نمونه بیان مسأله در نگارش پروپوزال روابط بین الملل

۱. تأثیر جنگ اوکراین بر نظم بین‌الملل و روابط قدرت‌های بزرگ

بیان مسئله:
تهاجم روسیه به اوکراین نه تنها معادلات امنیتی اروپا، بلکه نظم بین‌الملل را نیز دستخوش تغییر کرده است. رقابت میان ایالات متحده، روسیه و چین در حوزه‌های اقتصادی، انرژی و امنیتی شدت گرفته و مفهوم «نظم لیبرال بین‌المللی» با چالش جدی مواجه شده است. مسئله اصلی این است که آیا جنگ اوکراین سرآغاز یک نظم چندقطبی جدید خواهد بود یا بازتولید رقابت‌های جنگ سرد؟

۲. دیپلماسی اقلیمی و جایگاه کشورهای در حال توسعه در معاهدات بین‌المللی

بیان مسئله:
تغییرات اقلیمی به یکی از بزرگ‌ترین تهدیدهای جهانی تبدیل شده است. اگرچه معاهداتی چون «پاریس» بر کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای تأکید دارند، اما کشورهای در حال توسعه اغلب با چالش‌های اقتصادی و فناورانه مواجه‌اند. پرسش اصلی این است که این کشورها چگونه می‌توانند میان توسعه اقتصادی و تعهدات زیست‌محیطی تعادل برقرار کنند و چه نقشی در مذاکرات اقلیمی آینده خواهند داشت؟

۳. نقش هوش مصنوعی در دیپلماسی و امنیت بین‌المللی

بیان مسئله:
هوش مصنوعی در حال تغییر ماهیت روابط بین‌الملل است؛ از جنگ‌های سایبری تا دیپلماسی دیجیتال. استفاده قدرت‌های بزرگ از فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی نگرانی‌های زیادی درباره امنیت داده‌ها، حریم خصوصی و رقابت تسلیحاتی ایجاد کرده است. سؤال کلیدی این است که چگونه می‌توان چارچوب‌های حقوقی و نهادی جدیدی برای تنظیم استفاده از هوش مصنوعی در عرصه روابط بین‌الملل طراحی کرد؟

۴. بحران مهاجرت و چالش‌های سیاست خارجی در اروپا و خاورمیانه

بیان مسئله:
افزایش جنگ‌ها، فقر و تغییرات اقلیمی باعث موج‌های عظیم مهاجرتی به اروپا و جابجایی جمعیتی در خاورمیانه شده است. کشورهای مقصد با فشارهای اقتصادی، فرهنگی و امنیتی روبرو هستند. پرسش اصلی این است که آیا نظام بین‌الملل قادر به ایجاد چارچوبی پایدار برای مدیریت بحران مهاجرت خواهد بود یا همچنان شاهد سیاست‌های متناقض و امنیت‌محور خواهیم بود؟

۵. جایگاه قدرت‌های نوظهور (BRICS) در بازتعریف نظم اقتصادی جهانی

بیان مسئله:
ظهور گروه بریکس (BRICS) و ابتکارات اقتصادی همچون بانک توسعه بریکس، چالشی جدی برای سلطه اقتصادی غرب ایجاد کرده است. این روند می‌تواند به تدریج نظام مالی بین‌المللی مبتنی بر دلار را تحت تأثیر قرار دهد. مسئله اصلی این است که آیا این قدرت‌های نوظهور می‌توانند آلترناتیوی پایدار برای نظام اقتصادی جهانی موجود ایجاد کنند یا صرفاً به حاشیه‌سازی محدود خواهند شد؟

📑 پروپوزال خلاصه 

موضوع: تأثیر جنگ اوکراین بر نظم بین‌الملل و روابط قدرت‌های بزرگ

• RQ: جنگ اوکراین چه تأثیری بر شکل‌گیری نظم بین‌الملل و روابط میان قدرت‌های بزرگ داشته است؟

• فرضیه‌ها:

  1. جنگ اوکراین موجب تسریع روند چندقطبی شدن نظم بین‌الملل شده است.

  2. روابط روسیه و چین تقویت و شکاف‌های آمریکا ـ اروپا آشکارتر شده است.

• اهداف:

  • بررسی پیامدهای ژئوپلیتیکی جنگ اوکراین

  • تحلیل نقش قدرت‌های بزرگ در بازتعریف نظم جهانی

• روش: کیفی، تحلیل محتوا و اسناد بین‌المللی، داده‌های ثانویه.

• مدل مفهومی: جنگ اوکراین (متغیر مستقل) → نظم بین‌الملل (متغیر وابسته).

📑 پروپوزال خلاصه 

موضوع: دیپلماسی اقلیمی و جایگاه کشورهای در حال توسعه

• RQ: کشورهای در حال توسعه چه نقشی در مذاکرات اقلیمی بین‌المللی ایفا می‌کنند؟

• فرضیه‌ها:

  1. کشورهای در حال توسعه بیشتر به دنبال تعادل بین توسعه اقتصادی و تعهدات زیست‌محیطی هستند.

  2. این کشورها از طریق ائتلاف‌های منطقه‌ای نقش پررنگ‌تری در مذاکرات ایفا می‌کنند.

• اهداف:

  • تحلیل چالش‌های زیست‌محیطی و اقتصادی کشورهای در حال توسعه

  • بررسی راهبردهای این کشورها در دیپلماسی اقلیمی

• روش: کیفی، تحلیل تطبیقی موردی (مثل ایران، هند، برزیل).

• مدل مفهومی: دیپلماسی اقلیمی (متغیر مستقل) → سیاست‌های کشورهای در حال توسعه (متغیر وابسته).

📑 پروپوزال خلاصه 

موضوع: نقش هوش مصنوعی در دیپلماسی و امنیت بین‌المللی

• RQ: هوش مصنوعی چه تأثیری بر دیپلماسی و امنیت بین‌المللی دارد؟

• فرضیه‌ها:

  1. استفاده از هوش مصنوعی موجب افزایش تهدیدات سایبری و رقابت تسلیحاتی می‌شود.

  2. چارچوب‌های حقوقی فعلی پاسخگوی چالش‌های هوش مصنوعی نیستند.

• اهداف:

  • بررسی فرصت‌ها و تهدیدهای هوش مصنوعی در روابط بین‌الملل

  • ارائه چارچوب پیشنهادی برای تنظیم بین‌المللی هوش مصنوعی

• روش: کیفی، تحلیل حقوقی ـ سیاستی، بررسی اسناد و گزارش‌های بین‌المللی.

• مدل مفهومی: توسعه هوش مصنوعی (مستقل) → امنیت و دیپلماسی بین‌المللی (وابسته).

📑 پروپوزال خلاصه 

موضوع: بحران مهاجرت و چالش‌های سیاست خارجی

• RQ: بحران مهاجرت چه تأثیری بر سیاست خارجی کشورهای اروپایی و خاورمیانه دارد؟

• فرضیه‌ها:

  1. بحران مهاجرت موجب امنیتی شدن سیاست‌های مهاجرتی اروپا شده است.

  2. کشورهای خاورمیانه بیشتر رویکرد واکنشی و منطقه‌ای دارند.

• اهداف:

  • بررسی ابعاد امنیتی، اقتصادی و اجتماعی بحران مهاجرت

  • تحلیل تفاوت رویکرد اروپا و خاورمیانه

• روش: ترکیبی (کیفی و کمی)، مصاحبه با کارشناسان و تحلیل داده‌های آماری UNHCR.

• مدل مفهومی: موج‌های مهاجرتی (مستقل) → سیاست خارجی کشورها (وابسته).

📑 پروپوزال خلاصه

موضوع: جایگاه قدرت‌های نوظهور (BRICS) در نظم اقتصادی جهانی

• RQ: آیا گروه بریکس می‌تواند نظام اقتصادی جهانی مبتنی بر دلار را به چالش بکشد؟

• فرضیه‌ها:

  1. بریکس با تقویت همکاری‌های اقتصادی، ظرفیت تأثیرگذاری بر نظام مالی جهانی را دارد.

  2. شکاف‌های داخلی میان اعضای بریکس مانع اصلی جایگزینی نظم موجود است.

• اهداف:

  • تحلیل ظرفیت‌های اقتصادی و سیاسی بریکس

  • بررسی پیامدهای شکل‌گیری یک نظام چندقطبی اقتصادی

• روش: توصیفی ـ تحلیلی، بررسی داده‌های اقتصادی IMF، World Bank.

• مدل مفهومی: قدرت‌های نوظهور (مستقل) → نظم اقتصادی جهانی (وابسته).