار در سربرگ References بخش citations & bibliography بر روی گزینه Bibliography کلیک نمایید. از منوی ظاهر شده گزینه insert bibliography را انتخاب کنید. میبینید که منابع مورد استفاده در متن برای شما لیست میشود.
حری، عباس، و اعظم شاهبداغی. 1385. شیوههای استناد در نگارشهای علمی: رهنمودهای بینالمللی. تهران: دانشگاه تهران.
American Management Association. 1996. The AMA Style Guide for Business Writing. New York: AMA.
پیوست یک: نام پیوست اول را وارد کنید
.
پيوستها که با شماره از نظر موضوعي تفکيک ميشوند، شامل شرح کامل يا اثبات فرمولها، نقشهها، جزئيات برنامهي کامپيوتري، عکسها، جزئيات نتايج آزمايشگاهي و نمونههايي از نتايج آماري (اگر در متن زياد باشند)، ميباشند. پیوست مورد نظر را در این قسمت وارد کنید در صورتی که پایان نامه یا رساله شما پیوست ندارد این صفحه را پاک کنید
واژهنامه توصیفی
واژه نامه توصیفی به منظور توصیف واژه ها و اصطلاحات ناآشنا در پایان نامه/رساله آورده میشود. به عنوان مثال:
پایاننامه: واژه پایاننامه ریشهای لاتین دارد که به معنای«مسیر» است.
واژهنامة فارسی به انگلیسی
واژه نامه فارسی به انگلیسی به منظور ارائه واژههای انگلیسی به کار رفته برای نگارش پایان نامه/رساله و برابر نهادههای فارسی آنها به ترتیب الفبای فارسی آورده میشود. به عنوان مثال:
پایاننامه: Dissertation
رساله: Thesis
واژهنامة انگلیسی به فارسی
واژه نامه فارسی به انگلیسی به منظور ارائه واژههای انگلیسی به کار رفته برای نگارش پایان نامه/رساله و برابر نهادههای فارسی آنها به ترتیب الفبای انگلیسی آورده میشود. به عنوان مثال:
Dissertation: پایاننامه
Thesis: رساله
فهرست مقالههای برگرفته از پایاننامه/رساله
لیست مقالاتی که از این پایان نامه/ رساله برگرفته شده است را در این قسمت وارد کنید. درغیر این صورت این صفحه را پاک کنید
Abstract
Research Aim:Primary purposes of research, and the research motivation or the reasons why you decided to do this study.
Researchmethod: Describe approaches, methods or techniques whose explains are crucial to understanding the study.
Findings: Findings should be written in a concise and comprehensive manner. This includes experimental and theoretical findings, relations and correlations, observed impacts, etc.
Keywords:Insert your research keywords here.
Choose an item.
Department of English language
Thesis Title
A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Science in
By:
Supervisor(s):
Dr.
Advisor(s):
Dr.
شیوه نامه نگارش پایان نامه ارشد و دکتری.
اداره کل امور پژوهش و فناوري معاونت پژوهش و فناوري دانشگاه آزاد اسلامي- واحد تهران جنوب 1398 |
فهرست مطالب
عنوان | صفحه |
کليات اندازه کاغذ و نوع تايپ نوع، رنگ جلد و تعداد پایاننامه تسلسل مطالب و صفحات شماره گذاري صفحات شماره گذاري فصول و بخشها شماره گذاري شکلها، جداول، نمودارها و نقشه ها شماره گذاري پيوستها شماره گذاري روابط و فرمولها شيوه ذکر منابع و ماخذ قالب کلي تنظيم اطلاعات مربوط به فهرست منابع روش ماخذدهي شرح پيوستها شرح چکيده به زبان انگليسي شرح روي جلد شرح پشت جلد آلبوم نمونه ها |
3 3 3 3 4 5 5 5 5 5 5 6 7 7 7 7 8 |
کليات:
به منظور استاندارد کردن و سهولت مطالعه پايان نامه يا رساله لازم است ضمن رعايت وحدت رويه در نگارش پايان نامه ها عنوان، يعني فراهم آوردن تناسب و ربط طبيعي مفاهيم و معاني مورد بحث در نوشتار با يکديگر، در کليه صفحات نکات دستوري و قواعد نشانه گذاري رعايت شده و از چارچوبهاي عنوان شده در اين دستورالعمل براي تنظيم و ارائه پايان نامه يا رساله استفاده شود.
اندازه کاغذ و نوع تايپ
- متن پايان نامه با نرم افزارWORD تايپ شود.
- کاغذ متن در اندازه A4 (21 در 7/29 سانتيمتر) باشد.
- هر صفحه داراي 28 سطر و حاشيه راست، چپ، بالا و پايين به ترتيب برابر با 3 ، 3، 5/3 و 3 سانتيمتر باشد.
- فاصله بين خطوط متن 1.3 سانتيمتر باشد.
- براي تايپ بخشهاي مختلف پايان نامه از قلمهاي زير استفاده شود:
نوع متن | نوع قلم | اندازه |
متن فارسي | نازنين نازک | 14 |
تيترهاي اصلي | نازنين سياه | 14 |
تيترهاي فرعي | نازنين سياه | 12 |
عنوان چکيده فارسي | نازنين سياه | 12 |
متن چکيده فارسي | نازنين نازک | 12 |
عنوان چکيده انگليسي | Times New Romanسياه | 12 |
متن چکيده انگليسي | Times New Romanنازک | 11 |
فهرست مراجع فارسي/ عربي | نازنين نازک | 10 |
فهرست مراجع انگليسي | Times New Roman | 10 |
پاورقیها | نازنین نازک | 10 |
تسلسل مطالب و صفحات:
- روي جلد (مطالق فرم استاندارد شرح روي جلد- پيوست)
- صفحه بسمالله الرحمن الرحيم
- صفحه عنوان (عينا مطابق شرح روي جلد)
- صفحه تقديم نامه(حداکثر يک صفحه)
- صفحه سپاس نامه (در اين صفحه از همه افراديکه در تدوين رساله يا پايان نامه، پژوهشگر را ياري نموده اند تشکر ميشود)
- صفحه منشور اخلاق پژوهش
- صفحه فرم تعهدنامه اصالت رساله یا پایان نامه
- صفحه مربوط به تصويب پايان نامه يا رساله با ذکر نمره و درجه با امضاي استاد راهنما. استاد مشاور و داوران
- فرم چکيده ويژه چاپ در پژوهش نامه دانشگاه در رساله ها و پايان نامه ها به زبان فارسي ابتدا چکيده فارسي سپس چکيده انگليسي
- صفحه تائیدیه هیات داوران
- فهرست مطالب
- فهرست اشکال
- فهرست جداول
- فهرست علائم
- پيکره اصلي پايان نامه شامل تمام فصول
- پيوستها (شامل جدولها، نمودارها، تستها و پرسشنامه هاي خودساخته و برنامه هاي رايانه اي، مصاحبه ها، مکاتبات و تصاویر،...)
- فهرست منابع و ماخذ (شامل صورت دقيق و کامل همه مراجعي است که در متن پايان نامه به آنها استناد شده.
- در رساله ها و پايان نامه هاي زبان فارسي چکيده به ]زبان انگليسي[ و در رساله ها و پايان نامه هاي زبان انگليسي چکيده به ]زبان فارسي[ درج شود. (يک صفحه به آخر رساله يا پايان نامه درج شود).
- عين شرح روي جلد، در رساله ها و پايان نامه هاي زبان فارسي در صفحه آخر به ]زبان انگليسي[ درج ميشود. و در رساله ها و پايان نامه هاي زبان انگليسي به ]زبان فارسي[ درج شود.
- پشت جلد (مطابق فرم استاندارد شرح پشت جلد- پيوست)
شماره گذاري صفحات پاياننامه کارشناسي ارشد و رساله دکتري
صفحات پاياننامه | در پاياننامه ها و رساله دکتري به زبان فارسي | در پاياننامه ها و رساله دکتري به زبان انگليسي |
بسمالله الرحمن الرحيم | الف | i |
صفحه عنوان کارشناسی ارشد/ پایان نامه دکتری به زبان فارسي | ب | ii |
صفحه عنوان پایان نامه با امضا اساتيد | پ | iii |
سپاسگزاري | ت | Iv |
صفحه تعهدنامه اصالت رساله یا پایان نامه | ث | V |
تقديم | ادامه حروف | |
فهرست مطالب | ادامه حروف | |
فهرست جداول | ادامه حروف | |
فهرست تصاویر | ادامه حروف | |
فهرست نمودارها | ادامه حروف | |
فهرست نقشه ها | ادامه حروف | |
فهرست مخفف ها | ادامه حروف | |
چکيده | 1 | |
مقدمه | 2 | |
فصول پايان نامه (عنوان هر فصل در ابتداي هر فصل، در يک صفحه مجزا) |
ادامه اعداد | |
نتيجه گيري | ادامه اعداد | |
پيوستها (مصاحبه ها، مکاتبات، تصاویر و...) | ادامه اعداد | |
فهرست منابع فارسي | ادامه اعداد | |
فهرست منابع لاتين | ادامه اعداد | |
فهرست نامها در صورت تمايل | ادامه اعداد | |
چکيده انگليسي | ادامه اعداد | |
صفحه عنوان به زبان انگليسي | ادامه اعداد |
شماره گذاري فصول و بخشها:
هر پايان نامه داراي چند فصل (معمولا 5 فصل) ميباشد و هر فصل نيز معمولا داراي چند بخش ميباشد. صفحه اول هر فصل بايد از خط پنجم شروع شود. هر يک از بخشهاي هر فصل با دو شماره که با خط تيره از يکديگر جدا شده اند، مشخص ميگردد. عدد سمت راست بيانگر شماره فصل و عدد سمت چپ شماره ترتيب بخش مورد نظر است. در صورتيکه يک بخش داراي زيربخش باشد، شماره هر زيربخش در سمت چپ شماره مذکور قرار ميگيرد، مثلا : (2-4-3) يعني زيربخش سوم از بخش چهارم فصل دوم.
شماره گذاري شکلها، جدولها، نمودارها و نقشه ها:
شماره گذاري شکلها، جدولها، نمودارها و نقشه ها مانند روال قبلي است. مثلا دهمين شکل در فصل سوم، به صورت (شکل 3-10) نوشته ميشود.
- شماره گذاري پيوستها
شکلها و جدولهاي موجود در هر پيوست، با توجه به پيوست مربوط شماره گذاري خواهد شد. به عنوان مثال: سومين جدول در پيوست "ب" به اين صورت نوشته ميشود (جدول ب-3).
- شماره گذاري روابط و فرمولها
هر رابطه در متن پاياننامه يا رساله، با دو شماره که با خط فاصله از يکديگر جدا ميشوند، مشخص ميشود. عدد سمت راست بيانگر شماره فصل و عدد سمت چپ، شماره رديف مورد نظر است. مثلا هشتمين رابطه در فصل ششم به صورت (6-8) نوشته ميشود.
شيوه ذکر منابع و ماخذ:
1- فهرست منابع و ماخذ:
مقصود از درج فهرست منابع و ماخذ، تهيه و تدوين صورت کامل و دقيق تمام منابع و ماخذي است که در متن پاياننامه يا رساله به آنها استناد شده استبه عبارت ديگر هدف آن است که ميزان تلاش و کنکاش پژوهشگر در بررسي و استفاده از منابع گوناگون مشخص شود و همچنين ضمن رعايت حقوق ساير مولفان و نويسندگان، امکان دسترسي خواننده به منابع مذکور فراهم شود.
قالب کلي تنظيم اطلاعات مربوط به فهرست منابع به صورت زير است:
*منابع فارسي:
کتاب:نام خانوادگي و نام نويسنده (يا نويسندگان)،سال انتشار، عنوان کتاب، شماره جلد، نوبت چاپ، محل انتشار، ناشر. صفحات
به عنوان مثال:
الواني، سيدمهدي، (1390). مديريت عمومي، جلد 3، چاپ دوم، تهران: نشر ني.
توضيح اينکه چنانچه کتاب ترجمه باشد:
نام خانوادگي و نام مولف اصلي، سال انتشار به تاريخ شمسي، عنوان کتاب، نام و نام خانوادگي مترجم، محل نشر، ناشر، تاريخ انتشار اثر به زبان اصلي.
به عنوان مثال:
کويين، پ. واشترن، ج. (1383). پيش فعالي: کمک به کودکان و نوجوانان حواسپرت و بيقرار. ترجمه ح. عليزاده. تهران: جوانه رشد (تاريخ انتشار اثر به زبان اصلي، 2002).
مجله:نام خانوادگي و نام نويسنده، تاريخ انتشار، عنوان مقاله، نام مجله، شماره دوره، شماره صفحات.
به عنوان مثال:
محمودیان، حسین، (1384). ماهیت نامتجانس بهبود موقعیت زنان در ایران، مجله پژوهش زنان، 12(3)، 24-17.
پاياننامه: نام خانوادگي نويسنده، نام نويسنده، (سال). عنوان پاياننامه. مقطع تحصيلي پاياننامه، رشته، دانشکده و دانشگاه.
به عنوان مثال:
عابديني، يحيي. (1381). بررسي رابطه مهارتهاي حل مسائل اجتماعي با پذيرش همسالان در دانشآموزان دختر پايههاي دوم و پنجم ابتدايي شهر تهران. پاياننامهکارشناسي ارشد، رشته روانشناسي تربيتي، دانشکده روانشناسي و علوم تربيتي دانشگاه تهران.
*منابع انگليسي:
کتاب:به ترتيب و از چپ به راست:
نام خانوادگي نويسنده، نام نويسنده، سال انتشار، عنوان کتاب، ، محل انتشار، ناشر.
به عنوان مثال:
1. Aber, J. L., Jones, S. M., & Cohen, J. (2000). The impact of poverty on the mental health and
development of very young children. In C.H. Zeanah, Jr. (Ed.), Handbook of infant mental health (2nd
ed.), (pp. 113-128). New York, NY: Guilford Press.
به عنوان مثال:
مجله:نام خانوادگي نويسنده، نام نويسنده، سال انتشار، عنوان مقاله، نام مجله، شماره، دوره.
1. Aviles, A. M., Anderson, T. R., & Davila, E. R. (2005). Child and adolescent social-emotional
development within the context of school. Child and Adolescent Mental Health, 11(1), 32-39.
1-روش ماخذ دهي:
لازم است براي دادن ماخذ از شيوه "درون متني" به شرح زير استفاده شود:
*منابع فارسي:
در انتهاي مطلب مورد نظر و داخل پرانتز به ترتيب:
"نام خانوادگي نويسنده، سال چاپ؛ شماره صفحه يا صفحات" درج ميشود.
بعنوان مثال: (دعائي، 1377، 159)
در صورتيکه از کتاب يا مقاله ترجمه شدهاي استفاده شده باشد، ميبايست نام خانوادگي نويسنده يا نويسندگان به زبان فارسي بدون اشاره به نام مترجم ذکر شود.
به عنوان نمونه: براي منبعي با يک نويسنده (رابينز، 1381، 58-53) براي منبعي با 2 نويسنده (کونتز و اودانل، 1379، 62)
و در صورتيکه کتاب يا مقاله ترجمه شده به فارسي بيش از 3 نفر نويسنده داشته باشد، ميبايست تنها نام خانوادگي نويسنده اول (نام مترجم) و بدنبال آن عبارت "و ديگران" ذکر شود:
(..... و ديگران، سال چاپ ترجمه کتاب در ايران، شماره صفحه يا صفحات)
بعنوان مثال: (توماس و ديگران، 1380، 58-54)
و هنگاميکه يک منبع براي چند بار تکرار ميشود عبارت "همان منبع" و شماره صفحه ذکر ميشود. بعنوان مثال: (همان منبع، 167)
*منابع انگليسي:
در صورتيکه از کتاب يا مقاله به زبان اصلي استفاده شود، ميبايست به ترتيب و از چپ به راست (نام خانوادگي نويسنده يا نويسندگان، سال چاپ، شماره صفحه يا صفحات) بصورت انگليسي ذکر شود: (Last Name, Year, Page)
بعنوان مثال:
- براي منبعي با يک نويسنده (Robbins, 2001, 88)
- براي منبعي با 2 نويسنده (Stoner&Friman, 2002,254)
و در موارديکه کتاب يا مقاله به زبان اصلي، داراي بيش از 3 نويسنده باشد، بايد تنها نام خانوادگي نفر اول ذکر شده و سپس از واژه (etal) استفاده شود:
بصورت: (شماره صفحه، تاريخ، Last Name&etal)
به عنوان نمونه:
(Thomason,&,etal, 2002,214-229)
در صورتيکه يک منبع انگليسي برابر چند بار تکرار ميشود، در انتهاي مطلب داخل پرانتز عبارت)شماره صفحه,Ibid)ذکر ميشود.
براي مثال: (Ibid, 37)
شرح پيوستها:
پيوستها شامل شکلها، جدولها، نمودارها و نقشهها بعد از آخرين صفحه فصل آخر قرار ميگيرند. چنانچه تعداد آنها زياد باشد ميبايست فهرست آنها تهيه و در بخش آخر "فهرست مطالب" پاياننامه يا رساله درج گردد.
- چنانچه قطع پيوستها بزرگتر از صفحات اصلي پاياننامه باشند با استفاده از دستگاه فتوکپيهاي مخصوص، کوچک و استاندارد شده و در صورتيکه ميبايست بعضي از آنها بزرگ تر از برگ A4باشند، ميبايست بنحوي تا شوند که از قاب جلد خارج نشده و ترجيحا درون جيبي (مانند پاکت) که در صفحه جلد تعبيه ميشود قرار گيرد.
شرح چکيده به زبان انگليسي (Abstract):
لازم است خلاصه پاياننامه يا رساله 250- 300 کلمه در يک صفحه تهيه و تدوين شود.
چکيده بايد بيانگر خلاصه نتايج باشد و از درج شکل و نمودار و گیومه در آن پرهيز شود. در بيان چکيده کلمات کليدي پاياننامه حداقل 3 کلمه و حداکثر 7 کلمه ذکر شود.
شرح روي جلد:
روي جلد به ترتيب موارد و عبارتهاي زير درج ميگردد:
- آرم استاندارد دانشگاه آزاد اسلامي (ترجيحاً در ابعاد cm5/2 در cm 3)
- دانشگاه آزاد اسلامي
- واحد تهران جنوب
- نام دانشکده/ مجتمع و نام گروه آموزشي مربوط
- عبارت (پاياننامه براي دريافت درجه کارشناسي ارشد "M.A."يا "M.Sc." و رساله براي دکتري .)
- کلمه "گرايش" (نام گرايش تحصيلي)
- کلمه: عنوان
- عبارت: پاياننامه يا رساله
- عبارت: "استاد راهنما" يا "استادان راهنما"
- نام و نامخانوادگي استاد راهنما يا استادان راهنما
- عبارت: "استاد مشاور" يا "استادان مشاور"
- نام و نامخانوادگي استاد مشاور يا استادان مشاور
- کلمه: "پژوهشگر"
- نام و نامخانوادگي پژوهشگر
- سال تحصيلي (تاريخ دفاع پاياننامه با توجه به نيمسال تحصيلي)
- ذکر شماره جلد (در صورتيکه پاياننامه يا رساله بيش از يک جلد باشد).
توجه:
1- حروف"M.A." مخفف عبارت Master of Arts براي رشتههاي علوم انساني و"M.Sc." مخفف عبارت:
Master of Science براي رشتههاي غيرعلوم انساني کارشناسي ارشد و .Ph.D مخفف عبارت:
Doctor of Philosophyبراي دکتراي تخصصي استفاده ميشود.
2- عطف پاياننامه شامل عنوان، نام نگارنده و سال تحصيلي ميباشد.
شرح پشت جلد به زبان انگليسي:
شرح پشت جلد که به زبان انگليسي تهيه ميشود، عيناً مطالب ترجمه شده شرح روي جلد است با اين تفاوت که عناوين استاد راهنما و مشاور در پاياننامه کارشناسي ارشد و رساله دکتراي تخصصي متفاوت و بشرح زير ميباشد:
- براي پاياننامه کارشناسي ارشد: استاد راهنما ((Advisor استاد مشاور (Reader)
- براي رساله دکتري: استاد راهنما (Thesis Supervisor يا Supervisor)استاد مشاور (Consulting Supervisor)
آلبوم نمونهها |
صفحه روی جلد (زرکوب) |
لازم است دانشجویان مقطع کارشناسیارشد رشتههای علوم انسانی از واژه "M.A. " و رشتههای غیرعلوم انسانی از واژه "M.Sc. " استفاده نمایند. |
دانشگاه آزاد اسلامی(B Nazanin 20)
واحد تهران جنوب(B Nazanin16)
مجتمع/ دانشکده ..................(B Nazanin16 )
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد.M.ScM.A.
(رشته و گرايش) (B Nazanin 18)
عنوان : (B Nazanin 20)
.....................................................................................................................................
استاد راهنما : (B Nazanin 20)
دکتر …………….(B Nazanin16 )
استاد مشاور: (B Nazanin 20)
دکتر ……….….(B Nazanin16 )
پژوهشگر:(B Nazanin 20)
نام و نام خانوادگي(B Nazanin 16 )
پائیز 1398(B Nazanin 16 )
صفحه بسمالله الرحمن الرحیم |
لازم است دانشجویان مقطع کارشناسیارشد رشتههای علوم انسانی از واژه "M.A. " و رشتههای غیرعلوم انسانی از واژه "M.Sc. " استفاده نمایند. |
صفحه مشخصات پایاننامه (داخل جلد) |
دانشگاه آزاد اسلامی(B Nazanin 20)
واحد تهران جنوب (B Nazanin16)
دانشکده .................. (B Nazanin16 )
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد .M.ScM.A.
(رشته و گرايش) (B Nazanin 18)
عنوان : (B Nazanin 20)
.....................................................................................................................................
استاد راهنما : (B Nazanin 20)
دکتر …………….(B Nazanin16 )
استاد مشاور: (B Nazanin 20)
دکتر ……….….(B Nazanin16 )
پژوهشگر:(B Nazanin 20)
نام و نام خانوادگي(B Nazanin 16 )
پائیز 1398 (B Nazanin 16 )
صفحه تقديمنامه: |
تقدیم به:
سرچشمههای هستیام که بعد از خدا هرچه دارم
از آنهاست و دریای محبتشان را جبرانی نیست،
به پدر بزرگوارم که اسوه تلاش است
و مادر مهربانم که آموزگار محبت است،
و به تو ای آشنا که ورقی از این دفتر میگشائی.
قلم را آن زبان نبود که سر عشق گوید باز
ورای حد تقریر است شرح آرزومندی
صفحه سپاسنامه: |
تشکر و قدرداني
سپاس بیکران پروردگار یکتا را که هستیمان بخشید و به طریق علم و دانش رهنمونمان شد و به همنشینی رهروان علم و دانش مفتخرمان نمود و خوشهچینی از علم و معرفت را روزیمان ساخت.
بسیار ارزشمند بود فرصتهایی که توانستم از محضر استاد بزرگوارم جناب آقای دکتر جبار رحمانی که همواره دلسوزانه و با جدیت، راهنما و راهگشای من در اکمال و اتمام پایاننامه بوده است و جناب آقای دکتر عسگری نوری که مشاورت این پایاننامه را برعهده داشتند، بهره گیرم و از آنان صمیمانه تشکر مینمایم.
همچنین از دوست گرانمایهام سرکار خانم دکتر ژاله توکلی والا که مرا صمیمانه و مشفقانه در تدوین این پایاننامه یاری نموده، کمال تشکر و قدردانی مینمایم. و از خداوند متعال توفیق روزافزون را برای کلیه بزرگواران خواستارم.
صفحه منشور اخلاق پژوهش |
معاونت پژوهش و فن آوري
به نام خدا
منشور اخلاق پژوهش
با ياري از خداوند سبحان و اعتقاد به اين كه عالم محضر خداست و همواره ناظر بر اعمال انسان و به منظور پاس داشت مقام بلند دانش و پژوهش و نظر به اهميت جايگاه دانشگاه در اعتلاي فرهنگ و تمدن بشري، ما دانشجويان و اعضاء هيئت علمي واحدهاي دانشگاه آزاد اسلامي متعهد مي گرديم اصول زير را در انجام فعاليت هاي پژوهشي مد نظر قرار داده و از آن تخطي نكنيم:
1- اصل حقيقت جويي: تلاش در راستاي پي جويي حقيقت و وفاداري به آن و دوري از هرگونه پنهان سازي حقيقت.
2- اصل رعايت حقوق: التزام به رعايت كامل حقوق پژوهشگران و پژوهيدگان (انسن،حيوان ونبات) و ساير صاحبان حق.
3- اصل مالكيت مادي و معنوي: تعهد به رعايت كامل حقوق مادي و معنوي دانشگاه و كليه همكاران پژوهش.
4- اصل منافع ملي: تعهد به رعايت مصالح ملي و در نظر داشتن پيشبرد و توسعه كشور در كليه مراحل پژوهش.
5- اصل رعايت انصاف و امانت: تعهد به اجتناب از هرگونه جانب داري غير علمي و حفاظت از اموال، تجهيزات و منابع در اختيار.
6- اصل رازداري: تعهد به صيانت از اسرار و اطلاعات محرمانه افراد، سازمان ها و كشور و كليه افراد و نهادهاي مرتبط با تحقيق.
7- اصل احترام: تعهد به رعايت حريم ها و حرمت ها در انجام تحقيقات و رعايت جانب نقد و خودداري از هرگونه حرمت شكني.
8- اصل ترويج: تعهد به رواج دانش و اشاعه نتايج تحقيقات و انتقال آن به همكاران علمي و دانشجويان به غير از مواردي كه منع قانوني دارد.
9- اصل برائت: التزام به برائت جويي از هرگونه رفتار غيرحرفه اي و اعلام موضع نسبت به كساني كه حوزه علم و پژوهش را به شائبه هاي غيرعلمي مي آلايند.
صفحه فرم تعهدنامه اصالت رساله یا پایاننامه |
تعهدنامه اصالت رساله یا پایاننامه
اینجانب .............................................................................. دانشآموخته مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته/ دکتری حرفهای/ دکتری تخصصی در رشته ............................................... که در تاریخ ...................................... از پایاننامه/ رساله خود تحت عنوان .........................................
...............................................................................................................................................................................................................................با کسب نمره ..................................... و درجه .................................. دفاع نمودهام، بدینوسیله متعهد میشوم:
1-این پایاننامه/ رساله حاصل تحقیق و پژوهش انجام شده توسط اینجانب بوده و در مواردی که از دستاوردهای علمی و پژوهشی دیگران (اعم از پایاننامه، کتاب، مقاله و.....) استفاده نمودهام، مطابق ضوابط و رویه موجود، نام منبع مورد استفاده و سایر مشخصات آن را در فهرست مربوطه ذکر و درج کردهام.
2-این پایاننامه/ رساله قبلا برای دریافت هیچ مدرک تحصیلی (هم سطح، پایینتر یا بالاتر) در سایر دانشگاهها و موسسات آموزش عالی ارائه نشده است.
3-چنانچه بعد از فراغت از تحصیل قصد استفاده و هرگونه بهرهبرداری اعم از چاپ کتاب، ثبت اختراع و ... از این پایاننامه داشته باشم، از حوزه معاونت پژوهش و فناوري واحد مجوزهای لازم را اخذ نمایم.
4-چاپ مقاله جديد مستخرج از پاياننامه به شکل کتاب يا مقاله يا محصول فرهنگي ديگري به نام شخص و نهاد ديگري غير از پژوهشگر و استاد راهنما و دانشگاه آزاد اسلامي مجاز نخواهد بود.
5-چنانچه در هر مقطعزمانی خلاف موارد فوق ثابت شود، عواقب ناشی از آن را میپذیرم و واحد دانشگاهی مجاز است با اینجانب مطابق ضوابط و مقررات رفتار نموده و در صورت ابطال مدرک تحصیلیام هیچگونه ادعایی نخواهم داشت.
نام و نام خانوادگی:
تاریخ و امضاء:
صفحه فرم نمره دفاع |
بسمهتعالي درتاريخ :........................... دانشجوی كارشناسي ارشد خانم/آقاي.............................................. از پايان نامه خود دفاع نموده و با نمره ................. بحروف ....................................... با درجه .................. مورد تصويب قرار گرفت. امضا استاد راهنما امضا استاد مشاور امضا داوران ................... ................... .................. |
صفحه چکیده (چاپ در پژوهشنامه) |
بسمه تعالي
دانشكده ........................................
********************************************************
( اين چكيده به منظور چاپ در پژوهشنامه دانشگاه تهيه شده است)
نام واحد دانشگاهي: تهران جنوب كد واحد: | كد شناسايي پايان نامه: |
عنوان پايان نامه به (فارسي): عنوان پاياننامه به (انگليسي): |
|
نام و نام خانوادگي دانشجو: شماره دانشجوئي: رشته و گرايش تحصيلي: |
مقطع تحصيلي: تاريخ شروع پايان نامه: تاريخ اتمام پايان نامه: |
استاد راهنما اول: استاد مشاور اول: استاد داور اول: |
استاد راهنما دوم: استاد مشاور دوم: استاد داور دوم: |
نشاني و شماره تلفن و پست الکترونيکي: | |
چكيده پاياننامه فارسی و انگلیسی (شامل بيان مسئله و هدف، روشها و ابزارهاي اجرا و نتايج به دست آمده) : فارسی: انگلیسی: کلید واژهها: |
نظر استاد راهنما براي چاپ در پژوهشنامه دانشگاه: مناسب است مناسب نيست تاريخ وامضا :
صفحه تائيديه هيات داوران
|
دانشگاه آزاد اسلامی
واحد تهران جنوب
مجتمع/ دانشکده ................................
پایاننامه برای دریافت درجه دکتري Ph.D.
(رشته – گرایش)
عنوان :
.................................................................................................................................
پژوهشگر:
........................................
امضاء هیأت داوران رساله/ پاياننامه | |||
استاد راهنما (1) : دکتر ............................. | استاد راهنما (2) : دکتر ............................. | ||
استاد مشاور (1): دکتر ............................. | استاد مشاور (2): دکتر ............................. | ||
داور (1): دکتر ............................. | داور (2): دکتر .............................. | ||
مدیر گروه: دکتر ............................. | |||
تاریخ دفاع: ..../ .../ .......13 | |||
|
دانشگاه آزاد اسلامی
واحد تهران جنوب
مجتمع/ دانشکده ................................
پایاننامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد M.Sc./M.A.
(رشته – گرایش)
عنوان :
.................................................................................................................................
پژوهشگر:
........................................
امضاء هیأت داوران رساله/ پاياننامه | ||
استاد راهنما (1) : دکتر ............................. | استاد راهنما (2) : دکتر ............................. | |
استاد مشاور (1): دکتر ............................. | استاد مشاور (2): دکتر ............................. | |
داور (1): دکتر ............................. | داور (2): دکتر .............................. | |
مدیر گروه: دکتر ............................. | ||
تاریخ دفاع: ..../ .../ .......13 | ||
صفحه فهرست مطالب |
فهرست مطالب
عنوان | صفحه |
چکیده ................................................................................................................................................................................ |
|
فصل اول: مقدمه | |
1- بيان مسئله | |
2- سؤالها يا فرضيات | |
3- اهميت و ضرورت | |
4- اهداف | |
5- تعاريف مفهومي و عملياتي متغيرها | |
فصل دوم:ادبيات پژوهش ...................................... .......................................................................................................... | |
- توضيح و پيشينه پژوهشي درخصوص متغيرها | |
فصل سوم: روش............................................................................................................................................................... | |
1- طرح تحقيق | |
2- جامعه آماري، گروهاي نمونه و روش نمونه برداري | |
3- ابزار تحقيق | |
3-1- توصيف آزمون | |
3-2-روش اجرا | |
3-3- روش نمره گذاري | |
3-4- اعتبار و روايي آزمون | |
4- تجزيه و تحليل دادهها | |
فصل چهارم: يافتهها ......................................................................................................................................................... | |
1- توصيف دادهها (به کمک جدولها و نمودارها) | |
2- تحليل دادهها (به کمک جدولها و نمودارها) | |
فصل 5: بحث و نتیجهگیری ............................................................................................................................................... | |
1- جمعبندي و تبيين نتايج تحقيق | |
2- ارائه راهبردهاي علمي | |
3- محدوديتهاي تحقيق | |
4- پيشنهادهاي تحقيق | |
پیوستها ......................................................................................................................................................................... | |
منابع و ماخذ: .................................................................................................................................................................... | |
فهرست منابع فارسی | |
فهرست منابع لاتین |
|
چکیده انگلیسی | |
صفحه عنوان انگلیسی |
صفحه پشت جلد (زرکوب) |
ISLAMIC AZAD UNIVERSITY
لازم است دانشجویان مقطع کارشناسیارشد رشتههای علوم انسانی از واژه "M.A. " و رشتههای غیرعلوم انسانی از واژه "M.Sc. " استفاده نمایند. |
SOUTH THEHRAN BRANCH
FACULTY OF…………………
DEPARTMENT OF…………….
M.Sc. THESIS / M.A.
SUBJECT:
.........................................................................................................................................................
THESIS ADVISOR:
Ph.D.,.............................
CONSULTING ADVISOR:
, Ph.D................................
Researcher:
....................................
Date:
نمونه پروپوزال 2
بسمه تعالي
پیشنهاده (پروپوزال) رساله دکتری تخصصی/ پایاننامه کارشناسیارشد
مقررات ارا ئه پروپوزال رساله دکتری/پایاننامه کارشناسیارشد:
-
دانشجو موظف است موضوع رساله / پایان نامه خود را با هماهنگی استاد راهنما تعیین و فعالیت پژوهشی خود را آغاز کند.
-
دانشجو بايد تا زمان دفاع از رساله / پایان نامه ، الزاماً نسبت به اخذ واحد رساله / پایان نامه اقدام نمايد
-
میانگین کل نمرات دانشجو قبل از اخذ رساله دکتری نباید از 16 کمتر و پایان نامه از 14 کمتر باشد.
-
اين كاربرگ بايد زیر نظر استادان راهنما ، و مشاور تكميل شود . به تایید آنها برسد.
-
بیان مسأله (معرفی دقیق مسأله یا مشکلی که تحقیق برای حل آن مسئله یا مشکل ، طراحی و اجرا خواهد شد)
حمل و نقل جابهجایی و یا انتقال، انسان و کالا از مکانی به مکان دیگر است. حمل و نقل روابط تجاری بین افراد را ممکن میسازد که نقش اساس در شکلگیری تمدنها ایفا کرده است. حمل و نقل به شکل حلقه اتصالی در بخشها و زیر بخشهای اقتصادی هر کشوری مورد توجه بوده، اطلاعات مرتبط با تسهیلات حوزه حمل و نقل همواره اهمیت ویژه و خاص داشته است. زیرا حمل و نقل بر بسیاری از فعالیتهای جامعه، بهره برداری از صنایع و طرحهای اجرایی دیگر تاثیرگذار است. حمل و نقل با شیوههای زمینی، دریایی، هوایی، ریلی، کابلی و خط لوله انجام میشود. سریعترین شیوه حمل و نقل، حمل و نقل هوایی است که به عنوان شاخص رشد اقتصادی در فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیز نام برده میشود. در صنعت توریسم و افزایش سطح اشتغال جوامع اثر بسزایی دارد.
در جهان امروز، شرکتهای هوایی حجم بزرگی از ترافیک نقل و انتقالات در دنیا را شامل میشوند. نسبت به انتقالات زمینی جادهای و ریلی، انجام انتقالات هوایی از مسیرهای متعدد بیشتری امکانپذیر است و محدودیتهای و مشکلات بسیار کمتری در انتخاب مسیر وجود دارد. حمل و نقل افراد و کالا یک فعالیت حیاتی در زندگی انسان است. این فعالیت نیاز به استفاده از تسهیلات متعدد، مقادیر زیادی سرمایه و انرژی و تاثیرات قابل بررسی بر محیط زندگی دارد [1]. بهینه بودن حمل و نقل، میتواند اثر بسزایی در کاهش هزینهها و افزایش کیفیت انتقالات داشته باشد.
صنایع و تکنولوژی هوا و فضا پیشرفتهای چشمگیری در ساخت پرندههای هوایی علاوه بر هواپیما و بالگرد داشته است. از جمله این پرندهها، پهپادها هستند. پهپادها به دلیل کوچکسازی سیستمهای کنترل الکترونیکی، آلیاژها و برشهای سبک و مقاوم، پلیمرهای تقویت شده و سایر کامپوزیتها، در دسترس بودن حسگرهای ارزان قیمت در بازار، قابلیت پرواز در ارتفاع پایین و طی مسیرهای صعب العبور از محبوبیت زیادی برخوردار شدند. پهپادها نیاز به کابین خلبان ندارند، سیستمهای محیطی، تامین هوا، کنترل حرارتی، فشار کابین، وزن هواپیما و در نتیجه مصرف انرژی را کاهش میدهند. نیاز به جاده و مکانی برای فراز و فرود ندارند، امکان دسترسی به هر مکانی را دارند [2]. مناسب برای توسعه مسیرهایی با ارتفاع کم که تعامل با سایر ترافیک هوایی را به حداقل برساند [3]. کبوتر پرنده در یونان باستان، احتمالا اولین پهپاد هوایی بوده، که توانایی پرواز تا 200 متر را داشته است [4]. شرایط کنونی گواهی برای توانایی تبدیل شدن پهپادها به یک دارایی حیاتی در حوزه مایل آخر بالاخص برای محمولههایی با حجم کم و ارزش بالا، است [3].
بسیاری از شرکتهای تدارکاتی و ارائه دهندگان خدمات پهپادها را وسیلهای نوید بخش جهت تحول در صنعت تحویل میدانند [5].
پهپادها، به عنوان وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین شناخته میشوند، به طور قابل توجهی پیشرفت کردهاند و به صورت گسترده در حوزههای غیر نظامی مانند خدمات ارتباطات بیسیم، نظارت، تحویل بسته، ... استفاده میشوند. در سالهای اخیر بسیاری از شرکتهای تدارکات و خدماتی طرح آزمایشی تحویل بسته با پهپاد را آغاز کردهاند. در تاریخ 21 آذر ماه سال 1398 وزیر ارتباطات وقت آقای مهندس جهرمی آذری به طور رسمی از اولین پهپاد تحویل دهنده بسته در صنعت پست ایران رونمایی کردند. شرکت آمازون در سال 2013، تحقیقات رسمی برای بکارگیری پهپادها را در ارسال سفارشات آغاز کرد و در سال 2016، بخش تحویل هوایی این شرکت را تاسیس کرد و اولین آزمایش تحویل کالا را در همین سال با موفقیت انجام داد. به غیر از شرکت آمازون شرکتهای تجاری و پستی مشهور متعددی (از جمله؛ آلفابت، اوبر، ایرباس، DHL، UPS، Wing....) آزمایشهای متعددی در این زمینه انجام دادند و ارسال مرسولات پستی و تحویل کالا را با پهپاد آغاز کردند.
در نگاه اول، کاربرد پهپادها در حیطه فعالیتهای نظامی بوده است، حوزههای مختلف پهپادها عبارتند از؛ مدیریت پسماند، حمل و نقل مسافر، پیشبینی وضع هوا، معماری و ساخت و ساز، عکسبرداری، فیلمبرداری، نقشهبردای، صنایع سنگین و بازرسی، امور نظارتی، عملیاتهای نظارتی صنعت نفت و گاز، تبلیغات، ارسال مرسولات، شرایط اضطراری، امداد و نجات، تحویل تجهیزات، تحویل کالا، تحویل دارو، تحویل خون و .... .
با افزایش میزان دسترسی به پهپادها، این پرندهها جایگزین مشاغل پر خطر در صنایع ساخت و ساز و تجاری میشوند، زیرا ایمن هستند، حجم ترافیک مانع عملکرد سریع آنها نیست، مقرون به صرفه هستند و نیازی به طی مسیرهای پر پیچ و خم خیابانها و کوچهها را ندارند. بسیاری از شرکتها و استارتآپها به دنبال استفاده از رباتهای کوچک و سبک در شبکههای توزیع خود میباشند.
از آنجایی که پهپادها نقش فزایندهای در عملیات تجاری دارند، اهمیت برنامهریزی علمی و عملی افزایش مییابد [2]. سیستمهای تحویل متعددی مبتنی بر پهپادها پیشنهاد شده است. دو طرح اصلی برای پهپادها در تحقیقات مورد بررسی قرار گرفته است. طرح اول، تسهیلات توزیع مجهز به ناوگان هواپیماهای بدون سرنشین هستند و هر پهپاد به طور معمول تابع قواعد مرتبط به تعویض یا شارژ مجدد باتری، پرواز به نقاط تقاضا، تحویل بسته و بازگشت به مکانهای تسهیلات توزیع است. طرح دوم، طرح همکاری پهپادها با وسایل نقلیه باری است. همکاری پهپاد و کامیونها با رویکردهای متفاوتی انجام میشود. این دو طرح هر یک مزایا و معایبی داشتهاند. در طرح اول، بستهها به سرعت به مشتری تحویل میشود، نیروی انسانی کمتری مورد نیاز است و نتیجه هزینه اجرایی سیستم کمتر است. با این حال، عمر باتری پهپادها محدود است در نتیجه برد پروازی محدودی خواهد داشت. در طرح دوم، نیاز به راننده برای وسیله نقلیه زمینی است. هزینه نیروی انسانی، هزینه سوخت، هزینه حمل و نقل و هزینه نگهداری وسیله نقلیه زمینی به نسبت بالاتر است [5].
افزایش آسیبپذیری شبکهها به علت جهانی شدن ارتباطات و تجارت، توجه محققان و متخصصان زیادی را در جهت افزایش ریسک، پاسخ به اختلالات و مدیریت بحران جلب کرده است. جهانی سازی ارتباطات و تجارت منجر به شکلگیری شبکهها در محیطی غیر قطعی و نامطمئن شده است. این شبکهها تحت شرایط بحرانی آسیب پذیری قرار دارند که ممکن است به دلیل اختلالاتی همچون؛ فجایع طبیعی(سیل، زلزله، فوران آتشفشان، طوفان، صاعقه، بهمن، ...)، مداخلات انسانی (حملات تروریستی، بمبگذاری، عملیاتهای احتمالی، عدم انطباق تامینکنندگان، خرابی تجهیزات، تصادفات صنعتی، اعتصابات کارگری، اختلالات شبکه حمل و نقل، ...) [6]. لذا طراحی شبکه تحت رویکرد قابلیت اطمینان سبب خواهد شد تا اثر خرابی و اختلالات عملکرد قسمتی یا کل شبکه را تحت تاثیر قرار ندهد یا کاهش دهد. قابلیت اطمینان ویژگی خاصی از یک سیستم یا عنصر است که توسط آن میتوان میزان احتمال ماموریت یا وظیفه، تحت شرایط مشخص و از پیش تعریف شده را، برای مدت زمان تعیین شده مورد ارزیابی قرار داد. به بیان علمیتر این قابلیت یه میزان توانایی یک سیستم یا قطعه گفته میشود که بر طبق آن، سیستم امکان تکرار پذیری مداوم با کسب نتایج مشابه را داشته باشد. قابلیت اطمینان شبکه(سیستم)، بخش مهمی از فرآیند طراحی مهندسی است که عملکرد یک شبکه(سیستم)، را در آینده مورد بررسی و قضاوت قرار میدهد. طبیعی است که با قطعیت کامل عملکرد آینده یک شبکه(سیستم)، قابل پیشبینی نیست. لذا طراحی و بهینهسازی مدل در شرایط غیرقطعی است.
برخی از شدیدترین محدودیتهای عملیاتی که در حال حاضر بر استقرار پهپادها تاثیرگذار هستند، محدودیتهای عملکرد ناشی از آب و هوا همچون وزش باد و بارش که ممکن است منجر به از دست دادن کنترل و آسیب تجهیزات الکترونیکی شود. تهدید توسط پهپادهای دیگر در حریم همسایه [7]، خرابی فنی پهپادها، احتمال هتک شدن و سقوط آنها، احتمال مسدود یا خرابی مسیرها، ازدحام و ایجاد ترافیک، عدم قطعیت در تسهیلات شبکه، ، عدم قطعیت تقاضا و ظرفیت، عدم قطعیت در ظرفیت باتری پهپادها و ایستگاههای شارژ، ... از دیگر اختلالات ممکن است.
در تحقیق حاضر، ساخت شبکه قابل اطمینان ایستگاه های مبادله باتری (BSS) برای پشتیبانی از مسیرهای تحویل پهپادها در دو سطح توزیع کالا مد نظر قرار گرفته است. به منظور افزایش دامنه پرواز پهپادها ، BSS باید در منطقه برنامه ریزی قرار بگیرد تا یک پهپاد بتواند از آنها استفاده کند تا تقاضا را در نقاط تحویل در شرایط پس از بحران را نیز برآورده کند. شایان ذکر است که تفاوت بین مسائل کلاسیک در ادبیات و مسئله تحقیق پیشنهادی در چند بخش است:
-
تفاوت مدل مدنظر با مسائل ارائه شده در مسأله محل تأسیسات (FLP) است. سوال تحقیق ما تا حدودی یک مسأله محل تسهیلات برای شبکه BSS است. FLP کلاسیک استقلال را در بین مکان های تسهیلات فرض می کند ، به این معنی که هیچ ارتباطی بین آنها وجود ندارد. با این حال ، ماهیت مسأله ما نیاز به در نظر گرفتن روابط بین مکان ها دارد زیرا هر پهپاد برای رسیدن به محل تقاضا به چندین BSS بستگی دارد. به عبارت دیگر ، یک BSS تنها نمی تواند از سفر پهپادها به طور مستقل پشتیبانی کند لذا برای رسیدن به مشتری می توان از مسئله مسیریابی مکان (LRP) استفاده کند تا کمترین هزینه مسیر یابی برای رسیدن به مشتری را ارائه کند .
-
در یک شبکه دو سطحی، یک محصول ، ابتدا از تسهیلات مبدأ به تسهیلات میانی تحویل داده می شود و سپس از تسهیلات میانی به محل مشتریان ارسال می گردد.
-
برنامه ریزی و امکان ارسال چند محصول در طول مسیر در صورت داشتن ظرفیت خالی
-
برای پوشش کامل فضای مورد نظر پس از بحران از مدل تور پوششی در حل این مسئله استفاده شده است .
-
در این مدل دو نوع ایستگاه شارژ قابل اطمینان و غیر قابل اعتماد در نظر گرفته شده است و تأثیر اخلال در آنها پس از بحران نیز در آنها دیده شده است.
-
میزان مصرف باطری علاوه به مسافت طی شده به بار حمل شده نیز بستگی دارد.
-
قابلیت اطمینان لحاظ شده در این مدل در دو حالت گسسته ، پیوسته است و مقایسه ای بین آنها در مسیرهای انتقال صورت خواهد گرفت.
-
در این مدل سیستم پشتیبانی زمینی برای تعویض باطری های نیاز به تعویض و بالانس تعداد مورد نیازدر شبکه لحاظ شده است.
-
پنجره زمانی برای زمان تحویل کالا بوسیله پهپادها در نظر گرفته شده است که در آن زمان رسیدن محموله به مقصد در نظر گرفته شده و مد نظر می باشد
-
در این تحقیق براساس مسئله قطعی فرموله شده در PCENTER ، یک مدل دو مرحله ای قوی(2SRO) برای تأسیس P جایگاه شارژ قابل اطمینان ارائه می شود . در این مسئله P مرکز قابل اطمینان ، تصمیم گیری در مورد مکان و تخصیص اولیه قبل از ایجاد اختلال بر اساس داده های تخمین زده شده انجام می شود و پس از ایجاد اختلال ، با اطلاعات جدید ارائه می شود که منجر به تغییر هزینه ها و زمان سرویس دهی می شود. اولین مرحله این روش همان P-CENTER است ، با این تفاوت که همه مقادیر هزینه ها اسمی ویا تخمینی هستند. مرحله دوم SRO 2 پهپادها را به تسهیلات باقی مانده پس از بحران براساس اطلاعات به روز شده در مورد تقاضا و هزینه اختصاص می دهد.
در تحقیق پیشرو تابع هدف شامل دو قسمت است :
قسمت اول که حداقل کردن هزینه های قبل از اختلال و ماکزیمم کردن میزان رضایت مشتری و احتمال عبور موفق با افزایش قابلیت اطمینان مسیرها قسمت دوم هزینه های بعد از اختلال در زمان بحران . تابع هدف در مرحله اول خود شامل چندین بخش است، تابع هزینه ساخت بر اساس پوشش کامل فضای حل و انتخاب محل بهینه تسهیلات بهمراه حداقل تعداد تسهیلات و کمترین هزینه استقرار با توجه به محدودیت ظرفیت تعداد باتری ها و حداقل نمودن هزینه های حمل ونقل و فروش از دست رفته و هزینه عدم تحویل بموقع با توجه به پنجره زمانی و هزینه پشتیبانی زمینی شبکه از اهداف مدل ارائه شده است. از طرفی محدودیتهای زیر برای مدل در نظر گرفته شده است :
-
تعادل جریان برای تأمین کنندگان ، مشتریان و ایستگاههای شارژ
-
پوشش فضای حداکثری در منطقه
-
در نظر گرفتن زمان انتظار در سطح میانی
-
مقدار محصول عرضه شده برابر با کالای مورد نظر در هر بازه زمانی
-
پنجره زمانی تحویل کالا و سناریوی زمان
-
تعیین مسیر از میان ایستگاههای شارژ برای تحویل کالا
-
بازدید از ایستگاه بستگی به میزان شارژ دارد
-
تعیین تعداد باتری های دشارژ شده
-
میزان بار حمل شده روی هر مسیر
-
امکان ارسال چند محصول در یک مسیر
-
ارزیابی میزان مصرف باتری برای رسیدن به مقصد
مدل مورد نظر ما به دنبال کمینهسازی هزینه کل شبکه قبل و بعد از بحران و حداکثر پوشش منطقه پروازی زمان ارسال محصولات توسط پهپادها بین انبار اصلی شبکه و مشتریان همزمان با بهینهسازی مسیر و از سوی دیگر به دنبال بیشینهسازی قابلیت اطمینان سیستم حملونقل کالا به مشتریان و تحویل چند محصول در یک مسیر در پنجره زمانی مشخص میباشد که برای این منظور ایستگاههای میانی طراحی خواهند شد که می توانند عملیات قبل از ارسال را انجام دهند . مدلها بهصورت یک مسأله برنامهریزی عددصحیح غیرخطی مختلط ارائه خواهد شد. به دلیل ماهیت غیرقطعی بودن برخی پارامترها شامل پارامترهای هزینه و ظرفیت با عدمقطعیت مواجه خواهد بود. لذا، برای مقابله با عدمقطعیت این پارامترها، از روش 2SRO استفاده خواهد شد که یک رویکرد جدید استوار توسعه داده شده است که در آن هزینه های اولیه مدل بهمراه هزینه های تغییرات ناشی از اختلال پس از بحران را مینیمم می کند . برای حل مدل، از روش قیود محدود برای مسأله سایز کوچک و از الگوریتمهای فراابتکاری ترکیبی برای مسأله سایز بزرگ استفاده می شود.
-
اهمیت و ضرورت تحقيق :
امروزه، توسعه و ارائه روشهای نوین مکانیابی و طراحی شبکهها، سبب شده است که مفاهیمی همچون قابلیت اطمینان در شبکههای هوایی و فرودگاهی، شبکههای حمل و نقل، ... ملزم به بررسی باشند. از کار افتادن تسهیلات و اجزای شبکه، موجب اختلال در سطوح مختلفی میشود. طراحی شبکه تحویل در شرایط وقوع وقفه یا اختلال در وسایل نقلیه، تسهیلات موجود در شبکه، در ارتباط مسیرهای شبکه، یا اختلالات ناشی از عوامل طبیعی یا انسانی در حالی که شبکه باید پاسخگوی تقاضای مشتریان باشد، نیاز به بهینه شدن شبکه با رویکردی همچون قابلیت اطمینان دارد تا اثر اختلالات، عملکرد جزئی از شبکه و یا کل شبکه را مختل نکند. بررسی قابلیت اطمینان شبکههای توزیع، پیچیده و ارزیابی احتمال عملکرد موفق و پیشبینی آنها امری ضروری، حیاتی و مستلزم کاربرد رویکردهای خاصی است. قابلیت اطمینان یک مشخصه ذاتی تسهیلات و اجزای شبکه است و در جهان امروز به عنوان یکی از کمیتهای سنجش پذیر طراحی، ساخت و بهرهبرداری میباشد که در طی فرآیندهای مربوطه کنترل آن به عنوان یک معیار بسیار مهم باید مورد توجه قرار گیرد.
با توجه به گسترش روزافزون استفاده از پهپادها و ظرفیت محدود پروازی به دلیل ظرفیت باتری، نیاز به جایگاههای شارژ و تعویض باتری در مسیر پرواز بیش از پیش احساس میشود. ایستگاههای شارژ و تعویض باتری در واقع زیر ساختهایی برای قرارگیری پهپادها و دارای تجهیزاتی شارژ و تعویض باتری میباشند. تعیین مکان بهینه برای نصب و احداث ایستگاههای شارژ و تعویض باتری با مدیریت باتریهای تعویض و دشارژ شده، یک موضوع مهم و به نسبت جدید در برنامهریزی شبکه توزیع است. در یک منطقه شهری دارای مراکز تجاری، اداری، صنعتی و خانههای مسکونی با توجه به میزان ترافیک و حجم تردد پهپادها، محل قرارگیری ایستگاه شارژ و تعویض باتری و مسافت بین ایستگاههای شارژ و تعویض باتری تغییر میکند. از این رو تعیین بهترین مکان به منظور نصب ایستگاههای شارژ و تعویض باتری به منظور کمینهسازی هزینهها، یکی از اهداف برنامهریزی شبکه توزیع میباشد.
بنابراین، در این تحقیق، تعیین مکان بهینه احداث ایستگاههای شارژ و تعویض باتری ایستگاه عملیات کالا با در نظر گرفتن شاخصهای مختلف توزیع مورد نظر بوده و تابع هدف نهایی به صورت یک تابع چند منظوره تعریف خواهد شد که تمامی شاخصهای موردنظر یعنی قابلیت اطمینان، در نهایت هزینهها و درآمدهای حاصل برای صاحبان ایستگاههای شارژ و تعویض باتری، به تابع هدف افزوده خواهد شد. با احداث و انتخاب بهینه ایستگاه شارژ و تعویض باتری برد پروازی و میزان خدماترسانی بهینه در پنجره زمانی مشخص درشبکه افزایش، هزینههای شبکه کاهش و با مدیریت باتریهای تعویض شده میزان خدمات رسانی افزایش و با توجه به میزان قابلیت اطمینان شبکه در شرایط اختلال و بحران کارایی شبکه حفظ تا شبکه تحویل در شرایط اختلال پاسخگوی تقاضای مشتریان باشد.
-
كاربردهاي متصور از تحقيق و مراجع استفاده كننده از نتيجه رساله / پایان نامه : (این تحقیق در راستای دستیابی به چه اهداف کاربردی انجام خواهد شد و نتایج قابل انتظار مورد استفاده چه سازمانها و ارگانها و مراجعی خواهد بود)
در بررسی ادبیات موضوع کاربردهایی همچون؛ ارتباطات بیسیم، عملیاتهای نظارتی، تحویل بسته [5]، کاربردهای تجاری، شخصی، نظامی، روزنامهنگاری، تحقیقات علمی، عکسبرداری، عملیاتهای اورژانسی، امدادرسانی در شرایط بحران، فعالیتهای تفریحی، تحویل خدمات در مناطق صعب العبور [8]، تحویل تجهیزات پزشکی، انتقال خون، بازرسی زیر ساختها، بازرسی محصولات و زمینهای کشاورزی[9] ، بازرسی خطوط مرزی، بازرسی شبکه برق، بررسی فرسایش خاک، عملیاتهای صنعت نفت و گاز [10] ذکر شده است. نتایج تحقیق حاضر در جهت بهبود خدماترسانی پهپادها در تمامی موارد نام برده فوق تحت شرایط عدم قطعیت با قابلیت اطمینان لازم در تمامی نقاط و تسهیلات شبکه کاربرد خواهد داشت.
-
سابقه و پیشینه تحقیقات انجام شده در این زمینه (اعم از کتاب، مقاله، پایان نامه، رساله و ... براساس روش ارجاع به منابع در سیستم مأخذ نویسی APA یا Vancouver با توجه رشته تحصیلی)
نیاز به توزیع مداوم و بدون وقفه محمولهها در ناوگان حمل ونقل تجاری، خدمات سازمانی، نظامی، اورژانس خدمات درمانی یا محمولههای امدادی، انگیزه قوی برای تصمیمگیرندگان زنجیره تامین برای بکارگیری مراکز ماهوارهای بوده است تا با در نظر گرفتن ظرفیت ذخیرهسازی انبارها و تعداد جمعیت آسیب دیده از بحران یا میزان تقاضای مراکز یا افراد شرایط مدیریت انبارها برای فراهم ساختن تقاضا را بهینه کنند. مساله مسیریابی وسایل نقلیه نخستین بار توسط دانتزیگ و رامسر در سال 1959 در پژوهشی برای بررسی توزیع بار وسایل ارائه شده است [11]. در سال 1963 مارانزانا مدلی در زمینه مسیریابی و مکانیابی ارائه کرد [12]. تا اوایل سال 1990 محققان مدلهای مسیریابی را بدون در نظر گرفتن ظرفیت وسیله نقلیه و به صورت تک انبار بررسی کرده بودند. بعد از سال 1990 مساله مسیریابی وسایل نقلیه با محدودیت ظرفیت مورد بررسی قرار گرفت. چائو و همکاران در سال 1993 مدل مسیریابی وسایل نقلیه با ظرفیت محدودیت و انبارهای متعدد را ارائه کردند [13]. مسیریابی وسایل نقلیه با محدودیتهای مانند ظرفیت ناوگان حمل و نقل، وسیله نقلیه و انبارها، محدودیتهای بودجه، مسافت بین مسیرها و شرایط دسترسی متغیر در شبکه، بهینهسازی زمان رسیدن به مشتریان و پنجرههای زمانی مورد بررسی قرار گرفته است. نات در سال 1987 مدل خطی برای زمانبندی وسایل نقلیه در شرایط بحرانی ارائه کردند [14]. سیرکزما و تیجسن در سال 1998 مدلی برای مسیریابی بالگرد در جابهجایی بین سکوهای نفتی ارائه کردند [15]. در سال 2002 بارباروسوقلو و همکاران، اولین مدلسازی لجستیک بحران با در نظر گرفتن امداد هوایی توسط بالگرد و محدودیت سوختگیری مجدد را با رویکرد دقیق تصمیمگیری سلسله مراتبی ارائه کردند [16]. در سال2007 دی انجلیس و همکاران، مسیریابی هواپیما برای ارسال غذا به آنگولا با فرض ایستگاههای پارک و سوختگیری مجدد ارائه کردند [17]. با بروزرسانی برنامههای نظارت و نقشهبرداری و استفاده از پهپادها در ارسال و تحویل کالا، یکی از اولین مطالعات در ادبیات مسیریابی پهپادها توسط دی آندریا در سال 2014 انجام شد [18]. شروع مطالعات مدلهای مسیریابی وسیله نقلیه به همراه پهپاد با مقاله مورای و چو در سال 2015 آغاز شد [19]. آنها در پژوهش خود، دو مدل همکار پروازی فروشنده دورهگرد و زمانبندی پهپاد موازی با فروشنده دورهگرد را با هدف حداقلسازی زمان تحویل کالا به مشتری و برگشت به انبار مرکزی ارائه کردند. در مدل اول پهپادها توسط وسیله نقلیه به نقاط مشخصی نزدیک به محل مشتریان انتقال داده میشوند و سپس با توجه به ظرفیت پروازی خود کالاها را به مشتریان تحویل میدهند، البته وسیله نقلیه نیز قادر به تحویل مرسولات خواهد بود و برگشت پهپاد به وسیله نقلیه در نظر گرفته شده است. در مدل دوم پهپاد و کامیون به موازات هم سفر میکنند. تحقیقات روستا در سال 1982 [20]، سانسو و سومیس در سال 1991 [21]، جز اولین مقالات در زمینه قابلیت اطمینان مسیریابی در شبکه بوده است.
در مطالب فوق سیر تکاملی ادبیات مسیریابی بیان شده است. در این پژوهش، ادبیات مسیریابی پهپاد، ایستگاههای شارژ و تعویض باتری یا شارژ مجدد و رویکرد قابلیت اطمینان به تفضیل به شرح زیر است:
رابتا و همکاران، یک مدل برنامهریزی عدد صحیح مختلط خطی برای کاربردهای پهپاد در امدادرسانی به مناطق آسیب دیده برای جابهجایی محموله کالاها در آخرین مرحله انتقال به مقصد نهایی با در نظر گرفتن محدودیتهای انرژی، احداث ایستگاههای شارژ مجدد باتری پهپاد و سیاستهای الویتبندی خدمات رسانی در سناریوهای مختلف با هدف حداقلسازی فاصله عملیاتی پهپادها ارائه کردند [22].
کیم و همکاران، یک مدل رگرسیونی برای تخمین طول عمر باتری پهپاد که تابعی از دمای هوا است با رویکرد بهینهسازی استوار برای بررسی تاثیر تغییرات دما بر ظرفیت باتری پهپادها ارائه کردند. تغییرات دما در حین عملکرد پهپادها در منطقه مشخص میتواند بر برنامه زمانبندی شبکه پروازی از جمله تعداد پهپادها و مسیرهای خاص پرواز هر پهپاد، به دلیل تغییر در ظرفیت باتری که متاثر از دما است، تاثیرگذار است. برای زمانبندی پرواز بهینه در شبکه پرواز با توجه به عدم قطعیت در طول عمر باتری و ظرفیت، تاثیر تغییرات دمای هوا بر ظرفیت باتری در مرحله برنامهریزی با هدف حداقل سازی هزینههای عملیاتی و حداقل سازی زمان پرواز برای تضمین پاسخ دهی به تقاضا در شرایط غیر قطعی با روشی ساده در نظر گرفته شده است. در این تحقیق پهپادها برای شارژ و تعویض باتری به نقطه پرواز اولیه بازمیگردند [23].
لیم و همکاران، یک مدل عدد صحیح تصادفی دو مرحلهای برای ارزیابی خرابی شبکه برق ارائه کردند که در مرحله اول مکان یابی پهپادها با پیش بینی تغییرات شدید آب و هوایی تعیین میشود. در مرحله دوم تنظیم مکان و مسیرهای پهپاد برای ارزیابی شبکه برق شکل گرفته تا هزینههای عملیاتی و زمان نهایی ارزیابی خسارت پهپادها به حداقل برسد [24].
چو و همکاران، یک مدل ریاضی برای عملیاتهای امنیتی در صنعت نفت و گاز با هدف ایجاد یک برنامه بهینه عملیاتی در مناطق مورد نظر در هر دوره زمانی و تقویت امنیت دریایی و بندری ارائه کردند. پهپادهای عملیاتی میتوانند اطلاعات یکپارچه از شرایط بحرانی مانند نشت نفت، حوادث حمل و نقل، سوانح صنعتی و اقدامات تروریستی تهیه کنند. عملکرد پهپادها در ارزیابی ریسک به ویژگیهای مکانی و زمانی اختلالات، مشخصات پهپادهای موجود و نیاز اطلاعاتی تصمیمگیرندگان بستگی دارد. هر پهپاد با توجه به ظرفیت باتری و حداکثر ظرفیت شارژ باتری، حداکثر مسافت و زمان عملیاتی خاص خود را برای انجام عملیات نظارتی دارد [25].
انچلهو و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی مسیریابی سبز برای ناوگان ناهمگن پهپادها با در نظر گرفتن الزامات عملیاتی، احداث ایستگاههای شارژ و عملکرد مستقل از دیگر وسایل نقلیه با هدف حداقل سازی مسافت طی شده و زمان تحویل و حداکثر سازی سرعت تحویل ارائه کردند. این مدل، برای جمعآوری و تحویل کالا متناسب با حداکثر ظرفیت پهپاد که توانایی تحویل همزمان بیش از یک مورد تحویل و یا جمعآوری با در نظر گرفتن مراکز کنترل یکپارچه و مدیریت کنترل ترافیک هوایی طراحی شده است. با الهام از دیدگاه چند معیاره یک سیستم واقعی، هفت عملکرد مختلف در مدل با یک الگوریتم ریاضی حداقل میشود. در این تحقیق یک مطالعه موردی با سناریو چند لایه در فضای پروازی لایه پایین در ارتفاعات کم، که پهپادهای کوچکتر با سرعت کمتر حرکت میکنند، لایه فوقانی در ارتفاعات بالاتر که عمده ترافیک هوایی را شامل میشود، هواپیماهای با حداکثر سرعت پروازی بالاتر و بار سنگینتر حرکت میکنند. معمولا، پهپادهای کوچکتر در مسیر پرواز کالاها را از مشتریان جمعآوری و به مراکز پشتیبانی تحویل میدهند [4].
چادهاری و همکاران، یک مدل ریاضی موجودی مکانیابی-تخصیص یکپارچه برای شبکه لجستیک امدادرسانی به نقاط آسیب دیده از بحران با استفاده از پهپاد به همراه وسیله نقلیه زمینی برای انتقال تجهیزات اضطراری با هدف حداقلسازی هزینههای شبکه تدارکاتی از جمله تخصیص موجودی کالاها، مکانیابی و حمل و نقل ارائه کردند. در این تحقیق یک مطالعه موردی، در 3 شهر ساحلی مستعد و در معرض بحران ایالت میسیسیپی انجام شده است [10].
چادهاری، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی مسیریابی با در نظر گرفتن تعدادی از فاکتورهای خاص مسیر حرکت پهپادها از جمله هزینههای خدماتی، شارژ مجدد باتری، معلق بودن پهپادها، چرخش، شتاب و سرعت با در نظر گرفتن احداث ایستگاههای شارژ باتری پهپادها برای امدادرسانی به مناطق آسیب دیده از بحران ارائه کردند. در برخی از انبارها نیز به عنوان ایستگاه شارژ نیز استفاده میشوند [26].
کیم و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی برای زمانبندی پرواز پهپادها با در نظر گرفتن ایستگاه سوختگیری مجدد در ماموریتها بلند مدت و با فرض این که خدمات رسانی بی وقفه پهپادها و یا با جایگزینی پهپادهایی که توسط پایگاههای مشترک جغرافیایی توزیع میشود، با رویکرد حل الگوریتم ژنتیک ارائه کردند [27].
کیم و موریس، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی برای زمانبندی و تخصیص منابع چندگانه برای عملیاتهای پروازی پهپادها با در نظر گرفتن ایستگاه سوختگیری مجدد در ماموریتها بلند مدت با رویکرد حل الگوریتم شاخه و کران ارائه کردند [28].
لوی و همکاران، در پژوهش خود مسیریابی وسایل نقلیه بدون سرنشین ناهمگن با محدودیتهای سوختگیری با سناریوهای مختلف که در آن وسیله نقلیه با مراجعه به یکی از انبارها یا ایستگاههای سوختگیری مجاز قادر به سوختگیری مجدد خواهد بود، را با رویکرد حل ابتکاری بررسی کردند [29].
راسل و لامونت، مساله مسیریابی خودرو و وسایل نقلیه بدون سرنشین هوایی را با روابط آماری و الگوریتم ژنتیک بررسی کردند [30].
قهاری کرمانی ، در قسمتی از پایان نامه خود بر روی مکانیابی ایستگاههای شارژ پهپادها و مسیریابی در رسیدن کالا به مشتری کار کرده است [31]
گودزانکر و همکاران، در دو پژوهش در طی دو سال متوالی، افزایش برد و ظرفیت پروازی بالگردها و وسایل نقلیه بدون سرنشین با در نظر گرفتن ایستگاه شارژ سیار و بهبود ظرفیت پروازی وسایل نقلیه هوایی بدون سرنشین با در نظر گرفتن ایستگاه خدمات هوشمند با روابط تحلیلی بررسی کردند [32, 33].
کوجی و همکاران، مدلی برای ارزیابی پوششی پهپادها، یک ایستگاه زمینی شارژ و تعویض باتری در منطقه عملیاتی پهپادها با ماژولهای مختلف تعویض باتری ارائه کردند [34].
هیرمن و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی برای مسیریابی وسایل نقلیه الکتریکی با ظرفیت باتری محدود با در نظر گرفتن پنجره زمانی و ایستگاه شارژ مجدد با الگوریتم شاخه و قیمت با رویکرد حل ابتکاری ترکیبی ارائه کردند [35]. گیمزگایدو و همکاران، مدل ریاضی برای بهینهسازی مکانیابی ایستگاههای شارژ مجدد خودروهای الکتریکی در مناطق شهری ارائه کردند [36].
کاواداس و همکاران، ، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی برای بهینهسازی مکانیابی ایستگاههای شارژ مجدد خودروهای الکتریکی در یک مطالعه موردی در کشور پرتغال و برای بررسی 9 ایستگاه ارائه کردند [37].
یانگ و سان، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی برای مسیریابی مکانیابی ایستگاههای تعویض باتری برای خودوروهای الکتریکی با ظرفیت باتری محدود ارائه کردند [38].
هی و همکاران، یک مدل ریاضی برای بهینهسازی مکانیابی ایستگاههای شارژ مجدد خودروهای الکتریکی در مناطق جادهای بین شهری ارائه کردند [39].
هانگ و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط برای بهینهسازی مکانیابی ایستگاههای شارژ مجدد پهپادها و مسیرهای تحویل ارائه کردند. ظرفیت پروازی این پهپادها به سوخت یا باتری به صورت الکتریکی مرتبط است با احداث ایستگاههای شارژ مجدد امکان و محدوده خدمات رسانی گسترش داده شده است [8].
یو و همکاران، مسیریابی وسایل نقلیه بدون سرنشین با ایستگاههای شارژ سیار و ثابت با رویکرد شبیهسازی بررسی کردند [40].
دورلینگ و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی مسیریابی پهپاد برای تحویل کالا با محدودیت ظرفیت پروازی ارائه کردند. در این مدل فرض شده است که پهپادها امکان مراجعات متعدد به انبار را دارند تا بستههای بیشتری را برای تحویل انتخاب و تعویض باتری انجام دهند [41].
نور و همکاران، در پژوهشی مدل تحویل کالا در آخرین بازه مکانی بوسیله پهپادها را با رویکرد تصمیمگیری چند معیاره تاسیس فازی بررسی کردند. 3 سایز مختلف از پهپادها با 6 ویژگی نوع وسیله نقلیه بدون سرنشین، بعد پروازی، صفحه کنترل، ظرفیت بارگیری، فاصله تحویل و زمان پرواز به عنوان عوامل متمایز در نظر گرفته شد [9].
موری و راج، ، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی مسیریابی پهپاد برای تحویل کالا با ظرفیت ناهمگن به همراه وسیله نقلیه زمینی ارائه کردند. پهپادها قادر به مراجعات متعدد به کامیون برای گرفتن مرسولات هستند و هر کامیون با پهپادهای متعددی در ارتباط است [42].
یولمر و توماس، مساله تخلیه بار کشتی اسکله و تحویل کالا با ناوگان ترکیبی پهپاد و کامیون اما به صورت جداگانه و مستقل با مسیریابی پویای تصادفی در پژوهشی بررسی کردند [43].
ماسیاز و همکاران، یک مدل ریاضی مختلط خطی مسیریابی و مکانیابی برای بهینهسازی مسیر عملیاتی پهپادها با توجه به ظرفیت بارگذاری و تحویل و مکانیابی ایستگاههای شارژ برای تخصیص و شارژ باتری برای زنجیره لجستیک امدادی و تحویل ملزومات پزشکی ارائه کردند. مدیریت تعویض باتری و ذخایر باتریهای داخل انبارهای توزیع با هدف حداقل سازی هزینههای کل زنجیره در نظر گرفته شده است [3].
شهزاد و همکاران، تابآوری ترکیب خدمات تحویل پهپادها را با مدل مسیریابی و زمانبندی با رویکرد برنامهریزی پویای تصادفی در 4 بخش اصلی شبکه مسیرهای هوایی، خدمات پهپادها، اثرات سرعت و جهت باد و طرح دانش محدود برای خدمات تحویل پهپادها بررسی کردند. یک چارچوب مشخص از خدمات تابآور برای پهپادها در شرایط آب وهوایی پویا و با توجه به محدودیتهای شارژ مجدد در نظر گرفته شده است. زمان شارژ مجدد، شرایط آب و هوایی و زمان حرکت هر پهپاد بر نقشه اجرایی سار پهپادها در ایستگاهها تاثیر گذار است [44].
دلآمیکو و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی برای زمانبندی پهپادها در مدل همکار پروازی فروشنده دورهگرد ارائه کردند. کامیونها و پهپادها مستقل از یکدیگر خدمات تحویل کالاها را انجام میدهند. پس از خدمات رسانی به انبار اولیه برگشت میکنند [45].
تراب بیگی و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی برای بهینهسازی زمانبندی پهپادها در تحویل کالا برای برنامهرزی عملیاتی در محدوده معین با در نظر گرفتن اثرگذاری ظرفیت ترابری بر نرخ مصرف باتری ارائه کردند تا راه حل بهینه ضمن اطمینان از بازگشت ایمن پهپادها با توجه به میزان مصرف شارژ باتری، کمترین تعداد پهپادها و مسیرهای پروازی آنها برای تحویل سفارشات را فراهم کند [46].
یوکاسوری و یوشیمیتو، یک مدل ریاضی عدد صحیح مختلط خطی برای مسیریابی وسایل نقلیه و مکانیابی بهینه مراکز امدادی با در نظر گرفتن اختلالات احتمالی در شبکه حمل ونقل با رویکرد قابلیت اطمینان ارائه کردند. ذخیره موجودی، نزدیکترین مکان دسترسی به اقلام امدادی و بالاترین قابلیت اطمینان در مسیرهای دسترسی برای ارسال بهنگام اقلام امدادی در شرایط بحران در این مدل در نظر گرفته شده است [47].
سوایی ، در پژوهش خود مدل پیشنهادی جدید برنامهریزی عدد صحیح مختلط چندهدفه برای طراحی یک شبکه زنجیره تأمین خون سبز چند سطحی در شرایط بحران ارائه داده است. مدل چند هدفه پیشنهادی شامل اهداکنندگان خون، تسهیلات خون سیار، مراکز خون محلی و منطقهای و نقاط تقاضا میباشد. توابع هدف مدل پیشنهادی شامل کمینهسازی هزینههای کل شبکه، کمینه کردن مقدار کل کمبود و فرآوردههای خونی منقضیشده و همچنین کمینه کردن مقدار کل انتشار گازهای گلخانهای در شبکه میباشد. مدل پیشنهادی تعداد و مکان بهینه تسهیلات خون سیار و مراکز خون محلی و منطقهای و همچنین بهترین روش برای عرضه و توزیع خون در شرایط بحرانی را معرفی میکند. جهت انطباق بیشتر با واقعیت، عدم قطعیت پارامترها نیز در مدل به کمک تعریف سناریوهای مختلف درنظرگرفته شده است و از روش بهینهسازی استوار مبتنی بر سناریو برای برخورد با عدم قطعیت استفاده شده است. همچنین قابلیت اطمینان مراکز خون منطقهای در قالب نرخ شکست نیز در نظر گرفته شده است. برای حل مدل چندهدفه از روش برنامهریزی آرمانی استفاده شده است. [58]
گائو و السید، مدلی برای برآورد قابلیت اطمینان فنی و عملیاتی پهپادهای متعادل چند سطحی ارائه کردند. در این تحقیق، دو سناریو مختلف احتمال خرابی حتمی در ملخ پهپاد یا ملخها در حالت آمادگی با بکارگیری در حالت ضرورت در نظر گرفته شده است. برآورد قابلیت اطمینان برای هر دو سناریو با توجه به تعداد حالتهای عملیاتی و محاسبه احتمال وقوع بدست میآید [48].
آندریو و همکاران، در پژوهشی پیشبینی قابلیت اطمینان در برنامهریزی ماموریتهای فوری نظامی پهپادها را با روش تحلیلی بررسی کردند تا امکان انجام عملیاتهای خطیر بدون ریسک باشد. وسیله نقلیه هوایی باید بتواند در برابر خرابی قطعات، تهدید وسیله نقلیه هوایی دیگر و تغییرات شرایط آب و هوایی پاسخ ایمن دهد. نمودارهای تصمیم باینری با ساختار درخت گسل که دلایل فاز خرابی ماموریت را نشان میدهد، قابلیت پردازش تجزیه و تحلیل فاز ماموریت پهپاد را ممکن میسازد [7].
تان و همکاران، مدل ارزیابی قابلیت اطمینان اجزای هواپیماهای بدون سرنشین را با در نظر گرفتن اثرات عوامل انسانی با 2 سناریو برای تحلیل کمیت خطای انسانی، بررسی کردند [1].
پتریتولی و همکاران، قابلیت اطمینان و نگهداری هواپیماهای بدون سرنشین را با توسعه یک رویکرد جدید لجستیکی مبتنی بر ارزیابی قابلیت اطمینان و نگهداری سیستمها با اختلالات جزئی با روابط و تحلیل آماری و ارزیابی عدم قطعیت در فاصله اطمینان با تضمین فاصله اطمینان مناسب نگهداری پیشگیرانه، بررسی کردند [49].
تراب بیگی و همکاران، مدل ریاضی دو مرحلهای تصادفی برای برنامه تحویل توسط پهپادها با در نظر گرفتن قابلیت اطمینان با خرابی فنی پهپادها در طول مسیر پروازی ارائه کردند. قابلیت اطمینان برای داشتن مسیرهای ایمنتر برای آسودگی خاطر در تحویل بسته مشتریان، تقاضا و رضایتمندی بیشتر مشتریان است. ارزیابی قابلیت اطمینان بر اساس محاسبه قابلیت اطمینان در شبکه برق الگوبرداری شده است [50].
هانگ و همکاران، مدل برنامهریزی ریاضی تصادفی مسیریابی قابل اطمینان برای تحویل کالا توسط پهپاد برای جایگزینی در سیستم حمل و نقل عمومی در شبکهای وابسته به زمان تصادفی ارائه کردند. مدل تصادفی برای توصیف زمان پیمایش مسیر و الگوریتم تنظیمی برای ایجاد مسیر قابل اطمینان یا در واقع امکان پذیر بودن مسیر در نظر گرفته شده است. طول عمر محدود باتری در این مدل امکانپذیر بودن یا نبودن مسیر را مشخص میکند. در این تحقیق به طور خاص توابع چگالی احتمال مسیر هواپیماهای بدون سرنشین با بسط دادن پرواز هواپیمای بدون سرنشین و سفر با یک وسیله نقلیه بررسی شده است. در حالت دوم، هواپیماهای بدون سرنشین باید زودتر از وسیله نقلیه که قصد سفر با آن را دارد به گره ایستگاه برسد و این شامل زمان انتظار هم است. علاوه بر این، اینه که هواپیماهای بدون سرنشین با کدام وسیله نقلیه سفر میکند بستگی به ورود فوری هواپیماهای بدون سرنشین و لحظه حرکت آن دارد. در این مدل طول عمر باتری محاسبه میشود و زمان پیمایش مسیر در سطح اطمینان مشخص به حداقل میرسد [5].
یون و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح غیر خطی برای تسهیلات حمل و نقل رفت و برگشت تحت اختلال ورود و خروج مشتری با خدمات متفاوت سفر بر اساس سناریو با رویکرد قابلیت اطمینان با حالت گسسته با رویکرد حل آزادسازی لاگرانژی ارائه کردند. مشتریان اطلاعات مربوط به تسهیلات را به طور کامل دریافت نمیکنند. مشتری سعی میکند از تسهیلات از پیش تعیین شده به طور متوالی بازدید کند تا هزینههای عملیاتی خود را به حداقل برساند [51].
یون و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح غیر خطی برای تسهیلات حمل و نقل رفت و برگشت تحت اختلال ورود و خروج مشتری با خدمات متفاوت سفر بر اساس سناریو با رویکرد قابلیت اطمینان با حالت پیوسته ارائه کردند. مشتریان اطلاعات مربوط به تسهیلات را به طور کامل دریافت نمیکنند. مشتری سعی میکند از تسهیلات از پیش تعیین شده به طور متوالی بازدید کند تا هزینههای عملیاتی خود را به حداقل برساند. وقتی مشتری منصرف شود و یا خدمات دریافت کند به محل اولیه خود باز میگردد [52].
اکسای و همکاران، یک مدل ریاضی عدد صحیح خطی مسیریابی و مکانیابی تسهیلات قابل اطمینان تحت اختلالات با هدف به حداقل رساندن هزینههای تسهیلات، مسیریابی، عملیاتی و جریمه عدم پاسخگویی به مشتری با رویکرد آزادسازی لاگرانژی، ایجاد ستون و جستجوی محلی برای ارزیابی حل مدل ارائه کردند. این تحقیق برای یک مطالعه موردی لوکومکوتیوهای یک شرکت بزرگ راهآهن در ایالت متحده آمریکا انجام شده است [53].
برمن و همکاران، یک مدل ریاضی با رویکرد برنامهریزی پویا برای مسیریابی قابل اطمینان و بهینه خدماترسانی با بروز اختلالات در شبکه تسهیلات با هدف کل مسافت مورد انتظار برای سفر ارائه کردند. هر مشتری با یافتن اولین مرکز ارائه دهنده خدمات متوقف میشود. در این مدل احتمال خرابیها یکسان نیست، تسهیلات بازدید نشده احتمال شکست کمتری دارند و تسهیلات بازدید شده محتملتر در بروز خرابی هستند [54].
کابلرو مورالس و مارتینزفلورس، یک مدل ریاضی عدد صحیح خطی مسیریابی بالگرد در لجستیک اورژانسی برای جابه جایی کارکنان سکوهای متعدد نفتی دریایی و تسهیلات زمینی با نرخ خرابی غیر قطعی با رویکرد حل فراابتکاری الگوریتم ژنتیک ارائه کردند. برای بررسی نرخ شکست دو توزیع نمایی و ویبول در نظر گرفته شده است. با توجه به دلایلی همچون شرایط نامساعد جوی، آتشسوزی و انفجار آگاهی از نرخ شکست قابلیت اطمینان برنامهریزی پرواز را بهبود میبخشد و میزان حوادث و فوتیهای احتمالی را کاهش میدهد [55].
کیان و همکاران، مدل ریاضی برای مسیریابی بالگردها برای نقل و انتقال کارکنان صنعت نفت تحت اختلالات حمل ونقل در سطح برنامه عملیاتی برای یک مطالعه موردی در نروژ تا تعداد حوادث هوایی و تلفات کاهش یابد، ارائه کردند. تصمیمگیرندگان بین مدت زمان سفر کوتاهتر و سفر ایمنتر حق انتخاب دارند [56].
عطائی و همکاران ، ارا ئه يك مدل چندهدفه يكپارچه براي مكانيابي - مسيريابي و موجودي تسهيلات امدادي با در نظر گرفتن چند مد حمل و نقل و تور پوششي است که در آن مسالة كنترل و مديريت براي قبل و بعد از بحران دیده شده است. در نظر گرفتن حالت عدم قطعيت سناريويي بههمراه، عدم قطعيت مسير و تقاضا، چند كالايي، چند مد حمل و نقل و تور پوششي از جمله نوآوريهاي اين پژوهش بشمار ميآيد. براي اعتبار سنجي مدل پيشنهادي در ابعاد كوچك و متوسط از روش محدوديت اپسيلو ن در محيط نرم افزاري گمز و براي مطالعه موردي (منطقه 1 شهر تهران) در ابعاد بزرگ با استفاده از الگوريتم علف هرز حل شده است . نتايج تحليل بيانگر آن است كه الگوريتم علف هرز با كمترين خطا نسبت به حل دقيق و زمان كمتر ، قادر به حل مدل خواهد بود و همچنين با افزايش ظرفيتهاي مراكز توزيع، هزينه كاهش مييابد ، با افزايش تقاضا تعداد مراكز توزيع تأسيس شده افزايش مييابد و با افزايش شعاع پوششي، طول تور كاهش مييابد ولي تعداد نقاط حادثه ديدة پوشش نيافته بيشتر شده و هزينه امدادرساني افزايش مييابد [57].
با توجه به بررسی ادبیات، مدلسازی شبکه توزیع دو سطحی بر اساس احداث ایستگاههای توزیع کالا و تعویض باتری با ظرفیت مشخص و تعریف شده با استفاده از تور پوششی به جهت پوشش حداکثری فضای مورد نظردر شرایط بحران به همراه مدیریت مراکز جمعآوری و شارژ مجدد باتریهای دشارژ و تعویض شده و همزمانی این موارد با در نظر گرفتن رویکرد قابلیت اطمینان با توزیعهای گسسته و پیوسته در شرایط عدم قطعیت و در نظر گرفتن پنجره زمانی و رضایت مشتری به همراه چند مد پهپاد و تور پوششی ، طرحی نوین در راستای اجرای تحقیق حاضر است.
5 ) اهداف تحقیق: (این تحقیق برای رسیدن به اهداف زیر طراحی و اجرا خواهد شد)
اهداف اصلی:
در عصر حاضر، استفاده از وسیله نقلیه بدون سرنشین به عنوان وسیله جدید در عملیاتهای نظامی، امنیتی، نظارتی، امدادی و خدماتی در مرحله توزیع آخر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. کاربرد پهپادها برای خدمات تحویل برای ارائه دهندگان خدمات تجاری از موضوعات مورد علاقه و بررسی شرکتهای بزرگ تجاری است. سرعت تحویل پهپادها امتیاز و مزیت رقابتی برای این شرکتها فراهم خواهد کرد. استفاده از پهپادها بسیار شتابزده انجام شده است. پهپادها با توجه به نوع محدوده پروازی مشخصی دارند. و با توجه به سایز کوچک خود عمر باتریهایشان کوتاه است از طرف دیگر هر مشتری چند محصول مختلف را از توزیع کننده تقاضا دارد که برای آماده سازی هر محصول نهایی ،به عناصر سازنده اولیه ی مختلف نیاز است بدین منظور به وسیله وسایل نقلیه ی سطح اول ، از تسهیلات سطح اول به تسهیلات میانی انتقال داده می شود که ما در این تحقیق در صددیم با طراحی شبکه ایستگاه تعویض باتری در دو سطح اولیه و میانی ، بهینهسازی مسیر پرواز پهپادها تحت شرایط عدم قطعیت برد پروازی پهپادها افزایش، تحویل به نقاط مختلف تقاضا ممکن با حداکثر پوشش و بیشترین رضایت مشتری و هزینههای شبکه کاهش یابد. اهداف اصلی این پژوهش را میتوان به صورت زیر خلاصه کرد:
-
توسعه و طراحی مدل ریاضی برای:
-
حداقلسازی هزینههای ساخت شبکه ایستگاه تعویض و شارژ باتری با استفاده از تور پوششی
-
حداکثر کردن قابلیت اطمینان مسیرهای شبکه در زمان قبل از بحران
-
طراحی مدل مسیریابی برای مسیرهای پروازی پهپادها و پوشش حداکثری کلیه نقاط
-
حداكثر كردن حداقل برآورده سازي تقاضا و میزان رضایت مشتری
-
مسیریابی و حداقل کردن زمان رسیدن کالا به مشتری
-
حداکثر کردن تعداد کالای ارسالی در طول یک مسیر با توجه به میزان بار هر پهپاد
-
2-شناسایی روش حل مناسب و حل مثالهای مختلف به منظور ارزیابی مدل
-
استفاده از نرم افزارهای دقیق برای توسعه و طراحی مدل
-
حل مدل در سایزهای بزرگ با الگوریتم فراابتکاری ترکیبی
اهداف فرعی:
-
حداكثر كردن حداقل برآورده سازي تقاضا و میزان رضایت مشتری
-
مسیریابی و حداقل کردن زمان رسیدن کالا به مشتری
-
حداکثر کردن تعداد کالای ارسالی در طول یک مسیر با توجه به میزان بار هر پهپاد
-
طراحی شبکه ایستگاه شارژ و تعویض باتری با استفاده از تور پوششی
-
مدیریت باتریهای دشارژ و تعویض شده
-
ساخت ایستگاه سطح اولیه جهت ارائه خدمات بهتر به مشتری
-
استفاده از پهپادهای ناهمگن با قابلیت های متفاوت با توجه به دنیای واقعی
-
استفاده از دو سطح در توزیع کالا با توجه به نیاز مشتری
-
در نظرگرفتن سناریوی پیادهسازی برای کاربرد در موارد دنیای واقعی
-
جلب رضایت مشتری در ارائه سرویس خدمات تحویل
-
مشخص کردن بازه زمان تحویل (پنجره زمانی )
-
تشخیص اختلالات در بحران
-
قابلیت اطمینان در شرایط عدم قطعیت
توسعه مسیرهایی با ارتفاع کم، که بار ترافیک هوایی را به حداقل برساند.
6 ) فرضيه ها یا سوا لهای تحقیق : ( هر فرضيه به صورت جمله خبري ، و هر سوال به صورت جمله پرسشی و بر اساس اهداف تحقیق ارائه شود )
مفروضات مدل:
پهپادها ناهمگن هستند.
پهپادها توسط باتری الکتریکی تغذیه میشوند.
پهپادها دارای یک کارایی ثابت هستند.
هر پهپاد برد پروازی مشخصی دارد.
هر پهپاد ظرفیت حمل و نقل مشخصی دارد.
با هدف افزایش دامنه پرواز پهپادها با توجه به محدودیت باتری منطقه و عملیات پروازی تعریف شده و محدود میباشد.
در هر سفر یک پهپاد می تواند چندین سفارش را از یک تامینکننده به چند مشتری حمل کند.
پرواز برگشت از مشتری به تامینکننده از همان مسیر پرواز تحویل است.
ایستگاههای شارژ و تعویض باتری متعددی قابل احداث هستند.
ظرفیت ایستگاههای شارژ و تعویض باتری مشخص و تعریف شده است.
هزینه ساخت و بهرهبرداری متاثر از تفاوت باتری است.
برنامهای از پیش تعیین شده برای مدیریت باتریهای دشارژ و شارژ و تعویض شده و شارژ مجدد آنها در نظر گرفته شده است.
مراکزی برای انتقال و شارژ مجدد باتریهای دشارژ و تعویض شده در نظر گرفته شده است.
ایستگاههای شارژ و تعویض باتری و مراکزی که برای انتقال و شارژ مجدد باتریهای دشارژ و تعویض شده روی زمین قابل احداث هستند.
مدل در شرایط غیر قطعی است.
در سطح میانی چند کالا بسته بندی شده و تحویل پهپاد می شود.
فروش از دست رفته مجاز است اما هزینه زیادی به همراه دارد.
.
سوالات تحقیق:
-
مکانیابی ساخت ایستگاه های شارژ و توزیع مرحله اول و دوم ومسیریابی پرواز در دو مرحله و افزایش برد پروازی ،با در نظر گرفتن مدیریت باطری های دشارژ و عدم قطعیت در تقاضاها ،چه تأثیری بر کاهش زمان وهزینه های ارسال کالا و خدمات دارد؟
-
انحراف از پنجره زمانی بعنوان یکی از عوامل نامطلوب در سرویس دهی، چگونه بر رضایت مشتری و میزان تقاضای وی در هر دوره و نهایتا هزینه حاصل شده در طولانی مدت تأثیر گذار خواهد بود؟
-
مسیریابی پهپادها در استفاده بهینه از شارژ آنها چه تأثیری بر افزایش رضایت مشتری داشته باشد ؟
-
آیا قابلیت اطمینان شبکه طراحی شده ،در شرایط بحران و اختلال ، می تواند پاسخگوی تقاضای مشتریان باشد ؟
-
مدیریت باتری های دشارژ شده چه تأثیری بر افزایش رضایت مشتری در زمان ارسال مشخص دارد؟
-
انجام عملیات تکمیلی در تسهیلات میانی چه تأثیری بر کاهش زمان تحویل کالا و رضایت مشتری را دارد؟
7) جنبه نوآوري و جديد بودن (این قسمت توسط استاد راهنما تکمیل و امضا شود):
-
مدلسازی سیستم حمل و نقل و تحویل کالا توسط پهپاد با در نظر گرفتن روشی جدید برای مکانیابی نقاطی که برای ساخت ایستگاههای شارژ باتری ها، برای پیمودن مسیرهای طولانی تر در تحویل کالاها مناسب هستند.
-
در نظر گرفتن شبکه توزیع در دو سطح اولیه و میانی و مکانیابی سطح میانی بهمراه ایستگاه های شارژ پهپادها
-
لحاظ نمودن فرض ناهمگن بودن ناوگان پهپادهای مورد استفاده
-
در نظر گرفتن پنجره زمانی نرم تحویل محصول در مدل ، جهت افزایش رضایت مشتری و بکارگیری آن در مدل اصلی سیستم حمل و نقل پهپادی
-
در نظر گرفتن سیستم پشتیبانی زمینی برای جابجایی باطری هایی که در گره هایی انباشته شده و زمان شارژ برای آنها میسر نشده است و جایگزینی آنها با باطری های شارژ شده .
-
در نظر گرفتن شرایط عدم قطعیت در الگوی تقاضا در شرایط بحران
-
همزمانی موارد فوق با در نظر گرفتن رویکرد قابلیت اطمینان با توزیعهای گسسته و پیوسته
-
محاسبه میزان شارژ باتری با توجه به مسافت طی شده و میزان بار حمل شده
-
در نظر گرفتن هزینه های ساخت برای دو مکان با قابلیت اطمینان متفاوت
-
در نظر گرفتن زمان انتظار در سطح میانی برای کامل شدن سفارش مشتری
امضاء استاد راهنما:
8) روش انجام تحقيق:
15) جدول زمان بندی مراحل انجام دادن تحقیق از زمان تصویب تا دفاع نهایی :
14) فهرست منابع و مأخذ ( فارسي و غیرفارسی):
( ارجاع به آخرین یافته ها و منابع مرتبط با موضوع پایان نامه/ رساله بر اساس روش ارجاع به منابع در سیستم مأخذ نویسی APAیا Vancouver با توجه به رشته تحصیلی)
1.Tan, Y., D. Feng, and H. Shen. Research for Unmanned Aerial Vehicle components reliability evaluation model considering the influences of human factors. in MATEC Web of Conferences. 2017. EDP Sciences.
2.Otto, A., et al., Optimization approaches for civil applications of unmanned aerial vehicles (UAVs) or aerial drones: A survey. Networks, 2018. 72(4): p. 411-458.
3.Macias, J.E., P. Angeloudis, and W. Ochieng, Optimal hub selection for rapid medical deliveries using unmanned aerial vehicles. Transportation Research Part C: Emerging Technologies, 2020. 110: p. 56-80.
4.Coelho, B.N., et al., A multi-objective green UAV routing problem. Computers & Operations Research, 2017. 88: p. 306-315.
5.Huang, H., A.V. Savkin, and C. Huang, Reliable Path Planning for Drone Delivery using a Stochastic Time-Dependent Public Transportation Network. IEEE Transactions on Intelligent Transportation Systems, 2020.
6.Dixit, V., N. Seshadrinath, and M. Tiwari, Performance measures based optimization of supply chain network resilience: A NSGA-II+ Co-Kriging approach. Computers & Industrial Engineering, 2016. 93: p. 205-214.
7.Andrews, J.D., J. Poole, and W.-H. Chen, Fast mission reliability prediction for Unmanned Aerial Vehicles. Reliability Engineering & System Safety, 2013. 120: p. 3-9.
8.Hong, I., M. Kuby, and A.T. Murray, A range-restricted recharging station coverage model for drone delivery service planning. Transportation Research Part C: Emerging Technologies, 2018. 90: p. 198-212.
9.Nur, F., et al., Last mile delivery drone selection and evaluation using the interval-valued inferential fuzzy TOPSIS. Journal of Computational Design and Engineering, 2020.
10.Chowdhury, S., et al., Drones for disaster response and relief operations: A continuous approximation model. International Journal of Production Economics, 2017. 188: p. 167-184.
11.Dantzig, G.B. and J.H. Ramser, The truck dispatching problem. Management science, 1959. 6(1): p. 80-91.
12.Maranzana, F.E., On the location of supply points to minimize transportation costs. IBM Systems Journal, 1963. 2(2): p. 129-135.
13.Chao, I.-M., B.L. Golden, and E. Wasil, A new heuristic for the multi-depot vehicle routing problem that improves upon best-known solutions. American Journal of Mathematical and Management Sciences, 1993. 13(3-4): p. 371-406.
14.Knott, R., The logistics of bulk relief supplies. Disasters, 1987. 11(2): p. 113-115.
15.Sierksma, G. and G.A. Tijssen, Routing helicopters for crew exchanges on off-shore locations. Annals of Operations Research, 1998. 76: p. 261-286.
16.Barbarosoğlu, G., L. Özdamar, and A. Cevik, An interactive approach for hierarchical analysis of helicopter logistics in disaster relief operations. European Journal of Operational Research, 2002. 140(1): p. 118-133.
17.De Angelis, V., et al., Multiperiod integrated routing and scheduling of World Food Programme cargo planes in Angola. Computers & operations research, 2007. 34(6): p. 1601-1615.
18.D'Andrea, R., Guest editorial can drones deliver? IEEE Transactions on Automation Science and Engineering, 2014. 11(3): p. 647-648.
19.Murray, C.C. and A.G. Chu, The flying sidekick traveling salesman problem: Optimization of drone-assisted parcel delivery. Transportation Research Part C: Emerging Technologies, 2015. 54: p. 86-109.
20.Roosta, M., Routing through a network with maximum reliability. Journal of Mathematical Analysis and Applications, 1982. 88(2): p. 341-347.
21.Sansó, B. and F. Soumis, Communication and transportation network reliability using routing models. IEEE Transactions on Reliability, 1991. 40(1): p. 29-38.
22.Rabta, B., C. Wankmüller, and G. Reiner, A drone fleet model for last-mile distribution in disaster relief operations. International Journal of Disaster Risk Reduction, 2018. 28: p. 107-112.
23.Kim, S.J., G.J. Lim, and J. Cho, Drone flight scheduling under uncertainty on battery duration and air temperature. Computers & Industrial Engineering, 2018. 117: p. 291-302.
24.Lim, G.J., et al., Multi-UAV pre-positioning and routing for power network damage assessment. IEEE Transactions on Smart Grid, 2016. 9(4): p. 3643-3651.
25.Cho, J., et al., Safety and security management with unmanned aerial vehicle (UAV) in oil and gas industry. Procedia Manufacturing, 2015. 3: p. 1343-1349.
26.Chowdhury, S., Drone routing and optimization for post-disaster inspection. 2020, Mississippi State University.
27.Kim, J., B.D. Song, and J.R. Morrison, On the scheduling of systems of UAVs and fuel service stations for long-term mission fulfillment. Journal of Intelligent & Robotic Systems, 2013. 70(1-4): p. 347-359.
28.Kim, J. and J.R. Morrison, On the concerted design and scheduling of multiple resources for persistent UAV operations. Journal of Intelligent & Robotic Systems, 2014. 74(1-2): p. 479-498.
29.Levy, D., K. Sundar, and S. Rathinam, Heuristics for routing heterogeneous unmanned vehicles with fuel constraints. Mathematical Problems in Engineering, 2014. 2014.
30.Russell, M.A. and G.B. Lamont. A genetic algorithm for unmanned aerial vehicle routing. in Proceedings of the 7th annual conference on Genetic and evolutionary computation. 2005.
31.Ghaharikermani, A., Essays on Applications of Transportation Network Design and Optimization. 2018.
32.Arlbjørn, J.S., et al., Helicopter routing in the Norwegian oil industry. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 2011.
33.Godzdanker, R., M.J. Rutherford, and K.P. Valavanis. Improving endurance of autonomous aerial vehicles through intelligent service-station placement. in 2012 IEEE International Conference on Robotics and Automation. 2012. IEEE.
34.Suzuki, K.A., P. Kemper Filho, and J.R. Morrison, Automatic battery replacement system for UAVs: Analysis and design. Journal of Intelligent & Robotic Systems, 2012. 65(1-4): p. 563-586.
35.Hiermann, G., et al., The electric fleet size and mix vehicle routing problem with time windows and recharging stations. European Journal of Operational Research, 2016. 252(3): p. 995-1018.
36.Giménez-Gaydou, D.A., et al., Optimal location of battery electric vehicle charging stations in urban areas: A new approach. International Journal of Sustainable Transportation, 2016. 10(5): p. 393-405.
37.Cavadas, J., G.H. de Almeida Correia, and J. Gouveia, A MIP model for locating slow-charging stations for electric vehicles in urban areas accounting for driver tours. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 2015. 75: p. 188-201.
38.Yang, J. and H. Sun, Battery swap station location-routing problem with capacitated electric vehicles. Computers & Operations Research, 2015. 55: p. 217-232.
39.He, F., Y. Yin, and J. Zhou, Deploying public charging stations for electric vehicles on urban road networks. Transportation Research Part C: Emerging Technologies, 2015. 60: p. 227-240.
40.Yu, K., A.K. Budhiraja, and P. Tokekar. Algorithms for routing of unmanned aerial vehicles with mobile recharging stations. in 2018 IEEE International Conference on Robotics and Automation (ICRA). 2018. IEEE.
41.Dorling, K., et al., Vehicle routing problems for drone delivery. IEEE Transactions on Systems, Man, and Cybernetics: Systems, 2016. 47(1): p. 70-85.
42.Murray, C.C. and R. Raj, The multiple flying sidekicks traveling salesman problem: Parcel delivery with multiple drones. Transportation Research Part C: Emerging Technologies, 2020. 110: p. 368-398.
43.Ulmer, M.W. and B.W. Thomas, Same‐day delivery with heterogeneous fleets of drones and vehicles. Networks, 2018. 72(4): p. 475-505.
44.Shahzaad, B., et al., Resilient composition of drone services for delivery. Future Generation Computer Systems, 2020.
45.Dell’Amico, M., R. Montemanni, and S. Novellani, Matheuristic algorithms for the parallel drone scheduling traveling salesman problem. Annals of Operations Research, 2020: p. 1-16.
46.Torabbeigi, M., G.J. Lim, and S.J. Kim, Drone delivery scheduling optimization considering payload-induced battery consumption rates. Journal of Intelligent & Robotic Systems, 2020. 97(3): p. 471-487.
47.Ukkusuri, S.V. and W.F. Yushimito, Location routing approach for the humanitarian prepositioning problem. Transportation research record, 2008. 2089(1): p. 18-25.
48.Guo, J. and E.A. Elsayed, Reliability of balanced multi-level unmanned aerial vehicles. Computers & Operations Research, 2019. 106: p. 1-13.
49.Petritoli, E., F. Leccese, and L. Ciani, Reliability and maintenance analysis of unmanned aerial vehicles. Sensors, 2018. 18(9): p. 3171.
50.Torabbeigi, M., G.J. Lim, and S.J. Kim. Drone delivery schedule optimization considering the reliability of drones. in 2018 International Conference on Unmanned Aircraft Systems (ICUAS). 2018. IEEE.
51.Yun, L., et al., Reliable facility location design with round-trip transportation under imperfect information Part I: A discrete model. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 2020. 133: p. 101825.
52.Yun, L., H. Fan, and X. Li, Reliable facility location design with round-trip transportation under imperfect information part II: A continuous model. Transportation Research Part B: Methodological, 2019. 124: p. 44-59.
53.Xie, W., Y. Ouyang, and S.C. Wong, Reliable location-routing design under probabilistic facility disruptions. Transportation Science, 2016. 50(3): p. 1128-1138.
54.Berman, O., E. Ianovsky, and D. Krass, Optimal search path for service in the presence of disruptions. Computers & operations research, 2011. 38(11): p. 1562-1571.
55.Caballero-Morales, S.-O. and J.-L. Martinez-Flores, Helicopter routing model with non-deterministic failure rate for evacuation of multiple oil platforms. Computers & Industrial Engineering, 2020. 139: p. 105669.
56.Qian, F. and I. Gribkovskaia, Helicopter routing in the Norwegian oil industry: Including safety concerns for passenger transport. International Journal of Physical Distribution & Logistics Management, 2011. 41(4): p. 401-415.
57.عطائی, ا., ر. صادقیان, م. حامدی, ارایه یک مدل چندهدفه یکپارچه برای مکانیابی- مسیریابی و موجودی تسهیلات امدادی با در نظر گرفتن چند مد حمل و نقل و تور پوششی. پژوهشنامه حمل و نقل, 2020. 17(2): p. 49-66.
58. سوایی ، ف. طراحی یک شبکه زنجیره تأمین خون چندهدفه در زمان وقوع بحران با در نظرگرفتن تصمیماتمسیریابیوسایل نقلیه خون] پایان نامه [،] تفرش[ . ]دانشگاه تفرش[.2020. ص150