علوم كامپيوتر پل ارتباطي دانش كامپيوتر و رياضي است و مهمترين هدف آن دستيابي به بهترين الگوريتمهاي موجود (روشهاي حل مسأله) در كمترين زمان و با كمترين خطا و بيشترين دقت است. به عبارت ديگر هدف اين رشته تربيت گروهي متخصص كامپيوتر است كه با ديد رياضيتر و منطقيتر به حل مسائل مطرح شده در علوم كامپيوتر يا رياضي بپردازند. اين رشته در مقطع كارشناسي داراي 4 گرايش محاسبات علمي، نظريه الگوريتمها، سختافزار و سيستمهاي اطلاعاتي است. كه دروس گرايش محاسبات علمي در زمينه برنامهريزي خطي، غيرخطي، آناليز عددي و نرمافزار در رياضي است؛ يعني در اين گرايش كاربرد رياضيات در كامپيوتر مطالعه ميشود.گرايش نظريه الگوريتمها به بررسي راههاي مختلف حل مسئله به ياري روشهاي بهينهتر، سريعتر و بهتر ميپردازد. به عبارت ديگر هدف اين گرايش پيادهسازي و بهينه كردن الگوريتم است.در گرايش سختافزار نيز معماري يا ساختار كامپيوتر مطالعه ميشود و گرايش سيستمهاي اطلاعاتي نيز به مديريت پروژههاي نرمافزاري و سيستمهاي اطلاعاتي ميپردازد. گفتني است كه تفاوت اين رشته با مهندسي كامپيوتر گرايش نرمافزار در اين است كه رشته علوم كامپيوتر برخلاف مهندسي كامپيوتر فاقد دروس آزمايشگاهي و كارگاهي است و بيشتر جنبه تحقيقات نظري دارد.
تواناييهاي لازم :
تسلط و علاقه به رياضيات شرط اول موفقيت در رشته علوم كامپيوتر است و دانشجوي اين رشته بايد بتواند با استدلال رياضي با مسائل برخورد نمايد. در ضمن بايد اطلاعات عمومي خوبي داشته و حتي پس از فارغالتحصيلي به مطالعه و تحقيق پشت نكند چون در طي تحصيل تنها اطلاعات پايهاي و كلي را فرا ميگيرد و براي حضور در بازار كار بايد خود تلاش كند و اهل مطالعه و تحقيق باشد.
موقعيت شغلي در ايران :
موقعيتهاي شغلي فارغالتحصيل علوم كامپيوتر شباهت بسياري با مهندسي كامپيوتر گرايش نرمافزار دارد اما در كل نقش فارغالتحصيل اين رشته به عنوان مدير و هماهنگ كننده بسيار مهم و قابل توجه است. فردي كه مسؤول انتخاب راهحل مسائل و حل آنها همچنين تقسيم الگوريتمها در بين مهندسين نرمافزار و در انتها جمع كردن قسمتهاي توزيع شده ميباشد.
- درسهاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس اصلي و تخصصي مشترك در گرايشهاي مختلف علوم كامپيوتر:
رياضي عمومي، فيزيك پايه، آمار و احتمال، اصول كامپيوتر، اصول سيستمهاي كامپيوتري، جبر خطي عددي، رياضيات گسسته، آناليز عددي، ساختمان دادهها و الگوريتمها، نظريه اتوماتا و زبانها، كامپايلر، نظريه محاسبات، اصول طراحي نرمافزار، منطق، ذخيره و بازيابي اطلاعات، پايگاه دادهها، اصول سيستمهاي عامل، شبيهسازي كامپيوتري، زبانهاي برنامهسازي، اصول مديريت، مباني اقتصاد.
- دروس تخصصي گرايش محاسبات علمي :
برنامهريزي خطي، برنامهريزي غيرخطي، نرمافزار رياضي، آناليز عددي، طراحي هندسي كامپيوتري.
- دروس تخصصي گرايش نظريه الگوريتمها :
برنامهريزي پويا، نظريه گراف، بهينهسازي تركيبي و آناليز شبكهها، نظريه كدگذاري، سيستمهاي صفي و مدلهاي كارآيي.
دروس تخصصي گرايش سختافزار :
مدارهاي منطقي، معماري كامپيوتر، ريزپردازنده
- دروس تخصصي گرايش سيستمهاي اطلاعاتي :
تحليل و طراحي سيستمهاي اطلاعاتي، متدولوژي ساخت سيستمهاي اطلاعاتي، مديريت پروژههاي نرمافزاري، سيستمهاي اطلاعاتي مديريت.
مقاطع تحصیلی : کارشناسی ، کاردانی
دوره ها : روزانه ،شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها : محاسبات علمی ، الگوریتم ، سخت افزار ، سیستم اطلاعاتی
کارشناسی علوم کامپیوتر
1- تعریف و هدف:
دوره کارشناسی رشته علوم کامپیوتر یکی از دوره های آموزشی در نظام آموزش عالی است که به منظور تحقق اهداف زیر ایجاد و فعالیت خود را آغاز می نماید.
الف) کسب آگاهی جامع از نظریه های علمی موجود در علوم کامپیوتر به نحوی که دانشجویان، مفاهیم این علم را درک و نظرات عمیق آن را بالقوه کسب نمایند و همراه با برداشتهای کاربردی، دیدگاههای پایه ای علمی نیز که از ضروریات خودکفایی علمی در این رشته می باشد در آنها به وجود آید.
ب) آماده سازی دانشجویان و فارغ التحصیلان برای بکارگیری دانش کامپیوتر در حل مسائل بنیادی علوم کامپیوتر از طریق ایجاد قابلیت برای شناخت و مطالعه مفاهیم و مسئل یایه ای علوم مربوط به کامپیوتر و کسب زمینه فکری و تحقیقی لازم جهت دستیاری تحقیقات در این علوم.
ج) ایجاد پایه های علمی و تخصصی لازم در تعریف دقیق مسائل و پی گیری حل و اجرا در مراحل طراحی، پیاده سازی و اثبات منطقی صحت آنها جهت کاربردهای کامپیوتر در زمینه علمی، فنی، اجتماعی، اقتصادی، مدیریت و برنامه ریزی.
د) انطباق با روند تحولات علمی، تکنولوژی و اجتماعی در رابطه با کامپیوتر
تعداد کل واحدهای درسی این دوره 132 واحد به شرح زیر است:
1- دروس عمومی 20 واحد
2- دروس پایه، اصلی و تخصصی 88 واحد
3- دروس تخصصی گرایشی 9 واحد
4- دروس اختیاری 15 واحد
2- نقش و توانایی:
فارغ التحصیلان این دوره توانایی آن را می یابند تا در حل مسائل علمی کامپیوتر در موسسات و مراکز علمی – تحقیقاتی، صنعتی، اجتماعی و اقتصادی نقش موثر و اساسی داشته باشند. مضافا زمینه های لازم را جهت ادامه تحصیل، تدریس و تحقیق در موسسات آموزش عالی، مراکز صنعتی و خدماتی کسب می نمایند.
پی ریزی بنیادی و علمی سیستم های کامپیوتری مناسب، ارائه روشهای صحیح و بهره گیری موثر و مفید از امکانات کامپیوتر، تشخیص مسائل در محیط کار، قابلیت حل، تعریف، مطالعه و اختصاصی کردن علمی، طراحی، پیاده سازی، اثبات منطقی صحت حل و آزمون کارآرایی آنها از جمله دیگر توانایی های فارغ التحصیلان می باشد.
5- ضرورت و اهمیت:
پیشرفت سریع کامپیوتر و گسترش روزافزون کاربرد آن در تحقیقات علمی، صنایع، اقتصاد، پزشکی، علوم اجتماعی، مدیریت، برنامه ریزی و غیره، ضرورت دستیابی و بهره برداری هرچه بیشتر از این علم را آشکار می سازد. ایجاد چنین دوره ای در جهت پی ریزی علوم کامپیوتر و گسترش آن در جهت خودکفایی علمی و تکنولوژی کاملا ضروری و موثر می باشد. با توجه به گستردگی جوانی علوم کامپیوتر، توجهات لازم در ایجاد و گسترش این رشته موید آینده نگری به موقعی است. مسلما ثمرات پرباری بهمراه خواهد داشت.
دروس پایه و تخصصی الزامی
ردیف | نام درس | واحد |
10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 |
ریاضی عمومی 1 ریاضی عمومی 2 فیزیک پایه 1 فیزیک پایه 2 آزمایشگاه فیزیک الکتریسیته الکترونیک آمار و احتمال 1 آمار و احتمال 2 اصول کامپیوتر 1 اصول کامپیوتر 2 اصول سیستمهای کامپیوتری جبر خطی عددی ریاضیات گسسته آنالیز عددی ساختمان داده ها و الگوریتم ها طراحی و تحلیل الگوریتم ها نظریه اتوماتا و زبان ها کامپایلر 1 نظریه محاسبات اصول طراحی نرم افزار منطق ذخیره و بازیابی اطلاعات پایگاه داده ها اصول سیستم های عامل شبیه سازی کامپیوتری زبانهای برنامه سازی اصول مدیریت* مبانی اقتصاد* |
3 2 3 3 1 4 4 4 4 4 4 3 4 4 3 3 3 3 3 3 3 4 4 3 3 3 3 3 |
جمع | 88 |
* یکی از دو درس الزامی است.
دروس زمینه محاسبات علمی - اختیاری
ردیف | نام درس | واحد |
37 38 39 40 41 |
برنامه ریزی خطی برنامه ریزی غیرخطی نرم افزار ریاضی آنالیز عددی 2 طراحی هندسی کامپیوتری |
3 3 3 4 4 |
جمع | 17 |
دروس زمینه نظریه الگوریتم ها - اختیاری
ردیف | نام درس | واحد |
42 43 44 45 46 |
برنامه ریزی پویا نظریه گراف بهینه سازی ترکیبی و آنالیز شبکه ها نظریه کد گذاری سیستم های صفی و مدل های کارآیی |
3 3 3 3 3 |
جمع | 15 |
دروس زمینه سیستم های اطلاعاتی - اختیاری
ردیف | نام درس | واحد |
47 48 49 50 |
تحلیل و طراحی سیستم های اطلاعاتی متدلوژی ساخت سیستم های اطلاعاتی مدیریت پروژه های نرم افزاری سیستم های اطلاعاتی مدیریت |
3 3 3 3 |
جمع | 12 |
دروس زمینه سخت افزار- اختیاری
ردیف | نام درس | واحد |
51 52 53 |
مدارهای منطقی معماری کامپیوتر ریزپردازنده 1 |
3 3 3 |
جمع | 9 |
دروس زمینه های مشترک - اختیاری
ردیف | نام درس | واحد |
54 55 56 57 58 59 60 |
هوش مصنوعی گرافیک کامپیوتری شبکه های کامپیوتری سیستمهای شی گرا مستند سازی نرم افزار روش تحقیق و گزارش نویسی پروژه کارشناسی |
3 3 3 3 3 3 3 |
جمع | 21 |
*- در این رابطه مواد درسی با هماهنگی کامل با آخرین پیشنهادات ارائه شده از طرف انجمن های بین المللی IEEE-CS, تنظیم گردیده اند. به مراجع زیر توجه شود:
1- ACM/1EEE oin Curiculum Task Force, Computing Curricula 1991, ACM, Baltimore, MD, Order No. 201880, 19991.
2- A.B Tucker and B, Barnes, Flexible Design: A Summary of Computing Curricula IEEE.