رشته ادبیات داستانی
رشته ادبیات داستانی :
(یکی بود یکی نبود ، غیر از خدا هیچ کس نبود . در روزگار قدیم ...) اولین قصه ای که برایمان نقل کردند ، به این طریق آغاز شد . از همان دوران کودکی کشش و جذبه اش را بر ما اعمال کرد ، خیال ما را برانگیخت و موجب انبساط خاطرمان شد . از این نظر ، قصه ها تاثیر عظیمی در ساخت و روند زندگی ما داشته اند . از همان آغاز، عادت به داستان خواندن را در ما بوجود آوردن و تخیل ما را نیرو و گسترش دادند . بال های خیالمان را بر همه شهر ها و کشورهای دنیا گستردند . شهرها را به ما شناساندند . ما را با مردمانشان آشنا کردند. خوبی هایشان را برای ما گفتند و بدی هایشان را لعن کردند . به ما همدردی و برادری و انسان دوستی آموختند . از غم ها و رنج هایشان غمناک شدیم ، از شادی و کامیابی هایشان ، شا شدیم. به ما مزه آرامش ، شور و هیجان ، صبر و شکیبایی و فراموشی را چشاندند . آموختیم که آدمیزادخطا پذیر است ، خطاها را باید بخشید ، آموختیم لذت عفو بیشتر از انتقام است .
قصه ها به تدریج با ما بزرگ شدند و به تناسب ذهنی ما ، پیچیدگی و گسترش و غنای بیشتری یافتند و داستان های امروزی را به وجود آوردند . مفاهیم ابدی قصه ها ، در داستان هنا تکرار شد ، جویبار عظیم زندگی از قصه ها سر به داستان های کوتاه باز کرد و رمان ها همچون اقیانوس ها بوجود آمدند .
از همین رو یکی از راه های آشنایی با فرهنگ اندیشه و آداب و رسوم و تاریخ اجتماعی جامعه ایرانی ، آشنایی با متون داستانی و شناخت و کشف سنت های غنی داستان نویسی است .
رشته ادبیات داستانی بنا بر همین ضرورت ایجاد شده است ؛ یعنی به یاری این رشته می توان با سیر فرهنگ ، اندیشه و عواطف جامعه ایرانی از رهگذرخواندن متون داستانی اشنا شد . همچنین ارتباط میان ادبیات داستانی جدید باسنت های داستان نویسی قدیم فارسی و چند و چون این ارتباط را کشف کرد و زمینه ساز شکوفایی استعداد های نسل جوان در زمینه خلق آثار هنری داستانی گردید. نسل امروز را با ادبیات داستانی کهن و معاصر آشنا ساخت .
توانایی های لازم :
داشتن ذوق و استعداد نوینسندگی ، قدرت تجزیه و تحلیل ، علاقه به ادبیت به ویژه ادبیات داستانی ، تیز بینی و نکته سنجی و صبر و حوصله زیاد لازمه فعالیت در حیطه ادبیات داستانی است بویژه اینکه ما در این حیطه هنوز در ابتدای راهیم . و باید فردی عاشق و توانمند بود تا بتونا در این بادی وارد شد و باعث شکوفایی ادبیات داستانی گردید .
موقعیت شغلی در ایران :
فارغ اتحصیلان این رشته می توانند وظیفه آموزش مباحث نظری ، داستان نویسی و روش های نقد داستان را بر عهده بگیرند .و با تشکیل کارگاه های نقد ، به اموزش روش های عملی نقد و تحلیل داستان و رمان بپردازند .
همچنین در نقش کارشناس ادبیات داستانی با فیلمنامه نویسان ، نمایشنامه نویسان و منتقدان همکاری کنند و یا با باز نویسی و بازآفرینی آثار داستانی قدیم ، آثاری نو و امروزی بیافرینند .
درس های این رشته در طول تحصیل :
- دروس پایه:
زبان تخصصی ، زبان عربی ، کلیات فلسفه غرب ،
- دروس اصلی :
تاریخچه و نظریه اسطوره و حماسه ، تاریخچه و نظریه حکایت ، افسانه و رمانس ، تاریخچه رمان و داستان کوتاه فارسی ، نظریه داستان ف بررسی عناصر داستان ، سبک شناسی نثرهای داستانی ، متون داستانی کهن منظوم(حماسی ، عاشقانه , عرفان ، اخلاقی و حکمی ، نظیره ها ) شعر روایی معصر ، متون داستانی کهنی منثور (عرفانی ، تاریخی ، دینی ، تمثیلی ، رمزی – عرفانی ، تعلیمی ) متون داستانی عامیانه فارسی ، متون داستانی معاصر ،( سرچشمه ها ، دوره اول ، دوره دوم ، دوره سوم ، دوره چهارم ، ادبیات عامه پسند ، پاورقی ها )، داستان کودکان ، جامعه شناسی رمان ، ادبیات عامیانه ، ادبیات داستانی غرب ، کارگاه نقد داستان ، بازنویسی و باز آفرینی متون داستانی کهن .
- دروس تخصصی :
کلیات دستور زبان فارسی ، کمقدمات زبان شناسی ، ویرایش ، مهارت های نوشتاری ، جریان های فکری در ایران ، بلاغت ادبی ، کلیات سبک شناسی ، مکتب های نقد ادبی ،
دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه تربیت معلم تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :
رشته ارتباط تصویری
رشته ارتباط تصویری :
تابلوی اول از وجود یک رستوران خبر می دهد ، تابلوی دوم مکان یک باجه پست را نشان می دهد و تابلوی سوم می گوید که در اینجا یک جایگاه سوخترسانی است . البته این اطلاعات به زبان نوشتاری بیان نشده است چرا که امروزه با وجود صد زبان و 5 هزار گویش ، نمی توان برای معرفی مراکز و مکان های مختلف از زبان های نوشتاری استفاده کرد . بلکه این زبان تصویری است که با ساخت علائم و نشانه ها در هواپیماها ، جاده ها و هتل ها ، پیام ها را سریع تر انتقال می دهد .
البته نباید تصور کرد که زبان تصویری یا به عبارت دیگر ارتباط تصویری تنها به ساخت علائم و سمبل های تصویری می پردازد بلکه هنر ارتباط تصویری حیطه بسیار وسیعی را در بر می گیرد که از آن جمله می توان به نوشتن زیبای کلمات ، رسم منحنی و نمونه های آماری ، تهیه آگهی و مطبوعاتی و پوستر ، صفحه آرایی و ده ها مورد دیگر اشاره کرد . به زبان دیگر کلیه طرح هایی که به وسیله چاپ قابل انتشار هستند طرح گرافیکی می باشند .
هدف ارایه رشته ارتباط تصویری آموزش این هنر در دانشگاه و مراکز آموزش عالی است . درواقع رشته راتباط تصویری توانایی های دانشجویان در امور تبلیغات ، فرهنگی یا تجاری را ارتقاء می دهد کهک در این میان تبلیغات فرهنگی شامل تصویری سازی کتب ، ساخت پوستر ، تبلیغات برای نشریات و جراید مانند صفحه آرایی و آگهی های مطبوعاتی می شود و تبلیغات تجاری نیز شامل تبلیغت نمایشگاه های بازرگانی مانند غرفه سازی و غرفه آرایی یا تبلیغات برای کالاهای مختلف است . در ضمن ارتباط تصویری دارای شاخه های دیگری مانند آرم سازی ، انیمیشن و طراحی راهنمای محیطی می باشد.
توانایی های لازم :
دانشجوی ارتباط تصویری باید علاوه بر خلاقیت ، عاشق این کار بوده و طراحی خوب و زبر دست وبوده . چون طراحی اساس کار یک گرافیست است و در ضمن باید با رنگ بعنوان عامل تکمیل کننده فرم آشنا باشد . همچنین یک طراح باید با شاخه های مختلف هنری آشنایی کامل داشته باشد . چون یک گرافیست امکان دارد از تکنیک های عکاسی ، چاپ ف خوشنویسی ، نقاشی ، طراحی صنعتی ، اصول و مبانی صنایع دستی در کارش استفاده کند و پیام مورد نظرش را به مرحله اجرا برساند . بالاخره هنرمند این رشته لازم است با علومی مثل جامعه شناسی ، روانشناسی ، بازار یابی و ادبیات اشنا باشد . زیرا یک پیام تبلیغلتی باید با توجه به مخاطب آن ساخته شود ؛ یعنی باید توجه داشت که مخاطب این پیام از نظر فرهنگی ، اقتصادی و خواسته و علایق در چه سطحی است . گفتنی است که دانشجویان این رشته به صورت نیمه متمرکز گزینش می شوند ؛ یعنی علاوه بر آزمون علمی ، استعداد و خلاقیت دانشجویان در یک ازمون عملی نیز سنجیده می شود .
موقعیت شغلی در ایران :
برای یک فارغ التحصیل ارتباط تصویری فرصت های شغلی زیادی وجود دارد چون تنها بخشی از کاراو تبلیغات می باشد و این در حالی است که تبلیغات محدوده خاصی ندارد و از تبلیغات یک خودکار گرفته تا تبلیغ یک کالای فرهنگی مثل تئاتر یا سینما در حیطه دانش متخصص ارتباط تصویری می گنجد . از سوی دیگر تصویر سازی و طراحی روی جلد کتب ، صفحه آرایی مجلات و روزنامه ها و تهیه آرم و نشانه نیز در حیطه کار یک متخصص ارتباط تصویری قرار دارد . در کل باید بگوییم که در ایران دوشاخه عمده کاری برای یک گرافیست و.جود دارد یکی چاپ و انتشارات ؛ یعنی طرحی که در نهایت با چاپ و تولید انبوه سروکار دارد مثل تصویر سازی کتاب ، صفحه آرایی مجلات و روزنامه ها و تهیه پوستر و بروشور و دیگری گرافیک تلویزیونی است ؛ یعنی گرافیست تعیین می کند که برای مثال مجری تلویزیون چه لباسی با چه رنیگ بپوشد که هم مناسب باشد هم تفاوت رنگ ها در گیرنده ها اعم از رنگی یا سیاه و سفید به خوبی مشخص گردد .
- درس های این رشته در طول تحصیل :
طراحی پایه ، مبانی هنر هایدتجسمی ف کارگاه حجم سازی ، آشنایی با هنر در تاریخ ، تاریخچه کتابت ، خوشنویسی ، عکاسی پایه ، ارتباط تصویری ، چاپ دستی ، هنر و تمدن اسلامی ، تصویر سازی ، کارگاه عکس رنگی (انسان ، طبیعت و طراحی ) تجزیه و تحلیل هنر های تجسمی ، آشنایی با هنرهای معاصر ، تجزیه و تحلیل آثار ارتباط تصویری ، چاپ ماشینی ، تصویر متحرک ، طرح عملی جامع ، پروژه نهایی.
دانشگاه های پذیرنده : الزهرا(س) – تهران ، تهران ، شاهد تهران ، فردوسی – مشهد (واحد نیشابور ) ، دانشگاه هنر (کرج ) دانشکده تربیت دبیر فنی و حرفه ای دختران تهران (شریعتی ) ، سمنان ، گیلان –رشت ، شهید چمران اهواز – واحد شوشتر ، غیر انتفاعی سوره – تهران ، غیر انتفاعی جهاد دانشگاهی – تهران ، غیر انتفاعی نبی اکرم (ص) – تبریز .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها :
* این رشته به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .
رشته رشد و پرورش کودکان پیش دبستانی
آیا می دانید که در کشورهای پیشرفته 70 % کودکان ، زیر پوشش مراکز پیش دبستانی قرار دارند و در کشور ما این رقم تنها 8 % است . دلیل استقبال کشور های توسعه یافته از مراکز پیش دبستانی این است که امروزه روانشناسان و متخصصان علوم تربیتی معتقدند که شخصیت اصلی انسان ، در چهار سال اول زندگی شکل می گیرد و و در این سنین کودک باید تحت تعلیم و تربیتی عمیق و همه جانبه قرار گیرد تا به رشد کامل جسمی ، روحی و عاطفی دست یابد .
در این میان مراکز پیش دبستانی می توانند با ایجاد امکانات آموزشی پرورشی ، اجتماعی و رفاهی ، شرایط لازم را برای رشد همه جانبه کودکان فراهم سازد ، این مراکز اولین محیط اجتماعی و در واقع پلی بین خانه و اجتماع برگ است که کودک به آن تعلق دارد . در این ، مراکز آگاهی های کودک رشد یافته و با استفاده از روشهای غیر آموزشی ، فرصتی برای یاد گیری وسیعتر ، غنی و همه جانبه پیدا می کند . این نوع آموزش با روحیه جستجو گر ، فعال و کنجکاو کودک سازگار است و او را به یادگیری و اکتشاف بر می انگیزد .
بنابر این در کنار خانواده ها و هم پای تربیت آنها ، لازم است که مراکز آموزش پیش از دبستان درزمینه تکامل همه جانبه کودک نقش داشته باشد
اهمیت این مراکز زمانی آشکارتر می شود که بدانیم در بسیاری از مواقع ، خانواده وظیفه خود را به دلیل آشنا نبودن با مسائل تربیتی ، فقر فرهنگی ، کم سوادی یا بی سوادی ، مشکلات اقتصادی ، دور بودن والدین از محیط خانه به علت کار و تأمین زندگی ، از هم گسیختگی خانوادگی و موارد بی شمار دیگر ، بخوبی ایفا نمی کند . اینجاست که مراکز پیش دبستانی باید کمبود های آموزشی ، تربیتی ، جسمی و عاطفی کودکان را جبران نمایند .
رشته رشد و پرورش کودکان پیش دبستانی با توجه به همین ضرورت و نیاز به داشتن مربیان مجرب و توانمند ، در دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی دایر شده است . این رشته در مقطع کارشناسی دو گرایش (کودکان عادی ) و ( کودکان نیازهای ویژه ) دارد .
گرایش کودکان عادی :
چگونه باید برای کودکان داستان گفت ، به آنها شعر آموخت و با آنها بازی کرد؟ زبان آموزی و آموزش مفاهیم ریاضی چگونه باید به آنها یاد داد تا کودک رشد کامل و همه جانبه ای داشته باشد ؟
هر بازی ، سرگرمی و آموزشی در این مرکز قبل از دبستان ، سبب تکامل ادراک ، حافظه ، تخیلات ، خلاقیت و نیروی عضلانی کودک می شود و برای وی امکان کنترل اعمال او را فراهم می سازد . در مرکز قبل از دبستان ، کودک با دیدن نمایشهای عروسکی و عادت به بازی با دوستان در نقش بزرگسالان و بیان قصه با نقاشی و معرفی شخصیت های واقعی یا غیر واقعی ، امکان می یابد تا وارد دنیای بزرگسالان شود و بیان قصه با نقاشی و معرفی شخصیت های واقعی یا غیر واقعی امکان می یابد تا وارد دنیای بزرگسالان شود و به اصطلاح پایش روی زمین قرار گیرد .همچنین نقاشی هایی که کودک در مهد کودک می کشد ، در تشکیل شخصیت و روان او اهمیت بسزایی دارد و نه تنها برای او امکان شناسایی محیط و شرکت خود را در آن فراهم می کند ، بلکه به او امکان می دهد تا مسائلی را که به صورت نا منظم از همه طرف برای او مطرح است به شکل صورت بندی شده منظم کند .البته برای رسیدن به اهداف یاد شده ، نیاز به مربیان متخصصی است که از ویژگی ها و نیاز های کودکان اطلاع داشته باشند ، هدف رشته رشد و پرورش کودکان پیش دبستانی – گرایش کودکان عادی ، تربیت همین دسته از مربیان است ، افرادی که در مراکز پیش دبستانی وابسته به سازمان بهزیستی ، وظیفه آموزش و تربیت کودکان را بر عهده دارند . گفتنی است که این گرایش نقاط اشتراکی با رشته علوم تربیتی – گرایش آموزش کودکان دبستانی و پیش دبستانی دارد ؛ با این تفاوت که رشته علوم تربیتی در دو حیطه کودکان دبستانی و پیش دبستانی فعالیت می کند و مربیان مورد نیاز آموزش و پرورش را در دو حیطه تربیت می نماید ، اما رشته رشد و پرورش کودکان پیش دبستانی – گرایش کودکان عادی ، زیر نظر سازمان بهزیستی کشور است و تنها مربیان پیش دبستانی را تربت می کند .
- گرایش کودکان با نیاز های ویژه :
اطلاع از ناتوانی ها ، توانایی ها و قابلیت کودکان را در سنین پیش از دبستان ، به طور چشمگیری در موفقیت های بعدی و پیشگیری از اختلالات بسیار موثر است .
از همین رو در این دوران یکی از مهمترین خدماتی که مربی می تواند انجام دهد ، تشخیص کودکان تحت مراقبت خود ، از نظر رفتارهای فیزیکی و ذهنی است ، زیرا یک مربی در زمانی طولانی و در موقعیت های بسیار طبیعی ودکان را مشاهده می کند و چنانچه تفاوتی جدی و زیر بنایی در کودک وجود داشته باشد ، می تواند این اختلالات را در بسیاری از زمینه ها ، پیش از اینکه جدی شوند تشخیص دهد و زمینه را برای کمکهای لازم متخصصان به نحو معتبر فراهم آورد .
زمانی می توان به اهمیت این مسأله پی برد که دانست ، هر چه ناتوانایی های کودکان زودتر شناخته شود ، زودتر تصحیح می شود و حتی تشکیل الگو ها و عادت های نا مطلوب و واکنش های عاطفی کاهش می یابد .
برای مثال ، اگر در دوره پیش از دبستان ، کودکانی که دچار تنبلی چشم ، نا شنوایی یا کم شنوایی و اختلال ذهنی هستند ، شناخته شوند ، در بهبود جسمی ، ذهنی و روحی آنها بسیار تأثیر خواهد گذاشت و والدین نیز دچار تنش و آسیب اجتماعی و عاطفی کمتری می شوند .
هدف گرایش رشد و پرورش کودکان با نیاز های ویژه ، تربیت متخصصانی است که نتوانند در این زمینه فعالیت کنند و نیاز های جامعه ما را بر طرف سازند .
توانایی های لازم :
کودک مثل آئینه درخشانی است که هر چه ببیند ، فوراً می گیرد و منعکس می کند .او مثل صفحه سپیدی است که هر آنچه بر آن بنویسی ، در خود نگاه می دارد و چون خمیر یا مومی است که در دستان مربی به هر گونه ای ساخته می شود . در واقع آنچه در کودکی به خرد سال آموخته می شود ، درست مثل نقشی است که بر سنگی کنده شود ، اثرش همیشه باقی می ماند .
از همین رو ، مربی کودکان پیش دبستانی بودن ، از سخت ترین کار ها است ؛ زیرا رفتار ، طرز صحبت کردن و بیان ، نگاه ، پوشش ، راه رفتن و در کل همه کارهای مربی ، در کودک نقش جاودانه می بندد و کوچکترین لغزش مربی ، بر گروهی از کودکان اثری منفی می گذارد .
از سوی دیگر ، مربی کودکان بودن ، از بهترین کار ها است ؛ چرا که با شخصیت و روح انسانهایی پر احساس و پر از شور معصومانه سر و کار دارد و پایه جامعه را می سازد .
به همین دلیل دانشجوی این رشته باید فردی پاک ، صادق ، سالم و پر انرژی و عاشق کودکان و آشنا با روانشناسی کودک باشد .همچنین لازم است که وی فردی خلاق و سازنده باشد تا بتواند شیطنت و کنجکاوی کودکان را به بهترین راه سوق دهد و از شجاعت و جسارت کودک برای یاد گیری ، کشف دنیای پیرامون و پرورش هوش و استعداد وی بهره بگیرد .
برای مثال ، اسباب بازی که در دیدگاه اکثر مردم وسیله ای برای گذراندن اوقات فراغت کودک است ، می تواند انعکاسی از ابزار شغل و ححرفه فردای کودک باشد ؛نحوه استفاده از آن حرفه ای را به او آموزش می دهد ، نوع و شکل و رنگ آن ، او را با دنیایی از علم فیزیک آشنا می نماید ، روش کار با آن می تواند دری از دنیای عجایب را بر روی کودک بگشاید و در کل این وسیله می تواند به او توجه و دقت در مسائل را بیاموزد .
در این میان ، یمک مربی باید فکری سازنده داشته باشد تا با این وسایل ، هم شوق و رغبت کودک را جلب کند و هم وسیله بازی ، خصوصیت آموزشی و پرورشی را در خود داشته باشد و فرهنگ درست و صحیح را نیز ب کودک انتقال دهد .
موقعیت شغلی در ایران :
در حال حاضر 36 هزار مربی ، بدون تحصیلات دانشگاهی و تخصص لازم ، در مهد کودکهای کشور فعالیت می کنند این به معنای آن است که فرصتهای شغلی بسیاری برای فارغ التحصیل این رشته وجود دارد ؛ زیرا بی شک هر مرکز پیش دبستانی مایل است که از مربیان مجرب و متخصص برخوردار باشد ؛ کار شناسانی که می توانند سطح کیفی مرکز را در حد قابل توجهی افزایش دهند .
در ضمن فارغ التحصیل این رشته می تواند به عنوان کارشناس تهیه مواد و وسایل آموزشی و کمک آموزشی ، در مراکز پیش دبستانی و نیز به عنوان کارشناس آموزش و برنامه ریزی درسازمان بهزیستی کشور ،کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و مراکز کودکان استثنایی فعالیت نماید .
- درس های این رشته در طول تحصیل :
دروس مشترک در هر گرایش کودکان عادی و کودکان با نیاز های ویژه
اصول و مبانی آموزش و پرورش ، آموزش و پرورش تطبیقی ، روان شناسی عمومی ، روش ها و فنون تدریس ، روانشناسی رشد ، آسیب شناسی روانی کودک ، کمکهای اولیه ، روانشناسی تربیتی ، بهداشت روانی و مسائل خانواده ، مقدمات برنامه ریزی آموزشی و درسی ، آموزش و پرورش
کودکان استثنایی ، عوامل اجتماعی در رشد و پویایی گروهی ، روش های مصاحبه ، مقدمات تکنولوژی آموزشی ، روش های آماری در علوم تربیتی ، سنجش و اندازه گیری در علوم تربیتی ، بهداشت و تغذیه مادر کودک ، بیماری های کودکان ، اختلالات رفتاری و روش های تغییر و اصلاح رفتار کودکان ، روانشناسی بازی ، مدیریت مراکز پیش دبستانی ، آشنایی با مفاهیم ریاضیات و علوم پیش دبستانی ، آموزش مهارتهای اجتماعی و اخلاق به کودکان ، آموزش هنر به کودکان ، کاردستی و مهارتهای فنی ، کارورزی ، مشاوره کودک ، قصه گویی و نمایش خلاق ، برنامه ریزی در دوره پیش دبستان ، مسائل ژنتیک ، جامعه شناسی عمومی ، حقوق کودک ، مقدمات روش تحقیق در علوم تربیتی ، مقدمات تکنولوژی آموزشی ، روش های آماری در علوم تربیتی ، سنجش و اندازه گیری در علوم تربیتی ، آشنایی با کامپیوتر ، ارتباط و آموزش خانواده ،آموزش و پرورش پیش دبستانی .
- دروس تخصصی گرایش کودکان عادی:
رشد و پرورش زبان و مهارتهای کلامی ، حرکات ورزشی و سرودهای خاص کودکان ، ادبیات کودکان ، کارورزی ، طرح پژوهشی مقدماتی .
دروس تخصصی گرایش رشد و پرورش کودکان با نیاز های ویژه
شناخت کودکان ، آشنایی با اختلالات رشد روانی – حرکتی کودکان عادی و استثنایی، آشنایی با بهداشت روانی معلولین و خانواده آنها ، آشنایی با روانشناسی کودکان فزون کنش و کمرویی در کودکان پیش دبستانی و روش های اصلاح ، اختلالات گویایی و روش های اصلاح در کودکان و نوجوانان ، کارورزی ، طرح پژوهشی مقدماتی .
دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی – تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : کودکان عادی ، رشد و پرورش کودکان با نیازهای ویژه .