رشته مهندسی ایمنی و بازرسی فنی.
مهندسی ایمنی و بازرسی فنی
مقدمه:
با عنایت به لزوم ایجاد صنایع پتروشیمی و پلیمر برای استفاده از ارزش افزوده محصولات آنها در جهت توسعه اقتصاد ملی و با توجه به امکانات بالقوه در کشور جهت گسترش صنایع پتروشیمی و پلیمر و نیاز روزافزون کشور به متخصصان و کارشناسان متعهد جهت بهره برداری و اداره صنایع مذکور، دوره کارشناسی "مهندسی ایمنی و بازرسی فنی" با مشخصات زیر در محدوده "شاخه ایمنی و حفاظت" تدوین شده است.
1- تعریف و هدف:
دوره کارشناسی ایمنی و حفاظت یکی از دوره های عالی فنی مهندسی میباشد که هدف آن تربیت متخصصان ایمنی و حفاظت (افراد – دستگاهها، محیط کار و محیط زیست) در صنایع پتروشیمی و پلیمر است. این دوره مشتمل بر دروس پایه و اصلی مهندسی شیمی میباشد و دروس تخصصی آن در زمینه های مهندسی ایمنی، بررسی و کنترل آلودگیها در محیط زیست و محیط کار و جلوگیری از ضایعات انسانی و اقتصادی میباشد.
2- طول دوره و شکل نظام:
طول دوره کارشناسی با کارآموزی 4 سال میباشد و کلیه دروس آن می تواند در 8 ترم برنامه ریزی شود. طول هر ترم 17 هفته است. هر واحد درسی بصورت نظری بمدت 17 ساعت و بصورت آزمایشگاهی 34 یا 51 ساعت و کارگاهی بمدت 51 ساعت در طول نیمسال تحصیلی میباشد. حداقل هر ماه کارآموزی معادل 1 وحد است.
3- واحدهای درسی:
تعدد کل واحدهای درسی 143 واحد بشرح زیر و 7 واحد کارآموزی و پروژه است:
4-1 دروس عمومی 20 واحد
4-2 دروس پایه 28 واحد
4-3 دروس اصلی 60 واحد
4-4 دروس تخصصی 35 واحد
4-5 کارآموزی و پروژه 7 واحد
4- نقش و توانائی:
دوره کارشناسی شاخه ایمنی و حفاظت بمنظور احراز توانائی های زیر برنامه ریزی شده است:
5-1 آشنائی و وقوف کامل به استانداردهای ایمنی که در طراحی و ساخت کار با دستگاههای پتروشیمی بکار میرود و همچنین ضوابط ایمنی در ساخت واحدهای پتروشیمی در ایران.
5-2 وقوف کامل به استانداردهای حفاظت محیط زیست از نظر آلودگیهای آب و هوا و محیط کار و محیط زیست، اطلاع از این استانداردها در ایران.
5-3 وقوف کامل به استانداردهای آب آشامیدنی، تصفیه فاضلابهای صنعتی و بهداشتی و نظارت بر عملیات اجرائی بمنظور حصول اطمینان از سلامت افراد و حفاظت از محیط زیست.
5-4 وقوف کامل به مقررات ایمنی عمومی و پیش بینی های لازم برای انجام عملیات مختلف از نظر ایمنی و رعایت مقررات مربوطه در قانون کار.
5-5 توانائی طراحی سیستمهای ایمنی و آتش نشانی و اعلام خطر برای جلوگیری از ضایعات انسانی، لطمات اقتصادی و خطر اشتعال و انفجار.
5-6 وقوف کامل به خواص مواد شیمیائی خطرناک از قبیل: اسیدها، بازها و نمکها، فلزات سنگین، سموم فرار و غیرفرار – آلی و معدنی و روشهای نگهداری – دفع ضایعات و مقابله با آنها.
5-7 وقوف کامل به بیماریهای حرفه ای و ضایعاتی که در اثر کار در محیط های گوناگون و با مواد خطرناک و دستگاههای مختلف حادث می گردد و راههای مقابله و پیشگیری از حوادث، تلفات، نقص عضو و بیماریهای مزمن شغلی.
5-8 وقوف کامل به شرایط و محیط های بالقوه خطرناک و توصیه مشخصات لازم جهت دستگاههائی که قرار است در اینگونه مکانها نصب و راه اندازی گردد.
5-9 آشنائی با کار واحدهای عملیاتی و تعمیراتی و تشخیص موارد خطرآفرین و تهیه دستورالعمل های مناسب ایمنی.
5-10 توانائی لازم جهت طر احی سیستم های جلوگیری از آلودگی هوا و آب در واحدهای صنعتی.
5-11 توانائی مطالعه و تحقیق در مورد خطرات گازهای سمی و قابل اشتعال و انتخاب بهترین وسائل سنجش میزان گازها و وسائل و لوازم ایمنی.
5-12 توانائی برآورد اقتصادی طرحهای ایمنی و حفاظت محیط زیست و انتخاب بهترین و با صرفه ترین روشها.
5-13 توانائی و تخصص لازم جهت تعیین مشخصات برای تهیه کلیه وسائل مصرفی در ایمنی، آتش نشانی و حفاظت محیط زیست در واحدهای پتروشیمی.
5-14 توانائی تجزیه و تحلیل آمارهای حوادث و اتفاقات، تعیین منابع و عوامل مهم ایجاد حادثه و پیشنهاد تغییرات و اصلاحات فنی و ارائه و روشها و دستورالعملهای جدید جهت پیشگیری و تقلیل میزان حوادث.
5-15 فارغ التحصیلان این دوره میتوانند در کارخانجات صنایع پتروشیمی، صنایع پلیمر، صنایع نفت و پالایش و گاز و صنایع شیمیائی بعنوان کارشناس ایمنی و حفاظت محیط زیست عهده دار امور گردند.
5-16 تحقیق و آزمایش و مطالعه در زمینه بهبود عوامل مهم در آلودگیهای مهم محیط زیست و ارتقاء سطح حفاظت با کنترل و اجرای طرحهای جدید تا رسیدن به استانداردهای قابل قبول جهانی.
5- اهمیت و ضرورت:
با عنایت به نقش اساسی و زیربنائی صنایع پتروشیمی و پلیمر در توسعه اقتصادی کشور نیاز مبرم این صنایع به کارشناسان ایمنی و حفاظت محیط زیست بمنظور تشخیص منابع خطرآفرین و اجرای طرحهای مهندسی مقابله با خطر و همچنین آگاهی از منابع آلودگی محیط زیست و راههای فنی مقابله با آن و حفظ و حراست دستگاهها و نیروی انسانی در مقابل خطرات مالی و جانی ارائه این دوره از اهمیت حیاتی برخوردار می باشد.
دروس پایه
ردیف | نام درس | واحد |
01 04 07 09 11 1-11 14 1-14 17 1-17 20 1-20 |
ریاضی عمومی 1 ریاضی کاربردی برنامه نویسی کامپیوتر فیزیک مکانیک فیزیک الکتریسیته و مغناطیس آز فیزیک الکتریسیته و مغناطیس شیمی عمومی آز شیمی عمومی شیمی آلی 1 آز شیمی آلی 1 شیمی تجزیه آز شیمی تجزیه |
4 4 3 2 2 1 4 1 3 1 2 1 |
جمع | 28 |
دروس اصلی
ردیف | نام درس | واحد |
22 23 1-24 25 26 28 34 35 36 37 1-37 38 41 42 1-42 43 44 1-44 48 1-48 49 1-49 51 68 70 |
مبانی مهندسی برق 1 مبانی مهندسی برق 2 آز مبانی مهندسی برق بررسی سیستمهای قدرت اقتصاد و طرح مهندسی نقشه کشی صنعتی استاتیک و مقاومت مصالح ترمودینامیک ترمودینامیک صنعتی مکانیک سیالات آز مکانیک سیالات خواص مواد انتقال حرارت 1 انتقال حرارت 2 آز انتقال حرارت موازنه انرژی و مواد عملیات واحد صنعتی از عملیات وحد شیمی فیزیک آزمایشگاه شیمی فیزیک شیمی نفت آز شیمی نفت روشهای اندازه گیری کمیت های مهندسی خوردگی در صنایع پتروشیمی آشنائی با محاسبات ظروف و لوله های تحت فشار |
3 3 1 3 3 2 3 3 3 4 1 2 3 3 1 3 3 1 4 1 2 1 2 3 2 |
جمع | 60 |
دروس تخصصی
ردیف | نام درس | واحد |
77 73 82 74 83 84 1-84 85 86 87 88 89 1-89 90 91 92 93 94 |
مدیریت صنعتی ایمنی در صنایع پتروشیمی شناخت دستگاهها و ماشین آلات تکنولوژی فرآیندهای پتروشیمی 1 آمار اصول تصفیه آبها و فاضلابهای صنعتی آز اصول تصفیه آبها و فاضلابهای صنعتی اندازه گیری و کنترل عوامل فیزیکی محیط کار اندازه گیری و کنترل عوامل شیمیائی محیط کار آلودگی هوا و کنترل آن آلودگی آب و کنترل آن میکروبیولوژی آب و فاضلاب آز میکروبیولوژی آب و فاضلاب بیوشیمی سموم و مواد شیمیائی خطرناک قوانین کار و مقررات عمومی ایمنی اصول طراحی سیستمهای ایمنی و آتش نشانی بیماریهای حرفه ای و بهداشت صنعتی |
2 2 2 3 1 3 1 2 2 2 2 2 1 2 3 1 2 2 |
جمع | 35 |
کارگاه، کارآموزی و پروژه
ردیف | نام درس | واحد | |
150 200 250 |
کارآموزی پروژه کارگاه عمومی |
سه دوره 2 ماهه - یک ترم |
3 3 1 |
جمع | 7 |
رشته کاردان فنی صنایع – ایمنی صنعتی.
کاردان فنی صنایع – ایمنی صنعتی
مقدمه:
یکی از مسائل مهم صنایع، ایمن بودن محیط کار برای حفظ جان انسانها و حراست از سرمایه گذاریهای انجام یافته است. بدین منظور لازم است که افرادی با اطلاعات و شناخت لازم عهده دار این مسئولیت شوند . بدین منظور مجموعه کاردانی ایمنی صنعتی با اهداف و مشخصات زیر تشکیل گردیده است.
1- تعریف و هدف:
هدف از آموزش این مجموعه تربیت افرادی است که با معلومات علمی لازم و اطلاعات و شناخت مسائل فنی و اجرائی کافی قادر به شناخت مسائل ایمنی بوده و دستورالعملهای ایمنی را اجرا نموده و مبادرت به چاره جوئی و پیشگیری مقدماتی و آموزش کارگران در مسائل زیر را بنمایند.
- خطرات ناشی از برق
- خطرات ناشی از عوامل فیزیکی و شیمیائی زیان آور محیط کار
- خطرات ناشی از کار با ماشین آلات صنعتی
- خطرات ناشی از کار در کارگاههای مختلف
- حریق و روشهای مبارزه با آن.
2- طول دوره و شکل نظام:
طول متوسط دوره کاردانی ایمنی صنعتی 5/2 سال و دروس نظری و عملی آن بصورت واحدی در 4 ترم ارائه میگردد.
طول هر ترم 18 هفته آموزش کامل است و زمان تدریس هر واحد نظری 18 ساعت و عملی 36 ساعت است و کارآموزی حدقال 54 ساعت و کارورزی 72 ساعت در طول یک ترم است.
3- واحدهای درسی:
تعداد کل واحدهای درسی این دوره 82 واحد بشرح زیر است:
دروس عمومی 15 واحد
دروس پایه 18 واحد
دروس اصلی 21 واحد
دروس تخصصی 28 واحد
کارآموزی 6 واحد
4- نقش و توانائی:
فارغ التحصیلان این دوره میتوانند در واحدهای صنعتی کوچک بعنوان تکنیسین ایمنی مستقلا انجام وظیفه نمایند و یا زیرنظر مهندسان ایمنی در واحدهای بزرگ انجام وظیفه کنند.
نظر دانشجویان: این رشته دارای بازار کار خوبی است. فارغ التحصیلان که با اصول ایمنی و بهداشت کار آشنا شده اند می توانند در بخش صنعت، کشاورزی و خدمات مفید واقع شوند.
5- ضرورت و اهمیت:
نگاهی به درصد بالای حوادث ناشی از کار در کارخانجات و مجتمع های تولیدی – که مهمترین علل آن عبارتند از:
بی احتیاطی کارگران، فقدان حفاظ در ماشین آلات، نقص فنی، عدم استفاده از وسائل حفاظت فردی، تهویه نادرست، نور کم و فقدان آموزش فنی و ایمنی در میان کارگران – نشان می دهد وجود افرادی با تخصص کاردان ایمنی صنعتی در کارخانجات سالانه می تواند از هدر رفتن بسیاری از منابع انسانی، مالی و صنعتی کشور جلوگیری کند و همچنین در پیشگیری از اثرات بلند مدت دستگاههای موجود، مواد شیمیائی معدنی بر روی کارگران که بصورت بیماریهای حاد و مزمن است اهمیت کاردان ایمنی صنعتی روشن می شود.
دروس پایه
ردیف | نام درس | واحد |
01 02 03 04 05 07 |
ریاضیات عمومی و مقدمات آمار ریاضیات کاربردی فیزیک (1) فیزیک (2) شیمی عمومی رسم فنی |
4 2 3 3 4 2 |
جمع | 18 |
دروس اصلی
ردیف | نام درس | واحد |
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 |
اصول بهداشت محیط بیماریهای شغلی مدیریت ایمنی اصول وسائل اندازه گیری زبان فنی استاتیک و مقاومت مصالح روشهای تولیدی قوانین و روابط کار کارگاه ماشین ابزار کارگاه جوش کارگاه مکانیک و ماشینهای حرارتی کارگاه قالبسازی و ریخته گری کارگاه برق |
2 2 2 2 3 2 2 1 1 1 1 1 1 |
جمع | 21 |
دروس تخصصی
ردیف | نام درس | واحد |
41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 |
ایمنی برق ایمنی ساختمان و معدن حریق و کنترل آن حفاظت در برابر پرتوهای یونساز فاکتورهای مهندسی انسانی اصول ایمنی (1) اصول ایمنی (2) عوامل شیمیائی زیان آور محیط کار عوامل فیزیکی زیا« آور محیط کار اصول تغذیه و بهداشت مواد غذائی بهداشت آب و فاضلاب |
2 2 3 2 3 3 3 3 3 2 2 |
جمع | 28 |
رشته مهندسی صنایع – ایمنی صنعتی.
مهندسی صنایع – ایمنی صنعتی
مقدمه:
در اجرای اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و با توجه به اینکه کلیه صنایع و بخشهای کشاورزی و معادن و خدمات نیازمند اینگونه کارشناسان متعهد و متخصص میباشند لذا مجموعه کارشناسی ایمنی صنعتی با مشخصات زیر تدوین شده است.
1- هدف:
هدف از تدریس این دوره آموزشی: تربیت افراد متخصص در زمینه شناخت، پیشگیری و برخورد با حوادث و سوانح در محیهای کار کشور می باشد.
2- طول دوره و شکل نظام:
متوسط طول این دوره 4 سال تحصیلی است. کلیه دروس آن در 8 ترم برنامه ریزی می شود. طول هر ترم آموزشی 17 هفته میباشد، هر واحد درسی بصورت نظری بمدت 17 ساعت تدریس می گردد.
3- تعداد واحدهای درسی:
واحدهای درسی این دوره 149 واحد و بشرح زیر ارائه می گردند:
1-3- واحدهای دروس عمومی 20 واحد
2-3- واحدهای دروس پایه 28 واحد
3-3- واحدهای دروس اصلی 62 واحد
4-3- واحدهای دروس اختصاصی 40 واحد
153 واحد
4- نقش و توانائی:
توانائیهائی که فارغ التحصیلان این دوره احراز می نمایند عبارت است از:
الف: ایمنی فنی
1- اندازه گیری مقاومت زمینی و ارائه طرح و محاسبه سیستم اتصال زمین
2- طراحی و محاسبه سیستمهای اعلام و اطفاء حریق و مدارهای حفاظتی الکتریکی، تابلوهای ایمنی هشدار دهنده
3- طراحی و محاسبه حفاظهای مکانیکی کلیه دستگاهها و ایمنی سازی مراحل مختلف تولید
4- ارائه دستورالعملهای جدول لوازم استحفاظ فردی ایمنی برای کلیه مشاغل
5- بررسی علل حوادث ناشی از کار و اثرات زیست محیطی آن
ب: بهداشت صنعتی
1- بررسی و اندازه گیری سروصدا و تجزیه و تحلیل و کنترل آن در محیط کارهای مختلف
2- بررسی و اندازه گیری ارتعاشات وارده به انسان و دستگاهها و تجزیه و تحلیل و کنترل آن
3- بررسی و اندازه گیری روشنائی و تجزیه و طراحی آن در محیط کار
4- بررسی و اندازه گیری نقش های گرمائی وارده بر انسان و تجزیه و تحلیل و کنترل آنها در محیط کار
5- بررسی و اندازه گیری عوامل شیمیائی و تجزیه و تحلیل و کنترل آنها در محیط کار
5- ضرورت و اهمیت:
با گسترش روبه رشد صنایع در کشور و ارتبا ط تنگاتنگ ارتقاء کیفیت تولید با ایمنی صنعتی، و با توجه به توانائیهائی که فارغ التحصیلان ین دوره خواهند داشت و جلوگیری از عملکردهای غیرقانونی واحدهای کاری میتوان ادعا کرد که وجود این دوره آموزشی در کشور از ضرورتی خاص برخوردار است.
مهندسی صنایع – ایمنی صنعتی
دروس پایه
ردیف | نام درس | واحد |
432201 02 05 06 07 09 10 11 1-11 13 1-13 |
ریاضی 1 ریاضی 2 معادلات دیفرانسیل برنامه نویسی و کاربرد کامپیوتر محاسبات عددی فیزیک مکانیک فیزیک حرارت فیزیک الکتریسیته آزمایشگاه فیزیک الکتریسیته شیمی عمومی آزمایشگاه شیمی آزمایشگاه فیزیک حرارت |
4 4 3 3 2 2 2 2 1 3 1 1 |
جمع | 28 |
دروس اصلی
ردیف | نام درس | واحد |
23 24 1-24 28 29 32 37 41 42 43 44 46 47 52 53 54 56 57 58 59 60 62 63 64 65 66 67 |
مبانی مهندسی برق 1 مبانی مهندسی برق 2 ازمایشگاه مبانی مهندسی برق 2 نقشه کشی صنعتی 1 نقشه کشی صنعتی 2 استاتیک و مقاومت مصالح علم مواد اقتصاد عمومی 1 اقتصاد عمومی 2 اصول حسابداری و هزینه یابی اصول مدیریت ایمنی ارزیابی کار و زمان طرح ریزی واحدهای صنعتی تحقیق در عملیات 1 روشهای تولید 1 روشهای تولید 2 تئوری احتمالات و کاربرد آن آمار مهندسی کارگاه ماشین افزار 1 کارگاه ماشین افزار 2 کارگاه جوش کارگاه ریخته گری کارگاه برق صنعتی ترمودینامیک و انتقال حرارت مکانیک سیالات روانشناسی صنعتی کارآموزی |
3 3 1 2 2 3 3 2 2 3 3 3 3 4 2 3 3 3 1 1 1 1 1 3 2 2 2 |
جمع | 62 |
دروس تخصصی
ردیف | نام درس | واحد |
434270 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 434284 85 86 87 88 90 91 |
ایمنی در برق اعلام و اطفاء حریق دیگها و ظروف تحت فشار عوامل شیمیائی محیط کار حفاظت صنعتی (ایمنی صنعتی) مهندسی احتراق گازرسانی ایمنی بالابرها (حمل و نقل مواد) ایمنی در ساختمان و معدن حقوق کار و تامین اجتماعی سم شناسی صنعتی عوامل فیزیکی محیط کار اصول بهداشت محیط جمع آوری و دفع زباله های صنعتی ارگونومی (مهندسی انسانی) بیماریهای شغلی و اورژانسهای طبکار ایمنی در کشاورزی و خدمات تهویه صنعتی زبان تخصصی پروژه |
2 2 2 2 2 2 2 2 2 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 3 |
جمع | 40 |