محققان بسیاری هستند که برای چاپ مقالاتشان تنها به ISI بودن یا نبودن ژورنال توجه می کنند و رتبه بندی ژورنال های ISI برای آنها اهمیتی ندارد. در بیشتر مواقع این دسته از افراد ترجیح می دهند که یک یا چند مقاله در ژورنالی معتبر که ایندکس شده توسط موسسه تامسون رویترز (Thomson Reuters) است چاپ کنند بدون این که بدانند ژورنال Q1 است یا Q3 یا اچ ایندکس آن و ایمپکت فاکتور آن چه رتبه و جایگاهی دارد.
اما برخی دیگر از محققان به این موارد اهمیت زیادی می دهند چرا که می دانند تنها چاپ کردن مقاله اهمیت ندارد و چیزی که مهم است موضوع سایتیشن و میزان بازدید و ارجاعات به مقاله است.
فاکتورهای مختلفی برای رتبه بندی ژورنال های معتبر بین المللی ISI وجود دارد که همه آنها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند و هر کدام بیانگر یک موضوع اختصاصی در مورد ویژگی های ژورنال هستند.
این ویژگی ها نشان می دهند که برای مثال این ژورنال تا چه اندازه مرجع بوده و مقالات و مطالب موجود در آن مطالعه می شود، تا چه اندازه مقالات چاپ شده در آن تخصصی و کاربردی بوده و سایتیشن دریافت می کنند، دیدگاه مخاطبان در مورد کیفیت مطالب ژورنال چگونه است و مواردی از این دست که می تواند در بالابردن جایگاه مقالات و نویسندگان نیز تاثیرگذار باشند. ویژگی های ژورنال ها در چند فاکتور یا پارامتر مشخص دسته بندی و تفسیر می شوند که در ادامه به آنها می پردازیم. این فاکتورها عبارتند از:
1. ایمپکت فاکتور (Impact Factor): ایمپکت فاکتور بیانگر میزان سایتیشن ها به مقالات و مطالب چاپ شده در یک ژورنال است. ایمپکت فاکتور معمولا یک دوره سه ساله را در نظر می گیرد و بیان می کند که مقالات یک ژونال در مدت زمان چاپ و دو سال بعد از آن چه تعداد به صورت میانگین سایتیشن دریافت کرده اند.
به عبارتی نسبت تعداد مقالات چاپ شده به تعداد سایتیشن های گرفته شده از مقالات در یک بازه سه ساله است. این موضوع نشان می دهد که مقالات این ژورنال بازدیدهای زیادی دریافت می کنند و محققان زیادی برای کارهای پژوهشی خودشان از متن مقالات این ژورنال ها استفاده می کنند.
2. اس جی آر (SCImago Journal Rank): شاخص دیگری است که به رتبه بندی ژورنال های بین المللی ISI می پردازد و اساسا به عنوان یک منبع معتبر و مرجع برای بررسی کیفیت و جایگاه ژورنال ها محسوب می شود. معمولا ژورنال های ISI در قالب اس جی آر بسیار متمایزتر و قابل تشخیص تر خواهند بود و اساسا کار انتخاب ژورنال را برای نویسندگان و محققان تسریع و تسهیل خواهند کرد. در حال حاضر وبسایت SJR به آدرس اینترنتی: https://www.scimagojr.com/journalrank.php با توجه به شاخص ها و فاکتورهای متنوعی در تمامی رشته ها و فصول دانشگاهی اقدام به رتبه بندی ژونال های معتبر و ایندکس شده ISI کرده است.
3. تاثیر مقاله (Article Influence): این فاکتور به عنوان یکی از شاخص های اصلی و مهم برای ارزیابی کیفیت مقالات یک ژورنال شناخته می شود. اساساً تاثیر مقاله بیانگر میزان اهمیت و اثربخشی مقالات به چاپ رسیده در یک ژورنال در یک بازه 5 ساله را بیان می کند.
برای محاسبه این مقیاس میزان ضریب ایجن (Eigenfactor) را بر تعداد مقالات به چاپ رسیده در یک ژونال تقسیم می کنند. ضریب ایجن (Eigenfactor) یک ژورنال بیانگر میزان اهمیت ژورنال در یک حوزه تخصصی خاص است که از فاکتورهایی مانند میزان مراجعه مخاطبان به مقالات ژورنال، تعداد سایتیشن ها به مقالات ژورنال و میانگین دسترسی محققان به محتوای ژورنال سنجیده می شود.
4. اچ ایندکس (H-Index): اچ ایندکس یکی از شاخص های کاربردی دیگر برای بررسی کیفیت ژورنال و کیفیت مقالات چاپ شده در آن است. این شاخص برای اولین بار توسط یک دانشمند به نام هایرش (Hirsch) ابداع شد و خروجی کیفی و کاربردی یک مقاله را می سنجد.
شاید با این موضوع مواجه شده اید که برخی از محققان بدون توجه به خروجی کارشان به دنبال چاپ کردن مقالات بیشتر در ژورنال ISI هستند. باید بدانند که شاخص اچ ایندکس می تواند برای آنها بسیار بد باشد. این شاخص به محققان می گوید که یک شخص باید تعداد سایتیشن های مقاله اش از تعداد مقالاتش کمتر نباشد.
بدین معنا که محققی که 50 مقاله به چاپ رسانده است و هیچکدام از آنها سایتیشن بالاتر از 10 یا 20 ندارند نشان از اچ ایندکس ضعیف و غیرکاربردی بودن محتوای مقالات است و حداقل سایتیشن این مقالات باید 50 یا بالاتر باشد.
تمامی مطالبی که در بالا در مورد فاکتورهای ارزش یابی و رتبه بندی ژورنال ذکر شد به شما کمک می کند که بتوانید بهترین و مناسب ترین ژورنال را با توجه به رتبه و کیفیت آن انتخاب کنید که در نهایت به شما کمک خواهد کرد سایتیشن بالایی بگیرید و موفقیت بیشتری کسب کنید.
اچ ایندکس (H-Index) - (Thomson Reuters) - پلاجریسم، تشابه جویی - ژورنال ها - اصطلاحات رایج