نگارش پروپوزال با توجه به هدف و نوع آن ممکن است فرمت متفاوتی داشته باشد. برای مثال در پروپوزال صنعتی بخش هایی مانند کاورلتر، صفحه عنوان، بودجه بندی، زمانبندی، تیم اجرایی و غیره گنجانده می شوند که بنا به درخواست مدیر پروژه ممکن است محتوا و بخش هایی از آن حذف یا اضافه شوند. اما در مقابل پروپوزال دانشگاهی بیشتر بر روی مواردی مانند ادبیات موضوع، فرضیات، سوالات تحقیق، مدل و متودولوژی تاکید دارد. بنابراین فرمت پروپوزال می تواند تاحدی متغیر و متفاوت باشد اما ما سعی میکنیم در این مطلب فرمت استاندارد پروپوزال را بر اساس دستورالعمل ارائه شده توسط دانشگاه پرینستون (Princeton University) ارائه نماییم.
بدون توجه به حوزه تحقیقاتی مورد نظر شما و روش تحقیقی که قصد دارید از آن استفاده کنید، یک پروپوزال با هر عنوانی که باشد باید بتواند به سوالات زیر پاسخ دهد:
1. دستاورد و نتیجه تحقیق (Accomplishment): یکی از سوالات مهمی که میبایست در فرآیند نگارش پروپوزال به آن پاسخ دهید این است که به دنبال چه چیزی میگردید و قصد دارید با انجام تحقیق حاضر چه مزایایی را برای سازمان یا جامعه فراهم آورید. دستاوردها ونتایج تحقیق از اهمیت بسیار بالایی برای مخاطب برخوردار هستند چرا که به واسطه آن فرد قصد دارد بداند در ازای هزینه و اسپانسری که انجام می دهد چه مزایایی را بدست خواهد آورد.
2. علاقه به پژوهش مورد نظر (Research Interest): یکی از مواردی که باید توجه ویژه ای به آن نمایید و معمولا زمان زیادی را صرف آن نمایید مربوط به یافتن علائق پژوهشی یا Research Interest است. مخاطب قصد دارد بداند که چرا و به چه علتی شما به عنوان یک پژوهشگر علاقه مند به انجام این پژوهش هستید. در بخش قبلی به این سوال جواب دادید که انجام این پژوهش چه منافعی را برای سازمان به همراه خواهد داشت و اما در این بخش به این سوال پاسخ می دهید که منافع شما از انجام این پژوهش چیست؟ چرا به انجام آن علاقه مند هستید؟ و آیا علاقه باعث انتخاب این موضوع شده است و یا منافعی دیگری را از انجام آن دنبال می کنید؟. در مجموع مطالعات نشان داده است که پژوهشگرانی که به انجام تحقیق علاقه مند هستند در نهایت دستاوردهای بهتر و منطبق بر واقعیتی ارائه می نمایند.
3. روش انجام تحقیق (methodology of Research): سومین و مهمترین سوال در ارتباط با پروپوزال نویسی جواب دادن به سوالاتی در مورد روش انجام پژوهش، ابزارانجام پژوهش، تیم پیاده سازی تحقیق، زمان اجرایی کردن آن و اطلاعاتی مرتبط با آن است. هر کدام از این اطلاعات به صورت جداگانه مهم و تصمیم ساز هستند و میبایست جواب های قانع کننده و در عین حال از نظر اقتصادی مقرون به صرفه و کاربردی را ارائه نمایید.
در مجموع پاسخ به این سوالات در یک فرمت استاندارد در هر پروپوزالی با هر عنوان یا هدفی که باشد ضروری و اجتناب ناپذیر است. قصد ما این بود که به شما بگوییم چه مطالبی را باید در پروپوزال بگنجانید و چطور باید به سوالات اساسی در هر پروپوزالی پاسخ بدهید. حال شما می توانید پاسخ به این سوالات را در قالب عناوین مختلف در یک فرمت مشخص در پروپوزال قرار بدهید.
