(...از رسول خدا(ص) سخنی صادر می شد که دارای دو معنی بود . سخنی که به چیز و وقت معینی اختصاص داشته باشد و سخنی که همه چیز و همه وقت را شامل بود و کسی که نمی دانست خدا و رسول او از آن سخن چه خواسته اند ، آن را می شنید و از روی جهل ، بر خلاف واقع و بر ضد آنچه قصد شده معنی و توجیه می نمود . پس از این سببها باعث اختلاف مردم و پریشان ماندن آنها در روایتشان است .
(خلاصه خطبه 201 نهج البلاغه )
خطبه 201 نهج الباغه بیانگر آن است که هر چند حدیث در کنار قرآن یکی از دو مصدر دین شناسی است اما چون همانند قرآن از تغییر و تحریف مصون نیست ، برای ورود به آن باید دانشی تخصصی به نام علم الحدیث مجهز بود . دانش مهم و ارزشمندی که امروزه در رشته علوم حدیث آموزش داده می شود .
رشته علوم حدیث از سه منظر کلی به حدیث می پردازد که این سه منظر عبارتند از :
تاریخ و مصطلحات که در آن تاریخ تطور ، تحول و پیدایش علم الحدیث از دیدگاه اهل تشیع و اهل تسنن بررسی می شود .همچنین معنا و مفهوم و اصطلاحات علم حدیث آموخته می شود .
علم الرجال ، که به بررسی زندگی راویان حدیث می پردازد .
برای مثال اگر یک حدیث پنج راوی داشته باشد ، زندگی هر یک از راویان بررسی می شود که آیا راویان فوق ویژگی های لازم را برای نقل حدیث داشته اند ؟آیا راستگو و ضابط بوده اند یا اینکه فراموشکار بوده و در حفظ و نقل حدیث با تساهل و تسامح برخورد کرده اند ؟
3-فقه الحدیث که به فهم محتوای حدیث می پردازد .
توانایی های لازم :
عربی و علوم معارف اسلامی در این رشته اهمیت ویژه ای دارد و دانشجویان باید در این دروس توانمند و کار آمد باشند .همچنین لازم است به مطالعه و تحقیق علاقمند بوده و مشتاق فهم دین و فهم اسلام باشند . رشته علوم حدیث از جمله رشته هایی است که در آزمون سراسری از بین داوطلبان هر سه گروه آزمایشی ریاضی و فنی ،علوم تجربی و علوم انسانی دانشجو می پذیرد .
موقعیت شغلی در ایران :
فارغ التحصیل رشته علوم حدیث می تواند به عنوان کار شناس علوم اسلامی در دوایر دولتی مشغول به کار شود و چون به زبان انگلیسی نیز مسلط است ، می تواند به عنوان رایزن فرهنگی ایران در کشورهای دیگر ، مبلغ اسلام و اصول اسلامی گردد ودر صورت ادامه تحصیل و کسب مدارج بالاتر به عنوان استاد در دانشگاه های داخل یا خارج از کشور فعالیت نماید ، چون در حال حاضر بعضی از دانشگاه های خارج از کشور مثل دانشگاه اردن یا لبنان علاقمند به جذب متخصص علوم حدیث شیعه از کشور ایران هستند . همچنین فارغ التحصیل این رشته می تواند در آموزش و پرورش به عنوان دبیر دینی ، مربی قرآن یا امور تربیتی فعالیت کند .
درسهای این رشته در طول تحصیل :
- دروس پایه :
روش تحقیق ، اخلاق ، تاریخ اسلام ، سیره پیشوایان دینی ، زبان تخصصی ، منطق ، آشنایی با کلیات علوم عقلی ، کلام و عقاید اسلامی ، نفسیر مقدماتی ، صرف و نحو کاربردی ، قرائت و درک مفاهیم از متون فقهی ، آشنایی با فقه مقدماتی ، آشنایی با اصول فقه ، قرائت و تجوید قرآن کریم ، علوم بلاغی ، ترجمه عربی به فارسی ، ترجمه فارسی به عربی ، قرائت مطبو عات و استفاد ه از رادیو ، مکالمه و محاضره ( سمعی و بصری ) ، آشنایی با فرق اسلامی ، آ شنایی با ادیان توحیدی ( زرتشی ، یهودی ، مسیحیت ).
- دروس اصلی و تخصصی :
کتابت و تدوین حدیث ، شناخت محدثان ، مصطلحات حدیث ، طریق تحمل حدیث ، جوامع حدیثی متقدم و متأخر شیعه ، جوامع حدیثی متقدم و متأخر اهل سنت ، اصحاب اجماع ، تو ثیقات عام و خاص ، احادیث موضوعه ، ملاکهای نقد حدیث ، فقه الحدیث ، آشنایی با علم الرجال ، راویان عادل و موثق ، راویان ضعیف ، آشنایی با کتب رجال شیعه آشنایی با کتب رجال اهل سنت ، مطالعات جغرافیایی در باره رجال حدیث ، سیری در نهج البلاغه و شروح آن ، سنن النبی (ص) ، تأثیر حدیث در ادبیات فارسی ، سهم زنان در نشر احادیث .
دانشگاههای پذیرنده :
داشکده علوم حدیثوابسته به آستان قدس حضرت عبد العظیم (ع)، مذاهب اسلامی ، اصول الدین .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایش: