خاموش باش و آرام قدم بردار تا جذبه آسماني محراب، صلابت ستون‌ها و مناره‌ها و ظرافت كنگره‌ها تمامي وجودت را تسخير كند. به دقت نگاه كن و بگذار نوري كه از پس شيشه‌هاي رنگين به داخل مي‌تابد همه رنگ و تلألؤ خود را ميهمان چشم‌هايت كند تا تو ببيني كه چگونه زمين و آسمان به هم پيوند مي‌خورند و سپس گل‌ها و اسليمي‌ها در يك بهار هميشگي سر بر مي‌آورند.اينجا كجاست؟اينجا مسجد امام، هشت بهشت،گنبد قابوس، ارگ بم، سلطانيه يا هر بناي ديگري است كه شاهكار هنر معماري ايرانيان است.
هنري كه پر از ابتكار، زيبايي، اصالت، الهام و احترام به طبيعت است و به گرمي موسيقي و به شيريني شعر فارسي است. نه! اشتباه نكن! معماري تنها هنر ساختن بناهاي آجري و گنبدهاي دوار نيست كه بگوئيم عمر آن در هزاره سوم ميلادي به پايان رسيده است بلكه براي ساخت آسمان خراش‌ها، برج‌ها و مجتمع‌هاي امروز، بيش از حياط‌هاي پر باغچه ديروز به معماران هنرمند و كار‌آمد نياز داريم و از همين رو رشته معماري يكي از رشته‌هاي مهم دانشگاهي است كه امروزه در دانشكده‌هاي فني يا هنري دنيا تدريس مي‌شود. اين رشته داراي دو جنبه هنري و فني است.
در اين ميان درس‌هاي طراحي، زيباشناسي و نحوه زيباكردن حجم‌ها، نماها وپلان‌ها به هنر بر مي‌گردد و دروسي مثل سازه‌هاي بتني و فلزي، مقاومت مصالح، ايستايي، تأسيسات مكانيكي و الكتريكي به جنبه فني اين رشته مربوط مي‌شود. در اين رشته دروس هنري اهميت بيشتري داشته و دروس علمي و فني در راستاي دروس هنري است. براي مثال يك معمار در طراحي خانه بايد فضاي آرامش‌بخشي را ايجاد كند تا باعث اضطراب، خستگي و دلتنگي نگردد. كاري كه بيش از رعايت اصول فيزيكي مثل نور و صوت، نياز به آشنايي با اصول زيبايي‌شناسي دارد.
توانايیهاي لازم :
معماري بيش از آنكه علم و تكنيك باشد، ذوق و سليقه و استعداد است و معمار كسي است كه طرحهاي فردي‌اش با نقاشي و مجسمه‌سازي رقابت كند و در واقع بتواند مجسمه‌اي كاربردي بسازد. دانشجوي اين رشته علاوه بر توانمندي در طراحي و قدرت تجسم و خلاقيت، لازم است كه در درس رياضي بخصوص در هندسه قوي باشد چون براي آموزش فن و تكنيك معماري بايد دروسي مثل هندسه كاربردي، هندسه مناظر و مرايا و رياضيات و آمار را مطالعه كرد.
موقعيت شغلی در ايران :
با توجه به اين كه در سطح كارشناسي به جنبه‌هاي فني معماري توجه بيشتري مي‌شود، در نتيجه فارغ‌التحصيل اين رشته مي‌تواند به ساختمان سازي (طراحي فني ساختمان‌هاي مختلف) بپردازد اما فارغ‌التحصيل كارشناسي ارشد چون جنبه‌هاي هنري معماري را آموزش ديده است ، بيشتر به هنر معماري مي‌پردازد. مهندس معمار علاوه بر طراحي بناها مي‌تواند به طراحي و ساخت ماكت و طراحي معماري داخلي بپردازد يا به عنوان ناظر ساخت فعاليت كند. در ضمن فارغ‌التحصيل معماري آمادگي كار در رشته‌هاي مرتبط با معماري مثل طراحي صحنه يا طراحي صنعتي را نيز دارد.
درس‌های اين رشته در طول تحصيل :
- دروس پايه:
هندسه كاربردي، كارگاه مصالح و ساخت، درك و بيان محيط، بيان معماري، هندسه مناظر و مرايا، رياضيات و آمار، انسان، طبيعت، معماري، مقدمات طراحي معماري. دروس اصلي : مباني نظري معماري، آشنايي با معماري جهان، برداشت از بناهاي تاريخي، آشنايي با معماري معاصر، نقشه‌برداري، تنظيم شرايط محيطي، تأسيسات الكتريكي (نور و صدا)، تأسيسات مكانيكي، مقاومت مصالح و سازه‌هاي فلزي، سازه‌هاي بتني، ايستايي، متره و برآورد، مديريت و تشكيلات كارگاه، مصالح ساختماني، ساختمان، روستا، طرح معماري. دروس تخصصي: آشنايي با مباني برنامه‌ريزي كالبدي، تحليل فضاهاي شهري، آشنايي با مرمت ابنيه، طرح معماري، طراحي فني، طرح نهايي.
- تعريف رشته معماری:
معماري در لغت به معناي علم بنايي و ابعاد سازي آمده است و معمار به معناي بسيار عمارت كننده آنكه عمارت كند وموجب رونق و تعالي گردد وعمارت نيز به معني آبادي است. لغات هم ريشه معماري و عمارت نيز همه معنايي از آباداني و زندگي و حيات را درخود دارند. معمر به معناي طويل العمر، معمر به معناي منزل فراخ با آب و گياه ومردم است. معمور يعني آبادان آباد مسكون و داراي جمعيت از مردمان ( لغت نامه دهخدا).
در قرآن نيز در مواردي به ساختن و معماري و يا عمارت كه ريشه معماري دارد، اشاره شده است. هنگامي كه خدا ميفرمايد عمروالارض يعني زمين را آباد كنيد و زمين بنايي والا مي باشد. تعمير هم از همين ماده است و همچنين عمر نيز به معناي تعمير بدان بواسطه روح است واگر زيارت خانه خدا هم عمره مي گويند باز به همين خاطر است كه زيارت مردم مايه آباداني بيت الله الحرام است.
در تفسيرالميزان مجموعه اين معاني ( لغوي وقراني) نشان مي دهد كه مفهوم معماري عميقتر از ساختن به تنهايي و ابعادش وسيعتر از به وجود آوردن كالبد يك ساختمان ميباشد كه مفاهيمي مانند زندهسازي و احياء و تداوم وحيات وآباداني را درخود نهفته دارد يا به عبارت ديگرمعماري همواره به معناي ايجاد فضايي با روح و حيات تصور مي گردد.
در اين جا در مقام تعريف معماري بايد به چند نكته زير توجه كنيم :
اول اينكه در معماري هميشه معرفت و عمل به هم پيوسته است وسير ازمعرفت به عمل واجرا معماري را پديد مي آورد. ديگر اينكه اثرمعماري همواره در پيوند با محيط مطر ح است و بدون ارتباط با محيط و بافت اطرافش شكل نميگيرد وتعريف نمي شود.
بدين ترتيب از مجموعه تمامي آنچه به اجمال بيان شد بطور خلاصه ميتوان گفت كه:
معماري نوعي عمل خلاقانه است كه مقصود آن شكل دادن به فضاي زيست انسان درتماميتش ميباشد و گستردة آن از جوابگويي به نيازهاي انساني در پيوند با محيط و طبيعت تا بيان عواطف و اعتقادات او طيف وسيعي را در برميگيرد.
به اين ترتيب هدف اين رشته تربيت افرادي است كه براين طيف عمل خلاقانه تسلط يافته و توان انتقام بخشي به مقتضاي زيست انساني را داشته باشند تا بدين ترتيب ابعاد كمي وشرايط كيفي زيست و رشد درجامعه فراهم گردد.
نقش و توانائی :
فارغ‌التحصيلان اين رشته با توجه به آنچه گذشت و بر اساس توانايي‌هايي كه در روند آموزش كسب نموده‌اند مي‌توانند در زمينه‌هاي زير ابقاء نقش نمايند:
1- طراحي (تك بنا يا مجموعه‌هاي زيستي كوچك)، از طرحهاي اوليه تا مراحل اجرايي كار و طراحي اجزاء و عناصر تشكيل دهنده بنا، اين زمينه از كار معمار در حقيقت وظيفه محوري او را تشكيل مي‌دهند.
2- راهبري و سرپرستي دفاتر مشاور معماري و شهرسازي
3- نظارت عمومي و عالي بر صحت انجام كار در عمليات اجرايي ساختماني مديريت و هماهنگي‌هاي اجرايي پروژه‌هاي معماري و شهرسازي (تا حد بناهاي عمومي متوسط) و توانايي مشاركت در مديريت اجرايي پروژه‌هاي معماري گسترده
دانشگاه های پذیرنده : تهران ، شیراز ، مازندران – بابلسر ، هنر ، هنر اسلامی تبریز ، هنر اصفهان ، یزد ، بین المللی امام خمینی (ره) –قزوین ، خلیج فارس – بوشهر ، مجتمع آموزش عالی جندی شاپور – دزفول ، شهید باهنر کرمان ، شهید بهشتی – تهران ، علم و صنعت ایران – تهران ، کاشان ، گیلان – رشت ، غیر انتفاعی خیام – مشهد ، غیر انتفاعی سوره – تهران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها :