مراحل اصلی در نگارش پروپوزال
فرض کنید شما یک ایده منحصر به فرد و عالی برای تحقیق دارید و قصد دارید یک اسپانسر برای آن جذب کرده و پژوهش خودتان را آغاز کنید. این اسپانسر ممکن است اساتید شما در دانشگاه باشند و یا یک موسسه که قصد دارد پروژه شما را با هدف نتایج مثبت در سازمانش پشتیبانی مالی نماید.
اما اولین گام برای موفقیت در جذب اسپانسر سازمانی و یا دانشگاهی نگارش یک پروپوزال خوب و متقاعد کننده است. نگارش یک پروپوزال خوب در برگیرنده مراحل بسیار مهم و استانداردی است که در صورت رعایت کردن آنها میتوانید انتظار یک نتیجه موفقیت آمیز را داشته باشید.
به طور کلی 7 مرحله اصلی در نگارش پروپوزال وجود دارد که عبارتند از:
1. مشکل تحقیق را مشخص کنید: یکی از جنبه های اصلی پروپوزال که عنوان تحقیق بر مبنای آن طراحی می شود، مشکل تحقیق است. بدین معنا که پژوهشگر مشکلی را در جامعه یا سازمان شناسایی کرده است و حال قصد دارد موضوعی متناسب برای آن معرفی کرده و پژوهشی را برای حل کردن آن انجام دهد.
2. راه حل تحقیق را تبیین کنید: جنبه اصلی پروپوزال که مخاطبان توجه زیادی به آن می کنند، راه حل ارائه شده توسط پژوهشگر است. چنانچه مخاطبان نسبت به راه حل بیان شده توسط شخص پژوهشگر رضایت خاطر را داشته و یا کنجکاو باشند در نهایت اسپانسری پروژه را برای تحقیقات وسیعتر و جامع تر خواهند پذیرفت.
به خاطر داشته باشید که راه حل ارائه شده در پروپوزال معمولا در قالب مدل و رابطه ها مشخص می شود و تا حدی ادبیات موضوع در پروپوزال بیانگر نتایج احتمالی انجام تحقیق است.
3. ضرورت و اهمیت تحقیق را تشریح کنید: مهمترین مسئولیت شما در پروپوزال قانع کردن مخاطب نسبت به انجام و ضرورت پیاده سازی تحقیق است. چرا انجام این پژوهش اهمیت دارد؟ انجام این پژوهش چه منافعی برای سازمان دارد؟ با انجام این پژوهش چطور می توانیم به درآمد یا بهره وری سازمان کمک کنیم؟ پاسخ به تمامی این سوالات در راستای تبیین ضرورت و اهمیت تحقیق است.
برای نگارش این بخش در پروپوزال می توانید سوالات مربوط به اهمیت تحقیق را مطرح کرده و جوابهای قانع کننده ای برای آن ارائه نمایید، به این طریق می توانید ضرورت و اهمیت تحقیق را به بهترین شکل ممکن نگارش کنید.
4. روش تحقیق پژوهشتان را مشخص کنید: در این فرآیند مشخص می کنید که چطور و با چه ابزاری قصد پیاده سازی تحقیق را دارید. ممکن است انتخاب روش یا متود آماری اشتباه مسیر تحقیق را به کلی منحرف کند، بنابراین توصیه می شود در انتخاب روش تحقیق دقت بسیار زیادی را به خرج دهید.
5. بودجه بندی و زمانبدی تحقیق تان را ذکر کنید: بودجه بندی و زمانبندی خصوصا در پروپوزال صنعتی از اهمیت بسیار بالاتری برخوردار است. چنانچه بودجه تعیین شده و یا برنامه زمانی اجرای پروژه مطابق با انتظارات مدیران سازمانی نباشد در نهایت احتمال ریجکت شدن پروپوزال بالا خواهد بود.
6. انسجام بین بخش های مختلف را ایجاد کنید: سعی کنید پس از پایان نگارش پروپوزال تمامی بخش های آن را از نظر هماهنگی و انسجام پیرامون موضوع تحقیق مورد بررسی قرار دهید. هر گونه اختلاف بین محتوای مربوط به بخش های مختلف پروپوزال در نهایت مدیران و اساتید را نسبت به صحت اطلاعات موجود در آن دچار تردید خواهد کرد.
7. بازبینی نهایی را انجام دهید: پیش از ارائه پروپوزال نهایی، سعی کنید محتوای آن را از نظر مشکلات نگارشی، غلط املایی، پلاجریسم و ویراستاری ادبی مورد بازبینی قرار دهید.
پلاجریسم و تشابه جویی - ویژگی های یک پروپوزال خوب - چگونه یک موضوع پایان نامه خوب انتخاب کنیم - ویراستاری مقاله چیست؟ - استخراج مقاله
نکات کلیدی در پروپوزال نویسی
اولین گام در نوشتن یک پروپوزال خوب این است که به خاطر داشته باشید که نوعی قرارداد بین خودتان و یک موسسه یا یک دانشگاه را نگارش می کنید. منظور از قرارداد این است که شما باید با جلب نظر مخاطب بتوانید توافق وی را برای انجام پژوهش جلب کنید واین به منزله یک قرارداد بین شما و موسسه مورد نظر است.
زمانی که هیئت علمی دانشگاه و یا شخص سرمایه گذار در یک شرکت پس از انجام بررسی های اولیه در نهایت پروپوزال شما را رد می کنند یعنی عنوان و محتوای آن مورد تاییدشان نبوده و این قرارداد بین شما و موسسه مورد نظر نهایی نشده است.
شما با نگارش یک پروپوزال باید نشان بدهید که یک موضوع یا مسئله بسیار اساسی را شناسایی کرده اید، راه حل کاربردی برای آن دارید و قصد دارید از ابزار و روش مناسبی برای حل آن استفاده کنید. این تعریف شاید ساده ترین تعریف از یک پروپوزال خوب باشد. در ادامه چند نکته کلیدی در ارتباط با پروپوزال نویسی بیان میکنیم و امیدواریم که با رعایت این نکات یک پروپوزال با کیفیت و خوب ارائه نمایید.
1. به دنبال نیازهای اساسی جامعه باشید: برای اینکه بتوانید موضوع مناسبی برای پروپوزال تان انتخاب کنید، سعی کنید مشکلات و نواقص سیستمی و عملکردی در جامعه را شناسایی کرده و سعی کنید با ارائه راه حل های کاربردی آنها را برطرف کنید.
موضوعات پروپوزالی که تکراری هستند و بارها توسط پژوهشگران و دانشجویان مورد بررسی قرار گرفته اند در نهایت در قفسه کتابخانه دانشگاه جای گرفته و کاربردی نخواهند داشت.
2. محدودیت ها و موانع تحقیق را بشناسید: سعی کنید به درستی همه جوانب تحقیق را مورد بررسی قرار دهید و پیشبینی کنید که انجام و پیاده سازی این پروژه تا چه اندازه قابل انجام است.
برای مثال اگر شما تحقیق در مورد مدیران ارشد سازمانهای دولتی انجام می دهید ممکن است در زمان جمع آوری داده با مشکل مواجه شوید. چرا که ملاقات با مدیران ارشد سازمانی و جمع آوری اطلاعات آنها معمولا کار دشوار و زمانبری است.
3. واضح و شفاف بودن تحقیق: با توجه به اینکه ممکن است مخاطب شما اطلاعات لازم و کافی در مورد موضوع تحقیق شما نداشته باشد بنابراین سعی کنید تا جای ممکن مفاهیم را به صورت کاملا واضح و قابل فهم ارائه نمایید.
به طور کلی از جملات دوپهلو، نامفهوم و مبهم استفاده نکنید چرا که باعث سردرگمی مخاطب شده و شانس ریجکت کارتان را بالا می برد.
4. منابع معتبر استفاده کنید: سعی کنید برای تمامی مفاهیم و ادعاهایی که در متن ذکر میکنید منبع معتبر داشته باشید. برای مثال اگر نتیجه تحقیق را ذکر می کنید که نشان می دهد راه حل X کاربردی است، سعی کنید با ذکر منبع آن را بیان نمایید.
تفاوت پروپوزال و پیش پروپوزال - چگونه یک موضوع پایان نامه خوب انتخاب کنیم - معیارهای انتخاب عنوان تحقیق - مفهوم پروپوزال - ویژگی های پروپوزال دانشگاهی
پیش پروپوزال چیست؟
پیش پروپوزال چیست؟ راهنمای جامع برای طرحریزی موفق پروژهها
در دنیای پژوهش و کسبوکار، قبل از شروع هر پروژه بزرگ، نیاز به یک نقشه راه مختصر و دقیق داریم. این نقشه راه، همان پیش پروپوزال (Pre-proposal)است که گاهی با نامهای دیگری چون مقاله سفید (White Paper) یا نامه مقاصد (Letter of Intent - LOI) شناخته میشود.
پیش پروپوزال یک گزارش کوتاه اما کاملاً ساختاریافته است که به یک مشکل مشخص اشاره کرده و راهحلی نوآورانه برای آن ارائه میدهد. هدف از نگارش آن، فراهم کردن اطلاعاتی مختصر و مفید درباره یک مشکل در سازمان یا جامعه و سپس ارائه یک مدل مفهومی برای حل آن است.
در موسسه ماد دانش پژوهان (مادینو)، ما به خوبی میدانیم که یک پیش پروپوزال قوی میتواند اولین قدم برای موفقیت پروژه شما باشد.
برخلاف تصور رایج، یک پیش پروپوزال به دلیل مختصر بودن، نباید کلی و غیرعلمی باشد؛ بلکه محتوای آن باید مبتنی بر منابع علمی، دادههای آماری، مقالات، جداول و نمودارهای تحلیلی باشد. این رویکرد، به طرح شما اعتبار میبخشد و مخاطب را متقاعد میکند.
انواع پیش پروپوزال: از بهبود تا حل مسئله
به طور کلی، دو نوع پیش پروپوزال پرکاربرد در محیطهای صنعتی و آکادمیک وجود دارد که هر یک هدف مشخصی را دنبال میکنند:
1). پیش پروپوزال پیشزمینهای (Backgrounder Pre-proposal) : این نوع پیش پروپوزال که با عنوان "بکگراند" یا "سابقهای" نیز شناخته میشود، به دنبال تقویت و بهبود یک فرآیند موجود در سازمان یا جامعه است. برای مثال، یک سازمان ممکن است به دنبال بهبود فرآیند تولید، افزایش بهرهوری، ارتقاء کیفیت محصولات موجود، تقویت سیستم لجستیک یا ارتقاء روندهای تصمیمگیری فعلی باشد. این نوع پیش پروپوزال، با ارائه شواهد و تحلیلهای دقیق، راههایی برای بهینهسازی و بهبود عملکرد فعلی پیشنهاد میدهد.
2). پیش پروپوزال حل مسئلهای (Problem-solution Pre-proposal) : این نوع پیش پروپوزال، با هدف شناسایی یک مشکل و ارائه راهحل برای آن مطرح میشود. این نوع پیش پروپوزال به دلیل تاثیر مستقیم بر سودآوری و موفقیت، بسیار مورد توجه مدیران سازمانی و صنعتی قرار میگیرد. با شناسایی دقیق یک مشکل و ارائه راهحلی منطقی و قابل اجرا، میتوان تغییرات بزرگی در یک سازمان ایجاد کرد و موفقیت آن را تضمین کرد.
یک نوع دیگر از این اسناد، با عنوان گزارشی (Report) نیز وجود دارد. با این حال، به دلیل عدم تطابق با ماهیت حل مسئلهای در پژوهش، معمولاً نمیتوان آن را یک پیش پروپوزال قلمداد کرد. پیش پروپوزال گزارشی صرفاً به دنبال ارائه آمار و اطلاعات موجود در یک شرکت به مدیران است و هیچ فرآیندی مرتبط با حل یا بهبود یک مسئله را طی نمیکند.
چرا نگارش پیش پروپوزال مهم است؟
اهمیت اصلی نگارش یک پیش پروپوزال در این است که بتواند مدیران یا اساتید شما را نسبت به یک مشکل در جامعه یا سازمان آگاه کرده و یک راهحل منطقی و قابل اجرا برای آن ارائه دهد. یک پیش پروپوزال موفق، در واقع ایده شما را به عنوان یک پژوهشگر یا متخصص، به شکلی قانعکننده و جذاب معرفی میکند.
برای نگارش یک پیش پروپوزال خوب و متقاعدکننده، باید به نکاتی توجه کرد که در مقالات بعدی مادینو به تفصیل به آنها خواهیم پرداخت. با این حال، به خاطر داشته باشید که تمرکز بر روی یک مشکل مشخص، ارائه راهحلی علمی و مستند و استفاده از دادههای معتبر، سه رکن اصلی موفقیت در این فرآیند هستند.
برای نگارش یک پیش پروپوزال خوب و متقاعدکننده، باید به نکاتی توجه کرد که در مقالات بعدی مادینو به تفصیل به آنها خواهیم پرداخت. با این حال، به خاطر داشته باشید که تمرکز بر روی یک مشکل مشخص، ارائه راهحلی علمی و مستند و استفاده از دادههای معتبر، سه رکن اصلی موفقیت در این فرآیند هستند.
نکاتی کلیدی برای نگارش یک پیش پروپوزال متقاعدکننده
همانطور که گفته شد، پیش پروپوزال دروازه ورود به دنیای پروژههای بزرگ است و نگارش یک پیش پروپوزال خوب و متقاعدکننده، نیازمند رعایت نکاتی کلیدی است. در مادینو (ماد دانش پژوهان)، ما این نکات را به صورت کاربردی برای شما گردآوری کردهایم تا بتوانید طرحی حرفهای و بینقص ارائه دهید:
1). عنوان دقیق و جذاب: عنوان پیش پروپوزال شما مانند بیلبورد تبلیغاتی پروژه شماست و نقشی حیاتی در جلب توجه تصمیمگیران، اساتید و مدیران دارد. اگر به ضرورت تحقیق خود ایمان دارید، باید با انتخاب یک عنوان جذاب و تأثیرگذار، اولین قدم را برای متقاعد کردن خواننده بردارید. یک عنوان خوب، به سرعت ماهیت و اهمیت پروژه شما را منتقل میکند.
2). توجیه متقاعدکننده برای ضرورت تحقیق: در بخش مقدمه پیش پروپوزال، باید به طور واضح به مزایا و منافع انجام تحقیق اشاره کنید. با ارائه دادههای آماری معتبر و ذکر مزایای مالی یا اجتماعی حاصل از اجرای تحقیق، میتوانید مخاطب را ترغیب کنید که طرح شما را بپذیرد و بودجه لازم برای پیادهسازی آن را در اختیارتان بگذارد. این بخش باید نشان دهد که چرا اجرای این پروژه، یک سرمایهگذاری ارزشمند است
3). اجتناب از دادههای غلط و اشتباهات نگارشی: وجود هرگونه داده غلط، سرقت علمی (پلاجریسم)، مشکلات نگارشی و غلطهای املایی میتواند دیدگاه مدیران و اساتید را نسبت به پیش پروپوزال شما به شدت منفی کند. دقت و وسواس در نگارش، نشانه تعهد و حرفهای بودن شماست. قبل از ارسال، حتماً متن را به دقت بازبینی کنید.
4). جمعآوری اطلاعات جامع و معتبر: اگر اطلاعات شما در حوزه موضوع تحقیق ضعیف و ناکافی باشد، نمیتوانید تصمیمگیران را به پذیرش پیش پروپوزال خود متقاعد کنید. بنابراین، قبل از شروع به نگارش، سعی کنید کاملترین و صحیحترین اطلاعات را از منابع معتبر و علمی جمعآوری کنید. دانش عمیق شما نسبت به موضوع، نقطه قوت اصلی شما خواهد بود.
5). پیروی از طراحی و ساختار استاندارد: پیش پروپوزالها معمولاً دارای یک ساختار استاندارد و مشخص هستند. در زمان نگارش، باید از این دستورالعملها پیروی کرده و از ارائه اطلاعات ناقص یا ناکافی خودداری کنید. بررسیهای لازم را انجام دهید تا مطمئن شوید تمام بخشهای ضروری، مانند مقدمه، ضرورت تحقیق و متدولوژی، به درستی و به صورت کامل پوشش داده شدهاند. یک طراحی ضعیف میتواند ارزش محتوای عالی شما را نیز تحتالشعاع قرار دهد.
با رعایت این نکات، میتوانید یک پیش پروپوزال قوی و متقاعدکننده بنویسید که راه را برای اجرای پروژه شما هموار میکند.
برای دریافت مشاوره و خدمات نگارش تخصصی پیش پروپوزال، با مادینو تماس بگیرید.
پیش پروپوزال موضوعی - انواع مختلف پروپوزال