روش تحقیق کمّی در حالتی کلی به فرآیندی گفته می شود که فرد محقق اقدام به جمع آوری و تحلیل داده های عددی میکند و آنها را تفسیر کرده و نتایج لازم را از آنها بدست می آورد. نتایجی که از تحلیل داده های عددی در قالب روش تحقیق کمی حاصل می شود می تواند در یافتن الگوها، پیشبینی روندها، اندازه گیری تاثیرات و مشخص کردن ارتباطات بین گویه های مختلف کاربرد داشته باشد. به طور کلی تحقیقات کیفی روی دیگر سکه و نقطه مقابل تحقیقات کمی هستند که در آن از داده های غیر عددی برای تجزیه و تحلیل استفاده می شود. در حال حاضر از روش تحقیق کمی در طیف وسعی از مقالات، پایان نامه ها و تحقیقات در رشته های علوم انسانی، مهندسی، پزشکی، علوم اجتماعی، مدیریت و غیره استفاده می شود.
برای نمونه فرض کنید شما قصد دارید رضایت کارکنان بانک ها در موسسات مالی دولتی را با موسسات مالی خصوصی مقایسه کنید و در این مسیر باید ارتباط میان فاکتورهای مختلف رضایت شغلی و ساختار سازمانی را مورد بررسی قرار دهید. برای این منظور چنانچه پرسشنامه ای طراحی کرده و اقدام به گردآوری داده کنید متوجه خواهید شد که با یکسری از داده های عددی سروکار دارید که می بایست آنها را تحلیل و تفسیر کنید. این داده های عددی در قالب روش تحقیق کمی تعریف و تبیین می شوند.
به طور کلی روش تحقیق کمی در چهار دسته زیر قرار می گیرد که به ترتیب عبارتند از:
الف. تحقیق پیمایشی (Survey Research): تمامی تحقیقاتی که در قالب پرسشنامه از نوع پرسشنامه آنلاین یا مشابه آن انجام شده و اقدام به گردآوری داده ها می شود می تواند در بخش تحقیقات پیمایشی قرار بگیرد. از جمله تحقیقات پیمایشی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
(1) تحقیقات مقطعی (Cross-sectional): نوعی از پژوهش است که به تحقیقات مشاهده ای هم معروف می باشد. این تحقیقات در یک زمان و مقطع مشخص اقدام به بررسی یک موضوع یا یک نمونه می کنند.
(2) تحقیقات طولی (Longitudinal Survey): این روش پژوهش به دنبال بررسی یک موضوع یا جامعه نمونه در طول زمان یا محدوده زمانی مشخص است که بر خلاف نوع قبلی به یک نقطه زمانی محدود نخواهد شد.
(3) تحقیقات همبستگی (Correlational Research): این نوع از پژوهش پیمایشی به دنبال بررسی ارتباط بین دو متغیر مختلف است که بر اساس ادبیات موجود مشخص شده است که ماهیتاً در ارتباط با یکدیگر هستند.
(4) تحقیقات علی و مقایسه ای (Causal-Comparative): در این پژوهش به دنبال کشف رابطه علت و معلولی بین دو متغیر و در نهایت مقایسه آنها با یکدیگر خواهیم بود.
(5) تحقیقات تجربی (Experimental research): این نوع از تحقیقات که به آزمایشی هم معروف است به دنبال بررسی، مشاهده و اندازه گیری متغیرها در یک محیط کنترل شده و مبتنی بر شاخص های مشخص است.
(6) تحقیقات نمونه گیری (Sampling method): در این روش تحقیقاتی که معمولا در رشته های علوم انسانی و مدیریتی کاربرد دارد مبنای کار استفاده از یکی از روشهای نمونه گیری خوشه ای، تصادفی، چندمرحله ای، طبقه ای و غیره می باشد.
ب. تحقیق کمی داده های دست دوم (Secondary quantitative research method): تمامی این پژوهش ها مبتنی بر داده های دست دوم بدست آمده از منابع دیگری است که خود نویسنده یا پژوهشگر در آماده سازی آن دخالتی نداشته است.
(1) تحقیق با استفاده از منابع دولتی و غیردولتی (Governmental and non-governmental resources): تحقیقات کمی انجام گرفته مبتنی بر داده ها، آماره ها و گزارشات ارائه شده توسط مراکز و موسسات دولتی و غیردولتی خواهد بود.
(2) داده های برگرفته از اینترنت (data from Internet): تمامی منابع مورد نیاز برای تحلیل و آنالیز داده ها از اینترنت استخراج می شود.
(3) داده های مبتنی بر منابع کتابخانه ای (Library resources): تمامی این داده ها از تحقیقات پیشین و انجام گرفته توسط سایر محققان تهیه و آماده می شود.
تحقیقات کیفی - تحلیل داده‌های عددی - متدهای روش تحقیق کمی یا کیفی