نمونه بیان مساله پروپوزال کارشناسی ارشد در رشته حقوق عمومی
بررسی شروط صحت عقد در عقد بیمه
بیان مسأله
مفهوم بیمه، عرفاً مشخص است. در ماده 1 قانون بیمه ایران مصوب 1361 آمده است: «بیمه عقدی است که به موجب آن یک طرف تعهد میکند در ازاء پرداخت وجه یا وجوهی از طرف دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه، خسارت وارده بر او را جبران نموده یا وجه معینی بپردازد. متعهد را بیمه‌گر، طرف تعهد را بیمه‌گذار، وجهی را که بیمه‌گذار به بیمه‌گر می‌پردازد، حق بیمه و آنچه را که بیمه میشود، موضوع بیمه نامند.»
بیمه، اشخاصی را که متحمل لطمه، زیان یا حادثه ناخواسته‌ای شده اند قادر می‌سازد که پیامد‌های این وقایع ناگوار را جبران کنند. همه آن‌هایی که خود را بیمه میکنند با مشارکت در سرمایه‌ای که متعلق به همه خریداران بیمه است، در جبران خسارت و زیان‌های هریک از افراد بیمه شده، شریک و سهیم می‌شوند.
دقیقاً مشخص نیست که لفظ بیمه از چه زمانی مصطلح بوده و به کار می رفته است ولی آنچه که مسلم است اینکه خاصیت عقد بیمه، ایجاد تعهد برای بیمه گر به جبران خسارت ناشی از رفتارها و وقایع خسارت بار نسبت به بیمه گذار است. بي شک، مهمترين تعهد بيمه گركه فلسفه وجودي قرارداد بيمه رانيزشكل ميدهد، جبران خسارت وارده به بيمه گذاراست.
هدف بيمه گذارازانعقاد قرارداد بيمه، رهايی از دغدغه ها وريسك تحمل خساراتي است كه براي وي ممكن است پدید آيد. اگر بيمه گربه بهاي تعهد خودعمل ننمايد، قرارداد بيمه، يك قرارداد عبث وبيهوده ای خواهد بود لذا انجام اين تعهد بيمه گراست كه بيمه گذارانرا مجاب به انعقاد قراردادهای بيمه ميسازد ورونق شرکت های بيمه راموجب ميشود.
درغيراين صورت بازارهای بيمه نه تنها راكد ميشوند بلكه شركتهای بيمه با خطرورشكستگی به دليل نبودن مشتری روبه روخواهند شد.
عقد بیمه، امروزه و در جوامع امروزی، یکی از مهم ترین عقود و قراردادهاست که نقش و کارکرد مهمی در جبران خسارات ناشی از حوادث و تصادفات و تصادمات دارد.
با این حال و به رغم اهمیت و کارکردهای مهم این عقد، ماهیت آن، هنوز هم برای بسیاری ناشناخته است. یکی از مهم ترین مسائل مطرح از حیث حقوقی درباره عقد بیمه، شروط صحت آن است.
آیا شروط صحت عقد بیمه، همان مواردی است که در ماده 190 قانون مدنی تحت عنوان شروط صحت عقود و قراردادها نامیده و شناخته شده است یا اینکه عقد بیمه به سبب ماهیت خاص و کارکرد ویژه اش، دارای شروط صحت دیگری نیز هست؟
به نظر می رسد شروط عامی که در ماده 190 قانون مدنی ذکر شده، در مورد همه عقود و قراردادها از جمله عقد بیمه نیز ساری و جاری است. در عین حال، ماهیت خاص عقد بیمه و کارکردهای ویژه ای که این عقد دارد، موجب شده که شروط دیگری نیز برای صحت و مشروعیت این عقد مطرح باشند.
در این مبحث از نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد، ازجمله تعیین میزان تعهدات و نیز حقوق ناشی از این عقد(قرارداد)، تعیین ذینفع و ... نیز در تشکیل و تحقق یک عقد بیمه مطرح هستند که شاید در دیگر قراردادها و عقود، چندان مطرح نبوده و یا لااقل جزو شرایط اساسی معاملات و قراردادها نباشند.
به سبب اهمیت موضوع یعنی شرایط صحت عقد بیمه و اینکه بحث خاصی در این مورد تا به حال در ادبیات حقوقی کشور صورت نگرفته، به نظر می رسد می توان در صدد بررسی آن برآمد.
بنابراین، حسب گفته ها و مطالب ارائه شده، می توان مسأله اصلی پژوهش آتی را عبارت دانست از آنکه آیا شرایط صحت عقد بیمه، همان شرایط صحت عقود و قراردادها به طور کلی و عمومی مذکور در ماده 190 قانون مدنی است یا اینکه می توان برای صحت و مشروعیت عقد بیمه، شروط دیگری نیز لحاظ کرد و اساساً رویکرد حقوق ایران به این مقوله چیست؟
