صفر تا صد اپلای، پذیرش و بورسیه تحصیلی
پیش از ارائه توضیحات جامع در مورد فرآیند اپلای، پذیرش تحصیلی و نحوه گرفتن بورسیه تحصیلی بهتر است شما عزیزان را با مفاهیم و کلیدواژه های هرکدام از این سرفصل ها آشنا کنیم. شاید در طول فرآیند اپلای و یا مشاوره تحصیلی با این موضوع مواجه شده باشید که دوستان و همکلاسی هایتان از شما میپرسند: من قصداپلای دارم، حالا باید چه کار کنم؟ یا کدام دانشگاه معتبر خارجی اپلای کنم بهتره؟ یا چطور میتونم از دانشگاه های خارجی پذیرش بگیرم؟ بورسیه تحصیلی دانشگاه های معتبر رو چطور میشه گرفت؟. تمامی این سوالات کلی بوده و نیاز دارند تا بصورت جزئی تر به آنها پرداخته شود. برخی از دانشجویان با این تصور وارد این مسیر پیچیده می شوند که فرآیند اپلای و پذیرش تحصیلی ساده ترین روش برای مهاجرت بوده و میتوان در عرض یک یا دو ماه به نتایج دلخواه رسید. اما به هیچوجه اینطور نیست و تمامی این مراحل نیازمند آماده سازی مدارک، برنامه ریزی و سختکوشی مداوم است. و قطعا دانشجویانی می توانند در فرآیند اپلای و پذیرش تحصیلی به موفقیت دلخواه برسند و بورسیه های تحصیلی خوب بدست بیاورند که با برنامه ریزی و سختکوشی تمامی این مراحل را به درستی طی کرده باشند. فرآیند اپلای از آماده سازی مدارک، انتخاب رشته، انتخاب دانشگاه، ارتباط با استاد، نمره زبان، معدل، مقاله، ارائه پروپوزال، توصیه نامه، انگیزه نامه، سابمیت مدارک، پیگیری های ایمیلی، اپلیکیشن فی و غیره تشکیل شده است که هر کدام از این سرفصل ها نیازمند برنامه ریزی و صرف هزینه و زمان زیادی است. و همین موضوع برای پذیرش و بورسیه تحصیلی نیز مصداق دارد. بنابراین هدف اصلی ما از ارائه این مقاله این است که شما عزیزان را هرچه بیشتر با پیش نیازهای این فرآیند پیچیده و مهم آشنا کنیم تا با آگاهی کامل وارد این مسیر شده و احتمال موفقیت شما افزایش پیدا کند.
تعریف کلید واژه های اپلای (APPLY)، پذیرش تحصیلی (Admission) و بورسیه تحصیلی (Fund)
یکی از اساسی ترین پیش نیازها برای مهاجرت تحصیلی، آشنایی با کلیدواژه های پرکاربرد مانند اپلای، پذیرش و بورسیه تحصیلی است. اپلای (Apply) به فرآیند آماده سازی و ارسال مدارک برای دانشگاه مورد نظر گفته میشود. فرآیند اپلای معمولا نیازمند آماده سازی و ارائه مدارک مختلفی است که حتما باید از طریق وبسایت دانشگاه مقصد بصورت آنلاین بارگزاری (Submit) شوند. در ادامه در مورد مدارک مختلف و پیش نیازهای اپلای بیشتر صحبت خواهیم کرد. پذیرش تحصیلی (Admission) شامل مرحله ای است که مدارک شما توسط ادمیژن آفیس (Admission Office) مورد بررسی قرار گرفته و بعد از بررسی دقیق مدارک و حتی داشتن مصاحبه اسکایپی (Skype Interview) مشخص شده است که شما توانمندی لازم برای ادامه تحصیل در این رشته در این دانشگاه معتبر خارجی را دارید. به کلیه این فرآیند که ممکن است بین ماه های فوریه تا مارس در دانشگاه های آمریکا مشخص شود، پذیرش تحصیلی (Admission) می گویند. بورسیه تحصیلی (Fund) بعد از پذیرش تحصیلی خواهد بود که معمولا اساتید دانشگاه بررسی میکنند که آیا دانشجو آنقدر کیفیت لازم را دارد که بتوانیم به او بورسیه تحصیلی بدهیم یا خیر. این مرحله کاملا رقابتی است و شانس گرفتن بورسیه به فاکتورهای زیادی بستگی دارد.
مدارک مورد نیاز برای اپلای (APPLY)
1- مدرک بین المللی زبان انگلیسی TOFEL ,IELTS
2- آزمون GRE General برای دانشگاه های آمریکا و برخی از دانشگاه های کانادا و سایر کشورها
3- آزمون GRE Subject برای برخی رشته ها مثل فیزیک، شیمی، زیست و…
4- آزمون GMAT برای رشته مدیریت (که معمولا دانشگاه ها بین GRE و GMAT یکی را توصیه می کنند و هر دو این مدارک برای یک رشته نیاز نیست)
5- مدارک تحصیلی (دانشنامه یا Diploma): تمامی دانشجویان برای تحصیل در مقاطع بالاتر و اپلای باید اصل دانشنامه مقطع قبلی به همراه ترجمه را به دانشگاه مقصد ارائه دهند. البته برخی از دانشگاه ها گواهی اشتغال به تحصیل را نیز برای اپلای می پذیرند اما بعد از پذیرش تحصیلی حتما باید اصل مدارک را به دانشگاه ارائه کنید).
6- رزومه (CV)
7- مقالات علمی و کتاب (برای داشتن امتیاز بیشتر): در صورتی که کتاب توسط خود دانشجو نگارش شده باشد برای وی امتیاز محسوب می شود. اما چنانچه او کتابی را بدون رعایت مباحث کپی رایت و مالکیت ادبی اثر ترجمه کرده باشد این موضوع نقض کپی رایت محسوب شده و امتیاز منفی دارد.
8- ریزنمرات تحصیلی (Official Tronscript): اگر دانشجوی سال آخر باشد ریز نمرات رسمی تا آخرین نمره ترم جاری
9- توصیه نامه اساتید (LetterRecommendation )
10- انگیزه نامه (SOP )
11- معدل بالا (GPA)
12- پروپوزال در صورت نیاز (Research Proposal)
مدارک زبان برای اپلای (Apply) و پذیرش تحصیلی (Admission)
آزمون IELTS که با عنوان آزمون جهانی ارزیابی زبان انگلیسی شناخته میشود، یه آزمون استاندارد بین المللی است که به بررسی توانمندی زبانی انگلیسی شما در چهار بخش صحبت کردن (Speaking)، خواندن (Reading)، گوش دادن (Listening) و نوشتن (Writing) می پردازد، که معمولا نمره آن بین 0-9 دسته بندی می شود. تنها تفاوت عمده این آزمون با آزمون TOEFL این است که سیستم امتیاز دهی و نمره آنها متفاوت بوده و تلفظ ها در آزمون IELTS با لهجه بریتیش و در آزمون TOEFL با لهجه امریکن است که با توجه به میزان آشنایی دانشجو با هر کدام از این لهجه ها ممکن است یکی از این آزمونها مناسب و دیگری نامناسب به نظر برسد. نمره تافل برای هر بخش نمره ای بین 0-30 در نظر گرفته که در نهایت نمره نهایی آزمون بین 0-120 می شود. هزینه ثبت نام آزمون تافل با توجه به شرایط اقتصادی کشورهای مختلف قیمت گذاری شده است که با توجه به تشخیص سازمان ETS مبنی بر وضعیت اقتصادی و رفاه بالا در ایران، هزینه این آزمون برای ایرانیان 225 دلار است!! که از کشورهای ژاپن، ایرلند و کره جنوبی نیز بالاتر است. در حال حاضر برای پذیرش تحصیلی از دانشگاه های خارجی و اپلای، بیشتر دانشگاه ها معتبر در سراسر جهان هر دو این آزمون ها را قبول میکنند. آزمون GRE جنرال از سه بخش ادراک زبانی (Verbal)، ادراک ریاضی (Quantitative) و نوشتار تحلیلی (Analytic Writing) تشکیل شده است و نمره آن برای دو بخش ادراک زبانی و ادراک ریاضی بین 130 تا 170 است. و نمره بخش نوشتار تحلیلی نیز بین صفر تا 6 است. اما آزمون GRE subject اقدام به ارزیابی عملکرد شما در یک رشته تحصیلی خاص می کند. دانشجویانی که قصد اپلای برای رشته های زیست شناسی، شیمی، ادبیات انگلیسی، ریاضایت، فیزیک و روانشناسی را دارند در برخی موارد دانشگاه مقصد از آنها نتایج آزمون GRE subject را درخواست می کند. نمره این آزمون بین 200 تا 990 است و به صورت کاغذی برگزار می شود که ممکن است مراکزی مثل سازمان سنجش در داخل کشور این آزمون را به صورت دوره ای برگزار کنند. آزمون GMAT بیشتر برای رشته های مالی، مدیریت و بازاریابی درخواست شده و دانشکده های مدیریت و حسابداری معمولا ترجیح می دهند دانشجویان نتایج آزمون GMAT را ارائه دهند اما در حال حاضر دانشجویان برای این آزمون باید به کشورهای همسایه سفر کنند و امکان برگزاری آن در ایران وجود ندارد. نمره این آزمون بین 200 تا 800 بوده و هزینه آن معادل 250 دلار است.
آماده سازی دانشنامه (Diploma) برای اپلای (Apply):
برای اپلای، پذیرش و بورسیه تحصیلی در مقطع ارشد و دکتری نیاز به ارائه دانشنامه رسمی فارغ التحصیلی بوده که با توجه به دانشگاه، وضعیت تسویه حساب و بدهی های دانشگاهی ممکن است فرآیند دریافت آن متفاوت باشد. اگر در زمان اپلای هنوز دانشجو هستید، می توانید با ریز نمرات تحصیلی رسمی که قابل ترجمه است، اقدام به اپلای کنید و حتی تا مرحله نامه رسمی بورسیه تحصیلی و پذیرش نیز پیش بروید اما حتما پیش از شروع کلاسها باید اصل مدارک را به دو زبان فارسی و انگلیسی به دانشگاه مقصد تحویل دهید. بطور کلی می توانید با یکی از چهار روش زیر دانشنامه خودتان را دریافت کنید
1- گذراندن همه دروس مربوط به سرفصل های ارائه شده در رشته مورد نظر
2- مشخص بودن وضعیت نظام وظیفه (آقایان)
3- انجام تعهد خدمت در ازای آموزش رایگان:
الف) کار کردن در ارگان های مختلف به اندازه تعهد زمانی که متناسب با منطقه آموزشی دوران دبیرستان، مقدار آن متفاوت است (برای منطقه یک برابر سنوات تحصیلی و برای منطقه دو و سه دو برابر سنوات)
ب) پرداخت هزینه تحصیل رایگان فارغ التحصیلان دانشگاه های سراسری
۴- تسویه حساب وام ها و بدهی ها
تعهد آموزش رایگان و آزادسازی دانشنامه:
یکی از مراحل اپلای و پذیرش تحصیلی که زمان زیادی را از دانشجویان گرفته و نیاز به کارهای اداری بسیاری دارد، فرآیند آزادسازی مدارک است. دانشجویان دانشگاه های سراسری خصوصاً دانشجویان روزانه که از آموزش رایگان استفاده کرده اند بنا بر تعهدی که در روز ثبت نام به دانشگاه داده اند، باید به میزان متناسب با زمان آموزش در کشور کار کنند یا سابقه کاری ارائه دهند. برای دانشجویان منطقه یک، شش ماه کار و یا سابقه کاری به ازای هر ترم و برای دانشجویان منطقه دو، یک سال سابقه کاری به ازای هر ترم که بدون انجام آن آزادسازی مدرک امکان پذیر نمی باشد.
سه راه انجام تعهد:
1- راه اصلی: انجام کار به میزان متناسب با زمان بهره مندی از آموزش رایگان و یا ارائه سابقه کار به ازای همین زمان مشخص
2- خرید مدرک: پرداخت هزینه آموزش رایگان که برای مقاطع کارشناسی، ارشد و دکتری به ازای هر ترم متفاوت است.
3- دادن درخواست کاریابی: در صورتی که پس از گذشت شش ماه از ارائه درخواست، کار پیدا نشود، تعهد لغو می شود.
اهمیت رزومه (CV) در فرآیند اپلای (Apply) و پذیرش تحصیلی (Admission)
یکی از مهمترین مدارک که در اولین بررسی توجه اساتید و هیئت ارزیاب در دانشگاه مقصد را به خود جلب می کند، رزومه یا CV شما است. رزومه شما در فرآیند اپلای مشخص می کند که در نهایت شما چقدر شانس پذیرش تحصیلی (Admission) از دانشگاه مقصد را دارید. و چنانچه رزومه شما قوی و قابل توجه باشد در نهایت شانس شما برای دریافت بورسیه تحصیلی (Fund) بسیار بالا خواهد بود. رزومه شما شامل چند بخش است که نشان دهنده مهارت ها و توانمندی های شما در فرآیند تحقیق و پژوهش است. در بخش اول شما در مورد علائق پژوهشی (Research interest) خود صحبت می کنید که نشان دهنده این است که در صورت گرفتن پذیرش تحصیلی علاقه دارید در چه حوزه ای کار کنید. در مرحله بعد در مورد پیشینه تحصیلی (Educational Background) خود صحبت کنید. پس از آن باید بخش افتخارات و انتشارات (Publications, Honor and Awards) را نگارش کنید که در بخش انتشارات، لیست مقالات آماده شده و در بخش افتخارات نیز دستاوردهای علمی و تحصیلی تان را ذکر می کنید. و در آخر چنانچه سابقه کاری دارید و یا به مهارت خاصی تسلط دارید، سعی کنید در بخش انتهایی رزومه تان بگنجاید. تمامی این موارد در کنار هم موجب قوی شدن رزومه شما شده و می تواند نظر اساتید و هیئت ارزیاب در دانشگاه مقصد را به خود جلب کند.
داشتن مقاله و یا کتاب برای اپلای (Apply)
یکی از موضوعاتی که در تقویت رزومه تاثیر بسیار زیادی داشته و می تواند احتمال پذیرش و دریافت بورسیه تحصیلی توسط دانشگاه های معتبر خارجی را افزایش دهد، داشتن مقالات معتبر و تعداد پابلیکیشن های زیاد است. داشتن یک یا چند مقاله ISI, Scopus مرتبط با رشته تحصیلی در رزومه شما موجب می شود، شانس شما بسیار بالاتر از بقیه متقاضیان ادامه تحصیل (Applicants) در رشته تان باشد. داشتن کتاب نگارش شده نیز در رزومه تان بسیار تاثیر دارد، ولی سعی کنید اگر کتابی ترجمه کرده اید و قانون کپی رایت در آن رعایت نشده است در رزومه ذکر نکنید. چرا که ممکن است تاثیر منفی بر روی رزومه داشته و شما را به عنوان کسی نشان دهد که به قوانین سرقت ادبی و حق مالکیت ادبی اثر احترام نمی گذارید.
ارائه ریز نمرات دانشگاهی (Transcripts) برای اپلای (Apply)
ریز نمرات یا Transcript یکی از ضرورت های فرآیند اپلای و پذیرش تحصیلی است که در صورت ناقص بودن و عدم آپلود بطور کلی امکان بررسی مدارک شما وجود نخواهد داشت. مراحل دریافت ریز نمرات (Transcripts) در دانشگاه های مختلف، متفاوت است. مثلا دانشگاه های شریف، تهران، امیرکبیر و … معمولا ریز نمرات را بصورت ترجمه شده در پاکت ممهور و پلمپ کرده به دانشگاه مورد تقاضای شما فرستاده و یا به خود متقاضی تحویل می دهند که معمولا هزینه آن از دارالترجمه و ارسال توسط پست های بین المللی کمتر می باشد. در مورد دانشگاه آزاد، تسویه حساب مالی نیاز نیست ولی ریز نمرات باید به تایید سازمان مرکزی دانشگاه آزاد برسد (پیوست بخشنامه وزارت علوم). بنابراین قبل از آغاز فرآیند اپلای بهتر است تمامی اطلاعات لازم را در مورد قوانین دانشگاه، نحوه گرفتن ریز نمرات و ترجمه آنها جمع آوری کنید
نکته مهم: با توجه به طولانی بودن فرآیند فارغ التحصیلی و کارهای اداری مربوط به تسویه و تایید مدارک، بهتر است پیش از اپلای و ارسال درخواست برای دانشنامه و ریزنمرات، کارهای اداری مربوط به تسویه حسابهای دانشگاه را انجام دهید تا بتوانید در زمان کوتاه تری دانشنامه و ریز نمرات اصل و ترجمه شده را در اختیار داشته باشید.
فراهم کردن توصیه نامه (Recommendation Letter) برای اپلای (Apply)
آماده سازی توصیه نامه (Recommendation Letter) و سابمیت آن در سایت دانشگاه مقصد شاید یکی از دردسر سازترین مراحل اپلای باشد. این مرحله مانند رفرنس دهی در مقاله است. شما در رزومه خود یکسری اطلاعات و ادعاها را مطرح کرده اید و حال باید نشان دهید که این اطلاعات معتبر و قابل استناد هستند. برای این منظور دانشگاه مقصد پیش از آنکه بخواهد مدارک شما را برای پذیرش و یا بورسیه تحصیلی مورد بررسی قرار دهد از شما می خواهد نامه ریکامندیشن (Recommendation Letter) از اساتید خود در دانشگاه و یا محل کار سابمیت و بارگزاری کنید. برای این منظور باید حداقل از دو نفر از اساتید خود در دانشگاه تقاضا کنید که نامه ای آماده کنند و در آن از توانمندی ها، دانش و مهارت شما صحبت کنند و این نامه را بصورت آنلاین در سایت دانشگاه مقصد برای تکمیل فرآیند اپلای شما بارگزاری کنند. معمولا شما آدرس ایمیل اساتید مدنظرتان را در سایت دانشگاه مقصد وارد می کنید و آنها یک لینک برای بارگزاری مدارک به اساتید شما ارسال می کنند که از آن طریق می توانید پیگیری های لازم را با اساتید خود و دانشگاه مقصد انجام دهید.
آماده سازی انگیزه نامه (SOP) برای اپلای (Apply)
SOP یا انگیزه نامه یا Statement of Purpose یکی از مدارک بسیار مهم و ضروری برای اپلای و پذیرش از دانشگاه های معتبر خارجی است. این مدرک را خود دانشجو باید با توجه به علائق تحصیلی، پیشینه تحصیلی و سابقه پژوهشی و کاری خودش آماده کند. در این نامه شما هدف خود از اپلای و ادامه تحصیل را می نویسید و توضیح می دهید این دانشگاه و این رشته تحصیلی که برای آن اپلای کرده اید، چطور می تواند به پیشرفت شما کمک کند. در این نامه سعی میکنید پیشینه تحصیلی و پژوهشی خود را به رشته ای که برای آن اپلای کرده اید، مرتبط کرده و توضیح دهید تا چه اندازه در این رشته مهارت دارید و احتمال موفقیت شما بالا است. دقت داشته باشید که انگیزه نامه (SOP) یکی از مدارک ضروری برای اپلای و پذیرش تحصیلی است و احتمال دریافت بورسیه را بالا می برد، پس به هیچ وجه ساده از کنار آن نگذرید و سعی کنید قبل نگارش آن به درستی در مورد رشته، دانشگاه و امکانات پژوهشی آن به دقت تحقیق کرده و این اطلاعات را بطور منطقی با پیشینه تحصیلی و شغلی خود ارتباط دهید.
زمان مناسب برای اپلای (APPLY) و پذیرش دانشگاه های خارجی
معمولا دانشگاه های خارجی در یکسال، دو نوبت پذیرش تحصیلی دارند، پاییز (Fall)، بهار (Spring)، که بسته به کشور و دانشگاه deadline های مختلفی دارند. تفاوت اصلی این زمان ها در احتمال دریافت بورسیه تحصیلی است. معمولا در ترم پاییز (Fall)، تعداد بورسیه های تحصیلی و احتمال دریافت آنها نسبت به بهار (Spring) بیشتر خواهد بود. بنابراین چنانچه قصد اپلای برای دانشگاه های معتبر آمریکا را دارید سعی کنید تا قبل از ما دسامبر کلیه مدارک خود را برای اپلای آماده کرده باشید تا در نهایت احتمال پذیرش و بورسیه تحصیلی خود را بالاتر ببرید.
یک نکته مهم: اگر نیاز به ارائه آزمون GRE General برای اپلای دارید، توصیه می شود که پیش از آبان ماه یا ماه اکتبر میلادی سعی کنید این آزمون را داده باشید. اگر چه Deadline های دانشگاه ها متفاوت هستند ولی اکثریت دانشگاه های کانادا و آمریکا، ۶-۹ ماه قبل از شروع ترم، مدارک مورد نظر را درخواست می کنند. به عنوان مثال، دانشگاه های آمریکا برای شروع تحصیل در پاییز سال آینده میلادی، مدارک را در دسامبر سال جاری یا ژانویه سال آینده درخواست می کنند. البته برای ارائه ریز نمرات و اصل دانشنامه و ترجمه آنها که معمولا باید توسط دانشگاه شما به دانشگاههای مقصد بصورت مهر و موم شده ارسال شود تا قبل از شروع کلاسها در آمریکا زمان خواهید داشت که این زمان معمولا بین ماه آگوست تا سپتامبر سال جاری است. موضوع دیگر اینکه بسیاری از دانشگاه های آمریکا و حتی کانادا چنانچه قصد مصاحبه اسکایپی و یا ارسال نامه i-20 برای شما را داشته باشند حتما قبل از آن باید ریپورت رسمی آزمون GRE , TOEFL شما از سایت ETS دریافت کنند.
توجه: اگر در زمان اپلای دانشجو هستید دانشگاه این امکان را به شما می دهد که تا زمان شروع تحصیل، مدرک گواهی پایان دوره تحصیلی از مقطع قبلی را به واحد ثبت نام دانشگاه ارائه دهید و در نتیجه در زمان ارسال مدارک نیاز به فارغ التحصیلی نیست. پس دانشجویانی که برای مقاطع ارشد و دکتری قصد اپلای و پذیرش تحصیلی را دارند باید بگونه ای برنامه ریزی کنند که نهایتا تا ماه آگوست بتوانند اصل دانشنامه و ریز نمرات را از دانشگاه تحویل گرفته و برای ترجمه در اختیار دارالترجمه قرار دهند. برخی از مشاورین پذیرش از دانشگاه های خارجی را منوط به داشتن اصل تمامی مدارک و آماده بودن ترجمه رسمی تمامی آنها می دانند و تاکید میکنند که این موضوع شانس بورسیه از دانشگاه های معتبر در سراسر جهان را افزایش می دهد. اما واقعیت این است که برخی از این مدارک را می توان بعد یا در حین فرآیند اپلای، پذیرش تحصیلی و حتی بعد از نامه بورسیه تحصیلی آماده کرده و تحویل دانشگاه داد.
مراحل اپلای (Apply) و پیش نیازهای پذیرش تحصیلی (Admission)
1- انتخاب کشور، شهر و دانشگاه ( قبل از شروع به اپلای و فکرکردن در مورد موضوعاتی مثل پذیرش و یا بورسیه تحصیلی سعی کنید دانشگاه معتبر مدنظرتان را از لیست دانشگاه های Topuniversities انتخاب کنید)
2- تماس با اساتید (راه های مختلفی برای پیدا کردن استاد در دانشگاه های معتبر خارجی با توجه به رشته و گرایش وجود دارد که هر کدام از آنها مزایا و معایب خود را دارند ولی در نهایت تمامی آنها در موضوع پذیرش و احتمال بورسیه تحصیلی از این دانشگاه ها موثر هستند)
3- ترجمه مدارک تحصیلی و سایر مدارک (ترجمه مدارک باید توسط دارالترجمه های رسمی زیر نظر قوه قضاییه انجام شده و برای اعتبار آنها مهر دادگستری و وزارت امور خارجه نیز ضروری است)
4- پر کردن تقاضانامه دانشگاه (Application form)
5- پرداخت هزینه دانشگاه (Application fee)
6- ارسال مدارک به دانشگاه
در انتخاب دانشگاه باید به نکات زیر دقت لازم مبذول داشت:
1- اعتبار دانشگاه
2- هزینه دانشگاه
3- امکان گرفتن بورسیه تحصیلی
4-کشور تحصیل
5- شهر تحصیل
6- هزینه تحصیل
7- فضای اجتماعی
8- آینده کاری
9- امکان اقامت
قبل از اقدام به اپلای و مکاتبه با اساتید و پرداخت هزینه های سنگین اپلیکیشن فی (Application Fee) و ریپورت های رسمی آزمون های زبان (Official GRE and TOEFL Reports) که از مدارک اصلی برای مراحل بعدی یعنی پذیرش تحصیلی (Admission) و بورسیه تحصیلی (Fund) می باشند، سعی کنید تمامی جنبه هایی که در بخش بالا ذکر شد را مدنظر قرار دهید. بعضی سایت های اطلاع رسانی مانند TopUniversities و USNews اعتبار و رتبه دانشگاه های معتبر خارجی را مورد بررسی قرار می دهند. البته تنها اعتبار و رتبه علمی دانشگاه های خارجی را ملاکی برای انتخاب دانشگاه مقصد قرار ندهید و سعی کنید شرایط اقتصادی کشورهای خارجی و شرایط دانشجویان دکتری و ارشد را در این مقاصد مورد بررسی قرار دهید. برای مثال تحصیل در دانشگاه های آلمان و نروژ در حال حاضر رایگان بوده و دانشجویان دکتری در طول تحصیل خود حقوق دریافت می کنند.
گرفتن بورسیه تحصیلی کامل از دانشگاه های معتبر خارجی (Full-Fund) معمولا بگونه ای است که هزینه های شهریه، اقامت و گاها بیمه و سایر را پوشش می دهند. مثلا در بسیاری از دانشگاه های اروپا، تحصیل در مقطع دکتری شغل محسوب شده و حقوق خوبی دارد و نیز در آمریکا و کانادا امکان دریافت بورسیه تحصیلی وجود دارد ولی این فرصت بسیار رقابت بوده و معمولا هزینه های اقامت، بیمه و شهریه را پوشش می دهد و شما به عنوان دانشجو موظف هستید تا زیر نظر استاد کارهای آموزشی و پژوهشی انجام دهید.
نکته قابل توجه اینکه در صورتی که بتوانید استاد مورد نظرتان را درست انتخاب کرده و بصورت کاملا اصولی اپلای کنید (خصوصا برای دانشگاه های آمریکا و کانادا) احتمال گرفتن پذیرش و دریافت بورسیه تحصیلی که معمولا Full-Fund است برای شما بسیار بالا خواهد بود.
انواع بورسیه تحصیلی (Fund) و کمک های مالی از طرف دانشگاه های خارجی
پس از اینکه مرحله اپلای به پایان رسید و وضعیت پذیرش تحصیلی (Admission) شما مشخص شد که معمولا سه وضعیت (Accept, Reject and conditional) را دارد، حال نوبت به مرحله نهایی و مشخص شدن بورسیه تحصیلی از طرف دانشگاه است. دانشگاه های معتبر خارجی بر اساس بودجه آموزشی، تعداد متقاضیان ادامه تحصیل، تعداد اسپانسرهای دانشگاه و شرایط اقتصادی و مالی کشور و ایالت خودشان هرساله تعدادی از دانشجویان را بورسیه کرده و تمامی هزینه های آنها را پوشش می دهند. باید توجه داشت که همه بورسیه های تحصیلی به گونه ای نیستند که هزینه های شهریه و دانشگاه را پوشش دهند. برخی از این بورسیه های تحصیلی از دانشگاه های معتبر و حتی رنک های بسیار خوب بصورت (Partial-Fund) هستند. این نوع از بورسیه های تحصیلی تنها می توانند بخشی از هزینه های شخص رو پوشش دهند و تامین مابقی آن به عهده خود دانشجو است. نوع دیگری از بورسیه تحصیلی که اسکولارشیپ (Scholarship) نام دارد، هزینه های مالی ادامه تحصیل شخص را تامین کرده و بعد از فارغ التحصیلی نیازی نیست مبلغ پرداخت شده بازگردانده شود. این نوع بورسیه تحصیلی مانند Award بوده و دانشجو در قبال دریافت آن تنها مسئولیت ادامه تحصیل و درس خواندن را دارد و برای دانشگاه و یا استاد کاری انجام نمی دهد. اما باید توجه داشت که قوانین دانشگاه ها تا حدی با هم متفاوت بوده و بعد از گرفتن نامه پذیرش تحصیلی حتما متن قرارداد آن را به دقت مطالعه کنید. نوع دیگری از بورسیه تحصیلی که به عنوان دستیار تدریس (Teaching assistant) شناخته می شود، شما باید در ازای کار کردن برای استادتان حقوق دریافت کنید و این حقوق معمولا می تواند هزینه های تحصیل و زندگی شما را پوشش دهد. در این نوع از بورسیه با توجه به اینکه شما توانایی بالایی در بخش Speaking به زبان انگلیسی دارید، از شما خواسته می شود تا مسئولیت آموزش و برگزاری برخی کلاسها در دانشگاه را بر عهده بگیرید. نوع دیگری از بورسیه تحصیلی که به عنوان (Research Assistant) شناخته می شود، که در آن استاد شما موضوعاتی را مشخص کرده و برای پژوهش به شما واگذار می کند. در این حالت شما دستیار پژوهشی استاد قلمداد شده و برای وی کارهای پژوهشی انجام می دهید و در قبال آن هزینه تحصیل خود را دریافت می کنید. و در حالت آخر که معمولا شما فقط از دانشگاه پذیرش تحصیلی می گیرید و خودتان قصد دارید هزینه های تحصیلتان را پرداخت کنید، Self-Fund می گویند.
کلیه آزمون های زبان موجود
1- آزمون های زبان انگلیسی (English Language Tests):
آزمون جی آر ای عمومی (GRE General)
آزمون جی آر ای موضوعی (GRE Subject)
آزمون جی مت (GMAT)
آزمون تافل (TOEFL)
آزمون آیلتس (IELTS)
آزمون تی اس ای (TSE)
آزمون ام کَت (MCAT)
آزمون اس ای تی (SAT)
آزمون ام سی اچ ای (MCHE-MSRT)
آزمون ال ست (LSAT)
2- آزمون های زبان فرانسه (French Language Tests):
آزمون دلف (DELF/ DALF)
آزمون تی سی اف (TCF/ TCFQ)
آزمون تی ای اف (TEF/ TEFAQ)
آزمون تی اف آی (TFI)
3- آزمون های زبان آلمانی (German Language Tests):
آزمون های سطح آ (Level A)
آزمون های سطح بی (Level B)
آزمون های سطح سی (Level C)
4- آزمون های زبان ترکی استانبولی (Turkish Language Tests):
آزمون تومر (TOMMER)
آزمون الس (ALES)
5- آزمون های علوم پزشکی (Medical Science Tests):
آزمون یو اس ام ال ای (USMLE)
آزمون ام سی سی ای ای (MCCEE, MCCQE)
آزمون ام سی کیو (MCQ)
آزمون پی لب (PLAB)