رتبه بندی ژورنال ها ی بین المللی ISI
محققان بسیاری هستند که برای چاپ مقالاتشان تنها به ISI بودن یا نبودن ژورنال توجه می کنند و رتبه بندی ژورنال های ISI برای آنها اهمیتی ندارد. در بیشتر مواقع این دسته از افراد ترجیح می دهند که یک یا چند مقاله در ژورنالی معتبر که ایندکس شده توسط موسسه تامسون رویترز (Thomson Reuters) است چاپ کنند بدون این که بدانند ژورنال Q1 است یا Q3 یا اچ ایندکس آن و ایمپکت فاکتور آن چه رتبه و جایگاهی دارد.
اما برخی دیگر از محققان به این موارد اهمیت زیادی می دهند چرا که می دانند تنها چاپ کردن مقاله اهمیت ندارد و چیزی که مهم است موضوع سایتیشن و میزان بازدید و ارجاعات به مقاله است.
فاکتورهای مختلفی برای رتبه بندی ژورنال های معتبر بین المللی ISI وجود دارد که همه آنها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند و هر کدام بیانگر یک موضوع اختصاصی در مورد ویژگی های ژورنال هستند.
این ویژگی ها نشان می دهند که برای مثال این ژورنال تا چه اندازه مرجع بوده و مقالات و مطالب موجود در آن مطالعه می شود، تا چه اندازه مقالات چاپ شده در آن تخصصی و کاربردی بوده و سایتیشن دریافت می کنند، دیدگاه مخاطبان در مورد کیفیت مطالب ژورنال چگونه است و مواردی از این دست که می تواند در بالابردن جایگاه مقالات و نویسندگان نیز تاثیرگذار باشند. ویژگی های ژورنال ها در چند فاکتور یا پارامتر مشخص دسته بندی و تفسیر می شوند که در ادامه به آنها می پردازیم. این فاکتورها عبارتند از:
1. ایمپکت فاکتور (Impact Factor): ایمپکت فاکتور بیانگر میزان سایتیشن ها به مقالات و مطالب چاپ شده در یک ژورنال است. ایمپکت فاکتور معمولا یک دوره سه ساله را در نظر می گیرد و بیان می کند که مقالات یک ژونال در مدت زمان چاپ و دو سال بعد از آن چه تعداد به صورت میانگین سایتیشن دریافت کرده اند.
به عبارتی نسبت تعداد مقالات چاپ شده به تعداد سایتیشن های گرفته شده از مقالات در یک بازه سه ساله است. این موضوع نشان می دهد که مقالات این ژورنال بازدیدهای زیادی دریافت می کنند و محققان زیادی برای کارهای پژوهشی خودشان از متن مقالات این ژورنال ها استفاده می کنند.
2. اس جی آر (SCImago Journal Rank): شاخص دیگری است که به رتبه بندی ژورنال های بین المللی ISI می پردازد و اساسا به عنوان یک منبع معتبر و مرجع برای بررسی کیفیت و جایگاه ژورنال ها محسوب می شود. معمولا ژورنال های ISI در قالب اس جی آر بسیار متمایزتر و قابل تشخیص تر خواهند بود و اساسا کار انتخاب ژورنال را برای نویسندگان و محققان تسریع و تسهیل خواهند کرد. در حال حاضر وبسایت SJR به آدرس اینترنتی: https://www.scimagojr.com/journalrank.php با توجه به شاخص ها و فاکتورهای متنوعی در تمامی رشته ها و فصول دانشگاهی اقدام به رتبه بندی ژونال های معتبر و ایندکس شده ISI کرده است.
3. تاثیر مقاله (Article Influence): این فاکتور به عنوان یکی از شاخص های اصلی و مهم برای ارزیابی کیفیت مقالات یک ژورنال شناخته می شود. اساساً تاثیر مقاله بیانگر میزان اهمیت و اثربخشی مقالات به چاپ رسیده در یک ژورنال در یک بازه 5 ساله را بیان می کند.
برای محاسبه این مقیاس میزان ضریب ایجن (Eigenfactor) را بر تعداد مقالات به چاپ رسیده در یک ژونال تقسیم می کنند. ضریب ایجن (Eigenfactor) یک ژورنال بیانگر میزان اهمیت ژورنال در یک حوزه تخصصی خاص است که از فاکتورهایی مانند میزان مراجعه مخاطبان به مقالات ژورنال، تعداد سایتیشن ها به مقالات ژورنال و میانگین دسترسی محققان به محتوای ژورنال سنجیده می شود.
4. اچ ایندکس (H-Index): اچ ایندکس یکی از شاخص های کاربردی دیگر برای بررسی کیفیت ژورنال و کیفیت مقالات چاپ شده در آن است. این شاخص برای اولین بار توسط یک دانشمند به نام هایرش (Hirsch) ابداع شد و خروجی کیفی و کاربردی یک مقاله را می سنجد.
شاید با این موضوع مواجه شده اید که برخی از محققان بدون توجه به خروجی کارشان به دنبال چاپ کردن مقالات بیشتر در ژورنال ISI هستند. باید بدانند که شاخص اچ ایندکس می تواند برای آنها بسیار بد باشد. این شاخص به محققان می گوید که یک شخص باید تعداد سایتیشن های مقاله اش از تعداد مقالاتش کمتر نباشد.
بدین معنا که محققی که 50 مقاله به چاپ رسانده است و هیچکدام از آنها سایتیشن بالاتر از 10 یا 20 ندارند نشان از اچ ایندکس ضعیف و غیرکاربردی بودن محتوای مقالات است و حداقل سایتیشن این مقالات باید 50 یا بالاتر باشد.
تمامی مطالبی که در بالا در مورد فاکتورهای ارزش یابی و رتبه بندی ژورنال ذکر شد به شما کمک می کند که بتوانید بهترین و مناسب ترین ژورنال را با توجه به رتبه و کیفیت آن انتخاب کنید که در نهایت به شما کمک خواهد کرد سایتیشن بالایی بگیرید و موفقیت بیشتری کسب کنید.
اچ ایندکس (H-Index) - (Thomson Reuters) - پلاجریسم، تشابه جویی - ژورنال ها - اصطلاحات رایج
اهمیت ایمپکت فاکتور در انتخاب ژورنال
شاید از دانشجویان زیادی شنیده باشید که تنها چاپ کردن مقاله در یک ژورنال معتبر ISI می تواند رزومه شما را به شکل قابل ملاحظه ای بهبود ببخشد.
این موضوع ممکن است در ظاهر درست باشد و داشتن مقاله در یک ژورنال ISI بهتر از نداشتن آن است و میتواند رزومه شما را تقویت کند.
ولی بخاطر داشته باشید، اشخاصی رزومه شما را بررسی می کنند که درک بالایی از کیفیت و جایگاه ژورنال های ISI دارند. اساتید و محققانی که رزومه علمی شما را مورد بررسی قرار می دهند قطعا شاخص ها و فاکتورهای مربوط به رتبه بندی ژورنال را نیز بررسی می کنند و با توجه به این فاکتورها می توانند کیفیت مقاله چاپ شده شما را مورد ارزیابی قرار دهند.
شاید از دانشجویانی که اپلای کرده و از دانشگاه های معتبر اروپایی، کانادایی یا آمریکایی پذیرش تحصیلی گرفته اند، شنیده باشید که اساتید بعد از بررسی رزومه به آنها گفته اند که مقالات شما در ژورنال های با ایمپکت بالا به چاپ نرسیده است و این مقالات امتیاز اندکی در رزومه محسوب می شوند.
و از طرفی تنها مقالاتی ارزش و امتیاز مناسب دریافت می کنند که در ژورنال های با رنکینگ بالا و ایمپکت خوب به چاپ رسیده باشند. از طرف دیگر عملکرد بسیاری از دانشجویان و محققان در قدرت نگارش و تسلط به زبان و مباحث تحقیقاتی با ژورنال و ایمپکت فاکتور آن شناخته می شود.
برای مثال این برداشت عمومی وجود دارد که افرادی که توانسته اند مقاله ای در یک ژورنال ISI با ایمپکت فاکتور بالا و رنکینگ مناسب چاپ کنند قطعا توانایی پژوهشی، نگارشی و روش تحقیق بالایی نسبت به سایر دانشجویان خواهند داشت.
برخی از محققان نیز ممکن است با به کارگیری ایمپکت فاکتور(IF) در ارزیابی ژورنال ها موافق نباشند و به جای آن ترجیح بدهند از فاکتور دیگری به نام ایمپکت فاکتور ژورنال (JIF) استفاده کنند. در این راستا ایمپکت فاکتور ژورنال (JIF) نیز همانند IF در یک بازه سه ساله مورد ارزیابی قرار می گیرد با این تفاوت که تمرکز بر روی عملکرد تعداد سایتشن ها تنها در سال مورد نظر است.
نحوه محاسبه ایمپکت فاکتور ژورنال (JIF) به این صورت است که تعداد سایتیشن های دریافت شده توسط تمامی مقالات به چاپ رسیده در ژورنال x را در سال 2020 تقسیم بر تعداد تمامی مقالات سایت گرفته و چاپ شده ژورنال در سال های 2019-2018 می کنند. جدا از این مباحث که ارزیابی کیفیت ژورنال ها باید بر اساس ایمپکت فاکتور (IF) یا ایمپکت فاکتور ژورنال (JIF) انجام بگیرد، انتخاب ژورنال برای به چاپ رساندن مقاله از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
یکی از جنبه های با اهمیت علاوه بر موضوع تقویت رزومه، پیدا کردن شغل است. بسیاری از سازمانها، مراکز علمی و دانشگاه ها ترجیح می دهند افرادی را به خدمت بگیرند که در رشته تحصیلی خودشان دستاوردهای بسیاری داشته و مباحث نوینی را مطرح کرده و مورد مطالعه قرار داده اند.
ارائه مقالات در ژورنال های معتبر و با ایمپکت فاکتور بالا این امکان را برای نویسندگان و دانشجویان فراهم می کند که بتوانند سایتیشن های بیشتری بگیرند و در محیط آکادمیک بیشتر شناخته شوند. بنابراین همانطور که بیان کردیم اهمیت ایمپکت فاکتور در جنبه های مختلف اکادمیک، اپلای، پذیرش تحصیلی، تقویت رزومه و فرصت های شغلی بیشتر، برای نویسندگان مقاله در این ژورنال ها خواهد بود.
ایمپکت فاکتور(IF) - روش تحقیق (Methodology) - منابع و ماخذ (References) - فرآیند انتخاب ژورنال و سابمیت مقاله - چگونگی نگارش مقاله ISI
نمونه بیان مسأله در پروپوزال فرآیندهای نفت | راهنمای نگارش استاندارد برای پایاننامه ارشد و دکتری
بيان مسأله اساسی تحقيق به طور كلی
(شامل تشريح مسأله و معرفی آن، بيان جنبه های مجهول و مبهم، بيان متغيرهای مربوطه و منظور از تحقيق)
نمونه بیان مساله در نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد در رشته مهندسی شیمی گرایش طراحی فرآیندهای نفت در زیر عنوان شده است :
"بهینه سازی هیدروتریتینگ در یک واحد تبدیل گاز به مایع مبتنی بر فرایند فیشر–تروپش"
Optimization of hydrotreating in a gas-to-liquid conversion unit based on the Fisher-Tropesh process
سنتز فیشر-تروپش یک فرآیند گاز به مایع است که در آن گاز طبیعی به سوخت های مایع مانند دیزل تبدیل می شود. یک واحد گاز به مایع از سه بخش تشکیل شده است.
الف) آماده سازی گاز سنتز
ب) سنتز فیشر-تروپش
ج) ارتقاء محصولات [1].
تولید گاز سنتز پرخرج ترین بخش می باشد. فرآیندهای مختلفی برای تهیه گاز سنتز وجود دارند که عبارتند از:
اصلاح بخار (SR)، اصلاح حرارتی خودکار (ATR)، اکسیداسیون جزئی (POX) یا ترکیبی از این فرایند ها [2].
در سنتز فیشر-تروپش عمدتاً از دو نوع راکتور استفاده می شود که عبارتند از یک ستون حباب دوغاب و یا یک راکتور بستر ثابت چند لوله ای که معمولا راکتور ستون حباب دوغاب به جهت هم دمایی و برای حذف گرما در واکنش گرمازای فیشر-تروپش پیشنهاد شده است [3].
دو سنتز مختلف فیشر-تروپش وجود دارد.
سنتز دمای بالا از کاتالیزور آهن استفاده می کند، در دمای 330-350 درجه سانتیگراد عمل می نماید و عمدتاً هیدروکربن های سبک (نفتا) تولید می کند.
سنتز فیشر-تروپش با دمای پایین که می تواند از کاتالیزور کبالت و آهن استفاده نماید و در دمای حدود 200 درجه سانتیگراد کار می کند و هیدروکربن های عمدتا سنگین تری (دیزل و موم) را تولید می کند [4].
در واحد ارتقاء، زنجیرههای هیدروکربنی طولانی حاصل از سنتز فیشر-تروپش تحت واکنشهای هیدروکراکینگ و هیدروایزومریزاسیون در یک هیدروتراتر قرار میگیرند [5].
کاتالیزورهای مورد استفاده در راکتور هیدروفرایند دو عملکردی بوده و تابع هیدروژناسیون/دهیدروژناسیون هستند با مشخصه های اسیدی هستند تا ایزومریزاسیون و کرک را فراهم کنند [6].
در بررسی کار محققان، تولید گاز سنتز و سنتز فیشر-تروپش یک فرآیند گاز به مایع مورد بررسی و بهینه سازی قرار گرفته است ولی تمرکز این پیشنهاد پژوهش بهینه سازی واحد ارتقاء می باشد بدین منظور یک مدل ریاضی برای هیدروتراتر در یک برنامه مدلسازی (MATLAB) استخراج و به یک برنامه شبیه سازی (HYSYS) ارسال می شود.
هدف این خواهد بود که اجرای همزمان این دو برنامه شرایط بهینه ای را برای هیدروتریتینگ پیدا کنند.
✒️ نمونه 2 بیان مسأله (فرآیندهای نفت)
بیان مسأله:
صنعت نفت بهعنوان ستون اصلی اقتصاد بسیاری از کشورها، نیازمند فرآیندهای دقیق و علمی در استخراج، پالایش و بهینهسازی مصرف است. در ایران، با وجود ذخایر عظیم نفتی، بخش قابلتوجهی از فرآیندهای تولید و پالایش همچنان با چالشهایی مانند فرسودگی تجهیزات، عدم استفاده کامل از فناوریهای نوین، هدررفت منابع و هزینههای بالای تولید مواجه است.
از سوی دیگر، تحریمهای اقتصادی و محدودیتهای فناوری، سبب شده است که بخشی از دانش فنی مورد نیاز برای بهینهسازی فرآیندهای نفتی وارداتی باشد و امکان بومیسازی آنها با موانعی روبهرو گردد. این مسائل موجب کاهش بهرهوری، افزایش آلودگیهای زیستمحیطی و تضعیف جایگاه ایران در بازار جهانی انرژی شده است.
بر این اساس، پرسش اصلی پژوهش این است که: چه راهکارهای علمی و کاربردی میتواند فرآیندهای نفتی ایران را بهینهسازی کرده و بهرهوری تولید را افزایش دهد؟
📝 نمونه 3 ـ فرآیندهای نفت (موضوع: بهینهسازی پالایشگاههای نفتی)
بیان مسأله:
پالایشگاههای نفتی در ایران بخش مهمی از چرخه تولید و تأمین انرژی کشور را تشکیل میدهند. با این حال، بسیاری از این پالایشگاهها با مشکلاتی همچون فرسودگی تجهیزات، مصرف بالای انرژی، هدررفت مواد اولیه و انتشار آلایندههای زیستمحیطی مواجه هستند. این وضعیت نه تنها موجب کاهش بهرهوری و افزایش هزینهها میشود، بلکه در بلندمدت توان رقابتی صنعت نفت ایران در بازارهای جهانی را نیز کاهش میدهد.
از این رو، پرسش اصلی پژوهش این است که: چه راهکارهای علمی و فناورانهای میتواند به بهینهسازی فرآیندهای پالایشگاهی در ایران کمک کند و میزان بهرهوری را افزایش دهد؟
بهینهسازی پالایشگاه نفت، فرآیندهای پالایش نفت، بهرهوری انرژی در نفت، آلودگی پالایشگاهها، پروپوزال مهندسی نفت
📝 نمونه 4 ـ فرآیندهای نفت (موضوع: مدیریت پساب و آلودگیهای نفتی)
بیان مسأله:
فعالیتهای نفتی همواره با تولید پسابها و آلایندههای شیمیایی همراه است که در صورت مدیریت ناکارآمد، میتواند پیامدهای مخربی برای محیط زیست و سلامت انسان به همراه داشته باشد. در ایران، با وجود برخی مقررات و استانداردهای زیستمحیطی، بسیاری از پالایشگاهها و صنایع پاییندستی نفت هنوز فاقد سیستمهای کارآمد تصفیه پساب و کنترل آلایندهها هستند.
این شرایط باعث آلودگی منابع آب، خاک و هوا شده و چالشهای حقوقی و اجتماعی جدی در پی دارد. بنابراین، مسأله اصلی پژوهش این است که: چه روشهای نوین و کارآمدی برای مدیریت پسابهای نفتی در ایران قابل اجرا هستند و چگونه میتوان اثرات مخرب زیستمحیطی آنها را کاهش داد؟
مدیریت پساب نفتی، آلودگی زیستمحیطی نفت، تصفیه پساب پالایشگاه، آلودگی خاک و آب، پایاننامه فرآیندهای نفت
📝 نمونه 5 ـ فرآیندهای نفت (موضوع: فناوریهای نوین حفاری و استخراج نفت)
بیان مسأله:
حفاری و استخراج نفت از پیچیدهترین و پرهزینهترین مراحل چرخه تولید نفت محسوب میشود. در ایران، با وجود ذخایر عظیم هیدروکربنی، استفاده از فناوریهای نوین حفاری مانند حفاری افقی، حفاری با لیزر و فناوریهای دیجیتال محدود بوده و وابستگی به تجهیزات خارجی همچنان محسوس است. این وضعیت علاوه بر افزایش هزینهها، سبب کاهش سرعت بهرهبرداری از میادین مشترک و عقبماندگی در رقابت منطقهای شده است.
در چنین شرایطی، پرسش اصلی این است که: استفاده از فناوریهای نوین حفاری تا چه اندازه میتواند موجب ارتقای بهرهوری، کاهش هزینهها و افزایش سرعت استخراج نفت در ایران شود؟
فناوری نوین حفاری نفت، استخراج نفت، حفاری افقی، بهینهسازی حفاری، پروپوزال فرآیندهای نفت

