مطالب اسناد بالادستی ایران

رشته صنایع دستی


  • در همه جا حضور دارد . از شمال تا جنوب ، از شرق تا غرب ، از کویر تا کوه ، از سیاه چادر های عشایری تا خانه های ساده روستاییان از کارگاه های ابتدایی و قدیمی واقع در کوچه پس کوچه های شهر تا فرهنگسراهای شهر های بزرگ و از قبل از تاریخ تا به امروز .
    سخن از صنایع دستی است . صنایعی که گاه به شکل فرش و گلیم جلوه گر می شود و زمانی لطافت و ظرافت خویش را در منبت و معرق ، گچبروی وآینه کاری ، سفال و سرامیک به نمایش می گذارند اما به هر نقش و شکلی که باشند ، بیانگر عشق به پاکی و زیبایی اند چرا که خدا زیباست و زیبایی را دوست دارد .

    صنایعی که روح خود را از هنر وام گرفته اند و جسمشان ارتباط نزدیک با صنعت دارند و همین ویژگی است که تعریف صنایع دست را به طور اعم و اخص بعنوان یک رشته داشنگاهی دشوار کرده است . چرا که عده ای از اساتید و صاحبنظران این رشته از دید هنر بررسی می کنند و عده ای دیگر آن را بعنوان یک صنعت می بینند و عده ای نیز معتقدند که صنایع دستی تلفیقی از هنر و صنعت است و حتی بعضی از استادان و کارشناسان می گویند علت اینکه نمی توان رشته فوق را به درستی تعریف کرد عنوان نامناسب این رشته است و باید بجای صنایع دستی عنوان دیگری را برای این رشته انتخاب نمود .
    رشته صنایع دستی رشته ای است که درآن هنر و کاربرد در کنار هم قرار دارد ؛ یعنی برخلاف هنر محض مثل هنر نقاشی که کاربرد روزمره ندارد در این رشته ساخت وسایل هنری که کاربرد روزمره نیز داشته باشند ، مورد توجه است . برا ی مثال می توان به ساخت یک کاسه زیبا و یا کیف زیبا اشاره نمود .

    در این رشته دانشجویان طی 4 سال اطلاعات متوسطی درباره 24 گروه بزرگ انواع صنایع دستی ایران که شامل 152 شاخه می شود ، بدست می آورند . همچنین با پرداختن به یکی از 4 گرایش صنایع چوب ، سفال ، نگارگری و طراحی فرش از نظر اجرا و کارشناسی آثار در گرایش فوق صاحب تخصص شده و مهارت های لازم را برای تولید آثار صنایع دستی در گرایش انتخابی خود بدست می آورند .
    بزرگترین سرمایه هر فرد برای ورود به این رشته عشق و علاقه است همچنین باید پایمردی و حوصله لازم را برای آموختن صنایع دستی داشت و در طراحی بخصوص طراحی سنتی قوی و با نقوش سنتی آشنا بود همجنین یک دانشجوی صنایع دستی لازم است با فرهنگ و سنت قدیم کشور و ماشین ها و ایزار جدید آشنا شودو در نتیجه طرح هایی ارائه دهد که هم اصالت بومی و هم نوآوری هنری داشته باشد . در نهایت آشنایی با ادبیات کهن و نو ایران برای دانشجویان این رشته یک ضرورت است زیرا هنر ما ارتباط تنگاتنگ با ادبیاتمان دارد و هیچ هنرمند ایرانی نمی تواند با ادبیات ایران بیگانه باشد . گفتنی است دانشجویان صنایع دستی باید از آمادگی جسمانی برخوردار باشند برای مثال در رشته ای مثل خاتم که ظرافت حرف اول را می زند دست هایی چابک و ماهر بسیار مهم است .

    موقعیت شغلی در ایران :
    فارغ التحصیلان این رشته می توانند در سازمان هایی مثل میراث فرهنگی ، صنایع دستی ایران ، اداره کل صنایع دستی ، در وزارت جهاد کشاورزی ، سازمان ایرانگردی و جانگردی ، بنیاد مستضعفان و جانبازان ، ادره کل موزه ها و وزارت فرهنگ و ارشاد ، به کارهای پزوهشی یا تحقیقاتی یا کارشناسی بپردازند . همچنین می توانند با دایر کردن کارگاهی در خانه ، هم درآمد بهتری داشته باشند و هم آنچه دوست دارند بسازند که در این صورت فارغ التحصیلان صنایع دستی به دو صورت می توانند فعالیت کنند ؛ یکی ساخت آثاری که جنبه موزه ای و تزیینی دارد و یکی تولید صنایعی که کاربرد داشته و البته جنبه هنری نیز داشته باشد . درضمن کارهای پروهشی را نیز باید در نظر داشت . هرچند تا کنون به این بخش توجهی شده است . برای مثال درباره فرش ایران مقاله ها و کتاب هایی که داریم ، خارجی است و نیاز به کارشناسان ایرانی که در این زمینه تحقیق و پژوهش کنند کاملاً احساس می شود .

    درس های این رشته در طول تحصیل :
    طراحی پایه ، مبانی هنرهای تجسمی ، هندسه نقوش ، آشنایی با هنرهای سنتی ، تاریخچه کتابت ، خوشنویسی و طراحی حروف ، کارگاه صنایع دستی یک (آشنایی با همه کارگاه ها ) ، طراحی سنتی ، رنگ رزی پشم و الیاف ، آبگینه ، سفال و سرامیک ، مینیاتور و تذهیب ، بافت ف چوب ، فلز ، آشنایی با هنر در تاریخ ، کارگاه عکاسی پایه ، انسان ، طبیعت ، طراحی ، تحول در صنایع دستی دنیا ، هنر و تمدن اسلامی ، تحقیق در صنایع دستی ایران ، طراحی اشیاء در تمدن اسلامی ، تحقیق در صنایع دستی ، مرمت و نگهداری آثار هنری ، پروژه

    دانشگاه های پذیرنده : الزهرا (س) – تهران ، سمنان ، شهر کرد ، شیراز ، کاشان ، مازندران – بابلسر ، هنر ، هنر اصفهان ، غیر انتفاعی سوره – تهران ، غیر انتفاعی جهاد دانشگاهی – اردکان یزد ف غیر انتفاعی بزرگ مهر .
    مقاطع تحصیلی : کارشناسی ، کاردانی
    دوره ها : روزانه ، شبانه
    دانشگاه : دولتی ، پیام نور
    گرایشها :

  • 🎨 نقشه جامع رشته‌های کاردانی هنر

    🔹 معرفی مقطع کاردانی هنر

    مقطع کاردانی هنر (Associate Degree in Art) یک دوره آموزشی ۲ ساله است که هدف آن آماده‌سازی دانشجویان برای ورود به مقاطع بالاتر هنر یا بازار کار هنری است.
    دانشجویان در این مقطع مهارت‌های پایه‌ای در هنرهای تجسمی، موسیقی، طراحی و رسانه‌های نوین را فرا می‌گیرند و توانایی انجام پروژه‌های عملی و خلاقانه را به دست می‌آورند.مقطع کاردانی هنر، دوره‌ای ۲ ساله است که هدف آن آموزش مهارت‌های عملی و پایه‌ای در هنرهای تجسمی، موسیقی، طراحی، رسانه‌های نوین و پژوهش هنر می‌باشد.
    این مقطع دانشجویان را برای ورود به کارشناسی هنر، بازار کار هنری و پروژه‌های عملی آماده می‌کند.

    گرایش‌ها (تجسمی، موسیقی، دیجیتال، طراحی، پژوهش هنر)

    اهداف کلیدی:

    • آموزش مهارت‌های عملی در زمینه هنر

    • آشنایی با تاریخ و نظریه هنر

    • آماده‌سازی برای ورود به کارشناسی هنر

    • پرورش خلاقیت و توانایی حل مسئله هنری

    • معرفی فرصت‌های شغلی و بازار کار هنر


    🔹 گرایش‌های مقطع کاردانی هنر در ایران و جهان

    ۱. هنرهای تجسمی (Visual Arts)

    • نقاشی (Painting)

    • طراحی گرافیک (Graphic Design)

    • عکاسی پایه (Photography)

    • مجسمه‌سازی مقدماتی (Sculpture)

    • طراحی صنعتی مقدماتی (Industrial Design Basics)

    • طراحی پارچه و لباس (Textile & Fashion Basics)

    • هنرهای سنتی و صنایع‌دستی پایه (Traditional Arts & Handicrafts)


    ۲. هنرهای نمایشی و سینما (Performing Arts & Film)

    • بازیگری مقدماتی (Acting Basics)

    • کارگردانی مقدماتی (Directing Basics)

    • فیلم‌برداری و تدوین مقدماتی (Cinematography & Editing Basics)

    • تئاتر و نمایش پایه (Theater & Performance Basics)

    • طراحی صحنه و نورپردازی مقدماتی (Stage & Lighting Basics)


    ۳. موسیقی (Music)

    • موسیقی ایرانی و کلاسیک (Persian & Classical Music Basics)

    • نوازندگی مقدماتی (Instrumental Basics)

    • آواز مقدماتی (Vocal Basics)

    • آهنگسازی مقدماتی (Composition Basics)

    • مهندسی صدا مقدماتی (Sound Engineering Basics)


    ۴. هنرهای دیجیتال و نوین (Digital & New Media Arts)

    • طراحی چندرسانه‌ای مقدماتی (Multimedia Basics)

    • انیمیشن مقدماتی (Animation Basics)

    • طراحی بازی پایه (Game Design Basics)

    • UX/UI مقدماتی (UX/UI Design Basics)

    • هنر دیجیتال و واقعیت مجازی (Digital Art & VR Basics)


    ۵. هنرهای کاربردی و طراحی محیطی (Applied & Environmental Arts)

    • طراحی داخلی مقدماتی (Interior Design Basics)

    • طراحی منظر و محیط (Landscape Design Basics)

    • طراحی مبلمان و فضای شهری مقدماتی (Urban Art & Furniture Basics)


    ۶. پژوهش هنر و تاریخ هنر (Art Studies & History)

    • تاریخ هنر مقدماتی (Art History Basics)

    • زیبایی‌شناسی و نقد هنر مقدماتی (Aesthetics & Art Criticism Basics)

    • آموزش هنر پایه (Art Education Basics)


    🌍 مسیر تحصیلی و بین‌المللی

    • Iran: موسسات آموزش عالی و دانشگاه‌های علمی-کاربردی، هنرستان‌ها و مراکز فنی و حرفه‌ای

    • Global:

      • A.A. in Fine Arts – USA

      • Associate of Applied Arts – UK

      • Associate Degree in Art & Design – Australia, Canada

    • پس از اتمام مقطع کاردانی، امکان ادامه تحصیل در کارشناسی هنر و سپس کارشناسی ارشد و دکتری هنر وجود دارد.


    💡 یادداشت راهبردی

    مقطع کاردانی هنر، پایه‌ای برای توسعه مهارت‌های عملی و خلاقیت هنری است و مسیر مناسبی برای ورود به بازار کار و ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر فراهم می‌کند.
    این نقشه می‌تواند برای ساخت صفحات سئو، معرفی دوره‌ها، ثبت‌نام دانشجو و جذب پژوهشگر استفاده شود.

    کاردانی گرافیک
    کاردانی عکاسی
    کاردانی نقاشی
    کاردانی طراحی لباس
    کاردانی صنایع دستی
    کاردانی سفال و سرامیک
    کاردانی چاپ و تصویرسازی
    کاردانی موسیقی ایرانی
    کاردانی سینما و تدوین
    کاردانی انیمیشن و جلوه‌های ویژه

    ------------------------------------------------

    هنرهای تجسمی (نقاشی، گرافیک مقدماتی)
     طراحی و دوخت (مد و لباس مقدماتی)
     عکاسی (فنی)
     طراحی صنعتی (مبانی)
     بازی‌سازی مقدماتی (هنر دیجیتال)
     هنر نمایش (تئاتر مقدماتی)

    --------------------------------------------------
    Associate in Visual Arts (کاردانی هنرهای تجسمی)
    Associate in Graphic Design (کاردانی طراحی گرافیک)
    Associate in Photography (کاردانی عکاسی)
    Associate in Performing Arts (کاردانی هنرهای نمایشی)

     فهرست پروژه‌های ترند کاردانی هنر (۱۴۰۴–۲۰۲۵)

    ردیف
        رشته         گرایش
            
         عنوان پروژه ۱ (ترند کاربردی)    عنوان پروژه ۲ (ترند فناورانه یا نوآورانه)
    1 نقاشی عمومی «بازآفرینی آثار کلاسیک ایران با تکنیک دیجیتال» «تأثیر هوش مصنوعی بر ترکیب‌بندی رنگ در نقاشی مدرن»
    2 گرافیک ارتباط تصویری «طراحی کمپین گرافیکی برای برند سبز (محیط‌زیست‌محور)» «تلفیق تایپوگرافی فارسی با طراحی مینیمال دیجیتال»
    3 طراحی لباس مد و پارچه «استفاده از پارچه‌های بازیافتی در طراحی لباس شهری» «طراحی لباس با الهام از هوش مصنوعی و مد متاورسی»
    4 عکاسی هنری / خبری «عکاسی مستند از زندگی شهری پساکرونا» «ایجاد پورتفولیوی عکاسی NFT در فضای Web3»
    5 سینما تدوین / تصویربرداری «ساخت فیلم کوتاه با محوریت روایت شهری بدون دیالوگ» «کاربرد هوش مصنوعی در تدوین خودکار فیلم کوتاه»
    6 موسیقی ایرانی / جهانی «بازسازی ملودی‌های سنتی ایران با نرم‌افزارهای دیجیتال» «خلق موسیقی لایو الکترونیک بر اساس امواج مغزی کاربر»
    7 هنرهای تجسمی نقاشی، حجم، طراحی «طراحی مجسمه از مواد بازیافتی در فضاهای شهری» «ایجاد گالری مجازی سه‌بعدی برای آثار تجسمی دانشجویان»
    8 طراحی صنعتی محصول / فضا «طراحی مبلمان چندمنظوره برای خانه‌های کوچک» «طراحی محصول با الهام از بیونیک (طبیعت‌گرایی صنعتی)»
    9 صنایع دستی سفال، شیشه، منسوجات «احیای نقش‌مایه‌های سنتی در سفال مدرن» «ترکیب چاپ دیجیتال و دوخت دستی در پارچه‌های بومی»
    10 انیمیشن دو‌بعدی / سه‌بعدی «طراحی کاراکتر انیمیشنی بر پایه‌ی فرهنگ ایرانی» «ساخت انیمیشن کوتاه با تکنیک AI Motion Capture»
    11 تئاتر کارگردانی / بازیگری «نمایش خیابانی با موضوع عدالت اجتماعی» «تئاتر تعاملی با مخاطب در فضای واقعیت افزوده (AR)»
    12 معماری داخلی طراحی فضا «بازطراحی فضاهای کوچک با نور طبیعی و مینیمالیسم» «مدل‌سازی فضاهای داخلی با واقعیت مجازی (VR Interior Design)»
    13 ارتباط تصویری دیجیتال گرافیک موشن «ساخت تیزر موشن‌گرافیک آموزشی برای محیط زیست» «طراحی رابط گرافیکی (UI) برای اپلیکیشن فرهنگی»
    14 چاپ و تبلیغات چاپ دیجیتال «طراحی بسته‌بندی زیست‌تخریب‌پذیر برای محصولات ایرانی» «تحلیل تأثیر چاپ سه‌بعدی در صنایع تبلیغاتی آینده»
    15 طراحی صحنه نمایش / سینما «طراحی صحنه برای فیلم کوتاه تاریخی با بودجه محدود» «شبیه‌سازی دیجیتال دکور صحنه در Unreal Engine»