آزمون (GRE (Graduate Record Examination یک امتحان استاندارد و بین المللی است که مهارت زبان انگلیسی و استعداد تحصیلی یک داوطلب را برای ورود به مقاطع تحصیلی بالاتر می سنجد. آزمون GRE توسط موسسه آمریکایی ETS که برگزار کننده آزمون تافل (TOEFL) نیز هست، برگزار می شود. این آزمون برای اولین بار توسط مرکز سیاست گذاری های آموزشی و تحقیقات آمریکا (CFAT) در سال 1936 طراحی شد و بعدها امتیاز آن توسط موسسه ETS خریداری شده و در اختیار عموم قرار گرفت. بر اساس تعریف موسسه خصوصی ETS، آزمون GRE با هدف ارزیابی مهارت نگارش تحلیلی (Analytic Writing)، محاسبات منطقی یا کوانت (Quantitative Reasoning)، استدلال زبانی (Verbal Reasoning) و تفکر انتقادی (Critical Thinking) طراحی و برگزار می شود.
آزمون مت (MAT) که با نام آزمون آنالوژی میلر (Miller Analogies Test)نیز شناخته می شود، یک آزمون استاندارد و کاملا کاربردی است که برای سنجش استعداد تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان مورد استفاده قرار می گیرد. بسیاری از دانش آموزان آمریکایی برای ورود به دبیرستان و البته دانشجویان کارشناسی برای ورود به مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد از ارایه نتایج این آزمون استفاده می کنند. آزمون مت (MAT) به نوعی یک تست ارزیابی استعداد تحصیلی است که توانایی های هوشی و ذهنی (IQ)داوطلبان را ارزیابی میکند.
آزمون آی مت (IMAT) آزمونی است که همه ساله توسط موسسات آموزشی و دانشگاه های کشور ایتالیا برای اعطای پذیرش به دانشجویان رشته های پزشکی و دندانپزشکی وبه نوعی داروسازی برگزار می شود. آزمون آیمت (International Medical Admissions Test) یک امتحان بین المللی و استاندارد مربوط به رشته های پزشکی و دندانپزشکی است که از طرف موسسات آموزشی دولتی و خصوصی در کشور ایتالیا برگزار می شود و یکی از مهمترین مدارک برای ورود به مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری است. کسب نمره مطلوب در آزمون آی مت (IMAT) علاوه بر افزایش شانس پذیرش در برترین دانشگاه های ایتالیا، احتمال کسب بورسیه تحصیلی و سایر مزایای آموزش رایگان را برای دانشجویان بیشتر خواهد کرد.
آزمون ال ست (Law school Admission Test) آزمون پذیرش کالج های رشته حقوق که با عنوان آزمون ال ست (LSAT) شناخته می شود، یک آزمون استاندارد بین المللی است که مدت زمان برگزاری آن تقریبا 3 ساعت و 30 دقیقه است و هفت بار در سال برگزار می شود. آزمون ال ست (LSAT) توسط انجمن پذیرش کالج های حقوق (Law School Admission Council) طراحی شده و هدف آن ارزیابی قابلیت های تحصیلی دانشجویان و متقاضیان ادامه تحصیل در مدارس حقوق در سراسر جهان است. این آزمون نیز همانند بسیاری از آزمون های بین المللی دیگر بر ارزیابی توانایی های درک مطلب انگلیسی، تحلیل منطقی،قدرت استدلال و لغت شناسیتمرکز دارد. آزمون ال ست (LSAT) یک امتحان ضروری برای ورود به مقاطع تحصیلات تکمیلی در دانشگاه هایآمریکا، کاناداو برخی از مراکز آموزشی در استرالیا محسوب می شود.
آزمون ام کت (Medical College Admission Test) یا MCAT
یک آزمون استاندارد و بین المللی مبتنی بر ارزیابی کامپیوتری است و برای متقاضیان رشته های علوم پزشکی طراحی شده است. این آزمون در حال حاضر در کشورهای آمریکا، کانادا و استرالیا مورد توجه بسیاری از مراکز آموزشی و دانشگاه ها است. هدف از برگزاری این آزمون سنجش مهارت های حل مسئله، تفکر انتقادی، قدرت تجزیه و تحلیل مسائل و راه حل یابی است. قبل از سال 2006 این آزمون به صورت کاغذی برگزار می شد اما با توجه به تغییرات سایر آزمونها و درخواست متقاضیان، در حال حاضر این آزمون فقط به صورت کامپیوتری برگزار میشود.
آزمون زبان انگلیسی، به عنوان یک زبان خارجی(Test of English as a Foreign Language) که در اختصار به نام TOEFL شناخته می شود، یک آزمون بین المللی و استاندارد است که توانایی های زبان انگلیسی در افراد غیر بومی (Non-Native) را مورد بررسی و ارزیابی قرار می دهد. آزمون تافل در کنار آزمون آیلتس (IELTS)دو مورد از بهترین تست های زبان انگلیسی هستند که نمره آنها برای دریافت پذیرش از دانشگاه های سراسر جهان الزامی است.
آزمون Graduate Management Admission Test) GMAT) یک امتحان استاندارد بین المللی است که برای سنجش توانایی علمی دانشجویان MBA، مالی، حسابداری، اقتصاد و مدیریت مورد استفاده قرار می گیرد. آزمون جی مت (GMAT) نیز همانند آزمون جی آر ای (GRE) بر روی سه مهارت نگارشی (Writing)، محاسبات یا کوانت (Quantitative) و کلامی(Verbal) تاکید دارد. نمره آزمون جی مت (GMAT) بین 200-800 است که برای پذیرش در دانشگاه های معتبر،لازم است که نمره ای بالاتر از 600 بدست آورید. این آزمون برای اولین بار در سال 1953 توسط موسسه انجمن پذیرش تحصیلات تکمیلی مدیریت (GMAC) یا Graduate Management Admission Council ارائه گردیده است.
(IELTS (International English Language Testing System
یکی از معتبرترین و استانداردترین آزمون های جهان است که در حال حاضر در بیش از 270 مرکز امتحانی در سراسر جهان و در بیش از 110 کشور جهان به صورت متمرکز و مداوم برگزار می شود. این آزمون در کنار تافل به یکی از بهترین امتحانات موجود برای ارزیابی و اندازه گیری مهارت زبان انگلیسی در میان افراد غیر بومی(Non-native)تبدیل شده است. این آزمون توسط سه موسسه مختلف مدیریت و طراحی می شود که عبارتند از انجمن بریتانیا(British Council)، موسسه آیلتس استرالیا(IDP: IELTS Australia)و موسسه ارزیابی زبان انگلیسی کمبریج(Cambridge Assessment English)که برای اولین بار این آزمون را در سال 1989 به جامعه جهانی معرفی کردند.
یک تست استعداد تحصیلی و استاندارد است و معیاری برای سنجش توانایی های تحصیلی دانشجویان است. این آزمون برای اولین بار در سال 1901 طراحی شد و بعدها در سال 1926 برای اولین بار در آمریکا به عنوان یک آزمون استاندارد معرفی شد. در حال حاضر بسیاری از دانشگاه های سراسر جهان از جمله ایالات متحده آمریکا، استرالیا، حوزه اسکاندیناوی و حتی ترکیه از متقاضیان پذیرش در مقاطع بالاتر درخواست می کنند تا نمره آزمون SAT خودشان را ارائه کنند.از جمله دانشگاه های ترکیه که برای ورود به مقطع لیسانس از دانشجویان درخواست نمره آزمون ست (SAT) می کنند عبارتند از دانشگاه بغازیچی، دانشگاه فنی استانبول و دانشگاه حاجت تپه. اما در گام اول باید بدانید که آزمون SAT چیست و چه کاربردهایی دارد و در مراحل بعد با ساختار، چگونگی ثبت نام و ضرورت آن برای اپلای و پذیرش تحصیلی آشنا شوید. همانطور که پیشتر بیان کردیم آزمون ست (SAT) به نوعی شبیه به کنکور ما در ایران است با این تفاوت که سوالات آن بیشتر از نوع ارزیابی استعدادهای تحصیلی است و برای ورود از دبیرستان به دانشگاه کاربرد دارد.
آزمونی بین المللی معتبر و استانداردی است که در کنار آزمون هایی مانند تافل و آیلتس از ارزش بسیار بالایی برای ارائه به دانشگاه ها برخوردار است. در حال حاضر بسیاری از دانشگاه ها معتبر جهان در کنار نمره تافل و آیلتس از نمره آزمون پی تی ای (PTE) نیز استقبال می کنند. در حال حاضر بسیاری از دانشگاه های استرالیا و نیوزلند از نمره این آزمون برای اعطای پذیرش و بورسیه تحصیلی استفاده می کنند. البته بسیاری از دانشگاه ها و موسسات آموزشی در آمریکا، کانادا و اروپا نیز نمره این آزمون را به عنوان پیش نیاز اپلای می پذیرند. اگر بخواهیم از نظر درجه سختی آزمون تافل، آیلتس و پی تی ای را رده بندی کنیم، باید آزمون آیلتس را در رده اول، تافل را در رده دوم و آزمون PTE را در رده سوم قرار دهیم. بنابراین برای داوطلبانی که مهارت بالایی در زبان انگلیسی ندارند و قصد دارند نمره قابل قبول برای پذیرش بدست آورند پیشنهاد می شود در آزمون پی تی ای (PTE) ثبت نام کنند.
آزمونهای زبان برای مقطع دکترا به منظور ارزیابی مهارت‌های زبانی داوطلبان مورد استفاده قرارمی‌گیرند. در اینجا، برخی از این آزمونها را معرفی و با یکدیگر مقایسه می‌کنیم.
یکی از آزمونهای معتبر و شناخته شده زبان، آزمون TOLIMO (The Test of Language by the Iranian Measurement Organization) است که توسط سازمان سنجش آموزش کشور ایران برگزار میشود. این آزمون برای تعیین سطح زبان دانشجویان داخل ایران به کار می‌رود و فاقد اعتبار بین‌المللی است؛ اما ارائه مدرک زبان TOLIMO در مصاحبه دکتری می‌تواند امتیازی برای شما محسوب شود یا در صورتی که دانشجوی دکتری هستید، با ارائه نمره زبان TOLIMO می‌توانید مجوز شرکت در آزمون جامع را به دست آورید. این آزمون شامل ۱۰۵ سوال است که شامل ۳۵ سوال شنیداری، ۳۵ سوال گرامر و ۳۵ سوال درک مطلب است. نمره بالاتر از ۶۰۰ عالی، بین ۵۲۰ تا ۵۹۹ خوب، بین ۴۸۰ تا ۵۱۹ متوسط و کمتر از ۴۷۹ ضعیف تلقی میشود. همچنین بخش نوشتاری آزمون جداگانه ارزیابی میشود و نمره آن بین ۱ تا ۶ است.
آزمون UTEPT نیز ویژه دانشجویان مقطع دکتری دانشگاه تهران و چند دانشگاه دیگر است. آزمون MHLE برای دانشجویان مقطع دکتری دانشگاه‌های پزشکی یا تحت نظارت وزارت بهداشت برگزار میشود.
آزمون MSRT (Ministry of Science, Research and Technology) یا MCHE ویژه دانشجویان مقطع دکتری دانشگاه‌های سراسری یا تحت نظارت وزارت علوم و تحقیقات و فناوری است و معادل تافل پیشرفته یا Advanced Toffel است؛ اما باید توجه داشت که این آزمون اعتبار بین‌المللی ندارد و برای اپلای و پذیرش در دانشگاه‌های خارج از کشور قابل استفاده نیست.
آزمون EPT ویژه دانشجویان مقطع دکتری دانشگاه آزاد است. این آزمون شامل ۲۵ سوال واژگان، ۴۰ سوال ساختار و دستور (گرامر) و ۳۵ سوال درک مطلب است. برای کسب نمره مشروط (امتحان جامع) نیاز به کسب نمره ۴۰ و برای دفاع از پایان‌نامه نیاز به کسب نمره ۵۰ در این آزمون دارند.
با توجه به هدف خود، داوطلب باید نوع آزمون را انتخاب کند. برای مثال، آزمون MSRT ویژه دانشجویان مقطع دکتری دانشگاه‌های سراسری یا تحت نظارت وزارت علوم و تحقیقات است، در حالی که آزمون TOLIMO برای دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دکترا که نیاز به مدرک زبان دارند، مناسب است. لازم به ذکر است که آزمون TOLIMO توسط سازمان سنجش و آزمون MSRT توسط وزارت علوم برگزار میشود.
