شاید سخت‌ترین زمان برای تصمیم‌گیری در مورد چگونگی انجام فرآیند تحقیقاتی پایان نامه، اولین روز شروع نگارش پایان نامه و آماده‌ سازی آن باشد.
در این موارد برخی از دانشجویان به دلیل عجله و برخی به دلیل دانش کم دچار اشتباهاتی میشوند که تا زمان اتمام پایان نامه برای آنها مشکل ساز خواهد شد.
به طور کلی اشتباهات عمده ای در فرآیند نگارش پایان نامه وجود دارد که باید همواره آنها را در ذهن داشته باشید چرا که در صورت اتفاق افتادن در زمان نگارش پایان نامه می توانند کیفیت پروژه را به شکل قابل ملاحظه ای کاهش دهند.

برای اینکه به درستی بتوانید از بروز این اشتباهات جلوگیری کنید باید آنها را به درستی بشناسید. این اشتباهات عبارتند از:
1. تحقیق و پژوهش ناکافی: پیش از شروع به نگارش هر تحقیق اعم از مقاله یا پایان نامه توصیه می شود که مطالعه کافی در مورد عنوان تحقیق داشته باشید.
سعی کنید مقالات مرتبط و به روز را دانلود کرده و به دقت مفاهیم، ادبیات موضوع و روش تحقیق را مورد بررسی قرار دهید.
معمولا زمانی که مقالات زیادی مطالعه میکنید می توانید جایگاه پژوهش خودتان را مشخص کرده با دانش بیشتری به سوالات و فرضیات تحقیق پاسخ دهید.
2. انتخاب نادرست عنوان: عنوان پایان نامه مهمترین و اصلی ترین بخش از پروژه شما است. زمانی که موضوع پایان نامه را انتخاب کردید بدین معناست که حوزه و چارچوب کاری خودتان را تعیین کرده اید.
پس از تعیین موضوع تحقیق باید تمامی مفاهیم مرتبط به عنوان را انتخاب و تمامی مفاهیم اضافی و غیر مرتبط را حذف کنید.
انتخاب یک عنوان تکراری یا فاقد نوآوری می تواند پژوهش شما را به صورت منفی تحت تاثیر قرار داده و در نهایت یک خروجی بی کیفیت ایجاد کند.
3. شروع نگارش در پایان زمان تعیین شده: معمولا از زمان تصویب پروپوزال تا دفاع از پایان نامه دو ترم تحصیلی وجود دارد.
ولی بسیاری از دانشجویان این فرآیند را در لحظات آخر و با عجله انجام می دهند تا بتوانند به سرعت کارها را پیش برده و سریعا فارغ التحصیل شوند.
باتوجه به اینکه فرآیند نگارش پایان نامه یک پروسه زمانبر و تخصصی است و نیاز به مطالعه و صرف زمان زیادی دارد، بنابراین نمیتوان آن را در یک زمان محدود ارائه کرده و انتظار خروجی با کیفیت داشت.
توصیه می کنیم بلافاصله بعد از تصویب پروپوزال اقدام به مطالعه، نگارش و آماده سازی پایان نامه کنید.
4. عدم برنامه ریزی و سازماندهی: تمامی کارهای پژوهشی نیاز به برنامه ریزی و سازماندهی محتوایی دارند چرا که بتوانید به درستی مشخص نمایید میزان پیشرفت کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت شما چگونه بوده است.
تمامی اساتید از دانشجویان درخواست می کنند که یک برنامه زمانی مشخص برای شروع و تحویل هر بخش از پایان نامه مشخص کنند تا بتوانند به درستی تخمین دقیقی از زمان تکمیل و دفاع پایان نامه داشته باشند.
عدم رعایت برنامه ریزی و سازماندهی محتوایی در فرآیند نگارش پایان نامه یکی از بزرگترین اشتباهاتی است که می تواند عملکردتان را تحت تاثیر منفی قرار دهد.
5. زیاده گویی و محتوای اضافی: توصیه می شود همیشه در چارچوب و محدوده تحقیق اقدام به ارائه مفاهیم و اطلاعات کنید.
اطلاعات و مفاهیم اضافی و خارج از تحقیق نه تنها نمیتواند به کیفیت و غنای پایان نامه شما کمک کند بلکه باعث سردرگمی مخاطب و پایین آمدن کیفیت پایان نامه خواهند شد. سعی کنید تمامی مفاهیم و اطلاعات را بر اساس موضوع و کلیدواژه های پایان نامه تشریح و ارائه کنید.
6. عدم تعامل با اساتید مشاور و راهنما: برخی از دانشجویان به دلایل مختلف مانند مشغله زیاد، در دسترس نبودن اساتید، دوری از دانشگاه و عدم تسلط به موضوع تحقیق تعامل زیادی با استاد مشاور و راهنما نداشته و کار ضعیفی را تحویل می دهند.
تعامل با اساتید این امکان را برای دانشجویان فراهم می کند تا بتوانند مباحث مختلف تحقیق را مبتنی بر نظر متخصصان و به صورت منسجم پیش برده و نگارش کنند.
وقوع این اشتباه در فرآیند نگارش پایان نامه می تواند عواقب بسیار بدی را مانند رد شدن پایان نامه یا اصلاحات طولانی و زمانبر را به همراه داشته باشد.
7. پلاجریسم در پایان نامه: هر گونه استفاده از منابع بدون ذکر نام صاحب اثر به عنوان سرقت ادبی در پایان نامه قلمداد شده و برای دانشجویان مشکلساز خواهد شد.
8. عدم ویراستاری ادبی پیش از سابمیت نسخه نهایی: مهمترین کار پس از آماده سازی نسخه تکمیل شده پایان نامه انجام ویراستاری ادبی و بررسی زبان گرامری و نگارشی پایان نامه است. وجود هر گونه نقص ادبی، نگارشی و یا غلط املایی نشان دهنده کیفیت پایین پایان نامه شما خواهد بود.
پلاجریسم(ithenticate)-  رفرنس دهی - بخش‌های مختلف پایان‌نامه - رفرنس نویسی پایان نامه در تحقیق - بخش‌های مختلف پایان‌نامه

در زمان نگارش یک پروپوزال ممکن است ایده ها، محتوا، مدل، فرضیات و فاکتورهای زیادی را درون آن بگنجانید، ولی در زمان نگارش و حتی پس از پایان آن، نمی توانید در مورد خوب یا بد بودن آن نظری بدهید. یکی از دلایل این موضوع آن است که معمولا یک شکل ارزیابی کاملا مطلوب و عالی از پروپوزال وجود ندارد و این امر تا حد زیادی به نظر مخاطب و شخصی که ارزیابی آن را انجام می دهد و نیز رشته تخصصی و وموضوع پروپوزال و نوع ان(دانشگاهی و علمی یا تجارس و صنعتی)بستگی دارد.
اما اگر بخواهیم ویژگی های یک پروپوزال خوب را مشخص کنیم، می توانیم آن را در چند بخش کلی به صورت زیر دسته بندی کنیم.توصیه میکنیم که پیش از در نظر گرفتن این فاکتورها سعی کنید متن پروپوزال را بر اساس استانداردهای نگارشی هر موسسه یا دانشگاه آماده و تهیه نمایید.

1. تشریح دقیق گپ تحقیقاتی یا مشکل: یکی از ویژگی های یک پروپوزال خوب داشتن بیان مسئله قوی است. در این بخش پژوهشگر(دانشجوی محترم) می بایست گپ تحقیقاتی یا مشکل را به درستی معرفی کرده و ضرورت ارائه راه حل برای آن را تبیین نماید. برای اینکه اهمیت و ضرورت گپ تحقیقاتی را مشخص کنید می توانید بر روی عواقب و تاثیرات منفی مشکل تاکید نمایید.
2. تبیین راه حل: یکی دیگر از جنبه های تدوین یک پروپوزال خوب، ارائه راه حل شفاف و روشن است. شما می بایست با مطالعه مقالات و منابع مرتبط با موضوع تحقیق، بتوانید راه حل های احتمالی را تبیین کرده و چشم انداز روشنی را از ضرورت انجام پژوهش و نحوه و روش انجام و صحت سنجی آن برای مخاطب ترسیم نمایید.
3. داشتن روش تحقیق مناسب: یکی دیگر از ویژگی هایی که نشان می دهد پروپوزال به شکل دقیق و هدفمند آماده شده، این است که جامعه آماری، جامعه نمونه، روش گردآوری داده ها، ابزار و متد تحلیل داده های مناسب و دقیقی برای موضوع تحقیق در نظر گرفته شده باشد. بسیاری از پژوهشگران(دانشجویان محترم) به این بخش توجه لازم را نداشته و گمان می کنند این بخش باید بعد از تایید پروپوزال و در حین انجام پایان نامه مشخص شود ولی به خاطر داشته باشید که یک پروپوزال خوب بهتر است تمامی این موارد را در خود جای داده و مشخص کرده باشد. 
4. رعایت اصول نگارشی و محتوایی مبتنی بر استانداردها: یکی دیگر از ویژگی هایی که موجب تمایز پروپوزال خوب نسبت به معمولی یا بی کیفیت می شود، رعایت اصول نگارشی و ادبی است. یک پروپوزال خوب به طور کلی غلط های املایی و نگارشی بسیار اندکی داشته و معمولا فاقد پلاجریسم غیر استاندارد یا سرقت ادبی است. برخی از دانشجویان برای تسریع در ارائه پروپوزال سعی میکنند مباحث مختلف را بدون پارافریز کردن(باز خود نویسی) در متن قرار دهند و همین کار باعث می شود که درصد پلاجریسم(تشابه جویی) افزایش یافته و کیفیت پروپوزال کاهش بیابد.
پیش پروپوزال - پیش پروپوزال دانشگاهی - معیارهای انتخاب عنوان تحقیق -ویژگی های یک پروپوزال خوب - پذیرش دانشگاه های خارجی

عنوان پروپوزال بیانگر ایده ها و نوآوری های موجود در تحقیق است و به عبارتی نشان دهنده هدف پژوهشگر از انجام تحقیق می باشد. عنوان پروپوزال یکی از مهمترین بخش هایی است که به دفعات در معرض دید مخاطب قرار گرفته و اولین قضاوت در مورد جذاب بودن یا نبودن محتوای پژوهش به واسطه آن انجام می گیرد. عنوان پروپوزال نباید خیلی طولانی یا خیلی کوتاه باشد. در صورتی که بخواهید عنوان کوتاه با تعداد کلمات کم انتخاب کنید باید از واژه های کلی استفاده کنید که موجب ابهام مخاطب خواهد شد. و در صورتی که بخواهید از تعداد واژه های بیشتری در عنوان استفاده کنید در نهایت موجب طولانی شدن عنوان و سردرگمی مخاطب می شود. بنابراین انتخاب عنوان جذاب با تعداد کلمات متناسب برای پروپوزال بسیار کار حساس و مهمی است. برای اینکه بتوانید موضوع مناسبی برای پروپوزال تان انتخاب کنید می توانید یکی از سه روش زیر را به کار بگیرید:

1. انتخاب موضوع بر اساس هدف تحقیق: فرض کنید که قصد دارید موضوع تحقیقتان را با حداقل تعداد کلمات نگارش کنید و نمی دانید که چطور باید آن را معرفی نمایید. بهترین روش برای این کار نگارش عنوان پروپوزال با توجه به هدف تحقیق است. چنانچه هدف شما بررسی رابطه میان چند فاکتور است یا قصد دارید تاثیر یک فاکتور بر دیگری را بسنجید می توانید آن را در عنوان بیان کنید. این روش انتخاب موضوع یکی از رایج ترین و پرکاربردترین روش های انتخاب عنوان برای هرگونه تحقیق از جمله پروپوزال است. 

2. انتخاب موضوع بر اساس فاکتورهای تحقیق: چنانچه تحقیق شما در برگیرنده فاکتورهای مختلفی است می توانید این فاکتورها را در قالب چند کلیدواژه ترکیب کرده و به عنوان موضوع ارائه نمایید. برای مثال "فاکتورهای موثر بر رفتار خرید مشتریان فروشگاه های زنجیره ای کوروش" یا "دسترسی و قیمت: فاکتورهای موثر بر انتخاب محصول در فروشگاه"

3. انتخاب موضوع بر اساس روش تحقیق: میتوانید روش تحقیق پروپوزال را به همراه کلید واژه های تحقیق به عنوان موضوع انتخاب کنید. برای مثال می توانید این موضوع را در نظر بگیرید "فراتحلیل محتوای توسعه پایدار در ژورنال های علمی و پژوهشی". فراتحلیل یا Meta analysis یک روش تحقیق کیفی پرکاربرد در نگارش مقالات علمی است. شما می توانید روش تحقیق را به همراه چند کلیدواژه اصلی در تحقیق به عنوان موضوع پروپوزال انتخاب نمایید. 

برخی از پژوهشگران سعی میکنند پس از اتمام پروپوزال و مشخص شدن هدف، چارچوب و روش تحقیق اقدام به انتخاب موضوع کنند. ولی توصیه می شود در اولین مرحله و پیش از نگارش این کار را انجام دهید چرا که چشم انداز روشنی در اختیار شما قرار می دهد که دقیقا به دنبال چه منابعی باشید و از محدوده پژوهش خارج نشوید.