تاریخچه چاپ و نشر
مجوزها
کلیات چاپ
کلیات نشر
فرآیند نشر الکترونیکی
مزایای انتشار کتاب برای اساتید و دانشجویان
1- افزایش رتبه علمی (ویژه اساتید)
2- پذیرش راحت تر در مقطع دکتری
3- امکان عضویت در بنیاد ملی نخبگان
4- افزایش حقوق و مزایای شغلی (ویژه اساتید)
5- استخدام راحت تر در کلیه ادارات و سایر مراکز دولتی و خصوصی
6- گرفتن بورس تحصیلی از دانشگاه های معتبر بین المللی در سراسر جهان
7- امکان ادامه تحصیل در مقطع، رشته و دانشگاه دلخواه در تمامی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی بدون آزمون ورودی
8- پذیرفته شدن بسیار راحت تر به عنوان عضو هیات علمی در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی
9- شناخته شدن به عنوان متخصص و صاحب نظر در موضوع
10- امکان گرفتن پروژه های تحقیقاتی با درآمدهایی بسیار بالا
11- ایجاد شدن احساس افتخار و اعتماد به نفس در نویسندگان مقالات
12- نظریه پردازی و بیان دیدگاه های نویسندگان در زمینه های تخصصی
13- ثبت کردن تحقیقات و مطالعات انجام شده به نام نویسندگان و حفظ دائمی آنها
14- عرضه پژوهش و دستاوردهای علمی و تحقیقاتی به افراد زیادی در تمامی نقاط جهان
الفبای نشر
اصطلاحات و عبارات رایج در صنعت نشر الفبای نشر محسوب می شوند چرا که بدون آگاهی از آن ها ورود به این صنعت امکان پذیر نخواهد بود. در این قسمت با این عبارات و تعاریف بیشتر آشنا خواهید شد.
تالیف: تالیف عبارت است از تهیه، گردآوری، تدوین، تصنیف و تلخیص مانند: داستان ها و رمان های که بر اساس رخدادهای واقعی به رشته تحریر در می آیند.
آفرینش: عبارت است از ایجاد یا خلق آوری نو و بدیع که از ذهن نویسنده سرچشمه گرفته و در موارد معدودی از مطالب سایر آثار استفاده شده باشد.
گردآوری: گردآوری عبارت است از تدوین مطالب، تصنیف، تلخیص و جمع آوری مطالب از سایر آثار و دسته بندی آن ها.
ترجمه: ترجمه عبارت است از برگرداندن مطالب کتاب از زبان دیگر به فارسی سلیس و روان و بدون دخل تصرف در محتوای اصلی کتاب است.
بازنویسی: هر گاه اثری دارای سوژه مناسبی بوده اما متن آن از نظر اصول نگارش ضعیف و غیر قابل استفاده باشد با ایجاد تغییرات اساسی متن جدیدی پدید می آید که همان سوژه را در بر دارد. به متن باز نویسی شده متن اصلی گفته می شود.
کتاب: مجموعه ای است از تالیف، ترجمه و گردآوری مصحف که از 48 صفحه بیشتر است.
هر اثر چاپی غیر ادواری که به منظور ارائه به عموم انتشار یافته و بیش از 25 صفحه داشته باشد.
انتشارات: موسسه ای است برای اشاعه فرهنگ و ارتقای سطح آگاهی های جامعه با اجرای همه امور مربوط به انتشارات و ترجمه کتاب های اسلامی، ادبی، علمی، فرهنگی و هنری.
ناشر: شخص، شرکت یا شخصیت حقوقی که مسئول انتشار کتاب یا موارد دیگر چاپی برای استفاده همگان است.
شابک: در ایران حروف اختصاری شابک (شماره استاندارد بین المللی کتاب) معادل ISBN (International Standard Book Number) تعریف شده است. استفاده از شابک به این منظور است که در میان انبوه کتاب ها بتوان کتابی را بدون این که به مشخصات کتاب شناختی آن از جمله نویسنده، عنوان، ناشر و … دسترسی باشد متمایز کرد.
فیپا: در واقع همان شناسنامه کتاب در کتابخانه ملی می‌باشد. هر کتاب قبل از آن که از سوی مراجع ذیربط مجوز انتشار دریافت کند، باید در کتابخانه ملی ایران ثبت شود و از آن فهرست نویسی پیش از انتشار یا اصطلاحا فیپا تهیه شود. عبارت فیپا کوته نوشت «فهرست نویسی پیش از انتشار» است و شامل فهرست نویسی توصیفی و تحلیلی کتاب، پیش از انتشار آن و درج آن در صفحه حقوقی یا شناسنامه کتاب است.
شاپا: کوته نوشت «شماره استاندارد بينالمللي پيايندهاي ايران» است.
پيايند(پی آیند)يا نشريه ادواری: نشريهاي چاپي يا غيرچاپي است که به طور مسلسل و در فواصل زماني معين يا نامعين منتشر ميشود و قاعدتاً به طور نامحدود ادامه مييابد. پيايندها شامل مجلات، روزنامهها، سالنامهها، يادبودها، خلاصه مذاکرات سازمان ها، صورت جلسات همايش هاي دنبالهدار، گزارش هاي انجمن هاي علمي و نيز فروست هاي تک نگاشتي است. اين تعريف شامل آثاري که در قسمت هاي جداگانه منتشر ميشود ولي پايان انتشار آن از قبل مشخص شده است، نميشود. مثلاً آثار چند جلدي.
کتاب سایز رقعی: سایز 14.5 در 21 و حاشیه برابر 2
کتاب سایز وزیری: سایز 17.5 در 25 و حاشیه برابر را 2.2
عنوان: به نام کتاب گفته می شود.
پدید آور: یک کتاب ممکن است توسط یک مولف تهیه شده باشد و یا اشخاص، انجمن ها، نهادها یا سازمان های مسئول نگارش یک اثر باشد.
وضعیت نشر: شامل محل نشر، نام ناشر و تاریخ نشر است.
فهرست های کتاب: شامل فهرست مندرجات در اول کتاب، منابع و کتاب نامه می شود.
مقدمه و پیشگفتار: حاوی مطالب کوتاه و مفیدی درباره کتاب است که به فهرست نویس در تعیین موضوع کتاب یاری می رساند.
علاوه بر موارد فوق فهرست نویس به سایر خصوصیات که کیفیت چاپ و متن کتاب را بیان می کند نیز توجه دارد. از جمله پانوشت ها، واژه نامه ها، زندگی نامه ها، مولف، نام کتاب و نام مولف به زبان اصلی، صفحه عنوان به زبان اصلی، شماره سری مجموعه، عناوین فرعی کتاب، فهرست، تعداد صفحات کتاب، تصاویر نقشه ها، سندها و ...
حق التالیف/حق الترجمه: زمانی که یک نویسنده اثری را خلق می کند بر اساس قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب سال 1348، حقوقی به او تعلق می گیرد و ناشر باید بر اساس قانون، حقوق مادی و معنوی مولف را رعایت کند.
به عبارت دیگر پدید آوردن یک اثر مکتوب که دارای اصالت باشد و کپی از آثار دیگران نباشد خود به خود سبب خواهد شد کلیه حقوق مادی و معنوی آن اثر به مولف تعلق گیرد. بدیهی است هرگونه بازنشر این اثر (چه به صورت کتاب، فیلم، فیلمنامه، تئاتر و …) بدون کسب مجوز از صاحب اثر ممنوع خواهد بود. البته صاحب اثر که میتواند مولف، مترجم، نویسنده، شاعر و … باشد میتواند این حقوق را در ازای دریافت وجه و یا طی یک توافق به ناشر واگذار کند.
ویراستاری: ویراستاری در حقیقت پیرایش و زیباسازی متن برای خواننده است. ویراستار با چک و اصلاح واژه ها و جمله ها، امکان فهم و درک بهتر متن را به خواننده می دهد. ویراستار متن دست نوشته را ممکن است بازنویسی کند، ترتیب فصول را تغییر دهد، مکررات را حذف کند، به هر کجا که لازم بود عبارت وصل کننده ای یا پاراگراف آغاز گری بیافزاید.
ویرایش صوری (فنی)
ویرایش ادبی (نگارش)
ویرایش علمی (محتوایی)
ویرایش اساسی (جامع)
مدیر هنری: مدیریت هنری به عهده تصویرگر (طراح گرافیک) است.
فرم بندی: به فرآیند انتخاب تعداد صفحات کتاب بر اساس اندازه زینک طوری که کاغذ مصرفی کمترین پرتی (یا همان حاشیه های اضافه و دور ریختنی) را داشته باشد فرم بندی می گویند. به عبارت دیگر در فرم بندی صفحه آرا و لیتو گراف تصمیم می گیرد که اندازه (قطع) کتاب و تعداد صفحات آن چه قدر باشد.
لیتو گرافی: لیتو گرافی در حقیقت فرآیند تبدیل متن تایپی و طرح جلد کتاب به فیلم و سپس زینک آماده چاپ است.
وزالید: نسخه پوزیتیو تهیه شده از فیلم که روی کاغذ چاپ می شود را اوزالید می گویند. اوزالید در واقع نمونه صفحه آرایی و صحافی شده کتاب قبل از تهیه زینک است که ناشر یا ناظر چاپ با تایید آن دستور تهیه کپی زینک و چاپ کتاب را صادر می کند.
طرح نوشته: طرح در نوشته های کوتاه ممکن است ذهنی باشد اما در نوشته های بلند باید مکتوب باشد.
مجوزها
با توجه به حجم بالای تألیفات در کشور، لزوم ویراستاری حرفه ای و علمی این آثار گروه ما را بر آن داشت تا با تشکیل تیم ویراستاران مجرب در این زمینه خدمات شایسته ای را به مولفین گرامی ارائه دهد. پس از تکمیل و آماده شدن نگارش کتاب، اثر شما در شورای نشر انتشارات مورد بازبینی نهایی قرار خواهد گرفت. پس از آن جهت تصحیح و غلط گیری به تیم ویراستاران سپرده می شود تا تصحیحات نهایی و صفحه آرایی کتاب صورت پذیرد. هر کتاب جهت چاپ و نشر می باید مجوزهای لازم را دریافت نماید.
پس از اختصاص شابک ( شماره استاندارد بین المللی کتاب) به اثر شما فایل کتاب جهت دریافت فیپا (فهرست نویسی پیش از انتشار) به کتابخانه ملی ارسال می گردد. فیپا در واقع همان شناسنامه کتاب شما در کتاب خانه ملی می باشد. جهت دریافت فیپا 30 صفحه نخست کتاب شما به همراه فرم تکمیل شده درخواست فهرست نویسی برای کتابخانه ملی ارسال می گردد. به طور معمول دریافت فیپا حدود یک هفته تا ۱۰روز زمان می برد. پس از دریافت فیپا کلیه اطلاعات فیپای دریافتی در صفحات اولیه کتاب (جایی که برای شناسنامه در نظر گرفته شده است) توسط مدیر ویراستاری انتشارات درج خواهد شد. مرحله پس از فیپا، دریافت مجوز چاپ و نشر از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. جهت دریافت مجوز چاپ کتاب، یک نسخه چاپی از کتاب نهایی که اطلاعات فیپا در آن درج شده است به همراه سی دی کتاب و جلد چاپ شده آن به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارسال خواهد شد.
به طور معمول برای کتاب های علمی زمان اختصاص یافته جهت بررسی کتاب و صدور مجوز چاپ حدود یک الی دو ماه می باشد. در برخی موارد کتاب جهت اعمال برخی تغییرات و تصحیحات ارجاع می گردد که پس از تصحیحات مجوز کتاب صادر خواهد شد. با توجه به حجم بالای درخواست ها جهت دریافت مجوز چاپ، اخیرا سامانه ای توسط مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال با همکاری معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طراحی شده است که به زودی راه اندازی خواهد شد تا از طریق این سامانه علاقه مندان به صورت الکترونیکی بتوانند جهت دریافت مجوز چاپ اقدام نمایند. پس از دریافت مجوز چاپ گروه پژوهشی ما اقدام به چاپ کتاب شما خواهد نمود. بعد از صدور مجوز مولف یا ناشر اجازه هیچگونه دخل و تصرف در محتویات اثر را نداشته و فایل ارسال شده برای وزارت ارشاد عینا می بایست به چاپ برسد. در مرحله نهایی و پس از چاپ کتاب تعداد دو الی ده نسخه از کتاب چاپی بسته به تیراژ کتاب جهت اعلام وصول به وزارت ارشاد تحویل خواهد شد. دریافت اعلام وصول اداری آخرین مرحله از چاپ یک کتاب می باشد.
فرایند چاپ
چاپ از نظر فنی: در مرحله پیش از چاپ، تحویل گرفتن اثر، اصلاح خبر (اورجینال)، آماده سازی پیش از چاپ، حروفچینی، صفحه آرایی و تنظیم، اندازه سازی خبر و (لی اوت بندی) صفحه پردازی، مونتاژ، عکاسی، تهیه زینک و کلیشه و گراور انجام می شود. در فرایندهای اصلی چاپ چهار فرایند لتر پرسف گراور، لیتوگرافی افست و چاپ اسکرین انجام می شود. انجام عمل چاپ، صحافی است که شامل سه نوع مرحله ایف کامل، مکانیکی است. خبر چاپی (نسخه اورجینال): اثر نویسنده که به صورت دست نوشته است.
چاپگر: کسی است که مسئول چاپ است و با ناشر و کتاب فروش متفاوت است.
وظیفه چاپگر انجام دادن مراحل چاپ از زمان تحویل دست نوشته تا مرحله توزیع و فروش است. در واقع چاپگر حلقه رابط میان ناشر و توزیع کننده کتاب است.
مراحل پیش از چاپ:
تحویل گرفتن اثر
اصلاح خبر چاپی (اورجینال): در این مرحله نخستین نسخه ماشین شده که ممکن است اشتباه هایی داشته باشد آماده می شود، آن گاه نمونه خوان یا ویراستار اشتباه های اثر را اصلاح می کند. اصلاحات باید در بالای سطر و با نوشت افزاری رنگی نوشته شود. اصلاحات باید روی متن یا در حاشیه البته با علائم مخصوص انجام می شود و نباید در کاغذ یا صفحه دیگر باشد.
آماده سازی پیش از چاپ
حروفچینی:
انواع حروفچینی: گارسه ای، با ماشین های سطر چین، با ماشین های تک ریز، با ماشین های تحریر، با روش نور و با رایانه امروزه با اختراع رایانه حروف چینی با نرم افزارهای رایانه انجام می شود. در این گونه نرم افزارها اندازه های حروف، صفحه بندی، جدول بندی، اندازه سطر ها و کارهایی مانند آن با رایانه برنامه ریزی می شود. اندازه کلیه حروف چاپ با پوینت تعیین می شود. مثلا 10 پوینت، 24 پوینت، 16 پوینت و غیره. پوینت حروف چاپی برای حروفچینی دستی یا ماشینی در اندازه های 4 تا 144 پوینت ساخته شده اند. نمونه اول: نخستین نمونه حروفچینی شده ای که نمونه خوان چاپخانه برای غلط گیری می خواند نمونه پدیدآور: نمونه اول که برای بررسی در اختیار پدیدآور قرار میگیرد.
بازبینی آخرین نمونه:
آخرین نمونه ای که برای صفحه آرایی و تکثیر فرستاده میشود.
صفحه آرایی و تنظیم:
کارهایی مانند قرار دادن درست و مناسب طرح ها، نقشه ها، جدول ها، نمودارها، پانویس ها، ترتیب درست صفحات، فاصله بالا و پایین صفحات و نظایر آن انجام میشود.
در انتها نسخه هایی که برای چاپ آماده شده اند برای چسب زدن روی کاغذ هیدروبرومیک آماده می شوند.
هیدروبرمیک ترکیبی است که به عنوان واسطه یا کاتالیزور عمل می کند. برم نقره ترکیب اصلی فیلم فتوگرافی است و به نور حساس است و در چاپ به منظور عکس برداری استفاده میشود. جداول یا تصاویر را طراح یا گرافیست به صورت دستی آماده میکند، سپس اندازه آن ها را کوچک می کنند و روی کاغذ هیدروبرمیک می‌چسبانند.
نمونه خوانی:
مرحله بسیار مهمی است زیرا در این مرحله است که اشتباه های متن حروفچینی شده بر طرف می شود تا بدون غلط به دست خواننده برسد. در این مرحله علاوه بر غلط گیری از نظر سایر جنبه ها نیز اثر باز بینی می شود.
انواع چاپ
1- چاپ دیجیتال: این نوع چاپ مناسب چاپ کتاب با تیراژهای پایین (زیر 200 جلد) می باشد در آن نیازی به فیلم و زینک (لیتوگرافی) نیست.
چنان چه تیراژ کتابتان زیر 200 جلد باشد چاپ دیجیتال کتاب به صرفه و مناسب می باشد.
2- چاپ افست: این نوع چاپ مناسب چاپ کتاب با تیراژهای بالا (بالای 1000 جلد) می باشد.
بهترین روش چاپ کتاب، چاپ اُفست است. چاپ اُفست دارای کیفیت مطلوبی است و برای تیراژهای بالا (500 عدد به بالا) بسیار مقرون به صرفه است. چاپ کتاب بالای 200 جلد به صورت دیجیتال صرفه اقتصادی ندارد و همچنین چاپ زیر 1000 جلد با روش افست مقرون به صرفه نیست. به عنوان مثال چاپ کتابتان با تیراژ 500 جلد از نظر هزینه تفاوت زیادی با 1000 جلد ندارد.
3- چاپ ریسوگراف: دستگاه ریسوگراف، دستگاهی شبیه دستگاه کپی در مقیاس بزرگ تر است. چاپ با دستگاه ریسوگراف ارزان تر تمام می شود ولی دارای کیفیت بسیار پایینی است.
صفحه آرایی کتاب
كار صفحه آرايي كتاب دقت و ظرافت خاصي را طلب مي كند تا عاري از هر گونه عيب و ايراد باشد، منظور از صفحه آرايي كتاب، ايجاد انگيزه ي بيشتر براي خواندن، راحت تر خواندن و وجود آوردن زيبايي است، يك صفحه آرايي خوب و مناسب با موضوع كتاب مي تواند تأثير بيشتري روي خواننده بگذارد و رغبت خواننده را افزايش دهد و مفيد باشد در پيشرفت و رشد فرهنگ و هم چنان مي تواند ذوق بصري خواننده را اصلاح نمايد.
در صفحه آرايي صفحات هر كتاب بايد به تناسب قطع، موضوع و مخاطب، داراي چهارچوب و شكل بندي مناسبي باشد و آرايش هر صفحه بايد براساس اين چهارچوب صورت گيرد و براي داشتن يك چهار چوب و شكل بندي مناسب ضرورت است كه فضاي هر صفحه داراي تناسب موزون و چشم نوازي باشد و مخاطب يا خواننده را به خود جلب نمايد و از خواندن كتاب لذت ببرد.
در صفحه آرايي يك كتاب فضاي متن، تصوير، سرصفحه، پايين صفحه، و ديگر نشانه هاي بصري بايد براساس يك قاعده و نظم شكل بندي شود تا هر كدام از هم تفكيك شود و يكي ديگر از نكات قابل توجه در صفحه آرايي و يا در زيبايي صفحه بندي، فضاي سفید مي باشد. صفحه سفید برای طراح بی تجربه ترسناک است. هر علامت یا نشانی که بر کاغذ بگذارد، بلا فاصله سطح کاغذ را تغییر می دهد. طراحان بی تجربه فضای سفید اطراف صفحه را نقطه ی خالی ای می بینند که باید پر شود. یکی از رموز طراحی خوب این است که بدانیم چگونه آگاهانه از فضای سفید استفاده خوب کنیم. فضای سفید هم می توانند دشمن باشد و هم دوست. با استفاده از فضای سفید می توانیم توازن را در صفحه برقرار کنیم و راه تنفسی برای صفحه بگذاریم و از تراکم بیش از حد صفحه جلوگیری کنیم. معمولا طراحان بی تجربه سعی دارند تا از تمام فضای سفید صفحه استفاده کنند و هیچ خالی گاهی نگذارند. اما ضروری است که طراح به خوبی تاثیر و کارکرد فضای سفید را فرا گیرد و نحوه استفاده از آن را به تجربه بیاموزد. کسب مهارت در به کارگیری فضای سفید مستلزم تجربه زیاد و مطالعه دقیق آثار چاپی دیگر و بررسی طریق صفحه بندی این فضا ها در آثار دیگر طراحان است كه در بعضي مواقع يا مي توان گفت در اكثر مواقع زياد بودن فضاي خالي هم زيبايي خاص خود را دارد كه البته بستگي دارد به سليقه صفحه آرا كه چطور مي تواند اين زيبايي را به وجود بياورد، بايد طوري باشد كه مخاطب نه از سياه زدن صفحه و نه از سفيد بودن آن خسته شود.
اما امروزه طراحان در تنظيم كتاب ها، غير از رعايت اندازه كاغذها و قطع كتاب از نسبت هاي طلايي غير رسمي نيز استفاده مي كنند و با تنظيم فضاي متن، تصوير، سرصفحه ها و دیگر نشانه هاي بصري به آرايش صفحه مبادرت مي ورزند و سعي برآن دارند كه صفحه آرايي آن ها روحيه و موضوع كتاب صورت گيرد. در اين حالت هنرمندان سعي در زيبا سازي بصري صفحات دارند كه خواه ناخواه تناسبات طلايي به گونه اي فطري در كارشان ظهور پيدا مي كند در هر حال رعايت اصول و قوانين زيبايي شناسي و تناسبات طلايي، خصوصاً زماني كه كار با عشق، علاقه و انگيزه ي دروني انجام مي گيرد، از زيبايي و چشم نوازي لازم برخوردار مي شود.
در طراحي سمت و سوي ديد تصوير، در كتاب هاي تصويري، با شماره گذاري تصاوير بايستی با توجه به محتوا و تركيب بندی تصوير و تأثير متقابل تصوير و متن صورت گيرد.
تصاوير عموماً به تناسب عناصر بصری كه دارد به جهانی از بالا، پايين، چپ و يا راست متمايل است. گاهی چهره يا چهره هايی تصوير به يكي از چهار جهت فوق الذكر متمايل است. در اين موقع بهتر است مطلب و تيتر با جهت نگاه و توجه تصوير هماهنگ باشد. عناصر بصری و نشان ها، عموماً برای توجه دادن به يك تيتر يا مطلب به كار می رود كه بايستي در به كار گيری آن ها، به سادگی و خوانايی متن نيز توجه كرد. اصولاً به كار گيري هر عنصري در صفحه بايستي، با هدف آرامش و آسايش خواننده در راحت خواندن و ايجاد انگيزه براي مطالعه بيشتر صورت بگيرد. همچنان جلد كتاب كه در واقع كار پوشش و حفاظت صفحات يك كتاب را به عهده دارد، يكي از اركان كتاب سازی است، طراحان و صحافان كتاب هميشه كوشش كرده اند تا طرح های زيبايی براي جلد طراحی كنند و استحكام لازم را نيز براي جلد كتاب فراهم نمايند.
امروزه در طراحی جلد كتاب دقت و ظرافت بيشتري به كار برده می شود، صنعت چاپ نيز با رشد سريع تكنولوژي دچار تغييرات بسيار شده است و فن آوری كاغذ و مقواسازی و نيز به دليل مصرف زياد كتاب، صحافی شكل اجمالی و ساده به خود گرفته و جلد اكثر كتاب ها از يك لايه مقوا تشكيل مي شود. البته پيشرفت و امكانات وسيع چاپ باعث شده تا از طرح ها و رنگ های متفاوت بر روی جلد كتاب استفاده شود. در گذشته هدف اول جلد سازي محافظت از كتاب و بعد زيبايي آن بوده است، طراح روي جلد كتاب هاي امروزی داراي تنوع بيشتری نسبت به گذشته است. اين تنوع در عين حال شامل جنس جلد كتاب ها نيز مي شود. اگر به فروشگاه ها و نمايشگاه های بزرگ كتاب مراجعه كنيم، انواع جلد ها و طرح ها را خواهيم ديد. جلدهای با طرح هاي ساده و با رنگ هاي محدود و جلد هاي مقوايی، جلدهای پلاستيكی و… با رنگ های متنوع، اين تنوع در واقع پاسخگوی نياز های مخاطبان و بهره گيران از كتاب است.
قطع وزيري
مشخصات
تنظيمات
PAGE SETUP
PAPER: A4 – PORTRAIT
Top: 3.5
right: 4.5
bottom: 7.5
left: 4.5
header: 1.5 – footer: 1
layout: right – to – left
متني به عرض 12 و طول 19 (cm) بدون سرصفحه و حدود 20 با سر صفحه ايجاد مي شود.
تذكر: در تعريف پرينتر نيز حتما بايد سايز كاغذ A4 تعريف شود.
- متن
مشخصات
فونت زر نازك با اندازه 13
بولد داخل متن زر بولد و نقل قولها:زر نازك 10
- تعداد سطرها
مشخصات
25 سطر (بدون احتساب سرصفحه) و با فاصله سطر SINGLE
25 سطر (بدون احتساب سرصفحه) و با فاصله سطر SINGLE
فاصله سرصفحه با متن (1/5 سانتي متر)
- تيترهاي متن
مشخصات
عناوين فصل فونت با اندازه 18 بولد
تيترهاي اصلي متن فونت زر با اندازه 11 بولد
عناوين جداول و نمودارها فونت زر با اندازه 10 و بولد
اطلاعات و اعداد و ارقام جداول فونت زر با اندازه 9 و يا 10 معمولي
- سرصفحه و پاصفحه
مشخصات
سرصفحه و شماره صفحه: فونت زر با اندازه 10 بولد
پا صفحه فارسي: فونت زر با اندازه 10 معمولي
پا صفحه لاتين: فونت تايمز نيومن با اندازه 11
- فهرست مطالب
مشخصات
عناوين فصول فونت زر با اندازه 12 و بولد
زير عناوين فصول فونت زر با اندازه 12 و معمولي
عناوين پيوست ها – منابع و واژه نامه و … فونت زر با اندازه 12 و بولد
اعداد ارجاع به پاصفحه
مشخصات، از طريق فوت نوت و با فونت زر با اندازه 13 و بولد
- واژه نامه
مشخصات
تيتر فونت زر با اندازه 19 و بولد
كلمات لاتين فونت تايمز نيومن با اندازه 10 و معمولي
كلمات فارسي فونت زر با اندازه 12 و معمولي
- منابع و ماخذ
مشخصات
تيتر فونت زر با اندازه 14 و بولد
عناوين نوع منابع (كتاب ها، مقالات و …) فونت تايمز با اندازه 12 و بولد (انگليسي) و فونت زر 12 و بولد (فارسي)
فهرست منابع فونت تايمز با اندازه 11 و معمولي (انگليسي) و فونت زر 12 و معمولي (فارسي)
- فهرست اعلام (نمايه)
مشخصات
كلمات لاتين فونت تايمز نيومن با اندازه 11 و معمولي
كلمات فارسي فونت زر با اندازه 12 و معمولي
شماره صفحات نمايه فونت زر با اندازه 12 و معمولي
در پاراگراف بندي، تورفتگي سطر اول نسبت به سطرهاي بعدي بايد رعايت شود.
سرصفحه ها ساده، بدون خط و حاشيه باشد.
سرصفحه و متن داراي فاصله مناسبي باشد، در ضمن نوشتن فصل انتشار ضروري نيست.
شماره بندي صفحات فهرست و پيشگفتار با حروف باشد.
صفحه شناسنامه كتاب، داخل كادر باشد و اطلاعات مربوط به آماده سازي و چاپ كتاب (امور فرهنگي، هنري و فني) به صورت كامل درج گردد، در ضمن نوشتن فصل انتشار ضروري نيست.
اجزاي مهم كتاب و ترتيب آنها (شناسنامه كتاب) زير تيترهاي فرعي، نبايد خط كشيده شود، بلكه با فونت و حروف ايتاليك بايد مشخص شود.
نام كتاب
نام نويسنده
نام مترجم
نام ويراستار
نوبت چاپ
جوايزي كه كتاب گرفته است
حروفچين
صفحه آرا
طراحي هنري روي جلد يا گرافيست
ناشر
روي عطف كتاب، نام كتاب و نويسنده و مترجم و شماره مسلسل بايد حتما ذكر شود. روي جلد كتاب هم نوبت چاپ بهتر است درج شود، به خصوص اگر تعداد چاپ ها زياد باشد، چنان چه توضيحي در مورد تغيير و اصلاحات كتاب وجود دارد، روي جلد كتاب سمت چپ با عنوان: ويرايش جديد، با اصلاحات و افزوده ها و اگر آموزشي درسي يا كمك درسي باشد، به عنوان آموزش و گروهي كه مخاطب هستند نام برده شود.
صفحه بندی:
شماره گذاری فصل های كتاب، تنها اول فصل با شماره مشخص شود (1،…).
پايان كتاب های علمی بايد داراي نمايه ای شامل: واژه نامه، كتاب نامه، فهرست اعلام و فهرست منابع و ماخذ باشد. هر كتاب بايد نمايه ای به تناسب موضوعی كه دربرگيرنده كتاب است، داشته باشد. ويراستار بايد نويسنده را در اين كار ياری دهد. نمايه پايان كتاب شامل: پيوست ها، يادداشت خود مولف، واژه نامه فارسی و لاتين، كتاب نامه، صفحات راهنما و فهرست های راهنماست.
شكل ها، جدول ها و نمودارها با متن فاصله مناسبي داشته باشد.
زيرنويس ها در همان صفحه (حتي اگر تعداد زياد باشد)، دو ستوني درج گردد.
براي فرمول نويسي و هنگام تايپ اعداد رياضي بايد از علائم فارسي استفاده شود مگر آن كه اسكن شده باشد.
شماره مسلسل كتاب ها به ترتيب سال چاپ و شماره كتاب بر روي جلد كتاب درج گردد. براي كتاب هاي تجديد چاپ شده، تنها سال و چاپ آماده عرضه در صفحه شناسنامه درج مي گردد.
طراحي يكساني براي همه كتاب هاي موسسه در نظر گرفته شود. با استفاده از آرم، سال انتشار و نام نويسنده.
فرآیند نشر
تعریف نشر
در فرهنگ جامع مرجع شناسی: شغل و فعالیت انتشار کتاب و نشریه
در اصطلاح نامه ی کتابداری: عمل چاپ و ارائه ی یک کتاب یا مدرکی دیگر به عموم
نشر تلاقی گاه پدید آورندگان و خوانندگان است
پدید آورنده یک اثر (نویسنده، مترجم،…) برای رساندن اثر به دست خواننده باید اثرش را به دست فرد یا موسسه ای بسپارد که تخصص و تجربه و سرمایه ی کافی را برای حک و اصلاح، چاپ ، تکثیر و توزیع آن اثر دارد.
از سوی دیگر خواننده نیز برای به دست آوردن یک اثر، به پدید آورنده مراجعه نمی کند بلکه به ناشر مراجعه می کند.
نشر تنها چاپ و ارائه اثر به عموم نیست، بلکه می توانیم بگوییم: نشر عمل چاپ و ارائه یک کتاب یا هر نوع منبع اطلاع رسانی به مردم برای انتقال فرهنگ، افکار و عقاید است.
مراحل گوناگون نشر یک اثر در یک نمودار نشان داده شده است.
پذیرش اثر نخستین مرحله نشر است. پس از عقد قرارداد کتاب به مرحله آماده سازی می رود. در این مرحله کتاب به صورت دست نوشته یا بر روی نرم افزار است. در این مرحله اثر با شیوه نامه منطبق، ویرایش و به نسخه پردازی سپرده می شود. در صورتی که کتاب از نظر نسخه پردازی ایراد نداشته باشد، به طراحی و تولید سپرده می شود، تا ویژگی های ظاهری کتاب مورد توجه قرار گیرد. در بخش تولید فنی، کتاب طراحی، حروفچینی، صفحه آرایی، تصویرگری و طراحی جلد می شود. طراحی جلد و نوع جلد به محتوای کتاب و مخاطبین آن بستگی دارد. پس از چاپ کتاب باید معرفی و بازاریابی و توزیع شود تا به فروش برسد. از عوامل مهمی که در فروش کتاب دخالت دارد شیوه های تبلیغ و قیمت گذاری است. هزینه های کتاب شامل هزینه های پیش، در حین و پس از انتشار است. ناشران با احتساب هزینه های گوناگون سود و تیراژ کتاب و نیز احتساب 10 تا 15 درصد حق پدید آورنده، کتاب را قیمت گذاری می کنند.
ناشران متون دانشگاهی:
دانشگاه ها و سازمان های وابسته به آن ها دارای انتشاراتی هستند که کتاب های درسی ، یافته های علمی و پژوهش های دانشگاهی اساتید و پژوهشگران دانشگاه ها را منتشر می کنند. سطح علمی انتشارات این موسسات بالاست و سبب ارتقای علم و دانش و معرفت در مجامع علمی می شود. مخاطبان این موسسات انتشاراتی نیز معمولا دانشجویان و اساتید و پژوهشگران هستند. انتشارات دانشگاهی اغلب با بودجه دانشگاه و دولت و عواید فروش کتاب های دانشگاهی اداره می شوند. مگر آن که دانشگاه غیر دولتی باشد.
افرادی که به طور مستقیم دست اندر کار تولید کتاب هستند:
- پدید آور Author
- ناشر
- چاپ کننده
- توزیع کننده
- فروشنده
- تنالگان Corporate body: اجتماعی از افراد که یک واحد را تشکیل می دهند. مانند دولت، موسسات، ادارات دولتی، وزارت خانه ها، انجمن ها، کنفرانس ها، گردهمایی ها و مانند آن ها که یک اثر را تولید می کنند.
ویژگی های یک ناشر خوب
- داشتن سرمایه
- داشتن هدف های مناسب در راستای نیازها و اهداف متعالی جامعه انسانی
- داشتن تخصص و تجربه
- داشتن اعتبار در میان عوامل دولتی و همکاران نشر: آثار با سرعت بیشتر به دست خوانندگان می رسد.
- داشتن روحیه شجاعت و مخاطره پذیری
- داشتن روحیه تحقیق، پژوهش و نوآوری
- ناشران باید مجهز به اینترنت و شبکه های اجتماعی باشند تا پا به پای خوانندگان پیش بروند تا میان آن ها و خوانندگان شکاف علمی ایجاد نشود.
در صورتی که ناشر یک موسسه انتشاراتی باشد دارای بخش های زیر است:
- مدیر موسسه
- تعیین سیاست انتشاراتی، عقد قرارداد با پدید آورندگان، تعیین و نظارت بر سیاست های مالی
- نظارت بر امور ویرایش
- مسئولیت در قبال محتوی کتاب
دفتر نشر:
ارتباط میان پدید آورندگان، امور مالی، فنی، ویراستاری، و سایر واحدهای نشر را با مدیر انتشارات و با یکدیگر هماهنگ می کند. امور روابط عمومی را نیز انجام می دهد.
شورای نشر/ کمیته انتخاب کتاب:
گروه تخصصی برای چاپ اثر ، انتخاب اثر و ارزیابی اثر ( کمیته انتخاب کتاب) ( شورای سردبیری)
گزینش آثار برای برای تالیف یا ترجمه
سیاست گذاری و تعیین خط مشی موسسه انتشاراتی
بررسی تخصصی اثر یا اعتبار نویسنده اثر
کمک فکری به مدیر موسسه انتشاراتی
ویرایش و هیئت تحریریه:
ویراستاران واعضای هیئت تحریریه
ویراستار: آماده ساختن مطالب برای چاپ خانه، سرپرستی چاپ، تجدید در متن یا توضیح آن و افزودن مقدمه، تعلیقات یا مطالب انتقادی دیگر ( مهم ترین بخش موسسه انتشاراتی)
شورای ویرایش:
انواع ویراستار:
ادبی: اثر را از نظر قواعد دستوری، املایی، انشایی اصلاح می کند.
ساختار و محتوا: عنوان های اصلی و فرعی و تقدم و تاخر مطالب را تعیین می کند.
مقابله گر: با اصل نوشته مقایسه می کند.
صوری/ فنی: از نظر فنی و فونت و … بررسی می کند.
تخصصی: صحت مطالب علمی
بخش هنری یا گرافیک:
طراحی و صفحه آرایی و نقاشی و رسامی
طراحی: زیبایی داخل کتاب و مرتب بودن آن
نوع جلد، صحافی روکش و طراحی روی جلد
بخش تولید:
امور فنی مربوط به چاپ و مراحل پایانی پس از چاپ
بخش مالی و اداری:
هزینه های نشر به طور کلی و جزئی برآورد و تامین شود. راه کارهایی برای پایین آوردن هزینه های تولید
بخش توزیع و فروش:
مسئولیت بازاریابی و تبلیغ و توزیع و فروش اثر
کتابخانه تخصصی مرکز اسناد و مرکز اطلاع رسانی:
برای افزایش سطح آگاهی دست اندرکاران بخش های گوناگون و به روز شدن آنان
ناشر اثر را که به صورت دست نوشته، ماشین شده با دیسکت است بررسی می کند و چنان چه با سیاست های موسسه انتشاراتی وی هماهنگ باشد، آن را برای نشر بر می گزیند.
در صورتی که اثر ترجمه نباشد یعنی تالیف یا گردآوری باشد، ویراستار موظف است تقدم و تاخر بخش ها، فصول، عنوان بندی، فهرست ها و حتی پاراگراف ها را هماهنگ و کنترل کند.
پس از پایان مرحله ویرایش اثر را حروفچینی، سپس نمونه خوانی (تطبیق متون حروفچینی شده با متن اصلی) و در نهایت صفحه پردازی (چیدن مطالب حروفچینی شده روی صفحه ها) می کنند.
یکی از مهم ترین عناصر نشر سرمایه گذاری توسط ناشر است.
به طور خلاصه وظایف ناشر به قرار زیر است:
گزینش اثر یا پدید آورنده
سفارش اثر به پدید آورنده ای خاص یا موضعی خاص به پدید آور
بررسی اثر پدید آور جهت گزینش یا رد اثر(ناشر و همکاران که در راس آن ها ویراستار است اثر را ارزیابی می کنند و مولف بر اساس نظرات ناشر اثر را اصلاح می کند)
برنامه ریزی برای آماده سازی و نشر کتاب
ویرایش و طراحی و آماده سازی(حروفچینی، صفحه پردازی و طراحی روی جلد)
چاپ اثر که خود ناشر یا چاپخانه طرف قرارداد وی انجام می دهد.
توزیع اثر که ناشر یا عوامل توزیع کننده یا کتاب فروشی ها انجام می دهند.
تامین سرمایه مورد نیاز در تمام مراحل
هماهنگی و سیاستگذاری در تمام مراحل
مدیریت و سرپرستی در تمام مراحل
با توجه به وظایف گفته شده ناشر به طور مستقیم یا غیر مستقیم با افراد زیر در ارتباط است:
پدید آور یا پدیدآورندگان
ویراستاران: هر ناشر شیوه نامه ای دارد. اگر ناشری شیوه نامه ای نداشته باشد، ویراستار بر اساس قوانین و مقررات رایج در ویرایش عمل می کند. از طرفی سبک و شیوه نگارش باید با توجه به موضوع اثر و مخاطبان آن مورد توجه ویراستاران قرار گیرد.
طراحان هنری
عوامل فنی: حروفچین ها، نمونه خوان ها، صفحه پردازان و … که طراحی کتاب و جلد، حروفچینی، صفحه آرایی، تصویرگری کتاب، تعیین قطع و اندازه کتاب و خدمات کلی درباره ی مشخصات ظاهری کتاب را انجام می دهند.
عوامل دولتی ( وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و کتابخانه ملی)
چاپگران
گروه های تبلیغات امروزه بازاریابی پیش از انتشار انجام می شود. معمولا روی روپوش یا پشت جلد کتاب، تصویر پدید آورنده، شمه ای از فعالیت های علمی فرهنگی او، هدف های موضوعی کتاب و نظایر آن ارائه می شود.
روش دیگر معرفی سایر آثار نویسنده یا ناشر در صفحات پایانی کتاب است.
تهیه بروشوری از کتاب یا کتاب های منتشر شده ی ناشر و عرضه آن در کتاب فروشی ها و ارائه آن به کتابخانه ها و مراکز علمی، پژوهشی و فرهنگی
اهدای رایگان کتاب به سایر ناشران، صاحب نظران، اساتید دانشگاه و منتقدان
ارسال تازه های انتشارات همراه با خلاصه یا نقد آن ها به روزنامه های کثیرالانتشار یا مجلات- علمی فرهنگی
ارسال روپوش کتاب یا جلد آن به مراکز علمی و فرهنگی
- معرفی و ارائه کتاب از طریق بازاریاب ها به بازار کتاب
- تبلیغ کتاب از طریق برگزاری نمایشگاه های کتاب
- توزیع کنندگان و فروشندگان: ناشران کوچک با مشکلی به نام توزیع و فروش رو به رو هستند در صورتی که این امر درآمدی بیش از 30% درآمد ناشر را به خود اختصاص می دهد. کتاب فروشان آخرین نقطه ارتباطی با مخاطبین هستند. نسبت تولید کنندگان کتاب به به فروشندگان کتب در ایران بر اساس پروانه نشر 6 به 1 و بر اساس تعداد ناشران فعال و نیمه فعال 3 به 1 است.
- استفاده کنندگان (کتابخانه ها، خوانندگان)
حوزه و زمینه کار یک ناشر معمولا محدود به یک یا چند رشته خاص است و در همه رشته ها فعالیت نمی کند. مثل انتشارات مدرسه که در حوزه علوم تربیتی فعالیت می کند.
حوزه ارتباط ناشران:
کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی
رسانه های گروهی (رادیو تلویزیون و نشریات)
نهادهای آموزشی:
مراکز فرهنگی ( فرهنگسراها، محافل ادبی، سازمان های غیر انتفاعی فرهنگی، فرهنگستان ها)
نهادهای علمی پژوهشی (انجمن های علمی و فرهنگستان های علمی)
مراکز صنعتی
مراکز هنری
موسسات و سازمان های دولتی
نهاد های مالی (بانک ها و موسسات اعتباری که وام می دهند)
نهادهای خدماتی (گروه های تبلیغاتی، کتاب فروشی ها و نمایشگاه های کتاب)
پس از توافق ناشر و پدید آور قراردادی کتبی میان آن دو بسته می شود. این قرارداد نوعی موافقت نامه خصوصی است.
نکاتی که در قرارداد قید می گردد عبارتند از:
نام و نام خانوادگی پدید آور و ناشر
عنوان اثر
ویژگی های اثر
تعهدات مال طرفین
حقوق ناشر نسبت به پدید آور و بر عکس
پیش بینی زمان اتمام اثر
پیش بینی مسائلی که در صورت بروز اختلاف یا عدم اجرای تعهد از سوی طرفین پیش می آید.
مسائل مربوط به تجدید چاپ اثر
قیمت کتاب:
عامل موثر در فروش کتاب، تعیین قیمت کتاب است. قیمت کتاب بر اساس هزینه های تولید کتاب برآورد می شود. این هزینه ها شامل:
- هزینه های پیش از انتشار
سرمایه گذاری اولیه ناشر که اغلب راکد می ماند.
سرمایه انسانی و به استخدام در آوردن عوامل انتشارات.
در اختیار گذاشتن مکان و هزینه های مربوط به آن است.
- هزینه های ضمن انتشار
پرداخت به پدیدآور که میان 10% تا 15% قیمت پشت جلد را شامل می شود.
هزینه ویرایش و آماده سازی
هزینه تولید فنی (طراحی و تولید هنری)
هزینه های چاپ و صحافی
هزینه های پس از انتشار
هزینه توزیع، تبلیغ و فروش
هزینه انبار
هزینه تیراژ کتاب
هزینه های پیش بینی نشده
بهای کتاب
محاسبه آن بر مبنای قیمت تمام شده ی کتاب به اضافه شود ناشر، تیراژ کتاب و درصدی است که باید به پدید آور پرداخت شود.
در صورت توافق در قرارداد، سهم حق پدید آور: 100/(کتاب بهای × تیراژ × 15%)
تعیین قیمت کتاب نیز مانند هر کالای دیگری با نظارت دولت انجام می شود. قیمت برخی از کتاب ها به دلیل حمایت های دولتی مثل اختصاص دادن یارانه به چاپ و توزیع مناسب یا کم است.
ناشر با توجه به هزینه ها و تیراژ کتاب بهای تمام شده هر جلد را محاسبه می کند و ضریبی را برای خود اختصاص می دهد. حداقل این ضریب دو است.
روش های نشر الکترونیکی:
الف) کتاب های الکترونیکی:
شکل ظاهری کتاب ها در طی اعصار و قرون گذشته به تدریج تغییر کرده و امروزه در جدیدترین شکل خود به صورت کتاب های الکترونیکی ( e-book) در آمده است. منظور از کتاب الکترونیکی مجموعه ای از اطلاعات مرتبط به هم است که با عنوان و پدیدآور مشخص با ساختاری مشابه با کتاب چاپی ( دارای چند فصل و بخش و مطالب مندرج در آن ها ) به صورت الکترونیکی ذخیره شده باشد. به این نوع کتاب ها، کتاب های تمام متن نیز گفته می شود.
کتاب الکترونیکی ممکن است بر روی دیسک فشرده نوری تهیه شود و یا به شکل پیوسته (on line) در شبکه های رایانه ای (به ویژه اینترنت) دسترس پذیر باشد. علاوه بر کتاب های الکترونیکی کتاب های چاپی هم در اینترنت جایگاه خود را دارند. امروزه منابع کاغذی به خصوص نسخه های خطی، پایان نامه ها، چکیده ها و بسیاری از منابع که با مشکلات نگهداری و حفاظت رو به رو هستد از طریق عکس برداری با اسکنر یا پویشگر به شکل الکترونیکی در می آیند. قیمت این کتاب ها به مراتب پایین تر از کتاب های چاپی است.
مزایای کتاب های الکترونیکی:
برای پی بردن به مطالب یک کتاب با فشار دادن یک دکمه و ورود اطلاعات کلمه جستجو می توانید به سادگی به متن مورد نظر دست پیدا کنید.
حجم بالای ذخیره اطلاعات، دیسک های فشرده نوری از نوع حافظه ثابت هستند یعنی اطلاعات ثبت شده روی دیسک پاک نمی شود و فقط قابل خواندن است.دیسک فشرده نوری ظرفیتی معادل 680 میلیون مگابایت هستند که با ورود انواع جدید آن ها این ظرفیت به 7 برابر افزایش یافته است.
استفاده از امکانات همزمان متن، صدا، تصویر و فیلم با هم است. دیسک های فشرده چند رسانه ای multi media دارای تمام این امکانات در یک زمان هستند.
دیسک های ویدئویی دیجیتالی امکان دسترسی به متن، طرح، انیمیشن (پویانمایی)، ویدئو، کلیپ و صدا را در یک محیط دیجیتالی دارند. این دیسک ها ظرفیت بسیار بالا دارند.
روزآمد شدن کتاب های الکترونیکی. کتاب های چاپی بعد از ویرایش روزآمد می شوند و بسیار زمان بر است اما برخی منابع الکترونیکی به صورت پیوسته هستند و حتی روزانه یا چند روز یک بار روزآمد می شوند.
امکان انتقال و نگهداری آسان
قابلیت تکثیر ارزان و آسان
امکان نصب و راه اندازی راحت
تداوم و بقای طولانی تر
هزینه های کمتر سفارش، خرید، نگهداری، فهرست نویسی و رده بندی
استفاده چند کاربر از کتاب الکترونیکی
استفاده چند کتاب الکترونیکی در یک درایو چند سرعته به طور هم زمان
دسترسی روی شبکه
عدم سانسور مطالب هنگامی که منبع الکترونیکی پیوسته باشد.
معایب کتاب های الکترونیکی:
سخت افزار و لوازم جانبی آن مورد نیاز است
امکان مخدوش شدن اطلاعات به خصوص در دیسک فشرده نوری
از بین رفتن حق مولف زمانی که عمل تکثیر بدون اجازه انجام می شود.
نیازمندی به دانش پایه در استفاده از رایانه
آدرس برخی از سایت های اینترنتی:
www.nap.edu
www.netlibrary.com
www.books-on-line.com
ب) کتاب فروشی اینترنتی:
مثلا در پایگاه وب آمازون www.amazon.com امکان جستجوی کتاب ها از طریق عنوان، مولف، موضوع و حتی کلید واژه وجود دارد. علاوه بر کتاب اطلاعات کتاب شناسی منابع دیگر همچون نرم افزار ها، سرگرمی ها و بازی های کامپیوتری، دیسک های فشرده و غیره قابل بازیابی و تهیه می باشد. این پایگاه تا 40 درصد از هزینه های خرید کتاب برای کاربران را کاهش می دهد.
آدرس برخی کتاب فروشی ها در اینترنت:
http://www.barnesandnoble.com
http://www.qbebooks.com
http://www.bestbookbuye.com
ج) ناشران در اینترنت:
ناشران داخلی: در سایت اختصاصی ناشران ایرانی با نشانی www.nasherin.com فهرست انتشارات بسیاری از ناشران در دسترس است.
علاوه بر سایت ناشران ایرانی خانه کتاب با نشانی www.ketabnet.org اطلاعات کتاب های منتشر شده در ایران را به صورت روزانه اضافه کرده و به صورت پایگاه های اطلاعاتی در اختیار عموم قرار می دهد.
سایت کتاب ایران www.ketabiran.com جدید ترین کتاب های چاپ شده در ایران را با قابلیت خرید به صورت پیوسته و با استفاده از کارت های اعتباری عرضه می کند.
ناشران خارجی: آدرس تعدادی از ناشرین معتبر در صفحه وب کتابخانه در قسمت Publisher web site قابل ملاحظه است.
امکانات این سایت:
امکان انتخاب و خرید انواع کتاب و نشریه به صورت online
ایجاد ارتباط مستقیم بین خوانندگان و ناشرین
اختصاص نشانی اینترنتی و نیز نشانی پست الکترونیک به هر یک از ناشران ایرانی
کتاب های تازه منتشر شده و جستجو در هر یک از آن ها
د) نمایشگاه های کتاب در اینترنت
نمایشگاه بین المللی کتاب فرانکفرت www.book-fair.com
نمایشگاه بین المللی کتاب هند www.indiabookfair.com.com
نمایشگاه بین المللی کتاب تهران www.tibf.co.ir
ه) نشر هیبرید یا دوگانه (نشر دیجیتالی در چاپ مبتنی بر نیاز):
در این نوع نشر منبع که می تواند اطلاعات باشد تا زمان چاپ به صورت مجازی نگهداری می شود و سپس بر اساس نیاز استفاده کنندگان به صورت چاپی یا به صورت الکترونیک در اختیار استفاده کنندگان قرار می گیرد.
در واقع این نوع نشر یک راه حل برای چاپ منابع با شمارگان کم است. برای مطالبی که قبلا به دلیل هزینه زیاد فناوری چاپ منتشر نشده اند.
و) نشر مستقیم در شبکه:
برخی از منابع مانند دایره المعارف بریتانیکا Britanica Encyclopedia همانند رادیو به طور مستقیم اطلاعات را توزیع می کنند. در این نوع نشر اطلاعات توسط کاربران به دایره المعارف اضافه می شود و مرتبا منتشر می شود.
تاثیر اینترنت بر نشر و چاپ
تاثیر اینترنت بر نشر به شکل های زیر می باشد:
تبدیل ناشران به معماران کتاب. یعنی اطلاعات را گردآوری و بر شکل گیری کتاب جدید نظارت می کنند.
سهولت در سفارش و خرید کتاب
انجام دادن بعضی از امور که هم در چاپ و هم در نشر وجود دارد مانند جداول، نمودار، تصویر گزینی، ویرایش و نسخه پردازی
تمام استفاده کنندگان از اینترنت می توانند از کتاب های الکترونیکی استفاده کنند.
خود ناشری
کاهش هزینه های نشر و چاپ از طریق کاهش فرآیندها
افزایش امکان بازاریابی و فروش
دسترسی آسان تر ارزان تر و سریع تر
فرایند نشر الکترونیکی:
دریافت متن
پدیدآور یا ناشر به عنوان یک فرد با موسسه انتشاراتی سر و کار ندارد بلکه با سیستم سر و کار دارد.
بدون مراجعه به صورت الکترونیکی متن را به ناشر ارسال می کند.
ناشر پس از پذیرش و اظهار نظر و ویرایش و اصلاح نهایی توسط ویراستار یا پدیدآور متن را به نرم افزار وارد خواهد کرد.
متون به منظور استفاده در شبکه به چارچوب “اچ تی ام ال” یا “پی دی اف” تبدیل می شود.
HTML: Hypertext Markup Language
PDF: Postscript Document Format
درج فراداده metadata که در واقع “اطلاعات درباره اطلاعات” است به منزله درج اطلاعات کتاب شناختی الکترونیکی برای متون الکترونیکی است که موجب بازیابی سریع متون خواهد شد.
نشریه الکترونیکی:
نشریه ای است که به طور مسلسل و در فاصله زمانی معین منتشر می شود و به صورت الکترونیکی یا به وسیله رایانه قابل دستیابی است.
لنکستر میگوید: نشریه ای که به وسیله رسانه الکترونیکی ایجاد گردد و دستیابی به آن فقط از طریق این رسانه باشد.
انواع نشریه های الکترونیکی:
تمام متن (full text): در این گونه نشریه های الکترونیکی متن کامل تمامی مقاله های آن قابل دستیابی است و بر دو نوع است: فهرست مطالب/ چکیده: بسیاری از نشریه ها به کاربران امکان بازیابی فهرست و یا چکیده مقاله ها را می دهند.
فقط الکترونیکی: این گونه نشریه ها فقط به شکل الکترونیکی وجود داشته و قابل ارزیابی است. اغلب این گونه نشریات حاوی چکیده و اطلاعات کتاب شناختی می باشند.
نشریات الکترونیکی قابل حمل مانند دیسک ها و دی.وی.دی
نشریات الکترونیکی قابل انتشار در شبکه
نسخه الکترونیکی نشریه چاپی: این نشریه ها به صورت چاپی و الکترونیکی در دسترس است.
مزایا و معایب نشریه های الکترونیکی:
سریع تر از نسخه چاپی آن منتشر می شود و در اختیار خوانندگان خود قرار می گیرد (تسریع در تولید و اشاعه)
استفاده همزمان توسط خوانندگان بی شمار، بر خلاف نسخه های چاپی که هر فرد از نسخه چاپی خود باید استفاده کند.
بیست و چهار ساعته و هفت روز هفته بدون محدودیت مکان خاص قابل دستیابی است.
از متن مقاله به منابع و ماخذ و بالعکس پیوند دارد.
امکان دستیابی مستقیم به متن منابع و ماخذ مورد استناد وجود دارد.
استفاده از استاندارد Z39.50 برای انطباق و ارسال به سایر بانک ها و پایگاه های اطلاعاتی و نرم افزار های مرتبط
پیوند بین متنی مقاله ها، همانند سر بخش های یک مقاله
استاندارد با مرورگرهای مختلف اینترنتی همانند Netscape, IE Microsoft
نمایش مقاله ها به شکل های html, pdf
ذخیره مقاله ها، تصاویر، جدول ها و نمودارها
امکان انتخاب بخشی از مقاله برای ذخیره، چاپ، انتقال
امکان ارسال مقاله به پست الکترونیکی شخص مورد نظر
امکان تبادل نظر با با پدید آورنده مقاله به وسیله پست الکترونیکی وی در آن مقاله
امکان دریافت مقاله های جدید بر اساس نوع انتخاب کاربر از فیلدهای هر نشریه
قابلیت جستجو در فیلدهای گوناگون یک نشریه همانند عنوان نشریه یا مقاله پدیدآورنده، موضوع، کلید واژه و ...
امکان مرور موضوع، عنوان مقاله و پدید آورنده مورد نظر در هر نشریه
قابلیت چند رسانه ای: متن، تصویر، صدا و فیلم
معایب:
اتکا به فناوری و تجهیزات الکترونیکی و رایانه ای و شبکه ای برای تولید، ذخیره سازی و دستیابی
ناتوانی بعضی از استفاده کنندگان از رایانه، نرم افزار های پایگاه های اطلاعاتی
هزینه های بالای تجهیزات اولیه همانند: رایانه، چاپگر، خدمات اتصال به اینترنت
در کشور ما: سرعت پایین خطوط اتصال به اینترنت
حق کپی در محیط الکترونیکی:
هنگامی که حق مولف در سال 1976 میلادی تصویب شد، هیچ گونه پیش بینی در مورد حمایت از نرم افزارها و پایگاه های داده ها نکرده بودند.
کنتو (دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی) نام کمیسیون ملی کاربردهای فن آورانه نوین در آثار دارای حق انحصاری است که به مسائل مربوط به مبادله کتاب میان کتاب خانه ها، نرم افزار های رایانه ای و پایگاه های داده ها می پردازد. کنتو در سال 1980 نرم افزارهای رایانه ای را نیز مانند سایر آثار برشمرد و زمینه های حمایت از آن در دهه 1990 آماده شد.
سازمان جهانی مالکیت معنوی پس از بیست و پنجمین نشست ناشران در سال 1996 در بارسلون تصمیم گرفت تا مسئله حق مالکیت معنوی و مادی در محیط الکترونیکی را در نظر بگیرد. تفاوت بروندادهای چاپی و الکترونیکی موجب چالش هایی در سازمان گردید. زیرا مالکیت معنوی در منابع چاپی هنگامی مورد حمایت قرار می گیرد که به صورت مکتوب باشد در حالی که بروندادهای منابع الکترونیکی غیر ملموس هستند. ائلین گام اساسی برای حمایت از مالکیت معنوی در محیط الکترونیکی در اکتبر 1994 برداشته شد، زمانی که طرحی تحت عنوان ” خط مشی اروپایی کاربر درباره حق مولف” آغاز شد.
مواردی که برای حمایت از تولید کنندگان در محیط الکترونیکی پیش بینی شده است عبارتند از:
تعیین سطوح حفاظتی برای دسترسی به اطلاعات، مثلا کاربر ملزم به ثبت نام و درجه شناسه ورود همراه با پرداخت هزینه می باشد.
انعقاد قرارداد های فروش اطلاعات مانند انعقاد ” حق تالیف” که در آن مسائلی مانند بازتولید، تکثیر و فروش اطلاعات ذکر شده باشد.
درج تذکر به کاربر در مورد عواقب استفاده غیر قانونی از مدارک الکترونیکی مانند آن چه در کتاب تحت عنوان ” حق چاپ محفوظ” است.
قوانین مربوط به قیمت گذاری بر بروندادهای الکترونیکی و استفاده مجدد از آن ها.
خلاصه:
نشر الکترونیکی می تواند به صورت های ذیل در دسترس قرار گیرد:
کتاب های الکترونیکی، وب سایت های ناشران در در اینترنت، نمایشگاه های کتاب در اینترنت، نشر هیبرید و نشر مستقیم در شبکه. کتاب های الکترونیکی دارای مزیت های مختلفی هستند که مهم ترین آن ها ذخیره اطلاعات انبوه و به شکل های مختلف در حجم بسیار اندک، امکان جستجوی مطالب و قابلیت تکثیر ارزان آن ها است. یکی از مزایای مهم نشر الکترونیک در هم نوردیدن مکان برای دستیابی به اطلاعات و خرید مستقیم ان از طریق اینترنت می باشد. خود ناشری و نشر مستقیم در شبکه نیز از شکل های دیگر نشر الکترونیکی است.
نشریات الکترونیکی از دیگر اشکال مواد الکترونیکی قابل دسترس در اینترنت است که دارای انواع تمام متن، فقط الکترونیکی و نسخه الکترونیکی نشریه چاپی هستند. نشر رومیزی یکی از رویکردهای نوین در نشر است که موجب شده است فرایند چاپ و نشر سرعت بگیرد و هزینه ها کاهش یابد. از آن جایی که هر گونه انتشاری حقوق معنوی و مادی را در هر محیطی ایجاد می کند، لذا نشر الکترونیکی نیز دارای حق مالکیت معنوی در محیط الکترونیکی است و سازمان مالکیت معنوی مواردی نظیر تعیین سطح دسترسی، انعقاد قراردادهای فروش اطلاعات و قوانین مربوط را در محیط الکترونیکی پیش بینی کرده است.
قرارداد جهانی حق مولف:
این طرح بر حقوق افراد نسبت به برخورداری از مناف مادی و معنوی آثار علمی ادبی و هنری خود تاکید دارد و با همکاری کارشناسان پنجاه کشور سازمان یونسکو ارائه شده است. مرکز آن در ژنو است و بر اساس گزارش های به دست آمده موفق تر از سایر طرح ها بوده است.
نکته عمده در قرارداد جهانی حق مولف U.C.C:
مدت عادی حمایت از اثر در این قرارداد زمان حیات خالق اثر و 25 سال پس از مرگ اوست.
انتخاب موضوع - فرآیند نگارش مقاله علمی - نتیجه گیری (Conclusion)