زمانی که صحبت از نگارش پروپوزال می کنیم باید به خاطر داشته باشید که محتوای آن معمولا تا حد زیادی به نوع پروپوزال نیز بستگی دارد. برای مثال در پروپوزال صنعتی هدف اصلی از نگارش، بهبود فروش، افزایش سود یا بهبود بهره وری سازمانی است و بنابراین محتوای آن نیز باید در زمینه شناسایی مشکل و ارائه راه حل متناسب با همین موضوع باشد. در مقابل پروپوزال دانشگاهی به دنبال شناسایی یک مشکل در ارتباط با رشته تحصیلی است و قصد دارد راه حل هوشمندانه و کاربردی برای آن طراحی نماید. پس محتوا و مطالب آن نیز با پروپوزال صنعتی نسبتا متفاوت خواهد بود. اما فارغ از جزئیات در مورد پروپوزال صنعتی، دانشگاهی، استارت آپ و یا هر عنوان دیگری که به پروپوزال اطلاق می شود، پروپوزال ها در چند دسته کلی قرار می گیرند که عبارتند از:
1. پروپوزال درخواستی (Solicited Proposal): این نوع از پروپوزال معمولا به درخواست یک سازمان یا موسسه برای شناخت بهتر یک مشکل و حل کردن آن نگارش می شود. این نوع از پروپوزال همواره توسط موسسه مورد نظر اسپانسر شده و هزینه های مالی و تجهیزات مورد نیاز توسط موسسه فراهم خواهد شد. این نوع از پروپوزال را با نام درخواست پروپوزال (RFP یا RFQ) نیز می شناسند که معمولا فرمت مشخصی داشته و محتوای بسیار تخصصی را شامل می شود.
2. پروپوزال غیردرخواستی (Unsolicited Proposal): پروپوزالی که موضوع آن توسط پژوهشگر شناسایی شده و بر این باور است که پروپوزال او برای سازمان مورد نظر کاربردی خواهد بود. در این موارد پژوهشگر با بررسی میدانی و بهره گرفتن از تجربیات خودش بدون درخواست از طرف سازمان، راهکار مناسبی را برای حل یک مشکل شناسایی کرده است.
3. پیش پروپوزال (Preproposal): بسیاری از مدیران، اساتید و تصمیم گیران برای اینکه بتوانند سرعت بررسی پروپوزال را بالاتر ببرند و ایده پژوهشگر را در یک مطلب خلاصه داشته باشند، درخواست نگارش پیش پروپوزال از پژوهشگر میکنند. تمامی مواردی که در پروپوزال وجود دارد به صورت خلاصه و مختصر در پیش پروپوزال آورده می شوند.
4. پروپوزال غیررقابتی ادامه دار (Continuation Non-Competing Proposal): یک پروپوزال در ابعاد اجرایی بسیار بزرگ بوده و از اهمیت بسیار بالایی برای سازمان برخوردار است و معمولا زمان زیادی صرف پیاده سازی آن می شود. کل پروژه ای که برای آن پروپوزال تهیه شده است ممکن است 4 یا 5 سال زمان ببرد و کل این پروسه توسط مدیران اسپانسری می شود.
5. پروپوزال غیررقابتی تجدید شده (Renewal Non-Competing Proposal): پروپوزال هایی که به عنوان تکمیل کننده از یک طرح بزرگ به صورت مرحله ای و قدم به قدم با پیشرفت پروژه ارائه می شوند به عنوان تجدید شده شناخته می شوند.
هدف از نگارش پروپوزال - مفهوم پروپوزال - تفاوت پروپوزال و پیش پروپوزال