زمانی که در مقطع تحصیلات تکمیلی در یک دانشگاه مشغول به تحصیل می شوید در بخشی از فرآیند تحصیلتان نیاز است که پژوهشی با عنوان پایان نامه یا تز دکتری را انجام داده و تحویل دهید. اما پیش نیاز ارائه پایان نامه یا تز دکتری، نوشتن پروپوزال است و پروپوزال دانشگاهی نیز ویژگی های خاص و منحصر به فردی را در برمیگیرد. اما برای نوشتن یک پروپوزال علاوه بر دانش نسبت به ساختار و مفاهیم تحقیق نیاز است که بدانید یک پروپوزال خوب دانشگاهی چه ویژگی هایی دارد. ویژگی های بسیاری اساسی در یک پروپوزال دانشگاهی عبارتند از:
1. پوشش دادن کلیات در ارتباط با پروپوزال: شاید این ویژگی از پروپوزال دانشگاهی کاملا واضح و مشخص به نظر برسد ولی هرگونه قصور در این بخش می تواند موجبات ریجکت پروپوزال را فراهم نماید. این کلیات در ارتباط با فرمت بندی پروپوزال، ساختاربندی آن، گرامر و نحوه نگارش آن است. بنابراین اولین ویژگی در ارتباط با پروپوزال پوشش دادن کلیات ساختاری و محتوایی است و پاسخ دادن به سوالات زیر ضرورت پیدا می کند.
آیا دستورالعمل نگارش پروپوزال را دقیقا رعایت کرده اید؟ به طور کلی هر موسسه ای ممکن است فرمت مشخصی برای نگارش پروپوزال داشته باشه و رعایت آن ضروری است.
آیا مفاهیم غیرمرتبط و حشو را از پروپوزال حذف کرده اید؟ تمامی مفاهیم و مباحثی که در چارچوب عنوان پژوهش قرار نمیگیرند باید حذف شوند.
آیا اشتباهات گرامری و نگارشی را اصلاح کرده اید؟ تمامی غلط های املایی، گرامری، پلاجریسم و غیره باید قبل از نهایی کردن پروپوزال برطرف شوند.
2. پوشش دادن ضرورت انجام تحقیق: باید مشخص کنید که تا چه اندازه پروپوزال تهیه شده کاربردی بوده و انجام آن ضرورت دارد. این ویژگی از پروپوزال نشان می دهد که پژوهش تهیه شده تا چه اندازه ارزشمند بوده و پیاده سازی آن می تواند برای سازمان یا جامعه سودمند باشد. از جمله سوالات مرتبط با این ویژگی که باید به آنها پاسخ دهید عبارتند از:
مشکل یا نیازی که شناسایی کرده اید چیست؟ باید یک بیان مسئله قابل توجیه و بنیادین برای پروپوزال تدوین کنید.
چنانچه این مشکل برطرف شود چه منافعی حاصل می شود؟ ضرورت انجام این تحقیق را بیان کرده و مشخص کنید راه حل شما چه مزایایی دارد.
با انجام این تحقیق چگونه قصد حل کردن مشکل را دارید؟ باید نشان دهید راه حل ارائه شده توسط شما چقدر کاربردی است.
3. رویکرد انجام و پیاده سازی پژوهش: یکی دیگر از ویژگی های اساسی در پروپوزال دانشگاهی نحوه جمع آوری داده ها و چگونگی تحلیل آن است. باید مشخص کنید که چطور و چگونه قصد اجرایی کردن راه حل و دستیابی به نتایج را دارید.
رویکرد کلی برای حل مسئله چیست؟ راه، روش و ابزار شما برای حل یک مسئله به صورت دقیق تشریح می شود.
چه ابزار و روش هایی را به صورت ویژه برای حل مسئله در نظر گرفته اید؟ باید با جزئیات روش و ابزار و کاربردها و مزیت های آن را توصیف نمایید.
تا چه اندازه این بکارگیری ابزار ممکن و قابل انجام است؟ باید امکان سنجی ابزار و روش های تحقیق را توضیح داده و مشخص کنید تا چه اندازه پروژه عملیاتی است.