Uncategorised

نگارش پایان نامه ارشد و دکتری…

…

آیا در هنگام مطالعه یک کتاب یا مقاله علمی و یا متنی علمی میتوانیم رفرنس دهی صحیح یا نا صحیح آن متن را تشخیص دهیم؟ بسیاری از پژوهشگران و محققان در زمان مطالعه یک مقاله به متونی بر میخورند که در صحت آن شک داشته و به رفرنس اصلی برای تایید آن رجوع میکنند. ولی این محققان چطور این موارد را در یک متن شناسایی می کنند؟ چطور میتوانند متوجه بشوند که یک تحقیق از رفرنس دهی نامعتبر استفاده کرده است؟ برای پاسخ به این سوال باید گفت که هیچ روش یمنحصر به فرد و استانداردی برای این کار وجود ندارد و افراد معمولا از تجربه خودشان در این زمینه کمک میگیرند.

پژوهشگرانی که با حوزه تحقیق نگارش شده کاملا آشنا هستند به راحتی میتوانند تشخیص دهند که یک مفهوم یا عبارت تا چه اندازه وارونه و اشتباه بیان شده است. به طور کلی چند روش کاربردی برای تشخیص رفرنس دهی غیرواقعی از واقعی وجود دارد که می توانید از آنها برای تمایز بین رفرنس معتبر و نامعتبر استفاده کنید:

1. وجود اطلاعات مبهم: زمانی که با یک جمله نسبتا طولانی و مبهم در مقاله ای مواجه می شوید می توانید نسبت به صحت آن تردید کنید. معمولا جملات این چنینی به دنبال مرتبط کردن چند تعریف غیرمرتبط به صورت آگاهانه هستند. زمانی که چنین جمله ای در متن پیدا کردید، در وهله اول به قسمت منابع مراجعه کرده و سعی کنید اصل مقاله را از طریق موتورهای جستجویی مانند Google scholar بیابید و در مرحله بعد متن مقاله را در بخش نتیجه گیری وادبیات موضوع به دقت بررسی کنید. به این صورت می توانید اعتبار یا عدم اعتبار یک رفرنس را تشخیص دهید.

2. اطلاعات کاملا اختصاصی شده: یکی دیگر از روش های تشخیص رفرنس معتبر از نامعتبر استفاده از فرضیات تحقیق و نتایج بدست آمده است. برای این منظور شما زمانی که یک پژوهش را بررسی میکنید در میابید که نویسنده ادعا کرده است بین فاکتور X,Y,Z رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد و نتایج حاصل از تحلیل داده ها نیز همین موضوع را تایید می کند. سپس نویسنده در بخش نتیجه گیری متنی از یک مقاله را آورده که دقیقا گفته های خودش را در مورد فرضیات، نتایج و تحلیل ها مورد تایید قرار داده است. در این وضعیت نیز باید کمی شکاک گونه با مورد برخورد کرده و رفرنس های آن را مورد بازبینی قرار دهید. چون ممکن است شخص نویسنده تا حدی در منابع دستکاری کرده باشد تا نتایج یک مقاله معتبر را مشابه تحقیق خودش نشان دهد.

3. اشتباه در سند نویسی: این مورد به ندرت در مقالات و کتب علمی رخ می دهد ولی میتواند یکی از راه های بسیار دقیق برای کشف اعتبار یا عدم اعتبار یک رفرنس باشد. برخی از نویسندگان برای اینکه بتوانند فرضیات و نتایج تحقیق خودشان را اثبات کنند سعی میکنند آن را به یک نویسنده منسوب کرده وبیان وی را بدون توجه به اینکه مفهوم بیان شده مرتبط به چه زمان یا مکانی است رفرنس کنند. برای مثال نویسنده ای در تحقیق خودش این رفرنس را وارد میکند " یکی از ارکان اصلی توسعه پایدار در کشورهای جهان اول ترغیب مصرف گرایی است (کارنر، 1980)" علاوه بر مفهوم که اشتباه است شما با رفرنس شخصی در سال 1980 مواجه هستید. در صورتی که مفهوم توسعه پایدار یک مفهوم نسبتا نوین بوده و از سال های 2008 به بعد وارد مقالات علمی شده است.

بر همین اساس می توان گفت که راه هایی برای تشخیص اعتبار یا عدم اعتبار یک رفرنس وجود دارد که از این میان سه روش بسیار مهم را ذکر کردیم. البته وجود هیک یا چند مورد از موارد فوق الزاما نمیتواند تاییدی بر عدم اعتبار کامل باشد و باید بررسی های بیشتر را انجام دهید.
بایدها و نبایدهای رفرنس دهی - Google scholar - رفرنس دهی - انواع ویراستاری مقاله علمی - پنج مرحله کلیدی تقویت مقاله علمی

زمانی که صحبت از کار پژوهشی و دانشگاهی می شود، کاملا مشخص است که چه انتظاراتی از نویسنده و یا پژوهشگر وجود دارد. یک پژوهشگر می بایست در تمام مراحل نگارش یک مقاله علمی کاملا دقیق بوده و از منابع معتبر استفاده نماید. تحقیق علمی که قصد داشته باشد با اطلاعات نادرست و غیرمنطقی موجب سردرگمی و گمراهی مخاطب شود، یقینا در هیچ مرکز علمی جای نخواهد داشت.
اما یکی از مهمترین فاکتورهای تقویت و بهبود کیفیت مقاله استفاده از منابع معتبر و به روز است. هرچه تعداد استفاده از این منابع معتبر در تحقیق شما بیشتر باشد، در نهایت شانس پذیرش، چاپ و سایتیشن آن بالاتر خواهد رفت.
اما قبل از اینکه به سراغ پیدا کردن منابع معتبر برویم باید مشخص کنیم که تحقیق ما از چه نوعی است. چرا که نوع تحقیق تعیین کننده نوع منابع و فرآیند گردآوری داده ها است. انواع تحقیق عبارتند از:

1. تحقیقات بنیادی تجربی: منابع و داده ها میبایست از طریق پرسشنامه، مصاحبه، آزمایشات و غیره گردآوری شوند.
2. تحقیقات بنیادی نظری: منابع و داده ها به واسطه اطلاعات موجود در کتابخانه ها بدست می آید.
3. تحقیقات کاربردی توسعه ای: تحقیقاتی که داده های آنها از طریق پژوهش های میدانی جمع آوری شده و هدف آنها بهبود خدمات و تولیدات یک سازمان یا یک شرکت است.
4. تحقیقات کاربردی علمی: این نوع از تحقیقات کاربردی به نوعی حل مسئله محسوب می شوند و هدف انجام آن برطرف کردن یک مشکل در یک جامعه یا سازمان است.
همانطور که مشاهده کردید هر کدام از این تحقیقات نیاز به منابع خاصی دارد که در فرآیند نگارش مقاله علمی مورد نیاز است اما منابع معتبر علمی نیز در سه دسته کلی قرار می گیرند.
1. منابع دست اول: منابعی که توسط خود نویسنده ایجاد و ارائه می شود.
2. منابع دست دوم:: منابعی که از کتاب ها، مقالات و متون دیگر استخراج می شوند.
3. منابع دست سوم: منابعی که به نوعی کاربرد سازمانی و گزارشی دارند.
و اما در نهایت محبوبترین روشهای پیدا کردن منابع علمی عبارتند از:
اولین روش استفاده از سایت گوگل اسکالر (Google Scholar) است که به شما این امکان را می دهد با جستجوی یک کلیدواژه و یا نام نویسنده مقالات موردنظرتان را پیدا کنید.
دومین روش استفاده از ابزارهای رفرنس دهی است که دقیقا مشابه گوگل اسکولار با سرچ کردن کلیدواژه می توانید اطلاعات مورد نظرتان را پیدا کنید.
سومین روش مراجعه به پایگاه های داده های الزویر (Elsevier)، تیلور اند فرانسیس (Taylor and Francis) و امرالد (Emerald) است که میتوانید منابع معتبر را در آن بیابید.
چهارمین روش مراجعه به سایت سیر (CiteSeer) است که همانند گوگل اسکولار از قدرت بالایی در سرچ برخوردار است.
پنجمین روش برای پیدا کردن منابع معتبر استفاده از وبگاه ماکروسافت آکادمیک ریسرچ (Microsoft academic research) است که دسترسی به تمامی منابع معتبر منتشر شده در ژورنال های مختلف را دارد.
تقویت مقاله - ویراستاری مقاله - رفرنس دهی - تقویت مقاله - ویراستاری مقاله

تفاوتی ندارد که یک پژوهشگر حرفه ای در زمینهرفرنس نویسیهستید و یا اینکه به تازگی شروع به نگارش مقاله کرده اید. به یاد داشته باشید که هر فرآیند علمی از قبیل نگارش پایان نامه، نوشتن پروپوزال، آماده کردن یک مقاله علمی و غیره مشتمل بر بایدها و نبایدهایی است که بدون توجه به آن نمی توانید نتیجه مطلوبی بدست آورید. تمامی بخش های یک مقاله علمی از جمله مقدمه، چکیده، ادبیات موضوع، روش تحقیق، نتیجه گیری و رفرنس دهی دارای بایدها و نبایدهایی است که در صورت رعایت کردن موجب بهبود کیفیت آن خواهد شد. در این مطلب سعی می کنیم بایدها و نبایدهایی را در ارتباط با بخش منابع و فرآیند رفرنس دهی ذکر کنیم:

بایدهای رفرنس دهی:

1. سعی کنید از مانند مندلی، اندنوت و غیره استفاده کنید.

2. قبل از آغاز رفرنس نویسی سعی کنید اطلاعات لازم را در مورد روشهای استاندارد رفرنس نویسی بدست آورید. بسیاری از ژورنال ها از روش های خاصی برای رفرنس دهی استفاده می کنند و این روش ها ممکن است در ژورنال های مختلف، متفاوت باشد. حتی دانشگاه ها و موسسات آموزشی نیز، از روش های متفاوتی برای رفرنس دهی استفاده می کنند.

3. رعایت اصول نگارشی روشهای رفرنس دهی (Referencing Styles) به صورت کاملا دقیق و مشتمل بر جزییات کامل

4. آماده سازی رفرنسها در یک فایل جداگانه پیش از وارد کردن در فایل اصلی مقاله

5. مقایسه رفرنس های متنی و لیست رفرنس های پایان مقاله

(اصلاح لیست در صورتی که رفرنس های اضافی یا رفرنس های کمتر از متن قرار داده اید-تطبیق دقیق و کامل رفرن متن و رفرنس پایان پژوهش)

6. بررسی ترتیب رفرنس ها بر اساس الفبای انگلیسی یا فارسی (حتی اگر از نرم افزارهای رفرنس دهی استفاده می کنید، باز هم چک کردن این موضوع ضروری است)

7. نام نویسندگان را از نظر صحیح بودن املای واژگان آنها بررسی نمایید

8. زمانی که متن یک مقاله را در تحقیق خودتان می آورید، نباید مفهوم یا محتوای معنایی آن را تغییر دهید( نه کاملا کپی که پلاجریسم شناخته شود نه کاملا تغییر یافته که مفهوم تغییر کند)

رعایت بایدها در رفرنس دهی به تنهایی نمیتواند تضمین کننده کیفیت بالای رفرنس ها باشد. محقق باید توجه ویژه ای به اصول مربوط به نبایدهای رفرنس دهی نیز داشته باشد.

نبایدهای رفرنس دهی:

1. نباید تفاوت های میان رفرنس دهی مقاله، کتاب، پایان نامه، روزنامه یا متون آنلاین را فراموش کنید. هر کدام از این متون روش رفرنس دهی مخصوص به خودشان را دارند.

2. فرآیند رفرنس دهی را نباید پس از پایان تحقیق انجام دهید. بلکه در طول فرآیند گردآوری مطالب و نگارش مقاله فرآیند رفرنس دهی را انجام دهید.

3. تمامی منابعی که استفاده میکنید را در رفرنس های خودتان بگنجانید.

4. منابعی که از آنها استفاده نکرده اید را در رفرنس ها قرار ندهید (برخی از نویسندگان برای سایتیشن این کار را انجام می دهند)

5. نقل قول ها را با رفرنس ها اشتباه نگیرید.
اشتباهات رایج دررفرنس دهی - نرم افزارهای رفرنس دهی - رفرنس دهی - ژورنال ها - رفرنس نویسی - هدف اصلی نگارش پایان نامه