تا 80 سال پیش روانشناسی را مطالعه روح و روان و روانشناس را فردی می دانستند که رویدادها ی درونی ،ذهنی و مغزی را مثل تصورات ، خاطرات افکار و احساسات مطالعه می کند .
طبق این تعریف ،روانشناسی شاخه ای از ذهنی ترین بخش این دانش انسان ؛ یعنی فلسفه بود .اما از اوایل قرن بیستم و با پیشرفت سریع دو علم زیست شناسی و فیزیک ، روانشناسی نیز مطالعه ذهنی ( زندگی روانی ) را کنار گذاشت و به مشاهده و مطالعه رفتار موجودات پرداخت .البته هنوز نیز روانشناسان فرآیندهای ذهنی را مطالعه می کنند اما این کار را نه به صورت ثبت شخصی ادراکات و احساسات بلکه به شیوه عینی و عملی انجام می دهند .
متاسفانه هنوز در کشور ما بسیاری از مردم ، روان شناسی را با کف بینی و احضار روح یکی می دانند و ما می بینیم که کتاب هایی با موضوعات فوق بعنوان کتاب های روانشناسی ، فروش فوق العاده ای دارند در حالی که روانشناسی شاخه ای از علوم زیستی است که هم به مطالعه عینی رفتار قابله مشاهده می پردازد و هم به فهم ودرک فرآیندهای ذهنی که مستقیماً قابل مشاهد نبوده و براساس داده های رفتاری و عصب زیست شناختی قابل استنباط است ، توجه دارد . رشته روانشناسی دارای 4 گرایش بالینی ، آموزش کودکان استثنائی ، صنعتی و سازمانی و عمومی است . در این میان روانشناسی بالینی خدمات تشخیص و درمان (روان درمانی) را به افرادی که دچار رفتار های نا بهنجاری مثل افسردگی ، اضطراب ، وسواس ، وغیر هستند ارائه میدهد که این خدمات در سه زمینه تشخیص درمان ، درمان و پیشنهاد روش های برای پیشگیری از معضلات و ناهنجاری های رفتاری ارائه می شود . روانشناسی صنعتی و سازمانی نیز یافته های روانشناسی را در تمام محیط های کاری بکار می برد ؛ یعنی درباره اینکه محیط کار باید چگونه باشد تا بهترین بازدهی را داشته باشد یا چه متغیرهایی در ارتباط بین کارفرما و کارگر موثر است و چه عواملی باعث عدم تفاهم بین کارفرما و کارگر می شود مطالعه می کند . روانشناسی عمومی نیز به مطالعه کلیات روانشناسی می پردازد و روانشناسی آموزش کودگان استثنائی کاربرد یافته های روانشناسی در رابطه با کودکان استثنائی ( تیزهوشان و معمولین جسمانی ) است .
توانائی های لازم :
زیست شناسی و شیمی در این رشته اهمیت بسیاری دارد و باید پایه علوم زیستی دانشجوی این رشته قوی باشد . به همین دلیل دانشجویان این رشته از بین دو گروه آزمایشی و علوم تجربی پذیرفته می شوند . از سوی دیگر آمار و ریاضی و زبان انگلیسی در این رشته کاربرد و اهمیت زیادی دارد . دانشجوی این رشته باید نسبت به افراد و جامعه خود دیدی عمیق داشته باشد تا بتواند ظرافت های رفتاری افراد را درک کند و به ویژگی های افراد پی ببرد .
موقعیت شغلی در ایران:
امروزه روانشناسی با همه جنبه های زندگی ما ارتباط دارد و هراندازه ک جامعه پیچیده تر شود ، روانشناسی نیز نقش مهمتری در حل مسائل آدمی برعهده می گیرد . این به معنای فرصت های شغلی متنوع و گسترده برای فارغ التحصیلان رشته روانشناسی است .
به گفته کارشناسان این رشته ،آینده روانشناسی در کشور ما روشن و امید بخش است و فارغ التحصیلان این رشته باید آینده خودرا در فردا ببینند . چون کشور ما یکی از کشورهای در حال توسعه است و بدون بهره گیری از شاخه های مختلف روانشناسی نمی تواند توسعه همه جانبه داشته باشد . از سوی دیگر کشور ما ، کشور جوانی است و امروزه یکی ازدغدغه های خانواده ها حفظ بهداشت روانی و بالابردن سطح دانش فرزندانشان می باشد که این دو مهم نیز به یاری شاخه های مختلف روانشناسی از جمله روانشناسی رشد و روانشناسی تربیتی امکان پذیر است . البته در حال حاضر فارغ التحصیلان این رشته بیشتر جذب آموزش و پرورش می شوند و یا در شرکت ها و سازمان ها بعنوان کارشناس روانشناسی فعالیت می کنند و عده ای نیز بعنوان دستیار متخصص روانشناسی بالینی یا روان پزشک مشغول بکا رهستند .
درس های این رشته در طول تحصیل:
- دروس مشترک در گرایش های مختلف روانشناسی :
روانشناسی عمومی ، علم و نفس از دیدگاه دانشمندان اسلامی ، آمار توصیفی ، فیزیولوژی عمومی ، کلیات فلسفه ، مبانی جامعه شناسی ، روانشناسی احساس و ادراک ، متون روانشناسی به زبان خارجی ، آمار استنباطی ، روش تحقیق در روانشناسی ، روانشناسی فیزیولوژیک ، روانشناسی تجربی ، روانشناسی رشد ، روانشناسی یادگیری ، روانشناسی تربیتی ، روانشناسی اجتماعی ، روان سنجی ، انگیزش و هیجان ، شخصیت، آسیب شناسی روانی ، بهداشت روانی ، روانشناسی مرضی کودک ، تاریخچه و مکاتب روانشناسی .
- دروس تخصصی گرایش روانشناسی بالینی :
کاربرد مقدماتی ، روش های تشخیص بالینی ، کاربرد مقدمات روش های درمان ، مصاحبه ، سمینار مسائل روانشناسی در جهان و ایران ، پژوهش های عملی در روانشناسی بالینی ، روانشناسی پویایی گروه ، کلیات روان پزشکی ، بررسی مقدماتی نظریه های روان درمنی ، روانشناسی مشاوره و راهنمائی، روانشناسی کودگان استثنائی .
- دروس تخصصی گرایش روانشناسی عمومی :
طرح ها و پژوهش های آرمایشگاهی ، مقدمات نوروبسیکولوژی ، ارزشیابی شخصیت ، روانشناسی مشاوره و راهنمائی ، روانشناسی هوش و سنجش آن ، تفکر و زبان ، روانشناسی پویایی گروه ، روانشناسی کودکان استثنائی ، سمینار در مسائل روانشناسی عمومی ، اختلالات یادگیری ، روانشناسی جنایی ، پژوهش های عملی در روانشناسی عمومی .
- دروس تخصصی گرایش روانشناسی استثنائی:
روانشناسی مشاوره و راهننامئی ، نظزیه ها و کاربرد آزمون های شناختی ، روانشناسی کودکان تیز هوش و روش های آموزش آنها ، روانشناسی کودکان عقب مانده و آموزش آنها ، اختلالات تکلم و گفتار درمانی ، روانشناسی تدریس به کودکان ناشنوا ، روانشناسی تدریس به کودکان نا بینا ، متون روانشناسی کودکان استثنائی به زبان های خارجی ، بهداشت روانی کودکان استثنائی و خانواده ، زمینه پیشگیری از تولد کودکان عقب افتاده ، روانشناسی کودکان نا سازگار ، روش ها ی تغییر و اصلاح رفتار کودکان ، سمینار مسائل کودکان استثنائی در جهان و ایران ، پژوهش های عملی در روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی .
دانشگاه های پذیرنده : اصفهان ، الزهرا(س)- تهران ، بوعلی سینا – همدان ، بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین ، تهران، تبریز ، تربیت معلم تهران ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، علامه طباطبائی – تهران ، فرودوسی – مشهد ، شاهد – تهران ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، شهید بهشتی – تهران ، محقق اردبیلی – اردبیل ، سمنان ، غیر انتفاعی طبرستان - چالوس
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی، غیر انتفاعی ، پیام نور
گرایشها : عمومی ، بالینی ، استثنائی ، صنعتی و سازمانی .