رشته تلویزیون و هنرهای دیجیتال
عده ای معتقدند که (مخرب ارتباط ) خاموش کننده تخیل و تلف کننده وقت است ؛ چیزی که مانع از رشد شخصیت می شود و عده ای آن را یک وسیله ارتباط جمعی قوی سریع و پر گیرنده ،سرگرمی مناسب بریاوقات فراغت ، تمایل به کسب تجربه ای عمیق در مسائل مختلف و راهی برای افزایش دانش و عضویت در خانواده جهانی می دانند .سخن از تلوزیون ،اعجوبه قرن بیستم است و دیدگاه های متفاوت و متناقضی که نسبت به آن وجود دارد ؛دیدگاه هایی که هر یک از جنبه ای درست هستند . زیرا این رسانه می تواند از یک سو اعتیادی مخرب و از سوی دیگر شیوه ای نوین و فراگیر برای آموزش و اطلاع رسانی باشد .در واقع این گردانندگان و برنامه سازان ان هستند که سمت و سویش را تعیین می کنند . از همین روتربیت و اموزش برنامه سازان و متخصصان این رسانه اهمیت بسیاری دارد ؛ بویژه در کشور ما که این رسانه بسیار فراگیر است و اوقات فراغت قشر عظیمی از نیروی جوان ما را به خود اختصاص می دهد به همین دلیل هرساله دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران از طریق آزمون سراسری عده ای از داوطلبان علاقه مند را برای تحصیل در این دانشکده گزینش می کند .گفتنی است که دانشکده صدا و سیما تا سال گذشته دانشجویان خود را در رشته تولید سیما می پذیرفت ، اما از آزمون سراسری سال 1383 دانشجویان در دو رشته جدید کغارشناسی تلویزیون و هنر های دیجیتالی و کارگردانی تلویزینو پذیرفته می شوند .
رشته کارشناسی تلویزیونی و هنر های دیجیتالی دارای دو گرایش گرافیک رایانه ای و انیمیشن رایانه ای است .
- گرایش گرافیک رایانه ای :
گرافیک یک هنر کاربردی است که به تبلیغ ، ارائه ، اشاعه و بیان تصویری کالاهای تبلیغاتی و فرهنگی می پردازد ، دانشجوی گرافیک رایانه ای در صدا و سیما طراحی صحنه ، دکور ، لباس ، تیتراژ و موارد مشابه برای برنامه های تلویزیونی را آموزش می بیند . برای مثال اعلام وضعیت هوا در شبکه خبر به صورت گرافیکی انجام می گیرد یا زرنویس ، حاشبه و تیتراز در هربرنامه ای که وجود دارد به گرافیک رایانه ای مربوط می شود در واقع کارشناس گرافیک رایانه ای فرد خلاق و هنرمنی است که در کنار کارگردان می نشیند و ذهنیت کارگردان را پیاده می کند و در باره رنگ ، شکل و دکور نظر می دهد تا مخاطب با یک برنامه تلویزیونی ارتباط بهتری برقرار کند .
درس های این رشته در طول تحصیل :
- دروس مشترک در هردو گرایش :
مبانی ارتباطات ، مردم شناسی و رسانه های تصویری ، آشنایی با هنر در تاریخ ، عکاسی ، تاریخ تلویزیون و فناوری رسانه های جدید ، حکمت هنر اسلامی ، ارتباطات بصری ، آشنایی با فلسفه ، تلویزیون ، زبان و ساختار ، پزوهش و نگارش در تلویزیون، قصه در ادیان، درک و بیان بصری ، مخاطب شناسی تلویزیون ، فلسفه هنر ، تاریخ انیمیشن ، طراحی ، عکاسی و هنرهای دیجیتالی ، سیر تحولات گرافیک ، مبانی سایبرمدیا ، کاربرد رایانه در فیلم و تلویزیون ، گونه شناسی برنامه های تلویزیونی ، طراحی و گرافیک ، مبانی انیمیشن دیجیتالی ، نرم افزار های گرافیکی ، مبانی گرافیک ، تدوین دیجیتالی، مبانی تبلیغات تلویزیونی ، جلوه های بصری دیجیتالی ، زیبا شناسی هنر های دیجیتالی ، تلویزیون آموزشی ، انیمیشن تعاملی
- دروس تخصصی گرایش گرافیک رایانه ای :
کارگاه گرافیک دیجیتالی ، زورنالیسم تلویزیونی ، طراحی وب ، پروژه نهایی.
- گرایش ایمیشن رایانه ای:
چند سال پیش هیئت مدیره یکی از مدارس ایالات ایندیانای امریکا مجبور شد اعلامیه هشدار دهنده ای را منتشر کند مبنی براینکه) :تین موتانت نینجا ترتلز وجود خارجی ندارد ) تا بچه ها برای پیدا کردن آن به درون دریچه فاضلاب ها نخزند . این اعلامیه بیانگر انیمشن های تلویزیونی بر روی کودکان است . البته انیمیشن تنها برای کودکان جالب نیست بلکه بزگسالان نیز به انیمیشن علاقه مند هستند . از همین رو سال میلادی گذشته پر فروش ترین فیلم سینمایی سال یک انیمیشن بود .
امروزه به دلیل افزایش سرعت کار ، دیجیتال به کمک انیمیشن آمده است و بسیاری از کارهای تبلیغاتی ، آموزشی و کارتون ها بصورت دیجیتالی است . البته انیمشن سنتی هنوز رایج است و بحث نقاشی کردن و فریم به فریم فیلمبرداری کردن که اصطلاحاً به آن نقاشی تک فریم گفته می شود ، هنوز مرسوم است و کارایی دارد ، اما انیمیشن رایانه ای در سطح بسیار وسیع تری استفاده می شود
- دروس تخصصی گرایش انیمیشن رایانه ای:
کارگاه انیمیشن دیجیتالی ، انیمیشن دو بعدی ، موسیقی و انیمیشن ، انیمیشن سه بعدی ، نویسندگی برای انیمیشن ، پروژه نهایی
توانایی های لازم :
رشته تلویزیون وهنرهای دیجیتالی که یکی از رشته های نیمه متمرکز آزمون سراری است که از بین داوطلبان گروه آزمایشی هنر دانشجو می پذیرد . این داوطلبان پس از شرکت در آزمون سراسری باید در آزمون تخصصی دانشکده صداو سیما نیز شرکت کنند . سپس از میان نفرات برتر این دو آزمون تا چهار برابر ظرفیت رشته تلویزیون و هنر های دیجیتالی معرفی می شوند تا در مصاحبه هنری شرکت کرده و به طور مستقیم مورد ارزیابی قرار بگیرند و در نهایت از بین این چهار برابر ظرفیت ، علاقه مند ترین و آماده ترین داوطلبان پذیرفته خواهند شد . در این میان دانشجوی انیمیشن باید طراحی را به خوبی بشناسد و به قوانین حرکتی و ترکیب بندی تصاویر آشنا باشد . چون عامل اصلی ضعف انیمیشن های ایرانی طراحی ضعیف و عدم آشنایی با فیزیولوژی حرکت است همچنین دانشجوی این گرایش باید به سینما ، عکاسی و موسیقی علاقه مند بوده و اهل مسافرت و تماشای فضاهای تازه و جدید باشد . در اصل دانشجوی این گرایش مثل سایر رشته های هنری خوب ببیند و نگاهی عمیق و هنرمندانه نسبت به هرچیزی که در اطراف او وجود دارد ، داشته باشد. در کار رسانه داشتن سوادبصری نیز خیلی مهم است ؛ یعنی چشم دانشجوی این رشته باید با سواد باشد ، خوب را از بد و مطلوب را از نامطلوب و رنگ ها ، فرم ها و خطوط را از یکدیگر به خوبی تشخیص دهد . این کار به یاری زیاد دیدن و خوب دیدن حاصل می شود از همین رو سعی می شود در مصاحبه حضوری سواد بصری داوطلب را سنجیده شود ؛ کاری مهم و پیچیده که زمان زیادی را به خود اختصاص می دهد .
در مصاحبه حضوری ، داوطلبان نمونه کارهای قبلی خود اعم از طراحی ، تابلوهای نقاشی و سایر هنر های مرتبط را نیز به همراه می آورند ؛ چون هدف این است که توانمندترین و آماده ترین دانشجویان در این دانشکده پذیرفته شوند .
موقعیت شغلی در ایران :
تا چند سال پیش تمامی دانشجویان دانشکده صدا و سیما در بدو ورود به این دانشکده بورسیه صدا و سیما می شدند اما درذ حال حاضر سازمان صدا و سیما تعهدی برای استخدام و بکارگیری فارغ التحصیلان دانشکده ندارد و فقط تعهد یک جانبه گرفته می شود ، مبنی بر اینکه در صورت نیاز صدا و سیما هر فارغ التحصیل متعهد به انجام خدمت به میزان دو برابر میزان تحصیل در دانشکده خواهد بود و محل خدمت فارغ التحصیلان را نیز سازمان بر اساس نیاز مراکز خود در سطح ایران تعیین خواهد کرد .
از همین رو تنها فارغ التحصیلانی که در طی تحصیل دانشجوی موفقی بوده اند ، جذب صدا و سیما می شوند ؛ یعنی اگر دانشجویی در دوران تحصیل ،خوب درس نخواند و مهارت لازم را به دست نیاورده باشد ، نه تنها در سازمان استخدام نخواهد شد ، بلکه پس از فارغ التحصیلی ، هزینه تحصیل در این دانشکده را نیز باید بپردازد .
درباره بازار کار آزاد فارغ التحصیل انیمیشن رایانه ای باید گفت که بازار کار انیمیشن دو شاخه دارد ؛یکی شاخه هنری است ودیگر شاخه تجاری و تبلیغاتی می باشد .در شاخه هنری فارغ التحصیلان این رشته می توانند جذب مراکز هنری و آموزشی مثل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ، آموزش و پرورش و یا سازمان تبلیغات اسلامی بشوند و در شاخه تجاری و تبلیغاتی می توانند کارهای مختلفی انجام دهند که از آن جمله می توان به تهیه سی دی های تبلیغاتی برای شرکتها و کارخانه ها اشاره کرد .
دانشگاه های پذیرنده : دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : انیمیشن رایانه ای ، گرافیک رایانه ای .
* این رشته به صورت غیر متمرکز دانشجو می پذیرد .
رشته کارگردانی تلویزیون
طبق آماری که در سال 1993 گرفته شده است ، نوجوانا ن امریکایی تا پایا ن دبیرستان 19 هزار ساعت به تلویزیون نگاه می کنند ؛ یعنی بیشتر از مدت زمانی که در کلاس درس حضور دارند وقت خود را تماشای تلویزیون می کنند . متاسفانه در کشور ما امار دقیقی در این زمینه وجود ندارد . اما تاثیر پذیری بسیار زیاد نوجوانان و جوانان ما از شخصیت هاب تلویزیونی ، بیانگر ان است که جونان بخش عظیمی از وقت خود را صرف تماشای تلویزیون می کنند و در این میان تله تئاتر ها ، فیلم ها و سریال های تلویزیونی که در حیطه کار کارگردانان تلویزیون است بیشتر مخاطب دارند .
تخصص کارگدانی تلویزیزیون از سال گذشته در دانشکده صدا و سیما در دوگرایش نمایش و مستند ارائه می شود .
- گرایش نمایش:
کارگردان تلوزیونی یک رشته کاربردی است و هدف آن تربیت نیروی متخصص ، متعهد و خلاق ، برنامه ساز در جهت سیاست های سازمان صدا و سیما است . افرادی که به یاری معلومات و مهارت های فنی ، تکنیکی ، هنری و تحلیلی ، زمینه ساخت و تولید انواع برنامه های تلویزیونی را فراهم می آورند . در واقع کارگردان تلویزیون کسی است که ذهنیت خود را با اسفاده از آموزش های کلاسیک و آکادمیکی که در خصوص برنامه سازی تلویزیون در طول دوران تحصیل کسب کرده است به تصویر می کشد و با خلاقت و نوآوری به تولید برنامه های تلویزیونی می پردازد . در این میان ، دانشجویان گرایش نمایش به مطالعه ، پژوهش و تجربه در کارگردانی انواع برنامه های داستانی تلویزیون اعم از سریال ها ، برنامه های کوتاه ، تله تئاتر ها می پردازند . به عبارت دیگر دانشجویان این گرایش روش های طراحی و تولید یک برنامه داستانی از عرصه ایده تا ساخت در استودیو یا واحد سیار ، پخش و ارزشیابی آن را فرا می گیرند و دراین میان با چگونگی نقد و تحلیل برنامه های تلویزیونی تحولات اجراء ، تصویرنامه نویسی ، جلوه های خاص ، طراحی صحنه ، شیوه های بیان و نحوه ارتباط تنگاتنگ فرم و محتوا آشنا می شوند .
گفتنی است که تما م این دروس همراه با فعالیت های عملی و کارهای کارگاهی است تا دانشجویان با استفاده از امکانات تجهیزات کاربردی دانشکده و سازمان صداو سیما بتوانند ، تجربه و مهرت لازم را برای ساخت وتولید برنامه های داستانی تلویزیونی کسب نمایند .
درس های این رشته در طول تحصیل :
- دروس مشترک در هر دو گرایش :
مبانی ارتباطات ، مردم شناسی و رسانه های تصویری ، عکاسی ، آشنایی با هنر در تاریخ ، تاریخ تلویزیون و فناوری رسانه های جدید ، حکمت هنر اسلامی ، ارتباطات بصری ، آشنایی با فلسفه ،پژوهش و نگارش در تلویزیون ، تلویزیون : زبان و ساختار ، درک و بیان بصری ، مخاطب شناسی ، تلویزیون ، فلسفه هنر ، ابزار شناسی تولید ، شناخت عوامل نمایش ، گونه شناسی فیلم ، مبانی برنامه سازی تلویزیون ، کارگاه تصویر و نور ، مبانی تدوین ، مبانی برنامه ریزی تکدوربینه ، گونه شناسی برنامه های تلویزیونی ، مبانی کارگردانی نمایش ، مستند شناسی ، موسیقی در فیلم و تلویزیون ، تدوین دیجیتال ، جلوه های خاص ، کارگاه چند رسانه ای ، طراحی و مدیریت تولید، تلویزیون آموزشی ، پروژه نهایی
- دروس تخصصی گرایش نمایش :
بازیگردانی و کارگردانی ، برنامه سازی استودیویی ، تصویر نامه نویسی ، سمینار برنامه سازان تلویزیونی ، واحد سیار ، برنامه سازی تک دوربینه ، کارگاه نمایش تلویزیونی
- گرایش مستند :
با اشتیاق دوربین را بدست می گیرد و شتابان در موج جمعیت، دربازارها ، کمار رودخانه ها و درحاشیه جنگل ها دنبال سوژه می گردد. زمانی از شقایق ها و آلاله های خفته در سینه کوهساران صحنه های زیبایی می یابد . زمانی دیگر ازرازهای نهته در سینه کوهنشینان و کویر نشینان آگاهی می یابد و ائین ها ، آداب ورسوم ، سور و سوگ ، مناطق ختلف ایران را به یاری عهدسی دوربین خود به تصویر می کشد تا تنوع فرهنگی و تعدد میراث های فرهنگی ایران را به نمایش گذارد .
این بخشی از دنیای کارگردانی مستند است ؛ دنیایی که حیطه بسیار گسترده و وسیعی دارد و از یک سو شامل گزارش خبری ، ورزشی و اجتماعی می شود و از سوی دیگر مستند مردم شناسی یا طبیعت را در بر می گیرد .
درواقع مستند ، خوراک بسیار مهمی برای تلویزیون است و خیلی از برنامه های تلویزیونی ؛ از جمله گزارش های اجتماعی ، ورزشی ، مردم شناسی ، یا مستند های طبیعت در این حیطه قرار دارد . از همین رو از سال گذشته مستند سازی بعنوان یکی از گرایش های کارگردانی تلویزیون در دانشکده صدا و سیما مطرح گردیده است و دانشجویان این گرایش با آموزش دروسی از قبیل فرم و محتوا ، در مستند تلویزیونی ، زورنالیسم تلویزیونی و مجله تلویزیونی اطلاعات لازم رابرای مستند سازی کسب می کنند .
- دروس تخصصی گرایش مستند :
مستند تلویزیونی : فرم و محتوا ، نویندگی برای مستند ، مستند سازی ، تاریخ و نقد فیلم مستند ، ژورنالیسم تلویزیونی ، سمینار بررسی مستند سازان ، مجله تلویزیونی .
توانایی های لازم :
صدا و سیما از همه هنر ها ؛ از جمله موسیقی ، معماری ، ادبیات ، نقاشی ، طراحی ، خطاطی و عکاسی بهره می گیرد به همین خاطر دانشجوی کارگردانی تلویزیون باید اطلاعات هنری گسترده ای درهمه این زمینه ها داشته باشد اما متاسفانه گاه داوطلبان شرکت کننده در مصاحبه حضوری این دانشکده ، مهم ترین و بدیهی ترین اطلاعات هنری بی خبر هستند . برای مثال هیچ اطلاعاتی از موسیقی کلاسیک و بزرگترین موسیقی دان های آن مثل باخ یا بتهوون ندارند . حتی داوطلبی در پاسخ به این سوال که موسیقی کلاسیک چیست گفته است که موسیقی بدون کلام را موسیقی کلاسیک می گویند .!!
همچنین برخی از داوطلبان نمی توانند آنچه را که می خوا هند ، بگویند .چنین افرادی نمی توانند کارگردان موفقی شوند ؛ چون کگارگردان باید بتواند با بازیگر یا فیلم بردارش به خوبی ارتباط برقرار کند و بگوید که از او چه انتظاری دارد . همچنین دانشجویان این رشته باید روابط اجتماعی خوبی داشته و بتوانند یک گروه را بخوبی اداره کنند . از همین رو افراد گوشه گیر و منزوی و کسانی که منتظرند که دیگران وظایفشان را به آنان گوشتزد کنند ،در این رشته موفق نخواهند شد .
در کل داوطلبان باید بدانند که در اینجا چیزی تزریق نمی شود تا یک نفر کارگردان ، طراح یا برنامه ساز شود . بلکه استادان دانشگاه فقط راه را نشان نمی دهند و خود دانشجو باید با تلاش بسیار و مطالعه فراوان به نتیجه برسد.
در این رشته تسلط به زبان انگلیسی نیز بسیار مهم است ، چون دانشجویان باید بتوانند از از منابع و مأخذ درجه یک استفاده کنند ؛ منابعی که اکثر قریب به اتفاق آنها به زبان انگلیسی است . و بالاخره اینکه هنر ،یکی از وادی های عشق است و فردی که وارد آن می شود ، باید عاشق باشد . کار هنری با فشارهای عصبی و روحی بسیاری همراه است و بیشتر اوقات نیز از شهرت و معروفیت در آن خبری نیست . برای مثال می توان به (ژرژملیف ) پدر سینمای داستانی اشاره کرد که در اواخر عمرش در یکی از متروهی پاریس در حال دستفروشی پیدایش کردند .ویژگی عالم هنر این است که وقتی آدمهای جدید می آیند ،آدمهای قدیمی فراموش می شوند . برای همین اگر کسی عشق و علاقه واقعی به هنر نداشته باشد ، نمی تواند در این وادی دوام بیاورد .
و در نهایت اینکه یک مستند ساز فردی صبور ، دقیق و تیز بین باشد . برای مثال یک کارگردان مستند طبیعت ،گاه لازم است که ساعتها در گوشه ای بنشیند تا از پرنده ای که می خواهد در لانه خود به جوجه اش غذا بدهد ، فیلمبرداری کند .
موقعیت شغلی در ایران :
سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران رشته هایی را در دانشکده صدا و سیما ارائه می دهد که دانشجویان آن پس از فارغ التحصیلی ، شغل تعریف شده ای نیز در سازمان داشته باشند . اما فرصتهای شغلی فارغ التحصیلان این ، تنها به سازمان صدا و سیما محدود نمی شود و فارغ التحصیلان کارگردانی تلوزیون می توانند در سازمان های دست اندر کار تولید برنامه و مراکز برنامه سازی تبلیغاتی ، نهاد های دولتی از قبیل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ، وزارت آموزش و پرورش ، سازمان تبلیغات اسلامی و وزارت فرهنگ و و ارشاد اسلامی فعالیت نمایند .
دانشگاه های پذیرنده : دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : نمایش ، مستند
* این رشته به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .
رشته مرمت و احیای بناهای تاریخی
مطالعه ، حفاظت ، مرمت و احیای بناها ، مجموعه ها ، محوطه ها و بافت های تاریخی عرصه های مسکونی کشور، امری ضروری است . معماران و مهندسین که این امر بسیار فنی ، فرهنگی و هنری را بر عهده دارند باید علاوه بر اشراف و تسلط لازم بر ابعاد تخصصی و مفاهیم امروزی حرفه خود ، نظری هوشیارانه و عالمانه به گذشته داشته باشند . فارغ التحصیلان مرمت و احیای بنا های تاریخی در واقع مهندسین معماری امروزین هستند که فرا گرفته اند چگونه ( امروز ) را با بهره گیری از تجربیات (گذشته ) برای (آینده ) بسازند .افرادی که می توانند پلی بین معماری گذشته و آینده ایجاد کنند . این دسته از متخصصان تاریخ خوب می شناسند و می توانند آثار تاریخی را تجزیه و تحلیل کرده و بخوانند و مفاهیم و ارزش های آن را استخراج و هوشیارانه به کار گیرند و با بیانی امروزی به جامعه معرفی نمایند .
فارغ التحصیلان دوره کارشناسی مرمت و احیای بناهای تاریخی قادر خواهند بود به یاری اطلاعات و دانش عمومی ، نظری و تحقیقاتی و تجربه عملی در مرمت و احیای هزاران بنای تاریخی که در اختیار واحدهای دولتی از قبیل سازمان میراث فرهنگی کشور است ، نقش موثری داشته باشند .
همچنین می توانند در برنامه ریزی برای مرمت بناهای تاریخی کشور و تعیین اولویت های ضروری با هماهنگی مسئوولین و دستگاه های مربوط مشارکت کرده و بر حسب ضرورت در مورد کارهای اجرایی مرمت نیز سهیم باشند .
درس های این رشته در طول تحصیل :
- دروس پایه :
انسان ، طبیعت ، معماری ، هندسه (پرسپکتیو ) ، ریاضیات ، ترکیب ، کارگاه عکاسی پایه ، نقشه برداری .
- دروس اصلی :
ایستایی ، شناخت مواد و مصالح ، عناصر و جزئیات ساختمان ، طراحی معماری ، آشنایی با هنر و تمدن اسلامی ، آشنایی با بافت ها و محوطه های دوره اسلامی ایران ، آشنایی با هنر و تمدن فرهنگ های همجوار ، مدیریت امور ساختمان(تشکیلات دفتری و کارگاهی ) ، کامپیوتر و معماری، آشنایی با معماری جهان ، تنظیم شرایط محیطی، آسیب شناسی، آشنایی با باستان شناسی ، آشنایی با مرمت تزیینات وابسته به معماری
- دروس تخصصی:
مبانی نظری مرمت و احیای ابنیه و بافت ها ، مطالعه و شناخت بناهای تاریخی ایران پیش از ایلام ، مطالعه و شناخت بناهای تاریخی ایران اسلامی ، قوانین و تشکیلات مرمت ، شناخت سازه های سنتی بناهای تاریخی ، طرح مرمت و احیای بنا ، طرح مرمت و احیای بافت های تاریخی ، طرح مرمت و احیای محوطه های باستان شناسی ، کارآموزی حفاظت و مرمت ، فوتوگرامتری ، پروژه نهایی .
دانشگاه های پذیرنده : شعهید باهنر کرمان ، مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی ، بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین ، غیر انتفاعی نیما – محمود آباد ، غیر انتفاعی گلستان – گرگان
مقاطع تحصیلی : کارشناسی -کاردانی
دوره ها : روزانه -شبانه
دانشگاه : دولتی -غیرانتفاعی
گرایشها :