انتخاب موضوع برای پایان نامه یا رساله دکتری کار آسانی نبوده و معمولا می بایست زمان زیادی را به آن اختصاص دهید. انتخاب یک موضوع مرتبط با رشته تحصیلی که خلاقانه باشد و بتواند موجب توسعه علم در یک حوزه مشخص شود بسیار کار دشواری خواهد بود. انتخاب موضوع علاوه بر بررسی مقالات مختلف، مشورت با اساتید، نگاه منتقدانه به مسائل جامعه و ... به یکسری اصول و قواعد مشخص برای آن نیاز دارد که توصیه می شود این اصول را در زمان انتخاب موضوع استفاده کنید.
1. موضوعاتی را انتخاب کنید که به آنها علاقه دارید: اولین و مهمترین گام در انتخاب موضوع برای پایان نامه و یا رساله دکتری، انتخاب موضوعات مبتنی بر علائق تحقیقاتی (Research Interest) است. اولین کاری که معمولا اساتید از دانشجویان درخواست می کنند این است که به آنها می گویند حوزه تحقیقاتی مورد علاقه تان را مشخص کرده و عناوینی که دوست دارید بر روی آنها پژوهش کنید را معین نمایید. همانطور که می دانید فرآیند گردآوری داده ها و انجام تحقیقات یک فرآیند بسیار طولانی و معمولا زمانبر است و چنانچه دانشجویان علاقه ای به موضوع نداشته باشند ممکن است آن را نیمه کاره و بدون ثمر رها کنند.
2. در مورد علائق تحقیقاتی تان با مردم و محققان دیگر در جامعه صحبت کنید: یکی از کارهای متفاوتی که می توان برای انتخاب موضوع پایان نامه و یا رساله دکتری انجام داد، صحبت با افراد جامعه، محققان و صاحب نظران در مورد عناوین مورد علاقه تان است. به طور کلی موضوعات کاربردی برگرفته از تحقیقات و بررسی های گسترده در جامعه می تواند مورد توجه افراد زیادی قرار بگیرد. معمولا یک نظرسنجی ساده و صحبت با مردم و محققان می تواند جنبه های جدیدی از موضوع تحقیق، روندهای جدید و گپ های موجود را برای نویسنده مشخص و تبیین کند.
3. در مورد علائق تحقیقاتی تان با اساتید صحبت نمایید: اساتید نزدیک ترین و مهمترین اشخاصی هستند که می توانند در انتخاب موضوع به شما کمک کنند. معمولا موضوعاتی که انتخاب می کنید در نهایت باید مورد تایید اساتید باشند، بنابراین سعی کنید اولین گام در انتخاب موضوع را با اساتید بردارید. برای این منظور می توانید عناوین پایان نامه خودتان را بعد از جستجو در مقالات و بر اساس علائق تحقیقاتی لیست کنید و در مورد آنها با اساتیدتان صحبت کنید. نظرات اساتید را در یک قالب منسجم گردآوری کرده و سعی کنید آنها را به دقت مورد بررسی قرار دهید و در عنوان پژوهش تان اعمال کنید.
4. از تکالیف کلاسی خودتان استفاده کنید: تکالیف کلاسی یکی دیگر از راه های انتخاب موضوع می باشند. معمولا سرفصل ها، موضوعات و تمرین های زیادی در طول ترم یا دوره تحصیلی از اساتید دریافت کرده اید. می توانید از این تمرینات کمک گرفته و عناوین مورد علاقه تان را انتخاب کنید. برای این کار درس ها یا کارهای کلاسی که بیشترین نمرات را در آن بدست آورده اید مجدد مورد بررسی قرار دهید تا دریابید چقدر به موضوع آن یا مفاهیم مشابه برای تحقیق در قالب پایان نامه علاقمند هستید.
5. به دنبال گپ های تحقیقاتی در حوزه رشته تحصیلی تان باشید: یافتن گپ های تحقیقاتی یکی از دشوارترین و در عین حال بهترین گزینه ها برای انتخاب موضوع پایان نامه یا رساله هستند. موضوعاتی که نوآوری و کانتریبیوشن بالایی داشته باشند می توانند نظرات طیف وسیعی از افراد در جامعه را جلب کرده، کاربردی باشند و موجب توسعه علم در حوزه های مشخص شوند. برای پیدا کردن گپ های تحقیقاتی می توانید مسائل روز در جامعه، مشکلات پیش روی صنعت و علم، سوالات بدون جواب در حوزه رشته تحصیلی تان، مسائل جهانی مرتبط با موضوع مورد علاقه تان و مقالات روز در حوزه پژوهشتان و بسیاری از عوامل دیگر را مورد بررسی قرار دهید. انتخاب موضوع مبتنی بر گپ های تحقیقاتی می تواند پایه و اساس بسیار مناسبی برای شروع یک پایان نامه و رساله با کیفیت باشد.
6. به دنبال آخرین روندهای تحقیقاتی در مقالات باشید: روندهای تحقیقاتی موجود را می توانید از جدیدترین مقالات منتشر شده در ژورنال های معتبر بیابید. برای این منظور می توانید کلیدواژه های مدنظرتان را در موتورهای جستجو مختلف مانند گوگل اسکولار (Google scholar)، جی استور (JSTOR)، ایبسکو (EBSCO) سرچ کرده و نتایج مرتبط را به دقت مورد بررسی قرار داده و روندهای جدید را شناسایی کنید.
نوآوری و کانتریبیوشن - Google scholar - پیش پروپوزال چیست؟
انتخاب موضوع برای پایان نامه ارشد و رساله دکتری.
- توضیحات
- بازدید: 30908