دوره آموزشی تفکر خلاق
مقدمه
تمرکز آن چه در آموزش رسمی به عنوان چطور فکر کردن آموزش داده می شود (اگر اساسا چنین مباحثی آموزش داده شود!)، بیشتر روی مهارت های تحلیلی و نحوه شناختن خواسته، پیدا کردن یا دنبال کردن یک روند منطقی برای یافتن «پاسخ» است. حذف گزینه های نادرست و رسیدن به یک جواب درست.
روش دیگری هم برای فکر کردن هست. روشی که تمرکز آن بر روی پروراندن ایده هاست، ایجاد احتمالات مختلف و جستجو برای پاسخ های درست به جای یک پاسخ درست.
هر دوی این روش ها می توانند موفق و کارآمد باشند ولی دومی در طول تحصیلات رسمی و بعد هم آکادمیک نادیده گرفته می شود.
این دو روش تفکر را ممکن است بتوان از روی بعضی خصوصیاتشان که در زیر به آن ها اشاره شده از هم متمایز کرد:
| تفکر انتقادی | تفکر خلاق |
| تحلیلی | تولیدی |
| عمودی | افقی |
| احتمالات | امکان ها |
| قضاوت | قضاوت غیر قطعی |
| بخش چپ مغز | پخش راست مغز |
| کلامی | تصویری/ تجسمی |
| استدلال | نوآوری |
| بله، اما | بله و |
در جریان حل مشکل، هر دوی این شیوه ها مهم هستند. در وهله اول ما مشکل را تحلیل می کنیم، سپس باید راه حل های ممکن را بپرورانیم و در قدم بعدی بهترین راه حل را انتخاب و اجرا کنیم. در آخر هم باید کارآمدی و موثر بودن راه حل مان را ارزیابی کنیم.
همان طور که می بینید، طی این جریان آمیزه ای از دو روش تفکر (انتقادی و خلاق) را به کار می گیریم و در حقیقت این دو روش مستقل از هم نیستند. فقط مسئله این است که یکی از این دو شیوه تفکر در سیستم آموزش رسمی مورد بی مهری قرار می گیرد و کم تر تفکر خلاق را یاد می گیریم، تمرین می کنیم و به کار می بندیم.
تفکر خلاق، یک توانایی است
ساده ترین تعریف خلاقیت، توانایی تصور و خلق چیزی جدید و نو است. به زودی خواهیم دید که خلاقیت، توانایی خلق از هیچ نیست، بلکه توانایی پروراندن ایده های جدید از راه ترکیب، تغییر یا بازنگری ایده های موجود است.
شاید باورتان نشود اگر بگویم همه به صورت بالقوه، توانایی خلاقیت دارند. بهترین مثال اثباتش بچه ها هستند. در بزرگسالان، خلاقیت در چرخه آموزش رسمی سرکوب می شود، ولی از بین نمی رود و هر آن اراده کنیم بیدار می شود. آن چه برای بازیافتن خلاقیت لازم است کمی تعهد و زمان است که به آن اختصاص داده شود.
سرفصل دوره آموزشی تفکر خلاق
مقدمه
- درس اول- در مورد تفکر خلاق بیشتر بدانیم
- درس دوم- تکنیک های پرورش تفکر خلاق
- درس سوم- دو شیوه متفاوت فکر کردن
- درس چهارم- محرک های تفکر خلاق
- درس پنجم- نحوه اجرای تکنیک های تفکر خلاق
- درس ششم- موانع تفکر خلاق
- درس هفتم- آدم های خلاق