مرحله ۱: انتخاب موضوع

• تمرکز بر یکی از حوزه‌های زیر:

  • زبان‌شناسی توصیفی کردی

  • دستور تطبیقی (کردی با فارسی، عربی، انگلیسی و …)

  • تاریخ ادبیات کردی

  • نقد و تحلیل آثار کلاسیک و معاصر کردی

  • ادبیات شفاهی و فولکلور کردی

  • ترجمه و زبان واسط (کردی ↔ فارسی/عربی/انگلیسی)

مرحله ۲: بررسی پیشینه پژوهش

• مرور کتاب‌ها، مقالات و پایان‌نامه‌های موجود

• استفاده از منابع:

  • آثار استادان زبان کردی (ایران، عراق، ترکیه، سوریه)

  • پایگاه‌های علمی (SID، ISC، Google Scholar)

مرحله ۳: تبیین مسأله تحقیق

• مشخص‌کردن شکاف پژوهشی

• مثال: نبود تحلیل نظام‌مند از واج‌شناسی گویش سورانی یا بازنمایی زن در شعر معاصر کردی

مرحله ۴: ضرورت و اهمیت تحقیق

• علمی: پرکردن خلأ در حوزه مطالعات کردی

• اجتماعی-فرهنگی: حفظ میراث زبانی و ادبی

• کاربردی: توسعه منابع درسی، واژه‌نامه‌ها و ابزارهای زبان‌شناختی

مرحله ۵: اهداف پژوهش

• اهداف کلی (توسعه دانش زبان و ادبیات کردی)

• اهداف ویژه (مثلاً تحلیل سبکی آثار «هیمن موکریانی» یا «عبدالله پشیو»)

مرحله ۶: پرسش‌های تحقیق

• پرسش‌های توصیفی (ساختار نحوی گویش کرمانجی چگونه است؟)

• پرسش‌های تحلیلی (چه تحولاتی در شعر کردی پس از دهه ۱۹۹۰ رخ داده است؟)

مرحله ۷: فرضیات پژوهش

• مثال: «شعر معاصر کردی در دهه‌های اخیر، گرایش به مضامین هویت‌طلبانه و اجتماعی بیشتری یافته است.»

مرحله ۸: روش تحقیق

• کیفی (تحلیل محتوا، تحلیل متن)

• کمی (پیکره‌زبان، آمار بسامدی)

• تطبیقی (کردی و سایر زبان‌ها)

مرحله ۹: ابزار تحقیق

• نرم‌افزارهای زبان‌شناسی (ELAN, Praat, AntConc)

• مصاحبه و گردآوری داده‌های میدانی

• تحلیل متون کلاسیک و معاصر

مرحله ۱۰: جامعه و نمونه پژوهش

• متون نوشتاری (دیوان‌ها، رمان‌ها، داستان‌ها)

• متون شفاهی (قصه‌ها، افسانه‌ها، ترانه‌ها)

• گفتار طبیعی (گویشوران بومی)

مرحله ۱۱: گردآوری داده‌ها

• ضبط و پیاده‌سازی مصاحبه‌ها

• دیجیتال‌سازی متون کردی

• گردآوری نسخه‌های خطی

مرحله ۱۲: تجزیه و تحلیل داده‌ها

• روش توصیفی–تحلیلی

• تحلیل تطبیقی (مثلاً بررسی استعاره‌ها در شعر کردی و فارسی)

• تحلیل سبک‌شناختی و نشانه‌شناسی

مرحله ۱۳: نتیجه‌گیری اولیه

• پاسخ به پرسش‌های تحقیق

• بررسی میزان تأیید یا رد فرضیات

مرحله ۱۴: نوآوری و دستاورد پژوهش

• معرفی یک چارچوب نظری نو

• شناسایی ویژگی‌های ناشناخته در دستور یا ادبیات کردی

مرحله ۱۵: نگارش نهایی پژوهش

• ساختار استاندارد: مقدمه، مبانی نظری، روش‌شناسی، یافته‌ها، بحث، نتیجه‌گیری

• ارجاع‌دهی علمی بر اساس APA یا MLA

مرحله ۱۶: ویرایش علمی و زبانی

• دقت در رسم‌الخط کردی (سورانی/کرمانجی)

• بازخوانی توسط استادان زبان کردی

مرحله ۱۷: ارائه در قالب پایان‌نامه/مقاله

• استخراج مقاله علمی از پایان‌نامه

• چاپ در مجلات معتبر (کردی، فارسی یا بین‌المللی)

مرحله ۱۸: دفاع و داوری علمی

• آماده‌سازی پاورپوینت

• تمرکز بر نوآوری‌های پژوهش

مرحله ۱۹: انتشار و اشاعه علمی

• انتشار در همایش‌های «کردشناسی» و «ایران‌شناسی»

• ارائه در کنفرانس‌های زبان‌شناسی و ادبیات تطبیقی

مرحله ۲۰: مسیرهای آینده پژوهش

• توسعه پیکره‌های دیجیتال زبان کردی

• مطالعات میان‌رشته‌ای (کردی و جامعه‌شناسی، کردی و مطالعات جنسیت، کردی و فلسفه زبان)

📌 این نقشه راه قابل استفاده برای تمامی مقاطع تحصیلی (کارشناسی ارشد، دکتری، پژوهش‌های پسادکتری) است و به صورت جامع «موضوع → روش → داده → تحلیل → نتیجه → کاربرد» را پوشش می‌دهد.

پروژهٔ نمونه (موضوع انتخابی)

عنوان پیشنهادی (فارسی): «پیکره‌زبان و تحلیل ساختاری و واج‌شناختیِ گویش سورانی: مطالعهٔ میدانی و تطبیقی با کرمانجی»
(این پروژه برای سطح کارشناسی‌ارشد یا دکتری قابل تنظیم است — ارشد نسخهٔ کوچک‌تر، دکتری نسخهٔ گسترده با فصل‌های بیشتر و کار میدانی وسیع‌تر.)

مرحله ۱ — انتخاب دقیق موضوع 

• کار عملی: عنوان، محدودهٔ جغرافیایی، سطح تحقیق (ارشد/دکتری)، نوع پژوهش (کیفی/کمی/مختلط).

• برای موضوع انتخابی:

  • عنوان: «پیکره‌زبان و تحلیل ساختاری و واج‌شناختیِ گویش سورانی: مطالعهٔ میدانی و تطبیقی با کرمانجی»

  • محدوده جغرافیایی پیشنهادی: استان‌هایی که گویش سورانی غالب است (مثلاً نواحی مرکزی-جنوبی؛ دقیق‌تر براساس دسترسی میدانی)

  • نوع تحقیق: مختلط — ساخت پیکرهٔ کمی (متون نوشتاری و گفتاری) + تحلیل واجی با اندازه‌گیری آکوستیک + تحلیل نحو و فراوانی

• خروجیِ مرحله: یک فایل «عنوان و چکیدهٔ 200 کلمه‌ای» (در ادامه درج شده).

چکیدهٔ پیشنهادی (200 کلمه):
این پژوهش با هدف ساخت پیکرهٔ منسجم از گویش سورانی و تحلیل ساختاری و واج‌شناختی آن انجام می‌شود. داده‌ها از ضبط گفتار طبیعیِ ۹۰ سخنگو در سه ناحیه گردآوری و به‌صورت صوتی و متنی ذخیره می‌شوند. تحلیل شامل:
(۱) توصیف واجی و اندازه‌گیری پارامترهای آکوستیک با نرم‌افزار
Praat، (۲) تحلیل ساختار جمله‌ای و ترتیب اجزا با کمک پیکره و AntConc، و
(۳) مقایسهٔ شاخص‌ها با نمونه‌های کرمانجی برای شناسایی ویژگی‌های اشتراک و افتراق.
انتظار می‌رود این پژوهش چارچوبی برای پیکره‌سازی کردی فراهم آورد، به توسعهٔ منابع آموزشی یاری رساند و به فهم بهتر تحول‌های زبان در منطقه کمک کند.

مرحله ۲ — مرور و جمع‌آوری پیشینهٔ پژوهش 

• کار عملی:

  • فهرست دسته‌بندی‌شده‌ از منابع: کتاب‌ها (دستور، فونولوژی، ادبیات)، پایان‌نامه‌ها، مقالات ژورنالی، متون آرشیوی.

  • کلیدواژه‌های جستجو (فارسی/کردی/انگلیسی): «گویش سورانی»، «کردی سورانی phonology»، «Kurdish dialectology»، «کرمانجی syntax»، «پیکره کردی»، «Kurdish corpus».

  • ساخت پوشهٔ دیجیتال با نام‌گذاری استاندارد (مثلاً literature/author_year.pdf).

• روش انجام:

  • ابتدا ۳۰ منبع کلیدی پیدا و خلاصهٔ هرکدام (۲–۵ خط) بنویس — هر خلاصه شامل هدف، روش و یافتهٔ اصلی باشد.

• خروجی: فایل اکسل/جدول با ستون‌های: مرجع، نوع منبع، چکیده، نکات مرتبط، ارجاع در متن.

مرحله ۳ — تبیین مسألهٔ تحقیق 

• مسألهٔ پیشنهادی: «کمبود یک پیکرهٔ مدون و تحلیل آکوستیک-نحوی مقایسه‌ایِ گویش سورانی و نسبت آن با کرمانجی باعث شده شناخت نظام واجی و ساختار جمله‌ایِ واقعیِ این گویش ناقص بماند.»

• کار عملی: فرمول‌بندی مسأله در 2-3 جمله و تعیین «شکاف علمی» (چه چیزی تاکنون گفته نشده؟).

مرحله ۴ — ضرورت و اهمیت تحقیق 

• اهمیت علمی: پرکردن خلأ پیکره‌ای و توصیف آکادمیکِ واجی و نحوِ سورانی.

• اهمیت فرهنگی/اجتماعی: کمک به حفظ زبان و طراحی مواد آموزشی.

• کاربردی: ایجاد منابع برای آموزش زبان، دیکشنری‌ها، و ابزارهای پردازش زبان طبیعی.

مرحله ۵ — اهداف پژوهش 

• هدف کلی: توصیف و مقایسهٔ نظام واجی و ساختار جمله‌ای گویش سورانی و کرمانجی براساس داده‌های میدانی.

• اهداف ویژه:

  1. ساخت و سامان‌دهی پیکرهٔ صوتی-متنی از گویش سورانی (حداقل 100 ساعت صوت / 300 متن).

  2. تحلیل آکوستیکِ واج‌ها (فورمانت‌ها، مدت‌ها، فرکانس پایه).

  3. تحلیل توزیع ساختارهای نحوی (فراوانی SOV vs SVO و ...).

  4. مقایسهٔ نتایج با نمونهٔ کرمانجی و استخراج شاخص‌های افتراق.

مرحله ۶ — پرسش‌های تحقیق 

1. ویژگی‌های واجی شاخص گویش سورانی کدام‌اند و چگونه از کرمانجی متمایز می‌شوند؟

2. آیا توزیع ترتیب اجزای جمله در سورانی با کرمانجی تفاوت معناداری دارد؟

3. چه واریاسیون‌های آوایی براساس سن/جنس/تحصیلات در سورانی قابل مشاهده است؟

4. چه واحدهای واژگانی یا ساختارهای نحوی دارای فراوانی متفاوت بین متون شفاهی و نوشتاری هستند؟

مرحله ۷ — فرضیات پژوهش 

• H1: پارامترهای آکوستیکِ صدادهی (مثلاً مدت واکه‌ها) در سورانی بطور معناداری با کرمانجی تفاوت دارد.

• H2: ترتیب اجزای جمله در گفتگوهای روزمرهٔ سورانی گرایش بیشتری به SOV نشان می‌دهد نسبت به متون نوشتاری.

• H3: واریاسیون آوایی وابسته به نسل (پاسخ‌دهندگان جوان‌تر تلفظ‌های نزدیک‌تری به فارسی معیار دارند).

مرحله ۸ — روش تحقیق

• نوع: مختلط (پیکره‌سازی کمی + تحلیل کیفی متون + تحلیل آکوستیک کمی).

• مراحل:

  1. طراحی پرسشنامه و راهنمای مصاحبه نیمه‌ساخت‌یافته.

  2. گردآوری دادهٔ صوتی از ۹۰ گویشور (۳ ناحیه × ۳۰ نفر) و متون نوشتاری (حداقل 300 متن متنوع).

  3. تراشیِ پیکره و برچسب‌گذاری (metadata: سن، جنس، تحصیلات، شهر، موقعیت ثبت).

  4. تحلیل آکوستیک (Praat)، جست‌وجوی کلمات و ن-گرام (AntConc)، آنالیز آماری (R یا SPSS).

  5. تحلیل کیفی متون (روش تحلیل محتوا / کدگذاری).

مرحله ۹ — ابزار و مواد لازم

• تجهیزات میدانی: رکوردر با کیفیت بالا، میکروفون یقه‌ای، باتری اضافی، هارد اکسترنال.

• نرم‌افزارها: Praat (آکوستیک)، ELAN (تراسا کردن زمانی)، AntConc (پیکره‌کاوی)، R (تحلیل آماری)، NVivo یا Atlas.ti (تحلیل کیفی در صورت نیاز).

• فرمت‌های ذخیره‌سازی: WAV (نمونه‌برداری 44.1kHz/16bit)، UTF-8 برای متن‌ها.

• قالب‌ها: فرم رضایت‌نامهٔ شرکت‌کننده، برچسب متادیتا (CSV)، فرم ثبت جلسه.

مرحله ۱۰ — جامعه آماری و نمونه‌گیری 

• جامعه: گویشوران بومی سورانی در سه ناحیهٔ منتخب.

• روش نمونه‌گیری: ترکیبی از تصادفی طبقه‌ای و هدفمند (stratified purposive) — طبقات: سن (۱۸–۳۰، ۳۱–۵۰، >۵۰)، جنس، سطح تحصیلات.

• اندازه نمونه پیشنهادی: ۳۰ نفر × ۳ ناحیه = ۹۰ نفر برای گفتار طبیعی؛ برای تحلیل آماری این عدد قابل قبول است اما برای آزمون‌های پیچیده ممکن است افزایش یابد.

مرحله ۱۱ — گردآوری داده‌ها 

1. اخذ مجوزهای لازم از نهادهای محلی/دانشگاهی.

2. تماس با رابط محلی و برنامه‌ریزی جلسات (هر جلسه 60–90 دقیقه).

3. اجرای ضبط‌های آزمایشی (pilot) برای تنظیم تجهیزات و چک‌لیست.

4. ضبط گفتار طبیعی، خوانش متن استاندارد (برای مقایسهٔ آکوستیک)، و مصاحبه نیمه‌ساخت‌یافته.

5. نام‌گذاری فایل‌ها و آپلود روزانه به هارد و backup ابری (قوانین حفاظت از داده‌ها رعایت شود).

6. پیاده‌سازی (transcription) اولیه با ELAN/IPA و بررسی کیفیت.

مرحله ۱۲ — تجزیه و تحلیل داده‌ها

• آکوستیک: استخراج پارامترها (F0, F1, F2, مدت واکه‌ها) با Praat؛ تحلیل تفاوت‌ها با ANOVA یا مدل‌های مختلط (mixed-effects).

• پیکره‌ای: شمارش فرکانس واژگان، n-gram، توزیع ساختارهای نحوی با AntConc; نشانه‌گذاری POS در صورت امکان.

• تحلیل نحو: نمونه‌برداری از جملات و تحلیل ساختارها با قواعد توصیفی؛ شمارش فراوانی‌ها و آزمون‌های همبستگی.

• تحلیل کیفی: کدگذاری تم‌ها در مصاحبه‌ها و تحلیل محتوایی برای شناسایی الگوهای زبانی-اجتماعی.

مرحله ۱۳ — نتیجه‌گیری اولیه 

• قالبی برای نوشتن یافته‌ها:

  1. ارائهٔ آمار توصیفی (جداول و نمودارها)

  2. نتایج آزمون‌های فرضیه‌ای (جدول آزمون‌ها و p-values)

  3. مثال‌های کیفی و نقل قول‌های انتخابی از مصاحبه‌ها

  4. بحث تطبیقی با منابع پیشین

(در این بخش پیش‌بینی می‌شود که برخی واج‌ها/ساختارها تفاوت معناداری نشان دهند؛ جزئیات پس از تحلیل داده‌ها درج خواهد شد.)

مرحله ۱۴ — نوآوری و دستاورد پژوهش 

• ساخت اولین پیکرهٔ منظم از گویش سورانی با متادیتای کامل.

• گزارش جامع آکوستیک-نحوی که به عنوان مرجع برای پژوهش‌های بعدی عمل کند.

• پیشنهاد واژه‌نامهٔ پایه و روابط تطبیقی بین سورانی و کرمانجی.

• داده‌های خام قابل انتشار (با رعایت حریم خصوصی) برای پژوهش‌های NLP.

• چارچوب آموزشی برای استفاده در کلاس‌های زبان کردی.

مرحله ۱۵ — نگارش نهایی 

• ساختار پیشنهادی پایان‌نامه:

  • صفحهٔ عنوان، چکیده (فارسی/انگلیسی/کوتاه کردی)

  • مقدمه (2000–3000 کلمه)

  • مروری بر ادبیات (4000–6000)

  • مبانی نظری و چارچوب مفهومی (3000–5000)

  • روش‌شناسی (2500–4000)

  • یافته‌ها (4000–8000)

  • بحث و نتیجه‌گیری (3000–5000)

  • پیشنهادها، محدودیت‌ها، و پی‌نوشت‌ها

  • منابع و ضمایم (پیوست‌ها: دستورالعمل‌ها، پرسشنامه، نمونه‌های تراسا شده)

مرحله ۱۶ — ویرایش علمی و زبانی 

• ویرایش مرحله‌ای: ۱) ویرایش ساختاری (content editor) ۲) ویرایش زبانی/رسم‌الخط کردی ۳) ویرایش استنادی (APA/MLA) ۴) بازخوانی توسط استاد راهنما و دو داور هم‌حوزه.

• چک‌لیست: انسجام بین فصول، همخوانی پرسش‌ها-فرضیات-روش، صحت ارجاعات.

مرحله ۱۷ — ارائه در قالب مقاله/پایان‌نامه 

• از پایان‌نامه 2–3 مقاله استخراج شود:

• (۱) ساخت پیکره و روش‌شناسی،

• (۲) تحلیل واجی آکوستیک،

• (۳) تحلیل نحوی-تطبیقی.

• قالب مقاله: چکیده 150–250 کلمه، 5000–8000 کلمه برای ژورنال‌های تخصصی.

مرحله ۱۸ — دفاع و آماده‌سازی 

• ساخت اسلاید: حدود 12–18 اسلاید:

  1. عنوان و اسم دانشجو

  2. مسئله و ضرورت

  3. اهداف و پرسش‌ها

  4. پیشینه کلیدی (چکیده)

  5. روش‌شناسی (نمونه، ابزار)

  6. نتایج کلیدی (جداول/نمودارها)

  7. بحث و پیامدها

  8. نوآوری و محدودیت‌ها

  9. نتیجه‌گیری و پیشنهادها

  10. منابع و تشکر

مرحله ۱۹ — انتشار و اشاعه علمی 

• همایش‌ها: ارائه در همایش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در زمینهٔ زبان‌شناسی و کردشناسی.

• ژورنال‌های هدف (نمونه): Journal of Kurdish Studies, International Journal of Kurdish Studies, Journal of Sociolinguistics, Iranian Journal of Applied Language Studies.

• انتشار داده‌ها: فراهم‌سازی نسخهٔ نمایان (metadata) در مخازن دانشگاهی.

مرحله ۲۰ — مسیرهای آینده پژوهش

• گسترش پیکره (شامل کرمانجی/سورانی/لهجه‌های دیگر).

• ساخت پایگاه دادهٔ آنلاین با امکان جست‌وجو برای پژوهشگران.

• پروژه‌های میان‌رشته‌ای: پردازش زبان طبیعی (NLP) برای کردی، تهیهٔ واژه‌نامهٔ الکترونیک.

  ---

   

ماتریس پرسش → متغیر → داده → روش (نمونه)

زمان‌بندی پیشنهادی (۱۸ ماه — نسخه پایه)

• ماه 1–3: جست‌وجوی منابع، طراحی ابزار، اخذ مجوزها، آزمایش اولیه

• ماه 4–8: کار میدانی و گردآوری داده‌ها

• ماه 9–12: پیاده‌سازی و برچسب‌گذاری پیکره، تحلیل اولیه آکوستیک

• ماه 13–15: تحلیل نحوی و تکمیل آنالیزها

• ماه 16: نگارش یافته‌ها و بحث

• ماه 17: ویرایش و آماده‌سازی برای دفاع

• ماه 18: دفاع، استخراج مقالات و ارسال برای نشریات

قالب پیشنهادی برای پروپوزال کوتاه (نمونه 500–700 کلمه)

(قرار می‌دهم یک پروپوزال خلاصه که می‌توانید مستقیم در سایت یا برای استاد راهنما بفرستید.)

عنوان: پیکره‌زبان و تحلیل ساختاری و واجیِ گویش سورانی: مطالعهٔ میدانی و تطبیقی با کرمانجی
چکیده: ... (روش و اهداف را همانند چکیدهٔ بالا بنویسید — می‌توانم آن را فوراً درج کنم)
مسألهٔ پژوهش: کمبود پیکرهٔ منسجم و تحلیل مقایسه‌ای مانع از شناخت دقیق نظام واجی و ساختار جمله‌ای در سورانی شده است.
روش: گردآوری صوتی از ۹۰ شرکت‌کننده در سه ناحیه، تراسا و برچسب‌گذاری، آنالیز آکوستیک با Praat، تحلیل پیکره‌ای با AntConc و آزمون‌های آماری در R.
نوآوری: ارائهٔ اولین پیکرهٔ منظم سورانی همراه با تحلیل آکوستیک-نحوی، قابل استفاده برای آموزش و پژوهش‌های بعدی.
زمان‌بندی: ۱۸ ماه.
منابع کلیدی (نمونه): فهرست 6–8 مرجع (خلاصه‌شده) — (در صورت تمایل اسم منابع واقعی را اضافه می‌کنم).

چک‌لیست مرحله ای

1. انتخاب موضوع و محدوده ✓

2. جمع‌آوری پیشینه ✓

3. نوشتن مسأله ✓

4. ضرورت تحقیق ✓

5. تعیین اهداف ✓

6. نوشتن پرسش‌ها ✓

7. تدوین فرضیات ✓

8. طراحی روش‌شناسی ✓

9. تدارک ابزارها ✓

10. تعیین نمونه ✓

11. انجام میدانی ✓

12. تحلیل داده‌ها ✓

13. نوشتن یافته‌ها ✓

14. برجسته‌سازی نوآوری ✓

15. نگارش نهایی ✓

16. ویراستاری ✓

17. استخراج مقالات ✓

18. آماده‌سازی دفاع ✓

19. انتشار ✓

20. مسیر پژوهشی آتی ✓

بخش ۱ — فرآیند ۲۰ مرحله‌ای جامع (موضوع پروژه)

عنوان پیشنهادی: «بازنمایی هویت در شعر معاصر کردی (۱۹۹۰–۲۰۲۰): مطالعهٔ بینامتنی، اجتماعی و جنسیتی»

مرحله ۱ — انتخاب دقیق موضوع

• عنوان نهایی: «بازنمایی هویت در شعر معاصر کردی (1990–2020): مطالعهٔ بینامتنی، اجتماعی و جنسیتی»

• محدوده زمانی: 1990–2020

• محدوده مکانی/زبانی: شعرهای منتشرشده به کردی (سورانی، کرمانجی و گونه‌های مطرح) در ایران، عراق، ترکیه و سوریه — یا محدود به ایران بنا به انتخاب.

• سطح پژوهش: کارشناسی‌ارشد / دکتری (مقیاس متناسب).

خلاصهٔ 2–3 خطی :
این پژوهش به تحلیل نحوی، زبانی و تماتیک بازنمایی‌های هویتی (ملّی، قومی، جنسیتی، نسلی) در شعر معاصر کردی بین سال‌های 1990 تا 2020 می‌پردازد. با ترکیب روش‌های تحلیل محتوا، سبک‌شناسی و مطالعات فرهنگی، الگوها و تغییرات هویتی در کار شاعران منتخب شناسایی و با زمینه‌های اجتماعی-تاریخی تطبیق داده می‌شوند.

مرحله ۲ — مرور پیشینه پژوهش

• دسته‌بندی منابع: مطالعات ادب کردی، نقد معاصر، مطالعات هویت و ملیت در شعر، تحلیل‌های سبک‌شناختی، پایان‌نامه‌ها و مقالات مرتبط.

• کلیدواژه‌ها جهت جستجو: «شعر معاصر کردی»، «هویت کردی و شعر»، «identity in Kurdish poetry»، «کردشناسی»، «ادبیات کردی 1990–2020».

• خروجی: جدول مرجع (Excel) شامل مرجع، نوع، خلاصه (۲–۵ خط)، جایگاه برای ارجاع در مقدمه/مرور ادبیات.

مرحله ۳ — تبیین مسألهٔ تحقیق

• جملهٔ مسأله: «با وجود تولید ادبی قابل توجه در دهه‌های اخیر، تحلیل منسجم و مقایسه‌ایِ نحوهٔ بازنمایی هویت (ملّی، قومی، جنسیتی، نسلی) در شعر معاصر کردی طی 1990–2020 کمابیش پراکنده و ناقص است.»

• شکاف پژوهشی را به‌صراحت بنویسید: کمبود مطالعات میان‌رشته‌ای که شعر را در برابر تغییرات اجتماعی-سیاسی منطقه قرار دهند؛ فقدان تحلیل مقایسه‌ای گویشی/نسلی؛ نادیده گرفتن جنسیت و پویایی‌های جنسیتی در بازنمایی هویت.

مرحله ۴ — ضرورت و اهمیت تحقیق

• اهمیت علمی: پیوند نقد ادبی کردی با مطالعات هویت و فرهنگ؛ ارائهٔ ترمینولوژی روش‌مند برای تحلیل هویت در ادبیات کردی.

• اهمیت اجتماعی-فرهنگی: شناخت معاصرِ خود-تصویر جامعهٔ کردی؛ کمک به محافظت و تحلیل میراث ادبی.

• کاربردی: منابع درسی، نمایشگاه‌های ادبی، نمایش داده‌ها برای پژوهش‌های بین‌رشته‌ای.

مرحله ۵ — اهداف پژوهش

• هدف کلّی: تحلیل روندها و الگوهای بازنمایی هویت در شعر معاصر کردی (1990–2020).

• اهداف ویژه:

  1. شناسایی تم‌های هویتی غالب (ملّی، قومی، قومیتی، جنسیتی، نسلی).

  2. تحلیل تغییرات تماتیک و سبکی در بازنمایی هویت طی سه دهه.

  3. بررسی تفاوت‌های بازنمایی هویت میان گویش‌ها/مناطق و میان شاعران زن و مرد.

  4. ارائهٔ چارچوب نظری برای تحلیل هویت در متون شعری کردی.

مرحله ۶ — پرسش‌های تحقیق

1. تم‌های هویتی اصلی در شعر کردی 1990–2020 کدام‌اند؟

2. چگونه این تم‌ها در بازه‌های زمانی (1990–1999، 2000–2009، 2010–2020) تغییر کرده‌اند؟

3. آیا تفاوت معناداری بین بازنمایی هویت در شعر مردان و زنان وجود دارد؟

4. چه نهادها/پدیده‌های اجتماعی (جنگ، مهاجرت، جهانی‌شدن) بیشترین تأثیر را بر بازنمایی هویت داشته‌اند؟

5. آیا سبک‌های زبانی (نمونه: سنتی/نوگرا) با نوع بازنمایی هویت مرتبط‌اند؟

مرحله ۷ — فرضیات پژوهش

• H1: تم «هویت ملّی» در دههٔ 1990–1999 قوی‌تر بوده و پس از 2000 تم‌های فردی/نسلی تقویت شده‌اند.

• H2: شاعران زن بازنمایی‌های متفاوتی از هویتِ جنسیتی و خانه/خانواده ارائه می‌دهند نسبت به شاعران مرد.

• H3: گسترش مهاجرت و تبادل فرهنگی پس از 2000 باعث ظهور مضامین هویتِ پراکنده و چندصدایی شده است.

مرحله ۸ — روش تحقیق

• نوع: کیفی-توصیفی-تحلیلی با عناصر کمی (فراوانی تم‌ها).

• روش‌ها: تحلیل محتوا (quantified thematic analysis)، سبک‌شناسی (stylistics)، بینامتنی‌خوانی (intertextuality) و تاریخ‌مندی (historicizing).

• نمونهٔ متون: انتخاب نمونهٔ هدفمند از شاعران کلیدی و مجموعه‌های شعری منتشرشده در بازهٔ زمانی ذکرشده (پیشنهاد: حداقل 200–300 شعر از 30–40 شاعر نماینده).

• ابزار تحلیل: کدگذاری تم‌ها (manual یا با NVivo)، تحلیل زبانی و آمار توصیفی فراوانی تم‌ها.

مرحله ۹ — ابزار و منابع لازم

• منابع متنی: دیوان‌ها، مجموعه‌ها، شماره‌های مجلات ادبی، آرشیوهای دیجیتال، ترجمه‌ها.

• ابزارهای نرم‌افزاری: NVivo یا Atlas.ti (کدگذاری تماتیک)، AntConc (برای الگوهای واژگانی/ن-گرام)، Excel/R برای جداول و نمودارها.

• منابع انسانی: مشاور ادبی، خبرگان کردشناسی، متخصص جنسیت (برای تحلیل‌های مربوط به بازنمایی جنسیتی).

مرحله ۱۰ — جامعه و نمونه‌گیری

• جامعه: شعر معاصر کردی منتشرشده بین 1990–2020.

• روش نمونه‌گیری: هدفمند (purposeful sampling) برای انتخاب شاعران مؤثر/نمادین، و نمونه‌گیری نظری (theoretical sampling) برای پوشش تنوع جنسیت، گویش و جغرافیا.

• اندازهٔ نمونه پیشنهادی: 30–40 شاعر + 200–300 شعر (قابل تنظیم برای مقطع).

مرحله ۱۱ — گردآوری داده‌ها

• فهرست منابع: فهرست‌برداری کتاب‌ها، مجلات، بلاگ‌ها، صفحات اجتماعی شاعران.

• دیجیتال‌سازی: اسکن/تایپِ شعرها، ثبت متادیتا (سال نشر، شاعر، مکان نشر، زبان/گویش، نوع شعر).

• انجام مصاحبهٔ نیمه‌ساختاری با 10–15 شاعر یا منتقد برای دریافت دیدگاه‌های زمینه‌ای (اختیاری و پیشنهادی).

مرحله ۱۲ — تجزیه و تحلیل داده‌ها

• فرایند کدگذاری: مرحلهٔ باز (open coding) → محوری (axial coding) → انتخاب محوری (selective coding).

• استخراج تم‌ها: تعیین تم‌های اصلی و فرعی، شمارش فراوانی، بررسی نسبت‌ها زمانی و جنسیتی.

• تحلیل زبانی-سبکی: بررسی آرایه‌ها، تصاویر، فرم/قالب شعر، واژگان کلیدی مرتبط با هویت.

• بینامتنی: تطبیق ارجاعات تاریخی، اسطوره‌ها، متون مرجع و کنش اجتماعی.

مرحله ۱۳ — نتیجه‌گیری اولیه

• قالب نوشتن یافته‌ها: معرفی تم‌ها، مثال شعری برای هر تم، تحلیل سبکی، جدول فراوانی‌ها، بحث تطبیقی میان بازه‌های زمانی و جنسیت.

• تبیین پیامدها: چگونه نتایج به فهم تطور هویت کردی کمک می‌کنند؛ پیشنهادات برای تحقیقات بعدی.

مرحله ۱۴ — نوآوری و دستاورد پژوهش

• ارائهٔ نقشهٔ تماتیک بازنمایی هویت برای شعر کردی معاصر.

• تحلیل تطبیقی میان دهه‌ها و میان جنسیت‌ها.

• پیوند نظریه‌های هویت معاصر با متون شعر کردی.

مرحله ۱۵ — نگارش نهایی

• ساختار پیشنهادی پایان‌نامه/مقاله: مقدمه، مرور ادبیات، مبانی نظری (نظریهٔ هویت، مطالعات فرهنگی)، روش‌شناسی، یافته‌ها، بحث، نتیجه‌گیری، منابع، پیوست‌ها (نمونهٔ کدگذاری، فهرست اشعار).

• تعداد کلمات پیشنهادی هر فصل مشابه قالب قبلی (قابل تنظیم).

مرحله ۱۶ — ویرایش علمی و زبانی

• بازخوانی توسط ویراستار ادبی و متخصص کردی (بررسی رسم‌الخط، ترجمه عناوین و ابیات).

• تطبیق ارجاعات و سبک استنادی.

مرحله ۱۷ — استخراج مقالات و انتشار

• پیشنهاد استخراج 2–3 مقاله:

  1. «تم‌های هویتی در شعر معاصر کردی: تحلیل فراوانی 1990–2020»

  2. «دیدگاه جنسیتی در شعر کردی: مطالعهٔ تطبیقی شاعران زن و مرد»

  3. «سبک و زبان هویت: بینامتنی‌خوانی نمونه‌هایی از شعر کردی معاصر»

• هدف: مجلات زبان و ادبیات منطقه‌ای و بین‌المللی.

مرحله ۱۸ — دفاع و ارائه

• اسلایدها: مسئله، سوالات، روش، نمونه‌ها، یافته‌های کلیدی، نمونه‌های شعری، بحث و نتیجه‌گیری.

مرحله ۱۹ — اشاعه علمی و اجتماعی

• همایش‌های ادبی و فرهنگی، ورک‌شاپ با شاعران و استادان، انتشار خلاصهٔ انگلیسی برای دسترسی بین‌المللی.

مرحله ۲۰ — مسیرهای آینده پژوهش

• توسعهٔ مطالعات میان‌رشته‌ای: ادبیات و جامعه‌شناسی، ادبیات و مطالعات جنسیتی، ایجاد پایگاه دادهٔ اشعار کردی با برچسب‌های هویتی.

بخش ۲ — پلان میدانی کامل + فرم‌ها و پرسشنامه‌ها 

در ادامه پلان میدانی گام‌به‌گام برای اجرای این پروژهٔ ادبی و کلیهٔ قالب‌های مورد نیاز (فرم رضایت‌نامهٔ شرکت‌کننده، فرم مشخصات منابع/شاعر، راهنمای مصاحبه نیمه‌ساختاری، پرسشنامهٔ پیمایشی کوتاه برای خوانندگان/شاعران، چک‌لیست گردآوری متن و قالب متادیتا). همهٔ فرم‌ها به زبان فارسی هستند تا به‌راحتی در پروپوزال یا فایل ورد قرار بگیرند.

پلان میدانی (گام‌به‌گام)

1. تهیه فهرست اولیهٔ شاعران و منابع (ماه 1):

   • ساخت یک دیتابیس اولیه از شاعران شاخص (حداقل 30 شاعر) و مجموعه‌های شعری منتشرشده 1990–2020.

   • منابع: کتابفروشی‌ها، مجلات ادبی، آرشیو اینترنتی، تماس با ناشران محلی.

2. اخذ مجوزهای اخلاقی و پژوهشی (ماه 1–2):

   • نگارش فرم اخلاق پژوهش برای کمیتهٔ اخلاق/دانشکده.

   • آماده کردن فرم رضایت‌نامه برای مصاحبه‌شوندگان و صاحبان حقوق نشر (در صورت نیاز برای بازنشر ابیات).

3. دیجیتال‌سازی و فهرست‌بندی متون (ماه 2–4):

   • اسکن یا تایپ شعرها، ثبت متادیتا طبق قالب (پیشنهادی در ادامه).

   • ذخیره‌سازی در پوشه‌های سازمان‌دهی‌شده (سال/شاعر/منبع).

4. پایلوت کدگذاری تماتیک (ماه 3):

   • انتخاب نمونهٔ کوچک (مثلاً 20 شعر از 5 شاعر) و اجرای یک دور کدگذاری برای تنظیم دستورالعمل کدگذاری و کدبوک (codebook).

5. کدگذاری اصلی (ماه 4–8):

   • کدگذاری تم‌ها توسط پژوهشگر اصلی + یک هم‌کدگذار مستقل برای اطمینان از روایی بین‌کدگذاری (inter-coder reliability).

   • ثبت کدها در NVivo/Atlas.ti یا Excel.

6. مصاحبهٔ نیمه‌ساختاری (ماه 5–9):

   • انجام 10–15 مصاحبه با شاعران/منتقدان/ویراستاران برای دریافت زمینه‌های تاریخی و انگیزه‌ها.

   • ضبط صوت و پیاده‌سازی مصاحبه‌ها؛ ثبت اجازه‌ها.

7. تحلیل و تریاینگولیشن (ماه 9–12):

   • ترکیب نتایج کدگذاری با داده‌های مصاحبه برای تبیین الگوها.

   • تحلیل زمانی و جنسیتی فراوانی‌ها.

8. نگارش یافته‌ها (ماه 12–15):

   • نوشتن فصول یافته‌ها و بحث؛ تهیه جداول و نمودارها.

9. ویراستاری و آماده‌سازی دفاع/انتشار (ماه 15–18).

قالب متادیتا برای هر شعر (CSV/Excel)

ستون‌ها (ترجیحاً UTF-8):

• ID (شناسهٔ یکتا)

• شاعر (نام کامل)

• سال نشر

• عنوان مجموعه / منبع

• شماره صفحه (اگر کاغذی)

• زبان/گویش (سورانی/کرمانجی/دیگر)

• نوع: شعر آزاد/قافیه‌مند/نظم کلاسیک/نو

• موضوعات اولیه (کلمات کلیدی)

• تم‌های کدگذاری‌شده (پس از تحلیل)

• نقل‌قول نمونه (بند/مصراع)

• ملاحظات حقوق نشر

فرم رضایت‌نامهٔ شرکت‌کننده (قابل امضا — برای مصاحبه‌کنندگان یا شاعرانی که مصاحبه می‌شوند)

فرم مشخصات شاعر / منبع (Metadata form — برای هر شاعر یا منبع)

راهنمای مصاحبه نیمه‌ساختاری (برای مصاحبه با شاعران یا منتقدان)

(مدت پیشنهادی: 45–60 دقیقه؛ ضبط با اجازه)

مقدمه (5 دقیقه): معرفی پژوهش و اهداف؛ کسب رضایت؛ توضیح رازداری.

سؤالات اصلی:

1. لطفاً خلاصه‌ای از مسیر شاعرانهٔ خودتان بفرمایید (تجربه‌ها و آثار کلیدی).

2. به نظر شما «هویت» در شعر کردی چه معناهایی دارد؟ چه موضوعاتی را دربرمی‌گیرد؟

3. در دهه‌های اخیر چه تغییراتی در بازنمایی هویت مشاهده کرده‌اید؟ (مثلاً پس از 2000)

4. چه تأثیری رویدادهای اجتماعی-سیاسی (جنگ، مهاجرت، تحرکات سیاسی) بر شعر داشتند؟ مثال بزنید.

5. آیا تجربهٔ جنسیتی (به‌عنوان شاعر زن/مرد) بر زبان و مضمون اثرتان تأثیر داشته؟ چطور؟

6. چگونه رابطهٔ میان سنت/فولکلور و مدرنیته در اشعار مربوط به هویت ظهور می‌کند؟

7. آیا شاعرانی را می‌شناسید که دربارهٔ هویت به‌طرز نوینی عمل کرده‌اند؟ لطفاً نام ببرید و شرح دهید.

8. آیا به تغییر در مخاطبان و نحوهٔ دریافت آثار (مثلاً شبکه‌های اجتماعی) اشاره‌ای دارید؟

9. آیا پیشنهاد یا نظری برای پژوهشگران آینده دربارهٔ مطالعهٔ هویت در شعر کردی دارید؟

پایان: سپاسگزاری؛ یادآوری امکان بازبینی نقل‌قول‌ها (member-checking) در صورت تمایل.

پرسشنامهٔ پیمایشی کوتاه (برای خوانندگان یا جامعهٔ ادبی — جهت دریافت دیدگاه عمومی دربارهٔ بازنمایی هویت)

(قابل اجرا آنلاین یا کاغذی — حدود 10 سؤال؛ زمان حدود 6–8 دقیقه)