فرضیات و سوالات در پایان نامه بیانگر دغدغه ها، ایده ها و پیشبینی نویسنده نسبت به روابط میان گویه موجود در تحقیق است. فرضیه در پایان نامه به دنبال این است که سوالات مربوط به تحقیق را مطرح کرده و پاسخ درستی برای آن ارائه کند. برای مثال فرض کنید موضوع تحقیق شما "تاثیر مشارکت جامعه محلی در توسعه پایدار اقتصادی منطقه آزاد کیش" است. یکی از سوالات مربوط به تحقیق این است که آیا مشارکت فعالانه جامعه محلی در فرآیند تصمیم گیری در منطقه کیش می تواند باعث تحقق توسعه پایدار اقتصادی شود یا خیر؟ و اما در بیان فرضیه به این عبارت می رسیم که "مشارکت فعالانه جامعه محلی موجب تحقق توسعه پایدار اقتصادی خواهد شد" بنابراین فرضیه هم سوال است و هم پاسخ به سوال یعنی تمام کلیدواژه های مربوط به سوال را پوشش داده و از طرف دیگر آن را جواب می دهد. همچنین تفاوت معنادار دیگری نیز بین سوالات تحقیق و فرضیات پایان نامه وجود دارد که عبارت است از زمان مطرح شدن آنها در پایان نامه!
معمولا سوالات تحقیق در ابتدای پایان نامه و پیش از مطالعه جامع و دقیق ادبیات موضوع مطرح می شوند ولی معمولا فرضیات بعد از کاوش و بررسی موشکافانه منابع ارائه خواهند شد. دانشجو پیش از اینکه به دنبال بررسی منابع باشد با توجه به پیش زمینه ذهنی خودش و اطلاعاتی که پیشتر به صورت مختصر در مورد موضوع تحقیق بدست آورده است، سوالاتی را مطرح می کند. اما در بیان فرضیات اینطور نیست و دانشجو پس از بررسی دقیق و موشکافانه هر فاکتور موجود در تحقیق و بررسی ارتباط بین گویه های متغیر مستقل و وابسته در منابع مختلف سعی میکند فرضیات خودش را تکمیل و ارائه نماید. به طور کلی یک فرضیه خوب در پایان نامه ویژگی های زیر را به همراه دارد:
1. کاملا شفاف و دقیق بیان می شود: با توجه به اینکه فرضیات تحقیق به دنبال شفاف سازی ارتباط بین فاکتورهای تحقیق بوده و قصد دارد پیشبینی علمی در مورد سوالات تحقیق ارائه نماید، بنابراین باید به شفاف ترین و دقیق ترین شکل ممکن ارائه شوند تا مخاطبان را دچار ابهام و سردرگمی نکنند.
2. ارائه فرضیات در چارچوب تحقیق: حفظ انسجام در محتوای پایان نامه یکی از نکات کلیدی برای بهبود کیفیت کلی پایان نامه است. تمامی سوالات، فرضیات، مدلها و ارکان مختلف پایان نامه باید در ارتباط مستقیم و انسجام با موضوع پایان نامه باشند. بنابراین فرضیات نیز باید در ارتباط مستقیم با عنوان و سوالات پایان نامه بوده و از چارچوب کلی تحقیق خارج نشوند.
3. قابل اندازه گیری بودن فرضیات: تمامی فرضیات تحقیق باید واقعی، مبتنی بر استانداردهای موجود در ادبیات موضوع و قابل اندازه گیری باشند. چنانچه فرضیه ای را مطرح می کنید که برای آن گویه مشخصی ندارید و یا ابزارهای لازم برای گردآوری داده ها و اندازه گیری آن را ندارید، بنابراین فرضیه نامعتبری و نامناسبی را مطرح کرده اید.
4. دربرگیرنده گویه های متغیر مستقل و وابسته: تمامی فرضیات مطرح شده به دنبال ارائه پیشبینی علمی و سنجش روابط بین متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق هستند. بنابراین در زمان ارائه فرضیات باید این روابط را به شکل دقیقی دنبال کنید و از وجود متغیر مستقل و وابسته در تحقیق اطمینان حاصل کنید.
فرضیات در پایان نامه چندین شکل کلی را شامل شده و در برمیگیرند که عبارتند از:
1. فرضیه ساده (Simple hypothesis): سعی میکند رابطه ساده بین یک متغیر مستقل و یک متغیر وابسته را پیشبینی کند.
2. فرضیه پیچیده (Complex hypothesis): سعی میکند رابطه بین دو یا چند متغیر مستقل و دو یا چند متغیر وابسته را پیشبینی کند.
3. فرضیه مستقیم (Directional hypothesis): این فرضیه بر نتایج مستقیم حاصل از ارتباط بین دو متغیر مستقل و وابسته تمرکز دارد.
4. فرضیه غیرمستقیم (Non-directional hypothesis): این فرضیه هیچ پیشبینی دقیقی از رابطه بین متغیر مستقل و وابسته ارائه نکرده و زمانی مطرح می شود که ادبیات موضوع در یک حوزه کاملا متناقض و در تضاد با یکدیگر هستند.
5. فرضیه خنثی (Null hypothesis): زمانی اتفاق می افتد که شخص نویسنده یک پیشبینی منفی از ارتباط بین دو متغیر مستقل و وابسته ارائه میکند و برای مثال بیان می کند که ارتباطی بین دو متغیر وجود ندارد.
6. فرضیه جایگزین (Alternative hypothesis): فرضیه جایگزین زمانی مطرح می شود انتظار می رود نتایج جدیدی متفاوت با نتایج قبلی رخ خواهد داد و در نتیجه فرضیه جدید جایگزین فرضیات قدیمی می شود.
معمولا ارتباط بین سوالات تحقیق و فرضیات موجود در پایان نامه یک ارتباط پیوسته، منسجم و مداوم است که برگرفته از موضوع پایان نامه و در چارچوب آن می باشد.
فرضیات، مدلها - منابع - ژورنال ها
نشر نیوز
طرح سوالات و فرضیات در پایان نامه.
- توضیحات
- بازدید: 25116