رشته مهندسی شیمی.

توضیحات: آخرین به روز رسانی در 08 فروردين 1403; بازدید: 7843

امتیاز کاربران

آیا تصور می کنید که مهندس شیمی ؛ یعنی حفظ فرمولهای ریز و درشت و کار در آموشگاه های شیمی ؟ آیا فکر می کنید که دانشجویان این رشته باید شیفته علم شیمی باشند ؟اصلاً هیچ فکر کرده اید کهئچرا فقط داوطلبان گروه ریاضی و فنی می توانند وارد این رشته شوند ؟ آیا می دانید که مهندس شیمی زائیده ضرورت و نیاز صنعت مکانیک ، الکترونیک و عمران است؟ برای مثال به مرور زمان صنعت به مهندس مکانیکی احتیاج پیدا کرد که از تحولاو فرآینده ای شیمیایی اطلاع داشته باشد و بتواند دستگاه هایی را طراحی کند که در انها فرآینده های شیمیائی اتفاق می افتد .

در نتیجه شروع بع تربیت مهندسین مکانیکی کرده که بیش ار معمول تحصیل کردگان این رشته از علم شیمی مطلع باشند و این دسته از متخصصان ، همان مهندسین شیمی هستند . این رشته با 9 گرایش صنایع غذایی ، صنایع شیمیائی معدنی ، صنایع گار ، صنایع پتروشیمی ، صنایع پلیمر ، صنایع پالایش ، طراحی فرآیندهای صنایع نفت ، بهره برداری از منایع نفت و شیمیائی سلولزی ؛ یکی از رشته های گسترده دانشگاهی است . البته در دوره گارشناسی هریک از گرایش های فوق تنها 12 یا 13 واحد تخصصی دارند و بیشتر واحدهایشان مشترک است .

گرایش صنایع شیمیائی معدنی

اکتشاف و استخراج مواد معدنی به رشته معدن باز می گردد اما فرآورده های مواد معدنی در حیطه مهندسی شیمی گرایش شیمیایی معدنی قرار دارد هر کارخانه تولید مواد غیر آلی مثل سیمان ، گچ ، شیشه نسوز و دیرگداز داری یک فرایند است ؛ یعنی از زمانیکه مواد اولیه وارد کارخانه می شود تا زمانی که محصول خارج می گردد ، فرآیندی روی ان انجام می گیرد که طراحی این فرآیند بر عهده مهندس شیمی صنایع شیمیائی معدنی است . همچنین تولید هر ماده معدنی مثل کودها ی شیمیائی معدنی ، حشره کش ها ، نمک ها و رنگ های معدنی و حتی لعاب روی کاشی ها در حیطه کار مهندس شیمی این گرایش قرار دارد .

درس های این رشته در طول تحصیل:

دروس مشترک در گرایش های مختلف مهندس شیمی :

ریاضیات عمومی ، شیمی عمومی ، فیزیک ، معادلات دیفرانسیل ، ترمودینامیک ، موازنه انرژی و مواد ، ریاضیات مهندسی ، نقشه کشی صنعتی ، برنامه نویسی و شناخت کامپیوتر ، شیمی آلی ، استاتیک و مقاومت مصالح ، مکانیک سیالات ، انتقال حرارت ، شیمی تجزیه ، شیمی فیزیک ، انتقال جرم ، عملیات واحد ، کنترل فرآیندها ، طرح و اقتصاد مهندسی ، کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی ، کارگاه ، پروژه یا طراحی پروژه (بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه است )

دروس تخصصی گرایش صنایع شیمیائی معدنی :

مهندسی احتراق ، صنایع شیمیائی معدنی ، عملیات واحد صنعتی مکانیکی .

گرایش صنایع پتروشیمی

وظیفه مهندسی پتروشیمی طراحی دستگاه ها و فرایند تولید مواد مختلف از جمله کود های شیمیایی ، شوینده ها ، فرآورده های پلیمری (مواد اولیه پلاستیک ها، لاستیک ها و الیاف مصنوعی) و مواد شیمیائی (اسید ها ، حلال ها ) از نفت و برش های نفتی است .دروس تخصصی دانشجویان این رشته بیشتر به در مورد کاتالیزور های صنعتی است که در راکتورها بکار می رود .

دروس تخصصی گرایش صنایع پترشیمی :

فرآیند های پتروشیمی ، مقدمات و پالایش ، مبانی و تکنولوژی پلیمر

گرایش صنایع گاز

عمق چاهی که برای استخراج گاز زده می شود ، قطر لوله ای که گاز را از چاه به پالایشگاه یا از پالایشگاه به شبکه های شهری منتقل می کند ، نحوه انتقال گاز از چاه به پالایشگاه ، نحوه کرفتن گار از این مواد (برای جلوگیری از خورده شدن لوله ها ) ، نحوه شیرین کردن گار ترش (گاز اولیه ای که از چاه استخراج می شود و قابل مصارف شهری و ... نیست ) همه در حیطه فعالیت یک مهندس شیمی گرایش گاز قرار دارد .

دروس تخصصی گرایش صنایع گاز :

انتقال و توزیع گاز ، فرآیند گاز ، مهندسی احتراق

گرایش صنایع پلیمر

این گرایش تا سال 1362 یکی از گرایش های مهندسی شیمی بود ، اما در حال حاضر بعنوان یک رشته مستقل با دو گرایش صنایع پلیمری و تکنولوژی و علوم رنگ در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی ارائه می شود . البته هنوز در تعداد محدودی از دانشگاه های کشور مهندسی پلیمر یکی از گرایش های مهندس شیمی است و دانشجویان این گرایش نهایتاً در یکی از زمینه های پلیمر مثل فرآیند شکل دهی پلیمر یا طراحی واحد های صنعتی تولید پلیمر تبحر پیدا می کنند .

گرایش شیمیایی سلولزی

یک مهندس شیمی گرایش شیمیائی سلولزی در زمینه تبدیل چوب به کاغذ تخصص دارد به همین دلیل نیز محل تحصیل دانشجویان این رشته در دانشگاه فنی پردیس 3 واقع در استان گیلان – رضوان شهر (چوکا) می باشد . قسمت عمده چوب از سلو لز تشکیل شده است . همچنین ضایعات کشاورزی مثل پوست برنج ، سبوس برنج و ضایعات برگ درختان دارای مقادیر قابل توجهی سلولز است که این ضایعات در بسیاری از نقاط بعنوان یک عنصر مزاح سوزانده شده و باعث آلودگی محیط زیست می شود . اما امروزه در کشورهای دیگر از همین ضایعات برای تولید یک نوع سوخت بنام " آتانول" که در ترکیب با بنزین سوخت بسیار خوبی است ؛ استفاده می شود. و در این فرآیند مهندسین شیمیائی سلولزی نقش بسیار مهمی را بر عهده دارند .

گرایش صنایع غذایی

یکی از کاربرد های مهندسی شیمی در تولید مواد غذایی و بخش های صنایع غذایی مانند میکرو بیولوژی غذا ، شیمی غذا و کنترل کیفی صنایع غذایی است . برای مثال در سوپر مارکت ها و فروشکاه ها مواد غذایی بیشتر به حالت کنسرو وجود دارد که تهیه این کنسرو ها با حفظ اصول ایمنی و بهداشتی نیازبه یک سری محاسبات دارد که این محاسبات توسط یک مهندس شیمی صنایع غذایی انجام می گیرد . همچنین طراحی دستگاه هایی که فرآیند خشک کردن را انجام می دهند مثل غذاهای بچه که به صورت پودر تهیه می شوند و طراحی دستگاه های استرلیزه ، پاستوریزه و منجمد کننده برعهده متخصصین همین رشته است .

دروس تخصصی گرایش صنایع غذایی:

میکروبیولوژی عمومی ، شیمی مواد غذایی ، میکروبیولوژی مواد غذایی ، صنیع غذایی ، بیوشیمی مواد غذایی ، تغذیه و بهداشت .

گرایش پالایش

گرایش پالایش به طراحی پالایشگا ه ها باز می گردد . یعنی دانشجوی این گرایش ، شیوه طراحی دستگاه هایی مثل برج های تقطیر ، دستگاه های جداکننده مایعات از مایعات و گاز ها از مایعات را می آموزد ؛ دستگاه هایی که مشتقات ایدروکربنی مثل بنزین و گازوئیل و مواد سنگین تر مثل قیر و شوینده ها را از نفت خام جدا ساخته و بدست می آورد .

دروس تخصصی گرایش پالایش:

مهندسی احتراق ، مهندسی پالایش ، فرآینده های پالایش

گرایش بهره برداری از منابع نفت

مهندس بهره برداری از منابع نفت مهندسی است که را ها و روش های بهر ه برداری بهینه از مخازن نفت را ارائه می دهد . در واقع یک مهندس بهره برداری از نفت با توجه به نوع مخزن نفت تعیین می کند که به یاری کدام یک از روش های موجود ؛ تزریق گاز ، تزریق آب ، تزریق مواد پلیمری یا ازدیاد حرارت می توان نفت را راحت تر و مقرون به صرفه بهره برداری کرد . امروزه اکثر مخازن نفت کشور ما دچار افت فشار شده اند . به همین دلیل نفت بصورت طبیعی به سطح زمین نمی رسد و در نتیجه حضور مهندسین بهره برداری از منابع نفت ، یک ضرورت اجتناب ناپذیر است .

دروس تخصصی گرایش بهره برداری از منابع نفت :

مهندسی مخازن هیدروکربوری ، ازدیاد برداشت ، حفاری و تولید ، شبیه سازی مخازن نفتی ، خواص ترمودینامیکی سیالات مواد متالورژی نفتی .

گرایش طراحی فراینده های صنایع نفت

فرآیند یعنی عملکرد یا روش و طریقی که بتوان به یاری آن ماده ای را از حالتی به حالت دیگر تغییر شکل داد و منظور از مهندسی طراحی فرآیندهای صنایع نفت یعنی فردی که روش این تغییر و تحول را طراحی کند . چون برای تبدیل یک ماده از حالت اولیه به حالتی خاص لازم است که دستگاه هایی طراحی شده و محاسباتی انجام بگیرد تا بتوان به نتیجه ای مطلوب دست یافت . طراحی صنایعی که بطور مستقیم یا غیر مستقیم وابسته به نفت خام یا فرآورده های پالایشگاه یا صنایع پتروشیمی است به مهندس شیمی گرایش طراحی فرآیندها مربوط می شود .ک مهندس شیمی گرایش طراحی فرآیند های صنایع نفت ، واکنش های خاصی را از شیمیست ها می کیرد و باتوجه به شرایط های محیطی ، اقتصادی و ... بهترین روش تولید موادشیمیائی و خالص سازی آنها را پیدا کرده و پیاده می کند .

دروس تخصصی گرایش طراحی فرآیندهای نفت :

فرایندهای پالایش نفت و گاز ، طراحی برج و مبدل ، تعیین مشخصات دستگاه ها ، سیستم های اندازه گیری .

توانائی های لازم :

رشته مهندس شیمی برخلاف تصور عامه مردم بیش از آن که در ارتباط با علم شیمی باشد همچون رشته های مهندسی دیگر در ارتباط با علم ریاضی است . به همین دلیل یک دانشجوی مهندسی شیمی در درجه اول باید در درس ریاضی قوی باشد و دو درس شیمی و قیزیک در مراحل بعدی قرار دارد . شاید جالب باشد که دانشجویان مهندسی شیمی نسبت به دانشجویان رشته های مهندسی دیگر ، تنها 9 واحد بیشتر شیمی می خوانند . در مقابل ، ریاضی در این رشته بسیار اهمیت دارد چون یک مهندس شیمی برای طراحی راکتور ، برج و مبدل نیاز به دانش ریاضی دارد .

همچنین دانشجوی این رشته باید دقت نظر زیادی داشته باشد زیرا در مهندسی شیمی علاوه بر آزمایش هایی در مقیاس بزرگ ، آزمایش هایی در مقیاس کوچک نیز وجود دارد . برای مثال در شیمی تجزیه ، بعضی از آزمایش ها در حد میلیونیم "" است . بدون شک در چنین آزمایشی اگر یک صدم گرم نیز اشتباه بشود ، خطا افزایش پیدا کرده و آزمایش بهم می ریزد .

موقعیت شغلی در ایران :

هرکارخانه تولیدی اعم از کوچک یا بزرگ نیاز به یک مهندس شیمی دارد . چون تقریباً تمام فرآیند های نوین از مواد شیمیایی استفاده می کنند . کشور ما نیز بعنوان یک کشور نفت خیز برای استخراج ، پالایش ، انتقال نفت و همچنین برای تبدیل نفت به فرآورده های شیمیایی که دارای ارزش افزوده بسیارزیادی هستند ، نیاز به مهندسین شیمی دارد . فعالیت در دوبخش مهم صنعت یعنی طراحی راکتور ها و طراحی دستگاه هایی که به جداسازی مواد می پردازند نیز تنها منحصر به مهندسین شیمی می شود .

علاوه بر صنایع نفت و گاز و پتروشیمی ، همه کارخانه ها از جمله کارخانه های سیمان ، سرامیک ، صنایع غذایی و حتی نیروگاه ها به مهندس شیمی نیاز دارند . فارغ التحصیل مهندسی شیمی صنایع غذایی بطور اختصاصی می تواند در کارخانه های تولید مواد غذایی یا داروسازی فعالیت کند .

دانشگاه های پذیرنده : اراک ، اصفهان ، تهران ، خلیج فارس- بوشهر، رازی کرمانشاه ، سمنان ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، شهید باهنر کرمان ، شیراز ، صنعتی اصفهان ، صنعتی امیر کبیر، صنعتی سهند - تبریز ، صنعتی شریف - تهران ، علم و صنعت ایران ، فردوسی مشهد ، کاشان ، گیلان – رشت ، مازندران – بابلسر ، محقق اردبیلی – اردبیل ، مجتمع عالی جندی شاپور – دزفول .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی

گرایشها : صنایع پتروشیمی ، صنایع گاز ، صنایع شیمیایی معدنی ، پلیمر ، سلولوزی ،طراحی فرآیندهای صنایع نفت ، پالایش ، بهره برداری از منابع نفت ، صنایع غذایی .

رشته های دانشگاهی(گروه آزمایشی)

رشته های گروه هنر

سینما، گرافیک، راهنمای موزه‌ها، موزه‌ داری، تولید صدا وسیما، ارتباط تصویری(گرافیک)، کارگردانی تلویزیون، تلویزیون و هنرهای دیجیتال، طراحی صنعتی، نمای ش(5 گرایش)، نقاشی(2 گرایش)، عکاسی، معماری، موسیقی، نوازندگی (موسیقی) ساز ایرانی، نوازندگی (موسیقی) ساز جهانی، صنایع دستی، مجسمه سازی، کارشناسی فرش، هنرهای تجسمی، چاپ، طراحی لباس و پارچه(3 گرایش) ، طراحی تابلوهای تزئینی، شهر سازی، باستان شناسی، مردم شناسی، هنرهای سنتی، حفاظت و مرمت آثار تاریخی، حفاظت و مرمت بناهای تاریخی ،مرمت و احیای بنا های تاریخی، کاردانی حفاظت و مرمت بناهای تاریخی ، کاردانی راهنمای موزه ها و بناهای تاریخی، کاردانی موزه داری،کارشناسی سینما (4 گرایش)، کاردانی هنرهای تجسمی و هنرهای نمایشی، کاردانی هنرهای سنتی، کاردانی باستانشناسی، کاردانی مردم شناسی

رشته های گروه علوم پایه.

بیوتکنولوژی،
ریاضی (کاربردی، آنالیز عددی، تحقیق در عملیات، آموزش ریاضی، آمار ریاضی، ریاضی مالی، محض، جبر، آنالیز، هندسه توپولوژی، آمار، علوم کامپیوتر، دبیری ریاضی و ...)

فیزیک (هسته ای، حالت جامد، اتمی، نجومی، بنیادی، ذرات بنیادی و نظریه میدان ها، اتمی و مولکولی، نانو فیزیک، الکترومغناطیس، لرزه شناسی، زلزله شناسی، گران سنجی و ...)

شیمی (کاربردی، محض، آلی، تجزیه، معدنی، شیمی فیزیک، فیتوشیمی، شیمی دارویی، علوم و فناوری نانو، نانو شیمی، شیمی فناوری اسانس و ...)

زیست شناسی (عمومی، میکروب شناسی، ژنتیک ، سلولی و مولکولی ، بیوشیمی، بیوتکنولوژی، حقوق و محیط زیست، مدیریت محیط زیست، علوم کامپیوتر، علوم دریایی، دریا، علوم گیاهی، علوم جانوری و ...)

زمین شناسی (رسوب شناسی، آب شناسی، زمین شناسی اقتصادی، زمین شناسی ساختمانی، زمین شناسی نفت، زمین شناسی زیست محیطی، پترولوژی، چینه و فسیل شناسی، ژئو شیمی، تکتونیک و ...)

رشته های گروه علوم تجربی.

پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، دامپزشکی، روانشناسی، بینایی سنجی، کاردرمانی، مهندسی بهداشت محیط، بهداشت حرفه ای، مهندسی فضای سبز، مهندسی کشاورزی، مهندسی منابع طبیعی، فیزیوتراپی، مامایی، پرستاری، هوشبری، اتاق عمل، گفتار درمانی، شنوایی شناسی، شنوایی سنجی، علوم تغذیه، علوم اقتصادی، علوم و صنایع غذایی، اعضای مصنوعی و وسایل کمکی ، بهداشت عمومی، بیوتکنولوژی، پرستاری دندانپزشکی، تکنسین پروتزهای دندان، تکنولوژی پزشکی هسته ایی، تکنولوژی پرتوشناسی (رادیولوژی)، تکنولوژی پرتو درمانی (رادیوتراپی)، تکنولوژی تولیدات گیاهی، تکنولوژی تولیدات دامی، پرورش زنبور عسل، تکنولوژی (جنگلداری ، چوب ، شیلات، محیط زیست ، مرتع و آبخیزداری )، زمین شناسی، زیست شناسی، زیست شناسی ( دریا -جانوری- گیاهی)، علوم آزمایشگاهی، مدارک پزشکی، کتابداری در رشته پزشکی، مددکاری اجتماعی، مدیریت(خدمات بهداشتی و درمانی، مالی، بازرگانی دریایی، هتلداری، کمیسر دریایی، بازرگانی، فرهنگی و هنری)، شیمی، کاردان شیمی و پدافند جنگهای شیمیایی ، میکروبی و هسته ای فوریت های پزشکی، تولید و بهره برداری گیاهان معطر، علوم انتظامی، هوانوردی، علوم سیاسی، علوم حدیث و...

رشته های گروه علوم انسانی.

فلسفه ، تاریخ ، جغرافیا ،علوم اجتماعی ،علوم سیاسی ، علوم تربیتی ، زبان فارسی (ادبیات، دبیری)، زبان عربی (ادبیات ، دبیری، مترجمی)، ادبیات داستانی، رشد و پرورش کودکان پیش دبستانی ، الهیات و معارف اسلامی ، تربیت مربی عقیدتی و سیاسی، علوم قرآنی، علوم اسلامی، علوم تربیتی ، الهیات، معارف اسلامی و ارشاد، معارف اسلامی و حقوق، علوم قرآن و حدیث، روانشناسی، زبان فارسی (ادبیات، دبیری)، زبان عربی (ادبیات، دبیری، مترجمی)، ادبیات داستانی، الهیات و معارف اسلامی، تربیت مربی عقیدتی و سیاسی، علوم قرآنی، تفسیر قرآن مجید،تربیت معلم قرآن مجید، علوم اسلامی، علوم سیاسی،الهیات، معارف اسلامی و ارشاد، معارف اسلامی و حقوق، علوم حدیث، علوم دینی، حقوق، علوم قضایی، پلیس قضایی، فقه و حقوق اسلامی، حکمت اسلامی و فلسفه، مددکاری اجتماعی، خبرنگاری، امور حقوقی و کنسولی، علوم ارتباطات اجتماعی، علوم اقتصادی، اقتصاد صنعتی، اقتصاد حمل و نقل، حسابداری،مدیریت مالی، مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، امور مالی و مالیاتی، امور گمرکی، امور بانکی، صنایع چاپ، مدیریت (بازرگانی، دولتی، مالی، هتلداری، جهانگردی، امور گمرکی، صنعتی، بیمه،بیمه اکو. فرهنگی و هنری، بانکداری، بازرگانی دریایی)، مدیریت و کمیسر دریایی، تولید سیما، اطلاعات نظامی، علوم پایه انتظامی، اطلاعات و ضد اطلاعات، مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات، ، جغرافیا، تاریخ، باستان شناسی، آماد (سیستم تامین و توزیع کالا)، روان شناسی، کتابداری و اطلاع رسانی، مطالعات خانواده، راهنمایی و مشاوره، تربیت بدنی و علوم ورزشی، مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات، زبان و ادبیات کردی، رشد و پرورش کودکان پیش دبستانی ...

رشته های گروه زبان های خارجی.

زبان و ادبیات کردی، زبان عربی (ادبیات، دبیری، ترجمه)، زبان انگلیسی (ادبیات، آموزش، دبیری، ترجمه)، زبان آلمانی، زبان فرانسه، زبان روسی، زبان ارمنی، زبان ژاپنی، زبان ایتالیایی، زبان اسپانیایی، زبان چینی، زبان اردو، زبان ترکی، زبان سواحیلی، زبان شناسی

رشته های گروه فنی و مهندسی.

بیوتکنولوژی

مهندسی مکانیک (حرارت وسیالات، جامدات، ساخت و تولید، مکاترونیک، نیروگاه، طراحی کاربردی، تبدیل انرژی، راه آهن، تاسیسات حرارتی و برودتی، بیومکانیک، سیستم های انرژی، بایو سیستم، خودرو و...)

هوانوردی (خلبانی، مراقبت از پرواز، ناوبری هوایی)

مهندسی مکانیک (حرارت و سیالات، جامدات، ساخت و تولید، مکاترونیک، نیروگاه، طراحی کاربردی، تبدیل انرژی، راه آهن، تاسیسات حرارتی و برودتی، بیومکانیک، سیستم های انرژی، بایو سیستم، خودرو و...)

هوانوردی (خلبانی،خلبانی هلی کوپتر، مراقبت از پرواز، ناوبری هوایی )
تعمیر و نگهداری هواپیما
اویونیک هواپیما
الکترونیک هواپیمایی
مخابرات هواپیمایی

هوافضا (مهندسی فضایی، سازه های هوافضایی، دینامیک پرواز و کنترل، پیرانش، آیرودینامیک)

مهندسی کامپیوتر (سخت افزار، نرم افزار، هوش مصنوعی، معماری کامپیوتر، الگوریتم و محاسبات، شبکه، فناوری اطلاعات، مکاترونیک، تجارت الکترونیک، امنیت اطلاعات و...)

مهندسی برق (کنترل، قدرت، الکترونیک، مخابرات، مکاترونیک، سیستم های دیجیتال)
کاردان فنی الکترونیک صدا و سیما

مهندسی پزشکی (بیوالکتریک یا بیوانفورماتیک، بیو مکانیک، بیو مواد، بالینی، مهندسی بافت، پردازش تصاویر پزشکی، مدلسازی، سیستم های فیزیولوژیکی، ابزار دقیق، مهندسی توانبخشی، مهندسی ورزش، طراحی و ساخت، تعمیر و نگهداری و بهینه سازی، تشخیص بیماری و درمان)

مهندسی هسته ایی (پرتو پزشکی، راکتور، گداخت هسته ایی، چرخه سوخت، کاربرد پرتوها)

مهندسی صنایع (تولید صنعتی، تکنولوژی صنعتی، ایمنی صنعتی، برنامه ریزی و تحلیل سیستم ها، سیستم های مالی، لجستیک و زنجیره تامین، مدیریت پروژه، مدلسازی سیستم های کلان، مدیریت سیستم و بهره وری، آینده پژوهی، بهینه سازی سیستم ها، سیستم های سلامت، مدیریت نوآوری و فناوری)
مهندسی سیستم

مهندسی عمران (آب و سازه های هیدرولیکی، خاک و پی، زلزله، سازه، مدیریت ساخت، حمل و نقل، راه و ترابری، محیط زیست، خطوط راه آهن، پدافند غیر عامل، آب و فاضلاب، سازه های دریایی، مهندسی رودخانه، شهرسازی، مدیریت منابع آب، نقشه برداری و...)

مهندسی شهرسازی (برنامه ریزی شهری، طراحی شهری، برنامه ریزی منطقه ای و ...)

مهندسی معماری (معماری اسلامی، مطالعات معماری ایرانی، مرمت ابنیه سنتی، انرژی معماری، تکنولوژی معماری، مدیریت پروژه و ساخت، معماری منظر و ...)،معماری سنتی

مهندسی کشاورزی (منابع طبیعی، آبخیزداری، مرتعداری، جنگلداری، صنایع چوب، حفاظت و اصلاح چوب، بیولوژی و حفاظت چوب، صنایع خمیر و کاغذ، شیلات، مدیریت مناطق بیابانی، بیابان زدایی، آبیاری و زهکشی، سازه های آبی، مهندسی منابع آب، ترویج وآموزش کشاورزی، اصلاح نباتات، زراعت، علوم و تکنولوژی بذر، اگرواکولوژی، علوم باغبانی، اقتصاد کشاورزی، علوم خاک، علوم دامی، تولید و پرورش طیور، صنایع غذایی، حشره شناسی، بیماری شناسی، مکانیک ماشین های کشاورزی، بیوتکنولوژی در کشاورزی، توسعه روستایی، شناسایی و مبارزه با علف های هرز، مکانیزاسیون کشاورزی، مهندسی تولیدات گیاهی، تولید محصولات باغی، اصلاح گیاهان باغبانی، هواشناسی کشاورزی، مدیریت کشاورزی، دامپروری، بهداشت محیط، مهندسی گیاه پزشکی، مهندسی فضای سبز، مهندسی تولیدات گیاهی، مهندسی باغبانی، مهندسی گیاهان دارویی و ...)

رشته مهندسی کشاورزی (7 گرایش)

مهندسی نفت (حفاری، اکتشاف، مخازن نفت، بهره برداری از منابع نفت)

مهندسی مواد (متالورژی استخراجی، متالورژی صنعتی، سرامیک، متالوژی و ...)
کاردان فنی مواد ریخته گری

مهندسی معدن (اکتشاف، استخراج، فرآوری، مکانیک سنگ)

مهندسی نساجی (تکنولوژی نساجی، شیمی نساجی و علوم الیاف، پوشاک و ...)

مهندسی شیمی (صنایع غذایی، طراحی فرایند، کنترل و ...)

مهندسی پلیمر

مهندسی ماشینهای ریلی

مهندسی خط و سازه های ریلی
مهندسی حمل و نقل ریلی
عرشه (فرماندهی و ناوبری کشتی )

مهندسی الکترونیک و مخابرات دریایی
کاردان فنی کشتی
کاردانی دریانوردی

تفنگدار دریایی

مهندسی دریایی

مهندسی تکنولوژی فرماندهی و کنترل هوائی

مهندسی بازرسی فنی
رشته مهندسی ایمنی و حفاظت فنی
مهندسی نگهداری هواپیما

پایگاه های اطلاعاتی

TheGradCafe چیست؟

TheGradCafe انجمن آنلاین برای متقاضیان تحصیلات تکمیلی، دانشجویان و فارغ‌التحصیلان است.
TheGradCafeپلت فرمی را برای کاربران فراهم می‌کند تا اطلاعات، مشاوره و تجربیات مربوط به فرآیند درخواست تحصیلات تکمیلی، فرصت‌های تأمین مالی و زندگی آکادمیک را به اشتراک بگذارند.TheGradCafe همچنین ابزارهایی مانند پایگاه داده قابل جستجوی برنامه‌های تحصیلات تکمیلی و یک ردیاب برای پیگیری وضعیت درخواست‌ها ارائه می‌دهد.این وب‌سایت شامل چندین هزار نتیجه پذیرش در رشته‌ها و دانشگاه‌های مختلف در سراسر دنیا است. با ورود به قسمت Result Search، می‌توانید بر اساس رشته یا دانشگاه مد نظرتان، نتایج پذیرش را مشاهده کنید. بعلاوه این سایت شامل مطالب جامع برای اپلای به دانشگاه‌ها، شرایط زندگی دانشجویی، شغل‌ها و بسیار مطالب مفید دیگر است که با ورود به قسمت Discussion Forum ، می‌توانید به آن‌ها دسترسی پیدا کنید.

سایت Clarivate

پایگاه اطلاعاتی فوق پایگاه تحلیل و ارایه داده های پژوهشی است که بر اساس اطلاعات موجود، فراداده های دقیق و کاملی را درباره مقالات و متون علمی منتشر شده به کاربران ارائه می دهد. گزارش های منتشر شده توسط این پایگاه به دو صورت گزارش های موقت و گزارش های مستمر است که در مقیاس جهانی نشر می یابند. کلاریویت آنالیتیکس (Clarivate Analytics) مؤسسه‌ای است که هر ساله بیش از هزاران پژوهشگر را از سراسر جهان در ۲۱ حوزه موضوعی به عنوان پژوهشگر پراستناد شناسایی و نام آنها را منتشر می‌کند. در سال ۲۰۱۸ مؤسسه کلاریویت آنالیتیکس، ۱۶ دانشمند ایرانی را در بین ۴۰۵۸ پژوهشگر پراستناد جهان معرفی کرد.
نقل قول مستقیم از سایت
یک رهبر جهانی در هوش قابل اعتماد و متحول است. ما داده‌ها، بینش‌ها، تجزیه و تحلیل‌ها و راه‌حل‌های گردش کار غنی‌شده را گرد هم می‌آوریم که مبتنی بر تخصص حوزه عمیق در سراسر طیف دانش، تحقیق و نوآوری است.خواه ارائه بینشی برای تغییر صنعت آب باشد یا تسریع در تحویل یک واکسن حیاتی، هدف ما این است که با استفاده از قدرت نبوغ انسانی، به بزرگترین پیشرفت‌های جهان کمک کنیم.

https://clarivate.com

سایت wos)web of scince)

فهرست ژورنال اصلی ابزار ارزشمندی است که به شما کمک می کند تا مجله مناسب برای نیازهای خود را در میان شاخص های متعددی که در پلتفرم Web of Science میزبانی می شوند، پیدا کنید. مجموعه Web of Science Core که تمامی رشته ها و مناطق را در بر می گیرد، در قلب پلتفرم Web of Science قرار دارد. مجموعه Web of Science Core که با دقت توسط یک تیم متخصص از ویراستاران داخلی مدیریت می‌شود، فقط مجلاتی را شامل می‌شود که سطوح بالایی از سختگیری ویرایشی و بهترین عملکرد را نشان می‌دهند.
https://mjl.clarivate.com/search-results

پایگاه های اطلاعات علمی و تخصصی فارسی

1) پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهي

www.SID.ir

این مرکز تحت نظارت شورای علمی، خدمات خود را از طريق پايگاه اينترنتی به عنوان بانک اطلاعات علمی کشور در سطح منطقه ارائه مي دهد و تلاش نموده از تجربه هاي مشابه در داخل و خارج از کشور جهت بهبود، روزآمدی و جامعيت اطلاعات استفاده کند.

پایگاه های علمی - پیش پروپوزال

ادامه مطلب

پایگاه های اطلاعات علمی و تخصصی مهم

پایگاه های اطلاعاتی علمی و تخصصی مهم

PubMed

http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed

پایگاه اطلاعاتی پزشکی که حاوی اطلاعات بیش از ۱۷ میلیون چکیده مقالات مجلات حوزه پزشکی است. این پایگاه اولین و مهم ترین پایگاه اطلاعاتی برای دسترسی به آخرین یافته های تحقیقاتی در عرصه درمان و تشخیص بیماری ها در کلیه زمینه های پزشکی و علوم وابسته است.

معیارهای انتخاب عنوان تحقیق-پیشنهاد و سابمیت

ادامه مطلب

معرفی پایگاه های مهم و کاربردی

لیست سایتهای مهم علمی، پژوهشی با دسترسی رایگان برای دانشجویان و پژوهشگران

1. ieeexplore.ieee.org
موتور جستجوی ieee آی تریپل ای

2. acm.org
انجمن ماشینهای محاسب(محاسبات ماشینی)

3. sciencedirect.com
انتشارات ساینس دایرکت

4. link.springer.com
انتشارات اشپرینگر

5. wiley.com
انتشارات جان وایلی

ادامه مطلب

پایگاه های علمی

پژوهشگاه علوم و فناوري اطلاعات ايران (ایرانداک)

دارای پایگاه اطلاعات گنج با صدها هزار رکورد؛ از بزرگ‌ترین، دیرین‌ترین، و پربازدیدترین پایگاه‌های اطلاعات علمی و فنی کشور، سامانه‌های پیشینه پژوهش، همانندجو، دروازه اطلاعات علمی ایران، اصطلاح‌نامه‌، راهنمای پژوهش و پژوهشگران، و نمای مقاله‌های ایرانیان در جهان.

مرجع دانش (سیویلیکا) ناشر تخصصی کنفرانسهای کشور

دریافت مقالات فارسی، دریافت مقالات ISI، کنفرانس های ایران، ژورنالها و مجلات، همایش های نمایه شده، نشستهای علمی.

پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی (SID)
بانک و پایگاه استنادی نشریات علمی کشور (فارسی-انگلیسی)، بانک مجامع علمی کشور (فارسی- انگلیسی)، بانک طرح‌ها و پایان‌نامه های مورد حمایت سازمان‌ها و مراکز علمی، بانک مراکز علمی- تخصصی ایران.

شبکه سیمرغ
امکان جستجوی همزمان بین یک یا چند مرکز اطلاع‌رسانی، امکان انتخاب مراکز موردنظر برای جستجو توسط کاربر، امکان جستجو در انواع منابع و مدارک اطلاعاتی- پشتیبانی از استاندارد دوبلین، امکان مشاهده موجودی واقعی هر مرکز در هر لحظه.

سامانه مديريت در اداره كل امور كتابخانه‌ها
جستجو در تمامی کتابخانه های کشور.

مرجع رسمی بررسی اعتبار ژورنال، وب‌گاه تامسون رویترز (MASTER JOURNAL LIST)
با داشتن یکی از اطلاعات نام ژورنال و یا ISSN، می‌توان اعتبار مجلات را بررسی نمود.

نمایه DOAJ لیست سفید مجلات دسترسی آزاد

DOAJ (Directory of Open Access Journals) یک پایگاه داده بین‌المللی است که مجلات علمی با دسترسی آزاد و رایگان را شناسایی و فهرست می‌کند. این پایگاه داده در سال ۲۰۰۳تأسیس شده است و هدف آن ارتقاء دسترسی به اطلاعات علمی و ترویج نشر مقالات با دسترسی آزاد است. DOAJ شامل مجلات علمی در حوزه های مختلف از جمله علوم پایه، علوم پزشکی، علوم اجتماعی، علوم انسانی و ... است.

با گذشت زمان تعداد ژورنال های لیست شده بطور فزاینده در حال رشد بود تا آنکه DOAJ در سال 2014 معیارهای ارزیابی خود را ارتقا بخشید و در سال 2016 حدود 3300 ژورنال را از لیست خود حذف نمود.

هم اکنون در بسیاری از ارزیابی‌ها و مقالات معتبر منتشر شده در حوزه اعتبارسنجی علمی مجلات، از نمایه DOAJ به عنوان لیست سفید "White List" و یا به تعبیر دقیق‌تر فیلتری برای ژورنال‌های دسترسی آزاد (open-access) یاد می‌شود.

بررسی حضور ژورنال در نمایه DOAJ از طریق وب‌سایت رسمی آن doaj.org و همچنین در کنار سایر نمایه‌های تحت پوشش وب‌سایت ضریب تأثیر از طریق www.ImpactFactor.ir نیز قابل انجام است.
Doaj 1 Doaj 2

سرفصل رشته های دانشگاهی(کتاب)

سرفصل رشته آینده پژوهی

رشته آینده پژوهی

سرفصل رشته‌ مهندسی پزشکی

مهندسی پزشکی

سرفصل های رشته مهندسی برق

مشخصات کلی دوره های تحصیلات تکمیلی
(کارشناسی ارشد و دکتری) مهندسی برق
مقدمه:
رشد سریع و روز افزون علوم مختلف در جهان، به ویژه در چند دهه اخیر، ضرورت برنامه ریزی مناسب و تالش مضاعف جهت هماهنگی با پیشرفتهای گسترده علمی و صنعتی را آشکار میسازد. بدون شک تقویت خود باوری، استفاده مطلوب از خالقیتهای انسانی، ثروتهای ملی و ابزار و امکانات موجود از مهمترین عواملی است که در پرتوی برنامه ریزی مناسب میتواند کشور را در مسیر ترقی و پیشرفت به پیش ببرد. خوشبختانه بعد از پیروزی انقالب اسالمی و به ویژه در برنامههای پنج ساله اول تا چهارم توسعه اقتصادی، سرمایه گذاریهای قابل توجهی در بخشهای مختلف صنعت صورت گرفته است که نتایج مثبت آن به تدریج نمایان شده و نظر به روح حاکم در برنامههای سوم و چهارم، امید میرود که در سالهای آینده بیشتر به ثمر برسد. بدیهی است سرمایه گذاریها باید صرف ایجاد بستر به منظور تولید فناوری و نه انتقال آن گردد. گرچه انتقال فناوری ممکن است در کوتاه مدت کارساز باشد ولی در دراز مدت مشکالت را حل نخواهد کرد بدون تردید پیشرفت صنعتی و حرکت به سوی استقالل و خود کفائی که از اهداف واالی انقالب اسالمی است، بدون توجه کافی به امر تحقیقات میسر نبوده و تحقق کلیه مراتب آموزش در باالترین سطح، پژوهش در مرزهای دانش و استفاده از فناوری پیشرفته را ایجاب مینماید. در این راستا، اجرای هر پروژه، در مراحل مختلف مطالعات اولیه، طرح، اجرا و کنترل پیشرفت، نیازمند برنامه ریزی مناسب و استفاده مطلوب از آموزش در سطوح مختلف میباشد. گروه فنی و مهندسی شورای عالی برنامه ریزی با اتکال به خداوند متعال و با امید به فراهم شدن زمینههای الزم برای ارتقاء در زمینه آموزشهای فنی و مهندسی و با تکیه بر تجربیات پیشین در تهیه برنامههای درسی، اقدام به بازنگری کلی و اساسی مجموعه تحصیالت تکمیلی برق )مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری( نمودهو شرط موفقیت را تمهید زمینه جذب دانشجویان مستعد، آماده و عالقمند، مشارکت و حمایت شایسته از جانب دانشگاهها در ارائه کیفی این دورهها، تقویت و گسترش مراکز تحقیقاتی، تأسیس مراکز تحقیق و توسعه در صنعت و ارتباط منسجم آنها با دانشگاهها میداند. دستیابی به باالترین سطح از علم و فناوری گرچه دشوار میباشد، لکن ضرورتی است که در سایه شکوفایی استعدادهای درخشان جوانان کشور، که تاریخ شاهد بروز شکوفایی آن در مقاطع مختلف بوده است، از یک طرف، و اعتقاد راسخ مراکز صنعتی به ارتقاء کیفیت خدمات و تولیدات، از طرف دیگر، تحقق یافتنی است. نظر بر اینکه برنامه تحصیالت تکمیلی رشته مهندسی برق با در نظر گرفتن آئین نامههای مصوب شورای برنامه ریزی آموزش عالی تدوین و بازنگری شده است، از ذکر مواد و تبصرههای مندرج در آن آئین نامه خودداری شده است. تأکید مینماید که دروس تخصصی تحصیالت تکمیلی با عناوین یکسان در دورههای کارشناسی ارشد و دکتری ارائه میشود. ولذا جداول دروس هر گرایش در دوره دکتری تلفیق دروس تخصصی گرایشهای مرتبط در مقطع کارشناسی ارشد است.

ادامه مطلب

تشریح رشته های دانشگاهی

رشته کاردان فنی ا لکترونیک صدا و سیما.

رشته کاردان فنی ا لکترونیک صدا و سیما

با توجه به تنوع صنایع الکترونیکی و مخابراتی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و نیاز روز ا فزون این سازمان به گسترش و نگهداری شبکه های رادیو و تلوزیون کشور ، دوره کاردان فنی ا لکترونیک صدا و سیما به عنوان یکی از دوره های آموزشی رشته برق ارائه شده است هدف این رشته تربیت افرادی کاردان در زمینه ا لکترونیک صدا و سیما (فرستنده ، صدا و تویر و صدا برداری ) است و دروس آن ترکیبی از دروس علوم پایه دروس اصلی برق و دروس تخصصی الکترونیک و مخابرات است که در صنایع و تکنولوژی سازمان صداو سیمای جمهوری اسلامی ایران مطرح است .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس ، ریاضیات عمومی ، ریاضیات کاربردی ، فیزیک عمومی .

دروس اصلی :

مدار ، اندازه گیری ، الکتروتکنیک ، دیجیتال ، میکروپروسسور ، کاتالوگ خوانی (زبان فنی ) ، مبانی کامپیوتر و برنامه نویسی .

دروس تخصصی :

اصول و مدارات مخابراتی ، ویدئو تکنیک ، آکوستیک ، پروژه ، کارآموزی (بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه است).

دانشگاه های پذیرنده : دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران .
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

کاردان فنی برق و الکترونیک صدا و سیما

1- تعریف و هدف:

دوره کاردان فنی الکترونیک صدا و سیما یکی از دوره های آموزشی در نظام آموزش عالی رشته برق است که هدف آن تربیت افرادی کاردان در زمینه های فنی الکترونیک صدا و سیما (فرستنده، صدا و تصویر و صدابرداری) بوده و دروس آن ترکیبی است از دروس علوم پایه، اصلی برق و دروس تخصصی الکترونیک و مخابرات که در صنایع و تکنولوژی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مطرح میباشد.

1- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره کاردان فنی الکترونیک صدا و سیما 2 تا 3 سال است و برنامه آموزی آن در 4 نیمسال تحصیلی برنامه ریزی میشود. طول هر نیمسال تحصیلی 17 هفته آموزش کامل است. هر واحددرسی نظری بمدت 17 ساعت، کارگاه عملی و آزمایشگاهی 51 ساعت است.

2- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 72 واحد (با توجه به گروه انتخابی)

1-3- دروس عمومی 11 واحد

2-3- دروس پایه 9 واحد

3-3- دروس اصلی 30 واحد

4-3- دروس تخصصی 7 واحد

5-3- کارآموزی و پروژه 2 واحد

6-3- دروس انتخابی 13 واحد

-----------

72 واحد

4- نقش و توانائی:

کاردان فنی الکترونیک صدا و سیما ضمن دارا بودن توانائی های عمومی مجموعه های کاردان فنی برق قادر است در زمینه های تخصصی خود (فرستنده، صدا و تصویر، صدابرداری) وظایف زیر را انجام دهد:

- انجام نصب، بهره برداریف نگهداری و تعمیرات دستگاههای ویژه استودیو و فرستنده های رادیو و تلویزیون سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.

- همکاری در طراحی مراکز فرستنده های رادیو تلویزیونی واستودیوها در زمینه های صوتی و تصویری.

- اندازه گیری و کار در آزمایشگاههای تحقیقاتی سازمان.

5- ضرورت و اهمیت:

ضرورت و اهمیت کاردان فنی الکترونیک (در زمینه های فرستنده، صدا و تصویر و صدابرداری)

در سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران توجه به موارد زیر روشن میشود:

- تنوع صنایع الکترونیکی و مخابراتی در این سازمان

- نیاز روزافزون سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به کاردان فنی الکترونیک صدا و سیما جهت گسترش و نگهداری شبکه های رادیو و تلویزیونی کشور.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

ریاضیات عمومی

ریاضیات کاربردی

فیزیک عمومی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

مدار 1

مدار 2

آزمایشگاه مدار

اصول اندازه گیری

آزمایشگاه اصول اندازه گیری

الکتروتکنیک

الکترونیک 1

الکترونیک 2

آزمایشگاه الکترونیک 1

دیجیتال *

الکترونیک 3

آزمایشگاه الکترونیک 2

آزمایشگاه الکترونیک 3

میکروپروسور*

کاتالوگ خوانی (زبان فنی)

مبانی کامپیوتر و برنامه نویسی

جمع

*این دروس میتوانند همزمان ارائه شوند.

* این دروس توام ارائه شده است.

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

101

102

201

301

اصول و مدارات مخابراتی

آزمایشگاه مدارات مخابراتی

ویدئوتکنیک

آگوستیک 1

جمع

کارآموزی و پروژه

ردیف

نام درس

واحد

پروژه 1 (عمومی)

پروژه 2 (تخصصی)

کارآموزی 1 (عمومی)

کارآموزی 2 (تخصصی)

جمع

دروس انتخابی (13 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

103

104

105

106

107

108

109

203

206

207

208

304

305

302

303

308

311

307

آنتن

خطوط انتقال و فشار امواج

میکروویو*

شناسایی دستگاههای اندازه گیری HF

فرستنده هایAM ، FM

فرستنده ها و رله های تلویزیونی

سیستمهای انتقال مخابراتی

رنگ شناسی و اصول سیستمهای رنگی

اندازه گیری ویدئو

شناسائی دستگاههای ویدئو*

تلویزیون دیجیتال

شناسائی دستگاههای صوتی

آزماشگاه اندازه گیری دستگاههای صوتی

آکوستیک 2

آزمایشگاه آکوستیک

موسیقی

آشنائی با تکنیکهای سینما و تلویزیون

صدابرداری نظری و عملی

جمع

توضیح: زمان ارائه دروس انتخابی در دو نیمسال آخر میباشد.

*: این دروس می توانند "همزمان" ارائه شوند.

*: این دروس "توام" ارائه شده است.

رشت مهندسی پلیمر – تکنولوژی و علوم رنگ

مهندسی پلیمر – تکنولوژی و علوم رنگ

1- تعریف و هدف:

مجموعه تکنولوژی و علوم رنگ یک مجموعه آموزشی است در نظام آموزش عالی در زمینه تکنولوژی ساخت و تولید مواد رنگرزا و کاربرد رنگ در تولیدات صنعتی و هدف از تاسیس آن آموزش و تربیت کارشناسان مورد نیاز کشور است که بتوانند امور فنی و تولیدی کارخانجاتی را که در ان ماده رنگزا می سازند و یا به نحوی از مواد رنگزا و رنگ استفاده می کنند اداره نمایند. این مجموعه نسبت به مجموعه های پتروشیمی، تکنولوژی نساجی، شیمی نساجی و علوم الیاف، پتروشیمی نقش تامین کننده دارد.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره آموزشی این مجموعه 5/4 سال است و نظام آموزشی آن مطابق آئین نامه مصوب شورای عالی برنامه ریزی است کلیه دروس در 9 ترم برنامه ریزی میشود ول هر ترم 18 هفته معادل یک نیمسال تحصیلی است مدت تدریس هر واحد درس از نوع نظری 18 ساعت و از نوع عملی 36 ساعت و کارآموزی و کارگاهی حداقل 54 ساعت در طول یک ترم است. کارآموزیها در واحدهای تولیدی و صنعتی ذیربط انجام می شود.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 143 واحد و 13 واحد کارآموزی به شرح زیر است:

1-3: دروس عمومی 20 واحد

2-3: دروس پایه 29 واحد

3-3: دروس اصلی 40 واحد

4-3: دروس تخصصی 27 واحد

5-3: کارآموزی، پروژه و کارگاه 13 واحد

6-3: دروس اختیاری 4 واحد

4- نقش و توانائی:

مشاغلی که دانشجویان این مجموعه پس از پایان دوره میتوانند احراز نمایند عبارت است از مهندسی اجراء در کارخانجات تهیه مواد واسطه کارخانجات تهیه مواد رنگرزی و مواد رنگی کارخانجات رنگ کردن و چاپ و تکمیل و منسوجات، جیر و چرم و پوست، مواد غذائی و بهداشتی، پلاستیک، الیاف مصنوعی، کاشی و سرامیک، پوشش سطوح و غیره.

5- ضرورت و اهمیت:

ضرورت و اهمیت این مجموعه با توجه به موارد زیر مشخص میگردد:

1-5- با اینکه زمینه های کاربردی رنگ و بعلاوه نقش آن تامین کننده آن در صنایع مختلف بسیار گسترده است با این حال تاکنون هیچگونه فعالیت موثری جهت تربیت افراد متخصص در این زمینه بعمل نیامده است.

2-5- وجود زمینه های مساعد برای تامین مواد خام، مواد اولیه و واسطه جهت ساخت مواد رنگرزا در ایران (منابع سرشار ذغال سنگ، نفت و سرمایه گذاری هائی که در زمینه پتروشیمی و تقطیر قطران ذغال سنگ به عمل آمده است.

نظر دانشجویان: علیرغم جدید التاسیس بودن و مشکلات آموزشی موجود این رشته در صنعت کاربرد وسیعی دارد و با رشد و خودکفائی در آن می توان سالانه مبالغ زیادی در ارز کشور صرفه جوئی کرد. مساله پوشش سطوح یکی از مهمترین نیازهای جامعه صنعتی ماست که متخصصان این رشته می توانند آن را به خوبی مرتفع سازند.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی 1

ریاضیات کاربردی

برنامه نویسی کامپیوتر

آمار و احتمالات مهندسی

فیزیک مکانیک

فیزیک موج و ارتعاش

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس و آز

فیزیک حرارت و آز

شیمی عمومی 1 آز

شیمی آلی 1 و آز

شیمی آلی 2 و آز

شیمی تجزیه و آزمایشگاه

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

مبانی مهندسی برق 2 و آز

نقشه کشی صنعتی 1

استاتیک و مقاومت مصالح

مکانیک سیالات و آز

انتقال حرارت و آز

سنتیک و طرح راکتور

کنترل فرایندها و آز

شیمی فیزیک و آز

ترمودینامیک

زبان تخصصی

روش اندازه کمیتهای مهندسی

انتقال جرم

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

تکنولوژی رنگ عمومی

شناسایی و آنالیز مواد و آزمایشگاه

شیمی مواد واسطه و مواد رنگرزا و آز 1 و 2

کنترل رنگ و آزمایشگاه

شیمی فیزیک جذب مواد رنگرزا و آز

تکنولوژی بکاربری مواد رنگی

تکنولوژی مواد رنگی

جمع

ردیف

نام درس

واحد

کارآموزی پروژه و کارگاه

دروس انتخابی

جمع

1443

رشته اعضای مصنوعی و وسایل کمکی

رشته اعضای مصنوعی و وسایل کمکی :

رشته اعضای مصنوعی و وسایل کمکی یکی از زیر شاخه های توانبخشی است که در آن طراحی و ساخت اعضای مصنوعی و وسایل کمکی بر اساس اصول مهندسی و منطبق با آناتومی بدن آموزش داده میشود .در واقعد دروس این رشته مجموعه ای از مهندسی و علوم پزشکی است .
متخصص اعضای مصنوعی در سه زمینه حمایت از اعضای ضعیف و ناتوان بدن ، ساخت اندام مصنوعی برای عضو از دست رفته و اصلاح و ناهنجاری ها فعالیت می کند و برای بدست آوردن این تخصص ، دروس پایه مثل آناتومی بدن ، علل ناهنجاریها و بیماریهای اندامهای مورد نظر را مطالعه کرده و سپس نحوه ساخت ارتزها و پروتزها ی مختلف را فرا می گیرد.

گفتنی است که ارتز وسیله ای کمکی است که در موازات اندام فلج یا ضعیف به کار برده شده و به آن کمک می کند تا کارایی بهتری داشته باشد و شامل تمام اندامها از جمله اندام تحتانی ، فوقانی ، ستون فقرات و سر و گردن می شود . پروتز نیز عضو مصنوعی است که جنشین عضو طبیعی شده و در امتداد عضو طبیعی قرار می گیرد .

برای مثال فردی که دچار بیماری فلج اطفال شده است با استفاده از ارتزهای کمک کننده می تواند سر پا ایستاده و به فعالیت های زندگی خود به صورت مستقل ادامه دهد .
تفاوت این رشته با مهندسی پزشکی در این است که رشته مهندسی پزشکی ؛ در زمینه الکترویک و بیو مکانیک کاربردی کل تجهیزات پزشکی فعالیت می کند یعنی طراحی یک دستگاه رادیولوژی یا فیزیوتراپی نیز در حیطه کار یک مهندسی پزشکی قرار می گیرد ، در حالی که رشته اعضای مصنوعی به طراحی و سات وسایل کمکی و اعضای مصنوعی میپردازد و اعضای مصنوعی قابل ساخت در این رشته نیز اعضای مصنوعی خارج از بدن مثل دست ، پا ، چشم و بینی است .
از همین جا می توان به یکی دیگر از تفاوتهای موجود بین این دو رشته پی برد چون فارغ التحصیل مهندسی پزشکی علاوه بر اعضای مصنوعی یا اعضای پیچیده الکترونیکی و مکانیکی مثل دست سیبر نتیکی را طراحی می کند ، اما فارغ التحصیل اعضای مصنوعی ، قطعات ساده تری که با ابزار دستی نیز قابل ساخت است مثل پای مصنو عی عادی یا انواع بریس ها را طراحی کرده و می سازد .

توانایی های لازم :
دانشجوی رشته اعضای مصنوعی و وسایل کمکی مثل یک مجسمه ساز باید با گچ و مجسمه سازی کار کند و قالبهای گچی از پا ، دست ، نیم تنه یا سر وگردن بسازد و مثل یک نجار ، آهنگر و کفاش باید به جوشکاری ، تراشکاری ، ارّه کاری ، فلز کاری و چرم کاری بپردازد . به عبارت دیگر متخصص این رشته باید از دستهایی توانا برخوردار و به کارهای فنی و صنعتی علاقمند باشد .
در ضمن دانشجوی این رشته باید دارای جسسم و روحی سالم و توانمند باشد تا در انجام کارهای سنگین این رشته مثل فلز کاری یا کار با گچ و قالبهای سنگین دچار مشکل نشود و بتواند بعضی اوقات چهار ساعت سر پا بایستد و کار کند .
آمادگی روحی برای برخورد با بیماران و روابط اجتماعی خوب نیز در این رشته بسیار ضروری است چون رشته اعضای مصنوعی یک رشته خدماتی است و فارغ التحصیل آن باید با دردمند ترین اعضای جامعه در ارتباط باشد .

موقعیت شغلی در ایران :
فارغ التحصیل این رشته می تواند در دو بخش دولتی و خصوصی فعالیت کند که بخش دولتی آن شامل سازمانی بهزیستی ، هلال احمر ، بنیاد جانبازان و بیمارستانهای اداری مراکز ارتوپد فنی است . اما حیطه اصلی فارغ التحصیلان این رشته بخش خصوصی است چون رشته اعضای مصنوعی جزو معدود رشته های توانبخشی است که فارغ التحصیل آن می تواند پس از کسب تجربه لازم ، مرکز خصوصی دایر کرده و به افراد فلج یا افرادی که بد شکلی های مختلف و مشکلات ارتوپدی دارند ، افرادی که بیماری های ساده مثل صافی کف پا داشته و احتیاج به کفش طبی دارند و کسانی که دچار قطعی عضو هستند ، خدمات خود را ارائه دهد .
در ضمن اگر دانشجویی اهل تحقیق و مطالعه باشد ، در این رشته نوآوری بسیار زیاد است . بخصوص در زمینه پروتز های زیبایی ؛ یعنی ساخت چشم ، گوش و بینی مصنوعی که نیروی کار متخصص در ایران بسیار کم است .

درس های این رشته در طول تحصیل :

آناتومی انسانی ، رسم فنی ، کمکهای اولیه ، ایمنی و پیشگیری از سوانح در کارگاه ، ریاضیات پایه و مقدمات آمار ، تکنیکهای فلز کاری ، تکنیک ارتوپدی فنی ، اصول توانبخشی ، خواص مواد (علوم فلزات ) ، خواص مواد (موا د مصنوعی ) بهداشت عمومی ، ارتوپدی ، مکانیک ، تکنولوژی چوب ، تکنیک قطعه سازی ، تئوری پروتز ، تئوری ارتز ، مدیریت صنعتی ، روانشناسی معلولین ، آناتومی و فیزیولوژی اعصاب ، فیزیک ، تکنولوژی درودگری ، آشنایی با طراحی و ساخت ارتز های اندام فوقانی ، آشنایی با طراحی و ساخت پروتزهای زیر زانو ، آشنایی با طراحی و ساخت ارتزهای اندام تحتانی ، آشنایی با طراحی و ساخت ارتز های ستون فقرات ، آشنایی با طراحی و ساخت پروتز های اندام فوقانی ، آشنایی با طراحی و ساخت پروتز های بالای زانو ، اصول فیزیو تراپی و کاردر مانی ، ارزشیابی و انازه گیری عضلات ،آناتومی سطحی ، مقاومت مصالح ، اصطلاحات پزشکی ، رادیولوژی ، تکنیک چرم کاری ، آمار و روش تحقیق ،مدیریت مرکز ارتوپدی فنی ، نورولوژی ، کینزیولوژی و بیومکانیک ، کار آموزی در عر صه ارتز های زیر زانو ، کار آموزی در عرصه ارتزهای پا ، کار آموزی در عرصه ارتز های بالای زانو ، کارآموزی در عرصه ارتزهای ستون فقرات ، کار آموزی در عرصه ارتزهای اندام فوقانی ، کار آموزی در عرصه پروتزهای مچ پا و پنجه ، کار آموزی در عرصه پروتزهای زیرآرنج ، کارآموزی در عرصه پروتزهای بالای آرنج ، کارآموزی در عرصه پروتزهای زیر زانو ، کارآموزی در عرصه پروتزهای بالای زانو ، کار آموزی در عرصه پروتزهای لگن .

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اصفهان ، ایران ، علوم بهزیستی و توانبخشی - تهران ، موسسه آموزش عالی علمی – کاربردی هلال احمر ایران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته آبادانی و توسعه روستاها

جهت‌گيري كلي برنامه كارشناسي آباداني و توسعه روستاها بر آن است كه فارغ‌التحصيلان اين دوره بعد از طي مباحث عمومي و كلي دروس مهندسي، در حد نياز روستاها بر مسائل معماري روستاها و طرح‌هاي جامع روستايي، ايجاد ساختمان‌هاي مقاوم و بهسازي ساختمان‌ها، راه‌سازي و جمع‌آوري و انتقال آب و استفاده از روش‌ها و ماشين‌آلات مناسب در امر كشاورزي آشنايي و تبحر پيدا كنند. فارغ‌التحصيلان اين دوره مي‌توانند در بخش‌هاي دولتي و خصوصي مانند شوراي ده و روستاها، وزارت جهاد كشاورزي، سازمان محيط‌زيست،‌ مركز توسعه خدمات روستايي و كشاورزي فعاليت نمايند.

رشته آماد (سیستم تامین و توزیع کالا)

بي‌شك يكي از اصلي‌ترين مأموريت‌هاي ستاد نيروهاي مسلح، برآورد، تأمين و توزيع اقلام مختلف مورد نياز براي پشتيباني يگان‌ها (در زمان جنگ و صلح) است. اين كار نياز به متخصصان و كارشناساني دارد كه با مباني علمي و فنون و فرآيندهاي عملي اين تخصص آشنا باشند. هدف اصلي رشته آماد تربيت همين دسته از متخصصان است. افرادي كه اصول علمي و عملي رسته آماد و موضوعات مرتبط با برآورد، بودجه‌هاي لجستيكي، تأمين اقلام و توزيع آنها را مطالعه مي‌كنند. در واقع دانشجويان اين رشته با روش‌هاي علمي و عملي جمع‌آوري اطلاعات، تجزيه و تحليل شرايط موجود، برنامه‌ريزي، نظارت و كنترل در موضوعات آماد آشنا مي‌شوند و قابليت انجام كار كارشناسي و اظهار نظر پيرامون موضوعات برآورد، بودجه‌هاي لجستيكي و تأمين و توزيع اقلام و ارائه آن به مديران سطوح عالي‌تر و هدايت سطوح پايين‌تر سازماني در اجراي مؤثر عمليات آمادي را به دست مي‌آورند و مي‌توانند در چهار رسته فرعي امور تخصصي آماد، تأمين، خريد و فروش و برآورد و توزيع فعاليت نمايند.

توانايي‌هاي لازم:
با توجه به اين كه آماد جزو رشته‌هاي ميان رشته‌اي است، دانشجويان آن بايد از توانمندي‌هاي متنوع و متعددي برخوردار باشند؛ يعني از يك سو دانشجوي اين رشته بايد در درس‌هاي رياضي و آمار توانمند باشد و قدرت نگارش نسبتاً خوبي داشته باشد و از سوي ديگر بايد از روابط ـ اجتماعي خوبي برخوردار بوده و فردي منظم و منضبط باشد. گفتني است كه اين رشته فقط از بين داوطلبان مرد دانشجو مي‌پذيرد.

موقعيت شغلي در ايران :
حيطه فعاليت فارغ‌التحصيلان آماد سپاه پاسداران، ارتش و ساير سازمان‌هاي نظامي و انتظامي كشور است.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

دروس پايه :

رياضيات پايه، آمار، اقتصاد عمومي، مباني علم حقوق، اصول بيمه، گزارش نويسي و مكاتبات نظامي، اصول حسابداري، حسابداري دولتي، اصول تنظيم و كنترل بودجه

دروس اصلي :

رياضيات و كاربرد آن در مديريت، آمار تخصصي، روش تحقيق، مباني سازمان و مديريت، تجزيه و تحليل و طراحي سيستم‌ها، تحقيق در عمليات، حقوق بازرگاني، جغرافياي اقتصادي ايران، ماليه عمومي و خط مشي مالي دولت، سازمان‌هاي اداري جمهوري اسلامي ايران، سازمان و تشكيلات نيروهاي مسلح ج . ا . ا، بازاريابي و مديريت بازار، مديريت لجستيك، قوانين و مقررات مالي، برنامه‌ريزي حمل و نقل، انبارداري و ذخيره‌سازي كالا، كنترل پروژه

دروس تخصصي :

زبان تخصصي، كاربرد كامپيوتر در آماد، حسابداري صنعتي، اصول بودجه‌بندي در سازمان‌هاي نظامي، كنترل موجودي كالا، كنترل كيفيت كالا، طبقه‌بندي و شماره گذاري كالا، سيستم‌هاي اطلاعاتي مديريت آماد، عمليات بانكي داخلي و خارجي، اصول و روش‌هاي برآورد، برنامه‌ريزي توزيع، مديريت سفارشات خارجي، فنون مذاكره در امور بازرگاني، آشنايي با آئين‌نامه‌ها و دستورالعمل‌هاي آمادي، آشنايي با استانداردهاي ملي، دولتي و نظامي، تعيين فرم‌ها و استانداردها، پشتيباني آمادي در عمليات نظامي، پروژه، كارآموزي.

دانشگاه های پذیرنده : امام حسین (ع)
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته اتاق عمل

گسترش مراکز بیمارستانی دارای اتاق عمل جراحی و نیاز روزافزون به افراد کاردان برای اداره اتاق های عمل جراحی ، بیانگر نیاز جامعه به تکنسین اتاق عمل است . افرادی که می توانند در مسائل فنی ، پزشکان جراح را یاری دهند .

فارغ التحصیلان این رشته می توانند در اتاق عمل به جراحان کمک های لازم فنی را ارائه دهند . همچنین این دسته از متخصصان می توانند وسایل جراحی و استریل را جهت استفاده آماده نمایند و اداره اتاق عمل را بر عهد گیرند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس اصلی و تخصصی:

تکنیک اتاق عمل عمومی ، فن پرستاری ، فیزیولوژی ، تشریح ، شیمی آلی و بیوشیمی ، بهداشت فردی و همگانی ، انگل شناسی و میکروب شناسی ، داروشناسی عمومی و تخصصی ، جراحی عمومی و تخصصی ، اصطلاحات پزشکی و اصطلاحات رایج در اتاق عمل ، کارآموزی عمومی ، جراجی زنان و زایمان ، بیماری های داخلی ، آسیب شناسی ، فیزیک پزشکی و کاربرد آن در اتاق عمل ، خون شناسی و انتقال خون ، بیهوشی ، روش های احیاء قلبی و ریوی ، روانشناسی ، کارآموزی در عرصه .

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اراک ، اردبیل ، ارومیه ، اصفهان ، اهواز ، ایلام ، بابل ، بندرعباس ، بوشهر ، بیرجند ، زاهدان ، زنجان ، سمنان ، شهرکرد ، شیراز ، قزوین ، کاشان ، کردستان – سنندج ، کرمان ، کرمانشا ه ، گلستان ، گیان – رشد ، لرستان – خرم آباد ، مازندران – ساری ، مشهد ، همدان ، یاسوج ، یزد ، جهرم ، سبزوار، شاهرود ، گناباد ، دانشکده پیراپزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران
مقاطع تحصیلی : کاردانی

دوره ها : روزانه ، شبانه

دانشگاه : دولتی
گرایشها :

* دانشکده پیراپزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران بصورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .

رشته ادبیات داستانی

رشته ادبیات داستانی :

(یکی بود یکی نبود ، غیر از خدا هیچ کس نبود . در روزگار قدیم ...) اولین قصه ای که برایمان نقل کردند ، به این طریق آغاز شد . از همان دوران کودکی کشش و جذبه اش را بر ما اعمال کرد ، خیال ما را برانگیخت و موجب انبساط خاطرمان شد . از این نظر ، قصه ها تاثیر عظیمی در ساخت و روند زندگی ما داشته اند . از همان آغاز، عادت به داستان خواندن را در ما بوجود آوردن و تخیل ما را نیرو و گسترش دادند . بال های خیالمان را بر همه شهر ها و کشورهای دنیا گستردند . شهرها را به ما شناساندند . ما را با مردمانشان آشنا کردند. خوبی هایشان را برای ما گفتند و بدی هایشان را لعن کردند . به ما همدردی و برادری و انسان دوستی آموختند . از غم ها و رنج هایشان غمناک شدیم ، از شادی و کامیابی هایشان ، شا شدیم. به ما مزه آرامش ، شور و هیجان ، صبر و شکیبایی و فراموشی را چشاندند . آموختیم که آدمیزادخطا پذیر است ، خطاها را باید بخشید ، آموختیم لذت عفو بیشتر از انتقام است .

قصه ها به تدریج با ما بزرگ شدند و به تناسب ذهنی ما ، پیچیدگی و گسترش و غنای بیشتری یافتند و داستان های امروزی را به وجود آوردند . مفاهیم ابدی قصه ها ، در داستان هنا تکرار شد ، جویبار عظیم زندگی از قصه ها سر به داستان های کوتاه باز کرد و رمان ها همچون اقیانوس ها بوجود آمدند .
از همین رو یکی از راه های آشنایی با فرهنگ اندیشه و آداب و رسوم و تاریخ اجتماعی جامعه ایرانی ، آشنایی با متون داستانی و شناخت و کشف سنت های غنی داستان نویسی است .
رشته ادبیات داستانی بنا بر همین ضرورت ایجاد شده است ؛ یعنی به یاری این رشته می توان با سیر فرهنگ ، اندیشه و عواطف جامعه ایرانی از رهگذرخواندن متون داستانی اشنا شد . همچنین ارتباط میان ادبیات داستانی جدید باسنت های داستان نویسی قدیم فارسی و چند و چون این ارتباط را کشف کرد و زمینه ساز شکوفایی استعداد های نسل جوان در زمینه خلق آثار هنری داستانی گردید. نسل امروز را با ادبیات داستانی کهن و معاصر آشنا ساخت .

توانایی های لازم :
داشتن ذوق و استعداد نوینسندگی ، قدرت تجزیه و تحلیل ، علاقه به ادبیت به ویژه ادبیات داستانی ، تیز بینی و نکته سنجی و صبر و حوصله زیاد لازمه فعالیت در حیطه ادبیات داستانی است بویژه اینکه ما در این حیطه هنوز در ابتدای راهیم . و باید فردی عاشق و توانمند بود تا بتونا در این بادی وارد شد و باعث شکوفایی ادبیات داستانی گردید .

موقعیت شغلی در ایران :
فارغ اتحصیلان این رشته می توانند وظیفه آموزش مباحث نظری ، داستان نویسی و روش های نقد داستان را بر عهده بگیرند .و با تشکیل کارگاه های نقد ، به اموزش روش های عملی نقد و تحلیل داستان و رمان بپردازند .
همچنین در نقش کارشناس ادبیات داستانی با فیلمنامه نویسان ، نمایشنامه نویسان و منتقدان همکاری کنند و یا با باز نویسی و بازآفرینی آثار داستانی قدیم ، آثاری نو و امروزی بیافرینند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه:

زبان تخصصی ، زبان عربی ، کلیات فلسفه غرب ،

دروس اصلی :

تاریخچه و نظریه اسطوره و حماسه ، تاریخچه و نظریه حکایت ، افسانه و رمانس ، تاریخچه رمان و داستان کوتاه فارسی ، نظریه داستان ف بررسی عناصر داستان ، سبک شناسی نثرهای داستانی ، متون داستانی کهن منظوم(حماسی ، عاشقانه , عرفان ، اخلاقی و حکمی ، نظیره ها ) شعر روایی معصر ، متون داستانی کهنی منثور (عرفانی ، تاریخی ، دینی ، تمثیلی ، رمزی – عرفانی ، تعلیمی ) متون داستانی عامیانه فارسی ، متون داستانی معاصر ،( سرچشمه ها ، دوره اول ، دوره دوم ، دوره سوم ، دوره چهارم ، ادبیات عامه پسند ، پاورقی ها )، داستان کودکان ، جامعه شناسی رمان ، ادبیات عامیانه ، ادبیات داستانی غرب ، کارگاه نقد داستان ، بازنویسی و باز آفرینی متون داستانی کهن .

دروس تخصصی :

کلیات دستور زبان فارسی ، کمقدمات زبان شناسی ، ویرایش ، مهارت های نوشتاری ، جریان های فکری در ایران ، بلاغت ادبی ، کلیات سبک شناسی ، مکتب های نقد ادبی ،

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه تربیت معلم تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته ارتباط تصویری

رشته ارتباط تصویری :

تابلوی اول از وجود یک رستوران خبر می دهد ، تابلوی دوم مکان یک باجه پست را نشان می دهد و تابلوی سوم می گوید که در اینجا یک جایگاه سوخترسانی است . البته این اطلاعات به زبان نوشتاری بیان نشده است چرا که امروزه با وجود صد زبان و 5 هزار گویش ، نمی توان برای معرفی مراکز و مکان های مختلف از زبان های نوشتاری استفاده کرد . بلکه این زبان تصویری است که با ساخت علائم و نشانه ها در هواپیماها ، جاده ها و هتل ها ، پیام ها را سریع تر انتقال می دهد .
البته نباید تصور کرد که زبان تصویری یا به عبارت دیگر ارتباط تصویری تنها به ساخت علائم و سمبل های تصویری می پردازد بلکه هنر ارتباط تصویری حیطه بسیار وسیعی را در بر می گیرد که از آن جمله می توان به نوشتن زیبای کلمات ، رسم منحنی و نمونه های آماری ، تهیه آگهی و مطبوعاتی و پوستر ، صفحه آرایی و ده ها مورد دیگر اشاره کرد . به زبان دیگر کلیه طرح هایی که به وسیله چاپ قابل انتشار هستند طرح گرافیکی می باشند .

هدف ارایه رشته ارتباط تصویری آموزش این هنر در دانشگاه و مراکز آموزش عالی است . درواقع رشته راتباط تصویری توانایی های دانشجویان در امور تبلیغات ، فرهنگی یا تجاری را ارتقاء می دهد کهک در این میان تبلیغات فرهنگی شامل تصویری سازی کتب ، ساخت پوستر ، تبلیغات برای نشریات و جراید مانند صفحه آرایی و آگهی های مطبوعاتی می شود و تبلیغات تجاری نیز شامل تبلیغت نمایشگاه های بازرگانی مانند غرفه سازی و غرفه آرایی یا تبلیغات برای کالاهای مختلف است . در ضمن ارتباط تصویری دارای شاخه های دیگری مانند آرم سازی ، انیمیشن و طراحی راهنمای محیطی می باشد.

توانایی های لازم :
دانشجوی ارتباط تصویری باید علاوه بر خلاقیت ، عاشق این کار بوده و طراحی خوب و زبر دست وبوده . چون طراحی اساس کار یک گرافیست است و در ضمن باید با رنگ بعنوان عامل تکمیل کننده فرم آشنا باشد . همچنین یک طراح باید با شاخه های مختلف هنری آشنایی کامل داشته باشد . چون یک گرافیست امکان دارد از تکنیک های عکاسی ، چاپ ف خوشنویسی ، نقاشی ، طراحی صنعتی ، اصول و مبانی صنایع دستی در کارش استفاده کند و پیام مورد نظرش را به مرحله اجرا برساند . بالاخره هنرمند این رشته لازم است با علومی مثل جامعه شناسی ، روانشناسی ، بازار یابی و ادبیات اشنا باشد . زیرا یک پیام تبلیغلتی باید با توجه به مخاطب آن ساخته شود ؛ یعنی باید توجه داشت که مخاطب این پیام از نظر فرهنگی ، اقتصادی و خواسته و علایق در چه سطحی است . گفتنی است که دانشجویان این رشته به صورت نیمه متمرکز گزینش می شوند ؛ یعنی علاوه بر آزمون علمی ، استعداد و خلاقیت دانشجویان در یک ازمون عملی نیز سنجیده می شود .

موقعیت شغلی در ایران :
برای یک فارغ التحصیل ارتباط تصویری فرصت های شغلی زیادی وجود دارد چون تنها بخشی از کاراو تبلیغات می باشد و این در حالی است که تبلیغات محدوده خاصی ندارد و از تبلیغات یک خودکار گرفته تا تبلیغ یک کالای فرهنگی مثل تئاتر یا سینما در حیطه دانش متخصص ارتباط تصویری می گنجد . از سوی دیگر تصویر سازی و طراحی روی جلد کتب ، صفحه آرایی مجلات و روزنامه ها و تهیه آرم و نشانه نیز در حیطه کار یک متخصص ارتباط تصویری قرار دارد . در کل باید بگوییم که در ایران دوشاخه عمده کاری برای یک گرافیست و.جود دارد یکی چاپ و انتشارات ؛ یعنی طرحی که در نهایت با چاپ و تولید انبوه سروکار دارد مثل تصویر سازی کتاب ، صفحه آرایی مجلات و روزنامه ها و تهیه پوستر و بروشور و دیگری گرافیک تلویزیونی است ؛ یعنی گرافیست تعیین می کند که برای مثال مجری تلویزیون چه لباسی با چه رنیگ بپوشد که هم مناسب باشد هم تفاوت رنگ ها در گیرنده ها اعم از رنگی یا سیاه و سفید به خوبی مشخص گردد .

درس های این رشته در طول تحصیل :

طراحی پایه ، مبانی هنر هایدتجسمی ف کارگاه حجم سازی ، آشنایی با هنر در تاریخ ، تاریخچه کتابت ، خوشنویسی ، عکاسی پایه ، ارتباط تصویری ، چاپ دستی ، هنر و تمدن اسلامی ، تصویر سازی ، کارگاه عکس رنگی (انسان ، طبیعت و طراحی ) تجزیه و تحلیل هنر های تجسمی ، آشنایی با هنرهای معاصر ، تجزیه و تحلیل آثار ارتباط تصویری ، چاپ ماشینی ، تصویر متحرک ، طرح عملی جامع ، پروژه نهایی.

دانشگاه های پذیرنده : الزهرا(س) – تهران ، تهران ، شاهد تهران ، فردوسی – مشهد (واحد نیشابور ) ، دانشگاه هنر (کرج ) دانشکده تربیت دبیر فنی و حرفه ای دختران تهران (شریعتی ) ، سمنان ، گیلان –رشت ، شهید چمران اهواز – واحد شوشتر ، غیر انتفاعی سوره – تهران ، غیر انتفاعی جهاد دانشگاهی – تهران ، غیر انتفاعی نبی اکرم (ص) – تبریز .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها :

* این رشته به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .

رشته اعضا مصنوعی

رشته‌ اعضای مصنوعی و وسايل‌ كمكی يكی از زيرشاخه‌های توانبخشی است‌ كه‌ در آن‌ طريقه‌ طراحی و ساخت‌ اعضای مصنوعی و وسايل‌ كمكی براساس‌ اصول‌ مهندسی و منطبق‌ با آناتومی بدن‌ آموزش‌ داده‌ می شود. در واقع‌ دروس‌ اين‌ رشته‌ مجموعه‌اي‌ از علوم‌ مهندسي‌ و علوم‌ پزشكي‌ است‌.متخصص‌ اعضاي‌ مصنوعي‌ در سه‌ زمينه‌ حمايت‌ از اعضاي‌ ضعيف‌ و ناتوان‌ بدن‌، ساخت‌ اندام‌ مصنوعي‌ براي‌ عضو از دست‌ رفته‌ و اصلاح‌ ناهنجاري‌ها فعاليت‌ مي‌كند و براي‌ به‌ دست‌ آوردن‌ اين‌ تخصص‌، دروس‌ پايه‌ مثل‌ آناتومي‌ بدن‌، علل‌ ناهنجاري‌ها و بيماري‌هاي‌ اندام‌هاي‌ مورد نظر را مطالعه‌ كرده‌ و سپس‌ نحوه‌ ساخت‌ اُرتزها و پروتزهاي‌ مختلف‌ را فرا مي‌گيرد.گفتني‌ است‌ كه‌ ارتز وسيله‌اي‌ كمكي‌ است‌ كه‌ در موازات‌ اندام‌ فلج‌ يا ضعيف‌ به‌ كار برده‌ شده‌ و به‌ آن‌ كمك‌ مي‌كند تا كارايي‌ بهتري‌ داشته‌ باشد و شامل‌ تمام‌ اندام‌ها از جمله‌ اندام‌ تحتاني‌، اندام‌ فوقاني‌، ستون‌ فقرات‌ و سرو گردن‌ مي‌شود. پروتز نيز عضو مصنوعي‌ است‌ كه‌ جانشين‌ عضو طبيعي‌ شده‌ و در امتداد عضو طبيعي‌ قرار مي‌گيرد.
براي‌ مثال‌ فردي‌ كه‌ دچار بيماري‌ فلج‌ اطفال‌ شده‌ است‌ با استفاده‌ از ارتزهاي‌ كمك‌ كننده‌ مي‌تواند سرپا ايستاده‌ و به‌ فعاليت‌هاي‌ زندگي‌ خود به‌ صورت‌ مستقل‌ ادامه‌ دهد.تفاوت اين رشته با مهندسي پزشكي در اين است كه رشته مهندسي پزشكي؛ در زمينه الكترونيك و بيومكانيك كاربردي كل تجهيزات پزشكي فعاليت مي‌كند يعني طراحي يك دستگاه راديولوژي يا فيزيوتراپي نيز در حيطه كار مهندسي پزشكي قرار مي‌گيرد، در حالي كه رشته اعضاي مصنوعي به طراحي و ساخت وسايل كمكي و اعضاي مصنوعي مي‌پردازد و اعضاي مصنوعي قابل ساخت در اين رشته نيز اعضاي مصنوعي خارج از بدن مثل دست، پا، چشم و بيني است.
از همين جا مي‌توان به يكي ديگر از تفاوت‌هاي موجود بين اين دو رشته پي برد چون فارغ‌التحصيل مهندسي پزشكي علاوه بر اعضاي مصنوعي خارج از بدن، پروتزهاي داخلي مثل قلب مصنوعي يا اعضاي پيچيده الكترونيكي و مكانيكي مثل دست سيبرنتيكي را نيز طراحي مي‌كند، اما فارغ‌التحصيل اعضاي مصنوعي، قطعات ساده‌تري كه با ابزار دستي نيز قابل ساخت است مثل پاي مصنوعي عادي يا انواع بريس‌ها را طراحي كرده و مي‌سازد.

توانايي‌هاي‌ لازم :
دانشجوي‌ رشته‌ اعضاي‌ مصنوعي‌ و وسايل‌ كمكي‌ مثل‌ يك‌ مجسمه‌ساز بايد با گچ‌ مجسمه‌سازي‌ كار كند و قالب‌هاي‌ گچي‌ از پا، دست‌، نيم‌تنه‌ يا سر و گردن‌ بسازد و مثل‌ يك‌ نجار، آهنگر و كفاش‌ بايد به‌ جوشكاري‌، تراشكاري‌، ارّه‌كاري‌، فلزكاري‌ و چرم‌كاري‌ بپردازد. به‌ عبارت‌ ديگر متخصص‌ اين‌ رشته‌ بايد از دست‌هايي‌ توانا برخوردار و به‌ كارهاي‌ فني‌ و صنعتي‌ علاقه‌مند باشد.در ضمن‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد داراي‌ جسم‌ و روحي‌ سالم‌ و توانمند باشد تا در انجام‌ كارهاي‌ سنگين‌ اين‌ رشته‌ مثل‌ فلزكاري‌ يا كار با گچ‌ و قالب‌هاي‌ سنگين‌ دچار مشكل‌ نشود و بتواند بعضي‌ از اوقات‌ چهار ساعت‌ سرپا بايستد و كار كند. آمادگي‌ روحي‌ براي‌ برخورد با بيماران‌ و روابط‌ اجتماعي‌ خوب‌ نيز در اين‌ رشته‌ بسيار ضروري‌ است‌ چون‌ رشته‌ اعضاي‌ مصنوعي‌ يك‌ رشته‌ خدماتي‌ است‌ و فارغ‌التحصيل‌ آن‌ بايد با دردمندترين‌ اعضاي‌ جامعه‌ در ارتباط‌ باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
فارغ‌التحصيل‌ اين‌ رشته‌ مي‌تواند در دو بخش‌ دولتي‌ و خصوصي‌ فعاليت‌ كند كه‌ بخش‌ دولتي‌ شامل‌ سازمان‌ بهزيستي‌، هلال‌ احمر، بنياد جانبازان‌ و بيمارستان‌هاي‌ داراي‌ مراكز ارتوپدي‌ فني‌ است‌. اما حيطه‌ اصلي‌ فعاليت‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ بخش‌ خصوصي‌ است‌ چون‌ رشته‌ اعضاي‌ مصنوعي‌ جزو معدود رشته‌هاي‌ توانبخشي‌ است‌ كه‌ فارغ‌التحصيل آن‌ مي‌تواند پس‌ از كسب‌ تجربه‌ لازم‌، مركز خصوصي‌ داير كرده‌ و به‌ افراد فلج‌ يا افرادي‌ كه‌ انواع‌ بدشكلي‌هاي‌ مختلف‌ و مشكلات‌ ارتوپدي‌ دارند، افرادي‌ كه‌ بيماري‌هاي‌ ساده‌ مثل‌ صافي‌ كف‌ پا داشته‌ و احتياج‌ به‌ كفش‌ طبي‌ دارند و‌ كساني‌ كه‌ دچار قطع‌ عضو هستند، خدمات‌ خود را ارائه‌ دهد.در ضمن‌ اگر دانشجويي‌ اهل‌ تحقيق‌ و مطالعه‌ باشد، در اين‌ رشته‌ زمينه‌ نوآوري‌ بسيار زياد است‌. بخصوص‌ در زمينه‌ پروتزهاي‌ زيبايي؛‌ يعني‌ ساخت‌ چشم‌، گوش‌ و بيني‌ مصنوعي‌ كه‌ نيروي‌ كار متخصص‌ در ايران‌ بسيار كم‌ است‌.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

آناتومي‌ انساني‌ ، رسم‌ فني‌ ، كمك‌هاي‌ اوليه‌ ، ايمني‌ و پيشگيري‌ از سوانح‌ در كارگاه‌، رياضيات‌ پايه‌ و مقدمات‌ آمار، تكنيك‌هاي‌ فلزكاري‌ ، تكنيك‌ ارتوپدي‌ فني‌ ، اصول‌ توانبخشي‌ ، خواص‌ مواد (علوم‌ فلزات‌)، خواص‌ مواد (مواد مصنوعي‌)، بهداشت‌ عمومي‌ ، ارتوپدي‌ ، مكانيك‌، تكنولوژي‌ چوب‌ ، تكنيك‌ قطعه‌سازي‌، تئوري‌ پروتز ، تئوري‌ ارتز ، مديريت‌ صنعتي‌، روانشناسي‌ معلولين‌، آناتومي‌ و فيزيولوژي‌

رشته اقیانوس شناسی

زمین شناسی اقیانوس ها به بررسی ماهیت زمین در اعماق اقیانوسها می پردازد. برای مثال اینکه چگونه حوزه های اقیانوسی ایجاد شده و از بین میروند و یا تبادل مواد در اعماق این آبها چگونه صورت می گیرد. رخداد چنین فرایندهایی که بوسیله مشاهدات مستقیم و مدل سازی کامپیوتری مورد مطالعه قرار می گیرد ممکن است چند سال یا میلیونها سال طول بکشد.
زمین شناسی اقیانوسها مطالعه ژئولوژی زمین هایی است که با آب پوشیده شده اند. زمین شناسان دریایی به جمع آوری اطلاعات در مورد توپوگرافی و نیز شکل کف اقیانوسها ، توزیع و انواع رسوبات این اعماق ، ترکیب و ساختار زیرین اقیانوسها و فرایندهای زمین شناسی (تئوری تکتونیک صفحه ای) می پردازد. با کمک این داده های اطلاعاتی ، آنها منابع معدنی موجود در کف اقیانوسها را ارزیابی. احتمال رویداد خطرات را پیش بینی می کنند. همین طور به مطالعه فرایندهای زمین شناسی می پردازند و درک علمی بشر را از زمین بالا می برند.

اقیانوس شناسی زمین شناختی

رسوب گذاری دریایی :

در این شاخه به مطالعه توزیع رسوبات ساحلی و دریایی مربوط به هیدرودینامیکهای حاضر ونیز سیر شکل گیری رسوبات کواترنری در محیطهای انتقالی و دریایی و نیز رفتار سطوح آبی در برابر نوساناتی که در نواحی رسوبی رخ می دهد، می پردازد.

دیرینه شناسی دریایی : درآزمایشگاههای دیرینه شناسی خرد از روزنه داران و استراکوداها به عنوان شاخصهای زیستی برای توصیف ومطالعه کیفیت محیط های دریایی در نواحی ساحلی و برکه های کم عمق استفاده می شود چرا که این ارگانیسمها به طور مستقیم نسبت به تغییرات پارامترهای زیست محیطی واکنش نشان می دهند.

چینه شناسی دریایی کواترنری: هدف از انجام این مطالعات درک تغییرات زیست محیطی است که دردوره پلیستوسن و هولوسن رخ می دهند و این کار با استفاده ازداده های حاصل از انالیزهای رسوب شناسی ،زمین شناسی ،چینه شناسی زیستی و نیز چینه شناسی لرزه ای صورت می گیرد. از اهداف دیگر این مطالعات درک سیر تکاملی زمین شناختی محیطهای رسوبی نواحی ساحلی و قاره ای در قسمت شمالی کشور برزیل است (دمای 16 تا 29) درجه سانتی گراد.

فرآیندهای اقیانوسی:

افرادی که در سواحل دریا زندگی می کنند می باید بتوانندرفتار فرایندهای ژئولوژیکی ساحلی را پیش بینی کنند .مثلا فرسایش طبیعی در سواحل عموما به کندی صورت می گیرد.صخره های دریایی آرام آرام بر هثر برخورد با موجهای مستقیم عقب نشینی می کنند یا زلزله ها پدیده ای مخربی هستند که شدت تخریب ان در سواحل بیشتر است.امواج لرزهای دریا (تسونامی) ناشی از یک زلزله می تواند تا هزاران مایل در اقیانوس ها پیش برود و موجب ویرانی سواحل شود.متخصصان تا کنون نتوانسته اند به موقع هجوم این امواج را پیش بینی کنند اما امواج محلی که که بر اثر لغزشهای زمینی زیر دریایی ایجاد می شوند از نشانه های پنهان این پدیده می باشد.

رشته الهیات و معارف اسلامی

معرفت به معناي شناخت است. شناختي كه اولين مرحله از آشنايي و قدم گذاشتن در مسير قرب‌الهي است و هرچه معرفت بيشتر و وسيع‌تر گردد؛ آشنايي و قرب كاملتر خواهد شد تا جايي كه پيوسته قلب انسان وابسته به خداي متعال مي‌شود و در همه حال متوجه او خواهد بود و مي‌تواند راهنماي رحمت و نماينده مهرباني و بخشش الهي گردد. هدف از رشته الهيات و معارف اسلامي قدم گذاشتن در همين مسير است. قدم گذاشتن در مسيري كه به ياري مطالعه، تحقيق،‌ پژوهش و تلاش و توكل مي‌توان به شناخت خود و خداوند دست يافت. اين رشته‌ داراي‌ شش‌ گرايش‌ علوم‌ قرآن‌ و حديث‌، فقه‌ و مباني‌ حقوق‌ اسلامي‌، فقه‌ شافعي‌، تاريخ‌ فرهنگ‌ و تمدن‌ ملل‌ اسلامي‌، فلسفه‌ و حكمت‌ اسلامي‌ و اديان‌ و عرفان‌ است‌.

گرايش‌ علوم‌ قرآن‌ و حديث:

‌ در گرايش‌ علوم‌ قرآن‌ و حديث‌ دانشجويان‌ 12 واحد تفسير قرآن‌ كريم‌ مي‌گذرانند كه‌ در اين‌ 12 واحد با شأن‌ نزول‌، مفهوم‌ آيات‌ و تفسيرهاي‌ مهم‌ قرآن‌ كريم‌ آشنا مي‌شوند. همچنين‌ دانشجويان‌ 12 واحد درسي‌ در زمينه‌ علوم‌ قرآني‌ مطالعه‌ مي‌كنند كه‌ در اين‌ 12 واحد با علوم‌ خاصي‌ كه‌ هر پژوهشگر قرآن‌ بايد با آنها آشنا باشد مثل‌ مبحث‌ مجمل‌ و مبين‌، منطوق‌ و مفهوم‌، آشنا مي‌شوند كه‌ لازمه‌ فهم‌ و درك‌ قرآن‌ و تفسير و تبيين‌ آن‌ است. علاوه‌ بر مباحث‌ قرآني‌ دانشجويان‌ اين‌ گرايش‌ در بخش‌ حديث‌، با علم‌الحديث‌، درايـ¹‌الحديث‌، فقه‌الحديث‌، مجامع‌ حديثي‌ شيعه‌ و اهل‌ تسنن‌ و اصطلاحات‌ حديث‌ آشنا مي‌شوند؛ يعني‌ دانشجويان‌ به‌ طور اجمالي‌ تاريخ‌ تطور، تحول‌ و پيدايش‌ علم‌ حديث‌ از ديدگاه‌ اهل‌ تشيع‌ و تسنن‌، معنا و مفهوم‌ اصطلاحات‌ علم‌ حديث‌ و مفهوم‌ و محتواي‌ احاديث‌ را مطالعه‌ مي‌كنند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ مشترك‌ در گرايش‌هاي‌ مختلف‌ الهيات‌ و معارف‌ اسلامي‌:

تاريخ‌ اسلام‌ ، منطق‌ ، صرف‌ و نحو عربي‌ كاربردي‌، اعراب‌ قرآن‌، ترجمه‌ عربي‌ به‌ فارسي‌ و فارسي‌ به‌ عربي‌ ، قرائت‌ و درك‌ مفاهيم‌ متون‌ فقهي‌ و تفسيري‌، قرائت‌ و درك‌ مفاهيم‌ متون‌ عرفاني‌، قرائت‌ و درك‌ مفاهيم‌ متون‌ معاصر، قرائت‌ مطبوعات‌ واستفاده‌ از راديو و تلويزيون‌، مكالمه‌ و محاضره ، علوم‌ بلاغي‌، تاريخ‌ زبان‌ وفرهنگ‌ عربي‌، روش‌ تحقيق‌ ، مباني‌ جامعه‌شناسي‌، زبان‌ تخصصي‌ ، مبادي‌ فقه‌، مبادي‌ اصول‌، آشنايي‌ با علوم‌ اسلامي‌ (عرفان‌ و فلسفه‌)، فقه‌ مقدماتي‌ ، آشنايي‌ با اديان‌ بزرگ‌، تفسير .

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ علوم‌ قرآن‌ و حديث‌ :

تاريخ‌ قرآن، تاريخ‌ تفسير قرآن‌ كريم‌ ، تاريخ‌ حديث‌ ، درايـ¹‌الحديث‌ ، فقه‌الحديث‌، علوم‌ قرآني‌ ، تفسير قرآن‌ كريم‌ ، تأثير قرآن‌ كريم‌ در پيدايش‌ علوم‌ ادبي‌، مروري‌ بر نهج‌البلاغه‌، علوم‌ بلاغت‌.

گرايش‌ فقه‌ و مباني‌ حقوق‌ اسلامي‌:

گرايش‌ فقه‌ و مباني‌ حقوق‌ اسلامي‌، وظايف‌ و حقوق‌ انسان‌ را از ديدگاه‌ تشريعات‌ الهي‌ بيان‌ مي‌كند، حقوقي‌ كه‌ از روي‌ حكمت‌ و بر روي‌ محور مصالح‌ خردمندانه‌ است‌ و در زمينه‌ رابطه‌ ميان‌ انسان‌ و خدا، رابطه‌ انسان‌ها با يكديگر يا وظايف‌ انسان‌ نسبت‌ به‌ خود و طبيعت‌ مي‌باشد. از همين جا مي‌توان متوجه تفاوت ميان رشته فقه و مباني حقوق اسلامي و رشته حقوق در مفهوم عام آن شد. زيرا رشته حقوق، اصولي را بيان مي‌كند كه از نظر عقل و عرف بشري، رعايت آنها در زندگي براي ايجاد نظم و امنيت لازم است. اصولي كه امكان دارد طبق تشخيص عقل، مصلحت موقت اما فوري داشته باشد. اما فقه بيانگر مصالحي است كه در تكامل انسان تأثير دارد. بنابراين از نظر حقوق اسلامي، اصول و قوانين نبايد تنها عامل نظم و امنيت باشد، بلكه بايد انسان را نيز به كمال برساند. از اين بابت احكام فقهي ممكن است كه اعتبار جاودانه داشته باشند.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ فقه‌ و مباني‌ حقوق‌ اسلامي‌:

فقه‌ ، فقه‌ مقارن‌ ، اصول‌ فقه‌ ، آيات‌ الاحكام‌ ، تاريخ‌ فقه‌ و فقها ، احاديث‌ فقهي‌ ، حقوق‌ جزاي‌ خصوصي‌ اسلام‌، حقوق‌ بين‌الملل‌ اسلام‌، آيين‌ دادرسي‌ در اسلام‌ ، حقوق‌ جزاي‌ عمومي‌ اسلامي‌، قواعد فقه‌ مدني‌، حقوق‌ خانواده‌، كليات‌ حقوق، حقوق‌ تطبيقي‌

گرايش‌ فقه‌ شافعي‌:

بسياري‌ از دروس‌ اين گرايش با گرايش‌ فقه‌ و مباني‌ حقوق‌ اسلامي‌ يكسان‌ است. در گرايش‌ فقه‌ شافعي‌ احكام‌ عملي‌ اسلام‌ مانند عبادت‌، معاملات‌، مناكحات‌، جزا، قضا و شهادت‌ و همچنين‌ اصول‌ از ديدگاه‌ مذهب‌ شافعي‌ آموزش‌ داده‌ مي‌شود. گفتني‌ است‌ كه‌ گرايش‌ فقه‌ شافعي‌ تنها از بين‌ داوطلبان‌ اهل‌ سنت‌، دانشجو مي‌پذيرد.

گرايش‌ تاريخ‌ فرهنگ‌ و تمدن‌ ملل‌ اسلامي‌:

گرايش‌ تاريخ‌ فرهنگ‌ و تمدن‌ ملل‌ اسلامي‌، دانشجويان‌ را با تاريخ‌ و جغرافياي‌ ممالك‌ اسلامي‌ آشنا مي‌كند؛ يعني‌ دانشجويان‌ با فرهنگ‌، عادات‌ و رسوم‌ مسلمان‌هاي‌ نقاط‌ مختلف‌ جهان‌ از جمله‌ مسلمان‌هاي‌ آسياي‌ جنوب‌ شرقي‌، شمال‌ آفريقا، اروپا و آمريكا آشنا مي‌شوند. همچنين‌ با تاريخ‌ اسلام‌ از زمان‌ ظهور پيامبر اكرم‌ تا زمان‌ حال‌، تاريخ‌ تشكيلات‌ اسلامي‌ (آشنايي‌ با نظام‌ و تشكيلات‌ دولت‌هاي‌ مسلمان‌ اعم‌ از نظام‌ مالي‌، نظام‌ اداري‌، تشكيلات‌ سياسي‌ و ...) تاريخ‌ علوم‌ (علوم‌ عقلي‌ و نقلي‌ كه‌ از اسلام‌ زاده‌ شده‌ است‌) تاريخ‌ ناحيه‌اي‌، تاريخ‌ سال‌ شمار، مآخذ شناسي‌ تاريخي‌ (شناخت‌ منابع‌ و مآخذ تاريخي‌)، تاريخ‌ نگاري‌ (آشنايي‌ با شيوه‌هاي‌ تاريخ‌ نگاري‌ در اسلام‌ و انواع‌ تاريخ‌نگاري‌ اعم‌ از وقايع‌ نامه‌، معاجم‌ الرجال‌، طبقات‌، احوال‌ بلاد، احوال‌ امم‌ و ...) تاريخ‌ هنر معماري‌ اسلامي‌ و تاريخ‌ آموزش‌ و پرورش‌ اسلامي‌ آشنا مي‌گردند.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ تاريخ‌ فرهنگ‌ و تمدن‌ ملل‌ اسلامي‌:

وضع‌ كنوني‌ جهان‌ اسلام‌، تاريخ‌ نگاري‌ در اسلام‌‌، تاريخ‌ هنرهاي‌ اسلامي‌‌، تاريخ‌ اسلام‌ از آغاز خلافت‌ عباسي‌ تا پايان‌ آل‌ بويه‌، تاريخ‌ اسلام‌ از سلاجقه‌ تا سقوط‌ بغداد، تاريخ‌ اسلام‌ در مصر و شام‌ ، تاريخ‌ اسلام‌ در مغرب‌ و اندلس‌، كليات‌ فرهنگ‌ و تمدن‌ اسلامي‌، تاريخ‌ تشكيلات‌ اسلامي‌ ، متون‌ تاريخي‌ ، اسلام‌ در برخورد با غرب‌ و استعمار، اسلام‌شناسي‌ در غرب‌ ، متون‌ جغرافيائي‌، تاريخ‌ آموزش‌ و پرورش‌ در اسلام‌ ، جغرافياي‌ تاريخي‌ اسلام‌ ، تاريخ‌ علوم‌ در اسلام‌ ، تاريخ‌ تشيع‌ .

گرايش‌ فلسفه‌ و حكمت‌ اسلامي‌ :

در تاريخ‌ علم‌ و انديشه،‌ ما براي‌ رسيدن‌ به‌ حقيقت‌ و آگاهي‌ از راز هستي‌ و آفرينش‌ به‌ دو راه‌ اصلي‌ و اساسي‌ بر مي‌خوريم‌، راه‌ عقل‌ و راه‌ عشق‌. در تاريخ‌ فلسفه‌ و عرفان‌ اسلامي‌ نيز اين‌ دو راه‌ وجود دارد و براي‌ كشف‌ حقيقت‌، هر دو روش‌ كشف‌ و شهود و استدلال‌ و منطق‌ مورد توجه‌ بوده‌ است‌. در اين‌ ميان‌ طرفداران‌ اصالت‌ عقل‌ معتقدند كه‌ مي‌توان‌ با استدلال‌ و برهان‌ به‌ معرفت‌ و شناخت‌ رسيد و از راز آفرينش‌ آگاهي‌ يافت‌. اعتقادي‌ كه‌ در گرايش‌ فلسفه‌ و حكمت‌ اسلامي‌ نيز با آن‌ روبرو مي‌شويم‌ و در واقع‌ دانشجويان‌ اين‌ گرايش‌ به‌ مطالعه‌ و پژوهش‌ در اين‌ زمينه‌ مي‌پردازند و نظام‌ آموزشي‌ آنها برپايه‌ مطالعه‌ مكاتب‌ فلسفي‌ مثل‌ مشّاء، اشراق‌ يا ملاصدرا استوار است.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ فلسفه‌ و حكمت‌اسلامي:

فلسفه‌ اسلامي‌ ، كلام‌ ، حكمت‌ عملي‌ ، منطق‌ ، تاريخ‌ فلسفه‌ اسلامي‌ ، تاريخ‌ فلسفه‌ غرب‌ ، متون‌ فلسفي‌ به‌ زبان‌ خارجي‌ ، عرفان‌.

گرايش‌ اديان‌ و عرفان‌:

در گرايش‌ اديان‌ و عرفان‌ دانشجويان‌ با تاريخ‌ ظهور و گسترش‌ اديان‌ زنده‌ (ادياني‌ كه‌ هنوز پيروان‌ بسياري‌ دارند) آشنا مي‌شوند و سه‌ بخش‌ اساسي‌ احكام‌ و آداب‌، عقايد و اخلاق‌ را در هر ديني‌ مطالعه‌ مي‌كنند. البته‌ در اين‌ مطالعه‌ شخص‌ پژوهشگر در صدد اثبات‌ حقانيت‌ يا بطلان‌ دين‌ خاصي‌ نيست‌ بلكه‌ در صدد شناسايي‌ و درك‌ مواضع‌ مشترك‌ مي‌باشد. اديان‌ زنده‌اي‌ كه‌ دانشجويان‌ مطالعه‌ مي‌كنند، براساس‌ خاستگاه‌ آنها به‌ سه‌ گروه‌ زير تقسيم‌ مي‌شود:

الف‌) اديان‌ خاورميانه‌ كه‌ شامل‌ اديان‌ سامي‌؛ يعني‌ يهوديت‌، مسيحيت‌ و اسلام‌ مي‌شود كه‌ پيامبران‌ آنها نسلشان‌ به‌ حضرت‌ ابراهيم‌ مي‌رسد و دين‌ زرتشت‌ كه‌ خاستگاه‌ آن‌ ايران‌ است‌.
ب‌) اديان‌ خاور دور كه‌ اديان‌ كشورهاي‌ چين‌ و ژاپن‌ است‌ و شامل‌ كنفوسيوس‌، تائو و شين‌تو مي‌گردد.
ج‌) اديان‌ شبه‌ جزيره‌ هند كه‌ عبارتند از:
هندو، بودا و جين‌. همچنين‌ دانشجويان‌ اين‌ گرايش‌ عرفان‌ را به‌ عنوان‌ يكي‌ از مباحث‌ مقايسه‌اي‌ در اديان‌ مطالعه‌ مي‌كنند و با ادبيات‌ عرفاني‌ اسلام‌ آشنا مي‌شوند.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ اديان‌ و عرفان‌ :

معارف‌ شيعه‌، تاريخ‌ فرق‌ اسلامي‌، تاريخ‌ فلسفه‌ اسلامي‌، تاريخ‌ فلسفه‌ غرب‌، كليات‌ علم‌ كلام‌، تفسير عرفاني‌ قرآن‌، متون‌ عرفاني‌ فارسي‌، تاريخ‌ تصوف‌، متون‌ اديان‌ و عرفان‌ به‌ زبان‌ خارجي‌، اديان‌ ابتدايي‌ و قديم‌، اديان‌ ايران‌ قبل‌ از اسلام‌، دين‌ يهود و مسيحيت‌، اديان‌ هند، دين‌ بودا و خاور دور، روش‌شناسي‌ اديان‌.

توانايي‌هاي‌ لازم :
هر دانشجوي‌ رشته‌ الهيات‌ و معارف‌ اسلامي‌ بايد به‌ زبان‌ و ادبيات‌ عرب‌ مسلط‌ بوده‌ و به‌ آن‌ علاقه‌مند باشد چرا كه‌ براي‌ ورود به‌ وادي‌ قرآن‌ و حديث‌ و مطالعه‌ تاريخ‌ و تمدن‌ كشورهاي‌ مسلمان‌ و كتب‌ عرفاني‌ و فلسفي‌ اسلامي‌ يا تحقيق‌ و مطالعه‌ بر روي‌ فقه‌ و مباني‌ حقوق‌ اسلامي‌ آشنايي‌ با عربي‌ يك‌ ضرورت‌ اجتناب‌ناپذير است‌. همچنين‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ لازم‌ است‌ كه‌ با زبان‌ انگليسي‌ آشنا باشد تا بتواند معارف‌ اسلامي‌ را بسط‌ و گسترش‌ دهد و در اين‌ زمينه‌ تبليغ‌ كند. اين‌ آشنايي‌ براي‌ دانشجويان‌ گرايش‌ اديان‌ و عرفان‌ ضروري‌تر است‌ چون‌ كتب‌ مذهبي‌ اديان‌ ديگر به‌ زبان‌ عربي‌ نوشته‌ نشده‌ است‌ و براي‌ مطالعه‌ اين‌ كتب‌ بايد حداقل‌ به‌ زبان‌ انگليسي‌ به‌ عنوان‌ زبان‌ بين‌المللي‌ مسلط‌ بود. در ضمن‌ دانشجوي اين رشته بايد مسائل‌ و مباحث‌ يا وقايع‌ تاريخي‌ را به‌ خوبي‌ تجزيه‌ و تحليل‌ كند نه‌ اينكه‌ تنها به‌ حجم‌ محفوظات‌ خود بيفزايد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
فارغ‌التحصيل گرايش‌ علوم‌ قرآن‌ و حديث‌ مثل‌ فارغ‌التحصيلان‌ ساير رشته‌ها با مشكل‌ بازار كار روبرو است اما با اين‌ وجود يك‌ فارغ‌التحصيل‌ توانمند مي‌تواند در مراكز پژوهشي‌ مثل‌ دائر¸‌المعارف‌ها و پژوهشگاه‌ علوم‌ انساني‌ يا مراكز آموزشي‌ فعاليت‌ كند. فارغ‌التحصيل گرايش‌ فقه‌ و مباني‌ حقوق‌ اسلامي‌ موقعيت‌ كاري‌ بيشتري‌ دارد. چرا كه‌ اين‌ گرايش‌ جنبه‌ كاربردي‌ دارد. براي‌ مثال‌ مي‌تواند به‌ عنوان‌ وكيل‌ دادگستري‌، مشاور حقوقي‌ و كارشناس‌ حقوقي‌ فعاليت‌ كند يا دفترخانه‌ اسناد رسمي‌ و دفتر ازدواج‌ و طلاق‌ داير نمايد. فارغ‌التحصيل‌ خوب‌ و توانمند گرايش‌ تاريخ‌ و تمدن‌ اسلامي‌ نيز مي‌تواند در وزارت‌ امور خارجه‌ و وزارت‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامي‌ مشغول‌ به‌ كار گردد و اگر اهل‌ قلم‌ باشد به‌ كارهاي‌ پژوهشي‌ و نوشتن‌ كتاب‌هاي‌ تاريخي‌ روي‌ آورد. با توجه‌ به‌ نوع‌ دروس‌ گرايش‌ اديان‌ و عرفان‌، فارغ‌التحصيل اين‌ گرايش‌ نيز بايد در وزارت‌ امور خارجه‌، وزارت‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامي‌، سازمان‌ تبليغات‌ اسلامي‌ و سازمان‌هاي‌ مشابه‌ فعاليت‌ كند اما متأسفانه‌ اكثر مسؤولان‌ با اين‌ رشته‌ و توانمندي‌ فارغ‌التحصيلان‌ آن‌ آشنا نيستند و تصور مي‌كنند كه‌ نيازي‌ به‌ شناختن‌ اديان‌ ديگر و گفتگو با آنها نيست‌ و اگر هم‌ در بعضي‌ از مراكز در اين‌ زمينه‌ تلاش‌ مي‌شود، اين‌ گفتگوها عميق‌ و بنيادي‌ نيست‌ و در نتيجه‌ اثر بخش‌ نمي‌باشد. البته‌ در حال‌ حاضر بعضي‌ از مراكز پژوهشي‌ غيردولتي‌ مثل‌ مؤسسه‌ گفتگوي‌ اديان‌ در اين‌ زمينه‌ فعاليت‌ مي‌كنند و تعدادي‌ از فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ گرايش‌ نيز جذب‌ مراكز فوق‌ شده‌اند، اما در بخش‌ دولتي‌ در اين‌ زمينه‌ كار چشمگيري‌ انجام‌ نشده‌ است‌.

دانشگاه های پذیرنده : اراک ، ارومیه ، اصفهان ، الزهرا (س) – تهران ، ایلام ، بوعلی سینا – همدان ، بیرجند ، بین المللی امام خمینی (ره) قزوین ، تبریز ، تربیت معلم آذربایجان – تبریز ، تربیت معلم سبزوار ، تهران ، رازی – کرمانشاه ، زنجان ، سمنان ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، شاهد – تهران ، مدرسه عالی شهید مطهری – تهران ، غیر انتفاعی شهید اشرفی اصفهانی – اصفهان ، فردوسی -مشهد ، قم ، کاشان ، مازندران – بابلسر ، یزد ، امام صادق (ع) – تهران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی ، پیام نور
گرایشها : فقه و مبانی حقوق اسلامی ، تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسلامی ، فلسفه و حکمت اسلامی ، ادیان و عرفان ، علوم قرآن و حدیث .

رشته امور زراعی و باغی

وقتی که از پشت میکروسکوپ به یک قطره آب، یک بگ درخت و یک مشت خاک می نگری دنیای عجیب و خارق العاده میکروارگانیسم ها در مقابل دیدگانت گشوده می شود. دنیای موجودات حیرت انگیز که توانایی آنها در هیچ موجود دیگری حتی انسان به چشم نمی خورد… به راستی چه موجودی می تواند در قدرت رشد با باکتری برابری کند؟ باکتری که شاید یک میلیونیم گرم (میکروگرم) نیز وزن نداشته باشد اما اگر شرایط محیط برای تکثیر تصاعدی آن مناسب باشد، در عرض 72 ساعت انبوه باکتریهای تولید شده وزنی سه هزار برابر وزن کره زمین خواهند داشت و این تنها یکی از جلوه های دنیای شگفت انگیز میکروارگانیسم ها است، دنیایی که در رشته میکروبیولوژی (میکروب شناسی) مورد بررسی قرار می گیرد.
اما میکروارگانیسمها که اساس و پایه علم میکروبیولوژی را تشکیل می دهند، چه هستند؟ محمدعلی آموزگار دانشجوی دوره دکترای میکروبیولوژی دانشگاه تهران در این باره می گوید:میکروارگانیسمها موجودات ریز ذره بینی مانند: باکتریها، ویروسها، قارچهای میکروسکوپی و پرتوزوئرها هستند که با چشم غیر مسلح دیده نمی شوند. وی همچنین در مورد جایگاه میکروارگانیسمها در رشته میکروبیولوژی می گوید: علم میکروبیولوژی که گرایشی از علم زیست شناسی است به بررسی و مطالعه میکروارگانیسم ها می پردازد در این علم ارتباط میکروارگانیسم ها با خودشان و همچنین با موجودات عالی تر مانند انسان، حیوانات و گیاهان مورد بررسی قرار می گیرد.
گفتنی است که علم میکروبیولوژی گرایشهای مختلفی دارد که عبارتند از:
الف) گرایش پزشکی: در این گرایش میکروبهایی که برای انسان بیماری زا هستند و چگونگی فغالیت آنها بررسی می شود. البته این گرایش قسمت کوجکی از علم میکروبیولوژی را برای خود اختصاص می دهد چرا که از میان میکروبهای شناخته شده فقط حدود 170 نوع میکروب، بیماری زا هستند و بقیه میکروبها تا کنون شناخته شده اند، میکروبهای مفید می باشند.
ب) میکروبیولوژی غذایی: بسیاری از مواد غذایی مثل ماست یا پنیر به یاری میکروبها تولید می شوند.
ج) میکروبیولوژی صنعتی: در این گرایش از میکروبیولوژی از میکروبهای مفید برای تولید مواد صنعتی مانند اسیدها و کمپوست میکروبی (تهیه کود به یاری مواد زاید و زباله ها) استفاده می شود، همچنین از میکروبها در رفع آلودگی های محیط زیست استفاده می گردد. دکتر علی اکبر محمدی متخصص میکروبیولوژی و رئیس مؤسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی نیز در معرفی این رشته می گوید: دسته میکروبیولوژی که با میکروارگانیسمها یعنی موجودات ریز ذره بینی سر و کار دارد، دو جنبه مهم دارد، یکی مبارزه با میکروارگانیسم های خطرناک و بیماری زا که حیاط انسانها، حیوانات و گیاهان را به خطر می اندازند و میکروبیولوژیست با شناسایی روش و مسیر ایجاد بیماریها می تواند این مسیر را متوقف کرده و از چرخه و سیر بیماری جلوگیری کند و جنبه دیگر استفاده بهینه و مناسب از میکروارگانیسم ها برای تولید مواد غذایی و تبدیل بهینه صنایع غذایی مثل تهیه پنیر، ماست و یا حتی نان و همچنین تولید داروهای پزشکی و دامپزشکی می باشد.
در واقع علم میکروبیولوژی در مورد چگونگی استفاده بهینه از میکروارگانیسم ها و جلوگیری از ضررها و زیانهایی که میکروارگانیسم ها می توانند به حیات انسانها، دامها و نباتات وارد کنند، بحث می کند.
میکروبیولوژی یا زیست شناسی سلولی مولکولی گاه می شنویم که از رشته میکروبیولوژی با عنوان زیست شناسی سلولی مولکولی یاد می شود برای مثال در بعضی از قسمتهای دفترچه های آزمون سراسری سازمان سنجش آموزش کشور از این رشته با عنوان زیست شناسی سلولی مولکولی یاد شده است و به همین دلیل تعدادی از داوطلبان آزمون سراسری تصور می کنند که رشته میکروبیولوژی همان رشته علوم سلولی مولکولی است و در نتیجه هنگام انتخاب رشته با مشکلاتی روبرو می شوند. دکتر محمدی درباره تفاوت بین این دو رشته می گوید: در حقیقت علم میکروبیولوژی مادر علوم سلولی مولکولی است چون زمانی که راجع به فیزیولوژی سلول(به اصطلاح چگونگی کار کردن و سوخت و ساز بدن سلول) صحبت می شود، در واقع ساختار سلول به عنوان یک میکروارگانیسم مورد بررسی قرار می گیرد، اما این باعث نمی شود که دو رشته فوق را یکی بدانیم چون علوم سلولی مولکولی از حیطه فعالیتهای بیرونی میکروب خارج شده و وارد فعالیتهای درونی آن می شود، در حالیکه در علم میکروبیولوژی تأثیرات بیرونی میکروارگانیسم ها مطالعه می شود .
برای مثال شما در علم میکروبیولوژی نگاه می کنید که میکروارگانیسم مورد نظر شما چه نوع بیماری ایجاد کرده و از روی آثار بیماری حدس می زنید میکروارگانیسمی را که بررسی می کنید چه نوع میکروبی است . دکتر محمدی همچنین در مورد نام رشته میکروبیولوژی می گوید: با توجه به اینکه امروزه علوم بسیار ریز، جزئی و تخصصی شده است، بهتر است که دو علم میکروبیولوژی و علوم سلولی و ملکولی در کنار یکدیگر و با نام تخصصی به علم زیست شناسی خدمت بکنند نه اینکه یک علم، دیگری را احاطه بکند.
مثلا اگر بخواهیم میکروبیولوژی را زیر مجموعه ای از علوم سلولی و مولکولی بدانیم، اشتباه است چون بعضی از اوقات علوم سلولی و مولکولی کاری به میکروارگانیسم ها ندارد و در مورد سلولهای یوکاریوتی یا سلولهای انسانی صحبت می کند. انسان از حدود 9 هزار سال قبل در جلگه های دجله و فرات و نیل به کشت و زرع بعضی از محصولات مشغول بوده است.

در مصر قدیم تعداد زیادی از گیاهان باغی مانند خرما ، انگور ، زیتون ، انار ، موز ، لیمو ، انجیر ، سبزیجات و حبوبات کشت می گردید.

با کسب علم و دانش و به کار بستن تکنولوژی جدیدمی توانیم سطح زیر کشت را از طریق اصلاح اراضی افزایش دهیم همچنین عملکرد محصول در واحد سطح را با اصلاح گیاهان و به زراعی و مبارزه با آفات و امراض بالا ببریم.

رشته امور زراعی و باغی یکی از رشته های دانشگاهی زیر شاخه‌ی گروه علوم تجربی است.

دانشجویانی که در این رشته تحصیل می کنند با اصول علمی پرورش گیاهان باغی و زراعی آشنا می شوند و ضمن انتقال تجربیات هنرآموزان خود به اطرافیان زمینه بالا بردن فرهنگ صحیح کشاورزی را فراهم می‌کنند.

امروزه با توجه به رشد روزافزون جمعیت، نیاز به مواد غذایی یکی از دغدغه‌های فکری انسانهاست که دراین مبحث نقش تحقیقات در افزایش محصولات زراعی و باغی به منظور تأمین مایحتاج غذایی بشر لاینفک می‌باشد.

محصولات غذایی همچون گندم، برنج، ذرت و … که عمده‌ترین مواد غذایی انسانها خصوصاً کشورهای درحال توسعه و توسعه نیافته می‌باشد در این گروه جای دارد.

هنرجویان این رشته با کاشت و پرورش محصولات زراعی مانند گندم، برنج، ذرت، چغندرقند و … محصولات باغی مانند پرورش درختان میوه، سبزی و گلکاری آشنا می‌شوند.

در ضمن زمینه‌های شغلی رشته مذکور عبارت است از:

سرپرست مزرعه
طراح باغ و فضای سبز
اشتغال در کشت و صنعت‌ها
کار در سازمان پارکها و فضای سبز شهرداریها
کمک کارشناس در آموزش کشاورزی
تأسیس دفاتر خدمات کشاورزی
مشاور در شرکت‌های خدمات سمپاشی
اشتغال در شرکتهای تولید سموم کشاورزی
شناسایی آفات و امراض گیاهی

رشته امور گمرکی

نقش مهم و حساس گمرك در حمايت از صنايع و توليدات داخلي و اجراي مطلوب سياست‌هاي تجارت خارجي ايجاب مي‌كند كه نيروي انساني سازمان گمرك جمهوري اسلامي ايران با گذراندن دوره‌هاي آموزشي عالي،‌ دانش و تجربه مورد نياز گمرك را براي توانايي انجام وظايف محوله و كارآيي مطلوب كسب نمايند. دوره كارداني امور گمركي با برنامه‌اي كه پاسخگوي نيازهاي روز جامعه گمركي جمهوري اسلامي ايران است، مي‌تواند كادر كارآمد و ورزيده گمركي را در بخش دولتي و بخش خصوصي تربيت كند. در واقع هدف اين دوره تربيت افرادي است كه بتوانند قسمتي از نيروي انساني مورد نياز بخش دولتي را به ويژه در ارتباط با اجراي قانون امور گمركي و آئين‌نامه اجرايي آن،‌مقررات صادرات و واردات و ديگر قوانين و مقررات مرتبط با گمرك تأمين‌كنند.

موقعيت شغلي در ايران:
فار‎غ‌التحصيلان دوره كارداني امور گمركي قادر به انجام فعاليت‌هاي زير خواهند بود:
ارائه خدمت مفيد در مشاغل ارزياب گمرك، مدير امور گمركي، كارشناسي امور گمركي (در صورت كسب تجارب و احراز شرايط) و ساير امور فني و اجرائي مربوط، جهت اجراي وظايف اصلي گمرك ايران.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

دروس پايه و اصلي:

اقتصاد خرد، اقتصاد كلان، رياضيات پايه، كليات حقوق، حقوق و مقررات مدني ، حقوق تجارت، حقوق اساسي و آشنائي با تشكيلات جمهوري اسلامي ايران، مباني سازمان و مديريت، ماليه عمومي و خط‌مشي مالي دولت‌ها، مسائل بانكي و اعتبارت اسنادي، مكاتبات بازرگاني به زبان انگليسي، اصول بيمه.

دروس تخصصی:

قوانين و مقررات گمركي، طبقه‌بندي كالا، شيمي كاني‌ها و فلزات، شناخت الياف‌سنجي و مصنوعات آنها، سازمان‌ها و كنوانسيون‌هاي بين‌المللي گمركي، آشنايي با صنعت حمل و نقل، مقررات عمومي صادرات و واردات، زبان انگليسي متون تخصصي،‌ سازمان و وظايف گمرك.

رشته اویونیک هواپیما

در آسمان تیره شب ، چند چراغ کوچک به چشم می خورد . این چند چراغ به خلبان می گوید که به باند فرودگاه نزدیک شده است و اکنون باید با حرکاتی آکروباتیک ، خود را به سطح باند نزدیک کند و در حالی که هواپیما تکان های شدیدی می خورد ، چرخ های جلو و عقب هوا پیما را یکی پس از دیگری بر روی باند بنشاند !

این صحنه ای است که همه ما بارها در فیلمهای مستند و سینمائی و جنگ جهانی وال و دوم دیده ایم . اما هواپیماهای پیشرفته کنونی از فن اوری های جدید بهر ه می گیرند و دستگاه های ناوبری که در کابین روبروی خلبان قرار دارد ، موقعیت باند فرودگاه را نشان می دهد و می گوید که آیا هواپیما در راستای باند است یا به چپ و راست منحرف شده است ؟به همین دلیل ، امروزه یک خلبان ماهر ، فردی است که بیشترین آگاهی و مهارت را در استفاده از آلات دقیق الکترنیکی و کامپیوتری موجود در کابین دارد ؛ وسایلی که ایمنی یک پرواز ، در گروی سلامتی و دقت عمل آنها است و باز به همین دلیل ، در سازمان های هواپیمایی هر کشوری ، نصب ، راه اندازی ، نگهداری و تعمیر سیستم های الکترونیکی و کمک ناوبری موجود در هواپیما از اهمیت فوق العاده ای برخو.ردار است . وظیفه ای که بر عهده متخصصان اویونیک هواپیما می باشد .

در واقع اویونیک ، الکترنیک هواپیمایی به معنای تخصصی آن است ؛ یعنی متخصص این رشته ، اطلاعات لازم رادر زمینه و دوره های تخصصی دیگر بدست می آورد . برای مثال تعمیرو نگهداری سیستم که کمک می کند هواپیما ، مسیر باند را تشخیص داده و بر روی آن بنشیند ، در رشته تخصصی اویونیک هواپیما آموزش داده می شود .
گفتنی که دانشجویان اویونیک هواپیما ، پس از فارغ التحصیلی ، بر اساس مقررات آموزشی دانشکده هواپیمائی کشوری ، برای شرکت در آزمون و اخذ مدرک بین المللی الکتورنیک هواپیما به استاندارد پرواز سازمان هواپیمایی کشوری معرفی می شوند .
توانائی های لازم :
در صنعت هواپیمائی توانمندی در دروس ریاضی و فیزیک بسیار مهم است . همچنبن دانشجویان با ید با علاقه و پشتکار بسیار ، در این صنعت فعالیت کنند ؛ یعنی نباید واحد های آزمایشگاهی و کلاس های درس را باری به هرجهت پشت سر بگذارند و هدفشان گرفتن مدرک کاردانی یا کارشناسی باشد . بلکه لازم است با انگیزه و هدف سر کلاس درس حضور داشته باشند تا بتوانند در آینده از تحصیل خود ، در سازمان هواپیمائی کشور یاری بگیرند .

موقعیت شغلی در ایرن :
ایا می دانید که 68% حوادث هوائی به هنگام برخاستن و فرود هواپیما رخ می دهد در حالی که برخاستن و فرود آمدن تنها 6% از عملیات هوائی را تشکیل می دهد .
آمار فوق بیانگر آن است که تخصص های اویونیک ، الکترونیک و مخابرات هواپیما یی در سازمان هواپیمایی هر کشوری اهمیت فوق العاده ای دارد و جذب نیروی کارآمد و توانمند در زمینه های یادشده ، یک ضرورت اجتناب ناپذیر است .
سازمان های هواپیمایی کشور ایران نیز برای تعمیر نیروی ماهر و توانمند در تخصص های مورد نیاز ، هر ساله تعدادی دانشجو در رشته های تعمیر و نگهداری هواپیما ، الکترونیک هواپیمائی ، اویونیک هواپیما و مخابرات هواپیمایی جذب می کند که تعداد قابل توجهی از این دانشجویان ، بویژه در رشته های مراقبت پرواز ، الکترونیک هواپیمائی ، اویونیک هواپیما و مخابرات هواپیمایی ، در صورت داشتن توانایی و دانش لازم ، جذب سازمان هواپیمایی کشوری می شوند .

نکته بسیار مهم این است که بسیاری از داوطلبان آزمون سراسری تصور می کنند که در صورت پذیرش در رشته های دانشکده هواپیمایی کشوری از جمله اویونیک هوا پیما ، الکتونیک هواپیمایی و مخابرات هواپیمایی و فعالیت در سازمان هواپیمایی کشور ، از درآمد بالایی برخوردار خواهند بود و از امتیازات بسیاری مثل دسترسی به بلیط رایگان برای استفاده از خطوط هوائی داخلی و خارجی کشور بهره مند می شوند درحالی که تنها شرکت های هواپیمایی ، امتیازات یاد شده را دارند و سازمان هواپیمایی کشوری ارتباطی با خطوط هوائی ندارد .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

ریاضی عمومی ، ریاضی کاربردی ، فیزیک

دروس اصلی تخصصی :

مدار الکتریکی ، الکترونیک، مدارهای منطقی ، نقشه کشی صنعتی ، برنامه نویسی کامپیوتر ، سیستم های ارتباطی هواپیما ، سیستم های کمک ناوبری هواپیما ، رادار و کاربرد آن در هواپیما ، الکتریک هواپیما ، آلات دقیق هواپیما ، سیستم های کنترل اتوماتیک ، کارگاه فن آوری و روش های جوشکاری ، زبان تخصصی هواپیما (بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه است).

رشته ایران شناسی

مطالعه فرهنگ و تاریخ ایران‌زمین را گویند. البته نمی‌توان دقیقا تعریفی از ایران‌شناسی ارائه کرد که جامع و مانع باشد اما می‌توان به تعاریفی دست یافت که بتوان حوزه مطالعات ایران‌شناسی را با ان تشریح کرد…

ایران‌شناسی شاخه منظمی از دانش است که به مطالعه دانش فرهنگی ایران از زمان باستان تا حال می‌پردازد. (شامل ایران‌شناسی کهن و ایران‌شناسی نو). این فرهنگ شامل تاریخ، ادبیات، هنر و فرهنگ ایران کهن و ایران نو و به همراه فرهنگ تودهٔ آن می‌شود. علاوه بر این به مطالعه زبان‌های ایرانی نیز پرداخته می‌شود. ایران‌شناسی محدوده جغرافیایی کشورهای امروزی ایران، افغانستان ازبکستان و تاجیکستان را شامل می‌شود.

ایران‌شناسی در ایران معاصر :
در ایران سازمانی به نام بنیاد ایران‌شناسی در حوزه پژوهش‌های ایران‌شناختی فعالیت می‌کند. این سازمان در سال ۱۳۷۶ تاسیس شد. بنیاد ایران شناسی، کوشش در ساماندهی فعالیتها و گسترش آنها به منظور شناختن و شناساندن جلوه‌های تمدن و فرهنگ ایران اسلامی و تاریخ آن را هدف اصلی خود می‌داند. همچنین از سال ۱۳۸۱، مجله‌ای با عنوان پژوهش‌های ایران‌شناختی توسط مرکز نشر دانشگاهی در همین حوزه منتشر می‌شود که به زبان آلمانی است. دانشگاه شهید بهشتی نیز با همکاری بنیاد ایران‌شناسی، در مقطع کارشناسی ارشد رشته ایرانشناسی دانشجو می‌پذیرد.

دروس رشته ایران شناسی

دروس اختیاری مشترک بین کلیه ی گرایش ها :

۱- متون نظم فارسی

۲- متون نثر فارسی

۳- تاثیر قرآن و حدیث بر زبان و ادب پارسی

۴- جغرافیای تاریخی ایران

۵- تاریخ هنر ایران

۶- ادبیات معاصر

۷- ادبیات کودکان

۸- شناخت مبانی قصه های ایرانی

۹- زبان و ادبیات فارسی

۱۰- جهانگردی و گردشگری

۱۱- سفر نامه نویسی وتاریخ اجتماعی ایران

۱۲- شناسایی و مطالعه ی اسناد و کتیبه ها

۱۳- تاریخ ایران بر اساس روایات ملی

۱۴- تاریخ معاصر ایران

۱۵-زبان عربی پیشرفته

دانشجویان از میان دروس اختیاری می توانند به دلخواه خود و با توجه به علاقه دو درس از میان این دروس را در صورت ارائه انتخاب کنند.

ایران‌شناسی در ایران معاصر :

در ایران سازمانی به نام بنیاد ایران‌شناسی در حوزه پژوهش‌های ایران‌شناختی فعالیت می‌کند. این سازمان در سال ۱۳۷۶ تاسیس شد. بنیاد ایران شناسی، کوشش در ساماندهی فعالیتها و گسترش آنها به منظور شناختن و شناساندن جلوه‌های تمدن و فرهنگ ایران اسلامی و تاریخ آن را هدف اصلی خود می‌داند. همچنین از سال ۱۳۸۱، مجله‌ای با عنوان پژوهش‌های ایران‌شناختی توسط مرکز نشر دانشگاهی در همین حوزه منتشر می‌شود که به زبان آلمانی است. دانشگاه شهید بهشتی نیز با همکاری بنیاد ایران‌شناسی، در مقطع کارشناسی ارشد رشته ایرانشناسی دانشجو می‌پذیرد.

دروس رشته ایران شناسی

دروس اختیاری مشترک بین کلیه ی گرایش ها:

۱- متون نظم فارسی

۲- متون نثر فارسی

۳- تاثیر قرآن و حدیث بر زبان و ادب پارسی

۴- جغرافیای تاریخی ایران

۵- تاریخ هنر ایران

۶- ادبیات معاصر

۷- ادبیات کودکان

۸- شناخت مبانی قصه های ایرانی

۹- زبان و ادبیات فارسی

۱۰- جهانگردی و گردشگری

۱۱- سفر نامه نویسی وتاریخ اجتماعی ایران

۱۲- شناسایی و مطالعه ی اسناد و کتیبه ها

۱۳- تاریخ ایران بر اساس روایات ملی

۱۴- تاریخ معاصر ایران

۱۵-زبان عربی پیشرفته

رشته باستان شناسی

باستان‌شناس فردي است كه در محل‌هاي باستاني كاوش مي‌كند، يافته‌ها را مورد مطالعه قرار مي‌دهد و پس از تعيين ارزش مادي و معنوي و تخمين قدمت آثار، آنها را در بازارهاي عتيقه به فروش مي‌رساند.در گذشته‌اي نه چندان دور، جامعه ما چنين ديدگاهي نسبت به باستان‌شناس داشت. در واقع مردم باستان‌شناس را با عتيقه جمع‌كن يا عتيقه‌فروش يكي مي‌دانستند. كاري كه بسياري از شاهزادگان و درباريان دوره قاجار و پهلوي به عنوان يك سرگرمي ساده، براي كسب درآمد بيشتر انجام مي‌دادند. اما در حقيقت باستان شناس يك تاجر يا عتيقه ‌جمع‌كن نيست.
بلكه‌ يك‌ محقق‌ است‌؛ محققي‌ كه‌ شواهد لازم‌ را براي‌ تحقيقات‌ خود از طريق‌ بررسي‌ ، پژوهش‌ و كاوش‌ در نقاط‌ مختلف‌ جهان‌ كه‌ روزي‌ محل‌ تردد، سكونت‌ يا هر نوع‌ فعاليت‌ انساني‌ بوده‌ است‌، به‌ دست‌ مي‌آورد‌ و سعي‌ دارد تا گذشته‌ را براساس‌ يافته‌هاي‌ خود بازسازي‌ كند. باستان‌شناسي‌ از يك‌ سو مسير تاريخ‌ راتعيين‌ مي‌كند و از سوي‌ ديگر مادر تاريخ‌ است‌. در واقع‌ روشن‌كردن‌ گذشته‌ هر جامعه‌ از نظر‌ اقتصادي‌، فرهنگي‌، اجتماعي‌، سياسي‌ يا مذهبي‌ بدون‌ مراجعه‌ به‌ نظر باستان‌شناسان‌ دشوار يا حتي‌ غيرممكن‌ است‌.

توانايی های لازم :
باستان‌شناس‌ بايد علاقه‌مند به‌ كار در طبيعت‌ باشد؛ يعني‌ اگر جواني‌ عاشق‌ كاوش‌ و جستجو و كشف‌ مجهولات‌ و نقاط‌ تاريك‌ تاريخ‌ گذشته‌ نباشد، نمي‌تواند در اين‌ رشته‌ موفق‌ گردد. داشتن‌ اطلاعاتي‌ مناسب‌ در زمينه‌ تاريخ‌ و جغرافياي‌ ايران‌ و كشورهاي‌ همسايه‌ همچنين‌ تسلط‌ به‌ زبان‌ انگليسي‌ براي‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ ضروري‌ است‌.

موقعيت‌ شغلی در ايران :
در حالي‌ كه‌ ما تعداد قابل‌ توجهي‌ فارغ‌التحصيل‌ باستان‌شناسي‌ بيكار داريم‌، بسياري‌ از آثار باستاني‌ كشور ما هنوز شناسايي‌ و ثبت‌ نشده‌ است‌ و حتي‌ آثار ثبت‌ شده‌ نيز ، به خوبي‌ حفظ‌ يا معرفي‌ نمي‌شوند. در حقيقت با وجود اين‌ كه‌ در كشور ما زمينه‌هاي‌ ملي‌ رشته‌ باستان‌ شناسي‌ وجود دارد و بايد حداقل‌ در منطقه‌ خاورميانه‌، باستان‌شناسي‌ ما حرف‌ اول‌ را بزند اما متأسفانه‌ در زمينه‌ مطالعات‌ باستان‌شناسي‌ بسيار ضعيف‌ عمل‌ مي‌كنيم‌. به‌ همين‌ دليل‌ به‌ داوطلبان‌ آزمون‌ سراسري‌ توصيه‌ مي‌شود كه‌ اگر مي‌خواهند وارد دانشگاه‌ شوند تا بعد از ليسانس‌ پول‌ يا كار راحتي‌ به‌ دست‌ بياورند، رشته‌ باستان‌شناسي‌ را انتخاب‌ نكنند؛ چون‌ حداقل‌ در سطح‌ ليسانس‌ موقعيت‌ كاري‌ اين‌ رشته‌ بسيار محدود است. اما اگر عاشق‌ و شيفته‌ تاريخ‌، تمدن‌ و فرهنگ‌ كشورشان‌ هستند، بدانند كه‌ اين‌ رشته‌ آنها را راضي‌ خواهد كرد.

درس‌های اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌ :

تاريخچه‌ علم‌ باستان‌شناسي‌، بررسي‌ تمدن‌هاي‌ باستاني‌ از نظر قرآن‌ كريم‌، جغرافياي‌ تاريخي‌، اصول‌ و مباني‌ انسان‌شناسي‌، اسطوره‌شناسي‌، تاريخ‌ هنر از باستان‌ تا آغاز اسلام‌، حفظ‌ آثار باستاني‌، اصول‌ و مباني‌ باستان‌شناسي‌.

دروس‌ اصلی و تخصصی :

استخوان‌شناسي‌، باستان‌شناسي‌ پيش‌ از تاريخ‌ ايران‌، ايران‌ در آغاز شهرنشيني‌، باستان‌شناسي‌ و هنر ايلام‌، باستان‌شناسي‌ ايران‌ در هزاره‌ اول‌ قبل‌ از ميلاد، باستان‌شناسي‌ و هنر ماد و هخامنشي‌، باستان‌شناسي‌ اشكاني‌، باستان‌شناسي‌ ساساني‌، باستان‌ شناسي‌ وهنر اسلامي‌، فلزكاري‌ دوره‌ اسلامي‌، باستان‌شناسي‌ پيش‌ از تاريخ‌ بين‌النهرين‌، هنر و معماري‌ بين‌النهرين‌ در دوران‌ تاريخي‌، باستان‌شناسي‌ مصر باستان‌، باستان‌شناسي‌ و هنر آسياي‌ صغير، سكه‌شناسي‌، شناخت‌ مهر و تابلت‌، تاريخ‌ هنر نقاشي‌ در ايران‌، هنر يونان‌ و روم‌ باستان‌، حفاظت‌ اشياء باستاني‌، باستان‌شناسي‌ و هنر سرزمين‌هاي‌ اسلامي‌، سير تحول‌ خطوط‌ و خواندن‌ كتيبه‌هاي‌ اسلامي‌، كتاب‌ آرايي‌، هنر خاور دور، هنر هند باستان‌، خواندن‌ خطوط‌ باستاني‌، تكنيك‌ و هنر سفالگري‌، طراحي‌ و ترسيم‌ مدارك‌ باستاني‌، روش‌ كاوش‌، موزه‌داري‌، كاوش‌ در محل‌، طبقه‌بندي‌ سفال‌، بررسي‌ آثار باستاني‌، خواندن‌ متون‌ باستان‌شناسي‌، باستان‌شناسي‌ و هنر قلمرو غربي‌ اسلامي‌.

دانشگاه های پذیرنده : شهر کرد ، تهران ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، بوعلی سینا – همدان .

مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته بهداشت حرفه ای

در دنياي امروز انسان‌ها مجبورند در تلاش معاش؛ با مشكلات گوناگون دست و پنجه نرم كرده و خطرات فراواني را كه خود ناشي از پيشرفت علم و تكنولوژي است، به جان بخرند. اين خطرات، تعداد عوامل تهديد كننده سلامتي را افزايش داده است و در نيتجه بر تعداد بيمار‌هاي شغلي و مخاطرات حرفه‌اي نيز روز به روز افزوده مي‌شود. براي مثال كارگري كه در واحد صنعتي با جيوه يا سرب سر و كار دارد، ممكن است دچار مسموميت حاد شده يا به يك بيماري مزمن دچار گردد.كاركنان مشاغل اداري نيز گاه به علت بي‌حركتي، كار كردن در نور ضعيف، مكان‌هاي غير بهداشتي و مرطوب يا به علت تماس با دستگاه‌هاي الكترونيكي ممكن است سلامت خود را به خطر اندازند.
حتي گاهي اوقات شرايط محيط كار به اندازه‌اي سخت و ناگوار است كه اگر دانش بشري كمك نكرده و مشكلات را همواره نسازد، زندگي در آن شرايط غير ممكن مي‌گردد. تا جايي كه در عصر حاضر حوادث پس از بيماري‌هاي قلب و عروق و سرطان سومين علت اصلي مرگ و مير در كشورهاي صنعتي است.

از سوي ديگر، حوادث ناشي از كار، هزينه‌هاي بسياري را بر دوش اقتصاد ملي هر كشور مي‌گذارد به همين دليل حفظ سلامت كارگران كه عظيم‌ترين قشر هر جامعه‌اي را تشكيل مي‌دهند گذشته از جنبه انساني آن، هم از نظر مصالح اجتماعي و اقتصادي و هم از نظر تأمين سلامت و فراهم ساختن آسايش و رفاه كارگران و تطبيق وضع كار با مقتضيات جسمي و رواني آنان،‌ يك وظيفه انساني، يك احتياج و يك شرط امكان انجام كار و فعاليت ثمر بخش است. كاري مهم و حياتي كه در هر كشوري بر عهده متخصصان بهداشت كار مي‌باشد.
به عبارت ديگر دانش‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ تلاش‌ مي‌كند تا با حذف‌ كردن‌ عوامل‌ خطرزاي فيزيكي، شيميايي، رواني و بيولوژيكي يا كاهش‌ تأثيرات‌ اين‌ عوامل‌ از آسيب‌رسي‌ به‌ كاركنان‌ جلوگيري‌ نمايد. براي‌ رسيدن‌ به‌ اين‌ هدف‌ علم‌ بهداشت‌ داراي‌ سه‌ مرحله‌ مهم‌ و اساسي‌ است‌ كه‌ اين‌ مراحل‌ عبارتند از:

شناسايي‌، ارزيابي‌ و كنترل‌ عوامل‌ خطرزا؛ يعني‌ متخصص‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ در مرحله‌ اول‌ خطر را شناسايي‌ كرده‌ و پس‌ از شناسايي‌ كامل‌، مقدار خطر را سنجش‌ مي‌كند و در مرحله‌ آخر به‌ كنترل‌ عوامل‌ خطرزا مي‌پردازد.
گفتني‌ است‌ كه‌ مرحله‌ شناسايي‌ خطر در مقطع‌ كارداني‌، ارزيابي‌ در مقطع‌ كارشناسي‌ و كنترل‌ در مقطع‌ كارشناسي‌ ارشد بهداشت‌ حرفه‌اي‌ آموزش‌ داده‌ مي‌شود.براي‌ مثال‌ يك‌ كاردان‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ در كارخانه‌ ريسندگي‌ و بافندگي‌ بايد كانون‌هاي‌ خطر اعم‌ از منابع‌ ايجاد صداي‌ بيش‌ از حد مجاز، نوع‌ مواد شيميايي‌ خطرناك‌ مورد استفاده‌، نحوه‌ نگهداري‌ مواد خطرناك‌ و طريقه‌ مصرف‌ آنها را شناسايي‌ كند.
سپس‌ يك‌ كارشناس‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ بايد تراكم‌ مقدار آلودگي‌ را در يك‌ متر مكعب‌ هوا تعيين‌ نمايد و مشخص‌ كند كه‌ مقدار آلودگي‌ بالاتر يا پائين‌تر از حد استاندارد است‌ كه‌ در اين‌ مرحله‌ كارشناس‌ با استفاده‌ از روش‌هاي‌ آناليز پيچيده‌ و وسيعي‌ مانند آناليز رنگ‌سنجي‌، آناليز دستگاهي‌، گاز فورماتوگرافي‌، اكسپكفوتومتري‌ و روش‌هاي‌ ديگر ماده‌ شيميايي‌ مورد نظر را سنجش‌ و مقدار آن‌ را تعيين‌ مي‌كند. كارشناس‌ ارشد بهداشت‌ حرفه‌اي‌ نيز پس‌ از اين‌ كه‌ عوامل‌ خطرزا شناسايي‌ و ارزيابي‌ شد بايد روش‌ يا روش‌هايي‌ را پيشنهاد كند كه‌ عوامل‌ زيان‌آور حذف‌ گردد يا كاهش‌ يابد و به‌ اندازه‌ استاندارد برسد. فارغ‌التحصيل‌ دكترا نيز به‌ تدريس‌ و تحقيق‌ در زمينه‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ مي‌پردازد.

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
در رشته‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ عوامل‌ زيان‌آور مختلفي‌ اعم‌ از شيميايي‌، فيزيكي‌، بيولوژيكي‌ و رواني‌ وجود دارد. از همين‌ رو دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد در دروس‌ پايه‌ مثل‌ رياضي‌، فيزيك‌، شيمي‌ و زيست‌شناسي‌ توانمند باشد؛ يعني‌ براي‌ موفقيت‌ در بهداشت‌ حرفه‌اي‌ بايد هم‌ در رياضي‌ و فيزيك‌ و هم‌ در علوم‌ تجربي‌ پايه‌اي‌ قوي‌ داشت‌. دانشجوي‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ بايد از نظر جسمي‌ نيز سالم‌ باشد تا بتواند در محيط‌هاي‌ صنعتي‌ فعاليت‌ كند.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
وزارتخانه‌هاي‌ كار، صنايع‌ و معادن‌، جهاد كشاورزي‌، نيرو، بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشكي‌ از مراكز اصلي‌ جذب‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ هستند. همچنين‌ سازمان‌ها، شركت‌ها و كارخانه‌هاي‌ بزرگي‌ مثل‌ شركت‌ نفت‌، ذوب‌آهن‌، هواپيمايي‌ كشوري‌، ايران‌ خودرو و پلي‌اكريل‌ داراي‌ واحد بهداشت‌ حرفه‌اي‌ بسيار قوي‌ هستند كه‌ در هريك‌ از اين‌ واحدها چند كارشناس‌ ارشد، كارشناس‌ و كاردان‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ فعاليت‌ مي‌كنند. تا جايي‌ كه‌ در حال‌ حاضر بيش‌ از 50 درصد از دانشجويان‌ كارشناسي‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌ نيز به‌ طور پاره‌وقت‌ در كارخانجات‌ و سازمان‌هاي‌ مختلف‌ به‌ عنوان‌ مشاوره‌ بهداشتي‌ فعاليت‌ مي‌نمايند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ اصلي‌ و تخصصي‌ :

فيزيك‌ عمومي‌، شيمي‌ تجزيه‌، پاتوبيولوژي‌، بهداشت‌ آب‌، شيمي‌ عمومي‌، فيزيولوژي‌ و تشريح‌، رياضيات‌ پايه‌ و مقدمات‌ آمار، آموزش‌ بهداشت‌، كمك‌هاي‌ اوليه‌، بيوشيمي‌، حشره‌شناسي‌ پزشكي‌ و مبارزه‌ با ناقلين‌، شناسايي‌ عوارض‌ شيميايي‌، دفع‌ مواد زائد صنعتي‌، ايمني‌ در صنعت‌، اصول‌ تغذيه‌، آمار حياتي‌ نظري‌، آمار حياتي‌ عملي‌، شناسايي‌ عوامل‌ فيزيكي‌، تشكيلات‌ و خدمات‌ بهداشت‌ حرفه‌اي‌، مبارزه‌ با آلودگي‌هاي‌ هواي‌ محيط‌ كار، سم‌شناسي‌ صنعتي‌، آشنايي‌ با كليات‌ پزشكي‌ و بيماري‌ها حرفه‌اي‌، حوادث‌ ناشي‌ از كار، مهندسي‌ انساني‌، كارآموزي‌ در عرصه‌.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اراک ، ارومیه ، اهواز ، ایلام ، زاهدان ، زنجان ، سمنان ، شهید بهشتی – تهران ، شیراز ، قزوین ،کاشان ، کرمان ، کرمانشاه ، مازندران- ساری ، همدان ، یزد ، شاهرود ، قم ، گناباد.

مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته بهداشت عمومی

هدف بهداشت عمومی پیشگیری است . پیشگیری از بیماری ها و عواملی که سلامتی روانی و جسمی افراد را به خطر می اندارد .

این رشته در مقطع کاردانی دارای دوگرایش خانواده و مبارزه با بیماری ها است .

گرایش خانواده:

این رشته تربیت افرادی است که در مراکز بهداشتی – درمانی ضمن شناخت شرایط محیطی و اطلاع از وضعیت جمعیت منطقه ، در زمینه بهداشت مادران و کودکان فعالیت می کنند . فارغ التحصیلان این دوره می توانند در بیمارستان ها و مراکز بهداشتی ، مراقبت های بهداشتی مادران و کودکان را در زمینه واکسیناسیون ، آموزش بهداشت و تشکیل پرونده بهداشتی انجام دهند و به بررسی و شناخت کلی عوامل انتشار بیماری های واگیر دار و غیر واگیر دار بپردازند.

درس های این رشته در طول تحصیل :

درس های مشترک بین گرایش ها بهداشت:

آمار حیاتی مقدماتی ، شیمی عمومی ، فیزیک عمومی ، اصول و کلیات خدمات بهداشتی ، اصول بهداشت محیط ، جامعه شناسی عمومی روستایی ، فارماکولوژی ، کمک های اولیه ، آموزش بهداشت و ارتباطات ، اپیدمیولوژی بیماری شایع در ایران ، مدیریت و نظارت در مراکز بهداشتی درمانی کشور ، تکنولوژی آموزشی ، مصون سازی (واکسیناسیون ) ، اصول توانبخشی و پیشگیری ،

دروس تخصص گرایش خانواده :

بهداشت دانش آموزان و مدارس ، جمعیت شناسی ، بهداشت دهان و دندان ، تغذیه کاربردی و رژیم های غذایی ، بیماری های شایع کودکان و نوزادان و را ه های پیشگیری از آن ، بهداشت باروری ، بهداشت سالمندان ، کارآموزی در عرصه .

گرایش مبارزه با بیماری ها :

فارغ التحصیلان مبارزه با بیماری ها می توانند با کمک سایر نیروهای بهداشتی و درمانی در مراکز بهداشتی – درمانی از انتشار بیماری ها جلوگیری کنند . فارغ التحصیل این رشته باید برای فعالیت در روستاها امادگی داشته باشد و در زمینه شناخت کلی بیماری های وگیر دار و غیر واگیر دار در منطقه ، واکسیناسیون های مورد نیاز کلیه گروه های سنی ، آموزش بهداشت به صورت فردی و گروهی ، تهیه و تنظیم گزارش ها و آمار مربوط به بیماری ها ، اجرای برنامه های ایمن سازی منطقه فعالیت کنند .

دروس تخصصی گرایش مبارزه با بیماری ها :

تشریح و فیزیولوژی ، اصول تغذیه ، میکروبیولوژی ، کلیات و اصول اپید میولوژی ، کلیات پزشکی ، حشره شناسی پزشکی و مبارزه با ناقلین ، روان شناسی و بهداشت روانی ، اقدامات بهداشتی در شرایط اضطراری ، بهداشت مواد غذایی ، سموم آفت کش و کاربرد آنها ، آموزش بهداشت و ارتباطات ، برنامه های ملی مبارزه با بیماری ها ، جمعیت شناسی و تنظیم خانواده ، بهداشت حرفه ای ، کارآموزی در عرصه

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اراک ، اردبیل ، ارومیه ، اهواز ، ایلام ، بندرعباس ، بوشهر ، بیرجند ، تبریز ، زاهدان ، زنجان ، سمنان ، شهرکرد ، شیراز ، قزوین ، کاشان ، کردستان – سنندج ، کرمان ، کرمانشاه ، گلستان ، گیلان – رشت ، لرستان – خرم اباد ، مازندران – ساری ، مشهد ، همدان ، یاسوج ، یزد ، خراسان شمالی – بجنورد ، زابل ، سبزوار ، شاهرود ، فسا ، گناباد .
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : خانواده ، مبارزه با بیماری ها

رشته بهداشت محیط

رشته‌ بهداشت‌ محيط‌ به‌ مطالعه‌ مسائل‌ زيست‌ محيطي‌ از قبيل‌ آب‌، فاضلاب‌، زباله‌، هوا و كنترل‌ بهداشت‌ مواد غذايي‌ مي‌پردازد تا دانشجويان‌ پس‌ از فارغ‌التحصيلي‌ بتوانند در اجتماعات‌ كوچك‌ مستقر شده‌ و پس‌ از مطالعه‌ و بررسي‌ مشكلات‌ بهداشت‌ منطقه‌ در جهت‌ رفع‌ اين‌ مشكلات‌ قدم‌ بردارند؛ يعني‌ دانشجويان‌ بايد بتوانند با دادن‌ طرح‌هايي‌ مفيد و عملي‌ در زمينه‌ تأمين‌ آب‌ آشاميدني‌ سالم‌ كمي‌ و كيفي‌، دفع‌ صحيح‌ زباله‌، بهسازي‌ اماكن‌ عمومي‌، مبارزه‌ با حشرات‌ و ناقلين‌ بيماري‌، مردم‌ را در رفع‌ اين‌ مشكلات‌ راهنمايي‌ و كمك‌ كرده‌ و اطلاعات‌ و آمارهاي‌ لازم‌ را در موارد فوق‌ جمع‌آوري‌ و طبقه‌بندي‌ نمايند.اين‌ رشته‌ در مقطع‌ كارداني‌ مسائل‌ زيست‌محيطي‌ را به‌ صورت‌ ساده‌تري‌ مطرح‌ مي‌كند چون‌ كاردان‌ها در اجتماعات‌ كوچكتري‌ مثل‌ روستاها به‌ مردم‌ خدمت‌ مي‌كنند و به‌ مسائل‌ بهداشتي‌ اوليه‌ آنها از قبيل‌ پاكيزه‌ كردن‌ آب‌ (گندزدايي‌ آب‌)، مبارزه‌ با حشرات‌، تصفيه‌ فاضلاب‌ و بهداشت‌ مسكن‌ و اماكن‌ عمومي‌ مي‌پردازند. اما در مقطع‌ كارشناسي‌ تخصصي‌تر و فني‌تر مي‌شود، چون‌ فارغ‌التحصيلان‌ بايد بتوانند براي‌ اجتماعات‌ بزرگتر از قبيل‌ شهرها برنامه‌ريزي‌ بهداشتي‌ كنند. براي‌ مثال‌ طراحي‌ تصفيه‌خانه‌ آب‌ يا فاضلاب‌ شهرها، نحوه‌ جمع‌آوري‌ فاضلاب‌، نحوه‌ توزيع‌ و انتقال‌ آب‌، شناخت‌ آلاينده‌هاي‌ هوا و كنترل‌ آنها در حيطه‌ فعاليت‌ فارغ‌التحصيلان‌ كارشناسي‌ بهداشت‌ محيط‌ مي‌باشد.

توانايي‌هاي‌ لازم :
رشته‌ بهداشت‌ محيط‌ داراي‌ سه‌ جنبه‌ بيولوژي‌، شيمي‌، فيزيك‌ و رياضي‌ است‌ و دانشجوي‌ بهداشت‌ محيط‌ در صورت‌ علاقه‌مندي‌ به‌ هر يك‌ از زمينه‌هاي‌ فوق‌ مي‌تواند در اين‌ رشته‌ موفق‌ گردد.براي‌ مثال‌ كارشناس‌ بهداشت‌ محيط‌ كه‌ به‌ دروس‌ فني‌ به‌ ويژه‌ مكانيك‌ سيالات‌ علاقه‌مند است‌، مي‌تواند در زمينه‌ طراحي‌ تصفيه‌ خانه‌ها فعاليت‌ كند. كارشناس‌ علاقه‌مند به‌ بيولوژي‌ نيز مي‌تواند در زمينه‌ انتقال‌ بيماري‌ها به‌ انسان‌ توسط‌ فاكتورهاي‌ زيست‌ محيطي‌ مطالعه‌ و تحقيق‌ كند و فردي‌ كه‌ به‌ شيمي‌ علاقه‌مند است‌ مي‌تواند در زمينه‌ فرآيندهاي‌ مختلف‌ اعم‌ از فرآيند تصفيه‌ آب‌ يا فاضلاب‌ فعاليت‌ نمايد. درواقع‌ اين‌ رشته‌ مي‌تواند طيف‌ گسترده‌اي‌ از داوطلبان‌ را كه‌ داراي‌ علايق‌ و توانمندي‌هاي‌ متفاوتي‌ هستند، جذب‌ خود كند. قابل‌ ذكر است‌ كه‌ زمينه‌هاي‌ فوق‌ بيشتر در كارشناسي‌ و مقاطع‌ بالاتر مطرح‌ مي‌شود و در مقطع‌ كارداني‌ كه‌ جنبه‌ كاربردي‌ دارد، آنچه‌ مهم‌ است‌ علاقه‌مندي‌ به‌ حفظ‌ بهداشت‌ محيط‌ و آموزش‌ اين‌ مسأله‌ به‌ عموم‌ مردم‌ است.گفتني‌ است‌ كه‌ رشته‌ بهداشت‌ محيط‌ ابتدا در مقطع‌ كارداني‌ دانشجو مي‌پذيرد‌ اما دانشجويان‌ مي‌توانند تا مقطع‌ دكترا در كشور ادامه‌ تحصيل‌ دهند.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
اگر جامعه‌ و حكومت‌ به‌ بهداشت‌ و سلامتي‌ اهميت‌ دهد، فرصت‌هاي‌ شغلي‌ اين‌ رشته‌ بسيار زياد خواهد بود چون‌ هر جا انسان‌ وجود داشته‌ باشد، براي‌ حفظ‌ سلامت‌ او، متخصصان‌ اين‌ رشته‌ بايد حضور داشته‌ باشند، اما متأسفانه‌ در كشور ما توانمندي‌هاي‌ متخصصان‌ بهداشت‌ محيط‌ ناشناخته‌ مانده‌ و از همين‌رو فرصت‌هاي‌ شغلي‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ به‌ طور كاذب‌ كم‌ شده‌ است‌.با اين‌ وجود يك‌ فارغ‌التحصيل‌ توانمند بهداشت‌ محيط‌ در مقطع‌ كارداني‌ مي‌تواند در وزارت‌ بهداشت‌ - درمان‌ و آموزش‌ پزشكي‌ و در مقطع‌ كارشناسي‌ در شهرداري‌ها، سازمان‌ آب‌ و فاضلاب‌، شركت‌هاي‌ خصوصي‌ طراحي‌ تصفيه‌خانه‌ آب‌ و فاضلاب‌ و سازمان‌ حفظ‌ محيط‌زيست‌ فرصت‌هاي‌ شغلي‌ مناسبي‌ داشته‌ باشد.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌ و اصلي‌ :

فيزيك‌ عمومي‌، شيمي‌ عمومي‌، آمار حياتي‌ مقدماتي‌، اصول‌ هيدروليك‌، نقشه‌برداري‌، آموزش‌ بهداشت‌، پاتوبيولوژي‌، اپيدميولوژي‌ بيماري‌هاي‌ واگير، جامعه‌شناسي‌ شهري‌ و روستايي‌، نظام‌ عرضه‌ خدمات‌ بهداشتي‌ و درماني‌.

دروس‌ تخصصي‌ :

شيمي‌ و ميكروبيولوژي‌ آب‌ و فاضلاب‌ ، كارگاه‌ لوله‌كشي‌ آب‌ و فاضلاب‌، اصول‌ تصفيه‌ و بهسازي‌ منابع‌ آب‌، دفع‌ فاضلاب‌ در اجتماعات‌ كوچك‌، كاربرد موتور تلمبه‌ در تأسيسات‌ آب‌ و فاضلاب‌، كارگاه‌ نصب‌ و راه‌اندازي‌ و تعمير موتور تلمبه‌ها، حفاري‌ و بهره‌برداري‌ از چاه‌ ، اصول‌ بهداشت‌ هوا، بهداشت‌ مواد غذايي‌، بهداشت‌ مسكن‌ و اماكن‌ عمومي‌، گندزداها، آشنايي‌ با پرتوهاو پرتوزاها، كاربرد سموم‌ و ناقلين‌ ، بهداشت‌ حرفه‌اي‌ ، اقدامات‌ بهداشتي‌ در شرايط‌ اضطراري‌ ، بهره‌برداري‌ و نگهداري‌ تأسيسات‌ آب‌ و فاضلاب‌ ، كارآموزي‌ در عرصه‌.

دانشگاه های پذیرنده : دانشکده حفاظت و بهداشت کار – وابسته به وزارت کار ، دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اردبیل ، ارومیه ، اهواز ، ایلام ، بندر عباس ، بوشهر ، بیرجند ، زاهدان ، زنجان ، سمنان ، شهر کرد ، شیراز ، قزوین ، کاشان ، کردستان – سنندج ، کرمانشاه ، گلستان ، گیلان – رشت ، لرستان – خرم آباد ، مازندران – ساری ، مشهد ، همدان ، یاسوج ، یزد ، سبزوار ، شاهرود ، قم ، گناباد ، بابل ، شهید بهشتی – تهران .
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته بینایی سنجی

سازمان بهداشت جهاني علم بينايي سنجي را مراقبت اوليه از بينايي مي‌داند. به اين معنا كه يك بيمار چشم در آغاز بايد توسط يك بينايي‌سنج (اپتومتريست) معاينه شود تا اگر دچار عيوب انكساري، ‌اختلالات ديد دو چشمي، انحرافات عضلاني آشكار و غيرآشكار، تنبلي چشم، فيكساسيون‌هاي غير مركزي و مواردي از اين قبيل بود، توسط متخصص بينايي‌سنجي معاينه گردد و در غير اين صورت به پزشك متخصص ارجاع داده شود. در حقيقت وظيفه بينايي‌سنج تشخيص‌ و تصحيح‌ عيوب‌ انكساري‌ (نزديك‌بيني‌، دوربيني‌ و آستيگماتيسم‌) با تجويز عدسي‌هاي‌ مناسب‌ مانند عدسي‌هاي‌ عينك‌ يا لنزهاي‌ تماسي‌، تشخيص‌ و تصحيح‌ اختلالات‌ ديد دو چشمي‌ و تنبلي‌ چشم‌، تعيين‌ بهداشت‌ عمومي‌ چشم‌ و بهداشت‌ بينايي‌ در محيط‌هاي‌ كار و تحصيل‌ و دادن‌ آموزش‌ لازم‌ در اين‌ زمينه‌ است‌؛ يعني‌ يك‌ بينايي‌سنج‌ بايد بر روي‌ محيط‌هاي‌ كار از نظر مقدار روشنايي‌ و حفاظت‌ بينايي‌ كار كارشناسي‌ كند. همچنين‌ تهيه‌ و تجويز وسايل‌ كمك‌ بينايي‌ ماند اكولرهاي‌ ساده‌، مركب‌، سيستم‌هاي‌ تلسكوپيك‌ و تلويزيون‌هاي‌ مداربسته‌ براي‌ نيمه‌بينايان‌ و اندازه‌گيري‌ ميدان‌ بينايي‌ در تخصص‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ است. از سوي‌ ديگر وقتي‌ يك‌ بيمار به‌ بينايي‌سنج‌ مراجعه‌ مي‌كند متخصص‌ اين‌ رشته‌ پس‌ از گرفتن‌ تاريخچه‌ سلامت‌ چشم‌ و معاينه‌ دقيق‌ براي‌ تعيين‌ اشكال‌هاي‌ اصلي‌، در صورت‌ نياز، بيمار را به‌ متخصص‌ مربوط‌ اعم‌ از چشم‌ پزشك‌، متخصص‌ گوش‌ و حلق‌ و بيني‌، متخصص‌ داخلي‌ يا متخصص‌ مغز و اعصاب‌ ارجاع‌ مي‌دهد.

توانايي‌های لازم‌ :
يك‌ بينايي‌سنج‌ بايد به‌ درس‌ فيزيك‌ مسلط‌ و بخصوص‌ به‌ فيزيك‌ نور علاقه‌مند باشد همچنين‌ در دوره دبيرستان‌ و پيش‌دانشگاهي درس‌هاي‌ رياضي‌ و زيست‌شناسي‌ را به خوبي‌ فراگرفته‌ باشد. از نظر جسماني‌ نيز لازم‌ است‌ كه‌ از چشم‌ها و دست‌هايي‌ سالم‌ برخوردار باشد. در ضمن‌ اين‌ رشته‌ صبر و حوصله‌ زياد مي‌خواهد چرا كه‌ تعيين‌ نمره‌ عينك‌ يكي‌ از سخت‌ترين‌ كارها در علوم‌ بينايي‌ است‌ ونياز به‌ صبر و حوصله‌ زياد دارد.

موقعيت‌ شغلی در ايران :
در حال‌ حاضر يك‌ بينايي‌سنج‌ موقعيت‌ كاري‌ خوبي‌ دارد و حدود 80% فارغ‌التحصيلان‌ جذب‌ بازار كار مي‌شوند چون‌ علاوه‌ بر اين‌ كه‌ مي‌توانند به‌ طور مستقل‌ مطب‌ باز كنند و در زمينه‌ تخصص‌ خود فعاليت‌ نمايند، تنها افرادي‌ هستند كه‌ در زمينه‌ ارائه‌ عينك‌هاي‌ مربوط‌ به‌ عيوب‌ انكساري‌ به‌ طور علمي‌ و دانشگاهي‌ تخصص‌ ديده‌اند. در ضمن‌ يك‌ بينايي‌سنج‌ مي‌تواند به‌ عنوان‌ مشاور در مورد بهداشت‌ چشم‌ و مشكلات‌ بينايي‌ در محيط‌هاي‌ آموزشي‌، خدماتي‌ و صنايع‌ با سازمان‌هاي‌ دولتي‌ و صنايع‌ همكاري‌ كند، يا مسؤول‌ سنجش‌ بينايي‌ جهت‌ امور استخدامي‌ و نظامي‌ و اخذ گواهي‌نامه‌ رانندگي‌ و خلباني‌ باشد و در اورژانس‌ براي‌ انجام‌ كمك‌هاي‌ اوليه‌ چشمي‌ تا رسيدن‌ بيمار به‌ مراكز ذي‌ربط‌ فعاليت‌ نمايد.

درس‌های اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌ و اصلی:

فيزيك‌ نور، شيمي‌ عمومي‌، بيوشيمي‌، فيزيولوژي‌ عمومي‌، تشريح‌ عمومي‌ و اعصاب‌، آمار حياتي‌ ، كمك‌هاي‌ اوليه‌، اورژانس‌هاي‌ چشم‌، آسيب‌شناسي‌ عمومي‌، ميكروب‌شناسي‌، داروشناسي‌، علائم‌ چشمي‌ در بعضي‌ از بيماري‌هاي‌ داخلي‌، ژنتيك‌ و چشم‌، تشريح‌ و بافت‌شناسي‌ چشم‌، فيزيولوژي‌ چشم‌، اپتيك‌ هندسي‌ و فيزيكي‌، لابراتوار اپتيك‌، فيزيولوژي‌ اپتيك‌، مقدمات‌ اپتومتري‌، ابزرواسيون‌ ، تاريخچه‌ اپتومتري‌ و علوم‌ بينايي‌، زبان‌ تخصصي‌، اپتومتري‌، بينايي‌ محيطي‌.

دروس‌ تخصصی:

عدسي‌هاي‌ تماسي‌، آسيب‌شناسي‌ چشم‌، اپتومتري‌ كودكان‌، اپتومتري‌ افراد مسن‌ و نيمه‌بينايان‌، اپتومتري‌ مشاغل‌ و بهداشت‌ چشم‌، اپتومتري‌ چشم‌، مكانيسم‌ ديد دو چشمي‌، درمان‌ آنومالي‌هاي‌ دو چشمي‌، آناليز مشاهدات‌ كلنيكي‌،پايان‌ نامه‌ ، كارآموزي‌.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی ایران زاهدان ، شهید بهشتی – تهران ، مشهد .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته بیوتکنولوژی

رشته بیوتکنولوژی یک رشته کاربردی و میان رشته ای مهندسی علوم است که قلمرو آن حداقل 33 حوزه تخصصی علوم را در برمی گیرد. این رشته در کشور ما از سال 1378 در دانشکده علوم دانشگاه تهران در مقطع دکترای پیوسته ارائه می شود.
این رشته از سه مرحله کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تشکیل شده است که دانشجویان در مرحله کارشناسی پس از گذراندن موفقیت آمیز132 واحد دروس مشترک معرفتی- نظری، علوم پایه، پزشکی، مهندسی و مبانی بیوتکنولوژی به اضافه آموختن زبان انگلیسی در حد 550 نمره تافل و آشنایی کامل با یک زبان برنامه نویسی کامپیوتر در صورتی که معدل آنها در هر نیمسال تحصیلی 15 باشد، می توانند وارد مرحله دوم یعنی مقطع کارشناسی ارشد شوند که در این مقطع یکی از

6 گرایش

بیوتکنولوژی میکروبی، بیوتکنولوژی پزشکی، بیوتکنولوژی محیطی و دریایی، بیوتکنولوژی مولکولی، فرآورش زیستی و بیوتکنولوژی کشاورزی (گیاهی)

را انتخاب کرده و بعد از گذراندن 48 واحد در یکی از گرایشهای تخصصی، و انجام معادل 6 واحد پژوهشهای انفرادی و ارائه 2 واحد سمینار از مقطع کارشناسی ارشد فارغ التحصیل می شوند. در این مرحله در صورتی که میانگین نمرات دروس مقطع کارشناسی ارشد آنها حداقل 16 باشد، می توانند در امتحان جامع شرکت کنند و در صورت موفقیت در این امتحان، وارد مرحله دکترای تخصصی (D.Ph ) خواهند شد و رسما برای ثبت پایان نامه دکتری اقدام کنند. به عبارت دیگر دانشجویان این رشته نیز برای ورود به مقطع کارشناسی ارشد و دکتری باید شرایط لازم را داشته باشند، یعنی باید میانگین معادل بالایی داشته و در آزمون جامع موفق شوند اما در یک آزمون رقابتی شرکت نمی کنند.

توانایی های لازم:
رشته بیوتکنولوژی از بین داوطلبان گروه آزمایشی ریاضی فیزیک و علوم تجربی دانشجو می پذیرد چرا که بعضی از گرایشهای این رشته به علوم پزشکی و بعضی دیگر از گرایشها به رشته های مهندسی مربوط می شود. گفتنی است که دوره دکترای مستقیم بیوتکنولوژی، دوره آموزشی خاصی است که مناسب با توانایی های دانشجویان سرآمد به صورت پیوسته و فشرده تنظیم شده است و با پذیرش دانشجویانی که از نظر بهره هوشی، قدرت درک و استدلال، توان نوآوری و خلاقیت، خودآموزی و استفاده مناسب از وقت، علاقه و انگیزه شدید به یادگیری و توانایی های ذهنی و روانی سرآمد همگنان خود هستند، آنان را برای اخذ درجه دکتری در این رشته آماده می کنند. از همین رو نیمی از ظرفیت پذیرش این رشته به داوطلبانی اختصاص دارد که در مرحله ما قبل نهایی المپیادهای دانش آموزی ریاضی، فیزیک، شیمی، کامپیوتر و زیست شناسی پذیرفته شده باشند و نیمی دیگر نیز به داوطلبانی که از طریق آزمون سراسری وارد شده و نمره کل آزمون سراسری آنها از 10000 کمتر نباشد. برای مثال در اولین سال ارائه این رشته، آخرین رتبه قبولی 173 و در سال دوم، آخرین رتبه قبولی 150 بود.در ضمن از پذیرفته شدگان این رشته، مصاحبه علمی به عمل می آیند تا دانشجویانی که واقعا علاقه مند بوده و انگیزه علمی لازم را دارند، وارد این رشته شوند.

موقعیت شغلی در ایران:
رشته بیوتکنولوژی، یک رشته جدید است و بی شک مدتی زمان خواهد برد تا فارغ التحصیلان آن، جایگاه واقعی خویش را پیدا کنند اما این به معنای آن نیست که موقعیت شغلی برای فارغ التحصیلان این رشته مهیا نمی باشد. چون زمینه کار بیوتکنولوژی در داخل کشور مساعد است و برای مثال در حال حاضر عده ای از دانشجویان دوره دکترای میکروبیولوژی که در زمینه بیوتکنولوژی میکروبی مطالعه می کنند، بر روی آبهای شور کشور مثل دریاچه ارومیه که امکان رشد موجودات در آن پیچیده و مشکل است، تحقیق می کنند تا با بهره گیری از تکنیک های بیوتکنولوژی، محیطی مناسب برای رشد موجودات دریایی در داخل آن فراهم آورند. از سوی دیگر فارغ التحصیلان این رشته می توانند به عنوان نیروی انسانی متخصص برای مدیریت میانی و هدایت امور فنی خطوط تولید، مزارع و آزمایشگاهها مشغول به فعالیت شوند.

درسهای این رشته در طول تحصیل دروس مشترک بین گرایشهای مختلف بیوتکنولوژی:

روانشناسی عمومی، فلسفه عمومی، فلسفه هنر و زیبایی شناسی، فلسفه و روش شناسی علوم، تاریخ علم، روش تحقیق، مبانی منطق، منطق ریاضی، اصول مبانی مدیریت صنعتی، آشنایی با قرآن کریم، مبانی علم و حقوق و روابط بین الملل، اصول علم اقتصاد،ریاضی عمومی، آمار و احتمالات، محاسبات علمی عددی، شیمی عمومی، شیمی آلی، شیمی تجزیه، شیمی فیزیک، مکانیک، الکتریسیته و مغناطیس، موج و حرارت، فیزیک جدید، زیست شناسی عمومی، زیست شناسی سلولی،زیست شناسی مولکولی، ژنتیک عمومی، ژنتیک میکروارگانیسم ها، اصول مهندسی ژنتیک، میکروبیولوژی عمومی، میکروبیولوژی کاربردی، بیوشیمی ساختمانی، متابولیسم، روش های بیوشیمی و دستگاهها، ایمنی شناسی، زیست شناسی پرتوی، اصول مهندسی بیوشیمی، موازنه جرم و انرژی، مکانیک سیالات، انتقال حرات، انتقال جرم، مبانی بیوتکنولوژی پزشکی، مبانی بیوتکنولوژی مولکولی، مبانی بیوتکنولوژی کشاورزی، مبانی بیوتکنولوژی محیطی، مقررات زیست ایمنی.

دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی پزشکی:

ایمونوژنتیک، ایمنی شناسی سلولی – مولکولی، ژنتیک پزشکی، متابولیت های میکروبی، فاراماکوژنتیک، فرآورده های نوترکیب، مهندسی ژنتیک پیشرفته، آنزیمولوژی.

دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی محیطی و دریایی:

فروشوئی میکروبی، تصفیه بیولوژیکی فاضلابها، تصفیه بیولوژیکی آلاینده های خطرناک، آلودگی دریا و بیوتکنولوژی دریایی، پاکسازی زیستی، مدلسازی و شبیه سازی فرآیندها، معادلات دیفرانسیل، شیمی فیزیک، میکروبیولوژی محیطی.

دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی مولکولی:

بیوفیزیک سلولی مولکولی، مهندسی ژنتیک پیشرفته، آنزیمولوژی، ساختمان و عمل پروتئین ها، ساختمان و عمل اسیدهای نوکلئیک، زیست شناسی مولکول پیشرفته، بیولوژی سلولی- مولکولی تکوینی، شیمی فیزیک.

دروس تخصصی گرایش فرآورش زیستی:

مهندسی واکنش های شیمیایی، فرآیندهای جداسازی، طراحی راکتورهای بیوشیمیایی(بیوراکتورها)، مبانی بیوتکنولوژی تخمیر، پدیده های انتقالی در سیستم های بیوشیمی، کنترل فرآیند، طرح و اقتصاد مهندسی، معادلات دیفرانسیل، شیمی فیزیک.

دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی کشاورزی:

سیتوژنتیک(کلاسیک و نوین)، اصول اصلاح نباتات، اصلاح نباتات پیشرفته، کشت بافت گیاهی و کاربردهای آن، تعیین نقشه ژنی گیاهی(کلاسیک ونوین)، ژنتیک مولکولی گیاهی، روشهای نوین انتقال ژن به گیاهان، آفات و بیماریهای گیاهی، مهندسی ژنتیک پیشرفته.

دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی میکروبی:

ژنتیک، دانش انتقال صفات وراثت از والدین به فرزندان است که این والدین ممکن است انسان، درخت، و یا حتی باکتری باشند. ژنتیک ، می کوشد تا از مکانیزم های ملکولی عامل انتقال صفات از نسلی به نسل دیگر سخن بگوید، از این رهگذر و همگام با پیشرفتهای روز افزون دانش ژنتیک و نامگذاری قرن 21 به عنوان عصر ژنتیک و ضرب آهنگ شتابانِ پرداخت به این دانش در جهان، گرایش ژنتیک در چند سال اخیر در کشور ما ایجاد شده است.

دانشجویان این رشته، برای آشنایی با دنیای وسیع این دانش و دستاوردهای مختلف آن، مباحثی پراهمیت همچون ژنتیک سرطان، روشهای تشخیص بیماریهای ژنتیک پیش و پس از تولد، شناخت ناقل بیماریها، اصول مشاوره ژنتیکی، نقش ژنتیک در بروز رفتارهای فردی و اجتماعی، شناخت جمعیتهای مختلف ژنتیکی و نژادهای انسانی، ژن درمانی، پزشکی قانونی و روشهای اصلاح نژاد ژنتیک مولکولی را مورد بررسی قرار می دهد.
در بین اهداف گوناگونی که برای این رشته برشمرده اند، اصلاح ژنها با چشم انداز بهبود نقصهای آتی، تولید انبوه واکسنهای انسانی و حیوانی و تولید داروهای جدید و پروتئین های گوناگون از جمله مهمترین اهداف، به حساب می آیند. نظر با استاد در واقع، در مورد دانش ژنتیک، نیازی به گفتگوی زیاد نمی باشد؛ ولی در یک جمله می توان گفت از زمانی که حیات در روی کره زمین آغاز شد و آفرینش، به وجود آمد که حدود یک میلیارد سال می باشد می بایستی هر موجودی صفات خود را به نسل بعدی به ارث بگذارد و در نتیجه دانش ژنتیک از همان زمان، حاکم بر دنیای امروز و حیات شد.
در جهان امروز هم بدون هیچ گونه پیش داوری و خود شیفتگی، باید عرض کرد که هیچ مسأله ای را نداریم که ژنتیک در آن تأثیر نداشته باشد؛ از کلیه بیماریها گرفته تا همه جانوران که حالا چه در اصلاح نژاد آنها و چه در پیشگیری و چه در مبارزه با آنها و چه در گیاهان که آنها را به صورت تجاری درآورده و از آنها استفاده بهینه کرده و به خصوص در مورد اشرف مخلوقات موجودی به نام انسان چه در صفات سالم و چه صفات بیماری زا، همه اینها با ژنتیک سر کار داریم. در جهان امروز که آغاز قرن 21 است پیش بینی شده که تا 30 سال دیگر و یا حداکثر 40 سال دیگر، کلیه و یا شاید قریبِ کلی از تشخیصهای پزشکی حتی در بیماریهای غیرژنتیکی، اکثر واکسنها برای پیشگیری و تقریباً اکثر درمانها حتی داروهای ژنتیکی، از طریق ژنتیک صورت می گیرد. در ایران تا حدودی که می شد برنامه ریزی کرد،

در بین رشته هااساس‌ و پايه‌ بيوتكنولوژي‌ جديد را مي‌توان‌ انتقال‌ ژن‌هاي‌ يك‌ موجود به‌ موجود ديگر و فعال‌ ساختن‌ آنها در موجود جديد دانست‌؛ فن‌آوري‌ رو به‌ گسترشي‌ كه‌ امروزه‌ به‌ سرعت‌ در صنايع‌ دارويي‌، غذايي‌، پزشكي‌، شيميايي‌ و كشاورزي‌ وارد شده‌ است‌. براي‌ مثال‌ ممكن‌ است‌ اين‌ ژن‌ها وارد يك‌ باكتري‌ شوند و پس‌ از فعال‌ شدن‌، تركيبات‌ كم‌ مقدار ولي‌ باارزشي‌ چون‌ هورمون‌ رشد يا انسولين‌ ايجاد كنند يا ممكن‌ است‌ اين‌ ژن‌ها به‌ گياهان‌ منتقل‌ شده‌ و گونه‌هايي‌ را ايجاد كنند كه‌ در مقابل‌ آفت‌كش‌ها مقاوم‌ هستند يا اين‌ كه‌ بازدهي‌ بالايي‌ دارند. به‌ اين‌ ترتيب‌ استفاده‌ از انسولين‌ براي‌ بيماران‌ ديابتي‌ محدوديت‌ خاصي‌ نخواهد داشت‌ همچنين‌ كشاورزان‌ مي‌توانند در پرورش‌ گياهاني‌ چون‌ سويا از سموم‌ و آفت‌كش‌هاي‌ كمتري‌ استفاده‌ كنند وبا استفاده‌ از نژادهاي‌ جديد، با همان‌ سرمايه‌گذاري‌ قبلي‌، محصولي‌ تا چند برابر به‌ دست‌ آورند.

در اين‌ ميان‌ دانشجويان‌ گرايش‌ بيوتكنولوژي‌ ميكروبي در زمينه‌ بيوتكنولوژي‌ غذايي‌ و دارويي‌، توليد آنزيم‌ها، پروتئين‌ها، پلي‌ ساكاري‌ها، قارچ‌ها و مخمرها اطلاعات‌ لازم‌ را به‌ دست‌ مي‌آورند.بيوتكنولوژي‌ پزشكي‌ نيز در زمينه‌ ژنتيك‌ پزشكي‌، تشخيص‌ بيماري‌هاي‌ عفوني‌، ارثي‌ و سرطاني‌، تعيين‌ نقشه‌ ژني‌ و درمان‌هاي‌ مولكولي‌، كاربرد بيوتكنولوژي‌ در پزشكي‌ قانوني‌، توليد فرآورده‌هاي‌ نوتركيب‌ و واكسن‌ها و مواد تشخيصي‌ است و بيوتكنولوژي‌ محيطي‌ و دريايي‌ به‌ استخراج‌ معادن‌ از طريق‌ بيولوژيك‌، تصفيه‌ فاضلاب‌ها و آلاينده‌هاي‌ خطرناك‌ و جامد، رفع‌ آلودگي‌ درياها و بازسازي‌ بيولوژيكي‌ محيط‌ مي‌پردازد.بيوتكنولوژي‌ مولكولي‌ شامل‌ مهندسي‌ ژنتيك‌، مهندسي‌ پروتئين‌، توليد آنتي‌بادي‌هاي‌ منوكلونال‌، غشاء و سنسورهاي‌ بيولوژيك‌ و انجام‌ تحقيقات‌ بنيادي‌ بيوتكنولوژي‌ مي‌شود و فرآورش‌ زيستي‌ (مهندسي‌ فرآيندهاي‌ زيستي‌) به‌ طراحي‌ راكتورهاي‌ بيوشيميايي‌، تكنولوژي‌ فراورش‌ مواد غذايي‌، آنزيم‌ها و داروها مي‌پردازد. و بالاخره‌ بيوتكنولوژي‌ گياهي‌ (كشاورزي‌) به‌ كشت‌ سلول‌ و بافت‌ گياهي‌، تعيين‌ نقشه‌ ژني‌ گياهي‌، مهندسي‌ ژنتيك‌ گياهي‌، توليد بذر و نهال‌ مقاوم‌ به‌ شرايط‌ نامناسب‌ محيط‌، بيماري‌هاي‌ متداول‌ و حشرات‌ و آفات‌ عمده‌، توليد كودهاي‌ زيستي‌ و آنزيم‌ها و هورمون‌ها با منشاء گياهي‌ مي‌پردازد.

رشته پرستاری

ديباچه:

هميشه در ميدان است. سربازي است كه در سخت‌ترين شرايط نيز مشكلات را مي‌پذيرد و به بيماران و دردمندان رسيدگي مي‌كند و اجازه مي‌دهد تا همه بيماران صعب‌العلاج،‌ بيماران عفوني و واگيردار،‌ بيماراني كه شعله‌هاي آتش چهره‌شان را متلاشي كرده است و كسي طاقت ديدن آنها را ندارد، در وسعت دست‌هاي آسماني‌اش، آرامش يابند. اين، حرفه او است. حرفه‌اي كه پرستار با قلبي سفيد و قدمهايي سبز در آن گام برمي‌دارد.البته امروره با گذشت زمان و پيشرفت علم و تكنولوژي، حرفه پرستاري يك رشته علمي است و متخصص اين رشته بايد علوم بسياري را فرا بگيرد و كاربرد آنها را در ارتباط با مريض بياموزد.
از سوي ديگر بايد توجه داشت كه وظيفه يك پرستار تنها مراقبت از بيمار در بيمارستان نيست بلكه يك پرستار با مراقبت از افراد در تمام مراحل زندگي آنها از پيشگيري از بيماري‌ها گرفته تا مراقبت در هنگام بيماري و توانبخشي پس از بيماري‌ها سر و كار دارد.
زيرا بسياري از بيماري‌ها ريشه در عادت‌هاي غلط و شيوه نادرست زندگي دارد. براي مثال زمينه بسياري از سكته‌هاي قلبي از مدتها قبل فراهم مي‌شود و دليل آن نيز نوع غذاي فرد، وزن او و مقدار فعاليت بدنيش مي‌باشد.
حال اين پرستار است كه با آموزش‌هاي لازم در مورد نوع غذا،‌نحوه و مقدار فعاليت بدني و نحوه جلوگيري از فشار خون و افزايش چربي سعي مي‌كند تا از بيماري پيشگيري كند يا افراد را با علايم و اختلالات بيماري آشنا سازد تا بيمار به موقع و پيش از پيشرفت بيماري به دكتر مراجعه كند.در كل مي‌توان گفت كه پرستار يك‌ عضو مهم‌ در تيم‌ مراقبت‌ بهداشتي‌ است‌ و نقش‌هاي‌ گسترده‌اي‌ از جمله‌ نقش‌ مراقبتي‌، حمايتي‌، درماني‌، هماهنگي‌، مشورتي‌، مديريتي‌ و تحقيقاتي‌ دارد.
به‌ اين‌ معنا كه‌ پرستار وظيفه‌ مراقبت‌ و حمايت‌ از بيمار، هماهنگي‌ بين‌ بيمار و پزشك‌ ، بيمار و خانواده‌ بيمار (انتقال‌ دهنده‌ خواست‌ها و نيازهاي‌ بيمار يا مددجو)، مسؤوليت‌ مديريت‌ بخش‌ (اولويت‌بندي‌ براي‌ رسيدگي‌ به‌ بيماران‌ و تصميم‌گيري‌ به‌ موقع‌ در مورد بيماران‌ اورژانسي‌)، آموزش‌ به‌ بيمار در جهت‌ تطابق‌ با مشكلات‌ و ناراحتي‌هاي‌ پيش‌آمده‌، تحقيق‌ درباره‌ روش‌هاي‌ مراقبتي‌ كه‌ اعمال‌ كرده‌ است‌ و تحقيق‌ بر روي‌ نحوه‌ كاهش‌ تعداد روزهاي‌ بستري‌ يك‌ بيمار را برعهده‌ دارد.

توانايی های لازم :
دانشجوي‌ پرستاري‌ بايد عاشق‌ انسان‌ و انسانيت‌ باشد تا بتواند در شرايط‌ سخت‌ و بحراني‌ حتي‌ زماني‌ كه‌ خسته‌ است‌ يا آمادگي‌ جسمي‌ و روحي‌ لازم‌ را ندارد، به‌ ديگران‌ كمك‌ كند. همچنين‌ بايد فردي‌ منظم‌ و دقيق‌ باشد و بداند كه‌ نظم‌ و سختگيري‌ اساس‌ كار رشته‌ پرستاري‌ است‌ و از لحاظ‌ درسي‌ نيز لازم‌ است‌ كه‌ به‌ زيست‌شناسي‌، شيمي‌ و زبان‌ انگليسي‌ مسلط‌ باشد چون‌ براي‌ روزآمد بودن‌ و اطلاع‌ از آخرين‌ دستاوردهاي‌ دانش‌ پرستاري‌، بايد از مجلات‌ و منابع‌ علمي‌ به‌ زبان‌ انگليسي‌ استفاده‌ كند.در ضمن‌ دانشجوي‌ پرستاري‌ بايد از سلامت‌ كامل‌ جسماني‌ برخوردار باشد تا به‌ ياري‌ ديد قوي‌ بتواند كارهاي‌ ظريف‌ و دقيق‌ پرستاري‌ را به خوبي‌ انجام‌ دهد و با شنوايي‌ خوب‌، صداي‌ قلب‌ را حتي‌ اگر ضعيف‌ باشد، بشنود.
حتي‌ داشتن‌ قدي‌ متناسب‌ و عدم‌ لكنت‌ زبان‌ يا لرزش‌ دست‌ در اين‌ رشته‌ ضروري‌ است‌. چون‌ همين‌ مشكلات‌ به‌ ظاهر كوچك‌، در كارايي‌ يك‌ پرستار بسيار مؤثر است‌.در كل‌ بايد گفت‌ كه‌ پرستاري‌ علم‌ و هنر است‌ براي‌ همين‌ يك‌ پرستار بايد علاوه‌ بر دانش‌ لازم‌، از آمادگي‌ روحي‌ و رواني‌، صبر و حوصله‌، روابط‌ عمومي‌ خوب‌ و قدرت‌ تجزيه‌ و تحليل‌ بالا برخوردار باشد. به‌ عبارت‌ ديگر يك‌ پرستار نمي‌تواند تنها با تكيه‌ بر دروس‌ دانشگاهي‌، در كار خود موفق‌ شود بلكه‌ بايد از دانش‌ خود در شرايط‌ مختلف‌ و متفاوت‌ به‌ درستي‌ استفاده‌ كند و اين‌ نياز به‌ قدرت‌ تجزيه‌ و تحليل‌ خوب‌، سرعت‌ عمل‌ و آمادگي‌ روحي‌ و رواني‌ دارد.

موقعيت‌ شغلی در ايران :
در كشور ما با اين‌ كه‌ پرستاران‌ جايگاه‌ واقعي‌ خود را نيافته‌اند و در چند سال‌ اخير نيز با تعداد قابل‌ توجهي‌ فارغ‌التحصيل‌ رشته‌ پرستاري‌ از دانشگاه‌ آزاد و دانشگاه‌هاي‌ علوم‌ پزشكي‌ و خدمات‌ بهداشتي‌ ـ درماني‌ روبرو هستيم‌ اما هنوز مراكز بهداشتي‌ ـ درماني‌ به‌ پرستاراني‌ متخصص‌، مجرب‌ و توانمند نيازمندند و در واقع‌ بازار كار براي‌ فارغ‌التحصيل‌ خوب‌ اين‌ رشته‌ وجود دارد.چون‌ پرستاران‌ علاوه‌ بر كار در بيمارستان‌ها و مراكز بهداشتي‌ ـ درماني‌ مي‌توانند در صنعت‌ براي‌ مراقبت‌ از سلامت‌ و بهداشت‌ كاركنان‌ صنايع‌ مختلف‌، در سازمان‌ تربيت‌ بدني‌ و مراكز ورزشي‌ به‌ عنوان‌ يكي‌ از اعضاي‌ اصلي‌ تيم‌ مراقبت‌ پزشكي‌ و در آموزش‌ و پرورش‌ فعاليت‌ نمايند.حتي‌ يك‌ پرستار مي‌تواند به طور مستقل‌ فعاليت‌ كند؛ يعني‌ با تأسيس‌ مركز بهداشت‌ خصوصي‌ به‌ ارزيابي‌ وضعيت‌ سلامت‌ افراد جامعه‌ بپردازد يا مهدكودك‌ داير نمايد.

درس‌های اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌:

تشريح‌، فيزيولوژي‌، ايمونولوژي‌، بيوشيمي‌، ميكروب‌شناسي‌، انگل‌شناسي‌، آمار حياتي‌ مقدماتي‌.

دروس‌ اصلی:

تغذيه‌ و تغذيه‌ درماني‌، اصول‌ اپيدميولوژي‌ و مبارزه‌ با بيماري‌ها، روانشناسي‌ اجتماعي‌، داروشناسي‌، زبان‌ تخصصي‌، اصول‌ و روش‌ آموزش‌ به‌ بيمار.

دروس‌ تخصصی:

اصول‌ و فنون‌ كاربرد احكام‌ اسلامي‌ در پرستاري‌، بررسي‌ وضعيت‌ سلامت‌، پرستاري‌ بهداشت‌ جامعه‌، پرستاري‌ بهداشت‌ مادران‌ و نوزادان‌ و مراقبت‌هاي‌ دوران‌ بارداري‌ و زايمان‌ ، بيماري‌هاي‌ داخلي‌، عفوني‌ و پرستاري‌هاي‌ مربوط ، پرستاري‌ ويژه‌، پرستاري‌ در فوريت‌ها، كودكان‌ و پرستاري‌ مربوط 1 (كودك‌ سالم‌)، كودكان‌ و پرستاري‌ مربوط‌ 2 (كودك‌ بيمار)، بهداشت‌ رواني‌، بيماري‌ها و پرستاري‌هاي‌ مربوط ، اصول‌ مديريت‌ خدمات‌ پرستاري‌، تاريخ‌ و تحولات‌ و اخلاق‌ پرستاري‌، كارآموزي‌ .

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اراک، اردبل ، ارومیه ، اصفهان ، اهواز ، تهران ، ایران ، ایلام ، بابل ، بندر عباس ، بوشهر ، بیرجند ، تبریز ، کردستان - سنندج ، گیلان - رشت ، لرستان – خرم آباد ، مازندران – ساری ، زابل ، قم ، علو پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران ، رفسنجان ، زاهدان ، زنجان ، سمنان ، شهرکرد ، شهید بهشتی - تهران ، شیراز ، قزوین ، کاشان ، کرمان ، کرمانشاه ، گلستان ، مشهد ، همدان ، یاسوج ، یزد ، جهرم ، سبزوار ، شاهرود ، فسا ، گناباد ، شاهد – تهران ، بقیةالله (عج) – تهران ، خراسان شمالی – بجنورد .

مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته پرستاری دندان پزشکی

هدف رشته پرستاری دندان پزشکی آموزش بهداشت دهان و دندان است تا از بیماری های دهان و دندان پیشگیری شود . دانشجویان این رشته علائه بر کسب اطلاعات پایه درباره کلیه دروس دندان پزشکی ، اطلاعات نظری و عملی درباره نحوه مسواک زدن ، اصول بهداشت دهان و دندان ، فلورایدتراپی و جرم گیری بدست می آورند .

فارغ التحصیلان می توانند در کارهای ساده لابراتواری دندانپزشکی، خدمات دندانپزشکی در حین کار ، بهداشت کاری دندان ها ، شرکت در گروه های پیشگیری از بیماری های دهان و دندان ، قبول مسئولیت امور اداری مراکز دندانپزشکی و پذیرش بیماری ، همکاری موثری داشته باشند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

بیوشیمی ، بافت شناسی عمومی و اختصاصی ، تشریح سرو گردن ، میکروب شناسی و ایمنی دندان ، فیزیولوژی ، کالبد شناسی و مورفولوژی دندان .

دروس اصلی :

اسیب شناسی عمومی و اختصاصی ، مواد دندانی ، بیماری های دهان و تشخیص ، کمک های اولیه ف بهداشت دهان و تغذیه ، فارماکولوژی ، بهداشت عمومی .

دروس تخصصی :

ترمیمی پیشگیری ، پروتز های متحرک و ثابت ، اندو ، رادیوگرافی ، اطفال و پیشگیری ، جراحی فک و دهان ، پریو ، ارتودنسی ، پاراکلینیک بهداشت دهان (لابراتوار فانتو ) ، کارآموزی

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی بابل، شهید بهشتی- تهران
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته پرورش زنبور عسل

رشته پرورش زنبور عسل :

اهمیت اقتصادی پرورش زنبور عسل بیشتر در گرده افشانی گیاهان زراعی و باغی و افزایش محصولات کشاورزی است . به طوری که طبق تحقیقات انجام شده در کشور های دیگر ارزش زنبور عسل در افزایش محصولات کشاورزی بسیار بیشتر از تولیدات مستقیم کندو است . بررسی های انجام شده در ایران نیز نشان می دهد که نقش زنبور عسل در افزایش محصولات کشاورزی چندین برابر تولیدعسل ارزش دارد . زنبور عسل علاوه بر دخالت در عمل گرده افشانی یا تولید محصولاتی مانند ژله رویال ، زهر ، گرده و بره موم در صنایعی مانند دارو سازی ، نساجی ، کاغذ سازی ، شمع سازی و تولید واکسن نقش ارزشمندی را ایفا می کند وبا افزایش اشتغال زایی می شود . بدلیل آنکه پررورش زنبور عسل تا حد زیادی به منابع طبیعی و باغ ها وابسته است و سیستم پرورشی این بخش تا حد زیادی بصورت سنتی و تجربی اداره می شود . تربیت نیروی متخصص و ماهر که شناخت کافی از زنبور عسل داشته باشند ضرورت دارد تا ضمن بهره برداری از امکانات موجود در کشور و تولید فرآورده های مربوط ، رشد و توسعه کمی و کیفی این بخش فراهم شود .

فراغ التحصیلان این رشته می توانند بعنوان کاردان پرورش زنبور عسل ، کاردان پرورش ملکه و اصلاح نژاد زبور عسل ،کاردان کارگاه ، تعمیر ، سرویس و ساخت وسایل زنور داری و سرپرست واحد های تولید و فراوری محصولات زنبور عسل فعالیت کنند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

شیمی آلی ، فیزیک عمومی ، ریاضیات زیست شناسی (گیاهی و جانوری) آمار و احتمال .

دروس اصلی :

هوا و اقلیم شناسی ، آموزش و ترویج دامپروری و منابع طبیعی ، زبان تخصصی ، بیوشیمی ، گیاه شناسی (عمومی ) ، اکولوژی محیط زیست ، جامعه شناسی روستایی ، مقدمه ای بر اقتصاد و بازار یابی ، محصولات زنبور عسل ، اصول و کاربرد کامپیوتر ، حشره شناسی کشاورزی، پرورش زنبور عسل .

دروس تخصصی :

پرورش ملکه زنبور عسل ، مبانی اصلاح نژاد و تلقیح مصنوعی زنبور عسل ، بهداشت ، بیماری ها و آفات زنبور عسل، گیاهان شهد زا و گرده زا ، شناخت ، تعمیر و نگهداری و ابزار و وسایل زنبور داری ، مرفولوژی و اناتومی زنبور عسل ، فرآوری محصولات زنبور عسل ، کارآموزی .

دانشگاه های پذیرنده : زنجان
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه -شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته پزشکی

در حال حاضر، نظام آموزش پزشكي عمومي‌، شامل 4 دوره علوم پايه، فيزيوپاتولوژي، كارآموزي باليني و كارورزي باليني است .دوره علوم پايه دوره علوم پايه پزشكي 5 ترم تحصيلي است كه با اتمام آن،‌ دانشجويان مجاز به ورود به دوره بعدي(فيزيوپاتولوژي) هستند و پيش از ورود به دوره بعدي،‌ امتحان جامع علوم پايه پزشكي از تمام دانشجويان به طور سراسري و همزمان، توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در تمام دانشگاه‌هاي علوم پزشكي به عمل مي‌آيد و قبول‌شدگان،‌مجاز به ورود به دوره فيزيوپاتولوژي خواهند بود. اين امتحان، در بردارنده‌ي مباحث تدريس شده در دوره علوم پايه است.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل:

دروس علوم پايه:

بيوشيمي، بافت‌شناسي،، تشريح (نظري- عملي)، تشريح (آناتومي) (نظري ـ عملي)، فيزيولوژي(نظري ـ عملي)، ايمونولوژي(نظري)،اپيدميولوژي، روانشناسي، جنين‌شناسي، تغذيه، ژنتيك، زبان تخصصي، آسيب‌شناسي عمومي، انگل‌شناسي، ميكروب‌شناسي دوره فيزيوپاتولوژي اين دوره شامل 31 واحد درسي است كه دو ترم تحصيلي طول خواهد كشيد. در پايان اين دوره معدل دانشجو از دروس فيزيوپاتولوژي، بايد دست‌كم 12 باشد، در غير اين صورت دانشجو بايد درس‌هايي را كه در آنها نمره كمتر از 12 آورده است،‌ مجدداً بخواند. حداكثر مدت مجاز،‌در مراحل اول و دوم (علوم پايه و فيزيوپاتولوژي) 5 سال است. در پايان اين دو دوره دانشجوياني كه همه‌ي واحدها را با موفقيت بگذرانند، به دوره‌ي كارآموزي باليني راه مي‌يابند. بايد توجه داشت كه ملاك قبولي در امتحانات اين مرحله، كسب حداقل نمره 12 از 20 است؛ در حالي كه در دروس پايه، ملاك كسب نمره 10 از 20 مي‌باشد.

دروس فيزيوپاتولوژي :

آسيب‌شناسي اختصاصي، فارماكولوژي، سيميولوژي، دوره‌هاي فيزيوپاتولوژي ارگان‌ها .دوره ‌كارآموزي باليني دانشجويان پزشكي در اين مرحله قادر هستند تا آموخته‌هاي خود را از دروس مختلف با يافته‌هاي باليني از بيماران بستري در بيمارستان‌ها تطبيق داده و با بهره‌گيري مناسب از روش‌هاي تشخيص آزمايشگاهي، بيماري را تشخيص دهند و اقدامات مناسب درماني را براي بيمار انجام دهند. اين دوره شامل 97 واحد درسي است كه در چهار بخش اصلي ارائه مي‌گردد و عمدتاً مسائل رايج در پزشكي عمومي را شامل مي‌شود كه عبارتند از داخلي، جراحي، زنان و كودكان. در ساير بخش‌ها كه بخش‌هاي فرعي محسوب مي‌شوند نيز بيماري‌هاي شايع در آنها آموزش داده مي‌شود. با توجه به اين مطلب، چهار رشته اصلي جراحي، داخلي، زنان و كودكان زمان بيشتري را به خود اختصاص مي‌دهند. در دوره كارآموزي، دانشجويان بايد روش برخورد با بيمار، تهيه شرح حال بيمار و نحوه تشخيص و درمان را فرا بگيرند تا در دوره‌ بعدي - كارورزي- كه خود تصميم گيرنده خواهند بود، بتوانند به كمك بيماران بشتابند و تصميمات لازم را اتّخاذ نمايند. در دوره كارآموزي نمره قبولي در دروس عملي و نظري 12 است و معدّل كلّ دوره كارآموزي بايد بالاي 14 باشد و چنانچه كمتر از 14 باشد، بايد واحدهاي با نمره كمتر از 14 تكرار شود تا معدل كل به 14 برسد. در پايان اين دوره، دانشجويان قبل از ورود به دوره كارورزي در امتحاني به نام امتحان جامع كارورزي شركت مي‌نمايند و پس از قبولي به دوره كارورزي وارد مي‌شوند. چنانچه دانشجويي در امتحان مربوط قبول نگردد، حداكثر 4 مرتبه مي‌تواند در اين امتحان شركت نمايد.

دروس كارآموزي باليني :

بيماري‌هاي اعصاب، بيماري‌هاي عفوني، كارآموزي داخلي، بيماري‌هاي جراحي، بيماري‌هاي ارتوپدي، بيماري‌هاي عفوني، كارآموزي جراحي، تاريخ و اخلاق پزشكي، بيماري‌هاي كودكان، پزشكي قانوني و مسموميت‌ها، فارماكولوژي باليني،‌ كارآموزي چشم،‌ كارآموزي پوست، كارآموزي بهداشت، كارآموزي بخش كودكان،‌ بهداشت، كارآموزي گوش و حلق و بيني، كارآموزي ارتوپدي. بيماري‌هاي زنان و زايمان، كارآموزي راديولوژي، بيماري‌هاي رواني، كارآموزي روانپزشكي.دوره كارورزي باليني اين دوره آخرين مرحله آموزش پزشكي است و آن را دوره انترني نيز مي‌گويند. اين دوره 64 واحد درسي است و 18 ماه به طول مي‌انجامد. در دوره كارورزي،‌دانشجويان مسؤوليت معاينه‌ي بيماران و تشخيص و اقدامات درماني را در بيمارستان بر عهده خواهند داشت و آموخته‌هاي خود را در دوره‌هاي قبل به طور عملي انجام خواهند داد تا آماده پذيرش شغل پزشكي در جامعه شوند و بتوانند به طور مستقل به درمان بيماران بپردازند. در پايان اين دوره و قبل از فراغت از تحصيل، كارورزان بايد درس پايان‌نامه را كه 6 واحد درسي است، آغاز كنند.

دروس كارورزي باليني:

كارورزي بخش جراحي، كارورزي بخش چشم، كارورزي بخش سوانح و سوختگي، كارورزي بخش ارتوپدي، كارورزي بخش ارولوژي، كارورزي بخش اطفال، كارورزي بخش بهداشت، كارورزي بخش گوش و حلق و بيني،‌ كارورزي بخش داخلي، كارورزي بخش زنان و زايمان، كارورزي بخش اورژانس، كارورزي بخش نفرولوژي، كارورزي بخش پوست، كارورزي بخش روانپزشكي .

توانايي‌هاي لازم :
تصور بسياري از داوطلبان ورود به دانشگاه به خصوص داوطلبان علاقه‌مند به رشته پزشكي اين است كه دانشگاه مثل يك قيف برعكس است كه ورود به آن مشكل و خروج از آن بسيار ساده است. در حالي كه به گفته‌ دانشجويان اين رشته، يك دانشجوي پزشكي بايد آمادگي مطالعه، تحقيق و پژوهش را در حد بسيار گسترده و فراگير داشته باشد؛ يعني اگر دانشجو بسيار كوشا و علاقه‌مند نباشد و تنها براي عنوان دكتري وارد اين رشته شده باشد، حتي نمي‌تواند مدرك دكتراي عمومي خود را به دست بياورد. زيرا دوره پزشكي عمومي نسبت به رشته‌هاي ديگر، طولاني‌تر است و در طي اين مدت دانشجو بايد درس‌هاي متعدد، متنوع، حجيم و نسبتاً پيچيده و دشواري را مطالعه كند.

موقعيت شغلي در ايران :
امروزه از گوشه و كنار مي‌شنويم كه براي فارغ‌التحصيلان پزشكي بازار كار مناسبي وجود ندارد. در حالي كه هنوز در بسياري از شهرهاي كوچك و مناطق محروم با كمبود پزشك مواجه هستيم. از سوي ديگر فارغ‌التحصيل پزشكي حتماً نبايد در مطب بنشيند و نسخه بنويسد، بلكه در زمينه پزشكي شغل‌هاي مختلفي هست كه مي‌توان انجام داد. براي مثال زمينه‌هاي تحقيقي بسياري در اين رشته وجود دارد. امّا متأسفانه تعداد فارغ‌التحصيلاني كه مايلند در اين زمينه كار كنند، بسيار انگشت‌ شمار است.

رشته تاریخ

درس تاريخ در آموزش و پرورش تنها به بازخواني گذشته و هياهوي قدرتمندان و پادشاهان مي‌پردازد و بر همين اساس حتي بهترين دانش‌آموزان نيز تاريخ را مجموعه‌اي از حوادث مي‌دانند. اما آيا چنين ديدگاهي صحيح است؟ آيا علم تاريخ مثل يك داستان يا رمان، مجموعه‌اي از حوادث تلخ و شيرين را به حالت روايي و نقلي محض منتقل مي‌‌سازد و هدف آن افزايش معلومات دايره ‌المعارفي است؟
دايره ‌المعارف بريتانيكا در معرفي علم تاريخ مي‌گويد:
تاريخ، قواعدي است كه ثبت وقايع مؤثر بر مردم يك ملت را با حفظ تسلسل تاريخي و زماني آن مطالعه مي‌كند و مبني بر تحقيق منتقدانه منابع اطلاعاتي و توضيح دلايل آنها است.

اين دايره ‌المعارف درباره هدف تاريخدان نيز مي‌گويد:
هدف تاريخدان اين است كه فعاليت‌هاي ثبت شده انسان را مدل‌سازي كند. تا درك عميق‌تري از آن داشته باشد. اين درك از اعمال انسان، موضوعي كاملاً جديد است و به پيشرفت‌هاي علم تاريخ در اواخر قرن 18 و 19 برمي‌گردد كه توسط تاريخدانان حرفه‌اي ايجاد گرديد.
شادروان دكتر عبدالحسين زرين‌كوب نيز در كتاب تاريخ در ترازو در معرفي علم تاريخ مي‌گويد:
تاريخ تنها گردآوري روايات و مقايسه آنها و شناخت واقعيت حوادث گذشته نيست. وراي اين كار،‌نظر به توجيه و تفسير اين واقعيات دارد كه بين جزئيات رابطه برقرار مي‌كند و آنها را به يكديگر پيوند مي‌دهد. اين كار در واقع عبارت از تجديد بناي گذشته است به كمك مصالح و موادي كه اينجا و آنجا از بقاياي آوار حوادث باقي مانده است. در واقع علم‌ تاريخ‌ تحولات‌ گذشته‌ جامعه‌ انساني‌ را كه‌ مي‌تواند زمينه‌ سياسي‌، اقتصادي‌، اجتماعي‌ يا فرهنگي‌ داشته‌ باشد، مورد مطالعه‌ قرار مي‌دهد. به‌ همين‌ دليل‌ رشته‌ بسيار گسترده‌اي‌ است‌ و اشتباه‌ است‌ كه‌ آن‌ را صرفاً مطالعه‌ مواد خام‌ تاريخي‌ بدانيم‌ بلكه‌ دانشجو فرا مي‌گيرد كه‌ چگونه‌ از تحليل‌ و تلفيق‌ مواد خام‌ تاريخي‌ به‌ نتايج‌ علمي‌ برسد. به‌ عبارت‌ ديگر آموختن‌ روش‌ تاريخي‌ به‌ مورخ‌ كمك‌ مي‌كند تا از ميان‌ انبوهي‌ از مواد خام‌، مواد خام‌ معتبر را جدا كند و براساس‌ روش‌ تاريخي‌ از بررسي‌ آنها به‌ نتيجه‌ علمي‌ برسد. در حالي‌ كه‌ حتي‌ مطالعه‌كنندگان‌ جدي‌ تاريخ‌ كه‌ غيرحرفه‌اي‌ هستند، هيچ‌ معياري‌ براي‌ تشخيص‌ و تعيين‌ صحت‌ و سقم‌ رويدادهاي‌ يك‌ كتاب‌ تاريخي‌ ندارند و گاه‌ از آثار غيرموثق‌ و غيرمعتبر استفاده‌ مي‌كنند.

توانايي‌هاي‌ لازم :
دانشجوي‌ تاريخ‌ بايد نظم‌ و دقت‌ فراوان‌ داشته و توان‌ به‌ تصوير كشيدن و نقد كردن وقايع‌ تاريخي‌ را داشته‌ باشد. پايه‌ علم‌ تاريخ‌، فلسفه‌، زمين‌ آن‌ جغرافيا و ديوارهاي‌ آن‌ جامعه‌شناسي‌، اقتصاد، سياست‌ و فرهنگ‌ است‌ و دانشجوي‌ تاريخ‌ بايد با اين‌ علوم‌ آشنا باشد و از نتايج‌ آنها بهره‌ ببرد. فردي‌ مي‌تواند در رشته‌ تاريخ‌ موفق‌ شود كه‌ از پوسته‌ رويي‌ رويدادها عبور كرده‌ و مسائل‌ عميق‌تري‌ را درباره‌ آنها بفهمد و از ارتباط‌ بين‌ دو رويداد پي‌ به‌ رويداد سوم‌ ببرد و با ديدن‌ يك‌ رويداد به‌ علل‌ پنهان‌ و آشكار آن‌، اشاره‌ كند. همچنين‌ دانشجو بايد با ادبيات‌ فارسي‌ ، آمار و رياضي‌ آشنايي‌ داشته‌ باشد تا بتواند به‌ ياري‌ ادبيات‌ فارسي‌ هم‌ از منابع‌ گذشته‌ كه‌ رنگ‌ ادبي‌ دارند، استفاده‌ كند و هم‌ مفاهيم‌ تاريخي‌ را به خوبي‌ بيان‌ نمايد و به‌ ياري‌ آمار و رياضي‌ نيز، هرچه‌ بيشتر زبان‌ دستاوردهاي‌ علم‌ تاريخ‌ را كمـّي‌ كند و داده‌هاي‌ تاريخ‌ را در قالب‌ اعداد بيان‌ نمايد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
فارغ‌التحصيلان‌ دوره‌ كارشناسي‌ تاريخ‌ در وزارت‌ آموزش‌ و پرورش‌، وزارت‌ امور خارجه‌، وزارت‌ علوم‌، تحقيقات‌ و فناوري‌، وزارت‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامي‌، سازمان‌ موزه‌ها، مراكز اسناد ملي‌ و صداوسيما براي‌ بررسي‌ مسائل‌ تحقيقي‌ تاريخ‌ در حد تحقيقات‌ بين‌المللي‌ به‌ كار مشغول‌ مي‌شوند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌:

كليات‌ و مباني‌ علم‌ تاريخ‌، متون‌ تاريخي‌ به‌ زبان‌ فارسي‌، عربي‌ و خارجي‌، روش‌ تحقيق‌ ، تاريخ‌نگاري‌ و تحولات‌ آن‌ در ايران‌ و جهان‌، گاه‌شماري‌ و تقويم‌، مباني‌ تاريخ‌ اجتماعي‌ ايران‌، تاريخ‌ انديشه‌هاي‌ سياسي‌ در ايران‌ و اسلام‌، كليات‌ جغرافيا، مباني‌ جامعه‌شناسي‌، مباني‌ علم‌ سياست‌، فلسفه‌ تاريخ‌.

دروس‌ اصلي‌ و تخصصي‌:

تاريخ‌ ايران‌ از ايلامي‌ها و آريايي‌ها تا پايان‌ دوره‌ هخامنشي‌، دوره‌ سلوكي‌ و اشكاني‌، تاريخ‌ ايران‌ در دوره‌ ساسانيان‌، تاريخ‌ تحولات‌ سياسي‌، اجتماعي‌، اقتصادي‌ و فرهنگي‌ ايران‌ (از ورود اسلام‌ تا پايان‌ حكومت‌ علويان‌ طبرستان‌، دوره‌ سلجوقيان‌، دوره‌ سامانيان‌، ديلميان‌، غزنويان‌، دوره‌ غوريان‌ و خوارزمشاهيان‌، دوره‌ حمله‌ مغول‌ و ايلخانان‌، از زوال‌ ايلخانان‌ تا آغاز حكومت‌ صفويان‌، دوره‌ افشاريان‌ و زنديان‌، آغاز دوره‌ قاجار تا انقلاب‌ مشروطيت‌، انقلاب‌ مشروطيت‌ تا انقراض‌ حکومت قاجاريه‌، از انقراض‌ قاجاريه‌ تا كودتاي‌ 28 مرداد 1332) ، انقلاب‌ اسلامي‌ و ريشه‌هاي‌ آن‌، تاريخ‌ تحولات‌ سياسي‌، اجتماعي‌، اقتصادي‌ و فرهنگي‌ جهان‌ اسلام‌ (از ميلاد پيامبر اكرم‌(ص‌) تا سال‌ 41 هجري‌، از سال‌ 40 هجري‌ تا 227 هـ . ق‌، از سال‌ 227 هـ . ق‌ تا سقوط‌ بغداد از قرن‌ هفتم‌ تا دهم‌ هجري‌)، تاريخ‌ تشيع‌، تاريخ‌ تحليلي‌ زندگاني‌ ائمه‌ معصومين‌(ع‌) ، تاريخ‌ عثماني‌ و خاورميانه‌، تاريخ‌ يونان‌ و رم‌، تاريخ‌ بيزانس‌، تاريخ‌ اروپا در قرون‌ وسطي‌، تاريخ‌ اروپا در قرون‌ جديد، تاريخ‌ اروپا از انقلاب‌ فرانسه‌ تا جنگ‌ جهاني‌ اول‌، تاريخ‌ اروپا از جنگ‌ جهاني‌ اول‌ تاكنون‌.

دانشگاه های پذیرنده : اراک ، ارومیه ، اصفهان ، الزهرا (س) – تهران ، بیرجند ، بین المللی امام خمینی (ره) قزوین ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، شهید بهشتی – تهران ، فردوسی – مشهد ، لرستان – خرم آباد ، یزد ، تبریز ، تربیت معلم تهران – تهران ، سیستان و بلوچستان – زاهدان.
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها :

رشته تربیت دبیر فنی قدرت، الکترونیک.

دوره کارشناسی پیوسته تربیت دبیر فنی قدرت، الکترونیک

دروس تخصصی قدرت

ردیف

نام درس

واحد

زبان تخصصی

الکترونیک صنعتی

آزمایشگاه الکترونیک صنعتی

ماشینهای الکتریکی 3

آزمایشگاه، ماشینهای الکتریکی 2

بررسی سیستمهای قدرت 1

تولید و تنظیم

حفاظت و رله ها

ماشینهای الکتریکی مخصوص

تاسیسات الکتریکی

کارگاه مدارهای فرمان الکتریکی

کارگاه سیم پیچی ماشینهای الکتریکی 1

کارگاه سیم پیچی ماشینهای الکتریکی 2

کاربرد نرم افزارهای رایانه ای در آموزش

بررسی کتب درسی متوسطه و چگونگی تدریس آنها

پروژه

کارآموزی

جمع

دروس تخصصی الکترونیک

ردیف

نام درس

واحد

الکترونیک 3

آزمایشگاه الکترونیک 3

تکنیک پالس

آزمایشگاه تکنیک پالس

ریزپردازنده

ازمایشگاه ریزپردازنده

مدارهای مخابراتی

آزمایشگاه مدارهای مخابراتی

الکترونیک صنعتی

آزمایشگاه الکترونیک صنعتی

کاربرد نرم افزارهای آموزشی در تدریس

بررسی کتب درسی متوسطه و چگونگی تدریس آنها

پروژه

کارآموزی

جمع

دروس انتخابی قدرت

ردیف

نام درس

واحد

عایقها و فشار قوی

آزمایشگاه فشار قوی

بررسی سیستمهای قدرت (2)

ازمایشگاه سیستم های قدرت

الکترونیک (2)

آزمایشگاه الکترونیک (2)

اصول میکروکامپیوترها

مباحث ویژه در قدرت

کارگاه کابل کشی و مفصل بندی

کارگاه شبکه های هوایی

تکنولوژی مواد برقی

کنترل صنعتی

آمار و احتمالات مهندسی

دروس انتخابی الکترونیک

ردیف

نام درس

واحد

معماری کامپیوتر

سیستم های تلویزیون

سیستم های انتقال

شبکه های کامپیوتری

بررسی و طراحی سیستم های الکترونیکی

اندازه گیری الکترونیکی

کنترل صنعتی

ابزار دقیق

سیستم های کنترل دیجیتال و غیرخطیی

کنترل کامپیوتری

مباحث ویژه در الکترونیک

طراحی خودکار مدارهای دیجیتالی

فیلتر و سنتز مدار

دانشجویان ملزم به گذراندن سه واحد از جدول دروس فوق هستند.

رشته تفنگدار دریایی

تفنگدار دریایی

دانشجویان رشته تفنگداری دریا ی برای خدمت در تیپ های تفنگداری آموزش می بینند و دروس تخصصی آنها شامل عملیات آبخاکی می شود (هجوم از دریا به ساحل دشمن و تسخیر خطوطی ساحلی و سر پل ها )در واقع هنگام عملیات آبخاکی در مرحله اول تفنگداران دریایی عملیات خود را آغاز می کنند و سپس نوبت به سایر نیروهای نظامی می شود . بنا براین فارغ التحصیلان این رشته باید توانایی غواصی در عمق کم وهدایت یگان های شناور کوچک و توپخانه را داشته باشند .

دروس پایه :

ریاضی ، فیزیک مکانیک ، فیزیک حرارت ، فیزیک موج و ارتعاش ، شیمی عمومی ، آشنایی با کامپیوتر وبرنامه نویسی کامپیوتر ، فیزیک الکتریسیته و مغناطیس .

دروس اصلی و تخصصی :

اصول مهندسی دریایی ، مبانی مهندسی برق ، مبانی سیستم های مخابراتی و رادار ، جغرافیای نظامی ، اصول مدیریت ، حقوق دریایی ، قوانین راه ، اصول و قوانین رزم ، تاکتیک آفندی (پدافندی ) ، سیستم های الکتریکی و الکترونیکی کشتی ، پژوهش عملیاتی ، مدیریت تدارکات ، تحلیل رفتاری ، مدیریت منابع انسانی ، مدیریت پرسنلی در ارتش ، تاریخ سیاسی معاصر ایران فنون و تجزیه و تحلیل سیستم ها و روشها ، زبان خارجه تخصصی ، جنگهای آبخاکی ، ناوبری ، نقشه خوانی ، نقشه برداری ، غواصی ، جنگ الکترونیکی ، مخابرات رادیوئی و تاکتیکی ، عملیات دریایی، جنگ افزارهای تفنگداری دریایی ، توپخانه و موشک ، توپخانه و مهمات دریایی ، هوا شناسی ، تخلیه و بارگیری رزمی ، تخریب و مواد منفجره ، جنگهای نوین ، شناور ها و خودرو های آبخاکی ، آبنگاری ، پدافند هوائی ، تاریخ و قدرت دریایی ، مبانی اطلاعات ، ملوانی ، مین های دریایی و نحوه جمع آوری آنها .

رشته تکنسین پروتزهای دندانی

هدف اين رشته تربيت متخصصان موردنياز لابراتوارهاي دندانپزشكي مراكز آموزشي، درماني دولتي و خصوصي است. افرادي كه با ساختن عضو مصنوعي براي كار ثابت مانند دندان مصنوعي (دندانپزشك، قالب دندان را تهيه مي‌كند و متخصص پروتزهاي دنداني براساس قالب، دندان را مي‌سازد) و عضو مصنوعي براي كار متحرك مانند پلاك‌هاي ارتودنسي در لابراتورهاي دندانسازي و كلينيك‌هاي دندانپزشكي حضوري فعال دارند.

توانايي‌هاي لازم :
تكنسين‌ پروتزهاي دنداني كاري حساس ودقيق است و نياز به دستاني توانمند و ماهر دارد. در اين رشته دروس فيزيك، شيمي و زيست‌شناسي داراي اهميت است و در نهايت داوطلبان بايد توجه داشته باشند كه هدف اين رشته تربيت تكنسين متخصص و كارآمد است و از همين رو، اين رشته تنها در مقطع كارداني ارائه مي‌شود.

موقعيت شغلي در ايران :
با توجه به توانمندي‌هايي كه دانشجوي اين رشته در طي تحصيل كسب مي‌كند، براحتي مي‌تواند جذب بازار كار شده و شغل مناسبي به دست بياورد.فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌توانند هم به صورت مستقل اقدام به تأسيس لابراتور كنند و هم در كلينيك‌هاي دندانپزشكي فعاليت نمايند زيرا هر دندانپزشك عمومي يا ارتودنتسيت بري ساخت دندان مصنوعي يا قالب‌هاي ارتودنسي بايد با يك تكنسين پروتزهاي دنداني فعاليت كند.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

بيوشيمي نظري، آناتومي دندان نظري و عملي، آسيب‌شناسي، ميكروب‌شناسي نظري و عملي، بافت‌شناسي نظري و عملي، آناتومي عمومي نظري و عملي، بهداشت خانواده، فيزيك، پروتز كامل نظري و عملي، پروتز پارسيل، ارتودنسي نظري و عملي، استاتيك نظري و عملي، اوكلوژن نظري و عملي، لابراتوار اختصاصي، پروتزهاي اطفال و ارتودنسي نظري و عملي، مواد دندان نظري و عملي.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی تهران، شهید بهشتی- تهران
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته تکنولوژی آبیاری.

تکنولوژی آبیاری

مقدمه:

آبرسانی به مزارع و تامین آب مورد نیاز محصولات کشاورزی نیاز به تربیت نیروی انسانی ماهری دارد تا بتواند عملیات تامین، انتقال و توزیع آب در مزارع را براساس یافته های جدید علمی به انجام رسانده و بیشترین راندمان را در بهره گیری از منابع در اختیار بگذارد.

مقطع بین کارشناسان و متخصصین کشاورزی از یک سو و زارعین از سوی دیگر یکی از مقاطعی است که در کشور ایران اهمیت فوق العاده داشته و در مقایسه با سایر سطوح و مهارتها بلحاظ کمی و از نظر تعداد نیروی انسانی در سطح پائینی قرار دارد. علیهذا تامین نیروی انسانی در این مقطع می تواند نقش سازنده ای در بهبود و توسعه فن آبیاری و استفاده از آب کشاورزی در کشور را برآورده نماید.

1- تعریف و هدف:

کلیه اموری که منجر به استفاده بهینه از منابع آب کشاورزی و افزایش راندمان تولید می گردد موضوعاتی است که در ایجاد این رشته تحصیلی مورد نظر می باشد. در این رشته افرادی تربیت میشوند که بتوانند برنامه های انتقال و توزیع آب در مزارع را به اجرا درآورده و همچنین بتوانند در انجام پروژه های تحقیقاتی زیر نظر متخصصین مربوطه شرکت نموده و قادر به ترویج روش های صحیح آبیاری باشند.

2- طول دوره و شکل نظام:

دوره کاردانی تکنولوژی آبیاری 2 سال است. هر نیمسال 17 هفته کامل آموزشی خواهد بود. برای هر واحد درس نظری در هر نیمسال 17 ساعت آموزش منظور می گردد.

3- تعداد واحدهای آموزشی:

تعداد واحدهای درسی دوره کاردانی تکنولوژی آبیاری 72 واحد است.

- دروس عمومی 11 واحد

- دروس پایه 8 واحد

- دروس اصلی 17 واحد

- دروس تخصصی 36 واحد

4- نقش و توانائی فارغ التحصیلان:

فارغ التحصیلان این رشته میتوانند در موارد زیر نقش و توانائی خود را ایفاء نمایند:

- انجام امور مربوط به بهره برداری صحیح از پروژه های آبیاری اجراء شده.

- شرکت در اجراء پروژه های تحقیقات آب و خاک زیر نظر متخصصین مربوطه.

- همکاری در آموزش و ترویج امور مربوطه به مسائل آب و خاک.

5- ضرورت و اهمیت:

از مشکلات عمده کشور ایران در بهره گیری از منابع آب برای توسعه کشاورزی، عدم توجه به اصول استفاده بهینه از منابع آب می باشد. به عبارت دیگر پس از تامین آب کشاورزی به هزینه گزاف، عدم استفاده صحیح و عدم رعایت اصول صرفه جوئی و افزایش راندمان کاربرد آب، باعث اتلاف بی دلیل منابع آب می گردد. ایجاد این نظام تحصیلی باعث بوجود آمدن این فرصت خواهد گردید تا کاردانهایی برای نظارت و بهره برداری صحیح منابع آبی در توسعه امر کشاورزی، تربیت گردند.

دروس علوم پایه

ردیف

نام درس

واحد

گیاهشناسی عمومی

آمار

ریاضیات 1

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

هواشناسی و هیدرولوژی مقدماتی

خاکشناسی عمومی

زراعت عمومی

باغبانی عمومی

اقتصاد کشاورزی و تعاون

مقدمات ترویج و آموزش کشاورزی

آشنایی با کامپیوتر

جمع

دوره تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

مساحی و نقشه برداری

هیدرولیک مقدماتی

حفاظت آب و خاک

ارزیابی خاکها و اراضی

آشنایی با تاسیسات آبیاری و اصول بهره برداری آنها

بهره برداری از آبهای زیرزمینی و پمپها

زهکشی کاربردی

آبیاری 1

آبیاری 2

عملیات کشاورزی

اصول تسطیح

ساختمانهای روستائی

پروژه

کارآموزی

جمع

رشته تکنولوژی پرتو درمانی

هدف اين رشته تربيت كاردان در گروه تكنولوژي پرتودرماني است. افرادي كه دانش لازم را در زمينه طرز توليد اشعه ايكس و مواد راديواكتيو و قوانين مربوط به آنها، انجام تكنيك‌هاي پرتودرماني و شيمي درماني، روش‌هاي حفاظت از اشعه ايكس و تشعشعات راديواكتيو فرا مي‌گيرند و پس از فارغ‌التحصيلي مي‌توانند در پرتودرماني‌هاي ساده و تخصصي و بخش‌ها و درمانگاه‌هاي پرتودرماني فعاليت كنند. گفتني است كه تفاوت اين رشته با تكنولوژي پرتوشناسي در اين است كه متخصص راديولوژي با استفاده از دستگاه‌هاي تصويربرداري، از اعضاي مختلف بدن تصويربرداري مي‌كند اما متخصص راديوتراپي، از اشعه براي درمان بيماري استفاده مي‌كند و اجراي عمليات درماني را برعهده دارد.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل:

دروس پايه:

فيزيك عمومي، آناتومي، فيزيولوژي انساني، كمك‌هاي اوليه و مراقبت از بيمار، اصطلاحات و كليات پزشكي، بافت‌شناسي و آسيب‌شناسي.

دروس اصلي و تخصصي:

آناتومي سطحي بدن، فيزيك تشعشع و مواد راديواكتيو، دستگاه‌هاي راديوتراپي، تكنيك‌هاي راديوتراپي، اصول محاسبات و برنامه‌ريزي در راديوتراپي، راديوبيولوژي و حفاظت در برابر پرتوهاي يونساز، تكنيك‌هاي راديوگرافي، تكنيك‌هاي پزشكي هسته‌اي، كارآموزي بيمارستاني، كارورزي.

رشته تکنولوژی پرتو شناسی (رادیولوژی)

با تولد اين تكنولوژي، بشر از پوست و گوشت گذشت و به اعماق شگفت‌انگيز بدن انسان راه يافت و توانست اجزاي بدن را بيشتر در معرض ديد و بررسي قراردهد.سخن از دانش‌ راديولوژي تشخيصي است كه در سال‌هاي اخير بسرعت پيشرفت كرده و امكانات تشخيص پزشكي را به طور غيرقابل تصوري به پيش رانده است. بي‌شك به كارگيري اين دانش‌، نياز به تخصص ويژه‌ دارد؛ تخصصي كه در رشته تكنولوژي پرتوشناسي آموزش داده مي‌شود. به عبارت ديگر، رشته تكنولوژي پرتوشناسي، نحوه تصويربرداري از اعضاي مختلف بدن را براي تشخيص پزشكي آموزش مي‌دهد.دانشجويان اين رشته در ابتدا دروس پايه از قبيل فيزيك، آناتومي و فيزيولوژي را مطالعه مي‌كنند و سپس دروس تخصصي تصويربرداري پزشكي را مي‌آموزند و در همين زمينه با دستگاه‌هاي تصويربرداري و نحوه كارشان آشنا مي‌شوند و پس از 2 سال مي‌توانند به عنوان كاردان تصويربرداري، در بخش‌هاي راديولوژي شروع به كار كنند.

گفتني است كه اگر مسؤول تكنولوژي راديولوژي، آموزش لازم را نديده باشد علاوه بر اينكه پرتوگيري بيمار را بالا مي‌برد و به او آسيب مي‌رساند، تصاوير مناسبي نيز از اعضاي بدن تهيه نمي‌كند. در نتيجه، دكتر راديولوژيست نمي‌تواند تفسير مناسبي از تصاوير داشته و از روي آنها تشخيص پزشكي دهد.تفاوت توانمندي‌هاي كاردان و كارشناس اين رشته نيز در آن است كه در تكنولوژي پرتوشناسي از دستگاه‌هاي متفاوتي استفاده مي‌شود و از اعضاي مختلف بدن تصويربرداري مي‌گردد. برخي از اين تصويربرداري‌ها ساده است؛ مثل تصويربرداري از دست، پا و انگشتان، اما برخي از تصويربرداري‌ها تداخلي است؛ مثل تصويربرداري از سيستم‌ گوارش، عروق و ادرار كه اين‌گونه‌ تصويربرداري‌ها، اختصاصي و نسبتاً دشوار مي‌باشد و نياز به دانش ويژه دارد. در اين ميان تصويربرداري‌هاي ساده بر عهده فارغ‌التحصيلان كارداني و تصويربرداري‌هاي تخصصي و كار با دستگاه‌هاي M.R.I و C.P بر عهده فارغ‌التحصيلان كارشناسي است.

توانايی های لازم :
كار راديولوژيست، يك كار بيمارستاني است. از همين رو دانشجوي اين رشته بايد حس كار در بيمارستان و با بيماران را داشته باشد. همچنين بايد بتواند درس‌هايي را كه در طول تحصيل به صورت تئوري فرا گرفته، در كار عملي مورد استفاده قرار دهد و در نهايت لازم است كه در درس‌هاي زيست‌شناسي، رياضي و فيزيك توانمند باشد. تسلط به درس‌هاي رياضي و فزيك تا جايي مهم است كه برخي از استادان راديولوژي معتقدند كه دانشجوي اين رشته بايد از بين داوطلبان گروه آزمايشي رياضي و فني انتخاب گردد. زيرا بدون آگاهي از اصول فيزيك كه بر مبناي آن، كار تصوير‌برداري انجام مي‌گيرد، امكان اشتباه در اين كار وجود دارد.

موقعيت شغلی در ايران :
كار راديولوژيست در مقطع كارداني و كارشناسي يك كار اجرايي است. البته كاردان اين رشته بيشتر تصويربرداري ساده مثل تصويربرداري از دست، پا و انگشتان را انجام مي‌دهد و كارشناسان اين رشته تصويربرداري اختصاصي يا تصويربرداري تداخلي مانند تصويربرداري از دستگاه گوارش يا عروق را بر عهده دارند. در ضمن كار با دستگاه‌هايي مثل توموگرافي و MRI در محدوده فعاليت كارشناس اين رشته است.در كل فارغ‌التحصيلان كارداني اين رشته در مؤسسه‌هاي تصويرنگاري و بيمارستان‌ها مي‌توانند به عنوان مسؤول آماده‌سازي دستگاه‌هاي مختلف راديوگرافي، انجام عمل راديولوژي، ظهور و ثبت كليشه‌هاي راديوگرافي فعاليت كنند.

درس‌های اين رشته در طول تحصيل:

دروس پايه:

فيزيك عمومي، تشريح، فيزيولوژي انسان، بهداشت عمومي

دروس اصلی:

كمك‌هاي اوليه و مراقبت از بيمار در بخش پرتوشناسي، تشريح استخوان و مفاصل، اصطلاحات پرتوشناسي و ترمينولوژي پزشكي.

دروس تخصصی:

فيزيك پرتوها، فيزيك پرتوشناسي تشخصيص، راديوبيولوژي و حفاظت در برابر پرتوهاي يون‌ساز، روش‌هاي پرتوگاري، راديوگرافي با ماده حاجب، اصول تاريكخانه، اصول نگهداري و تعميرات مقدماتي دستگاه‌هاي پرتوشناسي، ارزيابي تكنيكي فيلم‌هاي پرتونگاري، كارآموزي بيمارستاني.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اردبیل ، ، ارومیه ، اصفهان ، اهواز ، ایران ، بابل ، بندرعباس ، شیراز ، ، کاشان ، کردستان – سنندج ، کرمان ، کرمانشا ه ، ، گیلان – رشت ، مازندران – ساری ، مشهد ، همدان ، یزد ،بیرجند ، رفسنجان ، زاهدان ، سمنان ، شهرکرد ، دانشکده پیراپزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران .
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

* دانشکده پیراپزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .

رشته تکنولوژی پزشک هسته ای

هدف رشته تکنولوژی پزشکی هسته ای تربیت افراد کارآمدی است که بتوانند زیر نظر پزشکان و متخصصان در مراکز تشخیصی و درمانی پزشکی هسته ای و نیز مراکز آموزشی مرتبط ، بیماران را در مورد چگونگی مصرف صحیح داروهای رادیواکتیو (رادیو داروها ) تجویز شده و حفاظت انان در برابر اشعه یونساز ، عملاً یاری نمایند . تربیت این رشته باتوجه به توسعه کاربرد رادیوداروها در تشخیص و درمان بیماری ها و ضرورت تامین نیروهای کمکی اهمیت بسیاری دارد .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

فیزیک عمومی ، آناتومی (تشریح انسانی ) ، فیزیولوژی انسانی و فیزیوپاتولوژی ، اخلاق پزشکی ، کمک های اولیه و مراقبت از بیمار ، اصطلاحات و کلیات پزشکی ، بافت شناسی و آسیب شناسی .

دروس اصلی و تخصصی :

فیزیک تشعشع و مواد رادیواکتیو ، آمار و ریاضی ، رادیوبیوشیمی و رادیوفارماکولوژی ، رادیوبیولوژی ، حفاظت در برابر پرتوها ، دوزیمتری پرتوها ، اصول کامپیوتر ، شناخت دستگاه های پزشکی هسته ای ، روش های پزشکی هسته ای ، اصول تاریکخانه ئ ارزیابی تصاویر ، کارآموزی در رصه بیمارستانی

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی بابل ، مشهد
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته تکنولوژی تولیدات دامی.

رشته تکنولوژی تولیدات دامی :

یکی از مشکلات مهم دامداری ما که همواره موجب کاهش محصولات مربوط به دام وطیور می شود این است که بیشتر مجریان برنامه ها در زمینه دامداری نوین تحصیلات لازم را ندارند ، به طوری که روش های کار ، سنتی و در حد قدیم باقی مانده است .

تربیت کاردان در این رشته می تواند ضمن بهره گیری از توانایی های متخصصین دامداری و مرغداری برنامه های کشاورزی را با راندمان کمی و کیفی بیشتری قرین سازد ، زیرا این رشته اطلاعات لازم را برای کارهای عملی دامد اری و مرغداری و تهیه شرایط و امکانات لازم برای نگهداری دام وطیور در اختیار دانشجویان قرار میدهد .

از عمده ترین مراکز جذب فارغ التحصیلان این رشته می توان به سازمان گسترش خدمات تولیدی ، مراکز خدمات کشاورزی ، روستایی و عشایر ، شرکت های کشت و صنعت ، واحد های تولیدی ، جهاد کشاورزی، بنیاد جانبازان و بخش خصوصی اشاره کرد .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

شیمی عمومی ، ریاضیات عمومی

دروس اصلی :

زراعت عمومی ، اقتصاد کشاورزی و تعاون ، مدیریت حسابداری و بازار یابی ، میکروب شناسی ، مرتع و مرتع داری ، عملیات کشاورزی.

دروس تخصصی:

دامپروری ، داروهای دامی (فارماکولوژی ) ، بیماری های عفونی دام و طیور ، بیماری های انگلی دام طیور ، خوراک و خوراک دادن ، بهداشت دام ، بیماری های مشترک انسان و دام ، تلقیح مصنوعی و تشخیص آبستنی ، رکورد گیری و نمونه برداری در دامپروری ، طراحی ساختمان ها ی دامپروری ، زنبور داری ، کارآموزی ، کارورزی

دانشگاه های پذیرنده : ایلام ، بیرجند ، علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان ، محقق اردبیلی – اردبیل ، شهید باهنر کرمان ، کردستان – سنندج ، لرستان – خرم آباد
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه -شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته تکنولوژی تولیدات گیاهی.

رشته تکنولوژی تولیدات گیاهی

کاردان تکنولوژی تولیدات گیاهی تخصص لازم را در زمینه هایی چون مباشرت در عملیات کاشت ، داشت و برداشت محصولات عمده زراعی ، مبارزه با آفات و امراض گیاهی و علف های هرز بدست می آورد . داوطلب این رشته باید در درس زیست شناسی توانمند بوده و روحیه کار در محیط های کشاورزی و روستایی را داشته باشد فارغ التحصیلان این رشته می توانند در شرکت های تعاونی روستایی مراکز خدمات کشاورزی ، روستایی و عشایری ، شرکت های کشت و صنعت و واحد های تولیدی ، جهاد کشاورزی فعالیت کنند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

شیمی عمومی ، ریاضیات عمومی ، گیاه شناسی عمومی ، فیزیک و هواشناسی

دروس اصلی :

خاک شناسی عمومی ، دامپروری عمومی ، زراعت عمومی ، باغبانی عمومی ، اقتصاد کشاورزی و تعاون ، مدیریت ، حسابداری و بازار یابی ، روش های آبیاری ، مقدمات ترویج و آموزش کشاورزی ، مناظر و نقشه برداری ، عملیات کشاورزی .

دروس تخصصی :

زراعت خصوصی ، باغبانی خصوصی ، حشره شناسی و دفع آفات ، قارچ شناسی و بیماری های گیاهی ، مبارزه با علف های هرز ، عملیات کارگاهی ، ماشین های کشاورزی ، کارورزی ، کارآموزی.

دانشگاه های پذیرنده : ایلام ، خلیج فارس – بوشهر ، بیرجند ، تبریز ، شیراز ، علوم کپشاورزی و منابع طبیعی گرگان ، فردوسی – مشهد ، کردستان – سنندج ، لرستان – خرم آباد ، محقق اردبیلی – اردبیل ، آموزشکده کشاورزی وابسته به وزارت جهاد کشاورزی – کرج ، شهید باهنر کرمان ، سیستان و بلوچستان – زاهدا ن ، مجتمع آموزش عالی کشاورزی مراغه ، غیر انتفاعی جهاد دانشگاهی ، غیرانتفاعی مهر فارس ، غیر انتفاعی مهرگان – محلات .
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها :

رشته تکنولوژی جنگل داری.

رشته تکنولوژی جنگل داری :

یکی از مراحل مهم پیشبرد علوم جنگل و اداره اصول جنگل اجرای صحیح طرح های جنگلداری است . مهندسین جنگل با توجه به اصول تهیه طرح های جنگلداری و با تکیه بر علوم مربوط به جنگل ، طرح های جنگلداری ، اعم از جاده سازی ، جنگلکاری ، نشانه گذاری و بهره برداری در مقاطع زمانی معین را برای هر ناحیه ومنطقه تهیه می کنند و لی برای اجرای طرح های یادشده در هر منطقه ، اجحتیاج به افرادی است که ضمن اشنایی با مسائل جنگل ، در عمل بتوانند این طرح ها را پیاده کنند . یک کاردان تکنولوژی جنگلداری می تواند علاوه بر اجرای طرح های یادشده ، در سایر عملیات بهره برداری و جنگل شناسی و جنگل کاری نیر موثر و مفید واقع شود . فارغ التحصیلان این رشته می توانند در اجرای طرح های جنگلداری که توسط مهندسین تهیه می گردد و انجام امور تولیدی نظیر ایجاد نهالستا ن ، خزانه و بهره برداری از جنگل ها فعالیت کنند یا در آموزش با مدرسین مربوط در آموزشکده های منابع طبیعی همکاری داشته باشند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

علوم پایه :
شیمی عمومی ، ریاضیات عمومی ، فیزیک و هواشناسی ، گیاه شناسی عمومی ، اکولوژی ، مساحی و نقشه برداری ، شناخت و حمایت محیط زیست .
دروس اصلی :

درخت ها و درخچه های ایران ، حفاظت آب و خاک ، شناسایی گیاهان مرتعی ، مرتع داری ، اصول حسابداری ، آشنایی با عکس های هوائی ، جنگلکاری ، نهالستان و خزانه.

دروس تخصصی :

اصول مقدماتی جنگل ، جاده سازی ، عملیات بهره برداری از جنگل ، جنگل شناسی کاربردی ، اندازه گیری و آمار جنگل ، جنگلداری مقدماتی ، قوانین و مدیریت جنگل ها و مراتع ، اصول کلی حمایت جنگل (آفات و بیماری های عمده جنگل ) چوب شناسی و صنایع چوب ، کارورزی.

دانشگاه های پذیرنده : ایلام ، رازی کرمانشاه ، علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته تکنولوژی چوب.

رشته تکنولوژی چوب :

با آنکه چوب به طور کلی برای همه افراد مانوس و آشنا است ولی ناآگاهی از پایه های علمی و عمل نکردن بر اساس اصول و ضوابط فنی در ارتباط با این ماده ، باعث هدر رفتن بیش ازحد چوب و کم دوام تر شدن آن می شود . این مسئله در کشور ما که با کمبود منابع تولید چوب مواجه هستیم ، اهمیت بیشتری دارد و باید با پرورش هر چه بیشتر و بهتر متخصصان در رشته چوب شناسی و صنایع چوب در هریک از مقاطع تحصیلی از اتلاف این ماده گرانبها جلوگیری نمائیم .

دانشجویان کاردانی ، تکنولوژی چوب ضمن آشنایی با خواص مختلف چوب و عواملی که در تغییرات این خواص تاثیر می گذارند ، با حفاظت ، تبدیل ، کاربردهای متفاوت چوب و مدیریت واحد های تولید آشنا می شوند . به این ترتیب فارغ التحصیلان این دوره ، چوب را بطور اصولی تر و صحیح تر در واحد های تولیدی بکار می برندو از هنگام قطع درخت تا زمان تولید فرآورده های مصرفی بر آن نظارت دارند و می توانند در مراحل اجرایی روند تولیدات چوبی خدمت کنند .

فارغ التحصیلان این دوره می توانند در مجتمع صنایع تبدیل مکانیکی و شیمیایی چوب بخش های دولتی ، دفاتر صنایع چوب سازمان جنگل ها و مراتع ، واحد های تولید خصوصی و موسسات آموزشی و پژوهشی بعنوان همکاران اجرائی مشغول بکار شوند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه:

شیمی عمومی ، ریاضیات عمومی ، فیزیک و هواشناسی ، گیاه شناسی عمومی ، شناخت و حمایت محیط زیست ، مساحی و نقشه برداری .
دروس اصلی : جامعه شناسی روستایی ، جانور شناسی ، درخت ها و درختچه های ایران ، اقتصاد منابع طبیعی ، اصول حسابداری ، جنگلکاری .

دروس تخصصی :

آلودگی های محیط زیست ، کارگاه عمومی ، بیولوژی چوب و اصول چوب شناسی ، تکنولوژی چوب ، اصول چوب بری ، اصول استاندارد ودرجه بندی چوب ، تبدیل مکانیکی چوب ، تبدیل شیمیایی چوب ، اصول چوب خشک کنی ، اصول حفاظت چوب ، مبل سازی و درود گری ، کارورزی

دانشگاه های پذیرنده : علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته تکنولوژی شیلات

امروزه با توجه به نرخ رشد جمعيت، ضروري است كه قسمت عظيمي از كمبود پروتئين را از بخش شيلات تأمين نمود؛ يعني بايد از منابع آبي داخلي و آب‌هاي آزاد استفاده مطلوب كرد و به پرورش و صيد آبزيان و عمل‌آوري فرآورده‌هاي ماهي پرداخت. اين كار نياز به متخصصان كارآزموده‌اي دارد كه با علوم مختلف بيولوژي جانوري، گياهي و اكولوژي دريايي به عنوان منابع اصلي و زيربنايي شيلات آشنا باشند و نحوه تكثير و پرورش آبزيان و مسائل مربوط به صيد و صيادي و فرآورده‌هاي آبزيان را بدانند.رشته تكنولوژي شيلات به منظور اجراي همين امر مهم ايجاد شده است.

موقعيت شغلي در ايران :
اگر بخواهيم پرورش و صيد آبزيان از نظر كمي و كيفي داراي وضعيت مطلوبي باشد و اكوسيستم‌هاي آبي احياء گردد و توسعه يابد بايد از افرادي فني و كاردان براي پياده كردن طرح‌هاي شيلات و آبزيان ياري بگيريم.افرادي كه مي‌توانند در بخش اجرايي اداره تالاب‌ها، سازمان شيلات جهاد كشاورزي و به عنوان كاردان در ماهي سراها فعاليت نمايند.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

دروس پايه :

رياضيات عمومي، شيمي عمومي، فيزيك و هواشناسي، گياه‌شناسي عمومي، جانورشناسي، اكولوژي، آمار و احتمالات، بهداشت و ايمني در كار

دروس اصلي :

جامعه‌شناسي روستايي، شناخت و حمايت محيط‌زيست، قوانين و مديريت محيط‌زيست و شيلات آبزيان، ميكروبيولوژي عمومي، آلودگي محيط‌زيست، هيدروبيولوژي عمومي، اصول ناوبری

دروس تخصصي :

ماهي‌شناسي عمومي، ليمنولوژي، اصول تكثير و پرورش آبزيان، بيماري‌ها و انگل‌هاي آبزيان،‌ روش‌هاي صد آبزيان، تغذيه ماهي، بهداشت و تكنولوژي فرآورده‌هاي شيلاتي،کارورزی

دانشگاه های پذیرنده : زابل ، علوم کشاورزی و منابع گرگان ، غرانتفاعی قشم ، غیر انتفاعی خزر محمود آباد

مقاطع تحصیلی :
دوره ها : روزانه , شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها :

رشته تکنولوژی ماشینهای کشاورزی.

تکنولوژی ماشینهای کشاورزی

مقدمه:

تسطیح و تهیه زمین، کاشت، داشت، برداشت و نگهداری محصولات زراعی و باغی و دامی نیازمند به ماشین الات مختلف و متعددی است که کاربرد آنها نیروی انسانی ماهر و کارآرائی را ایجاب می کند و آموزش این نیروی انسانی در مقطع کاردانی ماشینهای کشاورزی صورت می گیرد. این نیروی انسانی خلاء موجود بین زارعین و مهندسین ماشینهای کشاورزی را پر می کند.

1- تعریف و هدف:

انجام کارهای زراعی در مزرعه و باغ بوسیله ماشینهایی صورت می گیرد که آموزش و کاربرد این ماشینها و نگهداری و سرویس آنها موضوعات دروس این رشته را تشکیل می دهند. در این رشته افرادی تربیت می شوند که بتوانند بطور علمی ماشینهای کشاورزی را بکار ببرند و از آنها نگهداری کنند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره کاردانی تکنولوژی ماشینهای کشاورزی 2 سال تحصیلی است. هر سال تحصیلی شامل دو نیمسال است و در هر نیمسال 17 هفته آموزشی وجود دارد. برای هر واحد درس نظری در هر نیمسال 17 ساعت آموزش در نظر گرفته شده است.

3- تعداد واحدهای آموزشی:

تعداد واحدهای درسی دوره کاردانی تکنولوژی ماشینهای کشاورزی شامل 78 واحد است:

دروس عمومی 13 واحد

دروس پایه 17 واحد

دروس اصلی 18 واحد

دروس تخصصی 30 واحد

4- نقش و توانایی فارغ التحصیلان:

فارغ التحصیلان این رشته می توانند در موارد زیر نقش و توانایی داشته باشند:

- کاربرد ماشینهای مختلف کشاورزی و نگاهداری از آنها.

- کمک به مهندسین در اجرای مکانیزاسیون کشاورزی یک ناحیه.

- اجرای پروژه های تحقیقاتی زیر نظر مهندسین مربوطه.

5- ضرورت و اهمیت:

کاربرد و نگاهداری ماشینهای کشاورزی در کشور ما اغلب بوسیله افرادی صورت می گیرد که دانش لازم برای این کار را ندارند و در نتیجه بهره دهی ماشینهای مذکور کم و عمر آنها اندک می شود که خود اثر نامطلوبی در کل بهره دهی بخش زراعی کشور دارد. ایجاد این دوره برای پر کردن خلاء بین زارعین و مهندسین و تربیت نیروی انسانی مورد نظر ضروری است.

دروس علوم پایه

ردیف

نام درس

واحد

شیمی عمومی

رسم فنی 1

گیاهشناسی عمومی

ریاضیات 1

ریاضیات 2

فیزیک الکتریسته و مغناطیس

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

زراعت عمومی

باغبانی عمومی

خاکشناسی عمومی

روشهای آبیاری

مقدمات ترویج و آموزش کشاورزی

مساحی و نقشه برداری

عملیات کشاورزی

جمع

دروس تخصصی تکنولوژی ماشینهای کشاورزی

ردیف

نام درس

واحد

تکنولوژی موتور

شناخت و کاربرد تراکتور

ماشینهای تسطیح اراضی

ماشینهای خاک ورزی

ماشینهای کاشت و داشت

ماشینهای برداشت

ماشینها و تجهیزات ثابت زراعی

عملیات کارگاهی

سرویس و تعمیر تراکتور و ماشینهای کشاورزی

کارآموزی تخصصی

جمع

رشته تکنولوژی محیط زیست.

رشته تکنولوژی محیط زیست

محیط زیست طبیعی کشور که شامل فضای سبز ، تفریحگاه ها ، پارک های ملی و منطقه ای، شکارگاه ها و مناطق حفاظت شده حیات وحش می شود ، باید دارای برنامه های مدون و از پیش طراحی شده باشد تا محیط های یادشده ، نتنها حفظ و حمایت شوند بلکه به نحو مطلوب تری مورد استفاده قرار گیرند ، احیاء شوند و توسعه یابند . دانشجویان تکنولوژی محیط زیست برای اجرای برنامه های تدوین شده ، اطلاعات لازم را در زمینه علوم پایه ، اکولوژی ، بیولوژی گیاهی و حیوانی ، کارتوگرافی و نقشه برداری ، مسائل پارک های مختلف و فضای سبز آنها ، حیات وحش و شکارگاه ها و مسائل آلودگی های محیط زیست بدست می آورند .
فارغ التحصیلان این دوره می توانند در سازمان حفاظت محیط زیست و واحد های تابعه آن ، سازمان جنگلها و مراتع ( وزرات جهاد کشاورزی) ، پارک ها و فضای سبز و پارک های ملی ، منطقه ای و حفاظت شده بعنوان مجری برنامه ها فعالیت کنند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

ریاضیات عمومی ،شیمی عمومی ، فیزیک و هواشناسی ، گیاه شناسی عموم ، اکولوژی ، آمار و احتمالات ، زیست شناسی .

دورس اصلی :

جامعه شناسی روستایی ، شناخت و حمایت محیط زیست ، قوانین و مدیریت محیط زیست و شیلات ، خاک شناسی عمومی ، مساحی و نقشه برداری ، جانور شناسی ، درخت ها و درخچه های ایران ، حفاظت آب و خاک ، آشنایی با عکس های هوائی .

دروس تخصصی :

اکولوژی حیات وحش ، مبانی مدیریت حیات وحش ، بیولوژی حیوانات شکاری ، پارک های ملی ، جنگلی و پردیس ها ، پارک داری ، آلودگی های محیط زیست ، جنگل کاری ، آبزیان ، کارورزی.

دانشگاه های پذیرنده : بو علی سینا – همدان ، زابل ، بیرجند ، آموزشکده حفاظت محیط زیست ، تربیت معلم سبزوار ، غیر انتفاعی آبادانی و توسعه روستاها -همدان ، علمی – کاربردی محیط زیست .
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه ، نیمه متمرکز
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها :
* موسسه علمی – کاربردی محیط زیست به صورت نیمه متمرکز در این رشته دانشجو می پذیرد .

رشته تکنولوژی مرتع و آبخیزداری

بیش از نیمی از وسعت ایران ، شامل حوزه های آبخیز ، مراتع طبیعی و بیابان است . اغلب این حوزه های آبخیز ، مراتع طبیعی و بیابان ها در معرض فرسایش آبی ، بادی و چرای مفرط دامها قرار دارند . پیشگیری از این روند تخریبی و بیابان زدایی و احیا و اصلاح مراتع ،به طرح هایی مناسب با موقعیت منطقه نیاز دارد و البته باید مجریان این طرح ها نیز افرادی کاردان و کارآزموده باشند . هدف مهندسی منابع طبیعی گرایش مرتع و آبخیز داری تربیت کارشناسانی است که بتوانند طرح های مورد نظر را ارائه دهند و رشته تکنولوژی مراتع و آبخیز داری مجریان این طرح ها را تربیت می کنند .

افرادی که اطلاعات علمی و فنی لازم را در زمینه علوم گیاهی ، عوارض زمین ، عوامل اقلیمی ، آب و خاک ، علل تخریب و انحطاط مراتع و فرسایش حوضه های آبخیز ، بیابان زدایی ، حفاظت،اصلاح واحیای مراتع دارند و می توانند مجری طرح های آبخیز داری وتثبیت فیزیکی و بیولوژیکی ریگهای روان و طرح های مرتع داری باشند که به وسیله مهندسین مربوط تهیه و تدوین می گردد .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

شیمی عمومی ، ریاضیات عمومی ، فیزیک و هواشناسی ، گیاه شناسی عمومی ، خاک شناسی عمومی ، اکولوژی ، مسّاحی و نقشه برداری ، شناخت و حمایت محیط زیست ، زیست شناسی .

دروس اصلی :

ترویج و آموزش منبع طبیعی ، جامعه شناسی روستایی ، درختها و درختچه های ایران ، حفاظت آب وخاک ، مرتع داری ، زمین شناسی ، اقتصاد منابع طبیعی ، آشنایی با عکسهای هوایی .

دروس تخصصی :

شناسایی گیاهان مرتعی ، کارتو گرافی ، اصول مدیریت آب و خاک ، کلیات ارزیابی و اصلاح مراتع ، اصول آبخیزداری در مناطق نیمه خشک ، هیدرولوژی مقدماتی ، کلیات اکو سیستم بیابان ، کارآموزی .

دانشگاه های پذیرنده : ایلام ، بوعلی سینا – همدان ، بیرجند ، زابل ، شیراز ، علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان ، فردوسی – مشهد .
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته تلویزیون و هنرهای دیجیتال

عده ای معتقدند که (مخرب ارتباط ) خاموش کننده تخیل و تلف کننده وقت است ؛ چیزی که مانع از رشد شخصیت می شود و عده ای آن را یک وسیله ارتباط جمعی قوی سریع و پر گیرنده ،سرگرمی مناسب بریاوقات فراغت ، تمایل به کسب تجربه ای عمیق در مسائل مختلف و راهی برای افزایش دانش و عضویت در خانواده جهانی می دانند .سخن از تلوزیون ،اعجوبه قرن بیستم است و دیدگاه های متفاوت و متناقضی که نسبت به آن وجود دارد ؛دیدگاه هایی که هر یک از جنبه ای درست هستند . زیرا این رسانه می تواند از یک سو اعتیادی مخرب و از سوی دیگر شیوه ای نوین و فراگیر برای آموزش و اطلاع رسانی باشد .در واقع این گردانندگان و برنامه سازان ان هستند که سمت و سویش را تعیین می کنند . از همین روتربیت و اموزش برنامه سازان و متخصصان این رسانه اهمیت بسیاری دارد ؛ بویژه در کشور ما که این رسانه بسیار فراگیر است و اوقات فراغت قشر عظیمی از نیروی جوان ما را به خود اختصاص می دهد به همین دلیل هرساله دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران از طریق آزمون سراسری عده ای از داوطلبان علاقه مند را برای تحصیل در این دانشکده گزینش می کند .گفتنی است که دانشکده صدا و سیما تا سال گذشته دانشجویان خود را در رشته تولید سیما می پذیرفت ، اما از آزمون سراسری سال 1383 دانشجویان در دو رشته جدید کغارشناسی تلویزیون و هنر های دیجیتالی و کارگردانی تلویزینو پذیرفته می شوند .

رشته کارشناسی تلویزیونی و هنر های دیجیتالی دارای دو گرایش گرافیک رایانه ای و انیمیشن رایانه ای است .

گرایش گرافیک رایانه ای :

گرافیک یک هنر کاربردی است که به تبلیغ ، ارائه ، اشاعه و بیان تصویری کالاهای تبلیغاتی و فرهنگی می پردازد ، دانشجوی گرافیک رایانه ای در صدا و سیما طراحی صحنه ، دکور ، لباس ، تیتراژ و موارد مشابه برای برنامه های تلویزیونی را آموزش می بیند . برای مثال اعلام وضعیت هوا در شبکه خبر به صورت گرافیکی انجام می گیرد یا زرنویس ، حاشبه و تیتراز در هربرنامه ای که وجود دارد به گرافیک رایانه ای مربوط می شود در واقع کارشناس گرافیک رایانه ای فرد خلاق و هنرمنی است که در کنار کارگردان می نشیند و ذهنیت کارگردان را پیاده می کند و در باره رنگ ، شکل و دکور نظر می دهد تا مخاطب با یک برنامه تلویزیونی ارتباط بهتری برقرار کند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در هردو گرایش :

مبانی ارتباطات ، مردم شناسی و رسانه های تصویری ، آشنایی با هنر در تاریخ ، عکاسی ، تاریخ تلویزیون و فناوری رسانه های جدید ، حکمت هنر اسلامی ، ارتباطات بصری ، آشنایی با فلسفه ، تلویزیون ، زبان و ساختار ، پزوهش و نگارش در تلویزیون، قصه در ادیان، درک و بیان بصری ، مخاطب شناسی تلویزیون ، فلسفه هنر ، تاریخ انیمیشن ، طراحی ، عکاسی و هنرهای دیجیتالی ، سیر تحولات گرافیک ، مبانی سایبرمدیا ، کاربرد رایانه در فیلم و تلویزیون ، گونه شناسی برنامه های تلویزیونی ، طراحی و گرافیک ، مبانی انیمیشن دیجیتالی ، نرم افزار های گرافیکی ، مبانی گرافیک ، تدوین دیجیتالی، مبانی تبلیغات تلویزیونی ، جلوه های بصری دیجیتالی ، زیبا شناسی هنر های دیجیتالی ، تلویزیون آموزشی ، انیمیشن تعاملی

دروس تخصصی گرایش گرافیک رایانه ای :

کارگاه گرافیک دیجیتالی ، زورنالیسم تلویزیونی ، طراحی وب ، پروژه نهایی.

گرایش ایمیشن رایانه ای:

چند سال پیش هیئت مدیره یکی از مدارس ایالات ایندیانای امریکا مجبور شد اعلامیه هشدار دهنده ای را منتشر کند مبنی براینکه) :تین موتانت نینجا ترتلز وجود خارجی ندارد ) تا بچه ها برای پیدا کردن آن به درون دریچه فاضلاب ها نخزند . این اعلامیه بیانگر انیمشن های تلویزیونی بر روی کودکان است . البته انیمیشن تنها برای کودکان جالب نیست بلکه بزگسالان نیز به انیمیشن علاقه مند هستند . از همین رو سال میلادی گذشته پر فروش ترین فیلم سینمایی سال یک انیمیشن بود .
امروزه به دلیل افزایش سرعت کار ، دیجیتال به کمک انیمیشن آمده است و بسیاری از کارهای تبلیغاتی ، آموزشی و کارتون ها بصورت دیجیتالی است . البته انیمشن سنتی هنوز رایج است و بحث نقاشی کردن و فریم به فریم فیلمبرداری کردن که اصطلاحاً به آن نقاشی تک فریم گفته می شود ، هنوز مرسوم است و کارایی دارد ، اما انیمیشن رایانه ای در سطح بسیار وسیع تری استفاده می شود

دروس تخصصی گرایش انیمیشن رایانه ای:

کارگاه انیمیشن دیجیتالی ، انیمیشن دو بعدی ، موسیقی و انیمیشن ، انیمیشن سه بعدی ، نویسندگی برای انیمیشن ، پروژه نهایی

توانایی های لازم :
رشته تلویزیون وهنرهای دیجیتالی که یکی از رشته های نیمه متمرکز آزمون سراری است که از بین داوطلبان گروه آزمایشی هنر دانشجو می پذیرد . این داوطلبان پس از شرکت در آزمون سراسری باید در آزمون تخصصی دانشکده صداو سیما نیز شرکت کنند . سپس از میان نفرات برتر این دو آزمون تا چهار برابر ظرفیت رشته تلویزیون و هنر های دیجیتالی معرفی می شوند تا در مصاحبه هنری شرکت کرده و به طور مستقیم مورد ارزیابی قرار بگیرند و در نهایت از بین این چهار برابر ظرفیت ، علاقه مند ترین و آماده ترین داوطلبان پذیرفته خواهند شد . در این میان دانشجوی انیمیشن باید طراحی را به خوبی بشناسد و به قوانین حرکتی و ترکیب بندی تصاویر آشنا باشد . چون عامل اصلی ضعف انیمیشن های ایرانی طراحی ضعیف و عدم آشنایی با فیزیولوژی حرکت است همچنین دانشجوی این گرایش باید به سینما ، عکاسی و موسیقی علاقه مند بوده و اهل مسافرت و تماشای فضاهای تازه و جدید باشد . در اصل دانشجوی این گرایش مثل سایر رشته های هنری خوب ببیند و نگاهی عمیق و هنرمندانه نسبت به هرچیزی که در اطراف او وجود دارد ، داشته باشد. در کار رسانه داشتن سوادبصری نیز خیلی مهم است ؛ یعنی چشم دانشجوی این رشته باید با سواد باشد ، خوب را از بد و مطلوب را از نامطلوب و رنگ ها ، فرم ها و خطوط را از یکدیگر به خوبی تشخیص دهد . این کار به یاری زیاد دیدن و خوب دیدن حاصل می شود از همین رو سعی می شود در مصاحبه حضوری سواد بصری داوطلب را سنجیده شود ؛ کاری مهم و پیچیده که زمان زیادی را به خود اختصاص می دهد .
در مصاحبه حضوری ، داوطلبان نمونه کارهای قبلی خود اعم از طراحی ، تابلوهای نقاشی و سایر هنر های مرتبط را نیز به همراه می آورند ؛ چون هدف این است که توانمندترین و آماده ترین دانشجویان در این دانشکده پذیرفته شوند .

موقعیت شغلی در ایران :
تا چند سال پیش تمامی دانشجویان دانشکده صدا و سیما در بدو ورود به این دانشکده بورسیه صدا و سیما می شدند اما درذ حال حاضر سازمان صدا و سیما تعهدی برای استخدام و بکارگیری فارغ التحصیلان دانشکده ندارد و فقط تعهد یک جانبه گرفته می شود ، مبنی بر اینکه در صورت نیاز صدا و سیما هر فارغ التحصیل متعهد به انجام خدمت به میزان دو برابر میزان تحصیل در دانشکده خواهد بود و محل خدمت فارغ التحصیلان را نیز سازمان بر اساس نیاز مراکز خود در سطح ایران تعیین خواهد کرد .
از همین رو تنها فارغ التحصیلانی که در طی تحصیل دانشجوی موفقی بوده اند ، جذب صدا و سیما می شوند ؛ یعنی اگر دانشجویی در دوران تحصیل ،خوب درس نخواند و مهارت لازم را به دست نیاورده باشد ، نه تنها در سازمان استخدام نخواهد شد ، بلکه پس از فارغ التحصیلی ، هزینه تحصیل در این دانشکده را نیز باید بپردازد .
درباره بازار کار آزاد فارغ التحصیل انیمیشن رایانه ای باید گفت که بازار کار انیمیشن دو شاخه دارد ؛یکی شاخه هنری است ودیگر شاخه تجاری و تبلیغاتی می باشد .در شاخه هنری فارغ التحصیلان این رشته می توانند جذب مراکز هنری و آموزشی مثل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ، آموزش و پرورش و یا سازمان تبلیغات اسلامی بشوند و در شاخه تجاری و تبلیغاتی می توانند کارهای مختلفی انجام دهند که از آن جمله می توان به تهیه سی دی های تبلیغاتی برای شرکتها و کارخانه ها اشاره کرد .

دانشگاه های پذیرنده : دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : انیمیشن رایانه ای ، گرافیک رایانه ای .

* این رشته به صورت غیر متمرکز دانشجو می پذیرد .

رشته جغرافیا

جغرافيا؛ يعني كشور شناسي اين، ديدگاهي است كه در ذهن بسياري از دانش‌آموزان وجود دارد. زيرا دانش‌آموزان در كتاب جغرافياي خود،‌ بيش از هر چيز درباره وسعت،‌ محصولات و وضعيت آب و هواي كشورهاي مختلف مطالعه مي‌كنند. در حالي كه در رشته جغرافيا فقط يك درس در شاخه جغرافياي طبيعي،‌ تحت عنوان جغرافياي قاره‌ها وجود دارد و تمام مباحث اين رشته كاربردي و فني است.در يك كلام مي‌توان گفت كه موضوع جغرافيا مكان است و اين علم، مكان را تا جايي كه به زندگي انسان مربوط مي‌شود، مطالعه مي‌كند و در اين مطالعه سعي دارد سطح زمين را از نظر تمام ويژگي‌هاي آن مانند سردي و گرمي،‌ حاصلخيزي، سستي و سختي، شوري و شيريني، خشكي و رطوبت و هزاران ويژگي‌ ديگر بشناسد. به همين دليل مشاهده مستقيم زمين، روش اصلي مطالعه جغرافيا است. جغرافيا در مقطع‌ كارشناسي‌ در پنج شاخه‌ اصلي‌ جغرافياي‌ طبيعي‌، جغرافياي‌ انساني‌ ، كارتوگرافي‌، جغرافيا و برنامه‌ريزي شهري و جغرافياي‌ سياسي‌ ـ نظامي‌ ارائه‌ مي‌شود و هر يك‌ از گرايش‌هاي‌ جغرافياي‌ طبيعي‌ و انساني‌ داراي‌ شاخه‌‌هاي‌ متعددي‌ است‌. البته‌ تفاوت‌ هر گرايش‌ با گرايش‌ ديگر تنها در 8 واحد تخصصي‌ است‌ و به‌ همين‌ دليل‌ بسياري‌ از دانشگاه‌ها در دفترچه‌ راهنماي‌ آزمون‌ سراسري‌، گرايش‌هاي‌ موجود در دانشگاه‌ خود را ذكر نكرده‌ و تنها به‌ شاخه‌هاي‌ اصلي‌ جغرافيا كه‌ در آن‌ دانشگاه‌ تدريس‌ مي‌شود، اشاره‌ نموده‌اند.

شاخه‌ جغرافياي‌ طبيعي:

جغرافياي‌ طبيعي‌ علمي‌ است‌ كه‌ محيط‌ طبيعي‌ و تأثير عوامل‌ و عناصر محيطي‌ بر زندگي‌ و فعاليت‌ انسان‌ را مطالعه‌ مي‌كند. اين‌ علم‌ در مقطع‌ كارشناسي‌ داراي‌ دو گرايش‌ ژئومورفولوژي‌ و آب‌ و هواشناسي‌ است‌.

گرايش‌ ژئومورفولوژي:

ژئومورفولوژي‌ بيشتر به‌ پديده‌هاي‌ سطح‌ زمين‌ توجه‌ دارد؛ يعني‌ ريخت‌ يا چهره‌ زمين‌ را مطالعه‌ مي‌كند. به‌ همين‌ دليل‌ اين‌ علم‌ ارتباط‌ بسياري با زمين‌شناسي‌ دارد و تحت‌ تأثير يافته‌هاي‌ علم‌ زمين‌شناسي‌ است‌. چرا كه‌ ريخت‌ يا شكل‌ ظاهري‌ زمين‌، تبلور اتفاقات‌ درون‌ زمين‌ مي‌باشد. البته‌ زمين‌شناسي‌ بيشتر به‌ اعماق‌ و لايه‌هاي‌ دروني‌ زمين‌ مي‌پردازد اما ژئومورفولوژي‌ فرآيندهاي‌ بيروني‌ يا سطحي‌ زمين‌ را مطالعه‌ مي‌كند.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ ژئومورفولوژي‌:

ژئومورفولوژي‌ مناطق‌ شهري‌، نقشه‌ها و نمودارهاي‌ ژئومورفولوژي‌، هيدرولوژي‌ كاربردي‌، كاربرد ژئومورفولوژي‌ در برنامه‌ريزي‌ شهري‌ و منطقه‌اي‌، تفسير نقشه‌ (توپوگرافي‌ و زمين‌شناسي‌)، پايان‌نامه‌.

گرايش‌ آب‌ و هواشناسي‌ (اقليم‌):

رشته‌ آب‌ و هواشناسي‌ فرآيندهاي‌ حاكم‌ در داخل‌ جو از جمله‌ انرژي‌ و توزيع‌ آن‌ در سطح‌ سياره‌ زمين‌، حركات‌ جو و قانونمندي‌هاي‌ حاكم‌ بر اين‌ حركات‌ و تأثير اين‌ فعاليت‌ها را بر روي‌ زيست‌ و فعاليت‌ انسان‌ها، جانداران‌ و محيط‌ بي‌جان‌ سياره‌ زمين‌ مطالعه‌ مي‌كند. در اين‌ گرايش‌ بيشتر مسائل‌ آب‌ و هوا و تأثير عناصر و عوالم‌ اقليمي‌ در فعاليت‌ انسان‌ و مسائل‌ بهره‌برداري‌ از زمين‌ مثل‌ كشاورزي‌ مطرح‌ مي‌شود.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ مشترك‌ در‌ شاخه‌هاي‌ مختلف جغرافيا:

جغرافياي‌ آب‌ها، جغرافياي‌ خاك‌ها، جغرافياي‌ زيستي‌، آب‌ و هواي‌ ايران‌، ژئومورفولوژي‌ ايران‌، منابع‌ و مسائل‌ آب‌ ايران‌، اصول‌ و روش‌هاي‌ برنامه‌ريزي‌ ناحيه‌اي‌، مباني‌ جغرافياي‌ جمعيت‌، مباني‌ جغرافياي‌ روستائي‌، مباني‌ جغرافياي‌ اقتصادي‌ (كشاورزي‌) ، مباني‌ جغرافياي‌ اقتصادي‌ (صنعت‌) ، حمل‌ و نقل‌ و انرژي‌، جغرافياي‌ سياسي‌، مباني‌ جغرافياي‌ شهري‌، جغرافياي‌ كوچ‌نشيني‌، پژوهش‌ ميداني‌ در جغرافيا (روش‌ تحقيق‌ عملي‌)، زمين‌ در فضا، رياضيات‌ ، آمار و احتمالات‌ ، منابع‌ و مآخذ جغرافياي‌ ايران‌، فلسفه‌ جغرافيا و جغرافياي‌ كاربردي‌، تاريخ‌ علم‌ جغرافيا، كارتوگرافي‌ (نقشه‌كشي‌)، نقشه‌برداري‌ (نظري‌ و عملي‌)، نقشه‌خواني‌، روش‌ تحقيق‌ (نظري‌) ، اصول‌ سنجش‌ از دور، كاربرد عكس‌هاي‌ هوايي‌ و ماهواره‌اي‌ در جغرافيا، كامپيوتر در جغرافيا، مباني‌ علم‌ جغرافيا، زمين‌شناسي‌ براي‌ جغرافيا، مباني‌ اقليم‌شناسي‌، آب‌ و هواي‌ كره‌ زمين‌، مباني‌ ژئومورفولوژي‌.

دروس‌ اصلي‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌هاي‌ جغرافياي‌ طبيعي‌:

جغرافياي‌ قاره‌ها، جغرافياي‌ كواترنر، زمين‌شناسي‌ ايران‌، مسائل‌ جغرافيائي‌ مناطق‌ خشك‌ ايران‌، حفاظت‌ خاك‌، جنگل‌ و مرتع‌ و مسائل‌ آن‌ در ايران‌، جغرافياي‌ ناحيه‌اي‌ ايران‌ ، متون‌ جغرافياي‌ طبيعي‌ به‌ زبان‌ خارجي‌ ، جغرافياي‌ انساني‌ ايران‌، نقشه‌برداري‌ تكميلي‌، مباني‌ محيط‌ زيست‌، ژئومورفولوژي‌ اقليمي‌، كاربرد جغرافياي‌ طبيعي‌ در برنامه‌ريزي‌ شهري‌ و منطقه‌اي‌ (با تأكيد بر ايران‌).

شاخه‌ كارتوگرافي:

كارتوگرافي‌ هنر، علم‌ و فن‌ تهيه‌ انواع‌ نقشه‌ براي‌ استفاده‌ در ساختار اقتصادي‌، فرهنگي‌، دفاع‌ ملي‌، روابط‌ بين‌الملل‌،تعليم‌ و تربيت‌، جهانگردي‌ و موارد متنوع‌ ديگر است‌. يعني‌ يك‌ جغرافيدان‌ به‌ ياري‌ نقشه‌، اطلاعات‌ دقيقي‌ درباره‌ موقعيت‌ها و پراكندگي‌ها به‌ دست‌ مي‌آورد. با توجه‌ به‌ اين‌ كه‌ ما صدها نوع‌ نقشه‌ داريم‌، مشخص‌ است‌ كه‌ تهيه‌ يك‌ نقشه‌ نياز به‌ مهارتي‌ خاص‌ دارد كه‌ اين‌ مهارت‌ را دانشجوي‌ شاخه كارتوگرافي‌ به‌ دست‌ مي‌آورد.

دروس‌ پايه‌ و اصلي‌:

رياضيات‌ ، سنجش‌ از راه‌ دور، ژئومورفولوژي‌ ايران‌، جغرافياي‌ آب‌هاي‌ ايران‌، منابع‌ و مآخذ جغرافياي‌ ايران‌، متون‌ جغرافيايي‌ به‌ زبان‌ خارجي‌ ، جغرافياي‌ خاك‌ها، جغرافياي‌ نظامي‌ ايران‌، مباني‌ جغرافياي‌ سياسي‌، فلسفه‌ جغرافيا، زمين‌ در فضا، زمين‌شناسي‌ براي‌ جغرافيا، مباني‌ آب‌ و هواشناسي‌، جغرافياي‌ آب‌ها، ژئومورفولوژي‌ عمومي‌، جغرافياي‌ زيستي‌، كاربرد آمار در جغرافيا، جغرافياي‌ اقتصادي‌ عمومي‌، جغرافياي‌ جمعيت‌، جغرافياي‌ روستايي‌ (عمومي‌ و ايران‌)، جغرافياي‌ شهري‌ (عمومي‌ و ايران‌).

دروس‌ تخصصي‌:

آمار و احتمالات‌، كامپيوتر، فيزيك‌ نور، كليات‌ جغرافياي‌ جهان‌، تئوري‌ خطاها، فتوگرامتري‌، تفسير عكس‌، هيدروگرافي‌، نقشه‌برداري‌، كارتوگرافي‌ رياضي‌، كارتوگرافي‌ موضوعي‌، عكاسي‌ و فن‌ چاپ‌، گرافيك‌، نقشه‌برداري‌ هيدروگرافي‌، پروژه‌ كارتوگرافي‌، كارتوگرافي‌ كامپيوتري‌، جغرافياي‌ خليج‌فارس‌، ژئودزي‌ عمومي‌، نجوم‌ ژئودزي‌، كارتوگرافي‌، متون جغرافيايي به زبان خارجي، جغرافياي آب‌هاي ايران، جغرافياي نظامي در ايران.

شاخه‌ جغرافياي‌ انساني‌:

جغرافياي‌ انساني‌ به‌ عنوان‌ يكي‌ از شاخه‌هاي‌ مهم‌ علم‌ جغرافيا در دو گرايش‌ جغرافياي‌ شهري‌ و روستائي‌ در دانشگاه‌ها و مؤسسات‌ آموزش‌ عالي‌ كشورمان‌ ارائه‌ مي‌شود.

گرايش‌ جغرافياي‌ شهري:

جغرافياي‌ شهري‌ به‌ مطالعه‌ مسائل‌ مهمي‌ از جمله‌ گسترش‌ شهرها، مسائل‌ اقتصادي‌ و جمعيتي‌ شهرها و بحث‌ روز جغرافياي‌ شهري‌؛ يعني‌ توريسم‌ مي‌پردازد. بررسي‌ نحوه‌ اشغال‌ فضا، نوع‌، تمركز و پراكندگي‌ مشاغل‌ در يك‌ شهر و چگونگي‌ جابه‌جايي‌ از محل‌ كار به‌ سكونت‌، ارتباط‌ شغل‌ و مسكن‌ و تأثيرات‌ متقابل‌ و چندجانبه‌اي‌ كه‌ ميان‌ اين‌ متغيرها برقرار است‌، در جغرافياي‌ اجتماعي‌ شهرها بررسي‌ مي‌شود.

دروس‌ اصلي‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌هاي‌ مختلف جغرافياي‌ انساني‌:

جغرافياي‌ جمعيت‌ ايران‌، جغرافياي‌ روستائي‌ ايران‌، جغرافياي‌ شهري‌ ايران‌، جغرافياي‌ اقتصادي‌ ايران‌، حمل‌ و نقل‌ انرژي‌، اصول‌ علم‌ اقتصاد، نظريه‌هاي‌ اقتصادي‌ و اقتصاد توسعه‌، متون‌ جغرافياي‌ انساني‌ به‌ زبان‌ خارجي‌ ، نقشه‌ها و نمودارهاي‌ موضوعي‌ در جغرافياي‌ انساني‌، ويژگي‌هاي‌ جغرافياي‌ انساني‌ مناطق‌ خشك‌ ايران‌، جغرافيا و صنعت‌ توريسم‌، ويژگي‌هاي‌ جغرافيائي‌ كشورهاي‌ توسعه‌ يافته‌، ويژگي‌هاي‌ جغرافيائي‌ كشورهاي‌ اسلامي‌، ويژگي‌هاي‌ جغرافيائي‌ آسياي‌ ميانه‌، كاربرد جغرافياي‌ طبيعي‌ در برنامه‌ريزي‌ شهري‌ و روستائي‌، جغرافياي‌ تاريخي‌ (با تأكيد بر ايران‌).

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ جغرافياي‌ شهري‌ :

اقتصاد شهري‌، شهرها و شهرك‌هاي‌ جديد، روابط‌ متقابل‌ شهر و روستا با تأكيد بر ايران‌، اصول‌ و روش‌هاي‌ برنامه‌ريزي‌ شهري‌، برنامه‌ريزي‌ شهري‌ در ايران‌، كارگاه‌ برنامه‌ريزي‌شهري‌ و منطقه‌اي(روش‌ تهيه‌ تفسير طرح‌هاي‌ شهري‌ و منطقه‌اي‌)،پايان‌ نامه‌.

گرايش‌ جغرافياي‌ روستايي‌:

اين‌ گرايش‌ به‌ بررسي‌ رابطه‌ شهر و روستا، برنامه‌ريزي‌ و توسعه‌ روستايي‌، نوسازي‌ و آينده‌ روستاها، روستاهاي‌ آينده‌،علل‌ و عوامل‌ مهاجرت‌ روستانشينان‌، بهداشت‌ و اوقات‌ فراغت‌ روستائيان‌، حفظ‌ محيط‌ زيست‌، نحوه‌ حمل‌ و نقل‌، كيفيت‌ زندگي‌ و وضعيت‌ اقتصادي‌ روستاها مي‌پردازد.
دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ جغرافياي‌ روستايي‌:
اصول‌ و روش‌هاي‌ برنامه‌ريزي‌ روستائي‌، اقتصاد روستائي‌، روابط‌ متقابل‌ شهر و روستا با تأكيد بر ايران‌، برنامه‌ريزي‌ روستائي‌ در ايران‌، كارگاه‌ برنامه‌ريزي‌ روستائي‌ (روش‌ تهيه‌ و تفسير طرح‌هاي‌ روستائي‌)، پايان‌ نامه‌.

شاخه جغرافيا و برنامه‌ريزي‌ شهري:

شاخه‌ جغرافيا و برنامه‌ريزي‌ شهري‌ تلاش‌ مي‌كند تا با توجه‌ به‌ عوامل‌ انساني‌ و طبيعي‌ موجود در هر شهر، براي‌ مسائل‌ جمعيتي‌، اقتصادي‌ و زيست‌ محيطي‌ آن،‌ برنامه‌اي‌ بينديشد تا مطابق‌ اين‌ برنامه‌ مهندسين‌ معمار، عمران‌، سازه‌ و تأسيسات‌، بخش‌هاي‌ مختلف‌ شهر را طراحي‌ كرده‌ و مشكلات‌ شهر را حل‌ نمايند.

شاخه‌ جغرافياي‌ سياسي‌ ـ نظامي:

اين‌ شاخه‌ از جغرافيا به‌ بررسي‌ نقش‌ عوامل‌ جغرافيايي‌ در سرنوشت‌ جنگ‌ها مي‌پردازد؛ عواملي‌ مثل‌ وضعيت‌ ارتفاعات‌، آب‌و هوا يا وضعيت‌ كشورهاي‌ همسايه‌ كه‌ مي‌تواند نقش‌ بسزايي‌ در سرنوشت‌ يك‌ جنگ‌ و در نتيجه‌ در وضعيت‌ سياسي‌ يك‌ كشور داشته‌ باشد.

دروس‌ پايه‌ و اصلي‌:

تهيه‌ و تفسير نقشه‌هاي‌ هوا و اقليم‌، سازمان‌هاي‌ بين‌المللي‌، نظاميان‌ و سياست‌، مباني‌ و اصول‌

جغرافياي‌ نظامي‌، اصول‌ روابط‌ بين‌المللي‌، حقوق‌ اساسي‌ جمهوري‌ اسلامي‌ ايران‌، مقدمه‌اي‌ بر‌ روش‌ تحقيق‌ در جغرافيا، نقشه‌خواني‌، مباني‌ عكس‌هاي‌ هوايي‌، تفسير عكس‌هاي‌ هوايي‌، اصول‌ سنجش‌ از دور، آشنايي‌ با رسته‌هاي‌ نظامي‌، اطلاعات‌ و عمليات‌، طرح‌ و عمليات‌، اصول‌ آفند و پدافند.

دروس‌ تخصصي‌:

آب‌ و هواي‌ مناطق‌ نظامي‌ ايران‌، تهيه‌ و تفسير نقشه‌هاي‌ ژئومورفولوژي‌، ژئومورفولوژي‌ ايران‌، جغرافياي‌ نظامي‌ ايران‌ ، مسائل‌ سياسي‌ و نظامي‌ ايلات‌ و عشاير ايران‌، جغرافياي‌ نظامي‌ تركيه‌ و عراق‌، جغرافياي‌ نظامي‌ كشورهاي‌ حاشيه‌ خليج‌فارس‌، جغرافياي‌ نظامي‌ افغانستان‌ و پاكستان‌، جغرافياي‌ نظامي‌ شوروي‌، مسائل‌ نظامي‌ و استراتژيك‌ معاصر، جغرافياي‌ سياسي‌ ايران‌، تاريخ‌ اجتماعي‌ و سياسي‌ ايران‌، جغرافياي‌ سياسي‌ خليج‌فارس‌، جغرافياي‌ اقتصادي‌ سياسي‌ جهان‌ سوم‌، جغرافياي‌ سياسي‌ جهان‌ اسلام‌، جنبش‌ها و نهضت‌هاي‌ سياسي‌ اسلام‌ در قرن‌ 20، هنر جنگ‌، سياست‌ خارجي‌ ايران‌، نقشه‌هاي‌ موضوعي‌، جغرافياي‌ آب‌هاي‌ ايران‌، متون‌ جغرافيا به‌ زبان‌ خارجي‌ .

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
آمار و مباني‌ رياضي‌ در رشته‌ جغرافيا اهميت‌ ويژه‌اي‌ دارد زيرا تهيه‌ مدل‌هاي‌ مختلف‌ و نمايش‌ آنها مانند محاسبه‌ سطح‌ جزر و مد دريا، محاسبه‌ بارش‌ باران‌ يا محاسبه‌ آب‌هاي‌ زيرزميني‌ از طريق‌ علم‌ آمار و احتمالات‌ و زبان‌ رياضي‌ ممكن‌ است. همچنين هندسه‌ و رياضي‌ دو پايه‌ مهم‌ گرايش‌ كارتوگرافي‌ است‌ و به‌ همين‌ دليل‌ به‌ اعتقاد بسياري‌ از استادان رشته‌ جغرافيا بهتر است‌ كه‌ براي‌ اين‌ گرايش‌ از بين‌ داوطلبان‌ گروه‌ رياضي‌ فيزيك‌ دانشجو پذيرفته‌ شود. علاوه‌ بر هندسه‌ و رياضي‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بخصوص‌ دانشجوي‌ جغرافياي‌ انساني‌ بايد به‌ علوم‌ اجتماعي‌ علاقه‌مند بوده‌ و درك‌ خوبي‌ از مسائل‌ اجتماعي‌ داشته‌ باشد تا بتواند مسائل‌ اجتماعي‌ و جمعيتي‌ شهر را بررسي‌ كرده‌ و راه‌ حل‌هاي‌ مناسبي‌ براي‌ مشكلات‌ موجود ارائه‌ دهد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :

فارغ‌التحصيلان گرايش‌ آب‌ و هواشناسي‌ مي‌توانند در سازمان‌ هواشناسي‌، وزارت‌ نيرو، وزارت‌ جهاد كشاورزي‌، سازمان‌ حفاظت‌ از محيط‌ زيست‌، شهرداري‌ها، ستاد حوادث‌ غيرمترقبه‌ وزارت‌ كشور و مراكز نظامي‌ مشغول‌ به‌ كار شوند. دانشجويان‌ گرايش‌ ژئومورفولوژي‌ نيز مي‌توانند در وزارت‌ جهاد كشاورزي‌ مشغول‌ به‌ كار گردند. مؤسسه‌ تحقيقات‌ آبخيزداري‌ جهاد كشاورزي‌ نيز كه‌ لايه‌هاي‌ سطحي‌ زمين‌ را براي‌ كنترل‌ فرسايش‌ مطالعه‌ مي‌كند، مركز مناسبي‌ براي‌ جذب‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ است‌ و در نهايت‌ بايد به‌ سازمان‌ زمين‌شناسي‌ به‌ عنوان‌ يكي‌ ديگر از مراكز اشتغال‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ اشاره‌ نمود. فارغ‌التحصيلان‌ كارتوگرافي‌ نيز مي‌توانند در مراكز متعددي‌ مانند سازمان‌ نقشه‌برداري‌ كشور، سازمان‌ جغرافياي‌ نيروهاي‌ مسلح‌ و وزارتخانه‌هاي‌ نيرو و معادن‌ مشغول‌ به‌ كار شوند. فارغ‌التحصيلان‌ جغرافياي‌ انساني‌ مي‌توانند به‌ عنوان‌ محقق‌ در سازمان‌ برنامه‌ و بودجه‌، بنياد مسكن‌ انقلاب‌ اسلامي‌، بنياد مستضعفان‌ و جانبازان‌، سازمان‌ جغرافيايي‌ نيروهاي‌ مسلح‌، سازمان‌ محيط‌ زيست‌، شهرداري‌ها و وزارتخانه‌هاي‌ آموزش‌ و پرورش‌، مسكن‌ و شهرسازي‌، كشور، جهاد كشاورزي‌، معادن‌ و فلزات‌، دفاع‌ و نفت‌ مشغول‌ به‌ كار شوند و در بخش‌ بازاريابي‌ كارخانجات‌ كشور فعاليت‌ كنند. همچنين‌ در حال‌ حاضر در اكثر كشورهاي‌ جهان‌ ، افرادي‌ كه‌ در صنعت‌ توريسم‌ كار مي‌كنند، فارغ‌التحصيل‌ جغرافياي‌ شهري‌ هستند. چون‌ بخش‌ مهمي‌ از دروس‌ جغرافياي‌ شهري‌ در زمينه‌ توريسم‌ است. استانداري‌ها و شهرداري‌ها نيز از مراكز اصلي‌ فعاليت‌ فارغ‌التحصيل‌ جغرافياي‌ شهري‌ مي‌باشد. جغرافياي‌ نظامي‌ نيز در مقطع‌ ليسانس‌ يك‌ رشته‌ كاربردي‌ است‌. به‌ همين‌ دليل‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ به راحتي‌ جذب‌ سازمان‌هاي‌ نظامي‌، انتظامي‌ و سياسي‌ مي‌شوند‌ و در مراكزي‌ مانند ستادهاي‌ تخصصي‌ و عمومي‌ و مراكز مطالعات‌ جغرافيايي‌ نيروهاي‌ مسلح‌ و دفتر مطالعات‌ منطقه‌اي‌ وزارت‌ امور خارجه‌ فعاليت‌ مي‌كنند.

دانشگاه های پذیرنده : ارمیه ، اصفهان ، تبریز ، تربیت معلم تهران ، تریبت معلم سبزوار ، تهران ، رازی – کرمانشاه ، زابل ، زنجان ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، شهید بهشتی – تهران ، شهید چمران – اهواز ، فردوسی – مشهد ، مازندران – بابلسر ، یزد ، امام حسین (ع) – تهران ، غیرانتفاعی طبرستان – چالوس ،
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی ، پیام نور ، غیر انتفاعی
شاخه ها : کارتوگرافی ، جغرافیای طبیعی ، جغرافیای انسانی ، جغرافیای سیاسی – نظامی ، جغرافیا و برنامه ریزی شهری .

رشته چاپ

ديجيتالي شدن هنرهاي گرافيكي، پتانسيل‌های بيشتری را در صنعت چاپ نمايان ساخته است. نوآوریهای جديد و مهم در عرصه فن‌آوری ديجيتال، باعث كوتاه شدن مسير انتقال و تكامل صنعت چاپ از مهارت‌های اوليه و فعلی آن به سوی فن‌آوریهای جديد شده است.

سيستم‌هاي چاپ ديجيتالي، دستگاه‌هاي چاپ با قابليت‌ چاپ مستقيم تصاوير، فن‌آوري چاپ غيرضربه‌اي، چاپ در زمان نياز و ...، همگي نشان دهنده تجهيزات و امكانات جديد و بازارهاي جديد صنعت چاپ است. از همين‌رو امروزه صنعت چاپ را نمي‌توان همچون گذشته به روش استاد و شاگردي فرا گرفت و لازم است مدير يك چاپخانه يا ناظر چاپ، اين صنعت مهم و حياتي را كه هم جنبه فني و هم جنبه هنري دارد، به صورت آكادميك بياموزد.

وزارت علوم، تحقيقات و فناوري بر پايه همين نياز، در سال گذشته، رشته چاپ را به عنوان يكي از رشته‌هاي گروه آزمايشي هنر در دانشگاه هنر ارائه كرد.در رشته چاپ، دانشجويان با سه مرحله پيش از چاپ، چاپ و پس از چاپ آشنا مي‌شوند و در نهايت مي‌توانند يك محتواي گرافيكي يا بصري را بر روي يك محصول فيزيكي پياده سازند.

به عبارت ديگر، فارغ‌التحصيل اين رشته در مرحله قبل از چاپ؛ يعني مرحله‌اي كه طراح آماده چاپ مي‌شود، با طراح‌ همكاري مي‌كند تا طرحي مناسب براي چاپ ارائه دهد؛ زيرا برخي از اوقات يك گرافيست، طرحي را ارائه مي‌دهد كه روي كاغذ يا كامپيوتر بسيار جالب است، امّا پياده‌سازي آن يا عملي نيست يا مقرون به صرفه نمي‌باشد و يا در زمان كوتاه موردنظرِ مشتري، امكان‌پذير نيست.

دانش‌آموخته اين رشته در مرحله چاپ نيز مي‌داند كه چگونه پارامترهاي مختلف را رعايت كند تا قدم به قدم كار با كيفيت مطلوب توليد شود و ضمن رعايت كيفيت و راندمان بالا، زمان آماده‌‌سازي كاهش يافته و از ضايعات جلوگيري گردد و با كمترين هزينه به نيازهاي متنوع مشتريان پاسخ داده شود.

موقعيت‎ شغلی رشته چاپ:

فارغ‌التحصيل اين رشته در مرحله پس از چاپ نيز به مجموعه فعاليت‌هاي متنوع اين مرحله از جمله ورني زني، سلفون كشي، دايكات،‌ برش، قالب‌سازي، طلاكوبي و مواد مصرفي آنها مديريت و نظارت دارد.

توانايي‎های لازم :

در تمام كشورهاي دنيا، دپارتمان‌هاي چاپ در دانشكده‌هاي هنري قرار دارد؛ زيرا آنچه دانشجويان در رشته چاپ مي‌آموزند،‌ ساخت ماشين‌آلات چاپ نيست كه در دانشكده‌هاي فني آموزش داده ‌شود.

كارشناس چاپ مي‌آموزد كه چگونه فرآيند توليد يك كار چاپي از مرحله قبل از چاپ؛ يعني مرحله‌اي كه طرح مشخص مي‌شود تا مرحله پايان چاپ و هنگامي كه كار براي توزيع آماده مي‌شود، بخوبي انجام گيرد؛ كاري كه نياز به آشنايي با طراحي و گرافيك دارد؛ يعني مدير يك چاپخانه هنگامي كه يك طرح به او ارائه مي‌شود، بايد بتواند طرح را درك كرده و با آن ارتباط برقرار كند.

به عبارت ديگر، فارغ‌التحصيل اين رشته بايد با فارغ‌التحصيلان ساير رشته‌هاي هنري زبان مشترك داشته باشد. اما اين به معناي آن نيست كه چاپ يك رشته ‌هنري است. چاپ مجموعه‌اي از هنر و صنعت است و دانشجويان هر پنج گروه آزمايشي در صورت علاقه‌مندي به فرآيند چاپ و داشتن يك پايه هنري مي‌توانند در اين رشته موفق شوند.

موقعيت شغلی رشته چاپ در ايران :

فارغ‌التحصيلان رشته چاپ‌ با شناخت خصوصيات هر يك از سيستم‌هاي چاپي و تقدم و تأخر عملكرد هر يك از آنها،‌ تأثير بسزايي در كيفيت محصولات چاپي و در نهايت در پيشبرد توسعه اجتماعي خواهند داشت؛ زيرا صنف چاپ به عنوان صنعت ميان رشته‌اي، به نحوي با همه فرآوري‌‌هاي صنعتي و محصولات كشاورزي و نيز بازاريابي داخلي و خارجي و همچنين تمام جنبه‌هاي توسعه اجتماعي سر و كار دارد و در واقع يكي از پايه‌هاي مهم موفقيت در رشته‌هاي ياد شده و جنبه‌هاي مختلف حيات جامعه است.

به عبارت ديگر، فارغ‌التحصيلان چاپ مي‌توانند در عرصه‌هاي مختلف صنعتي و فرهنگي حضور فعالي داشته باشند. براي مثال در سال تحصيلي 84- 83 تعداد 797 عنوان كتاب درسي با شمارگان بيش از 167 ميليون جلد چاپ شد و در اختيار دانش‌آموزان قرار گرفت. بدون شك فرآيند چاپ اين كتاب‌ها كه اكثراً تمام رنگي بوده و هر ساله تا حدودي نيز تغيير مي‌كنند، بسيار پيچيده و تخصصي است و نياز به مديران توليد و كارشناسان متخصص چاپ بسيار ماهر و با تجربه دارد.

چون فرآيند چاپ بايد به گونه‌اي انجام گيرد كه در كوتاهترين زمان و با كمترين هزينه، كتاب‌ها بدون غلط، با كيفيت بالا و يكسان و در تيراژ ميليوني چاپ شود.همچنين مي‌توان به چاپ روزنامه‌ها و نشريات كثيرالانتشار اشاره كرد كه يك كار صنعتي است. ناظران چاپ اين گونه رسانه‌ها و همچنين مديران چاپخانه‌ها بايد متخصص رشته چاپ باشند تا چاپخانه‌ها بهترين بازدهي را داشته باشند. نيازي كه در حال حاضر نيزكاملاً احساس مي‌شود.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل

دروس پايه:

رياضيات و آمار، شيمي عمومي، طراحي پايه، فيزيك، مباني كامپيوتر و اينترنت، مباني هنرهاي تجسمي، رسم فني عمومي و پرسپكتيو، روش تحقيق، عكاسي پايه، آشنايي با هنر و تمدن ايران، آشنايي با هنر و تمدن جهان

دروس اصلی:

كارگاه عكاسي رنگي، كارگاه گرافيك، گرافيك كامپيوتر، صفحه‌آرايي، طراحي بسته‌بندي، طراحي و چاپ اوراق بهادار، كارآموزي

دروس تخصصی:

آزمايشگاه مواد، تاريخ فناوري چاپ، استاندارد‌شناسي صنعت چاپ، مروري بر روش‌هاي چاپ، زبان تخصصي، تكنولوژي بسته‌بندي، تكنولوژي صحافي، كارگاه چاپ افست، ليتوگرافي، شناخت كاغذ و مركب، اقتصاد چاپ و بازاريابي چاپ، قوانين و مقررات چاپ، كارگاه چاپ ديجيتال، كارگاه چاپ فلكسو، كارگاه چاپ گراور، كارگاه چاپ سيلك اسكترين، طرح و رساله

رشته حسابداری.

يك چرتكه، يكي دو دفتر و يك قلم، ابزار كار آن‌ها بوده است تا حساب دخل و خرج يك واحد اقتصادي را ثبت كنند و به وضعيت مالي آن سر و سامان ببخشند.اين افراد در قديم عنوانشان ميرزا بود. بعدها دفتردار نام گرفتند و امروزه به نام حسابدار فعاليت مي‌كنند. البته نسل جديد به جاي چرتكه از ماشين حساب يا ماشين‌هاي الكترونيكي استفاده مي‌كنند و سرو كارشان با كامپيوتر است اما اين پيشرفت، بيشتر شامل ابزار كار مي‌شود نه نوع كار، چون آن‌ها حسابداري را فني تجربي مي‌دانند كه بايد به روش استاد و شاگردي فرا گرفت و نيازي به تحصيلات دانشگاهي ندارد.حال سؤال اينجاست كه اگر حسابداري نياز به تحصيلات دانشگاهي ندارد، چرا از سال 1345 رشته حسابداري در آموزشگاه عالي حسابداري شركت ملي نفت ايران و سپس در دانشگاه تهران داير گرديد و امروزه نيز در بسياري از دانشگاه‌هاي دولتي و غيردولتي تدريس مي‌شود؟ آيا مي‌توان گفت كه حسابداري در مفهوم امروزين آن با دفترداري متفاوت است؟در پاسخ بايد گفت كه حسابداري‌ يك‌ سيستم است‌ كه‌ در آن‌ فرآيند جمع‌آوري‌، طبقه‌بندي‌، ثبت‌، خلاصه‌ كردن‌ اطلاعات‌ و تهيه‌ گزارش‌هاي‌ مالي‌ و صورت‌هاي‌ حسابداري‌ در شكل‌ها و مدل‌هاي‌ خاص‌ انجام‌ مي‌گيرد. تا افراد ذي‌نفع‌ درون‌ سازماني‌ مثل‌ مديران‌ سازمان‌ يا برون‌سازماني‌ مثل‌ بانك‌ها، مجمع‌ عمومي‌ سازمان‌ مورد نظر يا مقامات‌ مالياتي‌ بتوانند ازاين‌ اطلاعات‌ استفاده‌ كنند. به‌ همين‌ دليل‌ فردي‌ كه‌ تحصيلات‌ دانشگاهي‌ ندارد، بيشتر دفتردار است‌ تا حسابدار. چرا كه‌ گزارش‌هاي‌ اين‌ دسته‌ از افراد مطابق‌ استاندارد نيست‌ و پردازش‌ كافي‌ نمي‌شود و بيشتر تراز حساب‌ها مي‌باشد. براي‌ مثال‌ يك‌ حسابدار تجربي‌ نمي‌تواند به راحتي‌ بين‌ دارايي‌ كوتاه‌ مدت‌ و بلند مدت‌ تفاوت‌ قائل‌ شود يا نمي‌داند كه‌ چگونه‌ بايد معاملات‌ ارزي‌ را در دفاتر ثبت‌ كند. از سوي‌ ديگر يك‌ حسابدار متخصص‌، در آينده‌ مي‌تواند مدير مالي‌ يك‌ سازمان‌ يا شركت‌ گردد؛ يعني‌ مي‌تواند به‌ مديريت‌ يك‌ شركت‌ ايده‌ بدهد كه‌ منابع‌ موجودش‌ را در چه‌ راه‌هايي‌ سرمايه‌گذاري‌ نمايد تا استفاده‌ بهينه‌ كند يا اگر شركت‌ به‌ منابع‌ مالي‌ جديد نياز داشت‌ يك‌ مدير مالي‌ براساس‌ دانش‌ آكادميك‌ خود مي‌تواند بگويد كه‌ از چه‌ طريقي‌ بايد تأمين‌ مالي‌ كرد در حالي‌ كه‌ مجموع‌ اين‌ فعاليت‌ها خارج‌ از توانايي‌ يك‌ حسابدار تجربي‌ است‌.

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
رشته‌ حسابداري‌ از جمله‌ رشته‌هايي‌ است‌ كه‌ از داوطلبان‌ سه‌ گروه‌ آزمايشي‌ رياضي‌ و فني‌، علوم‌تجربي‌ و علوم‌انساني‌ دانشجو مي‌پذيرد و در آزمون‌ هر سه‌ گروه‌ نيز درس‌ رياضي‌ به‌ عنوان‌ مهمترين‌ درس‌ اين‌ رشته‌ مطرح‌ است‌. در واقع‌ داشتن‌ شم‌ رياضي‌ در رشته‌ حسابداري‌ از اهميت‌ بسياري‌ برخوردار است‌. همچنين‌ يك‌ حسابدار بايد بتواند به خوبي‌ گزارش‌ كارهاي‌ خود را ارائه‌ دهد. بنابراين‌ بايد به ادبيات‌ فارسي‌ مسلط‌ بوده‌ و نگارش‌ خوبي‌ داشته‌ باشد. همچنين‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد تحمل‌ ساعت‌ها كار در پشت‌ يك‌ ميز و صندلي‌ و سروكار داشتن‌ با اعداد و ارقام‌ را داشته‌ و دقيق‌ و منظم‌ باشد تا در جمع‌‌بندي‌ اعداد و ارقام‌ دچار مشكل‌ نگردد و در نهايت اين كه يك حسابدار براي موفقيت در اين دنياي پر از رقابت و تغيير و تحول بايد خلاق، مبتكر، صبور و منضبط باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
فرصت‌هاي‌ شغلي‌ يك‌ حسابدار بسيار گسترده‌ است‌ و از پايين‌ترين‌ سطح‌ تا بالاترين‌ سطح‌ را در بر مي‌گيرد. به همين دليل با اين‌ كه‌ در دانشگاه‌هاي‌ مختلف‌ كشور اعم‌ از دولتي‌، غيرانتفاعي‌ و آزاد، دانشجويان‌ بسياري‌ در رشته‌ حسابداري‌ تحصيل مي‌كنند اما تعداد فارغ‌التحصيلان‌ بيكار اين‌ رشته‌ از بيشتر رشته‌ها كمتر است‌. چون‌ از يك‌ مؤسسه‌ كوچك‌ گرفته‌ تا بزرگترين‌ كارخانه‌هاي‌ كشور حداقل‌ براي‌ تهيه‌ اظهارنامه‌ مالياتي‌ به‌ حسابدار نيازمند هستند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل‌ :

دروس‌ پايه‌:

روانشناسي‌ عمومي‌، جامعه‌ شناسي‌، اصول‌ علم‌ اقتصاد، رياضيات‌ پايه‌، رياضيات‌ كاربردي‌، آمار كاربردي‌، مباني‌ كاربرد كامپيوتر، پژوهش‌ و عمليات‌، مديريت‌ توليد، حقوق‌ بازرگاني‌، پول‌ و ارز بانكداري‌ ، مباني‌ سازمان‌ مديريت‌، توسعه‌ اقتصادي‌، ماليه‌ عمومي‌، روش‌ تحقيق‌.

دروس‌ اصلي‌ و تخصصي‌:

اصول‌ حسابداري‌، حسابداري‌ ميانه‌، حسابداري‌ پيشرفته‌، حسابداري ‌صنعتي‌، حسابرسي‌، حسابداري‌ مالياتي‌، اصول‌ تنظيم‌ و كنترل‌ بودجه‌، مديريت‌ مالي‌، مباحث‌ جاري‌ حسابداري‌ ، متون‌ حسابداري‌.

مقاطع تحصیلی : کارشناسی ، کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی ،غیر انتفاعی ، پیام نور
گرایش: دولتی ، حسابرسی ، مالیاتی

کارشناسی حسابداری (3 گرایش)

رشته حسابداری برحسب مشاغلی که فارغ التحصیلان آن در بازار کار عهده دار می شوند به سه حوزه حسابداری دولتی، مالیاتی، حسابداری عمومی (حسابرسی) تقسیم می کنند:

1- تعریف و هدف:

تعریف مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش دولتی:

مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش دولتی یکی از رشته های آموزش عالی است که هدف آن آموزش و تربیت کارشناسان مالی و محاسباتی در نظام مالی دولتی می باشد.

هدف مقع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش دولتی:

تامین نیروی انسانی متخصص مالی و محاسباتی وزارت امور اقتصادی و دارائی و سایر دستگاههای اجرائی از رده های شغلی، حسابدار، حسابرس، حسابرس مسئول، کارشناس مالی، معاون ذیحساب، ذیحساب و سایر مشاغل تخصصی و مدیریت مالی در وضعیت مطلوب با تحصیلات دانشگاهی در مقطع کارشناسی میباشد.

تعریف مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش مالیاتی:

مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش مالیاتی یکی از رشته های آموزش عالی است که هدف آن آموزش و تربیت متخصصان و کارشناسان مالی و مالیاتی در سطوح مختلف سازمان تشخیص و وصول مالیاتها میباشد.

هدف مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش مالیاتی:

فارغ التحصیلان مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش مالیاتی توانائی لازم را برای احراز مشاغل و ایفای نقشهای زیر در وزارت امور اقتصادی و دارائی خواهند داشت:

ممیز – سرممیز – ممیز کل – کارشناس و حسابرس مالی و مالیاتی و سایر مشاغل ستادی و غیره در حوزه های فنی – مالی – اداری وزارت امور اقتصادی و دارائی و سایر ارگانهای وابسته به شرط کسب تجربه تدریجی و قابلیتهای لازم تا سطوح مدیریت.

تعریف مقطع کارشناسی حسابداری با گرایش حسابرسی:

مقطع کارشناسی حسابداری یکی از رشته های آموزش عالی است که هدف آن آموزش و تربیت حسابرسان متخصص، در کلیه زمینه های حسابرسی فعالیت واحدهای اقتصادی بخش عمومی میباشد.

هدف مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش حسابرسی:

نقش حسابرسان در نظام اقتصادی یک کشور بسیار حساس بوده و بطور کلی بعنوان:

الف – یک کارشناس مالی متخصص در امور مالی

ب – ناظر بر فعالیتهای مالی یک مجموعه

ج – متعمد سایر ارگانهای ذیربط در فعالیهای یک مجموعه در قالب زبان مالی در هر نظام اقتصادی حضور دارند. فعالیتهای پیچیده و گوناگون مالی و ورود ماشینهای پیشرفته محاسب در صحنه اقتصادی، تجزیه و تحلیل عملکرد مدیران، ابعاد جدیدی را در حوزه این رشته ایجاد نموده است. لذا در جامعه ما نیز براساس و توجه به این روند و نیازهای فعلی و آتی، حسابرسان مورد نظر میبایست تحت تعلیم و تربیت قرار گیرند. بطوریکه بتوانند پس از فراغت از تحصیل و طی مدارج مربوطه در مشاغل ذیل ایفای وظیفه نمایند:

کمک حسابرس- حسابرس – مدیر گروه – سرپرست چند گروه – مدیر فنی – مدیر مسئول.

2- طول مقطع تحصیلی و شکل نظام:

طول متوسط مقطع تحصیلی کارشناسی رشته کارشناسی حسابداری با گرایشهای دولتی، مالیاتی و حسابرسی 4 تا 6 سال است و کلیه دروس آن در حداقل نه ترم برنامه ریزی شده است. طول هر ترم 17 هفته فعال آموزشی است هر واحد درسی بصورت نظری 17 ساعت خواهد بود. دانشجویان از سال دوم تحصیل روزانه کارآموزی داشته و بعد از ظهرها به تحصیل مشغول خواهند بود.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این رشته 135 واحد بشرح زیر می باشد:

دروس عمومی 20 واحد

دروس پایه 49 واحد

دروس اصلی تخصصی 53 واحد

دروس خاص گرایش دولتی 13 واحد

دروس خاص گرایش گرایش مالیاتی 13 واحد

دروس خاص گرایش حسابرسی 13 واحد

4- نقش و توانائی:

- بنابراین طبیعت واحدهای گذرانده شده و کار اموزی های ضمن تحصیل، این فارغ التحصیلان در مشاغل تعریف شده حسابداری قابلیت انجام کارهای زیر خواهند داشت.

- انجام کلیه امور حسابداری در موسسات بازرگانی، بانکها

- واحدهای تولیدی و صنعتی

- اشتغال به حرفه حسابرسی در موسسات حسابرسی

- طرح و اجرای سیستمهای مالی در موسسات بازرگانی وصنعتی

- فارغ التحصیلان این دوره پس از کسب تجربه کافی میتوانند در سطوح مختلف مدیریت مالی و حسابداری و حسابرسی انجام وظیفه نمایند.

دروس پایه کارشناسی حسابداری

ردیف

نام درس

واحد

*10

*12

*13

*16

مبانی رفتار سازمانی

اصول علم اقتصاد 1

اصول علم اقتصاد 2

ریاضیات پایه

ریاضیات کاربردی

آمار کاربردی

پژوهش عملیاتی

پول و ارز و بانکداری

مالیه عمومی و خط مشی مالی دولتها

حقوق تجارت (بازرگانی)

مباین سازمان و مدیریت

مبانی و کاربرد کامپیوتر در مدیریت

روشهای تحقیق و مآخذشناسی

حقوق اساسی و آشنایی با تشکیلات دولت جمهوری اسلامی ایران

کلیات حقوق

حقوق و مقررات مدنی

مدیریت تولید

جمع

* دروس فوق علاوه بر زمان پیش بینی در بخش نظری دارای ساعات کار عملی نیز هستند.

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

اصول حسابداری 1

اصول حسابداری 2

اصول حسابداری 3

حسابداری میانه 1

حسابداری میانه 2

حسابداری پیشرفته 1

حسابداری پیشرفته 2

حسابداری صنعتی 1

حسابداری صنعتی 2

حسابرسی 1

حسابرسی 2

اصول تنظیم و کنترل بودجه دولتی

حسابداری دولتی 1

حسابداری دولتی 2

زبان تخصصی حسابداری 1

زبان تخصصی حسابداری 2

حسابرسی دولتی

جمع

دروس خاص مقطع کارشناسی حسابداری با گرایش مالیاتی

ردیف

نام درس

واحد

*45

کلیات قوانین و مقررا ت مالی دولتی

مبانی مالیات

تحلیل قوانین و مقررات مالیاتی 1

تحلیل قوانین و مقررا مالیاتی 2

بررسیهای مالیاتی

مباحث جاری در قوانین مالیاتی

جمع

* درس فوق علاوه بر زمان پیش بینی شده در بخش نظری دارای ساعات کار علمی نیز می باشد.

دروس خاص مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش حسابرسی

ردیف

نام درس

واحد

*48

*49

*50

*52

*53

حسابرسی 3

حسابرسی سیستم های حسابداری کامپیوتری

حسابداری مالیاتی

حسابداری صنعتی 3

مدیریت مالی 1

مدیریت مالی 2

جمع

* درس فوق علاوه بر زمان پیش بینی شده در بخش نظری دارای ساعات کار علمی نیز می باشد.

دروس خاص مقطع تحصیلی کارشناسی حسابداری با گرایش دولتی

ردیف

نام درس

واحد

*38

*40

بررسی و تحلیل قوانین و مقررات مالی دولتی 1

بررسی و تحلیل قوانین و مقررات مالی دولتی 2

مدیریت مالی دولتی

بودجه شرکتهای دولتی

حسابداری دولتی تطبیقی

حسابداری مالیاتی

مباحث جاری در حسابداری دولتی

جمع

* دروس فوق علاوه بر زمان پیش بینی شده در بخش نظری دارای ساعات کار عملی نیز هستند.

در دانشگاههای که حسابداری به صورت گرایشی نیست شکل و فرم واحدها اندکی متفاوت است و برای توجه و دقت بیشتر و همپنین آشنای با ترکیب آنها، این جداول نیز آورده شده است.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

روانشناسی عمومی

مبانی جامعه شناسی

اصول علم اقتصاد 1

اصول علم اقتصاد 2

توسعه اقتصادی و برنامه ریزی

ریاضیات و کاربرد آن در مدیریت

پژوهش عملیاتی 1

پژوهش عملیاتی 2

پول و ارز و بانکداری

آمار و کاربرد آن در مدیریت

مالیه عمومی و خط مشی مالی دولتها

حقوق بازرگانی (تجارت)

مدیریت تولید

مبانی سازمان و مدیریت

مبانی و کاربرد کامپیوتر در مدیریت

روشهای تحقیق و ماخذشناسی

ریاضیات پایه و مقدمات آمار

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

اصول حسابداری 1

اصول حسابداری 2

اصول حسابداری 3

حسابداری میانه 1

حسابداری میانه 2

حسابداری پیشرفته 1

حسابداری پیشرفته 2

حسابداری صنعتی 1

حسابداری صنعتی 2

حسابداری صنعتی 3

حسابرسی 1

حسابرسی 2

حسابداری و حسابرسی دولتی

حسابداری مالیاتی

اصول تنظیم و کنترل بودجه دولتی

مدیریت مالی 1

مدیریت مالی 2

زبان خارجه تخصصی 1

زبان خارجه تخصصی 2

مباحث جاری در حسابداری

جمع

رشته حفاظت و مرمت آثار تاریخی

برای مطالعات تاریخی و باستان شناسی و نیز برای بکار بستن روش های مناسب حفاظت و مرمت و نگهداری علمی و فنی آثار و اشیاء متعدد تاریخی و فرهنگی موجود در موزه های کشور – آثاری که حاصل از کاوش های باستان شناسی است نیز آثاری که به صورت هنر های وابسته به معماری در بناهای تاریخی وجود دارد و مواد و مصالحی که در ساخت و ساز این بناها از آنها استفاده گردیده است – باید به پزوهشهای ویژه آزمایشگاهی متکی شد .
ضروررت پژوهش و حفظ و احیای اینگونه آثار و اشیاء بصورت علمی و فنی از یک سو و لزوم بابالابردن کیفیت کار مطالعات از سوی دیگر ، ایجاد دوره های آموزش عالی در سطوح گوناگون از جمله کاردانی حفاظت درست آثار تاریخی را ایجاب می کند .
هدف این رشته تربیت افراد متخصص و دارای کارایی عملی در امر حفاظت و مرمت آثار تاریخی است . متخصصانی که با بهره گیری از تجربیات عملی و آگاهی های علمی و تاریخی و هنری که در طول این دوره کسب می کنند ، در جهت مرمت ، احیاء ، نگهداری و به طور کلی حفاظت علمی آثار تاریخی قدم بر می دارند . فارغ التحصیلان این دوره در مراکز تحقیقاتی و آزمایشگاه ها و کارگاه های مختلف ، حفاظت و مرمت مانند کتابخانه ها ، موزه ها ، سازمان های فرهنگی موجود در سراسر کشور فعالیت می کند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

فیزیک ، شیمی ، ترسیم فنی ، تاریخ و مانی نظری مرمت .

دروس اصلی و تخصصی:

هنر و تمدن اسلامی ، تاریخ و فن شناسی آثار ، آشنایی با باستان شناسی و روش های آن ، آشنایی با هنر های سنتی ایران ، آشنایی با هنر و معماری پیش از اسلام ایران ، آسیب شناسی آثار ، حفاظت و مرمت در محل کاوش باستان شناسی ، آزمایشگاه حفاظت و مرمت .
دانشگاه های پذیرنده : هنر – اصفهان ، مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی،زابل

مقاطع تحصیلی : کاردانی ، کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :
*برخی از دانشگاه ها در این رشته بصورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرند.

رشته حفاظت و مرمت بناهای تاریخی

حفاظت و مرمت بناهای تاریخی

تعدد، تنوع و اهمیت بناها و محوطه های تاریخی و بالابردن کیفیت توان اجرایی در زمینه مرمت و حفاظت از این بناها ، بیانگر ضرورت تربیت متخصص حفاظت و مرمت بناهای تاریخی است . متخصصانی که می توانند فاصله تخصصی و اجرایی بین کارشناسان مرمت و عوامل اجرایی و کارگاهی در امور مربوط به حفظ و احیای بناها و بافت های تاریخی را پر نمایند .
فارغ التحصیلان این رشته نقش عمده ای در تهیه طرح های تعمیراتی بناها و محوطه های تاریخی ایفا می کنند و می توانند در اداره کارگاه مرمت یا اجرای طرح های مرمتی شرکت نمیند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

کارگاه عکاسی پایه ، هندسه مناظر و زوایا (پرسپکتیو) ، ترسیم فنی ، آشنایی با باستان شناسی و روش های نقشه برداری آن ، آشنایی با حفاظت و مرمت آثار و روش های آن.

دروس اصلی :

هنر و تمدن اسلامی ، آشنایی با باستان شناسی و آثار تاریخی دوره اسلامی ایران ، آشنایی با باستان شناسی و آثار ، خطوط و خواندن کتیبه های اسلامی ، مبانی نظری مرمت و احیای ابنیه و بافت ها ، شناخت مواد و مصالح ، مدیریت امور ساختمان (تشکیلات دفتری و کارگاهی ) ، آشنایی با مرمت تزیینات وابسته به معماری .

دروس تخصصی:

تعمیر و نگهداری ساختمان ، برآورد ، عناصر و جزئیات ساختمان ، آشنایی با ساختار معماری سنتی ایران ، آشنایی با هنر معماری پیش از اسلام ، کارآموزی ایران ، اشنایی با معماری بومی ایران ،

دانشگاه های پذیرنده : سیستان و بلوچستان – زاهدن ، مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی ، تربیت معلم سبزوار
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :
* برخی از دانشگاه ها در این رشته به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد.

رشته حقوق

هرگاه خداوند بنده‌ای را گرامي كند،‌ او را در برپا داشتن حق (در ميان مردم) ياری میكند.اين كلام امير‌المؤمنان، رساتر از هر جمله ديگري بيانگر ارزش علم حقوق است. علمي كه با حمايت از قانون و دفاع از حقوق محرومان، تلاش مي‌كند تا در جامعه حق و عدالت حاكم شود. در معرفي اين علم بايد گفت كه هرگونه‌ روابط‌ اجتماعي‌ كه‌ آثار حقوقي‌ از آن‌ ايجاد شود، موضوع‌ علم‌ حقوق‌ قرار مي‌گيرد. اين‌ روابط‌ مي‌تواند مربوط‌ به‌ روابط‌ دولت‌ و مردم‌ باشد كه‌ به‌ حقوق‌ عمومي‌ معروف‌ است‌ يا شامل‌ روابط‌ خصوصي‌ مردم‌ گردد كه‌ حقوق‌ خصوصي‌ ناميده‌ مي‌شود. به‌ عبارت‌ ديگر حقوق‌ عمومي‌ شامل‌ حقوق‌ قواي‌ سه‌گانه‌ كشور، حاكميت‌ و آنچه‌ كه‌ مربوط‌ به‌ اداره‌ كشور است‌، مي‌شود و حقوق‌ خصوصي‌ به‌ روابط‌ بين‌ خود مردم‌ مي‌پردازد كه‌ مهمترين‌ آنها روابط‌ تجاري‌ است‌ كه‌ عامل‌ ايجاد رشته‌ حقوق‌ تجارت‌ شده‌ است‌ يا مسائل‌ مربوط‌ به‌ حقوق‌ مدني‌ است‌ كه‌ از آن‌ جمله‌ مي‌توان‌ به‌ اموال‌، مالكيت‌، قراردادها، مسؤوليت‌هايي‌ كه‌ اشخاص‌ در خطاهايي‌ كه‌ مرتكب‌ مي‌شوند برايشان‌ به‌ وجود مي‌آيد مثل‌ مسؤوليت‌ ناشي‌ از حوادث‌، قواعد مربوط‌ به‌ ارث‌، وصيت‌، ولادت‌، اقامتگاه‌ اشخاص‌ و ده‌ها مورد ديگر اشاره‌ كرد. همچنين‌ شاخه‌اي‌ از حقوق‌ به‌ روابط‌ بين‌المللي‌ مي‌پردازد كه‌ خود به‌ دو بخش‌ حقوق‌ روابط‌ بين‌الملل‌ عمومي‌ و خصوصي‌ تقسيم‌ مي‌شود كه‌ حقوق‌ روابط‌ بين‌الملل‌ عمومي‌ به‌ روابط‌ بين‌ دولت‌ها و سازمان‌هاي‌ بين‌المللي‌ مي‌پردازد.

توانايي‌هاي‌ لازم :
جسارت‌، قدرت‌ استدلال‌، خلاقيت‌ ذهني‌ و فن‌ بيان‌ خوب‌ لازمه‌ موفقيت‌ در اين‌ رشته‌ است‌. ممكن‌ است‌ كه‌ به‌ دست‌ آوردن‌ ليسانس‌ حقوق‌ كار دشواري‌ نباشد اما حقوقدان‌شدن‌ بسيار مشكل‌ است‌. چرا كه‌ علم‌ حقوق‌ امروزه‌ با جامعه‌شناسي‌، روانشناسي‌ و علوم‌ فلسفي‌ آميخته‌ شده‌ است‌ و يك‌ حقوقدان‌ بايد از اين‌ علوم‌ اطلاعات‌ كافي‌ داشته‌ باشد. همچنين‌ يك‌ دانشجوي‌ حقوق‌ براي‌ اين‌كه‌ در رشته‌ خود موفق‌ گردد لازم‌ است‌ كه‌ به‌ زبان‌ و ادبيات‌ فارسي‌ مسلط‌ باشد چون‌ منطق‌ حقوق‌ در ضمن‌ اين‌ كه‌ شباهت‌هاي‌ زيادي‌ به‌ منطق‌ رياضي‌ دارد، يك‌ منطق‌ اقناعي‌ و خطابي‌ است‌؛ يعني‌ يك‌ حقوقدان‌ بايد بتواند كساني‌ را كه‌ مورد خطاب‌ او قرار مي‌گيرند يا دادگاهي‌ كه‌ مأمور رسيدگي‌ به‌ دعوا است‌، با زبان‌ سليس‌ و بليغ‌ قانع‌ كند ، در نتيجه‌ بايد به‌ زبان‌ و ادبيات‌ مسلط‌ باشد. در ضمن‌ بايد اطلاعاتي‌ از رياضيات‌ داشته‌ باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
در حال‌ حاضر به‌ دليل‌ توسعه‌ اين‌ رشته‌ و تعداد زياد فارغ‌التحصيلان‌ آن‌، كه‌ از دانشگاه‌هاي‌ دولتي‌ و غيردولتي‌ وارد بازار كار مي‌شوند، يافتن‌ كار مناسب‌ براي‌ فارغ‌التحصيل‌ ليسانس‌ با دشواري‌هايي‌ توأم‌ است‌ بخصوص‌ متقاضياني‌ كه‌ علاقه‌مند به‌ كار خاصي‌ مثل وكالت در اين‌ رشته‌ هستند، با محدوديت‌هايي‌ مواجه‌ مي‌شوند. اما در كل‌ يك‌ دانشجوي‌ خوب‌ و علاقه‌مند مي‌تواند پس‌ از گواهي‌ ليسانس‌ به‌ شغل‌هاي‌ متنوعي‌ مثل‌ وكالت‌ دعاوي‌ دادگستري‌، مشاور حقوقي‌ بانك‌ها، شهرداري‌ها، شركت‌ها و وزارتخانه‌ها و سردفتري‌ دفاتر اسناد رسمي‌ بپردازد.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌:

مقدمه‌ علم‌ حقوق‌، حقوق‌ جزاي‌ عمومي‌، حقوق‌ اساسي‌، حقوق‌ مدني‌ ، مباني‌ علم‌ اقتصاد، عربي‌، ماليه‌ عمومي‌، مباني‌ جامعه‌شناسي‌.

دروس‌ اصلی و تخصصی:

آئين‌ دادرسي‌ مدني‌، متون‌ حقوقي‌، آئين‌ دادرسي‌ كيفري‌، حقوق‌ اساسي‌، حقوق‌ جزاي‌ عمومي‌، حقوق‌ بين‌المللي‌ عمومي‌، حقوق‌ سازمان‌هاي‌ بين‌المللي‌، حقوق‌ اداري‌، اصول‌ فقه‌، متون‌ فقه‌، حقوق‌ تجارت‌، قواعد فقه‌، حقوق‌ تطبيقي‌، ادله‌ اثبات‌ دعوي‌، حقوق‌ كار، پزشكي‌ قانوني‌، كار تحقيقي‌، حقوق‌ بين‌المللي‌ خصوصي‌.

دانشگاه های پذیرنده : اصفهان ، بو علی سینا – همدان ، بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین ، تبریز ، تربیت معلم سبزوار ، تهران ، زابل ، شهرکرد ، شهید بهشتی – تهران ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، علامه طباطبایی – تهران ، فردوسی – مشهد ، قم ، کاشان ، گیلان – رشت ، مازندران – بابلسر ، امام صادق (ع) تهران ، شاهد – تهران ، غیر انتفاعی شمال – آمل ، غیر انتفاعی شهید اشرفی اصفهانی – اصفهان ، غیر انتفاعی طبرستان – چالوس ، غیر انتفاعی علامه محدث نوری – نور ، غیر انتفاعی کار ، مفید – قم ، غیر انتفاعی جهاد دانشگاهی ، شیراز ، واحد بین المللی قشم .

مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی ، پیام نور
گرایشها :

*دانشگاه مفید قم و دانشگاه شیراز واحد بین الملل قشم به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .

رشته خاک شناسی

خاک، خاستگاه هستی و میراث بشر برای آیندگان است. رشته خاک شناسی یا علم خاک یکی ازرشته های پراهمیت و پرجاذبه در مجموعه رشته های مختلف کشاورزی است. از آن جا که احتیاجات بشر با تمام تنوع و گوناگونی هایش همه از خاک تأمین می شود، بقای این موهبت الهی به روشهای بهره برداری از آن وابسته است. استفاده مطلوب و پایدار از خاک درشرایطی امکان پذیر خواهد بود که با خصوصیات خاک آشنایی کامل حاصل گردد. خاک به عنوان یک منبع طبیعی مهم بر ثروت ملتها و امنیت غذایی هر کشور تأثیر گذارده، زندگی هر انسانی بر روی کره زمین از آن متأثر است.

با توجه به اهمیت کشاورزی در ایران و همچنین تنوع خاکها به عنوان منبع طبیعی مهم برای تولید محصولات کشاورزی، و به منظور شناخت و استفاده بهینه از خاکها در زمینه های مختلف کشاورزی، آب و خاک، دفع فاضلابها، مسکن و شهرسازی، جنگل و مرتع، پارک و فضای سبز و نیز به منظور حفظ محیط زیست و جلوگیری از فرسایش و آلودگی خاک، تأمین نیروی متخصص و کارآمد در زمینه های مختلف علوم خاک ضروری به نظر می رسد. در دوره کارشناسی کشاورزی، عنوان خاک شناسی بهرشته ای اطلاق می شود که با دارا بودن مجموعه ای از علوم و روشها در زمینه های زیرکارآیی و مهارتهای مورد نظر را تأمین نماید:

الف- شناسایی و روابط خاک و آب وگیاه و عوامل مختلف اقلیمی.

ب- شناسایی مراحل پیدایش و تکامل خاکها.

ج– شناسایی و رده بندی انواع خاکهای مورد استفاده در کشاورزی.

د- آشنایی با روشهایمختلف حفظ و نگه داری، بهبود کیفیت و مدیریت بهینه خاکها.

گرایشهای مختلف رشته خاک شناسی: اگر چه رشته خاک شناسی در مقاطع تخصصی از نظر موضوعی به گرایشهای: فیزیک خاک، شیمی خاک، بیولوژی خاک، حاصلخیزی خاک، کانی شناسی خاک، طبقه بندی و ارزیابی خاک تقسیم می شود، اما در حال حاضر فقط یک گرایش در سطح لیسانس در دانشگاههای ایران وجود دارد.

هدف از ایجاد دوره کارشناسی در رشته خاک شناسی تربیت کارشناسانی است که بتوانند علاوه بر عهده دار شدن مسؤولیتهای مختلف در رشته خاک شناسی و طبقه بندی اراضی، در برنامه ریزی و آموزش علوم خاک و تحقیقات در زمینه های خاک شناسی و ایجادبرنامه های مناسب بهره وری از زمین و مدیریت پایدار، خدمات مفیدی را ارائه نمایند.

اهمیت و جایگاه در جامعه
طبق تخمین FAO (سازمان جهانی غذا) تولید مواد غذایی در کشورهای در حال توسعه در سال 2000، باید به حدود دو برابر میزان تولید محصول درسال 1975 افزایش یابد تا فقط استاندارد کنونی مصرف مواد غذایی حفظ گردد. موفقیت درتولید مواد غذایی با توجه به بررسی اطلاعات موجود و ارزیابی روند فعلی کشاورزی درایران چندان امیدوار کننده نیست؛ زیرا تاکنون همچنان از حاصل خیزترین اراضی استفاده می شود ولی زمینهایی که در آینده مورد استفاده قرار خواهند گرفت از استعداد وحاصل خیزی کمتری برخوردار خواهند بود.

اگر استفاده از خاک بر اساس شناسایی استعداد وقدرت تولیدی آن و مبتنی بر رعایت اصول صحیح علمی باشد منابع خاک آسیب کمتری رامتحمل خواهند شد و کوچکترین اشتباهی در بهره برداری از آن موجب وارد آمدن خسارتهای جبران ناپذیر می گردد و خاکی که برای تشکیل آن سالهای زیاد وقت لازم است در مدت بسیار کوتاهی از دست می رود.

پایین بودن میزان تولیدات کشاورزی در ایران، در مقایسه با استانداردهای جهانی به میزان زیادی به علت کاهش مداوم حاصلخیزی خاک است که خودناشی از استفاده نادرست از خاک می باشد. برای رسیدن به خودکفایی غذایی، با توجه به انفجار جمعیت و عدم توسعه اقتصادی مطلوب و وابستگی به درآمدهای حاصل از نفت و اتمام آن در آینده نه چندان دور، توسعه کشاورزی در ایران بیش از پیش ضروری و لازم است. بنابراین به منظور بهره برداری مناسب از خاک برای رسیدن به خودکفایی، نیاز به نیرویانسانی کافی و کارآمد و علاقه مند به کار، ضروری است.

1-آبیاری عمومی

2-آلودگی خاک و آب

3-آمار و احتمالات

4-ارزیابی خاک‌ها و اراضی

5-اصول ترویج و آموزش کشاورزی

6-اقتصاد کشاورزی

7-اکولوژی

8-باغبانی عمومی

9-برنامه نویسی کامپیوتر

10-بیماریهای گیاهی

11-بیوشیمی عمومی

12-بیولوژی خاک

13-پروژه

14-پیدایش و رده‌بندی خاک‌ها

15-تغذیه گیاه

16-جغرافیای خاکهای ایران و جهان

17-حاصلخیزی خاک و کودها

18-حشره‌شناسی و دفع آفات

19-خاک‌شناسی عمومی

20-خاک‌های شور و قلیایی

21-دیم‌کاری

22-رابطه آب و خاک و گیاه

23-رادیو ایزوتوپها در خاک شناسی

24-ریاضیات عمومی

25-زراعت عمومی

26-زراعت غلات

27-زمین شناسی

28-شیمی آلی

29-شیمی تجزیه

30-شیمی خاک

31-شیمی عمومی

32-طرح آزمایشهای کشاورزی1

33-عملیات کشاورزی

34-فرسایش و حفاظت خاک

35-فیزیک خاک

36-فیزیک عمومی

37-گیاه شناسی 1(فیزیولوژی و تشریح )

38-گیاه شناسی 2 (سیستماتیک و مرفولوژی)

39-ماشین‌های کشاورزی

40-مبانی زهکشی

41-مرتع‌داری

42-مساحی و نقشه برداری

43-میکروبیولوژی عمومی

44-نقشه برداری خاکها

45-هوا و اقلیم شناسی

46-کارآموزی

بازار کار:
علاقه مندی به طبیعت و علوم وابسته به آن، شرط اصلی برای تحصیل در این رشته است؛علاوه بر آن داوطلبان ورود به این رشته باید از توان و دانش بالا در زمینه های:

شیمی، ریاضی، قدرت تجزیه و تحلیل کافی، پشتکار و دقت فراوان، و توان جسمی نیزبرخوردار باشند. شایان ذکر است که علاوه بر کارهای آزمایشگاهی، بخشی از فعالیتها بهصورت عملیات صحرایی خواهد بود، بنابراین فعالیت نسبتاً زیادی را می طلبد.

فارغالتحصیلان کارشناسی این رشته می توانند در زمینه های: طراحی، محاسبه، اجرا و نظارت بر طرحهای خاک شناسی به منظور بهره برداری صحیح از اراضی کشاورزی، حفاظت و اصلاحاراضی، مشاوره و کارشناسی به منظور برنامه ریزی طرحهای عمرانی در زمینه آب و خاک وکشاورزی فعالیت کنند. همچنین در بخش های:

آب و فاضلاب، حفظ محیط زیست، مرتع، آبخیزداری و آبخوان داری، کویر و بیابان زدایی، ارائه برنامه های ترویجی در ادارههای کشاورزی و در مراکز تحقیقاتی مرتبط با آب و خاک کشاورزی و آموزشکده ها ودانشکده های کشاورزی و نیز آزمایشگاههای بخش خصوصی و هنرستانهای کشاورزی می توانندفعالیت داشته باشند.

صول‌ كنترل‌ كيفي‌ و قوانين‌.

دروس‌ تخصصي‌:

بيوتكنولوژي‌ در صنايع‌ غذايي‌، كنترل‌ كيفي‌ مواد غذايي‌ ، صنايع‌ روغن‌، صنايع‌ محصولات‌ قنادي‌ و نوشابه‌، صنايع‌ شير و لبنيات‌، صنايع‌ غلات‌، صنايع‌ سبزي‌ و ميوه‌، صنايع‌ گوشت‌ و مرغ‌ و شيلات‌، صنايع‌ قند، صنايع‌ بسته‌بندي‌، سمينار، تأثير فرآيند بر ارزش‌ غذا، شناخت‌ و كاربرد دستگاه‌هاي‌ آزمايشگاهي‌، كارآموزي‌.

رشته خلبانی هلی کوپتر.

علوم و فنون هوانوردی (گرایش خلبانی هلی کوپتری)

شاید رویای پرواز به اندازه تخیل انسان قدمت داشته باشد ؛ رویایی که لئوناردوداوینچی را بر آن داشت تا طرح هایی ترسیم کند که بعد ها از روی آن اولین هلی کوپتر ها طراحی و ساخته شد ؛ رویایی که در سال 1903 به یاری برادران رایت به تحقق پیوست و آنها توانستند اولین هواپیما را به پرواز در آورند و اکنون که بیش ازصد سال از آن زمان می گذرد ده ها مدل هواپیما ، هلی کوپترو سایر وسایل پرنده وجود دارد که افق عای اسمان را در می نوردند و در زمینه های نظامی و غیر نظامی اعم از ترابری ، پشتیبانی و موارد دیگر فعالیت می کنند . در این میان هلی کوپتر بعنوان وسیله ای که برای برخاستن و نشستن ، به فضای وسیعی نیاز دارد و می توان از آن در حمل و نقل سربازان و اسلحه به خطوط مقدم جبهه و اتش پشتیبانی به خصوص در زمین های ناهموار ، استفاده کرد . در جنگ های زمین نقش تعیین کننده ای دارد تا جایی که امروزه نیروی زمینی ارتش های کشورهای بزرک در دنیا در سطح لشکر ها دارای یگان های سازمان های هلی کوپتری هستند .
بی شک برای به حرکت در/واردن این وسیله پرنده نیاز به خلبان هایی و کارآمد است ؛ افرادی که دوره و آموزش های تخصصی را گذارنده و امادگی علمی ، روحی و جسمی لازم را برای به پرواز درآمدن یک هلی کوپتر بدست اورده اند .
به همین منظور از سال 1376 تا کنون هرساله دانشگاه افسری امام علی (ع) وابسته به نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران ، در رشته علوم و فنون هوانوردی – به گرایش خلبانی هلی کوپتری دانشجو پذیرفته است .
در واقع امروزه ، خلبانی یک کار تجربینیست بلکه یک علم است و یک خلبان باید با آیرودینامیک ، فیزیک ، ریاضی ، مکانیک ، دینامیک ، ترمودینامیک ، استاتیک و غیره آشنا باشدتا بتواند مسئولیت یک سفر هوائی بدون خطر را بر عهده گیرد .
درباره علت اینکه چرا رشته خلبانی هلی کوپتری از سوی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران ارئه می شود باید گفت که نیروی هوائی و دریایی ارتش ، چه در زمان جنگ وچه در زمان صلح ، در بخش های خاصی ایفای نقش می کنند ، اما نیروی زمینی ، به ویژه در هنگام جنگ ، باید وجب به وجب کشور را زیر نظر داشته باشد و در صورت لزوم با دشمن درگیر شود . در این میان هلی کوپتر برای پشتیبانی نیروهای رزمی کامپیوتر وسیله ضروری است تا هم برای پشتیبانی آتش و هم جابجایی نیرو مورد استفاده قرار گیرد . در واقع بر خلاف نیروی هوائی و نیروی دریایی که برای تکمیل کار و ظایفشان از هلی کوپتر استفاده می کنند ، استفاده از این وسیله در هنگام جنگ جزء ماموریت نیروی زمینی است .
در هنگام صلح نیز در همه کشور ها هر گاه حادثه ای رخ دهد ، نیروی زمینی اولین نیرویی است که در مکان حادثه دیده حضور پیدا می کند و با استفاده از هلی کوپتر ، مجروحان آن حادثه را جابجا می کند و کمک های اولیه ، مو اد غذایی ، وسایل سرمایش یا گرمایش و سایر موارد موردنیاز به افراد حادثه دیده می رساند ؛ از همین رو تربیت خلبان هلی کوپتر جزو وظایف نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران است .
سایر مراکز ، ارگان ها و سازمان ها مانند هلال احمر ، نیروی انتظامی ، نیروی دریایی و ... نیز که گاه برای تکمیل کادر خود نیاز به تربیت خلبان نظامی یا غیر نظامی هلی کوپتر دارند ، از طریق آزمون سراسری اقدام به جذب دانشجو کرده که پس از اخذ مجوز از سلسله مراتب آجا اموزش این دانشجویان در دانشگاه انجام خواهد شد .
توانائی های لازم :
فعالیت های هوانوردی به علت ماهیت مخاطره آمیزشان حساسیت بالایی دارند ؛ در نتیجه دانشجویانی که داوطلب رشته خلبانی هستند باید علاوه بر موفقیت در آزمون سراسری و کسب رتبه علمی لازم ، از سلامت کامل جسمی و روانی ، هوش و استعداد تحصیلی بالا و توانائی فراگیری زبان انگلیسی در سطح مطلوب برخوردار شوند .
برای مثال یک خلبان فردی با هوش باشد ؛ زیرا براییک خلبا ن هنگام پرواز گاه موارد پیش بینی نشده ای اتفاق می افتد که باید در زمان کوتاه ، واکنش سریع و مناسبی به ان نشان دهد .این واکنش مناسب اصولاض از کسانی انتظار می رود که ضریب هوشی بالایی دارند . همچنین تسلط به زبان انگلیسی در این رشته اهمیت بسیاری دارد برای اینکه عمده آموزش دانشجویان این رشته پس از دروس مقدماتی ، به زبان انگلیسی است البته دانشگله افسری امام علی برای دانشجویان این رشته کلاس زبان انگلیسی برگزار می کند ، اما دانشجو نیز باید توانائی یادگیری زبان انگلیسی را داشته باشد . دانشجویان خلبانی لازم است از سلامت جسمانی کامل نیز برخوردار باشند برای مثال باید دید چشمانشان 10/10 کور رنگی نداشته باشند و دارای ناراحتی قلبی یا بیماری های خاص نیز تداشته باشند .
یکی دیگر از مراحل گزینش دانشجوی این رشته گزینش روحی و روانی است ؛ یعنی از داوطلب یک مجموعه از تست های خاص روانشناسی گرفته می شود تا مشخص شود که آیا توانئی فکری لازم را برای این کار دارد و یا روحیه اش با شرایط خاص این رشته مناسب است یا خیر . زیرا دانشجوی دانشکده افسری امام علی (ع) یک نظامی است و یک نظامی باید در چارچوبی خاص و برابر با آئین نامه های مربوط عمل کند ؛ یعنی باید یک مجموعه از قوانین و محدودیت ها را بپذیرد . همجنین در مسیر خدمت یک نظامی ، مواردی پیش می آید که فرد بایستی از خواسته ها و ضرورت های زندگی خویش بگذرد و مصالح سازمان را بر مصالح فردی خود ترجیح دهد و در نهایت شغل خلبانی نیز به ویژگی های خاصی از جمله شهامت و شجاعت دارد .
یکی دیگر از مراحل گزینش دانشجوی این رشته ، بررسی صلاحیت های مکتبی و امنیتی اوست ؛ اینکه آیا دانشجوی این رشته معتقد یه جمهوری اسلامی هست و آیا صلاحیت این را دارد که در ارتش جمهوری اسلامی بعنوان یک سازمان نظامی فعالیت کند یا خیر .
گفتنی است که تمامی دانشجویان دانشکده افسری امام علی (ع) از جمله دانشجویان علوم و فنون هوانوردی – گرایش خلبانی هلی کوپتری باید در فرم انتخاب رشته آزمون سراسری رشته های این دانشگاه را قبل از انتخاب سی ام انتخاب کند . تابعیت جمهوری اسلامی ایران ، نداشتن سابقه تابعیت بیگانه و ایرانی الاصل بودن ، متدین به دین اسلام و اعتقاد و التزام عملی به ولایت فقیه ، ایمان به انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران و امادگی فداکاری در راه تحقق اهداف آن ، عدم اشتهار به فساد اخلاق و عدم اعتیاد به مواد مخدر ، عدم محکومیت به محرومیت از خدمات دولتی و عدم سابقه عضویت یا وابستگی به احزاب و گروه های سیاسی ، از جمله شرایط لازم برای داوطلبان ورود به رشته های دانشگاه افسری امام علی (ع) است و در رشته خلبانی نیز از میان داوطلبان مرد مسلمان گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی ددانشجو می پذیرد .
موقعیت شغلی در ایران :
یکی از مهم ترین دغدغه های هر جوانی پیدا کردن موقعیت شغلی مناسب است . این مسئله حتی برای قشر تحصیل کرده جامعه نیز مرح است . از همین رو ورود به رشته ای که آینده شغلی آن تضمین شده باشد ، از اهمیت بسیاری برخوردار است . رشته علوم و فنون هوانوردی – گراش خلبانی هلی کوپتری یکی از همین رشته ها است ؛ زیرا دانشجویان آن با درجه ستوان دومی فارغ التحصیل می شوند و به استخدام ارتش جمهوری اسلامی ایران در می آیند و با گذراندن دروه های حین خدمت به ترتیب سلسله مراتب فرماندهی را طی می کنند .
علاوه بر کاربرد وسیع این رشته در سازمان های نیروهای مسلح در زمان جنگ و صلح ، نیاز روزافزون سایر سازمان های غی نظامی نیز به فارغ التحصیلان این رشته کاملاً مشهود است برای مثال شرکت نفت ، هلال احمر، وزارت نیرو و بسیاری از وزارتخانه های دیگر از خلبان های بازنشسته ارتش برای فعالیت در سازمان های مرتبط استفاده می کنند .
درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه رشته خلبانی

ریاضی عمومی ، فیزیک مکانیک ، فیزیک حرارت ، فیزیک الکتریسیته و مغناطیس ، آمار و احتمالات، معادلات دیفرانسیل ، آزمایشگاه فیزیک الکتریسیته و مغناطیس .

دروس تخصصی الزامی رشته خلبانی

سیستم های الکتریکی هواپیما ، سرویس اطلاعات هوانوردی و عملیات هواپیما ، الات دقیق هوائی ، سیستم های الکترونیکی هواپیما ، ناوبری هوایی ، هواشناسی ، فیزیولوروژی هوائی |، قوانین . مقررات هوانوردی ، مکانیک پرواز کاربردی .

دروس پروازی الزامی رشته خلبانی

پرواز اولیه هلی کوپتر نظری و عملی ، پرواز اولیه هلی کوپتر ، پرواز پایه هلی کوپتر نظری و عملی .

دروس اصلی رشته خلبانی

مبانی کامپیوتر ، ارتعاشات عمومی ، استاتیک ، مبانی مهندسی برق عمومی ، دینامیک عمومی ، مقاومت مصالح ، مکانیک سیالات عمومی ، نجوم ، ترمودینامیک عمومی ، نقشه کشی صنعتی ، مبانی مدیریت و تحقق در عملیات ، الکترونیک عمومی ، آزمایشگاه مقاومت مصالح ، آیرودینامیک ، آیرودینامیک سیالات تراکم پذیر ، آزمایشگاه آیرودینامیک ، مقدمه ای بر اصول پرواز ، موتور های هواپیما ، کارگاه موتور ، زبان تخصصی ، ساختمان هواپیما ، انتقال حرارت عمومی .
دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه افسری امام علی (ع)
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها :
دانشگاه :
گرایشها :

رشته دارو سازی

بسياري از مردم و از جمله تعداد قابل توجهي از داوطلبان آزمون سراسري شناخت صحيحي از رشته داروسازي ندارند. آنها نمي‌دانند كه شغل فارغ‌التحصيل داروسازي، دارو فروشي نيست و حتي هدف اين رشته نيز فقط تربيت داروساز نمي‌باشد. چرا كه داروسازي تنها يكي از تخصص‌هاي فارغ‌التحصيل اين رشته است. بايد دانست كه در علم‌ پزشكي‌ براي‌ مداواي‌ يك‌ بيمار، روش‌هاي‌ متعددي‌ از جمله‌ دارو درماني‌، جراحي‌ و روان‌ درماني‌ وجود دارد.
كه‌ در اين‌ ميان‌ دارو درماني‌ به‌ عنوان‌ متداول‌ترين‌ شيوه‌ در تمام‌ دنيا شايع‌ است و رشته‌ داروسازي‌، رشته‌اي‌ است‌ كه‌ در همين‌ زمينه‌ با بيماران‌ و مردم‌ مرتبط‌ مي‌گردد. همچنين‌ يك‌ داروساز در صورت‌ ناموفق‌ بودن‌ رژيم‌ دارو درماني‌ بايد علل‌ عدم‌ موفقيت‌ را بررسي‌ كند. از همين‌ رو مي‌توان‌ گفت‌ رشته‌ داروسازي‌ بخشي‌ از علوم‌ پزشكي‌ است‌ كه‌ در رابطه‌ با توليد و ساخت‌ دارو، بررسي‌ وضعيت‌ دارو در بدن‌ انسان‌ و موجودات‌ زنده‌ و ميزان‌ تأثير دارو در سلامت‌ جامعه‌ و كم‌ كردن‌ بحران‌هاي‌ بيماري‌زا نقش‌ ايفا مي‌كند.
به‌ عبارت‌ ديگر رشته‌ داروسازي‌ به‌ شناخت‌ ماده‌ مؤثر، فرموله‌ كردن‌ اين‌ ماده‌ (تبديل‌ ماده‌ مؤثر به‌ فرمي‌ كه‌ قابل‌ مصرف‌ براي‌ بيمار باشد مثل‌ قرص‌، كپسول‌، شربت‌ يا استفاده‌ از روش‌هاي‌ تزريقي‌) و بررسي‌ اثرات‌ دارو بر بدن‌ بيمار مي‌پردازد.شايد جالب باشد كه بدانيد حدود 30 تا 50 درصد علت ناموفق شيوه مداواي يك بيمار، به دارو مربوط مي‌شود؛ يعني كيفيت دارو، انتخاب نوع‌دارو و نحوه استفاده از دارو (اين كه بيمار دارو را با چه مواد غذايي يا دارو‌هاي ديگر استفاده كرده است) مي‌تواند اثر دارو را تضعيف كند. و اين وظيفه يك داروساز است كه علت را تشخيص دهد و در اين زمينه پزشك معالج را راهنمايي كند.

توانايي‌هاي‌ لازم :
داروسازي‌ تلفيقي‌ از علوم‌ پايه‌ و باليني‌ است‌ و به‌ همين‌ دليل‌ توانمندي‌ در دروس‌ فيزيك‌، شيمي‌ و زيست‌شناسي‌ براي‌ اين‌ رشته‌ ضروري‌ است‌. همچنين‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ براي‌ ارائه‌ خدمات‌ به‌ بيماران‌ بايد بتواند با افراد به درستي‌ ارتباط‌ برقرار كرده‌ و خوب‌ صحبت‌ كند و در ضمن‌ فردي‌ سخت‌كوش‌ و جدي‌ باشد چون‌ دروس‌ اين‌ رشته‌ بسيار فراگير و متنوع‌ بوده‌ و هم‌ جنبه‌ حفظي‌ و هم‌ جنبه‌ تحليلي‌ دارد و در نتيجه‌ به‌ همت‌ و تلاش‌ قابل‌ توجه‌ نيازمند است‌.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
حدود 90 درصد فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ جذب‌ بازار كار مي‌شوند كه‌ از اين‌ ميان‌ بيش‌ از 80 درصد جذب‌ داروخانه‌ها و مابقي‌ در صنايع‌ داروسازي‌ (صنعت‌ ساخت‌ و كنترل‌ دارو) و كارخانه‌هاي‌ آرايشي‌ ـ بهداشتي‌ مشغول‌ به‌ كار مي‌شوند يا در كارهاي‌ اجرايي‌ وزارت‌ بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشكي‌ فعاليت‌ مي‌كنند. از سوي‌ ديگر در حال‌ حاضر حدود 97 درصد داروهاي‌ مورد نياز كشور (از نظر عددي‌) در كارخانه‌هاي‌ متعدد داروسازي‌ داخل‌ كشور ساخته‌ مي‌شود و بدون‌ شك‌ اين كارخانه‌ها به‌ كارشناسان‌ داروسازي‌ نياز دارند. اين‌ در حالي‌ است‌ كه‌ اكثر كارخانه‌هاي‌ داروسازي‌ كشور داراي‌ واحدي‌ به‌ نام‌ واحد تحقيقات‌ هستند و امكان‌ فعاليت‌هاي‌ تحقيقاتي‌ براي‌ فارغ‌التحصيلان‌ علاقه‌مند مهيا است.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌:

بيولوژي‌ نظري‌، فيزيك‌ نظري‌، رياضيات‌ پايه‌ و مقدمات‌ آمار، شيمي‌ عمومي‌، بيوشيمي‌ ، فيزيولوژي‌ ، شيمي‌ آلي‌ ، تشريح‌، اصول‌ خدمات‌ بهداشتي‌،آمار حياتي‌، شيمي‌ تجزيه‌، ميكروب‌شناسي‌ نظري‌ و عملي‌، انگل‌شناسي‌ و قارچ‌شناسي‌، ايمونولوژي‌، كمك‌هاي‌ اوليه‌، كامپيوتر.

دروس‌ تخصصی:

گياه‌شناسي‌ دارويي‌، اشكال‌ دارويي‌، تغذيه‌ و رژيم‌ درماني‌، مواد خوراكي‌ نظري‌، مديريت‌ در داروسازي‌، درمان‌شناسي‌، اطلاعات‌ دارويي‌، شيمي‌ دارويي‌، فارماكولوژي‌، مفردات‌ پزشكي‌ ، فرآورده‌هاي‌ دارويي‌ بيولوژيكي‌، فيزيكال‌ فارماسي‌، روش‌هاي‌ دستگاهي‌، سم‌شناسي‌ ، بيوفارماسي‌، داروسازي‌ صنعتي‌ ، كنترل‌ ميكروبي‌ دارويي‌ ، كارآموزي‌ صنعت‌، زبان‌ تخصصي‌، مقدمات‌ داروسازي‌، گياه‌شناسي‌ داروسازي‌، كارآموزي‌ داروخانه‌. (بيشتر درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ همراه‌ با آزمايشگاه‌ ارائه‌ مي‌شود).

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی - درمانی اصفهان ، اهواز ، تبریز ، تهران ، شهید بهشتی – تهران ، شیراز ، کرمان ، کرمانشاه ، مازندران – ساری ، مشهد ،
مقاطع تحصیلی : دکترای حرفه ای
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته دامپروری

رشته ای که درک آن برای بسیاری از شهرنشینان دشوار است گر چه هر روز با محصولات لبنی سر و کار دارند اما منشاء آن کمتر در ذهنشان نقش می بندد .برای تامین نیروی انسانی متعهد و متخصص در رشته دامپروری و به منظور نیل به خودکفایی در تهیه پروتئین حیوانی مورد نیاز لازم است که متخصصینی تربیت شوند که بتوانند با استفاده از دانش وتجربیات خود تولید اقتصادی محصولات دامی را بطور علمی امکان پذیر و از امکانات موجود کشور حداکثر استفاده را در جهت تولید این محصولات نموده و در امور تحقیقات آموزش و برنامه ریزی دامپروری خدمت نمایند.
رشته ای که درک آن برای بسیاری از شهرنشینان دشوار است گر چه هر روز با محصولات لبنی سر و کار دارند اما منشاء آن کمتر در ذهنشان نقش می بندد .برای تامین نیروی انسانی متعهد و متخصص در رشته دامپروری و به منظور نیل به خودکفایی در تهیه پروتئین حیوانی مورد نیاز لازم است که متخصصینی تربیت شوند که بتوانند با استفاده از دانش وتجربیات خود تولید اقتصادی محصولات دامی را بطور علمی امکان پذیر و از امکانات موجود کشور حداکثر استفاده را در جهت تولید این محصولات نموده و در امور تحقیقات آموزش و برنامه ریزی دامپروری خدمت نمایند.
تعریف و هدف مطالعه و بررسی درزمینه غذا و تغذیه دام ، اصلاح نژاد و بالابردن تولید اقتصادی با استفاده از اصول بهداشت و مدیریت در پرورش دام و نگهداری محصولات دامی رشته ای از علوم کشاورزی راتشکیل میدهد که تحت عنوان دامپروری نامیده می شود. هدف از ایجاد دوره کارشناسی در رشته دامپروری تربیت افرادیست که بتوانند به عنوان کارشناس در زمینه های مختلف تولید ، برنامه ریزی منطقه ای و مطالعاتی و همچنین به صورت مربی در دبیرستانهای کشاورزی و به عنوان مجری تحقیقات کشاورزی و یا به عنوان مدیر و مجری واحدهای تولیدی دولتی و خصوصی بخش کشاورزی منشا خدمت باشند. طول دوره و شکل نظام : براساس آئین نامه آموزشی دوره کارشناسی مصوب ستاد انقلاب فرهنگی طول دوره کارشناسی دامپروری چهار سال است .
دانشجویان بطور متوسط قادر خواهند بود که این دوره رادر مدت مذکور بگذرانند، حداکثر مدت مجاز تحصیلات این دوره شش سال است. هر سال تحصیلی شامل دونیمسال میباشد و در هر نیمسال 17 هفته کامل آموزشی وجود دارد. نظام آموزشی این دوره واحدی است و برای هر واحد درس نظری در هر نیمسال 17 ساعت آموزش کلاسیک در نظر گرفته شده است.

تعداد واحدهای درسی:
تعداد کل واحدهای درسی دوره کارشناسی 146 واحد است به شرح زیر :

دروس عمومی 23

واحد دروس پایه 33واحد

دروس اصلی کشاورزی 37واحد

دروسی تخصصی 53 واحدکه شامل 47واحد دروس تخصصی الزامی و 6 واحد دروس انتخابی است.

ضرورت و اهمیت برقراری رشته دامپروری برای تربیت کارشناسانی است که بتوانند در جهت افزایش تولید در هر واحددامی و استفاده حداکثر از منابع بالقوه کشور موثر باشند. با توجه به تعداد زیاد دامو طیوری که در مملکت وجود دارد لازم است با برنامه ریزی صحیح و دقیق و با استفاده از دانش و تجربه کارشناسان رشته دامپروری هر چه بیشتر از دام و طیور کشور برایافزایش تولید از طرق کمی و کیفی استفاده بعمل آید. با توجه به مطالب فوق ضرورتو اهمیت تربیت افرادی که بتوانند با بکارگرفتن دانش خود در زمینه علوم پایه ، دروس اصلی کشاورزی و دروس تخصصی رشته دامپروری در جهت رسیدن به هدف فوق الذکر اقدام نمایند، مشخص میشود.

درسهای رشته :

1 آبیاری عمومی

2 آمار و احتمالات

3 اخلاق و تربیت اسلامی

4 اصلاح دام 1

5 اصلاح دام 2

6 اصول بهداشت دام

7 اصول تبدیل و نگهداری فرآورده‌هایکشاورزی

8 اصول ترویج و آموزش کشاورزی

9 اقتصاد کشاورزی

10 انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن از قرنسیزدهم

11 اکولوژی

12 بیماریهای دام و طیور

13 بیوشیمی عمومی

14 پرورش زنبور عسل

15 پرورش طیور

16 پرورش گاو شیری

17 پرورش گوسفند و بز

18 تاریخ اسلام

19 تربیت بدنی 1

20 تشریح و فیزیولوژی دام

21 تغذیه دام 1

22 تغذیه دام 2

23 تغذیه دام 3

24 جانور شناسی

25 حشره‌شناسی و دفع آفات

26 خاک‌شناسی عمومی

27 ریاضیات عمومی

28 زبان خارجی 1

29 زبان خارجی 2

30 زراعت عمومی

31 زیست شناسی

32 ژنتیک

33 سمینار

34 شیمی آلی

35 شیمی عمومی

36 طرح آزمایشهای کشاورزی1

37 عملیات کشاورزی

38 فارسی 1

39 فارسی 2

40 فیزیولوژی تولید مثل

41 فیزیک عمومی

42 گیاه شناسی 1(فیزیولوژی و تشریح)

43 ماشین‌های کشاورزی

44 متون اسلامی (آیات و احادیث)

45 مدیریت و حسابداری

46 مرتع‌داری

47 معارف اسلامی 1

48 معارف اسلامی 2

49 میکروبیولوژی عمومی

50 هوا و اقلیم شناسی

51 کارآموزی

بازار کار :
فارغ التحصیلان این رشته می توانند در موارد زیر نقش و توانایی خود را ایفا نمایند: – به عنوان مدیر یا مجری واحدهای تولیدی دولتی و خصوصی دامپروری – به عنوان کارشناس متخصص و برنامه ریز در زمینه های177 مختلف دامپروری در واحدهای اجرایی وزارت کشاورزی وزارت جهاد سازندگی و غیره . – به عنوان مربی در دبیرستانهای کشاورزی ومجری امور تحقیقات کشاورزی

رشته دامپزشکی

امروزه در دنيا علي‌رغم پيشرفت‌هايي كه در زمينه‌هاي مختلف صورت گرفته است، هنوز هم مسأله غذا از نظر اجتماعي و اقتصادي در درجه اول اهميت قرار دارد و به عنوان يك مسأله استراتژيك مطرح است. به طوري كه موقعيت يك كشور را با سطح و نوع غذاي مردم آن كشور محك مي‌زنند. بدون شك در ميان مواد غذايي آنچه بسيار اهميت دارد و جزولاينفك مواد غذايي روزانه است، پروتئين حيواني است كه از طريق دام تهيه مي‌شود.از همين‌جا مي‌توان به اهميت دانش دامپزشكي پي ببرد زيرا دامپزشكي‌ علم‌ شناخت‌ بيماري‌هاي‌ دامي‌ اعم‌ از بيماري‌هاي‌ مشترك‌ بين‌ انسان‌ و حيوان‌ يا بيماري‌هاي‌ خاص‌ دام‌، پيشگيري‌ از بيماري‌ها، معالجه‌ بيماري‌ها و همچنين‌ علم‌ تغذيه‌ انسان‌ و دام‌ است. در نشريه‌ سازمان‌ بهداشت‌ جهاني‌ آمده‌ است‌ هدف‌ نهايي‌ دامپزشكي‌ درمان‌ حيوانات‌ نيست‌ بلكه‌ دقيقاً تأمين‌ مواد غذايي‌ و بهداشت‌ انسان‌ مي‌باشد. چرا كه‌ با واكسيناسيون‌ دام‌ها مي‌توان‌ از مرگ‌ و مير آنها جلوگيري‌ كرد و بر ميزان‌ فرآورده‌هاي‌ دامي‌ افزود و در نتيجه‌ مواد پروتئيني‌ لازم‌ را براي‌ جيره‌ غذايي‌ انساني‌ تأمين‌ نمود. موادي‌ كه‌ مقاومت‌ انسان‌ها بخصوص‌ كودكان‌ را در مقابل‌ كليه‌ بيماري‌ها، افزايش‌ مي‌دهد و نه‌تنها باعث‌ كاهش‌ قابل‌ ملاحظه‌ هزينه‌هاي‌ درماني‌ مي‌شود، بلكه‌ جامعه‌اي‌ سالم‌ و فعال‌ بوجود خواهد آورد.

توانايي‌هاي‌ لازم :
يك‌ دامپزشك‌ بايد به‌ زيست‌شناسي‌ علاقه‌مند بوده‌، به‌ زبان‌ انگليسي‌ تسلط‌ داشته‌ و قدرت‌ تجزيه‌ و تحليل‌ بالايي‌ داشته‌ باشد. چون‌ بيمار او نمي‌تواند درد خود را بيان‌ كند و دامپزشك‌ بايد خود موفق‌ به‌ شناخت‌ بيماري‌ گردد. بدون‌ شك‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد از سلامت‌ جسماني‌ نيز برخوردار باشد اما قدرت‌ بدني‌ در همه‌ بخش‌هاي‌ دامپزشكي‌ مطرح‌ نيست‌.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
فارغ‌التحصيلان‌ دامپزشكي‌ مي‌توانند در مراكز مختلفي‌ از جمله‌ سازمان‌ دامپزشكي‌، مؤسسه‌ تحقيقات‌ و توليد واكسن‌ رازي‌ ، شركت‌هاي‌ توليد دارو و فرآورده‌هاي‌ دامي‌، شركت‌هاي‌ توليد مواد غذايي‌ با فرآورده‌هاي‌ دامي‌، واحدهاي‌ دامپروري‌ دولتي‌ و خصوصي‌ و آزمايشگاه‌هاي‌ تشخيص‌ بيماري‌هاي‌ دامي‌ و بيماري‌هاي‌ انساني‌ فعاليت‌ كنند يا خود بري معالجه حيوانات اهلي كلينيك دامپزشكي تأسيس كنند. گفتني است كه در اكثر كشورها از جمله كشور ما، دامپزشكان در تحقيقات پايه پزشكي نقش مهمي دارند براي مثال دكتر جي ـ بانگ عامل تب مالت انسان و سقط جنين دام‌ها را كشف كرد. اين توانايي از آنجا نشأت مي‌گيرد كه از يك طرف كار بادام محدوديت كار با انسان را ندارد؛ يعني مي‌شود بر روي تعداد زيادي از حيوانات با وجود احتمال بيماري يا مرگ آزمايش نمود و از سوي ديگر يك دامپزشك ديد وسيع‌تري درباره حيوانات دارد و مي‌تواند به روي حيوانات مختلف تحقيق كند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌:

فيزيك‌ پزشكي‌، بيوشيمي‌، فيزيولوژي‌، ژنتيك‌ حيواني‌، جانورشناسي‌ عمومي‌، آمار حياتي‌.

دروس‌ اصلي‌:

اصول‌ همه‌گيرشناسي‌، اصول‌ تغذيه‌ دام‌، تغذيه‌ اختصاصي‌ دام‌، تغذيه‌ اختصاصي‌ طيور، آسيب‌شناسي‌ عمومي‌، آسيب‌شناسي‌ اختصاصي‌، باكتري‌شناسي‌ عمومي‌، باكتري‌شناسي‌ اختصاصي‌ و بيماري‌هاي‌ باكتريايي‌، كالبدشناسي‌ پايه‌، كالبدشناسي‌ مقايسه‌اي‌، انگل‌شناسي‌ و بيماري‌هاي‌ انگلي‌، قارچ‌شناسي‌ و بيماري‌هاي‌ قارچي‌، ويروس‌شناسي‌ و بيماري‌هاي‌ ويروسي‌، ايمن‌شناسي‌ و سرم‌شناسي‌، سم‌شناسي‌، فارماكولوژي‌، ماهي‌شناسي‌ عمومي‌، جنين‌شناسي‌ نظري‌، اصول‌ انتخاب‌ و تلقيح‌ مصنوعي‌ دام‌، بهداشت‌ و پرورش‌ دام‌، بهداشت‌ و پرورش‌ طيور، تكثير و پرورش‌ ماهي‌، پرورش‌ و بيماري‌هاي‌ زنبور عسل‌، اصول‌ اصلاح‌نژاد دام‌، اصول‌ هوشبري‌ نظري‌، اصول‌ كالبدگشايي‌ و نمونه‌برداري‌، اصول‌ معاينه‌ دام‌.

دروس‌ تخصصي‌:

بيماري‌هاي‌ اندام‌هاي‌ حركتي‌، بيماري‌هاي‌ متابوليك‌ دام‌ ، بيماري‌هاي‌ دروني‌ دام‌هاي‌ بزرگ‌ ، بيماري‌هاي‌ دروني‌ دام‌هاي‌ كوچك‌ ، بيماري‌هاي‌ توليدمثل‌ دام‌، بيماري‌هاي‌ طيور، بيماري‌هاي‌ ماهي‌، بيماري‌هاي‌ مشترك‌ انسان‌ و دام‌، راديولوژي‌ دامپزشكي‌، جراحي‌ عمومي‌ دام‌هاي‌ بزرگ‌، جراحي‌ عمومي‌ دام‌هاي‌ كوچك‌، مسموميت‌هاي‌ دام‌، مامايي‌ دامپزشكي‌، كلينيكال‌ پاتولوژي‌، بهداشت‌ و صنايع‌ شير، كنترل‌ كيفي‌ و بهداشتي‌ مواد غذايي‌، صنايع‌ مواد غذايي‌ با منشاء دامي‌ نظري‌، زبان‌ تخصصي‌.

دروس‌ باليني‌:

عمليات‌ درمانگاهي‌ دام‌هاي‌ بزرگ‌، عمليات‌ درمانگاهي‌ دام‌هاي‌ كوچك‌، عمليات‌ درمانگاهي‌ مامايي‌، عمليات‌ درمانگاهي‌ طيور، كارآموزي‌.

دانشگاه های پذیرنده : ارومیه ، تبریز ، تهران 0 رازی ، کرمانشاه ، زابل ، سمنان ، شهرکرد ، شهید باهنر کرمان ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، فردوسی – مشهد ، بو علی سینا – همدان ، لرستان – خرم آباد .
مقاطع تحصیلی : کاردانی ، دکترای حرفه ای
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته دبیر فنی برق – قدرت، الکترونیک

دبیر فنی برق – قدرت، الکترونیک

مقدمه:

آموزشهای فنی و حرفه ای با توجه به اهمیت و ضرورت گسترش آنها و نیز با توجه به ماهیت خاص خود به معلمانی متعهد و متخصص و با تسلط و توانائیهای کافی نیاز دارند. گرچه فارغ التحصیلان رشته های فنی و سایر رشته های مرتبط دانشگاهی پس از گذراندن دوره های آموزشی مورد نیاز و قبول مسئولیت تدریس در مدارس آموزش فنی و حرفه ای و کسب تجربه های لازم میتوانند این وظیفه مهم را انجام دهند. ولی ویژگیهای خاص این آموزشها، خصوصا از نظر تسلط به تخصصهای آموزشی علمی و عملی و شیوه های خاص تدریس، مهارتها و کا ربرد آموزشهای نظری ایجاب می کند که به ترتیب دبیرانی خاص در این زمینه مبادرت شود.

1- تعریف و هدف:

این مجموعه یکی از مجموعه های آموزش عالی با اهداف زیر می باشد که آن ترتیب کارشناس ذدبیر فنی که توانائی تدریس دروس نظری و عملی دوره متوسطه قدرت شاخه های فنی و حرفه ای و کار و دانش را داشته باشد.

2- اهمیت و ضرورت دوره :

نبودن برنامه های خاص تربیت دبیر فنی و استفاده از برنامه های رشته های مهندسی که برای تربیت مهندسین جهت اشتغال در مسئولیت های صنعتی تهیه شده بود اشکالات متعددی را در اجرا و در برآوردن توانمندیهای مورد نیاز یک معلم دوره های فنی و حرفه ای ایجاد می کرد، لذا در تهیه این مجموعه ها به اهداف و نیازهای خاص این رشته ها در آموزش متوسطی توجه و تاکید شده است.

3- نقش و توانائی:

کارشناس دبیر فنی قدرت قادر خواهد بود:

الف. توانائیها و مهارتهای آموزشی و ترتیبی حاصل از دروس عمومی و تربیتی این دوره را در تدریس خود اعمال کند.

ب. ابعاد تخصصی مربوط به موارد زیر را در قدرت هنرستانها تدریس کند.

* اصول الکتریسیته، ماشینهای اندازه گیری و ترانسفورماتور، دستگاههای اندازه گیری.

* تحلیل مدارهای الکتریکی، روشنایی فنی و سیم کشی ساختمانها، سیم پیچی موتورها، عیب یابی،

* تعمیر، نصب و نگهداری دستگاههای الکتریکی صنعتی با کنترلهای دستی و اتوماتیک.

ج. محتوای آموزشی دوره متوسط هنرستانها را نقد و بررسی کند.

د. مسائل صنعت و نقش کاردان را بشناسد و اطلاعات لازم را به طور مناسب به محصلین منتقل کند.

ﮬ. تحولات جدید در زمینه پیشرفتهای صنعتی رشته مربوطه را در فعالیتهای آموزش خود بکار گیرد.

و. توانائی ادامه تحصیل در دوره های کارشناسی ارشد رشته های مهندسی برق (الکترونیک، قدرت، مخابرات، کنترل و بیوالکتریک) و دوره های تربیت مدرس گروه برق.

4- مهارتهای فارغ التحصیلان:

فارغ التحصیلات این دوره آمادگی و مهارتهای زیر را کسب خواهند نمود.

الف. تدریس دروس فنی و کارگاهی دوره متوسطه قدرت هنرستانها.

ب. تدریس پاره ای دروس فنی کارگاهی و آزمایشگاهی دوره های کاردانی فنی قدرت.

5- مشاغل فارغ التحصیلان:

دبیر فنی رشته برق.

مشاغلی متناسب با مهارتای ذکر شده فوق.

6- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره این مجموعه 3 سال است و برنامه های درسی آن در 8 ترم برنامه ریزی می شود، طول هر ترم 16 هفته آموزش کامل است. مدت هر واحد درس نظری 16 ساعت، عملی و آزمایشگاهی 32 ساعت و کارگاهی 48 ساعت است. دروس آزمایشگاهی و کارگاهی یک واحدی می تواند به ترتیب تا 48 و 64 ساعت افزایش یابند.

7- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه بشرح زیر می باشد:

الف. دروس عمومی 22 واحد

ب. دروس تربیتی 25 واحد

ج. دروس پایه 20 واحد

الکترونیک 19 واحد

د. دروس اصلی 34 واحد

الکترونیک 43 واحد

ﮬ. دروس تخصصی 35 واحد

الکترونیک 28 واحد

ز. دروس انتخابی 4 واحد

3 واحد

---------

جمع کل 140 واحد

دوره کارشناسی پیوسته تربیت دبیر فنی قدرت، الکترونیک

جدول دروس جبرانی

ردیف

نام درس

واحد

*ریاضی پیش دانشگاهی

* فیزیک پیش دانشگاهی

* زبان پیش دانشگاهی

مبانی کامپیوتر

** رسم فنی عمومی (مکانیک)

** رسم فنی برق

*** کارگاه عمومی برق

جمع

* دانشجویانی که درصد نمره آزمون آنها در این دروس حداقل 50% باشد از گذرانیدن این دروس معاف هستند.

** دانشجویانی که در یکی از رشته های فنی صنعت تحصیل کرده اند (دیپلم هنرستان) از گذرانیدن این درس معاف هستند.

*** دانشجویانی که در رشته های برق یا الکترونیک دیپلم اخذ کرده اند از گذرانیدن این دروس معاف هستند.

دروس تربیتی

ردیف

نام درس

واحد

روانشناسی عمومی

روانشناسی تربیتی

کلیات، روشها و فنون تدریس (1) نظری

کلیات، روشها و فنون تدریس (2) کارگاهی

طراحی، توید و کاربرد مواد آموزشی

اندازه گیری و سنجش پیشرفت تحصیلی

مقدمات راهنمایی و مشاوره

تمرین معلمی (1)، (2) (عملی)

اصول و فلسفه آموزش

مبانی برنامه ریزی درسی

سازمان و مدیریت در آموزش و پرورش

روش تحقیق با تاکید بر علوم تربیتی

جمع

تبصره: فارغ التحصیلان دوره های کاردانی مراکز تربیت معلم چنانچه هر کسی از این دروس را عینا در دوره کاردانی گذرانده باشند از گذراندن آن درس با دروس در دوره کارشناسی معافند.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی (1)

ریاضی عمومی (2)

معادلات دیفرانسیل

فیزیک عمومی

آزمایشگاه فیزیکی عمومی

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

آزمایشگاه فیزیک الکتریسته و مغناطیس

برنامه نویسی کامپیوتر

محاسبات عددی

جمع

دوره کارشناسی پیوسته تربیت دبیر فنی رشته الکترونیک

جدول دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی (1)

ریاضی عمومی (2)

معادلات دیفرانسیل

برنامه سازی رایانه ای

آمار و احتمالات مهندسی

فیزیک حرارت و مکانیک

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

آزمایشگاه فیزیک الکتریسته و مغناطیس

جمع

دبیر فنی برق – قدرت، الکترونیک

دورس اصلی قدرت

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی مهندسی

مدارهای الکتریکی 1

مدارهای الکتریکی 2

اندازه گیری الکتریکی

آزمایشگاه اندازه گیری و مدار

الکترومغناطیس

الکترونیک 1

آزمایشگاه الکترونیک 1

ماشینهای الکتریکی 1

ماشینهای الکتریکی 2

آزمایشگاه ماشینهای الکتریکی 1

مدارهای منطقی

آزمایشگاه مدارهای منطقی

سیستمهای کنترل خطی

آزمایشگاه سیستم های کنترل خطی

جمع

دروس اصلی الکترونیک

ردیف

نام درس

واحد

زبان تخصصی

ریاضی مهندسی

مدارهای الکتریکی 1

مدارهای الکتریکی 2

اندازه گیری الکتریکی

الکترو مغناطیس

الکترونیک 1

آزمایشگاه الکترونیک 1

الکترونیک 2

آزمایشگاه الکترونیک 2

مدارهای منطقی

آزمایشگاه مدارهای منطقی

ماشینهای الکتریکی 1

ماشینهای الکتریکی 2

آزمایشگاه ماشینهای الکتریکی

تجزیه تحلیل سیستمها

سیستمهای کنترل خطی

آزمایشگاه سیستمهی کنترل خطی

مخابرات

آزمایشگاه مدارهای الکتریکی و اندازه گیری

جمع

رشته دبیر فنی عمران.

دبیر فنی عمران

1- تعریف و هدف:

هدف تربیت کارشناسان دبیر فنی متخصص است که بتواند دروس فنی و کارگاهی دوره چهار ساله هنرستانهای صنعتی را تدریس کند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره 4 سال است و دروس عمومی، پایه، اصلی، تخصصی (همراه کارآموزی و پروژه) اختیاری و تربیتی است. بعضی دروس اصلی و تخصصی این دوره عبارتند از: نقشه برداری و عملیات، مقاومت مصالح، زمین شناسی مهندسی، هیدرولیک، تحلیل سازه ها، سازه های بتن آرمه و ...

1- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان علاوه بر توانائی تدریس دوره های چهار ساله هنرستان، توانائی تدریس پاره ای از دروس فنی، کارگاهی و آزمایشگاهی دوره های کاردانی فنی رشته عمران را نیز در آموزشکده های فنی خواهند داشت. توانائیهای دیگری فارغ التحصیلان به شرح زیر است:

- بررسی مشکلات آموزشی هنرجویان و ارائه طریق به آنان

- بررسی مشکلات تربیتی آنان و ارائه راهنمائیهای لازم

- تهیه طرح درس های ضروری برای هنرجویان

- به کارگیری لوازم آموزشی در امر تدریس.

رشته دبیر فنی مکانیک – اتومکانیک (مکانیک خودرو).

دبیر فنی مکانیک – اتومکانیک (مکانیک خودرو)

مقدمه:

آموزشهای فنی و حرفه ای با توجه به اهمیت و ضرورت گسترش آنها و نیز با توجه به ماهیت خاص خود به معلمانی متعهد و متخصص و با تسلط و توانائیهای کافی نیاز دارند. گرچه فارغ التحصیلان رشته های فنی و سایر رشته های مرتبط دانشگاهی پس از قبول مسئولیت تدریس در مدارس آموزش فنی و حرفه ای و کسب تجربه های لازم می توانند این وظیفه مهم را انجام دهند ولی ویژگیهای خاص این آموزشگاهها، خصوصا از نظر تسلط به تخصصهای آموزشی علمی و عملی و شیوه های خاص تدریس، مهارتها و کاربرد آموزشهای نظری ایجاب میکند که به تربیت دبیرانی خاص در این زمینه مبادرت شود.

1- تعریف و هدف:

این مجموعه یکی از مجموعه های آموزش عالی با اهداف زیر می باشد:

هدف کلی: تربیت کارشناس دبیر فنی که توانائی تدریس دروس نظری و عملی دوره متوسطه رشته اتومکانیک هنرستانهای فنی را داشته باشد.

نقش و توانائی:

کارشناسان دبیر فنی اتومکانیک قادر خواهد بود:

الف: توانائیها و مهارتهای آموزشی و تربیتی حاصل از دروس عمومی و دروس تربیتی این دوره را در تدریس خود اعمال نمایند.

ب: ابعاد تخصصی مربوط به موارد زیر را در رشته اتومکانیک هنرستان تدریس نماید.

1- سوخت

2- برق

3- انتقال قدرت

4- شاسی و بدنه

5- موتور و تکنولوژی

ج: محتوای آموزشی دوره متوسط هنرستان را نقد و بررسی نماید.

د: مسائل و نقش تکنیسین را بشناسد و اطلاعات لازم را به طور مناسب به محصلین منتقل نماید.

ﮬ - تحولات جدید در زمینه پیشرفتهای صنعتی رشته مربوطه را در فعالیتهای آموزشی خود بکار گیرد.

و: توانائی ادامه تحصیل در دوره کارشناسی ارشد رشته مربطه را دارا باشد.

2- مهارتهای فارغ التحصیلان:

فارغ التحصیلان این دوره آمادگی و مهارته های زیر را کسب خواهند نمود:

الف: تدریس دروس فنی و کارگاهی دوره متوسطه رشته اتوماتیک هنرستانها.

ب: تدریس پاره ای از دروس فنی، کارگاهی و آزمایشگاهی دوره های کاردانی فنی صنایع اتومبیل.

3- مشاغل فارغ التحصیلان:

مشاغلی متناسب با مهارتهای ذکر شده فوق در وزارت آموزش و پرورش.

4- ضوابط و شرایط پذیرفته شدگان:

برنامه ها براساس توانائیهای علمی و عملی فارغ التحصیلان هنرستانی رشته اتوماتیک تهیه شده است . لذا چنانچه دیپلم های غیررشته مربوط پذیرفته شوند ضروری است دروس جبرانی را بگذرانند.

5- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسطز دوره این مجموعه 4 سال است و برنامه های درسی آن در 8 ترم برنامه ریزی می شود. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است. مدت هر واحد درس نظری 17 ساعتف عملی و آزمایشگاهی 34 ساعت و کارگاهی 51 ساعت است.

6- واحدهای درسی:

تعدد کل واحدهای درسی این مجموعه بشرح زیر می باشد:

دروس عمومی 20 واحد

دروس تربیتی 24 واحد

دروس پایه 24 واحد

دروس اصلی 26 واحد

دروس تخصصی 35 واحد

پروژه 3 واحد

سمینار و دروس کارگاه 6 واحد

دروس انتخابی 5 واحد

--------

143 واحد

تبصره: فارغ التحصیلان این رشته پس از شروع به خدمت در وزارت آموزش و پرورش باید دوره کارآموزی در صنعت را بمدت حداقل 2 ماه و براساس برنامه تفضیلی ارائه شده طبق نظر آن وزارت بگذرانند.

دروس تربیتی

ردیف

نام درس

واحد

مبانی برنامه ریزی آموزش متوسطه

روانشناسی کودکی و نوجوانی

روانشناسی تربیتی

سنجش و اندازه گیری

اصول و فنون مشاوره و راهنمایی

تولید و کاربرد مواد آموزشی

مدیریت آموزشی

روشها و فنون تدریس (کلیات)

اصول و فلسفه آموزش و پرورش

تمرین دبیری (1 و 2) (عملی)

جمع

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی 1

ریاضی عمومی 2

فیزیک مکانیک

فیزیک الکتریسته و مغناطیس

فیزیک حرارت

آزمایشگاه فیزیک حرارت

شیمی عمومی

آزمایشگاه فیزیک الکتریسته

برنامه نویسی کامپیوتر

آمار و احتمال مهندسی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

استاتیک

مقاومت مصالح

دینامیک

ریاضی مهندسی

نقشه کشی صنعتی 1

نقشه کشی صنعتی 2

طراحی اجزاء ماشین

علم مواد

آزمایشگاه مقاومت مصالح

ایمنی و بهداشت صنتی

اصول طراحی موتورهای پیستونی

جمع

دروس تخصصی دبیری فنی مکانیک - اتومکانیک

ردیف

نام درس

واحد

تکنولوژی مولدهای قدرت

تکنولوژی سوخت و سوخت رسانی

تکنولوژی برق اتومبیل

تکنولوژی انتقال قدرت

تکنولوژی انتقال قدرت معمولی و اتوماتیک

تکنولوژی شاسی و بدنه خودروها

الکترونیک و کاربرد آن در اتومبیل

زبان تخصصی

تئوری حرکت اتومبیل

کارگاه مولد قدرت

کارگاه سوخت رسانی موتورهای بنزینی و دیزلی

کارگاه برق اتومبیل

کارگاه انتقال قدرت اتومبیل معمولی

کارگاه شاسی و بدنه خودروها

هیدرولیک ماشینهای سنگین

نقص یابی اتومبیل با دستگاههای آزمایش

کاربرد هیدرولیک و پنوماتیک

جمع

دروس کارگاهی

ردیف

نام درس

واحد

کارگاه جوشکاری

کارگاه ماشین ابزار

کارگاه مدلسازی و ریخته گری

کارگاه انتقال قدرت اتوماتیک

پروژه

سمینار

جمع

دروس اختیاری (5 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

مکانیک سیالات

آزمایشگاه مکانیک سیالات

ترمودینامیک

آزمایشگاه ترمودینامیک

انتقال حرارت

جمع

رشته دبیر فنی مکانیک – ساخت و تولید.

دبیر فنی مکانیک – ساخت و تولید

مقدمه:

آموزشهای فنی و حرفه ای با توجه به اهمیت و ضرورت گسترش آنها و نیز با توجه به ماهیت خاص خود به معلمانی متعهد و متخصص و با تسلط و توانائیهای کافی نیاز دارند. گرچه فارغ التحصیلان رشته های فنی و سایر رشته های مرتبط دانشگاهی پس از قبول مسئولیت تدریس در مدارس آموزشی فنی و حرفه ای و کسب تجربه های لازم می توانند این وظیفه مهم را انجام دهند ولی ویژگیهای خاص این آموزشها، خصوصا از نظر تسلط به تخصصهای آموزشی علمی و عملی و شیوه های خاص تدریس، مهارتها و کاربرد آموزشهای نظری ایجاب میکند که به تربیت دبیرانی خاص در این زمینه مبادرت شود.

1- تعریف و هدف:

این مجموعه یکی از مجموعه های آموزش عالی با اهداف زیر می باشد:

هدف کلی: تربیت کارشناس دبیر فنی که توانائی تدریس دروس نظری و عملی دوره متوسطه رشته ماشین ابزار هنرستانهای فنی را داشته باشد.

2- نقش و توانائی:

کارشناس دبیر فنی ساخت و تولید قادر خواهد بود:

الف: توانائیها و مهارتهای آموزشی و تربیتی حاصل از دروس عمومی و دروس تربیتی این دوره را در تدریس خود اعمال نماید.

ب: ابعاد تخصصی مربوط به موارد زیر را در رشته ماشین ابزار هنرستان تدریس نماید.

1- تراشکاری

2- فرزکاری

3- سنگ بری

4- اتوماسیون

ج: محتوای آموزشی دوره متوسطه هنرستان را نقد و بررسی نماید.

د: مسائل صنعت و نقش تکنیسین را بشناسد و اطلاعات لازم را بطور مناسب به محصلین منتقل نماید.

ه: تحولات جدید در زمینه پیشرفتهای صنعتی رشته مربوطه را در فعالیتهای آموزشی خود بکار گیرد.

و: توانائی ادامه تحصیل در دوره کارشناسی ارشد رشته مربوطه را دارا باشد.

3- مهارتهای فارغ التحصیلان:

فارغ التحصیلان این دوره آمادگی و مهارت های زیر را کسب خواهند نمود:

الف: تدریس دروس فنی و کارگاهی دوره متوسطه رشته ماشین ابزار و هنرستانها.

ب: تدریس پاره ای از دروس فنی، کارگاهی و آزمایشگاهی دوره های کاردانی فنی ماشین ابزار.

4- مشاغل فارغ التحصیلان:

مشاغلی متناسب با مهارتهای ذکر شده فوق در وزارت آموزش و پرورش

5- ضوابط و شرایط پذیرفته شدگان:

برنامه ها براساس توانائیهای علمی و عملی فارغ التحصیلان هنرستانی رشته ماشین ابزار تهیه شده است. لذا چنانپه دیپلم های غیر از رشته مربوطه پذیرفته شوند ضروری است دروس جبرانی را بگذرانند.

6- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره این مجموعه 4 سال است و برنامه های درسی آن در 8 ترم برنامه ریزی می شود، طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است مدت هر واحد درس نظری 17 ساعت، عملی و آزمایشگاهی 34 ساعت و کارگاهی 51 ساعت است.

7- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 143 واحد بشرح زیر است:

الف: دروس عمومی 20 واحد

ب: دروس تربیتی 24 واحد

ج: دروس پایه 24 واحد

د: دروس اصلی 33 واحد

و: دروس اختیاری 7 واحد

ز: پروژه و سیمنار 6 واحد

جمع -------

143

دروس تربیتی

ردیف

نام درس

واحد

مبانی برنامه ریزی آموزش متوسطه

روانشناسی کودکی و نوجوانی

روانشناسی تربیتی

سنجش و اندازه گیری

اصول و فنون مشاوره و راهنمایی

تولید و کاربرد مواد آموزشی

مدیریت آموزشی

روشها و فنون تدریس (کلیات)

اصول و فلسفه آموزش وپرورش

تمرین دبیری (1 و 2) (عملی)

جمع

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-04

1-05

ریاضی عمومی 1

ریاضی عمومی 2

فیزیک مکانیک

فیزیک حرارت

آزمایشگاه فیزیک حرارت

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

آزمایشگاه فیزیک الکتریسته و مغناطیس

شیمی عمومی

برنامه نویسی کامپیوتر

آمار و احتمال مهندسی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

معادلات دیفرانسیل

نقشه کشی صنعتی 1

نقشه کشی صنعتی 2

استاتیک

مقاومت مصالح

آزمایشگاه مقاومت مصالح

دینامیک و ارتعاشات

کاربرد هیدرولیک و سیستمهای بادی (پنوماتیک)

آزمایشگاه هیدرولیک و پنوماتیک

کاربرد برق و الکترونیک

آزمایشگاه کاربرد برق الکترونیک

علم مواد

طراحی اجزاء

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

زبان تخصصی

ماشین ابزار اوینورسال 1

ماشین ابزار اونیورسال 2

توانائی ماشین کاری

ماشینهای کنترل عددی

کارگاه ماشینهای کنترل عددی

ماشین ابزار تولیدی

روشهای تولید

اصول ریخته گیری

تکنولوژی و روشهای جوشکاری

اصول عملیات حرارتی

آزمایشگاه عملیات حرارتی

سیستم های اندازه گیری

پروژه

تحقیق و سیمینار

جمع

دروس اختیاری (7 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

مهندسی صنایع

طراحی و ساخت قید و بندها

طراحی و ساخت به کمک کامپیوتر

تعمیر و نصب ماشین آلات صنعتی

تکنولوژی پلاستیک

ترمودینامیک

انتقال حرارت

مکانیک سیالات

جمع

رشته دبیری تربیت بدنی و علوم ورزشی.

دبیری تربیت بدنی و علوم ورزشی

تربیت بدنی رشته (میان رشته ای)است که از علوم مختلف مانند فیزیولوژی ،مدیریت ، بیو مکانیک ،جامعه شناسی ، روانشناسی و تاریخ برای تقویت و تربیت جسم و روان انسان استفاده می کند .این رشته از یک سو مشتمل بر یکسری رشته های پایه پزشکی است تا جایی که فارغ التحصیل آن تا حد یک پزشکیار با جسم انسان آشنا می شود و از سوی دیگر بخش دیگری از این رشته ، شامل علوم تربیتی است تا دانشجوی این رشته با کنش و واکنش انسانها آشنا شود و بتواند به عنوان یک مربی با ورزشکاران یا دانش آموزان به درستی برخورد کند . و بالاخره یک بعد این رشته شامل علوم ورزشی می شود ؛ یعنی داشجو ، علوم ورزشی را به صورت علمی و عملی آموزش می بیند تا بتواند در رشته های مختلف ورزشی مهارت داشته باشد و همچنین توانایی تحقیق در علوم ورزشی را به دست آورد .

توانایی های لازم :

دانشجوی این رشته باید از کودکی ورزشکار باشد . چون یک سری از مهارت های پایه ای مثل ژیمناستیک یا دو و میدانی که نیاز به هماهنگی کامل عصب و عضله دارد ، نمی توان در بزرگسالی فرا گرفت . در ضمن افرادی که اهل ورزش هستند ، انگیزه بیشتری برای فراگیری مطالب علمی و عملی از خود نشان می دهند . گفتنی است که قد آقایان داوطلب رشته تربیت بدنی باید حداقل 165 سانتی متر و خانم ها 158 سانتی متر باشد ( قهرمانان تیم ملی از شرط یاد شده مستثنی هستند ) و حداقل دید چشم آنها باید 10/7 باشد . همچنین این رشته به صورت نیمه متمرکز دانشجو می گیرد ؛ یعنی در یک آزمون عملی مهارت ، آمادگی و توانایی جسمی دانشجویان سنجیده می شود .(این رشته از سه گروه آزمایشی علوم انسانی ،علوم تجربی و ریاضی و فنی دانشجو می پذیرد .)

موقعیت شغلی در ایران :

فارغ التحصیل تربت بدنی می توانند به عنوان مربی و مسئوول ورزش در بخش تربیت بدنی وزارتخانه ها فعالیت کند . همچنین می تواند در ساخت وسایل و البسه ورزشی مشاور یک طراح باشد ، چون نظرات یک کارشناس ورزشی نقش مؤثری در بهبود وسایل ورزشی دارد .در کل فارغ التحصیل این رشته اگر فرد فعالی باشد ، هیچ وقت بیکار نمی ماند زیرا می تواند به عنوان مربی در باشگاههای ورزشی آزادفعالیت نماید یا به عنوان کارشناس یا مربی بدن سازی جذب سازمان تربیت بدنی شود .

درس های این رششته در طول تحصیل :

دروس پایه :

آناتومی انسانی ، فیزیولوژی انسانی ، شیمی عمومی ،فیزیک عمومی ،ریاضیات پایه و مقدمات آمار ، کمکهای اولیه ،زیست شناسی .

دروس اصلی :

اصول و فلسفه آموزش و پرورش ، مبانی برنامه ریزی آموزش متوسطه ،روان شناسی کودکی و نوجوانی ، روانشناسی تربیتی ، اصول و فنون مشاوره و راهنمایی ، سنجش و اندازه گیری ، تولید و کار برد وسایل آموزشی ، روشها و فنون تدریس ، مدیریت آموزشی .

دروس تخصصی :

اصول و مبانی تربیت بدنی ، تاریخ تربیت بدنی ، تغذیه و ورزش ، آسیبهای ورزشی ، رشد و تکامل حرکتی ، فیزیولوژی ورزشی ، یاد گیری حرکتی ، سنجش و اندازه گیری در تربیت بدنی ، بهداشت و ورزش ،تربیت بدنی در مدارس ، مدیریت سازمانهای ورزشی ، مدیریت و طرز اجرای مسابقات ، زبان اختصاصی ، حرکت شناسی ورزشی ، حرکات اصلاحی ، تربیت بدنی و ورزش معلولین ، مقدمات بیو مکانیک ورزشی ، مبانی روانی و اجتماعی ، تربیت بدنی ، آمادگی جسمانی ، فوتبال ، دو میدانی ، ژیمناستیک ، شنا ، والیبال ، بسکتبال ، هند بال ، تنیس روی میز ، کشتی ، بد مینتون .

دانشگاههای پذیرنده :

اراک، ارومیه ، اصفهان ، الزهرا(س)- تهران ، بو علی سینا –همدان (دانشکده تربیت بدنی نهاوند )، بیرجند ، تبریز تربیت معلم –سبزوار ، تربیت معلم – تهران ، تهران،رازی-کرمانشاه ، سیستان بلوچستان –زاهدان، صنعتی شاهرود ، شهید باهنر کرمان ، شهید چمران – اهواز ، شیراز- فردوسی-مشهد ، گیلان-رشت ،مازندران- بابلسر ، محقق اردبیلی- اردبیل ، تربیت دبیرشهید رجایی – تهران ، بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین ، قم ، کردستان – سنندج ، یزد ، موسسه غیر انتفاعی شمال –آمل ، تربیت معلم آذر بایجان – زنجان ، یزد ، شهر کرد ، شاهد – تهران ، تربیت معلم سبزوار ، غیر انتفاعی امام رضا (ع)- مشهد
مقاطع تحصیلی : کارشناسی – کاردانی
دوره ها : روزانه – شبانه
دانشگاه : دولتی –پیام نور – غیر انتفاعی
گرایشها : مربی گری ، فیز یولوژی، مدیریت
*این رشته به صورت نیمه متمرکز داشجو می پذیرد

مقدمه:

ساختار بدن انسان برای فعالیت، حرکت، کار و تلاش صورتبندی و شکل گرفته است. سلامت بدن و ورزیدگی و آمادگی آن از بسیاری جهات بر روی سلامت روان اثر میگذارد. سلامت جسمی، ظرفیت انجام کار و تولید افراد جامعه را بالا برده و کیفیت زندگی آنان را بهبود می بخشد. به منظور برآوردن این نیاز و تربیت نیروی انسانی متعهد و کارشناس دوره تربیت کارشناسی دبیری تربیت بدنی و علوم ورزشی تهیه و تدوین یافته است.

1- تعریف و هدف:

تربیت بدنی یکی از نظامهای تربیتی و علمی است که از طریق حرکت و ورزش جریان رشد را در تمام ابعاد وجودی انسان تسهیل و هماهنگ کرده و به شکوفائی و تکوین استعدادهای مطلوب کمک میکند. موضوع مورد بررسی و مطالعه در تربیت بدنی و علوم ورزشی مربوط به فلسفه حرکت و فعالیت است.

منظور از تاسیس این دوره، تربیت دبیران متعهد و کارشناس در رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی است. بطوری که بتوانند در مقاطع تحصیلی متوسطه و مدارس فنی و حرفه ای به تعلیم درس تربیت بدنی و آموزش مهارتهای ورزشی بپردازند و در امر تربیت دانش آموزان و هنرجویان سهیم باشند.

2- طول دوره و شکل نظام:

دوره کارشناسی تربیت دبیر تربیت بدنی 4 سال است. دروس این دوره به صورت نظری و یا عملی است و به هر واحد درسی از نوع نظری در هر ترم 17 ساعت و برای درس عملی 34 ساعت اختصاص یافته است.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 142 واحد به شرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 21 واحد

2-3- دروس تربیتی 24 واحد

3-3- دروس پایه 12 واحد

4-3- دروس تخصصی (نظری) 39 واحد

5-3- دروس تخصصی (عملی) 38 واحد

6-3- دروس انتخابی 8 واحد

4- نقش و توانائی:

کسانی که دوره کارشناسی تربیت بدنی و علوم ورزشی را به پایان می رسانند علاوه بر تدریس درس تربیت بدنی در مدارس متوسطه قادر به انجام کارهای زیر می باشند:

1-4- تدریس درس تربیت بدنی در مدارس ابتدائی.

2-4- تدریس درس تربیت بدنی در مدارس راهنمائی تحصیلی.

3-4- تدریس درس تربیت بدنی در مدارس فنی و حرفه ای.

4-4- کارشناسی تربیت بدنی در سازمانهای دولتی، فدراسیونهای ورزشی و نهادهای انقلابی.

5-4- خدمت در مراکز ورزشی جانبازان و معلولین.

5- ضرورت و اهمیت:

با توجه به نقش تربیت بدنی و ورزش در نظام آموزش و پرورش کشور و در سالم سازی جامعه و با توجه به توانائی های یاد شده فوق ضرورت و اهمیت این دوره مشخص میشود.

دروس تربیتی

ردیف

نام درس

واحد

اصول و فلسفه آموزش و پرورش

مبانی برنامه ریزی آموزشی متوسطه

روانشناسی کودکی و نوجوانی

روانشناسی تربیتی

اصول و فنون مشاوره و راهنمائی

سنجش و اندازه گیری

تولید و کاربرد مواد آموزشی

روشها و فنون تدریس (کلیات)

تمرین دبیری 1

تمرین دبیری 2

مدیریت آموزشی

جمع

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

آناتومی انسانی

فیزیولوژی انسانی

شیمی

فیزیک

ریاضیات پایه و مقدمات آمار

کمکهای اولیه

جمع

دروس تخصصی (نظری)

ردیف

نام درس

واحد

اصول و مبانی تربیت بدنی

تاریخ تربیت بدنی

تغذیه و ورزش

آسیب شناسی ورزشی

رشد و تکامل حرکتی

فیزیولوژی ورزشی 1

فیزیولوژی ورزشی 2

یادگیری حرکتی

سنجش و اندازه گیری در تربیت بدنی
بهداشت و ورزش

تربیت بدنی در مدارس

مدیریت سازمانهای ورزشی

مدیریت و طرز اجرای مسابقات

متون خارجی تخصصی

حرکت شناسی ورزشی
حرکات اصلاحی

تربیت بدنی و ورزش معلولین

مقدمات بیومکانیک ورزشی

مبانی روانی و اجتماعی تربیت بدنی

جمع

دروس تخصصی (عملی) (خواهران)

ردیف

نام درس

واحد

آمادگی جسمانی 1

آمادگی جسمانی 2

دو و میدانی 1

دو و میدانی 2

ژیمناستیک 1

ژیمناستیک 2

شنا 1

شنا 2

والیبال 1

والیبال 2

بسکتبال 1

بسکتبال 2

هندبال 1

هندبال 2

تنیس روی میز 1

تنیس روی میز 2

بدمینتون 1

بدمینتون 2

نجات غریق

جمع

دروس تخصصی (عملی) (برادران)

ردیف

نام درس

واحد

آمادگی جسمانی 1

دو و میدانی 1

دو و میدانی 2

ژیمناستیک 1

ژیمناستیک 2

شنا 1

شنا 2

والیبال 1

والیبال 2

بسکتبال 1

بسکتبال 2

فوتبال 1

فوتبال 2

هندبال 1

تنیس روی میز 1

بدمینتون 1

کشتی 1

کشتی 2

نجات غریق

جمع

دروس انتخابی (8 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

تربیت بدنی تطبیقی

فیزیوتراپی

حرکت درمانی

علم تمرین

آزمایشگاه

ورزش تخصصی (اجتماعی)

ورزش تخصصی (انفرادی)

هندبال 2 (برادران)

تنیس روی میز 2 (برادران)

بدمینتون 2 (برادران)

وزنه برداری (برداری)

تنیس

کوهنوردی

دوچرخه سواری

هاکی

اسکی

شیرجه

ورزشهای رزمی

ورزشهای بومی و سنتی

اردوهای تربیتی

حقوق ورزشی

آمادگی جسمانی 2 (برادران)

آشنایی با کامپیوتر

شطرنج

جمع

رشته دندان پزشکی

به روي ديوار مطب يك دندانپزشك، شعاري به اين مضمون نصب شده بود
يا نخ دندان يا مردن، كدام را انتخاب مي‌كنيد؟ اگر چه باور اين سخن مشكل است اما محققين ثابت كرده‌اند كه اين شعار گفته‌اي بي‌محتوا نيست و اصلاً‌ جنبه شوخي ندارد. در واقع هرگونه عفونت در ناحيه دهان به ويژه عفونت ناشي از بيماري‌هاي پيرامون دندان و لثه و چركي كه بين فاصله دندان و لثه تجمع مي‌كند، مي‌تواند وارد جريان خون شده و در نهايت سبب سكته قلبي، سكته مغزي يا حتي مرگ شود.آري! امروزه دندانپزشكي فن و مهارت كشيدن دندان يا ساخت دندان مصنوعي با روش‌هاي ابتدايي نيست بلكه دانشي است كه سلامت دهان و دندان را به عنوان عضوي مهم در سلامت جسم و روح، زيبايي و ادا كردن كلمات تأمين مي‌كند.
همچنين به ياري اين علم مي‌توان بسياي از بيماري‌ها را در مراحل اوليه شناخت و از پيشرفت آن جلوگيري نمود.رشته‌ دندانپزشكي‌ در مقطع‌ دكتراي‌ عمومي‌ نحوه‌ رعايت‌ بهداشت‌، پيشگيري‌ و درمان‌ بيماري‌هاي‌ دهان‌ و دندان‌ را آموزش‌ مي‌دهد.
اين‌ مقطع‌ داراي‌ دو دوره‌ مجزاي‌ 2 و 4 ساله‌ است‌. كه‌ در 2 سال‌ اول‌ دانشجويان‌ واحدهاي‌ علوم‌پايه‌ مثل‌ بيوشيمي‌، آناتومي‌، بافت‌شناسي‌، فيزيولوژي‌، ژنتيك‌، ميكروب‌شناسي‌ و ايمني‌شناسي‌ را مي‌گذرانند و بعد از 2 سال‌ وارد دوره‌ تخصصي‌ دندانپزشكي‌ شده‌ و دروس‌ اختصاصي‌ خود را در زمينه‌ آسيب‌شناسي‌ فك‌ و دهان‌، ارتودنسي‌، اندودنتيكس‌، پروتزهاي‌ ثابت‌ و اكلوژن‌، پروتزهاي‌ متحرك‌ و فك‌ و صورت‌، پريودنتولوژي‌، ترميمي‌ و مواد دنداني‌، بيماري‌هاي‌ دهان‌ و دندان‌، جراحي‌ دهان‌ و فك‌ و صورت‌، دندانپزشكي‌ كودكان‌ و راديولوژي‌ دهان‌ و فك‌ و صورت‌ مي‌گذرانند. و در نهايت‌ مي‌توانند بيماري‌هاي‌ دهان‌ و دندان‌ را تشخيص‌ داده‌ و در حد يك‌ دندانپزشك‌ عمومي‌ نسبت‌ به‌ درمان‌ آنها اقدام‌ كنند.

توانايي‌هاي‌ لازم :
يك‌ دندانپزشك‌ عمومي‌ با بينش‌ هنري‌، كارش‌ را آغاز و به‌ پايان‌ مي‌رساند. چرا كه‌ او در هنگام‌ تراش‌ دندان‌، رديف‌ كردن‌، ساخت‌ و ترميم‌ دندان‌ و موارد ديگر بايد از خلاقيت‌ هنري‌ خويش‌ بهره‌ برده‌ و داراي‌ نگرش‌ كارشناسانه‌ هنري‌ باشد. همچنين‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد از دست‌هايي‌ ماهر و توانمند برخوردار باشد چون‌ بسياري‌ از كارهاي‌ دندانپزشكي‌ از تراش‌ دندان‌ گرفته‌ تا بازسازي‌ دندان‌ نياز به‌ دست‌هايي‌ هنرمند و توانا دارد تا بتوان‌ به‌ نحو احسن‌ كارهاي‌ ظريف‌ دندانپزشكي‌ را انجام‌ داد.در نهايت بايد گفت كه هرآنچه يك دانش‌آموز در درس زيست‌شناسي دوره دبيرستان خود فرا مي‌گيرد، به نحوي به رشته دندانپزشكي ارتباط دارد بخصوص دو بخش فيزيولوژي وآسيب‌شناسي كه دانشجويان در دوسال اول تحصيل با وسعت و عمق بيشتري نسبت به دوره دبيرستان مطالعه مي‌كنند.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
امروزه‌ در كشور ما فرصت‌هاي‌ شغلي‌ براي‌ دندانپزشكان‌ جوان‌ به‌ دو دليل‌ عمده‌ محدودتر شده‌ است‌ كه‌ يكي‌ از اين‌ دلايل‌ پيشرفت‌ بهداشت‌ در كشور ما است‌ و ديگر اينكه‌ در چند سال‌ اخير رشد پزشكان‌ و دندانپزشكان‌ نسبت‌ به‌ نرخ‌ رشد جمعيت‌ افزايش‌ يافته‌ است‌. البته‌ افزايش‌ تعداد دندانپزشكان‌ جوان‌ بيكار تنها مشكل‌ ايران‌ نيست‌ چون‌ طبق‌ بررسي‌ها و پيش‌بيني‌هاي‌ جوامع‌ علمي‌ خارج‌ از كشور، در سال‌ 2030 ميلادي‌ بهداشت‌ دهان‌ و دندان‌ مردم‌ به‌ اندازه‌اي‌ خوب‌ خواهد بود كه‌ دندانپزشكي‌ عمومي‌ به‌ بخشي‌ از پزشكي‌ عمومي‌ باز مي‌گردد و رشته‌ دندانپزشكي‌ تنها جنبه‌ تخصصي‌ پيدا مي‌كند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌:

فيزيك‌ پزشكي‌، بيوشيمي‌ نظري‌، بيوشيمي‌ عملي‌، آناتومي‌ نظري‌، آناتومي‌ عملي‌، بافت‌شناسي‌ انساني‌ نظري‌، بافت‌شناسي‌ انساني‌ عملي‌، فيزيولوژي‌ نظري‌، فيزيولوژي‌ عملي‌، ژنتيك‌ انساني‌، جنين‌شناسي‌ عمومي‌، ميكروب‌شناسي‌ نظري‌، ميكروب‌شناسي‌ عملي‌، ايمني‌شناسي‌ نظري‌، ايمني‌شناسي‌ عملي‌، آسيب‌شناسي‌ عمومي‌، آمار پزشكي‌ و دندانپزشكي‌ و روش‌ تحقيق‌ ، بهداشت‌ عمومي‌ و اكولوژي‌ محيط‌ زيست‌.

دروس‌ تخصصي‌:

كالبدشناسي‌ و مورفولوژي‌ دندان‌ ، پروتز كامل‌ ، مواد دنداني‌، راديولوژي‌ دهان‌، فارماكولوژي‌، جنين‌ و بافت‌ شناسي‌ فك‌ و دهان‌ ، آسيب‌شناسي‌، پروتز ثابت‌ ، پروتز پارسيل‌، دندانپزشكي‌ ترميمي‌ ، بيماري‌هاي‌ دهان‌ و تشخيص‌، پريودنتولوژي‌، جراحي‌ فك‌ و دهان‌، اندودنتيكس‌ ، بهداشت‌ دهان‌ و پيشگيري‌، تغذيه‌، بيماري‌هاي‌ دروني‌، ارتودنسي‌، گوش‌ و حلق‌ و بيني‌، بيماري‌هاي‌ رواني‌، دندانپزشكي‌ كودكان‌، نظام‌ پزشكي‌ و طب‌ قانوني‌، دندانپزشكي‌ جامعه‌نگر، بيولوژي‌ دهان‌، سمينار آسيب‌شناسي‌.

رشته راهنمایی و مشاوره

يك زندگي آرام،‌ شيرين و بدون تنش‌هاي عصبي بزرگترين آرزوي هر فردي است. آرزويي كه دست‌يابي به آن بسيار دشوار است. چرا كه امروزه افزايش مشكلات و پيچيدگي و آميختگي آنها با يكديگر، انسان‌ها را بيش از زمان‌هاي گذشته در برابر شرايط دشوار،‌ نامساعد و پرفشار قرار مي‌دهد تا جايي كه انواع فشارهاي رواني جزء لاينفك زندگي روزمره بسياري از ما شده است. و اين به معناي آن است كه ايجاد روابط سالم و صميمانه با همنوعان، داشتن زندگي پرثمر و تحقق نيروهاي بالقوه‌اي كه در وجود تك‌ تك انسان‌ها به وديعه گذاشته شده است،‌
به سختي امكان‌پذير مي‌باشد.حال چه بايد كرد؟‌ آيا مي‌توان منتظر ماند تا تمامي مشكلات حل گردد و سپس در مسير زندگي گام برداشت؟‌ يا بايد از دشواري‌ها و مشكلات زندگي نهراسيد و حتي از شكست پلي براي پيروزي ساخت؟بدون شك تمام افراد بايد راه دوم را انتخاب كنند و براي پيشگيري از فشارهاي رواني از راهنمايي كارشناسان مشاوره و راهنمايي بهره ببرند. چرا كه اين افراد مي‌توانند مردم را براي رسيدن به يك بهداشت همگاني در مقابل بيماري‌هاي روحي و رواني واكسينه كنند.
رشته راهنمايي و مشاوره يكي از رشته‌هاي گروه علوم انساني است كه جنبه كاربردي دارد و دروس آن بيشتر در زمينه رشد، ابعاد مختلف شخصيت آدمي و پيشگيـري از مشكلات و اختلالات بخصـوص مشكلات دانش‌آموزان و نوجوانان است. مشاور‌ به‌ افراد آموزش‌ مي‌دهد كه‌ چه‌ كنند تا دچار بحران‌هاي‌ روحي‌ نگردند و راه‌ پيشرفت‌ و تكامل‌ را راحت‌تر و سريع‌تر طي‌ نمايند.
بخش‌ ديگري‌ از فعاليت مشاوره‌ نيز شامل‌ حال‌ افرادي‌ مي‌شود كه‌ دچار بحران‌ شده‌اند و اكنون‌ نمي‌دانند كه‌ چگونه‌ بايد از بحران‌ مورد نظر عبور كرده‌ يا با آن‌ كنار بيايند در اينجا مشاور به‌ فرد مراجعه‌ كننده‌ كمك‌ مي‌كند تا بتواند بر بحران‌ موجود غلبه‌ كند. مشاوره‌ بيشتر جنبه‌ كاربردي‌ دارد و از تحقيقات‌ و داده‌هاي‌ روانشناسي‌ براي‌ حل‌ مشكلات‌ مردم‌ ياري‌ مي‌گيرد؛ مردم‌ عادي‌ كه‌ با بحران‌هاي‌ روحي‌ روبرو هستند.

توانايي‌هاي‌ لازم :
خوب‌ گوش‌ دادن‌ و خوب‌ سخن‌ گفتن‌ دو ويژگي‌ مهم‌ و ضروري‌ براي‌ دانشجوي‌ رشته‌ مشاوره‌ است‌. يك‌ مشاور بايد بتواند با صبر و بردباري‌ و آرامش‌ دروني‌ خود، فضاي‌ مناسبي‌ براي‌ مراجعه‌ كننده‌ ايجاد كند و به‌ او اجازه‌ دهد كه‌ خود را تخليه‌ كرده‌ و دغدغه‌هاي‌ ذهني‌ خويش‌ را بيان‌ كند. يك‌ مشاور خوب‌ بايد از مسائل‌ اقتصادي‌، سياسي‌، اجتماعي‌ و مذهبي‌ جامعه‌ نيز اطلاع‌ داشته‌ باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
مشاوره‌ داراي‌ ابعاد مختلفي‌ است‌ و مي‌توان‌ براي‌ انتخاب‌ رشته‌ تحصيلي‌، ازدواج‌، شغل‌يابي‌، نحوه‌ ارتباط‌ در يك‌ محيط‌ صنعتي‌، نحوه‌ ارتباط‌ اعضاي‌ خانواده‌ يا نحوه‌ روبرو شدن‌ با بحران‌هاي‌ دوران‌ نوجواني‌ و جواني‌ از مشاور استفاده‌ كرد. امروزه‌ شغل‌ مشاوره‌ يكي‌ از شغل‌هاي‌ تعريف‌ شده‌ در آموزش‌ و پرورش‌ است‌. و هر مدرسه‌ در مقطع‌ متوسطه‌ يا پيش‌دانشگاهي‌ حداقل‌ نياز به‌ يك‌ مشاور دارد. به‌ همين‌ دليل‌ با كمبود كارشناس‌ در رشته‌ مشاوره‌ روبرو هستيم‌. در ضمن‌ يك‌ مشاور مي‌تواند به‌ غير از آموزش‌ و پرورش‌ در بهزيستي‌، كميته‌ امداد، فرهنگسراها، مراكز بازپروري‌ و زندان‌ها به‌ كار مشاوره‌ بپردازد.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌ و اصلي‌ :

رياضيات‌ پايه‌، مباني‌ جامعه‌شناسي‌، انسان‌ از ديدگاه‌ اسلام‌، روان‌شناسي‌ عمومي‌، اصول‌ فلسفه‌ آموزش‌ و پرورش‌، آمار توصيفي‌، آموزش‌ و پرورش‌ ابتدايي‌، راهنمايي‌ و متوسطه‌، جامعه‌شناسي‌ آموزش‌ و پرورش‌، روان‌شناسي‌ از ديدگاه‌ دانشمندان‌ اسلامي‌، مباني‌ راهنمايي‌ و مشاوره‌، فيزيولوژي‌ انسان‌ (اعصاب‌ و غدد)، آمار استنباطي‌، روش‌ها و فنون‌ راهنمايي‌ و مشاوره‌، سنجش‌ و اندازه‌گيري‌ در علوم‌ تربيتي‌ ، روش‌ها و فنون‌ تدريس‌، نماد خانواده‌ در اسلام‌ و ايران‌، روان‌شناسي‌ رشد، روش‌ تحقيق‌ در علوم‌ تربيتي‌ و مشاوره‌، مقدمات‌ مديريت‌ آموزشي‌، روان‌شناسي‌ يادگيري‌، توليد و كاربرد مواد آموزشي‌، مباني‌ كامپيوتر، روان‌شناسي‌ شخصيت‌، روان‌شناسي‌ تربيتي‌، آسيب‌شناسي‌ رواني‌، مسائل‌ جوانان‌ و نوجوانان‌، روان‌شناسي‌ اجتماعي‌، روان‌شناسي‌ و آموزش‌ افراد استثنايي‌، بازي‌ درماني‌، اختلالات‌ يادگيري‌، آسيب‌شناسي‌ اجتماعي‌ ، بهداشت‌ رواني‌.

دروس‌ تخصصي :

راهنمايي‌ و مشاوره‌ تحصيلي‌، راهنمايي‌ و مشاوره‌ شغلي‌، كاربرد آزمون‌هاي‌ رواني‌ (هوش‌، استعداد، رغبت‌)، كاربرد آزمون‌هاي‌ تشخيصي‌ و شخصيت‌ در مشاوره‌، نظريه‌ مشاوره‌ و روان‌درماني‌، راهنمايي‌ و مشاوره‌ گروهي‌، مشاوره‌ خانواده‌، مددكاري‌ اجتماعي‌ در مشاوره‌، روش‌هاي‌ تغيير و اصلاح‌ رفتار، متون‌ تخصصي‌ زبان‌، پروژه‌ تحقيقاتي‌، تمرين‌ عملي‌ مشاوره‌ (فعاليت‌هاي‌ راهنمايي‌)، تمرين‌ عملي‌ مشاوره‌ (فعاليت‌هاي‌ مشاوره‌اي‌).

دانشگاه های پذیرنده : اصفهان ، الزهرا (س) – تهران ، تربیت معلم تهران ، تهران ، رازی – کرمانشاه ، زنجان ، شهید بهشتی – تهران ، شهید چمران – اهواز ، علامه طباطبایی – تهران ، گیلان – رشت .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته رشد و پرورش کودکان پیش دبستانی

آیا می دانید که در کشورهای پیشرفته 70 % کودکان ، زیر پوشش مراکز پیش دبستانی قرار دارند و در کشور ما این رقم تنها 8 % است . دلیل استقبال کشور های توسعه یافته از مراکز پیش دبستانی این است که امروزه روانشناسان و متخصصان علوم تربیتی معتقدند که شخصیت اصلی انسان ، در چهار سال اول زندگی شکل می گیرد و و در این سنین کودک باید تحت تعلیم و تربیتی عمیق و همه جانبه قرار گیرد تا به رشد کامل جسمی ، روحی و عاطفی دست یابد .

در این میان مراکز پیش دبستانی می توانند با ایجاد امکانات آموزشی پرورشی ، اجتماعی و رفاهی ، شرایط لازم را برای رشد همه جانبه کودکان فراهم سازد ، این مراکز اولین محیط اجتماعی و در واقع پلی بین خانه و اجتماع برگ است که کودک به آن تعلق دارد . در این ، مراکز آگاهی های کودک رشد یافته و با استفاده از روشهای غیر آموزشی ، فرصتی برای یاد گیری وسیعتر ، غنی و همه جانبه پیدا می کند . این نوع آموزش با روحیه جستجو گر ، فعال و کنجکاو کودک سازگار است و او را به یادگیری و اکتشاف بر می انگیزد .
بنابر این در کنار خانواده ها و هم پای تربیت آنها ، لازم است که مراکز آموزش پیش از دبستان درزمینه تکامل همه جانبه کودک نقش داشته باشد
اهمیت این مراکز زمانی آشکارتر می شود که بدانیم در بسیاری از مواقع ، خانواده وظیفه خود را به دلیل آشنا نبودن با مسائل تربیتی ، فقر فرهنگی ، کم سوادی یا بی سوادی ، مشکلات اقتصادی ، دور بودن والدین از محیط خانه به علت کار و تأمین زندگی ، از هم گسیختگی خانوادگی و موارد بی شمار دیگر ، بخوبی ایفا نمی کند . اینجاست که مراکز پیش دبستانی باید کمبود های آموزشی ، تربیتی ، جسمی و عاطفی کودکان را جبران نمایند .

رشته رشد و پرورش کودکان پیش دبستانی با توجه به همین ضرورت و نیاز به داشتن مربیان مجرب و توانمند ، در دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی دایر شده است . این رشته در مقطع کارشناسی دو گرایش (کودکان عادی ) و ( کودکان نیازهای ویژه ) دارد .
گرایش کودکان عادی :
چگونه باید برای کودکان داستان گفت ، به آنها شعر آموخت و با آنها بازی کرد؟ زبان آموزی و آموزش مفاهیم ریاضی چگونه باید به آنها یاد داد تا کودک رشد کامل و همه جانبه ای داشته باشد ؟
هر بازی ، سرگرمی و آموزشی در این مرکز قبل از دبستان ، سبب تکامل ادراک ، حافظه ، تخیلات ، خلاقیت و نیروی عضلانی کودک می شود و برای وی امکان کنترل اعمال او را فراهم می سازد . در مرکز قبل از دبستان ، کودک با دیدن نمایشهای عروسکی و عادت به بازی با دوستان در نقش بزرگسالان و بیان قصه با نقاشی و معرفی شخصیت های واقعی یا غیر واقعی ، امکان می یابد تا وارد دنیای بزرگسالان شود و بیان قصه با نقاشی و معرفی شخصیت های واقعی یا غیر واقعی امکان می یابد تا وارد دنیای بزرگسالان شود و به اصطلاح پایش روی زمین قرار گیرد .همچنین نقاشی هایی که کودک در مهد کودک می کشد ، در تشکیل شخصیت و روان او اهمیت بسزایی دارد و نه تنها برای او امکان شناسایی محیط و شرکت خود را در آن فراهم می کند ، بلکه به او امکان می دهد تا مسائلی را که به صورت نا منظم از همه طرف برای او مطرح است به شکل صورت بندی شده منظم کند .البته برای رسیدن به اهداف یاد شده ، نیاز به مربیان متخصصی است که از ویژگی ها و نیاز های کودکان اطلاع داشته باشند ، هدف رشته رشد و پرورش کودکان پیش دبستانی – گرایش کودکان عادی ، تربیت همین دسته از مربیان است ، افرادی که در مراکز پیش دبستانی وابسته به سازمان بهزیستی ، وظیفه آموزش و تربیت کودکان را بر عهده دارند . گفتنی است که این گرایش نقاط اشتراکی با رشته علوم تربیتی – گرایش آموزش کودکان دبستانی و پیش دبستانی دارد ؛ با این تفاوت که رشته علوم تربیتی در دو حیطه کودکان دبستانی و پیش دبستانی فعالیت می کند و مربیان مورد نیاز آموزش و پرورش را در دو حیطه تربیت می نماید ، اما رشته رشد و پرورش کودکان پیش دبستانی – گرایش کودکان عادی ، زیر نظر سازمان بهزیستی کشور است و تنها مربیان پیش دبستانی را تربت می کند .

گرایش کودکان با نیاز های ویژه :

اطلاع از ناتوانی ها ، توانایی ها و قابلیت کودکان را در سنین پیش از دبستان ، به طور چشمگیری در موفقیت های بعدی و پیشگیری از اختلالات بسیار موثر است .
از همین رو در این دوران یکی از مهمترین خدماتی که مربی می تواند انجام دهد ، تشخیص کودکان تحت مراقبت خود ، از نظر رفتارهای فیزیکی و ذهنی است ، زیرا یک مربی در زمانی طولانی و در موقعیت های بسیار طبیعی ودکان را مشاهده می کند و چنانچه تفاوتی جدی و زیر بنایی در کودک وجود داشته باشد ، می تواند این اختلالات را در بسیاری از زمینه ها ، پیش از اینکه جدی شوند تشخیص دهد و زمینه را برای کمکهای لازم متخصصان به نحو معتبر فراهم آورد .
زمانی می توان به اهمیت این مسأله پی برد که دانست ، هر چه ناتوانایی های کودکان زودتر شناخته شود ، زودتر تصحیح می شود و حتی تشکیل الگو ها و عادت های نا مطلوب و واکنش های عاطفی کاهش می یابد .
برای مثال ، اگر در دوره پیش از دبستان ، کودکانی که دچار تنبلی چشم ، نا شنوایی یا کم شنوایی و اختلال ذهنی هستند ، شناخته شوند ، در بهبود جسمی ، ذهنی و روحی آنها بسیار تأثیر خواهد گذاشت و والدین نیز دچار تنش و آسیب اجتماعی و عاطفی کمتری می شوند .
هدف گرایش رشد و پرورش کودکان با نیاز های ویژه ، تربیت متخصصانی است که نتوانند در این زمینه فعالیت کنند و نیاز های جامعه ما را بر طرف سازند .

توانایی های لازم :
کودک مثل آئینه درخشانی است که هر چه ببیند ، فوراً می گیرد و منعکس می کند .او مثل صفحه سپیدی است که هر آنچه بر آن بنویسی ، در خود نگاه می دارد و چون خمیر یا مومی است که در دستان مربی به هر گونه ای ساخته می شود . در واقع آنچه در کودکی به خرد سال آموخته می شود ، درست مثل نقشی است که بر سنگی کنده شود ، اثرش همیشه باقی می ماند .
از همین رو ، مربی کودکان پیش دبستانی بودن ، از سخت ترین کار ها است ؛ زیرا رفتار ، طرز صحبت کردن و بیان ، نگاه ، پوشش ، راه رفتن و در کل همه کارهای مربی ، در کودک نقش جاودانه می بندد و کوچکترین لغزش مربی ، بر گروهی از کودکان اثری منفی می گذارد .
از سوی دیگر ، مربی کودکان بودن ، از بهترین کار ها است ؛ چرا که با شخصیت و روح انسانهایی پر احساس و پر از شور معصومانه سر و کار دارد و پایه جامعه را می سازد .
به همین دلیل دانشجوی این رشته باید فردی پاک ، صادق ، سالم و پر انرژی و عاشق کودکان و آشنا با روانشناسی کودک باشد .همچنین لازم است که وی فردی خلاق و سازنده باشد تا بتواند شیطنت و کنجکاوی کودکان را به بهترین راه سوق دهد و از شجاعت و جسارت کودک برای یاد گیری ، کشف دنیای پیرامون و پرورش هوش و استعداد وی بهره بگیرد .
برای مثال ، اسباب بازی که در دیدگاه اکثر مردم وسیله ای برای گذراندن اوقات فراغت کودک است ، می تواند انعکاسی از ابزار شغل و ححرفه فردای کودک باشد ؛نحوه استفاده از آن حرفه ای را به او آموزش می دهد ، نوع و شکل و رنگ آن ، او را با دنیایی از علم فیزیک آشنا می نماید ، روش کار با آن می تواند دری از دنیای عجایب را بر روی کودک بگشاید و در کل این وسیله می تواند به او توجه و دقت در مسائل را بیاموزد .
در این میان ، یمک مربی باید فکری سازنده داشته باشد تا با این وسایل ، هم شوق و رغبت کودک را جلب کند و هم وسیله بازی ، خصوصیت آموزشی و پرورشی را در خود داشته باشد و فرهنگ درست و صحیح را نیز ب کودک انتقال دهد .

موقعیت شغلی در ایران :
در حال حاضر 36 هزار مربی ، بدون تحصیلات دانشگاهی و تخصص لازم ، در مهد کودکهای کشور فعالیت می کنند این به معنای آن است که فرصتهای شغلی بسیاری برای فارغ التحصیل این رشته وجود دارد ؛ زیرا بی شک هر مرکز پیش دبستانی مایل است که از مربیان مجرب و متخصص برخوردار باشد ؛ کار شناسانی که می توانند سطح کیفی مرکز را در حد قابل توجهی افزایش دهند .
در ضمن فارغ التحصیل این رشته می تواند به عنوان کارشناس تهیه مواد و وسایل آموزشی و کمک آموزشی ، در مراکز پیش دبستانی و نیز به عنوان کارشناس آموزش و برنامه ریزی درسازمان بهزیستی کشور ،کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و مراکز کودکان استثنایی فعالیت نماید .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در هر گرایش کودکان عادی و کودکان با نیاز های ویژه
اصول و مبانی آموزش و پرورش ، آموزش و پرورش تطبیقی ، روان شناسی عمومی ، روش ها و فنون تدریس ، روانشناسی رشد ، آسیب شناسی روانی کودک ، کمکهای اولیه ، روانشناسی تربیتی ، بهداشت روانی و مسائل خانواده ، مقدمات برنامه ریزی آموزشی و درسی ، آموزش و پرورش
کودکان استثنایی ، عوامل اجتماعی در رشد و پویایی گروهی ، روش های مصاحبه ، مقدمات تکنولوژی آموزشی ، روش های آماری در علوم تربیتی ، سنجش و اندازه گیری در علوم تربیتی ، بهداشت و تغذیه مادر کودک ، بیماری های کودکان ، اختلالات رفتاری و روش های تغییر و اصلاح رفتار کودکان ، روانشناسی بازی ، مدیریت مراکز پیش دبستانی ، آشنایی با مفاهیم ریاضیات و علوم پیش دبستانی ، آموزش مهارتهای اجتماعی و اخلاق به کودکان ، آموزش هنر به کودکان ، کاردستی و مهارتهای فنی ، کارورزی ، مشاوره کودک ، قصه گویی و نمایش خلاق ، برنامه ریزی در دوره پیش دبستان ، مسائل ژنتیک ، جامعه شناسی عمومی ، حقوق کودک ، مقدمات روش تحقیق در علوم تربیتی ، مقدمات تکنولوژی آموزشی ، روش های آماری در علوم تربیتی ، سنجش و اندازه گیری در علوم تربیتی ، آشنایی با کامپیوتر ، ارتباط و آموزش خانواده ،آموزش و پرورش پیش دبستانی .

دروس تخصصی گرایش کودکان عادی:

رشد و پرورش زبان و مهارتهای کلامی ، حرکات ورزشی و سرودهای خاص کودکان ، ادبیات کودکان ، کارورزی ، طرح پژوهشی مقدماتی .
دروس تخصصی گرایش رشد و پرورش کودکان با نیاز های ویژه
شناخت کودکان ، آشنایی با اختلالات رشد روانی – حرکتی کودکان عادی و استثنایی، آشنایی با بهداشت روانی معلولین و خانواده آنها ، آشنایی با روانشناسی کودکان فزون کنش و کمرویی در کودکان پیش دبستانی و روش های اصلاح ، اختلالات گویایی و روش های اصلاح در کودکان و نوجوانان ، کارورزی ، طرح پژوهشی مقدماتی .

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی – تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : کودکان عادی ، رشد و پرورش کودکان با نیازهای ویژه .

رشته روابط عمومی

در یک بررسی که در یک شماره وال استریت ژورنال در مارس 1981 به عمل آمد، نشان داده شد که بیش از 45 خبر از مجموع 188 خبر درج شده در یک شماره این روزنامه را نقل مستقیم اطلاعیه های خبری تشکیل می داد که از سوی روابط عمومی سازمانها به دفاتر این روزنامه ارسال شده بود. بررسی عمیق تری نشان داد که نویسندگان متون خبرهای دیگر این روز و این شماره نیز به نوعی از همکاری ها و یاری های مسؤولین روابط عمومی سازمانها برخوردار بوده اند. این تحقیق و تحقیقاتی دیگر که در متون رسانه های دیگر و چگونگی تهیه این متون به عمل آمده، ثابت کرده است که رسانه ها برای دستیابی به برخی از اخبار وابسته به همکاری روابط عمومی ها هستند.

البته این به آن معنی نیست که وظیفه روابط عمومی ها تنها تزریق رسانه های گروهی می باشد بلکه از یک قرن پیش، مدیریت سازمانها، روابط عمومی را بخش با اهمیتی از عناصر مدیریت خود می شناسد که برای جلب پشتیبانی گروههای خارجی و داخلی سازمان، ناگزیر به بهره گیری از تکنیک های آن هستند و می پندارند که در شرایط پیچیده اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کنونی، ادامه و استمرار فعالیتهای سازمان بدون یاری گرفتن از آن مقدور نیست. در واقع روابط عمومی به معنای امروزین آن بخشی مهم و حیاتی از هر سازمانی است و کارکنان آن باید به مهارت دانش های بسیاری مجهز باشند. از همین رو روابط عمومی به عنوان یکی از دو گرایش رشته علوم ارتباطات در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی کشور تدریس می شود.

روابط عمومی به معنی کنونی آن، شاخه ی مدیریت نوین و بازوی ارتباطی مدیریت است و آن را بخشی از اجزاء و عناصر مدیریت امروزی می دانند که بر نظریه های علمی، شیوه های کاربردی و تکنیک های معینی استوار است و نوشته ها و متون حرفه ای خاص خویش را دارد و فعالیتها و اقدامات آن با معیارها و ضوابط خاصی سنجیده می شود و مقررات اخلاقی پذیرفته شده ای نیز برای تشخیص سره از ناسره، رفتارها و کارهای روابط عمومی وضع شده است که می باید به آن عمل گردد.

در یک جمع بندی کلی وظیفه روابط عمومی و مؤسسات به ترتیب زیر طبقه بندی می شود:

1-اقدامات ارتباطی کارشناسانه، طرح ریزی شده و مستمر جهت انتقال پیام مدیریت مؤسسه به گروهها و افرادی که به نحوی برای مؤسسه اهمیت دارند.

2-مراقبت، نظارت، بررسی و شناخت عقاید، نظرات، خواسته ها و گرایشهای افراد و گروهها در مورد مسائل مربوط به سازمان و ارائه پیشنهادهای کارشناسانه به مدیریت در این زمینه ها.

3-بررسی و کشف اثرات اجرای اقدامات مؤسسه بر روی گروهها و تجزیه و تحلیل پیش بینی واکنش مردم در هنگام اجرای سیاستها و اقدامات مؤسسه و آماده سازی بیشتر اقدامات سازمان.

4-پیشنهاد جهت تصحیح آن بخش از خط مشی ها، سیاستها وروشهایی که در تضاد و تقابل با منافع گروهها و یا عمومی مردم قرار دارد.

5- کشف و شناخت آن دسته از اقدامات مؤسسه که در جهت منافع همگان است و تبلیغ این اقدامات و محور قرار دادن آنها در متون و پیامهای ارتباطی – تبلیغی.

6- پیشنهاد برنامه ها و روشهای تازه که هم در جهت منافع و علایق همگان و هم در جهت منافع مؤسسه اند.

7- ایجاد تغییرات موردنظر در دانش، عقاید، گرایشها و رفتار گروههای داخل و خارج سازمان.

کارشناس خوب روابط عمومی برخلاف ذهنیت عامه مردم سعی در پنهان ساختن اخبار بد ندارد. همچنین وظیفه اش در بسط اطلاعاتی که مستقیماً از سطوح بالاتر سازمان می گیرد، خلاصه نمی شود. بلکه کارشناس روابط عمومی یک مشاور است که جریان دو طرفه ارتباطی را بین شرکت و مخاطبان آن میسر می سازد و بر این اعتقاد است که رمز موفقیت یک برنامه مؤثر روابط عمومی، قابلیت انتقال پیام صحیح از راه صحیح، در زمان مطلوب و به فرد صحیح است. در واقع کارشناس روابط عمومی از یک سو وظیفه آگاه کردن، خبر دادن و مطلع کردن مردم از مقاصد مدیریت سازمان را بر دوش دارد و از سوی دیگر مسؤولیت ارائه مشورتهای کارشناسانه با مدیریت مؤسسه در مورد طرز تفکر مردم و گروههای مورد توجه آن حوزه و تجزیه و تحلیل افکار عمومی و بررسی جامعه شناختی گرایشها و طرز تفکرهای مردم بر عهده او می باشد.

وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر

امکان ادامه تحصیل تا مقطع کارشناسی ارشد وجود دارد و دانشگاه‌های تهران علامه طباطبایی و دانشکده صدا و سیما ارائه دهنده این مقطع هستند.

دروس تخصصی گرایش روابط عمومی
اصول روابط عمومی
مدیریت و روابط عمومی
روابط عمومی عملی 1و2
تکنیک های روابط عمومی
اقناع و تبلیغ
ارتباط با مطبوعات
ارتباطات شفاهی
دروس اصلی و اختصاصی مشترک با روزنامه نگاری
اصول علم سیاست
کلیات حقوق
حقوق اساسی
روش های تحقیق نظری
روش های تحقیق عملی
نظریه های جامعه شناسی
سمینار مسائل سیاسی و استراتژی معاصر
اندیشه های سیاسی در قرن بیستم
مبانی ارتباطات اجتماعی
ارتباطات بین المللی
ارتباطات سیاسی
ارتباطات انسانی
روش های بررسی و تحلیل پیام های بازرگانی
ارتباطات تصویری

رشته روان شناسی

تا 80 سال پيش روانشناسي را مطالعه روح و روان و روانشناس را فردي مي‌دانستند كه رويداد‌هاي دروني،‌ ذهني و مغزي را مثل تصورات، خاطرات،‌ افكار و احساسات مطالعه مي‌كند.طبق اين تعريف، روانشناسي شاخه‌اي از ذهني‌ترين بخش دانش انسان؛ يعني فلسفه بود. اما از اوايل قرن بيستم و با پيشرفت سريع دو علم زيست‌شناسي و فيزيك،‌ روانشناسي نيز مطالعه ذهني (زندگي رواني) را كنار گذاشت و به مشاهده و مطالعه رفتار موجودات پرداخت.
البته هنوز نيز روانشناسان فرآيندهاي ذهني را مطالعه مي‌كنند اما اين كار را نه به صورت ثبت شخصي ادراكات و احساسات بلكه به شيوه عيني و علمي انجام مي‌دهند.متأسفانه‌ هنوز در كشور ما بسياري‌ از مردم‌، روانشناسي‌ را با كف‌بيني‌ و احضار روح‌ يكي‌ مي‌دانند و ما مي‌بينيم‌ كه‌ كتاب‌هايي‌ با موضوعات‌ فوق‌، به‌ عنوان‌ كتاب‌هاي‌ روانشناسي‌، فروش‌ فوق‌العاده‌اي‌ دارند.
در حالي‌ كه‌ روانشناسي‌ شاخه‌اي‌ از علوم‌ زيستي‌ است‌ كه‌ هم‌ به‌ مطالعه‌ عيني‌ رفتار قابل‌ مشاهده‌ مي‌پردازد و هم‌ به‌ فهم‌ و درك‌ فرآيندهاي‌ ذهني‌ كه‌ مستقيماً قابل‌ مشاهده‌ نبوده‌ و براساس‌ داده‌هاي‌ رفتاري‌ و عصب‌ زيست‌شناختي‌ قابل‌ استنباط‌ است‌، توجه‌ دارد. رشته‌ روانشناسي‌ در مقطع‌ كارشناسي‌ داراي‌ 4 گرايش‌ باليني‌، آموزش‌ كودكان‌ استثنايي‌، صنعتي‌ و سازماني‌ و عمومي‌ است‌. در اين ميان روانشناسي‌ باليني‌ خدمات‌ تشخيص‌ و درمان‌ (روان‌ درمانی) را به‌ افرادي‌ كه‌ دچار رفتارهاي‌ نابهنجاري‌ مثل‌ افسردگي‌، اضطراب‌، وسواس‌، و غيره‌ هستند، ارائه‌ مي‌دهد كه‌ اين‌ خدمات‌ در سه‌ زمينه‌ تشخيص‌، درمان‌ و پيشنهادِ روش‌هايي‌ براي‌ پيشگيري‌ از معضلات‌ و ناهنجاري‌هاي‌ رفتاري‌ ارائه‌ مي‌شود.
روانشناسي‌ صنعتي‌ و سازماني‌ نيز يافته‌هاي‌ روانشناسي‌ را در تمام‌ محيط‌هاي‌ كاري‌ به‌ كار مي‌برد؛ يعني‌ درباره‌ اين‌ كه‌ محيط‌ كار بايد چگونه‌ باشد تا بهترين‌ بازدهي‌ را داشته‌ باشد يا چه‌ متغيرهايي‌ در ارتباط‌ بين‌ كارفرما و كارگر مؤثر است‌ و چه‌ عواملي‌ باعث‌ عدم‌ تفاهم‌ بين‌ كارفرما و كارگر مي‌شود، مطالعه‌ مي‌كند. روانشناسي‌ عمومي‌ نيز به‌ مطالعه‌ كليات‌ روانشناسي‌ مي‌پردازد و روانشناسي‌ و آموزش‌ كودكان‌ استثنايي‌ كاربرد يافته‌هاي‌ روانشناسي‌ در رابطه‌ با كودكان‌ استثنايي‌ (تيزهوشان‌ و معلولين‌ جسماني‌) است‌.

توانايیهای لازم :
زيست‌شناسي‌ و شيمي‌ در اين‌ رشته‌ اهميت‌ بسياري‌ دارد و بايد پايه‌ علوم‌زيستي‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ قوي‌ باشد. به‌ همين‌ دليل‌ امروزه‌ دانشجويان‌ اين‌ رشته‌ از بين‌ دو گروه‌ آزمايشي‌ علوم‌انساني‌ و علوم‌تجربي‌ پذيرفته‌ مي‌شوند. از سوي‌ ديگر آمار و رياضي‌ و زبان‌ انگليسي‌ در اين‌ رشته‌ كاربرد و اهميت‌ زيادي‌ دارد. دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد نسبت‌ به‌ اطراف‌ و جامعه‌ خود ديد عميقي‌ داشته‌ باشد تا بتواند ظرافت‌هاي‌ رفتاري‌ افراد را درك‌ كند‌ و به‌ ويژگي‌هاي‌ رواني‌ افراد پي‌ ببرد.

موقعيت‌ شغلی در ايران :
امروزه‌ روانشناسي‌ با همه‌ جنبه‌هاي‌ زندگي‌ ما ارتباط‌ دارد و هر اندازه‌ كه‌ جامعه‌ پيچيده‌تر شود، روانشناسي‌ نيز نقش‌ مهمتري‌ در حل‌ مسائل‌ آدمي‌ برعهده‌ مي‌گيرد. اين‌ به‌ معناي‌ فرصت‌هاي‌ شغلي‌ متنوع‌ و گسترده‌ براي‌ فارغ‌التحصيلان‌ رشته‌ روانشناسي‌ است‌. به‌ گفته‌ كارشناسان‌ اين‌ رشته‌، آينده‌ روانشناسي‌ در كشور ما روشن‌ و اميدبخش‌ است‌ و فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ بايد آينده‌ خود را در فردا ببينند. چون‌ كشور ما يكي‌ از كشورهاي‌ در حال‌ توسعه‌ است‌ و بدون‌ بهره‌گيري‌ از شاخه‌هاي‌ مختلف‌ روانشناسي‌ نمي‌تواند توسعه‌ همه‌جانبه‌ داشته‌ باشد. از سوي‌ ديگر كشور ما، كشور جواني‌ است‌ و امروزه‌ يكي‌ از دغدغه‌هاي‌ خانواده‌ها، حفظ‌ بهداشت‌ رواني‌ و بالا بردن‌ سطح‌ دانش‌ فرزندانشان‌ مي‌باشد كه‌ اين‌ دو مهم‌ نيز به‌ ياري‌ شاخه‌هاي‌ مختلف‌ روانشناسي‌ از جمله‌ روانشناسي‌ رشد و روانشناسي‌ تربيتي‌ امكان‌پذير است‌. البته‌ در حال‌ حاضر فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ بيشتر‌ جذب‌ آموزش‌ و پرورش‌ مي‌شوند يا در شركت‌ها و سازمان‌ها به‌ عنوان‌ كارشناس‌ روانشناسي‌ فعاليت‌ مي‌كنند و عده‌اي‌ نيز به‌ عنوان‌ دستيار متخصص‌ روانشناسي‌ باليني‌ يا روانپزشك‌ مشغول‌ به‌ كار هستند.

درس‌هايی اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :
دروس‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌های مختلف روانشناسی :
روانشناسي‌ عمومي‌، علم‌النفس‌ از ديدگاه‌ دانشمندان‌ اسلامي‌، آمار توصيفي‌، فيزيولوژي‌ عمومي‌، كليات‌ فلسفه‌، مباني‌ جامعه‌شناسي‌، روانشناسي‌ احساس‌ و ادراك‌، متون‌ روانشناسي‌ به‌ زبان‌ خارجي‌، آمار استنباطي‌، روش‌ تحقيق‌ در روانشناسي‌، روانشناسي‌ فيزيولوژيك‌، روانشناسي‌ تجربي‌، روانشناسي‌ رشد، روانشناسي‌ يادگيري‌، روانشناسي‌ تربيتي‌، روانشناسي‌ اجتماعي‌، روانسنجي‌، انگيزش‌ و هيجان‌، شخصيت‌، آسيب‌شناسي‌ رواني‌، بهداشت‌ رواني‌، روانشناسي‌ مرضي‌ كودك‌، تاريخچه‌ و مكاتب‌ روانشناسي‌.

دروس‌ تخصصی گرايش‌ روانشناسی بالينی:

كاربرد مقدماتي‌ روش‌هاي‌ تشخيص‌ باليني‌، كاربرد مقدماتي‌ روش‌هاي‌ درمان‌، مصاحبه‌، سمينار مسائل‌ روانشناسي‌ باليني‌ در جهان‌ و ايران‌، پژوهش‌هاي‌ عملي‌ در روانشناسي‌ باليني‌، روانشناسي‌ پويايي‌ گروه‌، كليات‌ روانپزشكي‌، بررسي‌ مقدماتي‌ نظريه‌هاي‌ روان‌ درماني‌، روانشناسي‌ مشاوره‌ و راهنمايي‌، روانشناسي‌ كودكان‌ استثنايي‌.

دروس‌ تخصصی گرايش‌ روانشناسی عمومی:

طرح‌ها و‌ پژوهش‌هاي‌ آزمايشگاهي‌، مقدمات‌ نورو بسيكولوژي‌، ارزشيابي‌ شخصيت‌، روانشناسي‌ مشاوره‌ و راهنمايي‌، روانشناسي‌ هوش‌ و سنجش‌ آن‌، تفكر و زبان‌، روانشناسي‌ پويايي‌ گروه‌، روانشناسي‌ كودكان‌ استثنايي‌، سمينار در مسائل‌ روانشناسي‌ عمومي‌، اختلالات‌ يادگيري‌، روانشناسي‌ جنايي‌، پژوهش‌هاي‌ عملي‌ در روانشناسي‌ عمومي‌.

دروس‌ تخصصی گرايش‌ روانشناسی استثنايی:

روانشناسي‌ مشاوره‌ و راهنمايي‌، نظريه‌ها و كاربرد آزمون‌هاي‌ شناختي‌، روانشناسي‌ كودكان‌ تيزهوش‌ و روش‌هاي‌ آموزش‌ آنها، روانشناسي‌ كودكان‌ عقب‌مانده‌ و روش‌هاي‌ آموزش‌ آنها، اختلالات‌ تكلم‌ و گفتار درماني‌، روانشناسي‌ تدريس‌ به‌ كودكان‌ ناشنوا، روانشناسي‌ تدريس‌ به‌ كودكان‌ نابينا، متون‌ روانشناسي‌ كودكان‌ استثنايي‌ به‌ زبان‌هاي‌ خارجي‌، بهداشت‌ رواني‌ كودكان‌ استثنايي‌ و خانواده‌، زمينه‌ پيشگيري‌ از تولد كودكان‌ عقب ‌افتاده‌، روانشناسي‌ كودكان‌ ناسازگار، روش‌هاي‌ تغيير و اصلاح‌ رفتار كودكان‌، سمينار مسائل‌ كودكان‌ استثنايي‌ در جهان‌ و ايران‌، پژوهش‌هاي‌ عملي‌ در روانشناسي‌ و آموزش‌ كودكان‌ استثنايي‌.

رشته روانشناسی

تا 80 سال پیش روانشناسی را مطالعه روح و روان و روانشناس را فردی می دانستند که رویدادها ی درونی ،ذهنی و مغزی را مثل تصورات ، خاطرات افکار و احساسات مطالعه می کند .
طبق این تعریف ،روانشناسی شاخه ای از ذهنی ترین بخش این دانش انسان ؛ یعنی فلسفه بود .اما از اوایل قرن بیستم و با پیشرفت سریع دو علم زیست شناسی و فیزیک ، روانشناسی نیز مطالعه ذهنی ( زندگی روانی ) را کنار گذاشت و به مشاهده و مطالعه رفتار موجودات پرداخت .البته هنوز نیز روانشناسان فرآیندهای ذهنی را مطالعه می کنند اما این کار را نه به صورت ثبت شخصی ادراکات و احساسات بلکه به شیوه عینی و عملی انجام می دهند .
متاسفانه هنوز در کشور ما بسیاری از مردم ، روان شناسی را با کف بینی و احضار روح یکی می دانند و ما می بینیم که کتاب هایی با موضوعات فوق بعنوان کتاب های روانشناسی ، فروش فوق العاده ای دارند در حالی که روانشناسی شاخه ای از علوم زیستی است که هم به مطالعه عینی رفتار قابله مشاهده می پردازد و هم به فهم ودرک فرآیندهای ذهنی که مستقیماً قابل مشاهد نبوده و براساس داده های رفتاری و عصب زیست شناختی قابل استنباط است ، توجه دارد . رشته روانشناسی دارای 4 گرایش بالینی ، آموزش کودکان استثنائی ، صنعتی و سازمانی و عمومی است . در این میان روانشناسی بالینی خدمات تشخیص و درمان (روان درمانی) را به افرادی که دچار رفتار های نا بهنجاری مثل افسردگی ، اضطراب ، وسواس ، وغیر هستند ارائه میدهد که این خدمات در سه زمینه تشخیص درمان ، درمان و پیشنهاد روش های برای پیشگیری از معضلات و ناهنجاری های رفتاری ارائه می شود . روانشناسی صنعتی و سازمانی نیز یافته های روانشناسی را در تمام محیط های کاری بکار می برد ؛ یعنی درباره اینکه محیط کار باید چگونه باشد تا بهترین بازدهی را داشته باشد یا چه متغیرهایی در ارتباط بین کارفرما و کارگر موثر است و چه عواملی باعث عدم تفاهم بین کارفرما و کارگر می شود مطالعه می کند . روانشناسی عمومی نیز به مطالعه کلیات روانشناسی می پردازد و روانشناسی آموزش کودگان استثنائی کاربرد یافته های روانشناسی در رابطه با کودکان استثنائی ( تیزهوشان و معمولین جسمانی ) است .

توانائی های لازم :
زیست شناسی و شیمی در این رشته اهمیت بسیاری دارد و باید پایه علوم زیستی دانشجوی این رشته قوی باشد . به همین دلیل دانشجویان این رشته از بین دو گروه آزمایشی و علوم تجربی پذیرفته می شوند . از سوی دیگر آمار و ریاضی و زبان انگلیسی در این رشته کاربرد و اهمیت زیادی دارد . دانشجوی این رشته باید نسبت به افراد و جامعه خود دیدی عمیق داشته باشد تا بتواند ظرافت های رفتاری افراد را درک کند و به ویژگی های افراد پی ببرد .

موقعیت شغلی در ایران:
امروزه روانشناسی با همه جنبه های زندگی ما ارتباط دارد و هراندازه ک جامعه پیچیده تر شود ، روانشناسی نیز نقش مهمتری در حل مسائل آدمی برعهده می گیرد . این به معنای فرصت های شغلی متنوع و گسترده برای فارغ التحصیلان رشته روانشناسی است .
به گفته کارشناسان این رشته ،آینده روانشناسی در کشور ما روشن و امید بخش است و فارغ التحصیلان این رشته باید آینده خودرا در فردا ببینند . چون کشور ما یکی از کشورهای در حال توسعه است و بدون بهره گیری از شاخه های مختلف روانشناسی نمی تواند توسعه همه جانبه داشته باشد . از سوی دیگر کشور ما ، کشور جوانی است و امروزه یکی ازدغدغه های خانواده ها حفظ بهداشت روانی و بالابردن سطح دانش فرزندانشان می باشد که این دو مهم نیز به یاری شاخه های مختلف روانشناسی از جمله روانشناسی رشد و روانشناسی تربیتی امکان پذیر است . البته در حال حاضر فارغ التحصیلان این رشته بیشتر جذب آموزش و پرورش می شوند و یا در شرکت ها و سازمان ها بعنوان کارشناس روانشناسی فعالیت می کنند و عده ای نیز بعنوان دستیار متخصص روانشناسی بالینی یا روان پزشک مشغول بکا رهستند .

درس های این رشته در طول تحصیل:

دروس مشترک در گرایش های مختلف روانشناسی :

روانشناسی عمومی ، علم و نفس از دیدگاه دانشمندان اسلامی ، آمار توصیفی ، فیزیولوژی عمومی ، کلیات فلسفه ، مبانی جامعه شناسی ، روانشناسی احساس و ادراک ، متون روانشناسی به زبان خارجی ، آمار استنباطی ، روش تحقیق در روانشناسی ، روانشناسی فیزیولوژیک ، روانشناسی تجربی ، روانشناسی رشد ، روانشناسی یادگیری ، روانشناسی تربیتی ، روانشناسی اجتماعی ، روان سنجی ، انگیزش و هیجان ، شخصیت، آسیب شناسی روانی ، بهداشت روانی ، روانشناسی مرضی کودک ، تاریخچه و مکاتب روانشناسی .

دروس تخصصی گرایش روانشناسی بالینی :

کاربرد مقدماتی ، روش های تشخیص بالینی ، کاربرد مقدمات روش های درمان ، مصاحبه ، سمینار مسائل روانشناسی در جهان و ایران ، پژوهش های عملی در روانشناسی بالینی ، روانشناسی پویایی گروه ، کلیات روان پزشکی ، بررسی مقدماتی نظریه های روان درمنی ، روانشناسی مشاوره و راهنمائی، روانشناسی کودگان استثنائی .

دروس تخصصی گرایش روانشناسی عمومی :

طرح ها و پژوهش های آرمایشگاهی ، مقدمات نوروبسیکولوژی ، ارزشیابی شخصیت ، روانشناسی مشاوره و راهنمائی ، روانشناسی هوش و سنجش آن ، تفکر و زبان ، روانشناسی پویایی گروه ، روانشناسی کودکان استثنائی ، سمینار در مسائل روانشناسی عمومی ، اختلالات یادگیری ، روانشناسی جنایی ، پژوهش های عملی در روانشناسی عمومی .

دروس تخصصی گرایش روانشناسی استثنائی:

روانشناسی مشاوره و راهننامئی ، نظزیه ها و کاربرد آزمون های شناختی ، روانشناسی کودکان تیز هوش و روش های آموزش آنها ، روانشناسی کودکان عقب مانده و آموزش آنها ، اختلالات تکلم و گفتار درمانی ، روانشناسی تدریس به کودکان ناشنوا ، روانشناسی تدریس به کودکان نا بینا ، متون روانشناسی کودکان استثنائی به زبان های خارجی ، بهداشت روانی کودکان استثنائی و خانواده ، زمینه پیشگیری از تولد کودکان عقب افتاده ، روانشناسی کودکان نا سازگار ، روش ها ی تغییر و اصلاح رفتار کودکان ، سمینار مسائل کودکان استثنائی در جهان و ایران ، پژوهش های عملی در روانشناسی و آموزش کودکان استثنائی .

دانشگاه های پذیرنده : اصفهان ، الزهرا(س)- تهران ، بوعلی سینا – همدان ، بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین ، تهران، تبریز ، تربیت معلم تهران ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، علامه طباطبائی – تهران ، فرودوسی – مشهد ، شاهد – تهران ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، شهید بهشتی – تهران ، محقق اردبیلی – اردبیل ، سمنان ، غیر انتفاعی طبرستان - چالوس
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی، غیر انتفاعی ، پیام نور
گرایشها : عمومی ، بالینی ، استثنائی ، صنعتی و سازمانی .

رشته ریاضی

هر روز چند بار از چهار عمل اصلي استفاده مي‌كنيد؟ مفاهيم هندسي از قبيل طول، مساحت و حجم چقدر در زندگي روزمره شما كاربرد دارد؟ خيابان‌ها و ميدان‌هايي كه محل عبور و مرور شما است، ساختماني كه در آن زندگي مي‌كنيد و وسايل زندگيتان چه شكلي دارند؟ آيا غير از اين است كه همه آنها از اشكال هندسي هستند يا تركيبي از اين اشكال مي‌باشند؟
مي‌بينيد كه همه ما در زندگي روزمره خود به ميزان زيادي از دانش رياضي استفاده مي‌كنيم از سوي ديگر رياضيات،‌ پايه علوم و مهندسي است و امروزه همه رشته‌هايي كه پايه علمي دارند، از الگوهاي رياضي استفاده مي‌كنند و در واقع هر چقدر كه شغل يك فرد تخصصي‌تر شود،‌ ميزان رياضياتي كه لازم دارد،‌ بيشتر مي‌گردد.براي مثال يك مهندس الكترونيك از آناليز تابعي و فرآيندهاي تصادفي استفاده مي‌كند يا يك برنامه‌ريز پروژه‌هاي اقتصادي،‌ از مطالب پيشرفته آماري مانند سري‌هاي زماني، به عنوان ابزار كار ياري مي‌گيرد.
به همين دليل امروزه تربيت متخصصان علم رياضي؛ يعني افرادي كه قادر هستند رياضيات مورد نياز را آموزش داده و يا توليد كنند، اهميت بسيار زيادي دارد. چرا كه لازمه پيشرفت در تكنولوژي، توجه به دانش رياضي مي‌باشد.اما اين دانش مهم و پايه چيست؟ آيا مي‌توان اين علم را در چند جمله معرفي كرد؟ بدون شك معرفي علوم پايه بخصوص علم رياضي كه مادر همه علوم است، كار بسيار دشواري است.زيرا اين علم از يك سو ذهني و تجريدي و از سوي ديگر عملي مي‌باشد و در نتيجه يك تعريف بايد كلي باشد تا بتواند تمامي ابعاد دانش رياضي را در بربگيرد.
در كل مي‌توان گفت كه رياضيات‌ هنري‌ است‌ باستاني‌ و از همان‌ آغاز از جمله‌ ذهني‌ترين‌ و در عين‌ حال‌ عملي‌ترين‌ تلاش‌هاي‌ آدمي‌ بوده‌ است‌؛ يعني‌ از همان‌ 1800 سال‌ پيش‌ از ميلاد كه‌ بابلي‌ها در زمينه‌ خواص‌ تجريدي‌ اعداد به‌ پژوهش‌ پرداختند، رياضيات‌ در كنار جنبه‌هاي‌ ادراكي‌ نظري‌، به‌ صورت‌ ابزاري‌ كه‌ هر روز براي‌ مسّاحي‌ زمين‌، دريانوردي‌ و ساختن‌ بناهاي‌ بزرگ‌ مورد نياز بود، به‌ كار مي‌رفت‌. امروزه‌ نيز وضع‌ به‌ همين‌ منوال‌ است‌ و شايد به‌ همين‌ دليل‌ ما در رشته‌ رياضي‌ با دو گرايش‌ رياضي‌ محض‌ و كاربردي‌ روبرو هستيم‌.
در اين‌ ميان‌ عموماً رياضيات‌ كاربردي‌ را به‌ شاخه‌اي‌ از رياضي‌ مي‌گوييم‌ كه‌ كاربرد عملي‌ مشخصي‌ داشته‌ باشد براي‌ مثال‌ در اقتصاد، كامپيوتر، فيزيك‌ يا آمار و احتمال‌ كاربرد داشته‌ باشد و رياضي‌ محض‌ نيز به‌ شاخه‌اي‌ گفته‌ مي‌شود كه‌ به‌ نظريه‌پردازي‌ رياضي‌ مي‌پردازد اما بايد توجه‌ داشت‌ كه‌ امروزه‌ اين‌ دو گرايش‌ آن‌چنان‌ درهم‌ ادغام‌ شده‌اند كه‌ مرزي‌ را نمي‌توان‌ بين‌ آنها مشخص‌ كرد. زيرا گاه‌ يك‌ تئوري‌ كاملاً محض‌ وارد مرحله‌ كاربردي‌ شده‌ و چون‌ در عمل‌ با مشكل‌ روبرو مي‌شود، بار ديگر به‌ حوزه‌ تئوري‌ برمي‌گردد و در نهايت‌ پس‌ از رفع‌ نقايص‌، دوباره‌ وارد مرحله‌ كاربردي‌ مي‌شود؛ يعني‌ يك‌ تعامل‌ و ارتباط‌ دوجانبه‌اي‌ بين‌ رياضي‌ كاربردي‌ و محض‌ وجود دارد.

توانايي‌هاي‌ لازم :
دانشجوي‌ رشته‌ رياضي‌ بايد شخصي‌ صبور و با حوصله‌ باشد و از صرف‌ وقت‌ در حل‌ مسائل‌ دريغ‌ نكند و در كل‌ لازم‌ است‌ كه‌ به‌ درس‌ رياضي‌ علاقه‌مند بوده‌ و در دوره‌ متوسطه‌، دانش‌آموز موفقي‌ در رشته‌ رياضي‌ باشد. اين‌ رشته‌ نيازمند دانشجوياني‌ است‌ كه‌ از نظر ذهني‌،آمادگي‌ جذب‌ ايده‌هاي‌ جديد را داشته‌ باشند و بتوانند الگوها و نظم‌ را درك‌ كرده‌ و مسائل‌ غيرمتعارف‌ را حل‌ كنند. به‌ عبارت‌ ديگر يك‌ روحيه‌ علمي‌، تفكر انتقادي‌ و توانايي‌ تجزيه‌ و تحليل‌ داشته‌ باشند.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
كاربرد رياضي‌ در علوم‌ مختلف‌ انكارناپذير است‌. براي‌ مثال‌ مبحث‌ آناليز تابعي‌ در مكانيك‌ كوانتومي‌، كاربرد بسيار زيادي‌ دارد يا در بيشتر رشته‌هاي‌ مهندسي‌ معادله‌ لاپ‌ لاسي‌ كه‌ يك‌ معادله‌ رياضي‌ است‌، مورد استفاده‌ قرار مي‌گيرد. در جامعه‌شناسي‌ نيز نظريه‌ احتمال‌ و نظريه‌ گروه‌ها نقش‌ بسيار مهمي‌ ايفا مي‌كند. در كل‌ بايد گفت‌ كه‌ همه‌ صنايع‌، زيرساخت‌ رياضي‌ دارند و به‌ همين‌ دليل‌ در همه‌ مراكز صنعتي‌ و تحقيقاتي‌ دنيا، رياضيدان‌ها در كنار مهندسين‌ و دانشمندان‌ ساير علوم‌، حضوري‌ فعال‌ دارند و آنچه‌ در نهايت‌ ارائه‌ مي‌شود، نتيجه‌ كار تيمي‌ آنها است‌. در جامعه‌ ما نيز اگر مشاغل‌ جنبه‌ علمي‌ داشته‌ باشند، قطعاً به‌ تعداد قابل‌ توجهي‌ رياضيدان‌ نياز خواهيم‌ داشت‌ چون‌ يك‌ رياضيدان‌ مي‌تواند مشكلات‌ را به‌ روش‌ علمي‌ حل‌ كند. البته‌ اين‌ به‌ آن‌ معنا نيست‌ كه‌ در حال‌ حاضر هيچ‌ فرصت‌ شغلي‌ براي‌ يك‌ رياضيدان‌ وجود ندارد اما بايد حضور رياضيدان‌ها در مراكز تحقيقاتي‌ و صنعتي‌ پررنگ‌تر باشد. يك‌ ليسانس‌ رياضي‌ به‌ دليل‌ نظم‌ فكري‌ و بينش‌ عميقي‌ كه‌ در طي‌ تحصيل‌ به‌ دست‌ مي‌آورد، مي‌تواند با مطالعه‌ و تلاش‌ شخصي‌ در بسياري‌ از شغل‌ها، حتي‌ شغل‌هايي‌ كه‌ در ظاهر ارتباطي‌ با رياضي‌ ندارد موفق‌ گردد.(اين رشته در دو مقطع دكتراي پيوسته و كارشناسي در آزمون سراسري دانشجو مي‌پذيرد.)

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل:

دروس‌ مشترك‌ بين‌ گرايش‌هاي‌ رياضي:

رياضي‌ ، آناليز ، جبر ، مباني‌ رياضيات‌، آمار ، معادلات‌ ديفرانسيل‌، جبر خطي‌ ، مباني‌ هندسه‌، توابع‌ مختلط‌، آناليز عددي‌ ، مباني‌ كامپيوتر، گراف‌، نظريه‌ معادلات‌ ديفرانسيل‌، نظريه‌ اعداد.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ رياضي‌ محض‌:

جبر ، آناليز ، هندسه‌ موضعي‌، توپولوژي‌، هندسه‌ ديفرانسيل‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ رياضي‌ كاربردي‌:

تحقيق‌ در عمليات‌ ، آناليز عددي‌ ، فرآيندهاي‌ تصادفي‌، ساختمان‌ داده‌ها، سري‌هاي‌ زماني‌، زبان‌ برنامه‌نويسي‌ پيشرفته‌.

دانشگاه های پذیرنده : قم ، کاشان ، یاسوج ، زابل ، زنجان ، سمنان ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، شهید باهنر کرمان ، شهید بهشتی – تهران ، شهید چمران – اهواز ، اراک ، ارومیه ، اصفها ، الزهرا (س) – تهران ، بو علی سینا – همدان ، بیرجند ، گیلان – رشت ، بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین ، تبریز ، تربیت معلم آذربایجان – تبریز ، تربیت معلم تهران ، تربیت معلم سبزوار ، تفرش ، خلیج فارس بوشهر ، تهران ، رازی – کرمانشاه ، شیراز ، صنعتی اصفهان ، صنعتی امیر کبیر – تهران ، صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی – تهران ، صنعتی شاهرود ، صنعتی شریف ، فردوسی – مشهد ، مازندران – بابلسر ، محقق اردبیلی – اردبیل ، ولی عصر (عج) – رفسنجان ، شهر کرد ، کردستان – سنندج ، هرمزگان – بندر عباس ، لرستان – خرم آباد ، یزد ، علوم پایه دامغان ، شاهد – تهران ، امام حسین (ع) – تهران ، مجتمع آموزش عالی ملایر ، غیر انتفاعی طبرستان – چالوس ، غیر انتفاعی خیام – مشهد ، غیر انتفاعی شیخ بهایی – اصفهان .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی ، دکترای پیوسته
دوره ها : روزانه، شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی ، پیام نور
گرایشها : ریاضی کاربردی ، ریاضی محض

رشته زبان آلمانی

البته‌ دانشجويان‌ براي‌ رسيدن‌ به‌ اين‌ مرحله‌ بايد تلاش‌ پيگير و مستمر داشته‌ باشند زيرا بيشتر آنها در دانشگاه‌ از صفر شروع‌ مي‌كنند و حتي‌ حروف‌ الفباي‌ آلماني‌ را در دانشگاه فرا مي‌گيرند، پس‌ بايد وقت‌ زيادي‌ صرف‌ كرده‌ و مطالعه‌ آزاد داشته‌ باشند تا بعد از فارغ‌التحصيلي‌ مترجم‌ خوبي‌ شوند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :
دروس‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌هاي‌ زبان‌ آلماني‌:

دستور زبان‌ آلماني‌ ، درك‌ مفهوم‌ متن‌ و تمرين‌ بيان‌ ،گفت‌ و شنود و آزمايشگاه‌ ، تجزيه‌ و تحليل‌ دستوري‌ متن‌ ، تمرين‌ واژگان‌ و اصطلاحات‌ ، دستور پيشرفته‌ ، اصول‌ تحقيق‌ .

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ مترجمي‌:

زبان‌شناسي‌ همگاني‌ ، جمله‌نويسي‌ و مقدمات‌ انشاء ، ترجمه‌ ساده‌ از آلماني‌ ، زبان‌ دوم‌ (يك‌ زبان‌ اروپايي‌)، اصول‌ ترجمه‌، مباني‌ نگارش‌ فارسي‌، انشا ، درآمدي‌ بر ادبيات، ترجمه‌ ساده‌ از فارسي‌ ، ترجمه‌ نامه‌هاي‌ اداري‌ و بازرگاني‌ ، بررسي‌ ترجمه‌هاي‌ متون‌ اسلامي‌ ، تلخيص‌ متون‌ ، ترجمه‌ پيشرفته‌ از فارسي‌ ، ترجمه‌ متون‌ علوم‌ انساني‌ ، ترجمه‌ متون‌ مطبوعاتي‌ ، بررسي‌ تطبيقي‌ ساختمان‌ دستور زبان‌ فارسي‌ و زبان‌ آلماني‌.

گرايش‌ زبان آلماني:

دانشجوي‌ گرايش‌ زبان‌ و ادبيات‌ آلماني‌ پس‌ از آنكه‌ مكالمه‌، نگارش‌ و گرامر زبان‌ آلماني‌ را در حد فهميدن‌ زبان‌ و توانايي‌ سخن‌ گفتن‌ و نوشتن‌ آن‌ فراگرفت‌ تا حدودي‌ با تاريخ‌ آلماني‌، نمايشنامه‌، شعر و رمان‌ آلماني‌ آشنا مي‌شود. همچنين‌ با ساختار لغوي‌ و صرف‌ و نحو زبان‌ آلماني‌ آشنا شده‌ و به‌ مطابقت‌ آن‌ با زبان‌ فارسي‌ مي‌پردازد كه‌ اين‌ قياس‌، خود فنِ پايه‌اي‌ ترجمه‌ است‌. در واقع‌ دانشجوي‌ زبان‌ و ادبيات‌ آلماني‌ طي‌ دروس‌ متعدد با ترجمه‌ نيز آشنا مي‌گردد اما تأكيد‌ اصلي‌ اين‌ گرايش‌ بر روي‌ ادبيات‌ است‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ زبان‌ آلماني‌ :

زبان‌شناسي‌ همگاني‌، جمله‌نويسي‌ و مقدمات‌ انشا، ترجمه‌ ساده‌ از آلماني‌ به‌ فارسي‌، خواندن‌ متون‌ ساده‌ ، خواندن‌ متون‌ پيشرفته‌، انشا، ترجمه‌ پيشرفته‌، خواندن‌ با تفسير، درآمدي‌ بر ادبيات‌، تلخيص‌ متون‌، بررسي‌ چند نمايشنامه‌ ، گزيده‌اي‌ از ادبيات‌ مردمي‌ جهان‌، بررسي‌ آثار منثور، اصول‌ نامه‌نگاري‌ ، ترجمه‌ متون‌ اسلامي‌، بررسي‌ و نقد شعر، سخنراني‌ و بحث‌ ، بررسي‌ آثار ترجمه‌ شده‌ از آلماني‌ به‌ فارسي‌.

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
زبان‌ آلماني‌ يكي‌ از زبان‌هاي‌ مشكل‌ دنيا است‌ و اگر دانشجو با عشق‌ و علاقه‌ آن‌ را مطالعه‌ نكند، نمي‌تواند در اين‌ رشته‌ موفق‌ شود؛ يعني‌ دانشجويي‌ كه‌ رشته‌ زبان‌ آلماني‌ را يك‌ منبع‌ درآمد بداند، در نهايت‌ نمي‌تواند مترجم‌ خوبي‌ شود چون‌ چنين‌ دانشجويي‌ اهل‌ مطالعه‌، تحقيق‌ و تفكر نيست‌ و درس‌ها را به‌ صورت‌ طوطي‌وار ياد مي‌گيرد و در نهايت‌ نيز فقط‌ يك‌ مدرك‌ تحصيلي‌ به‌ دست‌ مي‌آورد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
فرصت‌هاي‌ شغلي‌ زبان‌ آلماني‌ مانند رشته‌ زبان‌ فرانسه‌ است‌.

زبان آلمانی
کارشناسان زبان خارجی بعنونا پل ارتباطی یبن زبان ها ، فرهنگ ها و تمدن های مختلف ، نقش بسیار مهمی را بر عهده دارند و ما را با اندیشه ها و آثار نویسندگان ، دانشمندان ، متفکران و فیلسوفان جهان آشنا می سازد . به همین دلیل رشته های زبان خارجی در کشور ما اهمیت ویژه ای دارد ، یکی از این رشته ها ، زبان آلمانی است که دارای دو گرایش ادبیات و مترجمی است .
گرایش مترجمی
دانشجوی مترجمی زبان آلمانی طی چهار سال مکالمه ، نگارش و گرامر زبان آلمانی را از پایه و بطور اصولی فرا می گیرد و در نتیجه می تواند نامه های اداری و بازرگانی و متون مطبوعاتی را ترجمه کرده و در مراحل پیشرفت طرح ، یک اثر ادبی یا یک کتاب را از زبان آلمانی به فارسی یا بر عکس ترجمه کند البته دانشجوان برای رسیدن به این مرحله باید تلاش پیگیر و مستمر داشته باشند زیرا بیشتر آنها در دانشگاه از صفر شروع می کنند و حتی حروف الفبای آلمانی را در دانشگاه فرا می گیرند ، پس باید وقت زیادی را صرف کرده و مطالعه آزاد داشته باشند تا بعد ازفارغ التحصیلی مترجم خوبی شوند .

دانشگاه های پذیرنده : تهران ، شهید بهشتی – تهران ، اصفهان ،
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : مترجمی ، زبان آلمانی

رشته زبان اسپانیایی

زبان رسمي بيش از يك ميليارد نفر از مردم جهان در 45 كشور، زبان اسپانيايي است. با توجه به پيوند تاريخي - مذهبي كه بين جهان اسلام و كشور اسپانيا در گذشته وجود داشته است و برقراري رابطه فرهنگي بين كشورهاي اسلامي و اسپانيا، آموزش زبان اسپانيايي از اهميت خاصي برخوردار است. هدف دوره كارشناسي زبان اسپانيايي تربيت مترجمان و پژوهشگراني است كه در زمينه ترجمه و پژوهش‌هاي علمي و ادبي از زبان اسپانيايي به فارسي و برعكس فعاليت كنند.فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌توانند در وزارتخانه‌ها و نهادهاي مختلف مملكت به ترجمه و تحقيق از منابع اسپانيايي زبان براي بهره‌برداري هرچه بيشتر از دانش‌ها ودست آورد‌هاي علمي كشورهاي اسپانيايي زبان بپردازند. همچنين مي‌توانند در مؤسسه‌هاي آموزش زبان تدريس كرده يا در رسانه‌هاي گروهي در زمينه ترجمه فعاليت كنند.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس اصلي و تخصصي زبان اسپانيايي:

خواندن و درك مفاهيم، دستور وانشا ، نگارش ساده، نگارش پيشرفته، گفت و شنود، خواندن متون مطبوعاتي، ترجمه متون مطبوعاتي، نامه‌هاي اداري و بازرگاني، درآمدي بر ادبيات، اصول و روش ترجمه، اصطلاحات زبان، مكالمه موضوعي، سخنراني، ترجمه شفاهي، ترجمه پيشرفته، نمونه‌هاي نثر و شعر، مقاله‌نويسي، تجزيه و تحليل متون ادبي، ترجمه نوار و فيلم، فنون ترجمه، تاريخ زبان اسپانيايي، خلاصه‌نويسي، انگليسي تخصصي، ترجمه كتاب.

زبان اسپانیایی

زبان رسمی بیش از یک میلیارد نفر از مردم جهان در 45 کشور ، زبان اسپانیایی است . با توجه به پیوند تاریخی – مذهبی که بین جهان اسلام و کشور اسپانیا در گذشته وجود داشته است و برقراری رابطه فرهنگی بین کشورهای اسلامی و اسپانیا ، آموزش زبن اسپانیایی از اهمیت خاصی برخوردار است .
هدف دوره کارشناسی زبان اسپانیایی تربیت مترجمان و پژوهشگرانی است که در زمینه ترجمه وپژوهش های علمی و ادبی از زبان اسپانیایی به فارسی و بر عکس فعالیت کنند .
فارغ التحصیلان این رشته می توانند دروزارتخانه ها و نهادهای مختلف مملکت به ترجمه وتحقیق از منابع اسپانیایی زبان برای بهره برداری هرچه بیشتر از دانش ها و دستاوردهای علمی کشورهای اسپانیایی زبان بپردازند . همچنین می توانند در موسسه های آموزش زبان تدریس کرده یا در رسانه های گروهی در زمینه ترجمه فعالیت کنند .

درس های این رشته در طول تحصیل :
دروس اصلی و تخصصی زبان اسپانیایی :

خواندن و درک مفاهیم ، دستور و انشاء ، نگارش ساده ، نگارش پیشرفته ، گفت و شنود ، خواندن متون مطبوعاتی ، ترجمه متون مطبوعاتی ، نامه های اداری و بازرگانی ، درآمدی بر ادبیات ، اصول و روش ترچمه ، اصطلاحات زبان ، مکالمه موضوعی ، سخنرانی ، ترجمه شفاهی ، ترجمه پیشرفته ، نمونه های نثر و شعر ، مقاله نویسی ، تجزیه و تحلیل متون ادبی ، ترجمه نوار .و فیلم ، فنون ترجمه ، تاریخ زبان اسپانیایی ، خلاصه نویسی ، انگلیسی تخصصی ، ترجمه کتاب .
دانشگاه های پذیرنده : علامه طباطبایی – تهران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته زبان انگلیسی

زبان انگلیسی

ایا می توان ها درها را به روی خود بست و به همه ملت ها پشت کرد و از پیشرفت و سازندگی سخن گفت ؟
آیا می توان بدون شناخت زبان انگلیسی که زبان بین المللی است ، از تمدن و فرهنگ اقوام و همچنین پیشرفت های علمی و فرهنگی و تحولات ادبی و هنری جهانیان آگاهی یافت ؟
و آیا می توان گفت ارزش مطالعه آثار ادیبان بزرگی چون شکسپیر ، مولیر، دیکنز، پروست و صدها فیلسوف و اندیشمند جهان را انکار کرد ؟
اینجاست که باید بر اهمیت رشته های زبان های خارجه و به خصوص رشته زبان انگلیسی مهر تائید زد .
رشته زبان انگلیسی در مقطع کارشناسی دارای دو گرایش زبان و ادبیات انگلیسی و مترجمی زبان انگلیسی است .
گرایش زبان و ادبیات انگلیسی در گرایش زبان و ادبیات انگلیسی طی سه ترم ، دروس پایه که شمل خواندن ، نگارش و مکالمه است ، آموزش داده می شودتا دانشجو با مسائل اساسی زبان آشنا گشته وآماده مطالعه دروس تخصصی خود شامل ادبیات انگلیسی ، ترجمه ، زبان شناسی و تدریس ، آزمون سازی و نقد ادبی گردد.

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در گرایش های زبان انگلیسی:

خواندن و درک مفاهیم ،دستور و نگارش ، گفت وشنور آزمایشگاه ، متون یادگیری زبان ، نگارش پیشرفته ، ترجمه متون ساده ، اصول و روش ترجمه ، کاربرد اصطلاحات و تعبیرات در ترجمه ، آوا شناسی انگلیسی ، درآمدی بر ادبیات انگللیسی ، خواندن متون مطبوعاتی ، نمونه های نثر ساده ، بیان شفاهی داستان ، نامه نگاری انگلیسی ، مقاله نویسی ، بررسی آثار ترجمه شده اسلامی ، اصول و روش تحقیق آن ، آزمون سازی زبان ، روش تدریس.

دروس تخصصی گرایش زبان و ادبیات انگلیسی:

کلیات زبان شناسی ، زبان دوم (فرانسه یا آلمانی ) ، داستان کوتاه ، سیری در تاریخ ادبیات انگلیسی ، فنون و صناعات ادبی ، ترجمه متون ادبی ، نمایشنامه ، شعر انگلیسی ، اشنایی با رمان ، اصول و روش نقد ادبی ، مکتب های ادبی ، متون برگزیده نثر ادبی ،

گرایش مترجمی زبان انگلیسی

هر کشوری برای ارتباط سیاسی ، اجتماعی ، اقتصادی ، علمی ، فرهنگی و حتی مذهبی با کشورهای دیگر نیاز به مترجمان قدرتمند و متبحر دارد . دروس گرایش مترجمی زبان انگلیسی به سه بخش دروس عمومی ، تخصصی پایه و تخصصی اصلی تقسیم می شود که دروس عمومی و تخصصی پایه بین دوگرایش زبان و ادبیات انگلیسی و مترجمی زبان انگلیسی مشترک است ودروس تخصصی اصلی مجزا می باشد ؛ یعنی دانشجویان گرایش مترجمی در این بخش ، انواع دروس ترجمه مثل ترجمه انفرادی ، ترجمه پیشرفته ، ترجمه متون ادبی ، اصول و روش ترجمه را می گذرانند و دانشجویان زبان و ادبیات انگلیسی شعر ، ادبیات نمایشی ، رمان وتاریخ ادبیات انگلیسی را مطالعه می کنند .

دروس تخصصی گرایش مرتجمی زبان انگلیسی :

ساخت زبان فارسی، آشنایی با ادبیات معاصر ایران ، نگارش فارسی ، واژه شناسی ، ترجمه پیشرفته ، ترجمه متون اقتصادی ، ترجمه متون علوم انسانی( جامعه شناسی ، تعلیم و تربیت ، روانشناسی و حقوق ) ، ترجمه متون سیاسی ، ترجمه مکاتبات و اسناد زبان دوم ، ترجمه مطبوعاتی زبان دوم ، ترجمه شفاهی ، ترجمه نوار و فیلم ، بررسی مقابله ای ساخت جمله ، اصول و مبانی نظری ، ترجمه متون ادبی .

توانایی های لازم :

دانشجوی زبان انگلیسی نباید دانشگاه را محلی رابرای آموزش ابتندایی زبان بداند بلکه باید پیش از ورود به دانشگاه با زبان انگلیسی آشنایی کامل داشته باشد و در دانشگاه با اصول و روش ترجمه و زبان شناسی یا ادبیات انگلیسی آشنا گردد. همجنین یک دانشجوی مترجمی باید به زبان فارسی تسلط کامل داشته باشد چون ترجمه هر زبانی به زبان فارسی علاوه بر مهارت در زبان انگلیسی به مهارت بیشتری در زبان و نگارش فارسی نیاز دارد . البته صرف دانستن دو زبان ف انسان را مترجم می کند بلکه دانشجو باید اطلاعات عمومی خوبی داشته باشد ، مثلاً نمی شود چیزی از فلسفه ندانست و یک کتاب فلسفه را ترجمه کرد ، یا بدون اطلاع از زندگی ، افکارو دوران تاریخی یک نویسنده یکی از کتاب هایش را ترجمه نمود .

موقعیت شغلی در ایران :
دانشجوی خوب گرایش مترجمی یک فارغ التحصیل موفق می شود و در نتیجه فرصت های شغلی زیادی دارد . برای مثال می تواند جذب صدا و سیما ، خبرگذاری جمهوری اسلامی ایران ، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت امور خارجه یا در سازمان ها و موسسات خصوصی ارتباط دارند و نیاز به مترجم هستند، فعالیت کند . یک فارغ التحصیل ادبیات انگلیسی نیز می تواند در حوزه کاری خود به ترجمه بپردازد ؛ یعنی متون ادبی از جمله داستان یا شعر را ترجمه کند

دانشگاه های پذیرنده : اراک ، ارومیه ، اصفهان، الزهرا(س) – تهران ، بوعلی سینا – همدان ، ایلام ، بیرجند ، تبریز ، تربیت معلم تبریز ، تربیت معلم تهران ، تربیت معلم سبزوار ، تربیت دبیر شهید رجایی – تهران ، تربیت معلم آذربایجان – تبریز ، سیستان و بلو چستان – زاهدان ، زابل ، یاسوج ، دریانوردی و علوم دریایی چابهار ، تهران ، رازی – کرمانشاه ، زنجان ، سمنان ، شهرکرد ، شهید باهنر کرمان ، شهید بهشتی – تهران ، شهید چمران اهواز ، شیراز ، علامه طباطبایی – تهران ، فردوسی مشهد ، قم ، کاشان ، کردستان – سنندج ، گیلان – رشت ، لرستان – خرم آباد ، مازندران ، ولی عصر (عج) – رفسنجان ، یزد ، امام رضا (ع) – مشهد ، غیر انتفاعی خیام – مشهد ، غیرانتفاعی ارشاد – دماوند ، غیرانتفاعی جهاد دانشگاهی ، غیر انتفاعی شیخ بهایی – اصفهان ، غیر انتفاعی نبی اکرم (ص) – تبریز ، غیرانتفاعی پارسا – بابلسر ، غیر انتفاعی صدرالمتالهین – تهران ، غیر انتفاعی طبرستان – چالوس ، غیر انتفاعی علامه محدث نور ی – نور ، غیرانتفاعی کار – قزوین ، غیرانتفاعی البرز – قزوین ، غیرانتفاعی حافظ – شیراز ، غیرانتفاعی بینالود - مشهد ، غیر انتفاعی آرین – شیراز ، غیرانتفاعی صبح صادق – اصفهان ، غیرانتفاعی دانشوران – تبریز ، دانشگاه شیراز واحد بین الملل قشم ،
مقاطع تحصیلی : کارشناسی ، کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی ، پیام نور ، غیرانتفاعی
گرایشها : زبان و ادبیات انگلیسی ، مترجمی زبان انگلیسی ، آموزش زبان انگلیسی .

رشته زبان ایتالیایی

پس از عقد قرارداد فرهنگي بين ايران و ايتاليا در سال 1338، در زمينه تأسيس رشته زبان ايتاليايي، در ابتدا امكان تدريس اين زبان به عنوان زبان دوم فراهم شد و در پي آن در سال 1354 دوره كارشناسي زبان ايتاليايي داير گرديد.اين رشته داراي دو گرايش زبان ايتاليايي و مترجمي زبان ايتاليايي است.

گرايش زبان ايتاليايي:

هدف رشته زبان ايتاليايي پرورش ذوق و استعداد ادبي دانشجويان براي پژوهش در متون ادبي زبان ايتاليايي و آماده ساختن آنها براي ترجمه آثار ايتاليايي به فارسي و بالعكس به منظور مبادله فرهنگ، دانش و تمدن دو كشور ايران و ايتاليا است.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس مشترك در هر دو گرايش :

اصول و روش ترجمه، بيان شفاهي داستان، ترجمه متون ساده، زبان‌شناسي همگاني، ساخت زبان فارسي، گزيده‌هاي ادب فارسي.

دروس تخصصي گرايش زبان و ادبيات ايتاليايي:

شناخت شعر و نثر، مكتب‌هاي ادبي، تاريخ ادبيات، تحقيق جمله‌نويسي، خواندن و پرسش، دستور پيشرفته، دستور تطبيقي، دستور تجزيه و تركيب.

گرايش مترجمي زبان ايتاليايي:

هدف مترجمي زبان ايتاليايي تربيت فارغ‌التحصيلاني است كه مهارت‌هاي چهارگانه درك مطلب، حرف زدن، خواندن ونوشتن را براي تسلط كافي به زبان ايتاليايي كسب نمايند و به ياري فنون ترجمه و تمرين كافي در زمينه ترجمه ، بتوانند متون مطبوعات، فني، علمي وادبي زبان ايتاليايي را به نحو مطلوب به فارسي برگردانند و معارف اسلامي،‌ ادب و فرهنگ ايراني را با ترجمه به زبان ايتاليايي به جوامع خارجي معرفي كنند. فارغ‌التحصيل اين گرايش مي‌تواند در زمينه‌هاي اقتصادي و صنعتي در برخي از وزارتخانه‌ها و مؤسسات خصوصي براي ترجمه مدارك فني، تجاري واداري فعاليت كند و در رسانه‌هاي همگاني براي ترجمه مطالب عمومي، روزنامه‌اي و خبري و برگردان گزارشات خبرگزاري حضور داشته باشد.

دروس تخصصي گرايش مترجمي زبان ايتاليايي:
خواندن متون مطبوعاتي، ترجمه پيشرفته، ترجمه متون سياسي، ترجمه متون ادبي، ترجمه نوار و فيلم، ترجمه انفرادي، زبان دوم.

زبان ایتالیایی

پس از عقد قرار داد فرهنگی ایران و ایتالیا در سال 1338 در زمینه تأسیس رشته زبان ایتالیا
یی ، در ابتدا امکان تدریس این زبان به عنوان زبان دوم فراهم شد و در پی آن در سال 1354 دروه کارشناسی زبان ایتالیا یی دایر گردید .
این رشته دارای دو گرایش زبان ایتالیا یی و مترجمی زبان ایتالیا یی است .
گرایش زبان ایتالیایی
هدف رشته زبان ایتالیا یی پرورش ذوق و استعداد ادبی دانشجویان برای پژوهش در متون ادبی زبان ایتالیایی و آماده ساختن آنها برای ترجمه آثار ایتالیایی به فارسی و بالعکس به منظور مبادله فرهنگ ، دانش و تمدن دو کشور ایران و ایتالیا است .
درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در هر دو گرایش :

اصول و روش ترجمه ، بیان شفاهی داستان ، ترجمه متون ساده ، زبان شناسی همگانی ، ساخت زبان فارسی ، گزیده های زبان فارسی ،
دروس تخصصی گرایش زبان و ادبیات ایتالیایی ، ساخت شعرو نثر ، مکتب های ادبی ، تاریخ ادبیات، تحقیق جمله نویسی ، خواندن و پرسش ، دستور پیشرفته ، دستور تطبیقی ، دستور تجزیه و ترکیب .

گرایش مترجمی زبان ایتالیایی

هدف مترجمی زبان ایتالیایی تربیت فارغ التحصیلانی است که مهارت های چهارگانه درک مطلب ، حرف زدن ، خواندن و نوشتن را برای تسلط کافی به زبان ایتالیایی کسب نمایند و به یاری فنون ترجمه و تمرین کافی در زمینه ترجمه ، بتوانند متون مطبوعات ، فنی ، علمی و ادبی زبان ایتالیایی ایتالیا به نحو مطلوب به فارسی برگردانند و معارف اسلامی ادب و فرهنگ ایرانی را با ترجمه به زبان ایتالیایی به جوامع خارجی معرفی کنند .
فارغ التحصیل این گرایش می تواند در زمینه های اقتصادی و صنعتی در برخی وزارتخانه ها و موسسات خصوصی برای ترجمه مدارک فنی ، تجاری و اداری فعالیت کند و در رسانه های همگانی برای ترجمه مطالب عمومی ، روزنامه ای و خبری و برگردان گزارشات خبر گزاری فعالیت داشته باشد .
دروس تخصصی گرایش مترجمی زبان ایتالیایی :
خواندن متون مطبوعاتی ف ترجمه پیشرفته ، ترجمه متون سیاسی ، ترجمه متون ادبی ، ترجمه نوار و فیلم ، ترجمه انفرادی .
دانشگاه های پذیرنده : تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : زبان ایتالیایی مترجمی زبان ایتالیایی

رشته زبان چینی

زبان چيني مادر زبان‌هاي اكثر كشورهاي خاور دور از جمله ژاپن، كره، چين، تايوان، هنگ كنگ و ... است، در رشته زبان چيني دانشجويان ضمن فرا گرفتن درك مطالب، خواندن، نوشتن و مكالمه زبان چيني با فرهنگ منزوي و سال‌ها پشت ديوار نگه داشته شده چين، آشنا مي‌شوند.فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌توانند در زمينه نگارش،‌ ترجمه يا تدريس اين زبان فعاليت كنند. همچنين مي‌توانند با تحقيق در كتب و متون آنان،‌ جامعه ما را از آخرين پيشرفت‌هاي علمي، فني و صنعتي آن محيط مطلع نمايند.وزارتخانه‌ها،‌ ادارات و سازمان‌هاي دولتي و نهادهاي مختلف در زمينه‌هايي چون تجارت، تبادل افكار و اعتقادات و ارتباط با كشورهاي خاور دور، به فارغ‌التحصيلان اين رشته نيازمند هستند .

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

دروس پايه:

زمينه فرهنگي زبان چيني، علائم نوشتاري. دستور زبان چيني

دروس اصلي و اختصاصي:

زبان چيني كلاسيك، زبان چيني ميانه، زبان جديد چيني، درآمدي بر ادبيات چيني، علائم نوشتاري چيني، زبان چيني پيشرفته، بحث و مكالمه به زبان چيني، دستور زبان كلاسيك چيني،‌ ساختار زبان و ادبيات چيني، گفت و شنود در آزمايشگاه، ترجمه ساده، قرائت و فهم متون ساده، فنون يادگيري زبان، زبان دوم، جملاتي از متفكرين قديم چين، سيري در ادبيات جديد چيني، عناويني در ادبيات چيني، علائم نوشتاري چيني عالي، رمان كلاسيك چيني، خواندن متون مطبوعاتي، بررسي آثار ترجمه شده اسلامي.

رشته زبان روسی

زبان روسی در مقطع کارشناسی در دو گرایش زبان و روسی و مترجمی زبان روسی دانشجو می‌پذیرد.

زبان روسی:
همسایگی با کشور روسیه و روابط دیرینه فرهنگی، اقتصادی و سیاسی با این کشور و توان بالای علمی دانشگاه‌ های روسی زبان، بخصوص در رشته‌های علوم‌انسانی و فنی، جایگاه زبان روسی در کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق و در نهایت ادبیات غنی زبان روسی موجب تأسیس رشته زبان روسی شده است.

مترجمی زبان روسی:
هدف این رشته تربیت مترجمان ورزیده در زمینه‌های فرهنگی، ادبی و علوم انسانی است. فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند پس از اتمام تحصیلات در مؤسسات مختلف تحقیقاتی و اطلاعاتی مشغول به کار شوند تا با توجه به زمینه یا گرایش تخصصی خود، نیاز واحدهای مربوط به زبان روسی را تأمین نمایند.

درس‌های این رشته در طول تحصیل:

دروس مشترک در هر دو گرایش :

آشنایی با آثار ادبی روسی، اصلاحات و تعبیرات زبان، اصول و روش تحقیق، اصول و روش ترجمه، نامه‌نگاری، بررسی ترجمه متون اسلامی، بیان شفاهی داستان، ترجمه از فارسی به روسی، ترجمه از روسی به فارسی، ترجمه متون ساده، ترجمه متون علوم‌انسانی، ترجمه متون مطبوعاتی، تلخیص متون، خواندن متون مطبوعاتی، خواندن و درک مفاهیم، دستور زبان، زبان روسی عمومی ، زبان دوم، زبان‌شناسی همگانی، گفت و شنود، آیین نگارش.

دروس تخصصی گرایش زبان و ادبیات روسی :

جمله‌نویسی و مقدمات انشاء، خواندن و تفسیر متون، درآمدی بر ادبیات، ساختمان و نمونه نمایشنامه، سخنرانی و مناظره، مکتب‌های ادبی.

دروس تخصصی مترجمی زبان روسی :

‌خواندن مفاهیم، فنون یادگیری زبان، مقاله‌نویسی، ترجمه شفاهی، ‌ترجمه مکاتبات و اسناد.

منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش

دانشگاه های پذیرنده : فردوسی – مشهد ، مازنداران – بابلسر، تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : زبان روسی ، مترجمی زبان روسی

رشته زبان ژاپنی

رشد روز افزون ارتباطات سياسي و فرهنگي ميان كشورها و ضرورت ارتباط با كشورهاي همسايه و آسيايي، بيانگر ضرورت رشته زبان ژاپني در دوره كارشناسي است. اين رشته به تربيت افرادي همت مي‌گمارد كه با فرا گرفتن مهارت‌هاي چهارگانه درك مطلب، خواندن، نوشتن و مكالمه زبان ژاپني بتوانند تخصص‌هاي لازم را به دست آورند.دانشجويان اين رشته مي‌توانند علاوه بر معرفي ادب و فرهنگ ايران به جوامع ديگر در رسانه‌هاي همگاني به نقد و بررسي و ارائه آثار نويسندگان ژاپني بپردازند.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس پايه و اختصاصي زبان ژاپني:

زبانشناسي عمومي، زبان ژاپني مقدماتي، گفت و شنودهاي مقدماتي، آشنايي با فرهنگ ژاپني، زبان ژاپني پيشرفته، گفت و شنود پيشرفته، خواندن متون ساده،‌ انشاي ساده، خواندن متون پيشرفته، ساختمان دستوري زبان ژاپني، ترجمه متون ساده، نامه‌نگاري، خواندن متون مطبوعاتي، ادبيات معاصر، آشنايي و تحقيق در متون ادبي قديم، آشنايي با مقالات انتقادي، نمايشنامه، انواع شعر ژاپني، سيري در ادبيات ژاپن، ادبيات تطبيقي ايران و ژاپن، سخنراني و يادداشت‌برداري، ترجمه متون پيشرفته، زبانشناسي ژاپني، مقاله‌نويسي، اساطير ژاپن، زبان انگلیسي

دانشگاه های پذیرنده :	تهران
مقاطع تحصیلی :	کارشناسی
دوره ها :	روزانه
دانشگاه :	دولتی
گرایشها :

رشته زبان شناسی

در قرون اخیر تلاش‌های بسیار جامعی در مورد زبان، منشا پیدایش آن، منشا پیدایش خط، بررسی ماورای زبانی (زیر ساخت و روساخت‌های آن)، تجزیه و تحلیل‌های زبانی توسط محققان صورت گرفت که همه آن‌ها زمینه‌های مطالعات علمی برای رشته‌ای به نام “زبان‌شناسی” شدند. این مطالعات دست‌آوردهای جالبی را نیز در پی‌داشت: از جمله ساخت ماشین هوشمند مصنوعی و دستگاه‌های ادراک کننده. پس از این مرحله جایگاه توانایی استفاده از زبان در مغز مورد مطالعه قرار گرفت که منجر به دست‌یابی توفیقاتی در زمینه زبان پریشی گردید. مطالعات بعدی در زمینه زبان اشاره‌ای بود که پیشرفت‌هایی در زمینه ارتباط کرولال‌ها به دنبال داشت.

این رشته در هر دو گرایش در دوره‌های روزانه و شبانه دانشگاه سراسری، پیام‌نور و دانشگاه آزاد اسلامی، دانشجوی زبان‌شناسی در مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکترا می‌پذیرد. دانشگاه شهید بهشتی، علامه طباطبایی و دانشگاه شیراز از جمله این دانشگاه‌ها هستند.

در مقطع کارشناسی این رشته دو گرایش دارد:

1- زبان‌شناسی‌ همگانی

2- آموزش زبان فارسی به غیر فارسی‌زبانان.

البته این دو گرایش دروس مشابه زیادی دارند، با این تفاوت که زبان شناسی با گرایش آموزش زبان فارسی به غیر فارسی‌زبانان تخصصی‌تر به مقوله زبان‌فارسی می‌پردازد و با نگاهی به کتب تاریخی به پیشینه تاریخی زبان می‌پردازد و مسائل حوزه آموزش را نیز مطرح می‌سازد.

برای شرکت در کنکور کارشناسی ارشد چهار سرفصل کلی باید مطالعه شود: کلیات علم زبان‌شناسی، دستور زبان فارسی، و زبان عمومی و تخصصی و تاریخ زبان‌ فارسی در ایران.

برای مطالعه، کتاب‌های دکتر باطنی (مقالات زبان‌شناسی- زبان و تفکر- توصیف ساختمان دستور زبان فارسی- نگاهی تازه به دستور زبان- زبان شناسی جدید و…) مفاهیم پایه زبان‌شناسی را می‌آموزد. همچنین مطالعه کتاب‌‌هایی در زمینه‌های آواشناسی،واج شناسی، معناشناسی، نحو، دستور زبان فارسی، تاریخ زبان فارسی،تاریخ زبان شناسی و مکاتب زبان شناسی مفید خواهد بود.

در زیر برخی از منابع سوال آزمون کارشناسی ارشد این رشته ذکر شده است:

آواشناسی؛ دکتر علی محمد حق شناس
آواشناسی زبان فارسی؛ دکتر یدا… ثمره
مبانی زبانشناسی و کاربرد آن در زبان فارسی؛ ابوالحسن نجفی
نگاهی تازه به دستور زبان؛ محمد رضا باطنی
زبان و تفکر؛ محمد رضا باطنی؛ فرهنگ معاصر
دستور زبان فارسی؛ پرویز ناتل خانلری
در آمدی بر زبانشناسی معاصر؛ نوشته آرونف؛ اگرادی و دابروولسکی؛ ترجمه دکتر علی درزی
Katamba, Morphology
Lyons, Linguistic Semantics
Linguistics: An Introduction to Language and Communication
The Study of Language : George Yule
دروس آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان:
ساخت زبان فارسی، آشنائی با ادبیات معاصر فارس، مبانی روش تحقیق، اصول و نظریه‌های آموزش‌ زبان خارجی(1)، انگلیسی ویژه، مفاهیم بنیادی در نحو، بررسی تطبیقی فرهنگها ،زبان فارسی دانشگاهی (1)، تاریخ زبان فارسی، تهیه وتدوین مواد درسی (1) ، اصول و نظریه‌های آموزش زبان خارجی (2)، زبان فارسی دانشگاهی 2 ، نحو زبان فارسی، نظریه های ارزشیابی و کاربرد آن‌ها در زبان فارسی، اصول معناشناسی آْواشناسی و واج شناسی زبان فارسی، جامعه شناسی زبان، طرح تحقیق، ساخت واژه در زبان فارسی، تجزیه و تحلیل کلام و کاربرد زبان‌شناسی، تدریس عملی (1)، روانشناسی زبان، سمینار زبانشناسی و زبان فارسی

دروس زبانشناسی همگانی:

آمار و روش تحقیق
تاریخچه زبانهای ایرانی
آواشناسی عمومی
اصول دستور زبان
انگلیسی ویژه
واج شناسی
ساخت واژه (مورفولوژی)
دستور گشتاری
زبانشناسی تاریخی و تطبیقی
زبانشناسی رایانه ای وفرهنگ نگاری
ادبیات از دیدگاه زبان‌شناسی
اصول معنا شناسی
مکاتب جدید زبانشناسی
ساخت زبان فارسی
شیوه استدلال نحوی
طرح تحقیق
جامعه شناسی زبان
تطور زبان فارسی
تجزیه و تحلیل کلام و کاربرد زبانشناسی
روانشناسی زبان
تاریخ مطالعات دانشمندان ایرانی و اسلامی درباره زبان
گویش‌شناسی

البته نکته مهم این‌جاست که این رشته، مورد بی‌مهر ی نهادهای مدنی کشور ما قرار گرفته است و آن‌چنان که باید، جایگاه مشخصی در ایران ندارد. اما به‌طورکلی چون این رشته، رشته‌ای کاربردی است، در کشورهای دیگر بسیار مورد توجه واقع شده است. به‌طور مثال یک دانش‌آموخته زبان‌شناسی می‌تواند به تجزیه و تحلیل کتب درسی، یا در نهادهای سیاسی به پژوهش‌های جامعه شناختی یا در شهرداری‌ها به پژوهش‌های گویش شناسی بپردازد. حتی در کلینیک‌های پزشکی به کار گفتاردرمانی مشغول شود.

رشته زبان فرانسه

زبان فرانسه

(با سواد کسی است که ... )
شاید زمانی برای کامل کردن این جمله فقط لازم بود بنویسم (توانایی خواندن و نوشتن را داشته باشد) اما امروزه بدون توجه به شرایط زمانی و مکانی نمی توان این جمله را کامل کرد چرا که در مکان ها و زمان های متعدد ، مفهوم باسواد متفاوت است . برای مثال امروزه در کشورهای پیشرفته و حتی کشور های در حال توسعه ، فرد باسواد علاوه بر توانایی خواندن و نوشتن ، باید حداقل به یک زبان خارجی مسلط باشد تا بتواند در دنیای امروز ؛ دنیایی که متخصصان علوم ارتباطات به ان خانواده جهانی می گویند ، نقش موثری برعهده بگیرد .
یکی از زبان های مهم در حیطه علم و ادبیات و هنر زبان فرانسه است که در اموزش عالی یک رشته دانشگاهی در مقطع کارشناسی دو گرایش ادبی و مترجمی داردلازم است بگوییم که برنامه درسی دوره لیسانس تمامی زبان های خارجه از جمله زبان فرانسه با برنامه درسی زبان انگلیسی متفاوت است زیرا بیشتر دانشجویان زبان فرانسه در هر دوگرایش ادبی و مترجمی ، در بدو ورود به این زبان آشنایی ندارند .
به همین دلیل در دانشگاه ، زبان فرانسه از ابتدا آموزش داده می شود و دانشجویان در ابتدا درس هایی را تحت عنوان پیش نیاز می گذرانند و سپس در ترم های بالاتر دروس تخصصی خود مثل مکالمه ساده و پیشرفته ، نگارش ساده و پیشرفته و دوری ادبیات را مطالعه می کنند ..

گرایش مترجمی

دانشجوی مترجمی زبان فرانسه با تئوری های ترجمه آشنا شده و یک نگرش نظری کلی نسبت به ترجمه پیدا می کنندو همچنین طی ترم های متعدد ، به مرور ترجمه جملات کوتاه و بلند ،جملات پیچیده و مرکب و بالاخره ترجمه متون ادبی یا متونی را محتواس سنگینی دارند ، فرا می گیرد و در نهایت می تواند با سرعتی مناسب کیفیتی مطلوب ، به ترجمه کتبی یا شفاهی زبن بپردازد .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در گرایش های زبان فرانسه :

دوره مقدماتی زبان فرانسه (پیش نیاز) ، زبان اختصاصی فرانسه ، خواندن متون ساده ، مکالمه ، خواندن و درک مفهوم متون ساده ، زبان شناسی عمومی ، ترجمه ساده ، گرامر و دیکته ، دیکته ساده ، انشاء ساده، خواندن متون اسلامی ، آواشناسی و فرانسه ، واژه شناسی و ترکیبات زبان فرانسه ، وقایع نگاری ، ترجمه متون اسلامی ، امثال و تعبیرات فرانسه به زبان فارسی و بر عکس ، زبان شناسی فرانسه ، نقد ادبی ، ترجمه متون گوناگون فرانسه به فارسی و فارسی به فرانسه ، ترجمه متون نظم .

دروس تخصصی گرایش مترجمی :

درآمدی بر ادبیات فرانسه ، تاریخچه ترجمه ، خواندن و درک متون گوناگون ، اصول فن ترجمه ، مقاله و بررسی آثار ترجمه شده ، تفسیر متون ادبی ، ترجمه متون مطبوعاتی فرانسه به فارسی ، ترجمه متون مطبوعاتی فارسی به فرانسه ، ترجمه گروهی (کارگاه ترجمه ) ، ترجمه شفاهی ، ترجمه متون علمی و فنی ، ترجمه متون اقتصادی ، سیاسی و اداری ، خواندن و درک متون انسانی و اجتماعی ، خواندن و درک متون علوم پایه انسانی و اجتماعی ، ترجمه انفرادی یا پایان نامه ،

گرایش ادبی

دانشجویان زبان فرانسه گرایش ادبی ، پس از گذراندن دروس ابتدایی مانند نگارش ، مکالمه و خواندن زبان فرانسه با ادبیات این زبان شامل تاریخ ادبیات ، شعر ، رمان و نمایشنامه فرانسوی به طور جامع و گسترده ای آشنا می شوند . برای مثال در بخش تاریخ ادبیات و نقد ادبی با مکتب های ادبی رئالیسم ، رمانتیسم ،سورالیسم ، پوچی و اگزیستانسیالیسم و نکات افتراق و اشتراک آنها و نویسندگان و هنرمندان مطرح در هر یک از دوره های یاد شده آشنا می شوند و در بخش شعر نیز انواع شعر نو و کلاسیک را مطالعه می کنند و قواعد شعر کلاسیک ، طرز شمرش هجاها و نحوه شناخت قافیه ها ی غنی و ضعیف را فرا می گیرند .

دروس تخصصی گرایش عربی :

خواندن متون مطبوعاتی ، نگارش پیشرفته ، نظری اجمال بر ادبیات قرون 18 و 17 ، تفسیر متون قرون 18 و 17 ، انواع شعر فرانسه ، تاریخ ادبات قرن 19 ، یادداشت برداری و روش تحقیق ، مطالعه نمایشنامه و ساختمان آن ، تاریخ ادبیات قرن 20 .

توانایی های لازم :
اگر به زبان به عنوان یک فرصت تجاری و شغلی نگاه کنیم ، در آن موفق نخواهیم شد .اما اگر زبان را بمنظور آشنایی با یک فرهنگ و تمدن مطالعه کنیم ، هم در دانشگاه وهم در بازار کار موفق خواهیم شد . در ضمن دانشجوی رشته زبان باید در مرحله اول به زبان فارسی مسط باشد ؛ یعنی خوب صحبت کند و خوب بنویسد .همچنین لازم است که استعداد فراگیری زبان را داشته باشد چون یادگیری زبان نیاز به حافظه قوی، دستور زبان خوب ، توانایی فراگیری لهجه و آشنایی با لغات زیاد دارد.

موقعیت شغلی در ایران :
یک فارغ التحصیل توانمند مترجمی زبان فرانسه می تواند در مطبوعات ، صداوسیما ، صنعت توریسم یا شرکت هایی که نیاز به مترجم یا منشی زبان فرانسه دارند ، مشغول بکار گرددو در صورت تبحر کافی نیز می تواند بصورت آزاد به کار ترجمه بپردازد .
یک فارغ التحصیل زبان ئ ادبیات فرانسه عله بر فرصت های شغلی فوق می تواند در آموزشگاه ها ی آزاد زبان تدریس کند . مهم تر ازهمه اینکه یک فارغ التحصیل زبان می تواند از تحصیلات خود در زندگی شخصیش بهره ببرد چون آشنایی با یک زبان خارجی ، دریچه ای را بر روی انسان می گشاید که به یاری آن می توان تازه ترین اطلاعات را بدست آورد و از میان کتب و رسانه های گروهی امکان انتخاب داشت.

دانشگاه های پذیرنده : اصفهان ، الزهرا (س) – تهران ، تبریز ، تهران ، شهید بهشتی – تهران ، شهید چمران اهواز ، علامه طباطبایی- تهران ، فردوسی مشهد ، غیر انتفاعی باقرالعلوم (ع) –قم
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : مترجمی ، ادبی

رشته زبان و ادبیات ارمنی

ديباچه:
مراكز جذب فارغ‌التحصيلان در مدارس خاص ارامنه و مؤسسات فرهنگي مذهبي ارامنه مي‌‌باشد.گفتني است كه امكان پذيرفتن داوطلب غيرارمني دراين رشته بسيار محدود است. به همين دليل انتخاب اين رشته، به داوطلبان غيرارمني توصيه نمي‌شود.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :
دروس اصلي و تخصصي:
زبان ارمني مقدماتي (خواندن و درك مفاهيم)، صرف زبان ارمني، نحو زبان ارمني، املا نويسي زبان ارمني، مقدمات ارمني قديم‌(گرابار)، مقدمه‌اي بر ادبيات ارمني، فنون، صناعات و انواع ادبي، تاريخ ارمنستان، خواندن و درك مفاهيم پيشرفته، اصول و مقدمات ترجمه، ترجمه مقدماتي، آيين‌ نگارش زبان ارمني، مكتب‌هاي ادبي، ادبيات قديم ارمني (نظم و نثر)،‌ دستور زبان ارمني قديم، قرائت زبان ارمني قديم (متون كتاب مقدس و ساير متون تاريخي و مذهبي)، ترجمه پيشرفته (ترجمه متون اسلام و ساير متون مذهبي)، آواشناسي ارمني (واج‌شناسي)، دستور پيشرفته زبان ارمني، جمله‌سازي پيشرفته زبان ارمني، تاريخ زبان ارمني، ‌تاريخ فرهنگ ارمني،‌ ادبيات ميانه ارمني (نظم و نثر)، ادبيات جديد ارمني (نظم و نثر)، ادبيات عاميانه ارمني (ادبيات شفاهي)، انشاي ادبي، تاريخ ارامنه در ايران، تفسير متون ادبي نثر، تفسير متون ادبي نظم، منابع تاريخي ارمني درباره ايران، لغت‌شناسي ارمني، تاريخ فرهنگ ارمني،‌ ادبيات معاصر ارمني (نظم و نثر)، اصول و روش تحقيق همراه با تحقيق عملي.

زبان و ادبیات ارمنی
هدف تربیت افرادی است که برای انجام وظیفه معلمی زبان و ادبیات ارمنی به انش آموزان مدارس خاص ارامنه شهر های تهران، اصفهان ، تبریز ، اراک ، شاهن شهر و اهواز کارایی کافی را داشته باشند .مراکز جذب فارغ التحصیلان در مداس خاص ارامنه و موسسات فرهنگی مذهبی ارامنه می باشد .

گفتنی است که امکان پذیرفتن داوطلب غیر ارمنی در این رشته بسیارمحدود است .به همین دلیل انتخاب این رشته ، به داوطلبان غیر ارمنی توصیه نمی شود .

دانشگاه های پذیرنده : اصفهان
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :
* این رشته بصورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .

رشته زبان و ادبیات عربی

براي اتحاد، همدلي و همزباني با جهان اسلام و بهره‌گيري از منابع اصلي اسلامي و تحقيقاتي كه در اين زمينه انجام مي‌شود همچنين تسلط بر زبان و ادبيات فارسي كه از زبان و ادبيات عربي بسيار تأثير پذيرفته است، بايد به زبان و ادبيات عرب مسلط باشيم. از همين رو در دانشگاه‌ها و مراكز آموزش عالي كشورمان رشته زبان و ادبيات عربي ارائه مي‌شود.
دانشجوي‌ زبان‌ و ادبيات‌ عربي‌ با تاريخ‌ ادبيات‌ عرب‌، متون‌ مختلف‌ نظم‌ و نثر دوره‌هاي‌ مختلف‌، فن‌ ترجمه‌ از عربي‌ به‌ فارسي‌ و بالعكس‌، علوم‌ بلاغي‌ و عروض‌ و قافيه‌ درزبان‌ و ادبيات‌ عرب‌ آشنا مي‌شود. به همين دليل رشته‌ زبان‌ و ادبيات‌ عربي‌ در دانشگاه‌ها با كتاب‌ عربي‌ كه‌ در آموزش‌ و پرورش‌ تدريس‌ مي‌شود تا حدودي‌ متفاوت‌ است‌ چون‌ در مدارس‌، عربي‌ بيشتر درس‌ قواعد و صرف‌ و نحو است‌ و تا حدودي‌ نيز دانش‌آموزان‌ علوم‌ انساني‌ بلاغت‌ زبان‌ عربي‌ را مطالعه‌ مي‌كنند اما در دانشگاه‌ به‌ زبان‌ و ادبيات‌ عربي‌ به‌ عنوان‌ يك‌ رشته‌ تخصصي‌ نگاه‌ مي‌شود و دانشجويان‌ با دروس‌ متفاوتي‌ از جمله‌:
تاريخ‌ ادبيات‌ عرب‌ در دوره‌هاي‌ مختلف‌ اعم‌ ازتاريخ‌ ادبيات‌ عصر جاهلي‌، عصر اموي‌، عصر عباسي‌، دوره‌ انحطاط‌ و دوره‌ معاصر، متون‌ نظم‌ ونثر در دوره‌هاي‌ مختلف‌ تاريخي‌، ادبيات‌ تطبيقي‌، نامه‌نگاري‌ و خلاصه‌نويسي‌، مكالمه‌، انشا و فن‌ ترجمه‌ آشنا مي‌شوند.

از همان زمان که ایرانیان دروازه های خود را بر روی سپاهیان عرب گشودند و با آغوش باز اسلام را پذیرفتند بدون هیچ تعصبی و با شور و نشاط و علاقه ای به فراگیری ، ضبط و تدوین زبان و ادبات عرب پرداختند ، زیرا ایرانان مانند همه مسلمانان پاک نهاد دیگر زبان عربی را زبان قوم عرب نمی دانستند بلکه به این زبان به عنوان زبان قرآن و زبان بین المللی اسلام ارج می نهاددند تا جاییکه به گفته بسیاری از مورخان و ادیبان ، خدمات ایرانیان به زبان عربی بیش از خود اعراب به این زبان بوده است .

مردم کشور ما امروزه پیش از گذشته نیاز هبه آشنایی با زبان و ادبیات عربی دارند چرا که عربی زبان اول جهان اسلام و زبان فرهنگ و تمدن بیشتر کشورهای مسلمان است و ما برای اتحاد ، همدلی و همزبانی با جهان اسلام بهره گیری از منابع اصلی اسلامی و تحقیقاتی که در این زمینه انجام می شود همچنین تسلط بر زبان و ادبیات فارسی که از زبان و ادبیات عربی بسیار تاثیر پذیرفته است ، باید به زبان و ادبیات عرب مسلط باشیم . از همین رودر دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشورمان رشته زبان و ادبیات عربی ارائه می شود .
دانشجوی زبان و ادبیات عربی با تاریخ ادبیات عرب ، متون مختلف نظم نثر دوره های مختلف ، فن ترجمه از عربی به فارسی و بالعکس ، علوم بلاغی و عروض و قافیه در زبان و ادبیات عرب آشنا می شود به همین دلیل رشته زبان و ادبیات عربی در دانشگاه ها با کتاب عربی که در آموزش و پرورش تدریس می شود تا حدودی متفاوت است چون در مدارس ، عربی بیشتر درس قواعد و صرف و نحو است و تا حدودی نیز دانش آموزان علوم انسانی بلاغت زبان عربی را مطالعه می کنند اما در دانشگاه به زبان و ادبیات عربی به عنوان یک رشته تخصصی نگاه می شود و دانشجویان با دورس متفاوتی از جمله تاریخ ادبیات عرب در دوره های مختلف اعم از تاریخ ادبیات عصر جاهلی ، عصر اموی ، عصر عباسی ، دوره انحطاط و دوره معاصر ، متون نظم و نثر در دوره های مختلف تاریخی ، ادبیات تطبیقی ، نامه نگاری و خلاصه نویسی ، مکالمه ، انشاء و فن ترجمه آشنا می شوند .

توانايي‌هاي‌ لازم :

علاقه‌ و انگيزه‌ در رشته‌ زبان‌ و ادبيات‌ عربي‌ مثل‌ ساير رشته‌ها حرف‌ اول‌ را مي‌زند. همچنين‌ دانشجوي‌ زبان‌ و ادبيات‌ عربي‌ بايد به‌ ادبيات‌ فارسي‌ و زبان‌ عربي‌ تسلط‌ نسبي‌ داشته‌ باشد و در كنار اين‌ توانمندي‌ها اگر به‌ زبان‌ عربي‌ به‌ عنوان‌ زبان‌ وحي‌ نگاه‌ كند، با عشق‌ و علاقه‌ بيشتري‌ رشته‌ تحصيلي‌ خود را ادامه‌ مي‌دهد. زبان‌ و ادبيات‌ عربي‌ تنها رشته‌ زبان‌هاي‌ خارجه‌ است‌ كه‌ فقط‌ از داوطلبان‌ گروه‌ علوم‌ انساني‌ دانشجو مي‌پذيرد. زيرا زبان‌ و ادبيات‌ فارسي‌ و عربي‌ وامدار يكديگر هستند و اين‌ دو زبان‌ چنان‌ درهم آميخته‌اند كه‌ بسياري‌ از استادان‌ و اديبان‌ ما معتقدند زبان‌ عربي‌ يك‌ زبان‌ بيگانه‌ نيست‌ و از همين‌ رو در اكثر دانشگاه‌ها رشته‌ زبان‌ و ادبيات‌ عربي‌ در كنار رشته‌ زبان‌ و ادبيات‌ فارسي‌ در دپارتمان‌ دانشكده‌ ادبيات‌ قرار دارد. البته‌ به‌ اعتقاد كارشناسان‌، زبان‌ عربي‌ بايد يك‌ آزمون‌ اختصاصي‌ داشته‌ و داوطلبان‌ تمامي‌ گروه‌هاي‌ آزمايشي‌ اجازه‌ شركت‌ در اين‌ آزمون‌ را داشته‌ باشند، چون‌ گاهي‌ اوقات‌ يك‌ داوطلب‌ رياضي‌ و فني نيز به‌ رشته‌ زبان‌ و ادبيات‌ عربي‌ علاقه‌مند است‌ و مايل‌ است‌ در كنار رشته‌هاي‌ علوم پايه يا فني‌، اين‌ رشته‌ را نيز انتخاب‌ كند.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
علاوه‌ بر تدريس‌ در آموزش‌ و پرورش‌ و مؤسسات‌ خصوصي‌ يك‌ فارغ‌التحصيل‌ توانمند رشته‌ عربي‌ مي‌تواند به‌ پژوهش‌ و تحقيق‌ در زمينه‌ زبان‌ و ادبيات‌ عربي‌ بپردازد. يكي‌ از مهمترين‌ و اساسي‌ترين‌ مراكز جذب‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ نيز وزارت‌ آموزش‌ و پرورش‌ است‌. همچنين‌ فارغ‌التحصيلاني‌ كه‌ زبان‌ عربي‌ را خوب‌ فرا گرفته‌اند، مي‌توانند در آزمون‌هاي‌ اداره‌ فني‌ قوه‌ قضائيه‌ شركت‌ كرده‌، در صورت‌ موفقيت‌ به‌ عنوان‌ مترجم‌ رسمي‌ دادگستري‌ مجوز تأسيس‌ دارالترجمه‌ را بگيرند. البته‌ دايره‌ اين‌ كار بسيار محدود است‌ و هر ساله‌ قوه‌ قضائيه‌ به‌ تعداد محدودي‌ از متقاضيان‌ مجوز مي‌دهد. افرادي‌ نيز كه‌ مايلند جذب‌ مشاغل‌ آزاد شوند ، مي‌توانند به‌ ترجمه‌ كتاب‌هاي‌ عربي‌ بپردازند. چون‌ بازار كتاب‌ ما نياز مبرمي‌ به‌ مترجماني‌ دارد كه‌ به‌ زبان‌ عربي‌ و كار ترجمه‌ مسلط‌ باشند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس تخصصي :

آزمايشگاه‌، صرف‌ ، نحو، ترجمه‌ و تجويد قرآن‌ كريم‌، روش‌ تحقيق‌ و مأخذشناسي‌، مكالمه‌ ، تمرين‌ صرف‌ و نحو، متون‌ حديث‌، ادب‌ متعهد اهل‌بيت‌، روزنامه‌ها و مجلات‌ عربي‌، ادب‌ سياسي‌ در دوره‌ اسلام‌، قرائت‌ متون‌ عرفاني‌ ، ادبيات‌ تطبيقي‌، فن‌ ترجمه‌، انشاء ، علوم‌ بلاغي‌ ، زبان‌ خارجي‌ تخصصي‌، متون‌ نهج‌البلاغه‌، ترجمه‌ از عربي‌ به‌ فارسي‌ و بالعكس‌، عروض‌ و قافيه‌، فقه‌اللغه‌، قرائت‌ متون‌ تفسيري‌ قرآن‌ كريم‌ ، نامه‌نگاري‌ و خلاصه‌نوسي‌، نقد ادبي‌، متون‌ نظم‌ و نثر از سقوط‌ بغداد تا عصر حاضر، تاريخ‌ ادبيات‌ از سقوط‌ بغداد تا عصر حاضر، متون‌ نظم‌ و نثر دوره‌ عباسي‌ اول‌ ، تاريخ‌ ادبيات‌ دوره‌ عباسي‌ اول‌ ، متون‌ نظر و نثر دوره عباسي‌ دوم‌ ، تاريخ‌ ادبيات‌ دوره‌ عباسي‌ دوم‌، متون‌ نظم‌ و نثر دوره‌ اندلس‌، متون‌ نظم‌ و نثر دوره‌ معاصر ، تاريخ‌ و ادبيات‌ دوره‌ معاصر ، متون‌ نظم‌ و نثر عربي‌ در ايران‌ از آغاز تا سقوط‌ بغداد، متون‌ نظم‌ و نثر عربي‌ در ايران‌ از سقوط‌ بغداد تا دوره‌ معاصر، تاريخ‌ ادبيات‌ از دوره‌ جاهلي‌ تا پايان‌ دوره‌ اموي‌ ، متون‌ نظم‌ و نثر از جاهلي‌ تا پايان‌ دوره‌ اموي‌.

موقعيت شغلي و بازار كار فارغ التحصيلان رشته زبان و ادبيات عرب :

- يكي‌ از مهمترين‌ و اساسي‌ترين‌ مراكز جذب‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌، وزارت‌ آموزش‌ و پرورش‌ است‌. شما مي توانيد به عنوان معلم عربي به استخدام آموزش و پرورش در بياييد.
- تدريس در موسسات و مراكز خصوصي كه اهتمام به آموزش زبان عربي دارند.
- فارغ‌التحصيلاني‌ كه‌ زبان‌ عربي‌ را خوب‌ فرا گرفته‌اند و بر آن مسلط هستند، مي‌توانند در آزمون‌هاي‌ اداره‌ فني‌ قوه‌ قضائيه‌ شركت‌ كرده و در صورت‌ موفقيت‌ به‌ عنوان‌ مترجم‌ رسمي‌ دادگستري‌ مجوز تأسيس‌ دارالترجمه‌ را بگيرند؛ البته‌ دايره‌ اين‌ كار بسيار محدود است‌ و هر ساله‌ قوه‌ قضائيه‌ به‌ تعداد محدودي‌ از متقاضيان‌ مجوز مي‌دهد.
- به عنوان مترجم در سفارت خانه هاي كشورهاي عربي، وزارت خانه هاي كشور و همچنين مترجم و رايزن فرهنگي در سازمان حج و زيارت.
- كار در دفتر روزنامه ها، نشريات، مجلات و موسسات فرهنگي و پژوهشي، به عنوان مترجم و محقق.
- ترجمه متون و كتب عربي؛ بازار كتاب‌ ما نياز مبرمي‌ به‌ مترجماني‌ دارد كه‌ به‌ زبان‌ عربي‌ و كار ترجمه‌ مسلط‌ باشند.
- فارغ التحصيلان اين رشته، با تحصيل در مقاطع بالاتر (ارشد و دكترا) مي توانند بازار كار خود را وسيع تر كنند (مانند تدريس در دانشگاه و ...).

* تذكر:
شما اگر در رشته زبان و ادبيات عرب، متبحر باشيد، مشكلي از لحاظ شغلي نخواهيد داشت؛ يعني فردي مسلط به زبان و ادبيات عرب باشيد و بتوانيد در حد يك مترجم خوب، كار كنيد (آشنايي كامل داشتن با ادبيات عرب (واژه ها، دستور زبان و ...)، ترجمه كتب عربي و صحبت هاي يك فرد عرب زبان)؛ فراموش نكنيد كه خيلي اوقات ما به شغل مطلوب خود نمي رسيم، چون توانايي هاي لازم را در خود به وجود نياورده ايم.

*** پرسشگر گرامي؛ بهتر است بدانيد بازار كار براي كسي كه در رشته اش متخصص واقعي باشد و پشتكار لازم را داشته باشد هميشه فراهم است. نيروي هاي متخصص و فعال هيچ گاه بيكار نمي مانند و به راحتي جذب مي شوند. البته در اين راه بايد ملاحظاتي را در نظر گرفت :

1. براي يافتن شغل مناسب هيچ گاه نااميد نشويد. در اين راه موفقيت از آن كساني است كه تلاش مي كنند و نااميد نمي شوند. وظيفه شما تلاش است و تلاش است و تلاش، نتيجه را ديگر خداوند رقم مي زند و بي شك هر چه او تقدير كند نيكوست. بي تلاشي و نااميدي مسلما تقدير زيبايي را رقم نخواهد زد.
2. تلاش لازم را براي يافتن شغل انجام دهيد ولي عجله هم نداشته باشيد. فردي را مي شناختم كه 5 سال به دنبال شغل مي گشت و در نهايت به آنچه مي خواست رسيد.
3. تنها به دنبال استخدام رسمي در سازمان هاي دولتي نباشيد. در كشور 75 ميليوني ما كمتر از 3 ميليون نفر، كارمند دولت هستند و به استخدام در آمده اند و بقيه نيروي كار در كشور ما به صورت آزاد، قرار دادي و ... مشغول به كار هستند. هر ساله افراد فراواني براي استخدام در ارگان هاي رسمي اقدام مي كنند و تعداد كمي قبول مي گردند و اكثر افراد به دلايل مختلف رد مي شوند (نياوردن نمره لازم در آزمون كتبي يا مصاحبه و ...)؛ هميشه تعداد قبول نشده ها در اين آزمون ها چندين برابر قبول شده هاست، چرا كه ظرفيت استخدامي در ارگان هاي دولتي محدود است. آيا اين افرادي كه قبول نمي شوند (به هر دليلي) همه بايد دست از كار بكشند و زانوي غم بغل كنند! مسلما اين نگاه، نگاه درستي نيست. شما با توسل به توانايي هايتان بايد فرصت هاي كاري مناسب را براي خود ايجاد كنيد.
4. تا زماني كه به شغل دلخواه خود برسيد، تخصص هايي كه در دانشگاه كسب كرده ايد را تقويت كنيد، تا هنگام يافتن فرصت شغلي به دليل كم تسلطي به مباحث رشته تان رد نشويد.
5. توقعات مالي بالا در ابتداي راه نداشته باشيد و فرصت هاي شغلي تان را به اين خاطر از دست ندهيد. برخي افراد را مي شناسم كه ابتدا بدون دستمزد در جايي مشغول شدند و پس از مدتي به استخدام در آمده اند. با اين كار هم تجربه كسب كردند و هم در نهايت صاحب شغلي با درآمد شدند.
6. اگر مي توانيد، خودتان كارآفريني كنيد و براي خود فرصت شغلي بسازيد.
7. همچنين مي توانيد به ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر (ارشد و دكترا) بپردازيد و با داشتن تخصصي بيشتر، فرصت هاي شغلي خود را گسترش دهيد.

دانشگاه های پذیرنده : اراک ، اصفهان ، الزهرا(س) تهران ، بوعلی سینا – همدان ، تربیت معلم سبزوار ،تهران ، رازی – کرمانشاه ، زابل ، شهید سهشتی – تهران ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، علامه طباطبایی – تهران ، فردوسی – مشهد ، قم ، کاشان ، کردشتان – سنندج ، گیلان – رشت ، بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین ، تربیت معلم آذربایجان – تبریز ، تربیت معلم تهران ، لرستان – خرم آباد ، یزد ، غیر انتفاعی باقرالعلوم (ع) – قم .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی ، غیرانتفاعی
گرایشها :

رشته زبان و ادبیات فارسی

بعضي‌ها مي‌گويند بايد فراموش كرد و يا حداقل كمتر به آن پرداخت چرا كه در عصر ماشين و قرن بيست و يكم سخن گفتن از آن نشانه عقب‌ماندگي و دوري از واقعيت‌هاست. مي‌گويند وقتي به ياري آن حتي نمي‌توان يك سنجاق قفلي را ساخت چرا بايد هم‌ّ و غم خويش را صرف آن كرد وخلاصه ادبيات مال دوران لب جوي و سايه درخت و آواز بلبل بوده است و حالا كه اين دوران سر آمده است با ادبيات نيز بايد خداحافظي كرد.اين در حالي است كه رشته زبان و ادبيات فارسي بهترين بستر براي ورود به شناخت فرهنگ و عرفان و حتي معارف ديني ما است. چون سرفصل‌ها و دروسي كه در اين رشته تدريس مي‌شود هر كدام مسيري است كه به دشت‌هاي وسيع معرفت منتهي مي‌گردد. مثلاً معاني و بيان و آرايه‌هاي ادبي موجب ارضاء حس زيباشناسي در حوزه ادبيات مي‌شود و از ديگر سو صنايع شعري و فنون بلاغي مانند تمليح، استعاره و مجاز كليدي براي پي بردن به نكات باريك و اشارات معنايي متون ادبي است. امروزه‌ دامنه‌ ادبيات‌ فارسي‌ بسيار گسترده‌ است‌ به‌ گونه‌اي‌ كه‌ پيش‌بيني‌ مي‌شود بتوان‌ ده‌ گرايش‌ براي‌ آموزش‌ ادبيات‌ فارسي‌ تدوين‌ كرد؛ يعني‌ دانشجو طي‌ دو سال‌ دروس‌ عمومي‌ ادبيات‌ را بخواند و در دو سال‌ بعد يكي‌ از گرايش‌هاي‌ علوم‌ بلاغي‌، ادبيات‌ داستاني‌ و گرايش‌هاي‌ ديگري‌ كه‌ مي‌توان‌ در اين‌ رشته‌ پيش‌ بيني‌ كرد، مطالعه‌ كند. اما آنچه‌ امروزه در دانشگاه‌ها به‌ عنوان‌ رشته ادبيات‌ فارسي‌ تدريس‌ مي‌شود،‌ داراي دو شاخه‌ اصلي‌ زبان‌ فارسي‌ و ادبيات‌ فارسي‌است. كه‌ در بخش‌ زبان‌ فارسي‌ مسايل‌ مربوط‌ به‌ زبان‌ شناسي‌، دستور زبان‌، اصول‌ نگارش‌ و ويرايش‌ و در بخش‌ ادبيات‌؛ سبك‌شناسي‌، نقد ادبي‌، انواع‌ ادبي‌، تاريخ‌ ادبيات‌، صنايع‌ ادبي‌ شامل‌ بديع‌، معاني‌ و بيان‌ و عروض‌ همچنين‌ متون‌ نظم‌ و نثر كلاسيك‌ مورد بررسي‌ قرار مي‌گيرد.

توانايي‌هاي‌ لازم :
اگر يك‌ دانشجوي‌ ادبيات‌ از خواندن‌ يك‌ بيت‌ شعر حافظ‌ يا خواندن‌ داستان‌هاي‌ شاخص‌ و معروف‌ ادبيات‌ جهان‌ لذت‌ نبرد به‌ اشتباه‌ وارد اين‌ رشته‌ شده‌ است‌ چون‌ دانشجوي‌ زبان‌ و ادبيات‌ فارسي‌ بايد دروس‌ بسيار متنوع‌ و گسترده‌اي‌ را در وادي‌ ادبيات‌ فارسي‌ بخواند و اگر كسي‌ علاقه‌مند نباشد اين‌ رشته‌ برايش‌ ملال‌ آور مي‌شود.اين‌ رشته‌ قلم‌ درست‌ و بيان‌ خوب‌ مي‌خواهد تا بتوان‌ منظور خود را به‌ خوبي‌ تفهيم‌ كرد. همچنين‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ لازم‌ است‌ كه‌ حافظه‌ نسبتاً قوي‌ داشته‌ باشد چون‌ بخش‌ عظيمي‌ از مقولات‌ ادبي‌ را بايد به‌ خاطر بسپارد تا در مواقع‌ لازم به‌ آنها دسترسي‌ داشته‌ باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
بعد از آموزش‌ و پرورش‌ ، مطبوعات‌ بهترين‌ بستر براي‌ فعاليت‌ فارغ‌التحصيلان‌ ادبيات‌ فارسي‌ است‌. همچنين‌ بهترين‌ نيرو براي‌ تنظيم‌ و ارائه‌ برنامه‌هاي‌ ادبي‌ راديو و تلويزيون‌ و حوزه‌هاي‌ فرهنگي‌ وزارتخانه‌هاي‌ مختلف‌ كشور، فارغ‌التحصيل‌ اين‌ رشته‌ است. و از اينها گذشته‌ يك‌ ليسانس‌ ادبيات‌ اگر پويا و فعال‌ باشد مي‌تواند يك‌ نويسنده‌، شاعر يا منتقد گردد و در مراكز چاپ‌ و نشر كتاب‌ به‌ عنوان‌ ويراستار و ناظر ادبي‌ در سير چاپ‌ كتاب‌ حضور داشته‌ باشد. در ضمن‌ تعدادي‌ از فارغ‌التحصيلان‌ نيز با توجه‌ به‌ ذوق‌ و سليقه‌ خود كارهاي‌ ويژه‌اي‌ انجام‌ مي‌دهند كه‌ از آن‌ جمله‌ مي‌توان‌ به‌ شركت‌ در تأليف‌ فرهنگ‌هاي‌ مختلف‌ به‌ عنوان‌ پژوهشگر ادبي‌ و فيش‌نويس‌ علمي‌ و انتخابي‌ دايره المعارف‌ها اشاره‌ كرد.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :
دروس‌ پايه:
دستور زبان‌، تاريخ‌ زبان‌‌فارسي‌، مرجع‌شناسي‌ و روش‌ تحقيق‌ ، آيين‌نگارش‌ و ويرايش‌ ، بديع‌.

دروس‌ اصلي‌:

رودكي‌ و منوچهري‌، فرخي‌ و كسايي‌، رستم‌ و سهراب‌، رستم‌ و اسفنديار، قصيده‌هاي‌ ناصرخسرو، خاقاني‌، مسعود سعد، نظامي‌، مثنوي‌ معنوي‌، منطق‌الطير، حديقه‌سنايي‌، بوستان‌ سعدي‌، غزليات‌ و قصايد سعدي‌، حافظ‌، صائب‌، تاريخ‌ بيهقي‌، سياست‌نامه‌ و قابوسنامه‌، كشف‌ الاسرار، كليله‌ و دمنه‌، گلستان‌ سعدي‌، مرصادالعباد، قرائت‌ متون‌ عربي‌، قواعد عربي‌، زبان‌ خارجه‌ تخصصي‌، عروض‌ و قافيه‌، ادبيات‌ معاصر، متون‌ تفسيري‌، آشنايي‌ با علوم‌ قرآني‌، نقد ادبي‌.

دروس‌ تخصصي:

معاني‌ و بيان‌، مباني‌ عرفان‌ و تصوف‌، تأثير قرآن‌ و حديث‌ در ادب‌ فارسي‌، تاريخ‌ ادبيات‌، سبك‌شناسي‌.

دانشگاه های پذیرنده : اراک ، ارومیه ، اصفهان ، الزهرا (س) – تهران ، ایلام ، بوعلی سینا – همدان ، بیرجند ، بین المللی امام خمینی (ره) قزوین ، تبریز ، تربیت معلم آذربایجان – تبریز ، تربیت معلم تهران ، تربیت معلم سبزوار ، تهران ، رازی – کرمانشاه ، زابل ، زنجان ، سمنان ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، شهرکرد ، شهید باهنر کرمان ، شهید بهشتی – تهران ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، علامه طباطبایی – تهران ، فردوسی – مشهد ، قم ، کاشان ، گیلان – رشت ، لرستان – خرم آباد ، مازندران – بابلسر ، محقق اردبیلی – اردبیل ، ولی عصر (عج) – رفسنجان ، هرمزگان – بندر عباس ، یاسوج ، یزد ، کردستان – سنندج .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی ، پیام نور
گرایشها :

رشته زبان و ادبیات کردی

رشته زبان و ادبیات کردی :

هدف رشته زبان و ادبیات کردی ، آشنایی با جنبه های ادبی ، زیبا شناختی و پیشینه تاریخی این زبان غنی و کهن و بررسی تاثیرات ادبیات کردی و فارسی بر روی یکدیگراست .گفتنی است که چون زبان و ادبیات کردی ارتباط نزدیک با زبان و ادبیات فارسی دارد ، این رشته مانند زبان و ادبیات فارسی از بین داوطلبان گروه آزمایشی علوم انسانی دانشجو می پذیرد .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

آئین نگارش و رسم الخط ، دستور زبان، آوا شناسی و واج شناسی ، پیشینه زبان کردی و لهجه های ان ، کلیات زبان شناسی ، روش تحقیق و مرجع شناسی ، فرهنگ نگاری .

دروس اصلی :

شعر و نثر سبک خراسانی در ادب فارسی ، شعر و نثر سبک عراقی در ادب فارسی ، شعر و نثر سبک هندی و بازگشت در ادب فارسی ، نثر معاصر فارسی .شعر معاصر فارسی ، صرف در زبان عربی ، نحو در زبان عربی ، متون نظم و نثر کلاسیک در ادب عربی ، نثر معاصر عربی ، شعر معاصر عربی ، زبان انگلیسی اختصاصی ، متون ادبی لری ، متون نثر معاصر ، متون شعر معاصر ، تاثیر قرآن و حدیث در ادب کردی ، ادب فولکلور، افسانه ها و اسطوره ها ، ادبیات تطبیقی ، عروض و قافیه ، شاهکارهای ادب جهان به زبان کردی ، روزنامه نگاری .

دروس تخصصی :

تاریخ ادبیات و ادب گورانی ، تاریخ ادبیات (ادب کرمانج شمال ) تاریخ ادبیات ، ادب کرمانج جنوب ، تاریخ ادبیات (ادب معاصر ) ، بدیع ، معانی و بیان ، مکاتب ادبی جهان ، سبک های ادبی در ادب کردی ، کلیان نقد ادبی ، نقد در ادب داستانی ، ادبیات داستانی در ادب کردی ، اصول و روش ترجمه ، ترجمه متون .

دانشگاه های پذیرنده : کردستان - سنندج .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته زمین شناسی

وقوع زمين‌لرزه‌اي هولناك و اسرارآميز با نيرويي عظيم و ويرانگر، فوران توده‌هاي مذاب سنگ از دهانه كوهي آتشفشاني، چشم‌انداز با شكوه دره‌اي عميق در پاي كوهي سر به فلك كشيده، گستردگي و تنوع سنگ‌هاي موجود در طبيعت، لايه‌هاي موازي سنگي و خاكي در ديواره يك تپه يا كوه و دهها موضوع ديگر، از موضوعات مورد توجه زمين‌شناس است. زمين‌شناس بسياري از پرسش‌هاي هيجان‌انگيز و جذاب پيرامون ما را به بحث و بررسي مي‌گذارد. اين كه زمين در اولين روزهاي عمر خود (4500 ميليون سال قبل) چگونه بوده است؟ چرا اقيانوس اطلس به تدريج وسيع‌تر و اقيانوس آرام كوچكتر مي‌شود؟ در كجا به جستجوي آب بپردازيم؟
تفاوت سنگ‌ها ناشي از چيست و پرسش‌هاي متعدد ديگر كه پاسخ آن را در علم زمين‌شناسي مي‌توان يافت. زيرا در زمين‌ شناسي‌، منشأ زمين‌، تاريخ‌ و ساختمان‌ زمين‌، مواد متشكله‌ آن‌، منابع‌ طبيعي‌ موجود در آن‌ و تغيير و تحولاتي‌ كه‌ در طول‌ زمان‌ پديد آمده‌اند، مورد بررسي‌ قرار مي‌گيرد. در واقع‌ از اعماق‌ اقيانوس‌ها تا نوك‌ بزرگترين‌ قله‌ها و حتي‌ ماوراي‌ اين‌ دو، مورد مطالعه‌ قرار گرفته‌ و اطلاعات‌ حاصل‌ از آنها به‌ صورت‌ نقشه‌ و گزارش‌ ثبت‌ مي‌شود.
كشور ايران‌ با در اختيار داشتن‌ منابع‌ معدني‌ بسيار غني‌ اعم‌ از مواد سوختي‌ و ذخاير فلزي‌ و غيرفلزي‌ گرانبها، و قرار گرفتن‌ بر روي‌ منطقه‌اي‌ فعال‌ از نظر زمين‌‌شناسي‌ كه‌ باعث‌ وقوع‌ زلزله‌ها، تغيير ساختار زمين‌، پديده‌ كوه‌زايي‌، تغيير پهناي‌ درياها و خليج‌ مجاور مي‌شود و دهها مطلب‌ شگفت‌انگيز و در خور دقت‌ و مطالعه‌ ديگر، نياز وافر به‌ پژوهشگران‌ و متخصصان زمين‌شناسي‌ دارد كه‌ در اين زمينه ها به‌ مطالعه‌ و كاوش‌ پرداخته‌ و اطلاعات لازم را براي بهره‌برداري صحيح در اختيار مسؤولان ذي‌ربط قرار دهند.

توانايي‌هاي‌ لازم :
دانشجوي‌ خوب‌ زمين‌شناسي‌ علاوه‌ بر تسلط‌ كافي‌ بر درس‌هايي‌ مثل‌ فيزيك‌، شيمي‌ و رياضي‌ بايد از قدرت‌ تجسم‌ مناسبي‌ برخوردار باشد. مهم‌ترين‌ ويژگي‌ براي‌ موفقيت‌ در اين‌ رشته‌ داشتن‌ روحيه‌اي‌ پرجنب‌ و جوش‌، علاقه‌ به‌ زندگي‌ در محيط‌هاي‌ طبيعي‌ مانند كوه‌ها و بيابان‌ها است‌، زيرا زمين‌شناس‌ نه‌ تنها در دوران‌ دانشجويي‌ بلكه‌ در زمينه‌هاي‌ شغلي‌ نيز با چنين‌ محيط‌هايي‌ روبروست‌. علاوه‌ بر اين‌ داشتن‌ توانايي‌ جسماني‌ مناسب‌ نيز لازم‌ است‌.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
فارغ‌التحصيلان‌ مقطع‌ كارشناسي‌ رشته‌ زمين‌ شناسي‌ قادرند نقشه‌هاي‌ زمين‌ شناسي‌، معدني‌ و جغرافيايي‌ را مطالعه‌ نموده‌ و اطلاعات‌ آن‌ را استخراج‌ نمايند و با گروه‌هاي‌ اكتشاف‌ معدن‌، آب‌يابي‌ و بهره‌ برداري‌ از آب‌هاي‌ زيرزميني‌، همكاري‌ داشته‌ يا در كارهاي‌ صحرايي‌ و كارگاهي‌ مهندسين‌ ژئوتكنيك‌ و ژئوفيزيك‌ فعاليت‌ داشته‌ باشند و كانون‌هاي‌ خطر همانند مناطق‌ زلزله‌خيز، آتشفشاني‌ و ... را مشخص‌ نمايند. با توجه‌ به‌ توانايي‌هايي‌ كه‌ فارغ‌التحصيلان‌ رشته‌ زمين‌شناسي‌ دارند، وزارتخانه‌هاي‌ صنايع‌ و معادن‌، نفت‌، نيرو، راه‌، جهاد كشاورزي‌، علوم‌ و آموزش‌ و پرورش‌ ، همچنين‌ شركت‌ها و مؤسساتي‌ مانند ذوب‌آهن‌، سازمان‌ زمين‌ شناسي‌ كشور، شركت‌هاي‌ مرتبط‌ با فعاليت‌هاي‌ سد سازي‌، آب‌يابي‌، حفر تونل‌، راهسازي‌، اكتشافات‌ آب‌ و نفت‌ و معادن‌، بخش‌هاي‌ مرتبط‌ با تهيه‌ نقشه‌هاي‌ زمين‌ شناسي‌ و معدني‌، آزمايشگاه‌هاي‌ سنگ‌ شناسي‌ و زمين‌ شناسي‌ و در مجموع‌، كليه‌ مراكزي‌ كه‌ در ارتباط‌ با موضوع‌ زمين‌ فعاليت‌ مي‌كنند، مي‌توانند زمينه‌هاي‌ اشتغال‌ و فعاليت‌ فارغ‌التحصيلان‌ رشته‌ زمين‌ شناسي‌ باشند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌:

رياضي‌، فيزيك‌، شيمي‌، مباني‌ كامپيوتر.

دروس‌ اصلي :

زمين‌ شناسي‌ فيزيكي‌، زمين‌ شناسي‌ تاريخي‌، بلور شناسي‌ هندسي‌، بلور شناسي‌ نوري‌، كاني‌ شناسي‌، رسوب‌ شناسي‌، سنگ‌ شناسي‌ رسوبي‌، سنگ‌ شناسي‌ آذرين‌، سنگ‌ شناسي‌ دگرگوني‌،ديرينه‌ شناسي‌ (ماكرو فسيل‌)، چينه‌ شناسي‌، زمين‌ شناسي‌ ساختماني‌، زمين‌ ساخت‌، فنوژئولوژي‌، ژئوشيمي‌، ژئوفيزيك‌، نقشه‌برداري‌.

دروس‌ تخصصي‌:

زمين‌ شناسي‌ ايران‌، زمين‌شناسي‌ اقتصادي‌، زمين‌ شناسي‌ نفت‌، آب‌هاي‌ زيرزميني‌، زمين‌ شناسي‌ مهندسي‌، پترولوژي‌، زمين‌ شناسي‌ صحرايي‌، متون‌ علمي‌ زمين‌ شناسي‌. (بسياري از درس‌هاي اين‌ رشته‌ همراه‌ با آزمايشگاه‌ است‌).

دانشگاه های پذیرنده : ارومیه ، اصفهان ، بو علی سینا – همدان ، بیر جند ، تبریز ، تربیت معلم تهران ، تهران ، زنجان ، سیستان و بلو چستان - زاهدان ،شهید باهنر کرمان ، شهید بهشتی - تهران ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، صنعتی شاهرود علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان ، فردوسی – مشهد ، لرستان – خرم آباد ، هرمزگان – بندر عباس ، علوم پایه دامغان ، بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته زیست شناسی

داراي‌ سه‌ گرايش‌ علوم‌گياهي‌، علوم‌ جانوري‌ و زيست‌دريا است‌.‌ اين‌ گرايش‌ها تنها در 17 واحد تخصصي‌ با يكديگر تفاوت‌ دارند.

گرايش‌ علوم‌ گياهي‌:

اين رشته‌ يكي‌ از شاخه‌هاي‌ زيست‌شناسي‌ است‌ كه‌ صرفاً موارد مربوط‌ به‌ گياه‌ را اعم‌ از گياهان‌ اوليه‌ تا گياهان‌ امروزي‌ بررسي‌ مي‌كند و داراي‌ زمينه‌هاي‌ مختلفي‌ مانند:
گياه‌ شناسي‌، فيزيولوژي‌ گياهي‌، ريخت‌ زايي‌ و اندام‌ زايي‌ در گياهان‌، بيوشيمي‌ و جلبك‌ شناسي‌ است‌. علوم‌ گياهي‌ داراي‌ دو بخش‌ عمده‌ فيزيولوژي‌ و سيستماتيك‌ است‌ كه‌ بخش‌ فيزيولوژي‌ به‌ شناخت‌ زندگي‌ گياهان‌ و اندام‌هاي‌ مختلف‌ يك‌ گياه‌ مي‌پردازد و بخش‌ سيستماتيك‌ نيز درباره‌ اسامي‌ و طبقه‌بندي‌ گياهان‌ مي‌باشد.گياه، اعجوبه سبزپوش طبيعت است كه چون در هر گوشه و كنار به چشم مي‌خورد، عادي و پيش پاافتاده به نظر مي‌آيد در حالي كه بيش از هر موجود زنده ديگري در روي كره زمين، اعجاب‌آور است.موجودي كه در آشپزخانه ذره‌بيني خود براي همه مخلوقات زنده كره زمين غذا تهيه مي‌كند و پيشرفته‌ترين نيروگاه خورشيدي، شبكه لوله‌كشي و سيستم پمپاژ آب را در اختيار دارد و از سوي ديگر مايه زيبايي، لطافت ، نشاط و آرامش هستي است. به همين دليل شناخت و حفظ آن يك نياز است. و رشته علوم گياهي نيز براي پاسخ به همين نياز در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي معتبر جهان داير شده است.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :

حضور كارشناسان‌ علوم‌ گياهي‌ در مؤسسه‌هاي‌ تحقيقاتي‌ و اجرايي‌ كشور امري‌ ضروري‌ است‌ تا بتوان‌ محيط‌ زيست‌ ايران‌ را به‌ خوبي‌ حفظ‌ كرد، اما به‌ گفته‌ اساتيد و دانشجويان‌ علوم‌ گياهي‌ در حال‌ حاضر فارغ‌التحصيلان‌ دوره‌ ليسانس‌ اين‌ گرايش‌ موقعيت‌هاي‌ شغلي‌ مناسبي‌ ندارند. چون‌ دانش‌ و اطلاعات‌ آن‌ها جنبه‌ تخصصي‌ ندارد و مؤسسات‌ و مراكز تحقيقاتي‌ و اجرايي‌ بيشتر مايلند كه‌ نيروهاي‌ مورد نياز خود را از ميان‌ فارغ‌التحصيلان‌ كارشناسي‌ ارشد يا دكتراي‌ اين‌ رشته‌ انتخاب‌ كنند. بيشتر فارغ‌ التحصيلان‌ علوم‌ گياهي‌ در سطح‌ كارشناسي‌ جذب‌ آموزش‌ و پرورش‌ مي‌شوند چون‌ معلومات‌ آنها جنبه‌ عمومي‌ دارد و مي‌توانند در تدريس‌ كتب‌ زيست‌شناسي‌ دوره‌ متوسطه‌ موفق‌ باشند، اما نمي‌توانند در مراكز تحقيقاتي‌ كه‌ نياز به‌ متخصص‌ در زمينه‌هاي‌ مختلف‌ علوم‌ گياهي‌ دارد، فرصت‌ شغلي‌ مناسبي‌ به‌ دست‌ بياورند. از سوي‌ ديگر اگر كسي‌ در گرايش‌ علوم‌ گياهي‌ سرمايه‌گذاري‌ كند و متأثر از محيط‌ نشود، مي‌تواند در بخش‌هاي‌ كشاورزي‌ ـ زيستي‌، ژنتيك‌ و بيوتكنولوژي‌ فعاليت‌ داشته‌ باشد.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل‌:

دروس‌ مشترك‌ در گرايش‌هاي‌ مختلف‌ زيست‌شناسي‌ :

رياضي‌، فيزيك‌، شيمي‌، شيمي‌ آلي‌، بيوشيمي‌، آمار زيستي‌ ، زيست‌ سلولي‌ و مولكولي‌ ، ژنتيك‌ ، اكولوژي‌ ، ميكروبيولوژي‌ ، تكامل‌ موجودات‌ زنده‌ ، تالوفيت‌ها، فيزيولوژي‌ جانوري‌، بافت‌ شناسي‌ ، جنين‌ شناسي‌ ، جانور شناسي‌، تشريح‌ و مرفولوژي‌ گياهي‌ ، ريخت‌زايي‌ و اندام‌ زايي‌ در گياهان‌ ، سيستماتيك‌ گياهي‌، فيزيولوژي‌ گياهي‌، رشد و نمو گياهي‌، بيوفيزيك‌ ، ويروس‌ شناسي‌ ، زيست‌ شناسي‌ پرتوي‌ ، اكولوژي‌ عملي‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ علوم‌ گياهي‌:

اكو فيزيولوژي‌ گياهي‌ ، ازدياد گياهان‌ ، قارچ‌ شناسي‌ ، اكولوژي‌ گياهي‌ ، انتقال‌ مواد در گياه‌ ، متمم‌ سيستماتيك‌ گياهي‌، اصول‌ رده‌بندي‌ گياهان‌. (بسياري‌ از درس‌هاي‌ اين‌ گرايش‌ همراه‌ با آزمايشگاه‌ است‌).

گرايش‌ علوم‌ جانوري‌:

علوم‌ جانوري‌ به‌ مطالعه‌ مسائل‌ مربوط‌ به‌ جانوران‌ مي‌پردازد و داراي‌ سه‌ بخش‌ اصلي‌ جانورشناسي‌ يا بيوسيستماتيك‌، فيزيولوژي‌ جانوري‌ اعم‌ از انساني‌ و حيواني‌ و بافت‌شناسي‌ و جنين‌شناسي‌ جانوري‌ است‌.بسياري‌ از گرايش‌هاي‌ زيست‌شناسي‌ وابسته‌ به‌ علوم‌جانوري‌ هستند. براي‌ مثال‌ يك‌ محقق‌ علوم‌سلولي‌ و مولكولي‌ تا با يك‌ جانور و وضعيت‌ زيستي‌ آن‌ آشنا نباشد، نمي‌تواند روي‌ سلول‌ آن‌ كار كند. يك‌ محقق‌ ژنتيك‌ نيز در آغاز بايد بيولوژي‌ جانور را به‌ طور كامل‌ بداند و بعد در زمينه‌ ژنتيك‌ آن‌ كار كند. به ياري بيوسيستماتيك يعني شناسايي گونه‌هاي مختلف جانوران نيز مي‌توان به نقش مفيد گونه‌هاي مختلف جانوري براي كمك به طرح‌هاي اقتصادي پي برد.براي مثال امروزه استفاده از مواد شيميايي براي كنترل آفات راه درستي نيست چون اين مواد تعادل اكولوژي محيط زيست را برهم مي‌زنند در حالي كه با شناخت گونه‌هاي حشرات شكارچي مي‌توان بسياري از آفات مثل حشرات مضر را از بين برد. در اين ميان مي‌توان به كفش‌دوزك‌ها اشاره كرد كه امروزه كاربرد بسياري در اقتصاد كشاورزي آمريكا دارند يا مگس‌هاي مفيد كه از شته‌ها تغذيه مي‌كنند. از طرف ديگر بيوسيستماتيك در شناخت گونه‌هاي بيماري‌زا مثل «پشه آنوفل» و معرفي آنها به دنياي پزشكي نقش مهمي دارد. همچنين مي‌‌توان به بخش ديرين‌شناسي يا فسيل‌شناسي اشاره كرد كه يكي از فوايد اين بخش، پي بردن به منابع عظيم اقتصادي مثل نفت است كه از طريق مطالعه محل فسيل‌ها يا رسوبات فسيل‌ها به دست مي‌‌آيد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :

هرچند كه‌ تعداد قابل‌ توجهي‌ از فارغ‌التحصيلان‌ علوم‌ جانوري‌ جذب‌ بازار كار نمي‌شوند اما بهترين‌ دانشجويان‌ هميشه‌ موفق‌ بوده‌ و هستند. اين دسته از دانشجويان پس از فارغ‌التحصيلي گاه‌ براي‌ كارهاي‌ تحقيقاتي‌ يا اداره‌ آزمايشگاه‌ها جذب‌ دانشگاه‌ها مي‌شوند يا در سازمان‌ حفاظت‌ از محيط‌ زيست‌ و سازمان‌هاي‌ مربوط‌ به‌ فعاليت‌ مي‌پردازند. چون‌ سازمان‌ محيط‌ زيست‌ براي‌ بررسي‌ اكوسيستم‌ها به‌ محققان‌ زيست‌شناسي‌ از جمله‌ علوم‌جانوري‌ نياز دارد. همچنين‌ بعضي‌ از فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ گرايش‌ وارد دنياي‌ پزشكي‌ شده‌ و در زمينه‌هاي‌ خون‌شناسي‌ يا انگل‌شناسي‌ فعاليت‌ مي‌كنند.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ علوم‌ جانوري‌ :

زيست‌ انگل‌ها، فيزيولوژي‌ مقايسه‌اي‌، جانورشناسي‌، رفتارشناسي‌، حشره‌شناسي‌. (بسياري از درس‌هاي اين گرايش همراه با آزمايشگاه است).

گرايش‌ زيست‌ دريا:

گرايش‌ زيست‌ دريا به‌ بررسي‌ و مطالعه‌ خواص‌ محيط‌ آبي‌، بيولوژي‌ آبزيان‌ و فعاليت‌هاي‌ آبزي‌پروري‌ مي‌پردازد؛ يعني‌ برخلاف‌ دو گرايش‌ علوم‌ جانوري‌ و علوم‌ گياهي‌ كه‌ در آنها بيشتر موجودات‌ خشك‌زي‌ مطالعه‌ مي‌شوند اين‌ گرايش‌ جانوران‌ و گياهان‌ آبزي‌ را بررسي‌ و مطالعه‌ مي‌كند. گرايش‌ زيست‌ دريا علاوه‌ بر بررسي‌ فيزيولوژي‌ آبزيان‌ به‌ مطالعه‌ اكولوژي‌ دريا يعني‌ بررسي‌ آلودگي‌ آب‌ درياها و تأثير آن‌ بر محيط‌ دريا مي‌پردازد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
فارغ‌التحصيلان‌ گرايش‌ زيست‌ دريا مي‌توانند‌ در مراكز پرورش‌ ماهي‌ و مراكز‌ تحقيق‌ بر روي‌ ارزش‌ مواد غذايي‌ دريايي‌ فعاليت كنند. علاوه‌ بر كار در شيلات‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ گرايش‌ مي‌توانند در حفظ‌ بعضي‌ از گونه‌هاي‌ آبزيان‌ كه‌ در حال‌ انقراض‌ هستند مثل‌ ماهي‌ ازون‌برون‌ يا ماهي‌ سفيد كار كنند و مهمتر از همه‌ اين‌ كه‌ ما بايد به‌ ياري‌ كارشناسان‌ زيست‌دريا يك‌ اطلس‌ دقيق‌ در مورد گونه‌هاي‌ آبزي‌ موجود در آب‌هاي‌ كشورمان‌ تهيه‌ كنيم‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ زيست‌ دريا:

ماهي‌شناسي‌، ليمنولوژي‌، انگل‌ها و بيماري‌هاي‌ انگلي‌ آبزيان‌، اكولوژي‌ آبزيان‌، شناخت‌ كف‌زيان‌، اصول‌ و تكثير و پرورش‌ آبزيان‌. (بسياري از درس‌هاي‌ اين‌ گرايش‌ همراه‌ با آزمايشگاه‌ است).

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
دانشجوي‌ رشته‌ زيست‌شناسي‌ بايد عاشق‌ كشف‌ حقايق‌ پديده‌هاي‌ طبيعي‌ باشد و به‌ گردش‌ در طبيعت‌ علاقه‌مند باشد. چون‌ اطلاعاتي‌ كه‌ با حضور در محيط‌ طبيعي‌ زندگي‌ گياه‌ يا جانور مي‌توان‌ به‌ دست‌ آورد در هيچ‌ كتابي‌ پيدا نخواهد شد. در ضمن‌ دانشجو لازم‌ است‌ فردي‌ منظم‌ و مرتب‌ بوده‌ و بتواند مطالب‌ را در ذهن‌ خويش‌ به‌ خوبي‌ طبقه‌بندي‌ كند تا در زمينه‌ سيستماتيك‌ موفق‌ گردد.

زیست شناسی سلولی و مولکولی

زیست شناسی سلولی و مولکولی دارای 5 گرایش میکرو بیولوژی ، علوم سلولی و مولکولی ، ژنتیک ، بیو شیمی و بیو فیزیک است .

گفتنی است که گرایش بیو شیمی یا بیو فیزیک تا کنون در هیچ دانشگاهی در سطح لیسانس ارئه نشده است در ضمن تفاوت محسوسی بین گرایشهای مختلف این رشته در مقطع کار شناسی وجود ندارد .

گرایش ژنتیک

به طور کلی دانش ژنتیک درباره انتقال صفات وراثتی از والدین به اولاد بحث می کند که البته این والدین می تواند انسان ، درخت یا باکتری باشند . در واقع ژنتیک تلاش می کند تا بگوید که چه مکانیزم های مولکولی ، عامل انتقال صفات از نسلی به نسل دیگر هستند . همچنین می خواهدبداند که چرا گاهی اوقات در بین والدین و فرزندان در برخی صفات تفاوت های بسیار معناداری وجود دارد ؟ در کل دانشجویان این گرایش مباحث مهمی مثل ژنتیک سرطان ، روش های تشخیص بیماری های ژنتیکی قبل و بعد از تولد ، شناخت ناقلین بیماری ها ، اصول مشاوره ژنتیکی ، نقش ژنتیک در بروز رفتار های فردی و اجتماعی ، شناخت جمعیت های مختلف ژنتیکی و نژاد های انسانی ، ژن درمانی ، پزشکی قانونی ، تکنیک های رایج درژنتیک ، روش های اصلاح نژاد و ژنتیک مولکولی را مطالعه می کنند .

موقعیت شغلی در ایران :

علم ژنتیک در ایران هنوز در ابتدای راه است و باید تلاش بسیار کرد و کاستی ها را جبران نمود و موانع را از میان بر داشت تا بتوان شاهد رشد روزافزون این علم در ایران بود . البته این به آن معنی نیست که در کشورما تحقیقات ژنتیکی انجام نمی گیرد و فارغ التحصیلان این رشته جذب هیچ مرکزی نمی شوند ، بلکه سازمان های مختلفی هستند که به فعالیت های تحقیقاتی ژنتیکی می پردازند که از جمله می توان به مراکز مختلف وزارت جهاد کشاورزی ، مراکز پژوهشی وزارت علوم ، انستیتو پاستور ، مرکز ملی تحقیقات مهندسی ژنتیک و تکنولوژی زیستی اشاره کرد .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در گرایش های مختلف زیست شناسی سلولی و مولکولی :

ریاضی ، فیزیک ، شیمی ، شیمی آلی ، بیوشیمی ، آمار زیستی ، زیست شناسی سلولی ، زیست شناسی مولکولی ، ژنتیک ، میکروبیولوژی ، اکولوژی ، ویروس شناسی ، زیست شناسی گیاهی ، زیست شناسی جانوری ، فیزیولوژی جانوری ، فیزیولوژی گیاهی ، بیوفیزیک ، بیوشیمی ، زیست شناسی پرتوی ، ایمونولوژی .

دروس تخصصی گرایش ژنتیک :

ژنتیک انسانی ، سیتوژنتیک ، اصول مشاورژنتیکی ، ژنتیک سرطان ريال ژنتیک رفتاری ، مبانی ژنتیک میکروارگانیسم ، ژنتیک پیشرفته یا تازه های ژنتیک ، ژنتیک کمی یا ژنتیک جمعیت ها ، سمینار ، پروژه (بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه است).

گرایش علوم سلولی و مولکولی

مهم ترین مولکول هایی که در حیات سلول موثر هستند و پروتئین ها می باشند مرکز ذخیره اطلاعات و صدور فرمان های سلول وظیفه انتقال ای فرمان ها و پروتئین مسئولیت اجرای این فرمان ها را برعهده دارند . در زیست شناسی سلولی و مولوکولی چگونه این فعالیت ها بررسی می شود .

امروزه زیست شناسی در کشور های پیشرفته بیش از 80 تا 90 درصد سمت و سوی علوم سلولی و مولکولی دارد . چرا که رشته علوم سلولی و مولکولی نیروی انسانی لازم را برای تحقیق در رشته های پزشکی ، بیوشیمی ، ژنتیک ، بیوتکنولوژی ، مهندسی ژنتیک ، اصلاح نباتات ، شیلات و دام تربیت می کند .

موقعیت شغلی در ایران :

اصولاً در ایران اگر فردی به امید آینده مالی خوب به دنبال علوم پایه برود اشتباه کرده است چرا که در رشته های علوم در ایران ارزش مادی زیادی ندارند .اما اگر فردی به علوم پایه علاقه دارد مطمئناً رشته علوم سلولی و مولکولی رشته ای با ارزش و خوب است . تعدادی از مراکز تحقیقاتی مانند انستیتو پاستور ، مرکز تحقیقات ژنتیک ، مرکز تحقیقات بیوشیمی و بیفیزیک و مراکز تحقیقاتی دانشگاهی می توانند پذیرای فارغ التحصیلان علوم سلولی و مولکولی باشند . علاوه بر مراکز تحقیقاتی موجود فارغ التحصیل این رشته می تواند با ایجاد شرکت خصوصی سازنده مواد اولیه آزمایشگاه های علوم سلولی و مولکولی یا ازمایشگاهی که تست های آن در سطح مولکولی است هم به جامعه علمی خدمت کند و هم وضعیت مالی نسبتاً خوبی داشته باشد البته در حال حاضر نیز در ایران چنین فعالیتهایی در سطح محدودی انجام می گیرد .

دروس تخصصی گرایش علوم سلولی و مولکولی :

شیمی آلی ، بیوشیمی ، زیستشناسی سلولی ، ژنتیک ، میکروبیولوژی ، اکولوژی ، زیست شناسی گیاهی ، ریست شناسی جانوری ، فیزیولوژی گیاهی ، ایمونو لوژی ، زبان تخصصی . (بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه است).

گرایش میکرو بیولوژی

میکرو ارگایسم ها موجودات ریز ذره بینی مانند : باکتری ها ، ویروس ها ، قارچ های میکروسکوپی و پرتوزوئرها هستند که با چشم غیر مسلح دیده نمی شوند . علم میکروبیولوژی که گرایشی از زیست شناسی است به بررسی و مطالعه میکروارگانیسم ها می پردازد . در این علم ارتباط میکروارگانیسم ها با خودشان و همچنین با موجودات عالی تر مانند انسان ، حیوانات و گیاهان بررسی می شود . علم میکروبیولوژی گرایش های مختلفی دارد که عبارتند از : میکروبیولوژی پزشکی ، میکروبیولوژی غذایی و میکربیولوژی صنعتی .

کاربرد این گرایش آنقدر گسترده است که قابل ذکر نیست ، محقق این گرایش از یک سو می تواند به بررسی کاربرد سلاح های میکروبی و راه های پیشگیری از این سلاح ها بپردازد و از سوی دیگر می تواند در کارخانه های عطر سازی مشغول باشد . میکروبیولوژی پایه و اساس بسیاری از علوم از قبیل: بیوشیمی ، بیوتکنولوژی ، ژنتیک و پزشکی است . یکی از کاربردهای گرایش میکروبیولوژی در آزمایشگاه های تشخیص طبی است و میکروبیولوژی نیز در تشخیص بیماری نیز اهمیت بسیار زیادی دارد . در مواد غذایی و تولید مو اد غذایی مختلف نیز اثر میکروارگانیسم ها قابل توجه است .

همچنین گرایش میکروبیولوژی در کشاورزی به طور بسیار وسیعی در تشخیص آفات گیاهی ، مبارزه با آفات گیاهی و ایجاد مقاومت گیاهی مورد استفاده قرار می گیرد . در صنایع و معادن نیز برای استخراج فلزات سنگین و در تصفیه نفت در گوگرد زدایی از نفت مورد استفاده قرار می گیرد . در حفاظت از محیط زیست تصفیه فاضلاب ها و مبارزه بیولوژیکی با عفونت ها و آلودگی های فاضلابی مورد استفاده قرار می گیرد و آب سالم و در حقیقت بدون آلودگی تحویل می دهد . حتی در صنعت نساجی نیز این علم به یاری بشر آمده است و به تازگی به صنعت نساجی از میکروارگانیسم ها برای تثبیت نشاسته و آهار دادن پارچه استفاده می شود.

موقعیت شغلی در ایران :

کارشناسان میکروبیولژی در پژوهشگاه نفت برای تحقیق بر روی میکروب های نفت خوار یا گوگرد زدایی در بخش صنایع غذایی در کارخانه های کنسرو سازی و کمپوت سازی و در صنایع بهداشتی مشغول بکار هستند ، تهیه لوازم آزمایشگاهی مورد نیاز در این گرایش یکی از شغل هایی است که بعضی جذب آن می شوند. موسسه استاندارد یا آزمایشگاه های کارخانجات تهیه مواد بهداشتی و غذایی برای تشخیص کیفیت و سلامت این مواد از نظر عدم آلودگی میکروبی ، مراکز تهیه مواد دارویی مانند تهیه آنتی بیوتیک ها و بالاخره کارخانجات تهیه اسید ها مانند اسید بوتریک و اسید استیک و حلال ها مانند الکل و استون و مراکزتهیه واکسن مانند موسسه رازی و انستیتو پاستور ایران نیز می توانند مراکز جذب این فارغ التحصیلان این گرایش باشند .

دروس تخصصی گرایش میکروبیولوژی :

شیمی آلی ، بیوشیمی ،آمار زیستی ، زیست شناسی سلولی ، زیست شناسی مولکولی ، ژنتیک ، میکروبیولوژی ، اکولوژی ، ویروس شناسی ، تکامل ، زیست شناسی گیاهی ، زیست شناسی جانوری ، فیزیولوژی جانوری ، فیزیولوژی گیاهی ، بیوفیزیک ، بیوشیمی ، زیست شناسی پرتوی ، ایمونولوژی ، باکتری شناسی ، میکروبیولوژی محیطی ، قارچ شناسی ، پروتوزئولوژی . (بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه است).

توانائی های لازم :

در گرایش های مختلف زیست شناسی سلولی و مولکولی باید علافه مند بود و صبر و پشتکار داشت تا بتوان طعم شیرین موفقیت را چشید . همچنین دانشجو باید حافظه خوبی داشته و در دروس شیمی ، ریاضی و فیزیک قوی باشد و در نهایت لازم است که به کارهای آزمایشگاهی علاقه مند باشد . برای مثال یکی از کارهایی که بطور معمول در آزمایشگاه علوم سلولی و مولکولی انجام می گیرد ، استخراج از یک بافت است که حداقل زمان لازم برای این کار 5 ساعت می باشد .

دانشگاه های پذیرنده :

اصفهان ، الزهرا(س) – تهران ، تربیت معلم تهران ، تهران ، شهر کرد ، شیراز ، شاهد – تهران ، شهر کرد ، شهید چمران – اهواز ، شهید بهشتی – تهران .

مقاطع تحصیلی :

کارشناسی

دوره ها :

روزانه ،شبانه

دانشگاه :

دولتی

گرایشها :

ژنتیک ، سلولی و مولکولی ، میکروبیولوژی .

رشته زیست شناسی ( دریا -جانوری- گیاهی).

زیست شناسی :

رشته زیست شناسی دارای سه گرایش علوم گیاهی ، علوم جانوری و زیست دریا است .این گرایشها تنها در 17 واحد تخصصی با یکدیگر تفاوت دارند .

گرایش علوم گیاهی :

این رشته یکی از شاخه های زیست شناسی است که صرفاً موارد مربوط به گیاه را اعم از گیاهان اولیه تا گیاهان امروزی بررسی می کند و دارای زمینه های مختلفی مانند گیاه شناسی ، فیزیولوژی گیاهی ریخت زایی و اندم زایی در گیاهان ، بیو شیمی و جلبک شناسی است . علوم گیاهی دارای دو بخش عمده فیزیولوژی و سیستماتیک است که بخش فیزیولوژی به شناخت زندگی گیاهان و اندامهای مختلف یک گیاه می پردازد و بخش سیستماتیک نیز درباره اسامی و طبقه بندی گیاهان می باشد .
گیاه اعجوبه سبز پوش طبیعت است که چون در هر گوشه و کنار به چشم می خورد ، عادی و پیش پا افتاده به نظر می آید در حالی که پیش از هر موجود زنده دیگری در روی کره زمین اعجاب آور است .
موجودی که در آشپزخانه ذره بینی خود برای همه مخلوقات زنده کره زمین غذا تهیه می کند و پیشرفته ترین نیروگاه خورشیدی ، شبکه لوله کشی و سیستم پمپاژآب را در اختیار دارد و از سوی دیگر مایه زیبایی ، لطافت ، نشاط و آرامش هستی است . به همین دلیل شناخت و حفظ آن یک نیاز است و رشته علوم گیاهی نیز برای پاسخ دادن به همین نیاز در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی معتبر جهان دایر شده است .
موقعیت شغلی در ایران :
حضور کارشناسان علوم گیاهی در موسسه های تحقیقاتی و اجرائی کشور امری ضروری است تا بتوان محیط زست ایران را حفظ کرد اما به گفته اساتید و دانش جویان علوم گیاهی در حال حاضر فارغ التحصیلان دوره لیسانس این گرایش موقعیت های شغلی منایبی ندارند . چون دانش و اطلاعات انها جنبه تخصصی ندارد ، موسسات و مراکز تحقیقاتی و اجرایی بیشتر مایلند که نیروهای مورد نیاز خود را از میان فارغ التحصیلان علوم گیاهی در سطح کارشناسی جذب آموزش و پرورش شوند. چون معلومات آنها جنبه عمومی دارد و می تواند در تدریس کتب زیست شناسی دوره متوسطه موفق باشند ، اما نمی تنوانند در مراکز تحقیقاتی که نیاز به متخصص در زمینه های مختلف علوم گیاهی دارد ، فرصت شغلی مناسبی بدست بیاورند . از سوی دیگر اگر کسی در گرایش علوم گیاهی سرمایه گذاری کند و متاثر از محیط نشود می تواند در بخش های کشاورزی – زیستی ، ژنتیک و بیوتکنولوژی فعالیت داشته باشد .
درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در گرایش ها ی مختلف زیست شناسی :

ریاضی ، فیزیک ، شیمی ، شیمی آلی ، بیو شیمی ، آمار زیستی ، زیست سلولی و مولکولی ، ژنتیک ، اکولوژی ، میکروبیولوژ ی ، تکامل موجودات زنده ، تالوفیت ها ، فیزیولوژی جانوری ، بافت شناسی ، جنین شناسی ، جانور شناسی ، تشریح و مورفولوژی گیاهی ، ریخت زایی و اندام زایی در گیاهان ، سیستماتیک گیاهی ، فیزیولوژی گیاهی ، رشد و نمو گیاهی ، بیوفیزیک ، ویروس شناسی ، زیست شناسی پرتوی ، اکولوژی عملی .

دروس تخصصی گرایش علوم گیاهی :

اکوفیزیولوژی گیاهی ، ازیداد گیاهان ، قارچ شناسی ، اکولوژی گیاهی ، انتقال مواد در گیاهان ، متمم سیستماتیک گیاهی ، اصول رده بندی گیاهان . (بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه است).

گرایش علوم جانوری :

علوم جانوری به مطالعه مسائل مربوط به جانوران می پردازد و دارای سه بخش اصلی جانور شناسی یا بیوسیستماتیک ، فیزیو لوژی جانوری اعم از انسانی و حیوانی ، بافت شناسی و جنین شناسی جانوری است .
بسیاری از گرایش های زیست شناسی وابسته به علوم جانوری هستند . برای مثال یک محقق علوم سلولی و مولکولی تا با یک جانور و وضعیت زیستی آن آشنا نباشد ، نمی تواند روی سلول آن کار کند . یک محقق ژنتیک نیز در اغاز باید بیولوژی جانور را به طور کامل بداند و بعد در زمینه ژنتیک آن کار کند .
به یاری بیوسیستماتیک یعنی شناسائی گونه های مختلف جانوران نیز یم توان به نقش مفید گونه های مختلف جانوری برای کمک به طرح های اقتصادی پی برد .
برای مثال امروزه استفاده از مواد شیمیایی برای کنترل آفات راه درستی نیست چون این مواد تعادل اکولوژی محیط زسیت را بر هم می زند در حالی که ئبا شناخت گونه های حشرات شکارچی می توان بسیاری از آفات مثل حشرات مضر را از بین برد . در این میان می توان به کفش دوزک ها اشاره کرد که امروزه کاربرد بسیاری در اقتصاد کشورهای آمریکا دارند یا مگس های مفید که از شته ها تغذیه می کنند .
از طرفی دیگر بیوسیستماتیک در شناخت گونه های بیماری زا (پشه آنوفل ) و معرفی آنها به دنیای پزشکی نقش مهمی دارد . همچنین می توان به بخش دیرین شناسی یا فسیل شناسی اشاره کرد که یکی از فواید این بخش پی بردن به منابع عظیم اقتصادی مثل نفت است که از طریق مطالعه محل فسیل ها یا رسوبات فسیل ها بدست می آید .
موقعیت شغلی در ایران :
هرچند که تعداد قابل توجهی از فارغ التحصیلان علوم جانوری جذب بازار کار نمی شوند اما بهترین دانشجویان همیشه موفق بوده و هستند . این دسته از دانشجویان پس از فارغ التحصیلی گاه برای کارهای تحقیقاتی یا اداره ازمایشگا ه ها جذب دانشگاه ها می شوند یا در سازمان حفاظت از محیط زیست و سازمان های مربوط به فعالیت می پردازند .چون سازمان محیط زیست برای بررسی اکوسیستم ها به محققان زیست شناسی از جمله علوم جانوری نیاز دارد همچنین بعضی از فارغ التحصیلان این گرایش وارد دنیای پزشکی شده و در زمینه های خون شناسی یا انگل شناسی فعالیت می کنند .

دروس تخصصی گرایش علوم جانوری :

زیست انگل ها ، فیزیولوژی مقلیسه ای ، جانور شناسی، رفتار شناسی ، حشره شناسی . (بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه است).

گرایش زیست دریا :

گرایش زیست دریا به بررسی و مطالعه خواص محیط آبی ، بیولوژی آبزیان و فعالیت های آبزی پروری می پردازد ؛ یعنی برخلاف دو گرایش علوم جانوری و علوم گیاهی که در آنها بیشتر موجودات خشک زی مطالعه می شوند این گرایش جانوران و گیاهان آبزی را بررسی و مطالعه می کند . گرایش زیست دریا علاوه بر بررسی فیزیولوژی آبزیان به مطالعه اکولوژی دریا یعنی بررسی آلودگی آب دریاها و تاثیر آن بر محیط دریا می پردازد .
موقعیت شغلی در ایران :
فارغ التحصیلان گرایش زیست دریا می توانند درمراکز پرورش ماهی و مراکز تحقیق بر روی ارزش مواد غذایی دریایی فعالیت کنند . علاوه بر کار در شیلات فارغ التحصیلان این گرایش میتوانند در حفظ بعضی از گونه های آبزیان که در حال انقراض هستند مثل ماهی ازون برون یا ماهی سفید کار کنند و مهم تر از همه اینکه ما به یاری کارشناسان زیست دریا یک اطلس دقیق در مورد گونه های آبزی موجود در آب های کشورمان تهیه کنیم .

دروس تخصصی گرایش زیست دریا :

ماهی شناسی ، لیمنولوژی ، انگل ها و بیماری های آبی انگلی آبزیان ، اکولوژی ابزیان ، شناخت کف زیان ، اصول و تکثز و پرورش آبزیان (بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه است).
توانائی های لازم :
دانشجوی رشته زیست شناسی باید عاشق کشف حقایق پدیده های طبیعی باشد و به گردش در طبیعت علاقه مند باشد . چون اطلاعاتی که با حضور در محیط طبیعی زندگی گیاه یا جانور می توان بدست آورد در هیچ کتابی پیدا نخواهد شد . در ضمن دانشجو لازم است فردی منظم و مرتب بوده وبتواند مطالب در ذهن خویش بخوبی طبقه بندی کند تا در زمینه سیستماتیک موفق گردد .

دانشگاه های پذیرنده : اراک ، ارومیه ، الزهرا(س) – تهران ، بوعلی سینا – همدان ، تبریز ، تربیت معلم تهران ، تربیت معلم سبزوار ، تهران ، رازی ، کرمانشاه ، زابل ، زنجان ، شهید باهنر کرمان ، شهید بهشتی تهران ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان ، فردوسی – مشهد ، گیلان – رشت ، محقق اردبیلی – اردبیل ، شاهد ، علوم و فنون دریایی خرمشهر ، لرستان – خرم آباد ، مازندران – بابلسر ، اصفهان ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، شهر کرد .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی ، پیام نور
گرایشها : علوم گیاهی ، علوم جانوری ، زیست دریا

رشته زیست شناسی (سلولی مولکولی).

زیست شناسی سلولی و مولکولی :

گرایش ژنتیک

موقعیت شغلی در ایران :

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در گرایش های مختلف زیست شناسی سلولی و مولکولی :

دروس تخصصی گرایش ژنتیک :

گرایش علوم سلولی و مولکولی

موقعیت شغلی در ایران :

دروس تخصصی گرایش علوم سلولی و مولکولی :

گرایش میکرو بیولوژی

موقعیت شغلی در ایران :

دروس تخصصی گرایش میکروبیولوژی :

توانائی های لازم :

دانشگاه های پذیرنده :اصفهان ، الزهرا(س) – تهران ، تربیت معلم تهران ، تهران ، شهر کرد ، شیراز ، شاهد – تهران ، شهر کرد ، شهید چمران – اهواز ، شهید بهشتی – تهران .

مقاطع تحصیلی : کارشناسی

دوره ها :روزانه ،شبانه

دانشگاه :دولتی

گرایشها :ژنتیک ، سلولی و مولکولی ، میکروبیولوژی .

رشته ژنتیک

امروزه در بین جوانان، طرفداران زیادی پیدا کرده است، به خصوص دانش آموزان، قبل از اینکه وارد دانشگاه شوند به دنبال این رشته هستند و بعد از دوره لیسانس هم دنبال این هستند که کارشناسی ارشد و دکترا و دکترای ارشد خود را بگیرند؛ به هر حال دنیای امروز، دنیای ژنتیک است. هیچ رشته ای در علوم مختلف از پزشکی گرفته تا علوم کشاورزی، میکروبیولوژی و صنایع مختلف و علوم قضایی وابسته به علم ژنتیک هستند.
نظر با دانشجویان
هدف از انتخاب رشته (دانشجو): به خاطر علاقمندی به این رشته که از دوران دبیرستان نشأت گرفته و حتی عاملی که باعث ایجاد انتخاب این رشته شد، دبیران خوب دبیرستان بود. برداشت جامعه نسبت به این رشته اصلاً درست نیست یعنی آنقدر که به رشته پزشکی اهمیت می دهند به رشته زیست شناسی اهمیت نمی دهند، ولی رشته خوبی به نظر می آید.
گرایش ژنتیک از رشته زیست شناسی سلولی و مولکولی با ارائه دروس عمومی، پایه و اختصاصی، دانشجویان را با اطلاعات مربوط به این رشته آشنا می کند.

ریاضی 1 و 2، فیزیک 1 و 2 و شیمی 1 و 2 به عنوان دروس پایه، بحثهای ابتدایی و پایه ای را به دانشجویان می آموزد.

شیمی آلی 1 و 2 که بررسی ساختار درونی مولکولها و اتمها و ترازهای انرژی را بر عهده دارد از دروس مهم تخصصی به شمار می رود.

ژنتیک 1 و 2 به بررسی صفات وراثتی از یک نسل به نسل دیگر و چگونگی بروز صفات و خصوصیات مختلف در یک فرد می پردازد.

ژنتیک سرطان که به بررسی ارتباطی دیواره سرطان با ساختمان ژنمو می پردازد.

ژنتیک رفتاری که بررسی رفتارها و خصوصیات مختلف افراد از نظر وراثتی و بدون توجه به محیط را بر عهده دارد.

ژنتیک انسانی که توارث صفات در انسان و مشاوره ژنتیکی پیش از ازدواج و نابهنجاری های وراثتی را مورد بررسی قرار می دهد.

یک دانشجو بیان می کند که دلیل انتخاب رشته اش، علاقه به این رشته بوده که در حال توسعه زیاد در ایران است و این رشته هنوز در ایران جا نیفتاده و تأثیر نگرش جامعه به این رشته زیاد خوب نبوده چون تازه و نو می باشد.

برای ورود به این رشته، شرایط خاصی لازم است که شرط اول، گرفتن پایان نامه در دوره کارشناسی است. دانشجویان، لازم است در گرایش زیست شناسی و ادامه تحصیل آن در گرایشهای مختلف این رشته و برای Background خیلی قوی، در دروسی مثل ژنتیک، میکروبیولوژیک و بیوشیمی بسیار قوی باشند. البته دانشجویان زیادی در پزشکی داریم که بعد از اتمام رشته پزشکی، علاقه به ادامه تحصیل در یکی از گرایشهای ژنتیک به خصوص ژنتیک در پزشکی داشته باشند.

یک دانشجو برای هر رشته ای باید در شرایط روحی، جسمی خوبی باشد و حال آنکه شرایط به خصوصی هم برای کسی که می خواهد رشته جانورشناسی و یا گیاه شناسی بخواند وجود دارد؛ او باید توانایی داشته باشد که به صحرا برود.
ولی اولاً دانشجو بودن یک روح بسیار خدمتگزاری لازم دارد که هدف آن فقط در خدمتگزاری خلاصه می شود و همه چیز بر روی شغل و زندگی حادث می شود و اصولاً فرهنگ حاکم بر دانشگاه باید به صورتی باشد که دانشجویان را به طرف میل به خدمتگزاری بکشاند. یک دانشجو از نظر اخلاقی، جسمی و روحی، باید توانایی داشته باشد.

مسأله ژنتیک طوری نیست که بخواهند از صبح تا ظهر یکجا و بعدازظهر به بعد جای دیگر کار کنند، چه در پژوهش و چه در خدمات رسانی کارهای شبانه روزی تلقی می شوند یعنی ما اگر در ارائه خدمات ژنتیکی، تشخیص پیش از تولد، بیماری تالاسمی و انواع کارهای دیگر، داریم خدمت می کنیم بعضاً شبانه روز کار می کنیم.

نظر به گسترده بودن و تخصصی بودن رشته ژنتیک از گرایشهای رشته زیست شناسی سلولی و ملکولی باید اشاره نمود که فعالیتها و مشاغل آتی دانش آموختگان این رشته از یک سو متنوع و در ابعاد گوناگون است و از سوی دیگر محدود به سازمانها و مراکزی است که تحقیقات ژنتیکی به عنوان فعالیت اصلی آنها یا بخشی از فعالیت آنها به حساب می آید.

از این رهگذر سازمانها و نهادهای زیر که در بخش ژنتیک فعالیتهایی را به ثمر می رسانند قابلیتهای خوب دانش آموختگان را دارا هستند: وزارت جهاد کشاورزی، مراکز پژوهشی وزارت علوم تحقیقات و فن آوری و انستیتو پاستور ایران. افزون بر مراکز یاد شده بخشهای زیر نیز به دلیل انجام فعالیتهای مرتبط با این رشته، جذب کننده فارغ التحصیلان رشته ژنتیک است: وزارت جهاد دانشگاهی، بخشهای ژنتیک بهزیستی و بیمارستانها و کلینکهای خصوصی.

به راستی چه موجودی می تواند در قدرت رشد با باکتری برابری کند؟ باکتری که شاید یک میلیونیم گرم (میکروگرم) نیز وزن نداشته باشد اما اگر شرایط محیط برای تکثیر تصاعدی آن مناسب باشد، در عرض 72 ساعت انبوه باکتریهای تولید شده وزنی سه هزار برابر وزن کره زمین خواهند داشت و این تنها یکی از جلوه های دنیای شگفت انگیز میکروارگانیسم ها است، دنیایی که در رشته میکروبیولوژی (میکروب شناسی) مورد بررسی قرار می گیرد.
اما میکروارگانیسمها که اساس و پایه علم میکروبیولوژی را تشکیل می دهند، چه هستند؟
محمدعلی آموزگار دانشجوی دوره دکترای میکروبیولوژی دانشگاه تهران در این باره می گوید:میکروارگانیسمها موجودات ریز ذره بینی مانند: باکتریها، ویروسها، قارچهای میکروسکوپی و پرتوزوئرها هستند که با چشم غیر مسلح دیده نمی شوند.
وی همچنین در مورد جایگاه میکروارگانیسمها در رشته میکروبیولوژی می گوید: علم میکروبیولوژی که گرایشی از علم زیست شناسی است به بررسی و مطالعه میکروارگانیسم ها می پردازد در این علم ارتباط میکروارگانیسم ها با خودشان و همچنین با موجودات عالی تر مانند انسان، حیوانات و گیاهان مورد بررسی قرار می گیرد.
گفتنی است که علم میکروبیولوژی گرایشهای مختلفی دارد که عبارتند از:
الف) گرایش پزشکی: در این گرایش میکروبهایی که برای انسان بیماری زا هستند و چگونگی فغالیت آنها بررسی می شود. البته این گرایش قسمت کوجکی از علم میکروبیولوژی را برای خود اختصاص می دهد چرا که از میان میکروبهای شناخته شده فقط حدود 170 نوع میکروب، بیماری زا هستند و بقیه میکروبها تا کنون شناخته شده اند، میکروبهای مفید می باشند.
ب) میکروبیولوژی غذایی: بسیاری از مواد غذایی مثل ماست یا پنیر به یاری میکروبها تولید می شوند.
ج) میکروبیولوژی صنعتی: در این گرایش از میکروبیولوژی از میکروبهای مفید برای تولید مواد صنعتی مانند اسیدها و کمپوست میکروبی ( تهیه کود به یاری مواد زاید و زباله ها) استفاده می شود، همچنین از میکروبها در رفع آلودگی های محیط زیست استفاده می گردد.
دکتر علی اکبر محمدی متخصص میکروبیولوژی و رئیس مؤسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی نیز در معرفی این رشته می گوید: دسته میکروبیولوژی که با میکروارگانیسمها یعنی موجودات ریز ذره بینی سر و کار دارد، دو جنبه مهم دارد، یکی مبارزه با میکروارگانیسم های خطرناک و بیماری زا که حیاط انسانها، حیوانات و گیاهان را به خطر می اندازند و میکروبیولوژیست با شناسایی روش و مسیر ایجاد بیماریها می تواند این مسیر را متوقف کرده و از چرخه و سیر بیماری جلوگیری کند و جنبه دیگر استفاده بهینه و مناسب از میکروارگانیسم ها برای تولید مواد غذایی و تبدیل بهینه صنایع غذایی مثل تهیه پنیر، ماست و یا حتی نان و همچنین تولید داروهای پزشکی و دامپزشکی می باشد.
در واقع علم میکروبیولوژی در مورد چگونگی استفاده بهینه از میکروارگانیسم ها و جلوگیری از ضررها و زیانهایی که میکروارگانیسم ها می توانند به حیات انسانها، دامها و نباتات وارد کنند، بحث می کند.

میکروبیولوژی یا زیست شناسی سلولی مولکولی

گاه می شنویم که از رشته میکروبیولوژی با عنوان زیست شناسی سلولی مولکولی یاد می شود برای مثال در بعضی از قسمتهای دفترچه های آزمون سراسری سازمان سنجش آموزش کشور از این رشته با عنوان زیست شناسی سلولی مولکولی یاد شده است و به همین دلیل تعدادی از داوطلبان آزمون سراسری تصور می کنند که رشته میکروبیولوژی همان رشته علوم سلولی مولکولی است و در نتیجه هنگام انتخاب رشته با مشکلاتی روبرو می شوند.
دکتر محمدی درباره تفاوت بین این دو رشته می گوید: در حقیقت علم میکروبیولوژی مادر علوم سلولی مولکولی است چون زمانی که راجع به فیزیولوژی سلول ( به اصطلاح چگونگی کار کردن و سوخت و ساز بدن سلول)
صحبت می شود، در واقع ساختار سلول به عنوان یک میکروارگانیسم مورد بررسی قرار می گیرد، اما این باعث نمی شود که دو رشته فوق را یکی بدانیم چون علوم سلولی مولکولی از حیطه فعالیتهای بیرونی میکروب خارج شده و وارد فعالیتهای درونی آن می شود، در حالیکه در علم میکروبیولوژی تأثیرات بیرونی میکروارگانیسم ها مطالعه می شود .
برای مثال شما در علم میکروبیولوژی نگاه می کنید که میکروارگانیسم مورد نظر شما چه نوع بیماری ایجاد کرده و از روی آثار بیماری حدس می زنید میکروارگانیسمی را که بررسی می کنید چه نوع میکروبی است .
دکتر محمدی همچنین در مورد نام رشته میکروبیولوژی می گوید: با توجه به اینکه امروزه علوم بسیار ریز، جزئی و تخصصی شده است، بهتر است که دو علم میکروبیولوژی و علوم سلولی و ملکولی در کنار یکدیگر و با نام تخصصی به علم زیست شناسی خدمت بکنند نه اینکه یک علم، دیگری را احاطه بکند. مثلا اگر بخواهیم میکروبیولوژی را زیر مجموعه ای از علوم سلولی و مولکولی بدانیم، اشتباه است چون بعضی از اوقاتعلوم سلولی و مولکولی کاری به میکروارگانیسم ها ندارد و در مورد سلولهای یوکاریوتی یا سلولهای انسانی صحبت می کند.

موضوع این رشته تحصیلی:
رشته بیوتکنولوژی یک رشته کاربردی و میان رشته ای مهندسی علوم است که قلمرو آن حداقل 33 حوزه تخصصی علوم را در برمی گیرد. این رشته در کشور ما از سال 1378 در دانشکده علوم دانشگاه تهران در مقطع دکترای پیوسته ارائه می شود.

این رشته از سه مرحله کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تشکیل شده است که دانشجویان در مرحله کارشناسی پس از گذراندن موفقیت آمیز132 واحد دروس مشترک معرفتی- نظری، علوم پایه، پزشکی، مهندسی و مبانی بیوتکنولوژی به اضافه آموختن زبان انگلیسی در حد 550 نمره تافل و آشنایی کامل با یک زبان برنامه نویسی کامپیوتر در صورتی که معدل آنها در هر نیمسال تحصیلی 15 باشد، می توانند وارد مرحله دوم یعنی مقطع کارشناسی ارشد شوند که در این مقطع یکی از 6 گرایش بیوتکنولوژی میکروبی، بیوتکنولوژی پزشکی، بیوتکنولوژی محیطی و دریایی، بیوتکنولوژی مولکولی، فرآورش زیستی و بیوتکنولوژی کشاورزی (گیاهی) را انتخاب کرده و بعد از گذراندن 48 واحد در یکی از گرایشهای تخصصی، و انجام معادل 6 واحد پژوهشهای انفرادی و ارائه 2 واحد سمینار از مقطع کارشناسی ارشد فارغ التحصیل می شوند. در این مرحله در صورتی که میانگین نمرات دروس مقطع کارشناسی ارشد آنها حداقل 16 باشد، می توانند در امتحان جامع شرکت کنند و در صورت موفقیت در این امتحان، وارد مرحله دکترای تخصصی (D.Ph ) خواهند شد و رسما برای ثبت پایان نامه دکتری اقدام کنند.
به عبارت دیگر دانشجویان این رشته نیز برای ورود به مقطع کارشناسی ارشد و دکتری باید شرایط لازم را داشته باشند، یعنی باید میانگین معادل بالایی داشته و در آزمون جامع موفق شوند اما در یک آزمون رقابتی شرکت نمی کنند.

از همین رو نیمی از ظرفیت پذیرش این رشته به داوطلبانی اختصاص دارد که در مرحله ما قبل نهایی المپیادهای دانش آموزی ریاضی، فیزیک، شیمی، کامپیوتر و زیست شناسی پذیرفته شده باشند و نیمی دیگر نیز به داوطلبانی که از طریق آزمون سراسری وارد شده و نمره کل آزمون سراسری آنها از 10000 کمتر نباشد. برای مثال در اولین سال ارائه این رشته، آخرین رتبه قبولی 173 و در سال دوم، آخرین رتبه قبولی 150 بود.در ضمن از پذیرفته شدگان این رشته، مصاحبه علمی به عمل می آیند تا دانشجویانی که واقعا علاقه مند بوده و انگیزه علمی لازم را دارند، وارد این رشته شوند.

چون زمینه کار بیوتکنولوژی در داخل کشور مساعد است و برای مثال در حال حاضر عده ای از دانشجویان دوره دکترای میکروبیولوژی که در زمینه بیوتکنولوژی میکروبی مطالعه می کنند، بر روی آبهای شور کشور مثل دریاچه ارومیه که امکان رشد موجودات در آن پیچیده و مشکل است، تحقیق می کنند تا با بهره گیری از تکنیک های بیوتکنولوژی، محیطی مناسب برای رشد موجودات دریایی در داخل آن فراهم آورند. از سوی دیگر فارغ التحصیلان این رشته می توانند به عنوان نیروی انسانی متخصص برای مدیریت میانی و هدایت امور فنی خطوط تولید، مزارع و آزمایشگاهها مشغول به فعالیت شوند.

درسهای این رشته در طول تحصیل

دروس مشترک بین گرایشهای مختلف بیوتکنولوژی:

روانشناسی عمومی، فلسفه عمومی، فلسفه هنر و زیبایی شناسی، فلسفه و روش شناسی علوم، تاریخ علم، روش تحقیق، مبانی منطق، منطق ریاضی، اصول مبانی مدیریت صنعتی، آشنایی با قرآن کریم، مبانی علم و حقوق و روابط بین الملل، اصول علم اقتصاد، ریاضی عمومی، آمار و احتمالات، محاسبات علمی عددی، شیمی عمومی، شیمی آلی، شیمی تجزیه، شیمی فیزیک، مکانیک، الکتریسیته و مغناطیس، موج و حرارت، فیزیک جدید، زیست شناسی عمومی، زیست شناسی سلولی،زیست شناسی مولکولی، ژنتیک عمومی، ژنتیک میکروارگانیسم ها، اصول مهندسی ژنتیک، میکروبیولوژی عمومی، میکروبیولوژی کاربردی، بیوشیمی ساختمانی، متابولیسم، روش های بیوشیمی و دستگاهها، اگاه شوند به دنبال این رشته هستند و بعد از دوره لیسانس هم دنبال این هستند که کارشناسی ارشد و دکترا و دکترای ارشد خود را بگیرند؛ به هر حال دنیای امروز، دنیای ژنتیک است. هیچ رشته ای در علوم مختلف از پزشکی گرفته تا علوم کشاورزی، میکروبیولوژی و صنایع مختلف و علوم قضایی وابسته به علم ژنتیک هستند.

نظر با دانشجویان
هدف از انتخاب رشته (دانشجو): به خاطر علاقمندی به این رشته که از دوران دبیرستان نشأت گرفته و حتی عاملی که باعث ایجاد انتخاب این رشته شد، دبیران خوب دبیرستان بود. برداشت جامعه نسبت به این رشته اصلاً درست نیست یعنی آنقدر که به رشته پزشکی اهمیت می دهند به رشته زیست شناسی اهمیت نمی دهند، ولی رشته خوبی به نظر می آید.
گرایش ژنتیک از رشته زیست شناسی سلولی و مولکولی با ارائه دروس عمومی، پایه و اختصاصی، دانشجویان را با اطلاعات مربوط به این رشته آشنا می کند.

ریاضی 1 و 2، فیزیک 1 و 2 و شیمی 1 و 2 به عنوان دروس پایه، بحثهای ابتدایی و پایه ای را به دانشجویان می آموزد.

ژنتیک 1 و 2 به بررسی صفات وراثتی از یک نسل به نسل دیگر و چگونگی بروز صفات و خصوصیات مختلف در یک فرد می پردازد.

ژنتیک سرطان که به بررسی ارتباطی دیواره سرطان با ساختمان ژنمو می پردازد.

ژنتیک رفتاری که بررسی رفتارها و خصوصیات مختلف افراد از نظر وراثتی و بدون توجه به محیط را بر عهده دارد.

ایمنی شناسی، زیست شناسی پرتوی، اصول مهندسی بیوشیمی، موازنه جرم و انرژی، مکانیک سیالات، انتقال حرات، انتقال جرم، مبانی بیوتکنولوژی پزشکی، مبانی بیوتکنولوژی مولکولی، مبانی بیوتکنولوژی کشاورزی، مبانی بیوتکنولوژی محیطی، مقررات زیست ایمنی.

دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی پزشکی:

دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی محیطی و دریایی:

دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی مولکولی:

بیوفیزیک سلولی مولکولی، مهندسی ژنتیک پیشرفته، آنزیمولوژی، ساختمان و عمل پروتئین ها، ساختمان و عمل اسیدهای نوکلئیک، زیست شناسی مولکول پیشرفته،
بیولوژی سلولی- مولکولی تکوینی، شیمی فیزیک.

دروس تخصصی گرایش فرآورش زیستی:

دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی کشاورزی:

دروس تخصصی گرایش بیوتکنولوژی میکروبی:

میکروبیولوژی محیطی، فیزیولوژی میکروارگانیسم ها، پدیده های تخمیری، پروتئین ها و پلی ساکاریدهای میکروبی، بیوتکنولوژی غذایی، بیوتکنولوژی آرکی باکترها، آنتی بیوتیکها، بیوتکنولوژی قارچ ها.
ژنتیک، دانش انتقال صفات وراثت از والدین به فرزندان است که این والدین ممکن است انسان، درخت، و یا حتی باکتری باشند. ژنتیک ، می کوشد تا از مکانیزم های ملکولی عامل انتقال صفات از نسلی به نسل دیگر سخن بگوید، از این رهگذر و همگام با پیشرفتهای روز افزون دانش ژنتیک و نامگذاری قرن 21 به عنوان عصر ژنتیک و ضرب آهنگ شتابانِ پرداخت به این دانش در جهان، گرایش ژنتیک در چند سال اخیر در کشور ما ایجاد شده است.

نظر با استاد
در واقع، در مورد دانش ژنتیک، نیازی به گفتگوی زیاد نمی باشد؛ ولی در یک جمله می توان گفت از زمانی که حیات در روی کره زمین آغاز شد و آفرینش، به وجود آمد که حدود یک میلیارد سال می باشد می بایستی هر موجودی صفات خود را به نسل بعدی به ارث بگذارد و در نتیجه دانش ژنتیک از همان زمان، حاکم بر دنیای امروز و حیات شد.

در جهان امروز هم بدون هیچ گونه پیش داوری و خود شیفتگی، باید عرض کرد که هیچ مسأله ای را نداریم که ژنتیک در آن تأثیر نداشته باشد؛ از کلیه بیماریها گرفته تا همه جانوران که حالا چه در اصلاح نژاد آنها و چه در پیشگیری و چه در مبارزه با آنها و چه در گیاهان که آنها را به صورت تجاری درآورده و از آنها استفاده بهینه کرده و به خصوص در مورد اشرف مخلوقات موجودی به نام انسان چه در صفات سالم و چه صفات بیماری زا، همه اینها با ژنتیک سر کار داریم.
در جهان امروز که آغاز قرن 21 است پیش بینی شده که تا 30 سال دیگر و یا حداکثر 40 سال دیگر، کلیه و یا شاید قریبِ کلی از تشخیصهای پزشکی حتی در بیماریهای غیرژنتیکی، اکثر واکسنها برای پیشگیری و تقریباً اکثر درمانها حتی داروهای ژنتیکی، از طریق ژنتیک صورت می گیرد.
در ایران تا حدودی که می شد برنامه ریزی کرد، در بین رشته های دیگر اروپایی، کارهای بسیار خوبی انجام شده اما هنوز پیش بینی و آینده نگری کلان برای اینکه نسل جوان ما بخواهند در آینده چه مسائل و خدماتی در امر ژنتیک داشته باشند، چه ژنتیک انسانی یا پزشکی، ژنتیک گیاهی و یا حیوانی در سطح آموزش، پژوهش و خدمات رسانی برنامه ریزیهای کلان صورت نگرفته است.
رشته ژنتیک، امروزه در بین جوانان، طرفداران زیادی پیدا کرده است، به خصوص دانش آموزان، قبل از اینکه وارد دانش

رشته باغبانی یکی از مهمترین رشته های کشاورزی است که داوطلب گروه آزمایشی علوم تجربی می تواند آن را انتخاب کند. با توجه به افزایش روز افزون جمعیت و احتیاج غذایی آنها، رشته باغبانی با تولید حدود 40% مواد غذایی، نقش مهمی در تأمین مواد غذایی مورد نیاز بشر دارد.
تخصصی شدن پرورش گیاهان و درختان میوه نیاز به استفاده بهینه از ابزار و امکانات و همچنین استعدادهای جوان دارد. به منظور تربیت نیروی متخصص، در آزمون سراسری، رشته مهندسی باغبانی برای تربیت متخصص در زمینه های تولید محصولات باغبانی، شامل درختان میوه، سبزی ها، درختان زینتی، گل کاری و طراحی فضای سبز ارائه می گردد.
مهندسی باغبانی یکی از رشته های اصلی مجموعه کشاورزی است که در سطح کارشناسی در بسیاری از دانشکده های کشاورزی دانشگاههای معتبر کشور ارائه می گردد. هدف از ارائه این رشته تربیت نیروهای زبده ای است که بتوانند در زمینه های مختلف پرورش و تولید محصولات باغی، سبزی و صیفی، گلهای زینتی، طراحی فضاهای سبز و… فعالیت نمایند.
اساسی ترین نیاز هر فرد، تأمین نیاز غذایی اوست. با توجه به محدود بودن زمین و آب برای جوامع رو به رشد، باید حداکثر محصول را از زمینهای زیر کشت به دست آورد. محصولات باغبانی در دنیا، علاوه بر تأمین بخشی از غذای مورد نیاز بشر، در تأمین سلامتی انسان جایگاه ویژه ای دارد.
تولید گلها و گیاهان زینتی سبب انبساط و شادی روح انسان و تقویت سلامت روانی افراد می شود.
با توجه به وابستگی کشورمان به صادرات نفت، تولید محصولات باغبانی می تواند یکی از مهمترین منابع ارزی کشور باشد و جایگزین درآمد نفت شود. در حال حاضر نیز این بخش یکی از مهمترین منابع ارز آوری کشور محسوب می گردد. با توجه به این مطالب، جذب فارغ التحصیلان این رشته در وزارت کشاورزی و سازمانهای وابسته و همچنین بخشهای خصوصی نظیر شرکتهای سهامی زراعی و… اهمیت قابل ملاحظه دارد و نیاز خاص به این رشته را- حتی در مقایسه با سایر رشته های کشاورزی به وضوح نشان می دهد.

رشته ژیومورفولوژی

جغرافیای طبیعی علمی است که محیط طبیعی و تاثیرعوامل و عناصر محیطی بر زندگی و فعالیت انسان را مطالعه می کند. این علم در مقطع کارشناسی دارای دو رشته ژئومورفولوژی و آب و هواشناسی است…

ژئومورفولوژی:
ژئومورفولوژی علم شناسایی اشکال ناهمواریهای زمین است ، این واژه از زبان یونانی گرفته شده و از سه جز Geo به معنی زمین ، Morphe به معنی شکل و Logos به معنی شناسایی ترکیب یافته است

دید کلی :
ژئومورفولوژی جدید بیشتر مبتنی بر مقایسه سیستماتیک اشکال ناهمواریها و نهشته‌هایی است که موجب تعیین سن آنها می‌گردد و همچنین تعیین اشکال اولیه و اصلی ناهمواریها و بالاخره شناسایی فرآیندها و محیط موورفوکلیماتیک هنگامی که ناهمواریها را بوجود آورده‌اند، مورد توجه می‌باشد.

همچنین ژئومورفولوژی از مطالعات آماری برای بررسی اشکال ناهمواریها بهره می‌گیرد و سعی دارد در تحول ناهمواریهای زمین علیرغم پیچیده بودن مساله دینامیک طبیعت ، سهم فرآیندهای مختلف ناشی از آب و هوا و پوشش گیاهی و ماهیت سنگها و ساخت زمین و تغییر شکلهای تکتونیکی و میراث مراحل اولیه تکامل را از نظر دور ندارد.

تاریخچه :
این علم از دیرباز به وسیله جغرافی دانان یونانی بی‌آنکه عنوان مشخصی داشته باشد شناخته شده بود و بعدها در دوره رنسانس ، لئوناردو داوینچی و برنارد پالیسی در گسترش آن پیش قدم شدند. لئورناردو واوینچی در یادداشت‌های خود از روابط مهمی که بین ابعاد دره‌ها و رودخانه‌ها وجود دارد سخن می‌گوید و در قرن نوزدهم ژئومورفولوژی یکی از شاخه‌های سیستماتیک علوم مربوط به زمین می‌گردد.
سیر تحولی و رشد کاربرد ژئومورفولوژی در اوایل قرن 19 بوسیله مهندسین هیدرولیک که مامور ایجاد کانالهای آبی و تنسیق رودخانه‌ها بودند، مورد توجه قرار گرفت و ژئومورفولوژی دینامیکی نیز در تنظیم طرحهای ایمنی و حفاظت راه‌ها مورد توجه مهندسین عمران ناحیه‌ای واقع شد، از جمله مهندس سورل در سال 1872 تئوری جدیدی در مورد چگونگی تحول و تکامل و دگرگونی رودخانه‌ها ارائه داد. و مهندس دوس آب شناس معروف در سال 1841 مفهوم نیمرخ متعادل رودخانه‌ها را بیان داشت.
جنگل‌ انان نیز به نوبه خود دریافتند که در جهت مبارزه علیه فرسایش خاک به وسیله سیلابها می‌توان از علم ژئومورفولوژی کمک گرفت و به همین منظور در قرن نوزدهم درخت کاری حوضه‌های سیلابی متداول گردید.

پژوهش‌های علمی ژئومورفولوژی از اواخر قرن 18 آغاز گردیده بود و سوسور اهل ژنو ضمن بررسی یخچالها و اشکال نهشته‌های یخچالی دریافته بود که گسترش یخچالها در گذشته فوق العاده بیشتر از عصر حاضر بوده است : مطالعات نامبرده درقرن 19 به وسیله یک سوئیسی دیگر به نام آگاسیز دنبال شد.
زمین شناسان نیز به نوبه خود در جهت تعیین تاریخ زمین شناسی ، تحول ناهمواریها را مورد توجه قرار داده‌اند. چنانچه در اواخر قرن 18 هوتون مبتکر این روش بوده و تحقیقات نامبرده چند سال بعد به وسیلهپلیفر و جیکی و لئیل تعقیب شده است. در اواسط قرن 19 زمین شناسان انگلیسی اولین کسانی بودن که مفهوم پیدایش دشتگون را بیان داشته‌اند.
در کشور فرانسه ژنرال دولانوئه و مارژری که اولی توپوگراف و دیگری زمین شناس بود، اشکال کلاسیک ناهمواری ژورایی را با توجه به ساختهای چین خورده آن بررسی کرده‌اند و در سال 1888 کتال جالبی تحت عنوان مقدمه‌ای بر ژئومورفولوژی به چاپ رسانیده‌اند.
در اتازونی ، کشف قسمتهای نیمه خشک غرب به پوول اجازه داد که ضمن بازبینی زمینی کیفیت تخریب رودخانه‌ای را در کانیون کلرادو تجزیه و تحلیل کند، و همچنین ژیلبرت در این زمینه مکانیزم آبهای جاری را تعیین کرده و ماک جی نیز نقش آبهای جاری سفره‌ای شکل را بررسی نموده است.
این قبیل بررسی‌ها بعدا به وسیله ویلیام موریس داویس تئوریسین معروف تکمیل گردیده و نامبرده تئوری معروف سیکل فرسایش را پیشنهاد می‌کند و با ارائه این تئوری ، ژئومورفولوژی وارد مرحله جدیدی می‌شود و داویس شخصیت علمی جهانی پیدا می‌کند.

قلمرو ژئومورفولوژی در مطالعه ناهمواریهای پوسته جامد زمین می‌توان سه ناحیه به شرح زیر تشخیص داد:

* زمین‌هایی که در آب فرو رفته‌اند (اعماق دریا‌ها و دریاچه‌ها
* زمین هایی که خارج از آب هستند یعنی خشکیها.
* ناحیه تلاقی این دو یعنی ساحل که خود قلمرو ویژه‌ای است.

انواع ژئومورفولوژی:

ژئومورفولوژی ساختمانی :

ژئومورفولوژی ساختمانی از ماهیت سنگها و طرز قرار گرفتن آنها و پدیده‌هایی که از عمل تکتونیک (مانند خمیده گیهای طبقات ، شکستگیها ، چین‌ها و…) حاصل می‌شود ، بحث می‌کند که می‌توان گفت قسمت عمده شکل گیریهای پوسته زمین به وسیله این علم شناخته می‌شوند.
ژئومورفولوژی فرسایشی : گروه دیگر مانند آبهای جاری ، باد ، یخچالها

که موجب کنده کاری ناهمواریها گشته و کم و بیش موجب تخریب و از بین رفتن آنها می‌گردند، مطالعه این گونه عوامل ، ژئومورفولوژی فرسایشی را تشکیل می‌دهد که گاهی به آن با کمی تفاوت در معنی عبارت ژئومورفولوژی دوره‌ای اطلاق می‌شود .

ارتباط ژئومورفولوژی با سایر علوم :

بین ژئومورفولوژی و سایر علوم ازجمله خاک شناسی ، هیدرولوژی و اکولوژی و آب و هوا شناسایی روابط بسیار نزدیک وجود دارد. زیرا عوامل این قبیل علوم بیشتر در سطح زمین موثرند. به علاوه مطالعات ژئومورفولوژی یک ناحیه با دانستن اطلاعات حاصله از علوم ذکر شده آسانتر می‌گردد.

ژئومورفولوژی بیشتر به پدیده های سطح زمین توجهدارد یعنی، ریخت یا چهره زمین را مطالعه می کند. به همین دلیل این علم ارتباطنزدیکی با زمین شناسی دارد و تحت تاثیر یافته های علم زمین شناسی است. چرا که ریختیا شکل ظاهری زمین، تبلور اتفاقات درون زمین می باشد. البته زمین شناسی بیشتر بهاعماق و لایه های درونی زمین می پردازد اما ژئومورفولوژی فرآیندهای بیرونی یا سطحیزمین را مطالعه می کند.

دروس تخصصی گرایش ژئومورفولوژی:

ژئومورفولوژی مناطق شهری،نقشه ها و نمودارهای ژئومورفولوژی، هیدرولوژی کاربردی، کاربرد ژئومورفولوژی دربرنامه ریزی شهری و منطقه ای، تفسیر نقشه (توپوگرافی و زمین شناسی)، پایاننامه.

دروس مشترک بین شاخه های جغرافیا:

جغرافیای آبها، جغرافیای خاکها، جغرافیای زیستی، آبو هوای ایران، ژئومورفولوژی ایران، منابع و مسائل آب ایران، اصول و روشهای برنامهریزی ناحیه ای، مبانی جغرافیای جمعیت، مبانی جغرافیای روستایی، مبانی جغرافیایاقتصادی: کشاورزی، مبانی جغرافیای اقتصادی: صنعت، حمل و نقل و انرژی، جغرافیایسیاسی، مبانی جغرافیای شهری، جغرافیای کوچ نشینی، پژوهش میدانی در جغرافیا ( روشتحقیق عملی)، زمین در فضا، ریاضیات، آمار و احتمالات1، منابع و مآخذ جغرافیایایران، فلسفه جغرافیا و جغرافیای کاربردی، تاریخ علم جغرافیا، کارتوگرافی(نقشهکشی)، نقشه برداری( نظری و عملی)، نقشه خوانی، روش تحقیق: نظری، اصول سنجش از دور،کاربرد عکسهای هوایی و ماهواره ای در جغرافیا، آمار و احتمالات :2 کاربرد آمار درجغرافیا، کامپیوتر در جغرافیا، مبانی علم جغرافیا، زمین شناسی برای جغرافیا، مبانیاقلیم شناسی، آب و هوای کرهزمین، مبانی ژئومورفولوژی: 1

ساختمانی، مبانی ژئومورفولوژی: 1 دینامیک.

دروس اصلی مشترک بین شاخه‏ های جغرافیای طبیعی:

جغرافیای قاره ها، جغرافیای کوارترنر، زمین شناسی ایران، مسایل جغرافیایی مناطق خشک ایران، حفاظت خاک، جنگل و مرتع و مسایل آن در ایران، جغرافیای ناحیه ای ایران، متون جغرافیای طبیعی به زبان خارجی، جغرافیای انسانی ایران(1): (جمعیت- اقتصادی)، جغرافیای انسانی ایران (2): ( شهری – روستایی)، نقشه برداری تکمیلی، مبانی محیط زیست، ژئومورفولوژی اقلیمی، کاربرد جغرافیای طبیعی در برنامه ریزی شهری و منطقه ای، ( با تاکید بر ایران)

رشته سینما..

سینما هنری است مبتنی بر ضبط تصویری حوادث و ترکیب خاص و عرضه آنها توام با صدا که با طرح مفاهیم گوناگون به صورت بیانی ویژه در عرضه هنرها تجلی می‌کند. نوع و کیفیت ارتباط این رشته با سایر رشته‌های هنری به گونه‌ای است که می‌تواند از همه آنها به صورت کمکی سود جوید. سینما با طرح مجموعه‌ای ترکیبی از تصاویر و اصوات و با در نظر داشتن اصول حاکم بر این هنرها، به بیانی دست می‌یابد که خاص هنر سینما است. هنر سینما از نظر محتوا مبتنی بر زمینه‌های گوناگون علوم انسانی، علوم ارتباطات،‌ ادبیات و رشته‌های مختلف هنری بوده و از نظر تکنیکی از مباحث فیزیک صوت، شیمی، مکانیک و الکترونیک استفاده می‌کند.کارشناسی سینما یکی از دوره‌های آموزش عالی است که هدف آن تأمین افراد متعهد و متخصص دراین رشته است تا نیازهای روزافزون جامعه رادر زمینه‌های مختلف هنر سینما پاسخگو باشد. این رشته دارای 4 گرایش تدوین، فیلمنامه نویسی،‌ کارگردانی و فیلمبرداری است.

درس‌های این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در گرایش‌های مختلف سینما:

فرهنگ عامه،‌ آشنایی با هنر در تاریخ، آشنایی با ادبیات کهن ایران و جهان، آشنایی با ادبیات معاصر ایران و جهان، آشنایی با هنرهای تجسمی، تاریخ فلسفه، جامعه‌شناسی،‌ موسیقی، اصول و مبانی ارتباطات، طراحی مقدماتی، تمثیل شناسی، روانشناسی،‌ تاریخ اجتماعی ایران، تاریخ اجتماعی جهان، شناخت رنگ، معماری، ریتم‌ در هنرها، تاریخ سینما، عکاسی،‌ گزارش‌نویسی، مبانی هنرهای نمایشی، اصول فیلمنامه‌نویسی، اصول فیلمبرداری، مبانی تدوین، اصول کارگردانی.

دروس اصلی وتخصصی گرایش تدوین:

صدا، لابراتوار فیلم، آشنایی با نقاشی متحرک، مستندسازی، تولید برنامه‌های تلویزیونی، آشنایی با سبک‌های سینمایی، موسیقی فیلم،‌ تدوین، موسیقی، تئوری‌های تدوین، ترکیب ‌بندی تصویر، شناخت تحلیلی تدوین،‌ پروژه نهایی.

دروس اصلی و تخصصی گرایش فیلمنامه‌نویسی:

آشنایی با متون نمایشی فیلم، ‌تحلیل فیلم، سبک‌های ادبی جهان، شخصیت‌شناسی،‌ تاریخ ادبیات نمایشی، داستان‌نویسی، فیلمنامه نویسی، آشنایی با شعر در ایران و جهان، قصه در ادیان، آشنایی با ادبیات کودکان،‌ نمایشنامه‌نویسی، تحلیل فیلمنامه، تصویرنامه نویسی، پروژه نهایی.

دروس اصلی وتخصصی گرایش کارگردانی:

صدا، لابراتوار فیلم، آشنایی با نقاشی متحرک، آشنایی با متون نمایشی، مستندسازی، تحلیل فیلم، تولید برنامه‌های تلویزیونی،‌آشنایی‌ با سبک‌های سینمایی، موسیقی فیلم،‌ جلوه‌های خاص،‌ اصول بازیگری، کارگردانی، شیوه‌های رهبری بازیگر، مدیریت تولید، پروژه نهایی.

دروس اصلی و تخصصی گرایش فیلمبرداری:

صدا، لابراتوار فیلم، تحلیل فیلم، جلوه‌های خاص، فیزیک نور و عدسی، شناخت ابزار فیلمبرداری، فیلمبرداری در نقاشی متحرک، فیلمبرداری، شناخت مواد خام، پرسپکتیو رنگ و نور، نورپردازی، ترکیب‌بندی تصویر، گریم، تصویربرداری، پروژه نهایی.

بازار کار :
فارغ‌التحصيلان اين رشته به عنوان گروهي از هنرمندان جامعه در انتقال مفاهيم فرهنگي، هنري و اجتماعي نقش عمده‌اي دارند. اين فارغ‌التحصيلان توانائي عهده دارشدن مسئوليتهاي موجود در هنر سينما اعم از كارگرداني، فيلم نامه نويسي، فيلمبرداري، تدوين را دارا بوده، مي‌توانند جذب مراكز هنري و آموزشي گردند.

دانشگاه های پذیرنده : هنر ، غیر انتفاعی سوره – تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها : تدوین ، فیلم نامه نویسی ، کارگردانی ، فیلمبرداری

رشته شنوایی سنجی

اگر به یاری تو یک ناشنوا با دنیای آواها و نغمه ها آشنا شود چه احساسی خواهی داشت ؟آیا فکری نمی کنی که این لذت بزرگتر از همه لذت ها است ؟ لذت این یک ناشنوا با لبخندی شیرین به تو بگوید که به یاری علم ، اندیشه و دست های پر محبتت ، برای اولین بار نغمه پرندگان را شنیده است ؟
این لذتی است که بسیاری از شنوایی شناسان با آن آشنا هستند . البته تجویز سمعک مناسب به ناشنوایان وکم شنوایان و ارائه آموزشهای لازم برای چگونگی استفاده از آن ، تنها یکی از زمینه های فعالیت متخصص شنوایی شناسی است . چرا که رشته شنوایی شناسی دارای ابعاد بسیاری است و در نتیجه زمینه های فعالیت آن نیز متعدد می باشد .
رشته شنوایی شناسی دارای چهار حیطه اصلی است که عبارتند از :

1 – ارزیابی و تشخیص اختلالات شنوایی و تعادل

2- پیشگیری و حفاظت شنوایی ، که به بررسی آلودگی های صوتی کارخانه جات و مراکز پرسرو صدا می پردازد و تلاش می شود تا خسارتهای ناشی از آلودگی صوتی به حداقل برسد .

3 – توانبخشی شنوایی ، که شامل ساخت و تجویز انواع قالب گوشت و تجویز و ارزیابی کمک وسلئل شنوایی مانند سمعک می شود ( بر خلاف تصور عامه مردم ، سمعک ، یک بلند گو نیست که بتوان آن را از دارو خانه یا مرکز دیگری خریداری کرد و استفاده نمود بلکه یک شنوایی شناس باید با استفاده از اطلاعات علمی خود و با توجه به مقدار شنوایی فرد کم شنوا ، سمعک را برای گوش او تنظیم کند .)

4 – آموزش به افراد کم شنوا و ناشنوا ، که در این حیطه شنوایی شناس به فرد کم شنوا طرز استفاده از سمعک را اموزش داده و او را با اصوات مختلف آشنا می سازد و به ناشنوا لب خوانی و گفتار خوانی را آموزش می دهد .

توانایی های لازم :
دقت ،لازمه رشته شنوایی شناسی است . چرا که اگر یک شنوایی شناس ، آزمایش های مورد نیاز را به دقت انجام ندهد ، حتی می تواند باعث یک عمل جراحی بی دلیل شود . همچنین دانشجوی شنوای شناسی باید به علوم فیزیک علاقمند باشد و به علوم تشریح و فیزیولوژی بویژه در زمینه شنوایی احاطه داشته باشد .

موقعیت شغلی در ایران :
یک پزشک با معاینه سطحی گوش بیمار ، تنها می تواند سطح پرده گوش را بررسی کند اما ورای پرده را نمی تواند ببیند ؛ یعنی برای اطلاع از وضعیت گوش میانی ، گوش داخلی ، عصب و مراکز شنوایی مرکزی باید از ابزارهای شنوایی شناسی و متخصصان این رشته کمک بگیرد . فارغ التحصیلان این رشته می توانند جذب بیمارستانها و درمانگاههای گوش و حلق و بینی شده یا به طور شخصی یا همراه با پزشک گوش و حلق و بینی کلینیک شنوایی شناسی دایر کنند . اجرای برنامه حفاظت شنوایی در یک کارخانه که سر وصدای آن بیش از حد مجاز است ، نیاز به همکاری متخصصان شنوایی شناس ، پزشکان ، کارشناسان بهداشت صنعتی و مهندسین اکوستیک دارد . در کل می توان گفت که بازار کار فارغ التحصیل شنوایی شناسی به خصوص در شهرهای کوچک خوب است .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

فیزیک عمومی ، میکروبیو لوژی ، تشریح و فیزیولوژی عمومی ، تشریح و فیزیولوژی سر و گردن و گوش و حلق و بینی ، تشریحو فیزیولوژی مغز و اعصاب ، ژنتیک پزشکی ، روان شناسی عمومی ، بافت شناسی و آسیب شناسی عمومی ، بهداشت عمومی ، کمکهی اولیه ،بیو شیمی ، فاراکولوژی ، مبانی علم گفتار ، روش تحقیق ، آوا شناسی ، اصطلاحات پزشکی ، اصول توانبخشی ، اکوستیک .

دروس تخصصی :

مبانی علم شنوایی ، ارزیابی پایه شنوایی ، آناتومی و فیزیولوژی دستگاه شنوایی و تعادل ، بیماری های گوش و روش درمان آن ، رشد طبیعی گفتار و زبان و اختلالات آن ، ارزیابی تکمیلی شنوایی ،بیماری های مغز و اعصاب ، سایکو آکوستیک ،ایمیتانس ، ادیومتری ، رادیولوژی سر و گردن ، شنوایی شناسی تشخیصی ، فیزیو پاتولوژی ، اختلالات شنوایی و تعادل ، اختلالات ارتباطی افراد کم شنوا ، تجویز و ارزیابی سمعک و سایر وسایل کمک شنوایی ، بیماری های اطفال ، مبانی آزمونهای الکتروفیزیولوژیک ، روشهای توانبخشی ، تربیت شنوایی ، مدیریت در شنوایی شناسی ، الکترونیک در تجهیزات شنوایی ، روان شناسی مبطلایان به کم شنوایی ،نویز و حفاظت شنوایی ، زبان تخصصی ، سمینار شنوایی ، پروژه کارآموزی.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی،ایران -تهران ، شهید بهشتی - تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته شنوایی شناسی

اگر به ياري تو يك ناشنوا با دنياي آواها و نغمه‌ها آشنا شود، چه احساسي خواهي داشت؟ آيا فكري نمي‌كني كه اين لذت بزرگتر از همه لذت‌ها است؟ لذت اين كه يك ناشنوا با لبخندي شيرين به تو بگويد كه به ياري علم،‌انديشه و دست‌هاي پرمحبتت، براي اولين بار نغمه‌ پرندگان را شنيده است؟اين لذتي است كه بسياري از شنوايي شناسان با آن آشنا هستند. البته تجويز سمعك مناسب به ناشنوايان و كم‌شنوايان و ارائه آموزش‌هاي لازم براي چگونگي استفاده از آن، تنها يكي از زمينه‌هاي فعاليت متخصص شنوايي‌شناسي است. چرا كه رشته شنوايي‌شناسي داراي ابعاد بسياري است و در نتيجه زمينه‌هاي فعاليت آن نيز متعدد مي‌باشد.

رشته‌ شنوايي‌شناسي‌ داراي‌ چهار حيطه‌ اصلي‌ است‌ كه‌ عبارتند از:

1ـ ارزيابي‌ و تشخيص‌ اختلالات‌ شنوايي‌ و تعادل‌ 2ـ پيشگيري‌ و حفاظت‌ شنوايي‌، كه‌ به‌ بررسي‌ آلودگي‌هاي‌ صوتي‌ كارخانجات‌ و مراكز پر سروصدا مي‌پردازد و تلاش‌ مي‌شود تا خسارت‌هاي‌ ناشي‌ از آلودگي‌ صوتي‌ به‌ حداقل‌ برسد. 3ـ توانبخشي‌ شنوايي‌، كه‌ شامل‌ ساخت‌ و تجويز انواع‌ قالب‌ گوش‌ و تجويز و ارزيابي‌ وسايل‌ كمك‌ شنوايي‌ مانند سمعك‌ مي‌شود. (بر خلاف‌ تصور عامه‌ مردم‌، سمعك،‌ يك‌ بلندگو نيست‌ كه‌ بتوان‌ آن‌ را از داروخانه‌ يا مركز ديگري‌ خريداري‌ كرد و استفاده‌ نمود بلكه‌ يك‌ شنوايي‌شناس‌ بايد با استفاده‌ از اطلاعات‌ علمي‌ خود و با توجه‌ به‌ مقدار شنوايي‌ فرد كم‌ شنوا، سمعك‌ را براي‌ گوش‌ او تنظيم‌ كند.) 4ـ آموزش‌ به افراد كم‌ شنوا و ناشنوا، كه‌ در اين‌ حيطه‌ شنوايي‌شناس‌ به‌ فرد كم‌ شنوا طرز استفاده‌ از سمعك‌ را آموزش‌ داده‌ و او را با اصوات‌ مختلف‌ آشنا مي‌سازد و به‌ ناشنوا لب‌ خواني‌ و گفتارخواني‌ را آموزش‌ مي‌دهد.

توانايي‌هاي‌ لازم :
دقت‌، لازمه‌ رشته‌ شنوايي‌شناسي‌ است‌. چرا كه‌ اگر يك‌ شنوايي‌شناس‌، آزمايش‌هاي‌ مورد نياز را به دقت‌ انجام‌ ندهد، حتي‌ مي‌تواند باعث‌ يك‌ عمل‌ جراحي‌ بي‌دليل‌ شود. همچنين‌ دانشجوي‌ شنوايي‌شناسي‌ بايد به‌ علم‌ فيزيك‌ علاقه‌مند باشد و به‌ علوم‌ تشريح‌ و فيزيولوژي‌ به‌ ويژه‌ در زمينه‌ شنوايي‌ احاطه‌ داشته‌ باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
يك‌ پزشك‌ با معاينه‌ سطحي‌ گوش‌ بيمار، تنها مي‌تواند، سطح‌ پرده‌ گوش‌ را بررسي‌ كند اما وراي‌ پرده‌ را نمي‌تواند ببيند؛ يعني‌ براي‌ اطلاع‌ از وضعيت‌ گوش‌ مياني‌، گوش‌ داخلي‌، عصب‌ و مراكز شنوايي‌ مركزي‌ بايد از ابزارهاي‌ شنوايي‌شناسي‌ و متخصصان‌ اين‌ رشته‌ كمك‌ بگيرد. فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ مي‌توانند جذب‌ بيمارستان‌ها و درمانگاه‌هاي‌ گوش‌ و حلق‌ و بيني‌ شده‌ يا به‌ طور شخصي‌ همراه‌ با پزشك‌ گوش‌ و حلق‌ و بيني‌ كلينيك‌ شنوايي‌شناسي‌ داير كنند. اجراي‌ برنامه‌ حفاظت‌ شنوايي‌ در يك‌ كارخانه‌ كه‌ سروصداي‌ آن‌ بيش‌ از حد مجاز است‌، نياز به‌ همكاري‌ متخصصان‌ شنوايي‌شناس‌، پزشكان‌، كارشناسان‌ بهداشت‌ صنعتي‌ و مهندسين‌ اكوستيك‌ دارد. در كل‌ مي‌توان‌ گفت‌ كه‌ بازار كار فارغ‌التحصيل‌ شنوايي‌شناسي‌ بخصوص‌ در شهرهاي‌ كوچك‌ خوب‌ است‌.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌:

فيزيك‌ عمومي‌ ، ميكروبيولوژي‌ ، تشريح‌ و فيزيولوژي‌ عمومي‌، تشريح‌ و فيزيولوژي‌ سرو گردن‌ و گوش‌ و حلق‌ و بيني‌ ، تشريح‌ و فيزيولوژي‌ مغز و اعصاب‌ ، ژنتيك‌ پزشكي‌ ، روان‌شناسي‌ عمومي‌ ، بافت‌شناسي‌ و آسيب‌شناسي‌ عمومي‌، بهداشت‌ عمومي‌ ، كمك‌هاي‌ اوليه‌ ، بيوشيمي‌ ، فارماكولوژي‌ ، مباني‌ علم‌ گفتار، روش‌ تحقيق‌ ، آواشناسي‌ ، اصطلاحات‌ پزشكي‌ ، اصول‌ توانبخشي‌ ، اكوستيك‌.

دروس‌ تخصصي‌:

مباني‌ علم‌ شنوايي‌ ، ارزيابي‌ پايه‌ شنوايي‌ ، آناتومي‌ و فيزيولوژي‌ دستگاه‌ شنوايي‌ و تعادل‌ ، بيماري‌هاي‌ گوش‌ و روش‌هاي‌ درمان‌ آن‌ ، رشد طبيعي‌ گفتار و زبان‌ و اختلالات‌ آن‌ ، ارزيابي‌ تكميلي‌ شنوايي‌ ، بيماري‌هاي‌ مغز و اعصاب‌ ، سايكو اكوستيك‌ ، ايميتانس‌ اديومتري‌ ، راديولوژي‌ سر و گردن‌ ، شنوايي‌ شناسي‌ تشخيصي‌، فيزيوپاتولوژي‌ اختلالات‌ شنوايي‌ و تعادل‌ ، اختلالات‌ ارتباطي‌ افراد كم‌شنوا، تجويز و ارزيابي‌ سمعك‌ و ساير وسايل‌ كمك‌شنوايي‌، بيماري‌هاي‌ اطفال‌ ، مباني‌ آزمون‌هاي‌ الكتروفيزيولوژيك‌ ، روش‌هاي‌ توانبخشي‌ ، تربيت‌ شنوايي‌ ، مديريت‌ در شنوايي‌ شناسي‌ ، الكترونيك‌ در تجهيزات‌ شنوايي‌ ، روانشناسي‌ مبتلايان‌ به‌ كم‌شنوايي‌ ، نويز و حفاظت‌ شنوايي‌، زبان‌ تخصصي‌، سمينار شنوايي‌، پروژه‌، كارآموزي‌.

رشته شیمی

شيمي علم اتم‌ها، پيوندها و مولكول‌ها است. دانشي كه مي‌تواند خواص ماده، چگونگي تغييرات و شيوه توليد آنها را از هسته اتم گرفته تا كهكشان‌ها بررسي كند و رشته‌ شيمي، رشته‌اي است كه به پرورش متخصصاني مي‌پردازد كه با مطالعه و تحقيق و آزمايش به ابداع و نوآوري پرداخته يا فرآورده‌هاي شيميايي را كنترل مي‌كنند. اين رشته در سطح كارشناسي به بررسي‌ و مطالعه‌ اجمالي‌ تركيب‌، ساختار و ويژگي‌هاي‌ ماده‌ و همچنين‌ كنترل‌ آزمايشگاهي‌ فرآيندهاي‌ شيميايي‌ مي‌پردازد. رشته‌ شيمي‌ داراي‌ دو بخش‌ علم‌ شيمي‌ و صنايع‌ شيمي‌ است‌ كه‌ علم‌ شيمي‌ به‌ عنوان‌ يكي‌ از علوم‌ پايه‌ زيربناي‌ علوم‌ مختلفي‌ همچون‌ بيولوژي‌، بيوتكنولوژي‌، پزشكي‌، دندانپزشكي‌، داروسازي‌ و رشته‌هاي‌ متعدد مهندسي‌ است‌.
اما صنايع‌ شيميايي‌ عبارت‌ است‌ از صنايعي‌ كه‌ در آنها واكنش‌ شيميايي‌ انجام‌ مي‌گيرد؛ يعني‌ اقسام‌ مواد اوليه‌ تبديل‌ به‌ محصولات‌ جديد مي‌گردد كه‌ خواص‌ اين‌ محصولات‌ تا حدودي‌ با مواد اوليه‌ متفاوت‌ است‌. رشته‌ شيمي‌ داراي‌ دو گرايش‌ محض‌ و كاربردي‌ است‌ كه‌ در گرايش‌ محض‌ مبناي‌ كار، علم‌ شيمي‌ است‌ و دانشجو درباره‌ چهار گرايش‌ اصلي‌ علم‌ شيمي‌ كه‌ عبارتند از:
شيمي‌آلي‌، معدني‌، تجزيه‌ و شيمي‌ فيزيك‌ دروسي‌ را مطالعه‌ مي‌كند. اما در شيمي‌ كاربردي‌، دروس‌ پايه‌ شيمي‌ كمتر مطالعه‌ مي‌شود و دانشجو يكسري‌ از دروس‌ مربوط‌ به‌ مهندسي‌ شيمي‌ مثل‌ اصول‌ صنايع‌ شيميايي‌ و تصفيه‌ آب‌ و فاضلاب‌ را مي‌گذراند. مي‌توان گفت كه فارغ‌التحصيل شيمي محض در شروع يك فعاليت صنعتي نقش دارد چرا كه راه‌كارهاي تئوريك ساخت يك ماده را ارائه مي‌دهد و سپس يك فارغ‌التحصيل شيمي كاربردي طراحي نيمه‌صنعتي ماده موردنظر را ارائه مي‌دهد.

توانايی هايی لازم‌ :
شيمي؛ يعني حفظ كردن صدها فرمول، عدد و رقم بسياري از دانش‌آموزان چنين تصوري نسبت به شيمي دارند. زيرا حجم مطالب كتاب شيمي دبيرستاني زياد و فرصت تدريس محدود است و به ناچار دبيران و محصلان به جاي تحليل و استدلال مفاهيم به سوي مسائل ذهني و حفظي كشيده مي‌شوند در حالي كه شيمي تلفيقي‌ از مهارت‌هاي‌ ذهني‌ و استدلالي‌ است‌ و اگر كسي‌ بخواهد در اين‌ رشته‌ موفق‌ گردد، بايد در هر دو زمينه‌ توانمند باشد و حتي‌ مي‌توان‌ گفت‌ كه‌ قدرت‌ استدلال‌ بيش‌ از قدرت‌ حافظه‌ در اين‌ رشته‌ اهميت‌ دارد. دانشجوي‌ شيمي‌ لازم‌ است‌ در دروس‌ رياضي‌، شيمي‌ و فيزيك‌ قوي‌ باشد و رشته‌ شيمي‌ را دوست‌ بدارد، يعني‌ از مطالعه‌ درس‌ شيمي‌ لذت‌ ببرد و خسته‌ نشود. گفتني است كه رشته شيمي از بين داوطلبان گروه رياضي و فني و علوم تجربي دانشجو مي‌پذيرد. البته برخي از دانشگاه‌ها و مراكز آموزش عالي فقط از گروه آزمايشي علوم‌تجربي دانشجو مي‌پذيرند.

موقعيت‌ شغلی در ايران :
تعدادي‌ از فارغ‌التحصيلان‌ شيمي‌ جذب‌ صنايع‌ شيميايي‌ مختلف‌ مثل‌ صنايع‌ رنگ‌ سازي‌، چرم‌ سازي‌، پتروشيمي‌، مواد غذايي‌، لوازم‌ بهداشتي‌ و آرايشي‌ مي‌شوند و در بخش‌ آزمايشگاه‌هاي‌ كنترل‌ كيفيت‌ محصولات‌ شيميايي يا واحد توليد آنها كار مي‌كنند. هر كارخانه‌اي‌ كه‌ داير شود، در بخش‌ كنترل‌ كيفيت‌ كالاهاي‌ ساخته‌ شده‌ نياز به‌ يك‌ شيميست‌ دارد. همچنين‌ در تمام‌ صنايع‌ احتياج‌ به‌ فارغ‌التحصيلان‌ شيمي‌ داريم‌ تا مواد اوليه‌ را با توجه‌ به‌ استانداردهاي‌ جهاني‌ بررسي‌ كرده‌ و ردّ يا قبول‌ بكنند. گفتني‌ است‌ كه‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ توانايي‌ تغيير و تبديل‌ بر روي‌ مواد خام‌ را دارند و به‌ ياري‌ همين‌ توانايي‌، تعداد زيادي‌ از فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ كارگاه‌ها‌ يا كارخانه‌هاي‌ شيميايي‌ كوچك‌ يا بزرگ‌ داير كرده‌ و در كار خود نيز موفق‌ بوده‌اند.

درس‌های اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل‌:

دروس‌ مشترك‌ در گرايش‌های شيمي‌:

رياضي‌ عمومي‌، فيزيك‌ پايه‌، شيمي‌ عمومي‌، معادلات‌ ديفرانسيل‌، شيمي‌ آلي‌، شيمي‌ تجزيه‌ ، شيمي‌ تجزيه‌ دستگاهي‌، شيمي‌ فيزيك‌، شيمي‌ معدني‌، زبان‌ تخصصي‌ شيمي‌، كاربرد طيف‌سنجي‌ در شيمي‌ آلي‌، جداسازي‌ و شناسائي‌ تركيبات‌ آلي‌، مباني‌ كامپيوتر و برنامه‌نويسي‌، روش‌ استفاده‌ از متون‌ علمي‌ شيمي‌، كارگاه يا ش

دروس‌ تخصصی گرايش‌ شيمی محض‌:

اصول‌ صنايع‌ شيميايي‌، شيمي‌ آلي‌ فلزي‌، مباني‌ شيمي‌ كوانتومي‌، گرافيك‌ و نقشه‌خواني‌، شيمي‌ فيزيك‌ آلي‌، طيف‌سنج‌ مولكولي‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ شيمي‌ كاربردي‌:

كارگاه‌ يا شيشه‌گري‌، گرافيك‌ و نقشه‌خواني‌، اصول‌ محاسبات‌ شيمي‌ صنعتي‌، شيمي‌ صنعتي‌، كارآموزي‌ تابستاني‌، گزارش‌نويسي‌ و سمينار، اصول‌ تصفيه‌ آب‌ و پساب‌هاي‌ صنعتي‌، خوردگي‌ فلزات‌. (بسياري‌ از درس‌‌هاي اين‌ رشته‌ همراه‌ با آزمايشگاه‌ است‌.)

دانشگاه های پذیرنده : شهید بهشتی –تهران ، شیراز ، صنعتی اصفهان ، صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی –تهران ، صنعتی شریف – تهران ، اراک ، ارومیه ،اصفهان ، الزهرا(س)-تهران ، بوعلی سینا – همدان ، بیرجند ، بین المللی امام خمینی (ره) -قزوین ،تبریز ، تربیت معلم آذربایجان –تبریز ، تربیت معلم تهران ،تربیت معلم سبزوار ،تهران ،خلیج فارس – بوشهر ، رازی – کرمانشاه ، زابل ، زنجان ، سمنان ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، شهید باهنر کرمان ، شهید چمران – اهواز ، صنعتی شاهرود ،فردوسی – مشهد ، کاشان ،گیلان –رشت ، لرستان - خرم آباد ، مازندران – بابلسر ، محقق اردبیلی –اردبیل ،یاسوج ، یزد ، علوم پایه دامغان ، مالک اشتر – اصفهان ، ایلام ، تربیت دبیر شهید رجایی – تهران ، کردستان – سنندج .

مقاطع تحصیلی : کارددانی ،کارشناسی
دوره ها : روزانه، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی،پیام نور
گرایشها : شیمی محض ، شیمی کاربردی

*برخی از دانشگاهها در این رشته به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرند .

رشته صنایع دستی

در همه جا حضور دارد . از شمال تا جنوب ، از شرق تا غرب ، از کویر تا کوه ، از سیاه چادر های عشایری تا خانه های ساده روستاییان از کارگاه های ابتدایی و قدیمی واقع در کوچه پس کوچه های شهر تا فرهنگسراهای شهر های بزرگ و از قبل از تاریخ تا به امروز .
سخن از صنایع دستی است . صنایعی که گاه به شکل فرش و گلیم جلوه گر می شود و زمانی لطافت و ظرافت خویش را در منبت و معرق ، گچبروی وآینه کاری ، سفال و سرامیک به نمایش می گذارند اما به هر نقش و شکلی که باشند ، بیانگر عشق به پاکی و زیبایی اند چرا که خدا زیباست و زیبایی را دوست دارد .

صنایعی که روح خود را از هنر وام گرفته اند و جسمشان ارتباط نزدیک با صنعت دارند و همین ویژگی است که تعریف صنایع دست را به طور اعم و اخص بعنوان یک رشته داشنگاهی دشوار کرده است . چرا که عده ای از اساتید و صاحبنظران این رشته از دید هنر بررسی می کنند و عده ای دیگر آن را بعنوان یک صنعت می بینند و عده ای نیز معتقدند که صنایع دستی تلفیقی از هنر و صنعت است و حتی بعضی از استادان و کارشناسان می گویند علت اینکه نمی توان رشته فوق را به درستی تعریف کرد عنوان نامناسب این رشته است و باید بجای صنایع دستی عنوان دیگری را برای این رشته انتخاب نمود .
رشته صنایع دستی رشته ای است که درآن هنر و کاربرد در کنار هم قرار دارد ؛ یعنی برخلاف هنر محض مثل هنر نقاشی که کاربرد روزمره ندارد در این رشته ساخت وسایل هنری که کاربرد روزمره نیز داشته باشند ، مورد توجه است . برا ی مثال می توان به ساخت یک کاسه زیبا و یا کیف زیبا اشاره نمود .

در این رشته دانشجویان طی 4 سال اطلاعات متوسطی درباره 24 گروه بزرگ انواع صنایع دستی ایران که شامل 152 شاخه می شود ، بدست می آورند . همچنین با پرداختن به یکی از 4 گرایش صنایع چوب ، سفال ، نگارگری و طراحی فرش از نظر اجرا و کارشناسی آثار در گرایش فوق صاحب تخصص شده و مهارت های لازم را برای تولید آثار صنایع دستی در گرایش انتخابی خود بدست می آورند .
بزرگترین سرمایه هر فرد برای ورود به این رشته عشق و علاقه است همچنین باید پایمردی و حوصله لازم را برای آموختن صنایع دستی داشت و در طراحی بخصوص طراحی سنتی قوی و با نقوش سنتی آشنا بود همجنین یک دانشجوی صنایع دستی لازم است با فرهنگ و سنت قدیم کشور و ماشین ها و ایزار جدید آشنا شودو در نتیجه طرح هایی ارائه دهد که هم اصالت بومی و هم نوآوری هنری داشته باشد . در نهایت آشنایی با ادبیات کهن و نو ایران برای دانشجویان این رشته یک ضرورت است زیرا هنر ما ارتباط تنگاتنگ با ادبیاتمان دارد و هیچ هنرمند ایرانی نمی تواند با ادبیات ایران بیگانه باشد . گفتنی است دانشجویان صنایع دستی باید از آمادگی جسمانی برخوردار باشند برای مثال در رشته ای مثل خاتم که ظرافت حرف اول را می زند دست هایی چابک و ماهر بسیار مهم است .

موقعیت شغلی در ایران :
فارغ التحصیلان این رشته می توانند در سازمان هایی مثل میراث فرهنگی ، صنایع دستی ایران ، اداره کل صنایع دستی ، در وزارت جهاد کشاورزی ، سازمان ایرانگردی و جانگردی ، بنیاد مستضعفان و جانبازان ، ادره کل موزه ها و وزارت فرهنگ و ارشاد ، به کارهای پزوهشی یا تحقیقاتی یا کارشناسی بپردازند . همچنین می توانند با دایر کردن کارگاهی در خانه ، هم درآمد بهتری داشته باشند و هم آنچه دوست دارند بسازند که در این صورت فارغ التحصیلان صنایع دستی به دو صورت می توانند فعالیت کنند ؛ یکی ساخت آثاری که جنبه موزه ای و تزیینی دارد و یکی تولید صنایعی که کاربرد داشته و البته جنبه هنری نیز داشته باشد . درضمن کارهای پروهشی را نیز باید در نظر داشت . هرچند تا کنون به این بخش توجهی شده است . برای مثال درباره فرش ایران مقاله ها و کتاب هایی که داریم ، خارجی است و نیاز به کارشناسان ایرانی که در این زمینه تحقیق و پژوهش کنند کاملاً احساس می شود .

درس های این رشته در طول تحصیل :
طراحی پایه ، مبانی هنرهای تجسمی ، هندسه نقوش ، آشنایی با هنرهای سنتی ، تاریخچه کتابت ، خوشنویسی و طراحی حروف ، کارگاه صنایع دستی یک (آشنایی با همه کارگاه ها ) ، طراحی سنتی ، رنگ رزی پشم و الیاف ، آبگینه ، سفال و سرامیک ، مینیاتور و تذهیب ، بافت ف چوب ، فلز ، آشنایی با هنر در تاریخ ، کارگاه عکاسی پایه ، انسان ، طبیعت ، طراحی ، تحول در صنایع دستی دنیا ، هنر و تمدن اسلامی ، تحقیق در صنایع دستی ایران ، طراحی اشیاء در تمدن اسلامی ، تحقیق در صنایع دستی ، مرمت و نگهداری آثار هنری ، پروژه

دانشگاه های پذیرنده : الزهرا (س) – تهران ، سمنان ، شهر کرد ، شیراز ، کاشان ، مازندران – بابلسر ، هنر ، هنر اصفهان ، غیر انتفاعی سوره – تهران ، غیر انتفاعی جهاد دانشگاهی – اردکان یزد ف غیر انتفاعی بزرگ مهر .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی ، کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، پیام نور
گرایشها :

رشته طراحی صنعتی

انتخاب رشته تحصیلی صرف نظر از محدودیت هایی که رتبه کنکور در آن دارد، از مهم ترین مراحلی در زندگی است که به دلیل تأثیر مستقیم بر مسیر زندگی شخصی و اجتماعی، نیاز به دقت و شناخت توانایی های فردی و داشتن تصوری درست از رشته مورد نظر و آینده حرفه ای آن دارد.

در این نوشتار سعی شده است با پاسخ دادن به برخی سوالات رایج در مورد طراحی صنعتی و وضعیت تحصیل در این رشته، یک دید کلی به کسانی که قصد تحصیل در این رشته در دوره کارشناسی یا کارشناسی ارشد دارند داده شود.

به طور خلاصه طراحی صنعتی چیست؟

طراحی صنعتی همان طور که از نامش پیداست ترکیبی است از هنر طراحی و آشنایی با صنعت.

نوآوری در صنعت عاملی است که به دلیل بروز نیازهای جدید و همچنین نیاز انسان به تنوع، همواره مورد توجه است. در این میان لازم است افرادی با تسلط به طراحی با توجه به جنبه های هنری آن، و همچنین آگاهی کافی نسبت به سایر علوم وجود داشته باشند که با طرح ها و ایده های جدیدی که ارائه می دهند، جواب این نیازها را از تصور (یا آرزو) به بهترین شکل ممکن به واقعیت تبدیل کنند.

به جز مباحث پایه هنری و زیبایی شناسی، لازم است که در هر پروژه خاص، علوم مرتبط با آن به طور خلاصه فراگرفته شود. زیرا طراحی بدون در نظر گرفتن عوامل تأثیرگذار بر آن غیر ممکن است. به همین دلیل رشته طراحی صنعتی در نگاه اول یک رشته بسیار گسترده به نظر می رسد که هر کدام از فارغ التحصیلان آن در یک زمینه خاص توانایی هایی دارند که سایر همکلاسی ها و هم رشته های آنان، ممکن است در زمینه دیگری تبحر داشته باشند.

یک طراح صنعتی ممکن است علاوه بر دانش هنری طراحی، با توجه به زمینه تخصصی مورد علاقه خود، اطلاعات جامعی در زمینه مواد، مکانیک، برق و کامپیوتر، کنترل، پزشکی و حتی دانش های علوم انسانی نظیر روانشناسی، جامعه شناسی و اقتصاد داشته باشد.

طراحان صنعتی بیشتر در چه زمینه هایی مشغول به کار می شوند؟

یک طراح صنعتی ممکن است در شرکت شخصی یا شرکت دولتی مشغول به کار باشد و اگر در جایگاه درست خود به کار گرفته شده باشند، مهم ترین وظیفه آنها ایده پردازی برای نوآوری است. شرکت های طراحی داخلی، تولیدات وسایل خانگی و اداری و ورزشی، شهرداری ها و سازمان زیباسازی، شرکت های تبلیغاتی، صنعت خودرو، کارخانه هایی که نیاز به بسته بندی های متعدد و متنوع دارند و سایر شرکت هایی که به امر برند (هویت سازمانی) اهمیت می دهند، عمده جاهایی هستند که طراحان صنعتی جذب آنها می شوند.

زمینه هایی که طراحان صنعتی معمولا به دلیل جنبه های هنری در آنها بیشتر فعالیت دارند به طور جزئی تر شامل موارد زیر است:

طراحی محصول (شامل لوازم خانگی، مبلمان اداری و خانگی، وسایل صوتی و تصویری، موبایل، ماشین های اداری، نوشت افزار، اسباب بازی، پوشاک و غیره.)

طراحی دکوراسیون: شامل دکوراسیون خانگی، اداری، فروشگاه ها، مراکز تجاری و غیره.

طراحی محیطی:

فضا، مبلمان و چیدمان شهری و کلیه فضاهای زیر مجموعه آن نظیر پارک ها، نمایشگاه ها، مراکز خرید، ایستگاه های اتوبوس و تاکسی و کلیه محیط های عمومی، تأسیسات ترافیکی، تبلیغات شهری، فضای سبز، زیباسازی شهری و....

طراحی خودرو:

طراحی بدنه و نمای داخلی خودرو و سایر وسایل نقلیه.

طراحی بسته بندی:

بسته بندی کالاهای مصرفی و محصولات مختلف.

طراحی اصلاحی:

اصلاح خصوصیات عملکردی یا فرمی یک محصول به منظور بهبود کارایی آن.

طراحی هویت:

به دلیل توانایی های طراحان صنعتی در ایده پردازی، فارغ التحصیلان این رشته بعضا به عنوان مشاور در شرکت های بزرگ و کوچک ظاهر می شوند. طراحی هویت سازمانی (برند) برای مجموعه های صنعتی نیز از توانایی های برخی فارغ التحصیلان این رشته است.

بازار کار این رشته در ایران چگونه است؟

با توجه به موارد بالا، مشخص است که یک طراح صنعتی می تواند با توجه به علاقه و گرایش خود در زمینه های متعددی حتی فراتر از موارد ذکر شده مشغول به کار شود. حقیقت این است که در ایران به دلیل وارداتی بودن کالاهای فراوانی که نیاز به طراحی خلاقانه دارند، نیاز به طراحی از مرحله صفر، از طرف کارفرمایان و کارخانه داران خیلی کم احساس می شود. بنابراین طراحانی که به دنبال استخدام در یک محل مشخص هستند، بیشتر برای طراحی های اصلاحی به کار گرفته می شوند.

شرکت های طراحی داخلی، سازمان های مرتبط با مبلمان شهری، ایده پردازی تبلیغاتی و مدل سازی کامپیوتری عمده مواردی هستند که بیشترین طراحان صنعتی جذب بازار آن می شوند که البته جذب شدن در این موارد نیز نیاز به سابقه روشن دارد که برای رسیدن به این مرحله باید چند سال فعالیت مفید (در دوران دانشجویی یا بعد از آن) و نمونه کارهای خوب در کارنامه عملی خود به جا گذاشته باشید.

در سال های اخیر پس از راه اندازی دفاتر طراحی صنعتی در شرکت های بزرگ، تعدادی از فارغ التحصیلان نیز به صورت تص

اعدی در شرکت های بزرگ در صنعت های خودرو سازی و شرکت های لوازم خانگی در حال جذب شدن هستند که البته هنوز نمی توان به عنوان یک بازار کار بزرگ روی آن حساب باز کرد.

اگر قصد فعالیت شخصی در شرکت های خصوصی دارید، تنها عاملی که باعث موفقیت شغلی است، توانایی های شخصی شماست و می توان گفت که اسم رشته طراحی صنعتی هنوز برای کارفرمایان به اندازه ای جا نیافتاده است که به صرف داشتن این مدرک علاقه ای به جذب افراد داشته باشند. یک طراح در صورتی در بازار کار موفق است که بتواند توانایی های خود را در عمل ثابت کند که این موضوع نیاز به چند سال وقت و اجرای پروژه های موفق دارد.

کدام دانشگاه ها طراحی صنعتی دارند؟

دوره کارشناسی: دانشگاه تهران، دانشگاه هنر تهران، دانشگاه الزهرا، دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه هنر تبریز، دانشگاه اصفهان، دانشگاه آزاد تهران و مشهد

دوره کارشناسی ارشد: دانشگاه تهران، هنر تهران، هنر تبریز، آزاد تهران و امیرکبیر.

در دوره کارشناسی طراحی صنعتی، چه مباحثی تدریس می شود؟

از سال 1374 وزارت فرهنگ و آموزش عالی یک چارچوب کلی برای دروس کارشناسی طراحی صنعتی در قالب 135 واحد درسی ارائه داده است که به شرح زیر می باشد. توضیح جزئیات هر درس نیاز به وقت و توضیحات بیشتری دارد که ان شاءالله در فرصت های آینده به تفکیک دروس بیان خواهد شد.

دوره کارشناسی:

دروس عمومی (20 واحد)

دروس پایه (42 واحد)

دروس اصلی (36 واحد)

دروس تخصصی (37 واحد)

دروس پایه شامل مبانی هنرهای تجسمی، کارگاه طراحی پایه، کارگاه عکاسی، هندسه، حجم سازی، مهندسی عوامل انسانی (ارگونومی)، هنر و تمدن اسلامی و آشنایی با هنر در تاریخ، مدل سازی، ریاضی، فیزیک و فرم و فضا است.

دروس اصلی شامل استاتیک، فیزیک نور و الکتریسیته، نقشه کشی صنعتی، تاریخ طراحی صنعتی، ارگونومی، ارزیابی تولیدات صنعتی، طرح اشیاء در تمدن اسلامی، اقتصاد و مدیریت تولیدات صنعتی، مواد و روش ساخت، جامعه شناسی صنعتی، طراحی با کامپیوتر و طراحی فنی است.

دروس تخصصی شامل مبانی طراحی صنعتی، فرم و فضا، مدل سازی، کارگاه طراحی، و 9 عدد پروژه طراحی صنعتی (شامل روند طراحی صنعتی، طراحی بسته بندی، طراحی سریع، طراحی مبلمان، حال و آینده، جامعه شناسی صنعتی، کار با کارخانه و...) و پروژه نهایی است.

از میان دروس ذکر شده تعداد زیادی از جمله فرم و فضا، حجم سازی، و کارگاه های طراحی (کارگاه های پلاستیک، چوب، فلز و...) از دروسی هستند که نیاز به فضای کارگاهی و کار عملی دارند.

دوره کارشناسی ارشد:

دوره کارشناسی ارشد 32 واحد است که نسبت به دوره کارشناسی بیشتر جنبه نظری داشته و نیازی به کارگاه های آموزشی ندارد. در این دوره دروس تخصصی شامل: زبان تخصصی، آشنایی با علوم و فنون جدید، روش های نوین تولید، آشنایی با طراحی صنعتی در دنیای امروز، طرح سنتی اشیاء، طراحی با کامپیوتر، طراحی صنعتی و انسان، هندسه تحلیلی، روش تحقیق و 3 پروژه تخصصی به همراه یک پروژه نهایی است. معمولا پروژه ها به گونه ای انتخاب می شود که مقدمات انجام پروژه نهایی فراهم شود.

آیا طراحی صنعتی در ایران دوره دکترا دارد؟

خیر. به دلیل نوپا بودن این رشته، در دانشگاه های ایران دکترای طراحی صنعتی وجود ندارد. ضمن اینکه به دلیل تخصصی شدن گرایش ها و تنوع علاقه ها و زمینه فعالیت افراد، در دانشگاه های خارج از کشور نیز دوره های دکترای طراحی به صورت گرایش های تخصصی ارائه می شود و رشته جامعی به عنوان طراحی صنعتی که در برگیرنده همه مباحث طراحی باشد، وجود ندارد.

من لیسانس طراحی صنعتی خوانده ام. آیا توصیه می شود فوق لیسانس هم طراحی صنعتی بخوانم؟

به نظر می رسد مهم ترین مباحثی که برای یک طراح چه از نظر تئوری و چه از نظر عملی مورد نیاز است، در دوره کارشناسی تدریس می شود. دوره کارشناسی ارشد همان گونه که از لیست واحدهای آن مشخص است، تمرکز بیشتری بر علوم و فنون جدید و آشنایی با طراحی صنعتی در دنیای امروز دارد. دانستن این مسائل به یک طراح دید بازتری نسبت به طراحی می دهد و طراح می آموزد که چگونه با به روز نگه داشتن توانایی ها و ارتباط و آشنایی با علوم جدید و سطح طراحی در دنیا، خود را به روز نگه داشته و بتواند در سطوحی بالاتر از یک شرکت و حتی در سطوح جهانی، به قول معروف حرفی برای گفتن داشته باشد.

بنابراین اگر هدف شما از تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد، آشنایی با روش های ساخت و تولید و ایده پردازی و... است باید گفت که این مباحث به اندازه کافی و با قابلیت استفاده واقعی و اجرایی، در مقطع لیسانس به طور کامل تری تشریح شده است. دوره کارشناسی ارشد تقریبا از جنبه عملی فاصله گرفته و بیشتر جنبه علمی و مباحث روز طراحی دنبال می شود و از این لحاظ فضای دروس آن با دوره لیسانس تفاوت جدی دارد که در صورت ادامه تحصیل بر حسب علاقه به موضوعات لیسانس، باید به این تفاوت توجه خاص داشت.

بر کسی پوشیده نیست که داشتن مدرک علمی در مدارج بالاتر به خصوص در ایران به ضرر هیچ کس نیست و اگر فردی که در دوره کارشناسی طراحی صنعتی تحصیل کرده است، برای فوق لیسانی رشته یا علاقه خاص دیگری را دنبال نمی کند، در صورت قبولی در کارشناسی ارشد همین رشته می تواند علاوه بر آموختن این مباحث، مدرک و رتبه علمی خود را مستحکم تر و ارزشمندتر کند. علاوه بر این انجام سه پروژه تخصصی و همچنین پروژه فوق لیسانس که باید با کیفیت و ارزش بسیار بالاتری نسبت به پروژه لیسانس انجام شود، تمرین مناسبی برای طراحی جدی و در حد قابل دفاع علمی و عملی است که شاید در بیرون از دانشگاه چنین موقعیتی کمتر پیش بیاید.

من در مقطع لیسانس طراحی صنعتی نخوانده ام. آیا مناسب است که در فوق لیسانس این رشته ادامه تحصیل بدهم؟

با توجه به جواب سوال قبل باید گفت که آنچه بیرون از دانشگاه یا از دید دانشجویان سایر رشته ها به عنوان طراحی صنعتی شناخته می شود، که شامل مهارت های ایده پردازی، آشنایی کلی با مفاهیم پایه هنری و زیبایی شناسی و مهارت های کارگاهی ساخت و تولید است، مباحثی است که در مقطع لیسانس طراحی صنعتی مطرح می شود.

دروس کارشناسی ارشد طراحی صنعتی همان طور که از لیست آنها مشخص است بیشتر جنبه های تئوریک دارند و تنها دیدی کلی تر از موضوع طراحی به دانشجویان می دهد. بنابراین ممکن است اگر تصور درستی از دروس فوق لیسانس این رشته نداشته باشید، پس از مدت کوتاهی احساس کنید که مباحث درسی فوق لیسانس با تصور شما از طراحی صنعتی سازگاری ندارد.

اما با توجه به اینکه اکثر افراد به دلایل شخصی و اجتماعی نمی خواهند مجددا در مقطع لیسانس تحصیل کنند، از نظر نگارنده تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد این رشته تنها در صورتی برای فرد علاقه مند به طراحی مفید خواهد بود که در کنار دروس ارشد، تمام مباحث پایه طراحی و دروس مقطع لیسانس را مطالعه کند و حتی با حضور در کارگاه های عملی دانشجویان لیسانس با نحوه کار کارگاهی طراحی صنعتی نیز آشنایی کافی پیدا کند و در کنار این فعالیت ها، دروس کارشناسی ارشد را نیز پیش ببرد.

شانس قبولی در کنکور ارشد برای کسی که لیسانس طراحی صنعتی نخوانده است چقدر است؟

نکته بسیار مهم برای افرادی که لیسانس طراحی صنعتی ندارند و مایل به شرکت در دوره ارشد هستند، قبولی بسیار سخت در این رشته با توجه به ظرفیت محدود آن است که البته برای فارغ التحصیلان همین رشته هم شرایط را دشوار کرده است. اگر به دلایل شخصی فرصت کافی برای شرکت چندباره در کنکور ارشد ندارید، ضریب خطر قبول نشدن در کنکور را بسیار جدی در نظر بگیرید. طبق روال سال های اخیر، دانشگاه تهران در مجموع 12 نفر روزانه و شبانه، دانشگاه هنر نیز به همین ترتیب 12 نفر در مجموع و دانشگاه هنر اسلامی تبریز 8 نفر می پذیرد. اخیرا دانشگاه امیرکبیر نیز کارشناسی ارشد طراحی صنعتی برقرار کرده است که گویا بیشتر به مباحث مهندسی نزدیک است.

ضمن اینکه کنکور طراحی صنعتی دو مرحله ای است و در صورت مطالعه شدید برای مرحله تئوری لازم است توانایی های لازم برای اجرای پروژه کنکور عملی را نیز کسب کنید.

برای قبول شدن در کنکور ارشد از چه زمانی باید مطالعه کرد؟

کنکور ارشد دو مرحله است. مرحله تئوری شامل سه بخش زبان، تاریخ هنر و مبانی طراحی است.

مبانی طراحی شامل تمام دروس تخصصی دوره لیسانس شامل مبانی طراحی صنعتی، مباحث پروژه 1، ارگونومی، شناخت مواد، سبک شناسی و فیزیک است.

تاریخ هنر یک مبحث بسیار گسترده و بدون منبع است که شامل تعداد بسیار زیادی از کتاب های تاریخ در زمینه های گوناگون است. پاسخ دادن به سوالات تاریخ هنر برای افرادی که برای کنکور کارشناس و همچنین در دروه کارشناسی چندین سال درگیر آن بوده اند و به مرور بخش های مهمی از تاریخ هنر را فراگرفته اند، با اندکی مطالعه مدون قابل انجام است. اما برای افرادی که از رشته های دیگر قصد شرکت در کنکور هنر دارند، سنگین ترین و پر حجم ترین بخش، تاریخ هنر است. مطالعه تاریخ هنر از صفر برای حد قابل قبول کنکور، حداقل 9 ماه وقت مفید می طلبد که با توجه به برگزاری کنکور در اسفند، توصیه می شود از قبل تابستان مطالعه جدی تاریخ هنر شروع شود.

شرکت کنندگان به دلیل درگیر بودن با دروس تخصصی در طول دوره کارشناسی، عموما تست های مبانی طراحی را خوب می زنند و از این رو، کسی که در این بخش مطالعه کافی نداشته باشد از رقبا عقب می افتد. اما دروس زبان و تاریخ هنر میانگین کمتری از مبانی دارند و بنابراین فردی که در این دو درس بتواند توانایی خوبی کسب کند، از رقبا فاصله مثبتی می گیرد.

سطح دانشگاه های ایران در این رشته در چه حدی است؟

طراحی صنعتی یک مبحث بین رشته ای است که علوم مورد نیاز آن شدیدا به زمینه علاقه هر فرد بستگی دارد. در برخی کشورها این رشته در دانشکده های مهندسی و در برخی دیگر بیشتر با دید هنری ارائه می شود. در

کشور ما به دلیل فاصله زیاد دانشگاه و صنعت که در تمام رشته ها قابل مشاهده است، در طراحی صنعتی به این شکل بروز کرده است که دانشجویان در طی سال های طولانی دروسی تکراری را فرا می گیرند که توسط اساتید مجرب در سال های گذشته پایه گذاری شده اند و به دلیل گسستگی صنعت و دانشگاه، مباحث این دروس به روز نشده اند. پروژه ها اکثرا به تولید نمی رسند و به بیان بهتر به دلیل عدم شناخت واقعیت های بازار و تولید، پروژه ها قابلیت تولید ندارند. اساتید دانشگاه نیز با وجود اینکه بعضا مطالعات خوب و به روزی دارند، ولی به دلیل روند خسته کننده و تکراری دروس، نمی توانند اطلاعات و تجربیات خود را به گونه ای به دانشجویان منتقل کنند که منجر به تولید ایده ها و پروژه های موفق بشود.

از طرف دیگر کمبود منابع فارسی طراحی صنعتی به شدت قابل مشاهده است. در حالی که یک دانشجوی رشته های مهندسی، به طور میانگین 20 الی 30 کتاب تخصصی را فقط در دروه لیسانس مطالعه می کند، در رشته طراحی صنعتی غیر از چند کتاب مرجع ارگونومی و تاریخ طراحی صنعتی، کمتر کسی می تواند کتاب تخصصی طراحی صنعتی را نام ببرد. به همین دلیل دانشجویانی که به شخصه مطالعات جانبی ندارند در دانشگاه تنها به جزوات و تجربه های شخصی اکتفا می کنند و هنگام عمل در واقعیت، دچار مشکلات جدی در برابر فارغ التحصیلان سایر رشته ها می شوند.

از نظر امکانات کارگاهی نیز به دلیل اتکای یک جانبه به امکانات دانشگاه، کمتر کسی موفق می شود نتیجه پروژه های خود را در بازار ببیند. این در حالی است که در کشورهای اروپایی، تمام پروژه ها در ارتباط با صنعت تعریف می شوند و هر دانشجو در دوران تحصیل خود، چنیدن محصول را به مرحله تولید صنعتی و حتی تولید انبوه می رساند.

من شدیدا علاقه مند به طراحی خودرو و اشیاء فانتزی هستم و ایده های بسیار خوبی برای اجرا دارم. آیا تحصیل در این رشته برای من مناسب است؟

از نظر نگارنده، هر فردی که به شخصه احساس می کند توانایی و انرژی کافی برای فعالیت و مطالعه تخصصی در زمینه طراحی را دارد، بهترین مرجعی که می تواند او را به هدفش برساند اینترنت است! شاید این ادعا تعجب آور و جدید باشد. اما حقیقت این است که مهم ترین عاملی که باعث افزایش توانایی ایده پردازی و خلاقیت می شود، مشاهده و مطالعه فراوان بر روی طرح های موفق و کشف عواملی است که باعث موفق بودن آن طرح شده اند. مطالعه مجلات تخصصی طراحی هم (که البته به زبان فارسی بسیار کمیاب است) می تواند در کنار گشت و گذار در اینترنت کمک کننده باشد.

همچنین فراموش نکنید که وظیفه دانشگاه، انتقال مفاهیم پایه و راهنمایی دانشجو برای تمرین وظایف یک طراح است. در دانشگاه وقت و انرژی کافی برای تقویت مهارت های نقاشی (راندو و اسکچ) و همچنین وقت کافی برای آشنایی با نرم افزارها و فراگیری ارائه مطلب (پرزانته) گذاشته نمی شود و اگر شما تبحر و علاقه خاصی در این زمینه ها دارید، در دوران تحصیل نیز خودتان باید نگه دارنده و تقویت کننده این زمینه ها باشد و انتظار نداشته باشید که در قالب دروس دانشگاه، اهمیت بسیار ویژه ای به این زمینه ها داده شود.

اما باز هم موضوع مدرک دانشگاهی، عاملی است که نمی توان آن را نادیده گرفت. توصیه این است که اگر انرژی و توانایی طراحی را در خود می بینید، با ورود به دانشگاه، اصلا تکیه خود را بر دروس دانشگاهی نگذارید و در کنار دروس دانشگاهی، مطالعات و کسب تجربه از منابع خارجی و به طور خاص گشت و گذار و مطالعه در اینترنت را فراموش نکنید. برای دانشجویان و فارغ التحصیلان طراحی صنعتی به روشنی مشخص است که از میان فارغ التحصیلان، تنها افرادی در بازار کار موفق شده اند که در دوره دانشگاه، توانایی های شخصی خود را در زمینه های مختلف (مطالعه، انجام پروژه های عملی، تسلط به نرم افزار ها، زبان) پرورش داده اند و تنها به دروس دانشگاه اکتفا نکرده اند.

برای افرادی که فکر می کنند استعداد علاقه کافی به طراحی دارند ولی انرژی و انگیزه شخصی ندارند، تحصیل دانشگاهی این رشته می تواند عامل اجبار کننده ای باشد که علاوه بر یادگیری مباحث پایه طراحی، در طی انجام 9 پروژه لیسانس و 4 پروژه فوق لیسانس، خود را به معرض آزمایش های سخت و درگیری عملی با انجام پروژه قرار دهند و به این ترتیب توانایی و استعداد نهفته خود را به کار بیاندازند.

طراحی صنعتی

آیا باید محصولات زیبا را در موزه ها و نمایشگاه ها دید ؟
یا اینکه باید دنیایی داشته باشیم که زیبایی در گوشه گوشه آن جلوه گر باشد ؟
رشته طراحی صنعتی بر اساس دیدگاه دوم شکل گرفته است . البته نباید تصور کرد که رشته طراحی صنعتی فقط به زیبایی محصولات می اندیشد بلکه این رشته معتقد است که در ساخت محصولات مورد استفاده بشر باید از لطافت ، زیبایی و ظرافت هنر و همچنین فناوری و کارایی کارایی علم بهره گرفت تا بتوان زندگی زیباتر و راحت تری داشت ؛ یعنی طراحان صنعتی توسعه دهنده و تکامل بخش محصولاتی هستند که ما هر روزه از آنها استفاده می کنیم ، این رشته که شالوده ای از علم ، صنعت و هنر است و به طراحی تمامی محصولات می پردازد؛ یعنی کلیه لوازم ،تجهیزات و محصولاتی که مورد استفاده انسان است ، از لوازم آشپزخانه گرفته تا محصولا بسیار پیچیده مثل سیستم های کامپیوتری را طراحی می کند . طراحی صنعتی تلاش می کند که سختی و خشونت صنعت را از آن بگیرد توانایی های لازم : محصول صنعتی برای شمتری لطیف گردد و در این کارهم منافع کارفرما و هم استفاده کننده را در نظر می گیرد . گفتنی است که امروزه دیدگاه های جدیدی در زمینه طارحی صنعتی ارائه شده است . برای مثال در طراحی باید دقت کرد که کالای مورد نظر به طبیعت ضرری نرساند و قابل بازیافت باشد . یک طراح صنعتی بر اساس اطلاعات بدست آمده ، در نهایت با توجه به فرهنگ بومی ، اقتصاد ، روانشناسی ، دیدگاه های هنری ، روش های تولید، تکنولوژی تولید ، نوع مواد مورد استفاده و مسائل زیست محیطی طرح محصولی جدید را ارائه می دهد یا یکی از معایب محصولات قدیمی را بر طرف می شازد .

توانایی های لازم :
در رشته طراحی صنعتی ، خلاقیت حرف اول را می زند و دانشجوی این رشته باید توانایی نوآوری و تفکر خلاق را داشته باشد ؛ یعنی هم هنر و هم صنعت را درک کرده و هم قدرت مدیریت داشته باشد و علاوه بر موارد فوق تا حدودی با مباحث کاربردی علوم پایه مثل فیزیک ، شیمی ، هندسه و زیست شناسی آشنا باشد . دانشجوی این رشته باید نگاه خود را به اطراف و اشیاء دقیق تر کند و پیوسته نیازهای فردی و اجتماعی افراد را در ذهن خود مرور نماید . او باید به راحتی با محیط های کاری ارتباط برقرار کرده و تجارب خود را از نظر فنی گسترش دهد به گونه ای که بتواند عملکرد طرح خود را کاملاً توجیه نماید و تمامی مراحل اجرایی آن را زیر نظر داشته باشد .

موقعیت شغلی در ایران :
متاسفانه در کشور ما تکنولوژی تولید پایین است و ما تولیدات محدودی داریم و 99 درصد همین تولیدات محدود نیز کپی از تولیدات خارجی است ؛ یعنی کارخانه دار ها برای طرح جدید سرمایه گذاری نمی کنند . برای همین فرصت های شغلی طراحان صنعتی بسیار محدود است . از سوی دیگر در کشور ما ارتباط نزدیکی بین صنعت و دانشگاه وجود ندارد و به همین خاطر صاحبان صنایع این رشته را نمی شناسند و حتی در بسیاری از کارخانه ها یک مهندس مکانیک ، کار طراح صنعتی را انجام می دهد ؛ یعنی هم طرح یک محصول و هم تولید آن بر عهده مهندس مکانیک است . بنابراین فارغ التحصیلان این رشته هنوز حضور فعالی در صنعت ندارند و تنها در بحث مبلمان شهری ، صنعت راه آهن و تا حدودی لوازم خانگی و صنعت خودور سازی فعالیت می کنند .

درس های این رشته در طول تحصیل :
اشنایی با هنر در تاریخ ، مواد و روش های ساخت ، کارگاه طراحی پایه ، مبانی هنر های تجسمی ، عکاسی پایه ، ریاضی کاربردی ، نقشه کشی صنعتی ، هندسه ، فیزیک ، شیمی کاربردی ، تاریخ طراحی صنعتی ، مهندسی عوامل انسانی ، حجم سازی ، کارگاه طراحی صنعتی ، فرم و فضا ، مدل سازی ، هنر و تمدن اسلامی ، طراحی فنی ، طراحی به کمک کامپیوتر ، ارزیابی تولیدات صنعتی ، پروزه طراحی صنعتی (پروژه طراحی صنعتی در هر ترم به یک مسئله خاص مثل بسته بندی ، طراحی صنعتی در حال و آینده ، مبلمان یا بیونیک می پردازد ) ، اقتصاد و مدیریت تولیدات صنعتی ، پروژه نهایی

دانشگاه های پذیرنده : الزهرا (س) – تهران ، علم و صنعت ایران – تهران ، هنر – تهران ، هنر اسلامی – تبریز ،تهران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

*این رشته به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .

رشته طراحی لباس و پارچه

برای بزرگداشت و ارج گذاشتن به مقام شاعران، نویسندگان، دانشمندان و وزیران، به آن‌ها جامه‌ای دوخته می‌بخشیدند که به آن خلعت می‌گفتند. برای مجازات مقصران نیز لباس ناموزون بر تنشان می‌کردند و کلاهی مضحک بر سرشان می‌گذاشتند و او را پیاده یا سواره در شهر می‌گرداندند. حتی وقتی می‌خواستند از قدیمی‌‌ترین و مجرب‌ترین پهلوان‌ها سخن بگویند، می‌گفتند که فلانی پیش‌کسوت است، یعنی که او یک پیراهن بیشتر پاره کرده و یا در زورخانه لنگ و اِزار را زودتر گرفته است.به عبارت دیگر در طی تاریخ همیشه لباس بیانگر فرهنگ، قومیت، شخصیت و مقام یک فرد بوده و به همین دلیل ارزش و اهمیت بسیاری داشته است و باز به همین دلیل باید برای رشته طراحی پارچه و لباس، ارزش بسیاری قائل شد چرا که این رشته از یک سو در حفظ فرهنگ و ملیت یک کشور نقش به سزایی دارد و از سوی دیگر می‌تواند بهترین، راحت‌ترین و کاربردی‌ترین لباس‌ها و پارچه‌ها را برای مردم جامعه به ارمغان بیاورد. رشته‌ طراحی‌ پارچه‌ و لباس‌ یک‌ رشته‌ هنری‌ کاربردی‌ است‌ که‌ دارای‌ سه‌ گرایش‌ طراحی‌ لباس‌، طراحی‌ چاپ‌ پارچه‌ و طراحی‌ بافت‌ پارچه‌ می‌باشد.

گرایش‌ طراحی‌ لباس‌:

این‌ گرایش‌ دارای‌ دو شاخه‌ اصلی‌ تک‌ دوزی‌ یا مزون‌ و صنعت‌ است‌ که‌ شاخه‌ تک‌دوزی‌ به‌ طراحی‌ و دوخت‌ لباس‌ برای‌ افراد مختلف‌ می‌پردازد و شاخه‌ صنعت‌ که‌ کاربردی‌تر است‌ به‌ بخش‌های‌ مختلفی‌ تقسیم‌ می‌شود که‌ از آن‌ جمله‌ می‌توان‌ به‌ بخش‌های‌ پارچه‌ جین‌، پیراهن‌ بچه‌، پیراهن‌ زنانه‌، لباس‌ مردانه‌ و... اشاره‌ کرد. به‌ گفته‌ دیگر گرایش‌ طراحی‌ لباس‌ به‌ آموزش‌ طراحی‌ کاربردی‌ و طراحی‌ مـُد می‌پردازد که‌ در این‌ میان‌ طراحی‌ کاربردی‌ شامل‌ طراحی‌ لباس‌ مشاغل‌ و گروه‌های‌ مختلف‌ جامعه‌ مثل‌ ورزشکاران‌، قوای‌ سه‌ گانه‌ ارتش‌ و مواردی‌ از این‌ قبیل‌ می‌شود و طراحی‌ مد نیز جنبه‌ فانتزی‌ دارد؛ در این بخش،‌ طراح‌ با کار خود، خلاقیتش‌ را نشان‌ می‌دهد تا افراد دیگر از این‌ طرح‌ جدید ایده‌ بگیرند و کارهای‌ تازه‌ای‌ را به‌ بازار عرضه‌ کنند.

درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل:

دروس‌ مشترک‌ در‌ گرایش‌های‌ مختلف‌ طراحی‌ پارچه‌ و لباس‌:

مبانی‌ هنرهای‌ تجسمی‌، کارگاه‌ طراحی‌ پایه‌، کارگاه‌ عکاسی‌ پایه‌، هنر و تمدن‌ اسلامی‌، آشنایی‌ با هنر در تاریخ‌ ، آشنایی‌ با هنرهای‌ سنتی‌ ایران‌، هندسه‌ نقوش‌ در صنایع‌ دستی‌ ایران‌، خوشنویسی‌ و طراحی‌ حروف‌، آشنایی‌ با پارچه‌ و لباس‌های‌ سنتی‌ ایران‌، پارچه‌شناسی‌، کارگاه‌ طراحی‌ بافت‌ مقدماتی‌، کارگاه‌ طراحی‌ چاپ‌ مقدماتی‌، کارگاه‌ طراحی‌ لباس‌ مقدماتی‌، آشنایی‌ با رشته‌های‌ هنری‌ معاصر، انسان‌، طبیعت‌ و طراحی‌.

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ طراحی‌ لباس‌:

تاریخ‌ لباس‌ در ایران‌ و جهان‌، کارگاه‌ طراحی‌ تخصصی‌، کارگاه‌ دوخت‌ ، کارگاه‌ طرح‌ و تهیه‌ الگو، کارگاه‌ طراحی‌ لباس‌، انسان‌، طبیعت‌ و طراحی‌، تحقیق‌ (طراحی‌ لباس‌)، طرح‌ و رساله‌ نهایی‌.

گرایش‌ طراحی‌ چاپ‌ پارچه:

در طراحی‌ چاپ‌ پارچه‌، دانشجویان‌ آموزش‌ می‌بینند که‌ چگونه‌ برای‌ پارچه‌های‌ بافته‌ شده‌ طرح‌ بدهند. در طراحی چاپ پارچه‌، از لحاظ‌ رنگ‌بندی‌، طراحی‌ با راپورت‌بندی‌ روبرو است‌. و منظور از راپورت‌بندی‌ این‌ است‌ که‌ طراح‌، طرح‌ را بر روی‌ پارچه‌ به‌ گونه‌ای‌ تکرار کند که‌ این‌ تکرار چشم‌ آزار نباشد، یعنی‌ طراح‌ با توجه‌ به‌ نوع‌، تراکم‌ تار و پود، رنگ‌ و میزان‌ پذیرش‌ رنگ‌ یا آبی‌ که‌ در پارچه‌ وجود دارد و همچنین‌ نوع‌ چاپ‌ پارچه‌ که‌ می‌تواند چاپ‌ روتاری‌، سیلک‌، غلطکی‌ یا چاپ‌های‌ مدرن‌ باشد؛ طرح‌ خود را ارائه‌ می‌دهد.

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ چاپ‌ پارچه‌:

پارچه‌شناسی‌ تخصصی‌، تاریخ‌ پارچه‌ و نساجی‌، کارگاه‌ رنگرزی‌، تحول‌ صنایع‌ دستی‌ در دنیا، کارگاه‌ طراحی‌ چاپ‌، تحقیق‌ (چاپ‌ پارچه‌)، طرح‌ و رساله‌ نهایی‌.

گرایش‌ طراحی‌ بافت‌ پارچه‌:

گرایش‌ بافت‌ پارچه‌ به‌ طراحی‌ و نفش‌بندی‌ پارچه‌ می‌پردازد. به‌ عبارت‌ دیگر دانشجویان‌ این‌ رشته‌ با طراحی‌ بافت‌ پارچه‌هایی‌ که‌ ساختمان‌ آنها از تاروپود تشکیل‌ شده‌، آشنا می‌شوند. دانشجوی‌ طراحی‌ بافت‌ پارچه‌ با تاروپود پارچه‌ بازی‌ می‌کند تا طرح‌ جدیدی‌ ارائه‌ دهد و در این‌ راستا لازم‌ است‌ که‌ با انواع‌ بافت‌ پارچه‌ آشنا باشد تا بتواند با توجه‌ به‌ نوع‌ کاربرد، طرح‌ مورد نظرش‌ را ارائه‌ دهد. برای‌ مثال‌ پارچه‌ای‌ که‌ برای‌ مبلمان‌ اداری‌ طراحی‌ می‌شود، جنس‌، طرح‌ و رنگش‌ با پارچه‌ مبلمان‌ منزل‌ متفاوت‌ است‌.

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ بافت‌ پارچه‌:

پارچه‌شناسی‌ تخصصی‌، تاریخ‌ پارچه‌ و نساجی‌، کارگاه‌ رنگرزی‌، تحول‌ صنایع‌ دستی‌ در دنیا، کارگاه‌ طراحی‌ بافت‌، تحقیق‌ (بافت‌ پارچه‌) ، طرح‌ و رساله‌ نهایی‌.

توانایی ‌های‌ لازم :
یک دانشجوی‌ طراحی‌ پارچه‌ و لباس‌ باید هنرهای‌ تجسمی‌ را بشناسد و دارای‌ خلاقیت‌ و دید هنری‌ باشد. داوطلبان‌ باید بدانند که‌ رشته‌ طراحی‌ پارچه‌ و لباس‌، یک‌ رشته‌ کاربردی‌ است؛‌ یعنی‌ هدف‌ این‌ رشته‌ طراحی‌ اصولی‌ پارچه‌ و لباس‌ با حفظ‌ خلاقیت‌ هنری‌ است و در نهایت‌ باید محصول‌ هنرمند، به‌ صورت‌ تولید انبوه‌ وارد بازار شود. به‌ همین‌ خاطر هنرمندانی‌ که‌ فقط‌ برای‌ حس‌ خودشان‌ طراحی‌ می‌کنند، در این‌ رشته‌ موفق‌ نمی‌شوند و بهتر است‌ رشته‌ نقاشی‌ را انتخاب‌ کنند.

موقعیت‌ شغلی‌ در ایران :

امروزه‌ صاحبان‌ صنایع‌ متوجه‌ شده‌اند که‌ باید اصول‌ علمی‌ طراحی‌ و رنگ‌بندی‌ را رعایت‌ کنند تا کارشان‌ توان‌ رقابت‌ در بازار را داشته‌ باشد. برای‌ مثال‌ شرکت‌های‌ خودروسازی‌ به‌ دنبال‌ الگوساز و طراح‌ بافت‌ پارچه‌ برای‌ روکش‌ صندلی‌ خودرو هستند. بازار کار طراحی‌ لباس‌ نیز بسیار خوب‌ است‌ و حتی‌ اگر فارغ‌التحصیل‌ این‌ گرایش‌ جذب‌ سازمان‌ها و مراکز خصوصی‌ و دولتی‌ نشود، می‌تواند با سرمایه‌ای‌ اندک‌ برای‌ خود، کار کند.

دانشگاه های پذیرنده : الزهرا (س) – تهران ، دانشکده تربیت دبیر فنی و حرفه ای دخترانه تهران (شریعتی ) ،غیر انتفاعی جهاد دانشگاهی ، هنر ، غیر انتفاعی مولانا .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی ، کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها : طراحی لباس ، طراحی چاپ پارچه ، طراحی بافت پارچه .

رشته عرشه(ناوبری و فرماندهی کشتی).

دریا سالار " الفرد تیر هامان " ابداع کننده استراتژی دریایی در اوایل قرن بیستم می گوید :

(اقیانوسهای کره زمین ، حباب پر آب هستند که 4/3 جدار زمین را پوشانده اند . هر کشور و یا ائتلافی از کشور ها که قدرت فرماندهی بر این دریاهای بزرگ را داشته باشد می تواند ثروت دنیا را کنترل کند و از این طریق بر کره رمین مسلط شود . البته شرط اساسی و لازم برای این کار ، وجود یک نیروی دریایی قدرتمند که دارای پایگاه های عملیاتی در داخل کشور و ماوراء دریاها باشد و با انبوهی از کشتیرانی تجارتی ، تکمیل و پشتیبانی شود .)
این استراتژی دریایی توسط قدرت های بزرگ جهانی در جنگ جهانی اول و بعد ها در جنگ جهانی دوم و سال های جنگ سرد دنبال شد و با پیشرفت پر شتاب فناوری ناشی از جنگ جهانی دوم ، آمریکا و شوروی سابق از استراتژی دریایی برای دست یابی به منافع ملی و اهداف استراتزیکی خود نهایت بهره را بردند . کشور آمریکا هم اکنون نیز از پیروان ثابت قدم استراتژی دریایی است و ناوگان رزمی و بازرگانی وابسته به آن در تمام آبهای حساس جهان حضور داشتهو قدرت خود را به منظور اعمال سیاست های خارجی این کشور مورد بهره برداری قرار می دهد و این قدرت را از محل های حضورشان به سرزمین های مورد نظر نفوذ داده و منتقل می سازد .
کشور ایران به ذلیل موقعیت جغرافیایی خاص ( دسترسی به خلیج فارس و دریای مازندران )، وسعت مناطق دریایی و شرایط آب و هوایی مناسب برای دریا نوردی در این مناطق ، از موقعیت خوبی برای دریا نوردی برخوردار است و برای حفظ منافع ملی حیاتی در خلیج فارس ، دریای عمان ، اقیانوس هند و دریای مازندران و شرکت در فعالیت های دریایی و دریانوردی اعم از اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ؛ باید یک نیروی دریایی مقتدر ، متفکر ، متعهد ، طراح و مطابق با معیارهای مطرح در قرن بیست و یکم داشته باشد .
دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) واقع در نوشهر ، مهر ماه 1360 در همین راستا فعالیت خود را آغاز کرد . این دانشگاه در حال حاضر در 5 رشته عرشه ، تفنگدار دریایی ، مهندسی الکترونیک و مخابرات دریایی ، مهندسی دریایی و مدیریت کمیسر دریایی دانشجو می پذیرد . که در این میان رشته مدیریت و کمیسر دریایی دانشجویان خود را از هر سه گروه آزمایشی ریاضی و فنی ، علوم تجربی و علوم انسانی انتخاب می کند که ما آن را در بخش رشته های شناور معرفی کردیم .

عرشه (ناوبری و فرماندهی کشتی )

هدف این رشته تربیت جوانانی است که پس از فارغ التحصیلی بتوانند هدایت یگان های شناور نظامی یا بازرگانی را بر عهده بگیرند . در این راستا دانش و تخصص لازم را در زمینه ناو بری ، عملیات دریایی ، توپخانه و موشک ، ملوانی ، ضد زیر دریایی ، هواشناسی ، آب نگاری (شناخت لایه های مختلف آب ) ، غواصی ، یگانهای شناور سطحی و زیر سطحی ، مبانی علوم پروازی و تخلیه و بار گیری بدست می آورند .البته دانشجویان شاخه نظامی به صورت تخصصی تر توپخانه ، موشک ، و سلاح ها و تجهیزات زیر سطحی را مطالعه می کنند و شاخه بازرگانی تخلیه و بارگیری را به صورت اعتباری گسترده تر و تخصصی تر می خوانند .اما آنچه مهم است این است که هدف اصلی دانشگاه علوم دریایی امام خمینی تربیت ناوبر نظامی است و برای ناوبر تجاری صورتی دانشجو پذیرفته می شود که ارگان دیگر اعم از شرکت ملی نفت کش ، کشیرانی جمهوری اسلامی ایران و سازمان بنادر و شیلات اعلام نیاز کنند . یعنی ؛ این دسته از دانشجویان بورسیه ارگان و سازمان های دیگر هستند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه مشترک در دو شاخه نظامی و تجاری :

ریاضی ، برنامه نویسی کامپیوتر ، فیزیک ، شیمی عمومی .

دروس اصلی و تخصصی شاخه ناوبری تجاری :
اصول مهندسی دریایی ، معماری کشتی ، مبانی مهندسی برق ، مبانی و تئوری های مدیریت ، حقوق دریایی ، اصول حسابداری ، زبان خارجی تخصصی ، ناوبری ساحلی ، ناوبری نجوی ، قوانین راه ، ناوبری الکترونیکی ، قطب نمای مغناطیسی و الکتریکی ، ملوانی ، هواشناسی ، مخابرات بصری ، تخلیه و بارگیری ، تاریخ جنگهای دریایی ، اقیانوس شناسی ، مانور با شناور ، تخلیه و بارگیری کالاهای خطرناک در روی کشتی های بالاتر از 500 تن ، ناوبری رادار و سیستم  ، اصل مخابرت رادیویی ، بقا در دریا ، مبارزه با آتش ، ملوانی ، دریانوردی نجومی و ساحلی ، عملیات نجات جان افراد ، نگهبانی در پل فرماندهی ، راهبری موتورهای رانش ، دریانوردی ساحلی و تخمینی ، سیستم های کنترل سکان و هدایت مخابرات و کاربرد زبان تخصصی رادیویی ، محاسبات مربوط به تعادل کشتی ، کاربری سیستم ها ی ناوبری الکترونیکی ، کاربری دستگاه های رادیو یی ، آموزش استاندارد ویژه کشتی های خاص .

دروس اصلی و تخصصی شاخه ناوبری نظامی :

اصول مهندسی دریایی ، معماری کشتی ، مبانی مهندسی برق ، مبانی و تئوری های مدیریت ، حقوق دریایی ، مبانی مهندسی الکترونیک ، سیستم های مخابراتی و رادار دریایی ، زبان خارجه تخصصی ، ناوبری ساحلی ، ناوبری نجومی ، قوانین راه ، قطب نمای مغناطیسی و الکتریکی ، ملوانی ، توپخانه و مهمات ، توپخانه و موشک ، ، سلاح و تجهیزات زیر سطحی ، سینما تیک و مانور ، عملیات دریایی ، مبانی علوم پروازی ، مخابرات رادیویی و تاکتیکی ، جنگ های الکترونیکی ، هوا شناسی ، مخابرات بصری ، تخلیه و بارگیری ، پروژه ، تاریخ جنگهای دریایی ، هنر جنگ دریایی ، اقیانوس شناسی ، مانور با شناور ، دریانوردی ، افسر نگهبان پل فرمانده .

ناوبری و فرماندهی کشتی

1- هدف:

هدف از ارائه این رشته، با دو گرایش نظامی و تجاری آماده نمودن دانشجویان رشته ناوبری و فرماندهی کشتی از نظر علمی و تخصصی جهت خدمت در یگانهای دریائی کشور اعم از نظامی و بازرگانی است. به طوری که دانشجویان پس از فارغ التحصیلی و گذراندن کارورزی، تسلط لازم را جهت هدایت و اداره امور واحدهای شناور داشته باشند.

2- طول دوره و شکل نظام:

متوسط طول دوره کارشناسی ناوبری و فرماندهی کشتی با گرایش نظامی و تجاری 4 سال می باشد و هر نیمسال تحصیلی 17 هفته آموزشی و هر واحد درس نظری 17 ساعت، عملی 34 ساعت و کارورزی 51 ساعت در نظر گرفته شده است.

3- تعداد واحدهای درسی:

جمع کل واحدهای درسی دوره ناوبری و فرماندهی کشتی 135 واحد به شرح زیر می باشد:

شرح نظامی تجاری

دروس عمومی 20 واحد 20 واحد

دروس پایه 19 واحد 17 واحد

دروس اصلی 20 واحد 19 واحد

دروس تخصصی 72 واحد 75 واحد

دروس اختیاری 4 واحد 4 واحد

جمع 135 واحد 135 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره قادر خواهند بود با توجه به دانش های علمی و آموزشهای علمی، عهده دار و کنترل و هدایت یگانهای شناور اعم از نظامی و تجاری را در سمتهای مختلف عهده دار شود.

همچنین فارغ التحصیلان رشته تجاری قادر خواهند بود در زمان جنگ با دوره کوتاه مدت در یگانهای شناور نظامی به عنوان افسران ناوبر نظامی انجام وظیفه نمایند.

5- ضرورت و اهمیت:

تاسیس دانشگاه دریائی امام خمینی (ره) نیروی دریائی ارتش جمهوری اسلامی ایران واقع در نوشهر در سال 1360 از اقدامات موثر و پراهمیتی بوده است که به منظور قطع وابستگی در اعزام و تربیت پرسنل کارشناس نظامی و تجاری در کشورمان صورت پذیرفته است. اما پیشرفت سریع علومف تکنولوژی و تجهیزات دریائی اعم از نظامی و تجاری در سطح بین المللی و داخلی از یک سو و ابلاغیه های قوانین جدید از طرف سازمان جهانی دریانوردی (IMO) و وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری کشورمان از سوی دیگر با بهره مندی از تجارب به دست آمده دانشگاه در دو دهه گذشته موجب آن گردید که راهنمای آموزشی به تائید رسیده، مورد بازنگری مجدد قرار گرفته و راهنمای آموزشی کنونی همانند قبلی آن در دو بخش نظامی و تجاری تهیه و ارائه گردد.

دروس پایه (شاخه ناوبری نظامی)

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی 1

برنامه نویسی کامپیوتر

ریاضی 2

فیزیک 1

آز فیزیک 1

فیزیک 2

شیمی مواد منفجره

نقشه کشی فنی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

مهندسی دریائی 1

اصول مهندسی دریائی 2

معماری کشتی 1

مبانی مهندسی برق و آزمایشگاه

مبانی مهندسی الکترونیک و آزمایشگاه

سیستمهای مخابراتی و رادار دریایی

مبانی و تئوریهای مدیریت

حقوق دریائی

جمع

دروس تخصصی (شاخه ناوبری نظامی)

ردیف

نام درس

واحد

زبان خارجه تخصصی 1

زبان خارجه تخصصی 2

زبان خارجه تخصصی 3

ناوبری ساحلی 1

ناوبری ساحلی 2

ناوبری نجومی 1

ناوبری نجومی 2

قوانین راه

ناوبری الکترونیکی

قطب نمای الکترونیکی

قطب نمای مغناطیسی و الکتریکی

ملوانی 1

توپخانه و مهمات

توپخانه و موشک

سلاح و تجهیزات زیرسطحی 1

سلاح و تجهیزات زیرسطحی 2

سینماتیک و مانور

عملیات دریائی 1

عملیات دریائی 2

مبانی علوم پروازی

مخابرات رادیوئی و تاکتیکی

جنگهای الکترونیکی

هواشناسی

مخابرات بصری 1

مخابرات بصری 2

تخلیه و بارگیری 1

پروژه

تاریخ جنگهای دریائی

اقیانوس شناسی

هنر جنگ دریایی

ناوبری ساحلی 3

ناوبری نجومی 3

مانور با شناور 1

مانور با شناور 2

دریانوردی 1

دریانوردی 2

افسر نگهبان پل فرماندهی 1

دریانوردی 3

افسر نگهبان پل فرماندهی 2

جمع

دروس اختیاری رشته ناوبری و فرماندهی کشتی

ردیف

نام درس

واحد

فنون تجزیه و تحلیل سیستمها و روش ها

ساختمان کشتی

تخلیه و بارگیری کالاهای خطرناک در روی کشتی بالاتر از 500 تن

جغرافیای نظامی (ایران و مرزهای همجوار)

دانشجویان باید چهار واحد از واحدهای فوق را در اختیار نمایند.

جمع

رشته عکاسی

عده ای متعجب هستند كه چرا عده‌اي از جوانان براي فراگرفتن اين حرفه چهار سال در دانشگاه تحصيل مي‌كنند در حالي كه بسياري از عكاسان موفقي كه آنها مي‌شناسند، اين حرفه را نسل در نسل فراگرفته‌اند و اصلاً تحصيلات دانشگاهي ندارند.

اما استادان و دانشجويان رشته عكاسي نظري متفاوت دارند. آنها معتقدند كه استوديوهاي عكاسي به حرفه عكاسي مي‌پردازند در حالي كه دانشگاه‌ها هنر عكاسي را آموزش مي‌دهند. دانشجويان‌ رشته‌ عكاسي‌ با علوم‌ و فنون‌ مختلفي‌ در زمينه‌ عكاسي‌ آشنا شده‌ و همچنين‌ رشته‌هاي‌ مختلف‌ عكاسي‌ را از قبيل‌ عكاسي‌ خبري‌، تبليغاتي‌، علمي‌، طبيعت‌ و پرتره‌ آموزش‌ مي‌بينند.

البته‌ اين‌ اطلاعات‌ خيلي‌ جامع‌ و عميق‌ نيست‌ چون‌ هريك‌ از رشته‌هاي‌ فوق‌، خود دنياي‌ گسترده‌اي‌ دارد كه‌ نمي‌توان‌ طي‌ چهار سال‌ با آنها آشنا شد و اصلاً يك‌ عكاس‌ نمي‌تواند با تمامي‌ اين‌ رشته‌ها و تجهيزات‌ مربوط‌ به‌ آنها به خوبي‌ آشنا گردد. در ضمن‌ دانشگاه‌ تنها راه‌ دست‌يابي‌ به‌ اطلاعات‌ علمي‌، فني‌ و هنري‌ مورد نظر در رشته‌ عكاسي‌ نيست‌.

اما يك‌ دانشجوي‌ عكاسي‌ مي‌تواند طي‌ مدت‌ كوتاه‌تري‌ اين‌ اطلاعات‌ را كسب‌ كند؛ يعني‌ معلوماتي‌ را كه‌ يك‌ عكاس‌ تجربي‌ طي‌ مدت‌ طولاني‌ به‌ دست‌ مي‌آورد، يك‌ دانشجو در مدت‌ چهار سال‌ آموزش‌ مي‌بيند. در واقع‌ يك‌ عكاس‌ به‌ ثبت‌ و گزينش‌ لحظه‌هايي‌ از زمان‌ مي‌پردازد كه‌ دربردارنده‌ نمايشي‌ از حالات‌ انساني‌، پديده‌هاي‌ علمي‌، مناظر طبيعي‌ يا هر موضوع‌ ديگري‌ است‌ كه‌ قابل‌ ثبت‌ بر روي‌ نوار حساس‌ فيلم‌ مي‌باشد.

اين‌ گزينش‌ از يك‌ سو برپايه‌ شناخت‌ فرهنگ‌ جامعه‌ و شناخت‌ عمومي‌ هنرها استوار است‌ و از سوي‌ ديگر بر انتقال‌ و تطبيق‌ آنها با فن‌شناسي‌ و علوم‌ مربوط‌ به‌ عكاسي‌ تكيه‌ دارد و مهمترين‌ كار عكاسي‌ عبارت‌ است‌ از تلفيق‌ به‌ جا و درست‌ اين‌ دو با يكديگر. چرا كه‌ فن‌شناسي‌ در عكاسي‌ به‌ ساخت‌ قالب‌ اصلي‌ عكس‌ كمك‌ مي‌كند و شناخت‌ فرهنگ‌، جامعه‌ و هنر به‌ ساخت‌ محتواي‌ كار ياري‌ مي‌رساند.

توانايي‌های لازم :
هنرمند عكاس‌ به‌ هنر ديدن‌ مجهز است‌. چشم‌هاي‌ هوشيار و جستجوگر او به‌ معني‌ مكان‌ها، اشياء و حوادثي‌ رخنه‌ مي‌كند كه‌ از نگاه‌ لغزنده‌ چشم‌هاي‌ ديگران‌ پنهان‌ مي‌ماند. بنابراين‌ زيبايي‌ را در چيزهاي‌ پيش‌پا افتاده‌، غيرمعمول‌ را در معمول‌ و معني‌ را در ظاهراً بي‌معني‌ مي‌بيند. همچنين‌ يك‌ عكاس‌ بايد در محيط‌ جامعه‌ بوده‌ و پرجنب‌ و جوش‌ باشد.

چون‌ عكاسي‌ مثل‌ نقاشي‌ نيست‌ كه‌ در خانه‌ بنشينيم‌ و هرچه‌ دلمان‌ خواست‌ نقاشي‌ كنيم‌ و حتي‌ در تابستان‌، پاييز را بكشيم‌ بلكه‌ عكاسي‌ شكار لحظه‌ها است‌ پس‌ بايد در ساعات‌ مختلف‌ شبانه‌روز در مكان‌هاي‌ متفاوت‌ حضور داشت‌ تا بتوان‌ لحظه‌ مورد نظر را شكار كرد.

و بالاخره‌ يك‌ عكاس‌ بايد اطلاعات‌ عمومي‌ خوبي‌ داشته‌ باشد؛ يعني‌ بايد شعر بخواند، داستان‌ بخواند، روزنامه‌ بخواند تا بفهمد در كجا و در چه‌ زماني‌ زندگي‌ مي‌كند چون‌ عكاسي‌ كه‌ در زمان‌ حال‌ نباشد، نمي‌تواند عكس‌ بگيرد.

موقعيت‌ شغلی در ايران :
اكثر فارغ‌التحصيلان‌ رشته‌ عكاسي‌ جذب‌ مطبوعات‌ مي‌شوند چون‌ در حال‌ حاضر ما شاهد گسترش‌ مطبوعات‌ و نياز آنها به‌ عكاساني‌ تازه‌نفس‌ و متبحر هستيم‌. برپايي‌ نمايشگاه‌هاي‌ صنعتي‌ متعدد و توجه‌ به‌ آگهي‌هاي‌ تجاري‌ و فرهنگي‌ نيز باعث‌ شده‌ است‌ كه‌ تعداد قابل‌ توجهي‌ از فارغ‌التحصيلان‌ جذب‌ عكاسي‌ تبليغاتي‌ بشوند، حوزه‌ انتشارات‌ نيز تعداد ديگري‌ از فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ را به‌ كار گرفته‌ است‌ و با كمال‌ تأسف‌ تعدادي‌ از فارغ‌التحصيلان‌ نيز استوديو باز كرده‌ يا به‌ عكاسي‌ از مراسم‌ و ميهماني‌ها مي‌پردازند در حالي‌ كه‌ براي‌ كار در يك‌ آتليه‌ عكاسي‌ نياز نيست‌ كه‌ دانشجو چهار سال‌ در دانشگاه‌ تحصيل‌ كند بلكه‌ مي‌توان‌ طي‌ چند ماه‌ به‌راحتي‌ فن‌ عكاسي‌ را فرا گرفت‌ و يك‌ آتليه‌ عكاسي‌ باز كرد.

درس‌های اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه :

مباني‌ هنرهاي‌ تجسمي‌، كارگاه‌ طراحي‌ پايه‌، كارگاه‌ عكاسي‌ پايه‌، هندسه‌ مناظر و مرايا، هنر و تمدن‌ اسلامي‌، آشنايي‌ با هنر در تاريخ‌، آشنايي‌ با هنرهاي‌ سنتي‌ ايران‌، آشنايي‌ با رشته‌هاي‌ هنري‌، كارگاه‌ عكاسي‌ رنگي‌.

دروس‌ اصلی :

شيمي‌ عمومي‌ و شيمي‌ عكاسي‌، فيزيك‌ و ابزارشناسي‌، تاريخچه‌ عكاسي‌، آشنايي‌ با فيلمبرداري‌، نورپردازي‌، فنون‌ عرضه‌ و نمايش‌ عكس‌، تجزيه‌ و تحليل‌ و نقد عكس‌، كارگاه‌ تخصصي‌ عكاسي‌، فنون‌ بازسازي‌ عكس‌

رشته عکاسی كارگاه‌ عكاسي‌، طرح‌ و رساله‌ نهايي‌

دانشگاه های پذیرنده : هنر – کرج ، تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه - شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته علوم آزمایشگاهی

علوم‌ آزمايشگاهي‌ از جمله‌ رشته‌هايي‌ است‌ كه‌ در بهداشت‌ و كاهش‌ هزينه‌هاي‌ درماني‌ بسيار مؤثر است‌. زيرا فارغ‌التحصيل‌ اين‌ رشته‌ در مقطع‌ كارداني‌ با نمونه‌برداري‌ مدفوع‌، ادرار و خون‌ و آماده‌سازي‌ نمونه‌ و آزمايش‌هاي‌ مختلف‌ بيوشيمي‌ و هماتولوژي‌ مي‌تواند پزشك‌ را در انتخاب‌ بهترين‌ راه‌ درمان‌ و مقابله‌ با بيماري‌ راهنمايي‌ كند. فارغ‌التحصيل‌ كارشناسي‌ اين‌ رشته‌ نيز مي‌تواند آزمايش‌هاي‌ تخصصي‌ هورمون‌شناسي‌ يا ايمونولوژي‌ را انجام‌ دهد و مسؤول‌ بخش‌هاي‌ مختلف‌ يك‌ آزمايشگاه‌ تشخيص‌ طبي‌ مانند بخش‌ نمونه‌برداري‌، انگل‌شناسي‌ و ادرار، هورمون‌شناسي‌، ايمونولوژي‌ و... شود و بر نحوه‌ كار و آزمايش‌هاي‌ كاردان‌ علوم‌ آزمايشگاهي‌ نظارت‌ كرده‌ و كار او را تأييد نمايد.

توانايي‌های لازم‌ :
رشته‌ علوم‌آزمايشگاهي‌ به‌ ويژه‌ در مقطع‌ كارداني‌ يك‌ رشته‌ عملي‌ است‌ و جواناني‌ كه‌ علاقه‌مند به‌ كار عملي‌ هستند و نسبت‌ به‌ بو يا آزمايش‌ با ادرار و مدفوع‌ حساس‌ نيستند، در اين‌ رشته‌ موفق‌ مي‌شوند. در ضمن‌ لازم‌ است‌ كه‌ دانشجو به‌ دروس‌ شيمي‌ و زيست‌شناسي‌ علاقه‌مند باشد. گفتني‌ است‌ كه‌ رشته‌ علوم‌آزمايشگاهي‌ در كشور ما تا مقطع‌ دكترا به‌ صورت‌ ناپيوسته‌ دانشجو مي‌پذيرد.

موقعيت‌ شغلی در ايران :
رشته‌ علوم‌آزمايشگاهي‌ از جمله‌ رشته‌هايي‌ است‌ كه‌ بازار كار نسبتاً خوبي‌ دارد. زيرا امروزه‌ جامعه‌ ما به‌ امر بهداشت‌ و سلامتي‌ پي‌ برده‌ است‌ و بي‌ شك‌ بدون‌ استفاده‌ از آزمايشگاه‌هاي‌ تشخيص‌ طبي‌ حفظ‌ سلامت‌ جامعه‌ و جلوگيري‌ از شيوع‌ بيماري‌هاي‌ عفوني‌ و آلرژي‌ها يا مبارزه‌ با بيماري‌هاي‌ ژنتيكي‌ امكان‌پذير نيست‌.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل‌ :

دروس‌ پايه‌:

فيزيك‌ عمومی‌، فيزيك‌ كاربردی‌، شيمی‌ عمومی‌، بيوشيمی‌ عمومی‌، فيزيولوژی‌، زيست‌شناسی‌، آناتومی‌.

دروس‌ تخصصي‌:

مقدمات‌ علوم‌ آزمايشگاهی‌، شيمی‌ و ميكروبيولوژی‌ مواد غذايی‌، زبان‌ تخصصی‌، انگل‌ و حشره‌شناسی‌ پزشكيی، قارچ‌شناسی‌ پزشكی‌، ويروس‌شناسي‌ پزشكي‌، ايمني‌ و سرم‌شناسي‌، باكتري‌شناسي‌ پزشكي‌، خون‌شناسي‌، بانك‌ خون‌، بيوشيمي‌ باليني‌، بافت‌شناسي‌، آسيب‌شناسي‌ پزشكي‌، كارآموزي‌.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اراک ، اردبیل ، ارومیه ، اهواز ، ایران ، بابل ، بندر عباس ، بوشهر ، بیرجند ، تهران ، رفسنجان ، زاهدان ، زنجان ، سمنان ، شهر کرد ،شیراز ، قزوین ، کاشان ، کردستان – سنندج ، کرمان ، کرمانشاه ، گلستان ، گیلا – رشت ، لرستان – خرم آباد ، مازندران – ساری ، مشهد ، همدان ، یزد ، فسا ، دانشکده پیرا پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران .
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

* دانشکده پیراپزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .

رشته علوم اجتماعی

سالانه ببس از 80 میلیون نفر به جمعیت جهان اضافه می شود . به همین دلیل سن نیمی از جمعیت جهان کمتر از 25 سال است و در این میان بیش از نیم میلیارد جوان در سنین 15 تا 24 سال قرار دارند و این بیانگر آنست که کشورهای دنیا به خصوص کشورهای در حال توسعه که بیشتر جمعیت جهان به آنها اختصاص دارد ، در سال های آینده با معضلات اجتماعی بسیاری در شهر ها و روستاها روبرو خواهند شد . به زبان دیگر تقاضای اجتماعی برای آموزش ، بدهداشت ، اشتغال ، مسکن و در مجموع رفاه اجتماعی بیشتر می شود و در نتیجه وجود متخصصانی که با پژوهش ، مطالعه و برنامه ریزی ، راه های رسیدن به رفاه اجتماعی را بیابند ، بسیار ضروری است .
هدف رشته علوم اجتماعی تربیت متخصصانی است که نیاز جامعه را در زمینه های فوق برآورده سازند . اما چون عنوان علوم اجتماعی دارای مفهوم وسیعی است رشته علوم اجتماعی به گرایش های متفاوتی تقسیم شده است .
بر همین اساس علوم اجتماعی دارای 4 گرایش

پژوهشگری اجتماعی ، برنامه ریزی اجتماعی ، رفا ه و تعاون اجتماعی و مردم شناسی است .

گرایش پژوهشگری اجتماعی:

هدف پژوهشگری اجتماعی ساختن انسان جامعه شناس است . انسانی که بتواند با مطالعات دقیق نطری و عملی بعنوان یک محقق ، سطح آگاهی های اجتماعی را بالا برده و. پاسخگوی نیاز مراکز آموزشی ، پؤوهشی و خدماتی باشد ؛ یعنی نتایج تحقیقات او به ما بگوید که چگونه می توان از بحران های اجتماعی عبور کرد و. به آرامش و رفاه رسید . درس های پژوهشگری اجتماعی دارای سه شاخه است . در یک شاخه مهارت در عملیات تحقیقی آموزش داده می شود ، شاخه دیگر مبانی جامعه شناسی است که پایه های علم جامعه شناسی را از نظر مفهومی معرفی می کند شاخه سوم نیز مباحث جمعیت شناسی است که از درس مبانی جمعیت شناسی شروع می شود و به تحلیل جمعیت ، تحلیل حرکت های جمعیتی و کاربردهای جمعیت شناسی در مباحث اجتماعی و اقتصادی ختم می گردد .

توانایی های لازم :
دانشجوی این گرایش باید به تحقیق های نظری ئ عملی علاقه مند باشد یعنی از یک سو نظریه های اجتماعی را مطالعه کرده و آنها را مورد نقد و تحلیل قراردهد و از سوی دیگر بین مردم جامعه رفته و به تحقیق های میدانی علاقه مند باشد . دانش وبینش ریاضی در این گرایش بسیار مهم است چون دقیق فکر کردن و دقیق اندیشیدن در پژوهشگری اجتماعی اهمیت بسیاری دارد .

موقعیت شغلی در ایران :
در حال حاضر پژوهش های اجتماعی رواج و گسترش پیدا کرده است و نتنها بخش های دولتی موظف به انجام تحقیقات اجتماعی هستند بلکه بخش های خصوصی نیز به تحقیقات اجتماعی روی آورده اند به همین دلیل به جرات می توان گفت که امروزه یک دانشجوی باسواد این گرایش که دارای مهارت پژوهشی باشد هرگز مشکل اشتغال نخواهد داشت .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در گرایشهای مختلف علوم اجتماعی :

نظریه های جامعه شناسی ، روش تحقیق ، جامعه شناسی در ادبیات فارسی ، روش تحقیق علمی ، جامعه شناسی جنگو نیروها نظامی ، بررسی مسئل اجتماعی ایران ، جامعه شناسی انقلاب ها ، مبانی جامعه شناسی ، مبانی جمعیت شناسی ، مبانی روانشناسی ، ریاضیات پایه ، مبانی فلسفه ، مبانی مردم شناسی ، مبانی تاریخ اجتماعی ایران ، اصول سیاست ، آمار مقدماتی ، روشهای مقدماتی تحلیل جمعیت ، اصول علم اقتصاد ، آمار در علوم اجتماعی ، تاریخ تفکر اجتماعی در اسلام ، روانشناسی اجتماعی ، زبان خارجه تخصصی ، انسان از دیدگاه اسلام و سایر مکاتب .

دروس تخصصی گرایش پژوهشگری اجتماعی :

جامعه شناسی روستایی ، امعه شناسی انحرافات اجتماعی ، جامعه شناسی ایلات و عشایر ، جامعه شناسی خانواده ، جامعه شناسی شهری ، تکنیکهای خاص تحقیق ، جامعه شناسی ارتباط جمعی ، جامعه شناسی صنعتی ، کاربرد کامپیوتر ، جامعه شناسی سازمان ها ، جامعه شناسی توسعه ، کاربرد جمعیت شناسی .

گرایش برنامه ریزی اجتماعی

گرایش برنامه ریزی اجتماعی عمدتاً پیرامون مسائل اجتماعی و برنامه ریزی در خصوص اجتماع و انسان است . برای مثال هنگام ساخت یک مجتمع آپارتمانی ، کارشناس برنامه ریزی اجتماعی برای مسائل اجتماعی آن مجتمع برنامه ریزی می کند تا حقوق هر یک از افراد ساکن در مجتمع حفظ و ساکنان ان با کمترین مشکلات و مسائل اجتماعی روبرو گردند . یا مثلاً برناه ریزی می کند در یک شهر مراکز اقتصادی یا سیات های صنعتی در کجا باید قرار بگیرد و توسعه ساختمانی چگونه انجام شود که مشکلی برای جامعه بوجود نیاید .

توانایی های لازم :

گرایش ببرنه ریزی اجتماعی با آمار و تحقیقات میدانی ارتباط تنگاتنگی دارد بهمین دلیل دانشجوی تاین گرایش باید از سلامت جسمانی برخوردار باشد تا بتواند در انجام تحقیقات میدانی موفق گردد. کار دانشجو و بخصوص فراغ التحصیل برنامه ریزی اجتماعی یک کار کتابخانه ای نیست بلکه باید در جامعه حضوری فعال داشته باشد اطلاعات علمی لازم برای دانشجوی این گرایش دروس ریاضی ، زبان انگلیسی ، جغرافیا و جامعه شناسی است .

موقعیت شغلی در ایران :

دانمشجویان این گرایش دیدگاه های خوبی در زمینه مسائل شهری وروستایی ، حمل و نقل برنامه ریزی اجتماعی – اقتصادی با بعد اجتماعی پیدا می کنند و می توانند در سه بخش دولتی ،عمومی و خصوصی فعالیت نمایند . که در بخش دولتی در سازمان های برنامه .و بودجه ، وزارت کشور ، فرمانداری ها و در اکثر اداره ای دولتی می توانند مشغول بکار شو.ند و در سایر بخش های عمومی ، شهرداری ها ، موسسه های مختلفی از قبیل بنیاد شهید ، کمیته امداد امام خمینی (ره) سازمان بهزیستی و موسسه های رفاهی ، مراکز مهمی برای اشتغال هستند و در بخش خصوصی نیز موسسه های خدماتی و مشاوره ای مکان های ماسبی برای اشتغال هستند . فارغ التحصیلان می توانند بصورت کارشناسان مستقل تحقیقات شهری ، روستایی و منطقه ای نیز فعالیت کنند .

دروس تخصصی گرایش برنامه ریز ی اجتماعی :

اصول توسعه و عمران ، تئوری های برنامه ریزی ، برنامه ریزی شهری ، تئوری های برنامه ریزی منطقه ای ، برنامه ریزی رو.ستایی ، تکنیک های مقدماتی برنامه ریزی ، برنامه ریزی منطقه ای در ایران ، ارزشیابی طرح ها و برنامه ها ، عوامل سازماندهی مکان ، برنامه ریزی حمل و نقل ، برنامه ریزی اجتماعی ، اصول علم و جغرافیا و نقشه خوانی

گرایش تعاون و رفا ه اجتماعی:

محتوای دروس این گرایش را اقتصاد ، جامعه شناسی ، مردم شناسی ، امو ر مالی ، حسابداری ، مدیریت و تعاون و کارکرد تعاون تشکیل می دهد و هدف ان تربیت کارشناسانی است که بتوانند به یاری تشکل های انسانی عامل توزیع عادلانه ثروت و قدرت در جامعه گردند . در گرایش تعاون و رفاه اجتماعی هر آنچه مربوط به تعاونی باشد مورد بحث و بررسی قرار می گیرد که از انجمله می توان به انواع تعاونی ها ، چگونگی تاسیس و مدیریت انها و فوایدی که تعاونی ها برای جامعه دارند ، اشاره کرد .

توانایی های لازم :
گرایش تعاون و رفاه اجتماعی بعنوان یک میان رشته از واحد های گوناگون درسی استفاده می کند که می توان این دروس متنوع را در دو درس پایه و اصلی اقتصاد و جامعه شناسی خلاصه کرد در نتیجه دانشجویی که پایه ریاضی قوی داشته باشد ، می تواند در تعدا دی از دروس مهم این رشته مثل امور مالی ، اقتصاد و حسابداری موفق گردد و اگر به علوم اجتماعی علاقه مند باشد می تواند در دروسی مثل جامعه شناسی یا مردم شناسی توفیق یابد . علاوه بر آمادگی در دروس فوق دانشجوی این رشته باید به تعاون علاقه مند بوده و روحیه همکاری و همیاری با دیگران را داشته باشد . چون در این رشته دانشجو باید بتواند ارتباطی نزدیک با دیگران ایجاد کند .

موقعیت شغلی در ایران :
فارغ التحصیلان این گرایش می توانند در شاخه ها و واحدهای مختلف وزارتخانه تعاون کار کنند . همچنین می توانند در تعاونی های شرکت ها و وزارتخانه های مختلف اعم از تعاونی های تولیدی ، مصرف و مسکن بعنوان مدیر و برنامه ریز مشغول بکار شوند . با اینکه فراغ التحصیلان این گرایش می توانند در بسیاری از وزارتخانه ها و شرکت های خصوصی و دولتی مفید باشند اما متاسفانه بازار کار این گرایش محدود است چون در جامعه ما به مدیریت علمی تعاونی ها اهمیت نداده و در کل تعاونی ها حضوری فعال در جامعه ندارند .

دروس تخصصی گرایش تعاون و رفاه اجتماعی :

اصول و اندیشه های تعاونی ، سیر تحول تعاونی در ایران و جهان ، اصول آموزش و ترویج تعاونی ، انواع و کارکرد تعاونی ها ، سازماندهی و مدیریت در تعاونی ها ، زمینه ها و شیوه های همیاری در جوامع شهری و روستایی ، اقتصاد خرد و کلان ، حقوق تجارت ، حقوق تعاون(تهیه اساسنامه و آئین نامه ) اصول حسابداری ، امور مالی تعاونی ها ، سمینار مسائل تعاونی ، تامین و رفاه اجتماعی ، کارورزی .

گرایش مردم شناسی:

کار اصلی یک مردم شناس مطالعه فرهنگ جوامع مختلف در مکان ها و زمان ها ی متفاوت از قدیمی ترین ایام تا به امروز است و در این میان توجه ویژه ای به سیر تحول فرهنگ ، علل تغییرات فرهنگی و کاربرد فرهنگ در جوامع مختلف دارد . به همین دلیل علوم اجتماعی بدون مردم شناسی یا انسان شناسی فرهنگی با مشکلات بسیار زیادی روبرو خواهد شد چرا که فرهنک در ساختار های اجتماعی نقش بسیار مهم و تعیین کننده ای دارد ؛ یعنی لازمه اصلی مطالعات اجتماعی ، مطالعه فرهنگی است و در حوزه مطالعات فرهنگی نیز ، مردم شناسان نقش بسیار مهمی دارند .

توانایی های لازم :
کنجکاوی ، صبر و علاقه به کار های میدانی برای دانشجوی این رشته ضروری است . دانشجوی مردم شناسی باید به مردم و مسائل جامعه اش علاقه مند بوده و روابط اجتماعی خوبی داشته باشد تا بتواند با گروه های مختلف جامعه ارتباط نزدیکی برقرار کرده و از فرهنگ و هنجار های آنها مطلع شود .

موقعیت شغلی در ایران :
مردم شناسی زیربنای بسیاری از فعالیت های اجتماعی است و این به معنای آن است که بازار کار متنوعی برای فارغ التحصیلان این گرایش وجود دارد و اکثر وزارتخانه ها به فارغ التحصیلان ان نیازمند ند . زیرا باید بخش تحقیقات مردم شناسی بسیار گشتنرده ای داشته باشند . البته برخی از وزراتخانه مثل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، آموزش و پرورش ، جهاد کشاورزی ، کشور ، خارجه و نیرو در حال حاضر نیز دارای چنین بخشی هستند و فارغ التحصیل این رشته را جذب می کنند . همچنین فارغ التحصیل این رشته می تواند به مطالعه و تحقیق آزاد روی آورده و نتیجه تحقیقات خویش را بصورت کتاب منتشر سازد . چون امروزه کتبی که در زمینه مردم شناسی چاپ می شود بازار بسیار خوبی دارد .

دروس تخصصی گرایش مردم شناسی :

جامعه شناسی قشرها و نابرابری ها ، جامعه شناسی ایلات و عشایر ، مردم شناسی فرهنگی ، محیط شناسی انسانی ، جغرافیای انسانی ایران ، تنظیم خانواده و جمعیت ، مبانی تعاون ، زمینه ها و شیوه های همیاری در شهر و روستا ، فرهنگ و توسعه ، مردم نگاری ، مردم شناسی ماقبل تاریخ و جوامع ابتدایی ، باستان شناسی از دیدگاه انسان شناسی ، موزه داری و تکنیک ضبط اسناد ، مردم شناسی روستا ، ایل شناسی ، نظام های خویشاوندی ، مردم شناسی اعتقادات دینی ، مردم شناسی هنر ، نماد و نشانه شناسی ، انسان شناسی و فرهنگ منطقه ای (آفریقا و ...)مردم شناسی شهری ، نظریه های مردم شناسی .

دانشگاه های پذیرنده : اصفهان ، الزهرا (س)- تهران ، ایلام ، بوعلی سینا – همدان ، تبریز ، تربیت معلم تهران ، تهران ، شهید بهشتی-تهران ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، علامه طباطبایی – تهران ، فردوسی – مشهد ، گیلان – رشت ، کاشان ، مازندران – بابلسر ، یزد ، شاهد – تهران ، شهید باهنر کرمان .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، پیام نور
گرایشها : پژوهشگری اجتماعی ، برنامه ریزی اجتماعی ، تعاون و رفاه اجتماعی ، مردم شناسی .

رشته علوم ارتباطات اجتماعی

انسان‌ قرن‌ بيست‌ و يكم‌ با بشر اوليه‌ تفاوت‌ بسياري‌ دارد و بايد براي‌ برقراري‌ ارتباط‌ با او، بخصوص‌ ارتباطي‌ با نفوذ و پايدار كه‌ با حرف‌ها و تجربه‌هاي‌ تازه‌ و ناگفته‌ همراه‌ باشد، به‌ هنر و دانش‌ پيچيده‌ علوم‌ ارتباطات‌ اجتماعي‌ مجهز بود. اين‌ علم‌ امروزه‌ در دانشگاه‌ها و مؤسسات‌ آموزش‌ عالي‌ سراسر دنيا تدريس‌ مي‌شود و در كشور ما نيز با دو گرايش‌ روزنامه‌نگاري‌ و روابط‌ عمومي‌، يكي‌ از رشته‌هاي‌ گروه‌ آزمايشي‌ علوم‌ انساني‌ است‌. گرايش‌ روزنامه‌نگاري‌ گرايش‌ روزنامه‌نگاري‌ نهال‌ تنومندي‌ است‌ كه‌ از چشمه‌هاي‌ هنر و ادبيات‌، فرهنگ‌ و فلسفه‌، سياست‌ و اقتصاد، صنعت‌ و تكنولوژي‌ سيراب‌ مي‌شود براي‌ همين‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ دروس‌ تئوري‌ و نظري‌ مانند مباني‌ جمعيت‌شناسي‌، مباني‌ روانشناسي‌، مباني‌ فلسفه‌، مباني‌ علم‌ اقتصاد، نظريه‌هاي‌ ارتباطات‌ اجتماعي‌ وانديشه‌هاي‌ سياسي‌ در قرن‌ بيستم‌ را مطالعه‌ مي‌كند همچنين‌ دروسي‌ را كه‌ هم‌ جنبه‌ عملي‌ و هم‌ جنبه‌ تئوري‌ دارند مثل‌ اصول‌ و تكنيك‌هاي‌ تهيه‌ خبر، مصاحبه‌، گزارش‌، روش‌ تحقيق‌، عكاسي‌ خبري‌، صفحه‌آرايي‌ و ويراستاري‌ را آموزش‌ مي‌بيند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌هاي‌ مختلف علوم‌ ارتباطات‌:

مباني‌ جامعه‌شناسي‌، مباني‌ جمعيت‌ شناسي‌، مباني‌ روانشناسي‌، مباني‌ فلسفه‌، تاريخ‌ و تفكر اجتماعي‌ در اسلام‌، مباني‌ تاريخ‌ اجتماعي‌ ايران‌، آمار مقدماتي‌ ، آمار در علوم‌ اجتماعي‌ ، زبان‌ تخصصي‌ ، اصول‌ علم‌ اقتصاد، روانشناسي‌ اجتماعي‌، اصول‌ علم‌ سياست‌، كليات‌ حقوق‌ ، حقوق‌ اساسي‌، روش‌ تحقيق‌ نظري‌، روش‌ تحقيق‌ عملي‌، نظريه‌هاي‌ جامعه‌شناسي‌، اصول‌ سازمان‌ و مديريت‌، سمينار مسائل‌ سياسي‌ و استراتژي‌ معاصر، انديشه‌هاي‌ سياسي‌ در قرن‌ بيستم‌، مباني‌ ارتباطات‌ جمعي‌، ارتباطات‌ بين‌المللي‌، ارتباطات‌ سياسي‌، ارتباطات‌ انساني‌، روش‌هاي‌ بررسي‌ و تحليل‌ پيام‌هاي‌ ارتباطي‌، ارتباطات‌ تصويري‌، نظريه‌هاي‌ ارتباطات‌ اجتماعي‌، گرافيك‌ و صفحه‌آرايي‌ در مطبوعات‌، فتوژورناليسم‌ (عكاسي‌ خبري‌) ، تكنولوژي‌ چاپ‌ و نشر، تجزيه‌ و تحليل‌ برنامه‌هاي‌ راديو و تلويزيون‌، افكار عمومي‌ و وسايل‌ ارتباط‌ جمعي‌، ارتباطات‌ در جهان‌ سوم‌، حقوق‌ ارتباط‌ جمعي‌، شيوه‌ نگارش‌ فارسي‌ در مطبوعات‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ روزنامه‌نگاري‌:

اصول‌ روزنامه‌نگاري‌ ، روزنامه‌نگاري‌ عملي‌ ، ويراستاري‌ و مديريت‌ اخبار، روزنامه‌نگاري‌ تخصصي‌، تاريخ‌ روزنامه‌نگاري‌، نقد، تفسير و مقاله‌ در مطبوعات‌. گرايش‌ روابط‌ عمومي‌ كارشناس‌ خوب‌ روابط‌ عمومي‌ برخلاف‌ ذهنيت‌ عامه‌ مردم‌ سعي‌ در پنهان‌ ساختن‌ اخبار بد ندارد همچنين‌ وظيفه‌اش‌ در بسط‌ اطلاعاتي‌ كه‌ مستقيماً از سطوح‌ بالاتر سازمان‌ مي‌گيرد، خلاصه‌ نمي‌شود. بلكه‌ كارشناس‌ روابط‌ عمومي‌ يك‌ مشاور است‌ كه‌ جريان‌ دو طرفه‌ ارتباطي‌ را بين‌ سازماني كه براي آن كار مي‌كند و مخاطبانش‌ ميسر مي‌سازد و بر اين‌ اعتقاد است‌ كه‌ رمز موفقيت‌ يك‌ برنامه‌ مؤثر روابط‌ عمومي‌، قابليت‌ انتقال‌ پيام‌ صحيح‌ از راه‌ صحيح‌، در زمان‌ مطلوب‌ و به‌ فرد صحيح‌ است‌. در واقع‌ كارشناس‌ روابط‌ عمومي‌ از يك‌ سو وظيفه‌ آگاه‌ كردن‌، خبر دادن‌ و مطلع‌ كردن‌ مردم‌ از مقاصد مديريت‌ سازمان‌ را بر دوش‌ دارد و از سوي‌ ديگر مسؤوليت‌ ارائه‌ مشورت‌هاي‌ كارشناسانه‌ با مديريت‌ مؤسسه‌ در مورد طرز تفكر مردم‌ و گروه‌هاي‌ مورد توجه‌ آن‌ حوزه‌ و تجزيه‌ و تحليل‌ افكار عمومي‌ و بررسي‌ جامعه‌شناختي‌ گرايش‌ها و طرز تفكرهاي‌ مردم‌ بر عهده‌ او است.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ روابط‌ عمومي‌:

اصول‌ روابط‌ عمومي‌ ، مديريت‌ و روابط‌ عمومي‌، روابط‌ عمومي‌ عملي‌ ، تكنيك‌هاي‌ روابط‌ عمومي‌، اقناع‌ و تبليغ‌ ، ارتباط‌ با مطبوعات‌، ارتباطات‌ شفاهي‌.

توانايي‌هاي‌ لازم :
دانشجوي‌ روزنامه‌نگاري‌ بايد داراي‌ دوازده‌ خصيصه‌ باشد كه‌ اين‌ خصايص‌ عبارتند از:
1ـ داشتن‌ ذوق‌ و استعداد نويسندگي‌ 2ـ كنجكاوي‌، تيزبيني‌ و نكته‌سنجي‌ 3ـ داشتن‌ ضريب‌ هوشي‌ بالاتر از متوسط‌ جامعه‌ 4ـ توانايي‌ جوشش‌ با طبقات‌ مختلف‌ مردم‌ 5ـ صبر و حوصله‌ زياد 6ـ داشتن‌ توانايي‌ جسمي‌ و رواني‌ براي‌ دوندگي‌هاي‌ اضطراري‌ 7ـ قدرت‌ تفكر سريع‌ 8ـ عشق‌ به‌ كار خبري‌ 9ـ مؤمن‌ به‌ رعايت‌ اصول‌ اخلاقي‌ و داشتن‌ تقوا 10ـ نداشتن‌ خودبيني‌، غرور و تكبر، انزواجويي‌، ساده‌لوحي‌، تعصب‌ فكري‌، فضل‌ فروشي‌، گزافه‌ گويي‌ و تندخويي‌ 11ـ داشتن‌ توانايي‌هاي‌ ارتباطي‌ 12ـ داشتن‌ حافظه‌اي‌ بيش‌ از حد‌ متوسط‌ جامعه. (براي‌ مصاحبه‌) البته‌ به‌ ندرت‌ ممكن‌ است‌ فردي‌ از تمامي‌ اين‌ خصايص‌ برخوردار باشد و هدف‌ از تجسم‌ فردي‌ با ويژگي‌هاي‌ دوازده‌گانه‌ فوق‌، صرفاً ترسيم‌ تصويري‌ ايده‌آل‌ از يك روزنامه‌نگار‌ است‌. ويژگي‌هايي كه هر روزنامه‌نگار‌ بايد كوشش‌ كند تا در حد امكان‌ به‌ آن‌ها دست‌ يابد‌. دانشجوي‌ روابط‌ عمومي‌ نيز علاوه‌ بر ويژگي‌هاي‌ لازم‌ براي‌ يك‌ روزنامه‌نگار بايد از توان‌ تجزيه‌ و تحليل‌ بالا، قدرت‌ ريسك‌، توان‌ كارهاي‌ اجرايي‌ و قدرت‌ سخنوري‌ برخوردار باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
براساس‌ آمار ارائه‌ شده‌ در فصلنامه‌ رسانه‌ از سال‌ 1351 تا 1373 حدود يك‌ هزار نفر دانشجوي علوم ارتباطات، فار‎‎غ‌التحصيل شده‌اند و از اين‌ تعداد تنها 60 نفر در مطبوعات‌ مشغول‌ به‌ كار هستند و 940 نفر بقيه‌ به‌ مشاغل‌ غيرمطبوعاتي‌ اشتغال‌ دارند. بدون‌ شك‌ عوامل‌ بسياري‌ در اين‌ مسأله‌ نقش‌ داشته‌اند اما يكي‌ از مهمترين‌ دلايل‌ اين‌ است‌ كه‌ تعدادي‌ از دانشجويان‌ در طي‌ سال‌هاي‌ فوق‌، رشته‌ علوم‌ ارتباطات‌ را بدون‌ شناخت‌ لازم‌ و از سرناچاري‌ يا به‌ طوري‌ اتفاقي‌ انتخاب‌ كرده‌اند، در نتيجه‌ آمادگي‌ و توانايي‌ لازم‌ را براي‌ حضور در مطبوعات‌ نداشته‌اند از سوي‌ ديگر وابستگي‌ اكثر مطبوعات‌ آن‌ دوران‌ به‌ ارگان‌هاي‌ دولتي‌ و شرايط‌ دشوار استخدام‌، عامل‌ مهمي‌ در عدم‌ حضور فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ در شغل‌هاي‌ مربوط‌ بوده‌ است‌. البته‌ در حال‌ حاضر با توجه‌ به‌ تعدد و تنوع‌ مطبوعات‌ و خبرگزاري‌ها، اكثر فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ جذب‌ بازار كار مي‌شوند. فرصت‌هاي‌ شغلي‌ فارغ‌التحصيلان‌ روابط‌ عمومي‌ نيز در حال‌ حاضر بهتر شده‌ است‌ چون‌ زماني‌ كار روابط‌ عمومي‌ سازمان‌هاي‌ دولتي‌ مساوي‌ با شيريني‌ دادن‌ در جشن‌ها و پلاكارد زدن‌ و عرض‌ تسليت‌ دادن‌ در زمان‌ سوگواري‌ها بود اما امروزه‌ مردم‌ انتظارات‌ بسياري‌ از روابط‌ عمومي‌ سازمان‌ها دارند و مايلند آن‌ها را در جريان‌ آخرين‌ اطلاعات‌ و اخبار درون‌ سازماني‌ قرار دهند و نظرات‌ و ديدگاه‌هايشان‌ را به‌ گوش‌ مسؤولين‌ سازمان‌ها برسانند؛ كاري‌ تخصصي‌ كه‌ از عهده‌ هر فردي‌ برنمي‌آيد و به‌ همين‌ دليل‌ سازمان‌ها ترجيح‌ مي‌دهند كه‌ از فارغ‌التحصيلان‌ روابط‌ عمومي‌ براي‌ كار در اين‌ بخش‌ مهم‌ و حياتي‌ بهره‌ ببرند.

دانشگاه های پذیرنده : علامه طباطبایی - تهران ، تهران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : روزنامه نگاری ، روابط عمومی .

*دانشگاه علامه طباطبایی رشته علوم ارتباطات را در دو رشته مجزای روزنامه نگاری و روابط عمومی ارائه داده است ، اما دروس این دو رشته مشابه گرایشهای یاد شده است .

رشته علوم اقتصادی

آيا خياباني را مي‌شناسيد كه در آن نانوايي, خواروبار فروشي, ميوه‌فروشي يا آرايشگاه نباشد؟
بي‌شك در هر خياباني مراكز خدماتي ياد شده و دهها واحد خدماتي ديگر به چشم مي‌خورد. اما چرا در حالي كه هيچ سازمان يا نهادي مسؤول ايجاد اين مراكز در خيابان‌هاي مختلف نيست ما در هر خياباني به واحدهاي فوق دسترسي داريم؟راستي چرا بسياري از واحدهاي خدماتي 50 سال پيش مثل لحاف‌ دوزي, چيني بندزني و حلبي‌سازي از بين رفته‌اند و در مقابل مغازه‌هاي تزئينات ساختماني و فروشگاه‌هاي لوازم صوتي و تصويري ايجاد شده است؟ علم اقتصاد به سؤال‌هاي فوق پاسخ مي‌دهدو اين كه در يك جامعه چه عواملي باعث تخصيص منابع مي‌شود.
به عبارت ديگر علم اقتصاد، علم تخصيص بهينه منابع است. منابعي كه كم يا محدود هستند. اين علم در مراكز آموزش عالي تحت عنوان رشته علوم اقتصادي ارائه مي‌شود. رشته اقتصاد در مقطع كارشناسي داراي شش شاخه اقتصاد نظري, بازرگاني, كشاورزي, پول و بانكداري, صنعتي و حمل و نقل است و داوطلبان هر سه گروه آزمايشي علوم رياضي و فني, علوم تجربي و علوم انساني مي‌توانند اين رشته را انتخاب كنند. البته براي داوطلبان علوم انساني شاخه اقتصاد نظري ارائه نشده است.
اما به گفته استادان اين رشته تفاوت شاخه‌هاي مختلف اقتصاد در مقطع كارشناسي كمتر از 30 واحد درسي است و چون دانشجويان مي‌توانند 9 واحد اختياري خود را از شاخه ديگر انتخاب كنند، تفاوت قابل توجهي بين شاخه‌هاي مختلف اين رشته وجود ندارد. بويژه اين كه بين دروس تخصصي هر شاخه نيز تشابه‌هاي بسياري وجود دارد براي مثال از يازده درس اختصاصي شاخه اقتصاد پول و بانكداري , چهار درس آن با شاخه اقتصاد بازرگاني مشترك است. با اين همه ما براي آشنايي شما با شاخه‌هاي رشته اقتصاد, به معرفي اجمالي آن‌ها مي‌پردازيم.

شاخه اقتصاد نظري:

هسته اصلي تئوري‌هاي اقتصادي مثل اقتصاد رياضي و اقتصاد سنجي در شاخه اقتصاد نظري مطالعه مي‌شود؛ يعني اين شاخه بيشتر جنبه انتزاعي و تئوري دارد و تأكيد آن بر روي تئوري‌هاي رياضي است و دانشجوي اقتصاد نظري كمتر پديده‌هايي از قبيل تجارت را مطالعه مي‌كند.
دروس تخصصي اقتصاد نظري :
اقتصاد كشاورزي, اقتصاد مديريت, اقتصاد رياضي, اقتصاد سنجي, تاريخ عقايد اقتصادي, برنامه‌ريزي اقتصادي, اقتصاد منابع .

شاخه اقتصاد بازرگانی:

اقتصاد بازرگاني يكي از شاخه‌هاي كاربردي اقتصاد است كه در آن دانشجو با جنبه‌هاي توصيفي و تحليلي مديريت توليد, مديريت بازاريابي و كاربردهاي آن، قوانين و مقررات ماليات در ايران, انواع حسابرسي و اصول حسابداري آشنا مي‌شود. همچنين با استفاده از يك سري مدل‌هاي تصميم‌گيري و متدهاي كمي, تعيين خط مشي مطلوب را در مسائلي كه يك مدير با آن مواجه مي‌شود، فرا مي‌گيرد.

دروس تخصصي اقتصاد بازرگانی :

اقتصاد مديريت, روش‌هاي مقداري در بازرگاني, مديريت توليد, ارزيابي طرح‌هاي اقتصادي, حسابداري شركت‌ها, حسابداري صنعتي, اصول بازاريابي, اصول بيمه, مديريت مالي.

شاخه اقتصاد صنعتی:

در شاخه اقتصاد صنعتي دانشجويان طي چند واحد با ساختار بازار صنعت, بازرگاني بين‌المللي, منافع و مضرات انحصار, سياست رقابت, منافع مصرف‌كننده, هزينه‌ها و حقوق و مقررات كاري كه تنظيم‌كننده روابط بين كارگران و كارفرمايان است, آشنا مي‌شوند.

دروس مشترك در همه شاخه‌هاي علوم‌اقتصادی :

زبان خارجه تخصصي, اصول سازماني و مديريت, حقوق تجارت, مباني جامعه‌شناسي, رياضيات, آمار, روش تحقيق, اصول حسابداري, جغرافياي اقتصادي ايران, اقتصاد خرد, اقتصاد كلان, پول و بانكداري, مباني فقهي اقتصاد صدر اسلام, نظام‌هاي اقتصادي, تجارت بين‌الملل, اقتصاد توسعه, اقتصاد ايران.
دروس تخصصي اقتصاد نظري :
اقتصاد صنعتي, حسابداري شركت‌ها, حسابداري صنعتي, اقتصاد منابع, مديريت توليد, ارزيابي طرح‌هاي اقتصادي, اقتصاد سنجي, حقوق كار و روابط صنعتي, پژوهش عملياتي.شاخه اقتصاد پول و بانكداريدانشجويان اين شاخه با نحوه عملكرد بانك‌هاي داخلي و خارجي, اسناد اعتباري ارزي, سياست‌هاي پولي و مالي به عنوان مهم‌ترين سياست‌هاي تثبيت اقتصادي و چگونگي تجزيه و تحليل صورت حساب‌هاي مالي آشنا مي‌شوند.
دروس تخصصي اقتصاد پول و بانكداري :
عمليات بانكي داخلي, عمليات بانكي خارجي, سياست‌هاي پولي و مالي, بانكداري اسلامي, روش‌هاي مقداري در بازرگاني, سازمان‌هاي پولي و مالي بين‌المللي, حسابداري شركت‌ها, تجزيه و تحليل صورت‌هاي مالي, ارزيابي طرح‌هاي اقتصادي, تأمين منابع مالي و بورس اوراق بهادار, مديريت مالي.

شاخه اقتصاد كشاورزی:

دانشجويان اين شاخه, اقتصادي را كه به محصولات كشاورزي و زمين و زراعت باز مي‌گردد, مطالعه مي‌كنند. زيرا بازار محصولات كشاورزي به دليل اين‌كه در بسياري از موارد، پيوستگي توليد را ندارد همچنين متغيرهايي مثل آب و هوا و خاك در آن اثر عمده‌اي مي‌گذارد, به مطالعه تخصصي و ويژه‌اي نيازمند است؛ يعني كارشناس اقتصادي اين بخش بايد علاوه بر آشنايي با اصول و مباني علم اقتصاد, با مسائل كشاورزي از قبيل توليد كشاورزي و بازارهاي محصولات كشاورزي آشنايي داشته باشد.

دروس تخصصي اقتصاد كشاورزی :

اقتصاد كشاورزي, توسعه و سياست كشاورزي, اقتصاد منابع, اقتصاد سنجي, ارزيابي طرح‌هاي اقتصادي, بازاريابي محصولات كشاورزي, مديريت مزرعه, جامعه‌شناسي روستايي, پژوهش عملياتي.

توانايیهای لازم :

در مقطع متوسطه, كتاب اقتصاد تنها براي دانش‌آموزان رشته علوم‌انساني ارائه شده است و چون مباحث اين كتاب جنبه حفظي دارد, بسياري از داوطلبان آزمون سراسري تصور مي‌كنند كه براي موفقيت در رشته اقتصاد بايد حافظه قوي داشت تا بتوان مفاهيم و نظريه‌هاي متعدد را حفظ كرد. در حالي كه به گفته استادان و دانشجويان اين رشته, دانشجوي اقتصاد بيش از هر چيز بايد در درس رياضي قوي باشد تا بتواند در اين رشته موفق گردد.همچنين دانشجوي اقتصاد لازم است كه به مباحث اجتماعي علاقه‌مند بوده و الفباي جامعه‌شناسي, علوم سياسي و روانشناسي را بداند چون اقتصاد يك حلقه از علوم اجتماعي است و زنجيره علوم اجتماعي نيز به هم مرتبط است.

موقعيت شغلی در ايران :
دانشجويان دوره كارشناسي اقتصاد بيشتر اطلاعات اوليه و پايه را مطالعه مي‌كنند در نتيجه نبايد انتظار داشته باشند كه پس از فارغ‌التحصيلي به طور تخصصي و كاربردي فعاليت نمايند مگر دانشجوياني كه خودشان مطالعه و فعاليت بيشتري داشته و تئوري‌هايي را كه مطالعه مي‌كنند, به كار نيز مي‌گيرند. يعني مي‌توانند مدلهاي اقتصادي نوشته, تجزيه و تحليل كرده و پيشنهادهاي تازه‌اي براي رفع مشكلات اقتصادي مؤسسه و سازمان‌هاي مختلف ارائه دهند.البته اين به آن معنا نيست كه در حال حاضر فارغ‌التحصيلان اين رشته بازار كار ندارند بلكه مي‌توانند در بخش‌هاي مختلف وزارت اقتصاد مثل بخش ماليات, وزارت صنايع, سازمان برنامه و بودجه, بانك مركزي و مركز آمار فعاليت كنند و مهمتر از همه اينكه حتي اگر فارغ‌‌التحصيلان اقتصاد در رشته تخصصي خود فعاليت نكنند, به دليل داشتن ذهني باز و تحليل‌گر و آشنايي صحيح با مسائل و مباحث اقتصادي, نگاه كارشناسانه‌اي نسبت به جامعه و پيرامون خود دارند و مي‌توانند در هر شغلي موفق و كارآمد باشند.

رشته علوم تجربی و اجتماعی

علوم تجربي واجتماعي، تربيت بدني(ورزش و بازي‌هاي دبستاني)، كارورزي دبستان

گرايش آموزش و پرورش كودكان استثنایی:

كودكان ودانش‌آموزان استثنايي به پنج گروه عقب‌مانده ذهني و معلول جسمي، ناشنوا و نيمه‌شنوا، نابينا و نيمه‌بينا، ناسازگار و تيزهوش تقسيم مي‌شوند و در هر گروه شرايط خاصي براي تعليم و تربيت آنها وجود دارد . هدف از آموزش و پرورش كودكان استثنايي فراهم آوردن فرصت‌هاي مناسب و امكانات آموزشي ويژه براي اين دسته از كودكان است. در اين گرايش به كودكان داراي مشكلات ذهني و جسمي بيشتر پرداخته مي‌شود و متخصصان كودكان استثنايي تلاش مي‌كنند تا با توجه به ويژگي‌هاي عقلاني و جسماني آنان ، توانايي‌هاي ذهني و جسمي آنها را به حداكثر برسانند .

توانايي‌هاي لازم :

دانشجوي اين رشته بايد صبر و حوصله بسيار داشته و عشق و علاقه وافري به تعليم و تربيت كودكان استثنايي داشته باشد. در اين رشته خلاقيت و تسلط بر فنون و روش‌هاي آموزش، حرف اول را مي‌زند.

موقعيت شغلي در ايران :

فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌توانند به عنوان دبير يا مربي در مدارس دانش‌آموزان استثنايي (عقب‌مانده ذهني) و مراكز نگهداري كودكان عقب‌مانده ذهني فعاليت كنند همچنين مي‌توانند كارشناس گزينش و تشخيص كودكان عقب‌مانده ذهني در مؤسسات گوناگون از قبيل وزارت آموزش و پرورش و سازمان‌ بهزيستي كشور شوند.
دروس تخصصي گرايش آموزش و پرورش كودكان استثنايي:
فيزيولوژي، روانشناسي عقب‌ماندگي‌هاي ذهني‌، آموزش و پرورش عقب‌ماندگان ذهني، اختلالات رفتاري ـ عاطفي، اختلالات گويايي، اختلالات يادگيري، گفتاردرماني، روش‌هاي تغيير رفتار، آزمون‌هاي تشخيص عقب‌ماندگي‌هاي ذهني، بهداشت و كمك‌هاي اوليه، روش‌هاي مشاوره و مصاحبه، بازي و حركت درماني،‌ تهيه مواد و وسايل آموزشي و كمك‌ آموزشي، روش تدريس علوم تجربي و اجتماعي، روش تدريس رياضي،‌ روش تدرس زبان فارسي، كارورزي در روش‌هاي تدريس، روش‌هاي بازپروري حسي ـ حركتي ، روش‌هاي بازپروري حرفه‌اي، روش‌هاي بازپروري اجتماعي، كارورزي در روش‌هاي بازپروري.

رشته علوم تربیتی

رشته علوم تربيتي در مقطع كارشناسي، داراي گرايش‌هاي تكنولوژي آموزشي، مديريت و برنامه‌ريزي آموزشي، آموزش و پرورش پيش‌دبستاني و دبستاني و آموزش و پرورش كودكان استثنايي است.

گرايش تكنولوژي آموزشي:

تكنولوژي آموزشي در لغت از واژه‌هاي خاص تكنو به معني برخورد سيستماتيك با پديده‌هاي علمي, لوژي به معناي شناخت، و آموزش به معناي فعاليت‌هاي هدفمندي است كه مربيان يا معلمان انجام مي‌دهند تا تغيير رفتار يا توانايي تغيير رفتار در فراگيرنده به وجود بيايد. از همين جا مشخص مي‌شود كه تكنولوژي آموزشي به معناي شناخت پديده‌ها يا روش‌هاي دقيق آموزشي براي رسيدن به اهداف آموزشي است. همان‌طور كه گفتيم اين يك تعريف لغوي است. اما در تعريف مفهومي بايد گفت كه تكنولوژي آموزشي شامل تئوري‌ها و اجراي اعمال طراحي، رشد، كاربرد، مديريت و ارزشيابي فرآيندها و منابع يادگيري مي‌شود.اين فرآيند از يك سو نگاهي خُرد و موشكافانه دارد؛ زيرا براي تسهيل فراگيري به تك تك فراگيران به صورت خُرد توجه مي‌كند و از سوي ديگر كيفيت آموزشي را به‌صورت كلي در نظر مي‌گيرد و در اين راستا به طراحي علمي، رشد علمي، كاربرد و مديريت اين فرآيند مي‌پردازد.در كل مي‌توان گفت كه رشته تكنولوژي آموزشي تلاش مي‌كند تا با طراحي دقيق و صحيح نظام آموزشي، به معلم‌ها بياموزد كه چگونه معلمي ورزيده، كاردان و ماهر شوند و تدريس خود را بر پايه بهترين شيوه‌ يادگيري, استوار كنند. اين دانش همچنين به مسؤولان نظام آموزشي بهترين راه تدوين كتب درسي، مديريت آموزشي و ارزشيابي آموزشي را نشان مي‌دهد.

توانايي‌هاي لازم:
تكنولوژي آموزشي فرآيند كيفي و خُرد است؛ يعني به يادگيري تك تك انسان‌ها توجه دارد. به همين دليل دانشجوي اين رشته بايد نوع‌دوست، انسان‌دوست، علاقه‌مند به دانش‌آموزان و در عمل صادق باشد. همچنين لازم است از نظر هوشي، توانايي فوق‌العاده‌اي داشته و ديد هنري داشته باشد.در حال حاضر نيز مي‌بينيم كه دانشجويان توانمند اين رشته گاه با وسايل بسيار ابتدايي، وسايل جديد و جالبي خلق مي‌كنند. و در نهايت اين‌كه دانشجوي تكنولوژي آموزشي اگر هدفش ورود به آموزش وپرورش است، نبايد ايده‌آل‌گرا باشد چون هنوز تفكر تكنولوژي آموزشي در آموزش وپرورش جا نيفتاده است و فارغ‌التحصيلان اين رشته نبايد انتظار داشته باشند كه آموخته‌هاي خود را خيلي راحت و بدون هيچ مقاومتي در محيط آموزشي پياده كنند.

موقعيت شغلي در ايران:
فلسفه اصلي اين رشته، استفاده از توانايي فارغ‌التحصيلان آن در آموزش و پرورش و سپس صدا و سيما است. اما در عمل مي‌بينيم كه به دليل تفكر غلط حاكم بر محيط‌هاي فوق، تكنولوژيست‌هاي آموزشي به سختي جذب اين مراكز مي‌شوند. البته برخي از فارغ‌التحصيلان اين رشته جذب مدارس غيرانتفاعي شده‌اند و با ارائه طرح‌هاي آموزشي براي دوره‌ها و درس‌هاي مختلف، كارآيي مدرسه را بسيار ارتقاء داده‌اند.عده‌اي از فارغ‌التحصيلان نيز جذب وزارت ارشاد يا كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان مي‌شوند و بالاخره برخي از فارغ‌التحصيلان با توجه به توانايي‌هايي كه در طي تحصيل كسب كرده‌اند، جذب بازار كار آزاد مي‌شوند و به عكاسي آموزشي يا توليد فيلم‌هاي آموزشي مي‌پردازند.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل:
دروس مشترك در گرايش‌هاي مختلف علوم تربيتي:
تاريخ آموزش و پروش در اسلام و ايران، فلسفه آموزش و پرورش، اصول و مباني آموزش و پرورش،‌آموزش و پرورش تطبيقي، آموزش و پرورش ابتدايي راهنمايي و متوسطه، اخلاق اسلامي،‌روش ها و فنون تدريس، روانشناسي عمومي، ‌روانشناسي تربيتي، روانشناسي رشد كودكي و نوجواني، جامعه‌شناسي عمومي، جامعه‌شناسي آموزش و پرورش، اقتصاد آموزش و پرورش، مقدمات مديريت آموزشي، مقدمات برنامه‌ريزي آموزشي ودرسي، آموزش و پرورش كودكان استثنائي، مقدمات مشاوره و راهنمايي، مقدمات تكنولوژي آموزشي، آشنايي با كتابخانه و اصول كتابداري، روش‌هاي آماري در علوم تربيتي، سنجش واندازه‌گيري در علوم تربيتي، مقدمات روش تحقيق در علوم تربيتي.
دروس تخصصي گرايش تكنولوژي آموزشي:
سمينار در برنامه‌ريزي درسي و آموزشي، مباني ارتباط انساني، اصول طراحي پيام‌هاي آموزشي، اصول عكاسي، توليد برنامه‌هاي تلويزيوني، انتخاب، بهره‌برداري و ارزيابي مواد و وسايل آموزشي، توليد مواد آموزشي.

گرايش مديريت و برنامه‌ريزي:

گرايش مديريت و برنامه‌ريزي آموزشي يك رشته ميان رشته‌اي است كه تلفيقي از رشته‌هاي روانشناسي، جامعه‌شناسي، فلسفه، مديريت، آمار، زبان خارجي و مشاوره مي‌باشد.هدف اين گرايش از يك سو فراهم ساختن فرصت‌هاي يادگيري هر چه بيشتر براي گروه‌هاي واجب‌التعليم و علاقه‌مند به يادگيري و از سوي ديگر تربيت نيروي انساني ماهر مورد نياز توسعه اقتصادي كشورها است. در كل مديريت و برنامه‌ريزي آموزشي، مديريت بر فعاليت‌هاي ياددهي و يادگيري به منظور ايجاد تغييرات مطلوب در رفتار يادگيرنده و ارزيابي ميزان تحقق اين تغییرات است.فارغ‌التحصيل اين گرايش به راحتي مي‌تواند علاوه بر پيش‌بيني‌هاي آموزشي يك كشور، مراحل برنامه‌ريزي آموزشي و مديريت بر اجراي آن را ترسيم كند و با روش‌هاي بهتر آموزشي، راهنما و مشاور خوبي براي يادگيرندگان باشد.

توانايي‌هاي لازم :
فلسفه، جامعه‌شناسي، ‌رياضيات، آمار، اقتصاد و زبان انگليسي در اين رشته كاربرد و اهميت بسياري دارد. دانشجوي اين رشته بايد نسبت به محيط‌هاي آموزشي جامعه خود، ديد عميقي داشته باشد و روش‌ آموزش كشور خود را بداند تا ظرافت‌هاي رفتاري دانش‌آموزان را درك كند و در نهايت به تشريح و تشكيل يك برنامه‌ريزي آموزشي صحيح بپردازد.

موقعيت شغلي در ايران :
امروزه آموزش با همه جنبه‌هاي زندگي ما ارتباط تنگاتنگ دارد و هر اندازه كه جامعه ما پيچيده‌تر شود، آموزش و پرورش نقش مهم‌تري در حل مسائل آتي و رشد انسان‌ها پيدا مي‌كند. به همين دليل موقعيت‌هاي شغلي بسياري براي فارغ‌التحصيلان اين گرايش وجود دارد. تا جايي كه بسياري از كارشناسان مديريت و برنامه‌ريزي آموزشي آينده شغلي اين گرايش را در كشور ما، بسيار اميدبخش و ايده‌آل مي‌دانند و معتقدند كه فارغ‌التحصيلان مديريت و برنامه‌ريزي آموزشي بايد آينده خود را در فردا ببينند. چون كشور ما، يكي از كشورهاي در حال رشد و توسعه است و بدون بهره‌گيري از شاخه‌هاي مختلف آموزشي، نمي‌تواند توسعه همه جانبه داشته باشد.در حال حاضر فارغ‌التحصيلان اين گرايش در درجه اول جذب آموزش و پرورش مي‌شوند. تعدادي نيز در سازمان‌هاي دولتي از جمله سازمان‌هاي مديريت وبرنامه‌ريزي و برنامه‌وبودجه فعاليت مي‌كنند. گفتني است كه فارغ‌التحصيلان مديريت و برنامه‌ريزي آموزشي مجوز تأسيس آموزشكده‌هاي درسي را دارند و در صورت داشتن سرمايه لازم،‌ مي‌توانند در اين زمينه فعاليت كنند.

دروس تخصصي گرايش مديريت و برنامه‌ريزي آموزشي:

اصول مديريت آموزشي ، روانشناسي اجتماعي در تعليم و تربيت ، سازمان و قوانين آموزش و پرورش ايران، اصول برنامه‌ريزي آموزشي، مباني امور مالي و تنظيم بودجه در آموزش و پرورش، اصول برنامه‌ريزي درسي، كاربرد مقدمات كامپيوتر در مديريت آموزشي، اصول حسابداري، روابط انساني درسازمان‌هاي آموزشي،‌نظارت و راهنمايي تعلمياتي، راهنمايي تحصيلي و شغلي، مسائل نوجوانان و جوانان، آموزش بزرگسالان، برنامه‌ريزي آموزش ضمن خدمت، مديريت اسلامي، پروژه تحقيقاتي (سمينار)، كار عملي مديريت در آموزشگاه، كار عملي در سازمان‌ها، متون زبان خارجه (در برنامه‌ريزي آموزش درسي)، متون زبان خارجه در مديريت آموزشي.

گرايش آموزش و پرورش پيش‌دبستاني و دبستاني:

آموزشي كه از زمان تولد آغاز و تا شروع اولين كار رسمي دبستان در پايان ششمين سال زندگي كودك ادامه مي‌يابد، بسيار مهم است. زيرا كودكان در چنين سال‌هايي، مراحل مهم و حساس زندگي خود را از نظير شخصيتي،‌ اجتماعي و آموزشي پشت سر مي‌گذرانند، و در واقع 6 سال اوليه زندگي از لحاظ رشد هوش و شكل‌گيري شخصيت دوراني سرنوشت‌ساز است. از سوي ديگر آموزش وپرورش دبستاني مهم‌ترين حلقه از حلقه‌هاي نظام آموزش و پرورش كشور است و كودكان در اين دوره در مراحل بسيار مهم رشد جسماني،‌ عاطفي، ذهني به سر مي‌برند، از همين‌رو توجه به اين دوره از آموزش و پرورش بايد از اولويت خاصي برخوردار باشد. هدف گرايش آموزش و پرورش پيش‌دبستاني و دبستاني تربيت متخصصاني است كه بتوانند قواي جسمي،‌ عاطفي، رواني،‌ اجتماعي و اخلاقي كودكان پيش‌دبستاني و دبستاني را پرورش دهند.

توانايي‌هاي لازم :
تعليم و تربيت بيش از آنكه علم باشد،‌فن و هنر است و يك معلم يا مربي بايد به ياري فن و هنر خويش مراحل يادگيري را هدايت كند. به همين دليل دانشجوي اين گرايش بايد فردي خلاق بوده و از اطلاعات عمومي نسبتاً گسترده و فن بيان خوبي برخوردار باشد و در نهايت از كار با كودكان لذت ببرد.

موقعيت شغلي در ايران :
فارغ‌التحصيل اين گرايش علاوه بر كار در آموزش و پرورش و مهد كودك‌ها و آمادگي‌ها در صورت داشتن سرمايه‌ لازم مي‌تواند مجوز تأسيس مهد كودك و آمادگي را بگيرد و در اين زمينه به طور خصوصي فعاليت كند. همچنين مي‌تواند در مراكز مرتبط با كودكان مانند كانون پروش فكري كودكان و نوجوانان يا سازمان بهزيستي به عنوان كارشناس حضور داشته باشد.

دروس تخصصي گرايش آموزش و پرورش دبستاني و پيش‌دبستاني:

آموزش و پروش پيش‌دبستاني و دبستاني، بهداشت و تغذيه مادر و كودك،‌ اصول بهداشت و كمك‌هاي اوليه، تفاوت‌هاي فردي كودكان،‌ روانشناسي بازي، مديريت مراكز پيش‌دبستاني و دبستاني، آشنايي با مفاهيم و روش تدريس رياضيات، آموزش هنر، تهيه و كاربرد وسايل مواد آموزشي،‌كاردستي و مهارت‌هاي فني، ‌مشاهده (كارورزي) زبان‌آموزي، قصه‌گويي و نمايش خلاق، كار و آشنايي با طبيعت و زندگي اجتماعي، حركت ورزشي و سرودهاي خاص كودكان، مشاوره كودك،‌ روانشناسي آموزش خواندن، ادبيات كودكان،‌ آشنايي با فعاليت‌هاي تربيتي ـ اجتماعي، روش تدريس علوم تجربی و اجتماعی ، تربیت بدنی ( ورزش و بازی های دبستانی ) ، کارورزی دبستان .

گرایش آموزش و پرورش کودکان استثنایی:

کودکان و دانش آموزان استثنایی به پنج گروه عقب مانده ذهنی و معلول جسمی ، نا شنوا و نیمه شنوا ، نابینا و نیمه بینا و ناسازگارو تیز هوش تقسیم می شوند و در هرگروه شرایط خاصی برای تعلیم و تربیت آنها وجود دارد .
هدف از اموزش و پرورش کودکان استثنایی فراهم آوردن فرصتهای مناسب و امکانات آموزشی ویزه برای این دسته از کودکان است . در این گرایش به کودکان دارای مشکلات جسمی و ذهنی بیشتر پرداخته می شود و متخصصان کودکان استثنایی تلاش می کنند تا با توجه به ویژگی های عقلانی و جسمانی آنان توانایی های ذهنی و جسمی آنها را به حداکثر برسانند .

توانایی های لازم :
دانشجوی این رشته باید صبر و حوصله بسیار داشته و عشق و علاقه وافری به تعلیم و تربیت کودکان استثنایی بپردازد . در این رشته خلاقیت و تسلط بر فنون و روش های آموزشی حرف اول را می زند .

موقعیت شغلی در ایران :
فارغ التحصیلان این رشته می توانند به عنوان دبیر و یا مربی در مدارس دانش آموزان استثنایی (عقب مانده ذهنی ) و مراکز نگهداری کودکان عقب مانده ذهنی فعالیت کنند . همچنین می توانند کارشناس گزینش و تشخیص کودکان عقب مانده ذهنی در موسسات گوناگون از قبیل وزارت آموزش و پرورش و سازمان بهزیستی کشور شوند .

دروس تخصصی گرایش آموزش و پرورش کودکان استثنایی:

فیزیولوژی ، روانشناسی عقب ماندگی های ذهنی ، آموزش و پرورش عقب ماندگان ذهنی ، اختلالات رفتاری ، عاطفی ، اختلالات گویایی ، اختلالات یادگیری ، گفتار درمانی ، روش های تغییر رفتار ، آزمون های تشخیص عقب ماندگی های ذهنی ، بهداشت و کمکهای اولیه ، روش های مشاوره و مصاحبه ، بازی و حرکت درمانی ، تهیه مواد و وسایل آموزشی و کمک آموزشی ، روش تدریس علوم تجربی و اجتماعی ، روش تدریس ریاضی ، روش تدریس زبان فارسی ، کارورزی در روش های تدریس ، روش های بازپروری حسی – حرکتی ، روش های بازپوری حرفه ای ، روش های بازپروری اجتماعی ، کارورزی در روش های بازپروی

دانشگاه های پذیرنده : اراک ، ارومیه ، اصفهان ، الزهرا(س) – تهران ، بوعلی سینا - همدان ، بیرجند ، تبریز ، تربیت معلم تهران ، تربیت معلم سبزوار ، تهران ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، شهید باهنر کرمان ، شهید بهشتی – تهران ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، علامه طباطبایی – تهران ، فردوسی – مشهد ، کاشان ، کردستان – سنندج ، لرستان – خرم آباد ، مازندران – بابلسر ، یزد ، شاهد – تهران ، غیر انتفاعی جهاد دانشگاهی - کاشمر
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، یام نور ، غیر انتفاعی
گرایشها :تکنولوژی آموزشی ، مدیریت و برنامه ریزی آموزشی ، آموزش و پرورش پیش دبستانی و دبستانی ، آموزش و پرورش کودکان استثنایی .

رشته علوم تغذیه

بگذاريد غذايتان نخستين پزشك شما باشد.اين كلمات قصار كه بخشي از سوگندنامه پزشكي در 377 سال پيش از ميلاد مسيح است،‌ امروزه اهميت و ارزش خود را بيش از پيش روشن ساخته و بيانگر مهمترين هدف علم تغذيه است. علمي كه به ما مي‌آموزد هر آنچه مي‌خوريم و مي‌نوشيم، به طور مستقيم بر نحوه فعاليت جسماني و رواني ما تأثير دارد. به عبارت ديگر سوء‌تغذيه يا تغذيه نادرست مي‌تواند موجب انواع بيماري‌ها گردد. براي مثال چاقي، تصلب شرائين،‌ اختلال‌هاي روده و معده و فشار خون، ناشي از استفاده بي‌رويه غذاهاي پركالري، نمك، چربي و كمبود مواد سلولزي است يا استفاده سرخود و بي‌رويه ويتامين‌ها در كودكان موجب دشواري‌هاي يادگيري و تحصيلي مي‌شود و از سوي ديگر سوء‌تغذيه و كمبود مصرف ويتامين‌ها نيز عامل گواتر، كم‌خوني، كوري،‌ عقب‌ماندگي ذهني و ده‌ها بيماري ديگر مي‌شود. از همين رو رشته تغذيه در عصر حاضر اهميت بسيار زيادي دارد.اين رشته‌ به‌ رژيم‌ درماني‌، اصول‌ علم‌ تغذيه‌، ارزش‌ مواد غذايي‌ و نحوه‌ تغذيه‌ مناسب‌ براي‌ حفظ‌ سلامت‌ بدن‌ مي‌پردازد. در اين‌ ميان‌ اصول‌ علم‌ تغذيه‌ بررسي‌ مي‌كند كه‌ چه‌ فرآيندي‌ روي‌ مواد غذايي‌ خورده‌ شده‌ انجام‌ مي‌گيرد تا جذب‌ يا دفع‌ شود و رژيم‌ درماني‌ نيز نوع‌ رژيم‌ غذايي‌ لازم‌ در بيماري‌هاي‌ مختلف‌ را مشخص‌ مي‌كند، چون‌ در برخي‌ از بيماري‌ها، بعضي‌ از مواد غذايي‌ بايد حذف‌ شده‌ يا بيشتر مورد استفاده‌ قرار گيرد مثل‌ بيماري‌ گواتر كه‌ از كمبود يد ايجاد مي‌شود.

اين‌ رشته‌ داراي‌ دو شاخه‌ عمده‌ است‌ كه‌ عبارتند از :
الف‌) تغذيه‌ گروه‌هاي‌ مختلف‌ جامعه‌ مانند سالمندان‌، معلولين‌ و كودكان‌ و نوجوانان‌. ب‌) تغذيه‌ باليني‌ كه‌ شامل‌ تغذيه‌ و مشاوره‌ غذايي‌ بيماران‌ بستري‌ و سرپايي‌ مي‌شود.

توانايي‌هاي‌ لازم :
همان‌طور كه‌ يك‌ پرستار بايد به‌ كار خدماتي‌ علاقه‌مند باشد، كارشناس‌ تغذيه‌ نيز بايد روحيه‌ خدماتي‌ داشته‌ و صبر و حوصله‌ لازم‌ را براي‌ صحبت‌ با بيمار و راهنمايي‌ او داشته‌ باشد. حتي‌ دانشجوياني‌ كه‌ مايلند پس‌ از فارغ‌التحصيلي‌ دفتر مشاوره‌ غذايي‌ داير كنند، بايد داراي‌ 3 سال‌ سابقه‌ كار در بيمارستان‌ باشند. همچنين‌ داوطلبان‌ علاقه‌مند به‌ اين‌ رشته‌ لازم‌ است‌ در دروس‌ زيست‌شناسي‌ و شيمي‌ كه‌ پايه‌ دروس‌ دانشگاهي‌ اين‌ رشته‌ است‌ توانمند باشند.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
تا چند سال‌ پيش‌ فارغ‌التحصيلان‌ رشته‌ تغذيه‌ حتي‌ در بيمارستان‌ها جايگاه‌ مشخص‌ و تعيين‌شده‌اي‌ نداشتند اما در چند سال‌ اخير بخصوص‌ از زماني‌ كه‌ به‌ كارشناسان‌ تغذيه‌ اجازه‌ مطب‌ داده‌ شده‌، اين‌ رشته‌ در بيمارستان‌ها هويت‌ و جايگاه‌ تازه‌اي‌ پيدا كرده‌ است‌، اما متأسفانه‌ هنوز در بين‌ پزشكان‌ نقش‌ و اهميت‌ كارشناسان‌ اين‌ علم‌ روشن‌ نشده‌ است‌. در حالي‌ كه‌ بايد همكاري‌ تنگاتنگي‌ بين‌ پزشكان‌ و متخصصان‌ تغذيه‌ وجود داشته‌ باشد و در واقع‌ هرجا كه‌ يك‌ پزشك‌ متخصص‌ غدد، قلب‌ و عروق‌ يا كليه‌ حضور دارد، بايد در كنارش‌ يك‌ متخصص‌ تغذيه‌ باشد. چون‌ پزشك‌ فقط‌ ليست‌ غذاها يا مواد غذايي‌ كه‌ بيمار نبايد بخورد، تعيين‌ مي‌كند اما كارشناس‌ تغذيه‌ مي‌گويد كه‌ يك‌ بيمار چگونه‌ و چقدر بايد بخورد تا هم‌ مواد غذايي‌ مورد نياز به‌ بدنش‌ برسد و هم‌ رژيم‌ غذايي‌ را حفظ‌ كند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌:

زيست‌شناسي‌، روانشناسي‌، جامعه‌شناسي‌، شيمي‌ عمومي‌، فيزيك‌، فيزيولوژي‌، تشريح‌ تئوري‌، تشريح‌ فيزيولوژي‌ عملي‌، ميكروب‌شناسي‌، شيمي‌ آلي‌، آمار حياتي‌، بيوشيمي‌ مقدماتي‌، ميكروب‌شناسي‌ مواد غذايي‌.

دروس‌ اصلي‌:

اصول‌ اپيدميولوژي‌، تغذيه‌ اساسي‌، بهداشت‌ و مسموميت‌هاي‌ غذايي‌، مديريت‌ بخش‌ غذايي‌، نقش‌ تغذيه‌ در خدمات‌ بهداشتي‌، فيزيولوژي‌ تغذيه‌، زبان‌ اختصاصي‌، بيوشيمي‌ متابوليسم‌، اصول‌ و روش‌هاي‌ نگهداري‌ مواد غذايي‌، شيمي‌ مواد غذايي‌، اصطلاحات‌ پزشكي‌ و بيمارستاني‌، اقتصاد غذا و برنامه‌ريزي‌، بهداشت‌ عمومي‌.

دروس‌ تخصصي‌:

بيماري‌هاي‌ ناشي‌ از سوءتغذيه‌ و اپيدميولوژي‌، تنظيم‌ برنامه‌ غذايي‌، تغذيه‌ گروه‌هاي‌ ويژه‌، رژيم‌ درماني‌، بررسي‌ وضع‌ تغذيه‌، آموزش‌ تغذيه‌، تأثير فرآيند بر ارزش‌ غذا، تغذيه‌ دوران‌هاي‌ مختلف‌، سمينار، اكولوژي‌ تغذيه‌، كارآموزي‌.

به منظور تامین نیروی انسانی متعهد در رشته علوم تشریحی و دستیابی به راههای تحقیقو تتبع در علوم وابسته به آن برای نیل به خود کفایی و در نتیجه حفظ و ارتقا سطح علمنظام جمهوری اسلامی دوره کارشناسی ارشد (ناپیوسته ) رشته علوم تشریحی با مشخصات زیرارائه می گردد:…
به منظور تامین نیروی انسانی متعهد در رشته علوم تشریحی و دستیابی به راههای تحقیقو تتبع در علوم وابسته به آن برای نیل به خود کفایی و در نتیجه حفظ و ارتقا سطح علمنظام جمهوری اسلامی دوره کارشناسی ارشد (ناپیوسته ) رشته علوم تشریحی با مشخصات زیرارائه می گردد:

1-تعریف و هدف

کارشناسی ارشد علوم تشریحی (ناپیوسته ) بهدوره ای اطلاق می شود که تحصیلات بالاتر از کارشناسی را در بر می گیرد و اولین مقطعتحصیلی پس از کارشناسی می باشد . هدف از ایجاد آن تربیت افرادی لایق ، متعهد وکاردان می باشد که بتوانند برمبانی علوم تشریحی (آناتومی ، بافت شناسی و جنین شناسی ) متون علمی موجود احاطه یافته در اثر آشنایی با روشهای پیشرفته تحقیق درعلوم وبدست آوردن کارایی و لیاقت موجود احاطه یافته در اثر آشنایی با روشهای پیشرفتهتحقیق در علوم و بدست آوردن کارایی و لیاقت و مهارت علمی و عملی لازم را به گونه ایکسب کنند که به خوبی بتوانند به تعلیم در این رشته پرداخته ، از مقالات علمی وتحقیقات علوم تشریحی و علوم وابسته در جهت پیشبرد مرزهای دانش و کمک به ایجاد روحعلمی در جامعه استفاده نمایند.

2-طول دوره و شکل نظام:

براساس آئین نامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد (ناپیوسته ) مصوب شورایعالی برنامه ریزی طول کارشناسی ارشد (ناپیوسته ) علوم تشریحی 2 سال می باشد.

3-ضرورت و اهمیت

باتوجه به گسترش روز افزون دامنه علوم تشریحی و تحقیقات دامنه داری که طی صد سال اخیر انجام گردیده و نیاز به شناخت عوامل مختلف بیماری زا و ارتباط آن ها با انسان و نیاز روزافزون دانشکده های گروه پزشکی به مدرس متعهد و متخصص و نیز جهت کوشش در پژوهش هایعلمی برای نیل به خودکفایی و آماده نمودن افراد جهت ادامه تحصیل تا مرحله دکتریعلمی دایر نمودن این دوره و اهمیت آن مشخص می گردد و تاسیس این دوره در دانشگاه های جمهوری اسلامی ایران کاملا ضروری است.

درسهای رشته :

نام درس

1-آسیب شناسی

2-بافت اختصاصی و روشهای پیشرفته میکروآناتومی

3-بافت شناسی عمومی

4-پایان‌نامه

5-تشریح اندامهای فوقانی و تحتانی

6-تشریح سرو گردن

7-جنین شناسی

8-فیزیولوژی

9-قفسه سینه و شکم

10-لگن و پرینه

11-مغزو اعصاب

بازار کار:
دانشجویانی که این دوره آموزشی را طی می کنند می توانند در صورت داشتن شراط لازم درموسسات آموزش عالی به امر تدریس و تحقیق پرداخته و همچنین ضمن کمک به امر برنامهریزی در موسسات و مراکزدرمانی و بهداشتی یامراکز تحقیقاتی انجام وظیفه نمایند.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اصفهان ، اهواز ، تبریز ، شهید بهشتی – تهران ، شیراز .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته علوم سیاسی

آنچه‌ مردم‌ به‌ نام‌ سياست‌ و مسائل‌ سياسي‌ مي‌شناسند با سياست‌ به‌ مفهومي‌ كه‌ در رشته‌ علوم‌ سياسي‌ مطرح‌ است‌، تفاوت‌ بسيار دارد. دانشجويان‌ موفق‌ اين‌ رشته‌ نيز بايد بدانند كه در نهايت نه‌ يك‌ سياستمدار بلكه‌ يك‌ سياست‌شناس‌ خواهند شد.
در واقع‌ علوم‌سياسي‌ به‌ بررسي‌ انديشه‌ها و نظريه‌هاي‌ سياسي‌ و كاركرد آنها در عرصه‌ جامعه‌ مي‌پردازد و رشته‌ علوم‌سياسي‌ ارائه‌ يكسري‌ نظريه‌ها يا يكسري‌ ابزارها و راهكارهايي‌ است‌ كه‌ بر اساس‌ آنها هر جامعه‌ شرايط‌ و مشكلات‌ حال‌ را بررسي‌ كرده‌ و از پيش‌ پا برمي‌دارد و براي‌ حركت‌ها و اقدامات‌ بعدي‌ ـ ترسيم‌ فضا براي‌ مسير آينده‌ ـ برنامه‌ريزي‌ مي‌كند همچنين‌ از تجارب‌ و دستاوردهاي‌ بشر كه‌ در طول‌ تاريخ‌ در عرصه‌ اجتماع‌ به‌ دست‌ آورده‌ است‌، بهره‌ مي‌برد. اين‌ رشته‌ از سه‌ شاخه‌ عمده‌ تشكيل‌ مي‌شود كه‌ عبارتند از:
دانش‌ حكومت‌ كردن‌ و نهادهاي‌ سياسي‌، نظريات‌ سياسي‌ و روابط‌ و سياست‌ بين‌الملل‌.

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
داشتن‌ شَم‌ سياسي‌ و علاقه‌ به‌ مسائل‌ سياسي‌ و برخورداري‌ از ديدي‌ عميق‌ و وسيع‌، ويژگي‌هاي‌ لازم‌ براي‌ يك‌ دانشجوي‌ رشته‌ علوم‌سياسي‌ است‌. همچنين‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد فردي‌ منطقي‌ بوده‌ و نظرياتش‌ مستند به‌ دليل‌ و مدرك‌ باشد و ظرفيت‌ بالايي‌ داشته‌ باشد تا در بمباران‌ مسائل‌ روزمره‌ گيج‌ نشود‌ و عمق‌ مسائل‌ اجتماع‌ را ببيند. دانشجوي‌ علوم‌سياسي‌ لازم‌ است‌ با همه‌ اقشار جامعه‌ ارتباط‌ داشته‌ باشد تا بفهمد كه‌ مردم‌ جامعه‌اش‌ به‌ چه‌ فكر مي‌كنند و نيازهاي‌ آنها چيست‌؟ داوطلبان‌ كنكور سراسري‌ در صورتي‌ در اين‌ رشته‌ موفق‌ مي‌شوند كه‌ كتب‌ تاريخي‌ بخصوص‌ تاريخ‌ سياسي‌ را دوست‌ داشته‌ باشند و فلسفه‌ را با علاقه‌ بخوانند.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
در حال‌ حاضر تعدادي‌ از فارغ‌التحصيلان‌ رشته‌ علوم‌سياسي‌ در بخش‌هاي‌ سياسي‌ و حقوقي‌ سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها و همچنين‌ در صدا و سيما مشغول‌ به‌ كار مي‌باشند اما حدود 90% فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ با مشكل‌ اشتغال‌ روبرو هستند. با اين‌ وجود اگر دانشجويي‌ واقعاً علاقه‌مند بوده‌ و در اين‌ رشته‌ موفق‌ و متبحر باشد و همچنين‌ قلم‌ خوبي‌ داشته‌ باشد از نظر شغلي‌ مشكلي‌ نخواهد داشت‌. اما متأسفانه‌ بسياري‌ از دانشجويان‌ شناخت‌ و علاقه‌ لازم‌ را ندارند و در واقع نمي‌دانند كه براي چه به اين رشته آمده‌اند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

مباني‌ علم‌ سياست‌، مباني‌ علم‌ حقوق‌، مباني‌ علم‌ اقتصاد، مباني‌ جامعه‌شناسي‌ عمومي‌، روش‌ تحقيق‌ در علوم‌ سياسي‌، حقوق‌ اساسي‌ (كليات‌)، حقوق‌ اساسي‌ جمهوري‌ اسلامي‌ ايران‌، مباني‌ انديشه‌هاي‌ سياسي‌ در اسلام‌، حقوق‌ بين‌الملل‌ اسلام‌، نظام‌ سياسي‌ و دولت‌ در اسلام‌، انديشه‌هاي‌ سياسي‌ در اسلام‌ و ايران‌، جنبش‌هاي‌ اسلامي‌ معاصر، تحولات‌ سياسي‌ و اجتماعي‌ ايران‌ ، انقلاب‌ اسلامي‌ ايران‌، تاريخ‌ روابط‌ خارجي‌ ايران‌ از قاجاريه‌ تا دوران‌ معاصر، سياست‌ خارجي‌ جمهوري‌ اسلامي‌ ايران‌، مسائل‌ اقتصادي‌ و سياسي‌ نفت‌ در ايران‌، حقوق‌ اداري‌، خليج‌فارس‌ و مسائل‌ آن‌، مسائل‌ سياسي‌ و اقتصادي‌ جهان‌ سوم‌، اصول‌ روابط‌ بين‌الملل‌، تاريخ‌ روابط‌ بين‌الملل‌ از 1871 تا 1945 ، سازمان‌هاي‌ بين‌المللي‌، تاريخ‌ انديشه‌هاي‌ سياسي‌ در غرب‌ از قبل‌ از افلاطون‌ تا قرن‌ بيستم‌، انديشه‌هاي‌ سياسي‌ در قرن‌ بيستم‌، ديپلماسي‌ و رفتار سياسي‌ در اسلام‌، حقوق‌ بين‌الملل‌ عمومي‌، فن‌ ديپلماسي‌ و آداب‌ كنسولي‌، حقوق‌ بين‌الملل‌ خصوصي‌، تئوري‌هاي‌ انقلاب‌، شناخت‌ ماهيت‌ و عملكرد امپرياليسم‌، سير قدرت‌ در درياها، نوسازي‌ و دگرگوني‌ سياسي‌، جامعه‌شناسي‌ سياسي‌، سياست‌ خارجي‌ قدرت‌هاي‌ بزرگ‌، مسائل‌ نظامي‌ و استراتژيك‌ معاصر، تاريخ‌ تحول‌ دولت‌ در اسلام‌، متون‌ سياسي‌ به‌ زبان‌ خارجي‌.

دانشگاه های پذیرنده : بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین ، تهران ، رازی – کرمانشاه ، شهید بهشتی – تهران ، شیراز ، علامه طباطبایی – تهران ، فردوسی – مشهد، مازندران ، بابلسر ، دانشگاه مفید – قم ، اصفهان ، یزد.
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها :

رشته علوم قرآنی

رشته های دانشکده علوم قرآنی

قرآن ، معدن ایمان و کانون و فروزان آن است .سر چشمه ها دردریاها ی دانش است و آبگیرها و برکه های دادگری است .در طی چهارده قرن ،این کتاب گرانقدر به بیشتر زبانهای زنده دنیا ترجمه شده است و بر آن صد ها تفسیر نوشته اند تا بشر هر چه بیشتر به معانی و مفاهیم والای آن پی ببرد . از سوی دیگر قرآن ، منشأ پیدایش علوم بسیاری در تمدن با شکوه اسلامی و ما دانشهایی مانند صرف و نحو ، لغت ، علوم بلاغی و حتی ریاضی و هیئت ، تاریخ سیر و هنرهایی چون خط و تذهیب و... را در جهان اسلام مدیون آن هستیم . به جرأت می توان گفت که سخن از تمدن ، فرهنگ و هنرهای اسلامی بدون توجه به قرآن ، پوچ و بی معنی است و اگر بخواهیم امروز نیز در مذهب ، اخلاقیات ، فرهنگ و تمدن حرفی برای گفتن داشته باشیم ، باید به قرآن روی بیاوریم و به آن تمسّک جوئیم .

به عبارت دیگر توجه به قرآن و علوم قرآنی بر هر مسلمان واجب است و باید عده ای نیز به صورت تخصصی به تبین ،تدوین و تعلیم علوم قرآن و تفسیر این کتاب ارزشمند بپردازند .دانشکده های علوم قرآنی وابسته به سازمان اوقاف و امور خیریه در سال 1368 به همین منظور تأسیس شدند . این دانشکده ها در حال حاضر دارای 4 رشته علوم قرآنی ، تفسیر قرآن مجید ، فنون قرائت ، تلاوت و کتابت قرآن مجید و تربیت معلم قرآن مجید هستند .

علوم قرآنی

رشته علوم قرآنی از رشته های تولید کننده اندیشه است زیرا به مطالعه و بررسی دانشهایی می پردازد که ذیل مباحث قرآن قرار می گیرند .مباحثی مانند تاریخ قرآن ، اسباب نزول قرآن ، زبان قرآن و تفسیر موضوعی و تفسیر آیات معربات در قرآن و جدل و استدلال در قرآن که هر یک عامل آشنایی بیشتر دانشجویان با مفاهیم قرآنی می گردد .

برای مثال دانشجو با شناخت زبان قرآن اعم از زبان حقیقی و زبان نمادین و مجازی می تواند درباره میزان انتظارات بشر از قرآن مطالعه کند و قرآن را به عنوان شریفترین ، گهریترین و مهمترین موضوع در جامعه سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی و اخلاقی ما مورد توجه قرار دارد .

دروس این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در هر چهار رشته دانشگده علوم قرآنی :

ادبات عرب ، منطق ،تاریخ اسلام ،تاریخ قرآن ، قرائت و تجوید ، کلام ،تاریخ حدیث ، مبانی جامعه شناسی ، روانشناسی عمومی ، فارسی ، زبان خارجی ، روش تدریس قرائت قرآن – روش تدریس مفاهیم قرآن .

دروس تخصصی علوم قرآنی :

اسباب النزول ، تفسیر مقدماتی ، تفسیر موضوعی ، زبان قرآن کریم ، مبانی و اصول و روش تفسیر ، فن ترجمه قرآن ، مستشرقین و مطالعات آنان در قرآن ، معربات در قرآن ، تناسب آیات و سور در قرآن ، جدل و استدلال در قرآن ، وجوه و نظائر در قرآن ، روش تحقیق فن بدیع ، رابطه قرآن و سنت ، نقد و بررسی مسأله تحریف ، فقه، کارورزی و تمرین کارآموزی قرآن – تدریس ، پروژه تحقیقاتی .

رشته علوم کامپیوتر.

علوم‌ كامپيوتر پل‌ ارتباطي‌ دانش‌ كامپيوتر و رياضي‌ است‌ و مهمترين‌ هدف‌ آن‌ دست‌يابي‌ به‌ بهترين‌ الگوريتم‌هاي‌ موجود (روش‌هاي‌ حل‌ مسأله‌) در كمترين‌ زمان‌ و با كمترين‌ خطا و بيشترين‌ دقت‌ است. به‌ عبارت‌ ديگر هدف‌ اين‌ رشته‌ تربيت‌ گروهي‌ متخصص‌ كامپيوتر است‌ كه‌ با ديد رياضي‌تر و منطقي‌تر به‌ حل‌ مسائل‌ مطرح‌ شده‌ در علوم‌ كامپيوتر يا رياضي‌ بپردازند. اين‌ رشته‌ در مقطع‌ كارشناسي‌ داراي‌ 4 گرايش‌ محاسبات‌ علمي‌، نظريه‌ الگوريتم‌ها، سخت‌افزار‌ و سيستم‌هاي‌ اطلاعاتي‌ است‌. كه دروس گرايش محاسبات علمي در زمينه برنامه‌ريزي خطي، غيرخطي، آناليز عددي و نرم‌افزار در رياضي است؛ يعني در اين گرايش كاربرد رياضيات در كامپيوتر مطالعه مي‌شود.گرايش نظريه الگوريتم‌ها به بررسي راه‌هاي مختلف حل مسئله به ياري روش‌هاي بهينه‌تر، سريع‌تر و بهتر مي‌پردازد. به عبارت ديگر هدف اين گرايش پياده‌سازي و بهينه كردن الگوريتم است.در گرايش سخت‌افزار نيز معماري يا ساختار كامپيوتر مطالعه مي‌شود و گرايش سيستم‌هاي اطلاعاتي نيز به مديريت پروژه‌هاي نرم‌افزاري و سيستم‌هاي اطلاعاتي مي‌پردازد. گفتني‌ است‌ كه‌ تفاوت‌ اين‌ رشته‌ با مهندسي‌ كامپيوتر گرايش‌ نرم‌افزار در اين‌ است‌ كه‌ رشته‌ علوم‌ كامپيوتر برخلاف‌ مهندسي كامپيوتر فاقد دروس‌ آزمايشگاهي‌ و كارگاهي‌ است‌ و بيشتر جنبه‌ تحقيقات‌ نظري‌ دارد.

توانايي‌هاي‌ لازم :
تسلط‌ و علاقه‌ به‌ رياضيات‌ شرط‌ اول‌ موفقيت‌ در رشته‌ علوم‌ كامپيوتر است‌ و دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد بتواند با استدلال‌ رياضي‌ با مسائل‌ برخورد نمايد. در ضمن‌ بايد اطلاعات‌ عمومي‌ خوبي‌ داشته‌ و حتي‌ پس‌ از فارغ‌التحصيلي‌ به‌ مطالعه‌ و تحقيق‌ پشت‌ نكند چون‌ در طي‌ تحصيل‌ تنها اطلاعات‌ پايه‌اي‌ و كلي‌ را فرا مي‌گيرد و براي‌ حضور در بازار كار بايد خود تلاش‌ كند و اهل‌ مطالعه‌ و تحقيق‌ باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
موقعيت‌هاي‌ شغلي‌ فارغ‌التحصيل‌ علوم‌ كامپيوتر شباهت‌ بسياري‌ با مهندسي‌ كامپيوتر گرايش‌ نرم‌افزار دارد اما در كل‌ نقش‌ فارغ‌التحصيل‌ اين‌ رشته‌ به‌ عنوان‌ مدير و هماهنگ‌ كننده‌ بسيار مهم‌ و قابل‌ توجه‌ است‌. فردي‌ كه‌ مسؤول‌ انتخاب‌ راه‌حل‌ مسائل‌ و حل‌ آنها همچنين‌ تقسيم‌ الگوريتم‌ها در بين‌ مهندسين‌ نرم‌افزار و در انتها جمع‌ كردن‌ قسمت‌هاي‌ توزيع‌ شده‌ مي‌باشد.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ اصلي‌ و تخصصي‌ مشترك‌ در گرايش‌هاي مختلف علوم كامپيوتر:
رياضي‌ عمومي‌، فيزيك‌ پايه‌، آمار و احتمال‌، اصول‌ كامپيوتر، اصول‌ سيستم‌هاي‌ كامپيوتري‌، جبر خطي‌ عددي‌، رياضيات‌ گسسته‌، آناليز عددي‌، ساختمان‌ داده‌ها و الگوريتم‌ها، نظريه‌ اتوماتا و زبان‌ها، كامپايلر، نظريه‌ محاسبات‌، اصول‌ طراحي‌ نرم‌افزار، منطق‌، ذخيره‌ و بازيابي‌ اطلاعات‌، پايگاه‌ داده‌ها، اصول‌ سيستم‌هاي‌ عامل‌، شبيه‌سازي‌ كامپيوتري‌، زبان‌هاي‌ برنامه‌سازي‌، اصول‌ مديريت‌، مباني‌ اقتصاد.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ محاسبات‌ علمي :

برنامه‌ريزي‌ خطي‌، برنامه‌ريزي‌ غيرخطي‌، نرم‌افزار رياضي‌، آناليز عددي‌، طراحي‌ هندسي‌ كامپيوتري‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ نظريه‌ الگوريتم‌ها :

برنامه‌ريزي‌ پويا، نظريه‌ گراف‌، بهينه‌سازي‌ تركيبي‌ و آناليز شبكه‌ها، نظريه‌ كدگذاري‌، سيستم‌هاي‌ صفي‌ و مدل‌هاي‌ كارآيي‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ سخت‌افزار :

مدارهاي‌ منطقي‌، معماري‌ كامپيوتر، ريزپردازنده‌

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ سيستم‌هاي‌ اطلاعاتي :

تحليل‌ و طراحي‌ سيستم‌هاي‌ اطلاعاتي‌، متدولوژي‌ ساخت‌ سيستم‌هاي‌ اطلاعاتي‌، مديريت‌ پروژه‌هاي‌ نرم‌افزاري‌، سيستم‌هاي‌ اطلاعاتي‌ مديريت‌.

مقاطع تحصیلی : کارشناسی ، کاردانی

دوره ها : روزانه ،شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها : محاسبات علمی ، الگوریتم ، سخت افزار ، سیستم اطلاعاتی

کارشناسی علوم کامپیوتر

1- تعریف و هدف:

دوره کارشناسی رشته علوم کامپیوتر یکی از دوره های آموزشی در نظام آموزش عالی است که به منظور تحقق اهداف زیر ایجاد و فعالیت خود را آغاز می نماید.

الف) کسب آگاهی جامع از نظریه های علمی موجود در علوم کامپیوتر به نحوی که دانشجویان، مفاهیم این علم را درک و نظرات عمیق آن را بالقوه کسب نمایند و همراه با برداشتهای کاربردی، دیدگاههای پایه ای علمی نیز که از ضروریات خودکفایی علمی در این رشته می باشد در آنها به وجود آید.

ب) آماده سازی دانشجویان و فارغ التحصیلان برای بکارگیری دانش کامپیوتر در حل مسائل بنیادی علوم کامپیوتر از طریق ایجاد قابلیت برای شناخت و مطالعه مفاهیم و مسئل یایه ای علوم مربوط به کامپیوتر و کسب زمینه فکری و تحقیقی لازم جهت دستیاری تحقیقات در این علوم.

ج) ایجاد پایه های علمی و تخصصی لازم در تعریف دقیق مسائل و پی گیری حل و اجرا در مراحل طراحی، پیاده سازی و اثبات منطقی صحت آنها جهت کاربردهای کامپیوتر در زمینه علمی، فنی، اجتماعی، اقتصادی، مدیریت و برنامه ریزی.

د) انطباق با روند تحولات علمی، تکنولوژی و اجتماعی در رابطه با کامپیوتر

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 132 واحد به شرح زیر است:

1- دروس عمومی 20 واحد

2- دروس پایه، اصلی و تخصصی 88 واحد

3- دروس تخصصی گرایشی 9 واحد

4- دروس اختیاری 15 واحد

2- نقش و توانایی:

فارغ التحصیلان این دوره توانایی آن را می یابند تا در حل مسائل علمی کامپیوتر در موسسات و مراکز علمی – تحقیقاتی، صنعتی، اجتماعی و اقتصادی نقش موثر و اساسی داشته باشند. مضافا زمینه های لازم را جهت ادامه تحصیل، تدریس و تحقیق در موسسات آموزش عالی، مراکز صنعتی و خدماتی کسب می نمایند.

پی ریزی بنیادی و علمی سیستم های کامپیوتری مناسب، ارائه روشهای صحیح و بهره گیری موثر و مفید از امکانات کامپیوتر، تشخیص مسائل در محیط کار، قابلیت حل، تعریف، مطالعه و اختصاصی کردن علمی، طراحی، پیاده سازی، اثبات منطقی صحت حل و آزمون کارآرایی آنها از جمله دیگر توانایی های فارغ التحصیلان می باشد.

5- ضرورت و اهمیت:

پیشرفت سریع کامپیوتر و گسترش روزافزون کاربرد آن در تحقیقات علمی، صنایع، اقتصاد، پزشکی، علوم اجتماعی، مدیریت، برنامه ریزی و غیره، ضرورت دستیابی و بهره برداری هرچه بیشتر از این علم را آشکار می سازد. ایجاد چنین دوره ای در جهت پی ریزی علوم کامپیوتر و گسترش آن در جهت خودکفایی علمی و تکنولوژی کاملا ضروری و موثر می باشد. با توجه به گستردگی جوانی علوم کامپیوتر، توجهات لازم در ایجاد و گسترش این رشته موید آینده نگری به موقعی است. مسلما ثمرات پرباری بهمراه خواهد داشت.

دروس پایه و تخصصی الزامی

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی 1

ریاضی عمومی 2

فیزیک پایه 1

فیزیک پایه 2

آزمایشگاه فیزیک الکتریسیته

الکترونیک

آمار و احتمال 1

آمار و احتمال 2

اصول کامپیوتر 1

اصول کامپیوتر 2

اصول سیستمهای کامپیوتری

جبر خطی عددی

ریاضیات گسسته

آنالیز عددی

ساختمان داده ها و الگوریتم ها

طراحی و تحلیل الگوریتم ها

نظریه اتوماتا و زبان ها

کامپایلر 1

نظریه محاسبات

اصول طراحی نرم افزار

منطق

ذخیره و بازیابی اطلاعات

پایگاه داده ها

اصول سیستم های عامل

شبیه سازی کامپیوتری

زبانهای برنامه سازی

اصول مدیریت*

مبانی اقتصاد*

جمع

* یکی از دو درس الزامی است.

دروس زمینه محاسبات علمی - اختیاری

ردیف

نام درس

واحد

برنامه ریزی خطی

برنامه ریزی غیرخطی

نرم افزار ریاضی

آنالیز عددی 2

طراحی هندسی کامپیوتری

جمع

دروس زمینه نظریه الگوریتم ها - اختیاری

ردیف

نام درس

واحد

برنامه ریزی پویا

نظریه گراف

بهینه سازی ترکیبی و آنالیز شبکه ها

نظریه کد گذاری

سیستم های صفی و مدل های کارآیی

جمع

دروس زمینه سیستم های اطلاعاتی - اختیاری

ردیف

نام درس

واحد

تحلیل و طراحی سیستم های اطلاعاتی

متدلوژی ساخت سیستم های اطلاعاتی

مدیریت پروژه های نرم افزاری

سیستم های اطلاعاتی مدیریت

جمع

دروس زمینه سخت افزار- اختیاری

ردیف

نام درس

واحد

مدارهای منطقی

معماری کامپیوتر

ریزپردازنده 1

جمع

دروس زمینه های مشترک - اختیاری

ردیف

نام درس

واحد

هوش مصنوعی

گرافیک کامپیوتری

شبکه های کامپیوتری

سیستمهای شی گرا

مستند سازی نرم افزار

روش تحقیق و گزارش نویسی

پروژه کارشناسی

جمع

*- در این رابطه مواد درسی با هماهنگی کامل با آخرین پیشنهادات ارائه شده از طرف انجمن های بین المللی IEEE-CS, تنظیم گردیده اند. به مراجع زیر توجه شود:

1- ACM/1EEE oin Curiculum Task Force, Computing Curricula 1991, ACM, Baltimore, MD, Order No. 201880, 19991.

2- A.B Tucker and B, Barnes, Flexible Design: A Summary of Computing Curricula IEEE.

رشته علوم و صنایع غذایی

اين روزها بشر پي برده است كه غذا خوردن تنها براي پاسخ به احساس گرسنگي نيست بلكه رفتاري است كه از طريق آن كمبودهاي جسم تأمين شده و سلامتي تضمين مي‌گردد. براي حفظ اين سلامتي نياز است كه انواع ويتامين‌ها، پروتئين‌ها و مواد مغذي لازم، هميشه در دسترس باشد. طبيعي است كه بسياري از مواد غذايي در همه فصل‌ها يافت نمي‌شود، اين است كه فرهنگ نگهداري از غذا براي زمان طولاني به صورت كنسرو جا افتاده است، كنسروهايي كه در كارخانه‌هاي صنايع غذايي به صورت آماده و نميه‌ آماده (پخته، منجمد، خشك شده،‌ افشره و ...) تهيه مي‌شود.از سوي ديگر ساختار غذاي مصرفي عامه مردم نسبت به گذشته تغيير يافته است،
به عنوان نمونه اگر نان در سبد غذايي مردم 50 سال گذشته، بيشترين مورد استفاده را داشته است، امروزه انواع غذاهاي ديگر از جمله ماكاروني، سوسيس و كالباس و بسياري از غذاهاي آماده گياهي و حيواني، سبد غذايي عموم مردم را تشكيل مي‌دهند. همچنين بعضي از مواد غذايي مثل روغن و چاي كه در گذشته به صورت باز استفاده مي‌شد، امروزه در كارخانه‌هاي صنايع غذايي در بسته‌بندي‌هاي بهداشتي عرضه مي‌شود. كارخانه‌هايي كه در تشكيل و نحوه فعاليت آنها، متخصصان بسياري نقش دارند كه از جمله اين متخصصان مي‌توان به فارغ‌التحصيلان رشته علوم و صنايع غذايي اشاره كرد كه كنترل كيفيت و بهداشت مواد غذايي بر عهده آنهاست.
در توضيح اين رشته مي‌توان گفت كه در هر كارخانه‌اي‌ هدف‌، توليد بهترين‌ محصول‌ است‌. محصولي‌ كه‌ از هر جهت‌ مطلوب‌ و بدون‌ عيب‌ و نقص‌ بوده‌ و در عين‌ حال‌ ضايعات‌ بسيار كمي‌ داشته‌ باشد. براي‌ رسيدن‌ به‌ اين‌ هدف‌ بايد بر روي‌ توليد محصول‌ غذايي‌ نظارت‌ و كنترل‌ داشت‌؛ يعني‌ از همان‌ ابتدا كه‌ ماده‌ خام‌ به‌ كارخانه‌ مي‌آيد تا زماني‌ كه‌ پس‌ از تغييرات‌ و تبديلات‌ لازم‌، بسته‌بندي‌ شده‌ و براي‌ عرضه‌ آماده‌ مي‌شود، بايد محصول‌ مورد نظر كنترل‌ و آزمايش‌ گردد. براي‌ مثال‌ هنگام‌ تهيه‌ بيسكويت‌ يا كلوچه‌ از زماني‌ كه‌ آرد وارد كارخانه‌ مي‌شود تا زماني‌ كه‌ مواد مورد نياز مثل‌ رنگ‌ و طعم‌دهنده‌ها به‌ آن‌ اضافه‌ مي‌گردد و در نهايت‌ ماده‌ مورد نظر پخته‌ مي‌شود،
بايد مرحله‌ به‌ مرحله‌ توسط‌ مسؤولين‌ آزمايشگاه‌ نمونه‌برداري‌ و آزمايش‌ گردد. كه‌ اين‌ كار توسط‌ متخصصان‌ علوم‌ و صنايع‌ غذايي‌ شاخه‌ كنترل‌ كيفي‌ انجام‌ مي‌گيرد.در واقع‌ در رشته‌ علوم‌ و صنايع‌ غذايي‌، دانشجويان‌، تكنولوژي‌ صنايع‌ غذايي‌ مختلف‌ از قبيل‌ صنايع‌ لبنيات‌، غلات‌، گوشت‌، روغن‌، قند، سبزيجات‌ و ميوه‌جات‌ را فرا مي‌گيرند. همچنين‌ درباره‌ صنايع‌ نگهداري‌ مواد غذايي‌، بسته‌بندي‌ و كنترل‌ كيفي‌ مواد غذايي‌ آموزش‌ مي‌بينند؛ يعني‌ دانشجو ياد مي‌گيرد كه‌ چگونه‌ طي‌ فرآيندهايي‌، عمر مواد غذايي‌ را ضمن‌ حفظ‌ كيفيت‌ و ارزش‌ غذايي‌ آن‌، طولاني‌تر كند.

توانايي‌هاي‌ لازم :
راز موفقيت‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ در دست‌يابي‌ به‌ فرآورده‌هاي‌ جديد و عرضه‌ آن‌ به‌ بازار و قابليت‌ توافق‌ و سازش‌ با تقاضاي‌ مشتريان‌ است و چنين‌ كاري‌ نياز به‌ تلاش‌ و كوشش‌ بسيار دارد. از سوي‌ ديگر دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد آمادگي‌ كار در شهرهاي‌ كوچك‌ يا حومه‌ شهرهاي‌ بزرگ‌ را داشته‌ باشد چون‌ بيشتر كارخانه‌هاي‌ صنايع‌ غذايي‌ خارج‌ از شهرهاي‌ بزرگ‌ يا در شهرهاي‌ كوچك‌ مستقر هستند.دروس‌ مهم‌ و پايه‌ در اين‌ رشته‌ نيز شامل‌ شيمي‌، زيست‌شناسي‌ (شاخه‌ ميكروبيولوژي‌) و آمار و احتمالات‌ مي‌شود.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
در كشوري‌ كه‌ بايد مواد غذايي‌ را براي‌ بيش‌ از 60 ميليون‌ جمعيت‌ تأمين‌ كرد، صنايع‌ غذايي‌ هيچ‌وقت‌ در انزوا قرار نخواهد گرفت‌ براي‌ همين‌ فارغ‌التحصيل‌ اين‌ رشته‌ اگر آمادگي‌ كار در كارخانه‌ يا كارگاه‌ را داشته‌ باشد ـ كارخانه‌هايي‌ كه‌ بيشتر در حومه‌ شهر يا شهرهاي‌ كوچك‌ واقع‌ شده‌ است‌ ـ فرصت‌ شغلي‌ مناسبي‌ به‌ دست‌ خواهد آورد. در ضمن‌ فارغ‌التحصيل‌ علوم‌ و صنايع‌ غذايي‌ مي‌تواند با استفاده‌ از سرمايه‌ شخصي‌ يا مشاركت‌ با فردي‌ كه‌ سرمايه‌ مورد نياز را دارد، واحد توليدي خصوصي‌ ايجادكند.كاري‌كه‌ تعدادي‌ از فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ انجام‌ داده‌‌اند و موفق‌ نيز شده‌اند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌:

رياضيات‌، فيزيك‌، شيمی‌ عمومی‌، شيمی‌ آلی، شيمی‌ تجزيه‌، شيمی‌ فيزيك‌، بيوشيمی‌ مقدماتی‌، فيزيولوژی‌، ميكروب‌شناسی‌ عمومی‌، آمار، اصول‌ كامپيوتر، انگل‌شناسی‌.

دروس‌ اصلي‌:

بهداشت‌ عمومی‌، ميكروب‌شناسي‌ مواد غذايی‌، شيمي‌ موادغذاييی ، زبان‌ اختصاصی‌، روش‌هايی بررسی و پژوهش‌، اصول‌ مهندسی‌ و ماشين‌آلات‌ صنايع‌ غذايی‌، بهداشت‌ كارگاه‌ها و كارخانجات‌ مواد غذايی‌، اصول‌ تغذيه‌، آب‌ و فاضلاب‌ كارخانجات‌ مواد غذايی‌، اصول‌ مديريت‌، تجزيه‌ مواد غذايی‌ ، مسموميت‌هاي‌ غذايی‌، اصول‌ و روش‌هايی نگهداريی مواد غذايی،اصول کنترل کیفی و قوانین .

دروس تخصصی :

بیوتکنولوژی در صنایع غذایی ، کنترل کیفی مواد غذایی ، صنایع روغن ، صنایع محصولات قنادی و نوشابه ، صنایع شیر و لبنیات ، صنایع غلات ، صنایع سبزی و میوه ، صنایع گوشت و مرغ و شیلات ، صنایع قند ، صنایع بسته بندی ، سمینار ، تأثیر فرآیند بر ارزش غذا ، شناخت و کاربرد دستگاه های آزمایشگاهی ، کار آموزی .

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی شهید بهشتی – تهران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته فقه و حقوق اسلامی

پس از انقلاب اسلامی و متناسب با تغییر نگرش ها و رفتارها قوانین متعددی دچار تغییر و تحول گردید حتی قانون اساسی . ریشه بسیاری از مبانی قانون گذاری در جمهوری اسلامی ایران فقه شیعه و قواعدی بود که ما آن را در چارچوب قواعد فقه می شناسیم مدرسه عالی شهید مطهری با عنایت به اهداف عالیه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و نیازهای علمی و فرهنگی کشور در زمینه های آموزشی ، پژوهشی و اجرایی به اساتید ،محققان و کارشناس ، به تنظیم و تدوین برنامه درسی مناسب برای دوره کارشناسی فقه وحقوق اسلامی اقدام نموده است …

پس از انقلاب اسلامی و متناسب با تغییر نگرش ها و رفتارها قوانین متعددی دچار تغییر و تحول گردید حتی قانون اساسی . ریشه بسیاری از مبانی قانون گذاری در جمهوریاسلامی ایران فقه شیعه و قواعدی بود که ما آن را در چارچوب قواعد فقه می شناسیم مدرسه عالی شهید مطهری با عنایت به اهداف عالیه نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و نیازهای علمی و فرهنگی کشور در زمینه های آموزشی ، پژوهشی و اجرایی به اساتید ،محققان و کارشناس ، به تنظیم و تدوین برنامه درسی مناسب برای دوره کارشناسی فقه وحقوق اسلامی اقدام نموده است.

مشخصات کلی ، برنامه و سرفصل دروس به شرح زیر است:

کارشناس فقه و حقوق اسلامی یکی از دوره های آموزشی در نظام آموزش عالی است وهدف از تشکیل آن:

1) تربیت اساتید مورد نیاز دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی دررشته های الهیات و حقوق از طریق دوره های کارشناسی ارشد و دکتر

2) تربیت محققان و پژوهشگران مورد نیاز مراکز علمی و تحقیقاتی از طریق دوره های کارشناسیارشد و دکتری.

3) کارشناسان مورد نیاز دستگاه قضایی کشور.

4) تربیت کارشناسان توانا جهت خدمت در قسمتهای کارشناسی مراکز دولتی و غیره .

درس های رشته:
1-آئین دادرسی مدنی

2-آئین دادرسی کیفری

3-ادبیات عرب 1 صرف و نحو

4-ادبیات عرب 2 صرف و نحو

5-ادبیات عرب 3 صرف و نحو کاربردی

6-ادبیات عرب 4 علوم بلاغت

7-اصول فقه 1

8-اصول فقه 2

9-اصول فقه 3

10-اصول فقه 4

11-اصول فقه 5

12-تاریخ تحلیلی اسلام 1

13-تاریخ تحلیلی اسلام 2

14-تاریخ فقه و فقهاء

15-تفسیر قرآن 1

16-تفسیر قرآن 2

17-حقوق اساسی

18-حقوق بین الملل خصوصی

19-حقوق بین الملل عمومی

20-حقوق تجارت 1

21-حقوق تجارت 2

22-حقوق تطبیقی

23-حقوق جزای اختصاصی 1

24-حقوق جزای اختصاصی 2

25-حقوق جزای عمومی

26-حقوق مدنی 1

27-حقوق مدنی 2

28-حقوق مدنی 3

29-حقوق کار

30-درایه الحدیث

31-زبان تخصصی 1

32-زبان تخصصی 2

33-زبان تخصصی 3

34-زبان تخصصی 4

35-علوم قرآن

36-فقه 1

37-فقه 2

38-فقه 3

39-فقه 4

40-فقه 5

41-فقه 6

42-فقه 7

43-فقه 8

44-فقه 9

45-فقه تطبیقی

46-فلسفه اسلامی 1

47-فلسفه اسلامی 2

48-مقدمه علم حقوق

49-منطق 1

50-منطق 2

51-کلام 1

52-کلام 2

53-کلام 3

بازار کار:
دانشجویان طی دوره کارشناسی علاوه بر آشنایی با مباحث بنیادی و اساسی در زمینه های مختلف علوم اسلامی ، بطور نسبی درباره حقوق اسلامی و عرفی به کسب دانش و تخصص می پردازند بگونه ای که در پایان این دوره زمینه لازم برای ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری فقه و حقوق خصوصی و فقه و حقوق جزا در مدرسه عالی و سایررشته های مرتبط در دیگر مراکز آموزش عالی بمنظور ادامه تحصیلات و پژوهش های تخصصی واجتهادی فراهم می شود و خواهند توانست در جهت تحقق اهداف مذکور در این برنامه و پیشبرد فرهنگ جامعه نقش موثری را ایفاء نمایند.

رشته فلسفه

فلسفه به انسان كمك مي‌كند تا به اوج كمال نايل آيد و به سعادت كه از طريق نيل به عالم معقولات حاصل مي‌شود، دست بيابد. پس فلسفه نه فقط از لحاظ فوايد آن مورد توجه است بلكه في‌نفسه نيز مطلوب است و از آن نمي‌توان صرف‌نظر كرد.

ارسطو، فيلسوف مشهور يوناني
فلسفه ناشي از بي‌عقلي و عدم رشد آگاهي انسان است و اگر بشر به حدي از رشد و آگاهي رسيد، نياز به فلسفه ندارد.

اگوست كنت، دانشمند، فيلسوف و رياضيدان مشهور فرانسوي

دوعبارت فوق نشانگر دو ديدگاه متفاوت درباره فلسفه است كه در طي قرون متمادي وجود داشته و گاه يكي بر ديگري چيره شده است؛ يعني هميشه در طول تاريخ عده‌اي از متفكران، فلسفه را دوست داشتن خردمندي و فيلسوف را دوستـدار خردمندي معرفي كرده و عده‌اي ديگر فلسفه را هنر لفاظي و بازي كردن با واژه‌ها دانسته‌اند.راستي، فلسفه چيست و چه حيطه‌اي را در برمي‌گيرد كه چنين ديدگاه‌هاي متفاوتي درباره آن وجود دارد؟براي تعريف فلسفه بهتر است كه تفاوت آن را با ساير علوم توضيح داد چرا كه ساير علوم هر يك به بخشي از موجودات عالم هستي مي‌پردازند و آنها را مورد مطالعه و بررسي قرار مي‌دهند. براي مثال يك گياه‌شناس از بين همه موجودات هستي فقط گياه را گزينش كرده و درباره آن سخن مي‌گويد يا يك ستاره‌شناس تنها اجرام آسماني را مطالعه مي‌كند، اما فلسفه درباره يك موجود گزينش شده سخن نمي‌گويد. بلكه همه امور را در عالم هستي مورد بررسي قرار داده و با تمام موجودات سر و كار دارد. مثلاً‌ در فلسفه از خدا گرفته تا انسان، از عالم طبيعت گرفته تا ماوراء طبيعت و از روح انسان و موجودات غيرمادي گرفته تا اجسام، مورد بحث و گفتگو قرار مي‌گيرد. تفاوت دوم فلسفه با ساير علوم در اين است كه در فلسفه مسائلي عام و كلي كه درباره هرموجودي قابل طرح است، مورد مطالعه و تحقيق قرار مي‌گيرد. براي مثال اين سؤال كه يك موجود مادي است يا غيرمادي، درباره هر موجودي از خدا گرفته تا يك تكه سنگ قابل طرح است. اين دو فرق اساسي فلسفه با ساير علوم باعث شده كه اين علم بتواند به سؤالاتي پاسخ دهد كه پاسخش بر عهده هيچكدام از علوم خاص به خصوص علوم تجربي نيست و در واقع وظيفه اين علوم پاسخ به اين گونه سؤال‌ها نيست.

در حالي كه اين‌گونه سؤال‌ها براي انسان كنجكاو مطرح است و نمي‌توان به انسان دستور داد كه درباره اين مسائل فكر نكند. بلكه دانش خاصي لازم است كه عهده‌دار و پاسخگوي سؤال‌هايي درباره هستي، موجودات و حقيقت انسان باشد و فلسفه همين دانش خاص است. رشته‌ فلسفه‌ نيز يك‌ رشته‌ آموزشي‌ است‌ كه‌ كليه‌ پرسش‌هاي‌ بنيادي‌ انسان‌ را نسبت‌ به‌ مسائل‌ وجود، هستي‌، جهان‌ پيرامون‌ انسان‌ و حقيقت‌ انسان‌ بررسي‌ مي‌كند. پرسش‌هايي‌ كه‌ زماني‌ به‌ ارزش‌هاي‌ ديني‌ و معنوي‌ برمي‌گردد كه‌ همان‌ فلسفه‌ ديني‌ است‌ و زماني‌ مربوط‌ به‌ ارزش‌هاي‌ اخلاقي‌ و مباني‌ ارزش‌هاي‌ اخلاقي‌ است‌ كه‌ به‌ عنوان‌ فلسفه‌ اخلاق‌ آن‌ را مي‌شناسيم‌ و گاه‌ مباني‌ نظام‌ حكومتي‌ را در برمي‌گيرد كه‌ همان‌ فلسفه‌ سياسي‌ است‌ و گاهي‌ نيز شامل‌ مباني‌ هنر و زيباشناسي‌ و موضوعاتي‌ از اين‌ دست‌ مي‌شود. البته‌ در دوره‌ كارشناسي‌ رشته‌ فلسفه‌، دانشجويان‌ بيشتر شناخت‌ مفصلي‌ درباره‌ تاريخ‌ فلسفه‌ غرب‌ به‌ دست‌ مي‌آورند؛ يعني‌ سير تاريخي‌ فلسفه‌ را از فلسفه‌ يونان‌ تا زمان‌ حاضر و تا حدودي‌ نيز سير تاريخي‌ فلسفه‌ اسلامي‌ را مطالعه‌ و بررسي‌ مي‌كنند.گفتني است كه در كشور ما فلسفه اسلامي و فلسفه غرب به عنوان دو گرايش تحصيلي متفاوت ارائه شده است؛ يعني رشته فلسفه در معناي عام آن به فلسفه غرب مي‌پردازد و رشته الهيات گرايش فلسفه اسلامي، فلسفه و حكمت اسلامي را مورد بررسي قرار مي‌دهد. سيستم آموزشي نيز دراين دو رشته تا حدودي تفاوت دارد؛ چون سيستم آموزش فلسفه غرب در كشور ما بيشتر براساس سير تاريخي است اما سيستم آموزش فلسفه اسلامي براساس مكاتب فلسفي مثل فلسفه مشّاء، اشراق يا ملاصدرا مي‌باشد. هر چند كه دانشجويان هر يك از اين دو رشته مطالعات محدودي نيز در زمينه فلسفه ديگر دارند؛ يعني دانشجويان فلسفه غرب واحدهايي را در زمينه فلسفه اسلامي و دانشجويان فلسفه اسلامي واحدهايي را در زمينه فلسفه غرب مي‌گذرانند.

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
يكي‌ از راه‌هاي‌ موفقيت‌ در فلسفه‌، آشنايي‌ اوليه‌ با رياضيات‌ و مباحث‌ رياضي‌ است‌. در واقع رياضيات‌ پلي‌ مناسب‌ براي‌ رفتن‌ به‌ طرف‌ فلسفه‌ است. علاقه‌مندي‌ به‌ فلسفه‌ نيز يكي‌ ديگر از عوامل‌ موفقيت‌ در اين‌ رشته‌ است‌. آشنايي‌ كامل‌ به زبان‌ انگليسي‌ براي‌ دانشجويان‌ فلسفه‌ غرب‌ و آشنايي‌ به زبان‌ عربي‌ براي‌ دانشجويان‌ فلسفه‌ اسلامي‌ ضروري‌ است.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
رشته‌ فلسفه‌ اهميت‌ بنيادي‌ در ارتقاء سطح‌ فكري‌ جامعه‌ دارد چرا كه‌ هرجامعه‌ نيازمند افرادي‌ است‌ كه‌ اهل‌ تفكر و نقادي‌ باشند و مسائل‌ فرهنگي‌ را فهميده‌ و مباني‌ فرهنگي‌ را تشخیص دهند و رشته‌ فلسفه‌ وظيفه‌ پرورش‌ چنين‌ متفكراني‌ را برعهده‌ دارد. اما متأسفانه‌ اين‌ رشته‌ با همه‌ اهميتش‌ در جامعه‌ ما بسيار مظلوم‌ واقع‌ شده‌ و مورد بي‌توجهي‌ و بي‌مهري‌ دست‌اندركاران‌ نظام‌ قرار گرفته‌ است‌ تا جايي‌ كه‌ فارغ‌التحصيلان‌ آن‌ حتي‌ موفق‌ به‌ استخدام‌ در آموزش‌ و پرورش‌ ـ كه‌ متعارف‌ترين‌ زمينه‌ كاري‌ براي‌ يك‌ ليسانس‌ فلسفه‌ است‌ ـ نمي‌شوند. فارغ‌التحصيل‌ فلسفه‌ از نظر شغلي‌ يا بايد به‌ عنوان‌ استاد و معلم‌ فلسفه‌ به‌ تدريس‌ فلسفه‌ بپردازد يا در مراكز پژوهشي‌ مثل‌ دايره المعارف‌ها و پژوهشگاه‌ علوم‌انساني‌ فعاليت‌ كند كه‌ البته‌ در چنين‌ مراكزي‌ بيشتر فارغ‌التحصيلان‌ فوق‌ليسانس‌ و دكتراي‌ فلسفه‌ فعاليت‌ دارند و يك‌ ليسانس‌ فلسفه‌ در صورتي‌ كه‌ فعال‌ و علاقه‌مند باشد، مي‌تواند به‌ عنوان‌ دستيار پژوهشگر در بعضي‌ از اين‌ مراكز مشغول‌ به‌ كار گردد.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ اصلي‌ و تخصصي‌:

منطق‌ قديم‌، منطق‌ جديد، منتخب‌ متون‌ كلامي‌ و فلسفي‌، تاريخ‌فلسفه‌اسلامي‌، علم‌ كلام‌، فلسفه‌ اسلامي‌، فلسفه‌ اخلاق‌ در تفكر غربي‌، اخلاق‌ در تفكر اسلامي‌، عرفان‌ نظري‌، تاريخ‌ فلسفه‌ يونان‌، تاريخ‌ فلسفه‌ قرون‌ وسطي‌ تا رنسانس‌، تاريخ‌ فلسفه‌ از بيكن تا هيوم‌، تاريخ‌ فلسفه‌ از كانت تا نيمه‌ دوم‌ قرن‌ نوزدهم‌، تاريخ‌ فلسفه‌ جديد و معاصر، فلسفه‌ معاصر و مكاتب‌ جديد قرن‌ بيستم‌، متون‌ فلسفي‌ به‌ زبان‌ خارجي‌، متون‌ فلسفي‌ به‌ زبان‌ عربي‌ ، متافيزيك‌ در غرب‌، فلسفه‌ علوم‌.

دانشگاه های پذیرنده : اصفهان ، بین المللی امام خمینی (ره)- قزوین ، تهران ، علمه طباطبایی – تهران ، شهید بهشتی - تهران ، مذاهب اسلامی ، تبریز ، مفید – قم ، تربیت معلم تهران ، پردیس قم ( وابسته به دانشگاه تهران ).

مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها :

رشته فیزیک

شايد بشر اولين بار با كشف قانون حركت، قانوني كه حيات و هستي وابسته به آن است، با علم فيزيك آشنا شد. علمي كه به ياري ‌آن چرخ‌ها را ساخت، شكار كرد و شكارش را حمل نمود و سپس به مرور با كشف قوانين بيشتري از علم فيزيك توانست بنياد مسائل و قوانين طبيعت را درك و با به خدمت در آوردن و استفاده از اين قوانين به تمدن قرن بيستم دست پيدا كند. به زبان ديگر فيزيك‌ علم‌ زندگي‌ است‌ و مي‌توان‌ گفت‌ كه‌ جهان‌ در بزرگترين‌ مقياس‌ تا ريزترين‌ مقياس‌ در ارتباط‌ با علم‌ فيزيك‌ مي‌باشد اما آنچه‌ در رشته‌ فيزيك‌ در حد ليسانس‌ آموزش‌ داده‌ مي‌شود عبارت‌ است‌ از فيزيك‌ دبيرستاني‌ به‌ اضافه‌ فيزيك‌ قرن‌ بيستم‌ . از سوي‌ ديگر مي‌توان‌ گفت‌ كه‌ فيزيك‌ در حد ليسانس‌ مفاهيم‌ فيزيك‌ دبيرستاني‌ را عميق‌تر كرده‌ و طرز برخورد با مسائل‌ فيزيكي‌ را آموزش‌ مي‌دهد. اين‌ رشته‌ در دوره‌ كارشناسي‌ داراي‌ 5 گرايش‌ اتمي‌ ـ مولكولي‌، هسته‌اي‌، حالت‌ جامد، هواشناسي‌ و اختر فيزيك است‌ كه‌ تعداد واحدهاي‌ تخصصي‌ هريك‌ از اين‌ گرايش‌ها در دوره‌ كارشناسي‌ بسيار محدود است‌ و به‌ همين‌ دليل‌ گرايش‌هاي‌ فوق‌ در اين‌ دوره‌ تفاوت‌ محسوسي‌ با يكديگر ندارند.(اين رشته در دو مقطع دكتراي پيوسته و كارشناسي در آزمون سراسري دانشجو مي‌پذيرد.)

گرايش‌ اتمي‌ ـ مولكولي:

فيزيك‌ اتمي‌ به‌ بررسي‌ نقل‌ و انتقال‌ الكترون‌هاي‌ اطراف‌ هسته‌ مي‌پردازد و خواص‌ آنها را مورد بررسي‌ قرار مي‌دهد؛ يعني‌ ما در فيزيك‌ اتمي‌ كاري‌ به‌ اين‌ نداريم‌ كه‌ هسته‌ از چه‌ تشكيل‌ شده‌ است‌ بلكه‌ هسته‌ براي ‌ما‌ مركزي‌ با بار مثبت‌ است‌ و بيشتر توجه‌ ما جلب‌ الكترون‌هاي‌ اطراف‌ هسته‌ مي‌شود.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ مشترك‌ بين‌ گرايش‌هاي‌ مختلف‌ فيزيك‌:

رياضي‌ عمومي‌ ، معادلات‌ ديفرانسيل‌، فيزيك‌ پايه‌ ، شيمي‌ عمومي‌، مباني‌ كامپيوتر و برنامه‌سازي‌ ، فيزيك‌ جديد ، مكانيك‌ تحليلي‌ ، ترموديناميك‌ و مكانيك‌ آماري‌، رياضي‌ فيزيك‌ ، الكترومغناطيس‌ ، مكانيك‌ كوانتومي‌ ، اپتيك‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ اتمي ‌ـ مولكولي:

اپتيك‌ كاربردي‌، اسپكتروسكپي‌، روش‌هاي‌ تجربي‌ در فيزيك‌ اتمي‌، كاربردهاي‌ ليزر، تكنيك‌ خلاء .

گرايش‌ فيزيك‌ هسته‌اي‌:

در فيزيك‌ هسته‌اي‌، خود هسته‌، مورد مطالعه‌ قرار مي‌گيرد؛ يعني‌ متخصصان‌ و دانشمندان‌ بررسي‌ مي‌كنند كه‌ هسته‌ از چه‌ تشكيل‌ شده‌ و چه‌ نيروهايي‌ بين‌ اجزاي‌ هسته‌ حكمفرما است‌ و در نتيجه واكنش‌هاي‌ انجام‌ شده‌، چقدر انرژي‌ آزاد مي‌گردد؟

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ هسته‌اي :

فيزيك‌ هسته‌اي‌ ، فيزيك‌ راكتور ، آشكار سازها و سيستم‌ها، اندازه‌گيري‌ هسته‌اي‌، شتاب‌دهنده‌هاي‌ ذرات‌، راديوايزوتوپ‌ و كاربرد آن‌، شيمي‌ هسته‌اي‌، حفاظت‌ در برابر پرتوها.

گرايش‌ فيزيك‌ حالت‌ جامد:

گرايش‌ حالت‌ جامد مربوط‌ به‌ سيستم‌هاي‌ بس‌ ذره‌اي‌ مخصوصاً جامدات‌ است‌. ابتدايي‌ترين‌ كار در اين‌ گرايش‌ بررسي‌ بلورهاي‌ جامدات‌ و خواص‌ اپتيكي‌، مكانيكي‌، الكتريكي‌ و صوتي‌ امواجي‌ است‌ كه‌ در آن‌ منتشر مي‌شود. اين‌ بررسي‌ منجر به‌ پديده‌هاي‌ مختلفي‌ مثل‌ ابر رسانايي‌، نيمه‌رسانايي‌ يا پخش‌ و انتقال‌ گرما مي‌گردد.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ حالت‌ جامد:

فيزيك‌ حالت‌ جامد، فيزيك‌ لايه‌هاي‌ نازك‌، فيزيك‌ قطعات‌ نيمه‌رسانا ، ابررسانايي‌ و كاربرد آن‌، بلورشناسي‌، الكترونيك‌ ، رشد بلور و تكنولوژي‌ نيمه‌رساناها است.

گرايش‌ هواشناسي‌:

گرايش‌ هواشناسي‌، اطلاعات‌ پايه‌اي‌ و متنوعي‌ درباره‌ انواع‌ پديده‌هاي‌ جوي‌ و برخورد علمي‌ با آنها ارائه‌ مي‌دهد و همچنين‌ با مطالعه‌ ديناميك‌ وضعيت‌ هوا مي‌توان‌ بررسي‌ كرد كه‌ شرايط‌ هوا چگونه‌ تغيير كرده‌ و چه‌ پارامترهايي‌ براي‌ ايجاد اين‌ تغيير لازم‌ است‌؟

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ هواشناسي :

هواشناسي‌ سينوپتيكي‌ ، هواشناسي‌ ديناميكي‌ ، هواشناسي‌ فيزيكي‌ ، آمار در هواشناسي‌.

گرايش‌ اختر فيزيك :

سه‌ بخش‌ اصلي‌ اين‌ گرايش‌ را نجوم‌ رصدي‌، اخترشناسي‌ و كيهان‌شناسي‌ تشكيل‌ مي‌دهد. در بخش‌ نجوم‌ كه‌ جنبه‌ مشاهداتي‌ دارد، پديده‌هاي‌ مختلف‌ نجومي‌ را رصد و ثبت‌ كرده‌ و سپس‌ از آنها عكس‌ گرفته‌ و طيف‌ آنها را مي‌سنجند. در اخترشناسي‌ كه‌ جنبه‌ نظري‌ دارد وضعيت‌ ستارگان‌ مورد مطالعه‌ قرار مي‌گيرد؛ يعني‌ بررسي‌ مي‌شود كه‌ هر ستاره‌ در چه‌ مرحله‌اي‌ قرار دارد و چه‌ اتفاقاتي‌ برايش‌ رخ‌ مي‌دهد؟ كيهان‌شناسي‌ نيز به‌ صورت‌ كلاسيك‌ به‌ چگونگي‌ ايجاد جهان‌ و تشكيل‌ ساختارهاي‌ كهكشاني‌ مانند خوشه‌ها و ابر خوشه‌ها مي‌پردازد.

توانايي‌هاي‌ لازم :
برخلاف‌ رشته‌هاي‌ مهندسي‌ كه‌ با اتفاقات‌ علمي‌ سر و كار دارند در رشته‌هاي‌ علوم‌ پايه‌ از جمله‌ فيزيك‌ به‌ چگونگي‌ پيش‌آمدهاي‌ علمي‌ توجه‌ مي‌كنند و در واقع‌ به‌ دنبال‌ يافتن‌ دلايل‌ و چرايي‌ هر پديده‌ يا اتفاق‌ هستند و به‌ همين‌ دليل‌ داوطلباني‌ كه‌ مستعد، باهوش‌ و كنجكاو هستند، مي‌توانند در اين‌ رشته‌ موفق‌ گردند. از سوي‌ ديگر فيزيك‌ منهاي‌ رياضي؛‌ يعني‌ صفر به‌ همين‌ دليل‌ دانشجويان‌ اين‌ رشته‌ بايد از نظر رياضيات‌ در سطح‌ بسيار بالايي‌ باشند.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
اگر كسي‌ فيزيك‌ را خوب‌ خوانده‌ باشد در سازمان‌هاي‌ مختلف‌ كشور از قبيل‌ صداوسيما، برنامه‌ و بودجه‌، مخابرات‌ و همچنين‌ در صنايع‌ مختلف‌ مفيد واقع‌ شده‌ و موفق‌ مي‌گردد. چون‌ دانشجويان‌ فيزيك‌ مطالب‌ مختلفي‌ از قبيل‌ الكتريسيته‌ و مكانيك‌ مي‌خوانند و در زمينه‌هاي‌ مختلف‌ ديد وسيعي‌ پيدا مي‌كنند. همچنين‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ در حد كارشناسي‌ مي‌توانند در نيروگاه‌هاي‌ هسته‌اي‌، مراكز توليد قطعات‌ غيرهادي‌ و سلول‌هاي‌ خورشيدي‌، صنايع‌ توليد و نگهداري‌ ليزر در صنعت‌، مراكز پزشكي‌ و نظامي‌ و سازمان‌ انرژي‌ اتمي‌ فعاليت‌ كنند.

دانشگاه های پذیرنده : کاشان ، لرستان – خرم آباد ، ولی عصر (عج) – رفسنجان ، یزد ، علوم پایه دامغان ، رازی کرمانشاه ، زنجان ، شهید باهنر کرمان ، شهید بهشتی تهران ، شهید چمران – اهواز ، اصفهان ، صنعتی شاهرود ، اراک ، صنعتی اصفهان ، الزهرا (س ) – تهران ، بیرجند ، بینالمللی امام خمینی(ره)- قزوین ، تربیت معلم آذربایجان – تبریز ، تربیت معلم سبزوار ، تهران ، تفرش، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی – تهران ، صنعتی شریف ، شهر کرد ، علم و صنعت – تهران ، فردوسی – مشهد ، قم ، ارومیه ،بوعلی سینا – همدان ، تبریز ، تربیت معلم تهران ، سمنان ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، صنعتی امیر کبیر –تهران ، گیلان – رشت ، مازندران –بابلسر ، قم ، محقق اردبیلی – اردبیل ، هرمزگان – بندرعباس ، یاسوج ، پیام نور ، مرکز تحصیلات تکمیلی در علوم پایه زنجان ، کردستان – سنندج ، صنعتی مالک اشتر – شاهین شهر اصفهان ، غیر انتفاعی خیام – مشهد ، غیر انتفاعی رازی – زنجان .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی ، دکترای پیوسته
دوره ها : روزانه ، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی
گرایشها : اتمی –مولکولی ، فیزیک هسته ای ، فیزیک حالت جامد ، هواشناسی ، اختر فیزیک .

رشته فیزیوتراپی

تصور كنيد كه در كشور ما از هر ۱۰ نفر،‌ تنها يك نفر به دليل درد جسماني مزمن حداقل يك ساعت در روز نتواند كار خود را به خوبي انجام دهد. آيا مي‌دانيد در اين صورت چه ميزان خسارت به كشور وارد خواهد شد؟ عمق اين فاجعه زماني احساس مي‌شود كه بدانيم دردهاي مفصلي و عضلاني در ايران بسيار شايع است. از سوي ديگر طبق آمار جهاني معلولين، حدود ۱۰% از جمعيت هر كشور را معلولين تشكيل مي‌دهند و اين افراد براي استفاده از توانايي‌هاي باقيمانده و جبران هر چه بيشتر ناتواني‌ها و محدوديت‌هاي خويش به خدمات فيزيوتراپي نياز دارند. البته اين درصد در كشور ما به دليل جنگ تحميلي و حوادث بي‌شمار رانندگي بسيار بيشتر است و به همين دليل بايد براي رشته فيزيوتراپي كه به تربيت فيزيوتراپيست‌هاي متخصص و كارآمد مي‌پردازد، به عنوان يك رشته مهم و كاربردي، ‌اهميت بسيار قائل شويم.
در اين‌ رشته‌ با استفاده‌ از يك‌ سري‌ وسايل‌ مثل‌ ابزارهاي‌ الكترونيكي‌ در جهت‌ رفع‌ معلوليت‌، كاهش‌ علايم‌ بيمارهاي‌ مفاصل‌، عضلات‌ و اعصاب‌ تلاش‌ مي‌شود. البته‌ فيزيوتراپيست‌ها علاوه‌ بر وسايل‌ فوق‌، از يك‌ سري‌ حركات‌ ورزشي‌ و درماني‌ نيز استفاده‌ مي‌كنند چون‌ براي‌ كسب‌ بهترين‌ نتيجه‌، بايد حركات‌ ورزشي‌ و درمان‌هاي‌ الكترونيكي‌ به‌ صورت‌ تركيبي‌ مورد استفاده‌ قرار گيرد. گفتني‌ است‌ كه‌ در ۶۰ درصد از بيماري‌ها در كنار دارو درماني‌ يا پس‌ از دارودرماني‌ به‌ فيزيوتراپي‌ نياز است. براي‌ مثال‌ در بيماري‌هاي‌ عصبي‌ مثل‌ سكته‌هاي‌ مغزي‌ يا ضربه‌هاي‌ مغزي‌، شكستگي‌ها، بيماري‌هاي‌ قلبي‌، بيماري‌هاي‌ ريوي‌، بيماري‌هاي‌ زنان‌ و زايمان‌ و نازايي‌، انواع‌ جراحي‌هاي‌ داخلي‌ و برخي‌ از بيماري‌هاي‌ اطفال‌ به‌ فيزيوتراپي‌ نياز است‌.
به‌ عبارت‌ ديگر در كل‌ بيماري‌هاي‌ اسكلتي‌ و اكثر بيماري‌هاي‌ عصبي‌ و عضلاني‌ فيزيوتراپي‌ مورد استفاده‌ قرار مي‌گيرد. در ضمن‌ فيزيوتراپيست‌ها در بُعد پيشگيري‌ نيز فعاليت‌ مي‌كنند. براي‌ مثال‌ يك‌ فيزيوتراپيست‌ نحوه‌ نشستن‌ يا بلند كردن‌ وزنه‌هاي‌ مختلف‌ را آموزش‌ مي‌دهد تا از انحرافاتي‌ كه‌ ممكن‌ است‌ در ستون‌ فقرات‌ افراد به‌ دليل‌ عدم‌ رعايت‌ موارد فوق‌ ايجاد شود، جلوگيري‌ كند.

توانايي‌های لازم:
يك‌ دانشجوي‌ رشته‌ فيزيوتراپي‌ بايد صبر و حوصله‌ بسياري‌ داشته‌ باشد چون‌ در نهايت‌ بايد با بيماران‌ مختلفي‌ از جمله‌ افرادي‌ كه‌ دچار سكته‌ مغزي‌ يا ضايعه‌ مغزي‌ شده‌اند و يا عقب‌ماندگي‌ ذهني‌ دارند، كار كند و در اغلب‌ مواقع‌ نيز نتيجه‌ كارش‌ به‌ تدريج‌ ظاهر مي‌شود. از سوي‌ ديگر چون‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ با دستگاه‌هاي‌ الكتريكي‌ متنوعي‌ كار مي‌كند، بايد در درس‌ فيزيك‌ قوي‌ بوده‌ و همچنين‌ به‌ دليل‌ اين‌ كه‌ با بدن‌ انسان‌ به‌ عنوان‌ يك‌ موجود زنده‌ سروكار دارد، بايد به‌ درس‌ زيست‌شناسي‌ علاقه‌مند باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
در حال‌ حاضر فارغ‌التحصيل‌ فيزيوتراپي‌ علاوه‌ بر استخدام‌ در مراكز دولتي‌ مي‌تواند بعد از گذراندن‌ دوران‌ طرح‌ و همچنين‌ به‌ دست‌ آوردن‌ سابقه‌ كار لازم‌ (6 سال‌ سابقه‌ كار براي‌ فعاليت‌ در مراكز استان‌ها و 3 سال‌ سابقه‌ كار براي‌ فعاليت‌ در شهرستان‌ها) اقدام‌ به‌ تأسيس‌ كلينيك‌ خصوصي‌ فيزيوتراپي‌ كند. علاوه‌ بر كار در كلنيك خصوصي همچنين‌ مي‌تواند جذب‌ بيمارستان‌ها، مراكز توانبخشي‌ و فدراسيون‌هاي‌ ورزشي‌ گردد.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل:

دروس‌ پايه‌:

فيزيك‌ براي‌ فيزيوتراپي‌، فيزيولوژي‌ عمومي‌، آناتومي‌ (سر و گردن‌ و تنه‌، اندام‌ فوقاني‌، اندام‌ سطحي‌، اندام‌ تحتاني‌) ، بافت‌ شناسي‌، آسيب‌شناسي‌، استخوان‌ شناسي‌، روانشناسي‌ عمومي‌ و معلولين‌، روانپزشكي‌ ، ژنتيك‌ ، كمك‌هاي‌ اوليه‌، رشد رواني‌ ـ حركتي‌ كودك‌، آناتومي‌ اعصاب‌، فيزيولوژي‌، نورولوژي‌ ، بيماري‌هاي‌ داخلي‌، بيماري‌هاي‌ قلب‌، عروق‌ و تنفسي‌، روماتولوژي‌، جراحي‌ عمومي‌، ارتوپدي‌ ، راديولوژي‌.

دروس‌ تخصصي‌:

آشنايي‌ با اصول‌ توانبخشي‌ و طب‌ فيزيكي‌ ، فيزيوتراپي‌ (اعصاب‌ ، بيماري‌هاي‌ قلب‌، عروق‌ و تنفس‌، روماتولوژي‌ ، جراحي‌ ، ارتوپدي‌)، كينزيولوژي‌ و بيومكانيك‌، حركت‌ درماني‌، الكترو تراپي‌، اندام‌هاي‌ مصنوعي‌ و وسايل‌ كمكي‌، ارزشيابي‌ و اندازه‌گيري‌ ، ماساژ و اصول‌ درمان‌هاي‌ دستي‌، زبان‌ تخصصي‌، پروژه‌، كارآموزي‌.اعصاب‌ ، فيزيك‌ ، تكنولوژي‌ درودگري‌ ، آشنايي‌ با طراحي‌ و ساخت‌ پرتزهاي‌ اندام‌ فوقاني‌ ، آشنايي‌ با طراحي‌ و ساخت‌ پروتزهاي‌ زيرزانو، آشنايی‌ با طراحی‌ و ساخت‌ ارتزهای‌ اندام‌ تحتانی‌، آشنايي‌ با طراحي‌ و ساخت‌ ارتزهاي‌ ستون‌ فقرات‌، آشنايي‌ با طراحي‌ و ساخت‌ پروتزهاي‌ اندام‌ فوقاني‌، آشنايي‌ با طراحي‌ و ساخت‌ پروتزهاي‌ بالاي‌ زانو، اصول‌ فيزيوتراپی‌ و كاردرماني‌، ارزشيابي‌ واندازه‌گيري‌ عضلات‌، آناتومي‌ سطحي‌ ، مقاومت‌ مصالح‌ ، اصطلاحات‌ پزشكي‌ ، راديولوژي‌ ، تكنيك‌ چرمكاري‌ ، آمار و روش‌ تحقيق‌، مديريت‌ مركز ارتوپدي‌ فنی، نورولوژی‌ ، كينزيولوژی‌ وبيومكانيك‌ ، كارآموزی‌ در عرصه‌ ارتزهای زيرزانو، كارآموزی‌ در عرصه‌ ارتزهای‌ پا، كارآموزی‌ در عرصه‌ ارتزهاي‌ بالای‌ زانو، كارآموزی‌ در عرصه‌ ارتزهای‌ ستون‌ فقرات‌ ، كارآموزی‌ در عرصه‌ ارتزهای‌ اندام‌ فوقانی‌ ، كارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای‌ مچ‌ پا و پنجه‌ ، كارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای‌ زيرآرنج‌ ، كارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای‌ بالای‌ آرنج‌، كارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای‌ زيرزانو، كارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای‌ بالای‌ زانو، كارآموزی‌ در عرصه‌ پروتزهای لگن‌.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی ایران اصفهان ، اهواز ، تهران ، شهید بهشتی – تهران ، شیراز ، علوم بهزیستی و توانبخشی – تهران ، زاهدان .

مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته کاردان آمار.

چند سال پيش مجله Science به دنبال يك نظرخواهي از دانشمندان علوم مختلف 20 كشف و اختراع مهم قرن بيستم را معرفي كرد. كه در ميان اين اختراعات و اكتشافات علم آمار نيز پس از اختراعات مهمي مثل ترانزيستور و كامپيوتر و قبل از ليزر قرار داشت. البته حضور علم آمار در اين فهرست چيز عجيبي نيست چون جهان امروز، جهان مديريت اطلاعات است و بخش عظيم اطلاعات نيز در هر علم، رشته، سازمان يا مركز شامل اعداد و ارقام مي‌شود كه در مرحله جمع‌آوري و تجزيه و تحليل اين اعداد و ارقام علم آمار مورد نياز است. براي مثال هنگام آزمايش تأثير يك داروي جديد،‌ انتخاب يك نوع بذر در بين بذرهاي مختلف، مقايسه كيفيت دو روش تدريس در آموزش زبان، كنترل كيفيت محصولات، تعيين حق بيمه، پيش‌بيني نرخ ارز، نظرسنجي و پيش‌بيني انتخابات،‌تعيين نرخ بيكاري، تعيين شاخص هزينه خانوار، تأثير و رابطه افسردگي بر تحصيل نياز به تحقيقات آماري داريم.اما علم آمار كه حضور بسيار گسترده‌اي در زندگي ما دارد، چيست؟ علم‌ آمار به‌ زبان‌ ساده‌، پيشگويي‌ براساس‌ اعداد و ارقام‌ است‌. به‌ عبارت‌ ديگر يك‌ آماردان‌ مي‌تواند براساس‌ مجموعه‌ اطلاعات‌ عددي‌ و بر مبناي‌ مدل‌هاي‌ رياضي‌ و مدل‌هاي‌ نظريه‌ احتمال‌، پيشگويي‌ كند؛ يعني‌ به‌ ياري‌ اطلاعات‌ گذشته‌، نحوه‌ رفتار يك‌ فرآيند را پيش‌بيني‌ نمايد. از همين‌ رو مي‌توان‌ گفت‌ كه‌ علم‌ آمار نتيجه‌گيري‌ از جزئيات‌ و يا رسيدن‌ از جزء به‌ كل‌ است. كار علم‌ آمار كمك‌ به‌ تفكر علمي‌ است‌ و آمارشناس‌ كسي‌ است‌ كه‌ مشاهده‌ مي‌كند و اطلاعاتي‌ به‌ دست‌ مي‌آورد و سپس‌ با اطلاعات‌ به‌ دست‌ آمده‌، اتفاقات‌ و حوادث‌ را پيش‌بيني‌ مي‌كند.

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
در يك نظرخواهي كه از 12 استاد و 132 دانشجوي آمار دانشگاه‌هاي كشور انجام گرفته است، 10 استاد و 99 دانشجو، قوي بودن در علم رياضي را براي موفقيت در رشته آمار ضروري دانسته‌اند. چون مباحثي كه در علم آمار مطرح مي‌شود با رياضيات ارتباطي تنگاتنگ دارد و در واقع علم آمار يكي از شاخه‌هاي مهم از علم رياضيات است. بنابراين دانشجوي آمار بايد در درس‌ رياضي‌ قوي‌ باشد و ابتكار و توانايي‌ تجزيه‌ و تحليل‌ و حل‌ مسائل‌ رياضي‌ را داشته‌ و به‌ آموزش‌ و يادگيري‌ علوم‌ كامپيوتر علاقه‌مند باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
بيشتر سازمان‌هاي‌ دولتي‌ از آمار براي‌ ارائه‌ ارقام‌ و اعدادي‌ كه‌ مربوط‌ به‌ فعاليت‌هاي‌ واحدهايشان‌ مي‌شود، استفاده‌ مي‌كنند و چون‌ اين‌ كار را چندان‌ تخصصي‌ نمي‌دانند به‌ جاي‌ به‌ كارگيري‌ كارشناسان‌ آمار از افرادي‌ بهره‌ مي‌برند كه‌ آشنايي‌ مختصري‌ با اين‌ علم‌ دارند. در حالي‌ كه‌ اكثر برنامه‌ريزي‌هاي‌ زيربنايي‌ كشور را مي‌توان‌ با استفاده‌ از روش‌هاي‌ پيشرفته‌ آمار انجام‌ داد. البته‌ گمنام‌ بودن‌ علم‌ آمار و كاربردهاي‌ آن‌ در جامعه‌، مانع‌ از جذب‌ فارغ‌التحصيلان‌ رشته‌ آمار نشده‌ است‌ بلكه‌ بسياري‌ از استادان و دانشجويان‌ اين‌ رشته‌ معتقد هستند كه‌ فارغ‌التحصيلان‌ آمار كمتر با مشكل‌ بيكاري‌ روبرو مي‌شوند. فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ مي‌توانند در سازمان‌ برنامه‌ و بودجه‌، مركز آمار ايران‌، بانك‌ها، ادارات‌ بيمه‌، مراكز صنعتي‌ و كارخانجات‌ ، واحدهاي‌ آماري‌ وزارتخانه‌هاي‌ مختلف‌ همچون‌ جهاد كشاورزي‌، كار، بهداشت‌، اقتصاد و امور دارايي‌، فرهنگ‌ و ارشاد اسلامي و به‌ طور كلي‌ در هر مركزي‌ كه‌ نياز به‌ جمع‌آوري‌ و تجزيه‌ و تحليل‌ آمار و اطلاعات‌ دارد، مشغول‌ به‌ كار شوند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل‌ :

دروس‌ پايه :

رياضي‌ عمومي‌، مباني‌ اقتصاد، مباني‌ جامعه‌ شناسی ،مباني‌ جمعيت‌ شناسی ، فيزيك‌ پايه‌ ، آمار و احتمال‌ ، روش‌های آماری، مبانی رياضی.

دروس‌ تخصصي :

رياضي‌ برای آمار، جبر خطی برای آمار، آناليز رياضی ، مبانی كامپيوتر و برنامه‌نويسی ، احتمال‌ و كاربرد آن‌ ، آمار رياضی، روش‌های ناپارامتری ، رگرسيون‌ ، طرح‌ آزمايش‌ها، روش‌های نمونه‌گيری ، فرآيندهاي‌ی تصادفی ، سري‌های زمانی، زبان‌تخصصی ، روش‌هايی پيشرفته‌ آماری ، روش‌های چند متغييری گسسته‌ ، روش‌های چند متغييری پيوسته‌، محاسبات‌ آماری با كامپيوتر، كنترل‌ كيفيت‌ آماری، پروژه‌.

کاردانی آمار
1- تعریف و هدف:

هدف از ایجاد این دوره تربیت افرادی است که نیروی اجرائی سازمانهای آماری کشور باشند و بتوانند این سازمان را از لحاظ گردآوری و تلخیص و طبقه بندی اطلاعات مورد نیاز یاری دهند. در دوره کاردانی بیشتر به مهارتهای علمی دانشجویان و نحوه تحلیل داده ها به کمک ماینهای محاسب و استفاده از برنامه های پیش ساخته آماری تاکید میشود و سعی بر آن است که فارغ التحصیلان در ضمن این دوره تا حدودی با مبانی نظری آمار نیز آشنا شوند.

1- طولدوره و شکل نظام:

حداقل طول دوره کاردانی آمار 2 سال است و حداکثر 3 سال است. برنامه های درسی در چهار ترم برنامه ریزی شده است. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است و ساعت تدریس هر واحد نظری یکساعت، علمی و آزمایشگاهی 2 ساعت کارآموزی و کارورزی حداقل 3 ساعت در طول هفته است.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 72 واحد به شرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 11 واحد

2-3- دروس پایه و اصلی 26 واحد

3-3- دروس تخصصی الزامی 28 واحد

4-3- دروس تخصصی اختیاری 7 واحد

4- نقش و توانائی:

دانشجویانی که این دوره را طی می کنند توانائیهای زیر را خواهند داشت:

1-4- درک مفاهیم آماری و تجزیه و تحلیل ساده دادها بویژه با استفاده از ریز کامپیوترها و کامپیوتر.

2-4- اهمیت گردآوری صحیح و دقیق داده ها و تاثیر آن در نتیجه گیریها.

3-4- اجرای عملی پروژه های آماری با همکاری کارشناسان.

4-4- ادامه تحصیل تا کسب مدارج بالاتر (کارشناسی، کارشناسی ارشد و غیره).

2- ضرورت و اهمیت:

علم آمار یکی از مفیدترین علوم عصر حاضر بوده و ابزار مهمی برای تحقیقات علمی فنی و اقتصادی در رشته های مختلف معارف بشری است. کاربرد این علم در زمینه های مختلف روزبروز افزایش یافته و استفاده از آن قدرت درک و کیفیت استنباط آماری مردم، مدیران، برنامه ریزان و همه مسئولان و مجریان مملکتی را بالاتر می برد که منجر به برنامه ریزیهای دقیق تر و اجرای پروزه های مختلف با بینش عمیق تر میگردد.

نظر دانشجویان: این رشته در همه زمینه های فنی، پزشکی، کشاورزی و علوم اجتماعی کاربرد وسیع دارد و اکثر سازمانها و دوایر دولتی و خصوصی از این رشته استفاده می کنند. قدرت تجزیه و تحلیل و خلاقیت از جمله شرایط موفقیت در این رشته است.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی 1

ریاضی عمومی 2

آمار و احتمال

روشهای آماری

مبانی جمعیت شناسی

مبانی جامعه شناسی

مبانی اقتصاد

جمع

دروس تخصصی کاردانی آمار

ردیف

نام درس

واحد

پروژه کاردانی

احتمال و کاربرد آن

مبانی کامپیوتر و برنامه نویسی

روشهای نمونه گیری 1

رگرسیون

طرح ازمایشها 1

محاسبات آماری با کامپیوتر

جبر خطی 1 برای آمار

جمع

دروس اختیاری (7 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

شبیه سازی

تحقیق در عملیات

برنامه سازی پیشرفته

تحلیل داده ها

روشهای نمونه گیری 2

جمع

رشته کاردان الکترونیک هواپیمایی.

بخش عمده از سیستم های زمینی که سلامت و ایمنی یک پرواز را تضمین می کنند تجهیزات الکترونیکی هستند . افرادی که با این تجهیزات کار کرده و آنها را تعمیر می کنند باید علاوه بر آشنائی با الکترونیک عمومی ، با الکترونیک هواپیما نیز آشنا باشند ؛ یعنی در سازمان هواپیمایی کشوری نیاز به تلفیقی از یک دوره الکترونیک عمومی با الکترونیک تخصصی است . در ضمن ، این دوره آنقدر کوتاه نیست که بتوان بعنوان یک دوره کوتاه مدت ، به فارغ التحصیلان کاردانی یا کارشناسی برق آموزش داد .

از این رو دوره تخصصی الکترونیک هواپیمایی در مقطع کاردانی و کارشناسی در وزارت علوم ارائه شده است و فارغ التحصیلان این رشته با توجه به توان و تخصص خود در سازمان هواپیمایی کشوری به کار گمارده می شوند .
دروس رشته الکترونیک هواپیمایی، به ویژه در مقطع کارشناسی ، شباهت بسیاری به دروس رشته مهندسی برق گرایش مخابرات دارد ؛ یعنی حدود 90% دروس این دو رشته مشابه است و 10 یا حداکثر15 درصد از دروس نیز دروس تخصصی الکترونیک هواپیما مثل دوره های تخصصی یا دوره های مقررات ناوبری است . به همین دلیل فارغ التحصیلان ای رشته به غیر از صنعت هواپیمائی می تواند در صنعت رشته مخابرات نیز مشغول به فعالیت شود .

توانائی های لازم :
توانائی های لازم برای این رشته مانند رشته اویونیک هواپیما است .

موقعیت شغلی در ایران :
سازمان هواپیمایی کشوری به تخصص فارغ التحصیلان این رشته نیاز بسیاری دارد .
مثلاً برای سیستم های زمینی که در فرودگاه ها نسب می شود یا نقاط کور داخل کشور مثل کویر که هواپیما از آنجا عبور می کند و باید بتواند موقعیت خود را در این مناطق نیز به فرودگاه گزارش کند ، نیاز به متخصصان الکترونیک هواپیما است ؛ افرادی که به تعمیر ، نگهداری و سرویس سیستم های الکترونیکی موجود می پردازد .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

ریاضی عمومی ، ریاضی کاربردی ، فیزیک

دروس اصلی و تخصصی :

مدار الکتریکی ، الکترونیک ، مدارهای منطقی ، اندازه گیری الکرتیکی ، ماشین های الکتریکی ، نقشه کشی صنعتی ، برنامه نویسی کامپیوتر ، اصول فرستنده و گیرنده ، سیستم های کمک ناوبری ، سیستم های مخابرات هواپیمایی ، قوانین رادیویی ، زبان تخصصی هواپیمائی ، کارآموزی .(بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه است).

کاردان الکترونیک هواپیمایی

1- تعریف و هدف:

مجموعه کاردانی الکترونیک هواپیمائی یکی از مجموعه های آموزش عالی در دانشکده هواپیمائی کشوری می باشد که هدف آن تربیت افراد کاردان در زمینه های الکترونیک، مخابرات، کمک ناوبری و ... بوده و در تدوین برنامه درسی رعایت موارد زیر در نظر گرفته شده است:

1-1- رعایت دستورالعملها و مقررات سازمان بین المللی هواپیمائی کشوری (ایکائو) در امور هوانوردی.

2-1- برنامه های آموزشی گروه فنی مهندسی (کمیته تخصصی برق) شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری.

3-1- تجربیات کشورهای پیشرفته در صنعت هواپیمائی.

4-1- نیاز سازمان هواپیمائی کشوری.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره مجموعه کاردانی الکترونیک هواپیمائی 5/2 سال است و برنامه های درسی آن 5 ترم ارائه می شود و طول هر ترم برابر 17 هفته معادل یک و نیم سال تحصیلی است.

ساعات تدریس هر واحد نظری 17 ساعت و هر واحد عملی 34 ساعت و هر واحد کارگاهی 51 ساعت است.

3- تعداد واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 87 واحد و 4 واحد کارآموزی به شرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 11 واحد

2-3- دروس پایه 12 واحد

3-3- دروس اصلی و تخصصی 60 واحد

4-3- کارآموزی 4 واحد

4- نقش و توانائی:

کاردان الکترونیک هواپیمائی کسی است که اطلاعات و مهارتهای لازم جهت کار در صنعت هوانوردی را در محدوده ای مناسب کسب کرده و با استفاده از تکنیکها و رهنمودهایی که کارشناسان این رشته ارائه خواهند کرد قادر به انجام مسئولیتهای زیر باشد:

1-4- نصب و راه اندازی (در محدوده ای معین) سیستمهای الکترونیکی، مخابراتی و کمک ناوبری.

2-4- تشخیص عیوب و تعمیر سیستمهای الکترونیکی، مخابراتیف کمک ناوبری و ناوبری.

3-4- سرویس و نگهداری سیستمهای الکترونیکی، مخابراتی و کمک ناوبری.

5- ضرورت و اهمیت:

ضرورت و اهمیت تربیت کاردان الکترونیک هواپیمائی با توجه به موارد زیر روشن می شود:

1-5- کاربرد گسترده دانش الکترونیک در امور هوانوردی

2-5- تجهیز فرودگاههای کشور به مدرن ترین دستگاههای الکترونیکی، مخابراتی و کمک ناوبری

3-5- اهمیت و نقش صنعت الکترونیک در تامین سلامتی پرواز

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

416108

ریاضیات عمومی 1

ریاضیات کاربردی

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

فیزیک مکانیک

جمع

دروس اصلی و تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

416112

مدارهای الکتریکی 1 و آزمایشگاه

مدارهای الکتریکی 2 و آزمایشگاه

اندازه گیری الکتریکی

فیزیک الکترونیک

تاسیسات و تجهیزات الکتریکی و کارگاه

الکترونیک 1 و آزمایشگاه

الکترونیک 2 و آزمایشگاه

مدارهای منطقی و آزمایشگاه

زبان انگلیسی فنی 1

برنامه نویسی کامپیوتر 1

رسم فنی الکترونیک

الکترونیک صنعتی

اصول فرستنده و گیرنده و آزمایشگاه

قوانین رادیویی

سیستمهای مخابرات هواپیمایی

دستگاههای کمک ناوبری و آزمایشگاه

ماشینهای الکتریکی و آزمایشگاه

تلفن و مراکز تلفنی

پروژه

کارآموزی

الکتریک و الکترونیک هواپیما

جمع

رشته کاردان حسابداری.

کاردانی رشته حسابداری

1- تعریف و هدف:

دوره کاردانی حسابداری یکی از دوره های تحصیلی آموزش عالی است و هدف از آن آموزش تربیت افرادی است که پس از یک آموزش دو ساله وارد بازار کار گردیده و قسمتی از نیازهای کشور را در زمینه امور مالی و حسابداری تامین نمایند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره کارداذنی حسابداری 2 سال است و کلیه دروس آن در مدت 4 نیمسال ارائه و برگزار میشود. طول هر نیمسال تحصیلی 17 هفته میباشد. علاوه بر این دانشجویان این دوره برای تسلط بیشتر، مباحثی که در کلاسهای درس ارائه میشود موظف هستند به مدت 3 ماه زیر نظر استادان موسسه آموزش عالی مربوطه کارآموزی نمایند. بدیهی است که این سه ماه بطول مدت تحصیل دانشجویان این دوره اضافه میگردد.

3- تعداد واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی در دوره کاردانی حسابداری 76 واحد بشرح زیر میباشد:

1- دروس عمومی 11 واحد

2- دروس پایه 33 واحد

3- دروس اصلی 32 واحد

4- کارآموزی (بمدت 3 ماه) --

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان دوره کاردانی حسابداری قادر به انجام فعالیتهای زیر خواهند بود:

1- انجام کلیه امور حسابداری در موسسات کوچک بازرگانی و صنعتی

2- انجام کارهای دفترنویسی و جمع آوری و طبقه بندی اطلاعات مالی حسابداری در موسسات بزرگ تجارتی و صنعتی زیر نظر سرپرستان مربوطه

3- اشتغال بکار در موسسات حسابرسی

5- ضرورت و اهمیت:

از آنجائی که حجم کار حسابداری در موسسات مختلف بازرگانی و صنعتی و نیز در موسسات حسابرسی زیاد و مستلزم صرف فرصت بسیار می باشد، فارغ التحصیلان دوره کاردانی حسابداری میتوانند با ورود و اشتغال بکار در این قبیل موسسات کمک موثری به مسئولان قسمتها و دوایر حسابداری نموده و با انجام کارهای جمع آوری و طبقه بندی اطلاعات حسابداری بار زیادی را از دوش آنان بردارند و حتی در موسسات کوچک خود مسئولیت امور حسابداری را عهده دار گردند.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات پایه

اصول علم اقتصاد 1 خرد

اصول علم اقتصاد 2 کلان

ریاضیات و کاربرد آن در مدیریت

آمار و کاربرد آن در مدیریت

پول و ارز و بانکداری

مالیه عمومی و خط مشی مالی دولتها

حقوق بازرگانی

مبانی سازمان و مدیریت

برنامه نویسی کامپیوتر و کاربرد آن در حسابداری

زبان خارجی 2

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

اصول حسابداری 1

اصول حسابداری 2

اصول حسابداری 3

حسابداری صنعتی 1

حسابداری صنعتی 2

حسابداری

حسابرسی 1

حسابداری دولتی

اصول تنظیم و کنترل بودجه دولتی

زبان تخصصی

جمع

رشته کاردان شیمی و پدافند جنگهای شیمیایی، میکروبی و هسته ای.

رشته کاردان شیمی و پدافند جنگهای شیمیایی ، میکروبی و هسته ای
هدف این رشته تربیت کاردان مقابله با جنگهای شیمیایی ، میکروبی و هسته ای است که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارگان های نظامی به وجود آنها نیاز بسیار دارند .

این رشته دارای سه شاخه شیمیایی ، میکروبی و هسته ای است و فارغ التحصیلان آن می توانند با کسب مهارتهای لازم ، در زمینه پدافند جنگهای شیمیایی ، میکروبی ، هسته ای در سازمان های رزمی و دیگر ارگان های مرتبط فعالیت نمایند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس نظامی :

تاکتیک جنگ افزار ، مدیریت فرماندهی ، آیین نامه ها و سازمان ، ارتباط و مخابرات ،

دروس پایه :

هواشناسی ، شیمی عمومی ، شیمی عمومی عملی ، فیزیک عمومی ، زیست شناسی عمومی ، اصول جنگ های شیمیایی ، میکروبی ، هسته ای ، روانشناسی و امداد به مصدومین شیمیایی ، میکروبی ، هسته ای ، شناخت حفاظت انفرادی و جمعی شیمیایی ، میکروبی ، هسته ای ، ریاضیات پایه ، مقدمات آمار .

دروس تخصصی :

شاحه شیمیایی ، حفاظت آزمایشگاهی ، شیمی آلی عملی ، شیمی تجزیه عملی ، شیمی آلی ، شیمی معدنی ، شیمی تجزیه ، بیو شیمی ، عوامل شیمیایی جنگی ، تأثیر عوامل شیمیایی بر محیط زیست ، مکانیزم تأثیر عوامل شیمیایی جنگی بر روی موجودات زنده ، شناسایی عوامل شیمیایی جنگی (آشکار سازی )، انبارداری و حمل و نقل و حفاظت از مواد شیمیایی ، شناخت و رفع آلودگی عوامل شیمیایی ، مانور در منطقه آلوده .

دروس تخصصی شاخه میکروبی :

حفاظت آزمایشگاه میکروبی ، میکرو بیو لوژی عمومی ، راه های انتقال ، باکتری شناسی رزمی ، قارچ شناسی رزمی ، ویروس شناسی رزمی ، تک یاخته های رزمی ، بیو شیمی ، عملیات خنثی سازی ، حفاظت جمعی ، اصول فرمان دهی پدافند ، اصول نحوه کاربرد جنگ افزارهای میکروبی ، مانور میکروبی ، ایمونولوژی .

دروس تخصصی شاخه هسته ای :

حفاظت ، ریاضیات کاربردی ، فیزیک پایه ، فیزیک جدید ، فیزیک هسته ای ، عوامل هسته ای ، تإثیرات هسته ای ، عملیات خنثی سازی ، حفاظت و آثار اشعه بر محیط حفاظت جمعی ، اصول فرمانده و پدافند هسته ای ، آشکار سازی ، مانور .

رشته کاردان فنی – عملیات پتروشیمی.

کاردان فنی – عملیات پتروشیمی

1- تعریف و هدف:

مجموعه کاردانی فنی عملیات پتروشیی یکی از دوره های آموزشی در نظام آموزشی عالی در مقطع کاردانی است و هدف آن تربیت کاردان فنی جهت بهره برداری از واحدهای صنایع پتروشیمی و سایر واحدهای تولیدی صنایع شیمیائی مربوطه در زمینه تولید اسیدها، بازها و نمکهای معدنی و آلی، کودهای شیمیائی، منومرها و سایر ترکیبات مشابه پتروشیمی میباشد.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره آموزشی در مجموعه کاردانی عملیات پتروشیمی5/2 سال است و زمان تدریس هر واحد درسی از نوع نظری 18 ساعت و از نوع عملی 36 ساعت و از نوع آزمایشگاهی و کارگاهی 54 ساعت و کارآموزی حداقل 72 ساعت در طول یک نیمسال تحصیلی است.

3- تعداد واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 78 واحد درسی و 7 واحد کارآموزی بشرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 11 واحد

2-3- دروس پایه 17 واحد

3-3- دروس اصلی 33 واحد

4-3- دروس تخصصی 15 واحد

5-3- کارآموزی و کارگاه 9 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره در واحدهای تولیدی از قابلیت های زیر برخوردارند:

1-4- بهره برداری روزمره از واحدهای صنایع پتروشیمی در شرایط مطلوب فنی زیرنظر کارشناس بهره برداری صنایع پتروشیمی

2-4- شناخت لازم از سایر قسمتهای واحدهای تولید

3-4- برنامه ریزی و نظارت بر فعالیت کارگران ماهر و انتقال معلومات فنی به آنها

کاردانی فنی – عملیات پتروشیمی

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات عمومی

فیزیک الکتریسیته و آزمایشگاه

شیمی و آزمایشگاه

شیمی آلی و آزمایشگاه

نقشه کشی صنعتی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

شیمی فیزیک و آزمایشگاه

موازنه انرژی و مواد

ترمودینامیک

روشهای اندازه گیری و سیستمهای کنترل و آزمایشگاه

زبان فنی

قوانین و روابطی کار

تعمیر و نگهداری

ماشین الات صنعتی 1

ماشین آلات صنعتی 2

انتقال سیالات و حرارت و آزمایشگاه

تصفیه آبهای صنعتی

اصول سرپرستی

اصول عملیات واحد و آزمایشگاه

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

آشنائی با مجموعه و صنایع مربوطه

مبانی تصفیه گاز طبیعی و نفت خام

فرآیندهای پتروشیمی 1

فرآیندهای پتروشیمی 2

ایمنی در صنایع پتروشیمی

جمع

شماره

نام

مدت و زمان

واحد

زمان

دوره شناخت کار

کارگاه 1

کارگاه 2

کارآموزی

12 هفته
(قبل از ورود به دانشگاه)

از ترم اول

ترم پنجم (یک ترم کامل)

جمع

828

رشته کاردان فنی برق - قدرت.

دوره کاردانی فنی برق – قدرت

1- تعریف و هدف:

هدف از این دوره تربیت کاردان در زمینه محاسبه، نصب، بهره برداری، نظارت، نگهداری، عیب یابی و تعمیرات در شبکه های توزیع برق و پستهای فشار قوی و ضعیف، نیروگاهها، انتقال انرژی می باشد.

2-طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره کاردانی برق قدرت 2 سال است و طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است زمان تدریس هر واحد نظری 17 ساعت، آزمایشگاهی 51 ساعت و کارگاهی و بازدید 68 ساعت در طول یک ترم است.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 73 واحد برای هر دو گرایش به شرح زیر است:

دروس عمومی 11 واحد

دروس پایه 13 واحد

دروس اصلی 29 واحد

دروس تخصصی مشترک 5 واحد

دروس تخصصی گرایش پست 15 واحد

دروس تخصصی گرایش توزیع 15 واحد

کارآموزشی دوره به میزان حداقل 360 بوده و تحت نظر یک استاد کارآموزی در محلهای مشخص شده در برنامه ارائه میگردند. در انتهای دوره کارآموزی دانشجو موظف به ارائه یک گزارش کامل در رابطه با کارآموزی انجام شده میباشد. نمره کارآموزی با توجه به گزارش مزبور ارزیابی و از طرف محل کارآموزی دانشجو توسط استاد کارآموزی تعیین خواهد گردید. نمره کارآموزی در معدل گیری به حساب نمی آید ولی در پایان نامه درج می گردد.

4- نقش و توانایی:
فارغ التحصیلان دوره کاردانی برق – قدرت توانائیهای زیر را دارا خواهند بود.

الف – گرایش توزیع:

انتقال نظرات و روشهای مورد تایید مهندسان به کارگران فنی ماهر

تهیه و تفسیر نقشه ها و کروکی های مهندسان و پیاده کردن آنها به کمک کارگران فنی ماهر.

استفاده از جداول فنی و کتب استاندارد.

آشنایی کامل به تجهیزات خطوط و نصب آنها (انواع کابلها، سیمهای هوایی و متعلقات خطوط، انواع مفصل، سرکابل و ...)

تسلط کامل به استانداردهای توزیع

شناخت کامل نسبت به تابلوها و کلیدها و نصب آنها

نگهداری، بازرسی و تشخیص عیب و تعمیر وسایل و تجهیزات

نصب و راه اندازی دستگاهها و بازرسی و کنترل مرغوبیت سرویس و تعمیرات شکبه و تجهیزات مربوط به آن

آشنایی کامل به گزارش نویسی و کنترل

آشنایی با مبانی مدیریت، برنامه ریزی و کنترل پروژه و سرپرستی

طراحی شبکه های فشار ضعیف – فشار متوسط، پستهای هوایی و زمینی.

ب – گرایی پست:

آشنایی با ساختمان و طرز کار تجهیزات مورد استفاده در پستها.

آشنایی با شرایط مناسب عملکرد هر یک از تجهیزات و پارامترهای قابل کنترل جهت بهره برداری صحیح

قدرت تصمیم گیری در مورد مانورهای ضروری در صورت بروز حادثه، شناخت کامل طرحهای کمک خطی و میمیک پست.

تسلط کامل به خواندن نقشه های اجرایی و توان استفاده از دستورالعملهای نصب.

نصب ترانس قدرت – ترانس زمینی – راکتور – کلیدهای فشار قوی و سکسیونرها – تابلوهای فشار قوی.

کنترل و محاطفت و اندازه گیری تابلوهای تغذیه داخلی باطریخانه و کابل کشیها و سیم بندیها

آشنایی کامل با ساختمان و کارکرد ترانسفورمرهای قدرت و تب چنجرها و راکتورها و مقاومت های محدود کننده و تعویض اجزا ترانسفورمر قدرت

آشنایی کامل با ساختمان سایر تجهیزات مورد استفاده در پست و عیب و تعمیر و تعویض قطعات و تعمیر کلیدهای فشار قوی

آشنایی کامل با نحوه کار ساختمان و تنظیم وسایل حفاظتی و اندازه گیری، حفاظت ترانسفورمر و خطوط.

5- ضرورت و اهمیت:

از آنجایی که این صنعت پیشرفته و پیچیده با استفاده از تکنولوژی مدرن در رسته های مختلف دارای تجهیزات بسیار متنوع است نیازمند افراد متخصص در زمینه های مختلف طراحی، نصب اجرا و عمدتا بهره برداری و تعمیر و نگهداری میباشد. لذا تربیت کاردان در این زمینه جهت نیل به خودکفائی و استقلال کشور ضروری است.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات عمومی

فیزیک عمومی

ریاضیات کاربردی

کارگاه عمومی کانیک

اصول و مقررات ایمنی

آشنایی با مبانی کامپیوتر

نقشه کشی صنعتی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

مدارهای الکتریکی (1)

مدارهای الکتریکی (2)

اندازه گیری الکتریکی

مبانی ماشین های الکتریکی

اصول تولید، انتقال و توزیع انرژی الکتریکی

الکترونیک کاربردی

آزمایشگاه الکترونیک کاربردی

ترانسفورماتور

آزمایشگاه اندازه گیری الکتریکی

آزمایشگاه مدارهای الکتریکی

کارگاه ترانسفورماتور

ایمنی در برق

کارگاه عمومی برق

مبانی مدیریت و برنامه ریزی

استاتیک و مقاومت مصالح

جمع

ردیف

نام درس

واحد

کارگاه تجهیزات پست

عایقها و فشار قوی

آزمایشگاه فشار قوی

کارگاه تابلو

جمع

دروس تخصصی گرایش توزیع

ردیف

نام درس

واحد

سیستم توزیع انرژی الکتریکی

تئوری کابل

شناخت لوازم و استانداردها

روشنائی فنی

کارگاه توزیع هوائی

کارگاه سرکابل و مفصل

کارگاه عیب یابی کامل

کارگاه خط گرم

نقشه برداری

جمع

دروس تخصصی گرایش پست

ردیف

نام درس

واحد

پستهای فشار قوی و تجهیزات مربوطه 1

پستهای فشار قوی و تجهیزات مربوطه 2

بهره برداری از پستهای فشار قوی

کنترل و ابزار دقیق

حفاظت پستها

آزمایشگاه رله و حفاظت

کارگاه بهره برداری پست

کارگاه کابل

کارگاه مدار فرمان

نقشه خوانی پست

جمع

رشته کاردان فنی برق – الکترونیک.

کاردان فنی برق – الکترونیک

1- تعریف و هدف:

مجموعه کاردانی فنی الکترونیک یکی از رشته های آموزش عالی در نظام دانشگاهی است و هدف آن تربیت کاردان فنی الکترونیک است که کاردانی های لازم در زمینه الکترونیک صنعتی، وسایل اندازه گیری و وسایل صوتی، تصویری و عمومی که دقیقا در رابطه با مسائل مطروحه در همان بخش از صنعت و تکنولوژی کشور طراحی شده است داشته باشند و کلیه اطلاعات پایه ای در زمینه مربوطه را دارا باشند.

1- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره کاردانی فنی الکترونیک 2 سال است و برنامه های درسی آن در چهار ترم برنامه ریزی میشود. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است هر واحد درسی به مدت 17 ساعت، عملی و آزمایشگاهی 24 ساعت و کارگاهی 51 ساعت است.

2- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی دوره کاردانی فنی الکترونیک 75 واحد و 2 واحد کارآموزی بشرح زیر است:

1-3: دروس عمومی 11 واحد

2-3: دروس پایه 15 واحد

3-3: دروس اصلی 29 واحد

4-3: دروس تخصصی 15 واحد

5-3: کارآموزی 2 واحد

6-3: دروس اختیاری 7 واحد

3- نقش و توانایی:

کاردان فنی قادر است به اقتضای نیازهای محل کار، ترکیب مناسبی از چند وظیفه از وظایف زیر را (و نه همه وظایف را) انجام دهد.

- انتقال نظرات و روشهای مورد تایید مهندسین به کارگر فنی ماهر

- تهیه و تفسیر نقشه ها و کروکی های مهندسین و پیاده کردن آنها بکمک کارگران فنی ماهر

- بهره گیری از منابعی نظیر کتب استاندارد مهندسی Books Hand و کتب راهنما و جداول فنی و امثال آنها

- درجه مناسبی از توانائی قضاوت فنی (بعضا بطور مستقل) و توانائی انتخاب اطلاعات فنی (در محدوده عمل خود) و استفاده از این اطلاعات

- تشخیص عیوب و تعمیر وسایل، تجهیزات و دستگاهها و بعضا modification (که حتما می بایستی تحت نظارت کارشناس انجام پذیرد)

- سرویس و نگهداری و بازرسی و آزمایش وسائل و تجهیزات دستگاهها (تعمیرات – پیشگیری) و کالیبره کردن دستگاههای اندازه گیری

- توانایی انتخاب مواد، قعات و المانها در محدوده جایگزینی قطعات، تعمیرات و حداکثر modification و دانستن نحوه کار با آنها و تست آنها

- ساختن، تولید و توانائی درک فعالیتهای مربوط به ساخت و تولید در محدوده ای که وظایف او ایجاب می کند

- نصب و راه اندازی در محدوده کاری

- بازرسی و کنترل مرغوبیت طبق روشهای تعیین شده توسط رده های بالاتر

- انجام آزمایشها و اندازه گیری ها و جمع آوری اطلاعات

- گزارش نویسی و نوشتن دستور کار اجرائی

- توانائی سرپرستی کار رده های پائین تر

- بهره برداری: در مواردی که ضرورت اقتضا کند باید بتواند بهره برداری از دستگاهها را بخوبی و در سطح عالی انجام دهد اگر چنین امری (مگر در موارد استثنائی) جزء وظایف و کارهای سیستماتیک او بحساب نمی آید. چه در اکثر قریب به اتفاق موارد بهره برداری مهارتی است که با آموزشهائی بسیار ساده تر حاصل می شود.

- و حتی پس از کسب تجارب کافی تدریس در موسسات آموزش فنی و صنعتی یا مراکز آموزش صنایع برای افراد فنی رده های پائین تر.

4- ضرورت و اهمیت:

تکنولوژی و صنعت مربوط به الکترونیک بصورت بسیار گسترده در همه جا از جمله در کشور ما پایه ای است برای صنعت و گسترش و پیشرفت آن. این دوره، دوره ای است برای تربیت افرادی کارآمد با مجموعه ای از کارآرائی های مذکور در بند چهار در جهت برآوردن نیازهای صنایعی که به نحوی با الکترونیک در ارتباط هستند.

دروس عمومی برای دوره های کاردانی همه رشته ها

ردیف

نام درس

واحد

معارف اسلامی 1

فارسی عمومی

زبان خارجی

تربیت بدنی (عملی و نظری)

اخلاق و تربیت اسلامی

جمع

* ورودی 77 به بعد جمعیت و تنظیم خانواده 1 واحد

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

کارگاه مکانیک

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

ریاضیات عمومی

ریاضیات کاربردی

فیزیک عمومی

مدار 1

آزمایشگاه مقدماتی برق

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

مدار 2

آزمایشگاه مدار

اصول اندازه گیری

آزمایشگاه اصول اندازه گیری

الکتروتکنیک

کارگاه عمومی برق

الکترونیک 1

آزمایشگاه الکترونیک 1

الکترونیک 2

آزمایشگاه الکترونیک 2

تکنیک پالس

آزمایشگاه تکنیک پالس

دیجیتال

آزمایشگاه دیجیتال

برنامه نویسی کامپیوتر

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

اصول و مدارات مخابراتی

آزماشگاه مدارات مخابراتی

الکترونیک صنعتی

آزمایشگاه الکترونیک صنعتی

کاتالوگ خوانی (زبان فنی)

پروژه

کارآموزی

جمع

دروس اختیاری

ردیف

نام درس

واحد

ابزار دقیق

آزمایشگاه ابزار دقیق

سیستمهای صنعتی

دستگاههای اندازه گیری معمول

آزمایشگاه اندازه گیری معمول

دستگاههای اندازه گیری خاص

آزمایشگاه اندازه گیری خاص

تلویزیون

آزمایگشاه تلویزیون

اصول ضبط صدا و تصویر

آزمایشگاه صدا و تصویر

مدارات مجتمع خطی

آزمایشگاه مدارات مجتمع خطی

میکروپروسسور

جمع

دانشجویان موظفند یکی از گروههای 7 واحدی فوق را انتخاب و با موفقیت بگذرانند

* این دروس میتوانند همزمان ارائه شوند.

رشته کاردان فنی برق – مخابرات.

کاردانی فنی برق – مخابرات

1- تعریف و هدف:

دوره کاردانی فنی مخابرات یکی از دوره های آموزشی در نظام آموزش عالی رشته برق است که هدف آن تربیت افرادی است کاردان در زمینه های مایکروویو، تفن سوئیچینگ و فرستنده و گیرنده بوده و دروس آن ترکیبی است از دروس علوم پایه و دروس اصلی برق و دروس تخصصی مخابرات که در صنایع و تکنولوژی ذیربط کشور مطرح میباشد. داوطلب ورود به این رشته باید در ریاضیات و فیزیک دبیرستان از توانائی خوب و از علاقه و استداد لازم برخوردار باشد.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره کاردانی فنی مخابرات 2 سال است و برنامه های آموزشی آن در 4 ترم برنامه ریزی می شود. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است. هر واحد درسی نظری بمدت 17 ساعت و عملی و آزمایشگاهی 34 ساعت و کار کارگاهی 51 ساعت است.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 78 واحد و 2 واحد کارآموزی به شرح زیر است:

1-3: دروس عمومی 11 واحد

2-3: دروس پایه 15 واحد

3-3: دروس اصلی 29 واحد

4-3: دروس تخصصی 17 واحد

5-3: دروس اختیاری 6 واحد

6-3: کارآموزی 2 واحد

4- نقش و توانائی:

کاردان فنی مخابرات قادر است به اقتضای نیازهای محل کار ترکیب مناسبی از وظیفه از وظایف زیر را (و نه همه وظایف را) انجام دهد.

- انتقال نظرات و روشهای مورد تائید مهندسین به کارگر فنی ماهر.

- تهیه و تفسیر نقشه ها و کروکی های مهندسین و پیاده کردن آنها بکمک کارگران فنی ماهر.

- بهره گیری از منابعی نظیر کتب استاندارد مهندسی Books Hand و کتب راهنما و جداول فنی و امثال آنها

- تشخیص عیوب و تعمیر وسایل، تجهیزات و دستگاهها و بعضا modification (که حتما می بایستی تحت نظارت کارشناس انجام پذیرد)

- ساختن، تولید و توانائی درک فعالیتهای مربوط به ساخت و تولید در محدوده ای که وظایف او ایجاب می کند

- نصب و راه اندازی در محدوده کاری

- بازرسی و کنترل مرغوبیت طبق روشهای تعیین شده توسط رده های بالاتر

- انجام آزمایشها و اندازه گیری ها و جمع آوری اطلاعات

- گزارش نویسی و نوشتن دستور کار اجرائی

- توانائی سرپرستی کار رده های پائین تر

1- ضرورت و اهمیت:

صحبت راجع به اهمیت مخابرات در جامعه کنونی جهانی و نقش عظیمی که در جوامع چه از نظر اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، اقتصادی و نظامی و چه از نظر پیشبرد سایر صنایع و فنون دارد توضیح واضحات است. این اهمیت وقتی مضاعف میشود که نقش آن را برای انقلابی که هم دارای پیام است و هم دارای دشمنان بسیار در نظر بگیریم. پیامی که باید توسط دستگاههائی با تکنولوژی بسیار پیشرفته و پیچیده ارسال شود در حالی که این تکنولوژی تحت تسلط واقعی انقلاب اسلامی نبوده است و در حال حاضر هم نیست. برعکس این دشمن است که صاحب پیشرفته ترین دستگاهها بوده است و زمانی در جهت منافع خود این دستگاهها را در اختیار رژیم وابسته به خود قرار می داده است و اکنون درست برعکس کلیه امکانات خود را در این زمینه در جهت دشمنی همه جانبه با انقلاب اسلامی سازمان داده است . بطوریکه انقلاب اسلامی بتواند با در اختیار گرفتن واقعی این تکنولوژی و گسترش هرچه بیشتر آن در کشور استفاده های همه جانبه ای از آن در کلیه جهت های حیاتی برای انقلاب بعمل آورد.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

کارگاه مکانیک

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

ریاضیات عمومی

ریاضیات کاربردی

فیزیک عمومی

مدار 1

آزمایشگاه مقدماتی برق

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

مدار 2

آزمایشگاه مدار

اصول اندازه گیری

آزمایشگاه اصول اندازه گیری

الکتروتکنیک

کارگاه برق

الکترونیک 1

آزمایشگاه الکترونیک 1

الکترونیک 2

آزمایشگاه الکترونیک 2

تکنیک پالس

آزمایشگاه تکنیک پالس

دیجیتال

آزمایشگاه دیجیتال

برنامه نویسی کامپیوتر

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

اصول و مدارات مخابراتی

آزمایشگاه مدارات مخابراتی

خطوط انتقال

تلفن و مراکز تلفنی

آنتن و انتشار امواج

کاتالوگ خوانی (زبان فنی)

پروژه

کارآموزی

جمع

دروس اختیاری (6 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

سیستمهای فرستنده و گیرنده

تلویزیون

آزمایشگاه تلویزیون

ماکروویو (اصول و اجزاء)

ایستگاههای تکرار کننده مایکروویو

آزمایشگاه آنتن مایکروویو

مایکوویو (اصول و اجزاء)

رادار

سوئیچینگ الکترونیک

میکروپرسسور

مایکروویو (اصول و اجزاء

مخابرات ماهواره ای

جمع

* این دروس می توانند همزمان ارائه شوند.

رشته کاردان فنی صنایع – ایمنی صنعتی.

کاردان فنی صنایع – ایمنی صنعتی

مقدمه:

یکی از مسائل مهم صنایع، ایمن بودن محیط کار برای حفظ جان انسانها و حراست از سرمایه گذاریهای انجام یافته است. بدین منظور لازم است که افرادی با اطلاعات و شناخت لازم عهده دار این مسئولیت شوند . بدین منظور مجموعه کاردانی ایمنی صنعتی با اهداف و مشخصات زیر تشکیل گردیده است.

1- تعریف و هدف:

هدف از آموزش این مجموعه تربیت افرادی است که با معلومات علمی لازم و اطلاعات و شناخت مسائل فنی و اجرائی کافی قادر به شناخت مسائل ایمنی بوده و دستورالعملهای ایمنی را اجرا نموده و مبادرت به چاره جوئی و پیشگیری مقدماتی و آموزش کارگران در مسائل زیر را بنمایند.

- خطرات ناشی از برق

- خطرات ناشی از عوامل فیزیکی و شیمیائی زیان آور محیط کار

- خطرات ناشی از کار با ماشین آلات صنعتی

- خطرات ناشی از کار در کارگاههای مختلف

- حریق و روشهای مبارزه با آن.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره کاردانی ایمنی صنعتی 5/2 سال و دروس نظری و عملی آن بصورت واحدی در 4 ترم ارائه میگردد.

طول هر ترم 18 هفته آموزش کامل است و زمان تدریس هر واحد نظری 18 ساعت و عملی 36 ساعت است و کارآموزی حدقال 54 ساعت و کارورزی 72 ساعت در طول یک ترم است.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 82 واحد بشرح زیر است:

دروس عمومی 15 واحد

دروس پایه 18 واحد

دروس اصلی 21 واحد

دروس تخصصی 28 واحد

کارآموزی 6 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره میتوانند در واحدهای صنعتی کوچک بعنوان تکنیسین ایمنی مستقلا انجام وظیفه نمایند و یا زیرنظر مهندسان ایمنی در واحدهای بزرگ انجام وظیفه کنند.

نظر دانشجویان: این رشته دارای بازار کار خوبی است. فارغ التحصیلان که با اصول ایمنی و بهداشت کار آشنا شده اند می توانند در بخش صنعت، کشاورزی و خدمات مفید واقع شوند.

5- ضرورت و اهمیت:

نگاهی به درصد بالای حوادث ناشی از کار در کارخانجات و مجتمع های تولیدی – که مهمترین علل آن عبارتند از:

بی احتیاطی کارگران، فقدان حفاظ در ماشین آلات، نقص فنی، عدم استفاده از وسائل حفاظت فردی، تهویه نادرست، نور کم و فقدان آموزش فنی و ایمنی در میان کارگران – نشان می دهد وجود افرادی با تخصص کاردان ایمنی صنعتی در کارخانجات سالانه می تواند از هدر رفتن بسیاری از منابع انسانی، مالی و صنعتی کشور جلوگیری کند و همچنین در پیشگیری از اثرات بلند مدت دستگاههای موجود، مواد شیمیائی معدنی بر روی کارگران که بصورت بیماریهای حاد و مزمن است اهمیت کاردان ایمنی صنعتی روشن می شود.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات عمومی و مقدمات آمار

ریاضیات کاربردی

فیزیک (1)

فیزیک (2)

شیمی عمومی

رسم فنی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

اصول بهداشت محیط

بیماریهای شغلی

مدیریت ایمنی

اصول وسائل اندازه گیری

زبان فنی

استاتیک و مقاومت مصالح

روشهای تولیدی

قوانین و روابط کار

کارگاه ماشین ابزار

کارگاه جوش

کارگاه مکانیک و ماشینهای حرارتی

کارگاه قالبسازی و ریخته گری

کارگاه برق

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

ایمنی برق

ایمنی ساختمان و معدن

حریق و کنترل آن

حفاظت در برابر پرتوهای یونساز

فاکتورهای مهندسی انسانی

اصول ایمنی (1)

اصول ایمنی (2)

عوامل شیمیائی زیان آور محیط کار

عوامل فیزیکی زیا« آور محیط کار

اصول تغذیه و بهداشت مواد غذائی

بهداشت آب و فاضلاب

جمع

رشته کاردان فنی عمران – زیرسازی راه.

کاردان فنی عمران – زیرسازی راه

1- تعریف و هدف:

هدف از آموزش این مجموعه تربیت افرادی است که با معلومات علمی و اطلاعات و شناخت موارد فنی و اجرائی لازم بتوانند نقشه ها و دستورالعملهای اجرائی در زمینه های مختلف زیرسازی و عملیات خاکی (مسائل مربوط به قشرهای زیر آسفالت، پیاده کردن مسیر راه و غیره) را درک و به کمک کارگران استاد کاران و سایر عوامل فنی و امکانات لازم و با راهنمائی کارشناسان مربوطه آنها را به مرحله اجرا درآورند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره متوسط این دوره با کارآموزی 5/2 سال است. کلیه دروس در 5 سال تحصیلی ارائه میشود. زمان تدریس هر واحد درسی از نوع نظری 18 ساعت و از نوع عملی 36 ساعت و کارگاهی 54 ساعت و کارآموزی 72 ساعت در طول یک نیمسال تحصیلی است.

3- واحدهای درسی:

تعداد واحدهای درسی این مجموعه 82 واحد بشرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 15 واحد

2-3- دروس پایه 10 واحد

3-3- دروس اصلی 23 واحد

4-3- دروس تخصصی 26 واحد

5-3- دروس کارآموزی 8 واحد

4- نقش و توانائی:

مشاغلی که کاردانهای فنی زیرسازی راه میتوانند در رابه با کارآرائی های بدست آمده احراز نمایند عبارتند از: فعالیت در کلیه کارگاههای راهسازی و راه آهن به عنوان تکنیسین و مسئول اجرای انواع زیرسازی ها، عملیات خاکی، حفر تونلها و تنظیم برنامه عملیات با توجه به نوع فعالیتهای کارگاهی و برنامه پیشرفت کار، کنترل عملیات و تهیه گزارشات روزانه و بالاخره فعالیت در کلیه نهادها و ارگانهائی که با مسائل راهسازی در ارتباطند.

5- ضرورت و اهمیت:

با توجه به فعالیتهای عمرانی در زمینه های مختلف راهسازی و سرمایه گذاریهای نسبتا زیادی در این امر و با توجه به نیاز شدید کشور به ایجاد و توسعه انواع راهها بخصوص راههای روستائی و درجه یک و راه آهن که در برنامه ریزی های اخیر دولت جمهوری اسلامی ایران منعکس است و با توجه به اینکه یکی از بخشهای مهم سرمایه گذاری ها در امر راهسازی زیرسازی، عملیات خاکی و حفاری ها اختصاص دارد و بالاخره با توجه به اطلاعات و آمار جمع آوری شده لزوم تربیت کاردان فنی زیرسازی راه آهن امری روشن و آشکار است.

6- دوره شناخت کار:

داوطلبین ورود به این مجموعه باید قبل از ورود به مرحله آزمون و گزینش دارای حداقل دوازده هفته سابقه کار یا کارآموزی در یکی از کارگاههای راهسازی (ترجیحا در مراحل زیرسازی) باشند و حتی المقدور دارای یکی از دیپلمهای فنی نزدیک به این رشته (ساختمان) باشند و در دروس ریاضی فیزیک دوره دبیرستان قوی بوده. همچنین باتوجه به سختی کار از شرایط جسمی لازم برخوردار باشند.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات عمومی و مقدمات آمار

فیزیک حرارت و آزمایشگاه

فیزیک مکانیک

رسم فنی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

زمین شناسی و مصالح ساختمانی

محاسبات فنی 1

محاسبات فنی 2

اجزاء ماشین، موتورها و کارگاه

زبان فنی

قوانین و روابط کار

ایمنی و بهداشت

نقشه برداری و عملیات 2

مکانیک خاک و آزمایشگاه

اجزاء ساختمان و کارگاه

تعمیر و نگهداری

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

زیرسازی راه و راه آهن

نقشه کشی تخصصی

ماشین آلات زیرسازی راه

نقشه برداری راه و عملیات 2

مشخصات فنی و نقشه های تیپ

روسازی راه

متره و برآورد پروژه

مواد منفجره

حفاری تونل ها

تاسیسات برقی و مکانیکی

تجهیزات و اداره کارگاه

کارآموزی 1 (کاربینی)

کارآموزی 2 (کارورزی)

جمع

رشته کاردان فنی عمران – ساختمانهای بتنی.

کاردان فنی عمران – ساختمانهای بتنی

1- تعریف و هدف:

مجموعه آموزشی کاردان فنی ساختمانهای بتنی یکی از دوره های آموزشی در نظام آموش عالی است که هدف آن تربیت افرادی است که مهارتها و کارآرائی های لازم را در جهت اجرای ساختمانها و کارهای بتنی کسب نمایند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره کاردان فنی ساختمانهای بتنی 5/2 سال است. کلیه دروس در 5 ترم برنامه ریزی میشود و طول هر ترم 18 هفته و زمان تدریس هر واحد درسی از نوع نظری 18 ساعت و عملی 36 ساعت و کارآموزی 54 ساعت در طول یک ترم است.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی مجموعه کاردان فنی ساختمانهای بتنی 76 واحد به شرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 15 واحد

2-3- دروس پایه 10 واحد

3-3- دروس اصلی 27 واحد

4-3- دروس تخصصی 23 واحد

5-3- کارآموزی 8 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این مجموعه میتوانند در رابطه با کارآرائی خود مشاغل زیر را احراز نمایند:

الف – فعالیت در کلیه کارگاههای عمرانی که تمام و یا قسمتی از کارهای آنها را کارهای بتنی تشکیل میدهد بعنوان کاردان فنی کارهای بتنی.

ب – فعالیت در کلیه کارخانجات مرکزی تولید بتن و سرپرستی تهیه و حمل و ریختن بتن در کارگاه و در محل.

5- ضرورت و اهمیت:

با توجه به گسترش و روزافزون ساختمانهای بتنی و محدود شدن مصرف فولاد در ساختمان و با توجه به نیاز مبرم صنعت به تکنیسین هائی که بتوانند کارهای بتنی را بنحو مطلوب انجام دهند اهمیت این رشته مشخص می شود.

6- دوره شناخت کار:

داوطلبین ورود به این مجموعه باید قبل از ورود به مرحله ازمون و گزینش دارای حداقل دوازده هفته سابقه کار یا کارآموزی در یکی از کارگاههای ساختمانی (ترجیحا در ساختمانهای بتنی) باشند در غیر اینصورت داوطلبین پس از موفقیت در آزمون و گزینش باید در برنامه دوره شناخت کار که برنامه آن توسط موسسه آموزشی تعیین خواهد شد شرکت نمایند این برنامه باید قبل از شروع آزمون هر دوره انجام پذیرد.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات عمومی و مقدمات آمار

فیزیک حرارت و آزمایشگاه

فیزیک مکانیک

رسم فنی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

زمین شناسی و مصالح ساختمانی

محاسبات فنی 1

محاسبات فنی 2

اجزاء ماشین و موتور و کارگاه

زبان فنی

قوانین و روابط کار

تعمیر و نگهداری

ایمنی و بهداشت

نقشه برداری و عملیات

مکانیک خاک و آزمایشگاه

نقشه کشی ساختمان

شیمی مصالح

اجزاء ساختمان و کارگاه

3-1

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

تکنولوژی بتن و آزمایشگاه

اجزای ساختمانهای بتنی 1 و کارگاه

رفتار قطعات بتن آرمه

اجزای ساختمانهای بتنی 2

بتن پیش ساخته و پیش تنیده

ماشین آلات کارگاهی

نقشه کشی ساختمانهای بتنی و پروژه

متره و برآورد و پروژه

تجهیز و اداره کارگاه

کارآموزی 1 کاربینی

کارآموزی 2 کارورزی

جمع

رشته کاردان فنی عمران – عمران روستائی.

کاردان فنی عمران – عمران روستائی

تعریف و هدف:

مجموعه های آموزشی کاردان فنی عمران روستائی یکی از دوره های آموزشی در نظام آموزش عالی است که هدف آن تربیت افرادی است که با اطلاعات فنی و مهارت کافی در زمینه های ایجاد ساختمان و راه و کارهای عمرانی و در تاسیس آب آشامیدنی روستاها فعالیت نمایند.

طول دوره و شکل نظام:

طول دوره کاردان فنی عمران روستائی 5/2 سال است. کلیه دروس در 5 ترم برنامه ریزی میشود و طول هر ترم 18 هفته و زمان تدریس هر واحد درسی از نوع نظری 18 ساعت و عملی آزمایشگاهی 36 ساعت و عملی کارگاهی 54 ساعت و کارآموزی (کارورزی) 72 ساعت در طول یک ترم است.

واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی مجموعه کاردان فنی عمران روستائی 82 واحد به شرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 15 واحد

2-3- دروس پایه 10 واحد

3-3- دروس اصلی 31 واحد

4-3- دروس تخصصی 18 واحد

5-3- کارآموزی 8 واحد

نقش و توانائی:

مشاغلی که فارغ التحصیلان این مجموعه میتوانند احراز نمایند عبارتند از:

الف – فعالیت در کلیه زمینه های ساختمان، راههای روستائی، ساختمانهای کوچک آبی، ساختمانهای مسکونی روستائی و ساختمانهای ویژه روستائی.

ب – فعالیت در کلیه کارهای عمرانی در زمینه های فوق الذکر در ارگانهای نظیر جهاد کشاورزی، بخشداریها و غیره.

ضرورت و اهمیت:

تاسیس این مجموعه براساس دلایل و شواهد زیادی استوار است که مهمترین آنها عبارتند از:

الف – تاکید دولت و سایر ارگانهای مسئول مبنی بر بازسازی روستاها و سرمایه گذاری های عمرانی در روستاها

ب – نیاز شدید روستاهای کشور به فعالیتهای عمرانی بخصوص در زمینه های ساختمان، راه و آبرسانی و بهداشت.

دوره شناخت کار:

داوطلبان ورود به این مجموعه باید قبل از ورود به مرحله آزمون و گزینش دارای حداقل دوازده هفته سابقه کار یا کارآموزی در یکی از کارگاههای راهسازی (ترجیحا در مراحل روسازی) باشند در غیر اینصورت داوطلبان پس از موفقیت در آزمون و گزینش باید در برنامه دوره شناخت کار که برنامه آن توسط موسسه آموزشی تعیین خواهد شد شرکت نمایند. این برنامه باید قبل از شروع هر دوره انجام پذیرد.

- داوطلب باید درس ریاضیات، فنی، فیزیکف مکانیک و رسم فنی قوی و در شیمی دارای پایه خوبی بوده و علاقه مندی و آمادگی کافی برای کار در محیط های روستائی را داشته و از قدرت تجسم و ابداع نیز برخوردار باشد.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات عمومی و مقدمات آمار

فیزیک حرارت و آزمایشگاه

فیزیک مکانیک

رسم فنی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

زمین شناسی و مصالح ساختمانی

محاسبات فنی 1

محاسبات فنی 2

اجزای ساختمان و کارگاه

زبان فنی

قوانین و روابط کار

تعمیر و نگهداری

ایمنی و بهداشت

نقشه برداری و عملیات

مکانیک خاک و آزمایشگاه

نقشه کشی ساختمان

تکنولوژی بتن و آزمایشگاه

ماشین آلات ساختمانی و راهسازی

کارگاه تاسیسات برقی و مکانیکی

کارهای چوبی و کارگاه

جمع

دروس تخصصی و کارآموزی

ردیف

نام درس

واحد

تجهیز و اداره کارگاه

اجزای ساختمانهای کوچک و بتنی و کارگاه

اجزای ساختمانها با مصالح سنتی و پروژه

آبرسانی و بهداشت روستا و پروژه

ساختمانهای کوچک آبی و پروژه

راههای روستائی و پروژه

معماری روستائی و پروژه

متره و برآورد و پروژه

کارآموزی 1 (کاربینی)

کارآموزی 2 (کارورزی)

جمع

رشته کاردان فنی عمران – کارتوگرافی.

کاردان فنی عمران – کارتوگرافی

1- تعریف و هدف:

مجموعه آموزش کارتوگرافی یکی از چهار رشته عملیات نقشه بردرای است. نقشه برداری وژئودزیف فتوگرامتری، کارتوگرافی و هیدروگرافی و یکی از رشته های آموزشی در نظام آموزش عالی در مقع کاردانی است و هدف آن بالا بردن مهارت عملیات، کاردانی افزایش آگاهی خاص این رشته در افراد است که میتوانند با کسب قدرت نسبی تفکر، استدلال تجزیه و تحلیل و درک مفاهیم مربوط به توانائی کار و کارائی مفید در زمینه رشته را بدست آورند و ارتباط این رشته را با سایر رشته ها استنباط نمایند.

کارتوگرافی چاپ و تالیف و تکثیر نقشه های عمرانی است و نقش فعالی در مراحل نهائی تهیه نقشه دارد.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره کاردان فنی فتوگرافی 2 سال است. کلیه دروس در 4 ترم ارائه می شود. طول هر ترم 18 هفته معادل یک نیمسال تحصیلی است. زمان تدریس هر واحد درسی از نوع نظری یکساعت و عملی آزمایشگاهی 2 ساعت و کارگاهی 3 ساعت و کارآموزی و کارورزی 4 ساعت است.

3- تعداد واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 70 واحد و 3 واحد کارآموزی بشرح زیر است:

1-3: دروس عمومی 15 واحد

2-3: دروس پایه 7 واحد

3-3: دروس اصلی 20 واحد

4-3: دروس تخصصی 28 واحد

5-3: کارآموزی 3 واحد

--------

73 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این رشته بعنوان کاردان فنی (تکنسین ماهر) کارآرائی لازم و مهارت عملی را برای انجام فعالیتهای کارتوگرافی در مراحل مختلف از گردآوری اطلاعات و تالیف نقشه تا چاپ و تکثیر نقشه را بدست می آورند و با توجه به تخصص و کارآرائیهای بدست آمده میتواند بعنوان تکنیسین ماهر کارتوگراف برای انجام کارهای مختلف تهیه نقشه در هر سازمان و اداره دولتی و ارگانها یا بخش خصوصی که مجهز به بخش کارتوگرافی، نقشه کشی باشند مشاغلی را احراز نمایند.

5- ضرورت و اهمیت:

نقشه های عمرانی در زمینه به یکی از سه طریق نقشه برداری تالیف تهیه میشود. فرم خروجی نهایی نقشه برداری زمینی و هوائی پیش نویسهای مدادی است که برای مصرف کنندگان براحتی قابل درک نبوده و باید با پروراندن و تفسیر مناسب اطلاعات با استفاده از علائم، رنگ و قوانین گرافیکی آنها را گویا نمود در نتیجه نقشه از طریق فتوگرامتری و یا نقشه برداری زمینی نیاز به تخصص و مهارت کارتوگراف دارد. از طرف دیگر نقشه های موضوعی از جمله ابزاری است که مورد نیاز متخصصین علوم مختلف میباشد که از آن برای اجرای طرحهای عمرانی استفاده میشود. تهیه نقشه های موضعی با گردآوری و جفت و جور کردن اطلاعات مناسب و موجود تهیه میگردد. انجام چنین فعالیتهائی در حد تخصص و مهارت کارتوگراف است. گذشته از اینها کارتوگراف میتواند بعنوان یک نقشه کش ورزیده به رشته های مختلف صنعت که بنحوی با ترسیم و نقشه کشی سروکار دارند خدمات مفید عرضه نماید.

6- دوره شناخت کار:

جهت آشنائی دانشجویان جدید با عملیات کارتوگرافی لازم است قبل از شروع دوره بمدت یک هفته بازدیدها و برنامه هائی بعنوان دوره شناخت کار از طرف دانشگاه ها ارائه گردد.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات عمومی

ریاضیات کاربردی

فیزیک موج و ارتعاش

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

نقشه برداری 1 (کارگاهی)

نقشه برداری 2 (کارگاهی)

فتوگرامتری 1

فتوگرامتری 2

تفسیر عکس

جغرافیا و فیزیوگرافی

رسم فنی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

کارتوگرافی 1

کارتوگرافی 2

عکاسی و چاپ 1

عکاسی و چاپ 2

نقشه های توپوگرافی

نقشه های غیرتوپوگرافی

تالیف نقشه

شبکه و مختصات

زبان فنی

کارآموزی و پروژه

جمع

رشته کاردان فنی عمران – کارهای عمومی ساختمان.

کاردان فنی عمران – کارهای عمومی ساختمان

1- تعریف و هدف:

یکی از دوره های آموزشی در نظام آموزش عالی است که هدف آن تربیت افرادی است که بتوانند با اطلاعات کافی از عهده اجرای کارهای عمومی که غالب آنها در کلیه ساختمانها با مقادیر و مقیاسهای متفاوت وجود دارند برآیند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره مجموعه کاردان فنی کارهای عمومی ساختمان 5/2 سال است. کلیه دروس در 5 ترم برنامه ریزی میشود و طول هر ترم 18 هفته و زمان تدریس هر واحد درسی از نوع نظری 18 ساعت و عملی 36 ساعت و کارآموزی حداقل 54 ساعت در طول یک ترم است.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 85 واحد به شرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 15 واحد

2-3- دروس پایه 10 واحد

3-3- دروس اصلی 32 واحد

4-3- دروس تخصصی 20 واحد

5-3- کارآموزی 8 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این مجموعه میتوانند در رابطه با کارآرائی خود مشاغل زیر را احراز نمایند:

الف – بعنوان تکنیسین کارگاه در کلیه کارگاههای ساختمانی

ب – بعنوان تکنیسین (کمک مهندس) ناظر از طرف دستگاه نظارت و یا کارفرما در کارهای ساختمانی.

5- ضرورت و اهمیت:

با توجه به فعالیتهای نسبتا زیاد از نظر میزان و حجم عملیات و نیروی انسانی در کارهای ساختمانی و با توجه به اینکه سهم عمده ای از این فعالیتها به کارهای عمومی در ساختمان تعلق دارد و همچنین با توجه به آمار و اطلاعات جمع آوری شده که نیاز مبرم صنعت را به این نوع تخصص و کاردانی تائید می نماید مجموعه کاردان فنی کارهای عمومی ساختمان برنامه ریزی گردیده است.

6- دوره شناخت کار:

داوطلبین ورود به این مجموعه باید قبل از ورود به مرحله آزمون و گزینش دارای حداقل دوازده هفته سابقه کار یا کارآموزی در یکی از کارگاههای ساختمانی (مورد قبول گروه آموزشی) باشند در غیر اینصورت داوطلبین پس از موفقیت در آزمون و گزینش باید در برنامه دوره شناخت کار که برنامه آن توسط موسسه آموزشی تعیین خواهد شد شرکت نمایند این برنامه باید قبل از شروع آموزش هر دوره انجام پذیرد.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات عمومی و مقدمات آمار

فیزیک حرارت و آزمایشگاه

فیزیک مکانیک

رسم فنی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

زمین شناسی و مصالح ساختمانی

محاسبات فنی 1

محاسبات فنی 2

اجزاء ماشین، موتورها و کارگاه

زبان فنی

قوانین و روابط کار

تعمیر و نگهداری

ایمنی و بهداشت

نقشه برداری و عملیات

مکانیک خاک و آزمایشگاه

نقشه کشی ساختمان

تکنولوژی بتن و آزمایشگاه

ماشین الات ساختمانی و راهسازی

کارگاه تاسیسات برقی و مکانیکی

کارهای چوبی و کارگاه

کارگاه جوشکاری و ورقکاری

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

اجزاء ساختمان و کارگاه

نقشه کشی اجرائی

اجرای ساختمانها با مصالح سنتی و پروژه

اجرای ساختمانهای بتنی

اجرای ساختمانهای فلزی

محوطه سازی

متره و برآورد و پروژه

تجهیز و اداره کارگاه

کارآموزی 1 (کاربینی)

کارآموزی 2 (کارورزی)

جمع

رشته کاردان فنی عمران – نقشه برداری.

کاردان فنی عمران – نقشه برداری

1- تعریف و هدف:

مفهوم علمی نقشه برداری، جمع آوری اطلاعات فیزیکی و هندسی از سطح (به عمق) زمین و یافتن نوعی مدل یا ارتباط ریاضی بین این اطلاعات با استفاده از علم احتمال است. عینی ترین استفاده از این اطلاعات، تهیه نقشه های گوناگون جغرافیائی، نظامی و مهندسی برای احداث راهها، سدها، کانالها، برق رسانی و غیره است و هدف آن افزایش مهارت در عملیات دانشجویان با در نظر گرفتن موارد زیر است:

- کاردانی و مهارت کافی در عملیات نقشه برداری و علوم نظری و خاص در حدی که در خدمت مهارت های عملی قرار گیرد.

- علومپایه برای بالا بردن قدرت تفکر، استدلا، تجزیه و تحلیل و درک مفاهیم نظریه ها.

- کسب مهارتهای لازم جهت ارتباط بین کارگران و مهندسان جهت برداشت و ییاده کردن نقشه

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره کاردانی نقشه برداری 2 سال است و دروس عملی و نظری آن در 4 ترم ارائه می گردد و طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است و زمان تدریس هر واحد نظری 17 ساعت و عملی آزمایشگاهی 3 ساعت و عملی کارگاهی 51 ساعت و کارآموزی 68 ساعت درطول ترم است.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 74 واحد بشرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 11 واحد

2-3- دروس پایه 8 واحد

3-3- دروس اصلی 12 واحد

4-3- دروس تخصصی 37 واحد

5-3- کارآموزی 6 واحد

---------

74 واحد

محتوای این دوره شامل دروس نظری و عملی در زمینه های (ریاضیات و فیزیک) و فنی (نقشه برداری، ژئودزی و فتوگرامتری، کارتوگرافی) و نجوم میباشد. هر یک از دروس در حدی به دانشجویان ارائه میگردد که کارآرائی و مهارت کافی برای فارغ التحصیلان آن در حد کاردان فنی ایجاد نماید.

4- نقش و توانائی:

کاردان فنی نقشه برداری – ژئودزی در واقع خلاء بین کارگر فنی (مجری) و کارشناس فنی (برنامه ریز) را در زمینه نقشه برداری پر میکند. بدین ترتیب بخش عظیمی از نیاز کشور از لحاظ نیروی انساین تامین میگردد.

کاردانهای نقشه برداری و ژئودزی میتوانند در تمام سازمانها و ادارات دولتی ارگانها و بخش های خصوصی کلیه فعالیت های نقشه برداری را در زمینه های فنی (راه سازی، شهرسازی، معادن، ساختمان و سد سازی و ...) بعهده بگیرند.

و چون طرح و اجرای هرگونه برنامه عمرانی بر مبنای یک یا چند نوع نقشه پایه گذاری میگردد لذا در تهیه و اجرای نقشه ها لزوم همکاری گروههای نقشه برداری ژئودزی با افراد سایر گروههای کمیته عمران محسوس است و همکاری این گروهها باعث پیشرفت و سرعت عمل بخشیدن به کلیه کارهای عمرانی میگردد.

5- ضرورت و اهمیت:

اهمیت این رشته با توجه به نیاز شدید جامعه برای برنامه های عمرانی و نیاز اجرای برنامه های عمرانی به کار نقشه برداری مشخص میگردد.

برای انجام کارهای نقشه برداری – ژئودزی علاوه بر کارگر فنی و کارشناس برنامه ریزنیاز به تکنسین های فنی (کاردان ماهر) نیز هست، جوابگوئی به این نیاز جامعه مهمترین دلیل تاسیس مجموعه کاردانی نقشه برداری و ژئودزی است.

6- دوره شناخت کار:

داوطلبین ورود به این مجموعه باید قبل از ورود به مرحله آزمون و گزینش دارای حداقل دوازده هفته سابقه کار یا کارآموزی در یکی از کارگاههای راهسازی (ترجیحا در مراحل روسازی) باشند در غیر این صورت داوطلبان پس از موفقیت در آزمون و گزینش باید در برنامه دوره شناخت کار که برنامه آن توسط موسسه آموزشی تعیین خواهد شد شرکت نمایند. این برنامه باید قبل از شروع آموزش هر دوره انجام پذیرد.

نظر دانشجویان: کارهای نقشه برداری معمولا در فضای باز و بیرون از شهر و دور از خانواده انجام می گیرد. از این رو داوطلب باید خود با این قبیل موضوعات آشنا باشد و رشته را در صورتی انتخاب کند که این مسائل به صورت مشکل خاص برایش در نیاید.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات عمومی

ریاضیات کاربردی

فیزیک نور

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

تئوری خطاها

شناخت مصالح ساختمانی و عملیات کارگاهی

راهسازی

زبان فنی

تعمیر و نگهداری وسائل نقشه برداری و ژئودزی

کمکهای اولیه و کلیاتی درباره بهداشت فردی

جمع

دروس کارآموزی

ردیف

نام درس

واحد

اردوی عملیاتی زمینی

اردوی عملیاتی زیرزمینی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

1-31

1-32

1-33

1-35

1-37

1-38

1-40

نقشه برداری 1

عملیات نقشه برداری 1

نقشه برداری 2

عملیات نقشه برداری 2

نقشه برداری مسیر

عملیات نقشه برداری مسیر

نقشه برداری زیرزمینی

فتوگرامتری 1 مقدماتی

عملیات فتوگرامتری 1 مقدماتی

فتوگرامتری 2

عملیات فتوگرامترافی 2

عملیات کارتوگرافی

ژئودزی 1

عملیات ژئودزی 1

ژئودزی 2 و محاسبات

نجوم

عملیات نجوم

جمع

رشته کاردان فنی عمران (کارتوگرافی).

کاردان فنی عمران – کارتوگرافی

1- تعریف و هدف:

کارتوگرافی چاپ و تالیف و تکثیر نقشه های عمرانی است و نقش فعالی در مراحل نهائی تهیه نقشه دارد.

2- طول دوره و شکل نظام:

3- تعداد واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 70 واحد و 3 واحد کارآموزی بشرح زیر است:

1-3: دروس عمومی 15 واحد

2-3: دروس پایه 7 واحد

3-3: دروس اصلی 20 واحد

4-3: دروس تخصصی 28 واحد

5-3: کارآموزی 3 واحد

--------

73 واحد

4- نقش و توانائی:

5- ضرورت و اهمیت:

6- دوره شناخت کار:

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات عمومی

ریاضیات کاربردی

فیزیک موج و ارتعاش

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

نقشه برداری 1 (کارگاهی)

نقشه برداری 2 (کارگاهی)

فتوگرامتری 1

فتوگرامتری 2

تفسیر عکس

جغرافیا و فیزیوگرافی

رسم فنی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

کارتوگرافی 1

کارتوگرافی 2

عکاسی و چاپ 1

عکاسی و چاپ 2

نقشه های توپوگرافی

نقشه های غیرتوپوگرافی

تالیف نقشه

شبکه و مختصات

زبان فنی

کارآموزی و پروژه

جمع

رشته کاردان فنی کشتی.

صنایع دریایی کشور برای استفاده از شناور های ساحلی ، بالا بردن بازدهی و کاهش هزینه نگهداری و تعمیرات شناور ها نیاز به جذب و تربیت افراد متخصص در این صنعت را دارد .یکی از تخصصهای مورد نیاز در این صنعت ، کاردان فنی کشتی است .افرادی که تخصص لازم را برای راهبردی ، تعمیر و نگهداری موتورها و دستگاه های فنی روی شناور های مختلف اعم از (تجاری و نظامی ) مانند ناو چه ها ، یدک کش های تدارکاتی ، آتشخوار ، تعمیراتی ، مسافری کوچک و واحد های هیدرو گرافی و اقیانوس شناسی دارند .فارغ ا لتحصیلان این رشته می توانند در سازمان ها و ارگان های مختلف نظامی و کشوری مسئوولیت تعمیر و نگهداری موتو رها و دستگاه ها و تجهیزات روی آنها را بر عهده بگیرند و پس از حداقل 5 سال تجربه عملی روی شناورها در دریا ، به عنوان تکنسین ارشد موتور خانه با کمک ناظر مهندس کشتی در کشورهای ا قیانوس پیما فعا لیت می کنند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

ریاضیات عمومی ، فیزیک مکانیک ، فیزیک حرارت ، فیزیک ا لکتریسیته و مغناطیسی ، نقشه کشی صنعتی .

دروس اصلی :

استاتیک و مقاومت مصا لح ، حفاظت و ایمنی و بهداشت کار ، ترمودینامیک صنعتی ، انتقال حرارت ، مکانیک سیالات ، شیمی و خواص مواد ، ماشین های ا لکتریکی و اجزای ماشین ، کنترل اتو ماتیک و اندازه گیری .

دروس تخصصی :

ساختمان کشتی ، موتور های درون سوز یا احتراق داخلی ، مولد های بخار ، توربین های بخار ، آرشیتک کشتی (هیدرو استاتیک و هیدرو دینامیک ) تأسیسات و تجهیزات ، زبان تخصصی ، ا لکترونیک و مخابرات ، کارورزی ، کارگاه برق (بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه و کارگاه است).
دانشگاه های پذیرنده : علوم و فنون دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی – چالوس .
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

کاردان فنی کشتی

1- تعریف و هدف:

دوره کاردانی فنی کشتی یکی از دوره های آموزشی در مقطع کاردانی از دوره های آموزش عالی است و هدف از این برنامه تربیت افرادی متخصص و کاردان بمنظور راهبری، تعمیر و نگهداری موتورها و دستگاههای فنی روی شناورهای مختلف اعم از (تجاری و نظامی) مانند ناوچه ها، یدک کشهای تدارکاتی، آتشخوار، تعمیراتی، مسافری کوچک با تناژ محدود و نیروبرها، کشتی های صیادی واحدهای هیدروگرافی و اقیانوس شناسی و غیره برنامه ریزی شده است.

2- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این مجموعه مشاغل ذیل را در سازمانها و ارگانهای مختلف (نظامی و کشوری) میتوانند عهده دار گردند.

الف – مدیر ماشین شناورهای مختلف ساحلی و ناوچه های نظامی و مسئول تعمیر و نگهداری موتورها و دستگاهها و تجهیزات روی آنها.

ب – بعنوان تکنیسین در کارخانجات کشتی سازی و تعمیر کشتی – وابسته به بخش خصوصی یا دولتی.

پ – بعنوان کمک ناظر مهندس کشتیهای اقیانوس پیما در ارگانهای مختلف دریائی کشورپس از حداقل 5 سال تجربه عملی روی – شناورها در دریا.

ج – بعنوان تکنیسین ارشد موتورخانه روی کشتیهای اقیانوس پیما پس از حداقل 5 سال تجربه عملی روی شناورها در دریا.

3- ضرورت و اهمیت:

در حال حاضر صدها فروند شناورهای ساحلی متعلق به ارگانهای دریائی کشور (دولتی، خصوصی) با کمبود چشمگیر افراد متخصص دریائی در زمینه های مختلف مواجه بوده که باعث کاهش بازدهی و بالا بردن هزینه های نگهداری و تعمیراتی اینگونه شناورها شده است و اکثر ارگانهای دریائی با وجود میلیونها تومان سرمایه گذاری برای خرید شناورهای مورد نیاز برای جذب و تربیت افراد متخصص و دلخواه که از اینگونه وسائل دریائی به نحوه مطلوب استفاده نماید همواره با مشکل مواجه بوده اند، لذا اکنون در جهت خودکفائی در زمینه های مختلف برنامه ریزی گردیده، ضرورت و اهمیت توسعه صنایع دریائی کشور که بیش از هر صنعت دیگر نیاز به پرسنل متخصص در زمینه های مختلف داشته برای مسئولین روشن و مورد توجه خاص قرار گرفته است.

4- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره تخصصی در این مجموعه حداقل 2 سال است و دروس ن در 4 ترم برنامه ریزی میشود هر ترم 17 هفته آموزش کامل است مدت واحد نظری 17 ساعت و آزمایشگاه 34 ساعت است.

5- واحدهای درسی:

برنامه آموزشی این مجموعه کلا مشتمل بر 78 واحد که 74 واحد آن را دروس نظری و عملی و کارگاهی تشکیل می دهند و 4 واحد دیگر آن کارآموزی است.

برنامه آموزشی به ترتیب زیر تقسیم بندی شده است:

الف – دروس عمومی 11 واحد

ب – دروس علوم پایه 11 واحد

ج – دروس تخصصی 23 واحد

د – دروس تخصصی 22 واحد

ﮬ - کارگاه 7 واحد

و – کارآموزی 4 واحد

--------

جمع 78 واحد

تبصره: هر واحد کارآموزی بصورت دو ماه آموزش عملی در روی کشتی و بصورت شبانه روزی خواهد بود.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات عمومی

فیزیک مکانیک

فیزیک حرارت و آز

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

نقشه کشی صنعتی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

استاتیک و مقاومت مصالح

حفاظت و ایمنی و بهداشت کار

ترمودینامیک صنعتی

آزمایشگاه ترمودینامیک صنعتی

انتقال حرارت

آزمایشگاه حرارت

مکانیک سیالات

آزمایشگاه مکانیک سیالات

شیمی و خواص مواد

ماشینهای الکتریکی و آز

اجزاء ماشین

کنترل اتوماتیک و اندازه گیری

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

ساختمان کشتی

موتورهای درونسوز یا احتراق داخلی 1

موتورهای درونسوز یا احتراق داخلی 2

مولد بخار

توربینهای بخار

آرشیتکت کشتی (هیدرواستاتیک و هیدرودینامیک)

تاسیسات و تجهیزات

زبان تخصصی

الکترونیک و مخابرات و آزمایشگاه

کارآموزی 1

کارآموزی 2

کارگاه تاسیسات

کارگاه مولد و توربین بخار دریائی

کارگاه موتورهای درونسوز

کارگاه برق

جمع

رشته کاردان فنی مکانیک – تاسیسات آبرسانی و گازرسانی.

کاردان فنی مکانیک – تاسیسات آبرسانی و گازرسانی

مقدمه:

با توجه به گسترش گازرسانی و اهمیت آنها در ساختمانها و شرکتها و همچنین تعمیرات و نگهداری تاسیسات آبرسانی و فاضلاب و گازرسانی تربیت افرادی در زمینه تاسیسات آبرسانی و گازرسانی ضروری می باشد.

1- تعریف و هدف:

منظور از مجموعه کاردانی تاسیسات آبرسانی و گازرسانی تربیت کاردان فنی است که بتواند تاسیسات بهداشتی آبرسانی و فاضلاب و گازرسثانی ساختمانها را در برخی موارد مستقل و در مورد مفصلتر تحت نظر مهندسین مربوطه نصب، راه اندازی، تعمیر و نگهداری نمایند و یا در موارد ساده و کوچک حتی به طرح و محاسبه آن نیز آشنا باشند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره کاردانی تاسیسات بهداشتی و گازرسانی دو سال و نیم است که دروس نظری و عملی آن در 4 نیمسال تحصیلی و یک نیمسال کارآموزی برنامه ریزی شده طول هر ترم 18 هفته آموزش کامل است و زمان تدریس هر واحد نظری 18 ساعت و عملی آزمایشگاهی 36 ساعت و عملی کارگاهی 54 ساعت و کارورزی 72 ساعت در طول یک ترم است.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 80 واحد بشرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 15 واحد

2-3- دروس پایه 15 واحد

3-3- دروس اصلی 23 واحد

4-3- دروس تخصصی 27 واحد

5-3- کارآموزی 6 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این مجموعه می توانند نصب و راه اندازی و تعمیر و نگهداری تاسیسات آبرسانی، فاضلاب و گازرسانی را عهده دار شده و در کارخانجات تولیدی مربوطه نیز بعنوان کاردان فنی بکار اشتغال یابند.

5- ضرورت و اهمیت:

با توجه به احداث ساختمانها شهرکها و جهت سکونت و کار و همچنین تعمیرات و نگهداری تاسیسات آبرسانی فاضلاب و گازرسانی موجود لزوم کاردان فنی را در این رشته بوضوح نشان میدهد.

6- دوره شناخت کار:

دانشجویان قبل از ورود به دانشگاه باید دوره کارآموزی (شناخت کار) را به مدت 12 هفته در صنعت گذرانده باشند.

فارغ التحصیلان هنرستانهای صنعتی و دبیرستانها ی فنی آتی نیازی به گذراندن این دوره نخواهند داشت.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات عمومی و مقدمات آمار

ریاضیات کاربردی

فیزیک حرارت و آزمایشگاه

شیمی و آزمایشگاه

رسم فنی 1

رسم فنی 2

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

استاتیک و مقاومت مصالح

مواد و مصالح تاسیساتی

الکتریسته و تاسیسات

الکتریکی ساختمان

انتقال حرکت

ترمودینامیک

مکانیک سیالات 1

مکانیک سیالات 2

ایمنی و بهداشت

قانون کار و اقتصاد صنعتی

زبان خارجه فنی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

تاسیسات آبرسانی 1

تاسیسات آبرسانی 2

کارگاه عمومی ساختمان

تاسیسات فاضلاب

تصفیه آب و فاضلاب

وسایل بهداشتی ساختمان

تاسیسات و تجهیزات مخصوص

تاسیسات گازرسیانی ساختمان

تاسیسات حرارتی و برودتی

کارگاه عمومی جوشکاری و فلزکاری

کارورزی

یک نیمسال تحصیلی

جمع

رشته کاردان فنی مکانیک – جوشکاری.

کاردان فنی مکانیک – جوشکاری

1- هدف

هدف پر کردن خلا تکنیسین های متخصص و کارآمدی است که قادر باشند براساس دانش و مهارتهای فنی کسب شده در یکی از زمینه های ساخت و تولید نصب و مونتاژ، تعمیر و بازسازی فعالیت نمایند و براساس علوم و فنون فراگرفته شده به برقراری اتصالات ناگسستنی قطعات مختلف فلزی و غیرفلزی بپردازند.

2- ضرورت و اهمیت اجرای دوره:

جوشکاری و برشکاری از معمولترین فرآیندهای تولیدی است که در ساخت قطعات بزرگ ماشین الات صنعتی، اسکلتهای فلزی، مخازن تحت فشار و پلهای عظیم مورد استفاده قرار می گیرد. این فرایندها در واحدهای صنعتی که دارای سیستم تولید سفارشی یا پروژه ای می باشند از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از طرفی قابلیت اتوماسیون و اعمال روشهای مکانیزه امکان اجرای جوشکری را در شرایط مختلف امکان پذیر ساخته است و همین امر تغییرات گسترده ای در طرز کار و چگونگی بهره برداری از این فرآیند و به تبع آن مسائل تئوریکی که بدنبال می آید باعث گردیده است.

در دنیای صنعتی امروز دهها وسیله جوشکاری ابداع گردیده است. انواع فلزات غیرآهنی، فولادی مخصوص و آلیاژهای بیشمار آنها از طریق جوشکاری بهم متصل می شوند . هر چند روشهای اتوماتیک جوشکاری از طرفی کیفیت جوش را افزایش داده و از طرف دیگر زمان فرآیند را به حداقل ممکن رسانده اند، اما وجود دستگاهها و امکانات سخت افزاری در این زمینه کافی نیست و تنها با آموزش صحیح و کامل نیروی انسانی می توان به ضریب اطمینان لازم برای تضمین فعالیتهای تولیدی جوشکاری دست یافت. در حقیقت آموزش هدفمند و برنامه ریزی شده پلی است بین آنچه که هستیم و آنچه باید باشیم که این امر از جمله هدفهایی است که برگزاری این دوره دنبال می کند.

3- نقش و توانایی:

فارغ التحصیلان این دوره قادر خواهند بود در واحدهای مختلف صنعتی از جمله پالایشگاهها، شرکتهای پتروشیمی، مخازن تحت فشار و بویلر، صنایع اتومبیل سازی، صنایع کشتی سازی، اسکلت های فلزی و پلها به فعالیتهای ذیل بپردازند.

- تفسیر نقشه ها و کروکی های مهندسی و پیاده نمودن آنها در پروژه های جوشکاری

- تعثیین روش کار و نمونه سازی به کمک مهندسین طراح و انتقال آن به کارگران فنی

- کمک در طراحی و نوشتن دستورالعمل اجرائی پروژه های مختلف

- کنترل کیفی و کمی فرآیند جوشکاری در پروژه های مختلف

- بازدید و اطمینان از نحوه عملکرد دستگاههای جوشکاری

- مطالعه و بررسی برنامه کار و تقسسیم آن بین افراد تحت سرپرستی

- تهیه گزارشهای فنی در مورد عملکرد روزانه قسمت تحت سرپرستی

4- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره کاردانی علمی – کاربردی جوشکاری 5/2 سال خواهد بود و دروس عملی و نظری آن بصورت واحدی براساس نظام آموزشی منطبق با آئین نامه مصوب آموزشهای کاردانی در بخش صنعت از نوع آموزشهای علمی – کاربردی می باشد.

5- واحد درسی:

تعداد کل واحدهای درسی در این مجموعه 72 واحد می باشد.

دروس عمومی 11 واحد

دروس پایه 14 واحد

دروس اصلی 18 واحد

دروس تخصصی 29 واحد

---------

جمع 72 واحد

کارآموزی دوره بمیزان حداقل 240 ساعت می باشد و تحت نظر استاد کارآموزی در واحدهای مختلف که به نوعی از فرآیندهای جوشکاری در تولید محصولات خود بهره می برند براساس برنامه تنسظیم شده ارائه میگردد. نمره کارآموزی براساس گزارش ارائه شده و ارزیابی نظر سرپرست محل کارآموزی توسط استاد کارآموزی تعیین می گردد.

6- شرایط ورود به این دوره:

1- دارا بودن دیپلم کامل متوسطه در رشته های فنی هنرستان، ریاضی فیزیک و تجربی با توجه به اینکه اولویت با دیپلمه فنی هنرستان خواهد بود.

2- قبولی در آزمون مربوط به دوره های آموزش علمی – کاربردی

3- احراز شرایط عمومی داوطلبان ورود به دوره های آموزش عالی

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

21110

21111

21112

21113

21114

21115

21116

ریاضی عمومی

فیزیک حرارت

شیمی عمومی

فیزیک مکانیک

رسم فنی 1

ایمنی و بهداشت

مبانی کامپیوتر

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

21210

21211

21212

21213

21214

21215

21216

21217

21218

استاتیک

مقاومت مصالح

آزمایشگاه مقاومت مصالح

کاربرد برق در جوشکاری

رسم فنی 2

زبان فنی

طراحی به کمک کامپیوتر

آزمایشگاه متالوگرافی

ماشین ابزار

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

21310

21311

21312

21313

21314

21315

21316

21317

21318

21319

21320

21321

طراحی جوش

متالورژی جوش 1

متالورژی جوش 2

جوش قوسی با الکترود

جوشکاری اکسی استیلن

جوشکاری تحت پوشش گازهای محافظ و پلاسما

جوشکاری زیرپودری، الکترواسلاک و الکتروفلاکس دار

جوشکاری مقاومتی

جوشکاری فولادها و چدنها

جوشکاری فلزات غیرآهنی

برشکاری بوسیله گاز و برق

پروژه علمی

جمع

رشته کاردان فنی مکانیک – ماشین آلات.

کاردان فنی مکانیک – ماشین آلات

1- هدف

هدف مجموعه کاردان فنی مکانیک ماشین آلات، تربیت کاردانی است که توانائی اجرای برنامه ریزی، نگهداری، نصب و تعمیر ماشین آلات کشاورزی، عمران، نظامی، معدنی را داتشه باشد.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره 3 سال است و دروس عملی و نظری آن بصورت واحدی در 5 نیمسال تحصیلی و یک نیمسال کارآموزی ارائه می گردد.

طول هر نیمسال تحصیلی 17 هفته آموزشی کامل است و زمان تدریس هر وحد نظری 17 ساعت، آزمایشگاهی 34، کارگاهی 51 ساعت و کارآموزی حداقل 68 ساعت می باشد.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای این دوره 76 واحد بشرح زیر می باشد:

1-3 دروس عمومی 11 واحد

2-3 دروس پایه 11 واحد

3-3 دروس اصلی 25 واحد

4-3 دروس تخصصی 25 واحد

5-3 کارآموزی 4 واحد

--------

جمع 76 واحد

4- نقش و توانائی:

کاردان فنی مکانیک ماشین آلات، توانائی نصب، نگهداری، بهره برداری از تاسیسات و ماشین آلات را دارا بوده و همچنین توانائی ساخت اجزاء و مکانیزم ساده آنها را کسب نموده و پس از فراغت از تحصیل بعنوان مکانیک ماشین آلات در صنایع نفت، کارخانجات تولیدی ماشین آلات با وزارت راه و ترابری، صنایع اتومبیل، ماشین سازی، مراکز آموزشی و صنایع کشاورزی به کار مشغول شوند.

5- اهمیت و ضرورت:

با توجه به تاسیسات عظیم و ماشین آلاتی که در صنعت نفت موجود است، همچنین با نگرش به آینده و توسعه صنعت نفت و نیاز مبرم به نگهداری از این تاسیسات، اهمیت و ضرورت این مجموعه مشخص می شود.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی

فیزیک مکانیک

نقشه صنعتی

برنامه نویسی کامپیوتر

شیمی عمومی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

استاتیک

علم مواد

الکتریسته صنعتی

روغن های مصرفی در ماشین آلات

ترمودینامیک و آزمایشگاه

مکنیک سیالات و آزمایشگاه

سیستم های هیدرولیکی و پنوماتیکی

ایمنی و بهداشت

مقررات و بهداشت

مقاومت مصالح و آزمایشگاه

اجزاء ماشین

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

تکنولوژی موتورهای احتراقی

آشنایی با ماشین های بالابر

زبان فنی تخصصی

روش های تولید با براده

کارگاه ماشین ابزار

انتقال قدرت

سیستم های اندازه گیری

نقشه کشی 2

اصول ریخته گری

جوشکاری

شناخت، نصب، تعمیر و نگهداری پمپ ها

شناخت، نصب، تعمیر و نگهداری توربین ها

و کمپرسورها

کارآموزی

جمع

رشته کاردان فنی مکانیک – ماشین ابزار.

کاردان فنی مکانیک – ماشین ابزار

1- تعریف و هدف:

منظور از مجموعه ماشین ابزار تربیت یک نوع کاردان عملی است که اغلب دروس تخصصی آن دارای آزمایشگاه، کارگاه و یا کار در کارخانه بوده که در رابیه با تکنولوژی ابزارسازی و طراحی کاربردی ابزار میباشد.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره کاردانی ماشین ابزار 5/2 سال است و دروس عملی و نظری آن در 4 نیمسال تحصیلی و یک نیمسال کارآموزی ارائه میگردد و طول هر نیمسال تحصیلی 18 هفته آموزش کامل و زمان تدریس هر واحد نظری 18 ساعت و عملی آزمایشگاهی 36 ساعت و کارگاهی 54 ساعت و کارورزی 72 ساعت در طول یک نیمسال است.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 86 واحد و 6 واحد کارآموزی بشرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 15 واحد

2-3- دروس پایه 11 واحد

3-3- دروس اصلی 10 واحد

4-3- دروس تخصصی 50 واحد

5-3- کارآموزی 6 واحد

---------

92 واحد

4- نقش و توانائی:

کاردان فنی ماشین ابزار میتواند به کمک فارغ التحصیلان کارشناسی ساخت و تولید ترکیب مناسبی جهت نیروی انسانی کارخانجات ماشین سازی، ابزارسازی، خودروسازی، صنایع کشاورزی، صنایع هوائی، صنایع تسلیحاتی، کارخانجات کارخانه ساز و غیره را فراهم سازد.

5- ضرورت و اهمیت:

اهمیت این رشته با توجه به اینکه صنعت ما یک صنعت مونتاژ و وابسته به خارج بوده و متاسفانه دانشگاههای ما در گذشته برای تربیت نیروی انسانی متعهد و متخصص و مکانیسم ارتباطی با مراکز تولیدی جهت رسیدن به استقلال و خودکفائی کشور نقش چندنی نداشته اند لذا با تربیت نیروی انسانی متعهد و متخصص در تکنولوژی ابزارسازی، امکان راه اندازی و بهره برداری از کارخانجات و کارگاههای ماشین ابزار در صنایعی مانند ماین سازی، ابزار سازی، خودروسازی، صنایع کشاورزی، صنایع هوائی، صنایع تسلیحاتی، کارخانجات کارخانه ساز و غیره را به ما خواهد داد. بنابراین لزوم تاسیس این مجموعه بسیار محسوس است.

6- دوره شناخت کار:

کلیه فارغ التحصیلان غیرهنرستانی بایستی حداقل 12 هفته جهت شناخت کار در زمینه تکنولوژی ابزار سازی در کارخانجات مربوطه دوره شناخت کار را بگذرانند.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات عمومی

فیزیک مکانیک

شیمی

نقشه کشی صنعتی 1

نقشه کشی صنعتی 2

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

استاتیک و دینامیک

مقاومت مصالح

کاربرد برق و الکترونیک

اصول ایمنی صنعتی

قوانین و روابط کار

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

ماشین ابزار انیورسال 1

سیستمهای اندازه گیری

توانایی ماشین کاری

ماشین ابزار انیورسال 2

اصول ریخته گری

متالورژی

تکنولوژی پلاستیک

روشهای مخصوص تولید

طراحی قالبهای پلاستیک

طراحی و ساخت قید و بندها

طراحی و ساخت قالبهای پرس 1

طراحی و ساخت قالبهای ریخته گری

طراحی و ساخت قالبهای پرس 2

تکنولوژی و طراحی قالبهای آهنگری

انتخاب صحیح مواد برای ابزار

تعمیر و نصب و نگهداری ماشین ابزار

زبان تخصصی

دوره شناخت کار

12 هفته قبل از ورود به دانشگاه

کارآموزی تخصصی

یک نیمسال تحصیلی

جمع

رشته کاردان فنی مواد ریخته گری.

کاردان فنی مواد – ریخته گری
ریخته گری به معنای علم و فن شکل دادن فلزات و آلیاژها از طریق ذوب فلز یا آلیاژ و ریختن ماده گداخته در قالب و انجماد برای به دست آوردن خواص متالورژیکی مطلوب است . هدف دوره تربیت کاردان فنی ریخته گری ، پرکردن فضای بین مهندسین و کارگران ماهر این فن است . داوطلب باید در دروس ریاضیات و فیزیک و مکانیک و دروس فنی ، شیمی و رسم فنی دبیرستان در حد عالی بوده از علاقه مندی و توانائی روحی و جسمی لازم برخوردار باشد . فارغ التحصیلان این رشته در مراکزی نظیر کارخانه های صنایع ریخته گری ، مدل سازی ، ماشین ابزار و قالب سازی می توانند فعالیت کنند .(بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه و کارگاه همراه است).
دانشگاه های پذیرنده : تربیت معلم سبزوار ، موسسه غیر انتفاعی کار ،
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه -شبانه
دانشگاه : دولتی- غیرانتفاعی
گرایشها :

کاردان فنی مواد – ریخته گری

1- اهداف دوره:

هدف از برگزاری دوره علمی – کاربردی ریخته گری تربیت افرادی است که بتوانند در مراحل مختلف تولید از قبیل متد ریخته گری طراحی و ساخت قالبهای مختلف ریخته گری، شمش ریزی، ماهیچه سازی، کنترل کیفیت ریخته گری، به بیان کلی تر در کلیه مراحل مختلف تولید در کارگاههای ریخته گری و آهنگری انجام وظیفه نماید.

از جمله اهداف دیگر این دوره، انجام عملیات اجرائی، محاسباتی و آزمایشگاهی توسط کاردان آموزش دیده این دوره است. علاوه بر این تکنیسین کاربردی این دوره قادر خواهد بود تا از طرفی در انجام تحقیقات دستیار کارشناسان باشد و از طرف دیگر با ارائه پیشنهادات مناسب به سطوح کارگری در افزایش کارآرایی افراد زیردست و بهبود بهره وری مفید و موثر واقع شود.

2- ضرورت و اهمیت اجرای دوره:

با توجه به سرمایه گذاری های عظیم در صنایع کشور از طریق ایجاد و گسترش صنایع ریخته گری و خرید ماشین آلات و تجهیزات استفاده از نیروی انساین مناسب و آموزش دیده در صنایع ریخته گری اهمیت ویژه ای یافته در این رابطه تربیت و آموزش کاردان فنی ریخته گری نقش و جایگاهی خاص دارد.

3- قابلیت و توانائی:

آموزش دیدگان این دوره قادر خواهند بود با در نظر گرفتن اصول طراحی در ساخت و تولید انواع قالب های ریخته گری در بخش های مختلف صنایع ریخته گری از قبیل متد ریخته گری، کنترل کیفیت ریخته گری، ماهیچه سازی، شمش ریزی و همچنین در امور نظارت بر روند تولید و پروژه های ریخته گری نیازهای این صنت را بعنوان تکنیسین کاربردی بریرف نمایند.

4- مشاغل کاردان فنی – ریخته گری:

1- سرپرست متد ریخته گری

2- تکنیسین متد ریخته گری

3- سرپرست کارگاه ریخته گری

4- سرپرست مدلسازی

5- سرپرست کارگاه آهنگری

6- سرپرست کنترل کیفیت ریخته گری

7- سرپرست کنترل کیفیت آهنگری

8- مسئول کوره های القائی و قوسی

9- سرشیفت و مسئول شمش ریزی

10- سرشیفت و مسئول قالبگیری

11- تکنیسین آزمایشگاههای ریخته گری

5- مدت دوره اموزش:

متوسط دوره آموزش علمی – کاربردی ریخته گری 2 الی 3 سال و متشکل از چهار الی شش نیمسال تحصیلی است که دانشجو با گذراندن 73 واحد درسی موفق به اخذ گواهینامه این دوره خواهد شد. زمان تدریس هر واحد تئوری 17 ساعت و هر واحد درس آزمایشگاهی 34 ساعت و هر واحد درس کارگاهی 51 ساعت است و یک واحد کارورزی 102 ساعت می باشد از مزایای واحد کارآموزی این که کارآموزی که پس از اتمام دروس تئوری برگزار میگردد این است که دانشجو ضمن کارورزی در بخش های مختلف صنایع ریخته گری با محیط کار و اصول و قوانین جاری در کارگاههای صنعتی آشنائی بیشتری پیدا نموده و در پایان کارآموزی موظف می گردد که مشاهدات اندوخته های خود را از محیط کار بصورت گزارش ارائه نماید.

تعداد کارآموزی اختصاص یافته جهت این دوره 2 واحد (204 ساعت) می باشد.

6- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای دوره علمی – کاربردی ریخته گری 73 واحد و بشرح ذیل می باشد:

1- دروس عمومی 11 واحد

2- درونس پایه 13 واحد

3- دروس اصلی 21 واحد

4- دروس تخصصی 28 واحد

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

31110

31111

31112

31113

31114

31115

ریاضی 1

ریاضی 2

شیمی عمومی و آز

رسم فنی 1

مبانی کامپیوتر

فیزیک حرارت و آز

1+2

1+1

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

312111

312112

312113

312114

312115

312116

312117

312118

312119

اصول ریخته گری

متالوژی فیزیکی

خواص مکانیکی فلزات

کارگاه فلزکاری

کارگاه ماشین ابزار

کارگاه جوشکاری

کاربرد برق در ریخته گری

بهداشت و ایمنی

زبان فنی

1+2

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

31310

31311

31312

31313

31314

31315

31316

31317

31318

31319

31320

31321

31322

مدلسازی 1

مدلسازی 2

کارگاه ریخته گری 1

کارگاه ریخته گری 2

کارگاه ریخته گری 3

ریخته گری آلیاژهای آهنی

ریخته گری آلیاژهای غیرآهنی

مصالح قالبگیری

رسم مدل و قالب

مصالح ذوب

عملیات حرارتی

متالوگرافی

اصول تکنولوژی

1+1

1+3

1+1

1+2

1+1

جمع

رشته کاردان فنی نساجی.

کاردانی فنی نساجی

1- تعریف و هدف:

مجموعه کاردانی فنی نساجی یکی از دوره های آموزش عالی در مقطیع کاردانی است که هدف آن تربیت کاردان نساجی با تکیه بر مهارتهای فنی، تفکر طراحی جهت بهره برداری از واحدهای صنعتی نساجی در زمینه های مختلف می باشد.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره این مجموعه 2 سال است و در 4 ترم برنامه ریزی شده است . طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل خواهد بود و زمان تدریس هر واحد 17 ساعت، ازمایشگاهی 34 ساعت و کارگاهی 51 ساعت میباشد.

3- تعداد کل واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 75 واحد به شرح زیر می باشد:

دروس عمومی 11 واحد

دروس پایه 7 واحد

دروس اصلی 16 واحد

دروس تخصصی 37 واحد

کارآموزی 4 واحد

--------

جمع 75 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این رشته در کارگاهها و کارخانجات نساجی بعنوان تکنیسین درجه یک نقش اداره کردن واحدهای کوچک را بعهده خواهند داشت و در ایفای نقشهای زیر همکاری خواهند داشت:

1- انتقال اطلاعات فنی به کارگران و آموزش کارگران

2- انجام عملیات مونتاژ، ساخت و تعمیرات

3- سرپرستی، سازماندهی و کنترل مراحل کار

4- کنترل کیفیت کالای تولیدی (بازرسی، ارزیابی و عیب یابی)

مشاغل قابل احراز:

کاردان کارگاههای ریسندگی، بافندگی، رنگرزی و چاپ پارچه

کاردان کارگاه مقدمات بافندگی و تکمیل

کاردان آزمایشگاه فیزیک نساجی، رنگرزی و چاپ

کاردان کنترل کیفیت صنایع نساجی

دروس پایه و اصلی

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی

فیزیک و آزمایشگاه

برنامه ریزی تعمیرات و نگهداری ماشین آلات

مکانیک جامدات

مبانی برق و آزمایشگاه

نقشه کشی صنعتی

الیاف نساجی

آزمایشگاه الیاف نساجی

کارگاه عمومی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

مهندسی صنعتی و آزمایشگاه

روشهای تولید نخ 1

روشهای تولید نخ 2

کارگاه روشهای تولید نخ 1

کارگاه روشهای تولید نخ 2

روشهای تولید پارچه 1

روشهای تولید 2

کارگاه روشهای تولید پارچه 1

کارگاه روشهای تولید پارچه 2

بافندگی حلقه ای

کارگاه بافندگی حلقه ای

طراحی و تجزیه پارچه

زبان فنی و نقشه خوانی

فرآیند های شیمیایی نساجی و آزمایشگاه

کارآموزی

جمع

رشته کاردان مخابرات هواپیمایی.

کاردانی مخابرات هواپیما ، بیشتر اپراتوری هواپیماست و فارغ التحصیلان این رشته ، اطلاعات و توانایی لازم را برای مبادله پیام و اطلاعات هوانوردی ، استفاده از سیستم های سوئیچینگ ، مدارهای رادیو تله تاپ ، میکرو ویو و ماهواره بین دو مرکز هواپیمایی یا بین مرکز سوئیچینگ که در تهران است وفرودگاه شهرستان های مختلف به دست می آورند . تخصصی که در حد کاردانی است .

توانایی های لازم :
توانایی .های لازم برای این رشته مانند رشته اویونیک هواپیما است .

موقعیت شغلی در ایران :
بازار کار فارغ ا لتحصیلان مخابرات هواپیمایی ، سازمان هواپیمایی کشوری است و بسیاری از آنها جذب این بازار می شوند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس اصلی و تخصصی :

مدارهای ا لکتریکی ، ا لکترونیک ، مدارهای منطقی ، عوامل انسانی ، سیستم عامل ، اصول مخابرات ، مقررات مخابرات ، حقوق هواپیمایی ، زبان تخصصی مخابرات هواپیمایی ، مخابرات ماهواره ، هواشناسی و کدها ، روبکس ، داکیومنت های ایکائو ، برنامه نویسی ، سرویس اطلاعات پرواز ، سیستمهای سوئیچینگ پیام ، کمک ناوبری .

کاردانی مخابرات هواپیمائی

1- تعریف و هدف:

مجموعه کاردانی مخابرات هواپیمائی یکی از مجموعه های آموزش عالی آموزشگاه هواپیمائی کشوری است که هدف آن تربیت کاردان در زمینه شناختف نحوه عملکرد و نگهداری و کار با مدارات مخابرات هواپیمائی در جهت تامین بیخطری و سلامت پرواز برای سازمان هواپیمائی کشوری و در صورت نیاز برای سایر سازمانها در زمینه مخابرات بین المللی می باشد.

دروس این مجموعه ترکیبی از دروس عمومی، علوم پایه، دروس اصلی، و دروس تخصصی مخابرات هواپیمائی است که با توجه به نیازهای مخابرات هواپیمائی در مرکز و فرودگاههای کشور و توصیه های سازمان بین المللی هواپیمائی کشوری (ICAO) برنامه ریزی شده است.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره 2 سال است و برنامه های درسی آن برای چهار ترم برنامه ریزی میشود. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است. مدت هر واحد درس نظری حداقل 17 ساعت و دروس عملی و آزمایشگاهی حداقل 34 ساعت میباشد و دروس کارگاهی 51 ساعت می باشد.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 73 میباشد که عبارتند از:

دروس عمومی 11 واحد

دروس پایه 14 واحد

دروس اصلی و تخصصی 44 واحد

کارآموزی 4 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره دارای مهارتها و آمادگیهای زیر می باشند:

- مبادله پیامهای هواپیمائی با استفاده از ماکروویو، ماهواره خطی، سیستم نیمه اتوماتیک (CW, SSB, (PBTT) و غیره.... از طریق سرویس ثابت و متحرک هوائی (AMS, AFS) با رعایت مقررات و دستورالعملهای ایکائو (ICAO)

- ارتباط با شبکه بین المللی سیتا (SITA) و مبادله پیامهای هواپیمائی مربوط به آژانسهای هواپیمائی.

- تهیه و توزیع بولتنهای گزارشات جوی پرواز (ROBEXD)؛

- بهره برداری از دستگاههای ارتباطی هواپیمائی کشوری.

- توانائی در نگهداری سیستمهای ارتباطی هواپیمائی در فرودگاههای درجه 3 و 4.

5- ضرورت و اهمیت:

نیاز واحدهای فنی عملیاتی سازمان هواپیمائی کشوری در کلیه فرودگاههای کشور برای برقراری ارتباط مخابراتی بر مبنای نظام جهانی هوانوردی در شبکه ثابت ارتبایطات هواپیمائی بمنظور مبادله پیامهای هواپیمائی در جهت تامین سلامتی و بیخطری پرواز، و سازمانهای مشابه در زمینه مخابرات بین المللی.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات عمومی 1

فیزیک عمومی

تاریخچه ارتباطات و مخابرات هواپیمایی

قوانین هوائی – جغرافیا و نجوم

زبان انگلیسی 2 و لابراتور

زبان انگلیسی 3 و لابراتور

جمع

دروس اصلی و تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

آشنایی با مدارهای الکتریکی

مقدمات مدارهای منطقی

الکترونیک و رادیو

تایپ لاتین 1

تایپ لاتین 2

هواشناسی

سرویس اطلاعات پرواز

آشنایی با دستگاههای ناوبری

تجسس و نجات

زبان انگلیسی فنی

داکیومنت 7946

تله تایپ 1

تله تایپ 2

مورس لاتین

روبکس و آمار مخابرات

مکانیزم تله تایپ

انکس 10 جلد دوم 1

انکس 10 جلد دوم 2

مقررات رادیو تلفنی

داکیومنت 7910 و 8400 و 8585

آشنایی با کامپیوتر و برنامه نویسی

جمع

رشته کاردانی استخراج معادن ذغال سنگ.

کاردانی استخراج معادن ذغال سنگ

1- تعریف و هدف:

مجموعه کاردان فنی استخراج معادن ذغال سنگ یکی از دوره های آموزشی در نظام آموزش در نظام آموزش عالی در مقطع کاردانی است و هدف آن تربیت کاردان فنی برای استخراج و بهره برداری اقتصادی از معادن زیرزمینی ذغال سنگ است و دامنه فعالیت آن عبارت است از باز کردن، آماده سازی معادن ذغال سنگ از مرحله عملیات اکتشافی و معدنی تا تحویل ذغال به کارخانه ذغال شویی.

2- طول دوره وشکل نظام:

طول دوره کاردان فنی استخراج معادن ذغال سنگ 2 سال است و نظام آموزش آن واحدی است. طول هر ترم یک نیمسال معادل 17 هفته است و زمان تدریس هر واحد درس نظری 17 ساعت و عملی و آزمایشگاه 34 ساعت و کارگاهی 54 ساعت و کارآموزی 72 ساعت در ول یک ترم است.

1- تعداد واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 73 واحد و 6 واحد کارآموزی بشرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 11 واحد

2-3- دروس پایه 12 واحد

3-3- دروس اصلی 9 واحد

4-3- دروس تخصصی 41 واحد

5-3- کارآموزی 6 واحد

2- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این رشته می توانند در معادن ذغال سنگ بسته به بزرگی یا کوچکی معدن، مسئولیت اجرای یک یا چند وظیفه از عملیات معدنی نظیر حفاری، آتشباری، نگهداری، ویل کشیف ایمنی و نجات، تهویه، کارگاه و استخراج و غیره را بعهده بگیرند.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات

رسم فنی

اجزاء ماشین و کارگاه

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

قوانین و روابط کار

نقشه برداری

زمین شناسی

کانی شناسی و سنگ شناسی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

پیشروی در معادن

آتشباری

بارگیری و حمل و نقل در معادن

نگهداری در معادن

تهویه در معادن

بهداشت معدن

ایمنی و نجات در معدن

روشهای استخراج

ذغال شوئی

ذغال سنگ

ماشین آلات معدنی

برق معادن

زبان خارجه فنی

نقشه برداری زیرزمینی

اصول معدنکاری

جمع

رشته کاردانی استخراج معدن غیرذغال سنگ.

کاردانی استخراج معدن غیرذغال سنگ

1- تعریف و هدف:

مجموعه آموزشی کاردان فنی استخراج معادن (غیرذغال سنگ) یکی از دوره های آموزشی در نظام آموزش عالی است و هدف آن تربیت کاردان فنی در آن حد که از عهده امور استخراج معادن روباز و زیرزمینی برآیند.

این مجموعه مراحل باز کردن تهیه و تجهیز واستخراج کانسارهای اکتشاف شده را شامل می شود.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره آموزشی مجموعه کاردان فنی استخراج معادن 2 سال است و کلیه دروس در 4 ترم تدریس میشود، مدت هر ترم نیمسال تحصیلی معادل 18 هفته است سه نیمسال تحصیلی اختصاص به آموزش نظری و آزمایشگاهی و عملی دارد و یک نیمسال تحصیلی پایانی کارآموزی در معادن غیرذغال سنگ است.

زمان تداریس هر واحد درسی نظری 17 ساعت و عملی و آزمایشگاهی 34 ساعت کارگاهی 51 ساعت و کارآموزی 72 ساعت در طول یک نیمسال است.

3- تعداد واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 65 واحد و 10 واحد کارآموزی بشرح زیر است:

1- دروس عمومی 11 واحد

2- دروس پایه 8 واحد

3- دروس اصلی 10 واحد

4- دروس تخصصی 36 واحد

5- کارآموزی 10 واحد

4- نقش و توانائی:

شغل هائی که فارغ التحصیلان مجموعه کاردانی استخراج معدن می توانند احراز نمایند عبارتست از انجام امور استخراج معادن و سازماندهی و رهبری کارگران و کنترل عملیات آتشباری، حفاری معدنی (چاه و تونل و غیره) – باربری و حمل و نقل تهویه، نگهداری، استخراج مواد معدنی در کارگاه استخراج.

5- ضرورت و اهمیت:

با توجه به کمبود کاردانان معادن در کشور و همچنین با توه به این امر که با دولتی شدن معادن، کلیه معادن کوچکی که تاکنون بدون رعایت اصول فنی و ایمنی توسط افراد مورد بهره برداری قرار میگرفته اند بایستی توسط دولت یا شرکتهای مورد تائید دولت مورد بهره برداری صحیح قرار گیرند. لذا برای هر یک از این معادن حداقل یک کاردان فنی که در حد این برنامه آموزشی تخصصی داشته باشد بکار گرفته شود و برای تامین این نیاز در جهت تامین موارد اولیه معدن مورد نیاز کشور، تربیت کاردان استخراج معادن از اهمیت ویزه ای برخوردار است.

1- دوره شناخت کار:

دانشجویان این دوره قبل از ورود به دانشگاه پس از گزینش باید بمدت حداقل 12 هفته با مراجعه به مراکز کار با این رشته به اندازه کافی آشنائی حاصل کنند. محلهائی که جهت دوره شناخت کار پیشنهاد میشود عبارتند از: معادن روباز و معادن غیرذغال سنگی با تائید دانشگاه ارائه دهنده مجموعه برای دوره کار محلهائی مورد نظر میبشاد که در آنها فعالیتهای اصلی معدنی انجام میشود.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

رسم فنی

اجزاء ماشین و کارگاه

حسابداری مقدماتی

ریاضیات

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

زمین شناسی عمومی

کانی شناسی و سنگ شناسی

برق معادن

قوانین کار و بیمه های اجتماعی

کارآموزی

جمع

دروس تخصصصی

ردیف

نام درس

واحد

پیشروی در معادن

آتشباری در معادن

بارگیری و حمل و نقل در معادن

نگهداری در معادن

تهویه در معادن

استخراج معادن روباز

ایمنی و نجات در معادن

روشهای استخراج معادن زیرزمینی

اصول استخراج معادن

بهداشت و کمکهای اولیه در معدن

نقشه برداری معدنی و نقشه خوانی

کانه آرایی

سرویس و نگهداری ماشین آلات معدنی

زبان خارجه فنی

جمع

رشته کاردانی تعمیر و نگهداری هواپیما.

کاردانی تعمیر و نگهداری هواپیما

1- تعریف و هدف:

مجموعه کاردانی هواپیما یکی از مجموعه های آموزش عالی در دانشکده هواپیمائی کشوری می باشد که هدف آن تربیت افراد کاردان در زمینه تعمیر و نگهداری هواپیما، در سطح استانداردهای بین المللی بوده و در تدوین برنامه درسی رعایت موارد زیر در نظر گرفته شده است.

1-1- رعایت دستورالعملها و مقررات سازمان بین المللی هواپیمائی کشوری (ایکائو) در امور هواپیما

2-1- برنامه های آموزشی گروه فنی مهندسی (کمیته تخصصی صنایع هوائی) شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.

3-1- تجربیات کشورهای پیشرفته در صنعت هواپیمائی.

4-1- نیاز سازمان هواپیمائی کشوریف شرکتهای هواپیمائی، هلیکوپترسازی، صنایع ساخت هواپیما و سایر سازمانها و ارگانهای وابسته به صنعت هواپیمائی.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره مجموعه کاردانی هواپیما 5/2 سال است و برنامه آموزشی آن در 5 ترم ارائه میشود. طول هر ترم برابر 17 هفته معادل یک و نیم سال تحصیلی است.

حداقل میزان ساعت تدریس هر واحد نظری یک ساعت و هر واحد عملی دو ساعت در هفته است.

3- تعداد واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 80 واحد و 3 واحد کارآموزی به شرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 11 واحد

2-3- دروس پایه 18 واحد

3-3- دروس اصلی و تخصصی 51 واحد

4-3- کارآموزی 3 واحد

4- نقش و توانائی:

کاردان هواپیما کسی است که اطلاعات و مهارتهای لازم جهت کار در صنعت هوانوردی را در محدوده ای مناسب کسب کرده و با استفاده از تکنیکها و رهنمودهایی که کارشناسان این رشته ارائه خواهند کرد قادر به انجام مسئولیتهای زیر در سطح استانداردهای بین المللی توصیه شده از طرف ایکائو می باشد.

1-4 تشخیص عیوب و تعمیر سیستمها، ساختمان، موتورهای جت و پستونی، آلات دقیق و .... هواپیما

2-4 سرویس و نگهداری سیستمها، ساختمان، موتورهای جت و پیستونیف آلات دقیق و .... هواپیما

3-4 بازرسی فنی هواپیما برطبق دستورالعملها صادره از طرف اداره استاندارد پرواز سازمان هواپیمائی کشوری

4-4 ساخت قطعات، مونتاژ و آزمایش هواپیماها و هلیکوپتر ساخته شده در صنایع هواپیما و هلیکوپترسازی.

5- ضرورت و اهمیت:

ضرورت و اهمیت تربیت کاردان هواپیما با توجه به موارد زیر روشن می شود:

صنعت هواپیمائی کشوری در حال حاضر صنعت وابسته است. نگهداری و تعمیر خوب هواپیماها اعم از هواپیماهای مسافربری شرکت های هواپیمائی جمهوری اسلامی، آسمان و شرکت نفت، هواپیماهای آموزشی و سمپاش و نیز هواپیماها و هلیکوپترهای نظامی علاوه بر اینکه به لحاظ ارزی خدمتی است به کشور، از نظر صنعتی نیز گامی است استوار در جهت خوداتکائی تربیت کاردان هواپیما و اشتغال این نیروی فنی در صنعت هواپیمائی کشور:

- صرفه جوئی ارزی برای کشور به همراه دارد.

- کشور را نیروی متخص خارجی بی نیاز میسازد.

- مهارتهای لازم در زمینه این صنعت پیشرفته را فراهم می اورد.

- ابزار علمی و تخصصی مورد نیاز تولید هواپیما در کشور را برای سالهای آینده تدارک می بیند.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

49110

ریاضیات عمومی 1

ریاضیات عمومی 2

معادلات دیفرانسیل

فیزیک مکانیک

فیزیک الکتریسته و مغناطیس

شیمی عمومی

نقشه کشی صنعتی 1

جمع

دروس اصلی و تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

491115

استاتیک

مقاومت مصالح و آزمایشگاه

کارگاه عمومی

ترمودینامیک 1

مکانیک سیالات

آئرودینامیک 1

دینامیک 1

علم مواد

ایمنی و بهداشت

الکتریک هواپیما و کارگاه

آشنایی با کامپیوتر و برنامه نویسی

زبان انگلیسی فنی

مقررات بین المللی هواپیمایی 1

ساختمان هواپیما و کارگاه

سیستمهای هواپیما و کارگاه

موتورهای پیستونی هواپیما و کارگاه

موتورهای جت و کارگاه

الات دقیق و کارگاه

کارآموزی

جمع

رشته کاردانی دریانوردی

هدف این رشته تربیت افراد متخصص در کاربرد علوم و فنون تخصصی برای هدایت و اداره شناور های مختلف در آب های ساحلی است . فارغ ا لتحصیلان این رشته می توانند در ارگان های دولتی و خصوص مسئولیت فرماندهی و هدایت شناورهای ساحلی را بر عهده بگبرند و همچنین می توانند در ارگان های دولتی و خصوصی مرتبط با صنعت حمل و دیگر صنایع دریایی سازمان های مجری قوانین محلی دریانوردی وبنادر بعنوان راهنما و مسئول عملیات و خدمات بندری فعا لیت نمایند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

فیزیک ا لکتریسیته و مغناطیس ، ریاضیات عمو می ، ریاضیات کاربردی ، فیزیک مکانیک و حرارت .

دروس اصلی :

نجوم ، هواشناسی و اقیانوس شناسی ، مبانی مهندس دریایی ، برنامه نویسی کامپیوتر، تاریخ و قدرت دریایی ،اصول مدیریت ، زبان تخصصی ، الکترو نیک عمومی .

دروس تخصصی :

ناو بری ساحلی و تخمینی ، کار روی نقشه ، قطب نمای مغناطیسی و جایرو ، ناوبری نجومی ، دستگاه های ا لکترونیکی کمک ناو بری ، قوانین و علائم دریایی ، مخابرات دریایی ، اصول کلی تعادل و ساختمان کشتی .

دانشگاه های پذیرنده : آموزشکده علوم و فنون دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی – چالوس .
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته کاردانی علمی – کاربردی نرم افزار کامپیوتر.

کاردانی علمی – کاربردی نرم افزار کامپیوتر

1- مقدمه:

با توجه به پیشرفت چشمگیری علم کامپیوتر به حق می توان عصر حاضر را "عصر کامپیوتر" نام گذاری کرد. سرعت روزافزون نوآوریها در صنعت کامپیوتر لزوم بهره گیری از نیروهای کارآمدی که بتوانند خود را با این نوآوریها تطبیق دهند را نشان می دهد. طبعا کشور ما نیز در جریان این پیشرفتها بوده و جهت استفاده و در نهایت رقابت در صحنه تولید می باید. قابلیتهای خویش را به منصه ظهور بگذارد لذا وجود افراد تعلیم یافته ضرورت داشته و باید با سرعت هرچه تمام تر کمبودها را مرتفع نمود.

2- تعریف و هدف:

هدف تربیت افرادی است که به منظور انجام کار در زمینه های برنامه نویسی – مسئولیت سایت های کامپیوتری – بهره برداری و ارائه خدمات دارای بینش – دانش و توانائی لازم در حد تجزیه و تحلیل بوده و بتواند طرحهای مهندسی را بکار بندد.

1- ضرورت و اهمیت:

توسعه روزافزون و بهره گیری از کامپیوتر در کلیه امور کشور از مجامع علمی تا محافل تجاری، ضرورت تربیت نیروی انسانی متخصص در بهره گیری از کامپیوترها به نحو مطلوب را ایجاب می نماید.

2- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره قادر خواهند بود با توجه به سرعت چشمگیر تحولات کامپیوتر در دنیا باید قادر به تطبیق توانائیهای خویش بوده و بتوانند مشکلات این صنعت را مرتفع سازند و در پستهای برنامه نویسی کاربردی – صنعتیف راهبری مراکز کامپیوتر و کاربردی برنامه های موجود خدمت نمایند.

3- مشاغل فارغ التحصیلان:

برنامه نویسی کاربردی – صنعتی

برنامه نویسی تجاری

راهبری مراکز کامپیوتر

کاربری برنامه های موجود

4- واحدهای درسی:

تعداد واحدهای درسی جمعا 72 واحد درسی بشرح زیر است:

دروس عمومی 11 واحد

دروس پایه 9 واحد

دروس اصلی 28 واحد

دروس تخصصی 18 واحد

دروس اختیاری 6 واحد

5- طول دوره و شکل نظام:

- طول دوره براساس نظام آموزشهای کاردانی در بخش مدیریت و خدمات اجتماعی از آموزشهای علمی – کاربردی بطور ناپیوسته مستمر حداقل 2 سال و حداکثر 3 سال می باشد.

- نحوه اجرای دوره ارائه دروس به روش واحدی می باشد.

- طول هر ترم 17 هفته معادل یک نیمسال تحصیلی در نظر گرفته می شود.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی

آمار و احتمالات

فیزیک

آزمایشگاه فیزیک

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

برنامه سازی کامپیوتر 1

کارگاه کامپیوتر

برنامه سازی کامپیوتر 2

زبان تخصصی

مدارهای منطقی کامپیوتر

ازمایشگاه مدارهای منطقی کامپیوتر

ساختمان و زبان ماشین

ساختمان داده ها

برنامه نویسی سیستمهای تجاری

پایگاه داده ها

ذخیره و بازیابی اطلاعات

جمع

دروس تخصصی اجباری

ردیف

نام درس

واحد

نرم افزار عملی

پروژه برنامه سازی

طراحی و تجزیه و تحلیل سیستمها

اصول سرپرستی

کارورزی

اصول سیستمهای شبکه

مستندسازی

آشنایی با سیستم عامل

جمع

دروس تخصصی اختیاری (6 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

اصول و کاربرد شبکه های اطلاع رسانی

اصول کامپایلرها

گرافیک کامپیوتری

سخت افزار کامپیوتر

مباحث ویژه 1

مباحث ویژه 2

اداره عملیات مراکز کامپیوتر

جمع

رشته کاردانی فنی حفاری.

کاردانی فنی حفاری

مقدمه:

با توجه به ذخایر عظیم نفت و گاز در کشور و اهمیت استفاده بهینه از این نعمت خدادادی و حفاظت و صیانت از مخازن نفت و گاز، تربیت نیروی کارآمد در این زمینه دارای اولویت خاص می باشد. پس از شناسائی و اکتشاف مقدماتی مخزن نفت و گاز، عملیات حفاری در مراحل مختلف آغاز می گردد. استفاده از آخرین دست آوردهای فناوری می تواند این عملیات را با حداکثر بهره وری و حداقل هزینه به انجام برساند. بکارگیری تجهیزات مدرن و پیشرفته حفاری و نگهداری فنی آنها در حد مطلوب یکی از وظایف تکنیسین های حفاری می باشد . هدف از تدوین این مجموعه آشنائی با فنون مختلف حفاری و استفاده بهینه از سیستمهای پیچیده آن می باشد.

1- تعریف و هدف:

مجموعه کاردانی فنی حفاری از مجموعه های آموزش عالی است که جهت تربیت تکنیسین حفاری تهیه شده است. این دوره با بکارگیری علوم و فناوری جدید، نیروی ماهر مورد نیاز صنعت نفت و گاز، جهت حفاری مخازن هیدروکربوری را تامین می نماید.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط این دوره دو سال می باشد و کلیه دروس آن بصورت نظام واحدی در 4 نیمسال تحصیلی تنظیم و برنامه ریزی شده است. تعداد کل واحدهای درسی با احتساب کارآموزی 72 واحد می باشد. طول هر نیمسال 16 هفته آموزشی کامل است. مدت تدریس هر واحد درسی 16 ساعت و هر واحد آزمایشگاهی 32 ساعت می باشد.

دانشجویان این دوره بعد از گذراندن کلیه دروس عمومی، پایه، اصلی و تخصصی بایستی دو دوره کارآموزی خود را در مراکز مطالعات فنی مخازن و یا مناطق حفاری بگذرانند.

3- واحدهای درسی:

واحدهای درسی دوره کاردانی فنی حفاری به قرار زیرند:

دروس عمومی 11 واحد

دروس پایه 14 واحد

دروس اصلی 20 واحد

دروس تخصصی 21 واحد

کارآموزی 6 واحد

----------

جمع 72 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره با توجه به دروس گذرانده نقش و توانائی زیر را خواهند داشت:

1- بکارگیری اندوخته های علمی و فنی در عملیات حفاری چاههای نفت و گاز

2- ارزیابی مصالح و تامین تجهیز تدارکات برای عملیات حفاری

3- حفاظ و صیانت از تجهیزات حفاری و جلوگیری از اتلاف مصالح و امکانات اقتصادی

4- ارزیابی اثرات فناوری حفاری و عملیات آن بر محیط زیست و بکارگیری روشهای مدرن جهت جلوگیری از تخریب آن.

5- ضرورت و اهمیت:

با عنایت به لزوم دستیابی به آخرین پیشرفت های فناوری حفاری و تربیت تکنسین های ماهر جهت استفاده بهینه از امکانات و جلوگیری از هرگونه اتلاف تجهیزاتی و مادی ضرورت و اهمیت این دوره مشخص می شود. بعلاوه تحقق 4 اصل سوم و بند ب اصل سی ام قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اهمیت و گواه این ضرورت است.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

زبان خارجه 2

ریاضیات عمومی

فیزیک کاربردی/آزمایشگاه

شیمی کاربردی/آزمایشگاه

مبانی کامپیوتر و برنامه نویسی

زمین شناسی کاربردی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

استاتیک و مقاومت مصالح/آز

مکانیک سیالات و /آز

الکتریسته عمومی

ایمنی و بهداشت صنعتی

نقشه کشی صنعتی

ریاضیات کاربردی

علم مواد

حفاری و گل حفاری/آز

آشنایی با شرکت ملی حفاری ایران

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

زمین شناسی نفت

خوردگی فلزات

تکنولوژی حفاری 1

تکنولوژی حفاری 2

تکنولوژی حفاری 3

پیشگری و کنترل فوران چاههای نفت و گاز

اصول مهندسی مخازن نفت و گاز

تکمیل و آزمایش چاه

جمع

دروس کارآموزی عملی

ردیف

نام درس

واحد

کارآموزی 1 (کاربینی) بمدت 3 ماه

کارآموزی 2 (کاربینی) بمدت 3 ماه

جمع

رشته کاردانی فوریتهای پزشکی

فوريت‌هاي پزشكي خدمات امداد و كمك‌هاي اوليه را به بيماران و مصدومان حوادث مختلف تا رساندن آنها به مراكز درماني ارائه مي‌دهد. خدماتي كه ممكن است داوطلبان را در موقعيت‌هاي حساس و پراسترس در تمام مدت شبانه‌روز قرار دهد. بنابراين داوطلب بايد از نظر جسمي و روحي و رواني آمادگي لازم را براي خدمت در محيط‌هاي سخت نظير دريا، كوهستان، شرايط‌ زلزله و ديگر بلاياي طبيعي داشته باشد. رانندگي آمبولانس، حمل بيمار يا مصدوم، كمك‌هاي اوليه،‌ اطلاع‌رساني و انجام ساير خدمات طبق دستور مافوق، بخشي از خدمات اين افراد را تشكيل مي‌دهد. به همين دليل دانشجوي اين رشته بايد آمادگي فعاليت در شرايط سخت و توانايي در ايجاد ارتباط مسؤولانه با بيمار يا مصدوم و بستگان آنها را داشته باشد.

توانايی های لازم :
رشته فوريت‌هاي پزشكي به صورت نيمه‌متمركز دانشجو مي‌پذيرد و داوطلبان پس از قبولي در آزمون علمي بايد در آزمون حضوري اين رشته نيز شركت كنند و در صورت داشتن توانايي‌هاي روحي لازم از قبيل انضباط‌پذيري، گذشت و ايثار، اعتماد به نفس و آمادگي فعاليت در شرايط سخت و همچنين آمادگي جسمي كامل مانند عدم ابتلا به بيماري‌هاي مزمن و صعب‌العلاج مثل ديابت، فشار خون، آسم، نارسايي كليه، بيماري‌هاي پيشرفته قلبي ، صرع و بيماري‌هاي رواني در اين رشته پذيرفته مي‌شوند.گفتني است كه در رشته فوريت‌هاي پزشكي داشتن قدرت بينايي خوب، مهارت‌هاي بدني، رواني كلام و حداقل قد 170 سانتي‌متر براي امدادرساني سريع و صحيح ضروري است. در ضمن اين رشته تنها از بين داوطلبان مرد دانشجو مي‌پذيرد.

موقعيت شغلی در ايران :
دانش‌آموختگان اين رشته مي‌توانند در مركز مديريت حوادث و فوريت‌هاي پزشكي در سراسر كشور، آمبولانس‌هاي خصوصي يا در سازمان‌هاي مشابه فعاليت كنند.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل:

دروس پايه:

تشريح و فيزيولوژي، ميكروب‌شناسي و انگل‌شناسي ، بهداشت عمومي، زبان تخصصي.

دروس اصلی:

داروشناسي، فرايند عمليات و اطلاعات فني، نشانه‌شناسي و معاينات بدني، جابه‌جايي و حمل بيمار، اخلاق و مقررات حرفه‌اي، آشنايي با سازمان‌هاي امدادي، بهداشت رواني و فوريت‌هاي روان‌پزشكي، فوريت‌ پزشكي در بلايا، كليات پزشكي.

دروس تخصصی:

احياي قلبي ـ ريوي، اختلالات سيستم قلبي ـ عروقي، شكستگي‌ها و دررفتگي‌ها، مسموميت‌ها و گزيدگي‌ها، فوريت‌هاي پزشكي در شرايط خاص، خونريزي‌ها، كاهش سطح هوشياري، سوختگي، سرمازدگي و گرمازدگي.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی مشهد،

مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

* این رشته بصورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .

رشته کاردانی کارتو گرافی

مجموعه آموزش کارتوگرافی یکی از چهار رشته عملیات نقشه برداری است نقشه برداری و ژئودزی، فتوگرامتری، کارتوگرافی و هیدرگرافی و یکی از رشته های آموزشی در نظام آموزش عالی در مقطع کاردانی است و هدف آن بالا بردن مهارت عملیات، کاردانی افزایش آگاهی های خاص این رشته در افراد است که می توانند با کسب قدرت نسبی تفکر ، استدلال تجزیه و تحلیل و درک مفاهیم مربوط توانایی کار و کارآیی مفید در زمینه رشته را بدست آورند و ارتباط این رشته را با سایر رشته ها استنباط نمایند. کارتوگرافی چاپ و تالیف و تکثیر نقشه های عمرانی است و نقش فعالی در مراحل نهایی تهیه نقشه دارد…
مجموعه آموزش کارتوگرافی یکی از چهار رشته عملیات نقشه برداری است نقشه برداری و ژئودزی، فتوگرامتری، کارتوگرافی و هیدرگرافی و یکی از رشته های آموزشی در نظام آموزش عالی در مقطع کاردانی است و هدف آن بالا بردن مهارت عملیات، کاردانی افزایش آگاهی های خاص این رشته در افراد است که می توانند با کسب قدرت نسبی تفکر ، استدلال تجزیه و تحلیل و درک مفاهیم مربوط توانایی کار و کارآیی مفید در زمینه رشته را بدست آورند و ارتباط این رشته را با سایر رشته ها استنباط نمایند. کارتوگرافی چاپ و تالیف و تکثیر نقشه های عمرانی است و نقش فعالی در مراحل نهایی تهیه نقشه دارد.
نقشه های عمرانی در هر زمینه به یکی از سه طریق نقشه برداری زمینی، نقشه برداری هوایی و نقشه برداری تالیف می شود. فرم خروجی نهایی نقشه برداری زمینی و هوایی پیش نویسهای مدادی است که برای مصرف کنندگان براحتی قابل درک نبوده و باید با پروراندن و تفسیر مناسب اطلاعات با استفاده از علائم، رنگ و قوانین گرافیکی آنها را گویا نموده در نتیجه نقشه از طریق فتوگرامتری و یا نقشه برداری زمینی نیاز به تخصص و مهارت کارتوگراف دارد. از طرف دیگر نقشه های موضوعی از جمله ابزاری است که مورد نیاز متخصصین علوم مختلف می باشد که از آن برای اجرای طرحهای عمرانی استفاده می شود.
تهیه نقشه های موضعی با گردآوری و جفت و جور کردن اطلاعات مناسب و موجود تهیه می گردد. انجام چنین فعالیتهایی در حد تخصص و مهارت کارتوگراف است گذشته از اینها کارتوگراف می تواند بعنوان یک نقشه کش ورزیده به رشته های مختلف صنعت که بنحوی با ترسیم و نقشه کشی سر و کار دارند خدمات مفید عرضه نماید.
طول متوسط دوره کاردان فنی فتوگرافی 2 سال است و نظام آموزشی آن واحدی است و تابع مصوبات ستاد انقلاب فرهنگی است کلیه دروس در 4 ترم ارائه می شود طول هر ترم 18 هفته معادل یک نیمسال تحصیلی است زمان تدریس هر واحد درسی از نوع نظری یک ساعت و عملی آزمایشگاهی 2 ساعت و کارگاهی 3 ساعت و کارآموزی و کارورزی 4 ساعت است. جهت آشنایی دانشجویان جدید یا عملیات کارتوگرافی لازم است قبل از شروع دوره به مدت یک هفته بازدیدها و برنامه هایی بعنوان دوره شناخت کار از طرف دانشگاه ها ارائه گردد.
فارغ التحصیلان این رشته به عنوان کاردان فنی ( تکنیسین ماهر ) کارآیی لازم و مهارت عملی را برای انجام فعالیتهای کارتوگرافی در مراحل مختلف از گردآوری اطلاعات و تالیف نقشه تا چاپ و تکثیر نقشه را بدست می آورند . با توجه به تخصص و کارآئیهای بدست آمده می توانند بعنوان تکنیسین ماهر کارتوگراف برای انجام کارهای مختلف تهیه نقشه در هر سازمان و اداره دولتی و ارگانها یا بخش خصوصی که مجهز به بخش کارتوگرافی، نقشه کشی باشند مشاغلی را احراز نمایند.
نقش و توانایی فارغ التحصیلان
• همکاری در عملیات نقشه برداری از قبیل مترگیری و ژالن گذاری، – مترکشی، ساختمان و نصب علائم و نشانه ها و علامت دادن
• مستند سازی اکیپ های نقشه برداری
• تعیین تجهیزات مورد نیاز نقشه برداری
• اجرای عملیات کارتوگرافی و ترسیم با دست
• انجام خدمات کارهای مقدماتی هیدروگرافی، ژئودزی، کاداستروفتوگرامتری
• نظارت و سرپرستی کارگاههای نقشه برداری
• استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری در نقشه برداری مشاغل قابل احراز
• نقشه بردار، مسر ( راه ، راه آبی ،کانال آب ، خطوط لوله های گاز، نفت، آب و مسیرهای انتقال نیرو و امثال آن )
• کارتوگراف و رسام (روش های معمولی، اسکرایبینگ، اتوماسیون)
• کاردان مترکشی، ترازیابی،تاکئومتری و نقشه برداریهای ساده
• کاردان نقشه بردار مناطق محدود
• کاردان دستگاههای فتوگرامتری ( آنالوگ، دیجیتال و … ) و دستگاههای الکترونیکی مربوطه
• کاردان خدمات کارهای هیدروگرافی، عمق یابی،
• اقیانوس شناسی و دستگاههای الکترونیکی مربوطه
• کاردان خدمات ژئودزی ( کلاسیک، فیزیکال، ماهواره ای و …) نقشه برداری برنامه کاردانی پیوسته نقشه برداری براساس ضوابط آموزشهای علمی کاربردی شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری طراحی و تدوین شده است. هدف از این برنامه تربیت کاردانی است که دانش و مهارت لازم را در زمینه های نقشه برداری ، مانند: ماهواره ای، کارتوگرافی، ژئودزی، هیدروگرافی را کسب نماید.

رشته کاردانی مراقبت پرواز.

کاردانی مراقبت پرواز

مقدمه:

هواپیمائی علمی است که پیشرفت آن در مقایسه با سایر شعب علم و صنعت بسیار سریعتر میباشد. حدود هفتاد سال پیش بود که انسان اولین هواپیما را ساخت و توانست مدت 59 ثانیه در ارتفاع حدود 5 پا پروازکند. از آن تاریخ تاکنون سرعت به دو برابر سرعت صوت رسیده و انسان در زمانی کوتاه مدت پهنه آسمان را با پرنده آهنین مصنوع خود درمینوردد. هواپیمائی در هیچ مرحله از پیشرفت بحد کمال نمیرسد و هر روز پدیده های نو و شگرف عرضه میدارد. برای همگام شدن با این جهش سریع احتیاج بوجود کارشناسان باتجربه و کارآمد بسیار محسوس است و از طرفی برخورداری از وجود کارشناسان و کارمندان باتجربه امکان پذیر نیست مگر با داشتن برنامه آموزشی صحیح قبل و حین خدمت.

1- تعریف و هدف:

مجموعه کاردانی مراقبت پرواز یکی از مجموعه های آموزش عالی میباشد – این برنامه که تلفیقی است از تجربیات کشورهای پیشگام در صنعت هواپیمائی و پیش کسوتان پرواز ایران، هدفش تربیت کارشناسان و کارمندان مورد نیاز جامعه در زمینه مراقبت پرواز می باشد.

دروس این مجموعه ترکیبی از دروس عمومی پایه و تخصصی مراقبت پرواز میباشد که با توجه به نیازهای سازمان هواپیمائی کشوری و توصیه های سازمان بین المللی هواپیمائی کشوری برنامه ریزی شده است.

INTERNATIONAL CIVIL AVIATION ORGANIZATION.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره این مجموعه 2 سال تحصیلی میباشد و برنامه های درسی آن در 4 ترم برنامه ریزی میشود. علاوه بر دروس در پایان هر ترم دانشجویان جهت کارآموزی و آشنائی با حرفه خود به واحدهای مراقبت پرواز برای مدت یک ماه اعزام میگردند.

و در پایان چهار ترم نیز دانشجویان تا دست یابی به کارآرائی نسبی در سیمیلاتورهای (شبیه سازی) موجود در آزمایشگاه کارآموزی خواهند کرد. طول هر ترم 17 هفته و هر واحد درسی 17 ساعت و هر واحد عملی 34 ساعت می باشد. و هر واحد کارگاهی 51 ساعت می باشد.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 75 واحد درسی و 4 واحد کارآموزی بشرح زیر می باشد.

1-3) دروس عمومی 11 واحد

2-3) دروس پایه 14 واحد

3-3-) دروس اصلی و تخصصی 50 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره آمادگی و مهارتهای زیر را خواهند داشت:

1-4) جلوگیری از تصادم هواپیماها و موانع بر روی منطقه مانور فرودگاه.

2-4) جلوگیری از تصادم هواپیماها

3-4) تسریع و حفظ جریان منظم ترافیک

4-4) ارائه اطلاعات و توصیه های مفید جهت انجام دقیق پرواز

5-4) مقامات ذیربط را در مورد هواپیمائی که احتیاج به کمک و تجسس و نجات دارد آگاه ساخته و تا آنجائیکه امکان دارد به آنها کمک نماید.

5- ضرورت و اهمیت:

تربیت کاردان با توجه به موارد زیر روشن میشود:

1-5) پیشرفت سریع صنعت هواپیمائی و افزایش روزافزون ترافیک

2-5) علاقه و رغبت فزاینده مردم در استفاده از هواپیما

3-5) توسعه فرودگاههای کشور از 9 فرودگاه در زمان قبل از انقلاب به 19 فرودگاه و احتیاج به نیروی انسانی.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

3108

ریاضیات عمومی 1

فیزیک عمومی

جغرافی و نجوم

آشنایی با حرفه مراقبت پرواز و قوانین و حقوق هواپیمایی

زبان انگلیسی 2 و لابراتور

زبان انگلیسی 3 و لابراتور

جمع

دروس اصلی و تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

آشنایی با مدارهای الکتریکی

الکترونیک و رادیو

ناوبری هوائی

هواشناسی

انکس 2 قوانین و مقررات هوانوردی

انکس 11 سرویس های مراقبت پرواز

انکس 15 سرویس اطلاعات هوانوردی و نشریات بین المللی

انکس 14 فرودگاه و تجهیزات آن

آشنایی با دستگاههای کمک ناوبری

آلات دقیق و وسایل ناوبری هواپیما

آیرودینامیک

انکس 12 تجسس و نجات

انکس 6 عملیات پرواز هواپیما

انکس 13 بررسی سوانح

ارتفاع سنجی

دستورالعملهای ناوبری و سرویس های مراقبت پرواز برج PANS-RAC(1)

PANS-RAC (2) تقرب

PANS-RAC (3) مرکز کنترل

زبان انگلیسی فنی

مقدمات مدارهای منطقی

آشنایی با کامپیوتر و برنامه نویسی

کارآموزی

جمع

رشته کاردرمانی

آيا مي‌دانيد كه 1 تا 3 درصد كودكان ايراني با مشكل حركتي به دنيا مي‌آيند؟ كودكاني كه حتي در سنين 3 يا 4 سالگي نيز نمي‌توانند سينه‌خيز يا چهار دست و پا راه بروند.آيا مي‌دانيد كه تعداد قابل توجهي از بيماران بعد از عمل جراحي نمي‌توانند با شغل سابقشان تطبيق يافته و بازدهي قبلي را داشته باشند؟ و آيا مي‌دانيد كه بسياري از بيماران رواني پس از درمان نمي‌توانند به زندگي اجتماعي برگشته و در حد ساير افراد جامعه فعاليت كنند؟چه بايد كرد؟ ‌آيا مي‌توان با فيزيوتراپي مشكلات فوق را حل كرد و يا برای بهبود اختلالات فوق بايد از روان‌درماني كمك گرفت؟متخصان كاردرماني معتقدند كه بهترين راه درمان مشكلات و اختلالات ياد شده، استفاده از روش كاردرماني است زيرا يك كار درمان در دو حيطه رواني و جسماني به معالجه اختلالات مورد نظر مي‌پردازد.
در واقع كاردرماني‌ تنها رشته‌ علوم‌ توانبخشي‌ در مقطع‌ ليسانس‌ است‌ كه‌ به‌ درمان‌ اختلالات‌ در حيطه‌ جسماني‌ و حيطه‌ رواني‌ مي‌پردازد. اين‌ رشته‌ به‌ عنوان‌ يك‌ رشته‌ كُل‌نگر، تمامي‌ ابعاد يك‌ بيماري‌ و تأثيرات‌ جانبي‌ آن‌ را به‌ روي‌ زندگي‌ شخصي‌ و اجتماعي‌ در نظر گرفته‌ و با ارائه‌ تكنيك‌هاي‌ درماني‌ مناسب‌، ضمن‌ در نظر گرفتن‌ علائق‌ و انگيزه‌ فرد، او را به‌ سوي‌ فعاليت‌ روزانه‌ مستقل‌ سوق‌ مي‌دهد. متخصصان‌ كاردرماني‌ با تسلط‌ كافي‌ بر علوم‌ مختلف‌ فيزيولوژيكي‌، آناتوميكي‌ و روانشناختي‌، يك‌ برنامه‌ جامع‌ درماني‌ را به‌ بيماران‌ ارائه‌ مي‌دهند؛ يعني‌ در كاردرماني‌، تمركز درمان‌ فقط‌ روي‌ بيماري‌ نيست‌، بلكه‌ تمامي‌ ابعاد زندگي‌ فرد، مورد بررسي‌ قرار مي‌گيرد. گفتني‌ است‌ كه‌ هدف‌ اين‌ رشته‌ به‌ حداكثر رساندن‌ استقلال‌ افراد بيمار و ناتوان‌ در انجام‌ كارهاي‌ روزمره‌ و فعاليت‌هاي‌ اجتماعي‌ و همچنين‌ آمادگي‌ براي‌ آموزش‌ حرفه‌اي‌ است‌.

توانايي‌هاي‌ لازم :
يك‌ كاردرمانگر بايد انگيزه‌اي‌ قوي‌ داشته‌ باشد تا بتواند با بيماراني‌ كه‌ داراي‌ معلوليت‌هاي‌ مختلف‌ هستند، ارتباط‌ برقرار كرده‌ و آنها را به‌ خوبي‌ درمان‌ كند. مهمترين‌ ويژگي‌ يك‌ كاردرمانگر، علاقه‌ به‌ انسان‌ها است‌. اگر متخصص‌ اين‌ رشته‌ به‌ كار خود و مردم‌ علاقه‌مند نبوده‌ و صبر و حوصله‌ نداشته‌ باشد، موفق‌ به‌ درمان‌ بيماران‌ مورد نظر نخواهد شد. برخي‌ از استادان‌ اين‌ رشته‌ نيز اولين‌ و مهمترين‌ ويژگي‌ دانشجوي‌ كاردرماني‌ را داشتن‌ توانايي‌ جسمي‌ و روحي‌ خوب‌ مي‌دانند و اين‌ كه‌ بتواند با درايت‌، ابتكار عمل‌ و خلاقيت‌، درمان‌ مؤثرتري‌ را ارائه‌ بدهد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
كشور ما با كمبود متخصص‌ اين‌ رشته‌ روبرو است‌ و هر ساله‌ بيمارستان‌ها، كلينيك‌هاي‌ توانبخشي‌ سازمان‌ بهزيستي‌ كشور و هلال‌ احمر براي‌ جذب‌ فارغ‌التحصيلان‌ كاردرماني‌ اعلام‌ نياز مي‌كنند. همچنين‌ فارغ‌التحصيل‌ اين‌ رشته‌ مي‌تواند با مجوز وزارت‌ بهداشت‌ و درمان‌ و آموزش‌ پزشكي‌ و سازمان‌ بهزيستي‌ اقدام‌ به‌ تأسيس‌ كلينيك‌ خصوصي‌ شبانه‌روزي‌ كند.

درس‌های اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌:

آناتومی (سر و گردن‌ و تنه‌، اندام‌ فوقانی، تحتانی، سطحی، اعصاب‌) ، استخوان‌شناسی، روانشناسی عمومی، روانپزشكی عمومی، رشد روانی ـ حركتی، بيماری های داخلی.

دروس‌ تخصصی:

آشنايي‌ با اصول‌ توانبخشي‌ و طب‌ فيزيكي‌، واحد راديولوژي‌، كاردرماني‌ در بيماري‌هاي‌ مغز و اعصاب‌ ، كاردرماني‌ در بيماري‌هاي‌ ارتوپدي‌، كاردرماني‌ در بيماري‌هاي‌ روماتولوژی ، كينزيولوژی و بيومكانيك‌، تكنيك‌های حركت‌ درمانی، كاردرمانی در بيماری های كودكان‌ ، ارزشيابی و اندازه‌گيری قدرت‌ عضلانی، كارآموزی بالينی، زبان‌ تخصصی.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی ایران ، علوم بهزیستی و توانبخشی - تهران ، شهید بهشتی – تهران .

مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته کارشناسی آبادانی روستاها.

کارشناسی آبادانی روستاها

مقدمه

بررسی مشخصات جغرافیائی و جمعیتی کشور نشان می دهد که بخش عمده ای از جمعیت کشور در روستاهای بزرگ و کوچک زندگی می کنند. پراکندگی سریع روستاها و تمرکز غیریکنواخت مردم در این بخش ها طبعا امکان خدمات مناسب را با دشواری روبرو می نماید. از طرف دیگر بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، لزوم توجه بیشتر به اقشار زحمتکش مستقر در روستاها و انجام مختلف طرحهای عمرانی بمنظور بهبود شرایط زندگی و افزایش تولیدات کشاورزی مورد توجه و تاکید مسئولین و برنامه ریزان کشور می باشد. برای انجام پروژه های عمرانی در زمینه های مختلف از جمله راهسازی، انجام طرحهای جامع روستائی و ارائه طرحهای معماری مطلوب، مناسب با شرایط اقلیمی نقاط مختلف کشور، ساخت ساختمانهای مقاوم و مناسب (مسکونی، مراکز پزشکی درمانی، فرهنگی و ...) جمع آوری و انتقال و توزیع آب، اجرای چاه و اصلاح قنوات، راه اندازی ماشین آلات و ... نیاز به افراد متخصص در رشته های مختلف می باشد. پراکندگی روستاها و حجم محدود جمعیت متمرکز در این نقاط امکان اعزام تعداد زیادی افراد متخص که برنامه کار و شرح وظایف کامل و کافی ندارند را بسیار دشوار می نماید. لذا با بررسی و تبادل نظر با برخی ارگانهای اجرائی پیشنهاد شد یک برنامه بین گروهی با مشارکت گروههای فنی و مهندسی، کشاورزی و هنر تهیه و ارائه شود که برنامه حاضر حاصل این کار جمعی است.

تعریف و هدف:

جهت گیری برنامه کارشناسی آبادانی روستاها بر آن است فارغ التحصیلان این دوره بعد از طی مباحث عمومی و کلی دروس مهندسی، در حد نیاز روستاها آشنائی و تبحر بر مسائل: معماری روستاها و طرحهای جامع روستائی، مسائل عمرانی (ایجاد ساختمانهای مقاوم و بهسازی ساختمانها)، راهسازی و جمع آوری و انتقال آب و استفاده از روشها و ماشین آلات مناسب در امور کشاورزی پیدا نمایند.

نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره می توانند در بخشهای دولتی و خصوصی مانند: شورای ده و روستاها، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان محیط زیست، مرکز توسعه خدمات روستائی و کشاورزی فعالیت نمایند.

طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره این مجموعه 4 سال است. طول هر نیمسال تحصیلی 16 هفته آموزش می باشد. هر واحد درسی نظری به مدت 16 ساعت و عملی به مدت 32 ساعت و کارگاهی به مدت 48 ساعت در طول هر نیمسال تحصیلی می باشد.

واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 135 واحد بشرح زیر می باشد:

1-3- دروس عمومی 20 واحد

2-3- دروس پایه 22 واحد

3-3- دروس اصلی و تخصصی 81 واحد

4-3- دروس اختیاری 12 واحد

ضرورت و اهمیت:

این مجموعه می تواند در پیشبرد سیاستهای عمران و آبادانی در روستاها، چگونگی سرمایه گذاری در آنها، رفع محرومیت و بهبود شرایط زندگی اقشار وسیعی از مردم میهن اسلامی ساکن در روستاها و در نتیجه کاهش مهاجرت بی رویه روستانشینان به شهرها و نیز افزایش تولیدات کشاورزی، دامپروری، دامداری و صنایع کوچک موثر بوده و چارچوب مشخصی را در برنامه ریزی های مربوط به موضوعات مذکور فراهم آورد.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی 1

ریاضی عمومی 2

آمار و احتمالات

فیزیک 1

فیزیک 2

اقتصاد ایران با تکیه بر روستاها

جامعه شناسی روستایی

اکولوژی روستا

بهداشت محیط

برنامه نویسی کامپیوتر

جمع

دروس اصلی و تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

نقشه کشی

اجرای ساختمانها و کارگاه

اجرای ساختمان با مصالح سنتی

ایستایی 1

ایستایی 2

نقشه برداری و عملیات

گونه شناسی معماری روستایی ایران

مصالح بومی و روشهای ساختمان سازی سنتی

آشنایی با فن راحی بناها

معماری و جزئیات ساختمانهای روستایی ایران

روستا پروژه 1

مقاومت مصالح

مکانیک سیالات

راههای روستایی 1

طرح بهسازی روستایی

ساختمانهای روستایی مقاوم در برابر بلایای طبیعی

کانالهای آبرسانی

آب و فاضلاب روستاها

پمپ و ایستگاههای پمپاژ

روشهای اجرایی و ماشینهای راه سازی

تاسیسات الکتریکی و پروژه

زراعت عمومی

باغبانی عمومی

دامپرورزی عمومی

صنایع روستایی

محیط زیست روستاها

کاراموزی 1

کارآموزی 2

پروژه کارشناسی

جمع

دروس اختیاری (12 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

کارگاه ورق کاری و جوشکاری

مصالح 2 و آزمایشگاه

روسازی راه

بهسازی ساختمانهای روستایی

تاسیسات در ساختمانهای روستایی

کنترلی کیفی مواد غذایی

سازمان و مدیریت خدمات روستایی

هوا و اقلیم شناسی

نقشه برداری و عملیات 2

پروژه های راه سازی 2

اصول مرغداری

جمع

رشته کارشناسی آمار.

کارشناسی آمار

1- تعریف و هدف:

دوره کارشناسی علوم آماری به دوره ای اطلاق می گردد که تحصیلات بالاتر از دوره دبیرستان را در برمیگرد.

هدف از این دوره تربیت افرادی است که بتواند:

الف) به عنوان کارشناس آمار در سازمانها و ادارات به تجزیه و تحلیل امور آماری بپردازد.

ب) تمام دروس آمار و احتمال برنامه های وزارت آموزش و پرورش را تدریس نمایند.

ج) تحصیلات خود را در سطیح کارشناسی ارشد و دکتری آمار ادامه بدهد.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره کارشناسی آمار بطور متوسط 4 سال و زمان تدریس هر واحد نظری 16 ساعت، عملی 32 ساعت در طول یک نیمسال تحصیلی است و طول هر نیمسال تحصیلی 16 هفته آموزش کامل است.

3- تعداد و نوع واحدهای درسی:

تعداد واحدهای درسی دوره کارشناسی آمار 133 واحد به شرح زیر است:

دروس عمومی 20 واحد

دروس پایه 26 واحد

دروس الزامی 67 واحد

دروس اختیاری 20 واحد

4- نقش و توانائی:

دانشجویانی که این دوره آموزی را طی می کنند پس از فراغت از تحصیل توانایی های زیر را دارند:

- کلیه دروس آمار، احتمال، دوره ریاضی متوسطه آموزش عمومی را تدریس نمایند.

- توانائی تجزیه و تحلیل آماری مسائل اقتصادی و صنعتی را دارا میباشند.

- در برنامه ریزی صحیح علمی و حل مسائل مربوط به آنها توانایی دارند.

- آمادگی برای برخورد با مسائل خاص آماری و حل مشکلات ناشی از آنها را دارا میباشند.

5- ضرورت و اهمیت:

اهمیت این دوره جهت تربیت افراد آزموده برای سازمانهایی از قبیل مرکز آمار ایران، برنامه و بودجه مرکزی ایران، وزارت آموزش و پرورش، بانکها و مراکز صنعتی و پزشکی و غیره که در جهت استقلال اقتصادی و خودکفائی صنعتی جامعه اسلامی ضرورت دارد بیش از پیش احساس می شود.

دروس پایه (26 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی 1

ریاضی عمومی 2

فیزیک پایه یک

فیزیک پایه دو

آزمایشگاه فیزیک پایه یک

آزمایشگاه فیزیک پایه دو

آمار و احتمال

روشهای آماری

مبانی اقتصاد

مبانی جامعه شناسی

مبانی جمعیت شناسی

جمع

دروس الزامی تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

معادلات دیفرانسیل

جبر خطی 1 برای آمار

آنالیز ریاضی 1

مبانی کامپیوتر و برنامه نویسی

روشهای عددی

احتمال 1

احتمال 2

روشهای ناپارامتری

آمار ریاضی 1

آمار ریاضی 2

رگرسیون

طرح آزمایشها 1

روشهای نمونه گیری 1

فرایندهای تصادفی 1

سریهای زمانی 1

روشهای چندمتغیری گسسته 1

روشهای چندمتغیری پیوسته 1

محاسبات آماری 1

کنترل کیفیت آماری

پروژه کارشناسی

جمع

دروس انتخابی (20 واحد) کارشناسی آمار

ردیف

نام درس

واحد

زبان تخصصی

روشهای پیشرفته آمار

آشنایی با نظریه صف بندی

تاریخ آمار و احتمال

روشهای چند متغیر گسسته 2

روشهای نمونه گیری 2

روشهای چند متغیر پیوسته 2

آنالیز ریاضی 2

آشنایی با نظریه تصمیم

جبر خطی 2 برای آمار

شبیه سازی

تحقیق در عملیات

آمار و نظریه اطلاع 1

طرح آزمایشهای 2

برنامه سازی پیشرفته

تحلیل داده ها

نظریه بازیها

مباحثی در آمار

توابع مختلط 1

فرایندهای تصادفی 2

قابلیت اعتماد

سریهای زمانی 2

روشهای دنباله ای

مبانی ریاضیات

محاسبات آماری 2

جمع

رشته کارشناسی فرش

خوشبختانه در دهه هفتاد به همت وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، رشته كارشناسي فرش در برخي از دانشكده‎هاي هنر مراكز آموزش عالي ارائه گرديد؛ رشته‎اي كه مي‎تواند موجب رشد و اعتلاي هنر و صنعت فرش كشورمان گردد.در اين رشته دانشجو درباره تاريخچه فرش، جامعه شناسي فرش، انواع بافت، ابزار بافت، طراحي، رنگ و الياف فرش اطلاعات لازم را به دست مي‎آورد.

براي مثال، در فرش دستي سه نوع الياف طبيعي پشم، ابريشم و نخ به كار مي‎رود كه دانشجوي كارشناسي فرش، با اين الياف و نحوه تكنولوژي هر يك از آنها به صورت علمي آشنا مي‎شود؛ يعني ريسندگي و رنگرزي اين الياف را مي‎آموزد.

همچنين دانشجوي اين رشته با فرش‎هاي مناطق مختلف جغرافياي ايران كه از نظر الياف، بافت، طرح و رنگ متفاوت است، آشنا مي‎گردد. البته لازمه كسب اين دانش، اطلاع از جامعه‎شناسي نقاط مختلف ايران است. براي مثال، در قالي كاشان بيشتر از رنگ‎هاي قرمز و سرمه‎اي استفاده مي‎شود. اما در قالي تبريز رنگ‎هاي بژ، كرم ومسي كاربرد دارد و اين تفاوت رنگ به دليل تفاوت محيطي و جغرافيايي شهرها و مناطق ياد شده است.

در كل رشته كارشناسي فرش داراي پنج گرايش مرمت و تكميل، طراحي، رنگرزي بافت و ساير زير انداز‎ها است. كه گرشته کارشناسی فرش رايش مرمت و تكميل بيشتر به تكنولوژي فرش مي‎پردازد؛ يعني دانشجو با الياف، رنگ، رنگرزي شيميايي و سنتي، انواع بافت، داركشي فرش، انواع گره ( كه نماد فرش است)، نحوه حفظ كيفيت و ابعاد فرش و مرمت فرش آشنا مي‎شود و در گرايش‎ طراحي، دانشجو درباره انواع مختلف نقش‎هاي قالي‎هاي ايراني اطلاعات گسترده‎تري به دست مي‎آورد و درباره طراحي قالي و تا حدودي گليم آموزش مي‎بيند.

در گرايش رنگرزي دانشجو با نحوه رنگرزي شيميايي و سنتي آشنا مي‎شود و در زمينه شيمي تجزیه، تكنولوژي رنگ و شيمي و تكنولوژي مواد رنگرزي اطلاعاتي به دست مي‎آورد. در گرايش بافت نيز دانشجو به طور تخصصي‎تر به بافت قالي مي‎پردازد و انواع گره‎ها و بافت‎ قالي را آموزش مي‎بيند. در گرايش ساير زير اندازها نيز دانشجو بافت گليم، سوماك، زيلو، گبه و ساير زيرانداز‎ها را آموزش مي‎بيند و با نحوه مرمت گليم، جغرافيا و نقوش نمادهاي گليم و ساير زيراندازهاي سنتي ايران آشنا مي‎شود.

توانايي‎هاي لازم :
دانشجوي اين رشته بايد فردي خلاق، نوآور و علاقه‎مند به هنر و صنعت فرش باشد. دانشجويي كه بدون هدف رشته كارشناسي فرش را انتخاب كرده باشد، پس از فارغ‎التحصيلي جـايـگاهي در صـنعت فـرش نـخواهـد داشت، در نقطه مـقابل نـيز دانشجوياني هستند كه با علاقه و پشتكار بسيار به اين رشته آمده‎اند و به دنبال آموزش و بهبود كيفيت هنر فرش هستند و قدم‎هاي موثري نيز در اين زمينه برداشته‎اند.

همچنين كارشناس فرش بايد از تاريخ هنرهاي دستي و بومي، بخصوص هنر فرش‌بافي آگاهي داشته باشد وبه ياري ذوق هنري، طرح‎هايي ارائه دهد كه هم از اصالت بومي و هم از نوآوري برخوردار باشد.

موقعيت شغلي در ايران :
در كشور ما، هيچ كالايي از نظر ارزش افزوده مشابه فرش نيست. زيرا از يك سو، مواد اوليه فرش در ايران تهيه مي‎شود و از سوي ديگر، فرش دست‎بافت ايراني در بازارهاي جهاني داراي ارزش مادي بسيار زيادي است.به همين دليل در حال حاضر، بسياري از مراكز خصوصي و دولتي هستند كه به دنبال فارغ‎التحصيلان اين رشته مي‎گردند كه در زمينه طرح، رنگ و بافت مهارت و خلاقيت داشته باشند.

عده‎اي از فارغ‎التحصيلان نيز به عنوان مشاور بازرگانان فرش فعاليت مي‎كنند يا خودشان در زمينه توليد فرش يا صادرات فرش سرمايه‎گذاري كرده و در اين زمينه فعاليت مي‎كنند و بالاخره تعداد قابل توجهي نيز اين هنر را در مراكز كار و دانش آموزش مي‎دهند.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

دروس مشترك در گرايش‌هاي مختلف فرش :

شيمي عمومي، هندسه نقوش در هنرهاي سنتي ايران، هنر در تمدن اسلامي، آشنايي باهنر در تاريخ، كارگاه طراحي پايه، تاريخ فرش، عكاسي، جامعه‌شناسي فرش، آشنايي با هنرهاي سنتي ايران، كارگاه بافت قالي، شناخت و ارزيابي فرش دست‌بافت، اصول رنگرزي، كارگاه طراحي سنتي، آشنايي با مواد اوليه و ابزار، كارگاه مرمت و نگهداري قالي، كنترل كيفي استانداردهاي فرش، پژوهش در فرش ايران، جغرافياي فرش، سير تحول و تطور نقوش و نمادها در هنرهاي سنتي، علوم الياف، ريسندگي، زيبايي‌شناسي فرش ايران، اقتصاد فرش ايران.

دروس تخصصي گرايش طراحي :

كارگاه طراحي گليم و ساير زيراندازها، بررسي طرح‌ها و نقوش قالي ايران، كارگاه طراحي قالي، كارگاه نگارگري، كارگاه رنگ و نقطه، شناخت انواع مختلف نقوش قالي‌هاي ايراني.

دروس تخصصي گرايش مرمت و تكميل :

آشنايي با اصول غبارگيري و شستشوي فرش، بررسي طرح‌ها و نقوش قالي ايران، كارگاه بافت گليم، كارگاه بافت قالي، مرمت و نگهداري گليم و ساير زيراندازها، مرمت قالي، شناخت مواد ويژه مرمت قالي، كارگاه رنگرزي سنتي، كارگاه رنگرزي شيميايي

دروس تخصصي گرايش رنگرزي:

كارگاه رنگرزي سنتي، كارگاه رنگرزي شيمايي، شيمي تجزيه و آزمايشگاه، شيمي و تكنولوژي مواد رنگرزي و آزمايشگاه تكنولوژي رنگ، فيزيك الياف و آزمايشگاه.

دروس تخصصي گرايش ساير زيراندازها:

كارگاه بافت گليم،‌كارگاه بافت سوماك، كارگاه بافت زيلو، كارگاه بافت گليم‌هاي يك رو، كارگاه بافت گبه‌ و ساير قالي‌هاي ايلياتي، كارگاه بافت طراحي گليم و ساير زيراندازها، كارگاه مرمت و تكميل انواع گليم و ساير زيراندازها، جغرافياي گليم و ساير زيراندازها، بررسي نقوش ونمادها در گليم و ساير زيراندازهاي سنتي ايران، پژوهش در نقش و رنگ گليم و ساير زيراندازهاي ايران.

دانشگاه های پذیرنده : شهر کرد ، کاشان ، هنر اصفهان ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، هنر – کرج ، هنر اسلامی تبریز ، غیر ل=انتفاعی جهاد دانشگاهی – اردکان یزد .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی ، کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها : طراحی ، مرمت و تکمیل ، رنگرزی ، سایر زیر اندازها

رشته کارگردانی تلویزیون

طبق آماری که در سال 1993 گرفته شده است ، نوجوانا ن امریکایی تا پایا ن دبیرستان 19 هزار ساعت به تلویزیون نگاه می کنند ؛ یعنی بیشتر از مدت زمانی که در کلاس درس حضور دارند وقت خود را تماشای تلویزیون می کنند . متاسفانه در کشور ما امار دقیقی در این زمینه وجود ندارد . اما تاثیر پذیری بسیار زیاد نوجوانان و جوانان ما از شخصیت هاب تلویزیونی ، بیانگر ان است که جونان بخش عظیمی از وقت خود را صرف تماشای تلویزیون می کنند و در این میان تله تئاتر ها ، فیلم ها و سریال های تلویزیونی که در حیطه کار کارگردانان تلویزیون است بیشتر مخاطب دارند .
تخصص کارگدانی تلویزیزیون از سال گذشته در دانشکده صدا و سیما در دوگرایش نمایش و مستند ارائه می شود .

گرایش نمایش:

کارگردان تلوزیونی یک رشته کاربردی است و هدف آن تربیت نیروی متخصص ، متعهد و خلاق ، برنامه ساز در جهت سیاست های سازمان صدا و سیما است . افرادی که به یاری معلومات و مهارت های فنی ، تکنیکی ، هنری و تحلیلی ، زمینه ساخت و تولید انواع برنامه های تلویزیونی را فراهم می آورند . در واقع کارگردان تلویزیون کسی است که ذهنیت خود را با اسفاده از آموزش های کلاسیک و آکادمیکی که در خصوص برنامه سازی تلویزیون در طول دوران تحصیل کسب کرده است به تصویر می کشد و با خلاقت و نوآوری به تولید برنامه های تلویزیونی می پردازد . در این میان ، دانشجویان گرایش نمایش به مطالعه ، پژوهش و تجربه در کارگردانی انواع برنامه های داستانی تلویزیون اعم از سریال ها ، برنامه های کوتاه ، تله تئاتر ها می پردازند . به عبارت دیگر دانشجویان این گرایش روش های طراحی و تولید یک برنامه داستانی از عرصه ایده تا ساخت در استودیو یا واحد سیار ، پخش و ارزشیابی آن را فرا می گیرند و دراین میان با چگونگی نقد و تحلیل برنامه های تلویزیونی تحولات اجراء ، تصویرنامه نویسی ، جلوه های خاص ، طراحی صحنه ، شیوه های بیان و نحوه ارتباط تنگاتنگ فرم و محتوا آشنا می شوند .
گفتنی است که تما م این دروس همراه با فعالیت های عملی و کارهای کارگاهی است تا دانشجویان با استفاده از امکانات تجهیزات کاربردی دانشکده و سازمان صداو سیما بتوانند ، تجربه و مهرت لازم را برای ساخت وتولید برنامه های داستانی تلویزیونی کسب نمایند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در هر دو گرایش :

مبانی ارتباطات ، مردم شناسی و رسانه های تصویری ، عکاسی ، آشنایی با هنر در تاریخ ، تاریخ تلویزیون و فناوری رسانه های جدید ، حکمت هنر اسلامی ، ارتباطات بصری ، آشنایی با فلسفه ،پژوهش و نگارش در تلویزیون ، تلویزیون : زبان و ساختار ، درک و بیان بصری ، مخاطب شناسی ، تلویزیون ، فلسفه هنر ، ابزار شناسی تولید ، شناخت عوامل نمایش ، گونه شناسی فیلم ، مبانی برنامه سازی تلویزیون ، کارگاه تصویر و نور ، مبانی تدوین ، مبانی برنامه ریزی تکدوربینه ، گونه شناسی برنامه های تلویزیونی ، مبانی کارگردانی نمایش ، مستند شناسی ، موسیقی در فیلم و تلویزیون ، تدوین دیجیتال ، جلوه های خاص ، کارگاه چند رسانه ای ، طراحی و مدیریت تولید، تلویزیون آموزشی ، پروژه نهایی

دروس تخصصی گرایش نمایش :

بازیگردانی و کارگردانی ، برنامه سازی استودیویی ، تصویر نامه نویسی ، سمینار برنامه سازان تلویزیونی ، واحد سیار ، برنامه سازی تک دوربینه ، کارگاه نمایش تلویزیونی

گرایش مستند :

با اشتیاق دوربین را بدست می گیرد و شتابان در موج جمعیت، دربازارها ، کمار رودخانه ها و درحاشیه جنگل ها دنبال سوژه می گردد. زمانی از شقایق ها و آلاله های خفته در سینه کوهساران صحنه های زیبایی می یابد . زمانی دیگر ازرازهای نهته در سینه کوهنشینان و کویر نشینان آگاهی می یابد و ائین ها ، آداب ورسوم ، سور و سوگ ، مناطق ختلف ایران را به یاری عهدسی دوربین خود به تصویر می کشد تا تنوع فرهنگی و تعدد میراث های فرهنگی ایران را به نمایش گذارد .
این بخشی از دنیای کارگردانی مستند است ؛ دنیایی که حیطه بسیار گسترده و وسیعی دارد و از یک سو شامل گزارش خبری ، ورزشی و اجتماعی می شود و از سوی دیگر مستند مردم شناسی یا طبیعت را در بر می گیرد .
درواقع مستند ، خوراک بسیار مهمی برای تلویزیون است و خیلی از برنامه های تلویزیونی ؛ از جمله گزارش های اجتماعی ، ورزشی ، مردم شناسی ، یا مستند های طبیعت در این حیطه قرار دارد . از همین رو از سال گذشته مستند سازی بعنوان یکی از گرایش های کارگردانی تلویزیون در دانشکده صدا و سیما مطرح گردیده است و دانشجویان این گرایش با آموزش دروسی از قبیل فرم و محتوا ، در مستند تلویزیونی ، زورنالیسم تلویزیونی و مجله تلویزیونی اطلاعات لازم رابرای مستند سازی کسب می کنند .

دروس تخصصی گرایش مستند :

مستند تلویزیونی : فرم و محتوا ، نویندگی برای مستند ، مستند سازی ، تاریخ و نقد فیلم مستند ، ژورنالیسم تلویزیونی ، سمینار بررسی مستند سازان ، مجله تلویزیونی .

توانایی های لازم :
صدا و سیما از همه هنر ها ؛ از جمله موسیقی ، معماری ، ادبیات ، نقاشی ، طراحی ، خطاطی و عکاسی بهره می گیرد به همین خاطر دانشجوی کارگردانی تلویزیون باید اطلاعات هنری گسترده ای درهمه این زمینه ها داشته باشد اما متاسفانه گاه داوطلبان شرکت کننده در مصاحبه حضوری این دانشکده ، مهم ترین و بدیهی ترین اطلاعات هنری بی خبر هستند . برای مثال هیچ اطلاعاتی از موسیقی کلاسیک و بزرگترین موسیقی دان های آن مثل باخ یا بتهوون ندارند . حتی داوطلبی در پاسخ به این سوال که موسیقی کلاسیک چیست گفته است که موسیقی بدون کلام را موسیقی کلاسیک می گویند .!!

همچنین برخی از داوطلبان نمی توانند آنچه را که می خوا هند ، بگویند .چنین افرادی نمی توانند کارگردان موفقی شوند ؛ چون کگارگردان باید بتواند با بازیگر یا فیلم بردارش به خوبی ارتباط برقرار کند و بگوید که از او چه انتظاری دارد . همچنین دانشجویان این رشته باید روابط اجتماعی خوبی داشته و بتوانند یک گروه را بخوبی اداره کنند . از همین رو افراد گوشه گیر و منزوی و کسانی که منتظرند که دیگران وظایفشان را به آنان گوشتزد کنند ،در این رشته موفق نخواهند شد .
در کل داوطلبان باید بدانند که در اینجا چیزی تزریق نمی شود تا یک نفر کارگردان ، طراح یا برنامه ساز شود . بلکه استادان دانشگاه فقط راه را نشان نمی دهند و خود دانشجو باید با تلاش بسیار و مطالعه فراوان به نتیجه برسد.

در این رشته تسلط به زبان انگلیسی نیز بسیار مهم است ، چون دانشجویان باید بتوانند از از منابع و مأخذ درجه یک استفاده کنند ؛ منابعی که اکثر قریب به اتفاق آنها به زبان انگلیسی است . و بالاخره اینکه هنر ،یکی از وادی های عشق است و فردی که وارد آن می شود ، باید عاشق باشد . کار هنری با فشارهای عصبی و روحی بسیاری همراه است و بیشتر اوقات نیز از شهرت و معروفیت در آن خبری نیست . برای مثال می توان به (ژرژملیف ) پدر سینمای داستانی اشاره کرد که در اواخر عمرش در یکی از متروهی پاریس در حال دستفروشی پیدایش کردند .ویژگی عالم هنر این است که وقتی آدمهای جدید می آیند ،آدمهای قدیمی فراموش می شوند . برای همین اگر کسی عشق و علاقه واقعی به هنر نداشته باشد ، نمی تواند در این وادی دوام بیاورد .
و در نهایت اینکه یک مستند ساز فردی صبور ، دقیق و تیز بین باشد . برای مثال یک کارگردان مستند طبیعت ،گاه لازم است که ساعتها در گوشه ای بنشیند تا از پرنده ای که می خواهد در لانه خود به جوجه اش غذا بدهد ، فیلمبرداری کند .

موقعیت شغلی در ایران :
سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران رشته هایی را در دانشکده صدا و سیما ارائه می دهد که دانشجویان آن پس از فارغ التحصیلی ، شغل تعریف شده ای نیز در سازمان داشته باشند . اما فرصتهای شغلی فارغ التحصیلان این ، تنها به سازمان صدا و سیما محدود نمی شود و فارغ التحصیلان کارگردانی تلوزیون می توانند در سازمان های دست اندر کار تولید برنامه و مراکز برنامه سازی تبلیغاتی ، نهاد های دولتی از قبیل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ، وزارت آموزش و پرورش ، سازمان تبلیغات اسلامی و وزارت فرهنگ و و ارشاد اسلامی فعالیت نمایند .

دانشگاه های پذیرنده : دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : نمایش ، مستند

* این رشته به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .

رشته کتابداری در رشته پزشکی

سالانه 7000 عنوان نشریه پزشکی و صدها کتاب در زمینه پزشکی و پیراپزشکی در سراسر جهان منتشر می شود ؛ نشریات آثاری که آخرین اطلاعات علمی و داده های پزشکی را می توان در انها یافت از همین رو ، تمامی دانشجویان پزشکی و پیراپزشکی و بویژه متخصصان دانش ای مرتبط باید با سترسی به نشریات و کتب مورد نظر ، دانش خود را به روز کرده و از آخرین اکتشافات و اختراعات مرتبط با رشته تخصصی خود مطلع شوند . البته حجم آثار پزشکی و پیراپزشکی که در قالب کتاب ، نشریه ، نوار ، لوح فشرده و ... است ثبت و ضبط شده است ، بسیار زیاد تر از آن است که متخصصان این علوم بتوانند به تنهایی مطالب مورد نظر را از میان این حجم انبوه پیدا کنند . چنین کاری در توان متخصصان رشته کتابداری پزشکی است ؛ افرادی که در رشته کتابداری در شاخه پزشکی ، به مجموعه سازی و سامان دهی و اشاعه اطلاعات در شاخه های پزشکی و پیراپزشکی و موضوعات وابسته به آن می پردازند اطلاعات پایه در زمینه های آناتومی ، داروشناسی ، بیماری شناسی ، علوم آزمایشگاهی ، بیوشیمی ، بیوفیزیک و واژه شناسی پزشکی را بدست می آورند . در واقع می توان متخصص این رشته را دستیار پزشک یا بازوی توانمند جراح دانشت . زیرا همانطور که یک پزشک برای شناخت و درمان بیماری نیاز به عکس ، جواب آزمایش و مشاهدات بالینی دارد باید از منابع و مراجع پزشکی نیز برای روزآمد کردن اطلاعات خود بهره ببرد . برای مثال ، یک جراح قبل از عمل کردن یک کیست نادر یا کیستی که در مکان حساسی واقع شده است ، باید به آمار و اطلاعات پزشکی مراجعه کند تا ببیند که آیا برداشتن کیس کار صحیحی است یا خیر . گفتنی است که این آمار پزشکی را باید کتابدار پزشکی در اختیار جراح قرار دهد .

توانایی های لازم :
هنگام انتخاب رشته دو راه وجود دارد یکی اینکه در فرم انتخاب رشته ، ابتدا ، رشته های اسم ورسم دار که در بورس هستند انتخاب کنید و انتهای فرم را هم به رشته های ناشناخته ای که اسم ورسمی ندارند و امید دارید که در یکی از آنها پذیرفته شوید، اختصاص دهید .
راه دیگر نیز این است که بر اساس علاقه ، استعداد ونیاز جامعه ، رشته دانشگاهی خود را انتخاب نمائید و اصراری بر اینکه صد انتخاب خود را پر کنید نیز داشته باشید . چون به احتمال قوی استعداد ، علاقه و آمادگی لازم را برای صد رشته محل نخواهید داشت .
رشته کتابداری در شاخه پزشکی نیز نیاز به دانشجویانی داردکه با عشق و علاقه و شناخت لازم وارد این رشته شده باشند .
دانشجویان این رشته چون باید در تمام زمینه های پزشکی و پیراپزشکی اطلاعات اولیه را دارا باشند ، باید در درس زیست شناسی توانایی بسیار قوی داشته باشند . همچنین لازم است که این دانشجویان به کار با کامپیوتر و نرم افزارهای کامپیوتری مسلط باشند .

موقعیت شغلی در ایران :
فارغ التحصیل توانمند کتابداری پزشکی که با کامپیوتر و شبکه های اینترنتی و بازیابی اطلاعات پزشکی آشنا باشد به سادگی می تواند در ایران و جهان جذب بازار کار شود و حقوق بسیار مناسب و خوبی دریافت نماید گفتنی است که فرصت های شغلی این رشته ، بویژه در پروژه های تخصصی یا در بخش خصوصی بهتر می باشد .

درس های این رشته در طول تحصیل :

فیزیک وعمومی ، شیمی عمومی ، کتابخانه و کتابداری ، زبان پیش دانشگاهی ، زیست شناسی پیش دانشگاهی ، گزارش نویسی ، بیوشیمی ، مجموعه سازی ، مرجع شناسی عمومی فارسی ، سازمان دهی مواد ، تشریح و فیزیولوژی ، روانشناسی عمومی ، متون اختصاصی انگلیسی ، علوم آزمایشگاهی ، تاریخ علوم پزشکی ، روانشناسی اجتماعی ، مرجع شناسی لاتین ، تاریخ عمومی فلسفه ، ماشین نویسی فارسی ، ماشین نویسی لاتین ، تاریخ ادبیات ایران ، مبانی جامعه شناسی ، اصلاحات علوم پزشکی و بداشتی ، تاریخ ادبیات جهان ، دارو شناسی ، اصول کار مرجع ، بهداشت عمومی ، زبان فرانسه ، تاریخ تمدن ، مرجع شناسی تخصصی ، حفاظت نگهداری مواد ، اداره کتابخانه، آشنایی با صنعت چاپ و نشر ، کارآموزی

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اصفهان، اهواز ، ایران ، تبریز ، زاهدان ، شهید بهشتی- تهران ، کرمان ، همدان
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته کتابداری و اطلاع رسانی

کشور ایران با جمعیت حدود 85 میلیون که 48 میلیون نفر از آنها باسواد هستند ، کمتر از 1500 کتابخانه عمومی دارد که تعداد کتاب بهترین و بزرگترین آنها به زحمت به یک میلیون و 500 هزار جلد می رسد .

این در حالی است که کشور همسایه ما ، آذربایجان ، با جمعیت حدود خیلی کمتری از جمعیت ایران ده هزار کتابخانه دارد و در کشور های پیشرفته یک کتابخانه برای شروع کار باید 600 تا 700 هزار جلد کتاب داشته باشد .

البته در کشور ما جمعیت استفاده کننده از همین حداقل امکانات نیز بسیار اندک است و کتابخانه ها در ایران فعالیت چشمگیری ندارند . در واقع کشور ما با اینکه زمانی مهد تمدن و دانش بوده و بزرگترین کتابخانه های عالم و نفیس ترین کتب را داشته است ، اکنون در زمینه کتاب و کتابخوانی دچارفقر فرهنگی است و کتابخانه ها ، مراکز ساکن و ساکتی هستند که فقط در دوران امتحانات دانش آموزان یا دانشجویان ، قرائت خانه آنها شلوغ می شود . بدون شک یکی از علل اصلی این مشکل ، نبود کتابداران متخصص و علاقمند در کتاب خانه های کشور است .

کارشناسی آگاه ، با تجربه و تحصیل کرده که توانایی های ارزیابی نیازهای کتابخانه واحد متبوع خود را داشته باشند و در جریان انتشار کتابهای جدید و خرید کتاب های مناسب قرار گیرند .این افراد باید حاضر به سازمان دهی منابع بوده و با فهرست نویسی مناسب امکان دست یابی مراجعه کننده به کتاب های مرد نظر را فراهم آورند .

هدف رشته کتابداری هموار کردن مسیر ارتباط میان دو عنصر کتاب ( در معنای وسیع آن شامل هر گونه اثری می شود که ثبت و ضبط شده باشد ) و استفاده مننده از کتاب است . البته برای آنکه بتوانیم این ارتباط را امکان پذیر کنیم باید نه تنها هر یک از این دو عنصر را به درستی بشناسیم ، بلکه لازم است چگونگی پیوند میان آن دو را نیز بیاموزیم .

تمام درو س پایه و اختصاصی در رشته کتابداری (خصوصأ دوره کارشناسی ) بر اساس همین سه وظیفه تدوین شده است ؛ یعنی دانشجوی این رشته منابع و متون را می شناسد ، از ویژگی های انواع مواد انتشاریافته آکاه می گردد ، محتوای آنها و چگونکی تبدیل اندیشه های موجود در ذهن نویسنده به پدیده ای عینی و قابل شناسایی را درک می کند و قابلیتها و توانایی های رسانه های گوناگون از قبیل کتاب (به معنای محدود )،مجله ، روزنامه ، نوار ، لوح فشرده ، اینترنت و مانند آنها را در می یابند .

از سوی دیگر دروسی نیز در برنامه این رشته هست که برای شناخت انسان ، چگونگی شکل گیری دانش و معرفت افراد در ذهن آنان ، تأثیر محیط ، فرهنگ وجامعه دانسته ها و باور های مردم مفید است . زیرا اگر بخواهیم مواد و منابع برای مراجعان قابل استفاده باشد ، باید مراجعان را به درستی بشناسیم ، با محیط فرهنگی آنها آشنا باشیم و نیاز های اطلاعاتی آنها را تشخیص دهیم .

البته دانستن ویژگی های کتاب و خوانندهیا استفاده کننده به تنهایی برای انجام وظیفه کتابداری کفایت نمی کند . بلکه باید تدابیر مربط به ایجاد ارتباط میان آن دو را نیز شناخت . برای این کار لازم است به فرایند ارتباط آگاه بود و دانست در چه شرایطی ارتباط آسان می شود و تحت چه شرایطی دچار اختلال می گردد . پس کتابدار لازم است که با حوزه ارتباطات نیز کم و بیش آشنا باشد . به همین دلیل سه ضلع مثلث کتاب ، خواننده و ارتباط ، موضوع مطالعه و پژوهش علاقمندان این رشته است و آثاری که از این مطالعات بر جای مانده ، دستمایه مناسبی برای برای برنامه های درسی رشته کتابداری می باشد .

توانایی های لازم :

رشته کتابداری با دانش اندوزی سر و کار دارد . بنابراین هر فردی که دامنه مطالعات و تتبعات او گسترده تر باشد ، قابلیت پیشرفت بیشتری دراین رشته دارد . زیرا قناعت به دانسته های موجود و خود را بی نیاز از ارتقاء بهبود دانش و معرفت دانستن ، آفتی خطر زا برای رشته کتابداری است .فراگیری آهسته و پیوسته و شکیبایی و بردباری در برخورد با اطرافیان و پرسش کنندگان نیز دو ویژگی عمده ای است که دانشجویان این رشته باید در خود بپرورانند . اصرار بر تحمیل نظرات خود به دیگران و خود داری از شنیدن و تحلیل کردن آراء آنان ، کتابدار را به تدریج در چارچوب بسته و بدون روزنه ای محبوس می کند و سبب می شود که نه دیگران تاب و تحمل او را داشته باشند و ن او بتواند دیگران را تحمل کند .( رشته کتابداری از هر سه گروه آزمایشی ریاضی و فنی و علوم تجربی و علوم انسانی دانشجو می پذیرد .)

موقعیت شغلی در ایران :

با توجه به پیشرفت سریع جوامع انسانی و افزایش میزان انتشارات در زمینه های مختلف بشری ، ایجاد و گسترش کتابخانه ها امری الزامی است . از این رو کتابداری یکی از رشته هایی است که چشم انداز فرصت های شغلی آن بسیار روشن است . کتابخانه های عمومی در سراسر کشور و کتابخانه های مدارس در مقاطع مختلف هنوز چشم براه کتابدارانی هستند که دوره های دانشگاهی را طی کرده باشند .

کتابخانه های دانشگاهی و تخصصی و مراکز اطلاع رسانی نیز هنوز آماده پذیرش فارغ التحصیلان این رشته هستند البته باید به این نکته نیز توجه داشت که مراکز و کتابخانه هایی که در صدد استخدام فارغ التحصیلان هستند ، افراد شایسته تر را ترجیح می دهند .و این بر دانشجویان است که از آغاز ورود به رشته و خود سازی و گسترش دانش و عمق بخشیدن به مهارتهای خود بپردازند و از این طریق چشم انداز شغلی خود را پیشاپیش ترسیم نمایند.

درسهای این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در گرایشهای کتابداری :

رونشناسی اجتماعی ، روانشناسی عمومی ، تاریخ تمدن ، مبانی جامعه شناسی ، تاریخ ادبیات ایران ، تاریخ ادبیات جهان ، تاریخ عمومی فلسفه ، متون اختصصاصی انگلیسی ، متون اختصاصی فرانسه ، متون اختصاصی آلمانی ، متون اختصاصی روسی ، متون اختصاصی عربی ، کتابخانه و کتابداری ، مجموعه سازی ، سازمان دهی مواد ، مرجع شناسی عمومی (فارسی و عربی ) ، ساختمان و تجهیزات کتابخانه ، مواد سمعی و بصری ، مواد خدمات کتابخانه برای بزرگسالان نو سواد ، مواد خدمات کتابخانه برای کودکان و نو جوانان ،ماشین نویسی فارسی ، ماشین نویسی لاتین ، اداره کتابخانه ، مرجع شناسی عمومی (لاتین ) ،اصول کار مرجع ، گزارش نویسی ، کارآموزی .

دروس تخصصی گرایش علوم انسانی و اجتماعی :

آمار و احتمالات مقدماتی ، مبانی کامپیوتر و برنامه نویسی ، مبانی سازمان مدیریت ، مبانی علم حقوق ، مبانی تاریخ اجتماعی ایران ، جغرافیای شهری وروستا شناسی ، کلیات علم اقتصاد ، روانشناسی کودک و نوجوان ، تاریخ ادیان ، آشنائی با بانک های اطلاعاتی .

دروس تخصصی گرایش فنی و مهندسی :

تاریخ علوم ، زمین شناسی ، ریاضیات عمومی ، فیزیک عمومی ، شیمی عمومی ، آمار و احتمالات ، فیزیولوژی عمومی ، آشنائی با بانک های اطلاعاتی علوم پایه ، مبانی کامپیوتر و برنماه نویسی ، برنامه نویسی کاربردی .

دانشگاه های پذیرنده اصفهان، الزهرا(س) – تهران ، بوعلی سینا – همدان ، بیرجند ، تبریز ، تبریت معلم آذربایجان – تبریز ، تهران ، خلیج فارس – بئشهر ، رازی – کرمانشاه ، شهید باهنر کرمان ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، علامه طباطبائی – تهران ، فردسی مشهد ، قم ، شاهد – تهران ، یزد ، امام رضا (ع) – مشهد ، غیرانتفاعی نبی اکرم (ص) – تبریز
مقاطع تحصیلی : کاردانی ، کارشناسی
دوره ها: روزانه ، شبانه
دانشگاه: دولتی ف غیرانتفاعی ، پیام نور
گرایش ها:

رشته گرافیک

رشته پر رمز و راز گرافيك در همه محيط‌ها با همه سلایق براي خود جایی باز كرده و در ارتباط با صنعت نيز به هنرنمايي پرداخته است. گرافيك زبان تصويري است. استفاده از علائم، سمبل‌ها، خطوط، منحني‌ها و نماد‌ها در كنار رنگ‌هاي موزون و حساب شده دنيايي از حرف و معنا را در خود جاي داده است.
دانش‌آموزي كه گرافيك را انتخاب مي‌كند در رساندن فكر خود، سرعت، گيرايي و ماندگاري را در سطحی گسترده منتشر كرده و البته با همه اين جذابيت‌ها نظر دانشجويان اين رشته دال بر گراني وسائل كار گرافيكي مي‌باشد. گرچه امكانات نيروي متخصص در اين رشته نامحدود است، داشتن روحيه اجتماعي خوب مي‌تواند دانشجو را با سلایق مختلف آشنا ساخته و در مورد استفاده از طرح‌ها و رنگ‌ها و نماد‌ها او را موفق‌تر از ديگران نمايد.
پذيرش دانشجو در اين رشته به صورت نيمه متمركز است و داوطلباني كه در رديف معرفي شدگان چند برابر ظرفيت اين رشته قرار مي‌گيرند بايد در آزمون تشريحي (طراحي) با ضريب ۴ شركت كنند. ضريب خلاقيت تصويري و تجسمي ۴ و درك عمومي هنر ۲ است.
درس‌های رشته:
نام درس‌های رشته:

آشنايي با رشته هاي هنري معاصر
آشنايي با هنر در تاريخ
آشنايي با هنر سنتي ايران
ادبيات داستاني ايراني
انسان، طبيعت، طراحي
تاريخچه کتابت
تجزيه و تحليل و نقد آثار ارتباط تصويري
تجزيه و تحليل و نقد آثارهنرهاي تجسمي
تصوير متحرك
چاپهاي ماشيني
حکمت هنر اسلامي
خوشنويسي و طراحي حروف
روش‌هاي آموزش هنر در مدارس
طرح عملي جامع (ارتباط تصويري)
طرح عملي جامع (تصوير سازي)
طرح و رساله نهايي
مباني هنرهاي تجسمي
هندسه (مناظر و مرايا)
هندسه نقوش در صنايع دستي ايران
هنر در دنياي کودکان
هنر و تمدن اسلامي
کارگاه ارتباط تصويري (صفحه آرايي)
كارگاه تخصصي عكاسي
کارگاه تصوير متحرک
براي گرايش ارتباط تصويري عموم
کارگاه تصويرسازي
کارگاه چاپ
کارگاه چاپهاي دستي
کارگاه حجم‌سازي
کارگاه طراحي
کارگاه طراحي پايه
کارگاه عکاسي پايه
کارگاه عکاسي رنگي

فارغ‌التحصيلان اين دوره قادرند با تهيه انواع طرح براي معرفي و ارائه يك موضوع مانند علامت و اطلاعات (آرم سازي، پوستر سازي و...) اجراي انواع صفحه آرايي و طراحي نمايشگاه‌هاي هنري براي معرفي آثار و توليدات گوناگون (غرفه آرايي) آموزش هنر، طراحي و تصويرسازي براي عنوان ادبي، داستان، سياسي و اجتماعي و مانند آن (صفحه آرايي كتاب، مجله، روزنامه و...) تبليغات ( كاتالوگ، بروشور و...) در مراكزي همچون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، صدا و سيما، سازمان تبليغات، مطبوعات و مراكز هنري و آتليه‌هاي خصوصي خدمات خود را ارائه دهند.

رشته گفتار درمانی

رشته‌ گفتار درماني‌ يكي‌ از زير مجموعه‌هاي‌ علوم‌ توانبخشي‌ است‌ و هدف‌ آن‌ ياري‌ رساندن‌ به‌ افرادي‌ است‌ كه‌ دچار اختلالات‌ گفتاري‌ و زباني‌ هستند كه‌ اين‌ كمك‌ شامل‌ موارد زير مي‌شود:
كمك‌ به‌ افرادي‌ كه‌ اختلالات‌ تلفظي‌ دارند، بيماراني‌ كه‌ اختلال‌ در صوت‌ دارند، بيماراني‌ كه‌ دچار آسيب‌هاي‌ مغزي‌ شده‌اند ( قدرت‌ سخن‌ گفتن‌ نداشته‌ يا بي‌ربط‌ سخن‌ مي‌گويند)، ياري‌ كردن‌ ناشنوايان‌ براي‌ برقراري‌ ارتباط‌ كلامي‌، كمك‌ به‌ طيف‌ گسترده‌اي‌ از عقب‌ماندگان‌ ذهني‌ براي‌ برقراري‌ ارتباط‌ كلامي‌، توصيه‌ و مشاوره‌ به‌ افراد جامعه‌.اين دسته از متخصصان در وهله اول آسيب‌هايي را كه توسط عامل ژنتيكي يا اكتسابي به گفتار و زبان وارد شده تشخيص مي‌دهند و در وهله دوم به ارزيابي ميزان آسيب‌ديدگي و علت آن مي‌پردازند و سپس مرحله درمان را شروع مي‌كنند.براي مثال امكان دارد كه به علت سكته مغزي، تصادف يا اصابت تركش، اختلالي در حوزه زبان فرد ايجاد شود كه اين اختلال مي‌تواند به صورت بي‌ربط صحبت كردن يا ناتواني در سخن گفتن بروز كند. يا اينكه امكان دارد مشكل در حوزه گفتار باشد؛ يعني در توليد گفتار و يا رواني گفتار اختلالي به وجود بيايد. براي مثال كودكي كه صداي ر را ل تلفظ مي‌كند داراي اختلال در توليد گفتار است و همچنين فردي كه در طول يك دقيقه به جاي 4 جمله (به طور متوسط) يك جمله را گفته و يا برعكس 10 جمله را بيان مي‌كند، دچار اختلال در رواني گفتار است و بالاخره امكان دارد تارهاي صوتي به دلايل مختلف آسيب ببينند كه موجب خراب شدن كيفيت صوت مي‌شود. در تمام موارد فوق يك گفتار درمان سعي مي‌كند كه به شيوه‌هاي غيرپزشكي و بدون استفاده از دارو، آسيب ايجاد شده را درمان كند اما طول درمان و نحوه درمان متفاوت خواهد بود؛ يعني آسيب‌هاي حوزه زبان چون به سيستم عصب مركزي در مغز برمي‌گردد، طولاني‌تر و دشوارتر است اما درمان اختلاف حوزه گفتار آسان‌تر و سريع‌تر مي‌باشد.

توانايي‌های لازم :
صبور بودن‌ مهمترين‌ ويژگي‌ لازم‌ براي‌ يك‌ گفتار درمانگر است‌. چرا كه‌ بعضي‌ از بيماران‌ به‌ كندي‌ پيشرفت‌ مي‌كنند. همچنين‌ متخصص‌ اين‌ رشته‌ بايد انعطاف‌پذير باشد. براي‌ اين‌ كه‌ در اين‌ كار تنوع‌ مراجعه‌كنندگان‌ بسيار زياد است‌؛ يعني مراجعين‌ مي‌توانند يك‌ بچه‌ 2 ساله‌ تا يك‌ فرد 90 ساله‌ باشند كه‌ بدون‌ شك‌ هريك‌ روحيات‌ و ويژگي‌هاي‌ خاص‌ خود را دارند. دانشجوي‌ موفق‌ اين‌ رشته‌ كسي‌ است‌ كه‌ به‌ زبان‌ انگليسي‌ و دانش‌ كامپيوتر مسلط‌ باشد. همين‌طور بهتر است‌ با لهجه‌هاي‌ مختلف‌ آشنايي‌ داشته‌ باشد چون‌ ممكن‌ است‌ ناشنوايي‌ به‌ او مراجعه‌ كند كه‌ در يك‌ محيط‌ تُرك‌ يا كُرد زبان‌ زندگي‌ كرده‌ است‌.

موقعيت‌ شغلی در ايران‌ :
يك‌ گفتار درمانگر مي‌تواند به‌ قاريان‌ قرآن‌، مداحان‌، خواننده‌ها، گويندگان‌ صدا و سيما، دوبلورها و در كل‌ افرادي‌ كه‌ از صوت‌ خود به‌ صورت‌ حرفه‌اي‌ استفاده‌ مي‌كنند، آموزش‌ دهد كه‌ چگونه‌ سخن‌ بگويند يا از صوت‌ خود استفاده‌ كنند تا مشكلي‌ برايشان‌ به‌ وجود نيايد. اين‌ رشته‌ براي‌ جوانان‌ كنجكاو كه‌ به‌ دنبال‌ كشف‌ ناشناخته‌ها مي‌باشند و مي‌خواهند در زمينه‌ تحصيلي‌شان‌ حرف‌ اول‌ را بزنند، رشته‌ بكري‌ است‌ و زمينه‌هاي‌ ناشناخته‌ زيادي‌ دارد. يك‌ گفتار درمانگر مي‌تواند در درمانگاه‌ها و مراكز بهداشت‌، مراكز ويژه‌ توانبخشي‌ و مراكز آموزش‌ و پرورش‌ استثنايي‌ فعاليت‌ بكند چون‌ قسمت‌ عمده‌ كار در ارتباط‌ با ناشنواها و كم‌شنواها است‌.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل‌ :

دروس‌ پايه‌ و اصلي‌:

فيزيك‌ صوت‌، آناتومي‌ و فيزيولوژي‌ عمومي‌، آناتومي‌ و فيزيولوژي‌ مكانيزم‌ گفتار، آناتومي‌ و فيزيولوژي‌ اعصاب‌ و رابطه‌ با گفتار، روانشناسي‌ كودك‌ و نوجوان‌، روانپزشكي‌ كودك‌ و نوجوان‌، روانشناسي‌ يادگيري‌، رشد رواني‌ حركتي‌، عقب‌ماندگي‌ ذهني‌، بازي‌ درماني‌، سنجش‌ شنوايي‌، مباني‌ شنوايي‌ سنجي‌، زبان‌ تخصصي‌، كمك‌هاي‌ اوليه‌، زبان‌شناسي‌، آواشناسي‌، روانشناسي‌ زبان‌، اصول‌ و متون‌ مشاوره‌، اصطلاحات‌ پزشكي‌، روش‌ تحقيق‌، ژنتيك‌ پزشكي‌، بافت‌شناسي‌ و آسيب‌شناسي‌، بيماري‌هاي‌ گوش‌ و حلق‌ و بيني‌ ، كاربرد جراحي‌ در گفتار درماني‌، بيماري‌هاي‌ اعصاب‌ در رابطه‌ با گفتار، ارتودنسي‌ در رابطه‌ با گفتار، اصول‌ توانبخشي‌.

دروس‌ تخصصي :

مباني‌ گفتار درماني‌، رشد طبيعي‌ گفتار و زبان‌، بيماري‌شناسي‌ تأخير رشد گفتار و زبان‌، بيماري‌شناسي‌ اختلال‌ در توليد گفتار، مديريت‌ در گفتار درماني‌، بيماري‌شناسي‌ اختلال‌ در صوت‌، بيماري‌شناسي‌ اختلال‌ در تشديد، بيماري‌شناسي‌ اختلال‌ در خواندن‌، ارزيابي‌ و تشخيص‌ افتراقي‌ در بيماري‌شناسي‌ گفتار و زبان‌، پروژه‌ و پژوهش‌، كارآموزي‌ باليني‌.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اصفهان ، اهواز ،ایران ، تهران ، علوم بهزیستی و توانبخشی تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته مامایی

تولد بزرگترين، با شكوه‌ترين و بحراني‌ترين لحظه زندگي و قديمي‌ترين تجربه بشري است و در ميان مشاغل نيز مامايي (در شكل سنتي آن) يكي از قديمي‌ترين مشاغل است. البته نبايد تصور كرد كه آنچه امروزه به نام حرفه و دانش مامايي معروف است، ادامه و دنباله همان مامايي سنتي است بلكه امروزه مامايي دانشي است كه بر مشاهده، آموزش،‌ پيشگيري،‌ تحقيق،‌ تشخيص و درمان استوار شده است. در واقع اين رشته‌ يكي‌ از زير مجموعه‌هاي‌ علوم‌ پزشكي‌ است‌ كه‌ نقش‌هاي‌ بسيار گسترده‌اي‌ اعم‌ از نقش‌ مشاوره‌اي‌، آموزشي‌، مراقبتي‌، حمايتي‌، درمانگري‌ و تحقيقاتي‌ دارد. البته‌ تمامي‌ اين‌ نقش‌ها در ارتباط‌ با مادر و كودك‌ مفهوم‌ پيدا مي‌كند؛ يعني‌ ماما به‌ مشاوره‌ قبل‌، بعد و هنگام‌ ازدواج‌، آموزش‌ و نحوه‌ تنظيم‌ خانواده‌، مراقبت‌ در دوران‌ بارداري‌، زايمان‌ طبيعي‌ و مراقبت‌ بهداشتي‌ مادر و كودك‌ و آموزش‌ به‌ دختران‌ در زمينه‌ بهداشت‌ دوران‌ بلوغ‌ و بعد از آن‌ مي‌پردازد.

توانايی های لازم :
رشته‌ مامايي‌ عشق‌ و علاقه‌ و صبر و حوصله‌ بسيار بالايي‌ مي‌خواهد چون‌ يك‌ خانم‌ در حال‌ زايمان‌ شرايط‌ بسيار حساسي‌ دارد و بسياري‌ از حرف‌ها يا حركاتش‌ در اختيار خودش‌ نيست‌ و يك‌ ماما بايد در حد امكان‌ با صبر و حوصله‌ بسيار به‌ او آرامش‌ و قوت‌ قلب‌ بدهد و توجه‌ داشته‌ باشد كه‌ مسؤوليت‌ جان‌ دو نفر؛ يعني‌ مادر و جنين‌ او را برعهده‌ دارد. همچنين‌ يك‌ ماما بايد بسيار باهوش‌ و نكته‌سنج‌ باشد و از مقابل‌ مسائل‌ هرچند كه‌ كوچك‌ باشند به‌ سادگي‌ نگذرد. زيرا خيلي‌ از مسائل‌ يا علائم‌ كوچكي‌ كه‌ در هنگام‌ بارداري‌ يا زايمان‌ ظاهر مي‌شوند، در صورت‌ عدم‌ توجه‌ مي‌توانند خطرات‌ جاني‌ براي‌ نوزاد يا مادر به‌ دنبال‌ داشته‌ باشند.دانشجوي‌ مامايي‌ بايد از نظر جسمي‌ و روحي‌ سلامت‌ كامل‌ داشته‌ و از روابط‌ اجتماعي‌ خوبي‌ برخوردار باشد، چون‌ مشاوره‌ و آموزش‌ بخش‌ مهمي‌ از كار يك‌ ماما است‌.

موقعيت‌ شغلی در ايران :
از مراكزي‌ كه‌ يك‌ ماما مي‌تواند در آنها مشغول‌ به‌ كار شود، مي‌توان‌ به‌ بيمارستان‌ها، زايشگاه‌ها، درمانگاه‌ها و مراكز بهداشتي‌ اشاره‌ كرد. همچنين‌ ماما طبق‌ قوانين‌ حاضر در صورت‌ داشتن‌ مدرك‌ كارشناسي‌ مي‌تواند مطب‌ داير كرده‌ و در آن‌ به‌ ارائه‌ خدمات‌ بهداشتي‌ و درماني‌ بپردازد.

درس‌های اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌:

سلول‌شناسي‌ و بافت‌شناسي‌، بيوشيمي‌، تشريح‌، فيزيولوژي‌، ايمني‌ شناسي‌، ميكروب‌شناسي‌ و انگل‌شناسي‌.

دروس‌ اصلی :

آسيب‌شناسي‌ اختصاصي‌ و عمومي‌، اصول‌ خدمات‌ بهداشتي‌ جامعه‌ و آموزش‌ بهداشت‌، داروشناسي‌، اصول‌ و فنون‌ پرستاري‌ و مامايي‌ و روش‌ اطاق‌ عمل‌ و زايمان‌، آمار حياتي‌ و روش‌ تحقيق‌، روانشناسي‌، اصول‌ اپيدميولوژي‌ و مبارزه‌ با بيماري‌ها، زبان‌ تخصصي‌.

دروس‌ تخصصی :

اصول‌ تغذيه‌ مادر و كودك‌، تاريخ‌، اخلاق‌ و مقررات‌ پزشكي‌، جنين‌شناسي‌، مقررات‌ پزشكي‌ قانوني‌، ژنتيك‌، بارداري‌ و زايمان‌، كاراموزي‌ بارداري‌ و زايمان‌، آزمايش‌هاي‌ كاربردي‌ در مامايي‌، نوزادان‌، كارآموزي‌ نوزادان‌، بيماري‌هاي‌ كودكان‌، نشانه‌شناسي‌ و معاينات‌ فيزيكي‌، فيزيوپاتولوژي‌ بيماري‌هاي‌ داخلي‌ جراحي‌ و عفوني‌، كارآموزي‌ بيماري‌هاي‌ داخلي‌ و جراحي‌، بهداشت‌ مادر و كودك‌ و خانواده‌، كارآموزي‌ بهداشت‌ مادر و كودك‌ و خانواده‌، تغذيه‌ درماني‌ مادر و كودك‌، روانپزشكي‌ در مامايي‌، راديولوژي‌، سونوگرافي‌ و الكتروفيزيولوژي‌ در مامايي‌ و زنان‌، اصول‌ مديريت‌ و كاربردهاي‌ آن‌ در مامايي‌، بيحسي‌ و بيهوشي‌ و احيا در مامايي‌، بيماري‌هاي‌ زنان‌ و ناباروري‌، اختلال‌ عمل‌ جنسي‌ و آموزش‌ مشاوره‌ آن‌، كارآموزي‌ بيماري‌هاي‌ زنان‌، پايان‌نامه‌.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اراک ، اردبیل ، ارومیه ، اصفهان ، اهواز ، ایران ، ایلام ، بابل ، بندرعباس ، بوشهر ، بیرجند ، تبریز ، تهران ، زاهدان ، زنجان ، شهرکرد ، شهید بهشتی – تهران ، شیراز ، قزوین ، کاشان ، کردستان – سنندج ، ، کرمان ، کرمانشاه ، گلستان ، گیلان – رشت ، لرستان – خرم آباد ، مازندران – ساری ، مشهد ، همدان ، یاسوج ، یزد ، زابل ، سبزوار ،شاهرود ، گناباد ، رفسنجان ، خراسان شمالی – بجنورد .
مقاطع تحصیلی : کاردانی ، کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته مبانی مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات

رشته مبانی اطلاعات ارتباطی و فناوری اطلاعات :

جهان در آستانه تحولی ژرف و در کار پا نهادن به عصری تازه است و نقش محوری وسایل ارتباط جمعی در این تحول مدام و روز افزون امکان ناپذیر است .
برقراری ارتباطی عامه مردم و گرد آوری و تدوین اطلاعات درست و و انتقال صحیح این اطلاعات به مردم از مهمترین وظایف وسایل ارتباط جمعی است .اما بدون تردید در دنیای پر هیاهو و پر رمز و راز کنونی ، دنیایی که در آن ،در حوضه فناوری های اطلاعات و ارتباطات هر روز شاهد تحولی جدید هستیم ، تأمین نیاز های اطلاعاتی مخاطبان وسایل ارتباط جمعی – بویژه رسانه های جدید بدون آنکه گردانندگان ای وسایل علم و تجربه کافی و مناسب داشته باشند ، غیر ممکن است ، رشته اطلاعات ارتباطی و فناوری اطلاعات بنا بر همین ضرورت ایجاد شده است ، در این دوره با استفاده از دروس گوناگون علوم انسانی از جمله :ادبیات ، علوم اجتماعی ، علوم سیاسی و علوم اقتصادی ، دانشجویان اطلاعات لازم را برای حضور فعال در جامعه جهانی اطلاعاتی و کار با رسانه جدید به دست می آورند و در نهایت می توانند حوزه های مختلف ارتباطی به ویژه فناوری های نوین را بخوبی بشناسند.

توانایی های لازم :
با توجه به ماهیت میان رشته ای مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات ، دانشجوی این رشته باید به مباحث بسیاری از جمله علوم اجتماعی ، علوم سیاسی، حقوق ، علوم اقتصادی ، ادبیات و کامپیوتر علاقمند باشد و قدرت تجزیه و تحلیل خوبی داشته باشد . همچنین باید همچون یک روزنامه نگار از ذوق نویسندگی ، کنجکاوی ، صبر و حوصله زیاد برخوردار باشد .

موقعیت شغلی در ایران :
امروزه فناوری های ارتباطی در روابط اجتماعی داخلی و بین المللی نقش روز افزون و بسیار مهمی دارد در این میان فارغ التحصیلان مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات به دلیل آشنایی با مخاطب و علایق آن ، ترکیب مخاطبان فنون نشر، فرآیند تولید وب ، فناوری های جدید چاپ الکترونیکی و چگونگی استفاده از نرم افزارهای رایانه ای نشر می توانند در رسانه های الکترونیکی مشغول بکار شوند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

مبانی جامعه شناسی ، کاربرد رایانه در علوم ارتباطات ، اصول علم اقتصاد ، مبانی تاریخ اجتماعی ایران ، آمار مقدماتی ، آمار در علوم اجتماعی ، زبان تخصصی ، اقتصاد ایران ، روانشناسی اجتماعی ، اصول علم سیاست ، کلیات حقوقی ، حقوق اساسی ، روش های تحقیق درعلوم اجتماعی ، اصول روابط و سازمان های بین المللی ، نظریه های جامعه شناسی ، اصول سازمان و مدیریت ، اندیشه های سیاسی در قرن بیستم.

دروس اصلی :

مبانی ارتباطات جمعی ، ارتباطات بین المللی ، ارتباطات سیاسی ، مبانی ارتباطات انسانی ، تحلیل محتوای پیام های ارتباطی ، ارتباطات تصویری ، نظریه های ارتباطات اجتماعی گرافیک و صفحه آرایی در مطبوعات ، تکنولوژی ارتباطی ، مبانی جامعه اطلاعاتی ، افکار عمومی و وسایل ارتباط جمعی ، مبانی ارتباطات و توسعه ، حقوق ارتباط جمعی ، شیوه نگارش فارسی در مطبوعات .

دروس تخصصی :

مبانی مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات ، تاریخ ارتباطات در ایران ، اصول اقتصاد در ارتباطات
، سازمانهای بین المللی ارتباطات ، اصول مدیریت ارتباطات ، مبانی سیاستگذاری و برنامه ریزی ارتباطی ، شناخت مخاطبان ، اصول نشر و آموزش الکترونیکی ، سنجش افکار عمومی ، آشنایی با روشهای کیفی پژوهشهای ارتباطی ، مطالعات موردی ، زبان تخصصی ، فرهنگ و فناوری ارتباطات، نظریه جامعه اطلاعاتی .

دانشگاه های پذیرنده : علامه طباطبایی – تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته مجسمه سازی

مجسمه می‌تواند یک گیره لباس 7 متری باشد که درست در وسط شهر فیلادلفیا در سال 1976 قد علم کرده است یا پیکره یک روحانی که در 1850 سال قبل از میلاد در مصر باستان متولد شده است و شاید هم سواری در حال فریاد زدن باشد که به ارتفاع 34 سانتی‌متر در سال 1505 میلادی خلق شده است. آری! آنها می‌توانند به هر شکل و هر اندازه‌ای باشند و از هر جنسی ساخته شوند؛ از سنگ و عاج و چوب و برنز گرفته تا تکه‌های فلز و اجزای دور ریختنی ماشین و موتورسیکلت و دوچرخه.

اما با همه این تفاوت‌ها،‌نام همه آنها مجسمه است و حرف اصلی همه آنها نیز یک چیز است. همه آنها می‌گویند که مجسمه یک سفر است، سفری از زندگی روزمره به سوی احساس و اندیشه، به سوی زیبایی و مهمتر از همه به سوی گفتگوی تمدن‌ها،‌ فرهنگ‌ها و اندیشه‌های مختلف و متفاوت با یکدیگر. به عبارت دیگر هر مجسمه بیانگر یک اندیشه، فرهنگ و تمدن است. فرهنگ و اندیشه‌ای که گاهی اوقات از ورای قرن‌ها با انسان سخن می‌گوید و این نشان می‌دهد که هنر مجسمه‌سازی راهی مناسب برای بیان و اشاعه فرهنگ و اندیشه انسانی است.

امروزه برای فراگیری ریشه‌ای و بنیادی این هنر مثل سایر هنرها، نیاز به تحصیلات دانشگاهی است. در کشور ما نیز رشته مجسمه‌سازی به عنوان یکی از رشته‌های گروه آزمایشی هنر ارائه می‌شود.در تعریف مجسمه می‌توان گفت که هر شیئی‌ که‌ قسمتی‌ از فضا را اشغال‌ می‌کند به‌ آن‌ حجم‌ یا مجسمه‌ می‌گویند و رشته‌ مجسمه‌سازی‌ رشته‌ای‌ است‌ که‌ به‌ صورت‌ آکادمیک‌ این‌ هنر را به‌ دانشجویان‌ آموزش‌ می‌دهد؛ یعنی‌ دانشجویان‌ این‌ رشته‌ پس‌ از مطالعه‌ مبانی‌ عمومی‌ شامل‌ نقاشی‌، عکاسی‌، آشنایی‌ با طراحی‌ و چاپ‌ و رنگ‌، دروس‌ تخصصی‌ را مطالعه‌ می‌کنند که‌ این‌ دروس‌ شامل‌ طراحی‌ در هنر مجسمه‌سازی‌، آشنایی‌ با موزه‌ها و کارگاه‌های‌ حجم‌، نقش‌ برجسته‌، سفال‌، طراحی‌ و ساخت‌ سکه‌ می‌شود. در این‌ رشته‌ دانشجویان‌ در آغاز الفبای‌ حجم‌ و مجسمه‌سازی‌ را فرا می‌گیرند و در مرحله‌ بعد نسبت‌ به‌ طبیعت‌ شناخت‌ پیدا می‌کنند و یاد می‌گیرند که‌ چگونه‌ از طبیعت‌ برای‌ ساخت‌ مجسمه‌ الهام‌ بگیرند و سپس‌ از طبیعت‌ عبور کرده‌ و آن‌ را پالایش‌ می‌کنند و در نهایت‌ ترکیب‌ می‌کنند و ماده‌ جدید به‌ دست‌ می‌آورند.

توانایی‌های‌ لازم‌ :
دانشجوی‌ مجسمه‌سازی‌ باید عاشق‌ این‌ هنر باشد برای‌ مثال‌ وقتی‌ با مواد مجسمه‌سازی‌ برخورد می‌کند، به‌ هیجان‌ بیاید یا اگر با یک‌ مجسمه‌ برخورد می‌کند، شیفته‌وار جذب‌ آن‌ گردد.همچنین‌ لازم‌ است‌ که‌ طراحی‌ را به‌ خوبی‌ آموخته‌ و توان‌ آن‌ را داشته‌ باشد که‌ از خود بگذرد چرا که‌ اگر انسان‌ از خود نگذرد، نمی‌تواند رازهای‌ طبیعت‌ را کشف‌ کند و کار جدیدی‌ ارائه‌ دهد. همچنین‌ دانشجوی‌ مجسمه‌سازی‌ باید وقت‌ زیادی‌ را به‌ تمرین‌ و کار مداوم‌ اختصاص‌ دهد و از روابط‌ اجتماعی‌ خوبی‌ برخوردار باشد تا بتواند با بازار کار ارتباط‌ برقرار کند.

موقعیت‌ شغلی‌ در ایران :
هنرمند وظیفه‌اش‌ کار کردن‌ و خلق‌ کردن‌ است‌ و هنرمند مجسمه‌ساز نیز باید با این‌ هدف‌ وارد رشته‌ مجسمه‌سازی‌ شود نه‌ این‌ که‌ بخواهد پس‌ از فارغ‌التحصیلی‌ شغل‌ راحت‌ و بی‌دغدغه‌ای‌ پیدا کند. البته‌ اگر فارغ‌التحصیل‌ این‌ رشته‌ کار کند و آثار خود را در نمایشگاه‌ها و آتلیه‌ها ارائه‌ دهد، مشکل‌ مالی‌ نخواهد داشت‌. از سوی‌ دیگر فارغ‌التحصیل‌ این‌ رشته‌ می‌تواند در سایر رشته‌های‌ هنری‌ نیز فعالیت‌ کند. مثلاً وارد معماری‌ داخلی‌ شود و نقش‌ برجسته‌های‌ عظیم‌ درست‌ کند یا در هنر گرافیک‌ فعالیت‌ نماید.

درس‌های این رشته در طول تحصیل :

دروس‌ پایه‌:

مبانی‌ هنرهای‌ تجسمی‌ ، طراحی‌ پایه‌ ، هندسه‌ ، کارگاه‌ چاپ‌های‌ دستی‌، کارگاه‌ نقاشی‌ عمومی‌ ، کارگاه‌ مواد و روش‌های‌ ساخت‌، تجزیه‌ و تحلیل‌ و نقد آثار هنری‌ ، هنر و تمدن‌ اسلامی‌ ، آشنایی‌ با هنر در تاریخ‌ ، آشنایی‌ با موزه‌ها، تاریخ‌ عمومی‌ حجم‌سازی‌ ، آشنایی‌ با هنرهای‌ سنتی‌

رشته مجسمه سازی نقش‌ برجسته‌، کارگاه‌ مجسمه‌سازی‌ تخصصی‌ ، فرم‌ و فضا ، رابطه‌ مجسمه‌سازی‌ با محیط‌ ، کارگاه‌ مجسمه‌سازی‌ عمومی‌ ، آشنایی‌ با فنون‌ قالبگیری‌، کارگاه‌ طراحی‌ تخصصی‌ ، کارگاه‌ برنزریزی‌ ، کارگاه‌ سرامیک‌ ، آشنایی‌ با طرح‌ و ساخت‌ سکه‌، تجزیه‌ و تحلیل‌ و نقد آثار مجسمه‌سازی‌، طرح‌ جامع‌ مجسمه‌سازی‌ ، عکاسی‌ ، کارگاه‌ ارتباط‌ تصویری‌ ، پروژه‌.

دانشگاه های پذیرنده : هنر –کرج ، فردوسی – مشهد(واحد نیشابور)، تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه -شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

* این رشته بصورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .

رشته مدارک پزشکی

در دنیا 120 میلیون نفرو در ایران ببش از 1 میلیون نفر به تنبلی چشم مبتلا هستند . این بیماری در صورتی که قبل از 5 سالگی تشخیص داده شده و درمان شود ، کاملاً بهبود می یابد اما عدم تشخیص و درمان به موقع آن ، می تواند منجر به ضعف شدید یک یا هردوچشم و حتی نابینایی گردد . از همین رو سازمان بهزیستی کشور به یاری مهدکودک های سراسر کشور از سال 78 طرح پیشگیری از تنبلی چشم را به اجرا درآورده است .

وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی با اطلاع از آمار گسترده تعداد افراد مبتلا به بیماری تنبلی چشم ، طرح پیشگیری از این بیماری را ارائه داد. به عبارت دیگر پایه هر طرح ، تحقیق و پژوهش پزشکی ؛ اطلاعات و آمار بهداشتی – درمانی است . به همین دلیل امروزه در کشورهای پیشرفته و در حال رشد دنیا برای جمع آوری علمی داده های بهداشتی – درمانی ، پردازش یا پروردن این داده ها و سازماندهی ، توزیع و حفاظت از آنها رشته مدیریت اطلاعات بهداشتی – درمانی مطرح شده است . رشته ای که فارغ التحصیلان آن به عنوان بازوهای توانمند ، ناب ترین اطلاعات را در اختیار سیاست گذاران و برنامه ریزان نظام بهداشتی – درمانی یک کشور قرار می دهند .

این رشته در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور ما به نام مدارک پزشکی در مقطع کاردانی دانشجو می پذیرد و فارغ التحصیلان ان می تواند به طور نا پیوسته تا مقطع دکترا نیز ادامه تحصیل دهند .

رشته مدارک پزشکی رشته ای علمی – اطلاعاتی است و قلمر بحث آن اطلاعات بهداشتی – درمانی می باشد و متخصصان آن نیز مدیران اطلاعات بهداشتی – درمانی کشور هستند ؛ یعنی یک دانشجوی مدارک پزشکی با مطالعه دروسی مانند طبقه بندی یا کد گذاری بین المللی بیماری ها ، بایگانی مدارک پزشکی ، کلیات پزشکی ، آشنایی با اصطلاحات پزشکی ، آمار و کامپیوتر خود را اماده می کند تا اطلاعات بهداشتی – درمانی را به خوبی تجزیه و تحلیل کرده و سپس برای برناه ریزی های نظام بهداشتی – درمانی در اخیار مدیر یک بیمارستان یا مدیران کلان کشور قرار دهد .

توانایی های لازم :

آمار بویژه آمار حیاتی در رشته مدارک پزشکی از اهمیت بسیاری برخوردار است به همین دلیل دانشجوی مدارک پزشکی باید در درس ریاضی و آمار قوی بوده و همچنین به زبان انگلیسی مسلط باشد .

در ضمن دانشجو باید به زیست شناسی علاقه مند باشد چون در نهایت پروند های بیماران را که در آنها اطلاعات مربوط به نوع بیماری و نحوه در مان یا پیشرفت بیماری درج شده است ، تجزیه و تحلیل می کند .

موقعیت شغلی در ایران :

در هر بیمارستان یا مرکز خدماتی – درمانی ، بخشی به نام بخش مدارک پزشکی وجود دارد که دارای 4 واحد آمار بیمارستانی ، پذیرش ، بایگانی مدارک پزشکی و واحد کدگزاری بیماری ها است و مسئول این بخش و کارکنان آن باید فارغ التحصیل رشته مدارک پزشکی باشند .

فارغ التحصیلان مدارک پزشکی درمقطع کاردانی فعالیت های مربوط به واحد های پذیرش ، آمار ، کدگذاری و ذخیره و بازیابی پرونده های پزشکی بیمارستان را انجام می دهند و کارشناسان این رشته نیز مدیریت هر یک از واحد های یاد شده یا مدیریت بخش مدارک پزشکی بیمارستان ها و مراکز بهداشتی – درمانی را بر عهده می گیرند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

بهداشت محیط بیمارستان ، فیزیولوژی ، ،آشنایی با باکتری ، ویروس ، قارچ و انگل ، اخلاق و مقررات حرفه ای ، روانشناسی مقدماتی و روابط انسانی ، ریاضیات پایه ، آناتومی .

دروس اصلی :

کلیات پزشکی ، اصطلاحات پزشکی ، زبان اختصاصی ، اصول مدیریت بیمارستانی ، مددکاری اجتماعی ، کامپیوتر و کاربرد آن ، ماشین نویسی عملی و نظری .

دروس تخصصی :

کد گذاری بیماری ها ، مدارک پزشکی ، آمار حیاتی مقدماتی ، شاخص های بهداشتی و آمار بیمارستانی ، اصول و روش بایگانی ، بایگانی پزشکی ، کارآموزی در عرصه.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اردبیل ، ارومیه ، اصفهان ، اهواز ، بندر عباس ، تبریز ، زاهدان ، سمنان ، شیراز ، کاشان ، کرمان ، مازندران – ساری ، مشهد ، دانشکده پیراپزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران ، لرستان – خرم آباد .
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :
* دانشکده پیرا پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .

رشته مددکاری اجتماعی

وقتي سخن از مددكاري مي‌شود بسياري از افراد به ياد زندان‌ها يا پرورشگاه‌ها مي‌افتند كه در آنجا افرادي به نام مددكار در دفتر يا واحد مددكاري فعاليت مي‌كنند. اما حرفه مددكاري به فعاليت در دو مكان فوق محدود نمي‌شود. بلكه مددكاري اجتماعي، يكي از رشته‌هاي كاربردي است كه فارغ‌التحصيل آن بايد بتواند در مراكز مختلف با استفاده از روش‌ها و تكنيك‌هايي كه آموزش ديده است، وارد زندگي انسان‌هايي شود كه به هر دليل اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و خانوادگي دچار مشكل بوده و نمي‌توانند مشكل خود را به تنهايي حل كنند يا منشأ مشكل خويش را تشخيص بدهند.در واقع اين افراد مي‌توانند به ياري مددكارمشكل خويش را شناخته وحل نمايند.بنابراين اگر بخواهيم اين رشته را به طور خلاصه معرفي كنيم، بايد بگوييم كه هدف رشته مددكاري اين است كه به افراد نيازمند به خدمات اجتماعي كمك كند تا خود را بيابند، مشكل خويش را بشناسند و سپس راه حل آن را پيدا كنند.

توانايي‌هاي‌ لازم :
يك‌ مددكار بايد داراي‌ توانمندي‌هاي‌ روحي‌ خاصي‌ باشد؛ يعني بايد روحيه‌اي‌ قوي‌ داشته‌ باشد تا بتواند مشكلات‌ و معضلاتي‌ را كه‌ در زندگي‌ انسان‌ها مي‌بيند، تحمل‌ كند پس‌ بايد پذيرفت‌ كه‌ افراد زودرنج‌ و بسيار حساس‌ و عاطفي‌ به‌ درد اين‌ رشته‌ نمي‌خورند. در ضمن‌ يك‌ مددكار نبايد در گفتگو و ارتباط‌ برقرار كردن‌ با ديگران‌ دچار مشكل‌ شود و در نهايت‌ يك‌ مددكار بايد خود را به‌ خوبي‌ بشناسد چون‌ اگر خود را نشناسد، نمي‌تواند به‌ ديگري‌ شناخت‌ بدهد و او را كمك‌ كند.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
رشته‌ مددكاري‌ از جمله رشته‌هايي‌ است‌ كه‌ داوطلبان‌ هر سه‌ گروه‌ آزمايشي‌ علوم‌ رياضي‌ و فني‌، علوم‌ تجربي‌ و علوم‌ انساني‌ مي‌توانند آن‌ را انتخاب‌ كنند همچنين‌ دانشجويان‌ اين‌ رشته‌ بايد در دوران‌ تحصيل‌ 24 واحد كارورزي‌ و پس‌ از فارغ‌التحصيلي‌ 2 سال‌ طرح‌ بگذرانند. اين‌ دو ويژگي‌ رشته‌ فوق‌ را متمايز ساخته‌ است‌، چرا كه‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ به‌ دليل‌ تجربه‌ ناشي‌ از 24 واحد كارورزي‌ در 6 واحد مستقل‌ و 2 سال‌ طرح‌ در سازمان‌ها و مؤسسه‌هاي‌ دولتي‌، از موقعيت‌ شغلي‌ مناسبي‌ برخوردار هستند.در واقع‌ هر جايي‌ كه‌ اداره‌ رفاه‌ يا امور اجتماعي‌ هست‌، مددكار اجتماعي‌ مي‌تواند در آنجا حضور داشته‌ و مسؤوليتي‌ را بر عهده‌ بگيرد. در نتيجه‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ مشكل‌ اشتغال‌ ندارند. اما با وجود مزيت‌هاي‌ اين‌ رشته،‌ بايد پذيرفت‌ كه‌ رشته‌ مددكاري‌ با مشكلاتي‌ نيز گريبانگير است‌ كه‌ در اين‌ ميان‌ گمنام‌ بودن‌ رشته‌ مددكاري‌ در جامعه‌ و حتي‌ در بين‌ جوانان‌ و داوطلبان‌ كنكور مشكل‌ بسيار بزرگي‌ است‌.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌ و اصلي‌ :

مباني‌ جامعه‌شناسي‌ ، خدمات‌ اجتماعي‌ و تعاون‌ در اسلام‌، مباني‌ روانشناسي‌، رياضيات‌ پايه‌، مباني‌ مددكاري‌، آمار مقدماتي‌، مباني‌ رفاه‌ اجتماعي‌، مباني جمعيت‌شناسي‌، مباني‌ مردم‌شناسي‌، كاربرد آمار در خدمات‌ اجتماعي‌، اصول‌ علم‌ اقتصاد، كليات‌ حقوق‌، مباني‌ مديريت‌، اصول‌ علم‌ سياست‌، اصول‌ توانبخشي‌، روانشناسي‌ اجتماعي‌، نظريه‌هاي‌ جامعه‌شناسي‌، روش‌ تحليل‌ جمعيت‌، روش‌ تحقيق‌ در خدمات‌ اجتماعي‌ (عملي‌)، نهاد خانواده‌، آسيب‌شناسي‌ اجتماعي‌، حقوق‌ خانواده‌ و كار، جامعه‌شناسي‌ روستايي‌، بهداشت‌ خانواده‌، جامعه‌شناسي‌ شهري‌ و توسعه‌، بهداشت‌ رواني‌، بررسي‌ مسايل‌ اجتماعي‌ ايران‌، مديريت‌ مؤسسات‌ خدمات‌ اجتماعي‌، كليات‌ برنامه‌ريزي‌ اقتصادي‌ و تجاري‌.

دروس‌ تخصصي :

مددكاري‌ فردي‌ ، آشنايي‌ با روش‌هاي‌ مددكاري‌، پويايي‌ گروهي‌، مددكاري‌ گروهي‌، توانبخشي‌ گروه‌هاي‌ خاص‌، كارورزي‌ مددكاري‌ فردي‌ ، روانشناسي‌ كودك‌ و نوجوان‌، مشاوره‌ و مددكاري‌، مددكاري‌ جامعه‌اي‌ ، روانشناسي‌ مرضي‌، كارورزي‌ در مددكاري‌ گروهي‌ ، تغذيه‌، كارورزي‌ مددكاري‌ جامعه‌ ، اقتصاد ايران‌، پروژه‌ تحقيقاتي‌ ، سرپرستي‌ در خدمات‌ اجتماعي‌.

دانشگاههای پذیرنده : علامه طباطبایی –تهران ،علوم بهزیستی و توانبخشی – تهران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

*دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد

رشته مدیریت

چگونه مي‌توان معضل بيكاری را حل نمود؟ با مسأله سوءاستفاده‌ مالي و فساد اداري چه بايد كرد؟ چرا كاركنان سازمان‌ها، گرفتار دلسردي، يأس و افسردگي مي‌شوند؟ چرا در تعدادي از سازمان‌هاي ما از امكانات موجود به خوبي استفاده نمي‌شود؟بسياري از متخصصان علوم گوناگون، به ويژه صاحبنظران علوم انساني درپاسخ به اين سؤال‌ها مي‌گويند كه كليد معماي مشكلات سازمان‌هاي هر جامعه مديريت است.
چون تأمين نيازهاي فني، خدماتي، درماني و تفريحي جامعه، بدون وجود مديران لايق كه بالاترين كارآيي و بهره‌وري را داشته باشند، امكان‌پذير نيست. به همين دليل هر جامعه‌اي براي فايق آمدن بر مشكلات سازماني خود، قبل از هر چيز بايد به مسأله آموزش صحيح و موثر مديريت توجهي بنيادي داشته باشد. تخصصي كه در بيشتر دانشگاه‌هاي معتبر علوم انساني جهان، تحت عنوان رشته مديريت آموزش داده مي‌شود.
رشته‌ مديريت‌ در كشور ما داراي‌ شاخه‌هاي‌ متعددي‌ است كه‌ از آن‌ جمله‌ مي‌توان‌ به‌ مديريت‌ بازرگاني‌، صنعتي‌، دولتي‌، جهانگردي‌ ، بيمه‌، بيمه‌اكو، امور گمركي‌ و امور بانكي‌ اشاره‌ كرد و همچنين‌ از شاخه‌هاي‌ تخصصي‌تري‌ مثل‌ مديريت‌ كميسرياي‌ دريايي‌ يا اداره‌ امور بيمارستان‌ها نام‌ برد.

گرايش‌ مديريت‌ بازرگانی:

‌يك‌ دانشجوي‌ مديريت‌ بازرگاني‌ به‌ عنوان‌ يك‌ مدير تجاري‌ تحصيل‌كرده‌، مي‌تواند امور تجاري‌ را تفكيك‌ و اداره‌ كند و به‌ ياري‌ قدرت‌ خلاقه‌ خويش‌ در ايجاد بازار جديد، ارائه‌ خدمات‌ متنوع‌ و تازه‌، ابداع‌ روش‌هاي‌ جديد در عرضه‌ و توزيع‌، كارآفرين‌ باشد. فارغ‌التحصيل‌ مديريت‌ بازرگاني‌ بايد بتواند براي‌ كالاهاي‌ موجود، بازار جديدي‌ پيدا كند‌ يا روش‌هاي‌ مطلوب‌ توزيع‌ را در سيستم‌ دولتي‌ طراحي‌ نمايد، چون‌ امروزه يكي‌ از بزرگترين‌ مشكلات‌ كشور ما، رساندن‌ محصولات‌ كشاورزي‌ مثل‌ برنج‌، چاي‌ و مركبات‌ به‌ بازار و به‌ دست‌ مصرف‌كننده‌ است‌.

درس‌های اين رشته در طول تحصيل:

دروس‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌هاي‌ مختلف‌ مديريت‌:

اصول‌ حسابداري‌، رياضيات‌ و كاربرد آن‌ در مديريت‌، آمار و كاربرد آن‌ در مديريت‌، كامپيوتر و كاربرد آن‌ در مديريت‌، اقتصاد خرد، اقتصاد كلان‌، روش‌ تحقيق‌ در مديريت‌، مباني‌ سازمان‌ و مديريت‌، تحقيق‌ در عمليات‌، مديريت‌ رفتار سازماني‌، مديريت‌ منابع‌ انساني‌، حقوق‌ اساسي‌، مباني‌ مديريت‌ اسلامي‌، سيستم‌هاي‌ اطلاعاتي‌ در مديريت‌.

دروس‌ اصلی و تخصصي‌ گرايش‌ مديريت‌ بازرگانی:

مديريت‌ استراتژيك‌ ، حقوق‌ بازرگاني‌، حسابرسي‌، مديريت‌ توليد، مديريت‌ مالي‌، توسعه‌ اقتصادي‌ و برنامه‌ريزي‌ ، روانشناسي‌ كار، حسابداري‌ صنعتي‌، بازاريابي‌ و مديريت‌ بازار، تجزيه‌ و تحليل‌ و طراحي‌ سيستم‌، سازمان‌هاي‌ پولي‌ و مالي‌ بين‌المللي‌ ، بازرگاني‌ بين‌المللي‌ ، بازاريابي‌ بين‌الملل‌، پول‌ و ارز و بانكداري‌، سياست‌ پولي‌ و مالي‌، سيستم‌هاي‌ خريد و انبارداري‌ توزيع‌، حقوق‌ بازرگاني‌ بين‌الملل‌، تحقيقات‌ بازاريابي‌، روابط‌ صنعتي‌، سمينار در مسايل‌ مالي‌، سمينار در مسايل‌ بازاريابي‌، بهره‌وري‌ و تجزيه‌ و تحليل‌ آن‌ در سازمان‌.

گرايش‌ مديريت‌ صنعتی:

يكي‌ از علل‌ عدم‌ موفقيت‌ صنايع‌ ما اين‌ است‌ كه‌ اكثر مسؤولين‌ واحدهاي‌ صنعتي‌؛ فارغ‌التحصيل‌ مديريت‌صنعتي‌ نيستند. حضور يك‌ كارشناس‌ مديريت‌ صنعتي‌ كه‌ مسؤوليت‌ نيروي‌ انساني‌ را بر عهده‌ بگيرد، در هر واحد صنعتي‌ ضروري‌ است‌ تا بتواند با استفاده‌ از دانش‌ خويش‌؛ مشاركت‌، مهارت‌ و انگيزه‌ نيروي‌ انساني‌ واحد صنعتي‌ مورد نظر را افزايش‌ دهد. مديريت‌ صنعتي‌ داراي‌ سه‌ بعد اصلي‌ فني‌ و تكنيكي‌، مالي‌ و رفتاري‌ و اجتماعي‌ است. در رشته‌ مهندسي‌ صنايع‌ دانشجويان‌ بيشتر به‌ مطالعه‌ بعد فني‌ و تكنيكي‌ صنايع‌ مي‌پردازند اما رشته‌ مديريت‌ صنعتي‌ به‌ دو بعد مالي‌ و رفتاري‌ صنايع‌ تأكيد بيشتري‌ دارد.

دروس‌ اصلی و تخصصی گرايش‌ مديريت‌ صنعتی:

مديريت‌ مالي‌، روانشناسي‌ صنعتي‌، حسابداري‌ صنعتي‌، بازاريابي‌ و مديريت‌ بازار ، كنترل‌ كيفيت‌ آماري‌، سيستم‌هاي‌ خريد و انبارداري‌ و توزيع‌، تحقيق‌ در عمليات‌، كنترل‌ پروژه‌ ، طرح‌ريزي‌ و تعميرات‌ و نگهداري‌، كارسنجي‌ و روش‌سنجي‌، مديريت‌ كارخانه‌، حفاظت‌ صنعتي‌، بررسي‌ اقتصادي‌ طرح‌هاي‌ صنعتي‌، روابط‌ صنعتي‌، فنون‌ تجزيه‌ و تحليل‌ و طراحي‌ سيستم‌، بازاريابي‌ بين‌المللي‌، بهره‌وري‌ و تجزيه‌ و تحليل‌ آن‌ در سازمان‌، پروژه‌.

گرايش‌ مديريت‌ دولتی:

هدف‌ رشته‌ مديريت‌ دولتي‌، تربيت‌ مديران‌ شايسته‌اي‌ است‌ كه‌ بتوانند وظايف‌ پنجگانه‌ محوله‌ را به‌ نحو احسن‌ در سازمان‌ها و تشكيلات‌ دولتي‌ كشور انجام‌ دهند. اين‌ وظايف‌ عبارتند از:
1ـ برنامه‌ريزي‌ و اجراي‌ آن‌. 2ـ سازمان‌دهي‌ يا تقسيم‌ وظايف‌ بين‌ كاركنان‌ يك‌ سازمان‌ به‌ نحوي‌ كه‌ با تقسيم‌ كار بتواند مهارت‌ پرسنل‌ خود را در پرداختن‌ به‌ كارهاي‌ جزئي‌ افزايش‌ دهد. 3ـ عمليات

‌ امور استخدامي‌ يا كارگزيني‌ كاركنان‌ جديد. 4ـ هدايت‌ و راهبري‌. 5 ـ نظارت‌ و كنترل‌.براي مثال چون در يك بخش دولتي، رقابت وجود ندارد؛ كاركنان تمايل به افزايش ارتقاي خدمات ندارند و اين وظيفه مديريت است كه بتواند در چارچوب قوانين و مقررات دولتي، با خلاقيت و نوآوري خويش، كارآيي و بهره‌وري كاركنان را افزايش دهد.

دروس‌ اصلی و تخصصی گرايش‌ مديريت‌ دولتی:

روانشناسي‌ سياسي‌، جامعه‌شناسي‌سازمان‌ها، توسعه‌ اقتصادي‌ و برنامه‌ريزي‌، مديريت‌ تحول‌ سازماني‌، حسابداري‌ دولتي‌، ماليه‌ عمومي‌ و تنظيم‌ خط‌مشي‌ مالي‌، فراگرد تنظيم‌ و كنترل‌ بودجه‌، مديريت‌ سازمان‌هاي‌ محلي‌ و شهرداري‌ها، مباني‌ مديريت‌ دولتي‌، مديريت‌ تطبيقي‌ ، مديريت‌ توسعه‌، مديريت‌ تعاوني‌ها، تصميم‌گيري‌ و تعيين‌ خط‌مشي‌، سير انديشه‌هاي‌ سياسي‌ و تحول‌ نهادهاي‌ اداري‌، مباحث‌ ويژه‌ مديريت‌ دولتي‌، حقوق‌ اداري‌، سازماندهي‌ و اصلاح‌ تشكيلات‌ و روش‌ها، روابط‌ كار در سازمان‌.

گرايش‌ مديريت‌ جهانگردی:

كشور ايران 1648000 كيلومتر مربع وسعت دارد و هرگوشه‌اش داراي جلوه و لطفي تازه، رمز و رازي ديگر و زيبايي و صلابتي دو چندان است. اما با وجود اين همه جلوه و جذابيت،‌ تنها سهم اندكي از صنعت سودآور جهانگردي را به خود اختصاص داده است. نتيجه يك نظرخواهي كه از خبرنگاران خارجي به عمل آمده است، نشان مي‌دهد كه بسياري از آنها بر اين اعتقادند كه مديريت ضعيف يكي از عوامل ركود صنعت جهانگردي در كشور ما است. چون لازمه‌ توسعه‌ و تقويت‌ صنعت‌ جهانگردي‌، اطلاع‌ از زمينه‌هاي‌ اقتصادي‌، اجتماعي‌، جغرافيايي‌ و فرهنگي‌ كشور است‌ تا بتوان‌ امكانات‌ موجود و همچنين‌ مسائل‌ و مشكلاتي‌ كه‌ در راه‌ توسعه‌ اين‌ صنعت‌ وجود دارد، شناسايي‌ كرد و سپس‌ براساس‌ تحقيقات‌ موجود، يك‌ برنامه‌ريزي‌ دقيق‌ و عملي‌ داشت‌. كاري‌ كه تنها به‌ ياري‌ مديران‌ كارآمد و متخصص‌ در صنعت‌ جهانگردي‌ امكان‌پذير است‌؛ تخصصي‌ كه‌ در شاخه‌ مديريت‌ جهانگردي‌ آموزش‌ داده‌ مي‌شود. يعني‌ متخصص‌ اين‌ رشته‌ در نهايت‌ بايد بداند كه‌ چه‌ نوع‌ جهانگردي‌ را جذب‌ كند؟ چگونه‌ جذب‌ كند؟ و چگونه‌ بازارهاي‌ جهانگردي‌ جديدي‌ براي‌ جذب‌ توريست‌ ايجاد نمايد؟

دروس‌ اصلی و تخصصی گرايش‌ مديريت‌ جهانگردی:

تاريخ‌ و فرهنگ‌ ايران‌، شناخت‌ روحيات‌ ملل‌، قوانين‌ و مقررات‌ حقوقي‌ جهانگردي‌، مباني‌ مردم‌ شناسي‌ جهانگردي‌، مديريت‌ بازاريابي‌ و تبليغات‌ جهانگردي‌، اقتصاد جهانگردي‌، شناخت‌ صنايع‌ دستي‌ ايران‌ ، نقشه‌خواني‌ و آشنايي‌ با نقشه‌، جغرافياي‌ جهانگردي‌ ايران‌، شناخت‌ صنعت‌ جهانگردي‌ ، گذراندن‌ اوقات‌ فراغت‌، آداب‌ سفر در اسلام‌، تجزيه‌ و تحليل‌ مسائل‌ اجتماعي‌ در ايران‌، باستان‌شناسي‌ ايران‌ ، هنر و معماري‌ ايران‌، آشنايي‌ با موزه‌هاي‌ ايران‌، امور مسافرت‌ و صدور بليط‌، فن‌ راهنمايي‌، برنامه‌ريزي‌ توسعه‌ جهانگردي‌ ، مطالعات‌ تطبيقي‌ سياست‌هاي‌ جهانگردي‌، فرهنگ‌ عامه‌، زبان‌ انگليسي‌ مكاتبات‌ تخصصي‌، زبان‌ انگليسي‌ مكالمه‌، آشنايي‌ با سازمان‌هاي‌ دولتي‌ ايران‌، نقش‌ جهانگردي‌ در بسط‌ روابط‌ بين‌الملل‌ و گسترش‌ منابع اقتصادي‌ كشور، كارآموزي‌، اصول‌ حسابداري‌، رياضيات‌ و كاربرد آن‌ در مديريت‌، آمار و كاربرد آن‌ در مديريت‌، كامپيوتر و كاربرد آن‌ در مديريت‌، اقتصاد خرد، اقتصاد كلان‌، روش‌ تحقيق‌ در مديريت‌، مباني‌ سازمان‌ و مديريت‌، تحقيق‌ در عمليات‌، مديريت‌ رفتار سازماني‌، مديريت‌ منابع‌ انساني‌، حقوق‌ اساسي‌، مباني‌ مديريت‌ اسلامي‌، مباني‌ سازمان‌ و مديريت‌، سيستم‌هاي‌ اطلاعاتي‌ در مديريت‌.

گرايش‌ مديريت‌ بيمه‌:

بيمه يكي از شاخص‌هاي توسعه در كشورهاي پيشرفته است، چون هر سرمايه‌داري كه بخواهد در كشوري سرمايه‌گذاري كند، بايد اطمينان داشته باشد كه در صورت بروز هرگونه حادثه يا خطري، سرمايه‌ وي مصون خواهد بود. از همين‌رو در كشورهاي پيشرفته از بيمه به عنوان صنعت بيمه ياد مي‌كنند. به اين معني كه همزمان با توسعه صنعت، بيمه نيز توسعه خواهد يافت و همچنين بر اين اعتقادند كه هر فردي نمي‌تواند وارد اين صنعت شود بلكه بايد متخصص و دانش‌آموخته اين صنعت باشد. در كشور ما نيز دانشجوي‌ مديريت‌ بيمه‌، نحوه‌ اداره‌ سازمان‌هاي‌ بيمه‌ و چگونگي‌ رفتار با بيمه‌گذارها را فرا مي‌گيرد تا بتواند آنها را به‌ بيمه‌گذاري‌ ترغيب‌ و تشويق‌ كند. همچنين‌ دانشجوي اين‌ گرايش درباره‌ انواع‌ فعاليت‌هاي‌ بيمه‌ مثل‌ بيمه‌ عمر، ماشين‌، خدمات‌ درماني‌ و غيره‌ اطلاعات‌ لازم‌ را كسب‌ كرده‌ و چگونگي‌ فعاليت‌ دراين‌ زمينه‌ها را براساس‌ پايه‌ و مباني‌ مديريتي‌ فرا مي‌گيرد.

دروس‌ اصلي‌ و تخصصي‌ گرايش‌ مديريت‌ بيمه‌:
حسابداري‌ صنعتي‌، اصول‌ مديريت‌ بازرگاني‌، روانشناسي‌ عمومي‌، جامعه‌شناسي‌، توسعه‌ اقتصادي‌ ، حسابرسي‌ ، پول‌ و ارز و بانكداري‌، حقوق‌ تجارت‌ ، حقوق‌ مدني‌، اصول‌ بيمه‌، بيمه‌ اموال‌، بيمه‌ اشخاص، حسابداري‌ شركت‌هاي‌ بيمه‌ ، مديريت‌ ريسك‌ و بيمه‌ ، بيمه‌ اتكايي‌، حقوق‌ بيمه‌، بازاريابي‌ و مديريت‌ بازار، متون‌ بيمه‌ انگليسي‌.

گرايش‌ مديريت‌ بيمه‌ اكو :

بيمه‌ اكو يك‌ دانشكده‌ تخصصي‌ است‌ كه‌ در ايران‌ ايجاد شده‌ است‌ و دانشجويان‌ خود را از بين‌ علاقه‌مندان‌ كشورهاي‌ عضو پيمان‌ منطقه‌اي‌ اكو انتخاب‌ مي‌كند. در اين‌ گرايش‌ موضوعات‌ مختلف‌ مديريتي‌، اقتصادي‌، حقوقي‌، حسابداري‌ و تجاري‌ آموزش‌ داده‌ مي‌شود و دانشجويان‌ درباره‌ نقش‌ بيمه‌ در ايجاد امنيت‌ سرمايه‌گذاري‌ و امنيت‌ اقتصادي‌ و رفاهي‌ جامعه‌ مطالعه‌ مي‌كنند. گفتني‌ است‌ تفاوت‌ اين‌ گرايش‌ با مديريت‌ بيمه‌ در آن‌ است‌ كه‌ تمامي‌ دروس‌ گرايش‌ مديريت‌ بيمه‌ اكو به‌ زبان‌ انگليسي‌ است‌ و از همين‌ رو اين‌ دانشكده‌ در مرحله‌ اول‌ ده‌ برابر ظرفيت‌، دانشجو مي‌پذيرد و سپس‌ از بين‌ داوطلبان‌ افرادي‌ كه‌ تسلط‌ بيشتري‌ به‌ زبان‌ انگليسي‌ دارند، انتخاب‌ مي‌كند. همچنين‌ در اين‌ گرايش‌ به‌ قوانين‌ حقوق‌ بين‌الملل‌ و تجارت‌ بين‌الملل‌ توجه‌ بيشتري‌ مي‌شود.

دروس‌ اصلی و تخصصی گرايش‌ مديريت‌ بيمه‌ اكو:

Sociology ، Principles OF Psychology ، Principles OF economics ، Principles OF management ، Callege Algebra ، Applied Mathematics ، Accounting ، Principles of Law، Introduction To Insurance ، Introduction To Computer Sci، Research Methodology ، Micro ECO Analysis ، Macro ECO Analysis، Mathematical Statistics and Probability ، Principles of Insurance ، Operation Research ، Public Finance ، Organizational Behaviour ، Money and Banking ، Management of Human Resources ، Financial Management ، International Econ andrg ، Business Policy ، Legal Aspects of Ins ، Property and Pec. Ins ، Insurance of the Person ، Risk Management ، Marketing and its Ins. Applic، Fundumental of loss surveying /Adjusting ، Ins. Co. Administration and Mat ، Reinsurance ، Econ.DeveLopment and Planning ، System Analysis، Insurance Accounting ، Paperon Ins ، Engineering Ins ، Liability Ins، Maritime Law ، Maritime Hull and Aviation Insurance ، Math Basis of Life Ins ، Life Ins. Agency Org. and Mgt ، Group Life and Health Ins ، Life Ins. Apl and Underwriting .

گرايش‌ مديريت‌ امور گمركی:

گمرك‌ در خدمت‌ تجارت‌ جهان‌ است‌ و گرايش‌ مديريت‌ امور گمركی نيز بخشي‌ از مديريت‌ تجاري‌ و بازرگاني‌ است‌ كه‌ در آن‌ نحوه‌ بررسي‌ كالاهاي‌ وارداتي‌ و صادراتي‌ و نحوه‌ تنظيم‌ اظهار نامه‌ها و چگونگي‌ ايجاد تعرفه‌هاي‌ مالياتي‌ آموزش‌ داده‌ مي‌شود. همچنين‌ دانشجويان‌ مي‌آموزند براساس‌ سياست‌ اقتصادي‌ كشور، كالاهاي‌ ممنوعه‌ و غيرممنوعه‌ را شناسايي‌ كنند.

دروس‌ اصلی و تخصصی گرايش‌ مديريت‌ امور گمركی:

ماليه‌ عمومي‌ و خط‌مشي‌ مالي‌ دولت‌ها، اصول‌ بيمه‌ ، حقوق‌ و مقررات‌ مدني‌، حقوق‌ تجارت‌، توسعه‌ اقتصادي‌ و برنامه‌ريزي‌، حسابداري‌ دولتي‌ ، مسايل‌ بانكي‌ و اعتبارات‌ اسنادي‌، مكاتبات‌ بازرگاني‌ به‌ زبان‌ انگليسي‌، روش‌هاي‌ تحقيق‌ و مأخذشناسي‌، اصول‌ تنظيم‌ و كنترل‌ بودجه‌ دولتي‌، قوانين‌ و مقررات‌ گمركي‌ ، شيمي‌ كاني‌ها و فلزات‌، شناخت‌ الياف‌ نسجي‌ و مصنوعات‌ آنها، آشنايي‌ با ماشين‌آلات‌ و تجهيزات‌ الكتريكي‌ و الكترونيكي‌، آشنايي‌ با ميراث‌ فرهنگي‌، آثار هنري‌ و عتيقه‌جات‌، مقررات‌ عمومي‌ صادرات‌ و واردات‌ سازمان‌ها و كنوانسيون‌هاي‌ بين‌المللي‌ گمركي‌، زبان‌ انگليسي‌ تخصصي‌ ، بازرگاني‌ بين‌الملل‌ ، امور مالي‌ بين‌الملل‌، آشنايي‌ با صنعت‌ حمل‌ و نقل‌، طبقه‌بندي‌ كالا.

توانايیهای لازم :
قدرت‌ رهبري‌، اعتماد به‌ نفس‌، روابط‌ اجتماعي‌ خوب‌، توان‌ تجزيه‌ و تحليل‌ و قدرت‌ بيان‌ قوي‌ از ويژگي‌هاي‌ لازم‌ براي‌ دانشجوي‌ رشته‌ مديريت‌ در تمامي‌ گرايش‌ها است‌. دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بخصوص‌ در گرايش‌هاي‌ بازرگاني‌ و صنعتي‌ بايد به‌ مسائل‌ تجاري‌ و اقتصادي‌ و محيط‌ بازار علاقه‌مند بوده‌ و در دروس‌ رياضي‌، زبان‌ انگليسي‌ و ادبيات‌ فارسي‌ قوي‌ باشد. همچنين‌ دانشجوي‌ رشته‌ مديريت‌ بخصوص‌ مديريت‌ صنعتي‌ بايد در دروس‌ رياضي‌ و آمار قوي‌ باشد. دانشجوي‌ مديريت‌ جهانگردي‌ نيز لازم‌ است‌ كه‌ به‌ تاريخ‌ و فرهنگ‌ خود و به‌ درس‌ جغرافيا علاقه‌مند باشد و از روابط‌ اجتماعي‌ خوبي‌ برخوردار بوده‌ و به‌ يك‌ زبان‌ خارجي‌ مثل‌ انگليسي‌، فرانسه‌ يا عربي‌ مسلط‌ باشد تا بتواند با جهانگردان‌ خارجي‌ به‌ راحتي‌ ارتباط‌ برقرار كند. اين رشته از هر سه گروه آزمايشي علوم رياضي و فني، علوم تجربي و علوم انساني دانشجو مي‌پذيرد.

موقعيت‌ شغلی در ايران :
يك‌ فارغ‌التحصيل‌ رشته‌ مديريت‌ نبايد انتظار داشته‌ باشد كه‌ از همان‌ بدو امر به‌ عنوان‌ مدير يك‌ شركت‌ يا كارخانه‌ مشغول‌ به‌ كار گردد. چون‌ بخشي‌ از مطالب‌ و محتواي‌ كلاس‌هاي‌ مديريت‌ بايد به‌ عنوان‌ تجربه‌ از محيط‌ و سازمان‌هاي‌ جامعه‌ گرفته‌ شود. بنابراين‌ فارغ‌التحصيل‌ اين‌ رشته‌ در ابتدا بايد به‌ عنوان‌ يك‌ كارشناس‌ در رده‌هاي‌ پايين‌تر وارد بازار كار شده‌ و سپس‌ به‌ مرور پله‌هاي‌ ترقي‌ را طي‌ كند. در كل‌ فارغ‌التحصيل‌ مديريت‌ دولتي‌ مي‌تواند در مؤسسات‌ دولتي‌ و عمومي‌ و خدماتي‌ مشغول‌ به‌ كار گردد. مديريت‌ بازرگاني‌ مي‌تواند در سازمان‌هاي‌ اقتصادي‌ و بازرگاني‌ فعاليت‌ كند و مديريت‌ صنعتي‌ براي‌ كار در سازمان‌هاي‌ صنعتي‌ و توليدي‌ مناسبتر است‌. به‌ دليل‌ نياز به‌ نيروي‌ كار متخصص‌ در صنعت‌ جهانگردي‌ كشور نيز، تمامي‌ دانشجويان‌ گرايش‌ مديريت‌ جهانگردي‌ جذب‌ بازار كار مي‌شوند و مي‌توانند در دفاتر خدمات‌ مسافرتي‌ به‌ عنوان‌ مدير فني‌ يا تورگردان‌ و يا در سازمان‌ ميراث فرهنگي و گردشگري‌ وزارت‌ ارشاد و فرهنگ‌ اسلامي‌ مشغول‌ به‌ كار گردند. علاوه‌ بر شركت‌هاي‌ بيمه‌ دولتي‌ كه‌ به‌ متخصصان‌ رشته‌ مديريت‌ نياز دارند، شركت‌هاي‌ بازرگاني‌ و حمل‌ و نقل‌ كه‌ در ارتباط‌ با تجارت‌ بين‌المللي‌ هستند نيز فارغ‌التحصيلان‌ گرايش‌ مديريت‌ بيمه‌ را جذب‌ مي‌كنند.

رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی

در كشور ما متوسط زمان پذيرش بيمار تا تعيين تكليف نهايي 219 دقيقه است؛ يعني از زمان پذيرش بيمار در بخش اورژانس تا تعيين تكليف نهايي او به طور متوسط سه ساعت و نيم طول مي‌كشد، زماني كه موجب صدمات جسمي،‌ روحي و خسارات مالي غير جبراني مي‌گردد. بي‌شك يكي از مهمترين دلايل بروز اين مشكل و ساير مشكلات موجود در بيمارستان‌ها، نبود مديريت قوي و توانمند است. مديريتي كه بتواند با تكيه بر دانش و تجربه لازم از امكانات موجود، بهترين بهره‌وري را داشته باشد و رضايت كاركنان و بيماران را تأمين كرده و بهترين خدمات را در كمترين زمان ارائه دهد امروزه چنين مديريتي نياز به دانش تخصصي دارد.
دانشي كه در كشور ما در رشته مديريت خدمات بهداشتي ـ درماني آموزش داده مي‌شود.
در حقيقت از طراحي‌ ساختمان‌ تا برنامه‌ريزي‌ براي‌ ايجاد، اداره‌، توسعه‌ و احتمالاً تعطيل‌ يك‌ بيمارستان‌ نيازمند بهره‌گيري‌ از انديشه‌ متخصصان‌ رشته‌ مديريت‌ خدمات‌ بهداشتي‌ ـ درماني‌ است‌. افرادي‌ كه‌ علاوه‌ بر دانش‌ مديريت‌ در زمينه‌ داروشناسي‌، مديريت‌ اختصاصي‌ واحدهاي‌ مختلف‌ بيمارستاني‌، استانداردهاي‌ بيمارستاني‌، كاربرد كامپيوتر در مديريت‌ بيمارستان‌، روابط‌ درون‌ بخشي‌ و برون‌ بخشي‌ بيمارستان‌، سازمان‌ و مديريت‌ بهداشت‌ و درمان‌ در ايران‌، ارزيابي‌ مراقبت‌هاي‌ بهداشتي‌ و درماني‌، برنامه‌ريزي‌ و مديريت‌ استراتژيك‌ در نظام‌ بهداشتي‌ و درماني‌ و نظام‌ بهداشتي‌ و درماني‌ تطبيقي‌ اطلاعات‌ لازم‌ را دارند همچنين‌ كلياتي‌ درباره‌ داروسازي‌، پرستاري‌، پزشكي‌ و بهداشت‌ بيمارستان‌ مي‌خوانند.
رشته‌ مديريت‌ خدمات‌ بهداشتي‌ ـ درماني‌ با بررسي‌ دروس‌ مديريت‌ و تطبيق‌ آن‌ با دروس‌ بهداشتي‌؛ نحوه‌ اداره‌ امور شاخه‌ها يا زيرمجموعه‌هاي‌ مختلف‌ نظام‌ بهداشت‌ و درمان‌ را تعيين‌ مي‌كند؛ يعني‌ نحوه‌ اداره‌ شبكه‌هاي‌ مختلف‌ نظام‌ بهداشت‌ و درمان‌ از خانه‌هاي‌ بهداشت‌ گرفته‌ تا مراكز بهداشتي‌ ـ درماني‌ روستايي‌ و شهري‌، بيمارستان‌هاي‌ عمومي‌ و تخصصي‌ وابسته‌ به‌ مركز بهداشتي‌ ـ درماني‌ شهري‌، درمانگاه‌ها، دانشگاه‌هاي‌ علوم‌پزشكي‌ و بيمارستان‌هاي‌ تخصصي‌ و آموزشي‌ وابسته‌ به‌ آنها و حتي‌ وزارت‌ بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشكي‌، به‌ دانش‌آموختگان‌ اين‌ رشته‌ در سه‌ مقطع‌ كارشناسي‌، كارشناسي‌ ارشد و دكترا آموزش‌ داده‌ مي‌شود.

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
فارغ‌التحصيل‌ رشته‌ مديريت‌ خدمات‌ بهداشتي‌ ـ درماني‌ به‌ عنوان‌ مدير بخش‌ بهداشت‌ و درمان‌ عمدتاً با بيماران‌؛ يعني‌ با ضعيف‌ترين‌ ، مظلوم‌ترين‌، نيازمندترين‌، حساس‌ترين‌ و ناشكيباترين‌ انسان‌ها روبرو است‌. و از سوي‌ ديگر با استرس‌، اضطراب‌، كمبودها، نواقص‌، نارضايتي‌ها و برخوردهاي‌ متنوع‌ سروكار دارد؛ بنابراين‌ بايد از پختگي‌، تحمل‌ و شكيبايي‌ برخوردار باشد. همچنين‌ لازم‌ است‌ كه‌ از نظر جسمي‌ و روحي‌ قوي‌ بوده‌ و در تصميم‌گيري‌ قاطع‌ باشد.در ضمن‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد به‌ دروس‌ علوم‌تجربي‌ مثل‌ فيزيك‌، شيمي‌، رياضي‌، زيست‌شناسي‌ و همچنين‌ زبان‌ انگليسي‌ مسلط‌ باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
امروزه‌ وزارت‌ بهداشت‌، درمان‌ و آموزش‌ پزشكي‌ به‌ اهميت‌ رشته‌ مديريت‌ خدمات‌ بهداشتي‌ ـ درماني‌ و نياز جامعه‌ به‌ فارغ‌التحصيلان‌ آن‌ پي‌ برده‌ است‌ و به‌ همين‌ دليل‌ به‌ رغم‌ آن‌ كه‌ در تعدادي‌ از رشته‌هاي‌ علوم‌پزشكي‌ مانند پزشكي‌، پرستاري‌ و مامايي‌ با تعداد قابل‌ توجهي‌ فارغ‌التحصيل‌ مازاد نياز روبرو هستيم‌؛ در كل‌ ساختار مديريتي‌ نظام‌ بهداشت‌ و درمان‌ كشور، از وزارتخانه‌ گرفته‌ تا دانشگاه‌هاي‌ علوم‌پزشكي‌، شبكه‌هاي‌ بهداشتي‌ ـ درماني‌ و بيمارستان‌ها به‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ در هر سه‌ مقطع‌ ليسانس‌، فوق‌ ليسانس‌ و دكترا نياز داريم‌. همچنين‌ فارغ‌التحصيل‌ اين‌ رشته‌ مي‌تواند در هلال‌ احمر، سازمان‌ تأمين‌اجتماعي‌ و سازمان‌ بيمه‌ خدمات‌ درماني‌ فعاليت‌ نمايد.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌ :

روانشناسي‌ عمومي‌، جامعه‌شناسي‌ پزشكي‌ و بهداشتي‌، اقتصاد خرد، اقتصاد كلان‌، اصول‌ حسابداري‌ ، رياضيات‌ و كاربرد آن‌ در مديريت‌، آمار حياتي‌ و شاخص‌هاي‌ بهداشتي‌ (نظري‌ و عملي‌)، كاربرد كامپيوتر در مديريت‌، روش‌ تحقيق‌ نظري‌ و عملي‌، مكاتبات‌ اداري‌، اصول‌ و مباني‌ مديريت‌، مديريت‌ منابع‌ انساني‌، رفتار سازماني‌، موازين‌ حقوقي‌ در بيمارستان‌، مديريت‌ مالي‌، اصول‌ انبارداري‌ و تداركات‌، اصول‌ تنظيم‌ و كنترل‌ بودجه‌ دولتي‌، آشنايي‌ با خدمات‌ پرستاري‌، اصول‌ خدمات‌ بهداشتي‌، تغذيه‌ و رژيم‌هاي‌ غذايي‌ در بيمارستان‌، مباني‌ مددكاري‌ اجتماعي‌.

دروس‌ تخصصي‌ :

زبان‌ تخصصي‌ ، كليات‌ پزشكي‌، واژه‌شناسي‌ پزشكي‌، آشنايي‌ با لوازم‌ و تجهيزات‌ پزشكي‌، اپيدميولوژي‌ و عفونت‌هاي‌ بيمارستاني‌، مدارك‌ پزشكي‌، برنامه‌ريزي‌ خدمات‌ بهداشتي‌ و درماني‌، سازمان‌ و مديريت‌ بيمارستان‌ ، بيمه‌ و تعرفه‌ خدمات‌ بهداشتي‌ و درماني‌، شناخت‌ تهيه‌ و توزيع‌ دارو، آشنايي‌ با اصول‌ طراحي‌ و تجهيز بيمارستان‌، استانداردهاي‌ بيمارستاني‌، اصول‌ نگهداري‌ و ايمني‌ بيمارستان‌، اقتصاد پزشكي‌، پروژه‌، كارآموزي‌ در عرصه‌ .

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اصفهان ایران ، تبریز ، تهران ، شیراز ، قزوین ، کرمان ، یزد ، بقیه الله - تهران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته مردم شناسی

مردم شناسی

مطالعه ، حفظ و نگهداری از میراث های فرهنگی تنها به صورت آثار ، اشیاء، بنا ها و بافتهای تاریخی جسمی و مادی بدون توجه به ضرورت مطالعه و حفاظت از صورتهای رفتاری و غیر مادی کامل نیست . در واقع ارزشهای به یادگار مانده از گذشتگان ، امروزه در قالب زندگی جاری و روزمره به صورت اعتقاد و اندیشه ، رفتار و کردار ، آداب و رسوم و زبان و زبان و گفتار نمود .
دوره کاردانی مردم شناسی یکی از دوره های آموزش عالی است که هدف آن ، تربیت متخصصانی است که بر روی جمعیت ها و گروهای انسانی مطالعه و پژوهش کنند و بتوانند به کارشناسان ذی ربط ( مردم شناس ، جامعه شناس و... ) در امر پژوهشهای معاصر مردم شناسی و یافتن ارزشها و نقاط ضعف و قوت جوامع یاری برسانند .
فارغ التحصیلان این دوره قادر خواهند بود در مراکز و سازمان ها و ارگان های پژوهشی ، تحقیقاتی و فرهنگی ذی ربط و نیز موزه های مردم شناسی به صورت کمک کارشناس پژوهشی یا اداره کننده بخش هایی از واحد ها فعالیت نمایند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

کارگاه طراحی پایه ، ترسیم فنی ، آشنایی با مردم شناسی و روان شناسی و روشهای آن ، آشنایی با هنرهای سنتی ایران ، آشنایی با باستان شناسی و روشهای آن ، تاریخ عمومی ایران ، تمیثیل شناسی .

دروس اصلی :

روش پزوهش و شئونات مردم شناسی هنر و تمدن اسلامی ، آوا نگاری ، آشنایی با بررسی های مردم شناسی در ایران ، مردم شناسی و ارتباط آن با سایر علوم ، مردم شناسی در آیئنه متون ، انسان و بوم ، آشنای با گویشهای رایج در ایران ، آشنایی با جمعیت های انسانی و مطالعات مردم شناسی ، آشنایی با منابع و مأخذ مردم شناسی ،روش گرد آوری گویش ها ،کارآموزی مردم نگاری ، کارآموزی مردم شناسی .

دانشگاه های پذیرنده : سیستان و بلوچستان – زاهدان .
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته مرمت و احیای بناهای تاریخی

مطالعه ، حفاظت ، مرمت و احیای بناها ، مجموعه ها ، محوطه ها و بافت های تاریخی عرصه های مسکونی کشور، امری ضروری است . معماران و مهندسین که این امر بسیار فنی ، فرهنگی و هنری را بر عهده دارند باید علاوه بر اشراف و تسلط لازم بر ابعاد تخصصی و مفاهیم امروزی حرفه خود ، نظری هوشیارانه و عالمانه به گذشته داشته باشند . فارغ التحصیلان مرمت و احیای بنا های تاریخی در واقع مهندسین معماری امروزین هستند که فرا گرفته اند چگونه ( امروز ) را با بهره گیری از تجربیات (گذشته ) برای (آینده ) بسازند .افرادی که می توانند پلی بین معماری گذشته و آینده ایجاد کنند . این دسته از متخصصان تاریخ خوب می شناسند و می توانند آثار تاریخی را تجزیه و تحلیل کرده و بخوانند و مفاهیم و ارزش های آن را استخراج و هوشیارانه به کار گیرند و با بیانی امروزی به جامعه معرفی نمایند .

فارغ التحصیلان دوره کارشناسی مرمت و احیای بناهای تاریخی قادر خواهند بود به یاری اطلاعات و دانش عمومی ، نظری و تحقیقاتی و تجربه عملی در مرمت و احیای هزاران بنای تاریخی که در اختیار واحدهای دولتی از قبیل سازمان میراث فرهنگی کشور است ، نقش موثری داشته باشند .
همچنین می توانند در برنامه ریزی برای مرمت بناهای تاریخی کشور و تعیین اولویت های ضروری با هماهنگی مسئوولین و دستگاه های مربوط مشارکت کرده و بر حسب ضرورت در مورد کارهای اجرایی مرمت نیز سهیم باشند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

انسان ، طبیعت ، معماری ، هندسه (پرسپکتیو ) ، ریاضیات ، ترکیب ، کارگاه عکاسی پایه ، نقشه برداری .

دروس اصلی :

ایستایی ، شناخت مواد و مصالح ، عناصر و جزئیات ساختمان ، طراحی معماری ، آشنایی با هنر و تمدن اسلامی ، آشنایی با بافت ها و محوطه های دوره اسلامی ایران ، آشنایی با هنر و تمدن فرهنگ های همجوار ، مدیریت امور ساختمان(تشکیلات دفتری و کارگاهی ) ، کامپیوتر و معماری، آشنایی با معماری جهان ، تنظیم شرایط محیطی، آسیب شناسی، آشنایی با باستان شناسی ، آشنایی با مرمت تزیینات وابسته به معماری

دروس تخصصی:

مبانی نظری مرمت و احیای ابنیه و بافت ها ، مطالعه و شناخت بناهای تاریخی ایران پیش از ایلام ، مطالعه و شناخت بناهای تاریخی ایران اسلامی ، قوانین و تشکیلات مرمت ، شناخت سازه های سنتی بناهای تاریخی ، طرح مرمت و احیای بنا ، طرح مرمت و احیای بافت های تاریخی ، طرح مرمت و احیای محوطه های باستان شناسی ، کارآموزی حفاظت و مرمت ، فوتوگرامتری ، پروژه نهایی .

دانشگاه های پذیرنده : شعهید باهنر کرمان ، مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی ، بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین ، غیر انتفاعی نیما – محمود آباد ، غیر انتفاعی گلستان – گرگان
مقاطع تحصیلی : کارشناسی -کاردانی
دوره ها : روزانه -شبانه
دانشگاه : دولتی -غیرانتفاعی
گرایشها :

رشته مطالعات خانواده

خانواده از ديدگاه اسلام، بنيادي‌ترين واحد اجتماع و منبع اصلي انتقال ارزش‌ها و سنت‌هاي اجتماعي و مذهبي است. از همين رو مطالعه همه جانبه اين واحد اجتماعي در ابعاد مذهبي، رواني، تربيتي و اجتماعي و حقوقي يك ضرورت اجتناب ناپذير است؛ مطالعه‌اي كه بر مبناي تفكر اسلامي و به شكل منظم و سيستماتيك انجام گرفته باشد و ساخت و كاركرد خانواده را در ابعاد وسيع فرهنگ اسلامي بررسي نمايد. رشته مطالعات خانواده بر پايه همين نياز تدوين شده است. در واقع فارغ‌التحصيلان اين رشته تلاش مي‌كنند با بررسي‌هاي دقيق، جوابگوي نياز‌ها و مشكلات جامعه در خصوص خانواده باشند.

توانايي‌هاي لازم :
دانشجوي مطالعات خانواده بايد با فرهنگ غني و ارزشمند اسلامي, پيوند عميقي داشته باشد. همچنين لازم است كه از دو ويژگي مهم خوب گوش دادن و خوب سخن گفتن بهره‌مند باشد و بتواند با شخصيت متعادل خود بر ديگران تأثير گذاشته و آنها را به درستي راهنمايي كند.

موقعيت شغلي در ايران :
فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌توانند در مراكز مشاوره وزارت آموزش و پرورش ، سازمان بهزيستي و مراكز مشاوره خصوصي و دولتي فعاليت نمايند.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

دروس اصلي:

قواعد صرف عربي، قواعد نحو عربي، تجزيه و تركيب، ترجمه و درك متون عربي، مأخذشناسي اسلامي، اصول فقه، حقوق اساسي، آشنائي با كليات علوم قرآني و حديث، تربيت در اسلام، روانشناسي عمومي، آسيب‌شناسي رواني، روانشناسي اجتماعي، مباني جامعه‌شناسي مفاهيم اساسي،‌مباني مددكاري اجتماعي، رياضيات پايه، مباني جمعيت‌شناسي.

دروس تخصصي :

متون تخصصي فقه، فقه تطبيقي، قواعد فقه، تفسير موضوعي قرآن در زمينه‌هاي حقوق متقابل افراد خانواده نسبت به هم، ارث، وصيت، طلاق، حدود، ديات، قصاص و شهادت، روانشناسي تربيتي، بهداشت رواني، مسائل نوجوانان و جوانان، خانواده درماني، روانشناسي رشد كودكي، جامعه‌شناسي خانواده،‌ جامعه‌شناسي روستايي، جامعه‌شناسي تاريخي خانواده، آمار و احتمال،‌ روش تحقيق نظري، روش تحقيق عملي، زبان تخصصي، آسيب‌شناسي اجتماعي، حقوق مدني،‌ كارورزي .

دانشگاه های پذیرنده : تربیت معلم آذربایجان – تبریز ، الزهرا (س) – تهران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته معماری سنتی.

معماری سنتی:

از آنجا که کشور ایران وارث صدها شهر و هزاران روستای قدیمی و تاریخی است .ضرورت وجود معماران و استاد کارانی که طراحی ،ساخت و سازو نگهداری بناها را به عهده داشته باشند ، روشن و مشخص است . این دوره افرادی را تریبت می کند که از مهارت در ساخت و ساز و قابلیت در طراحی و تحقیق و مدیریت واجرای ساختمان هایی که با شیوه ها یسنتی ساخته شده و یا می شود برخوردار باشند تا از این طریق توجه بیشتری به ارزشهای نهفته در معماری و شهر سازی سنتی ایران به وجود آید .
فرغ التحصیلان معماری سنتی چون از یک سو با اصول و زبان معماری کلاسیک دانشگاه آشنا هستند و از سوی دیگر از نحوه کار معماران سنتی اطلاع دارند ، می توانند نسبت به ساخت و ساز عملی در مقیاس واحد ساختمانی یا تعمیر و مرمت بنا های متعارف که اهمیت خاص تاریخی و هنری ندارند و در شهرهای تاریخی واقع شده اند ، اقدام نمایند . همچنین می تواننددر زمینه تغییر عملکرد ساختمان های قدیمی به جدید یا در ساختمان های جدیدی که با شیوه سنتی ساخته می شوند و در ساخت خانه های روستایی ایران فعالیت کنند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

ترسیم فنی ، هندسه مناظر و مرایا ، ساخت و ارئه ، برداشت از بنا های تاریخی .

دروس اصلی:

شناخت مواد و مصالح سنتی ، شناخت مواد و مصالح ، عناصر و جزئیات ساختمان های سنتی ، عناصر و جزئیات ساختمانی ، ایستائی در سازه های سنتی ، تنظیم شرایط محیطی ، روشهای سنتی تنظیم شرایط محیطی ، نقشه برداری ، آشنایی با هنرهای سنتی وابسته به معماری ، آشنائی با معماری اسلامی ، روستا ، هندسه نقوش در معماری سنتی

دروس تخصصی :

برآورد ، مدیریت امور ساختمان (تشکیلات دفتری و کارگاهی ) ، کارگاه های معماری سنتی ،کارگاه های مرمت بناهای سنتی ، تعمیر و نگهداری ساختمان

دانشگاه های پذیرنده : کاشان
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته مهندسی اپتیک و لیزر

به منظور آموزش مبانی علمی اپتیک و کاربرد آن در تجهیزات اپتیکی، اپتوالکترونیکی و لیزری تدوین شده است. در فن آوری پیشرفته و بویژه در صنایع دفاعی، تولید، انتشار و بکارگیری نور، آشکارسازی آن در نواحی مختلف بینایی و برهمکنش نور باماده مسائل مهم به شمار می‌آیند… دانش اپتیک و لیزر پیشرفتهای فراوانی در دهه‌های اخیر داشته است.
با توجه به آینده درخشان و کاربردهای روزافزون آن، تربیت کادر متخصص که آشنا به زیر بناهای نظری و مسلط به مبانی عملی باشند، لازم به نظر می‌رسد. دوره کارشناسی مهندسی اپتیک و لیزر به منظور آموزش مبانی علمی اپتیک و کاربرد آن در تجهیزات اپتیکی، اپتوالکترونیکی و لیزری تدوین شده است.
در فن آوری پیشرفته و بویژه در صنایع دفاعی، تولید، انتشار و بکارگیری نور، آشکارسازی آن در نواحی مختلف بینایی و برهمکنش نور باماده مسائل مهم به شمار می‌آیند. در این راستا به متخصصینی که بتوانند همکاری لازم را در طراحی و محاسبات ساخت و نگهداری تجهیزات اپتیکی، اپتوالکترونیکی و لیزری بعهده گیرند، به شدت احساس می‌شود.
در سال های اخیر و همزمان با رشد جهانی کاربردهای لیزر رشته اپتیک و لیزر نیز شاهد بازار کار مناسبی بوده است که به نمونه هایی از آن اشاره می کنیم:

1. بیمارستان ها و مراکز درمانی مجهز
2. صنایع نظامی (بخش متعدد)
3. سازمان انرژی اتمی
4. مراکز تحقیقاتی وزارت بهداشت
5. مراکز تحقیقاتی صنعتی کارخانه های بزرگ

دوره کارشناسی مهندسی اپتیک و لیزر به منظور آموزش مبانی علمی اپتیک و کاربرد آن در تجهیزات اپتیکی، اپتوالکترونیکی و لیزری تدوین شده است. در فن آوری پیشرفته و بویژه در صنایع دفاعی، تولید، انتشار و بکارگیری نور، آشکارسازی آن در نواحی مختلف بینایی و برهمکنش نور باماده مسائل مهم به شمار می‌آیند…

دانش اپتیک و لیزر پیشرفتهای فراوانی در دهه‌های اخیر داشته است. با توجه به آینده درخشان و کاربردهای روزافزون آن، تربیت کادر متخصص که آشنا به زیر بناهای نظری و مسلط به مبانی عملی باشند، لازم به نظر می‌رسد.

در این راستا به متخصصینی که بتوانند همکاری لازم را در طراحی و محاسبات ساخت و نگهداری تجهیزات اپتیکی، اپتوالکترونیکی و لیزری بعهده گیرند، به شدت احساس می‌شود.

در سال های اخیر و همزمان با رشد جهانی کاربردهای لیزر رشته اپتیک و لیزر نیز شاهد بازار کار مناسبی بوده است که به نمونه هایی از آن اشاره می کنیم:

1. بیمارستان ها و مراکز درمانی مجهز
2. صنایع نظامی (بخش متعدد)
3. سازمان انرژی اتمی
4. مراکز تحقیقاتی وزارت بهداشت
5. مراکز تحقیقاتی صنعتی کارخانه های بزرگ

درسهای رشته:

درسهای رشته:
1آزمایشگاه اپتیک موجی
2آزمایشگاه اپتیک هندسی
3آزمایشگاه الکترونیک
14آزمایشگاه الکترونیک
5آزمایشگاه تکنیک خلاء
6آزمایشگاه شیمی عمومی
7آزمایشگاه طراحی رایانهای لایه نازک
8آزمایشگاه فیزیک
9آزمایشگاه فیزیک
10آزمایشگاه لیزر
11آزمایشگاه لیزر
12آزمایشگاه منابع تغذیه لیزر
13آمار و احتمال در اپتیک
14اپتوالکترونیک
15اپتیک غیرخطی
16اپتیک فوریه
17اپتیک لایه های نازک
18اپتیک موجی19اپتیک هندسی
20اسپکتروسکوپی لیزری
21اصول طراحی دستگاههای اپتیکی
22الکترومغناطیس
23الکترومغناطیس
24الکترونیک
25الکترونیک
26انقلاب اسلامی و ریشههای ان
27ایمنی لیزر
28پردازش نوری علائم و تصاویر
29پروژه
30تاریخ اسلام
31تداخل سنجی
32تربیت بدنی
33تکنیک خلاء
34چشمهها و آشکارسازها
35روشهای ریاضی در اپتیک
36ریاضی عمومی
37ریاضی عمومی
38ریاضی مهندسی
39زبان تخصصی
40زبان خارجی
41شناخت سیستمهای اپتومکانیکی
42شیمی عمومی
43طراحی و ساخت لایه های نازک اپتیکی
44فارسی
45فنآوری ساخت قطعات اپتیکی
46فیزیک
47فیزیک
48فیزیک قطعات نیمه رسانا
49فیزیک مدرن
50فیزیک و فنآوری مادون قرمز
51لیزر
52لیزر
53لیزرهای حالت جامد
54لیزرهای قدرت
55لیزرهای گازی
56متون اسلامی
57محاسبات عددی
58مدارهای مجتمع نوری
59معادلات دیفرانسیل
60معارف اسلامی
61منابع تغذیه لیزر
62موج
63مکانیک کوانتومی مواد و قطعات اپتیکی
64نقشه کشی صنعتی
65کارآموزی
66کاربرد رایانه در اپتیک و لیزر
67کارگاه طرحی رایانهای دستگاههای اپتیکی
68کنترل کیفیت در فنآوری اپتیکی

رشته مهندسی استخراج نفت.

مهندسی استخراج نفت

1- تعریف و هدف:

مجموعه کارشناسی مهندسی نفت یکی از مجموعه های آموزش عالی است که رکن اصلی یکی از بخش های عمده صنعت نفت یعنی تولید، اکتشاف و استخراج نفت و گاز را تشکیل می دهد. اساس کار این دوره کارشناسی بر مکانیک سیالات، دینامیک گازها، ترمودینامیک سیالات، انتقال جرم و طرح و اقتصاد مهندسی مبتنی است. هدف این دوره تربیت مهندسان کارآمد برای عهده دار شدن و اجرای روشهای بهینه برای بهره برداری از منابع نفت و گاز کشور

می باشد.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط این دوره 4 سال بوده و کلیه دروس آن در 8 ترم تحصیلی تنظیم و برناهه ریزی شده است. تعداد کل واحدهای درسی با احتساب کارآموزی 140 واحد است.

3- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره با توجه به گرایش نقش و توانائی زیر رادر مهندسی نفت خواهند داشت:

1)مخازن نفت و گاز

- بررسی تولید مخزن با بکارگیری و بهره مندی از شیوه های جدید مطالعاتی از جمله مدل سازی

- ارزیابی توزیع فشار و توجیه آفت آن در مخزن و چگونگی کنترل مخزن

- ارائه شرایط عملیات برای بهره برداری از مخزن با بکارگیری خصوصیات و رفتار بالفعل مخزن

- انتخاب و ارائه روش عملی افزایش برداشت از مخازن با احتساب ملاحظات فنی و اقتصادی

- ارزیابی عملیات بهره برداری و ارائه روش بهینه

- مدیریت و صیانت از مخازن نفت و گاز و ارائه روش های عملی برای جلوگیری از زوال مخازن

- اعمال مدیریت در بهره برداری معقول از مخازن و حفاظت تجهیزات

- توانائی ارزیابی فنی – اقتصادی طرح ها و عملیات ازدیاد برداشت از مخازن و بهینه سازی آنها

- ارزیابی تاثیر روش های ازدیاد برداشت از مخازن بر محیط زیست و ارائه طرق عملی بر حفاظت آن.

2)حفاری و استخراج نفت:

- بکارگیری اطلاعات علمی و فنی در عملیات حفاری و استخراج

ارزیابی فنی – اقتصادی روش های حفاری و انتخاب و ارائه روش عملیات مناسب حفاری و استخراج با توجه به شرایط و خصوصیات زمین شناسی و اقلیمی منطقه مورد حفاری

- طراحی تجهیزات حفاری و انجام عملیات در مناسب ترین شرایط

- ارزیابی مصالح و تامین و تجهیز تدارکات برای عملیات حفاری و استخراج

- مقایسه فنی – اقتصادی عملیات و روش های متفاوت حفاری و ارائه طریق برای توانمندی تکنولوژی این زمینه صنعت نفت کشور و رفع نیازهای آنی آن

- حفاظت و صیانت از تجهیزات حفاری و جلوگیری از هدر رفتن مصالح و امکانات اقتصادی

- ارزیابی اثرات تکنولوژی حفاری و استخراج بر محیط زیست کشور و ارائه طریق عملی برای جلوگیری از تخریب آن

3)بهره برداری از منابع نفت و گاز:

- ارزیابی قابلیت تولید مخازن و بررسی امکان پذیری روش های بهره برداری مورد نظر

- ارزیابی فنی – اقتصادی مخازن و تجهیزات لازم

- طرح و اجرای بهینه عملیات بهره برداری

- تشخیص ویژگیها و چگونگی رفتار با چاههای گوناگون

- توجیه و انتخاب روش مناسب برای بهره برداری و ازدیاد برداشت با توجه به شرایط مکانی و اقتصادی

- حفاظت منابع نفت و گاز و ارائه روش عملی برای افزایش طول عمر آنها

- بررسی و ارزیابی عملی استراتژیک یک روش بهره برداری بر محیط زیست

رشته مهندسی اکتشاف نفت.

حيات در كره زمين كه مدام در جنب و جوش و حركت است،‌ بيشترين انرژي جنبشي، گرمايي و شيميايي خود را از نفت مي‌گيرد. در واقع به ياري اين ماده حياتي است كه كوچكترين موتور ماشين تا غول‌آساترين ناوگان‌هاي سنگين به حركت در مي‌آيد و هزاران نوع توليدات و مصنوعات صنايع سنگين و جديد پتروشيمي، كودهاي شيميايي، فرآورده‌هاي دارويي،‌ پارچه‌ها و الياف مصنوعي، ‌پلاستيك‌ها،‌ چسب‌ها،‌ فرآورده‌هاي بهداشتي و آرايشي و پوشش‌هاي استحفاظي ساخته مي‌شود. خوشبختانه كشور ما كه در دل خليج نفت خيز فارس آرميده است، به عنوان يكي از منابع و معادن بزرگ نفت و گاز جهان به شمار مي‌رود. از همين رو تربيت نيرو انساني متخصص و كارآمد براي بهره‌برداري درست و بهينه از اين سرمايه خداداد و جوابگويي افراد به نياز‌هاي آتي صنعت نفت كشور، بسيار ضروري است. به همين منظور مجموعه كارشناسي مهندسي نفت كه داراي چهار گرايش مهندسي اكتشاف نفت، مهندسي استخراج نفت ـ مخازن نفت، مهندسي استخراج نفت ـ حفاري و مهندسي استخراج نفت ـ بهره‌برداري از منابع نفت مي‌باشد،‌ در دانشگاه صنعت نفت از سال 1378 داير شده است. اساس‌ دروس‌ اين رشته در همه گرايش‌ها مبتني‌ بر مكانيك‌ سيالات‌، ديناميك‌ گازها، ترموديناميك‌ سيالات‌، انتقال‌ جرم‌ و اقتصاد مهندسي‌ است‌ و هدف‌ آن‌ تربيت‌ مهندسين‌ كارآمدي‌ است‌ كه‌ بتوانند روش‌هاي‌ بهينه‌ بهره‌برداري‌ از منابع‌ نفت‌ و گاز را طراحي‌ و اجرا كنند.

گرايش‌ مهندسي‌ اكتشاف‌ :

اولين‌ مرحله‌ براي‌ بهره‌برداري‌ يا برداشت‌ نفت‌، كشف‌ حوزه‌هاي‌ نفتي‌ است‌ كه‌ اين‌ كار توسط‌ لرزه‌ نگاري‌ انجام‌ مي‌گيرد. مهندسين‌ اكتشاف‌، امواج‌ صوتي‌ را به‌ اعماق‌ زمين‌ فرستاده‌ و سپس‌ امواج‌ برگشتي‌ را اندازه‌گيري‌ و پردازش‌ مي‌كنند تا به‌ وجود يا عدم‌ وجود نفت‌ در درون‌ زمين‌ پي‌ ببرند. اين‌ گرايش‌ ارتباط‌ نزديكي‌ با زمين‌شناسي‌ دارد. |

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌هاي‌ مختلف‌ مهندسي‌ نفت‌:

رياضي‌ عمومي‌، معادلات‌ ديفرانسيل‌، رياضيات‌ مهندسي‌، شيمي‌ عمومي‌، شيمي‌ آلي‌، فيزيك‌، برنامه‌نويسي‌ كامپيوتر، زمين‌شناسي‌ عمومي‌، موازنه‌ انرژي‌ و مواد، استاتيك‌ و مقاومت‌ مصالح‌، ترموديناميك‌، مكانيك‌ سيالات‌، انتقال‌ حرارت‌، كنترل‌ فرآيندها، زمين‌شناسي‌ نفت‌ ، مباني‌ فرآيندهاي‌ صنايع‌ نفت‌، خواص‌ سنگ‌هاي‌ مخزن‌، خواص‌ سيالات‌ مخزن‌، كارگاه‌ عمومي‌ ، كاربرد رياضيات‌ در مهندسي‌ شيمي‌، مباني‌ چاه‌ آزمايي‌، نمودارگيري‌ چاه‌ ، مهندسي‌ مخازن‌، زمين‌شناسي‌ ساختمان‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ مهندسي‌ اكتشاف‌ :

ژئوفيزيك‌، ژئوشيمي‌ آلي‌ (نفت‌)، تخمين‌ و ارزيابي‌ ذخاير نفتي‌، زمين‌شناسي‌ ايران‌ و مناطق‌ همجوار، روش‌هاي‌ افزايش‌ برداشت‌ از مخازن‌، عمليات‌ زمين‌شناسي‌ ايران‌، مهندسي‌ مخازن‌ نفت‌، ميكروپالئونتولوژي‌، اصول‌ حفاري‌، گل‌ حفاري‌ و سيمانكاري‌ چاه‌ها، زمين‌شناسي‌ نفت‌، چاه‌نگاري‌، زمين‌شناسي‌ مهندسي‌، زمين‌ ساخت‌، مكانيك‌ محيط‌هاي‌ ناپيوسته‌ سنگي‌، زمين‌شناسي‌ مناطق‌ دريايي‌، زمين‌شناسي‌ عمومي‌، سنگ‌شناسي‌ (رسوبي‌ ـ آذرين‌ و دگرگوني‌)، كاني‌شناسي‌، برداشت‌ زمين‌شناسي‌، زمين‌شناسي‌ ساختماني‌، فتوژئولوژي‌ و سنجش‌ از راه‌ دور، پتروفيزيك‌،مكانيك‌ سيالات‌‌، فسيل‌شناسي‌(ديرينه‌شناسي‌)، رسوب‌شناسي‌، چينه‌شناسي‌، بررسي‌ فني‌ ـ اقتصادي‌، مباني‌ مهندسي‌ نفت‌، زمين‌شناسي‌ زيرزميني‌.

گرايش‌ مهندسي‌ حفاري‌ :

طراحي‌ تجهيزات‌ حفاري‌ و انجام‌ عمليات‌ در مناسبترين‌ شرايط‌ و ارزيابي‌ اثرات‌ تكنولوژي‌ حفاري‌ و استخراج‌ بر محيط‌ زيست‌ كشور و ارائه‌ راه‌هاي‌ مناسب‌ براي‌ جلوگيري‌ از تخريب‌ آن‌، جزو فعاليت‌هاي‌ اين‌ گرايش‌ است‌. يك‌ مهندس‌ حفار روش‌هايي‌ را ارائه‌ مي‌دهد كه‌ هزينه‌ حفاري‌ را پايين‌ و راندمان‌ كار را بالا مي‌برد. دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ مهندسي‌ حفاري‌: مباني‌ مهندسي‌ برق‌، ديناميك‌، مهندسي‌ حفاري‌ ، سيمان‌ حفاري‌، گل‌ حفاري‌، مهندسي‌ حفاري‌ پيشرفته‌ ، اسيدكاري‌ در عمليات‌.

گرايش‌ مهندسي‌ مخازن‌ نفت‌ :

دانش‌ مهندسي‌ مخازن‌ به‌ اين‌ مي‌پردازد كه‌ ما در يك‌ حوزه‌ نفتي‌ در اعماق‌ زمين‌ مثلاً در عمق‌ 2 يا 3 هزار متري‌ چه‌ مقدار نفت‌ و گاز داريم‌ و چه‌ مقدار از آن‌ قابل‌ دسترسي‌ مي‌باشد و با چه‌ سرعتي‌ مي‌توان‌ از مخزن‌ مورد نظر برداشت‌ كرد؟ مهندسي‌ نفت‌ گرايش‌ مخازن‌، نوع‌ مخزن‌ نفت‌ يا گاز و همچنين‌ فشار، دما و عمق‌ آن‌ از سطح‌ زمين‌ را مشخص‌ مي‌كند زيرا موارد فوق‌ در نحوه‌ برداشت‌ و استخراج‌ نفت‌ از مخازن‌ تأثير دارد.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ مهندسي‌ مخازن‌ نفت‌:

مكانيك‌ سيالات‌ دو فازي‌، انتقال‌ جرم‌، ترموديناميك‌، مهندسي‌ مخازن‌، مطالعات‌ مخازن‌، عمليات‌ بهره‌برداري‌، روش‌هاي‌ افزايش‌ وبرداشت‌ مخازن‌، مديريت‌ و صيانت‌ از مخازن‌. گرايش‌ مهندسي‌ بهره‌برداري‌ از منابع‌ نفت‌ امروزه‌ اكثر مخازن‌ نفت‌ كشور ما دچار افت‌ فشار شده‌اند به‌ همين‌ دليل‌ نفت‌ به‌ صورت‌ طبيعي‌ به‌ سطح‌ زمين‌ نمي‌رسد و در نتيجه‌ حضور مهندسين‌ بهره‌برداري‌ از منابع‌ نفت‌، يك‌ ضرورت‌ اجتناب‌ ناپذير است‌. افرادي‌ كه‌ با استفاده‌ از روش‌هاي‌ علمي‌ بهتر و اصولي‌تر، از مخازن‌ نفتي‌ بهره‌برداري‌ مي‌كنند.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ مهندسي‌ بهره‌برداري‌ از منابع‌ نفت‌:

مكانيك‌ سيالات‌ دوفازي‌، اصول‌ ژئوفيزيك‌ اكتشافي‌، مهندسي‌ مخازن‌ ، مهندسي‌ حفاري‌، عمليات‌ بهره‌برداري‌، روش‌هاي‌ افزايش‌ و برداشت‌ از مخازن‌، تخمين‌ مخازن‌ در چاه‌هاي‌ اكتشافي‌، آزمايشگاه‌ نفت‌.

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
علاوه‌ بر دو درس‌ رياضي‌ و فيزيك‌ كه‌ دو درس‌ پايه‌ در تمامي‌ رشته‌هاي‌ مهندسي‌ از جمله‌ رشته‌ مهندسي‌ نفت‌ است‌، درس‌ زبان‌ انگليسي‌ نيز در اين‌ رشته‌ اهميت‌ ويژه‌اي‌ دارد. در ضمن‌ به‌ دليل‌ اينكه‌ نوع‌ كار فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ سنگين‌ است‌ و محيط‌ كارشان‌ نيز خارج‌ از شهر است‌، دانشجويان‌ اين‌ دانشگاه‌ از بين‌ داوطلبان‌ مرد انتخاب‌ مي‌شوند. براي‌ مثال‌ يك‌ مهندس‌ حفاري‌ در وزارت‌ نفت‌ بايد 15 روز خارج‌ از شهر و دور از خانواده‌ باشد و سپس‌ يك‌ هفته‌ مرخصي‌ دارد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
قطعاً اولين‌ بازار كار موجود براي‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ وزارت‌ نفت‌ است‌ اما دانشگاه‌ صنعت‌ نفت‌ در حال‌ حاضر دانشجويان‌ اين‌ رشته‌ را بورسيه‌ نمي‌كند بلكه‌ اگر سطح‌ علمي‌ دانشجويي‌ خوب‌ باشد، در نهايت‌ جذب‌ وزارت‌ نفت‌ مي‌شود. البته‌ در حال‌ حاضر بيش‌ از 70 درصد از دانشجويان‌ جذب‌ وزارت‌ نفت‌ مي‌شوند و مابقي‌ آنها نيز جذب‌ صنايع‌ شيمايي‌ خصوصي‌ مي‌شوند چرا كه‌ بيشتر واحدهاي‌ رشته‌ مهندسي‌ نفت‌ با رشته‌ مهندسي‌ شيمي‌ مشترك‌ است.

دانشگاه های پذیرنده : صنعت نفت ، صنعتی شریف – تهران ، صنعتی امیر کبیر - تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : مهندس اکتشافات ، حفاری ، مخازن نفت ، بهره برداری از منابع نفت .

مهندسی اکتشاف نفت

1- تعریف و هدف:

مجموعه کارشناسی مهندسی نفت از مجموعه های آموزش عالی است که به بهره مندی از علوم و تکنولوژی مربوطه و دستاوردهای جدید در این زمینه برای مطالعات زمین شناسی مناق و سرحدات نفتی کشور بررسیهای ژئوفیزیکی و لرزه نگاری، بررسی های تکنیک های اکتشافی، طرح و اجرای عملیات اکتشاف و تدارکات جانبی، مطالعات پتروفیزیکی، ژئوفیزیکی، ارزیابی سازنده ها و مخازن نفتی و بررسی امکان ازدیاد برداشت از مخازن نفت و گاز کشور تدوین شده است. این دوره کارشناسی که عمدتا بر مهندسی زمین شناسی نفت، ژئوفیزیک، ژئوشیمی، نفت، پتروفیزیک، مکانیک سیالات، ترمودینامیک مواد کانی و محیط زیست، مکانیک سنگ و خاک و اصول مهندسی حفاری و بهره برداری مخازن نفت مبتنی است به فارغ التحصیلان دانش و بینش لازم را برای بکارگیری معلومات زمین شناسی مهندسی نفت و نتایج مطالعات ژئوفیزیکی و ژئوشیمیایی و استفاده از نقشه برداریها را برای اکتشاف ذخایر جدید نفت داده و توانائی های علمی و فنی لازم آنان را در ارزیابی بنیادین مخازن نفتی و روشهای حفاری و بهره برداری ارائه می دهد دوره کارشناسی حاضر نیروی انسانی و متعهد مورد نیاز صنعت نفت را برای مسئولیت بررسی های زمین شناسی و عهده دار شدن طراحی عملیات اکتشاف نفت در خشکی و دریا و برنامه ریزی تلفیقی در زمینه های مربوطه را در کیفیتی متناسب با نیازهای کنونی و آتی در مقیاس جهانی تامین می کند.

2- طول دوره:

طول متوسط دوره 4 سال بوده و کلیه دروس آن بصورت نظام واحدی در 8 ترم برنامه ریزی شده است. دانشجویان ورودی این دوره موظفند علاوه بر گذراندن دروس عمومی، پایه اصلی، تخصصی و تعدادی واحدهای اختیاری مرتبط پروژه و دو کارآموزی خود را در واحدهای مطالعاتی زمین شناسی و نیز واحدهای عملیات اکتشاف واحدهای مربوطیه از قبیل پتروفیزیک انجام دهند.

تعداد کل واحدهای درسی 140 واحد میباشد و طول هر ترم تحصیلی 17 هفته آموزشی کامل، مدت تدریس هر واحد درسی 17 ساعت و هر واحد آزمایشگاهی 34 ساعت و مدت آزمون هر واحد حدقال یک ساعت است.

3- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره بطور کلی قادر خواهند بود که مطالعات و عملیات مهندسی زمین شناسی، نفت محاسبات و طراحی و تلفیق عملیات و اجزاء جانبی برنامه های اکتشاف وزارت نفت را عهده گیرند و نقش بسزای خود را در عملی کردن و اجرای بهینه برنامه های مطالعاتی و اکتشافی نیز در تلفیق تدارکات و طرح و چگونگی پیاده کردن برنامه های اکتشافی آتی و استراتژیک صنعت نفت کشور ایفا کنند. این نقش و توانائی های فارغ التحصیلان این دوره کارشناسی مهندسی را بطور اجمالی می توان به شرح زیر بیان نمود:

1- آشنائی با دانش امروز زمین شناسی نفت و انجام مطالعات مربوطه و بهره گیری از نتایج حاصله

2- انجام آزمایشات و جمع آوری اطلاعات علمی و فنی مربوطه به ناحیه مورد اکتشاف و عملیات اکتشافی

3- انتخاب و یا تعیین مناسب و روشن اکتشاف و اجرای آن با توجه به وضعیت زمین شناسی و شرایط محیطی و اقلیمی ناحیه مورد نظر.

4- طرح عملیات و تامین تدارکات و تلفیق برنامه های مربوطه برای اجرای بهینه عملیات اکتشافی مورد نظر

5- برآورد فنی و اقتصادی طرح ها و عملیات اکتشاف

6- مدیریت موثر و صیانت تجهیزات برای مطالعات زمین شناسی، نقشه برداری و عملیات اکتشاف

7- مدیریت و صیانت از مخازن نفت اکتشافی و اعمال روشهای ازدیاد برداشت از جلوگیری از آلودگی و تخریب محیط زیست ناشی از مطالعات زمین شناسی و عملیات اکتشاف

4- ضرورت و اهمیت:

اهمیت تدوین این دوره کارشناسی و ضرورت اجرای آن با توجه به آنچه که فوقا در مقدمه و تعریف و هدف این دوره گفته شد روشن است. بعلاوه تحقق بند 4 اصل سثوم و بند ب اصل سی ام قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران دلیل اهمیت و گواه بر این ضرورت است.

از آنجا که ذخایر نفت و گاز غیرقابل جایگزین، نقصان پذیر بوده و به مرور زمان نفت در اثر بهره برداری از مخازن سنگین و ته مانده می شود بطوریکه استخراج آن با مشکلات فنی و عملیات عدیده و محدودیتهای اقتصادی روبروست. اکتشاف منابع جدید نفت گاز در کشور جهت تامین انرژی و مواد خام صنایع در روند استحکام زیر بنای اقتصادی ضرورتی بس عاجل می باشد و لازمه تحقق این مهم تربیت کارشناسان متخصص در این زمینه می باشد.

5- واحدهای درسی:

دروس عمومی 20 واحد

دروس پایه 26 واحد

دروس اصلی 34 واحد

دروس تخصصی 38 واحد

دروس اختیاری 7 واحد

کارآموزی و پروژه 5 واحد

(کارآموزی 2 و 1)

جمع کل --------

140 واحد

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی 1

ریاضی عمومی 2

فیزیک 1 و آزمایشگاه

فیزیک 2 و آزمایشگاه

شیمی عمومی و آزمایشگاه

شیمی آلی و آزمایشگاه

ریاضیات مهندسی

نقشه برداری عمومی

برنامه نویسی کامپیوتر

معادلات دیفرانسیل

آمار و احتمالات مهندسی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

زمین شناسی عمومی

سثنگ شناسی و آز (رسوبی – آذرین و دگرگونی)

کانی شناسی و آز

برداشت زمین شناسی

زمین شناسی ساختمانی

فتوژئولوژی و سنجش از راه دور

پتروفیزیک

مکانیک سیالات و آزمایشگاه

فسیل شناسی (دیرینه شناسی)

رسوب شناسی

چینه شناسی

بررسی فنی – اقتصادی

مبانی مهندسی نفت

زمین شناسی زیرزمینی

جمع

دروس اختیاری (7 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

مدلهای رسوبی اکتشاف

مدلسازی مخازن نفتی

مبانی مهندسی استخراج نفت

مبانی فرآیندهای صنایع نفت

اقتصاد جهانی نفت

مکانیک سیالات دوفازی

سایز موتکتونیک

مهندسی انرژی (غیرنفتی)

مدیریت و صیانت از مخازن

بلورشناسی نوری

عملیات نقشه برداری

زبان تخصصی

زمین شناسی محیط زیست

مکانیک سنگ

شیمی فیزیک

جمع

کارآموزی و پروژه

ردیف

نام درس

واحد

کارآموزی 1

کارآموزی 2

پروژه

جمع

توضیح: هر کارآموزی شامل (حداقل 43 روز کاری – معادل 160 ساعت) مجموعا 320 ساعت جهت هر 2 واحد و الزاما در تابستان

رشته مهندسی الکترونیک و مخابرات دریائی.

مهندسی الکترونیک و مخابرات دریایی

فارغ التحصیل مهندسی الکترونیک و مخابرات دریایی رهبری و هدایت صحیح ، تعمیرات و نگهداری تمامی دستگاههای الکترونیکی موجود در ناو را بر عهده می گیرد . اهمیت این مسأله زمانی آشکار می شود که بدانیم دستگاه های توپخانه و موشکی (هدایت آتش در یک ناو )کاملاً الکترونیکی است . گفتنی است فارغ التحصیلان این رشته باید با مهندسی برق گرایش قدرت و مخابرات آشنا باشند .

دروس پایه :

ریاضی ، معادلات دیفرانسیل ، آمار و احتمالات مهندسی ، برنامه نویسی کامپیوتر ، محاسبات عددی فیزیک .

دروس اصلی و تخصصی :

الکترو مغناتیس ، مدارهای الکتریکی ، الکترونیک ، اندازه گیری الکتریکی ، ماشین های الکتریکی ، مدارهای منطقی ، ریاضیات مهندسی ، زبان خارجه تخصصی ، مخابرات ،اصول مهندسی دریایی ، سیستم های کنترل خطی اصول جنگ الکترونیک ، مبانی کنترل جنگ افزار ، کارگاه عمومی برق ، میدانها و امواج ، مدارهای مخابراتی ، ماکروویو ،اجزاء کامپیوتر، آنتن ، اصول سیستم های رادار ، تکنیک پالس ، سیستم های مخابرات و الکترونیک دریایی ،میکروپروسسور ، کارورزی (بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه است ).

1- تعریف و هدف:

دوره کارشناسی مخابرات و الکترونیک و الکترونیک دریایی از دوره های آموزش عالی است که هدف آن تربیت کارشناس در زمینه شناخت نحوه عملکرد و چگونگی نگهداری و بهره برداری و تجزیه و تحلیل و طراحی سیستمها و مدارهای مخابراتی و الکترونیکی دریایی است. دروس این دوره ترکیبی از دروس عمومی، علوم پایه و دروس اصلی مهندسی برق و دروس تخصصی مخابرات و الکترونیک دریایی است که با توجه به نیازهای نیروهای دریایی جمهوری اسلامی و سایر ارگانهای دریایی برنامه ریزی شده است.

1- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط این دوره 4 سال و طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است مدت هر واحد درس نظری 17 ساعت و عملی و آزمایشگاهی 34 ساعت و کارگاهی حداقل 51 ساعت است.

2- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی دوره 140 واحد به شرح ذیل می باشد.

1-3- دروس عمومی 20 واحد

2-3- دروس پایه 24 واحد

3-3- دروس اصلی 50 واحد

4-3- دروس تخصص 36 واحد

5-3- دروس اختیاری 10 واحد

جمع کل 140 واحد

3-نقش و توانایی:

فارغ التحصیلان این دوره دارای مهارتها و آمادگیهای زیر می باشند:

1-4- بهره برداری، نگهداری، تعمیرات سازمانی تجهیزات الکترونیکی و مخابراتی دریایی و فراهم نمودن زمینه طراحی این تجهیزات و اجزاء آنها.

2-4- شناسایی تکنولوژی جدید و ارزیابی آنها و دارا بودن زمینه لازم برای نوآوری.

3-4- سرپرستی و نظارت بر فعالیت کاردان ها و تنظیم برنامه های آموزشی کاربرها در زمینه های مخابرات و الکترونیک دریایی.

4-4- شرکت در پروژه های تحقیقاتی صنعتی و بررسی های فنی در زمینه های مخابرات و الکترونیک دریایی.

5-4- تهیه گزارشهای فنی و ارایه پیشنهادهای اصلاحی به منظور بهبود کار.

6-4- آمادگی و برخورداری از اطلاعات و دانش لازم برای انجام وظیه به عنوان افسر برق و سلاح در یگان های شناور نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی و مهندس الکترونیک و مخابرات در سایر ارگان های دریایی و فعالیت در کارگاه و کارخانجات نیروی دریایی.

4-ضرورت و اهمیت:

ضرورت و اهمیت آموزش کارشناس در این بخش با توجه به موارد زیر روشن می شود.

1-5- تامین نیروی انسان متخصص مورد نیاز در مشاغل تعمیرات و نگهداری تجهیزات مخابراتی و الکترونیکی.

2-5- تنوع سیستمهای مخابراتی و الکترونیکی در نیروهای دریایی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و کاربرد وسیع فن آوری جدید مخابرات و الکترونیک در دستگاههای مدرن موجود در واحدهای شناور رزمی و تدارکاتی مانند سیستمهای سلاح (توپخانه، موشک، سلاح های زیرسطحی)، رادارهای ردیاب، هدایت آتشف جستجوگر و ناوبری تجهیزات جنگ های الکترونیکی، سایت های دفاع ساحلی، ناوبری الکترونیکی و....

3-5- توسعه روزافزون تجهیزات مخابراتی و الکترونیکی در نیروی دریایی و سایر ارگانهای دریایی.

4-5- فراهم آوردن زمینه های خودکفایی در تربیت کارشناس مخابرات و الکترونیک دریایی.

5-5- کمک به تحقیقات و پژوهش در زمینه های مختلف به منظور بازسازی و نوسازی تجهیزات و دستیابی به فن آوری مدرن و ساخت تجهیزات مورد نیاز.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی 1

معادلات دیفرانسیل

آمار و احتمالات مهندسی

ریاضی 2

برنامه نویسی کامپیوتر

محاسبات عددی

فیزیک (1)

فیزیک (2)

آز فیزیک (1)

آز فیزیک (2)

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

الکترومغناطیس

مدارهای الکتریکی 1

الکترونیک 1

آزمایشگاه الکترونیک 1

اندازه گیری الکتریکی

آز اندازه گیری الکتریکی و مدار 1

الکترونیک 2

ماشینهای الکتریکی 1

ماشینهای الکتریکی 2

آز ماشین 1

آز ماشین 2

مدارهای منطقی

آز مدارهای منطقی

مدارهای منطقی

ریاضیات مهندسی

زبان خارجی تخصصی

مخابرات 1

اصول مهندسی دریایی 1

سیستمهای کنترل خطی

اصول جنگ الکترونیک

مبانی کنترل جنگ افزار

آز الکترونیک 2

کارورزی 1

کارگاه عمومی برق

جمع

ردیف

نام درس

واحد

الکترونیک 3

میدانها و امواج

مخابرات 2

مدارهای مخابراتی

آز مدارهای مخابراتی

ماکروویو

آزما کروویو

اجزاء کامپیوتر

آنتن

اصول سیستمهای رادار

تکنیک پالس و آز

سیستمهای مخابرات و الکترونیک دریایی

میکروپروسسور

کارورزی 2

جمع

دروس اختیاری

ردیف

نام درس

واحد

امواج صوتی در آب و سونار

تاسیسات الکتریکی

سیستمهای مخابراتی نوری

مخابرات ماهواره ای

سیستم تلویزیون و آز

ماشینهای مخصوص

الکترونیک صنعتی

مبانی دریانوردی

اصول مهندسی دریایی 2

آز سیستمهای کنترل خطی

آز مدارهای الکتریکی 2

مباحث پیشرفته در جنگ الکترونیک

سیستم های پیشرفته کنترل سلاح های دریایی

سیستمهای ناوبری الکترونیکی

کارگاه رادار

کنترل و اندازه گیری در کشتی

مباحث ویژه در رادار

آز الکترونیک 3

کارورزی 3

تجزیه و تحلیل سیستمها

فیلتر و سنتز مدار

آز اجزا کامپیوتر

پروژه کارشناسی

جمع

دانشجویان به تشخیص دانشکده موظف به گذراندن 10 واحد از دروس فوق می باشند.

رشته مهندسی ایمنی و بازرسی فنی.

مهندسی ایمنی و بازرسی فنی

مقدمه:

با عنایت به لزوم ایجاد صنایع پتروشیمی و پلیمر برای استفاده از ارزش افزوده محصولات آنها در جهت توسعه اقتصاد ملی و با توجه به امکانات بالقوه در کشور جهت گسترش صنایع پتروشیمی و پلیمر و نیاز روزافزون کشور به متخصصان و کارشناسان متعهد جهت بهره برداری و اداره صنایع مذکور، دوره کارشناسی "مهندسی ایمنی و بازرسی فنی" با مشخصات زیر در محدوده "شاخه ایمنی و حفاظت" تدوین شده است.

1- تعریف و هدف:

دوره کارشناسی ایمنی و حفاظت یکی از دوره های عالی فنی مهندسی میباشد که هدف آن تربیت متخصصان ایمنی و حفاظت (افراد – دستگاهها، محیط کار و محیط زیست) در صنایع پتروشیمی و پلیمر است. این دوره مشتمل بر دروس پایه و اصلی مهندسی شیمی میباشد و دروس تخصصی آن در زمینه های مهندسی ایمنی، بررسی و کنترل آلودگیها در محیط زیست و محیط کار و جلوگیری از ضایعات انسانی و اقتصادی میباشد.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره کارشناسی با کارآموزی 4 سال میباشد و کلیه دروس آن می تواند در 8 ترم برنامه ریزی شود. طول هر ترم 17 هفته است. هر واحد درسی بصورت نظری بمدت 17 ساعت و بصورت آزمایشگاهی 34 یا 51 ساعت و کارگاهی بمدت 51 ساعت در طول نیمسال تحصیلی میباشد. حداقل هر ماه کارآموزی معادل 1 وحد است.

3- واحدهای درسی:

تعدد کل واحدهای درسی 143 واحد بشرح زیر و 7 واحد کارآموزی و پروژه است:

4-1 دروس عمومی 20 واحد

4-2 دروس پایه 28 واحد

4-3 دروس اصلی 60 واحد

4-4 دروس تخصصی 35 واحد

4-5 کارآموزی و پروژه 7 واحد

4- نقش و توانائی:

دوره کارشناسی شاخه ایمنی و حفاظت بمنظور احراز توانائی های زیر برنامه ریزی شده است:

5-1 آشنائی و وقوف کامل به استانداردهای ایمنی که در طراحی و ساخت کار با دستگاههای پتروشیمی بکار میرود و همچنین ضوابط ایمنی در ساخت واحدهای پتروشیمی در ایران.

5-2 وقوف کامل به استانداردهای حفاظت محیط زیست از نظر آلودگیهای آب و هوا و محیط کار و محیط زیست، اطلاع از این استانداردها در ایران.

5-3 وقوف کامل به استانداردهای آب آشامیدنی، تصفیه فاضلابهای صنعتی و بهداشتی و نظارت بر عملیات اجرائی بمنظور حصول اطمینان از سلامت افراد و حفاظت از محیط زیست.

5-4 وقوف کامل به مقررات ایمنی عمومی و پیش بینی های لازم برای انجام عملیات مختلف از نظر ایمنی و رعایت مقررات مربوطه در قانون کار.

5-5 توانائی طراحی سیستمهای ایمنی و آتش نشانی و اعلام خطر برای جلوگیری از ضایعات انسانی، لطمات اقتصادی و خطر اشتعال و انفجار.

5-6 وقوف کامل به خواص مواد شیمیائی خطرناک از قبیل: اسیدها، بازها و نمکها، فلزات سنگین، سموم فرار و غیرفرار – آلی و معدنی و روشهای نگهداری – دفع ضایعات و مقابله با آنها.

5-7 وقوف کامل به بیماریهای حرفه ای و ضایعاتی که در اثر کار در محیط های گوناگون و با مواد خطرناک و دستگاههای مختلف حادث می گردد و راههای مقابله و پیشگیری از حوادث، تلفات، نقص عضو و بیماریهای مزمن شغلی.

5-8 وقوف کامل به شرایط و محیط های بالقوه خطرناک و توصیه مشخصات لازم جهت دستگاههائی که قرار است در اینگونه مکانها نصب و راه اندازی گردد.

5-9 آشنائی با کار واحدهای عملیاتی و تعمیراتی و تشخیص موارد خطرآفرین و تهیه دستورالعمل های مناسب ایمنی.

5-10 توانائی لازم جهت طر احی سیستم های جلوگیری از آلودگی هوا و آب در واحدهای صنعتی.

5-11 توانائی مطالعه و تحقیق در مورد خطرات گازهای سمی و قابل اشتعال و انتخاب بهترین وسائل سنجش میزان گازها و وسائل و لوازم ایمنی.

5-12 توانائی برآورد اقتصادی طرحهای ایمنی و حفاظت محیط زیست و انتخاب بهترین و با صرفه ترین روشها.

5-13 توانائی و تخصص لازم جهت تعیین مشخصات برای تهیه کلیه وسائل مصرفی در ایمنی، آتش نشانی و حفاظت محیط زیست در واحدهای پتروشیمی.

5-14 توانائی تجزیه و تحلیل آمارهای حوادث و اتفاقات، تعیین منابع و عوامل مهم ایجاد حادثه و پیشنهاد تغییرات و اصلاحات فنی و ارائه و روشها و دستورالعملهای جدید جهت پیشگیری و تقلیل میزان حوادث.

5-15 فارغ التحصیلان این دوره میتوانند در کارخانجات صنایع پتروشیمی، صنایع پلیمر، صنایع نفت و پالایش و گاز و صنایع شیمیائی بعنوان کارشناس ایمنی و حفاظت محیط زیست عهده دار امور گردند.

5-16 تحقیق و آزمایش و مطالعه در زمینه بهبود عوامل مهم در آلودگیهای مهم محیط زیست و ارتقاء سطح حفاظت با کنترل و اجرای طرحهای جدید تا رسیدن به استانداردهای قابل قبول جهانی.

5- اهمیت و ضرورت:

با عنایت به نقش اساسی و زیربنائی صنایع پتروشیمی و پلیمر در توسعه اقتصادی کشور نیاز مبرم این صنایع به کارشناسان ایمنی و حفاظت محیط زیست بمنظور تشخیص منابع خطرآفرین و اجرای طرحهای مهندسی مقابله با خطر و همچنین آگاهی از منابع آلودگی محیط زیست و راههای فنی مقابله با آن و حفظ و حراست دستگاهها و نیروی انسانی در مقابل خطرات مالی و جانی ارائه این دوره از اهمیت حیاتی برخوردار می باشد.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-11

1-14

1-17

1-20

ریاضی عمومی 1

ریاضی کاربردی

برنامه نویسی کامپیوتر

فیزیک مکانیک

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

آز فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

شیمی عمومی

آز شیمی عمومی

شیمی آلی 1

آز شیمی آلی 1

شیمی تجزیه

آز شیمی تجزیه

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

1-24

1-37

1-42

1-44

1-48

1-49

مبانی مهندسی برق 1

مبانی مهندسی برق 2

آز مبانی مهندسی برق

بررسی سیستمهای قدرت

اقتصاد و طرح مهندسی

نقشه کشی صنعتی

استاتیک و مقاومت مصالح

ترمودینامیک

ترمودینامیک صنعتی

مکانیک سیالات

آز مکانیک سیالات

خواص مواد

انتقال حرارت 1

انتقال حرارت 2

آز انتقال حرارت

موازنه انرژی و مواد

عملیات واحد صنعتی

از عملیات وحد

شیمی فیزیک

آزمایشگاه شیمی فیزیک

شیمی نفت

آز شیمی نفت

روشهای اندازه گیری کمیت های مهندسی

خوردگی در صنایع پتروشیمی

آشنائی با محاسبات ظروف و لوله های تحت فشار

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

1-84

1-89

مدیریت صنعتی

ایمنی در صنایع پتروشیمی

شناخت دستگاهها و ماشین آلات

تکنولوژی فرآیندهای پتروشیمی 1

آمار

اصول تصفیه آبها و فاضلابهای صنعتی

آز اصول تصفیه آبها و فاضلابهای صنعتی

اندازه گیری و کنترل عوامل فیزیکی محیط کار

اندازه گیری و کنترل عوامل شیمیائی محیط کار

آلودگی هوا و کنترل آن

آلودگی آب و کنترل آن

میکروبیولوژی آب و فاضلاب

آز میکروبیولوژی آب و فاضلاب

بیوشیمی

سموم و مواد شیمیائی خطرناک

قوانین کار و مقررات عمومی ایمنی

اصول طراحی سیستمهای ایمنی و آتش نشانی

بیماریهای حرفه ای و بهداشت صنعتی

جمع

کارگاه، کارآموزی و پروژه

ردیف

نام درس

واحد

150

200

250

کارآموزی

پروژه

کارگاه عمومی

سه دوره 2 ماهه

یک ترم

جمع

رشته مهندسی ایمنی و حفاظت فنی

مهندسی ایمنی و حفاظت فنی

متخصصان ایمنی و حفاظت وظیفه تشخیص منابع خطر آفرین ، اجرای طرح های مهندسی مقابله با خطر ، آگاهی از منابع آلودگی محیط زیست ورا ه های فنی مقابله با آن و حفظ و حراست دستگاه ها و نیروی انسانی در منقابل خطرات مالی و جانی را در صنایع پتروشیمی و پلیمر بر عهده دارند .
این دسته از فارغ التحصیلان اطلاعات لازم را در زمینه های ،

1- استاندارهای ایمنی که در طراحی ، ساخت و کار با دستگاه های پتروشیمی بکار می رود 2- استانداردهای حفاظت محیط زیست از نظر آلودگی های آب و هوا و محیط کار و محیط زیست 3- استانداردهای آب آشامیدنی ، تصفیه فاضلاب های صنعتی و بهداشتی و نظارت بر عملیات اجرائی 5 – بیماری های حرفه ای و ضایعاتی که در اثر کار در محیط های گوناگون ایجاد می گردد 6 – خواص مواد شیمیائی خطرناک 7- طراحی سیستم های ایمنی و آتش نشانی بدست می آورند و می توانند در صنایع پتروشیمی و پلیمر فعالیت نمایند .

درس های اصلی و پایه :

مدیریت صنعتی، ایمنی در صنایع پتروشیمی ، شناخت دستگاه ها و ماشین آلات ، تکنولوژی فرآیندهای پتروشیمی ، آمار ، اصول تصفیه آب ها و فاضلاب های صنعتی ، اندازه گیری و کنترل عوامل فیزیک محیط کار ، اندازه گیری و کنترل عوامل شیمیائی محیط کار ، آلودگی هوا و کنترل آن ، آلودگی آب و کنترل آن ، میکروبیولوژی آب و فاضلاب ، بیوشیمی ، سموم و مواد شیمیائی خطرناک ، قوانین کار و مقررات عمومی ، ایمنی ، اصول طراحی سیستم ها ایمنی و آتش نشانی ، بیماری های حرفه ای و بهداشت صنعتی ، کارآموزی ، پروژه ، کارگاه عمومی (بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه است).

دانشگاه های پذیرنده : صنعت نفت آبادان
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی

رشته مهندسی بازرسی فنی

كارشناسان بازرسي فني وظيفه حصول اطمينان از صحت تعميرات، تغييرات و اصلاحات انجام شده را بر عهده دارند. همچنين مسؤوليت حفظ و حراست دستگاه‌ها، ماشين‌آلات برقي و مكانيكي در مقابل خوردگي،‌ اتفاقات و حوادث ناخواسته و انفجاراتي كه در اثر ضعيف شدن دستگاه‌ها در طول زمان پيش مي‌آيد، بر عهده اين دسته از متخصصان است.
براي اين كه فارغ‌التحصيلان اين رشته بتوانند در صنايع پتروشيمي و پليمر حضوري فعال داشته باشند، در دوران تحصيل اطلاعات كاملي در زمينه‌هاي مختلف از جمله موارد زير به دست مي‌آورند:
1ـ استانداردها و كدهاي طراحي 2- بازرسي فني و بازرسي برق 3- اصول ساختماني و مهندسي و ساخت در صنايع پتروشيمي 4ـ تعيين مشخصات فني دستگاه‌ها و ماشين‌آلات پتروشيمي 5ـ كاربرد وسايل كنترل و ماشين‌هاي دوار مكانيكي و برق در واحدهاي صنايع پتروشيمي و پليمر 6ـ انتخاب آلياژهاي فلزي و غيرفلزي و مواد صنعتــي كه بايد از آنها در ساخت دستگاه‌ها، ماشين‌آلات، لوله‌ها و ... استفاده شـــود 7ـ خوردگي و اكسيداسيون در صنايع مربوط

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

درس‌هاي پايه و اصلي :

رياضي عمومي، رياضي كاربردي، برنامه‌نويسي كامپيوتر، فيزيك مكانيك، فيزيك الكتريسيته و مغناطيس، شيمي عمومي، شيمي آلي، شيمي تجزيه، مباني مهندسي برق، بررسي سيستم‌هاي قدرت، اقتصاد و طرح مهندسي، نقشه‌كشي صنعتي، استاتيك و مقاومت مصالح، ترموديناميك، ترموديناميك صنعتي، مكانيك سيالات، خواص مواد، انتقال حرارت، موازنه انرژي و مواد، عمليات واحد صنعتي، شيمي فيزيك، شيمي نفت، روش‌هاي اندازه‌گيري كميت‌هاي مهندسي خوردگي در صنايع پتروشيمي، آشنايي با محاسبات ظروف و لوله‌هاي تحت فشار.

دروس تخصصي:

مديريت صنعتي، ايمني در صنايع پتروشيمي، شناخت دستگاه‌ها و ماشين‌‌آلات، تكنولوژي فرآيندهاي پتروشيمي، اصول حفاظت محيط‌زيست، الكتروشيمي، روش‌هاي جلوگيري از خوردگي، متالورژي فيزيكي، متالورژي مكانيكي، متالورژي جوشكاري و عمليات حرارتي، تست‌هاي غيرمخرب، حفاظت سيستم‌هاي قدرت (رله حفاظت)مهندسي ايمني و حفاظت فني متخصصان ايمني و حفاظت وظيفه تشخيص منابع خطر آفرين، اجراي طرح‌هاي مهندسي مقابله با خطر، آگاهي از منابع آلودگي محيط‌زيست و راه‌هاي فني مقابله با آن و حفظ و حراست دستگاه‌ها و نيروي انساني در مقابل خطرات مالي و جاني را در صنايع پتروشيمي و پليمر بر عهده دارند.اين دسته از فارغ‌التحصيلان اطلاعات لازم را در زمينه‌هاي، 1ـ استانداردهاي ايمني كه در طراحي، ساخت و كار با دستگاه‌هاي پتروشيمي به كار مي‌رود 2- استانداردهاي حفاظت محيط‌زيست از نظر آلودگي‌هاي آب و هوا و محيط كار و محيط‌زيست 3- استانداردهاي آب آشاميدني 4- تصفيه فاضلاب‌هاي صنعتي و بهداشتي و نظارت بر عمليات اجرايي 5- بيماري‌هاي حرفه‌اي و ضايعاتي كه در اثر كار درمحيط‌هاي گوناگون ايجاد مي‌گردد 6ـ خواص مواد شيميايي خطرناك 7ـ طراحي سيستم‌هاي ايمني و آتش‌نشاني به دست مي‌آورند و مي‌توانند در صنايع پتروشيمي و پليمر فعاليت نمايند.

درس‌هاي پايه و اصلي:

مديريت صنعتي، ايمني در صنايع پتروشيمي، شناخت دستگاه‌ها و ماشين‌آلات،‌ تكنولوژي فرآيندهاي پتروشيمي، آمار، اصول تصفيه آب‌ها و فاضلاب‌هاي صنعتي، اندازه‌گيري و كنترل عوامل فيزيكي محيط كار، اندازه‌گيري و كنترل عوامل شيميايي محيط كار،‌ آلودگي هوا و كنترل آن، آلودگي آب و كنترل آن، ميكروبيولوژي آب و فاضلاب، بيوشيمي، سموم و مواد شيميايي خطرناك، قوانين كار و مقررات عمومي ايمني، اصول طراحي سيستم‌هاي ايمني و آتش‌نشاني، بيماري‌هاي حرفه‌اي و بهداشت صنعتي، كارآموزي، پروژه، كارگاه عمومي‌(بسياري از درس‌هاي اين رشته همراه با آزمايشگاه است).

رشته مهندسی بازرسی فنی

مهندسی بازرسی فنی

کارشناسان بازرسی فنی وظیفه حصول اطمینان از صحت تعمیرات ، تغییرات و اصلاحات انجام شده را بر عهده دارند . همچنین مسئولیت حفظ و حراست دستگاه ها ، ماشین های برقی و مکانیکی در برابر خوردگی ، اتفاقات و حوادث ناخواسته و انفجاراتی که در اثر ضعیف شدن دستگاه ها در طول زمان پیش می آید ، بر عهده ان دسته از متخصصان است .
برای اینکه فارغ التحصیلان این رشته بتوانند در صنایع پتروشیمی حضوری فعال داشته باشند در دوران تحصیل اطلاعات کاملی در زمینه های مختلف از جمله موارد زیر بدست می آورند.

1- استاندارد ها و کد های طراحی.2- بازرسی فنی و بازرسی برق 3- اصول ساختمانی و مهندسی و ساخت در صتایع پتروشیمی 4- تعیین مشخصات فنی دستگاه ها و ماشین الات پتروشیمی 5- کاربرد وسایل کنترل و ماشین های دوار مکانیکی و برق در واحد های صنایع پتروشیمی و پلیمر 6- انتخاب آلیاژ های فلی و غیر فلزی و مواد صنعتی که باید از آنها در ساخت دستگاه ها ، ماشین آلات ، لوله و ... استفاده شود .

درس های این رشته در طول تحصیل :

درس های پایه و اصلی :

ریاضی عمومی ، ریاضی کاربردی ، برنامه نویسی کامپیوتر ، فیزیک مکانیک ، فیزیک الکتریسیته و مغناطیس ، شیمی عمومی ، شیمی آلی ، شیمی تجزیه ، مبانی مهندسی برق ، بررسی سیستم های قدرت ، اقتصاد و طرح مهندسی ، نقشه کشی صنعتی ، استاتیک و مقاومت مصالح ، ترمودینامیک ، ترمودینامیک صنعتی ، مکانیک سیالات ، خواص مواد ، انتقال حرارت ، موازنه انرژی و مواد ، عملیات واحد صنعتی ، شیمی فیزیک ، شیمی نفت ، روش های اندازه کیری کمیت های مهندسی خوردگی در صنایه پتروشیمی ، آشنائی با محاسبات ظروف و لوله های فشار .

دروس تخصصی :

مدیریت صنعتی ، ایمنی در صنایع پتروشیمی ، شناخت دستگاه ها و ماشین الات ، تکنولوژی فرایندهای پتروشیمی ، اصول حفاظت محیط زیست ، الکتروشیمی ، روش های جلوگیری از خوردگی ، متالورژی فیزیکی ، متالورژی مکانیکی ، متالورژی جوشکاری و عملیات حرارتی ، تست های غیر مخرب، حفاظت سیستم های قدرت ،( رله حفاظت ).

رشته مهندسی برق

ديباچه:

يكي از بهترين تعريف‌هايي كه از مهندسي برق شده است،‌ اين است كه محور اصلي فعاليت‌هاي مهندسي برق، تبديل يك سيگنال به سيگنال ديگر است. كه البته اين سيگنال ممكن است شكل موج ولتاژ يا شكل موج جريان و يا تركيب ديجيتالي يك بخش از اطلاعات باشد.براي مثال وقتي ما با تلفن صحبت مي‌كنيم در مرحله اول به دستگاهي به نام ميكروفون نياز داريم كه صحبت‌هاي ما را تبديل به سيگنال‌هاي الكتريكي كند تا اين سيگنال در خطوط تلفن منتقل گردد. سپس در طرف ديگر به دستگاهي نياز داريم كه سيگنال‌هاي رسيده را به سيگنال‌هاي صوتي تبديل كند تا فرد مقابل بتواند صداي ما را بشنود و مكالمه تلفني برقرار گردد.رشته‌ مهندسي‌ برق‌ در مقطع‌ كارشناسي‌ داراي‌ 4 گرايش‌ الكترونيك‌، مخابرات‌، كنترل‌ و قدرت‌ است‌.

گرايش‌ الكترونيك‌:

گرايش‌ الكترونيك‌ به‌ دو زيربخش‌ عمده‌ تقسيم‌ مي‌شود. بخش‌ اول‌ ميكروالكترونيك‌ است‌ كه‌ شامل‌ علم‌ مواد، فيزيك‌ الكترونيك‌، طراحي‌ و ساخت‌ قطعات‌ از ساده‌ترين‌ تا پيچيده‌ترين‌ آنها است‌ و بخش‌ دوم‌ نيز مدار و سيستم‌ ناميده‌ مي‌شود و هدف‌ آن‌ طراحي‌ و ساخت‌ سيستم‌ها و تجهيزات‌ الكترونيكي‌ با استفاده‌ از قطعات‌ ساخته‌ شده‌ توسط‌ متخصصان‌ ميكروالكترونيك‌ مي‌باشد.براي مثال يك سيستم گيرنده راديو نمونه‌اي از كنار هم قرار دادن قطعات مختلف الكترونيكي براي دريافت موج ارسال شده از سوي فرستنده به گيرنده است؛ يعني يك سيستم فرستنده و گيرنده براي كار، هم به قطعات الكترونيكي و هم به سيستم‌هاي متشكل از قطعات الكترونيكي نياز دارد. و اين شامل بسياري از دستگاه‌هاي الكتريكي از جمله سيستم پمپ مصنوعي تأمين كننده ضربان قلب، سيستم رله و حفاظت در يك نيروگاه برق و يا سيستم هدايت اتوماتيك يك هواپيما مي‌شود.
درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل‌:
دروس‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌هاي‌ مختلف‌ مهندسي‌ برق‌:
رياضي‌، معادلات‌ ديفرانسيل‌، برنامه‌سازي‌ كامپيوتر، محاسبات‌ عددي‌، فيزيك‌، كارگاه‌ عمومي‌، كارگاه‌ برق‌، زبان‌ تخصصي‌، نقشه‌كشي‌ صنعتي‌، رياضي‌ مهندسي‌، مدارهاي‌ الكتريكي‌، اندازه‌گيري‌ الكتريكي‌، الكترومغناطيس‌، الكترونيك‌، ماشين‌هاي‌ الكتريكي‌، مدارهاي‌ منطقي‌، تجزيه‌ و تحليل‌ سيستم‌ها، سيستم‌هاي‌ كنترل‌ خطي‌، بررسي‌ سيستم‌هاي‌ قدرت‌، مخابرات‌، پروژه‌ كارشناسي‌، كارآموزي‌.
دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ الكترونيك‌:
فيزيك‌ مدرن‌، فيزيك‌ الكترونيك‌، الكترونيك‌ صنعتي‌، تكنيك‌ پالس‌، معماري‌ كامپيوتر، ميكروپروسسور، مدارهاي‌ مخابراتي‌، پروژه‌ آزمايشگاه‌ الكترونيك‌.(بسياري‌ از درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ همراه با آزمايشگاه‌ است‌.)

گرايش‌ مخابرات‌:

مخابرات‌ از دو گرايش‌ ميدان‌ و سيستم‌ تشكيل‌ مي‌شود. كه‌ در گرايش‌ ميدان‌، دانشجويان‌ با مفاهيم‌ ميدان‌هاي‌ مغناطيسي‌، امواج‌، ماكروويو، آنتن‌ و ... آشنا مي‌شوند تا بتوانند مناسب‌ترين‌ وسيله‌ را براي‌ انتقال‌ موجي‌ از نقطه‌اي‌ به‌ نقطه‌ ديگر پيدا كنند. براي مثال اگر بخواهيم سيگنالي را از يك ايستگاه تلويزيوني به گيرندگان تلويزيوني منتقل كنيم ابتدا بايد اين سيگنال را از طريق آنتن‌هاي خاص به صورت امواج منتشر ساخته و سپس در طرف گيرنده نيز آنتن‌هاي خانگي بايد بتوانند اين امواج را از فضا دريافت كنند تا از طريق دستگاه تلويزيون اين امواج به امواج صوت و تصوير تبديل شود. قابل ذكر است تمامي اين ارسال‌ و انتقال امواج، در حوزه گرايش ميدان قرار مي‌گيرد. در گرايش‌ سيستم‌ نيز دانشجويان‌ فرا مي‌گيرند كه‌ چگونه‌ سيگنال‌ها را از شكلي‌ به‌ شكل‌ ديگر تبديل‌ كنند. براي مثال در همان سيستم تلويزيوني براي انتقال سيگنالي از اتاق توليد به آنتن، احتياج به دستگاه فرستنده است كه اين دستگاه تركيبي از قطعات الكترونيك بوده و به شيوه‌اي طراحي شده است كه مي‌تواند سيگنال توليد شده در آن محيط را به صورتي در‌آورد كه به وسيله آنتن‌هاي فرستنده قابل ارسال باشد. از سوي ديگر در منازل نيز دستگاه تلويزيون يا راديو شامل انواع سيستم‌هاي مخابراتي است كه اين سيستم سينگال‌هاي دريافتي از آنتن را تبديل به سينگال صوت و تصوير مي‌كند. همچنين‌ يكي‌ از فعاليت‌هاي‌ عمده‌ مهندسي‌ مخابرات‌ گرايش‌ سيستم‌، طراحي‌ فيلترهاي‌ مختلفي‌ است‌ كه‌ مي‌توانند امواج‌ مزاحم‌ شامل‌ نويز‌ يا پارازيت‌ را از امواج‌ اصلي‌ تشخيص‌ دهند و آنها را حذف‌ كنند‌ و تنها امواج‌ اصلي‌ را از آنتن‌ دريافت‌ نمايند.
دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ مخابرات‌:
الكترونيك‌ (تخصصي‌)، مدارهاي‌ مخابراتي‌، مخابرات‌ ، فيلترها و سنتز مدارها، ميدان‌ها و امواج‌، آنتن‌، مايكروويو، سيستم‌هاي‌ انتقال‌ ، اصول‌ ميكروكامپيوتر. (بسياري‌ از درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ همراه با آزمايشگاه‌ است‌.)

گرايش‌ كنترل‌:

هدف‌ اين‌ علم‌، كنترل‌ خروجي‌هاي‌ يك‌ سيستم‌ بر مبناي‌ ورودي‌هاي‌ آن‌ و با توجه‌ به‌ شرايط‌ ويژه‌ و نكات‌ مورد نظر طراحي‌ آن‌ سيستم‌ است. علم‌ كنترل‌ فقط‌ در مهندسي‌ برق‌ مورد استفاده‌ قرار نمي‌گيرد بلكه‌ در شاخه‌هاي‌ ديگري‌ از علوم‌ مهندسي‌ و حتي‌ علوم‌ انساني‌ كاربرد دارد. براي مثال در يك كارخانه نورد براي آنكه بتوان قطعات آهني را به شكل مورد نظر درآورد، لازم است كه دو قطعه اصلي نورد كه توسط موتورهاي الكتريكي چرخانده مي‌شوند، داراي چرخش يكساني باشند واين يكساني در چرخش نياز به سيستم كنترل بسيار دقيقي دارد كه يك مهندس برق گرايش كنترل مي‌تواند اين كار را با طراحي يك مدار الكتريكي انجام دهد. در كل‌ هدف‌ مهندسي‌ كنترل‌، طراحي‌ سيستمي‌ است‌ كه‌ بتواند عملكرد يك‌ دستگاه‌ را در حد مطلوب‌ حفظ‌ كند. خودكار كردن‌ يا اتوماتيك‌ كردن‌ خط‌ توليد، يكي‌ ديگر از فعاليت‌هاي‌ مهندسي‌ كنترل‌ است‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ كنترل‌:
الكترونيك‌ صنعتي‌، اصول‌ ميكروكامپيوترها، ترموديناميك‌، سيستم‌هاي‌ كنترل‌ ديجيتال‌ و غيرخطي‌، جبر خطي‌، سيستم‌هاي‌ كنترل‌ پيشرفته‌، مباني‌ تحقيق‌ در عمليات‌، مكانيك‌ سيالات‌، ابزار دقيق‌. (بسياري‌ از درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ همراه با آزمايشگاه‌ است‌).

گرايش‌ قدرت‌:

هدف‌ اصلي‌ مهندسين‌ اين‌ گرايش‌، توليد برق‌ در نيروگاه‌ها، انتقال‌ برق‌ از طريق‌ خطوط‌ انتقال‌ و توزيع‌ آن‌ در شبكه‌هاي‌ شهري‌ و در نهايت‌ توزيع‌ آن‌ براي‌ مصارف‌ خانگي‌ و كارخانجات‌ است‌. بنابراين‌ يك‌ مهندس‌ قدرت‌ بايد به‌ روش‌هاي‌ مختلف‌ توليد برق‌، خطوط‌ انتقال‌ نيرو و سيستم‌هاي‌ توزيع‌ آشنا باشد. دانشجويان‌ اين‌ رشته‌ در شاخه‌ توليد با انواع‌ نيروگاه‌هاي‌ آبي‌، گازي‌، سيكل‌ تركيبي‌ و ... آشنا مي‌شوند. در بخش‌ انتقال‌ و توزيع‌ نيز روش‌هاي‌ مختلف‌ انتقال‌ برق‌ اعم‌ از كابل‌هاي‌ هوايي‌ و زيرزميني‌ را مطالعه‌ مي‌كنند. يكي‌ ديگر از شاخه‌هاي‌ قدرت‌، ماشين‌هاي‌ الكتريكي‌ است.
دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ قدرت‌:
ماشين‌هاي‌ الكتريكي‌ تخصصي‌، حفاظت‌ و رله‌، تأسيسات‌، توليد و نيروگاه‌، عايق‌ و فشار قوي‌، ماشين‌هاي‌ مخصوص‌.
توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
مهندسي‌ برق‌ نيز مانند مابقي‌ رشته‌هاي‌ مهندسي‌ بر مفاهيم‌ فيزيكي‌ و اصول‌ رياضيات‌ استوار است‌ و هرچه‌ دانشجويان‌ بهتر اين‌ مفاهيم‌ را درك‌ كنند، مي‌توانند مهندس‌ بهتري‌ باشند. دانشجوي‌ برق‌ بايد ذهني‌ خلاق‌ و تحليل‌گر داشته‌ باشد. همچنين‌ به‌ كار با وسايل‌ برقي‌ علاقه‌ داشته‌ باشد چون‌ گاهي‌ اوقات‌ دانشجوياني‌ وارد اين‌ رشته‌ مي‌شوند كه‌ در رياضي‌ و فيزيك‌ قوي‌ هستند اما در كارهاي‌ عملي‌ ضعيف‌اند.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :

امروزه‌ با توسعه‌ صنايع‌ كوچك‌ و بزرگ‌ در كشور، فرصت‌هاي‌ شغلي‌ زيادي‌ براي‌ مهندسين‌ برق‌ فراهم‌ شده‌ است‌ و اگر مي‌بينيم‌ كه‌ با اين‌ وجود بعضي‌ از فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ بيكار هستند، به‌ دليل‌ اين‌ است‌ كه‌ اين‌ افراد يا فقط‌ در تهران‌ دنبال‌ كار مي‌گردند يا در دوران‌ تحصيل‌ به‌ جاي‌ يادگيري‌ عميق‌ دروس‌ و كسب‌ توانايي‌هاي‌ لازم‌، تنها واحدهاي‌ درسي‌ خود را گذرانده‌اند. براي‌ مثال‌ كارشناسان‌ و متخصصان‌ انرژي‌ در كشور معتقدند كه با توجه‌ به‌ نياز فزاينده‌ به‌ انرژي‌ در جهان‌ كنوني‌ و همچنين‌ نرخ‌ رشد انرژي‌ الكتريكي‌ در كشور، سالانه‌ بايد حدود 1500 مگاوات‌ به‌ ظرفيت‌ توليد كشور افزوده‌ شود بي‌شك‌ چنين‌ كاري‌ نياز به‌ احداث‌ نيروگاه‌هاي‌ جديد و در نتيجه جذب‌ فارغ‌التحصيلان‌ متخصص‌ برق‌ و قدرت‌ دارد. فرصت‌هاي‌ شغلي‌ يك‌ مهندس‌ كنترل‌ نيز بسيار گسترده‌ است‌ چون‌ در هر جا كه‌ يك‌ مجموعه‌ عظيمي‌ از صنعت‌ مهندسي‌ مثل‌ كارخانه‌ سيمان‌، خودروسازي‌، ذوب‌ آهن‌ و ... وجود داشته‌ باشد، حضور يك‌ مهندس‌ كنترل‌ ضروري‌ است‌. و بالاخره‌ يك‌ مهندس‌ مخابرات‌ يا الكترونيك‌ مي‌تواند جذب‌ وزارتخانه‌هاي‌ ارتباطات و فناوري اطلاعات ‌، صنايع‌، دفاع‌ و سازمان‌هاي‌ مختلف‌ خصوصي‌ و دولتي‌ شود.

گروه علوم ریاضی و فنی

مهندسی برق (5 گرایش)

مهندسی برق (5 رشته)

مشخصات کلی دوره کارشناسی مهندسی برق (گرایش های الکترونیک، مخابرات، قدرت کنترل و مهندسی پزشکی) "بیوالکتریک"

1- تعریف و هدف:

دوره کارشناسی مهندسی برق یکی از مجموعه های آموزش عالی در زمینه فنی ومهندسی بوده و هدف آن تربیت کارشناسی در زمینه طراحیف بهره برداری، نظارت، مدیریت، و نگهداری از سیستمهای مربوط به این رشته است. برهمین مبنا دورس دوره ترکیبی از دروس عمومی، پایه، اصلی و دروس تخصصی در هر یک از زمینه های الکترونیک، مخابرات، قدرت کنترل و مهندسی پزشکی "بیوالکتریک" می باشد.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط این دوره 4 سال می باشد و برنامه های درسی آن برای 8 ترم برنامه ریزی میشود. ول هر ترم کارگاهی 51 و کارآموزی 100 ساعت است. همچنین برای دروس نظری غیرعمومی، برگزاری کلاس تمرین تا سقف ½ واحد درسی مجاز می باشد.

تعیین گرایش تخصصی دانشجویان مجموعه مهندسی برق، پس از گذراندن موفقیت آمیز حداقل واحد دروس پایه و اصلی و اخذ نمره در چهار درس الکترونیک 2، بررسی سیستمهای قدرت 1، سیستمهای کنترل خطیی و مخابرات 1 (و در مورد بیوالکتریک گذراندن 2 و تجزیه و تحلیل سیستمها)، براساس اولویت و امتیاز دانشجو (رابطه زیر)، ظرفیت های اعلام شده توسط گروه آموزشی و رعایت نسبت هر یک از سهمیه ها در کل متقاضیان حداکثر دو بار در سال صورت می گیرد. تعیین گرایش دانشجویانیکه دو بار در سال صورت می گیرد. تعیین موفق به احراز شرایط نشوند و یا در اولین نوبت پس از احراز آنها اقدام ننمایند، توسط گروه آموزشی و با توجه به ظرفیتهای باقیمانده انجام میگیرد.

15/0 × (معدل امتحان کتبی سال آخر متوسطه) = امتیاز

0/15 (نمره آزمون سراسری طراز شده به حداکثر 20) +0/7 × ( معدل کل دروس پایه و اصلی اخذ شده) +

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 140 واحد بشرح زیر می باشد.

1-3- دروس عمومی 20 واحد

2-2 دروس پایه 26 واحد

(بیوالکتریک 23 واحد)

4-3- دروس تخصصی (الزامی و اختیاری) 38 واحد

(بیو الکتریک 50 واحد)

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره آمادگی و مهارتهای زیر را دست خواهند آورد.

1-4- مهارت کافی در شناخت، نحوه عملکرد و چگونگی نگهداری و بهره برداری سیستمها و کنترل و اجرای پروژه ها در گرایش مربوطه

2-4- شناسائی تکنولوژی های جدید و ارزیابی آنها بمنظور کاربرد در طرح و توسعه و نوآوری.

3-4- شرکت در پروژه های صنعتی، تحقیقاتی و بررسیهای فنی در زمینه گرایش تخصصی.

4-4- کسب توانایی های لازم جهت تجزیه و تحلیل سیستمهای و طراحی آنها.

5- ضرورت و اهمیت:

تربیت کارشناسان مهندسی برق با توجه به موارد زیر روشن است:

1-5- تنوع سیستمهای برقی موجود در کارخانجات، مراکز صنعتی، واحدهای تولیدی و خدماتی.

2-5- استفاده گسترده از سیستمهای برقی در ارتقاء کیفی و توسعه کمی توانائی بشر در جهت بکارگیری هرچه بیشتر منابع و استعدادهای طبیعی بمنظور پیشبرد بشر در تمامی زمینه های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ضرورت و اهمیت این رشته را مشخص می سازد.

ردیف

نام درس

واحد

معارف اسلامی (1)

معارف اسلامی (2)

اخلاق و تربیت اسلامی

انقلاب اسلامی و ریشه های آن

تاریخ اسلام

متون اسلامی (آموزش زبان عربی)

فارسی عمومی

زبان خارجی

تربیت بدنی (1)

تربیت بدنی (2)

جمع

جمعیت و تنظیم خانواده -1 واحد – برای بعد از سال 77

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

4122.1

ریاضی (1)

ریاضی (2)

معادلات دیفرانسیل

برنامه سازی کامپیوتر

محاسبات عددی*

آمار و احتمالات مهندسی*

فیزیک 1

فیزیک 2

آزمایشگاه فیزیکی 1

(حرارت و مکانیک)

آزمایشگاه فیزیک 2 (الکتریسته و مغناطیس)

کارگاه عمومی*

آمار حیاتی**

جمع * * *

(23)36

*این دروس جزو دروس دانشجویان مهندسی پزشکی بیوالکتریک" نمی باشند.

** این درس منحصرا جزو دروس دانشجویان مهندسی پزشکی "بیوالکتریک" می باشد.

*** اعداد داخل پرانتز مربوط به جمع واحدهای گرایش مهندسی پزشکی "بیوالکتریک" می باشد.

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

کارگاه برق **

زبان تخصصی

نقشه کشی صنعتی

ریاضی مهندسی

مدارهای الکتریکی 1

مدارهای الکتریکی 2

اندازه گیری الکتریکی

آزمایشگاه اندازه گیری و مدار 1

الکترومغناطیس *

الکترونیک 1

آزمایشگاه الکترونیک 1

الکترونیک 2

ماشینهای الکتریکی 1 *

ماشینهای الکتریکی 2 *

آزمایشگاه ماشینهای الکتریکی 1 *

مدارهای منطقی

آزمایشگاه مدارهای منطقی

تجزیه و تحلیل سیستمها

سیستمهای کنترل خطی

آزمایشگاه سیستمهای کنترل خطی

بررسی سیستمهای قدرت 1 *

مخابرات 1 *

پروژه کارشناسی

کارآموزی *

ماشینهای الکتریکی مستقیم و متناوب

و آزمایشگاه **

کارورزی **

جمع

** دانشجویان مهندسی پزشکی "بیوالکتریکی" بجای این درس، درس رسم فنی برق (101) را می گیرند.

دروس تخصصی (الزامی) گرایش مخابرات

ردیف

نام درس

واحد

آزمایشگاه الکترونیک

* الکترونیک 3

* آزمایشگاه الکترونیک 3 (+)

* مدارهای مخابراتی

* آزمایشگاه مدارهای مخابراتی (+)

* مخابرات 2

فیلترها و سثنتز مدار

میدانها و امواج

آنتن

*مایکروویو 1

* آزمایشگاه ماکروویو (+)

* اصول میکروکامپیوتر (**)

جمع

(+) اخذ دو آزمایشگاه از 3 آزمایشگاه فوق ضروری است.

* این دروس را دانشگاههای مجاز می توانند با دروس مورد نظر خود جایگزین نمایند.

** در صورت موافقت گروه آموزشی دانشجویان می توانند این درس را با دروس معماری کامپیوتر و مایکروپروسسور جایگزین نمایند که در این صورت 3 واحد اضافی جزء دروس اختیاری آنها محسوب می شود.

کارشناسی مهندسی برق (گرایش قدرت)

ردیف

نام درس

واحد

آزمایشگاه ماین 2

الکترونیک صنعتی

* اصول میکروکامپیوترها (**)

ماشینهای الکتریکی 3

بررسی سیستمهای قدرت 2+

* تولید و نیروگاه

عایقها و فشار قوی

حفاظت و رله ها

ماشینهای مخصوص

* ترمودینامیک

آزمایشگاه سیستم های قدرت +

جمع

* این درس را دانشگاههای مجاز می توانند با دروس مورد نظر خود جایگزین نمایند.

** در صورت موافقت گروه آموزشی دانشجویان می توانند این درس را با دروس کامپیوتر و مایکروپرسسور جایگزین نمایند که در این صورت 3 واحد اضافی جزء دروس اختیاری آنها محسوب خواهد شد.

+ این دو درس می توانند به صورت درسی توام و تحت عنوان "بررسی سیستمهای قدرت 2 و آزمایشگاه" عرضه گردد.

کارشناسی مهندسی برق (گرایش الکترونیک)

دروس تخصصی (الزامی)

ردیف

نام درس

واحد

آزمایشگاه الکترونیک 2

* فیزیک مدرن

فیزیک الکترونیک

الکترونیک 3

* آزمایشگاه الکترونیک

تکنیک پالس

* آزمایشگاه تکنیک پالس

* معماری کامپیوتر

* آزمایشگاه معماری کامپیوتر (+)

* میکروپروسسورها

* آزمایشگاه میکروپروسسورها(+)

مدارهای مخابراتی

آزمایشگاه مدارهای مخابراتی

* پروژه آزمایشگاه الکترونیک 3+

جمع

(+) اخذ دو آزمایشگاه از سه آزمایشگاه فوق ضروری است.

* این دروس را دانشگاههای مجاز می توانند با دروس مورد نظر خود جایگزین نمایند.

کارشناسی مهندسی برق (گرایش کنترل)

دروس تخصص (الزامی)

ردیف

نام درس

واحد

آزمایشگاه الکترونیک 2

الکترونیک صنعتی 3

* آزمایشگاه الکترونیک صنعتی

اصول میکروکامپیوترها (**)

* ترمودینامیک

سیستم های کنترل دیجیتال و غیرخطی (+) (×)

جبر خطی

کنترل صنعتی

سیستمهای کنترل پیشرفته

* مبانی تحقیق در عملیات

* ابزار دقیق

جمع

(+) 75% مطالب کنترل دیجیتال و 25% کنترل غیرخطی عرضه شود.

* : این درس را دانشگاههای مجاز می توانند با دروس مورد نظر خود جایگزین نمایند.

**: در صورت موافقت گروه آموزشی دانشجویان می توانند این درس را با دروس معماری کامپیوتر و مایکروپروسسور جایگزین نمایند که در این صورت 3 واحد اضافی جزء دروس اختیاری آنها محسوب می شود.

× : در صورت موافقت گروه آموزشی دانشجویان می توانند این درس را با دروس سیستمهای کنترل دیجیتال و سیستمهای کنترل غیرخطی جایگزین نمایند که در این صورت 3 واحد اضافی جزء دروس اختیاری آنها محسوب می شود.

کارشناسی مهندسی برق (گرایش مهندسی پزشکی "بیوالکتریک")
دروس تخصصی (الزامی)

ردیف

نام درس

واحد

100

ازمایشگاه الکترونیک 2

الکترونیک صنعتی

آزمایشگاه الکترونیک صنعتی

معماری کامپیوتر

میکروپرسسورها

آزمایشگاه میکروپرسسورها

آناتومی و فیزیولوژی عمومی و آزمایشگاه

بیوفیزیک و بیوشیمی

مقدمه ای بر فیزیک پزشکی

بهداشت عمومی

مقدمه ای بر مهندی پزشکی زیستی

اصول و کلیات مدیریت خدمات بهداشتی

حفاظت از تاسیسات و جلوگیری از خطرات

تجهیزات عمومی بیمارستانها و کلینیکهای پزشکی

اصول سیستم های رادیولوژی و رادیوتراپی

اصول توانبخشی و وسایل و دستگاهها

دستگاههای الکترومکانیکی و آزمایشگاهی

پزشکی

جمع

کارشناسی مهندسی برق

دروس اختیاری (10 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

101

102

103

104

105

106

107

108

109

110

111

112

113

114

115

116

117

118

119

120

121

122

123

124

125

126

127

128

129

الکترونیک صنعتی

سیستم های انتقال 1

تاسیسات الکتریکی

رسم فنی برق

استاتیک و مقاومت مصالح

دینامیک

خواص مواد

اقتصاد مهندسی

کنترل پرژه

طرح پستهای فشار قوی و پروژه

طرح خطوط هوایی انتقال انرژی و پروژه

آزمایشگاه فشار قوی

آزمایشگاه ماشینهای مخصوص

آزمایشگاه حفاظت و رله ها

سیستم تلویزیون

آزمایشگاه سیستم تلویزیون

آزمایشگاه آنتن

بررسی طراحی سیستمهای الکترونیکی

سیستم های انتقال 2

آزمایشگاه سیستمهای انتقال 1

آزمایشگاه سیستمهای انتقال 2

اندازه گیری الکترونیکی

سازمان کامپیوتر

کنترل کامپیوتری

شبکه های کامپیوتری

بررسی طراحی سیستم و شناخت

مقدمه ای بر مهندسی سیستم و شناخت

آزمایشگاه سازمان کامپیوتر

تکنولوژی مواد برقی

کارگاه الکترونیک و سیم کشی بیمارستان

گزارش نویسی فنی

فیزیک 3

دروس تخصصی سایر گرایش های مهندسی برق

حداکثر دو درس از سایر رشته ها با موافقت

گروه آموزشی

جمع

دبیر فنی برق – قدرت، الکترونیک

مقدمه:

1- تعریف و هدف:

2- اهمیت و ضرورت دوره :

3- نقش و توانائی:

کارشناس دبیر فنی قدرت قادر خواهد بود:

الف. توانائیها و مهارتهای آموزشی و ترتیبی حاصل از دروس عمومی و تربیتی این دوره را در تدریس خود اعمال کند.

ب. ابعاد تخصصی مربوط به موارد زیر را در قدرت هنرستانها تدریس کند.

* اصول الکتریسیته، ماشینهای اندازه گیری و ترانسفورماتور، دستگاههای اندازه گیری.

* تحلیل مدارهای الکتریکی، روشنایی فنی و سیم کشی ساختمانها، سیم پیچی موتورها، عیب یابی،

* تعمیر، نصب و نگهداری دستگاههای الکتریکی صنعتی با کنترلهای دستی و اتوماتیک.

ج. محتوای آموزشی دوره متوسط هنرستانها را نقد و بررسی کند.

د. مسائل صنعت و نقش کاردان را بشناسد و اطلاعات لازم را به طور مناسب به محصلین منتقل کند.

ﮬ. تحولات جدید در زمینه پیشرفتهای صنعتی رشته مربوطه را در فعالیتهای آموزش خود بکار گیرد.

4- مهارتهای فارغ التحصیلان:

فارغ التحصیلات این دوره آمادگی و مهارتهای زیر را کسب خواهند نمود.

الف. تدریس دروس فنی و کارگاهی دوره متوسطه قدرت هنرستانها.

ب. تدریس پاره ای دروس فنی کارگاهی و آزمایشگاهی دوره های کاردانی فنی قدرت.

5- مشاغل فارغ التحصیلان:

دبیر فنی رشته برق.

مشاغلی متناسب با مهارتای ذکر شده فوق.

6- طول دوره و شکل نظام:

7- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه بشرح زیر می باشد:

الف. دروس عمومی 22 واحد

ب. دروس تربیتی 25 واحد

ج. دروس پایه 20 واحد

الکترونیک 19 واحد

د. دروس اصلی 34 واحد

الکترونیک 43 واحد

ﮬ. دروس تخصصی 35 واحد

الکترونیک 28 واحد

ز. دروس انتخابی 4 واحد

3 واحد

---------

جمع کل 140 واحد

دوره کارشناسی پیوسته تربیت دبیر فنی قدرت، الکترونیک

جدول دروس جبرانی

ردیف

نام درس

واحد

*ریاضی پیش دانشگاهی

* فیزیک پیش دانشگاهی

* زبان پیش دانشگاهی

مبانی کامپیوتر

** رسم فنی عمومی (مکانیک)

** رسم فنی برق

*** کارگاه عمومی برق

جمع

* دانشجویانی که درصد نمره آزمون آنها در این دروس حداقل 50% باشد از گذرانیدن این دروس معاف هستند.

** دانشجویانی که در یکی از رشته های فنی صنعت تحصیل کرده اند (دیپلم هنرستان) از گذرانیدن این درس معاف هستند.

*** دانشجویانی که در رشته های برق یا الکترونیک دیپلم اخذ کرده اند از گذرانیدن این دروس معاف هستند.

دروس تربیتی

ردیف

نام درس

واحد

روانشناسی عمومی

روانشناسی تربیتی

کلیات، روشها و فنون تدریس (1) نظری

کلیات، روشها و فنون تدریس (2) کارگاهی

طراحی، توید و کاربرد مواد آموزشی

اندازه گیری و سنجش پیشرفت تحصیلی

مقدمات راهنمایی و مشاوره

تمرین معلمی (1)، (2) (عملی)

اصول و فلسفه آموزش

مبانی برنامه ریزی درسی

سازمان و مدیریت در آموزش و پرورش

روش تحقیق با تاکید بر علوم تربیتی

جمع

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی (1)

ریاضی عمومی (2)

معادلات دیفرانسیل

فیزیک عمومی

آزمایشگاه فیزیکی عمومی

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

آزمایشگاه فیزیک الکتریسته و مغناطیس

برنامه نویسی کامپیوتر

محاسبات عددی

جمع

دوره کارشناسی پیوسته تربیت دبیر فنی رشته الکترونیک

جدول دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی (1)

ریاضی عمومی (2)

معادلات دیفرانسیل

برنامه سازی رایانه ای

آمار و احتمالات مهندسی

فیزیک حرارت و مکانیک

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

آزمایشگاه فیزیک الکتریسته و مغناطیس

جمع

دبیر فنی برق – قدرت، الکترونیک

دورس اصلی قدرت

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی مهندسی

مدارهای الکتریکی 1

مدارهای الکتریکی 2

اندازه گیری الکتریکی

آزمایشگاه اندازه گیری و مدار

الکترومغناطیس

الکترونیک 1

آزمایشگاه الکترونیک 1

ماشینهای الکتریکی 1

ماشینهای الکتریکی 2

آزمایشگاه ماشینهای الکتریکی 1

مدارهای منطقی

آزمایشگاه مدارهای منطقی

سیستمهای کنترل خطی

آزمایشگاه سیستم های کنترل خطی

جمع

دروس اصلی الکترونیک

ردیف

نام درس

واحد

زبان تخصصی

ریاضی مهندسی

مدارهای الکتریکی 1

مدارهای الکتریکی 2

اندازه گیری الکتریکی

الکترو مغناطیس

الکترونیک 1

آزمایشگاه الکترونیک 1

الکترونیک 2

آزمایشگاه الکترونیک 2

مدارهای منطقی

آزمایشگاه مدارهای منطقی

ماشینهای الکتریکی 1

ماشینهای الکتریکی 2

آزمایشگاه ماشینهای الکتریکی

تجزیه تحلیل سیستمها

سیستمهای کنترل خطی

آزمایشگاه سیستمهی کنترل خطی

مخابرات

آزمایشگاه مدارهای الکتریکی و اندازه گیری

جمع

دوره کارشناسی پیوسته تربیت دبیر فنی قدرت، الکترونیک

دروس تخصصی قدرت

ردیف

نام درس

واحد

زبان تخصصی

الکترونیک صنعتی

آزمایشگاه الکترونیک صنعتی

ماشینهای الکتریکی 3

آزمایشگاه، ماشینهای الکتریکی 2

بررسی سیستمهای قدرت 1

تولید و تنظیم

حفاظت و رله ها

ماشینهای الکتریکی مخصوص

تاسیسات الکتریکی

کارگاه مدارهای فرمان الکتریکی

کارگاه سیم پیچی ماشینهای الکتریکی 1

کارگاه سیم پیچی ماشینهای الکتریکی 2

کاربرد نرم افزارهای رایانه ای در آموزش

بررسی کتب درسی متوسطه و چگونگی تدریس آنها

پروژه

کارآموزی

جمع

دروس تخصصی الکترونیک

ردیف

نام درس

واحد

الکترونیک 3

آزمایشگاه الکترونیک 3

تکنیک پالس

آزمایشگاه تکنیک پالس

ریزپردازنده

ازمایشگاه ریزپردازنده

مدارهای مخابراتی

آزمایشگاه مدارهای مخابراتی

الکترونیک صنعتی

آزمایشگاه الکترونیک صنعتی

کاربرد نرم افزارهای آموزشی در تدریس

بررسی کتب درسی متوسطه و چگونگی تدریس آنها

پروژه

کارآموزی

جمع

دروس انتخابی قدرت

ردیف

نام درس

واحد

عایقها و فشار قوی

آزمایشگاه فشار قوی

بررسی سیستمهای قدرت (2)

ازمایشگاه سیستم های قدرت

الکترونیک (2)

آزمایشگاه الکترونیک (2)

اصول میکروکامپیوترها

مباحث ویژه در قدرت

کارگاه کابل کشی و مفصل بندی

کارگاه شبکه های هوایی

تکنولوژی مواد برقی

کنترل صنعتی

آمار و احتمالات مهندسی

دروس انتخابی الکترونیک

ردیف

نام درس

واحد

معماری کامپیوتر

سیستم های تلویزیون

سیستم های انتقال

شبکه های کامپیوتری

بررسی و طراحی سیستم های الکترونیکی

اندازه گیری الکترونیکی

کنترل صنعتی

ابزار دقیق

سیستم های کنترل دیجیتال و غیرخطیی

کنترل کامپیوتری

مباحث ویژه در الکترونیک

طراحی خودکار مدارهای دیجیتالی

فیلتر و سنتز مدار

دانشجویان ملزم به گذراندن سه واحد از جدول دروس فوق هستند.

رشته مهندسی پزشکی-بالینی

سال 1983 اولين بيمار، تحت عمل جراحي پيوند قلب مصنوعي قرار گرفت و 192 روز زنده ماند. سال 1988 تلمبه تنظيم كننده قلب ساخته شد.سال 1993 اولين پاي الكتريكي ساخته شد. پايي كه با استفاده از سيستم بادي و كنترل‌هاي ريزپردازنده، سرعت قدم زدن فرد را دريافته و محفظه‌هاي بادي خود را به نحوي تنظيم مي‌كند كه به طور طبيعي به جلو عقب حركت كرده و مانع از لنگيدن فرد مي‌شود. و اكنون دانشمندان مهندسي پزشكي به ياري متخصصان رشته‌هاي مرتبط تلاش مي‌كنند تا چشم مصنوعي، كليه مصنوعي يا رگ مصنوعي را اختراع كنند.البته علم مهندسي پزشكي به ساخت اعضاي مصنوعي مكانيكي يا الكتريكي محدود نمي‌شود بلكه حيطه اين علم بسيار گسترده‌تر و متنوع‌تر مي‌باشد.در كشورهاي غربي،‌ مهندسي پزشكي علمي حياتي است تا جايي كه بدون آن،‌علم پزشكي نمي‌تواند كاري انجام دهد. براي مثال يك پزشك جراح بدون تجهيزات اتاق عمل واقعاً فلج است. يا بسياري از معاينات پزشكي بدون استفاده از تجهيزات پزشكي امكان‌پذير نيست. در ضمن بايد توجه داشت كه هدف مهندسي پزشكي تنها تجهيزات پزشكي نيست بلكه ابعاد اين رشته بسيار وسيع‌تر است. در اين ميان مي‌توان به نقش اين علم به عنوان پل ارتباطي بين مهندسي و پزشكي اشاره كرد؛ اين علم تلاش مي‌كند تا مهندسين بتوانند از ايده‌هاي پزشكي استفاده كنند چون خيلي از روش‌هايي كه در مهندسي جا افتاده است مثل شبكه عصبي يا سيستم فازي با الگو برداري از سيستم‌هاي بيولوژيكي ايجاد شده است.

گرايش‌ بيوالكتريك: ‌

هدف‌ اين‌ رشته‌ تربيت‌ متخصصاني‌ است‌ كه‌ بتوانند از عهده‌ تجهيز، نگهداري‌ و طراحي‌ دستگاه‌هاي‌ پزشكي‌ برآيند؛ يعني‌ مهندس‌ الكترونيك‌ مجربي‌ باشند كه‌ با زمينه‌هاي‌ پزشكي‌ نيز آشنايي‌ داشته‌ و ‌بتوانند دستگاه‌هاي‌ پزشكي‌ را طراحي‌ كرده‌ و بسازند يا اينكه‌ مسؤول‌ سفارش‌ دستگاه‌ از خارج‌ از كشور باشند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ مشترك‌ در گرايش‌هاي مختلف‌ :

رياضي‌ عمومي‌، معادلات‌ ديفرانسيل‌، فيزيك‌ عمومي‌، برنامه‌نويسي‌ كامپيوتر، آمار حياتي‌ و احتمالات‌، محاسبات‌ عددي‌، استاتيك‌ و مقاومت‌ مصالح‌ در مهندسي‌ پزشكي‌، رياضيات‌ مهندسي‌، مقدمه‌اي‌ بر مهندسي‌ پزشكي‌ زيستي‌، تجهيزات‌ عمومي‌ بيمارستان‌ها و كيلينيك‌هاي‌ پزشكي‌، مدارهاي‌ الكتريكي‌، الكترونيك‌، مدارهاي‌ منطقي‌، بهداشت‌ عمومي‌، اصول‌ توانبخشي‌ وسايل‌ و دستگاه‌ها، اصول‌ و كليات‌ مديريت‌ خدمات‌ بهداشتي‌ ـ درماني‌، اصول‌ سيستم‌هاي‌ راديولوژي‌ و راديوتراپي‌، فيزيولوژي‌، آناتومي‌، فيزيك‌ پزشكي‌، زبان‌ تخصصي‌ مهندسي‌ پزشكي‌، بيوفيزيك‌، كارورزي‌ ، پروژه‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ بيوالكتريك‌:

مدارهاي‌ الكتريكي‌، ماشين‌هاي‌ الكتريكي‌ مستقيم‌ و متناوب‌، الكترونيك‌، ميكروپروسسور، مخابرات‌ آنالوگ‌ و ديجيتال‌، تكنيك‌ پالس‌، حفاظت‌ الكتريكي‌ در سيستم‌هاي‌ بيمارستاني‌، سيستم‌هاي‌ كنترل‌ خطي‌، اندازه‌گيري‌ الكترونيكي‌، تجزيه‌ و تحليل‌ سيستم‌ها، مقدمه‌اي‌ بر هوش‌ محاسباتي‌ و زيستي‌.

گرايش‌ بيومكانيك‌ :

دانشجوي‌ مهندسي‌ پزشكي‌ گرايش‌ بيومكانيك‌ با به‌ كارگيري‌ مفاهيم‌ مكانيكي‌ در زمينه‌هاي‌ پزشكي‌ آشنا مي‌شود. اهميت‌ اين‌ رشته‌ زماني‌ آشكار مي‌شود كه‌ بدانيم‌ جلوه‌هاي‌ مختلف‌ انساني،‌ جنبه‌هاي‌ مكانيكي‌ قوي‌ دارد. مثلاً در ساخت‌ دست‌ يا پاي‌ سيبرنتيكي‌ و قلب‌ مصنوعي‌ بايد يك‌ متخصص‌ بيومكانيك‌ در مورد نحوه‌ حركت‌ اندام‌هاي‌ ياد شده‌ نظر بدهد. همچنين‌ در زمينه‌ سازگاري‌ محيط‌ صنعتي‌ و غيرصنعتي‌ با بدن‌ انسان‌ علم‌ بيومكانيك‌ نقش‌ مهمي‌ را ايفا مي‌كند.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ بيومكانيك‌:

ديناميك‌ و ارتعاشات‌ در مهندسي‌ پزشكي‌، خواص‌ مواد مهندسي‌، مقدمه‌اي‌ بر كاربرد مواد مهندسي‌ در پزشكي‌، مكانيك‌ سيالات‌، كينزيولوژي‌ و بيومكانيك‌ مقدماتي‌، ارتز و پروتز، طراحي‌ اجزاء، ديناميك‌ ماشين‌، ترموديناميك‌ و انتقال‌ حرارت‌، طراحي‌ و توليد به‌ كمك‌ كامپيوتر، شيمي‌ عمومي‌، بيوشيمي‌.

گرايش‌ بيومواد :

فارغ‌التحصيل‌ گرايش‌ بيومواد با كار مواد مختلف‌ از قبيل‌ پليمرها، سراميك‌ها، كامپوزيت‌ها و مواد فلزي‌ در بدن‌ انسان‌ و در تجهيزات‌ پزشكي‌ آشنا مي‌شود.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ بيومواد :

ترموديناميك‌، شيمي‌ عمومي‌، خواص‌ مواد مهندسي‌، مقدمه‌اي‌ بر كاربرد مواد مهندسي‌ در پزشكي‌، پديده‌هاي‌ نفوذ، انتقال‌ جرم‌ و انتقال‌ حرارت‌، فرآيند شكل‌دهي‌ و ساخت‌ بيومتريال‌ها، پروتزهاي‌ بيومتريال‌ها، كارگاه‌ آزمون‌هاي‌ بيولوژيكي‌، شيمي‌ آلي‌، ديناميك‌ و ارتعاشات‌ در مهندسي‌ پزشكي‌، مكانيك‌ سيالات‌، بيوشيمي‌.

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
ميزان‌ واحدهاي‌ غيرمهندسي‌ اين‌ رشته‌ بسيار محدود است‌ و دانشجو بايد علاقه‌مند به‌ دروس‌ رشته‌ رياضي‌ فيزيك‌ باشد و اين‌ انتظار هست‌ كه‌ ديد پايه‌اي‌ قوي‌ در مهندسي‌ داشته‌ باشد، يعني‌ مهندس‌ بيوالكتريك‌ بايد به‌ الكترونيك‌ ومهندس‌ بيومكانيك‌ به‌ مكانيك‌ و مهندس‌ بيومواد به‌ دروس‌ مرتبط‌ با مهندسي‌ مواد علاقه‌مند بوده‌ و در آن‌ توانمند باشد. در ضمن‌ يك‌ مهندس‌ پزشكي‌ بايد علم‌ زيست‌شناسي‌ و محيط‌ كار بيمارستاني‌ را دوست‌ بدارد يعني‌ علاقه‌مند باشد كه‌ در بيمارستان‌ يا محيط‌هاي‌ مرتبط‌ فعاليت‌ كند.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
يك‌ مهندس‌ پزشكي‌ مي‌تواند يك‌ دستگاه‌ پزشكي‌ را به‌ درستي‌ راه‌اندازي‌ كرده‌ و نحوه‌ استفاده‌ صحيح‌ آن‌ را به‌ پرستاران‌ يا ديگر كاركنان‌ بيمارستان‌ آموزش‌ دهد يا اينكه‌ در مؤسسات‌ و شركت‌هاي‌ خصوصي‌ و دولتي‌، در زمينه‌ ساخت‌ تجهيزات‌ پزشكي‌ فعاليت‌ كند. براي‌ مثال‌ فارغ‌التحصيلان‌ گرايش‌ بيوالكتريك‌ به‌ راحتي‌ مي‌توانند دستگاه‌ شنوايي‌ سنجي‌ بسازند و از سوي‌ ديگر چون‌ دستگاه‌هاي‌ پزشكي‌ به‌ طور متوسط‌ ميليون‌ها تومان‌ مي‌ارزد و مسؤولان‌ بيمارستان‌ها به‌ طور نسبي‌ براي‌ حفظ‌ و نگهداري‌ آنها اهميت‌ بسياري‌ قائلند، بسياري‌ از فارغ‌التحصيلان‌ مهندسي‌ پزشكي‌ گرايش‌ بيوالكتريك‌ و حتي‌ دانشجويان‌ اين‌ رشته‌ جذب‌ بازار كار مي‌شوند. دانش‌ فارغ‌التحصيلان‌ گرايش‌ بيومكانيك‌ نيز هم‌ در زمينه‌ ساخت‌ اعضاي‌ مصنوعي‌ و هم‌ در مبحث‌ توانبخشي‌ مثل‌ ساخت‌ ويلچر يا تخت‌ بيمارستان‌ مورد نياز است‌ و بالاخره‌ فارغ‌التحصيلان‌ مهندسي‌ پزشكي‌ گرايش‌ بيومتريال‌ يا بيومواد مي‌توانند در زمينه‌هاي‌ مختلف‌ صنايع‌ پزشكي،‌ كارآيي‌ داشته‌ باشند. براي‌ مثال‌ در كارخانه‌هاي‌ ساخت‌ لوازم‌ يك‌بار مصرف‌ مثل‌ سرنگ‌، سوند، يا دستكش‌هاي‌ جراحي‌ حضور يك‌ مهندس‌ پزشكي‌ گرايش‌ بيومواد كاملاً احساس‌ مي‌شود. همچنين‌ پليمرهايي‌ كه‌ در بدن‌ انسان‌ استفاده‌ مي‌گردد بايد استاندارد و گريدمديكال‌ داشته‌ باشد كه‌ اين‌ نيز در حيطه‌ وظايف‌ مهندس‌ بيومواد است‌.

مهندسی پزشکی بالینی

1- تعریف و هدف:

امروزه علوم پزشکی به پیشرفتهای شایان توجهی دست یافته است. روشن است این پیشرفتهای شگرف بدون یاری جستن از علوم و ابزار مهندسی مقدور نمی گشت. در نتیجه رشته مهندسی پزشکی با گرایشهای مختلف متولد شده است.

مهندسی پزشکی بالینی شاخه نسبتا جدید علم است که همکاری نزدیک بین دو زمینه از علوم یعنی پزشکی و مهندسی را فراهم می آورد. هدف این دوره تربیت مهندسینی است که بتوانند نقش خود را در طراحی و استفاده بهینه از ابزار لازم در محیطهای بالینی و بیمارستانی و کاربرد فنون و روشهای مهندسی در تامین بهداشت عمومی ایفا نمایند.

2- نقش و توانایی:

فارغ التحصیلان این دوره می توانند وظایف زیر را بر عهده گیرند:

الف) نصب و راه اندازی دستگاهها و وسایل پزشکی و تجهیز فنی بیمارستان

ب) تعمیر و نگهداری تجهیزات بیمارستانی

ج) مشاوره فنی در سفارش و خرید دستگاههای پزشکی

د) کمک به کادر پزشکی در به کارگیری بهینه از دستگاههای پزشکی

ﮬ.) مسئولیت فنی و مهندسی بیمارستان

و) همکاری در پروژه های تحقیقاتی و پزشکی

ز) کمک به طراحی برخی از دستگاههای پزشکی

3- ضرورت و اهمیت:

با توجه به گسترش روزافزون سیستمهای مهندسی در حیطه بهداشتی و پزشکی تربیت و وجود نیروی انسانی متخصص و متحرکه آشنا به وسایل و تجهیزات پزشکی باشد امری ضروریست.

4- طول دوره و شکل نظام آموزشی:

حداقل و حداکثر مجاز طول دوره کارشناسی مهندسی پزشکی بالینی مطابق آیین نامه های دوره کارشناسی شورایعالی برنامه ریزی است. این دوره شامل دو مرحله آموزشی و کارورزی که به صورت 2 ترم کارورزی و 6 ترم آموزشی برگزار می شود.

5- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی در طول دوره 140 واحد می باشد که شامل دروس عمومی (20 واحد)، دروس پایه (35 واحد)، دروس اصلی (41 وحد)، دروس تخصصی (26 واحد) دروس اختیاری (8 واحد) می باشد.

* توجه: هر دانشجو می بایست 8 واحد از دروس اختیاری خود را با نظر استاد راهنما و یا آموزش دانشکده انتخاب و با موفقیت طی نماید.

شرایط گزینش:

داشتن دیپلم متوسطه و قبولی در گروه آزمایشی ریاضی و فنی آزمون ورودی سراسری لازم می باشد.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

فیزیولوژی و آزمایشگاه

آناتومی و آزمایشگاه

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

برنامه نویسی کامپیوتر

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

فیزیک مکانیک، موج و ارتعاش

فیزیک حرارت

آمار حیاطی

زبان تخصصی

بیوفیزیک و بیوشیمی

مقدمه ای بر فیزیک پزشکی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

مدارهای الکتریکی 1

مدارهای الکتریکی 2

بهداشت عمومی

ماشینهای الکتریکی مستقیم و متناوب

آزمایشگاه ماشینهای الکتریکی

اندازه گیری الکتریکی

آزمایشگاه مدار و اندازه گیری

الکترونیک 1

آزمایشگاه الکترونیک 1

مدارهای منطقی

آزمایشگاه مدار منطقی

کارآموزی در عرصه (1)

کارآموزی در عرصه (2)

مقدمه ای بر مهندسی پزشکی و زیستی

حفاظت از تاسیسات و جلوگیری از خطرات ناشی از جریانهای الکتریکی و سیم کشی

تجزیه و تحلیل سیستمها

تجهیزات عمومی و پزشکی بیمارستانها

اصول و کلیات مدیریت خدمات بهداشتی – درمانی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

معماری کامپیوتر و سازمان آن

اصول سیستمهای رادیولوژی و رادیوتراپی

اصول توانبخشی و وسایل دستگاهها

پروژه

سیستمهای کنترل خطی

آزمایشگاه سیستمهای کنترل خطی

الکترونیک 2

آزمایشگاه الکترونیک 2

ریاضیات مهندسی

الکترونیک صنعتی

میکروپروسسور

آزمایشگاه میکروپروسسور

استاتیک و مقاومت مصالح

دینامیک

جمع

دروس اختیاری

ردیف

نام درس

واحد

محاسبات عددی

دستگاههای الکترومکانیکی و آزمایشگاهی پزشکی

کنترل کامپیوتری

کنترل صنعتی

شبکه های کامپیوتری

مقدمه ای بر رباتیک

مکانیک سیالات

ترمودینامیک و انتقال حرارت

بررسی و طراحی سیستمهای الکترونیکی

فیلترها و سنتز مدار

مقدمه ای بر مهندسی سیستم و شناخت

الکترونیک 3

دروسی از مجموعه های برق با تشخیص گروه

دروسی از مجموعه های پزشکی با تشخیص گروه

تاسیسات الکتریکی

گزارش نویسی فنی

رسم فنی برق

جمع

رشته مهندسی پلیمر – صنایع پلیمر

مهندسی پلیمر – صنایع پلیمر

1- تعریف و هدف:

مجموعه کارشناسی صنایع پلیمر یکی از مجموعه های آموزشی عالی است که هدف آن آموزش و تربیت متخصصان بهره برداری در زمینه تولید مواد پلیمر خام و تبدیل مواد پلیمری به پلاستیک، لاستیک، پلیمرهای تقویت شده مواد اسفنجی، رزین، چسب، الیاف مصنوعی و نظایر اینها است. دروس مجموعه بهره برداری صنایع پلیمر ترکیبی از دروس علوم پایه مهندسی شیمی و دروس تخصصی در زمینه صنایع تولید و تبدیل مواد پلیمر، میباشد.

2- طول دوره و شکل نظام:

دوره این مجموعه با کارآموزی 4 سال است. کلیه دروس آن در 8 ترم برنامه ریزی میشود و علاو بر دروس کارگاه و پروژه دو دوره کارآموزی دو ماهه در طیول تعطیلات تابستان نیز دارد. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است هر واحد درسی نظری بمدت 17 ساعت و عملی بمدت 51 ساعت و کارگاهی بمدت 51 ساعت و کارآموزی بمدت 80 روز کاری در طول دو ترم تابستانی تدریس میشود. کارآموزیها در واحدهای تولیدی ذیربط انجام میشود.

3- واحدهای درسی:

واحدهای درسی این دوره 140 واحد درسی و صفر واحد کارآموزی بشرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 20 واحد

2-3- دروس پایه 32 واحد

3-3- دروس اصلی 35 واحد

4-3- دروس تخصصی 37 واحد

5-3- کارآموزی، پروژه و کارگاه 6 واحد

6-3- دروس انتخابی 2 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره توانایی کافی در احراز مشاغل و ایفاء نقشهای زیر را دارند:

1-4- بهره برداری از صنایع موجود به وجه مطلوب (از لحاظ اقتصادی)

2-4- ایجاد و بهره برداری از واحدهای تولیدی تبدیل پلیمر خام به مواد مصرفی (در مقیاس کوچک)

3-4- شناخت سیستم و ترکیبات مواد پلیمری، فورمولاسیون کاربرد و تبدیل این مواد برپایه ویژگیهای مورد نظر در صنایع لاستیک، پلاستیک، الیاف مصنوعی و کامپوزیتها و غیره...

3-4- اشتغال در مجتمع های بزرگ تولید پلیمر خام

5- ضرورت و اهمیت:

ضرورت و اهمیت این مجموعه آموزشی با توجه به نکات زیر آشکار می شود:

1-5- مواد پلیمری کاربردی وسیع در صنعت دارد. تولیدات آن مستقیما یا به صورت مواد اولیه در سایر صنایع به کار برده می شود.

2-5- با توجه به ذخایر عظیم نفت و گاز طیبیعی کشور و تاکید دولت جمهوری اسلامی ایران برجایگزین ساختن صادرات نفت و گاز با تولیدات صنعتی، نقش حساس محصولات صنایع پتروشیمی گسترش صنایع تولید و تبدیل پلیمر در اقتصاد کشور روشن می گردد.

3-5- با اتمام پروژه های تولید منومر در کشور سرمایه گذاری در زمینه صنایع تولید و تبدیل پلیمر از حجم واردات در این زمینه که امروزه رقم بسیار بزرگی را از لحاظ ارزی تشکیل میدهد کاسته می شود.

4-5- با توجه به محدودیت صنایع جنگلی و معدنی کشور، تولید مواد پلیمری میتواند در تهیه بسیاری از وسائل و قطعات، جانشین چوب و فلزات شود و نقش مهمی در حفظ این منابع و جبران کمبودها داشته باشد.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-11

1-14

1-17

ریاضی عمومی 1

ریاضی 2

برنامه نویسی کامپیوتر

معادلات دیفرانسیل

محاسبات عددی

فیزیک 1

فیزیک 2

آز فیزیک 1

شیمی عمومی

آز شیمی عمومی

شیمی آلی 1

آز شیمی آلی 1

شیمی آلی 2

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

1-36

1-42

1-43

1-46

1-47

اقتصاد و طرح مهندسی

نقشه کشی صنعتی

استاتیک و مقاومت مصالح

ترمودینامیک مهندسی

مکانیک سیالات

آز مکانیک سیالات

انتقال حرارت

آز انتقال حرارت

موازنه انرژی و مواد

عملیات واحد 1

آز عملیات واحد

سینتیک و طرح راکتور

کنترل فرآیندها

آز کنترل فرآیندها

شیمی فیزیک

آز شیمی فیزیک

انتقال جرم

ریاضیات مهندسی

روشهای اندازه گیری کمیتهای مهندسی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

1-64

1-65

1-66

1-67

1-71

1-76

1-77

شیمی فیزیک پلیمرها

آز شیمی فیزیک پلیمرها

شیمی و سینتیک پلیمریزاسیون

از شیمی و سینتیک پلیمریزاسیون

وسائل اندازه گیری مشخصات مولکولی پلیمرها

آز روشهای اندازه گیری مشخصات پلیمرها

مهندسی پلاستیک

کارگاه پلاستیک

رئولوژی پلیمرها

اول مهندسی پلیمریزاسیون

خواص فیزیکی و مکانیکی پلیمرها

آز خواص فیزیکی و مکانیکی پلیمرها

تکنولوژی و خواص فیزیکی الیاف

مهندسی الاستومر

کارگاه الاستومر

تکنولوژی کامپیوزیتها

کارگاه کامپیوزیتها

خواص و کاربرد پلیمرهای طبیعی

جمع

دروس انتخابی (2 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

1-85

1-72

مدیریت صنعتی

زبان تخصصی

مطالب ویژه

پلیمرها و محیط زیست

آمار و احتمالات

شیمی تجزیه

آز شیمی تجزیه

آز تکنولوژی و خواص الیاف

جمع

کارگاه و پروژه و کارآموزی

ردیف

نام درس

واحد

کارگاه

کارآوزی

پروژه

درس انتخابی

جمع

رشته مهندسی پلیمر.

هر کجا هستید باید بدانید که یکی از فرآورده های صنعت پلیمر در اطراف شما است .چرا که این صنعت در ساخت رنگ درها و دیوارهای خانه ها و پوشاک ، پوشش کابل ها و سیم ها و هر آنچه که از لاستیک یا پلاستیک ساخته شده است ، نقش کلیدی دارد . پلیمر ها به دو دسته طبیعی و مصنوعی تقسیم می شوند . پلیمر های طبیعی موادی مانند ترکیبهای سلولوزی ، چوب ، کاغذ و پشم هستند و از مواد نفتی نیز می توان مواد پلیمری مصنوعی را ساخت .

مهندسی پلیمر دارای دو گرایش اصلی صنایع پلیمر و تکنولوژی و علوم رنگ است .

گرایش صنایع پلیمر

هدف رشته مهندسی صنایع پلیمر تولید کلیه محصولات پلیمری از قبیل لاستیک ، پلاستیک ، الاستومر ، رزین و سایر مواد مورد نیاز صنعت است . پلیمر ها کاربرد پزشکی نیز دارند . مثلاً دندان مصنوعی و لنز های چشمی همه از مواد پلیمری ساخته می شوند . در کل می توان گفت که مهندسی ص نایع پلیمر شناخت ، طراحی ، فرمولاسیون ، آنالیز و بررسی خواص فیزیکی و مکانیکی سه ماده عمده لاستیک ، پلاستیک و کامپوزیت است .

درسهای این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در گرایش های مختلف مهندسی پلیمر:

ریاضیات عمومی ، فیزیک عمومی ، شیمی عمومی ، برنامه نویسی کامپیوتر ، کارگاه عمومی ، شیمی آلی ، مبانی مهندسی برق ، موازنه انرژ ی و مواد ، ترمودینامیک مهندسی ، شیمی پلیمریزاسیون ، انتقال حرارت ، مکانیک سیالات ، انتقال جرم ، عملیات واحد ، کنترل فرآیندها ، اقتصاد و طرح مهندسی ، نقشه کشی صنعتی ، استاتیک و مقاومت مصالح ، ترمودینامیک مهندسی ، مکانیک سیالات ، انتقال حرارت ، موازنه انرژی و مواد ، عملیات واحد ، سینتیک و طرح راکتور ، کنترل فرآیند ها ، شیمی فیزیک ، انتقال جرم ، ریاضیات مهندسی ، روش های اندازه گیری کمیت های مهندسی ، شیمی فیزیک پلیمرها ، شیمی سینتیک پلیمریزاسیون ، وسایل اندازه گیری مشخصات مولکولی گپلیمر ها ، اصول و مهندسی پلیمریزاسیون ، خواص فیزیکی و مکانیکی پلیمرها ، تکنولوژی و خواص فیزیکی الیاف ، مهندسی و کارگاه الاستومر ، تکنولوژی و کارگاه کامپوزیت ها ، خواص و کاربرد پلیمر های طبیعی .

دروس تخصصی گرایش صنایع پلیمر :

رئولژی پلیمرها ، مهندسی الاستومر ، مهندسی پلاستیک ، تکنولوژی کامپوزیت ها ، تکنولوژی و خواص فیزیکی الیاف .(بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه است)

گرایش تکنولوژی و علوم رنگ

امروزه 4 الی 5 درصد از درآمد ناخالص دولت ها صرف خوردگی فلزات می شود . البته در ایران هنوز آماری در این مورد ارائه نشده است اما "کمیته حقیقات رنگ و خوردگی " که زیر نظر " شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران " دایر شده است، معتقد است که از دیرباز یکی از معضلات شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران ، مشکلات ناشی از خوردگی مخازن و لوله ها بوده است .
بدون شک پاسخگوی این مشکل متخصصان رشته تکنولوژی و علوم رنگ هستند زیرا یک بخش مهم از دروس این رشته در مورد پوشش دهی (یکی از راه های مبارزه با خوردگی ) است .
در کل دروس گرایش در دوره کارشناسی به دو بخش تقسیم می شود . یک بخش در مورد سنتز مواد رنگ زا است که کاربرد آن در صنعت نساجی ، چاپ چرم سازی است و بخش دوم پوشش دهی است که روی سطوح فلزی یا غیر فلزی مانند پلیمر ها ، چوب یا بتن استفاد ه می گردد .

دروس تخصصی گرایش تکنولوژی و علوم رنگ :

مهندسی رزین های صنعتی ، تکنولوژی تولید رنگ ، شیمی و تکنولوژی مواد رنگ زا، کنترل رنگ ، تکنولوژی جوهر های چاپ .(بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه است)

توانائی های لازم :
واحد های کارگاه و آزمایشگاه در هر دو گرایش مهندسی پلیمر اهمیت بسزائی دارد به همین دلیل دانشجوی این رشته باید قوی بوده و تحمل ساعت ها کار در آزمایشگاه را داشته باشد . دانشجوی گرایش تکنولوژی و علوم رنگ نیز نباید حساس باشد و باید بوی مواد شیمیائی مواد مختلف را تحمل کند و بیماری کور رنگی نیز نداشته باشد تا هنگام ساخت رنگ دچار مشکل نشود . در کل یک دانشجوی مهندسی پلیمر لازم است شیمی را بداند تا بتواند پلیمر را بفهمد . همچنین این رشته مثل همه رشته های مهندسی نیاز به ریاضیات قوی دارد و بالاخره دانشجوی این رشته باید به زبان انگلیسی مسلط بوده و طریقه استفاده از رایانه را نیز بداند .

موقعیت شغلی در ایران :
امروزه بیش از 50 درصد قطعات خودروها از مواد پلیمری ساخته می شوند . در صنایع برق ، الکترونیک و مخابرات نیز پلیمرهای مصنوعی بعنوان عایق های الکتریکی جایگاه بسیار مهمی دارند . در صنعت پوشاک نیز پلیمر ها موثر هستند در صنایع حمل و نقل ، صنایع نظامی ، پزشکی ، کشتورزی وبسته بندی کاربرد مواد پلیمری بسیار گسترده است . فارغ التحصیلان مهندسی پلیمر گرایش تکنولوژی و علوم رنگ نیز می توانند در کارخانجات رنگ سازی نیز به تولید رنگینه های مصنوئعی بپردازند . از سوی دیگر امروزه صنعت پوشش دهی بسیار گسترش یافته است تا جایی که درکنار هر صنعت مادر حتما یک صنعت پوشش دهی حضوری فعال دارد ؛ از دکمه های یک پیراهن و سگک کفش گرفته تا دستگیره درها ، پوشش های صنعتی مثل ضد خوردگی و پوشش های تزیینی . در حال حاضر در بسیاری از شرکت ها یک لیسانس شیمی کار یک مهندس پلیمر را انجام می دهد اما هر شرکتی که مهندسی پلیمر را استخدام کرده تازه به کارائی فارغ التحصیلان این رشته پی برده است .

دانشگاه های پذیرنده : صنعتی امیر کبیر – تهران ، پردیس – ماهشهر (وابسته به دانشگاه صنعتی امیر کبیر ) .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : تکنولوژی و علوم رنگ ، صنایع پلمیر

مهندسی پلیمر – صنایع پلیمر

1- تعریف و هدف:

2- طول دوره و شکل نظام:

3- واحدهای درسی:

واحدهای درسی این دوره 140 واحد درسی و صفر واحد کارآموزی بشرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 20 واحد

2-3- دروس پایه 32 واحد

3-3- دروس اصلی 35 واحد

4-3- دروس تخصصی 37 واحد

5-3- کارآموزی، پروژه و کارگاه 6 واحد

6-3- دروس انتخابی 2 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره توانایی کافی در احراز مشاغل و ایفاء نقشهای زیر را دارند:

1-4- بهره برداری از صنایع موجود به وجه مطلوب (از لحاظ اقتصادی)

2-4- ایجاد و بهره برداری از واحدهای تولیدی تبدیل پلیمر خام به مواد مصرفی (در مقیاس کوچک)

3-4- اشتغال در مجتمع های بزرگ تولید پلیمر خام

5- ضرورت و اهمیت:

ضرورت و اهمیت این مجموعه آموزشی با توجه به نکات زیر آشکار می شود:

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-11

1-14

1-17

ریاضی عمومی 1

ریاضی 2

برنامه نویسی کامپیوتر

معادلات دیفرانسیل

محاسبات عددی

فیزیک 1

فیزیک 2

آز فیزیک 1

شیمی عمومی

آز شیمی عمومی

شیمی آلی 1

آز شیمی آلی 1

شیمی آلی 2

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

1-36

1-42

1-43

1-46

1-47

اقتصاد و طرح مهندسی

نقشه کشی صنعتی

استاتیک و مقاومت مصالح

ترمودینامیک مهندسی

مکانیک سیالات

آز مکانیک سیالات

انتقال حرارت

آز انتقال حرارت

موازنه انرژی و مواد

عملیات واحد 1

آز عملیات واحد

سینتیک و طرح راکتور

کنترل فرآیندها

آز کنترل فرآیندها

شیمی فیزیک

آز شیمی فیزیک

انتقال جرم

ریاضیات مهندسی

روشهای اندازه گیری کمیتهای مهندسی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

1-64

1-65

1-66

1-67

1-71

1-76

1-77

شیمی فیزیک پلیمرها

آز شیمی فیزیک پلیمرها

شیمی و سینتیک پلیمریزاسیون

از شیمی و سینتیک پلیمریزاسیون

وسائل اندازه گیری مشخصات مولکولی پلیمرها

آز روشهای اندازه گیری مشخصات پلیمرها

مهندسی پلاستیک

کارگاه پلاستیک

رئولوژی پلیمرها

اول مهندسی پلیمریزاسیون

خواص فیزیکی و مکانیکی پلیمرها

آز خواص فیزیکی و مکانیکی پلیمرها

تکنولوژی و خواص فیزیکی الیاف

مهندسی الاستومر

کارگاه الاستومر

تکنولوژی کامپیوزیتها

کارگاه کامپیوزیتها

خواص و کاربرد پلیمرهای طبیعی

جمع

دروس انتخابی (2 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

1-85

1-72

مدیریت صنعتی

زبان تخصصی

مطالب ویژه

پلیمرها و محیط زیست

آمار و احتمالات

شیمی تجزیه

آز شیمی تجزیه

آز تکنولوژی و خواص الیاف

جمع

کارگاه و پروژه و کارآموزی

ردیف

نام درس

واحد

کارگاه

کارآوزی

پروژه

درس انتخابی

جمع

مهندسی پلیمر – تکنولوژی و علوم رنگ

1- تعریف و هدف:

2- طول دوره و شکل نظام:

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 143 واحد و 13 واحد کارآموزی به شرح زیر است:

1-3: دروس عمومی 20 واحد

2-3: دروس پایه 29 واحد

3-3: دروس اصلی 40 واحد

4-3: دروس تخصصی 27 واحد

5-3: کارآموزی، پروژه و کارگاه 13 واحد

6-3: دروس اختیاری 4 واحد

4- نقش و توانائی:

5- ضرورت و اهمیت:

ضرورت و اهمیت این مجموعه با توجه به موارد زیر مشخص میگردد:

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی 1

ریاضیات کاربردی

برنامه نویسی کامپیوتر

آمار و احتمالات مهندسی

فیزیک مکانیک

فیزیک موج و ارتعاش

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس و آز

فیزیک حرارت و آز

شیمی عمومی 1 آز

شیمی آلی 1 و آز

شیمی آلی 2 و آز

شیمی تجزیه و آزمایشگاه

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

مبانی مهندسی برق 2 و آز

نقشه کشی صنعتی 1

استاتیک و مقاومت مصالح

مکانیک سیالات و آز

انتقال حرارت و آز

سنتیک و طرح راکتور

کنترل فرایندها و آز

شیمی فیزیک و آز

ترمودینامیک

زبان تخصصی

روش اندازه کمیتهای مهندسی

انتقال جرم

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

تکنولوژی رنگ عمومی

شناسایی و آنالیز مواد و آزمایشگاه

شیمی مواد واسطه و مواد رنگرزا و آز 1 و 2

کنترل رنگ و آزمایشگاه

شیمی فیزیک جذب مواد رنگرزا و آز

تکنولوژی بکاربری مواد رنگی

تکنولوژی مواد رنگی

جمع

ردیف

نام درس

واحد

کارآموزی پروژه و کارگاه

دروس انتخابی

جمع

1443

رشته مهندسی تعمیر و نگهداری هواپیما.

سال 1903 وقتي نخستين هواپيما توسط برادارن رايت به پرواز درآمد،‌ مهمترين دغدغه آنها حفظ سلامت و ايمني هواپيما و سرنشينان آن بود. امروز نيز پس از گذشت يك قرن در حالي كه بشر به اعماق فضاي خارج از جو زمين راه گشوده و به نرمي بر ماه فرود آمده است, سفينه‌هاي فضايي بدون سرنشين، سياره‌هاي مريخ، زهره, زحل و ... را عكس‌برداري و مطالعه كرده‌اند و هواپيماها در كوتاه‌ترين زمان اقيانوس‌ها و قاره‌هارا در مي‌نوردند؛ هنوز مهمترين مسأله براي كارخانه‌هاي هواپيماسازي و شركت‌هاي هواپيمايي، پروازي ايمن و مطمئن است.امّا چگونه مي‌توان سلامت و ايمني يك پرواز را تضمين كرد؟ يكي از مهمترين كارها در اين زمينه، اطمينان از سلامت كامل بدنه، موتور و سيستم‌هاي داخلي يك هواپيما است. كاري كه توسط متخصصان تعمير و نگهداري هواپيما انجام مي‌گيرد.

دانشجويان رشته تعمير و نگهداري هواپيما در چهار بخش، اطلاعات پايه را كسب مي‌كنند كه اين چهار بخش عبارتند از:

الف) زبان انگليسي،‌ زيرا اكثر كتب درسي اين رشته به زبان انگليسي است.
ب) دانش عمومي و پايه، شامل:
فيزيك، مكانيك،‌ ترموديناميك و ...
پ) دانش تخصصي، شامل:
آئروديناميك، موتور جت، موتور پيستوله، بدنه هواپيما، سيستم‌هاي آلات دقيق هواپيما (دانشجويان كارگاه‌هاي عملي اين دروس را نيز مي‌گذرانند.)
ت) كارگاه‌هاي تخصصي كه شامل دروس عملي درس‌هاي تخصصي مي‌شود.پس از پايان تحصيلات دانشگاهي نيز فارغ‌التحصيلان اين رشته به هواپيمايي كشوري معرفي مي‌شوند تا در آزمون نهايي موتور يا بدنه هواپيما شركت كنند و در صورت موفقيت در اين آزمون، به آنها مدرك پايه داده مي‌شود كه براساس اين مدرك مي‌توانند در شركت‌هاي حمل و نقل هوايي يا كارخانه‌هاي تعمير موتور و بدنه هواپيما استخدام ‌شوند.

گفتني است كه بسياري از متخصصان تعمير و نگهداري هواپيما پس از چند سال فعاليت در يك شركت يا كارخانه، و به دست آوردن تجربه و تخصص لازم،‌ براساس نياز شركت يا كارخانه مورد نظر براي آزمون تخصصي به هواپيمايي كشوري معرفي مي‌شوند. براي مثال يك متخصص تعمير و نگهداري هواپيما امكان دارد براي تخصص موتور بوئينگ 747 يا بدنه ايرباس و موارد ديگر به هواپيما كشوري معرفي شود و در صورتي كه در آزمون تخصصي اين رشته موفق گردد به او مدرك تخصصي داده مي‌شود و براساس اين مدرك مي‌تواند به هواپيمايي كه در آن تخصص پيدا كرده است،‌ اجازه پرواز دهد و از لحاظ فني، صلاحيت پرواز هواپيماي مورد نظر را تأييد نمايد.

توانايي‌هاي لازم :

متخصص تعمير و نگهداري هواپيما را مي‌توان پزشك هواپيما دانست چون همان‌طور كه پزشك بايد بدن انسان را كاملاً بشناسد، يك متخصص تعمير و نگهداري هواپيما نيز بايد تمام اجزاي هواپيما را بشناسد تا اگر مشكلي پيش آمد، متوجه شود كه اين مشكل مربوط به كدام قطعه است و با تعمير يا تعويض قطعه مورد نظر، ايمني يك پرواز را تضمين كند. از همين‌رو دانشجوي اين رشته بايد خلاقيت، پشتكار و علاقه فراوان به كارهاي فني داشته باشد تا بتواند دروس متفاوت و متنوع اين رشته را با موفقيت مطالعه كرده و در نهايت متخصص توانمندي شود.همچنين دانشجوي اين رشته بايد به رياضيات و فيزيك و مكانيك علاقه‌مند باشد. در ضمن دانشجويي كه به فكر پشت ميزنشيني و كاري تميز و مرتب و خارج از محيط كارگاه باشد، در اين رشته موفق نخواهد شد. دانشجوي تعمير و نگهداري هواپيما بايد لباس كار بپوشد و از كارهاي بسيار ساده كارگاه حتي شستن قطعات هواپيما شروع كند و به تدريج مطالب را فرا بگيرد؛ بدون اين كه از كار كردن و فعاليت در كارگاه ابايي داشته باشد.گفتني است كه رشته تعمير و نگهداري هواپيما تنها از بين داوطلبان مرد دانشجو مي‌پذيرد.

موقعيت شغلي در ايران :

سازمان هواپيمايي ناظر و كنترل كننده صنعت تعمير و نگهداري هواپيما است به همين دليل بازار كار وسيعي براي فارغ‌التحصيلان اين رشته ندارد اما شركت‌هاي حمل و نقل هوايي مثل آسمان، هما، كيش‌اير و شركت‌هاي تعمير اساسي موتور و بدنه هواپيما مثل صنايع هواپيمايي ايران سها، هلي‌كوپتر سازي پنها و هواپيما سازي ايران هسا و بعضي از شركت‌هايي كه كارهاي جنبي در زمينه تعمير و نگهداي موتور و بدنه هواپيما انجام مي‌دهند، مراكز اصلي جذب فارغ‌التحصيلان اين رشته هستند. از سوي ديگر تعدادي از فارغ‌التحصيلان با توجه به اطلاعات خوبي كه در زمينه مكانيك و الكترونيك دارند، جذب كارخانه‌ها و شركت‌هاي ديگر مثل ايران خودرو مي‌شوند و در كل مي‌توان گفت كه هيچ يك از فارغ‌التحصيلان توانمند اين رشته بيكار نمي‌مانند.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

دروس پايه:

رياضي عمومي، فيزيك مكانيك، فيزيك حرارت، شيمي عمومي، فيزيك الكتريسته و مغناطيس، برنامه‌نويسي كامپيوتر، معادلات ديفرانسيل.

دروس اصلي و تخصصي:

استاتيك،‌ مباني مهندسي برق الكترونيك، مقاومت مصالح، ديناميك عمومي، اصول ارتعاشات، تئوري ماشين، مكانيك سيالات عمومی ، ترمودینامیک عمومی ، علم مواد ، تکنولوژی وروش های جوشکاری ، کارگاه جوشکاری ، طراحی اجزاء ماشین ، ایمین در محیط کار ، انتقال حرارت عمومی ، نقشه کشی صنعتی ، اصول مدیریت ، آئرو دینامیک ، کارگاه ماشین ابزار ، پروسه های ساخت و مواد ، مبانی و کنترل خوردگی ، تست های غیر مخرب ، ساختمان هواپیما ، مکانیک پرواز ، موتورهای پیستونی ، کارگاه موتورها ی پیستونی ، موتور جت ، نقشه کشی تخصصی ، کارگاه تعمیر بال و بدنه ، سیستم های الکرتیکی هواپیما ، سیستم های اندازه گیری و آلات دقیق هوائی ، آنالیز سیستم های هواپیما ، کارگاه سیستم های هواپیما ، زبان تخصصی سیستم های هواپیما ، مقررات هواپیمائی ، کارآموزی ، پروژه تخصصی .

(بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه است).

دانشگاه های پذیرنده : علوم و فنون هوائی شهید ستاری
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

مهندسی تعمیر و نگهداری هواپیما

مقدمه:

در اجرای اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، و نیل به خودکفایی آموزشی و ایجاد زمینه های لازم بمنظور تربیت متخصصان تعمیر و نگهداری متعهد در صنایع هوائی و ایجاد صنعت مستقل و غیروابسته پس از بررسی و پژوهش در این زمینه نیازها اعم از ساخت، بازسازی، تعمیر و نگهداری وسائل پرنده و ملحقات مربوطه، مجموعه کارشناسی مهندسی تعمیر و نگهداری هواپیما با مشخصات ذیل تدوین شده است.

1- تعریف و هدف:

این مجموعه یکی از مجموعه های آموزش عالی است که ضمن تبیین اصول مهندسی تعمیر و نگهداری، بازسازی و بهسازی و مدیریت تعمیر سیستمهای مکانیکی هواپیما، هلیکوپتر در سطح کارشناسی متخصصینی جهت فعالیت در صنایع مربوطه تربیت می کند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره 4 سال است و کلیه دروس در 8 ترم برنامه ریزی میشود. دانشجویان موظفند سه واحد بعنوان پروژه اخذ نمایند و در یک تابستان در صنایع هوا فضا کارآموزی انجام دهند.

3- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره قادرند با در نظر گرفتن اصول طراحی و ساخت، بازسازی، تعمیر و نگهداری قسمتهایی از صنایع مختلف هواپیمایی هلیکوپتر سازی و موشکی، و صنایع مشابه دیگر، نیازهای این قبیل صنایع را در حد کارشناسی تامین نمایند.

4- ضرورت و اهمیت:

تجارب چندین ساله در امر تعمیر و نگهداری وسایل پرنده (هواپیما، هلیکوپتر و ...) در سازمانها و ارگانهای هواپیمایی کشور (نظامی و غیرنظامی)، لزوم تربیت کادر متخصص و مجرب با تحصیلات عالی جهت امور تعمیر و نگهداری وسایل پرنده و سیستمهای وابسته به آن تاکید می نماید.

5- تعداد واحدهای درسی مجموعه:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 140 واحد به شرح زیر است:

1- دروس عمومی 20 واحد

2- دروس پایه 20 واحد

3- دروس اصلی 50 واحد

4- دروس تخصصی 42 واحد

5- دروس انتخابی 8 واحد

6- مواد و ضرایب امتحان:
کلیه دارندگان دیپلم متوسطه می توانند در این رشته شرکت نمایند.

مواد و ضرایب امتحان به شرح زیر می باشد:

الف – ریاضیات ضریب 4

ب – فیزیک ضریب 3

ج – شیمی ضریب 1

د – دروس فنی ضریب 2

مابقی دروس ضریب 1

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی 1

ریاضی عمومی 2

فیزیک پایه 1

فیزیک پایه 2

معادلات دیفرانسیل

رایانه و برنامه نویسی

محاسبات عددی

جمع

دروس اصلی مهندسی تعمیر و نگهداری هواپیما

ردیف

نام درس

واحد

نقشه کشی صنعتی 1

استاتیک

مقاومت مصالح

علم مواد

طراحی اجزای ماشین 1

آزمایشگاه مقاومت مصالح

دینامیک عمومی

ارتعاشات مکانیکی

دینامیک ماشین عمومی

کنترل اتوماتیک

آزمایشگاه سیستمهای دینامیکی

مکانیک سیالات

آزمایشگاه مکانیک سیالات

ترمودینامیک 1

انتقال حرارت 1

آزمایشگاه ترمودینامیک و انتقال حرارت

آئرودینامیک

آزمایشگاه آترودینامیک

مکانیک پرواز

کارگاه ماشین ابزار

مبانی مهندسی برق

آزمایشگاه مبانی مهندسی برق

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

فرآیندهای ساخت و مواد هواپیمایی

کنترل خوردگی در هواپیما

تستهای غیرمخرب

آزمایشگاه تستهای غیرمخرب

آزمایشگاه مواد و عملیات حرارتی

آزمایشگاه خوردگی فلزات

کارگاه فن آوری و روشهای جوشکاری

ساختمان هواپیما

کارگاه بال و بدنه هواپیما

موتور جت

کارگاه جلوبرنده های هواپیما

سیستمهای الکتریک و آلات دقیق هواپیما

هیدرولیک و نیوماتیک هوایی

سیستمهای هواپیما

کارگاه سیستمهای هواپیما

زبان تخصصی

نقشه کشی تخصصی

مقررات و ایمنی هوایی

مدیریت تعمیر و نگهداری هواپیما

پایان نامه

کارآموزی

جمع

دروس تخصصی انتخابی (8 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

طراحی هواپیما 1

سوخت و احتراق

روش های تجربی در آئرودینامیک

طراحی و ساخت قید و بندها

روش های تولید

اسلحه و مهمات هوایی

آتروالاستیسیته

سوانح هوایی

مواد مرکب (کامپوزیت) و کارگاه

طراحی اجزاء ماشین 2

آشنایی با پرواز

موتورهای پیستونی هواپیما

آمار و احتمالات مهندسی

تحلیل تجربی تنش

جمع

رشته مهندسی تکنولوژی فرماندهی و کنترل هوائی

مهندسی تکنولوژی فرماندهی و کنترل هوائی

نیروی هوائی در دیدگاه عامه مردم مساوی است با خلبان هایی که سوار بر هواپیماهای شکاری ، ضربتی ، اکتشافی ، مسافربری یا ترابری بر فراز آسمان ها پرواز می کنند در حال که نیروی هوائی هرکشوری علاوه بر خلبانان ، نیرو های دیگری نیز هستند که مشاغل بسیار حیاتی و مهمی را بر عهده دارند . برای مثال طراحی و فرماندهی پدافند هوائی علیه هدف های ثابت و متحرک دشمن و دفاع از مرزهای هوائی کشور برعهده مهندسین تکنولوژی فرماندهی و کنترل هوائی است . این رشته در کشور ما در دانشگاه علوم و فنون هوائی شهید ستاری در سه گرایش کنترل شکاری ، عملیات موشکی و اطلاعات عملیاتی آموزش داده می شود .
در مفهوم عنوان این رشته باید گفت که واژه مهندسی در مفهوم مصطلح آن به معنای طراحی است و منظور از کلمه تکنولوژی این است که فارغ التحصیل این رشته باید دانش نرم افزاری و سخت افزاری و اطلاعاتی داشته باشد ، که منظور از دانش اطلاعاتی اطلاع در تمامی زمینه های نظامی از جمله اطلاعات عملیات ، اطلاع از انواع هواپیماها و موشک ها و اطلاع از سیستم های سازمان نیروی هوائی است .
واژه فرماندهی نیز، یعنی اینکه فارغ التحصیل این رشته بتواند اعمال مدیریت بکند . به عبارت دیگر بتواند با استفاده از دانش سخت افزاری ، نرم افزاری و اطلاعاتی که کسب کرده است به یاری زیرمجموعه خود ، ماموریت های محوله نیروی هوائی را انجام دهد . در واقع دانش آموخته این دانشکده به عنوان پایین ترین رده فرماندهی کار خودرا با فرماندهی دانش آموختگان دیگر این دانشگاه که در رشته های مهندسی هوا و فضا ، مهندسی کامپیوتر ، مهندسی برق و مدیریت تحصیل کرده اند و در مجموعه نیروی هوائی کار می کنند ، آغار می کند .
واژه کنترل نیز مقوله ای از زنجیره اعمال فرماندهی است . به این معنا که هردانشجو باید مهارت های گروهی و فردی را فرا بگیرد تا با زیرمجموعه خودو با دیگر نیروهای دفاعی کشور اعم از نیروی زمینی و نیروی دریایی ارتباط برقرار کرده و اطلاعات لازم را رد و بدل کند .
این رشته دارای سه گرایش کنترل شکاری ، عملیات موشکی و اطلاعات عملیاتی است .

گرایش کنترل شکاری

در گرایش کنترل شکاری دانشجویان توانایی رهگیری های هوائی و بکارگیری انواع تاکتیک ها و تکنیک های رهگیری هواپیمای خودی و هواپیمای دشمن را فرا می گیرند و در نهایت در ایستگاه های رادار به کنترل و مراقبت قلمرو فضائی کشور می پردازند و به محض اینکه هواپیمای ناشناسی وارد مرزهای هوائی کشور می شود به مبادی مذکور گزارش داده تا تصمیم گیری های لازم انجام گیرد .

گرایش عملیات موشکی

دانش آموختگان این گرایش با توجه به تجهیزات و جنگ افزارهای پدافندی مختلفی که در نیروهای هوائی وجود دارد ، در سایت های موشکی زمین به زمین در تخصص های "ارتفاع پست و پایین " و " ارتفاع متوسط و بالا " یا سیستم های سطح به سطح و در سایت های موشکی زمین به هوا در دوبخش ارتفاع پایین و ارتفاع متوسط و بالا مشغول به خدمت می شوند در واقع این افراد با استفاده از سیستم های موشکی زمین به هوا یا زمین به زمین ، فرماندهی رزمی نیروی هوائی را بر عهده دارند .

گرایش اطلاعات عملیاتی

دانشجویان گرایش اطلاعات عملیاتی فرا می گیرند که چگونه اطلاعات لازم را از وضعیت فرهنگی ، سیاسی ، اجتماعی و بخصوص دفاعی کشورهای همسایه ، منطقه و حتی فرا منطفه ای با استفاده از سیستم های الکترونیکی ، ماهواره ای و عکس های هوائی و تحلیل و تفسیر این اطلاعات بدست آورند . در واقع بدست اوردن اطلاعات نظامی و غیرنظامی در زمان صلح و بکاربردن استراتژی آنها در زمان جنگ بر عهده فارغ التحصیلان مهندسی تکنولوژی فرماندهی و کنترل هوائی گرایش اطلاعات عملیاتی است .

توانائی های لازم :
دانشجویان رشته مهندسی تکنولوژی فرماندهی و کنترل هوائی از بین داوطلبان گروه آزمایشی ریاضی و فنی پذیرفته می شوند. این افراد علاوه بر موفقیت در آزمون سراسری باید در معاینات پزشکی علوم و فنون هوائی شهید ستاری نیز پذیرفته شوند که در این مرحله ، داوطلب علاوه بر خصوصیات ظاهری که عبارت است از : حداکثرسن 22 سال (در صورت انجام خدمت سربازی ، حداکثر سن 24 سال می شود) و حداقل قد 160 سانتیمتر باید برابر با استانداردهای بهداری نهاجا از سلامت جسمانی برخوردار باشد . برای مثال دید هر یک از چشم ها نباید کمتر از 7 از 10 باشد . در ضمن لازم است در مصاحبه عقیدتی و حفاظتی این دانشگاه پذیرفته گردد . همچنین از سال 80 داوطلبان ورودی این رشته علاوه بر گزینش های فوق لازم است که در کمیته علمی این دانشکده نیز پذیرفته شوند . این کمیته سه مقوله را مد نظر قرار می دهد که شامل توان علمی (تسلط بر زبان انگلیسی ، ریاضیات و فیزیک ) آمادگی فیزیکی (نداشتن لکنت زبان ) و آمادگی روحی و روانی (توان مدیریت از پایین ترین رده تا بالاترین سلسله مراتب فرماندهی ) می شود .
در ضمن رشته مهندسی تکنولوژی فرماندهی و کنترل هوائی فقط داوطلبان مرد را می پذیرد و داوطلبان باید این رشته را جزو یکی از 9 انتخاب اول فرم انتخاب رشته خود درج کرده باشند و در صورت پذیرفته شدن ، تحت هیچ شرایطی حتی قبول شدن در رشته های نیمه متمرکز ، نمی تواند به سایر موسسات اموزش عالی کشور انتقال یابد . همچنین داشنجویان این دانشگاه در طول دوره آموزش به غیر از تعطیلات تابستانی ، تعطیلات بین دو ترم و تعطیلات عمومی ، در دانشگاه شبانه روزی هستند و کلیه هزینه های آنها اعم از خوراک ، پوشاک ، کمک آموزشی و زیست آنها برعهده نیروی هوائی ارتش جمهوری اسلامی ایران است و در طول مدت تحصیل نیز ماهیانه مبلغی بعنوان کمک هزینه تحصیلی دریافت می کنند و بالاخره به فارغ التحصیلان این دانشگاه در طول خدمت در نیروی هوائی ، مسکنی مناسب و مطابق با ضوابط نیروی هوائی واگذار می شود همچنین فارغ التحصیلان در طول خدمت می توانند با توجه به شرایط و نیاز نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران از بورسیه های تحصیلی در مقاطع بالاتر از کارشناسی استفاده کنند .

موقعیت شغلی در ایران :
دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری یک دانشگاه نظامی است و دانشجویان رشته مهندسی تکنولوژی ، فرماندهی و کنترل هوائی با درجه ستوان دومی فارغ التحصیل می شوندو چون به استخدام ارتش جمهوری اسلامی ایران در می آیند مشکلی نخواهند داشت . این افراد کار خود را از پایین ترین رده فرماندهی (فرماندهی گروه ) آغاز می کنند و با گذراندن دوره های حین خدمت ، به ترتیب سلسله مراتب فرماندهی شامل فرمانده دسته فرمانده گردان ، فرمانده هنگ ، فرمانده تیپ و فرمانده لشکر را طی می کنند و در صورت داشتن توانائی ها و قابلیت های لازم حتی می توانند به فرماندهی کل نیروی هوائی ارتش جمهوری اسلامی ایران برسند همان طور که شهید بزرگوار سرلشکر ستاری به این رده از فرماندهی رسید .

دانشگاه های پذیرنده : فنون و علوم هوائی شهید ستاری – تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه - شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : کنترل شکاری ، اطلاعات عملیاتی ، عملیات موشکی

رشته مهندسی تکنولوژی فرماندهی و کنترل هوائی.

مهندسی تکنولوژی فرماندهی و کنترل هوائی

1- تعریف و هدف:

این مجموعه یکی از دوره های آموزش عالی است که در آن ضمن ارائه اصول و مبانی علوم مورد نیاز با توجه به نقش و مسئولیت های آتی فارغ التحصیلان مطالب تخصصی نیز منظور گردیده است، که بتوانند پاسخگوی نیازهای تخصصی پیچیده و گسترده مشاغل فرماندهی و کنترل هوائی باشد و متخصصینی تربیت شوند که ضمن دارا بودن قابلیت علمی کاربردی و انعطاف فکری لازم جهت برآوردن انتظارات شغلی را داشته باشند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره کارشناسی مهندسی تکنولوژی فرماندهی و کنترل هوائی، گرایشهای اطلاعات و عملیات، کنترل شکاری و عملیات موشک هوائی 4 سال می باشد و هر نیمسال تحصیلی 17 هفته آموزشی و هر واحد درسی نظری 17 ساعت.

عملی 34 ساعت و کارگاهی 51 ساعت در نظر گرفته شده است.

3- تعداد واحدهای درسی:

جمع کل واحدهای درسی دوره مهندسی تکنولوژی فرماندهی و کنترل هوائی 140 واحد بشرح زیر می باشد:

دروس عمومی 21 واحد

دروس پایه 18 واحد

دروس اصلی 57 واحد

دروس گرایش

کنترل شکاری 31 واحد

اطلاعات و عملیات 29 واحد

عملیات موشکی هوائی 23 واحد

دروس اختیاری متناسب با گرایش حداقل 13 و حداکثر 21 واحد اختیار خواهد شد.

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره قادر خواهند بود با توجه به دانشهای علمی و آشنائی های عملی کسب شده نیازهای عملیاتی نیروهای مسلح را در زمینه بکارگیری سیستمهای فرماندهی و کنترل هوائی در شرایط پیچیده و دشوار عملیاتی تامین نماید و همچنین در زمینه سیستمهای راداری و دفاع هوایی ثابت، متحرک، سایتهای اطلاعاتی و مراکز تحلیل اطلاعاتی اعم از سیستمهای کنترل و فرماندهی کامپیوتری از عهده انجام وظایف محوله برآیند.

5- ضرورت و اهمیت:

سیستمهای فرماندهی و کنترل هوائی در توان نظامی کشور در موقع بحران و بروز جنگ از نظر نظامی و سیاسی نقش مهمی را ایفاء می نمایند. این اهمیت وقتی مضاعف میشود که توانایی بکارگیری نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و انقلابی که دارای دشمنان بسیار است دارا باشند. کاربرد موثر آنرا در جنگ تحمیلی بعنوان یک اهرم قوی سیاسی، نظامی، روانی و بازدارنده مشاهده کرده ایم.

ضرورت و اهمیت تربیت کارشناس فرماندهی و کنترل هوائی با توجه به موارد زیر روشن می شود:

الف) لزوم ایجاد یک شبکه قدرتمند و منسجم دفاع هوایی در کشور جهت مقابله با تهدیدات احتمالی

ب) اهمیت اقتصادی دفاع از مناطق حیاتی و صنعتی کشور

ج) پیشرفت سریع تکنولوزی و تجهیزات سیستمهای موشکی فرماندهی و کنترل هوائی ایجاب مینماید کارکنان آن دارای توانایی علمی و علمی باشند تا از عهده انجام وظایف محموله برآیند و خود را با تغییرات سریع تکنولوژی در این زمینه هماهنگ نمایند.

د) لزوم تقویت عملی و تخصصی کارکنان فرماندهی و کنترل هوایی جهت استفاده بهینه از سیستمها و تجهیزات سازمانی و هدایت مطلوب عملیات دفاع هوایی.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی 1

ریاضی عمومی 2

فیزیک پایه 1

فیزیک پایه 2

معادلات دیفرانسیل

آزمایشگاه فیزیک

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

استاتیک و مقاومت مصالح

دینامیک عمومی

مکانیک سیالات عمومی

مبانی مهندسی برق

مبانی الکترونیک

مدارهای الکترونیکی

مبانی کامپیوتر و برنامه سازی

اصول نقشه کشی

نقشه خوانی و نقشه برداری کاربردی

مباحث ویژه در ریاضیات مهندسی

الکترو مغناطیس

آشنایی با لیزر و کاربردهای آن در سیستم های هدایت

جغرافیای سیاسی اقتصادی و نظامی منطقه

فرماندهی و کنترل 1

فرماندهی و کنترل 2

زبان تخصصی 1

زبان تخصصی 2

هواشناسی 1

اصول رادار 1

اصول رادار 2

اصول فرستنده و گیرنده

جنگ الکترونیک

اصول طراحی سایتهای رادار

جمع

دروس گرایش کنترل شکاری

ردیف

نام درس

واحد

شبکه عملیات

روشهای طرح ریزی و محاسبات رهگیری مقدماتی

طراحی و محاسبات رهگیری بکمک کامپیوتر

روشهای کنترل

سیستم های کمک ناوبری

سرویسهای مراقبت پرواز و مقررات هوانوردی

اصول تئوری پرواز

اصول ناوبری و فرودگاهها

هواشناسی 2

هواپیما و بالگردانها و سیستم های تهاجمی آنها

آشنایی با سیستم های جمع آوری اطلاعات

آشنایی با سیستم های دفاع هوائی

جمع

دروس گرایش اطلاعات و عملیات

ردیف

نام درس

واحد

آشنایی با سیستم های دفاع هوایی

طرح شبکه های رادیویی

میدانها و امواج

آنتن

انتشار امواج

کاربرد ماکروویو

عملیات جمع آوری اطلاعات سیگنالی

مبانی تجزیه و تحلیل و کاربرد

اطلاعات سیگنالی

آرایش نظامی و تهدیدات منطقه ای

سیستم مدیریت و هدایت اطلاعات سیگنالی

لابراتور عکاسی و چاپ عکس

آشنایی با عملیات رادارهای هشدار دهنده
اصول عکسبرداری و تفسیر عکسهای هوائی

آشنایی با مقررات هواپیمایی و سیستم های مراقبت پرواز

جمع

دروس گرایش عملیات موشک هوائی

ردیف

نام درس

واحد

هواپیماها و بالگردانها و سیستم های تهاجی آنها

آشنایی با سیستم های جمع آوری اطلاعات

آشنایی با عملیات رادارهای هشدار دهنده

آشنایی با مقررات هواپیمایی و سیستم های مراقبت پرواز

اصول مهندسی خودرو

سیستم های پرتاب مرمیات بالستیکی

اصول و مبانی تاکتیک دفاع هوایی

تاکتیک حملات هوایی

سیستم دفاع هوایی 1

عملیات مشترک سیستم دفاع هوائی 1

طراحی سیستم های دفاع هوایی 1

جمع

دروس اختیاری

ردیف

نام درس

واحد

اصول باستیک

ترمودینامیک عمومی

ایرودینامیک کاربردی

مبانی مدارهای سیستم های دیجیتال

مقدمه ای بر اصول جلو برنده ها

مبانی سیستم های کنترل خطی

طراحی سیستم های کنترل

مبانی مدیریت

اندازه گیری و سیستمهای کنترل

پدافند غیرعامل

شیمی سوخت و مواد منفجره

اصول مهندسی موج

ساختمان داده ها و الگوریتم ها

برنامه سازی پیشرفته

سیستم دفاع هوائی 2

عملیات مشترک سیستم دفاع هوائی 2

طراحی سیستم دفاع هوائی 2

پایان نامه

جمع

متناسب با گرایش حداقل 13 و حداکثر 21 واحد اختیار شود.

رشته مهندسی جریه راه آهن مهندسی ماشینهای ریلی.

مهندسی ماشینهای ریلی
حدود 400 سال پیش وقتی در معدن ذغال سنگ (هارتز ) آلمان با تیر های چوبی ، راهی به صورت ریل ساخته شد تا سگ ها از طریق این ریل ها مواد استخراج شده را به محل بارگیری حمل کنند ، هیچ کس فکر نمی کرد که زمانی ریلهای فولادین تمامی کره زمین را در می نوردند و محل عبور قطارهایی می شوند که گاه بیش از 350 کیلو متر در ساعت سرعت دارند و با صرفه ترین و ایمن ترین روش برای رساندن مسافران و کالاها به مقصد هستند .
این به معنای آن است که امروزه حمل و نقل ریلی با شکل آغازین و ابتدائی آن متفاوت است و هر کشوری برای استفاده و حفظ این صنعت عظیم که نقش مهمی در توسعه حمل و نقل و در نتیجه پیشرفت کشور دارد ، باید از متخصصان کارآمد در صنعت راه آهن بهره بگیرد .
بر همین اساس در سال 76 برای اولین بار در خاور میانه ، دانشکده مهندسی راه آهن در دانشگاه علم و صنعت ایران تاًسیس شد و در سه رشته ماشین هایریلی ، مهندسی خط و سازه های ریلی و مهندسی حمل و نقل ریلی دانشجو پذیرفت .
هدف این رشته تربیت متخصصانی است که بتوتنند طراحی ، انتخاب بهینه ، بهبود سیستم نگهداری ، تعمیر ، باز سازی و ساخت وسائط نقلیه ریلی را بر عهده بگیرند .
در واقع مهندس ماشینهای ریلی یک مهندس خوب مکانیک است که تخصص ویژه در زمینه راه آهن دارد و به همین دلیل آمادگی حل مشکلات صنعت راه آهن مثل مشکلات طراحی و ساخت قطعات را دارد .

توانایی های لازم :
دروس ریاضی و فیزیک در رشته مهندسی ماشینهای ریلی مانند سایر رشته های مهندسی از اهمیت بسیاری برخوردار است . اما علاوه بر قوی بودن در دو درس ریاضی و فیزیک ، دانشجوی این رشته باید توانایی مدیریت داشته باشد و از روابط اجتماعی خوبی برخوردار باشد .زیرا یک مهندس ماشینهای ریلی که برخورد اجتماعی خوبی دارد ، می تواند در محیط کار خود باعث خلاقیت کارگران و کارکنانی باشد که زیر نظر او فعالیت می کنند .

موقعیت شغلی در ایران :
بر اساس برنامه 5 ساله سوم توسعه که به تصویب مجلس شورای اسلامی نیز رسیده است ، قرار است که فعالیت های اجرایی راه آهن به مرور به بخش خصوصی واگذار شود و این به معنای آن است که صنعت راه آهن به نیروی متخصص بیشتری برای نظارت ، مدیریت و کنترل پروژه نیاز دارد تا راه آهن بتواند به صورت منسجم به کار شرکتهای خصوصی نظارت داشته باشد . باید توجه داشت که حیطه کاری یک مهندس ماشینهای ریلی به صنعت راه آهن محدود نمی شود بلکه فارغ التحصیل این رشته می تواند در صنعت ذوب آهن ، مترو ، بنیاد مستضعفان ، واگن سازی پارس و کارخانه جات مشابه نیز کار کند یا با توجه به شاخه تحصیلی خود به عنوان یک مهندس مکانیک فعالیت داشته باشد .

درسهای این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

ریاضی ، فیزیک ، استاتیک ، شیمی عمومی ، معادلات دیفرانسیل ، محتسبات عددی ، ریاضی مهندسی ، برنامه سازی کامپیوتر .

دروس اصلی و تخصصی :

مقررات عمومی حرکت ، نقشه کشی صنعتی ، کارگاه ماشین ابزار و ابزار سازی ، مقاومت مصالح ، مبانی ارتباطات و علائم ، مبانی مهندسی برق و الکترونیک ، دینامیک ، ترمودینامیک ، کارگاه جوشکاری و ورق کاری ، مبانی سیر و حرکت قطار ، مبانی زیر سازی و رو سازی راه آهن ،مبانی ماشینهای الکتریکی ، مکانیک سیالات ، طراحی اجزاء ، علم مواد و شناخت فلزات در راه آهن ، انتقال حرارت ، دینامیک حرکت قطارها ، کارگاه تخصصی واگن ، راه آهن برقی ، کنترل اتوماتیک ، طراحی سازه واگن و لکوموتیو ، تکنولوژی ساخت و تعمیر وسایل نقلیه ریلی ، طراحی ترمز های قطار ، کارگاه تخصصی لکوموتیو ، طراحی لکوموتیو، طراحی بوژی ، پروژه تخصصی، طراحی ماشین های ریلی .

دانشگاه های پذیرنده : علم و صنعت ایران - تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

مهندسی جریه راه آهن مهندسی ماشینهای ریلی

مقدمه:

رشته مهندسی جریه راه آهن با مسائلی از قبیل کنترل و هماهنگی فعالیتهای ریلی، طراحی لکوموتیو و واگن، استفاده موثر از وسائط نقلیه ریلی و ماشین آلات و افزایش کارآرائی سازمانهای حمل و نقل ریلی سروکار دارد. لذا مهندسی جریه راه آهن با بهره گیری از یافته های فوق میتواند در طرح و ایجاد یا بهبود سیستمهای متشکل از انسان، وسائل نقلیه ریلی، ماشین آلات، لکوموتیو، واگن کمک موثری نماید.

1- تعریف و هدف:

این دوره بیانگر تکنولوژی و علوم و روشهای بهره برداری، شناسائی مسیرهای گوناگون راه آهن و مهارت در بهره گیری از اجزاء متشکل یک مجموعه راه آهن (انسان، لکوموتیو، واگن، ماشین آلات خطی، ساختمان و تاسیسات، علائم ارتباطات) و بطور کلی لغت جریه (کشش) اطلاقی بر مسایل ناوگان حمل و نقل ریلی بمنظور حصول حداکثر کیفیت و کمیت خدمات راه آهن میباشد. هدف از آموزش مجموعه، تربیت کارشناسان آگاه به مسائل تکنولوژی و علوم مکانیکی خاص و جدید راه آهن از جمله اهداف این مجموعه در مرحله اول و نهایت خودکفائی در صنعت عظیم راه آهن میباشد.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط این دوره 4 سال است و برنامه های درسی آن در 8 ترم برنامه ریزی میشود و دانشجویان موظفند 140 واحد تعیین شده این مجموعه بانضمام 272 ساعت کارآموزی در واحدهای صنعتی راه آهن اخذ نمایند. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است. مدت هر واحد درس نظری 17 ساعت و عملی و آزمایشگاهی 34 ساعت، و کارگاهی 51 ساعت است.

3- تعداد واحدهای درسی:

تعداد واحدهای درسی این مجموعه 140 واحد بشرح زیر میباشد:

1-3) دروس عمومی 20 واحد

2-3) دروس پایه 27 واحد

3-3) دروس اصلی 57 واحد

4-3) دروس تخصصی اجباری 24 واحد

5-3) دروس اختیاری 5 واحد

6-3) پروژه تخصصی و کارگاه 7 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره میتوانند با آموخته های خویش عهده دار انجام طراحی و محاسبه اجزا و سیستمها و تعمیر و نگهداری و راهبری در بخش عمده ای از صنایع آلات ناقله ریلی گردند؛ از قبیل:

1- کارخانجات لکوموتیو سازی

2- کارخانجات واگنهای مسافری

3- کارخانجات واگنهای باری

4- کارخانجات واگن پارس

5- کارخانجات وابسته به صنایع مترو

6- کارخانجات ماشین آلات روسازی راه آهن

7- مدیریت و راهبری امور مربوطه در راه آهن جمهوری اسلامی ایران، راه آهن های شهری (مترو)، راه آهن های خصوصی (راه آهن شرقی بنیاد و ...) راه آهن مجتمع فولاد مبارکه، راه آهن ذوب آهن و کارخانجات واگن پارس، شرکتهای مهندسی و...

5- ضرورت و اهمیت:

شناخت در امور مهندسی جریه راه آهن غالبا از طریق تجربی حاصل میگردد که ضرورت دارد این شناخت از طریق علمی ضمن آشنائی با تکنولوژی های پیشرفته صورت پذیرد. لذا خودکفائی در صنعت عظیم راه آهن به عنوان یکی از اهداف مجدانه جمهوری اسلامی ایران جلوه گر شده و لزوم تربیت افرادی فنی و متعهد برای طراحی، ساخت، بهره برداری و تعمیر و نگهداری آلات ناقله ریلی برای رفع نیاز داخل کشور و مبادرت به صدور آنان به سایر کشورها کاملا ملموس است.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-10

1-11

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

برنامه سازی کامپیوتر

محاسبات عددی

فیزیک 1

فیزیک 2

آز فیزیک 1

آز فیزیک 2

شیمی عمومی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

101

102

103

104

1-24

1-42

1-44

1-47

1-49

مبانی سیر و حرکت قطار

مبانی زیرسازی و روسازی راه آهن

مبانی ارتباطات و علائم الکتریکی

مقررات عمومی حرکت

ریاضی مهندسی

مبانی مهندسی برق و الکترونیک

مبانی ماشینهای الکتریکی

آز مبانی مهندسی برق

نقشه کشی صنعتی 1

استاتیک

دینامیک

مقاومت مصالح 1

ترمودینامیک 1

ترمودینامیک 2

آز ترمودینامیک و انتقال حرارت

مکانیک سیالات

آز مکانیک سیالات

طراحی اجزاء 1

طراحی اجزاء 2

مقاومت مصالح 2

آز مقاومت مصالح

انتقال حرارت

ارتعاشات مکانیکی

آز دینامیک و ارتعاشات

کنترل اتوماتیک

جمع

دروس تخصصی اجباری

ردیف

نام درس

واحد

120

121

122

123

124

125

126

127

128

طراحی سازه واگن و لکوموتیو

طراحی لکوموتیو

دینامیک حرکت قطارها

طراحی ترمزهای قطار

طراحی ماشینهای ریلی

تکنولوژی ساخت و تعمیر وسائط نقلیه ریلی

راه آهن برقی

طراحی بوژی

علم مواد و شناخت فلزات در راه آهن

جمع

دروس تخصصی اجباری (پروژه تخصصی و کارآموزی و کارگاه)

ردیف

نام درس

واحد

110

111

1-92

2-92

پروژه تخصصی

کارگاه جوشکاری و ورقکاری

کارگاه ماشین ابزار و ابزار سازی

کارگاه تخصصی واگن

کارگاه تخصصی لکوموتیو

کارآموزی 1

کارآموزی 2

جمع

دروس تخصصی اختیاری (7 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

139

140

141

142

143

144

145

146

147

148

149

150

موتورهای احتراق داخلی

طراحی موتورهای دیزل

سیستمهای اتوماتیک قطارهای برقی

طرح هندسی خط

زبان تخصصی

شبیه سازی لکوموتیو با کامپیوتر

پلاستیسیته عملی و تغییر شکل فلزات

کارگاه ریخته گری

سیستمهای اندازه گیری

مدیریت و اقتصاد حمل و نقل ریلی

تاسیسات واگن و لکوموتیو

مباحث ویژه الکتریکی

جمع

رشته مهندسی حمل و نقل ریلی.

مهندسی حمل و نقل ریلی
مدیریت استفاده بهینه از منابع ، امکانات و تاًسیسات شبکه راه آهن و تجهیزات متحرک ریلی بر عهده مهندس حمل و نقل ریلی است .
در حقیقت فعالیت یک مهندس حمل و نقل ریلی به دو بخش عمدۀقبل از طراحی خط راه آهن و بعد از طراحی خط تقسیم می شود . که در مرحله نخست مهندس حمل و نقل ریلی حجم مسافر و کالایی که در خط مورد نظر جا به جا خواهد شد ، پیش بینی کرده و بررسی می کند که آیا تاًسیس این خط به صرفه می باشد یا خیر . و در مرحله بعد نیز به طراحی و برنامه ریزی حرکت قطار ها می پردازد تا تأ خیر زمانی قطارها به پایین ترین حد امکان برسد و هزینه های راه آهن کمتر شود . به عبارت دیگر بخش حمل و نقل ریلی ، بخش نرم افزاری راه آهن است . این رشته شبیه به مهندس صنایع گرایش برنامه ریزی و تحلیل سیستم ها است . چون حدود 120 واحد آن با رشته مهندسی صنایع مشترک است و هدف آن نیز تربیت متخصصانی است که بتوانند با بهره گیری از روش های سیستماتیک و مدل های ریاضی ، مدیریت صنعت راه آهن را بر عهده بگیرند .

توانایی های لازم :
دانشجویانی در رشته مهندسی حمل و نقل ریلی موفق می شوند که جامعه شناسی علاقمند باشند چون این رشته بیشتر به فاکتور های انسانی در صنایع می پردازد تا فاکتور های تکنولوژی .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

ریاضی ، فیزیک ، استاتیک ، شیمی عمومی ، معادلات دیفرانسیل ، محاسبات عددی ، ریاضی مهندسی ، برنامه سازی کامپیوتر .

دروس اصلی و تخصصی :

مبانی مهندسی برق ، مبانی ارتباطات و علائم الکتریکی ، استاتیک و مقاومت مصالح ، اصول مدیریت و تئوری سازمان ، مبانی زیر سازی و رو سازی راه آهن ، طرح هندسی خط ، اصول حسابداری و هزینه یابی ،اصول شبیه سازی ، نقشه کشی صنعتی ، تئوری احتمالات و کاربرد آن ، تحلیل سیستم ها ، آمار مهندسی ، تحقیق در عملیات ، ارزیابی کار و زمان ، مهندسی فاکتور های انسانی ، مقررات عمومی حرکت ، طرح سیستم های اطلاعاتی و کنترل مدیریت ، اقتصاد عمومی ، اقتصاد مهندسی ، برنامه ریزی حمل و نقل ، تئوری رفتاری لکوموتیو و واگن ، تئوری حرکت قطارها ،تعرفه و بازرگانی راه آهن سیستم های تخلیه و بارگیری ،روشهای برنامه ریزی حرکت قطارها طراحی ایستگاه ها و خطوط صنعتی ، بررسی فنی و اقتصادی انتخاب مسیر .

موقعیت شغلی در ایران :
بازار کار مهندس حمل و نقل ریلی مانند مهندسی ماشین های ریلی است با این تفاوت که فارغ التحصیل این رشته می تواند علاوه بر صنعت راه آهن ، موقعیت شغلی یک مهندس صنایع را نیز داشته باشد .

دانشگاه های پذیرنده : علم و صنعت ایران - تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

مهندسی راه آهن – بهره برداری (مهندسی حمل و نقل ریلی)

مقدمه:

با پیشرفت سریع علوم و تکنولوژی در صنعت راه آهن و نقش سازنده آن در توسعه اقتصادی کشورها – بالطبع همسو با علوم سیستمهای حمل و نقل خدماتی ریلی نیز گسترش یافته است. در نتیجه اداره صحیح و مناسب اینگونه سازمانها بصورت سیستماتیک مستلزم بکارگیری تکنیکهای علمی و پیشرفته می باشد.

رشته مهندسی راه آهن با مسائلی از قبیل کنترل و هماهنگی فعالیتهای ریلی و برنامه ریزی ترافیکی و بهره برداری و کنترل کیفیت خدمات ارائه شده – استفاده موثر از وسائل نقلیه ریلی ماشین آلات سروکار دارد. لذا مهندسی راه آهن با بهره گیری از یافته های فوق می تواند در طرح و ایجاد یا بهبود سیستمهای تشکیل از انسان – وسائل نقلیه ریلی – ماشین آلات لکوموتیو – واگن کمک موثری نماید.

1-تعریف و هدف:

این دوره بیانگر تکنولوژی علوم و روشهای بهره برداری – شناسایی مسیرهای گوناگون راه آهن و مهارت در بهره گیری از اجزاء متشکل یک مجموعه راه آهن (انسان – لکوموتیو – واگن – ماشین آلات خطی – ساختمان و تاسیسات – علائم و ارتباطات) بمنظور حصول حداکثر کیفیت و کمیت خدمات راه آهن می باشد. هدف از آموزش مجموعه تربیت کارشناسان آگاه به مسائل تکنولوژی و علوم بهره برداری و طراحی راه آهن های جدید از جمله اهداف این مجموعه در مرحله اول بوده و در جهت خود کفائی در صنعت عظیم راه آهن و آموزش افرادی است که ضمن داشتن شناخت از برنامه ریزی های بهره برداری راه آهن جهت افزودن کیفیت و کمیت خدمات در بهره برداری مناسب از امکانات راه آهن تبحر کافی داشته باشند.

2-طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط این دوره 4 سال است و برنامه های درسی آن در 8 ترم برنام ریزی میشود و علاوه بر دروس دارای کارآموزی بمدت یک ترم کامل است. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است. مدت هر واحد درس نظری 17 ساعت و عملی و آزمایشگاهی 34 ساعت و کارگاهی 51 ساعت و کارآموزیها و پروژه در واحدهای ذیربط انجام می یابد.

3-تعداد واحدهای درسی:

تعداد واحدهای درسی این مجموعه 140 واحد بشرح زیر می باشد:

1-3 دروس عمومی 20 واحد

2-3 دروس پایه 28 واحد

3-3 دروس اصلی 64 واحد

4-3 دروس تخصصی اجباری 22 واحد

5-3 دروس اختیاری 6 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره قابلیتها و توانائیهای زیر را خواهند داشت:

-کار در راه آهنهای کوچک و بزرگ شهری و بین شهری – معادن – کارخانجات جهت ارائه به بازار مصرف و رفع نیاز به بیگانگان

-طراحی خطوط و ایستگاهها، راه آهنهای کوچک و بزرگ شهری و بین شهری – معادن – کارخانجات

-دادن پوششی آموزشی به مراکز آموزشی فنی و حرفه ای و علمی در امور بهره برداری از راه آهن

-رفع نیازمندیهای فنی و مدیریتی راه آهنها چون راه آهن جمهوری اسلامی ایران

-راه آهنهای شهری (مترو) راه آهنهای خصوصی همانند (راه آهن شرقی بنیاد و غیره...) – سیستمهای راه آهن در کارخانجات (همانند کارخانجات ذوب آهن – فولاد و ... و معادن)

علاوه بر آن آموزش یافتگان در این مجموعه می توانند در بخشهای مهندسی بهره برداری راه آهن – برنامه ریزی – کنترل حمل و نقل ریلی و نیز در طرح و توسعه راه آهنهای موجود و طراحی راه آهنهای جدید گامهای موثری را بردارند.

5-ضرورت و اهمیت:

شناخت در امور بهره برداری راه آهن غالبا از طریق تجربی حاصل می گردد که ضرورت دارد این شناخت از طریق علمی ضمن اشنائی با تکنولوژی های پیشرفته صورت پذیرد. لذا خودکفائی در صنعت عظیم راه آهن بعنوان یکی از اهداف مجدانه جمهوری اسلامی ایران جلوه گر شده و لزوم تربیت افرادی فنی و متعهد برای بهره برداری و یا طراحی و احداث راه آهن های جدید برای رفع نیاز داخل کشورو مبادرت به صدور آنان ملموس است.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-11

1-12

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

برنامه نویسی کامپیوتر

محاسبات عددی

فیزیک 1

آز فیزیک 1

فیزیک 2

آز فیزیک 2

شیمی عمومی

آزمایشگاه شیمی

جمع

دروس اصلی مهندسی راه آهن – بهره برداری

ردیف

نام درس

واحد

مبانی مهندسی برق

آزمایشگاه مبانی برق

اقتصاد مهندسی

نقشه کشی صنعتی 1

نقشه کشی صنعتی 2

استاتیک و مقاومت مصالح

اقتصاد عمومی

اصول حسابداری و هزینه یابی

کنترل پروژه

تحقیق در عملیات 1

تحقیق در عملیات 2

مهندسی فاکتورهای انسانی

اصول مدیریت و تئوری سازمان

برنامه ریزی حمل و نقل

طرح سیستمهای اطلاعاتی و کنترل مدیریت

تحلیل سیستمها

تئوری احتمالات و کاربرد آن

آمار مهندسی

اصول شبیه سازی

مقررات عمومی حرکت

مبانی زیرسازی و روسازی راه آهن

مبانی ارتباطات و علائم الکتریکی

طرح هندسی خط

ارزیابی کار و زمان

تقاضا در حمل و نقل

جمع

دروس تخصصی اجباری

ردیف

نام درس

واحد

تئوری رفتاری لکوموتیو و واگن

تئوری حرکت قطارها

روشهای برنامه ریزی حرکت قطارها

طراحی ایستگاهها و خطوط صنعتی

بررسی فنی و اقتصادی انتخاب مسیر

تعرفه و بازرگانی راه آهن

سیستمهای تخلیه و بارگیری

پروژه (پایان نامه)

جمع

دروس تخصصی اختیاری (6 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

حمل و نقل بین المللی و قوانین مربوطه

سیستم های حمل و نقل کانتینری

کاربرد کامپیوتر در راه آهن

برنامه سازی پیشرفته

ایمنی سیر و حرکت

زبان خارجه فنی

بازاریابی و مدیریت بازار

جغرافیا و سیستم های حمل و نقل

مهندسی ترابری

راه آهنهای شهری

جمع

رشته مهندسی خط و سازه های ریلی.

مهندسی خط و سازه های ریلی
مهندسی خط و سازه های ریلی در زمینه طراحی هندسی مسیر و زیر سازی و رو سازی راه آهن و سازه های فنی گوناگون مانند پل ، تونل ،دیوار و ترانشه مطالعه می کند .
این رشته با این که دارای نقاط مشترکی با مهندسی عمران است اما وجوه افتراق بسیاری نیز با رشته عمران دارد . برای مثال در رشته مهندسی عمران اطلاعاتی در زمینه هیدرولوژی ،هیدرولیک و سازه های آبی داده می شود در حالی که یک مهندس خط و سازه های ریلی نیازی به این اطلاعات ندارد و در عوض باید در زمینه ناوگان و مسیر حرکت دروسی را بگذراند همچنین در زمینه زیر سازی و رو سازی راه آهن و ابنی فنی این مسیر لازم است که اطلاعات تخصصی داشته باشد چون ابنیه فنی که در خطوط راه آهن به کار می رود ، تحت تاًثیر نیرو های دینامیکی قرار می گیرند در حالی که سازه های متداول ، رفتاری غیر از این دارند .

توانائی های لازم :
دانشجوی سازه های ریلی باید سخت کوش ، جدی و مقاوم بوده و آمادگی کار در هر شرایطی را داشته باشد چون کار اصلی یک مهندسی خط و ابنیه در بیابان ، دشت ، کویرو کوهستان است و فردی که وارد این رشته می شود باید به کارهای اجرائی علاقمند باشد .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

ریاضی ، فیزیک ، استاتیک ، شیمی عمومی ، معدلات دیفرانسیل ، محاسبات عددی ، ریاضی مهندسی ، برنامه سازی کامپیوتر .

دروس اصلی و تخصصی :

رسم فنی و نقشه کشی ، مقررات عمومی حرکت ، نقشه برداری و عملیات ، مقاومت مصالح ، مبانی ارتباطات و علائم ، مصالح ساختمانی ، دینامیک ، مبانی سیرو حرکت قطار ، تحلیل سازه ها ، مکانیک خاک ، تکنولوژی بتن ، مبانی مهندسی برق ، طراحی مسیر ، هیدرولوژی مهندسی ، سازه فولادی ، سازه بتن آرمه ، زیر سازی مسیر ، روسازی راه آهن ، نقشه برداری مسیر و عملیات ، پل های راه آهن ، تونل سازی ، ابنیه مسیر ، استگاه راه آهن ، نگهداری خطوط ، متره و برآورد پروژه ، ماشین های ریلی، دستگاه خطوط ، پروژه طراحی مسیر ، بوژی و لکوموتیو ، پروژه پل های راه آهن .

موقعیت شغلی در ایران :

بازار کار مهندس خط و سازه های ریلی مانند مهندس ماشینهای ریلی است با این تفاوت که فارغ التحصیل این رشته می تواند علاوه بر صنعت راه آهن ، موقعیت شغلی یک مهندس عمران را داشته باشد .

دانشگاه های پذیرنده : علم و صنعت ایران - تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

مهندسی خط و ابنیه راه آهن (مهندسی خط و سازه های ریلی)

مقدمه:

رشته مهندسی خط ابنیه و راه آهن با مسائلی از قبیل کنترل و هماهنگی فعالیتهای ریلی طراحی زیرسازی و روسازی راه آهن استفاده موثر از وسائط نقلیه ریلی، ماشین آلات، روسازی خط و افزایش کارائی سازمانهای حمل و نقل ریلی سروکار دارد. لذا مهندسی خط و ابنیه راه آهن با بهره گیری از یافته های فوق می تواند در طرح و ایجاد یا بهبود سیستمهای متشکل از انسان، وسائل نقلیه ریلی، راه آهن، ماشین آلات، لکوموتیو، واگن کمک موثری نماید.

1- تعریف و هدف:

این دوره بیانگر تکنولوژی و علوم و روشهای بهره برداری، شناسائی مسیرهای گوناگون راه آهن و مهارت در بهره گیری از اجزاء متشکل مجموعه راه آهن (انسان، ریل، لکوموتیو، واگن، ماشین آلات خطی، ساختمان و ابنیه مسیر، تاسیسات، علائم و ارتباطات) بمنظور حصول حداکثر کیفیت و کمیت خدمات راه آهن میباشد. هدف از آموزش مجموعه تربیت کارشناسان آگاه به مسائل تکنولوژی و علوم مهندسی راه آهن میباشد. و بطور کلی لغت خط اطلاقی است بر مسائل زیرسازی و روسازی راه آهن مانند خاکبرداری، خاکریزی، بدنه راه شیروانیها، بالاست، تراورس، ریل و... و لغت ابنیه اطلاقی است بر سازه های فنی موجود در راه آهن مانند پلف تونل، دیوار حائل و ضامن، ساختمان ایستگاه، انبار و ....

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط این دوره 4 سال است و برنامه های درسی آن در 8 ترم برنامه ریزی میشود و دانشجویان موظفند 140 واحد تعیین شده این مجموعه بانضمام 272 ساعت کارآموزی در واحدهای صنعتی راه آهن اخذ نمایند.طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است. مدت هر واحد درس نظری 17 ساعت، و عملی و آزمایشگاهی 34 ساعت، و کارگاهی 51 ساعت است.

3- تعداد واحدهای درسی:

تعداد واحدهای درسی این مجموعه 140 واحد بشرح زیر میباشد:

1-3) دروس عمومی 20 واحد

2-3) دروس پایه 27 واحد

3-3) دروس اصلی 45 واحد

4-3) دروس تخصصی اجباری 42 واحد

5-3) دروس اختیاری 6 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره دارای قابلیتها و توانائیهای زیر خواهند بود:
1- مهندس کارگاه بمنظور پیاده کردن و اجرای طرحهای مهندسی ساخت راه آهن یا بهسازی آن

1- مهندس ناظر کارگاه به منظور نظارت بر حسن اجرای طرحهای عمرانی در زمینه های فوق

2- همکاری با مهندسان مشاور محاسبه و یا معماری در زمینه های یاد شده

3- طراحی خط ابنیه فنی و ایستگاههای راه آهنهای کوچک و بزرگ شهری و بین شهری

4- رفع نیازهای فنی و مدیریتی راه آهن جمهوری اسلامی ایران، راه آهن شرقی بنیاد، راه آهن شهری (مترو) و راه آهن کارخانجات ذوب آهن و فولاد مبارکه و....

5- ضرورت و اهمیت:

شناخت در امور مهندسی خط و ابنیه راه آهن غالبا از طریق تجربی حاصل میگردد که ضرورت دارد این شناخت از طریق علمی ضمن آشنائی با تکنولوژی پیشرفته صورت پذیرد. لذا خودکفائی در صنعت عظیم راه آهن به عنوان یکی از اهداف مجدانه جمهوری اسلامی ایران جلوه گر شده و لزوم تربیت افرادی فنی و متعهد برای طراحی، ساخت، بهره برداری و تعمیر و نگهداری راه آهن برای رفع نیاز داخل کشور است.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی 1

ریاضی عمومی 2

معادلات دیفرانسیل

برنامه سازی کامپیوتر

محاسبات عددی

آمار و احتمالات مهندسی

فیزیک 1

آز فیزیک 1

فیزیک 2

از فیزیک 2

جمع

دروس اصلی مهندسی خط و ابنیه راه آهن

ردیف

نام درس

واحد

100

101

103

104

105

106

رسم فنی و نقشه کشی

نقشه برداری و عملیات

مصالح ساختمان و آزمایشگاه

تکنولوژی بتن و آزمایشگاه

استاتیک

مقاومت مصالح

تحلیل سازه ها 1

تحلیل سازه ها 2

سازه های بتن آرمه

سازه های فولادی

مکانیک خاک

آزمایشگاه مکانیک خاک

هیدرولوژی مهندسی

متره و برآورد پروژه

آزمایشگاه مقاومت مصالح

دینامیک

مبانی سیر و حرکت قطار

مقررات عمومی حرکت

مبانی ارتباطات و علائم الکتریکی

مبانی مهندسی برق و الکترونیک

آزمایشگاه مبانی برق

جمع

دروس تخصصی اجباری

ردیف

نام درس

واحد

120

122

123

124

126

127

121

128

130

131

132

135

136

139

141

142

143

145

146

زیرسازی مسیر*

طراحی مسیر

پروژه طراحی مسیر

ابنیه مسیر*

روسازی راه آهن 1

روسازی راه آهن 2

آزمایشگاه روسازی راه آهن

ایستگاه راه آهن*

بوژی و لکوموتیو

نگهداری خطوط*

ماشینهای ریلی

نقشه برداری مسیر و عملیات

دستگاه خطوط

پلهای راه آهن 1

پلهای راه آهن 2

پروژه پلهای راه آهن

تونل سازی

کاراموزی 1

کارآموزی 2

جمع

* این درس توام با پروژه ارائه می گردد.

دروس تخصصی اختیاری(6 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

147

148

149

150

151

152

153

154

155

156

157

158

159

160

161

162

163

164

165

166

167

168

169

170

بتن پیش تنیده

مهندسی ترابری

دینامیک حرکت قطار

بررسی فنی و اقتصادی انتخاب مسیر

مدیریت و اقتصاد حمل و نقل ریلی

سیستمهای تخلیه و بارگیری ریلی

طراحی راه آهن سریع السیر

زبان خارجی تخصصی

شمع کوبی پلها

پلهای بتنی پیش تنیده و پروژه

برنامه ریزی حمل و نقل شهری

آبهای زیرزمینی

مهندسی سیستمها

مکانیک سنگ

روشهای اجرائی سازه های خاص

آشنایی با نرم افزارهای مهندسی راه آهن

فتوگرامتری

هیدرولیک و آزمایشگاه

راه آهن شهری

اقتصاد مهندسی

تعرفه و بازرگانی راه آهن

ایمنی مسیر و حرکت

تحقیق در عملیات

راه آهن برقی

جمع

رشته مهندسی دریا – کشتی سازی

مهندسی دریا – کشتی سازی

1- تعریف و هدف

این مجموعه میتواند با بکار بردن علوم مهندسی و تکنولوژی مربوط، طرح محاسبه و ساخت اجزا و سیستمهائی که اساس کار آنها سکون و حرکت در سیالات و دینامیک بالاخص در آب است کارائی لازم را به دانشجویان بدهد و آنان را آماده سازد تا در صنایع وابسته به ساخت سازه های دریایی بطور اعم و صنایع کشتی سازی بطور اخص (کشتی سازی، سازه های درونی آبی و ساحلی، شناور و سکوهای دریائی و غیره) فعالیتهای مربوط به طراحی و محاسبه اجزا و سیستمها و با مسئولیت مهندسی مربوط را عهده دار شوند و پایه لازم برای کارشناسی ارشد و دکترای و همچنین تحقیقات در مسائل فوق را دارا گردند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره کارشناسی کشتی سازی با کارآموزی چهار سال است. کلیه دروس در 8 ترم برنامه ریزی میشود و علاوه بر دروس کارگاه و پروژه دو دوره کارآموزی در تعطیلات تابستان نیز دارد طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است هر واحد درسی نظری به مدت 17 ساعت و عملی بمدت 51 ساعت و کارگاهی 51 ساعت و کارآموزی بمدت 80 روز کاری در طول دو ترم تابستانی تدریس میشود.

3- واحدهای درسی:

دروس عمومی 20 واحد

دروس پایه 27 واحد

دروس اصلی 44 واحد

دروس اصلی تخصصی 18 واحد

پروژه تخصصی 3 واحد

کارگاه 1-3 3 واحد

کارآموزی 1 و 2 هر کدام 136 ساعت

دروس انتخابی 19 واحد

4- نقش و توانایی:

فارغ التحصیلان این مجموعه میتوانند در سازمانها و ارگانهای مختلف عهده دار مشاغل زیر گردند:

الف – مهندسی تولید بمنظور پیاده کردن و اجرای طرحهای اجرائی در مورد ساختمان کشتیها در کارخانجات کشتی سازی و تاسیسات کنار ساحلی بخش دولتی و خصوصی.

ب – مهندسی ناظر بمنظور نظارت بر حسن اجرای طرحهای اجرائی در مورد ساختمان کشتیها و سازه های دریائی مربوط بخشهای دولتی و خصوصی.

ج – اشتغال در وزارتخانه ها و سازمانهای دولتی که با صنایع دریائی و یا حمل و نقل دریائی ارتباط دارند.

د – همکاری با مهندسان مشاور برای انجام محاسبات در مورد ایجاد طرحهای ساختمانی شناورهای دریائی.

ﮬ - همکاری با پیمانکاران و مجریان پروژه های صنایع و حمل و نقل دریائی.

و – مشارکت در امور تحقیقاتی در زمینه های فوق الذکر و یا ادامه تحصیل در مجموعه های تخصصی کشتی سازی و سازه های دریائی.

5- دامنه و وسعت:

مجموعه کارشناسی کشتی سازی میتواند پایه و اساس دوره های کارشناسی ارشد و دکترای سازه های دریائی، کشتی سازی (از جنبه سازه ای)، آرشتیکت کشتی (از جنبه هیدرودینامیک کشتی)، و ماشین آلات اصلی و فرعی کشتی باشد.

موضوع هر یک از مجموعه های فوق الذکر می تواند بقرار زیر باشد:

الف – سازه های دریائی شامل طرح بندر، اسکله های کالاهای عمومی و نفتی، بنادر از نظر استقرار و تجهیزات و باراندازها دیگر تسهیلات دریا، موج شکن ها و دیگر وسائل حفاظت بندری، سکوهای نفتی تحقیقاتی، تجسسی و بهره برداری به کانالها و لایروبی آنها، پایانه های صدور نفت و لوله کشیهای زیرآبی مربوطه و غیره.

ب – کشتی سازی از جنبه سازه ای، طراحی و محاسبات سازه ای بدنه کشتی چه از طریق محاسبه مستقیم و چه از نظر کاربرد استانداردهای محاسباتی موسسات رده بندی مورد تحقیق قرار بگیرد و احتمالا پیشنهادهائی در مورد این استانداردهای طراحی ارائه می شود.

پ – آرشیتکت کشتی (از جنبه هیدرودینامیکی): مطالعات لازم جهت محاسبه بدنه های کشتی و سیستمهای رانشی مورد نیاز صنایع مورد تحقیق قرار گرفته و راه حلهای تحقیقاتی مناسب در این مورد ارائه میگردد.

ت – ماشین آلات اصلی و فرعی: تحقیقات لازم در مورد کاربرد ماشین آلات اصلی و فرعی کشتی انجام و سیستمهای ترکیبی ماشین آلات پیشنهاد میگردد.

1- اهمیت و دلایل تاسیس:

الف: اهمیت

اهمیت این مجموعه با توجه به موارد زیرین روشن میشود.

1- برای گردش صحیح امور مهندسی در ارگانهای موجود، حدود 1000 نفر متخصص این رشته در حال حاضر مورد نیاز میباشد که این سازمانها و ارگانها اکثرا یا فاقد این متخصصین هستند یا از متخصصین خارجی استفاده مینمایند و طبیعتا بعلت نداشتن کادر تخصص کافی نتوانسته اند نقش سازنده لازم را در خودکفائی کشور ایفا کنند.

2- سیاستهای دولت مبنی بر خودکفائی اقتصادی – صنعتی کشور در زمینه صنایع بطور اعم و صنایع و تکنولوژی دریائی بطور اخص.

3- رفع نیازهای کشور در رابطه با تامین متخصصین صنایع دریائی جهت جوابگوئی به تهیه طرح ایجاد و بهره برداری و تعمیر و نگهداری وسائل مربوط به حمل و نقل دریائی و پشتیبانی مجتمعهای تولیدی موجود و در دست ایجاد نوارهای ساحلی کشور.

4- جوابگوئی به گسترش صنایع وابسصته به اکتشاف، بهره برداری و پردازش منابع غذائی موجود در دریا که از اولویت خاص در برنامه های دولت قرار دارد.

5- جوابگوئی به گسترش صنایع وابسته به اکتشاف، بهره برداری معادن موجود در کف و بستر دریاها.

6- تجدید حیات و اشاعه فرهنگ ملی دریائی برای کشور که از جنوب و شمال به کرانه های طولانی ختم میگردد.

7- فراهم آوردن امکانات برای انجام تحقیقات علمی و اشتغال به تحصیل در رده های بالاتر.

8- تامین نیازمندیهای دفاعی دریائی کشور به منظور جامع عمل پوشانیدن به بندهای 1 تا 6 و تامین حاکمیت کشور بر دریاهای جنوبی و شمالی.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-06

1-07

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

مبانی کامپیوتر و برنامه سازی

محاسبات عددی

فیزیک 1

آز – فیزیک 1

فیزیک 2

آز – فیزیک 2

شیمی عمومی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

1-19

ریاضیات مهندسی

مبانی مهندسی برق 1

رسم فنی و طراحی مهندسی 1

استاتیک

دینامیک

مقاومت مصالح 1

ترمودینامیک 1

ترمودینامیک 2

مکانیک سیالات 1

مکانیک سیالات 2

آز – مکانیک سیالات

اجزای ماشین

مقاومت مصالح 2 و آزمایشگاه

انتقال حرارت

علم مواد

کنترل اتوماتیک

جمع

دروس اصلی (تخصصی)

ردیف

نام درس

واحد

ماشینهای محرکه 1

ماشینهای محرکه 2

مهندسی دریائی 1

تکنولوژی کشتی

آرشیتکت کشتی (استاتیک)

آرشیتکت کشتی (دینامیک)

تحلیل سازه ها

جمع

پروژه تخصصی و کارگاه

ردیف

نام درس

واحد

پروژه

کارگاه 1 (جوشکاری و ورق کاری)

کارگاه 2 (ریخته گری و آهنگری)

کارگاه 3 (موتور، شاسی، تعلیق)

کارآموزی 1

کارآموزی 2

بدون واحد

جمع

دروس تخصصی (انتخابی 19 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

101

102

103

104

105

106

107

108

109

110

111

112

113

114

115

116

117

118

119

120

ارتعاشات

مبانی مهندسی برق 2

روشهای تولید

دینامیک ماشین

مهندسی دریائی 2

ساختمان کشتی

تئوری جوشکاری

طراحی کشتی

اقیانوس شناسی

مهندسی اقیانوس

طراحی به کمک کامپیوتر

طراحی کشتی های ویژه

اتوماسیون در کشتی ها

پیرایش کشتی ها

مدیریت و روشهای ساخت سیستمهای دریائی

اقتصاد دریائی

زبان تخصصی دریائی

خوردگی

نقشه کشی صنعتی

تاسیسات کشتی

جمع

رشته مهندسی دریا – مهندسی کشتی

مهندسی دریا – مهندسی کشتی

1- تعریف و هدف:

این دوره قادر خواهد بود با به کاربردن علوم مهندسی و تکنولوژی دریا در مورد سرپرستی، اداره و راه بری فنی و تعمیر و نگهداری دستگاهها و سیستمهای اصلی و فرعی موجود در روی کشتی ها، کارخانجات کشتی سازی، مراکز تعمیراتی و دوایر فنی وابسته کارائی های لازم را داشته باشند.

2- طول دوره و شکل نظام:

متوسط طول دوره تحصیل در این مجموعه چهار سال می باشد و دروس آ« در هشت ترم و کارورزی های مربوطه برنامه ریزی شده است هر ترم هفده هفته آموزش کامل می باشد و مدت هر واحد نظری هفده ساعت، آزمایشگاهی 34 ساعت، کارگاهی 51 ساعت، دریانوردی بطور متوسط هفت هفته می باشد.

3- واحدهای درسی:

برنامه آموزی این مجموعه کلا مشتمل بر 140 واحد بوده و به ترتیب زیر تقسیم بندی میشود.

الف: دروس عمومی 20 واحد

ب: دروس علوم پایه 22 واحد

ج: دروس اصلی 42 واحد

د: دروس تخصصی 41 واحد

ه: دروس تخصصی انتخابی 15 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این رشته قادر خواهند بود در سازمانها و ارگانهای مختلف عهده دار مشاغل زیر باشند.

الف: مهندسی کشتی بر روی یگانهای شناور و شناور رزمی، در مشاغل مختلف

ب: صلاحیت هدایت فنی کشتی و برنامه ریزی و نظارت در امر تعمیر و نگهداری سیستمهای موجود در کشتی های رزمی و تجاری

ج: همکاری و اشتغال در کارخانجات کشتی سازی، دوایر فنی و مراکز تعمیراتی مرتبط.

5- ضرورت و اهمیت:

متخصصین این رشته برای اداره امور و نگهداری ناوها و ناوچه های نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، کشتیهای تجاری شرکتکشتیرانی جمهوری اسلامی، کشتیهای شرکت نفتکش ایران، کشتیهای صیادی شیلات ایران، شناورهای سازمان بنادر و کشتیرانی، شناورهای نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، شناورهای سایر شرکتهای کشتیرانی موجود در کشور مورد نیاز می باشند، همچنین فارغ التحصیلان این رشته قادر خواهند بود در کارخانجات، مراکز تعمیراتی و دوایر فنی سازمانها و ارگانهای یاد شده مشغول به خدمت شوند و تربیت این قبیل متخصصین که از نیازهای شدید کشور محسوب می شود با توجه به سیاستهای دولتی مبنی بر خودکفائی در زمینه های مختلف صنایع دریائی از اهمیت خاصی برخوردار است و در حال حاضر از متخصصین خارجی در این زمینه ها استفاده میشود و ضرورت استفاده از متخصصین ایرانی روشن میشود.

دروس علوم پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی (1)

ریاضی عمومی (2)

معادلات دیفرانسیل

برنامه نویسی کامپیوتر

محاسبات عددی

فیزیک (1)

آز فیزیک (1)

فیزیک (2)

آز فیزیک (2)

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

شیمی و خواص مواد

مبانی مهندسی برق و آز

رسم فنی و طراحی مهندسی (1)

رسم فنی و طراحی مهندسی (2)

استاتیک

ترمودینامیک

انتقال و حرارت و آز

دینامیک

مقاومت مصالح

مکانیک سیالات

اصول مهندسی دریایی (1)

اصول مهندسی دریایی (2)

اجزاء ماشین 1

اجزاء ماشین 2

کنترل اتوماتیک و اندازه گیری

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

موتورهای دیزل دریائی و آز

توربینهای بخار دریائی

توربین گاز دریائی

ماشین آلات فرعی

تاسیسات عمومی

معماری کشتی (هیدرواستاتیک)

معماری کشتی (هیدرودینامیک)

سیستمهای الکتریکی در کشتی و آز

دیگهای بخار دریایی

زبان تخصصی

خوردگی در تجهیزات دریایی

کارگاه تاسیسات

کارگاه تجهیزات دریایی

کارگاه توربین و دیگ بخار

کارگاه موتورهای دیزل

تکنولوژی کارگاهی (1)

تکنولوژی کارگاهی (2)

دریانوردی (1)

دریانوردی (2)

جمع

دروس تخصصی انتخابی (15 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات مهندسی

روشهای تولید

ارتعاشات و آز

مدیریت تعمیر و نگهداری

دریانوردی و ملوانی

کمکهای اولیه و اطلاعات و پزشکی

ساختمان کشتی

اصول مهندسی زیردریایی

صدا و ارتعاشات در کشتی

تئوری ماشین

سیستمهای انتقال قدرت

آز خواص مکانیکی مواد

آز کنترل اندازه گیری

آز مکانیک سیالات

از ترمودینامیک

کارگاه برق

پروژه کارشناسی

جمع

رشته مهندسی دریا(دریا نوردی).

سال 1807 وقتي نخستين كشتي بخار آمريكا بدون بادبان و پارو در جهت مخالف باد و جريان آب از رودخانه هودسون بالا رفت. كليه ملوانان و دريانوردان كه براي تماشاي اين چيز عجيب به ساحل رودخانه آمده بودند، دانستند كه آنچه در برابر ديدگانشان در حال حركت است،‌ بزودي جهان آنها را دگرگون خواهد كرد. آنها دانستند كه ديگر ساخت و تعمير يك كشتي، يك فن نيست بلكه يك علم است و هدايت و حفظ چنين كشتي‌اي نيازمند اطلاعات علمي دقيق و بسياري مي‌باشد و اكنون كه نزديك به دو قرن از آن زمان مي‌گذرد ما با ناوهايي روبرو هستيم كه گاه نزديك به 340 متر طول و 80 متر عرض دارند. شهرهاي شناوري كه بدون شك ساخت، هدايت و مديريت آنها دانش بسياري را مي‌طلبد. دانشي كه نمي‌توان به تجربه و با گذر ايام فرا گرفت بلكه نياز به تحصيلات كلاسيك و دانشگاهي دارد. نيازي كه منجر به تولد رشته مهندسي دريا شده است.رشته مهندسي دريا در كشور ما نيز با اين كه نو پا است داراي اهميت و جايگاه ويژه‌اي است چرا كه كشور ما در حدود 2600 متر مرز آبي دارد كه 2000 كيلومتر آن در جنوب كشور و به آب‌هاي آزاد دنيا متصل است. اهميت اين مرز آبي زماني مشخص مي‌شود كه بدانيم از بين راه‌هاي حمل و نقل زميني، هوايي و دريايي، حمل و نقل دريايي مقرون به صرفه‌تر است و به همين دليل 90% صادرات غيرنفتي و تقريباً تمامي صادرات نفتي كشور به وسيله كشتي‌ها صورت مي‌گيرد. همچنين توسعه ناوگان دريايي علاوه بر حمل و نقل كالاهاي مورد نياز كشور، عامل حضور كشور ما در بازار حمل و نقل بين‌المللي و كسب درآمدهاي ارزي بيشتري مي‌گردد. اين رشته‌ داراي‌ سه‌ گرايش‌ مهندسي‌ كشتي‌، كشتي‌سازي‌ و دريانوردي‌ است‌.

گرايش‌ مهندسي‌ كشتي‌:

مهندسين‌ كشتي‌ به‌ عنوان‌ مدير فني‌ كشتي؛‌ مسؤول‌ تعمير، نگهداري‌ و راه‌اندازي‌ موتور كشتي‌ هستند و به‌ همين‌ دليل‌ دانشجويان‌ اين‌ رشته‌ پس‌ از آموزش‌هاي‌ تئوري‌ يك‌ دوره‌ كارآموزي‌ را بر روي‌ كشتي‌هاي‌ اقيانوس‌پيما در خارج‌ از كشور مي‌گذرانند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌هاي‌ مختلف‌ مهندسي‌ دريا:

رياضي‌، معادلات‌ ديفرانسيل‌، محاسبات‌ عددي‌، فيزيك‌ مكانيك‌، فيزيك‌، شيمي‌ و خواص‌ مواد، مباني‌ مهندسي‌ برق‌، رسمي‌ فني‌، استاتيك‌، ديناميك‌، مقاومت‌ مصالح‌، ترموديناميك‌، مكانيك‌ سيالات‌، طراحي‌ اجزاء و ماشين‌، انتقال‌ حرارت‌، كنترل‌ اتوماتيك‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ مهندسي‌ كشتي‌:

شناخت‌ كشتي‌، الكترونيك‌ ارتباطات‌، آرشيتكت‌ كشتي‌، كمك‌هاي‌ اوليه‌، دريانوردي‌ و ملواني‌، ماشين‌ دريايي‌، صافي‌هاي‌ فرعي‌، سيستم‌‌هاي انتقال‌ قدرت‌.

گرايش‌ مهندسي‌ كشتي‌سازي:

‌كشتي‌سازي يك رشته بين‌رشته‌اي است زيرا در ساخت يك كشتي، تخصص‌هاي متعددي مانند مكانيك، عمران، برق، متالورژي و ... مورد نياز است. در اين ميان‌ مهندس‌ كشتي‌ساز، مسؤوليت‌ طراحي‌، محاسبات مربوط به بدنه كشتي، ساخت‌ و نظارت‌ بر ساخت‌ كشتي‌ و تعميرات‌ آن‌ را برعهده‌ دارد. در واقع هدف مهندسي كشتي‌سازي، طراحي كشتي‌ها به نحوي است كه توانايي حمل مقدار معيني بار و مقاومت و حركت در درياي متلاطم را داشته باشد و با سرعت معيني حركت كند. گفتني است كه با به ميدان آمدن كشتي‌هاي تندرو با بدنه‌هاي جديد و روش‌هاي جذب انرژي حاصل از جزر و مد امواج آب، افق‌هاي جديدي را در اين زمينه گشوده است.

دروس‌ تخصصي‌ مهندسي‌ كشتي‌سازي‌:

تكنولوژي‌ كشتي‌، تحليل‌ سازه‌ها، آرشيتكت‌ كشتي‌ (استاتيك‌)، آرشيتكت‌ كشتي‌ (مكانيك‌)، ماشين‌هاي‌ محركه‌، مهندسي‌ دريا، فيزيك‌ موج‌، علم‌ مواد و شناخت‌ فلزات‌، رياضيات‌ مهندسي‌. (بسياري‌ از درس‌هاي‌ اين گرايش‌ همراه‌ با آزمايشگاه‌ يا كارگاه‌ است‌.)

گرايش‌ دريانوردي‌:

هدايت‌ و رهبري‌ كشتي‌ و مديريت‌ نيروي‌ انساني‌ شاغل‌ بر كشتي‌ وظيفه‌ يك‌ مهندس‌ دريانوردي‌ است‌. به‌ همين‌ دليل‌ استادان رشته‌ مهندسي‌ دريا معتقدند كه‌ اين‌ رشته‌ را نبايد يكي‌ از گرايش‌هاي‌ مهندسي‌ دريا به‌ شمار آورد چرا كه‌ يك‌ مهندس‌ دريا به‌ عنوان‌ كاپيتان‌ كشتي‌ مسؤوليت‌ راهبري‌ و مديريت‌ كشتي‌ را برعهده‌ دارد و حرفه‌اش‌ يك‌ كار فني‌ يا مهندسي‌ نيست‌. دانشجويان‌ دريانوردي‌ با اين‌ كه‌ تاحدودي‌ مسايل‌ فني‌ را مي‌خوانند ولي‌ مقدار قابل‌ توجهي‌ از درس‌هايشان‌ ارتباطي‌ با مسايل‌ فني‌ ندارد. براي‌ مثال‌ مطالعه‌ آب‌ و هوا، جغرافيا و چگونگي‌ يافتن‌ مسيرها از جمله‌ درس‌هاي‌ اين‌ گرايش‌ است‌ كه‌ ارتباطي‌ با دروس‌ رشته‌هاي‌ مهندسي‌ ندارد.

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
يك‌ مهندس‌ كشتي‌ يا دريانوردي‌ به‌ دليل‌ سفرهاي‌ دريايي‌ گاه‌ ماه‌ها در كنار خانواده‌اش‌ نيست‌. همچنين‌ يك‌ مهندس‌ كشتي‌سازي‌ نيز بايد خود را براي‌ محيط‌هاي‌ ساحلي‌ تطبيق‌ بدهد. به‌ همين‌ دليل‌ قبل‌ از پذيرش‌ نهايي‌ در رشته‌هاي‌ فوق‌ از دانشجويان‌ اين‌ گرايش‌ آزمايشات‌ پزشكي‌ كامل‌ به‌ عمل‌ مي‌آيد كه‌ در اين‌ ميان‌ سلامت‌ دانشجويان‌ دريانوردي‌ بطور دقيق‌ سنجيده‌ مي‌شود چون‌ اين‌ دسته‌ از دانشجويان‌ نبايد ناتواني‌هايي‌ نظير كوررنگي‌ داشته‌ باشند. از نظر علمي‌ نيز دانشجويان‌ مهندسي‌ دريا در هر سه‌ گرايش‌ بايد در دروس‌ رياضي‌ و فيزيك‌ قوي‌ بوده‌ و به‌ زبان‌ انگليسي‌ مسلط‌ باشند. گفتني‌ است‌ داوطلبان‌ دختر از ميان‌ گرايش‌هاي‌ مهندسي‌ دريا تنها مي‌توانند گرايش‌ مهندس‌ كشتي‌سازي‌ را انتخاب‌ نمايند.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
دانشجويان‌ مهندسي‌ كشتي‌ بنا بر سفارش‌ ارگان‌هاي‌ خاصي‌ همچون‌ شركت‌ كشتيراني‌ جمهوري‌ اسلامي‌ ايران‌ پذيرفته‌ مي‌شوند و از همان‌ ابتدا بورسيه‌ نهادهاي‌ دريايي‌ مي‌باشند و در نتيجه‌ آينده‌ شغلي‌ آنها تضمين‌ است‌. در مورد موقعيت‌ شغلي‌ فارغ‌التحصيلان‌ مهندسي‌ كشتي‌سازي‌ نيز بايد گفت‌ تنها اگر كارخانه‌ كشتي‌سازي‌ صدرا در بوشهر با تمام‌ ظرفيت‌ خود راه‌اندازي‌ شود، نياز به‌ 300 الي‌ 400 فارغ‌التحصيل‌ مهندسي‌ كشتي‌سازي‌ دارد. كارخانه‌ نكا در شمال‌ و اروندان‌ در خليج‌فارس‌ نيز از ديگر كارخانه‌هاي‌ مهم‌ كشتي‌سازي‌ ايران‌ هستند. علاوه‌ بر كارخانه‌هاي‌ فوق‌ مهندس‌ كشتي‌ساز مي‌تواند در سازمان‌ بنادر و كشتي‌راني‌، وظيفه‌ ساخت‌ سكوهاي‌ شناور را برعهده‌ گرفته‌ يا به‌ عنوان‌ مهندس‌ ناظر بر حـُسن‌ اجراي‌ طرح‌هاي‌ اجرايي‌ نظارت‌ كند و بالاخره‌ در صنايع‌ دريايي‌ به‌ كارهاي‌ تحقيقاتي‌ بپردازد. فارغ‌التحصيلان‌ گرايش‌ دريانوردي‌ نيز بورسيه‌ ارگان‌هاي‌ دريايي‌ كشور هستند و پس‌ از آنكه‌ بر روي‌ آب‌هاي‌ خارج‌ از كشور دوره‌ كارآموزي‌ خود را گذراندند، در ناوگان‌ ارگان‌ بورس‌دهنده‌ مثل‌ كشتيراني‌ جمهوري‌ اسلامي‌ ايران‌ و شركت‌ ملي‌ نفت‌كش‌ مشغول‌ به‌ كار مي‌شوند.

دانشگاه های پذیرنده : خلیج فارس – بوشهر ، صنعتی امیر کبیر- تهران ،دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ،شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : مهندسی کشتی ، کشت سازی ، دریا نوردی .

مهندسی دریا – کشتی سازی

1- تعریف و هدف

2- طول دوره و شکل نظام:

3- واحدهای درسی:

دروس عمومی 20 واحد

دروس پایه 27 واحد

دروس اصلی 44 واحد

دروس اصلی تخصصی 18 واحد

پروژه تخصصی 3 واحد

کارگاه 1-3 3 واحد

کارآموزی 1 و 2 هر کدام 136 ساعت

دروس انتخابی 19 واحد

4- نقش و توانایی:

فارغ التحصیلان این مجموعه میتوانند در سازمانها و ارگانهای مختلف عهده دار مشاغل زیر گردند:

ج – اشتغال در وزارتخانه ها و سازمانهای دولتی که با صنایع دریائی و یا حمل و نقل دریائی ارتباط دارند.

د – همکاری با مهندسان مشاور برای انجام محاسبات در مورد ایجاد طرحهای ساختمانی شناورهای دریائی.

ﮬ - همکاری با پیمانکاران و مجریان پروژه های صنایع و حمل و نقل دریائی.

5- دامنه و وسعت:

موضوع هر یک از مجموعه های فوق الذکر می تواند بقرار زیر باشد:

1- اهمیت و دلایل تاسیس:

الف: اهمیت

اهمیت این مجموعه با توجه به موارد زیرین روشن میشود.

5- جوابگوئی به گسترش صنایع وابسته به اکتشاف، بهره برداری معادن موجود در کف و بستر دریاها.

6- تجدید حیات و اشاعه فرهنگ ملی دریائی برای کشور که از جنوب و شمال به کرانه های طولانی ختم میگردد.

7- فراهم آوردن امکانات برای انجام تحقیقات علمی و اشتغال به تحصیل در رده های بالاتر.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-06

1-07

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

مبانی کامپیوتر و برنامه سازی

محاسبات عددی

فیزیک 1

آز – فیزیک 1

فیزیک 2

آز – فیزیک 2

شیمی عمومی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

1-19

ریاضیات مهندسی

مبانی مهندسی برق 1

رسم فنی و طراحی مهندسی 1

استاتیک

دینامیک

مقاومت مصالح 1

ترمودینامیک 1

ترمودینامیک 2

مکانیک سیالات 1

مکانیک سیالات 2

آز – مکانیک سیالات

اجزای ماشین

مقاومت مصالح 2 و آزمایشگاه

انتقال حرارت

علم مواد

کنترل اتوماتیک

جمع

دروس اصلی (تخصصی)

ردیف

نام درس

واحد

ماشینهای محرکه 1

ماشینهای محرکه 2

مهندسی دریائی 1

تکنولوژی کشتی

آرشیتکت کشتی (استاتیک)

آرشیتکت کشتی (دینامیک)

تحلیل سازه ها

جمع

پروژه تخصصی و کارگاه

ردیف

نام درس

واحد

پروژه

کارگاه 1 (جوشکاری و ورق کاری)

کارگاه 2 (ریخته گری و آهنگری)

کارگاه 3 (موتور، شاسی، تعلیق)

کارآموزی 1

کارآموزی 2

بدون واحد

جمع

دروس تخصصی (انتخابی 19 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

101

102

103

104

105

106

107

108

109

110

111

112

113

114

115

116

117

118

119

120

ارتعاشات

مبانی مهندسی برق 2

روشهای تولید

دینامیک ماشین

مهندسی دریائی 2

ساختمان کشتی

تئوری جوشکاری

طراحی کشتی

اقیانوس شناسی

مهندسی اقیانوس

طراحی به کمک کامپیوتر

طراحی کشتی های ویژه

اتوماسیون در کشتی ها

پیرایش کشتی ها

مدیریت و روشهای ساخت سیستمهای دریائی

اقتصاد دریائی

زبان تخصصی دریائی

خوردگی

نقشه کشی صنعتی

تاسیسات کشتی

جمع

مهندسی دریا – مهندسی کشتی

1- تعریف و هدف:

2- طول دوره و شکل نظام:

3- واحدهای درسی:

برنامه آموزی این مجموعه کلا مشتمل بر 140 واحد بوده و به ترتیب زیر تقسیم بندی میشود.

الف: دروس عمومی 20 واحد

ب: دروس علوم پایه 22 واحد

ج: دروس اصلی 42 واحد

د: دروس تخصصی 41 واحد

ه: دروس تخصصی انتخابی 15 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این رشته قادر خواهند بود در سازمانها و ارگانهای مختلف عهده دار مشاغل زیر باشند.

الف: مهندسی کشتی بر روی یگانهای شناور و شناور رزمی، در مشاغل مختلف

ب: صلاحیت هدایت فنی کشتی و برنامه ریزی و نظارت در امر تعمیر و نگهداری سیستمهای موجود در کشتی های رزمی و تجاری

ج: همکاری و اشتغال در کارخانجات کشتی سازی، دوایر فنی و مراکز تعمیراتی مرتبط.

5- ضرورت و اهمیت:

دروس علوم پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی (1)

ریاضی عمومی (2)

معادلات دیفرانسیل

برنامه نویسی کامپیوتر

محاسبات عددی

فیزیک (1)

آز فیزیک (1)

فیزیک (2)

آز فیزیک (2)

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

شیمی و خواص مواد

مبانی مهندسی برق و آز

رسم فنی و طراحی مهندسی (1)

رسم فنی و طراحی مهندسی (2)

استاتیک

ترمودینامیک

انتقال و حرارت و آز

دینامیک

مقاومت مصالح

مکانیک سیالات

اصول مهندسی دریایی (1)

اصول مهندسی دریایی (2)

اجزاء ماشین 1

اجزاء ماشین 2

کنترل اتوماتیک و اندازه گیری

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

موتورهای دیزل دریائی و آز

توربینهای بخار دریائی

توربین گاز دریائی

ماشین آلات فرعی

تاسیسات عمومی

معماری کشتی (هیدرواستاتیک)

معماری کشتی (هیدرودینامیک)

سیستمهای الکتریکی در کشتی و آز

دیگهای بخار دریایی

زبان تخصصی

خوردگی در تجهیزات دریایی

کارگاه تاسیسات

کارگاه تجهیزات دریایی

کارگاه توربین و دیگ بخار

کارگاه موتورهای دیزل

تکنولوژی کارگاهی (1)

تکنولوژی کارگاهی (2)

دریانوردی (1)

دریانوردی (2)

جمع

دروس تخصصی انتخابی (15 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات مهندسی

روشهای تولید

ارتعاشات و آز

مدیریت تعمیر و نگهداری

دریانوردی و ملوانی

کمکهای اولیه و اطلاعات و پزشکی

ساختمان کشتی

اصول مهندسی زیردریایی

صدا و ارتعاشات در کشتی

تئوری ماشین

سیستمهای انتقال قدرت

آز خواص مکانیکی مواد

آز کنترل اندازه گیری

آز مکانیک سیالات

از ترمودینامیک

کارگاه برق

پروژه کارشناسی

جمع

مهندسی دریا – دریانوردی

1- تعریف و هدف:

هدف از این مجموعه تربیت افراد متخصص در زمینه بکار بردن علوم تخصصی و فنون مربوط به هدایت، اداره و همپنین نظارت بر امور فنی و مهندسی کشتی ها است. با عنایت به برنامه دولت جمهوری اسلامی ایران مبنی بر استقلال اقتصادی و خودکفایی در امر کشتیرانی و توسعه کمی و کیفی نیروی کارآمد دریانوردی و ایجاد ناوگانهای تجاری – صنعتی که خط دوم دفاعی کشور و عامل موثر و تعیین کننده در امور اقتصادی و سیاسی است این مجموعه برنامه ریزی شده است.

2- طول و دوره و شکل نظام:

طول دوره تحصیلی در این مجموعه 5/4 سال میباشد که در 9 ترم برنامه ریزی شده و طیول هر ترم 17 هفته آموزشی کامل است برای تدریس هر واحد نظری در هر ترم 17 ساعت و هر واحد درسی عملی و آزمایشگاهی 34 ساعت و هر واحد درسی عملی بر روی کشتی 51 ساعت اختصاص می یابد.

دانشجویان این مجموعه دروس عمومی، پایه، اصلی، تخصصی را در 6 ترم (3 سال تحصیلی) در دانشکده و دروس عملی را بر روی کشتی در 3 ترم (1/5 سال تحصلی) طی میکنند.

مراحل مختلف آموزشی دوره کارشناسی دریانوردی به شرح زیر است:

الف – مرحله اول به مدت چهار ترم کامل در 2 سال تحصیلی است و دروس نظری و عملی در دانشکده تدریس میشود و کسانی که در یک یا چند درس این مرحله توفیق حاصل نکنند اجازه ورود به مرحله دوم را نخواهند داشت.

ب – مرحله دوم بمدت دو ترم در یکسال تحصیلی است و دانشجویان واحدهای عملی مربوطه را بر روی کشتی در دریا طی خواهند نمود.

ج – مرحله سوم بمدت دو ترم در یک سال تحصیلی است که دانشجویان به دانشکده باز میگردند و دروس عملی و نظری دو ترم را طی کرده و پس از گذراندن امتحانات مربوطه و موفقیت در تمام مواد درسی به مرحله چهارم راه می یابند.

د – مرحله چهارم بمدت یک ترم در شش ماه است که دانشجویان مجددا به کشتی باز میگردند و واحدهای عملی باقیمانده را بر روی کشتی در دریا می گذرانند.

3- واحدهای درسی:

برنامه آموزش این مجموعه کلا مشتمل بر 140 واحد بشرح زیر است:

دروس عمومی 20 واحد

دروس علوم پایه 19 واحد

دروس اصلی 25 واحد

دروس تخصصی 43 واحد

دروس عملی (بر روی کشتی در دریا) 13 واحد

کارآموزی بدون واحد

دروس اختیاری تخصصی 20 واحد

------------

جمع 140

کارآموزی جمعا 272 ساعت اجباری و بدون واحد ارائه می گردد.

4- نقش و توانایی:

فارغ التحصیلان این رشته می توانند مشاغل زیر را عهده دار شوند:

الف – هدایت کشتی های تجاری – صنعتی – خدماتی و شناورهای دیگر.

ب – اشتغال در وزارتخانه ها و سازمانهای دولتی که با صنایع دریائی و با حمل و نقل دریائی ارتباط دارند.

تبصره: فارغ التحصیلان این مجموعه می توانند در صورت نیاز زمان جنگ کشور پس از یک دوره کوتاه تخصصی بر روی ناوهای رزمی بعنوان افسران ناوبر خدمت نمایند و چنانچه دوره های تخصصی مربوطه را گذرانده بانشد با تائید مقامات مربوطه مستقیما بر روی واحدهای رزمی خدمت خواهند کرد.

ج – مدیریت عملیات و خدمات بندری

د – نظارت کلی بر امور ساختمانی و تعمیرات شناورها.

ه – مدیریت در امور اقتصاد، بیمه و حقوق دریائی.

5- دامنه وسعت:

فارغ التحصیلان این مجموعه میتوانند با گذراندن دوره های تخصصی ویژه بصورت متخصصین مربوط به سایر رشته های دریائی ادامه تحصیل دهند.

6- اهمیت و دلائل تاسیس:

الف – اهمیت:

اهمیت این مجموعه با توجه به موارد زیر روشن میشود:

1- در حال حاضر برای هدایت و اداره امور کشتیهای تجاری شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران وابسته به وزارت نفت و کشتیهای صیادی شیلات ایران وابسته به وزارت جهاد سازندگی حدود چند صد نفر متخصص این رشته مورد نیاز میباشد که این سازمانها و ارگانها اکثرا با کمبود شدید متخصصین روبرو بوده و از متخصصین خارجی استفاده مینمایند و طبیعتا بعلت نداشتن کادر متخصص کافی نتوانسته اند نقش سازنده لازم در خودکفائی کشور ایفاء نمایند.

2- سیاستهای دولت مبنی بر خودکفائی کشور در کلیه زمینه های صنعتی و جایگزین نمودن کارشناسان و متخصصین ایرانی به جای خارجی بر روی کلیه کشتیهای تجاری و صنعتی .

دروس علوم پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی 1

ریاضی 2

مبانی برنامه سازی کامپیوتر

فیزیک 1

آز – فیزیک 1

فیزیک 2

از – فیزیک 2

شیمی عمومی و آزمایشگاه

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

استاتیک و دینامیک

مبانی مهندسی برق و آزمایشگاه

ترمودینامیک

مکانیک سیالات

اندازه گیری و سیستمهای کنترل اتوماتیک

نقشه کشی فنی

زبان پیشرفته

هواشناسی (1)

مخابرات دریائی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

ملوانی 1

ملوانی 2

دستگاههای الکترونیکی و کمک ناوبری (1)

دستگاههای الکترونیکی و کمک ناوبری (2)

کار روی نقشه (نظری و عملی)

دریانوردی ساحلی و تخمینی (1)

دریانوردی ساحلی و تخمینی (2)

دریانوردی نجومی (1)

دریانوردی نجومی (2)

اقتصاد دریائی حقوق و بیمه دریائی

ساختمان کشتیهای تجاری

آرشیتکت کشتی (استاتیک)

آرشیتکت کشتی (دینامیک)

قوانین راه و علوم دریائی

تخلیه و بارگیری (1)

ماشینهای محرکه و ماشینهای فرعی

جمع

دروس نظری – عملی (بر روی کشتی)

ردیف

نام درس

واحد

مدیریت و فرماندهی (1)

دریانوردی (دریا)

ملوانی (1) (دریا)

دستگاههای کمک ناوبری (دریا)

کار روی نقشه (دریا)

هواشناسی (2)

قوانین دریائی و دانش تجاری

جمع

کارآموزی

ردیف

نام درس

واحد

کارآموزی 1

کارآموزی 2

بدون واحد

جمع

کارآموزی جمعا 272 ساعت اجباری و بدون واحد ارائه می گردد.

دروس اختیاری (تخصصی)

ردیف

نام درس

واحد

مقاومت مصالح

فیزیک مدرن

اقیانوس شناسی

اجزا ماشین

صنعت تولید و تعمیر

تخلیه و بارگیری (2)

مبارزه با آتش و عملیات نجات در دریا

مدیریت و فرماندهی (2)

تخلیه و بارگیری (دریا)

راهبری موتورهای رانش

مخابرات و کاربرد زبان تخصصی رادیوئی

ملوانی 2 (دریا)

ساختمان تعادل کشتی

کمکهای اولیه دانش پزشکی

محاسبات مربوط تعادل کشتی

کنترل آلودگی

تکنولوژی رادار

آموزش سیمیولاتور

مدیریت عملیات بندری

هدایت عملیات دریائی

عملیات صید و صیادی

جمع

توضیح: 16 واحد از دروس فوق باید با تائید استاد راهنما و شورای آموزشی گروه دانشکده انتخاب گردد. و چهار واحد باقیمانده بایستی یا از دروس فوق یا از دروس اختیاری پیشنهادی گروه آموزشی تائید کمیته انتخاب گردد.

رشته مهندسی دریایی.

مهندسی دریایی

دو رکن مهم و اساسی برای هر ناو ، شناور بودن و تحرک داشتن است .زیرا هر ناو قبل از اینکه مأموریتی را انجام دهد ، باید در آب شناور باشد و سپس بتواند از اسکله فاصله گرفته و از نقطه ای به نقطه دیگر حرکت کند .
مسئوولیت این دو رکن مهم بر عهده مهندسان نیروی دریایی است . چون یک مهندس دریایی از عواملی که شناوری یک ناو را تهدید می کند ، جلو گیری کرده و در صورتی که کوچکترین سوراخی ایجاد گردد ، به سرعت وارد عمل شده و از نفوذ آب به داخل ناو جلو گیری می کند همچنین مسئوولیت نیرو های محرکه یک ناو که می تواند بخاری ، دیزلی ، توربین گاز یا ترکیبی باشد ، بر عهده مهندس دریایی است تا حرکت ناو تضمین شود .

دروس پایه :

ریاضی عمومی ، معادلات دیفرانسیل ، برنامه نویسی کامپیوتر، محاسبات عددی ، فیزیک .

دروس اصلی و تخصصی :

شیمی و خواص مواد ، مبانی مهندسی برق ، رسم فنی و طراحی مهندسی ، استاتیک ، ترمودینامیک ،انتقال حرارت ، دینامیک ، مقاومت مصالح ، مکانیک سیالات ، اصول مهندسی دریایی ، اجزای ماشین ، کنترل اتوماتیک و اندازه گیری ، موتورهای دیزل دریایی ، توربین های بخار دریایی ، توربین گاز دریایی ،ماشین آلات فرعی ، تأسیسات عمومی ، معماری کشتی (هیدرواستاتیک ) ، معماری کشتی (هیدرودینامیک )، سیستم های الکتریکی در کشتی ، دیگهای بخار دریایی ، زبان تخصصی ، خوردگی در تجهیزات دریایی ، کارگاه تجهیزات دریایی ، کارگاه توربین و دیگ بخار ،کارگاه موتورهای دیزل ، تکنولوژی کارگاهی ، دریانوردی .

توانایی های لازم :
کلیه رشته های دانشگاه علوم دریایی امام خمینی در دفترچه آزمون سراسری با یک کد معرفی می شود و هر سال اوایل مرداد ، سازمان سنجش آموزش کشور از بین داوطلبان علاقمند به دانشگاه علوم دریایی حدود 20 برابر ظرفیت را به این دانشگاه معرفی می کند که از میان این تعداد، داوطلبان پس از معاینات پزشکی ، مصاحبه و تست ورزش، 2 برابر ظرفیت به سازمان سنجش معرفی می شوند و در نهایت سازمان سنجش با توجه به فرم انتخاب رشته این دسته از داوطلبان ، تعداد دانشجوی مورد نظر دانشگاه علوم دریایی امام خمینی را معرفی می کند . این دانشجویان در یک روز مشخص به دفتر گزینش و استخدام نیروی دریایی مراجعه کرده و در حضور نماینده سازمان سنجش آموزش کشور از بین 5 رشته تخصصی دانشگاه علوم دریایی انتخاب رشته می کنند ، به این صورت که بهترین رتبه گزینش شده در این دانشگاه ، در آغاز حق انتخاب رشته را دارد و سپس رتبه های بعدی به ترتیب می توانند رشته مورد علاقه خود را انتخاب کنند البته اگر ظرفیت یکی از رشته ها تکمیل شود ، دانشجویان بعدی حق انتخاب آن رشته را ندارند .
گفتنی است که دانشجویان دانشگاه علوم دریایی باید در دروس ریاضی و فیزیک قوی بوده و به زبان انگلیسی مسلط باشند چون از یک سو اکثر کتابهی تخصصی این دانشگاه به زبان انگلیسی است و از سوی دیگر وقتی یک ناو از ساحل دور شد و 12 مایل به طرف دریا رفت ، در آبهای بین المللی قرار می گیرد و در این هنگام کارکنان ناو برای ارتباط با شناورهای دیگر باید به زیبان انگلیسی مسلط باشند البته در این دانشگاه به کمک کلاس های فوق برنامه تلاش می شود که زبان انگلیسی دانشجویان تقویت گردد ، اما بهرت است که دانشجویان از ابتدا به زبان انگلیسی مسلط باشند و معدل دیپلمشان از 15 پایین تر نباشند تا دروس دانشگاه را به خوبی و موفقیت پشت سر بگزراند.
در نهایت دانشجوی علوم دریایی نباید به خانواده خود خیلی وابستگی داشته باشد چون بعضی از اوقات یک افسر نیروی دریایی به مدت چند ماه روی آب است و نمی تواند کنار خانواده خود بشد .
همچنین دانشجویان باید از سلامت جسمانی کامل ، دید 10/10 برای ناو و فرماندهی کشتی و تفنگدار دریایی و حداقل دید 8/10 برای بقیه رشته های دانشگاه برخوردار باشند تا بتوانند با مشکلات و سختی های در زندگی در دریا کنار بیایند .
در ضمن دانشگاه علوم دریایی باید یکی از 9 اولویت اول انتخاب رشته داوطلبان باشد در غیر این صورت کد رشته دانشگاه علوم دریایی که پس از انتخاب رشته نهم باشد ، حذف خواهد شد . گفتنی است که این دانشگاه تنها از بین داوطلبان مرد دانشجو می پذیرد .

موقعیت شغلی در ایران :
دانشجویان دانشگاه علوم دریایی امام خمینی در طی تحصیل ، شبانه روزی بوده و کلیه هزینه های خوراک ، پوشاک ، کمک آموزشی و زیست آنان بر عهده نیروی دریایی است و پس از گذراندن 118 واحد موفق به اخذ درجه ناوبان دومی می شودند و از نیروی دریایی حقوق دریافت می کنند و پس از فارغ التحصیلی برابر قانون ارتش به درجات بالاتر می روند .

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه علوم دریای امام خمینی (ره) ، نوشهر (وابسته به نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران )
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
شاخه ها: عرشه ، تفنگدار دریایی ، مهندس الکترونیک و مخابرات دریایی ، مهندسی دریا

مهندسی دریایی

1- تعریف و هدف:

هدف تربیت کارشناسان برای خدمت در یگانهای شناور، فنی و پشتیبانی ساحلی در زمینه های مهندسی برق و الکترونیک (شامل سیستمهای قدرت و الکترونیکی مانند: مولدها، رادار، مخابرات، سونار، هدایت تیر و موشک، کمک ناوبری و همچنین در زمینه های مهندسی مکانیک و سیستمهای تحریک یگانهای شناور) است. داوطلبان باید به زندگی دریائی علاقه داشته و از سلامتی روحی و جسمانی برخوردار باشند.

2- شکل نظام:

در طیی این دوره آموزش و کارورزی وجود دارد. مجموعه دروس این رشته همراه با بکارگیری علوم مهندسی مکانیک و تکنولوژی مربوط به آن در مورد محاسبه، ساخت و اجرای سیستمهای رانش کشتی، ماشین آلات فرعی کشتی و سازنده بدنه کشتی، کارآرائی لازم را برای طراحی و راه بری و نگهداری سیستمهای فوق به دانشجویان ارائه می دهد.

3- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان علاوه بر مشاغل تخصصی خود بعنوان افسر می توانند پس از کسب تجربیات کافی در کارخانجات و صنایع دریائی کشور به تعمیر و نگهداری و تولید بپردازند.

دانشجویان در طول دوره با انجام مسافرتهای دریائی به عنوان کارآموزی با آداب و سنن کشورهای دوست و آشنا شده و تجربیات عملی نیز خواهند اندوخت.

کاردانی دریانوردی

1- هدف:

هدف از ارائه این دوره تربیت افراد متخصص در زمینه بکار بردن علوم و فنون تخصصی برای هدایت و اداره شناورهای مختلف در آبهای ساحلی است.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره تحصیلی در این دوره حداقل 2 سال میباشد واحدهای نظری و عملی در موسسه آموزشی مربوطه و واحدهای عملی روی کشتی در دریا تدریس می شود.

برنامه درسی در حداقل چهار ترم برنامه ریزی شده و طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است برای تدریس هر واحد نظری در هر ترم 17 ساعت و هر واحد درس عملی در آزمایشگاه 34 ساعت و هر واحد درس عملی روی کشتی 51 ساعت اختصاص می یابد.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی کاردانی دریانوردی 73 واحد و 4 واحد کارآموزی بشرح زیر است:

دروس عمومی 11 واحد

دروس پایه 11 واحد

دروس اصلی 18 واحد

دروس تخصصی 27 واحد

دروس انتخابی 6 واحد

کارآموزی (در دریا) 4 واحد

--------

جمع 77 واحد

4- مشاغلی که فارغ التحصیلان میتوانند احراز نمایند:

فارغ التحصیلان این دوره قادر خواهند بود، مشاغل ذیل را در ارگانها و سازمانهای دولتی یا بخش خصوصی عهده دار گردند:

الف – فرماندهی و هدایت شناورهای ساحلی

ب – اشتغال در ارگانهای دولتی و خصوصی که با صنعت حمل و نقل دیگر صنایع دریائی ارتباط دارند

پ – اشتغال در سازمانهای مجری قوانین محلی دریانوردی

ت – اشتغال در بنادر بعنوان راهنما، مدیریت عملیات و خدمات بندری

5- دامنه و وسعت:

فارغ التحصیلان این دوره توانائی شرکت و اخذ مدارک بین المللی را برای خدمت در روی کشتی های اقیانوس پیما خواهند داشت. ضمنا فارغ التحصیلان میتوانند حداکثر بعنوان افسر ملوان در صورت گذراندن دروس انتخابی مربوطه روی ناوچه ها و شناورهای رزمی خدمت نمایند.

5- اهمیت و دلایل تاسیس:

الف – اهمیت:

1- بمنظور هدایت و اداره شناورهای تجاری – صیادی – نظامی و خدماتی ارگانهای دریائی کشور (دولتی، نظامی ، بخش خصوصی) به تعداد قابل ملاحظه ای در این رشته نیازمند میباشند و این سازمانها در این زمینه با کمبود شدید متخصصین مواجه بوده و اکثرا یا از متخصصین خارجی یا افراد غیرمتخصص در این حرفه استفاده مینمایند که طیبیعتا بعلت کمبود کادر متخصص به اهداف خود در انجام ماموریتهای محوله بنحو احسن نائل نخواهند شد.

2- خط مشی و سیاست دولت براساس خودکفائی در کلیه زمینه های صنعتی بخصوص تامین نیروهای متخصص و متعهد ایرانی دریائی که با توجه به وسعت آبهای ساحلی و منابع طبیعی آن با کمبود چشمگیری روبرو میباشد.

ب – دلایل تاسیس مجموعه:

کمبود شدید متخصصین دریائی در کشور.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس و آز

ریاضیات عمومی

ریاضیات کاربردی

فیزیک مکانیک و حرارت

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

نجوم

هواشناسی و اقیانوس شناسی

مبانی مهندسی دریائی

برنامه نویسی کامپیوتر

تاریخ و قدرت دریائی

اصول مدیریت

زبان تخصصی

الکترونیک عمومی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

ناوبری ساحلی و تخمینی (1)

ناوبری ساحلی و تخمینی (2)

کار روی نقشه

قطب نمای مغناطیسی و جایرو

ملوانی 1

ملوانی 2

ناوبری نجومی

دستگاههای الکترونیکی کمک ناوبری

قوانین و علائم دریائی

مخابرات دریائی

اصول کلی تعادل و ساختمان کشتی

جمع

دروس انتخابی

ردیف

نام درس

واحد

تخلیه و بارگیری

حقوق و تجارت دریائی

بیمه دریائی

ایمنی نفتکشها و کشتیهای حامل گاز

شستشو و آماده نمودن مخازن نفتکشها (C.O.W.)

حقوق و تجارت دریائی

عملیات و مانور دریائی

سلاح ومهمات دریائی

مبانی کلی جنگهای الکترونیکی

جمع

1- دانشجویان موظفند با نظر موسسه آموزش عالی یکی از گروههای 6 واحدی را با موفقیت بگذرانند.

2- دانشجویان بایستی دوره های مبارزه با حریق – کمکهای اولیه – نجات در دریا را در پایان و یا حین گذراندن دوره کاردانی دریانوردی طی نمایند.

مدت لازم برای طی هر یک از دوره های فوق حداکثر دو هفته خواهد بود.

3- کارآموزی صرفا بر روی کشتی انجام میگیرد و تعداد واحد آن 4 و برای مدت 4 ماه در نظر گرفته شده است – مدت مذکور میتواند بطور یکسره و یا در دو مقطع زمانی 2 ماهه صورت گیرد.

رشته مهندسی رباتیک.

امروزه كاربرد رباتيك و اتوماسيون دركارخانه‌ها به عنوان يكي از محورهاي اساسي توسعه صنعتي است. ربات‌ها به ويژه در محيط‌هاي خطرناك نظير فضا، عمق زمين، ته دريا، محيط‌هاي شيميايي و داراي راديواكتيو، نقش مؤثري در پيشبرد علم وتكنولوژي دارند. از همين‌رو رشته مهندسي رباتيك با بهره‌گيري از امكانات و توانايي‌هاي مجموعه‌هاي برق و مكانيك دانشگاه‌ها تأسيس شده است.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

دروس اصلي:

زبان تخصصي، الكترومغناطيس، رياضي مهندسي، كارگاه برق، كارگاه جوشكاري و ورق‌كاري، كارگاه ماشين‌ابزار و ابزارسازي، نقشه‌كشي صنعتي، استاتيك، مقاومت مصالح، طراحي اجزاء، ديناميك، ديناميك ماشين‌، مكانيك سيالات، مدارهاي الكتريكي، ماشين‌هاي الكتريكي مستقيم و متناوب، مدارها منطقي، تجزيه و تحليل‌ سيستم‌ها، سيستم‌هاي كنترل خطي، پروژه كارشناسي، كارآموزي، رياضي، معادلات ديفرانسيل، برنامه‌سازي كامپيوتر، محاسبات عددي، فيزيك.

دروس تخصصي:

طراحي مكانيزم‌ها، الكترونيك‌ قدرت و محركه‌ها، رباتيك،‌ اصول ميكروكامپيوترها، ارتعاشات مكانيكي، آزمايشگاه ربات، سنسورهاي ربات، كنترل ربات، سيستم‌هاي محركه، مدارهاي وابسته، كنترل فازي، شبكه‌هاي عصبي، طراحي ماشين به كمك كامپيوتر، اندازه‌گيري الكتريكي، ياتاقان و روغن‌كاري، آزمايشگاه ارتعاشات و ديناميك ماشين، علم مواد، كنترل مدرن. (بسياري از درس‌هاي اين رشته همراه با آزمايشگاه است)

دانشگاه های پذیرنده : صنعتی شاهرود
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه - شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

مهندسی رباتیک

کاربرد فراگیر رباتها و توسعه اتوماسیون در کارخانه ها به همراه بهره گیری از فناوری پیشرفته اهمیت روزافزون تربیت متخصصین رباتیک را ضروری ساخته است. کشورهای پیشرفته با استفاده از رباتها در محیط های صنعتی، تحقیقاتی، دفاعی و نیز محیط های خطرناک نظیر فضا و اعماق دریا و زمین موفقیت های درخشانی را کسب نموده اند.

دانشجویان این رشته با یادگیری دروس مورد نیاز رشته از ریاضی، فیزیک، کامپیوتر، برق، الکترونیک و دیجیتال، کنترل و مکانیک آمادگی و مهارتهای لازم جهت طراحی سیستمهای رباتیک و اتوماسیون را تحصیل می نمایند. شنایایی و تحلیل، ارزیابی و کنترل فرآیندهای توام با حرکت از اهداف اصلی رشته محسوب می شود. با هدف افزایش توانمندیهای فنی دانشجویان دروس عملی مشتمل بر دروس کارگاهی، آزمایشگاهی، کارآموزی و پروژه در برنامه درسی این رشته گنجانده شده است.

امکان ادامه تحصیل در گرایشهای تخصصی تا سطح کارشناسی ارشد و دکتری میسر است. دانش آموختگان این رشته می توانند در اجرای پروژه های تحقیقاتی و مدرنیزه کردن صنعت کشور و استفاده از رباتها در کارخانه ها همکاری نمایند.

رشته مهندسی سیستم

480سال قبل از ميلاد وقتي ارتش خشايار‌شاه با هزاران تيرانداز و كمان‌دار بسيار ماهر به يونان حمله كرد، هيچ‌كس فكر نمي‌كرد ارتش ايران كه در جنگ ترموپيل بر يوناني‌ها پيروز شده و مصريان و قوم آشور را شكست داده بود، در سالامين با شكست مواجه شود. دليل اين امر در آن زمان آن بود كه ارتش ايران با همه عظمت و قدرتش و در اختيار داشتن سربازان ماهر، از انضباط كافي برخوردار نبود و به خوبي ارتش كوچك يونان ساماندهي نشده بود.در واقع حتي 2500 سال پيش نيز سازماندهي و برنامه‌ريزي حرف اول را در جنگ مي‌زد.
اين مسأله امروزه كه جنگ‌ پيچيده‌تر و ابزارآلات جنگي پيشرفته‌تر شده است،‌ اهميت بيشتري دارد و بدون شك ارتش هيچ كشوري نمي‌تواند بدون ساماندهي و برنامه‌ريزي لازم،‌ امنيت مرزهاي كشور را تضمين كند؛ كاري كه نيازبه اطلاعاتي جامع و دانش گسترده در زمينه‌هاي مختلف دارد. رشته مهندسي سيستم كه در دانشگاه افسري امام علي(ع) وابسته به نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران ارائه مي‌شود براي تأمين نيروي انساني مورد نياز در همين زمينه مي‌باشد. متخصصان‌اين رشته‌ مسائلي‌ از قبيل‌ برنامه‌ريزي‌، سازماندهي‌، كنترل‌ و هماهنگي‌ فعاليت‌ها را در راستاي‌ استفاده‌ بهينه‌ و مؤثر از منابع‌ انساني‌، تجهيزات‌ و تكنولوژي‌ فرا مي‌گيرند و در نهايت‌ به‌ عنوان‌ فرمانده‌ رسته‌هاي‌ مختلف‌ به‌ كار گمارده‌ مي‌شوند؛ يعني‌ فرمانده‌ يا رئيس‌ بخش‌ كامپيوتر، بخش‌ الكترونيك‌، بخش‌ موشكي‌، بخش‌ وسايل‌ و تجهيزات‌ پيشرفته‌ پرنده‌ مي‌شوند.
چرا كه‌ امروزه‌ نحوه‌ مبارزه‌ با قديم‌ تفاوت‌ كرده‌ است‌ و مخابرات‌، الكترونيك‌، ليزر، ماهواره‌ و كنترل‌ سيستم‌ها حرف‌ اول‌ را در مبارزه‌ مي‌زنند و طبيعي‌ است‌ كه‌ رهبران‌ و فرماندهان‌ ارتش‌ ما نيز بايد به‌ تكنولوژي‌ روز مجهز شوند. رشته‌ مهندسي‌ سيستم‌ در راستاي‌ همين‌ هدف‌ طراحي‌ شده‌ است‌؛ يعني‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ در نهايت‌ در‌ رسته‌هاي‌ رزمي‌ شامل‌ رسته‌ پياده‌، رسته‌ توپخانه‌ و موشك‌ها، رسته‌ زرهي‌ و رسته‌ مهندسي‌ رزمي‌ فرمانده مي‌شوند.

توانايي‌هاي‌ لازم :
دانشجوي‌ رشته‌ مهندسي‌ سيستم‌ بايد در دروس‌ رياضي‌ و فيزيك‌ قوي‌ باشد تا بتواند فرماندهي‌ رسته‌هاي‌ مختلف‌ نظامي‌ را بر عهده‌ گرفته‌ و به خوبي‌ انجام‌ وظيفه‌ كند. براي‌ مثال‌ فرمانده‌ توپخانه‌ بايد از دانش‌ رياضي‌ خوبي‌ بهره‌مند باشد تا بتواند محاسبات‌ پيچيده‌ رياضي‌ و معادلات‌ بالستيكي‌ را انجام‌ دهد. گفتني‌ است‌ كه‌ دانشجويان‌ رشته‌ مهندسي‌ سيستم‌ تنها از ميان‌ داوطلبان‌ مرد مسلمان‌ (شيعه‌ يا سني‌) گروه‌ آموزشي‌ علوم‌ رياضي‌ و فني‌ و علوم‌ تجربي‌ انتخاب‌ مي‌شوند. اين‌ افراد بايد رشته‌ مهندسي‌ سيستم‌ را در يكي‌ از اولويت‌هاي‌ 1 تا 30 فرم‌ انتخاب‌ رشته‌ تحصيلي‌ خود انتخاب‌ كنند. در غير اين‌صورت‌ كد رشته‌ مذكور كه‌ بعد از اولويت‌ سي‌ام‌ انتخاب‌ شده‌ باشد، حذف‌ خواهد شد. همچنين‌ اين‌ افراد علاوه‌ بر موفقيت‌ در آزمون‌ سراسري‌ بايد در معاينات‌ پزشكي‌ اين‌ دانشگاه‌ پذيرفته‌ شوند؛ يعني‌ قد آنها بايد حداقل‌ 170 سانتي‌متر و ديد آنها 8 از 10 باشد و ناراحتي‌ قلبي‌، مغزي‌، ضايعه‌ عضوي‌، كور رنگي‌ و در كل‌ آزردگي‌هاي‌ جسمي‌ و روحي‌ نداشته‌ باشند. و در نهايت‌ بايد در مصاحبه‌ عقيدتي‌ و حفاظتي‌ اين‌ دانشگاه‌ كه‌ به‌ صورت‌ كتبي‌ و حضوري‌ برگزار مي‌شود و در آن‌ از اطلاعات‌ عمومي‌ اسلامي‌، مسائل‌ سياسي‌ و اجتماعي‌، ميزان پايبندي‌ به‌ اسلام‌ و علاقه‌مندي‌ به‌ شغل‌ نظامي‌گري‌ سؤال‌ مي‌شود، پذيرفته‌ شوند.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
يكي‌ از مهمترين‌ دغدغه‌هاي‌ هر جواني‌، پيدا كردن‌ موقعيت‌ شغلي‌ مناسب‌ است‌ اين‌ مسأله‌ حتي‌ براي‌ قشر تحصيل‌ كرده‌ جامعه‌ نيز مطرح‌ مي‌باشد از همين‌ رو ورود به‌ رشته‌اي‌ كه‌ آينده‌ شغلي‌ آن‌ تضمين‌ شده‌ باشد، از اهميت‌ بسياري‌ برخوردار است‌. رشته‌ مهندسي‌ سيستم‌ يكي‌ از همين‌ رشته‌ها است‌. زيرا دانشجويان‌ آن‌ با درجه‌ ستوان‌ دومي‌ فارغ‌التحصيل‌ مي‌شوند و به‌ استخدام‌ ارتش‌ جمهوري‌ اسلامي‌ ايران‌ درمي‌آيند و با گذراندن‌ دوره‌هاي‌ حين‌ خدمت‌ به‌ ترتيب‌ سلسله‌ مراتب‌ فرماندهي‌ را طي‌ مي‌كنند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌:

رياضي‌ عمومي‌ ، رياضي‌ مهندسي‌، معادلات‌ ديفرانسيل‌، فيزيك‌ ، مباني‌ رايانه‌ و آشنايي‌ با سيستم‌ عامل‌ ، شيمي‌ عمومي‌، روانشناسي‌ عمومي‌، مباني‌ جامعه‌شناسي‌، اقتصاد عمومي‌.

دروس‌ اصلي‌ :

مباني‌ مهندسي‌ برق‌، استاتيك‌ و مقاومت‌ مصالح‌ ، تحقيق‌ در عمليات‌ ، مهمات‌ و شيمي‌ مواد منفجره‌، مهندسي‌ ماشين‌، آمار و احتمالات‌، اصول‌ حسابداري‌ و هزينه‌يابي‌، رايانه‌ و برنامه‌نويسي‌، حقوق‌ اساسي‌ ، مديريت‌ منابع‌ انساني‌، اصول‌ مديريت‌ و سازمان‌، رفتار سازماني‌، روش‌ تحقيق‌، تئوري‌ و آناليز تصميم‌گيري‌.

دروس‌ تخصصي‌ :

مهندسي‌ سلاح‌ و بالستيك‌، سیستم های صف‌ و ستاد، تجزيه‌ و تحليل‌ سيستم‌ها، استحكامات‌ و مهندسي‌ رزمي‌، اصول‌ نگهداري‌ و تعميرات‌ ، طرح‌ سيستم‌هاي‌ اطلاعاتي‌ و كنترل‌ مديريت‌ ، نقشه‌ خواني‌ ، نقشه‌برداري‌، اصول‌ و قواعد اساسي‌ رزم‌، جغرافياي‌ نظامي‌ ايران‌ و كشورهاي‌ همجوار، زبان‌ تخصصي‌ ، پروژه‌، كارآموزي‌.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه امام علی (ع)
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

* این رشته بصورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .

رشته مهندسی سیستم.

مهندسی سیستم

1- تعریف و هدف:

با توجه به توسعه روزافزون علوم و تکنولوژی و نقش آن در نیروهای مسلح، استفاده بهینه از منابع موجود یا ابداعی، سیستم های مدیریتی، عملیاتی و پشتیبانی نیز گسترش یافته است و رشته های جدیدی مانند سیستم ها جهت برآورده شدن نیازمندیها الزام آور شده است تا بتوان بطور مطلوبتر واحدها و اداره و سازمانها را اداره نمود.

رشته مهندسی سیستمها با مسائلی از قبیل برنامه ریزی، سازماندهی، کنترل و هماهنگی فعالیتها در راستای استفاده بهینه و موثر از منابع انسانی، تجهیزات و تکنولوژی سروکار دارد.

2- واحدهای درسی:

دروه آموزشی کارشناسی مهندسی سیستمها متشکل از دروس علوم پایه، دروس مهندسی، برنامه ریزی سیستمها و دروس نظامی همراه با دروس علوم آزمایشگاهی به منظور تربیت کارشناسانی در امر برنامه ریزی و اداره سیستمها در سازمانها و نیروهای نظامی تدوین گردیده است.

3- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان قادر خواهند بود با بکارگیری روشهای سیستماتیک و مدلهای ریاضی، مسائل تصمیم گیری را در سطیح سازمان و واحدهای نظامی تجزیه و تحلیل نموده و بهترین رهنمود را در استفاده بهینه از منابع انسانی و تجهیزاتی و عملکرد اجزاء متشکل سیستمها ارائه دهند.

برخی از دروس اصلی و تخصصی این رشته عبارتند از:

مهندسی ماشین، تئوری و آنالیز تصمیم گیری مهمات مواد منفجره، طرح سیستمهای اطلاعاتی و کنترل مدیریت، اصول و قواعد لازم، مهندسی سلاح و بالستیک و ...

فارغ التحصیلان توانایی لازم در انتخاب تصمیم بهینه از میان راه کارهای موجود یا ابداعی، قابلیت و توانائی مناسب جهت فرماندهی، مدیریت و کنترل و نظارت، قابلیت و توانائی مناسب در شناخت و تجزیه و تحلیل مسائل سازمانی و توانائی های دیگر را کسب می کنند.

رشته مهندسی شهر سازی

در سال 1400 هجري شمسي، جمعيت كشور ما به 120 ميليون نفر خواهد رسيد كه 80 درصد اين 120 ميليون نفر در شهرها ساكن مي‌شوند. يعني كمتر از 20 سال ديگر كشور ايران حدود 96 ميليون شهرنشين خواهد داشت. حال سؤال اينجاست كه آيا براي اسكان و فراهم نمودن امكانات اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي اين 96 ميليون نفر برنامه‌ريزي كرده‌ايم؟ در حال حاضر چطور؟ آيا شهرهاي ما از حداقل استانداردهاي جهان برخوردارند؟ به راستي چه افرادي مي‌توانند طرحي جامع براي شهرها و شهرك‌ها ارائه دهند و در آرامش روحي و جسمي شهرنشينان نقش مؤثري داشته باشند؟
بدون شك چنين كاري از عهده متخصصان يك رشته برنمي‌آيد، بلكه براي ساماندهي يك شهر نياز به همكاري و همفكري اقتصاددانان، جامعه‌شناسان، معماران، مهندسين عمران، جغرافي‌دانان و كارشناسان رشته‌هاي متعدد ديگر است.
در اين ميان متخصص شهرسازي به عنوان سياستگذار و مدير متخصص ، نقش بسيار مهمي را بر عهده دارد. متخصص شهرسازي فردي است كه مي‌تواند در زمنيه طراحي شهري يا برنامه‌ريزي شهري فعاليت كرده و عامل توسعه شهري شود. دانش شهرسازي‌ به‌ بررسي‌ كليه‌ تحولات‌ اجتماعي‌، اقتصادي‌، سياسي‌ و فيزيكي‌ يك‌ شهر مي‌پردازد و تلاش‌ مي‌كند كه‌ روابط‌ موجود در يك‌ شهر را در قالب‌ يك‌ نظام‌ هماهنگ‌، مديريت‌ و سازماندهي‌ كند و متخصص‌ شهرسازي‌ نيز كسي‌ است‌ كه‌ با مطالعه‌ و بررسي‌ روابط‌ اجتماعي‌، اقتصادي‌، سياسي‌ و فرهنگي‌ حاكم‌ در شهر، برنامه‌اي‌ بسامان‌ و مطبوع‌ براي‌ يك‌ شهر ارائه‌ مي‌دهد. برنامه‌اي‌ كه‌ تصويرگر سيماي‌ شهر در آينده‌ است‌.
در اين‌ رشته‌ حداقل‌ 6 محور اصلي‌ وجود دارد كه‌ در برنامه‌ريزي‌ و طراحي‌ شهر سرنوشت‌ ساز است‌.

اين‌ 6 محور عبارتند از:
ـ برنامه‌ريزي‌ شهري‌ كه‌ عمدتاً بر روي‌ كاربري‌ اراضي‌ متمركز است‌؛ يعني بررسي‌ مي‌كند كه‌ ما چگونه‌ فضا و پهنه‌ شهر را به‌ فعاليت‌هاي‌ مختلف‌ اعم‌ از صنعتي‌، تجاري‌ و مسكوني‌ اختصاص‌ دهيم‌. ـ برنامه‌ريزي‌ حمل‌ و نقل‌ ـ برنامه‌ريزي‌ اقتصادي‌ و اجتماعي‌؛ چون‌ در شهر تنها موضوع‌ مورد بررسي‌ فيزيك‌ شهر نيست‌ بلكه‌ مسأله‌ مهم‌، جامعه‌ شهري‌ و انسان‌هايي‌ هستند كه‌ در اين‌ محيط‌ زندگي‌ مي‌كنند. به‌ عبارت‌ ديگر براي‌ اقشار مختلف‌ كه‌ امكانات‌ اجتماعي‌، اقتصادي‌ و فرهنگي‌ دارند يا براي‌ اقوام‌ مختلفي‌ كه‌ در مكان‌هاي‌ مختلف‌ يك‌ شهر زندگي‌ مي‌كنند، بايد برنامه‌ريزي‌ شود. ـ برنامه‌ريزي‌ شبكه‌هاي‌ زيرساختي‌ مثل‌ آب‌، برق‌ و تلفن‌ ـ برنامه‌ريزي‌ محيط‌ زيست‌ كه‌ به‌ بررسي‌ خطرات‌ محيط‌ زيست‌ مثل‌ سيل‌ و زلزله‌ مي‌پردازد و براي‌ مقابله‌ با اين‌ سوانح‌ برنامه‌ريزي‌ مي‌كند و تأثيرات‌ سوئي‌ را كه‌ انسان‌ بر محيط‌ زيست‌ مي‌گذارد مطالعه‌ مي‌كند. ـ طراحي‌ شهري‌ كه‌ به‌ طراحي‌ سه‌بعدي‌ شهر پرداخته‌ و محور توجه‌ آن‌ مناسبات‌ انسان‌ با محيط‌ فيزيكي‌ خود است‌. در واقع‌ در طراحي‌ شهري‌ انسان‌ با تمام‌ خصوصيات‌ جسمي‌، روحي‌ و معنويش‌ مطرح‌ است‌ و هدف‌ آن‌ نيز ارتقاي‌ كيفيت‌ شهر مي‌باشد.

توانايي‌هاي‌ لازم :
دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد با طراحي‌ و مفاهيم‌ هنري‌ مثل‌ روانشناسي‌ رنگ‌ها آشنا باشد و در عين‌ حال‌ به‌ مفاهيم‌ تكنيكي‌ و اصول‌ فني‌ كار مثل‌ نقشه‌برداري‌، رسم‌ فني‌، پرسپكتيو، هندسه‌ فضايي‌، مدلسازي‌، رياضي‌ و مسائل‌ انساني‌ و اجتماعي‌ مثل‌ مباني‌ جامعه‌شناسي‌ علاقه‌مندباشد. و بداند كه‌ در طي‌ تحصيل‌ بايد كارهاي‌ تحقيقاتي‌ و عملي‌ بسياري‌ انجام‌ دهد. در ضمن‌ رشته‌ شهرسازي‌ نياز به‌ مطالعه‌ زياد، كارهاي‌ فيزيكي‌ گسترده‌ و برداشت‌هاي‌ ميداني‌ بسياري‌ دارد به‌ همين‌ دليل‌ دانشجو بايد وقت‌ زيادي‌ را به‌ آن‌ اختصاص‌ دهد. همچنين‌ بايد قدرت‌ تحليل‌ بالايي‌ داشته‌ و در طراحي‌ زبردست‌ باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
كشور ما براي‌ توسعه‌ شهري‌ و منطقه‌اي‌ نياز به‌ 50 هزار برنامه‌ريز شهري‌ و منطقه‌اي‌ دارد؛ يعني اگر ما بخواهيم‌ به‌ قافله‌ توسعه‌ جهاني‌ نزديك‌ شويم‌ بايد بحث‌ برنامه‌ريزي‌ را باور داشته‌ و در اين‌ زمينه‌ سرمايه‌گذاري‌ نماييم‌ تا بتوانيم‌ مثل‌ كشور كره‌ با استفاده‌ از منابع‌ برنامه‌ريزي‌، عقب‌ماندگي‌ خود را جبران‌ كنيم‌. اما متأسفانه‌ در حال‌ حاضر توانايي‌هاي‌ متخصصان‌ اين‌ رشته‌ در فرهنگ‌ عمومي‌ جامعه‌ شناخته‌ شده‌ نيست‌ و مسؤولان‌ بين‌ معماري‌ و شهرسازي‌ تمايزي‌ قائل‌ نمي‌شوند. در حالي‌ كه‌ دانش‌ معماران‌ در حد بنا است‌ و آنها در مقياس‌ كلان‌ مداخله‌ نمي‌كنند؛ يعني‌ يك‌ شهر يا يك‌ منطقه‌ را با تمامي‌ ويژگي‌ها و خصوصيات‌ اجتماعي‌، انساني‌، اقتصادي‌، فرهنگي‌ و فيزيكي‌ آن‌ مطالعه‌ نمي‌كنند و به‌ همين‌ دليل‌ نمي‌توانند در برنامه‌ريزي‌ يا طراحي‌ شهري‌ موفق‌ باشند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌:

درآمدي‌ بر شهرشناسي‌، مباني‌ جامعه‌شناسي‌، درك‌ و بيان‌ محيط‌ شهري‌، مباني‌ جغرافيا، مبانی اقتصاد، بوم‌شناسي‌ طبيعي‌ و انساني‌، كاربرد رياضيات‌ در شهرسازي‌، كارگاه‌ بيان‌ تصويري‌، كاربرد هندسه‌ در شهرسازي‌ ، زبان‌ تخصصي‌ .

دروس‌ اصلي‌ :

كاربرد نقشه‌برداري‌، كاربرد رايانه‌ در شهرسازي‌، تاريخ‌ و فرهنگ‌ شهرنشيني‌ جهان‌، تاريخ‌ و فرهنگ‌ شهرنشيني‌ ايران‌، آشنايي‌ با مباني‌ معماري‌ وساختمان‌، مباني‌ مهندسي‌ شبكه‌ حمل‌ و نقل‌، كارگاه‌ مهندسي‌ شبكه‌ حمل‌ و نقل‌‌، مباني‌ مهندسي‌ تأسيسات‌ شهري‌، كارگاه‌ مهندسي‌ تأسيسات‌ شهري‌، طراحي‌ و كاربرد نظام‌ اطلاعات‌ ، آمار و روش‌هاي‌ كمي‌ در شهرسازي‌ ، آشنايي‌ با مصالح‌ و ساخت‌ ، جغرافياي‌ شهري‌ ، جامعه‌شناسي‌ شهري‌ ، اقتصاد شهري‌ ، كارگاه‌ مطالعات‌ شهري‌، حقوق‌ و قوانين‌ شهري‌.

دروس‌ تخصصي‌:

مباني‌ و روش‌هاي‌ برنامه‌ريزي‌ شهري‌ ، مباني‌ و روش‌هاي‌ طراحي‌ شهري‌ ، كارگاه‌ برنامه‌ريزي‌ شهري‌ (كاربري‌ زمين‌)، كارگاه‌ طراحي‌ شهري‌، مباني‌ و روش‌هاي‌ برنامه‌ريزي‌ مسكن‌ ، كارگاه‌ برنامه‌ريزي‌ مسكن‌، مديريت‌ و سازمان‌ اجرايي‌ شهري‌ ، كارگاه‌ طرح‌هاي‌ اجرايي‌ ، شناخت‌ فضاهاي‌ شهري‌ ايران‌ ، روش‌ تحقيق‌ در شهرسازي‌ ، كارگاه‌ آماده‌ سازي‌ زمين‌، كارگاه‌ برداشت‌ كاربري‌ ، طرح‌ نهايي‌.

رشته مهندسی شیمی – صنایع پالایش.

مهندسی شیمی – صنایع پالایش

مقدمه:

با توجه به وجود ذخایر نفتی کشور و ضرورت استخراج و بهره برداری از این نعمتهای الهی و تاکید دولت جمهوری اسلامی ایران در مورد توسعه صنایع نفت و همچنین نیاز روزافزون کشور به متخصصان و کارشناسان متعهد در صنایع پالایش نفت خام و تولید فراورده های نفتی "مجموعه کارشناسی صنایع پالایش" با مشخصات زیر در محدوده "دوره کارشناسی" تدوین شده است.

1- تعریف و هدف:

مجموعه کارشناسی صنایع پالایش یکی از مجموعه های آموزش عالی است که هدف آن آموزش و تربیت متخصصان بهره برداری در زمینه صنایع پالایش نفت و تولید فراورده های نفتی از قبیل گازهای نفتی مایع، سوخت اتومبیل و هواپیما، سوخت موتورهای دیزل و کشتی، نفت سفید، حلال های نفتیف قیر، قیرهای دمیده، واکس و پارافین و ... می باشد دروس این مجموعه ترکیبی از دروس علوم پایه مهندسی، مهندسی شیمی و درسهای تخصصی در زمینه روشهای پالایش نفت است.

2- طول دوره و شکل نظام:

متوسط طول دوره این مجموعه با کارآموزی 5 سال تحصیلی است و کلیه دروس آن در 9 ترم برنامه ریزی میشود. طول هر ترم 18 هفته است. هر واحد درسی بصورت نظری بمدت 18 ساعت و بصورت عملی 36 ساعت و کارگاهی بمدت 54 ساعت و کارآموز حداقل 72 ساعت در طول نیمسال (18 هفته) تدریس میشود و کارآموزیها در واحدهای تولیدی ذیربط انجام میشود.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 159 واحد درسی و 7 واحد کارآموزی بشرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 20 واحد

2-3- دروس پایه 34 واحد

3-3- دروس اصلی 69 واحد

4-3- دروس تخصصی 31 واحد

5-3- پروژه کارگاه و کارآموزی 12 واحد

7 واحد از این قسمت مربوطی به یک ترم کامل کارآموزی است که جزء واحدها بحساب نیامده است.

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره توانائی ها و قابلیتهای زیر را دارا خواهند بود.

1-4- بهره برداری از صنایع پالایش موجود به وجه مطلوب (از لحاظ فنی و اقتصادی)

2-4- تطبیق شرائط کیفی و کمی فرآورده های نفتی با تقاضا

3-4- برنامه ریزی تولید کوتاه مدت در واحد مربوط

4-4- شناخت کامل فعالیتهای کاردان فنی عملیات پالایش در محوطه و اطاق کنترل

5-4- برنامه ریزی فعالیت کاردان فنی عملیات پالایش

5- ضرورت و اهمیت:

ضرورت و اهمیت این مجموعه با توجه به نکات زیر مشخص میگرد.

1-5- وجود ذخائر عظیم نفت در ایران و تاکید دولت جمهوری اسلامی ایران بر جایگزین ساختن صادرات نفت خام بوسیله فراورده های نفتی و پتروشیمیائی

2-5- لزوم توسعه صنایع پالایش کشور برای رفع نیاز صنایع پتروشیمیائی (که بعنوان صنعت مادر و زیربنائی کشور شناخته شده است)

3-5- لزوم توسعه صنایع پالایش کشور با توجه به افزایش نیاز.

کلیه فارغ التحصیلان مهندسی شیمی می توانند تا مقاع کارشناسی ارشد و دکترا در مهندسی شیمی یا برخی از رشته های دیگر مهندسی در داخل و یا خارج از کشور ادامه تحصیل دهند.

مهندسی شیمی – صنایع پالایش

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

421201

ریاضی عمومی 1

ریاضی کاربردی 1

برنامه نویسی کامپیوتر

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس و آزمایشگاه

فیزیک موج و ارتعاش

شیمی عمومی 1 و ازمایشگاه

شیمی عمومی 2 و آزمایشگاه

شیمی آلی 1 و آزمایشگاه

شیمی آلی 2 و آزمایشگاه

شیمی تجزیه و آزمایشگاه

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

421222

ریاضی کاربردی 2

مبانی مهندسی برق 1 و آزمایشگاه

مبانی مهندسی برق 2

مدیریت صنعتی

اقتصاد طرح مهندسی

نقشه کشی صنعتی 1

دینامیک

استاتیک و مقاومت مصالح

ترمودینامیک

مکانیک سیالات و آزمایشگاه

خواص مواد

روشهای اندازه گیری کمیتهای مهندسی

انتقال حرارت و آزمایشگاه

موازنه انرژی و مواد

عملیات و آزمایشگاه

سینتیک و طرح راکتور

کنترل فرآیندها و آزمایشگاه

شیمی فیزیک و آزمایشگاه

انتقال جرم

ترمودینامیک کاربردی

کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی

یکی از دروس انتخابی جدول 6

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

421261

زبان تخصصی

تاریخ علم

فلسفه علم

تقطیر چند جزئی

شیمی پالایش

کوره ها در صنایع نفت

خورندگی در صنایع نفت

فرآیندهای پالایش

موارد ویژه پالایش

مقدمات مهندسی پالایش و آزمایشگاه نفت

ایمنی در صنعت نفت

جمع

کارآموزی، زمان و مدت تهیه پروژه و کارگاهی

ردیف

نام

مدت و زمان

واحد

زمان

دوره شناسائی کار*

کارآموزی

پروژه پالایش

کارگاه

12 هفته (قبل از ورود به دانشگاه

6 ماه (تمام ترم هشتم) با تابستان

ترم آخر

ترم اول

320

720

216

جمع

1310

*:دانشجویان سابقه کار و آشنائی با محیط کار داشته باشند از گذراندن این دوره معافند.

درس انتخابی

ردیف

نام درس

واحد

اصول حفاظت محیط زیست

مکانیزم کنترل کنندگان هوائی

تصفیه آبهای صنعتی

مهندسی شیمی – صنایع

رشته مهندسی شیمی – صنایع پتروشیمی.

مهندسی شیمی – صنایع پتروشیمی

مقدمه:

با توجه به وجود ذخائر عظیم نفتی، گاز طبیعی کشور و لزوم بهره برداری صحیح از این نعمت الهی و تاکید دولت جمهوری اسلامی ایران بر توسعه صنایع پتروشیمی بعنوان صنایع مادر و نیاز روزافزون این صنایع به افراد متخصصی که بتوانند موجب پیشرفت این صنایع شوند مجموعه کارشناسی در محدوده "دوره کارشناسی" با مشخصات زیر تدوین شده است.

1- تعریف و هدف:

دوره کارشناسی صنایع پتروشیمی یکی از دوره های آموزشی عالی است و هدف از ایجاد آن آموزش و تربیت متخصصان بهره برداری در صنایع پتروشیمیائی میباشد. این صنایع شامل تولید کودهای شیمیائی، اسیدها، بازها، نمکهای آلی و معدنی، منومرها و مواد مشابه آن است. دروس مجموعه ای که متعلق به این دوره است، ترکیبی است از دروس علوم پایه، مهندسی شیمی و مطالب تخصصی در زمینه صنایع پتروشیمی.

2- طول دوره و شکل نظام:

متوسط طول دوره این مجموعه با کارآموزی 5 سال است. کلیه دروس آن در 9 ترم برنامه ریزی میشود، علاوه بر دروس و کارگاه و پروژه، یک ترم کامل نیز به کارآموزی اختصاص می یابد. طول هر ترم 18 هفته آموزش کامل است. هر واحد درسی نظری بمدت 18 ساعت و عملی بمدت 36 ساعت و کارگاهی بمدت 54 ساعت و کارآموزی حداقل بمدت 72 ساعت در طول نیمسال (18 هفته) تدریس میشود. کارآموزیها در واحدهای تولیدی ذیربط انجام می یابد.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 162 واحد درسی و 7 واحد کارآموزی بشرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 20 واحد

2-3- پایه 34 واحد

3-3- دروس اصلی 69 واحد

4-3- دروس تخصصی 34 واحد

5-3- کارآموزی، کارگاه و پروژه 12 واحد

7 واحد از این قسمت مربوط به یک ترم کامل کارآموزی است که جزء واحدها بحساب نیامده است.

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره دارای توانائی ها و قابلیتهای زیر خواهند بود:

1-4- کارشناسی بهره برداری از واحدهای تولیدی صنایع پتروشیمیائی موجود به وجه مطلوب از (لحاظ فنی و اقتصادی)

2-4- تشخیص و حل مسائل واحدهای تولیدی و بهبود بازده تولید با توجه به تاثیر متغیرهای عملیاتی و شرایط مختلف تولید

3-4- تطبیق شرایط کیفی و کمی فراورده ها با تقاضا

4-4- کارشناسی در برنامه ریزی تولید فرآورده ها و تعیین مواد مورد نیاز (آب، برق، بخار، کاتالیزور، ..)

5-4- تخصص در شناخت کامل فعالیتهای کاردان فنی عملیات پتروشیمی در محوطه و اطاق کنترل و برنامه ریزی این فعالیتها.

5- ضرورت و اهمیت:

اهمیت تاسیس این مجموعه با توجه به موارد زیر مشخص میگردد.

1-5- صنایع پتروشیمیائی مورد تاکید دولت جمهوری اسلامی ایران است. توسعه مذکور از لحاظ تولید فرآورده های مختلف (کود شیمیائی، منومرها، مواد اولیه سایر واحدهای صنعتی ، ...) اهمیت اساسی دارد و موجبات توسعه اقتصادی کشور را در زمینه های مختلف صنعتی و کشاورزی فراهم می آورد.

3-5- گسترش صنایع پتروشیمیائی موجب کاهش واردات اقلام بالا و افزایش زمینه صادراتی آنها میشود.

مهندسی شیمی – صنایع پتروشیمی

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی 1

ریاضی کاربردی 1

برنامه نویسی کامپیوتر

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس و آزمایشگاه

فیزیک موج و ارتعاش 2

شیمی عمومی 1 و آزمایشگاه

شیمی عمومی 2 و آزمایشگاه

شیمی آلی 1 و آزمایشگاه

شیمی آلی 2 و آزمایشگاه

شیمی تجزیه و آزمایشگاه

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی کاربردی 2

مبانی مهندسی برق 1 و آزمایشگاه

مبانی مهندسی برق 2

مدیریت صنعتی

اقتصاد طرح مهندسی

نقشه کشی صنعتی 1

دینامیک

استاتیک و مقاومت مصالح

ترمودینامیک

مکانیک سیالات و آزمایشگاه

خواص مواد

روشهای اندازه گیری کمیتهای مهندسی

انتقال حرارت و آزمایشگاه

موازنه انرژی و مواد

عملیات واحد و آزمایشگاه

سینتیک و طرح راکتور

کنترل فرآیندها و آزمایشگاه

شیمی فیزیک و آزمایشگاه

انتقال جرم

ترمودینامیک کاربردی

کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی

یکی از دروس انتخابی جدول 6

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

زبان تخصصی

تاریخ علم

فلسفه علم

تقطیر چند جزئی

مبانی شیمی و تکنولوژی پلیمر

کوره ها در صنایع نفت

خورندگی در صنایع نفت

فرآیندهای پتروشیمیائی 1

(گاز سنتز و کودهای شیمیائی)

فرآیندهای پتروشیمیائی 2 (اولفین ها و معطره ها و مشتقات دیگر)

موارد ویژه پتروشیمی

مقدمات پالایش و گاز

ایمنی در صنایع نفت

مشخصات و کاربرد فرآورده های پتروشیمیائی

جمع

کارآموزی، زمان و مدت تهیه پروژه و کار کارگاهی

ردیف

نام

مدت و زمان

واحد

زمان

دوره آشنائی با کار

کارآموزی

پروژه پتروشیمی

کارگاه

12 هفته (قبل از ورود به دانشگاه)

6 ماه (تمام ترم هشتم و تابستان)

ترم آخر

ترم اول

320

720

216

جمع

1310

*: دانشجویانی که قبل از ورود به دانشگاه سابقه کار و آشنائی با محیط کار داشته باشند از گذراندن این دوره معافند.

دروس انتخابی دوره کارشناسی مجموعه صنایع شیمیائی

ردیف

نام درس

واحد

اصول حفاظت محیط زیست

مکانیزم کنترل کنندگان هوائی

تصفیه آبهای صنعتی

کلیه دانشجویان این مجموعه موظف اند از ترم ششم به بعد یکی از دروس جدول 6 را اختیار و الزاما در امتحان آن موفق شوند.

رشته مهندسی شیمی – صنایع شیمیایی معدنی.

مهندسی شیمی – صنایع شیمیایی معدنی

مقدمه:

بمنظور تربیت متخصصان متعهد در بهره برداری صحیح از صنایع شیمیایی معدنی مانند صنایع مواد اولیه ساختمان (سیمان، گچ، آهک)، صنایع تولید کاشی و سرامیک، صنایع تولید مواد نسوز، صنایع شیشه، صنایع شیمیائی ذوب فلزات، و نایع تولید مواد شیمیایی حد واسط (اسیدها، بازها و گازهای صنعتی) مجموعه کارشناسی صنایع شیمیایی با مشخصات زیر در محدوده کارشناسی تدوین شده است.

1- تعریف و هدف:

دوره کارشناسی صنایع شیمیائی معدنی یکی از مجموعه های آموزش عالی است که هدف آن آموزش و تربیت متخصصان بهره برداری و تولید صنایع شیمیائی علوم پایه و مهندسی شیمی و دروس تخصصی مربوط به صنایع شیمیائی معدنی میباشد.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول این دوره 4 سال است و کلیه دروس آن در 8 ترم برنامه ریزی میشود. طول هر ترم 17 هفته است. هر واحد درسی بصورت نظری بمدت 17 ساعت و بصورت عملی 34 ساعت و بصورت کارگاهی بمدت 51 ساعت و کارآموزی حداقل 68 ساعت در طول نیمسال (17 هفته) تدریس میشود و کارآموزیها در واحدهای تولیدی ذیربط انجام میشود.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 148 یا 153 واحد بشرح زیر است:

دروس عمومی 23 واحد

دروس پایه 30 واحد

دروس اصلی 64 وحد

دروس تخصصی 20 یا 24 واحد

که 11 واحد تخصصی مشترک است و 9 یا 13 واحد باقیمانده باید الزاما مربوطی به یکی از دو زمینه زیر باشد: صنایع شیمیائی ساختمانی 13 واحد

صنایع شیمیائی مواد حد واسط معدنی 9 واحد

کارآموزی، پروژه و کارگاه و دروس انتخابی 11-12 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره توانائی کافی در احراز مشاغل و ایفای نقش های زیر را دارند:

بهره برداری از صنایع شیمیائی موجود.

کنترل عملیات تولیدی و رفع اشکالات و معایب دستگاههای صنعتی در محدوده تخصصی و ایجاد بهترین شرایط برای کسب حداکثر بهره صنعتی از دستگاه.

برنامه ریزی در صنایع نامبرده از لحاظ مصرف مواد اولیه واز لحاظ تغییرات دستگاهها در خط تولید

اجرای طرح توسعه این صنایع

مدیریت فنی در این صنایع

4- ضرورت و اهمیت:

ضرورت و اهمیت این مجموعه با توجه به نکات زیر آشکار می شود:

وجود ذخایر فراوان مواد اولیه صنایع شیمیائی معدنی در کشور.

لزوم استفاده از مواد معدنی سرشار کشور برای تهیه مواد مصرف شدنی.

لزوم قطع وابستگی نیل به خودکفائی در صنایع فوق .

نیاز به تهیه مواد واسط صنایع شیمیائی معدنی با توجه به نقشی که این مواد واسطه در تهیه مواد نهائی ایفا می نمایند. نیاز روزافزون و مبرم کشور به محصولات شیمیائی معدنی از قبیل سیمان، گچ، آجر، شیشه، کاشی، سرامیک و ...

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-11

1-15

1-17

1-20

ریاضی عمومی 1

ریاضی کاربردی 1

برنامه نویسی کامپیوتر

فیزیک مکانیک

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

آز فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

شیمی عمومی 1

شیمی عمومی 2

آز شیمی عمومی

شیمی آلی 1

آز شیمی آلی 1

شیمی تجزیه

آز شیمی تجزیه

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

424223

1-23

1-37

1-42

1-45

1-47

1-49

مبانی مهندسی برق 1

از مبانی مهندسی برق 1

اقتصاد طرح مهندسی

نقشه کشی صنعتی 1

استاتیک و مقاومت مصالح

ترمودینامیک مهندسی شیمی 1

ترمودینامیک مهندسی شیمی 2

مکانیک سیالات

آز مکانیک سیالات

خواص مواد

انتقال حرارت 1

انتقال حرارت 2

آز انتقال حرارت

موازنه انرژی و مواد

عملیات واحد 1

عملیات واحد 2

آز عملیات واحد

سینتیک و طرح راکتور

کنترل فرایندها

آز کنترل فرایندها

شیمی فیزیک 1

شیمی فیزیک 2

آز شیمی فیزیک 2

انتقال جرم

کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

424266

1-66

اصول مهندسی تصفیه آبهای صنعتی

آز اصول مهندسی تصفیه آبهای صنعتی

خوردگی در صنایع شیمیائی معدنی

عملیات واحد صنعتی تکمیلی

کریستالوگرافی و مینرالوژی

جمع

زمینه انتخابی از دروس تخصصی

ردیف	نام درس	واحد
424271 1-71 72 73 74	فرآیند صنایع شیمیائی ساختمانی 1 آز فرایند صنایع شیمیائی ساختمانی 1 فرآیند صنایع شیمیائی ساختمانی 2 شیمی سیمان لعاب و رنگ	3 1 3 3 3
	جمع	13
424281 82 83	فرآیند صنایع شیمیائی واسط معدنی فرآیند صنایع شیمیائی ذوب فلز الکترولیز	3 3 3
	جمع کل	22

دروس انتخابی

ردیف

نام درس

واحد

424290

مبانی مهندسی برق 2

مدیریت صنعتی

روشهای اندازه گیری کمیتهای مهندسی

زبان تخصصی

ایمنی صنایع شیمیائی معدنی

سیستمهای لوله کشی و کانال کشی

فیزیک مدرن

جمع

کارگاه کارآموزی، پروژه و دروس انتخابی

ردیف

نام درس

واحد

کارگاه

پروژه 2 و کارآموزی

پروژه 1

درس انتخابی

3-4

جمع

11 الی 12

رشته مهندسی شیمی – صنایع غذائی.

مهندسی شیمی – صنایع غذائی

مقدمه:

صنایع غذائی در بهبود معیارها و ضوابط و نیز در تبدیل یا نگهداری مواد اولیه غذائی نقشی عمده دارد و نیازهای تخصصی در واحدهای صنایع غذائی مانند کارخانجات روغن نباتی، پاستوریزه، صنایع بزرگ تخمیری و کارخانجات قند و شکر و کنسروسازی فراوان است.

1- تعریف و هدف:

دوره کارشناسی صنایع غذائی یکی از دوره های آموزش عالی است و هدف از تاسیس آن تربیت کارشناسان ماهر برای اداره صنایع غذائی و صنایع تخمیری و بهره برداری از آنها است. دروس مجموعه ای که متعلق به این دوره است، ترکیبی از دروس علوم پایه مهندسی و مهندسی بیوشیمی، دروس اصلی مهندسی شیمی و دروس تخصی در زمینه فرآیندهای فیزیکی و شیمیائی در زمینه تبدیل و نگهداری مواد غذائی میباشد.

2- طول دوره و شکل نظام:

حداقل طول این دوره 4 سال و یک ترم یا دو دوره دو ماهه کارآموزی است . کلیه دروس آن در 8 ترم (نیمسال تحصیلی) برنامه ریزی میشود و علاوه بر دروس و کارگاه و پروژه، یک ترم کامل یا دو دوره دو ماهه نیز به کارآموزی اختصاص می یابد. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است. هر واحد درسی نظری به مدت 17 ساعت و عملی به مدت 51 یا 34 ساعت و کارگاهی به مدت 51 ساعت در ول نیمسال (17 هفته) تدریس میگردد.

3- واحدهای درسی:
تعداد کل واحدهای درسی این دوره 149 یا 148 واحد درس و 4 واحد کارآموزی بشرح زیر است:

3-1: دروس عمومی 23 واحد

3-2: دروس پایه 34 واحد

3-3: دروس اصلی 62

3-4: دروس تخصصی 23 واحد

3-5: کارآموزی 4 واحد

پروژه 2 واحد

کارگاه 1 واحد

دروس انتخابی 2 تا 3 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره میتوانند درکارخانه های قند و روغن خوراکی، کنسروسازی، لبنیات پاستوریزه، آماده سازی مواد گوشتی، صنایع نوشابه و عرقیات، چای سازی و تشکیل واحدهای نگهداری از مواد غذائی کار کنند و عهده دار امور زیر باشند:

1-4: رفع اشکال و حل مسائل مربوط به این تخصص

2-4: بهره برداری از صنایع موجود به وجه مطلوب (از لحاظ فنی و اقتصادی)

3-4: تطبیق شرایط کمی و کیفی تولید با تقاضا

4-4: توسعه و انتقال تکنولوژی به منظور بهبود شرایط تولیدی صنایع غذائی

5-4: برنامه ریزی فعالیتهای کاردان فنی در صنایع مربوطه.

5- ضرورت و اهمیت:

ضرورت و اهمیت این مجموعه با توجه به موارد زیر مشخص میگردد:

الف: تاکید دولت جمهوری اسلامی ایران در خصوص برنامه ریزی و تولید مواد غذائی و رفع نابسامانیهای موجود در این صنایع و نیل به خودکفائی.

ب: بهبود کیفی و کمی تولیدات صنایع غذائی به کمک استفاده از مطلوب ترین فرآیندهای فیزیکی و شیمیائی که به تحدید واردات و افزایش صادرات می انجامد.

ج: نقش اساسی تولید فنی مطلوب مواد غذائی در حفظ سلامت و بهداشت افراد جامعه.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-11

1-15

1-17

1-18

1-20

ریاضی 1

ریاضی کاربردی 1

برنامه نویسی با کامپیوتر

فیزیک مکانیک

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

آز فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

شیمی عمومی 1

شیمی عمومی 2

آز شیمی عمومی

شیمی آلی 1

آز شیمی آلی 1

شیمی آلی 2

آز شیمی آلی 2

شیمی تجزیه

آز شیمی تجزیه

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

421223

1-23

1-37

1-42

1-45

1-47

1-49

مبانی مهندسی برق 1

آز مبانی مهندسی برق 1

اقتصاد طرح مهندسی

نقشه کشی صنعتی 1

استاتیک و مقاومت مصالح

ترمودینامیک مهندسی شیمی 1

ترمودینامیک مهندسی شیمی 2

مکانیک سیالات

آز مکانیک سیالات

انتقال حرارت 1

انتقال حرارت 2

آز انتقال حرارت

موازنه انرژی و مواد

عملیات واحد 1

عملیات واحد 2

آز عملیات واحد

سثینتیک و طرح راکتور

کنترل فرآیندها

آز کنترل فرآیندها

شیمی فیزیک 1

شیمی فیزیک 2

آز شیمی فیزیک

انتقال جرم

کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

425260

1-67

1-68

بیوشیمی مواد غذائی

شیمی مواد غذائی

صنایع غذائی 1

صنایع غذائی 2

خوردگی در صنایع غذائی

مهندسی بیوشیمی و فرآیندهای تخمیری

میکروبیولوژی عمومی

میکروبیولوژی مواد غذائی

آز میکروبیولوژی مواد غذائی

کنترل کیفی مواد غذائی

آز کنترل کیفی مواد غذائی

جمع

کارگاه، کارآموزی، پروژه و درس انتخابی

ردیف

نام درس

واحد

کارگاه

کارآموزی

پروژه

درس انتخابی

2-3

جمع

11-10

دروس انتخابی (2-3)

ردیف

نام درس

واحد

425270

میکروبیولوژی صنعتی

توده های بیولوژی (بیوماس) و بیوانرژی

فرمانتایون آنتی بیوتیکها و مواد غذائی

تکنولوژی ساخت و تولید سموم دفع آفات

تصفیه آب و فاضلاب

مدیریت صنعتی

رئولوژی

تکنولوژی نگهداری مواد غذائی

زبان تخصصی

تغذیه و بهداشت

ایمنی در صنایع غذائی

فیزیک مدرن

مبانی مهندسی برق 2

اصول حفاظت محیط زیست

مقدمه ای بر مدلسازی و مشابه سازی ریاضی

آمار و احتمالات مهندسی

جمع

رشته مهندسی شیمی – صنایع گاز.

مهندسی شیمی – صنایع گاز

مقدمه:

ذخائر عظیم گاز طبیعی در جمهوری اسلامی ایران این کشور را در ردیف دوم قرار داده است. با توجه به تاکید دولت جمهوری اسلامی ایران به توسعه صنایع گاز و نیاز روزافزون کشور به افراد متخصص متعهد و کاردان در این زمینه "مجموعه کارشناسی صنایع گاز" با مشخصات زیر در محدوده "دوره کارشناسی" تدوین شده است.

1- تعریف و هدف:

دوره کارشناسی صنایع گاز یکی از دوره های آموزش عالی است و هدف از ایجاد آن آموزش و تربیت متخصصان و کارشناسان بهره برداری در زمینه صنایع پالایش و میعان گاز طبیعی، انتقال و توزیع گاز طبیعی و گاز مایع است.

2- طول دوره و شکل نظام:

دوره این مجموعه با کارآموزی 5 سال است. کلیه دروس آن در 9 ترم برنامه ریزی میشود، و علاوه بر دروس و کارگاه و پروژه، یک ترم کامل نیز به کارآموزی اختصاص می یابد. طول هر ترم 18 هفته آموزش کامل است. هر واحد درسی نظری بمدت 18 ساعت و عملی 36 ساعت و کارگاهی بمدت 54 ساعت و کارآموزی حداقل بمدت 72 ساعت در طول نیمسال (18 هفته) تدریس میشود. کارآموزیها در واحدهای تولیدی ذیربط انجام می یابد.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 76 واحد درسی و 7 واحد کارآموزی به شرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 36 واحد

2-3- دروس پایه 34 واحد

3-3- دروس اصلی 69 واحد

4-3- دروس تخصصی 32 واحد

5-3- پروژه، کارآموزی و کارگاه 12 واحد

7 واحد از این قسمت مربوط به یک ترم تام کارآموزی است که مطابق ماده 29 و تبصره 38 آئین نامه آموزشی جزء واحدها به حساب نیامده است.

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره توانائی و قابلیتهای زیرا را دارند:

1-4- تخصص در بهره برداری در واحدهای پالایش، میعان و انتقال گاز

2-4- تشخیص و حل مسائل واحدهای تولید با توجه به حفاظت از امکانات موجود بهره برداری در شرای مطلوب فنی و اقتصادی

3-4- تطبیق شرایط کیفی و کمی فراورده ها با تقاضا

4-4- برنامه ریزی تولید در واحد مربوطه و نیز برنامه ریزی فعالیتهای مربوط به کاردن فنی عملیات بهره برداری صنایع گاز

5-4- طراحی و انتخاب دستگاههای لازم برای تولید مورد نظر

6-4- راه اندازی و بهره برداری از صنایع گاز

7-4- بهینه سازی کیفیت محصولات و مدیریت این صنایع

5- ضرورت و اهمیت:

ضرورت و اهمیت تشکیل این مجموعه با توجه به موارد زیر مشخص میشود:

1-5- وجود ذخائر عظیم گاز طبیعی در کشور و ضرورت بهره برداری صحیح از آن

2-5- تاکید دولت جمهوری اسلامی ایران به توسعه صنایع پتروشیمی و گاز طبیعی و تعمیم استفاده از گاز بعنوان سوخت و منبع انرژی و جلوگیری از اتلاف آن

3-5- امکان بالقوه استفاده از گاز در برخی از صنایع نظیر مجتمع ذوب آهن (احیاء مستقیم) و در صنایعی که احتراق مناسب سوخت گازی نقش مهمی در کیفیت تولید دارد (صنایع شیشه سازی، موزائیک سازی و...)

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

426201

ریاضیات عمومی 1

ریاضی کاربردی 1

برنامه نویسی کامپیوتر

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس و آزمایشگاه

فیزیک موج و ارتعاش

شیمی عمومی 1 و آزمایشگاه

شیمی عمومی 2 و آزمایشگاه

شیمی آلی 1 و آزمایشگاه

شیمی آلی 2 و آزمایشگاه

شیمی تجزیه و آزمایشگاه

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

426222

ریاضی کاربردی 2

مبانی مهندسی برق 1 و آزمایشگاه

مبانی مهندسی برق 2

مدیریت صنعتی

اقتصاد طرح مهندسی

نقشه کشی صنعتی 1

دینامیک

ترمودینامیک

استاتیک و مقاومت مصالح

مکانیک سیالات و آزمایشگاه

خواص مواد

روشهای اندازه گیری کمیتهای مهندسی

انتقال حرارت و آزمایشگاه

موازنه انرژی و مواد

عملیات واحد و آزمایشگاه

سینتیک و طرح رآکتور

کنترل فرآیندها و آزمایشگاه

شیمی فیزیک و آزمایشگاه

انتقال جرم

ترمودینامیک کاربردی

کاربرد ریاضیات در مهندسی

یکی از دروس انتخابی جدول 6

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

426261

زبان تخصصی

تاریخ علم

فلسفه علم

تقطیر چند جزئی

موارد ویژه گاز

کوره ها در صنایع نفت

خورندگی در صنایع نفت

انتقال و توزیع گاز

فرآیند گاز 1 و آزمایشگاه

فرآیند گاز 2

اصول احتراق در فاز گاز و کاربرد گاز طیبیعی

مکانیک سیالات دو فازی

جمع

کارآموزی، زمان و مدت تهیه پروژه کار کارگاهی

ردیف

نام درس

واحد

دوره شناسائی کار

12 هفته (قبل از ورود به دانشگاه)

کارآموزی 1

6 ماه (تمام ترم هشتم تا پایان تابستان)

پروژه گاز ترم آخر

کارگاه ترم اول

320

720

216

جمع

1310

*: دانشجویانی که سابقه کار و آشنائی با محیط کار داشته باشند از گذراندن این دوره معاف اند.

ردیف

نام درس

واحد

426283

اصول حفاظت محیط زیست

مکانیزم کنترل کنندگان هوائی

تصفیه آبهای صنعتی

دانشجویان موظفند در طول دوره یکی از دروس فوق را الزاما انتخاب کنند و در امتحان آن موفق شوند.

رشته مهندسی شیمی – طراحی فرایندهای صنایع نفت.

مهندسی شیمی – طراحی فرایندهای صنایع نفت

مقدمه:

بمنظور تربیت متخصصان متعهد در زمینه محاسبات، تعیین مشخصات و طراحی فرآیندهای صنایع نفت، "مجموعه کارشناسی طراحی فرآیندهای صنایع نفت" پس از بررسی نیازهای تخصصی در این زمینه در کمیته مهندسی شیمی گروه فنی و مهندسی شورایعالی برنامه ریزی تدوین گشته است.

1- تعریف و هدف:

مجموعه کارشناسی طراحی فرآیندهای صنایع نفت یکی از مجموعه های آموزش عالی فنی و مهندسی میباشد که هدف آن آموزش و تربیت متخصصان طراحی فرآیندهای مورد استفاده در صنایع پالایش نفت و گاز و صنایع پتروشیمی است. دروس این مجموعه ترکیبی از دروس عمومی، علوم پایه و دروس مهندسی شیمی و همچنین مطالب تخصصی در زمینه طراحی فرآیندهای شیمیائی میباشد.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول اسمی دوره این مجموعه با کارآموزی 4 سال میباشد و کلیه دروس آن در 8 ترم برنامه ریزی می شود و یک ترم یا دو دوره 2 ماهه به کارآموزی اختصاص می یابد. طول هر ترم 17 هفته است.

هر واحد درسی بصورت نظری به مدت 17 ساعت و بصورت آزمایشگاهی 34 یا 51 ساعت و کارگاهی بمدت 51 ساعت در طول نیمسال تدریس می شود. کارآموزی در واحدهای تولیدی ذیربط و یا دفاتر طراحی انجام میشود.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی 148 یا 150 واحد به شرح زیر است:

3-1- دروس عمومی 20 واحد

3-2- دروس پایه 34 واحد

3-3- دروس اصلی 64 واحد

3-4- دروس تخصصی 18 واحد

3-5- کارآموزی پروژه و کارگاه و دروس انتخابی 2 الی 14 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره توانائی کافی در احراز مشاغل و ایفای نقشهای زیر را دارند:

انجام محاسبات و تعیین مشخصات وسائل، دستگاهها و فرآیندهای شیمیائی که در صنایع نفت مورد استفاده قرار میگیرد، منظور از طراحی فرآیند در صنایع نفت استفاده از داده های موجود بمنظور محاسبه و تعیین مشخصات فنی یک دستگاه، یک واحد یا یک کارخانه تا حد تشکیل شمای جریان فرآیند کامل (پروسس فلودیاگرام) می باشد.

5- ضرورت و اهمیت:

از آنجا که صنایع پالایش نفت و گاز و صنایع پتروشیمی نقش اساسی و زیربنائی در توسعه اقتصادی کشور را دارند و همچنین به دلیل لزوم و اهمیت ایجاد صنایع جدید، توسعه صنایع موجود و یا اعمال تغییرات در خط تولید، نقش کارشناسان که قابلیت و توانائی لازم جهت فعالیت در زمینه محاسبات مربوطه را داشته باشند از اهمیت بسزائی برخوردار است و از عوامل کاهش وابستگی در زمینه عملی و صنعتی خواهد بود.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-11

1-15

1-17

1-18

1-20

ریاضی عمومی 1

ریاضی کاربردی 1

برنامه نویسی کامپیوتر

فیزیک مکانیک

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

آز فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

شیمی عمومی 1

شیمی عمومی 2

آز شیمی عمومی

شیمی آلی 1

آز شیمی آلی 1

شیمی آلی 2

آز شیمی آلی 2

شیمی تجزیه

آز شیمی تجزیه

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

427223

1-23

1-37

1-42

1-45

1-47

1-49

مبانی مهندسی برق 1

آز مبانی مهندسی برق 1

نقشه کشی صنعتی 1

استاتیک و مقاومت مصالح

ترمودینامیک مهندسی شیمی 1

ترمودینامیک مهندسی شیمی 2

مکانیک سیالات 1

آز مکانیک سیالات

خواص مواد

انتقال حرارت 1

انتقال حرارت 2

آز انتقال حرارت

موازنه انرژی و مواد

عملیات واحد 1

عملیات واحد 2

آز عملیات واحد

سینتیک و طرح راکتور

کنترل فرآیندها

آز کنترل فرآیندها

شیمی فیزیک 1

شیمی فیزیک 2

آز شیمی فیزیک 2

انتقال جرم

کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی

مکانیک سیالات 2

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

427260

روشهای اندازه گیری کمیتهای مهندسی

اصول انتخاب مواد و خوردگی

بررسی مقدماتی طرح

طراحی دستگاههای تبادل حرارتی و جرمی

تعیین مشخصات و انتخاب دستگاهها

مقدمات فرآیندهای پالایش نفت و گاز

اصول مهندسی احتراق

جمع واحدها و ساعات

مهندسی شیمی – طراحی فرآیندهای صنایع نفت

کارگاه، کارآموزی، پروژه

ردیف

نام درس

واحد

کارگاه

کارآموزی

پروژه

درس انتخابی (اصلی و تخصصی)

4 الی 6

جمع

12 الی 14

رشته مهندسی شیمی.

گرایش صنایع شیمیائی معدنی

درس های این رشته در طول تحصیل:

دروس مشترک در گرایش های مختلف مهندس شیمی :

دروس تخصصی گرایش صنایع شیمیائی معدنی :

مهندسی احتراق ، صنایع شیمیائی معدنی ، عملیات واحد صنعتی مکانیکی .

گرایش صنایع پتروشیمی

دروس تخصصی گرایش صنایع پترشیمی :

فرآیند های پتروشیمی ، مقدمات و پالایش ، مبانی و تکنولوژی پلیمر

گرایش صنایع گاز

دروس تخصصی گرایش صنایع گاز :

انتقال و توزیع گاز ، فرآیند گاز ، مهندسی احتراق

گرایش صنایع پلیمر

گرایش شیمیایی سلولزی

گرایش صنایع غذایی

دروس تخصصی گرایش صنایع غذایی:

گرایش پالایش

دروس تخصصی گرایش پالایش:

مهندسی احتراق ، مهندسی پالایش ، فرآینده های پالایش

گرایش بهره برداری از منابع نفت

دروس تخصصی گرایش بهره برداری از منابع نفت :

گرایش طراحی فراینده های صنایع نفت

دروس تخصصی گرایش طراحی فرآیندهای نفت :

فرایندهای پالایش نفت و گاز ، طراحی برج و مبدل ، تعیین مشخصات دستگاه ها ، سیستم های اندازه گیری .

توانائی های لازم :

موقعیت شغلی در ایران :

رشته مهندسی صنایع – ایمنی صنعتی.

مهندسی صنایع – ایمنی صنعتی

مقدمه:

در اجرای اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و با توجه به اینکه کلیه صنایع و بخشهای کشاورزی و معادن و خدمات نیازمند اینگونه کارشناسان متعهد و متخصص میباشند لذا مجموعه کارشناسی ایمنی صنعتی با مشخصات زیر تدوین شده است.

1- هدف:

هدف از تدریس این دوره آموزشی: تربیت افراد متخصص در زمینه شناخت، پیشگیری و برخورد با حوادث و سوانح در محیهای کار کشور می باشد.

2- طول دوره و شکل نظام:

متوسط طول این دوره 4 سال تحصیلی است. کلیه دروس آن در 8 ترم برنامه ریزی می شود. طول هر ترم آموزشی 17 هفته میباشد، هر واحد درسی بصورت نظری بمدت 17 ساعت تدریس می گردد.

3- تعداد واحدهای درسی:

واحدهای درسی این دوره 149 واحد و بشرح زیر ارائه می گردند:

1-3- واحدهای دروس عمومی 20 واحد

2-3- واحدهای دروس پایه 28 واحد

3-3- واحدهای دروس اصلی 62 واحد

4-3- واحدهای دروس اختصاصی 40 واحد

153 واحد

4- نقش و توانائی:

توانائیهائی که فارغ التحصیلان این دوره احراز می نمایند عبارت است از:

الف: ایمنی فنی

1- اندازه گیری مقاومت زمینی و ارائه طرح و محاسبه سیستم اتصال زمین

2- طراحی و محاسبه سیستمهای اعلام و اطفاء حریق و مدارهای حفاظتی الکتریکی، تابلوهای ایمنی هشدار دهنده

3- طراحی و محاسبه حفاظهای مکانیکی کلیه دستگاهها و ایمنی سازی مراحل مختلف تولید

4- ارائه دستورالعملهای جدول لوازم استحفاظ فردی ایمنی برای کلیه مشاغل

5- بررسی علل حوادث ناشی از کار و اثرات زیست محیطی آن

ب: بهداشت صنعتی

1- بررسی و اندازه گیری سروصدا و تجزیه و تحلیل و کنترل آن در محیط کارهای مختلف

2- بررسی و اندازه گیری ارتعاشات وارده به انسان و دستگاهها و تجزیه و تحلیل و کنترل آن

3- بررسی و اندازه گیری روشنائی و تجزیه و طراحی آن در محیط کار

4- بررسی و اندازه گیری نقش های گرمائی وارده بر انسان و تجزیه و تحلیل و کنترل آنها در محیط کار

5- بررسی و اندازه گیری عوامل شیمیائی و تجزیه و تحلیل و کنترل آنها در محیط کار

5- ضرورت و اهمیت:

با گسترش روبه رشد صنایع در کشور و ارتبا ط تنگاتنگ ارتقاء کیفیت تولید با ایمنی صنعتی، و با توجه به توانائیهائی که فارغ التحصیلان ین دوره خواهند داشت و جلوگیری از عملکردهای غیرقانونی واحدهای کاری میتوان ادعا کرد که وجود این دوره آموزشی در کشور از ضرورتی خاص برخوردار است.

مهندسی صنایع – ایمنی صنعتی

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

432201

1-11

1-13

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

برنامه نویسی و کاربرد کامپیوتر

محاسبات عددی

فیزیک مکانیک

فیزیک حرارت

فیزیک الکتریسیته

آزمایشگاه فیزیک الکتریسیته

شیمی عمومی

آزمایشگاه شیمی

آزمایشگاه فیزیک حرارت

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

1-24

مبانی مهندسی برق 1

مبانی مهندسی برق 2

ازمایشگاه مبانی مهندسی برق 2

نقشه کشی صنعتی 1

نقشه کشی صنعتی 2

استاتیک و مقاومت مصالح

علم مواد

اقتصاد عمومی 1

اقتصاد عمومی 2

اصول حسابداری و هزینه یابی

اصول مدیریت ایمنی

ارزیابی کار و زمان

طرح ریزی واحدهای صنعتی

تحقیق در عملیات 1

روشهای تولید 1

روشهای تولید 2

تئوری احتمالات و کاربرد آن

آمار مهندسی

کارگاه ماشین افزار 1

کارگاه ماشین افزار 2

کارگاه جوش

کارگاه ریخته گری

کارگاه برق صنعتی

ترمودینامیک و انتقال حرارت

مکانیک سیالات

روانشناسی صنعتی

کارآموزی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

434270

434284

ایمنی در برق

اعلام و اطفاء حریق

دیگها و ظروف تحت فشار

عوامل شیمیائی محیط کار

حفاظت صنعتی (ایمنی صنعتی)

مهندسی احتراق

گازرسانی

ایمنی بالابرها (حمل و نقل مواد)

ایمنی در ساختمان و معدن

حقوق کار و تامین اجتماعی

سم شناسی صنعتی

عوامل فیزیکی محیط کار

اصول بهداشت محیط

جمع آوری و دفع زباله های صنعتی

ارگونومی (مهندسی انسانی)

بیماریهای شغلی و اورژانسهای طبکار

ایمنی در کشاورزی و خدمات

تهویه صنعتی

زبان تخصصی

پروژه

جمع

رشته مهندسی صنایع – برنامه ریزی و تحلیل سیستمها.

مهندسی صنایع – برنامه ریزی و تحلیل سیستمها

1- تعریف و هدف:

دوره آموزشی برنامه ریزی و تحلیل سیستم، متشکل از دروس پایه، دروس مهندسی برنامه ریزی و سیستم همراه با دروس آزمایشگاهی بمنظور تربیت کارشناسان برنامه ریزی در بخشهای صنعتی و خدماتی تدوین گردیده است و هدف از این مجموعه تربیت کارشناسانی است که می توانند با بکارگیری روشهای سیستماتیک و مدلهای ریاضی، مسائل تصمیم گیری در سطح واحدهای صنعتی بزرگ و واحدهای خدماتی را تجزیه و تحلیل و حل نموده و بهترین رهنمود را در استفاده از منابع موجود و عملکرد اجزا متشکل سیستم ارائه دهند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط این دوره 4 سال است و برنامه های درسی آن در 8 ترم برنامه ریزی میشود و علاوه بر دروس کارگاه و پروژه، یک ترم کامل نیز کارآموزی اختصاص می یابد. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است. مدت هر واحد درس نظری 17 ساعت و عملی، آزمایشگاهی 34 ساعت است و کارگاهی 51 ساعت و کارآموزی حداقل 136 ساعت است. کارآموزیها در واحدهای ذیربط انجام می یابد.

3- تعداد واحدهای درسی:

تعداد واحدهای درسی این مجموعه 140 واحد به شرح زیر می باشد:

1-3: دروس عمومی 20 واحد

2-3: دروس پایه 28 واحد

3-3: دروس اصلی 63 واحد

4-3: دروس تخصصی 21 واحد

5-3: دروس اختیاری 8 واحد

4- نقش و توانائی:

مشاغلی که فارغ التحصیلان این دوره می توانند احراز نمایند عبارتند از:

- واحد طرح و برنامه موسسات تولیدی بزرگ (بیش از 500 شاغل) در واحد طرح و برنامه، خط مشی عمومی موسسه بوسیله کارشناسان این دوره در مقاطیع میان مدت و بلندمدت برنامه ریزی می گردد. مسائل تصمیم گیری در سطح واحد تولیدی توسطی کارشناسان این مجموعه به فرم کمی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و بهترین راه حل جهت تصمیم گیری نهائی به مدیریت واحد ارائه می گردد.

- واحد طرح و برنامه وزارتخانه ها و موسسات تابعه:

موسسات تابعه توسط فارغ التحصیلان این دوره بصورت کمی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و راه حل مناسب جهت تصمیم گیری نهائی تدوین می گردد.

- کارشناسان برنامه ریزی در موسسات خدماتی:

مسائل خدماتی موسسات مختلف از قبیل توزیع کالا، توزیع آب، انرژی و ... حمل و نقل، ترافیک شهری، ترافیک هوائی، بررسی سطح قابل ارائه خدمات بنادر، بررسی سطح قابل ارائه خدمات و بیمارستانها و ...

مسائل برنامه ریزی و تخصیص بودجه در سطوح مختلف مملکتی، بخشی و استانی و ...

- کارشناسان برنامه ریزی در سطوح مختلف نظام برنامه ریزی کشور

با مراجعه به نظام برنامه ریزی کشور مصوبه شورای اقتصاد ملاحظه می گردد که عده کثیری کارشناس در سطوح مختلف وزارتخانه ها، استانداریها، فرمانداریها و ... مورد نیاز میباشد.

- تحقیقات و آموزش در موسسات عالی:

فارغ التحصیلان این مجموعه می توانند پس از طی دوره های تخصصی (تحقیق و تربیت مدرس) به خدمات آموزشی و پژوهشی در موسسات عالی کشور بپردازند.

5- ضرورت و اهمیت:

ابعاد فعالیتهای صنعتی و خدماتی آن چنان گسترده است که حل مسائل تصمیم گیری و برنامه ریزی در سطح اینگونه واحدها را بدون بهره گیری از روش علمی غیرممکن ساخته است لذا مدیریت موسسات تولیدی و خدماتی نیاز مبرمی بروجود کارشناسی متبحر در امر برنامه ریزی دارند بدین معمی که مدیران تنها اهداف را تعیین و سپس مسئله را به کارشناس برنامه ریزی ارائه می دهند تا مراحل جمع آوری اطلاعات، تجزیه و تحلیل داده ها، مدل بندی، حل مسئله بوسیله کارشناس برنامه ریز انجام می شود و جواب یا جوابهای مسئله ارائه می گردد. و سپس بهترین جواب توسط مدیر انتخاب می شود. ارائه بهترین جواب بدون بهره گیری از روشهای علمی غیرممکن است به دلایل فوق الکر و نیز نیاز کشور به متخصصین برنامه ریز در بخش صنایع لزوم و اهمیت این دوره روشن می شود.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-11

1-12

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

برنامه نویسی کامپیوتر

محاسبات عددی

فیزیک 1

آز فیزیک 1

فیزیک 2

آز فیزیک 2

شیمی عمومی

آزمایشگاه شیمی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

431223

1-23

مبانی مهندسی برق

ازمایشگاه مبانی برق

اقتصاد مهندسی

نقشه کشی صنعتی 1

نقشه کشی صنعتی 2 (پیشرفته کامپیوتری)

استاتیک

مقاومت مصالح

علم مواد

اقتصاد عمومی 1

اقتصاد عمومی 2

اصول حسابداری و هزینه یابی

ارزیابی کار و زمان **

طرح ریزی واحدهای صنعتی*

برنامه ریزی و کنترل تولید موجودیهای 1

کنترل پروژه

کنترل کیفیت آماری

تحقیق در عملیات 1

تحقیق در عملیات 2

ردیف

نام درس

واحد

روشهای تولید 1

روشهای تولید 2

تئوری احتمالات و کاربرد آن

آمار مهندسی

آزمایشگاه اندازه گیری دقیق و کنترل کیفیت

کارگاه ماشین افزار 1

کارگاه ماشین افزار 2

کارگاه عمومی جوش

کارگاه ریخته گری (ذوب و مدل سازی)

جمع

دروس اختیاری (8 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

441273

431267

برنامه ریزی تعمیرات و نگهداری

آنالیز تصمیم گیری

اقتصاد سنجی و برنامه ریزی اقتصادی

تحلیل و طراحی سیستمهای ایمنی

پیش بینی و آنالیز سربهای زمانی

سیستمهای کنترل

برنامه ریزی و مدیریت منابع انسانی

سازماندهی نیروی انسانی

پروژه

مدیریت مالی

برنامه ریزی و کنترل تولید و موجودیهای 2

برنامه ریزی تولید

مدیریت کیفیت

6-2

جمع

توضیح: کلیه دروس تخصصی و اختیاری سایر مجموعه های مهندسی صنایع می توانند بعنوان دروس اختیاری در این مجموعه ارائه گردند.

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

43261

441291

زبان تخصصی

برنامه ریزی حمل و نقل

طرح سیستمهای اطلاعاتی و کنترل مدیریت

اصول شبیه سازی

تحلیل سیستمها

کاربرد کامپیوتر در مهندسی صنایع

پروژه پایانی

اصول مدیریت و تئوری سازمان

جمع

تذکر: دانشجویان باید کارآموزی 1 و 2 را اخذ کنند (بدون احتساب واحد) و هر کارآموزی در یک ترم مجزا و حداقل 136 ساعت در یکی از مراکز صنعتی انجام شود.

رشته مهندسی صنایع-تکنولوژی صنعتی.

مهندسی صنایع – تکنولوژی صنعتی

مقدمه:

با پیشرفت سریع علوم و تکنولوژی و پیچیدگی روزافزون آن بالطبع سیستمهای تولیدی و خدماتی نیز گسترش یافته است. در نتیجه این پیشرفت اداره صحیح و مناسب اینگونه واحدها بصورت سیستماتیک مستلزم بکارگیری تکنیکهای علمی و پیشرفته می باشد.

مقیاس تولید و خدمات آن چنان گسترش یافته که رشته های مهندسی سنتی از قبیل شیمی، راه و ساختمان، مکانیک و غیره پاسخگوی کلیه مسائل این سازمانها نیستند برای جبران چنین کمبودی در قرن حاضر و بویژه طی چند دهه اخیر از پیوند رشته های گوناگون علوم و مدیریت، اقتصاد و روشهای مهندسی، رشته جدیدی بنام "مهندسی صنایع" بوجود آمده است.

رشته مهندسی صنایع با مسائلی از قبیل: کنترل و هماهنگی فعالیتها، برنامه ریزی تولید، کنترل کیفیت، استفاده موثر از ماشین آلات، تجهیزات و امکانات، کنترل موجودی و انبار و افزایش کارآرائی سازمانهای گوناگون سروکار دارد.

لذا مهندسی صنایع با بهره گیری از یافته های فوق می تواند در طرح، ایجاد و یا بهبود سیستمهای متشکل از انسان، مواد، تجهیزات و ماشین آلات کمک موثری بنماید.

1-تعریف و هدف:

تکنولوژی صنعتی بیانگر تکنولوژی و روشهای ساخت قطعات صنعتی و شناسائی خطوط گوناگون تولیدی و مهارت در بهره گیری موثر از اجزای متشکله یک واحد تولیدی (انسان، ابزار، ماشین آلات، ساختمان و تاسیسات) به منظور حصول حداکثر کیفیت و کسب محصولات است. تربیت کارشناسان آگاه به مسائل تکنولوژی ساخت قطعات صنعتی در راه اندازی واحدهای تولیدی از جمله اهداف این رشته است. داوطلبان باید در دروس ریاضی، آمار و فیزیک خیلی قوی بوده و علاقمند به این رشته باشند.

2-طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط این دوره 4 سال است و برنامه های درسی آن برای 8 ترم تحصیلی برنامه ریزی شده است و علاوه بر دروس کارگاه و پروژه، یک ترم کامل نیز به کارآموزی اختصاص می یابد. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است. مدت هر واحد درسی نظری 17 ساعت و عملی و آزمایشگاهی 34 ساعت و کارگاهی 51 ساعت و کارآموزی حداقل 136 ساعت است. کارآموزیها در واحدهای ذیربط انجام می یابد.

3-تعداد واحدهای درسی:

تعداد واحدهای درسی این مجموعه 140 واحد به شرح زیر می باشد:

1-3: دروس عمومی 20 واحد

2-3: دروس پایه 28 واحد

3-3: دروس اصلی 63 واحد

4-3: دروس تخصصی 21 واحد

5-3: دروس اختیاری 8 واحد

4-نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره می توانند با آموخته های خویش در موارد ذیل مثبت بازی نمایند:

-کار در واحدهای صنعتی کوچک و ساخت قطعات صنعتی جهت ارائه به بازار مصرف و رفع نیاز به بیگانگان

-تاسیس کارگاههای ساخت به منظور تهیه قطعات یدکی ماشین آلات صنعتی

-دادن پوشش آموزشی به مراکز آموزشی فنی و حرفه ای

-انجام اعمال تعیمراتی روی کلیه قطعات صنعتی سبک و سنگین

-رفع نیازمندیهای فنی و مدیریتی کارخانجاتی چون اتومبیل سازی، تراکتورسازی ، ماشینهای ابزار، ابزار سازی، بلبرینگ سازی، کارخانجات روغن نباتی، ذوب آهن، دستگاههای معدن، صنایع لاستیک و پلاستیک و کارخانجات صنایع سنگین و ...

علاوه بر آن آموزش یافتگان در این مجموعه می توانند در بخشهای مهندسی تولید، برنامه ریزی، کنترل تولید، مهندسی صنایع و نیز در طرح و توسعه کارخانجات موجود گامهای موثری را بردارند.

ضرورت و اهمیت:

بعلت عدم شناخت کافی از جزئیات مسائل تولید صنعتی غالبا افرادی با اطلاعات ناقص و یا محدود مدیریت مراکز تولیدی را بعهده داشته و در بسیاری موارد برنامه ریزیهای خائنانه وابستگان به بیگانه از قرار گرفتن بهره های سازنده و متخصص در محلهای مخصوص شان جلوگیری بعمل می آورده است. حال که خودکفائی صنعتی بعنوان یکی از اهداف مجدانه جمهوری اسلامی جلوه گر شده، لزوم افرادی فنی و متعهد برای راه اندازی و یا احداث کارخانجاتی در زمینه های مختلف تولیدی، مخصوصا عدول از مرز قطعه سازی و بنای تولیدات جمعی برای رفع نیاز داخله و مبادرت به صدور آنها به سایر مستضعفان عالم از یوغ ابرقدرتها کاملا ملموس است. نیازهای عمده ای که بوسیله فارغ التحصیلان این مجموعه با توجه به اهداف معین آن مرتفع می گردد عبارتند از:

1-ساخت کلیه ماشینهای ابزار که بعمل آورنده ابزارهای گوناگون صنعتی میباشند.

2-ابداع و ساخت یا کپی سازی ماشینهای تولیدی و نیز قطعات یدکی سیستمهای مختلف.

3-مدیریت تولید و ساخت و نیز برنامه ریزی واحدهای صنعتی.

4-احداث کارخانجات صنعتی مورد نیاز مملکت بمنظور رفع نیاز به بیگانگان.

5-انجام اعمال تعمیراتی و نیز ماشین کاری روی کلیه قطعات صنعتی سبک و سنگین.

6-آشنائی به سیستمهای تولیدی سنتی و یغرسنتی و راه اندازی آنها.

7-داشتن آگاهیهای تخصصی در مورد مشکلات صنعتی کارخانجات چون گرفتاریهای خط تولید، انبارها، سیستمهای حمل و نقل، مکانیزم الکتریکی، الکترونیکی، مسائل متالورژی، سایش قطعات صنعتی، سیستمهای متنوع کنترل.

8-طراحی محیط های فیزیکی مناسب کار با توجه به خصوصیات فیزیکی و عاطفی ایرانی برای استفاده مناسب از قوا و بهره گیری متناسب از امکانات موجود.

9-شناخت مسائل آماری تولید و تجهیز سیستمها با توجه به نیاز بازار. این مجموعه بعلت برخورداری از آزمایشگاهها و کارگاههای متنوع پیش بینی شده و در آن بعد فنی سایر مجموعه های شاخه صنایع را به میزان ایده آلی گسترش میدهد.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-11

1-12

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

برنامه نویسی کامپیوتر

محاسبات عددی

فیزیک 1

آز فیزیک 1

فیزیک 2

آز فیزیک 2

شیمی عمومی

آزمایشگاه شیمی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

431223

1-23

431244

مبانی مهندسی برق

ازمایشگاه مبانی برق

اقتصاد مهندسی

نقشه کشی صنعتی 1

نقشه کشی صنعتی 2 (پیشرفته کامپیوتری)

استاتیک

مقاومت مصالح

علم مواد

اقتصاد عمومی 1

اقتصاد عمومی 2

اصول حسابداری و هزینه یابی

ارزیابی کار و زمان

طرح ریزی واحدهای صنعتی

برنامه ریزی و کنترل تولید موجودیهای 1

کنترل پروژه

کنترل کیفیت آماری

تحقیق در عملیات 1

تحقیق در عملیات 2

روشهای تولید 1

روشهای تولید 2

تئوری احتمالات و کاربرد آن

آمار مهندسی

آزمایشگاه اندازه گیری دقیق و کنترل کیفیت

کارگاه ماشین افزار 1

کارگاه ماشین افزار 2

کارگاه عمومی جوش

کارگاه ریخته گری (ذوب و مل سازی)

جمع

دروس تخصصی اجباری

ردیف

نام درس

واحد

432293

ماشین های افزار 1

قید و بندها (جیک و فیکسچر)

طراحی قالب 1

کنترل عددی

مونتاژ مکانیکی

عملیات حرارتی

زبان تخصصی

پروژه *

جمع

* پروژه این مجموعه حتی الامکان بصورت اجرائی (ساخت) انجام می گیرد.

*تذکر: دانشجویان باید کارآموزی 1 و 2 را اخذ کنند (بدون احتساب واحد) و هر کارآموزی در یک ترم مجزا و حداقل 136 ساعت در یکی از مراکز صنعتی انجام شود.

دروس اختیاری (8 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

432281

431291

432240

431267

431341

1-99

سیستمهای کنترل

برنامه ریزی تعمیرات و نگهداری

مهندسی فاکتورهای انسانی

اتوماسیون

آزمایشگاه تکمیل سطح فلزات

طراحی قالب 2

ماشینهای ابزار 2

ایمنی و بهداشت صنعتی

تکنولوژی تولید

کارگاه تخصصی جوش

اصول مدیریت و تئوری سازمان

کاربرد کامپیوتر در مهندسی صنایع

تعمیر و نصب و نگهداری ماشینهای افزار

کارگاه ماشینهای افزار پیشرفته

مدیریت کیفیت

آزمایشگاه جوش

آزمایشگاه عملیات حرارتی

جمع

توضیح: کلیه دروس تخصصی و اختیاری سایر مجموعه های مهندسی صنایع می توانند بعنوان دروس انتخابی (اختیاری) در این مجموعه ارائه گردند.

رشته مهندسی صنایع-تولید صنعتی.

آيا اين بهترين روش است؟ اين سؤالي است كه فكر يك مهندس صنايع را دائماً به خود مشغول مي‌كند تا به اين وسيله بهترين راه را براي توليد محصول و حل مسائل و مشكلات يك واحد صنعتي يا خدماتي پيدا كند. در واقع فارغ‌التحصيل اين رشته تلاش مي‌كند تا با يك نگرش سازمان يافته‌، مسائل‌ و مشكلات‌ كارخانه‌ را تحليل‌ كرده‌ و به‌ گونه‌اي‌ عمل‌ كند كه‌ با حداقل‌ ورودي‌ مواد، حداكثر خروجي‌ را داشته‌ باشد. زيرا امكان دارد كه‌ طراحان‌ يك‌ واحد صنعتي‌ وقتي‌ مشغول‌ طراحي‌ مي‌شوند به مسائل‌ اقتصادي‌، افزايش‌ بهره‌وري‌ و ساير مسائل‌ توجه كافي نداشته باشند، اما يك‌ مهندس‌ صنايع‌ هنگام‌ برنامه‌ريزي‌ براي‌ اداره‌ كارخانه‌اي‌ كه‌ داراي‌ كارگران‌ زياد و ماشين‌ آلات‌ بسيار است‌ براي‌ مثال‌ به‌ اين‌ مسأله‌ توجه‌ مي‌كند كه‌ چگونه‌ مي‌توان‌ بيكاري‌ ماشين‌آلات‌ را به‌ حداقل‌ رساند و از نيروي‌ انساني‌ نيز بهترين‌ استفاده‌ را كرد و در ضمن‌ محصول‌ كارخانه‌ كمترين‌ ضايعات‌ را داشته‌ و نگهداري‌ و تعميرات‌ ماشين‌آلات‌ نيز به‌ بهترين‌ نحو انجام‌ بگيرد.
اين‌ رشته‌ در دوره‌ كارشناسي‌ داراي‌ چهار گرايش‌ توليد صنعتي‌ ، تحليل‌ سيستم‌ها، تكنولوژي‌ صنعتي‌ و ايمني‌ صنعتي‌ است‌. گرايش‌ توليد صنعتي‌ گرايش‌ توليد صنعتي‌ فن‌ به‌كارگيري‌ مهارت‌هاي‌ تكنيكي‌ ـ اقتصادي‌ و استفاده‌ مؤثر و نظام‌يافته‌ از نيروي‌ انساني‌، زمان‌، ماشين‌آلات‌، ساختمان‌ و مواد به‌ منظور توليد كالا با كيفيت‌ مطلوب‌ مي‌باشد. در واقع‌ هدف‌ اين‌ گرايش‌ تربيت‌ مديران‌ توليد واحدهاي‌ صنعتي‌ است‌.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل‌ :
دروس‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌هاي‌ مختلف‌ مهندسي‌ صنايع‌:
رياضي‌، معادلات‌ديفرانسيل‌، برنامه‌نويسي‌ كامپيوتر، محاسبات‌ عددي‌، فيزيك‌ ، شيمي‌ عمومي‌ ، مباني‌ مهندسي‌ برق‌ ، اقتصاد مهندسي‌، نقشه‌كشي‌ صنعتي‌ ، استاتيك‌، مقاومت‌ مصالح‌، علم‌ مواد، اقتصاد عمومي‌ ، اصول‌ حسابداري‌ و هزينه‌يابي‌، ارزيابي‌ كار و زمان‌، طرح‌ريزي‌ واحدهاي‌ صنعتي‌، برنامه‌ريزي‌ و كنترل‌ توليد، موجودي‌ها‌ ، كنترل‌ پروژه‌، كنترل‌ كيفيت‌ آماري‌، تحقيق‌ در عمليات‌ ، روش‌هاي‌ توليد ، تئوري‌ احتمالات‌ و كاربردهاي‌ آن‌، آمار مهندسي‌، آزمايشگاه‌ اندازه‌گيري‌ دقيق‌، كارگاه‌ ماشين‌ابزار ، كارگاه‌ عمومي‌ جوش‌، كارگاه‌ ريخته‌گري‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ توليد صنعتي‌ :

زبان‌ تخصصي‌، پروژه‌ طراحي‌ ايجاد صنايع‌، مهندسي‌ فاكتورهاي‌ انساني‌، برنامه‌ريزي‌ توليد، برنامه‌ريزي‌ و كنترل‌ توليد و موجودي‌ها ، كاربرد كامپيوتر در مهندسي‌ صنايع‌، برنامه‌ريزي‌ نگهداري‌ و تعميرات‌، اصول‌ مديريت‌ و تئوري‌ سازمان‌، پروژه‌، كارآموزي‌. گرايش‌ برنامه‌ريزي‌ و تحليل‌ سيستم‌ها گرايش‌ برنامه‌ريزي‌ و تحليل‌ سيستم‌ها تا حدودي‌ جنبه‌ نرم‌افزاري‌ دارد و بيشتر به‌ ارائه‌ راهكار سيستماتيك‌ مي‌پردازد. در واقع‌ هدف‌ اين‌ گرايش‌ تربيت‌ كارشناساني‌ است‌ كه‌ بتوانند با بهره‌گيري‌ از روش‌هاي‌ جديد و سيستماتيك‌ و مدل‌هاي‌ رياضي‌ مسائل‌ واحدهاي‌ صنعتي‌ بزرگ‌ را تجزيه‌ و تحليل‌ نموده‌ و بيشترين‌ رهنمودها را براي‌ استفاده‌ از منابع‌ موجود در عملكرد اجزاء تشكيل‌ سيستم‌ ارائه‌ بدهند.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ برنامه‌ريزي‌ و تحليل‌ سيستم‌‌ها:

زبان‌ تخصصي‌، برنامه‌ريزي‌ حمل‌ و نقل‌، اصول‌ شبيه‌سازي‌، تحليل‌ سيستم‌ها، كاربرد كامپيوتر در مهندسي‌ صنايع‌، پروژه‌ پاياني‌، اصول‌ مديريت‌ و تئوري‌ سازمان‌، كارآموزي‌، سيستم‌هاي‌ اطلاعاتي‌ و كنترل‌ مديريت‌ . گرايش‌ تكنولوژي‌ صنعتي‌: گرايش‌ تكنولوژي‌ صنعتي‌ نسبت‌ به‌ گرايش‌هاي‌ توليد صنعتي‌ و تحليل‌ سيستم‌ها فني‌تر بوده‌ و به‌ مهندسي‌ مكانيك‌ نزديك‌تر مي‌باشد. هدف‌ اين‌ گرايش‌ تربيت‌ تكنولوژيست‌هاي‌ كارخانه‌ است‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ تكنولوژي‌ صنعتي‌:

ماشين‌هاي‌ افزار ، قيد و بندها (جيك‌ و فيكسچر)، طراحي‌ قالب‌ ، كنترل‌ عددي‌، مونتاژ مكانيكي‌، عمليات‌ حرارتي‌، زبان‌ تخصصي‌، پروژه‌.

گرايش‌ ايمني: ‌

صنعتي گرايش‌ ايمني‌ صنعتي‌ به‌ مسائل‌ مشكل‌ساز در صنعت‌ از لحاظ‌ ايمني‌ مي‌پردازد؛ يعني تلاش مي‌كند تا با اجراي دستورالعمل‌ها از خطرات احتمالي جلوگيري كند و در صورت بروز مشكل يا خطري، راهي براي رفع آن پيدا نمايد. از جمله‌ اين‌ مسائل‌ مي‌توان‌ به‌ كوره‌ها يا آلودگي‌ هوا اشاره‌ نمود.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ ايمني‌:

ايمني‌ در برق‌، اعلام‌ و اطفاء حريق‌، ديگ‌ها و ظروف‌ تحت‌ فشار، عوامل‌ شيميايي‌ محيط‌ كار، عوامل فيزيكي محيط كار، حفاظت‌ صنعتي‌ (ايمني‌ صنعتي‌)، مهندسي‌ احتراق‌، گازرساني‌.

توانايي‌هاي‌ لازم :
اين‌ رشته‌ ارتباط‌ نزديكي‌ با مديريت‌ دارد و دانشجوي‌ آن‌ بايد توانايي‌هاي‌ مديريتي‌ داشته‌ و قدرت‌ تحليل‌ و درك‌ بالايي‌ داشته‌ باشد. دانشجويان‌ رشته‌ مهندسي‌ صنايع‌ بايد در دو درس‌ رياضي‌ و فيزيك‌ قوي‌ باشند. بخصوص‌ در درس‌ رياضيات‌ جديد كه‌ آمار و احتمالات‌ اين‌ درس‌ تا حدي‌ به‌ مهندسي‌ صنايع‌ مربوط‌ مي‌شود. همچنين‌ يك‌ دانشجوي‌ مهندسي‌ صنايع‌ بايد از خلاقيت‌ و نوآوري‌ برخوردار باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
اين‌ رشته‌ در چند سال‌ اخير جايگاه‌ خود را يافته‌ است‌ و اكثر مسؤولان‌ و متخصصان‌ نيز به‌ اين‌ موضوع‌ واقف‌ شده‌اند كه‌ جامعه‌ نياز بسياري‌ به‌ تخصص‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ دارد. چرا كه‌ رشته‌ مهندسي‌ صنايع‌ افراد را براي‌ مديريت‌ پرورش‌ مي‌دهد و بهترين‌ و نزديكترين‌ رشته‌ به‌ كارهاي‌ مديريتي‌ و برنامه‌ريزي‌ و اداره‌ امور است‌ و اگر قرار باشد براي‌ مديريت‌ بخش‌ توليد يك‌ واحد صنعتي‌ بين‌ مهندس‌ مكانيك‌، برق‌ و صنايع‌ كه‌ داراي‌ شرايط‌ مساوي‌ هستند، يك‌ نفر را انتخاب‌ كرد، مهندس‌ صنايع‌ اولويت‌ اول‌ را دارد. بنابراين‌ اين‌ رشته‌ از نظر بازار كار مشكلي‌ ندارد.

دانشگاه های پذیرنده : الزهرا(س)- تهران ، بوعلی سینا – همدان ، تبریز ، تفرش ، تهران ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، شهید باهنر کرما ن ، صنعتی اصفهان ، صنعتی امیر کبیر – تهران ف صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی – تهران ، غلم و صنعت ایران – تهران ، کردستان – سنندج ، هرمزگان- بندعباس ، یزد ، مهندسی گلپایگان ، امام حسین (ع) – تهران ، صنعتی مالک اشتر – شاهین شهر اصفهان ، غیر انتفاعی علوم و فنون مازندران ، غیر انتفاعی سحاد – مشهد ، غیر انتفاعی شمال – آمل ، غیر انتفاعی کار ، غیرانتفاعی جهاد دانشگاهی ، غیر انتفاعی صنعتی مازندران – بابل .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی، غیر انتفاعی
گرایشها : تولید صنعتی ، برنامه ریزی و تحلیل سیستم ها ، تکنولوژی صنعتی ، ایمنی صنعتی .

مهندسی صنایع – تولید صنعتی

مقدمه:

با پیشرفت سریع علوم و تکنولوژی و پیچیدگی روزافزون آن بالطبع سیستمهای تولیدی و خدماتی نیز گسترش یافته است. در نتیجه این پیشرفت، اداره صحیح و مناسب اینگونه واحدها بصورت سیستماتیک مستلزم بکارگیری تکنیکهای علمی و پیشرفته می باشد.

مقیاس تولید و خدمات آن چنان گسترش یافته که رشته های مهندسی سنتی از قبیل شیمی، راه و ساختمان، مکانیک و غیره پاسخگوی کلیه مسائل این سازمانها نیستند. برای جبران چنین کمبودی در قرن حاضر و بویژه طی چند دهه اخیر از پیوند رشته های گوناگون علوم و مدیریت، اقتصاد و روشهای مهندسی، رشته جدیدی بنام "مهندسی صنایع" بوجود آمده است.

رشته مهندسی صنایع با مسائلی از قبیل: کنترل و هماهنگی فعالیتها، برنامه ریزی تولید، کنترل کیفیت، استفاده موثر از ماشین آلات، تجهیزات و امکانات، کنترل موجودی و انبار و افزایش کارآئی سازمانهای گوناگون سروکار دارد.

1- تعریف و هدف:

تولید صنعتی عبارت است از فن بکارگیری مهارتهای تکنیکی اقتصادی و استفاده موثر و نظام یافته از نیروی انسانی، زمان، ماشین آلات و تجهیزات، سرمایه، ساختمان و مواد بمنظور تولید کالا با کیفیت و کمیت مطلوب مجموعه کارشناسی تولید صنعتی بمنظور تربیت کارشناسی تدوین شده است که بتوانند به تجزیه و تحلیل و حل مسائلی از قبیل برنامه ریزی و کنترل تولید، کنترل کیفیت، افزایش کارآرائی تولید و طرح ریزی واحدهای تولیدی بپردازند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط این دوره 4 سال است و برنامه های درسی آن در 8 ترم برنامه ریزی میشود و علاوه بر دروس کارگاه و پروژه، یک ترم کامل نیز به کارآموزی اختصاص می یابد. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است. مدت هر واحد درس نظری 17 ساعت و عملی و آزمایشگاهی 34 ساعت و کارگاهی 51 ساعت و کارآموزی حداقل 136 ساعت است. کارآموزیها در واحدهای ذیربط انجام می یابد.

1- واحدهای درسی:

تعداد واحدهای درسی این مجموعه 140 واحد به شرح زیر است:

1-3: دروس عمومی 20 واحد

2-3: دروس پایه 28 واحد

3-3: دروس اصلی 63 واحد

4-3: دروس تخصصی 21 واحد

5-3: دروس اختیاری 8 واحد

2- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره و مهارتهای زیر را خواهند داشت:

1-4 بررسی مسائل تولیدی بصورت نظام یافته و ارائه راه حل مناسب.

2-4 تامین مواد اولیه و نیمه ساخته مورد نیاز با قیمت اقتصادی و با کیفیت مطلوب.

3-4 بهره گیری مناسب از فضا، ماشین آلات، تجهیزات نیروی انسانی و زمان.

4-4- برنامه ریزی صحیح تولید با توجه به تقاضای بازار، امکانات تولیدی، هزینه و زمان تحویل.

5-4 طرح مناسب روش کار جهت کاهش فشار فیزیکی روی کارگران و تقلیل هزینه های تولیدی.

6-4 کنترل آماری کیفیت محصولات حین عملیات ساخت و پس از مراحل ساخت.

7-4 افزایش کارآرائی تولید و پائین آوردن قیمت تمام شده کالا.

8-4 ارائه طرحهای توسعه کارخانه با توجه به میزان تقاضای کار، امکانات و بودجه.

فارغ التحصیلان این دوره در بخشهای مهندسی تولید، مهندسی صنایع، برنامه ریزی و کنترل تولید، طرح و توسعه کارخانجات و موسسات تولیدی و نیز واحدهای ستاد طرح و برنامه و بهره برداری و وزارتخانه های مربوطه (وزارت صنایع، وزارت صنایع سنگین و ...) میتوانند بکار بپردازند. گسترش سریع این رشته و کارآئی بسیار بالای آن بازار کار بسیار خوبی دارد و فارغ التحصیلان آن نسبت به سایرین از امتیازات بیشتری برخوردارند.

3- ضرورت و اهمیت:

عدم اطلاع صحیح از مسائل تولید صنعتی که تحت عنوان مهارتها و توانائی های فارغ التحصیلان در بند 4 آمد، ضرورت و اهمیت توجه به این مجموعه را روشن میسازد.

داوطلبان ورود به این رشته باید در ریاضی و آمار قوی بوده و علاقمند به کارهای کامپیوتری باشند علاوه بر آن توانائی تجزیه و تحلیل، قابلیت ایجاد نوآوری و ابداع و قدرت ذهنی قوی از شرایط موفقیت در این رشته است.

درس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-11

1-12

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

برنامه نویسی کامپیوتر

محاسبات عددی

فیزیک 1

آز فیزیک 1

فیزیک 2

آز فیزیک 2

شیمی عمومی

ازمایشگاه شیمی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

431223

1-23

431244

مبانی مهندسی برق

آزمایشگاه مبانی برق

اقتصاد مهندسی

نقشه کشی صنعتی 1

نقشه کشی صنعتی 2 (پیشرفته کامپیوتری)

استاتیک

مقاومت مصالح

علم مواد

اقتصاد عمومی 1

اقتصاد عمومی 2

اصول حسابداری و هزینه یابی

ارزیابی کار و زمان **

طرح ریزی واحدهای صنعتی *

برنامه ریزی و کنترل تولید موجودیهای 1

کنترل پروژه

کنترل کیفیت آماری

تحقیق در عملیات 1

تحقیق در عملیات 2

روشهای تولید 1

روشهای تولید 2

تئوری احتمالات و کاربرد آن

آمار مهندسی

آزمایشگاه اندازه گیری دقیق و کنترل کیفیت

کارگاه ماشین افزار 1

کارگاه ماشین افزار 2

کارگاه عمومی جوش

کارگاه ریخته گری (ذوب و مدل سازی)

جمع

* در این درس پروژه عملی توسط دانشجویان ارائه خواهد شد.

** در این درس تعداد ساعاتی جهت آزمایشات عملی در آزمایشگاه منظور گردیده است.

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

431291

زبان تخصصی

پروژه طراحی ایجاد صنایع

مهندسی فاکتورهای انسانی

برنامه ریزی تولید

برنامه ریزی و کنترل تولید و موجودیهای 2

کاربرد کامپیوتر در مهندسی صنایع

برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات

اصول مدیریت و تئوری سازمان

جمع

دروس اختیاری (8 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

431267

طرح ساختمان و تاسیسات صنعتی

مدیریت مالی

طرح سیستمها و کنترل مدیریت

مونتاژ مکانیکی

سیستمهای پرداخت حقوق و دستمزد

ایمنی و بهداشت صنعتی

آزمایشگاه ارزیابی کار و زمان

برنامه ریزی حمل و نقل

پروژه

اصول شبیه سازی

تحلیل سیستمها

مدیریت کیفیت

6-2

رشته مهندسی علمی – کاربردی – بهره برداری از سد و شبکه.

مهندسی علمی – کاربردی – بهره برداری از سد و شبکه

مقدمه:

وضع موجود صنعت آب کشور بدلیل کمبود نیروی متخصص و آموزش دیده و مشکلات تکنولوژی این صنعت که بخش اعظم آن مربوط به احداث و توسعه تاسیسات آبی، بهره برداری و نگهداری از آنها، کنترل و مهار آبهای سطحی، استفاده بهینه و معقول از آبهای زیرزمینی و دیگر نیازهای فنی وزارت نیرو می باشد تلاش وسیعتری را مبتنی بر اصول برنامه ریزی جهت رفع این معضلات را طلب می نماید.

استفاده از علوم و فنون نوینی که در صنعت آب بوجود آمده است می تواند بعنوان حرکت اساسی و سازنده در برطرف نمودن این مشکلات و رفع نارسائیهای موجود در زمینه تربیت کادر کارشناسی این صنعت و همچنین احتیاجات روزافزون آینده تلقی گردد. در این راستا و با توجه به برنامه هائی که دفتر آموزش برای صنعت آب و برق تدارک دیده است کمیته های تخصصی مختلفی مرکب از افراد صاحبنظر، باتجربه و متخصص تشکیل شده که با استفاده از تجارب آنان جلسات بحث و مشاوره تربیت یافته است و سرانجام مجموعه حاضر با هدف افزایش کارآرائی و توانائی دیپلمه ها و ارتقاء اندوخته های علمی آنان تا سطح کارشناسی توسط کمیته سد و شبکه تهیه و تدوین گردیده است.

1- تعریف و هدف:

1-1- نام دوره: کارشناسی علمی – کاربردی مهندسی عمران – سد و شبکه

1-2- هدف از برگزاری دوره کارشناسی مهندسی سد و شبکه، تربیت افرادی که با بهره گیری از آموخته های علمی و عملی، بتوانند برنامه بهره برداری و نگهداری از سد و شبکه های آبیاری و زهکشی را تنظیم کنند، محاسبات لازم را انجام دهند و طرحهای توسعه شبکه ها را پیاده کرده در اجرای آنها نظارت کنند.

2- ضرورت و اهمیت اجرای دوره:

سرمایه گذاریهای عظیم در طرحهای توسعه منابع آب بویژه احداث سدها و شبکه های آبیاری صنعت آب کشور، لزوم تربیت کارشناس بهره برداری و نگهداری و توسعه سد و شبکه را جهت حفظ و حراست از این سرمایه گذاریهای عملی را طلب می نماید. بصورتی که بتوان با بهترین روش از این تاسیسات حیاتی بهره برداری نموده و طول عمر مفیدآنها را با نگهداری مناسب افزایش داد. فارغ التحصیلان این دوره ضمن تسلط بر انجام توانائیهای مزبور از مهارتهای عملی و نظری کافی برخوردار می گردند. امید است با اجرای این دوره کمبودنیروی انسانی موجود در زمینه نیروی کارشناسی مورد نیاز سد و شبکه در سطح کشور به مرور زمان برطرف گردیده و مشکلات عمومی در سطح اداره امور سدها و شبکه های آبیاری مرتفع شود.

3- قابلیت ها و توانائیهای اکتسابی از دوره:

فارغ التحصیالن این دوره دارای قابلیتها و توانائیهای زیر خواهند بود:

- تنظیم برنامه بهره برداری و نگهداری از سد و شبکه های آبیاری و زهکشی

- همکاری بمنظور انجام محاسبات و پیاده نمودن طرحهای توسعه شبکه های آبیاری و زهکشی و بررسی گزارشات مربوطه.

- نظارت بر حسن اجرای طرحهای توسعه شبکه های آبیاری و زهکشی و نگهداری از سد و شبکه ها و بررسی گزارشات مربوطه.

- جمع آوری آمار و اطلاعات بهره برداری و نگهداری از سد و شبکه و تجزیه و تحلیل آنها.

- ارائه روشهای مناسب جهت بهره برداری بهینه از سد و شبکه و روشهای نگهداری از آنها.

- تهیه برنامه های نگهداری پس از انجام بازدیدهای لازم و نظارت بر حسن اجرای آنها.

- ادامه تحصیل در مجموعه تخصصی مربوطه و شرکت در دوره های تحقیقاتی در زمینه های مزبور.

4- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره کارشناسی مهندسی سد و شبکه چهار سال است و کلیه دروس اعم از نظری و عملی بصورت واحدی و بطور متوسط در هشت نیمسال تحصیلی ارائه می شود. طول هر نیمسال تحصیلی 17 هفته آموزش کامل می باشد و زمان تدریس هر واحد نظری 17 ساعت، آزمایشگاهی 51 ساعت و کارگاهی و عملیات صحرائی 68 ساعت و در طول یک نیمسال تحصیلی می باشد. با توجه به اهمیت آشنائی دانشجویان این رشته با مسائل بهره برداری و نگهداری و اجرائی، در طول دوره آموزشی دو مرحله کارآموزی پیش بینی گردیده که به ترتیب پس از نیمسال ششم و نیمسال هشتم تحصیلی ارائه می گردد.

5- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 140 واحد درسی و کارآموزی بشرح زیر است:

الف) دروس عمومی 20 واحد

ب) دروس پایه 25 وحد

ج) دروس اصلی 45 واحد

د) دروس تخصصی 50 واحد

ضمنا 272 ساعت کارآموزی در 2 مرحله طی این دوره پیش بینی شده است.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-5

1-7

ریاضیات عمومی

ریاضیات کاربردی

معادلات دیفرانسیل کاربردی

آمار و احتمالات مهندسی

فیزیک عمومی

آزمایشگاه فیزیک عمومی

محاسبات عددی

شیمی عمومی

آزمایشگاه شیمی عمومی

مبانی و برنامه سازی کامپیوتر

نقشه کشی و نقشه خوانی

ایمنی و بهداشت کار

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

1-22

1-25

1-27

1-28

1-29

1-35

استاتیک

مقاومت مصالح

آزمایشگاه مقاومت مصالح

دینامیک

مکانیک سیالات

نقشه برداری 1

عملیات نقشه برداری 1

زمین شناسی مهندسی

مواد، مصالح و بتن

آزمایشگاه مواد، مصالح و بتن

مکانیک خاک

آزمایشگاه مکانیک خاک

شیمی فیزیک آب

آزمایشگاه شیمی فیزیک آب

هیدرولوژی

هیدروژئولوژی

زیست محیطی در سد و شبکه

رسم فنی و نقشه کشی صنعتی

تجهیزات مکانیکی و برقی در سد و شبکه

هیدرولیک

آزمایشگاه هیدرولیک

هیدرومتری

اقتصاد مهندسی

روابط آب و خاک و گیاه

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

1-52

1-58

طرح و اجرای قطعات بتنی

متره و برآورد پروژه

نقشه برداری 2

عملیات نقشه برداری 2

سیستم های انتقال آب و پروژه

پمپ و طراحی ایستگاه پمپاژ

شناخت و مدیریت ماشین آلات

مبانی طراحی سد و تاسیسات وابسته

طراحی شبکه های آبیاری

طراحی شبکه های زهکشی

پروژه کارشناسی مهندسی سد و شبکه

نیروگاههای آبی

کنترل و پایداری سد

ترمیم و نگهداری از سد و شبکه

اجرای شبکه های آبیاری

بهره برداری از سد و شبکه و پروژه

پیش بینی و کنترل سیلاب و عملیات

فرسایش و رسوب

آبخیزداری و حفاظت خاک

اصول برنامه ریزی در مدیریت منابع آب

هیدروگرافی مخازن

کارآموزی 1

کارآموزی 2

جمع

رشته مهندسی علمی – کاربردی عمران – ساختمانهای آبی.

مهندسی علمی – کاربردی عمران – ساختمانهای آبی

مقدمه:
نقش کلیدی صنعتی آب و برق در توسعه کشور و ارتقاء سطح زندگی، حجم عظیم سرمایه گذاریها و ضرورت قطع وابستگی و رسیدن به استقلال و خودکفائی در این صنعت حساس، اقتضاء می کند. جهت تربیت نیروهای متخصص، توانائی حل مشکلات مختلف طراحی، ساخت، نصب و اجراء، بهره برداری، نگهداری و تعمیرات تاسیسات و تجهیزات این صنعت حیاتی را بوجود آورده و از این حریم و سرمایه عظیم آن پاسداری نموده و تمام امکانات و برنامه ها را در این راستا بسیج نمائیم.

رشته کارشناسی علمی – کاربردی عمران (ساختمان های آبی) در راستای اهداف فوق و به منظور تربیت مهندسینی که با مسائل و مشکلات مربوط به ساخت و اجرای تاسیسات مختلف خاص صنعت آب (و برق) و بصورت کاربردی ارتباط تنگاتنگ و تماس بسیار نزدیک داشته باشند تدوین گردیده است.

1- تعریف و هدف:

این برنامه مجموعه ای دروس مختلف نظری، عملی در ارتباط با مطالب علمی، فنی و تکنولوژیک مربوط به احداث تاسیسات معمول در وزارت نیرو می باشد که با هدف تربیت نیروی متخصص مجهز به دانش فنی و مهارت لازم جهت مطالعه، طراحی و اجرای سازه های مختلف صنعت آب (و برق) تهیه و تنظیم گشته است.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره 4 سال است و دروس عملی و نظری آن در 8 نیمسال تحصیلی ارائه میگردد و طول هر نیمسال تحصیلی 17 هفته آموزشی کامل است و زمان تدریس هر واحد نظری 17 ساعت، آزمایشگاهی 51 ساعت، کارگاهی و عملیات صحرائی 68 ساعت و کارآموزی 103 ساعت در طول نیمسال تحصیلی است. با توجه به اهمیت آشنائی دانشجویان این رشته با مسائل اجرائی و کارگاههای فنی وابسته به وزارت نیرو، در طول دوره آموزشی 3 مرحله کارآموزی پیش بینی گردیده که بترتیب پس از نیم سال چهارم نیم سال ششم و بعد از آخرین ترم تحصیلی ارائه می گردد.

3- واحدهای درسی دوره:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 142 واحد درسی بشرح زیر می باشد:

- دروس عمومی 20 واحد

- دروس پایه 20 واحد

- دروس اصلی 43 واحد

- دروس تخصصی 59 واحد

- ضمنا 612 ساعت کارآموزی (در 3 مرحله) طی این دوره پیش بینی شده است.

4- نقش و توانائیهای اکتسابی:

فارغ التحصیلان این مجموعه دارای قابلیتها و توانائیهای زیر خواهند بود.

- مهندس کارگاه با تقبل مسئولیت و ایفای نقش عمده در ساخت و اجرای سازه های مختلف معمول در صنعت آب نظیر سدها و سازه های جنبی آنها.

- کانالهای آبیاری و آبرسانی، تصفیه خانه های آب و فاضلاب، مخازن بتنی و فلزی، کارهای عمرانی احداث نیروگاهها و پستها، دکلهای انتقال نیرو و....

- مهندس ناظر کارگاه به منظور نظارت بر حسن اجرای طرحهای عمرانی در زمینه های ردیف 1

- فعالیت در دفاتر فنی شرکتها و سازمانهای تابعه وزارت نیرو جهت کنترل و ارزیابی طرحهای عمرانی صنعت آب و (برق)

- ادامه تحصیل بصورت کاربردی و تکنولوژیک و انجام تحقیقات کاربردی در مقاطع بالاتر در زمینه های یاد شده در ردیف 1

5- ضرورت و اهمیت:

دلایل ضرورت و اهمیت و برگزاری این دوره عبارتند از:

- سهم عظیم پروژه های عمرانی در برنامه های توسعه کشور در ارتباط با صنعت آب (و برق).

- اولویت ساخت و اجرای طرحهای مختلف تولید، ذخیره و توزیع آب (و برق) در توسعه کشور.

- عدم رفع نیازهای کمی و کیفی وزارت نیرو در زمینه های فوق با فارغ التحصیلان سایر دانشگاهها.

- ضرورت تامین نیروی متخصص کاربردی و آشنا با مسائل اجرائی و تکنولوژیک خاص صنعت آب (و برق) جهت اجرای دقیق و سریع صنعت مزبور.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-5

1-6

ریاضیات عمومی

ریاضیات کاربردی

معادلات دیفرانسیل کاربردی

آمار و احتمالات مهندسی

فیزیک الکتریسته

آزمایشگاه فیزیک الکتریسته

فیزیک حرارت

آزمایشگاه فیزیک حرارت

محاسبات عددی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

1-22

1-25

1-27

1-28

1-29

1-36

استاتیک

مقاومت مصالح

ازمایشگاه مقاومت مصالح

دینامیک

مکانیک سیالات

نقشه برداری 1

عملیات نقشه برداری 1

زمین شناسی مهندسی

تکنولوژی بتن

ازمایشگاه تکنولوژی بتن

مکانیک خاک

آزمایشگاه مکانیک خاک

مصالح ساختمانی

آزمایشگاه مصالح ساختمانی

هیدرولوژی

مکانیک سنگ

تجهیز و اداره کارگاه

اصول و مبانی معماری صنعتی

رسم فنی و نقشه کشی صنعتی

تاسیسات مکانیکی و برقی

هیدرولیک انهار

آزمایشگاه هیدرولیک انهار

مدلهای هیدرولیکی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

1-44

1-55

اجرای ساختمانهای کوچک و کارگاه

متره و برآورد پروژه

پی سازی

سیستمهای انتقال آب

آزمایشگاه سیستمهای انتقال آب

تحلیل سازه ها

طراحی سازه های فولادی

مبانی طراحی سد و تاسیسات وابسته

طراحی سازه های بتن مسلح

مدیریت ساختمان

پروژه سازه های فولادی

پروژه سازه های بتن مسلح

اجرای سازه های بتنی و کارگاه

اجرای سازه های فولادی و کارگاه

اجرای سازه های خاکی و کارگاه

نقشه برداری 2

عملیات نقشه برداری 2

راهسازی

شناخت و مدیریت ماشین آلات

کاربرد ژئوتکنیک در تاسیسات آبی

مهندسی زلزله

حفاری و اجرای تونل

بارگذاری

کاربرد کامپیوتر در تحلیل سازه های آبی

عیب یابی و ترمیم سازه ها

اجرای سدهای بتنی و کارگاه

تکنولوژی پیش تنیدگی

تکنولوژی خاک مسلح

جمع

جدول کارآموزی

ردیف

نام درس

ساعات عملی

کارآموزی 1

کارآموزی 2

کارآموزی 3

204

جمع

612

رشته مهندسی علمی – کاربردی عمران – ساختمانهای آبی.

مهندسی علمی – کاربردی عمران – ساختمانهای آبی

1- تعریف و هدف:

2- طول دوره و شکل نظام:

3- واحدهای درسی دوره:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 142 واحد درسی بشرح زیر می باشد:

- دروس عمومی 20 واحد

- دروس پایه 20 واحد

- دروس اصلی 43 واحد

- دروس تخصصی 59 واحد

- ضمنا 612 ساعت کارآموزی (در 3 مرحله) طی این دوره پیش بینی شده است.

4- نقش و توانائیهای اکتسابی:

فارغ التحصیلان این مجموعه دارای قابلیتها و توانائیهای زیر خواهند بود.

- مهندس ناظر کارگاه به منظور نظارت بر حسن اجرای طرحهای عمرانی در زمینه های ردیف 1

- فعالیت در دفاتر فنی شرکتها و سازمانهای تابعه وزارت نیرو جهت کنترل و ارزیابی طرحهای عمرانی صنعت آب و (برق)

- ادامه تحصیل بصورت کاربردی و تکنولوژیک و انجام تحقیقات کاربردی در مقاطع بالاتر در زمینه های یاد شده در ردیف 1

5- ضرورت و اهمیت:

دلایل ضرورت و اهمیت و برگزاری این دوره عبارتند از:

- سهم عظیم پروژه های عمرانی در برنامه های توسعه کشور در ارتباط با صنعت آب (و برق).

- اولویت ساخت و اجرای طرحهای مختلف تولید، ذخیره و توزیع آب (و برق) در توسعه کشور.

- عدم رفع نیازهای کمی و کیفی وزارت نیرو در زمینه های فوق با فارغ التحصیلان سایر دانشگاهها.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-5

1-6

ریاضیات عمومی

ریاضیات کاربردی

معادلات دیفرانسیل کاربردی

آمار و احتمالات مهندسی

فیزیک الکتریسته

آزمایشگاه فیزیک الکتریسته

فیزیک حرارت

آزمایشگاه فیزیک حرارت

محاسبات عددی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

1-22

1-25

1-27

1-28

1-29

1-36

استاتیک

مقاومت مصالح

ازمایشگاه مقاومت مصالح

دینامیک

مکانیک سیالات

نقشه برداری 1

عملیات نقشه برداری 1

زمین شناسی مهندسی

تکنولوژی بتن

ازمایشگاه تکنولوژی بتن

مکانیک خاک

آزمایشگاه مکانیک خاک

مصالح ساختمانی

آزمایشگاه مصالح ساختمانی

هیدرولوژی

مکانیک سنگ

تجهیز و اداره کارگاه

اصول و مبانی معماری صنعتی

رسم فنی و نقشه کشی صنعتی

تاسیسات مکانیکی و برقی

هیدرولیک انهار

آزمایشگاه هیدرولیک انهار

مدلهای هیدرولیکی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

1-44

1-55

اجرای ساختمانهای کوچک و کارگاه

متره و برآورد پروژه

پی سازی

سیستمهای انتقال آب

آزمایشگاه سیستمهای انتقال آب

تحلیل سازه ها

طراحی سازه های فولادی

مبانی طراحی سد و تاسیسات وابسته

طراحی سازه های بتن مسلح

مدیریت ساختمان

پروژه سازه های فولادی

پروژه سازه های بتن مسلح

اجرای سازه های بتنی و کارگاه

اجرای سازه های فولادی و کارگاه

اجرای سازه های خاکی و کارگاه

نقشه برداری 2

عملیات نقشه برداری 2

راهسازی

شناخت و مدیریت ماشین آلات

کاربرد ژئوتکنیک در تاسیسات آبی

مهندسی زلزله

حفاری و اجرای تونل

بارگذاری

کاربرد کامپیوتر در تحلیل سازه های آبی

عیب یابی و ترمیم سازه ها

اجرای سدهای بتنی و کارگاه

تکنولوژی پیش تنیدگی

تکنولوژی خاک مسلح

جمع

جدول کارآموزی

ردیف

نام درس

ساعات عملی

کارآموزی 1

کارآموزی 2

کارآموزی 3

204

جمع

612

رشته مهندسی علمی – کاربردی مکانیک نیروگاه.

مهندسی علمی – کاربردی مکانیک نیروگاه

مقدمه:

نقش کلیدی صنعت آب و برق در توسعه کشور و ارتقاء سطح زندگی حجم عظیم سرمایه گذاریها و ضرورت قطع وابستگی و رسیدن به استقلال و خودکفایی در این صنعت حساس اقتضاء می کند جهت تربیت نیروهای متخصص که توانائی حل مشکلات مختلف طراحی، ساخت، نصب و اجراء، بهره برداری، نگهداری و تعمیرات تاسیسات و تجهیزات را در این صنعت حیاتی دارا بوده اقدام گردد تا از حریم و سرمایه عظیم آن پاسداری نموده و تمام امکانات و برنامه ها را در این راستا بسیج نمائیم. دوره کارشناسی علمی – کاربردی مهندسی مکانیک – نیروگاه در راستای اهداف فوق و به منظور تربیت مهندسینی که با نحوه به بهره برداری صحیح و بهینه از نیروگاههای حرارتی موجود و یا در دست احداث بصورت کاربردی آموزش می بینند تدوین گردیده است.

1- تعریف و هدف:

هدف اصلی از طراحی دوره مهندسی علمی – کاربردی مکانیک – نیروگاه تربیت افرادی است که با کسب توانائی لازم در مدیریت، بهره برداری و نگهداری نیروگاههای حرارتی بنحوی فعالیت نمایند که استفاده بهینه از عمر مفید دستگاههای موجود و تولید حداکثر انرژی ممکن گردد.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوس دوره 4 سال است و دروس عملی و نظری آن بصورت واحدی بطور متوسط در 8 نیمسال تحصیلی ارائه می گردد. طول هر نیمسال تحصیلی 16 هفته آموزش کامل است و زمان تدریس هر واحد نظری 16 ساعت، آزمایشگاهی 48 ساعت، کارگاهی و عملیات صحرائی 64 ساعت در طول یک نیمسال تحصیلی است.

*باتوجه به نظام آموزشی مزبور شرط فراغت از تحصیل دانشجویان دوره مهندسی بهره برداری نیروگاه گذراندن حداقل 6 ماه کار عملی در یکی از نیروگاههای حرارتی وزارت نیرو ارائه گزارش کار می باشد.

3- واحدهای درسی دوره:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 139 واحد درسی بشرح زیر می باشد:

دروس عمومی 20 واحد

دروس پایه 22 واحد

دروس اصلی 38 واحد

دروس تخصصی 48 واحد

دروس انتخابی 11 واحد

*کارآموزی دوره شامل کارآموزی 1و کارآموزی 2 می باشد که هر یک به میزان حداقل 128 ساعت بوده و تحت نظر یک استاد کارآموزی در محلهای مشخص شده در برنامه ارائه می گردند. در انتهای هر یک از کارآموزیها دانشجو موظف به ارائه یک گزارش کامل در رابطه با کارآموزی انجام شده می باشد و نمره کارآموزی با توجه به گزارش مزبور و ارزیابی اعلام شده از طرف حل کارآموزی دانشجو توسط استاد کارآموزی تعیین خواهد گردید.

4- نقش و توانائیهای اکتسابی:

- آشنایی با روش بهره برداری از واحد در شرایط عادی و اضطراری بمنظور صدور فرامین لازم و توانائی تجزیه و تحلیل مسائلی که در بهره برداری از واحدها پیش می آید (اعم از عادی و اضطراری)

- شناخت دقیق از سیستم، مشتمل بر اجزاء (هیترها ، توربین، بویلر... ) ارتباط اجزاء با یکدیگر و نقش هر جزء در کل سیستم.

- اشنایی با وظایف افراد تحت مسئولیت خود و چگونگی نظارت بر امور پرسنلی ایشان.

- ارائه پیشنهاد جهت تنظیم دستگاهها با مدهای سیستم تحت بهره برداری بمنظور بهره برداری بهینه از نیروگاه.

- تهیه دستورالعملهای نگهداری کوتاه مدت و بلند مدت.

- قدرت تجزیه و تحلیل عملکرد دستگاهها و شناخت اثر انجام عملیات صحیح و ناصحیح بر روی دستگاهها.

5- اهمیت و ضرورت:

با توجه به بالا بردن سطح سرمایه گذاری در بخش تولید برق کشور وجود افرادی که بتوانند بهره برداری بهینه از مجموعه های نیروگاهی را داشته باشند بسیار مورد نظر می باشد. بالا بردن راندمان نیروگاه باعث بالا رفتن تولید می شود که اثر آن را در بخشهای دیگر صنعت می توان مورد ارزیابی قرار داد و بهره های اقتصادی که در مجموعه حاصل می گردد را بررسی نمود این مهم میسر نمی باشد مگر با تربیت کادری که هم در زمنیه بهره برداری مکانیکی نیروگاه و هم در زمینه بهره برداری الکتریک آن اطلاعات مورد نیاز را دارا باشند.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی

ریاضی کاربردی

معادلات دیفرانسیل

آمار و احتمالات مهندسی

فیزیک الکتریسته و مغناطیس

فیزیک حرارت

محاسبات عددی

آزمایشگاه فیزیک حرارت

مبانی و برنامه سازی کامپیوتر

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

استاتیک

دینامیک

تحلیل مدارهای الکتریکی

ارتعاش محور

ترمودینامیک

مکانیک سیالات

انتقال حرارت

کنترل سیستمهای خطی

مقاومت مصالح

الکترونیک کاربردی

اندازه گیری الکتریکی

اندازه گیری غیرالکتریکی

نقشه کشی صنعتی

کارگاه برق

کارگاه مکانیک

آزمایشگاه اندازه گیری الکتریکی

آز دینامیک و ارتعاشات

آز انتقال حرارت و مبدلهای حرارتی

آزمایشگاه الکترونیک

از اندازه گیری غیرالکتریکی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

نقشه خوانی نیروگاه

ماشینهای الکتریکی

ترمودینامیک نیروگاه

بهره برداری نیروگاه بخار و سیمولاتور

شیمی نیروگاه

کنترل نیروگاه 1

کاربرد کامپیوتر در نیروگاه

اجزاء کنترل صنعتی

کارگاه دیزل

توربین گاز

سیستمهای خنک کن و کندانسور

توربین بخار

پمپ فن و کوپلینگهای هیدرولیکی

بویلر

کارگاه اجزاء کنترل صنعتی

آزمایشگاه ماشینهای الکتریکی

آزمایشگاه نیروگاه بخار

آزمایشگاه مکانیک سیالات

ازمایشگاه ترمودینامیک نیروگاه

کارگاه آشنایی با اجزاء نیروگاه

اصول مدیریت و برنامه ریزی

احتراق

مبدلهای حرارتی

پروژه بهره برداری

کارآموزی بهره برداری 1

کارآموزی بهره برداری 2

جمع

دروس انتخابی (11 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

بررسی سیستمهای قدرت

طراحی اجزاء مکانیکی نیروگاه

مدارهای منطقی

نیروگاه آبی

آز مقاومت مصالح

کنترل نیروگاه 2

یاتاقان و روغنکاری

بهره برداری از قسمتهای الکتریکی نیروگاه

مکانیک سیالات تکمیلی

آز کنترل

جمع

رشته مهندسی علمی کاربردی برق – شبکه های انتقال و توزیع.

مهندسی علمی کاربردی برق – شبکه های انتقال و توزیع

مقدمه:

نقش کلیدی صنعت آب و برق در توسعه کشور و ارتقاء سطح زندگی، حجم عظیم سرمایه گذاریها و ضرورت قطع وابستگی و رسیدن به استقلال و خودکفائی در این صنعت حساس، اقتضاء میکند جهت تربیت نیروهای متخصص که توانائی حل مشکلات مختلف طراحی، ساخت، نصب و اجراء بهره برداری، نگهداری و تعمیرات تاسیسات و تجهیزات را در این صنعت حیاتی دارا بوده اقدام گردد تا از حریم و سرمایه عظیم آن پاسداری نموده و تمام امکانات و برنامه ها را در این راستا بسیج نمائیم.

رشته کارشناسی علمی – کاربردی مهندسی برق – شبکه های انتقال و توزیع در راستای اهداف فوق و بمنظور تربیت مهندسینی که با مسائل و مشکلات مربوط به نصب، بهره برداری، نگهداری و تعمیرات شبکه های برق بصورت کاربردی ارتباط تنگاتنگ و تماس بسیار نزدیک داشته باشند تدوین گردیده است.

1- تعریف و هدف:

برنامه مهندسی برق – شبکه های انتقال و توزیع، دوره آموزش مهندسی برق بصورت علمی – کاربردی است بصورتیکه دانشجویان در زمینه بهره برداری صحیح، نگهداری و تعمیرات تاسیسات موجود در شبکه برق مهارتهای لازمه را در دروس نظری و عملی مختلف کسب نموده و پس از فراغت از تحصیل کاملا آماده کار در صنعت برق کشور می باشند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره 4 سال است و دروس عملی و نظری آن بطور متوسط در 8 نیمسال تحصیلی ارائه میگردد. طول هر نیمسال تحصیلی 17 هفته آموزش کامل است و زمان تدریس هر واحد نظری 17 ساعت، آزمایشگاهی 51 ساعت، کارگاهی و عملیات صحرائی 68 ساعت در طول یک نیمسال تحصیلی است.

* با توجه به نظام آموزشی مزبور شرط فراغت از تحصیل دانشجویان دوره مهندسی شبکه برق گذراندن حداقل 6 ماه کار در یکی از تاسیسات شبکه برق وزارت نیرو و ارائه گزارش کار میباشد.

3- واحدهای درسی دوره:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 143 واحد درسی به شرح زیر میباشد.

- دروس عمومی 23 واحد

- دروس پایه 19 واحد

- دروس اصلی 44 واحد

- دروص تخصصی 57 واحد

- کارآموزی حداقل 500 ساعت

* کارآموزی دوره شامل کارآموزی 1 و کارآموزی 2 می باشد که هر یک به میزان حداقل 250 ساعت بوده و تحت نظر یک استاد کارآموزی در محلهای مشخص شده در برنامه ارائه می گردند. در انتهای هر یک از کارآموزیها، دانشجو موظف به ارائه یک گزارش کامل در رابطه با کارآموزی انجام شده می باشد و نمره کارآموزی باتوجه به گزارش مزبور و ارزیابی اعلام شده از طرف محل کارآموزی دانشجو، توسط استاد کارآموزی تعیین خواهد گردید.

4- نقش و توانائیهای اکتسابی:

فارغ التحصیلان این دوره قادر خواهند بود درزمینه های نصب، تعمیر نگهداری و مدیریت فنی شرکتهای برق تابعه وزارت نیرو و در قسمتهای مختلف مانند: پستهای فشار قوی، خطوط انتقال نیرو، سیستمهای توزیع انرژی الکتریکی و دفاتر بررسی های فنی با عناوین شغلی ذیل انجام وظیفه نمایند:

الف – کارشناس امور مهندسی برق

ب – کارشناس مجری پروژه های توزیع شهری و روستائی

ج – کارشناس دفاتر فنی برقهای منطقه ای

د – مهندس شیفت پستهای فشار قوی

ﮬ – کارشناس تعمیرات و نگهداری تجهیزات پستهای فشار قوی

و- کارشناس نصب پستهای فشار قوی

ز- کارشناس خطوط انتقال

5- ضرورت و اهمیت:

دلایل و اهمیت تدوین و برگزاری این دوره عبارتند از:

- سهم عظیم پروژه های عمرانی در برنامه های توسعه کشور در ارتباط با صنعت برق.

- اولویت ساخت و اجرای طرحهای مختلف تولید، انتقال و توزیع برق در توسعه کشور.

- عدم رفع نیازهای کمی و کیفی وزارت نیرو در زمینه های فوق از طریق جذب فارغ التحصیلان فعلی رشته مهندسی برق (قدرت) دانشگاههای کشور.

- ضرورت تامین نیروی متخصص کاربردی و آشنا با مسائل اجرائی و تکنولوژیک خاص صنعت برق جهت اجرای دقیق و سریع صنعت مزبور.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی

ریاضی کاربردی

معادلات دیفرانسیل

محاسبات عددی

فیزیک حرارت و ترمودینامیک

آزمایشگاه فیزیک

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس

آمار و احتمالات مهندسی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

نقشه کشی صنعتی

کارگاه عمومی مکانیک

مدارهای الکتریکی 1

مدارهای الکتریکی 2

اندازه گیری الکتریکی

آزمایشگاه اندازه گیری الکتریکی

آزمایشگاه مدارهای الکتریکی

الکترومغناطیس

الکترونیک

آزمایشگاه الکترونیک

کارگاه عمومی برق

ماشینهای الکتریکی 1

ماشینهای الکتریکی 2

آزمایشگاه ماشینهای الکتریکی 1

استاتیک و مقاومت مصالح

کنترل سیستمهای خطی

اصول ایمنی عمومی و حفاظت در برق

آزمایشگاه ماشینهای الکتریکی 2

آزمایشگاه کنترل سیستمهای خطی

کارگاه تابلو و تاسیسات الکتریکی

مدارهای منطقی

مدیریت و اقتصاد صنعتی

آزمایشگاه مدارهای منطقی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

تاسیسات الکتریکی

پروژه تاسیسات الکتریکی

سیستمهای توزیع

کارگاه توزیع زمینی

کارگاه توزیع هوائی

اصول مهندسی فشار قوی

تکنولوژی عایقها

بررسی سیستمهای قدرت 1

بررسی سیستمهای قدرت 2

مهندسی ترانسفورماتور قدرت

تجهیزات پست

حفاظت سیستمهای قدرت

کارگاه مدار فرمان

کارگاه تخصصی ترانسفورماتور

کارگاه خطوط انتقال هوائی

الکترونیک صنعتی

کارگاه اجزاء پست

نقشه کشی و نقشه خوانی الکتریکی

آزمایشگاه فشار قوی و عایقها

طراحی پستهای فشار قوی و پروژه

طراحی خطوط انتقال و پروژه

مقررات نگهداری و بهره برداری از شبکه

مدیریت اقتصاد و توزیع مصرف برق

آزمایشگاه رله و حفاظت

خواص مواد مهندسی برق و استانداردهای مربوطه

طراحی و توسعه شبکه های توزیع و پروژه

پروژه

دیسپاچینگ و بهره برداری از شبکه های قدرت کارآموزی (1)

حداقل 250 ساعت بعد از ترم پنجم

کارآموزی (2)

حداقل 250 ساعت بعد از ترم هفتم

جمع

رشته مهندسی علمی کاربردی عمران – شبکه های آب و فاضلاب.

مهندسی علمی کاربردی عمران – شبکه های آب و فاضلاب

مقدمه:

نقش کلیدی صنعتی آب و برق در توسعه عمرانی، اقتصادی کشور و ارتقاء سطح زندگی و حجم عظیم سرمایه گذاریها و ضرورت قطع وابستگی و رسیدن به استقلال و خودکفائی در این صنعت حساس اقتضاء مینماید جهت تربیت نیروهای متخصص که توانائی حل مشکلات مختلف طراحی، ساخت، نصب و اجراء ، بهره برداری، نگهداری و تجهیزات این صنعت حیاتی را بوجود آورده و از این حریم و سرمایه عظیم آن پاسداری نموده و تمام امکانات و برنامه ها را در این راستا بسیج نمائیم.

رشته کارشناسی علمی – کاربردی مهندسی عمران- آب و فاضلاب در راستای اهداف فوق و به منظور تربیت مهندسینی که با مسائل و مشکلات مربوط به ساخت و اجرای تاسیسات مختلف و خاص صنعت آب و فاضلاب و بصورت کاربردی، ارتباط تنگاتنگ و تماس نزدیک داشته باشند تدوین گردیده است.

1- تعریف و هدف:

این برنامه مجموعه ای از دروس مختلف نظری، عملی، در ارتباط با مطالب علمی، فنی و تکنولوژی مربوط به احداث تاسیسات آب و فاضلاب میباشد که با هدف تربیت نیروی متخصص مجهز به دانش فنی و مهارت لازم جهت مطالعه طراحی و اجرای شبکه ها و تصفیه خانه آب و فاضلاب تهیه و تنظیم گشته است.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول این دوره 4 سال است که دروس علمی و نظری آن بصورت واحد ارائه می گردد (گذراندن حداقل 6 واحد کارآموزی، کارورزی و پروژه الزامی می باشد) بطوریکه هر واحد نظری معادل 16 ساعت درسی و هر واحد آزمایشگاه معادل 32 ساعت درسی، هر واحد کاراهی معادل 48 ساعت و هر واحد کارآموزی معادل 120 ساعت در طول نیمسال تحصیلی می باشد و آزمایشگاهها و کارگاههای یک واحدی را می تواند به ترتیب 48 و 64 ساعت در نظر گرفت.

3- واحدهای درسی:

تعداد واحدهای درسی این مجموعه 140 واحد درسی بشرح زیر می باشد:

1- دروس عمومی 20 واحد

2- دروس پایه 25 واحد

3- دروس اصلی 45 واحد

4- دروس تخصصی 50 واحد

4- نقش و توانائی فارغ التحصیلان:

فارغ التحصیلان این مجموعه دارای قابلیتها و توانائیهای زیر خواهند بود:

- آشنائی با طراحی شبکه تصفیه خانه آب

- آشنائی با طراحی شبکه جمع آوری و تصفیه فاضلاب

- تهیه برنامه های لازم جهت آزمایشات فیزیکی، شیمیائی و میکروبیولوژی آب و فاضلاب

- تجزیه و تحلیل نتایج آزمایشگاه فیزیکی و شیمیائی و میکروبیولوژیکی و پیشنهاد آزمایشات تکمیلی و صورت لزوم در راهبری تصفیه خانه های آب و فاضلاب

- بررسی آمار و اطلاعات جمع آوری اطلاعات جمع آوری شده از مراحل مختلف تصفیه خانه آب و فاضلاب و نظارت بر بهره برداری و نگهداری مناسب از تاسیسات آب و فاضلاب.

- نظارت بر انجام عملیات طراحی در توسعه شبکه و تصفیه خانه آب – شبکه جمع آوری آبهای سطحی و فاضلاب و بررسی گزارشات مربوطه.

- نظارت بر تهیه و چگونگی مصرف مواد اولیه مورد نیاز تصفیه خانه های آب و فاضلاب.

5- ضرورت و اهمیت:

موارد اهمیت و ضرورت اجرای دوره کارشناسی مهندسی آب و فاضلاب بشرح زیر می باشد.

- لزوم اجرای هرچه سریعتر طرحهای آب و فاضلاب با توجه به برنامه های در دست اقدام صنعت آب و فاضلاب

- کمبود کادر کارشناسی کاربردی در زمینه های فوق

- تامین نیروهای متخصص برای شرکتهای جدید التاسیس آب و فاضلاب

- ضرورت حیاتی گسترش پروژه های تامین آب آشامیدنی و جمع آوری فاضلاب مناطق مسکونی

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

100

101

102

103

104

105

106

107

108

109

110

111

ریاضیات عمومی

ریاضیات کاربردی

معادلات دیفرانسیل کاربردی

آمار و احتمالات مهندسی

فیزیک عمومی

آزمایشگاه فیزیک عمومی

محاسبات عددی

شیمی عمومی

آزمایشگاه شیمی عمومی

مبانی و برنامه سازی کامپیوتر

نقشه کشی و خوانی

ایمنی و بهداشت کار

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

200

201

202

203

204

205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217

218

219

220

221

222

223

استاتیک

مقاومت مصالح

آزمایشگاه مقاومت مصالح

دینامیک

مکانیک سیالات 1

نقشه برداری

عملیات نقشه برداری

زمین شناسی مهندسی

مکانیک خاک

آزمایشگاه مکانیک خاک

مصالح ساختمانی

ازمایشگاه مصالح ساختمانی

هیدرولوژی

رسم فنی و نقشه کشی صنعتی

ترمودینامیک و انتقال حرارت

الکتریسیته صنعتی

کارگاه الکتریسیته صنعتی

هیدرولیک

ازمایشگاه هیدرولیک

هیدروژئولوژی

مکانیک سیالات 2

اقتصاد مهندسی

حفاری، تجهیز و بهره برداری از چاه

اصول طراحی و اجرای قطعات بتنی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

300

301

302

303

304

305

306

307

308

309

310

311

312

313

314

315

316

317

318

319

320

321

322

323

324

325

326

کیفیت آب و فاضلاب

فرآیندهای تصفیه 1

فرایندهای تصفیه 2

آزمایشگاه فرآیندهای تصفیه

آزمایشگاه شیمی آب و فاضلاب

خوردگی و رسوب گذاری

طراحی تصفیه خانه آب

طراحی تصفیه خانه فاضلاب

طراحی شبکه های جمع آوری فاضلاب

طراحی شبکه آب

پمپ و طراحی ایستگاههای پمپاژ

سیستمهای کنترل و اندازه گیری

بهره برداری و نگهداری از تاسیسات آب و فاضلاب

میکروبیولوژی اب و فاضلاب

آزمایشگاه میکروبیولوژی آب و فاضلاب

اجرای شبکه های آب و فاضلاب و کارگاه

پروژه طراحی شبکه آب

پروژه طراحی تصفیه خانه آب

پروژه طراحی شبکه جمع آوری فاضلاب

پروژه طراحی تصفیه خانه فاضلاب

تصفیه لجن

تصفیه پسابهای صنعتی

برنامه ریزی و مدیریت طرحهای آب و فاضلاب

متره و برآورد پروژه

سیستمهای انتقال آب و پروژه

کارآموزی 1

کارآموزی 2

جمع

رشته مهندسی علمی کاربردی عمران – شبکه های آب و فاضلاب.

مهندسی علمی کاربردی عمران – شبکه های آب و فاضلاب

مقدمه:

1- تعریف و هدف:

2- طول دوره و شکل نظام:

3- واحدهای درسی:

تعداد واحدهای درسی این مجموعه 140 واحد درسی بشرح زیر می باشد:

1- دروس عمومی 20 واحد

2- دروس پایه 25 واحد

3- دروس اصلی 45 واحد

4- دروس تخصصی 50 واحد

4- نقش و توانائی فارغ التحصیلان:

فارغ التحصیلان این مجموعه دارای قابلیتها و توانائیهای زیر خواهند بود:

- آشنائی با طراحی شبکه تصفیه خانه آب

- آشنائی با طراحی شبکه جمع آوری و تصفیه فاضلاب

- تهیه برنامه های لازم جهت آزمایشات فیزیکی، شیمیائی و میکروبیولوژی آب و فاضلاب

- نظارت بر تهیه و چگونگی مصرف مواد اولیه مورد نیاز تصفیه خانه های آب و فاضلاب.

5- ضرورت و اهمیت:

موارد اهمیت و ضرورت اجرای دوره کارشناسی مهندسی آب و فاضلاب بشرح زیر می باشد.

- لزوم اجرای هرچه سریعتر طرحهای آب و فاضلاب با توجه به برنامه های در دست اقدام صنعت آب و فاضلاب

- کمبود کادر کارشناسی کاربردی در زمینه های فوق

- تامین نیروهای متخصص برای شرکتهای جدید التاسیس آب و فاضلاب

- ضرورت حیاتی گسترش پروژه های تامین آب آشامیدنی و جمع آوری فاضلاب مناطق مسکونی

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

100

101

102

103

104

105

106

107

108

109

110

111

ریاضیات عمومی

ریاضیات کاربردی

معادلات دیفرانسیل کاربردی

آمار و احتمالات مهندسی

فیزیک عمومی

آزمایشگاه فیزیک عمومی

محاسبات عددی

شیمی عمومی

آزمایشگاه شیمی عمومی

مبانی و برنامه سازی کامپیوتر

نقشه کشی و خوانی

ایمنی و بهداشت کار

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

200

201

202

203

204

205

206

207

208

209

210

211

212

213

214

215

216

217

218

219

220

221

222

223

استاتیک

مقاومت مصالح

آزمایشگاه مقاومت مصالح

دینامیک

مکانیک سیالات 1

نقشه برداری

عملیات نقشه برداری

زمین شناسی مهندسی

مکانیک خاک

آزمایشگاه مکانیک خاک

مصالح ساختمانی

ازمایشگاه مصالح ساختمانی

هیدرولوژی

رسم فنی و نقشه کشی صنعتی

ترمودینامیک و انتقال حرارت

الکتریسیته صنعتی

کارگاه الکتریسیته صنعتی

هیدرولیک

ازمایشگاه هیدرولیک

هیدروژئولوژی

مکانیک سیالات 2

اقتصاد مهندسی

حفاری، تجهیز و بهره برداری از چاه

اصول طراحی و اجرای قطعات بتنی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

300

301

302

303

304

305

306

307

308

309

310

311

312

313

314

315

316

317

318

319

320

321

322

323

324

325

326

کیفیت آب و فاضلاب

فرآیندهای تصفیه 1

فرایندهای تصفیه 2

آزمایشگاه فرآیندهای تصفیه

آزمایشگاه شیمی آب و فاضلاب

خوردگی و رسوب گذاری

طراحی تصفیه خانه آب

طراحی تصفیه خانه فاضلاب

طراحی شبکه های جمع آوری فاضلاب

طراحی شبکه آب

پمپ و طراحی ایستگاههای پمپاژ

سیستمهای کنترل و اندازه گیری

بهره برداری و نگهداری از تاسیسات آب و فاضلاب

میکروبیولوژی اب و فاضلاب

آزمایشگاه میکروبیولوژی آب و فاضلاب

اجرای شبکه های آب و فاضلاب و کارگاه

پروژه طراحی شبکه آب

پروژه طراحی تصفیه خانه آب

پروژه طراحی شبکه جمع آوری فاضلاب

پروژه طراحی تصفیه خانه فاضلاب

تصفیه لجن

تصفیه پسابهای صنعتی

برنامه ریزی و مدیریت طرحهای آب و فاضلاب

متره و برآورد پروژه

سیستمهای انتقال آب و پروژه

کارآموزی 1

کارآموزی 2

جمع

رشته مهندسی عمران – آب.

مهندسی عمران – آب

مقدمه:

با توجه به ضرورت حیاتی تحقق برنامه های عمرانی و تامین آب برای مصارف کشاورزی و صنعتی و شهری روستائی و حل مسائل مربوط به آب سواحل و بنادر پس از پژوهش های لازم و با استفاده از متخصصان و صاحبنظران این رشته مجموعه مهندسی عمران – آب تدوین شده است.

1- تعریف هدف:

این دوره به منظور تربیت متخصصانی تدوین شده است که بتوانند در زمینه های شناخت منابع آب و کنترل و بهسازی کیفیت منابع آب اطلاعات لازم را بدست آورند تا بتوانند در مراحل مختلف طراحی، نظارت و مدیریت پروژه های آب کار کنند. با توجه به این که توسعه کشور در زمینه های کشاورزی، صنعتی، عمران، ... بستگی به میزان آب قابل استفاده دارد می توان صنعت آب را در ایران در زمره صنایع مادر به حساب آورد. دروس این دوره مشمول بر دروس نظری، آزمایشگاهی و عملی در زمینه های علوم پایه و آبشناسی است.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره کارشناسی مهندسی آب 4 سال است. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است. مدت هر واحد درس نظری 17 ساعت و عملی و آزمایشگاهی 34 ساعت و کارگاهی 51 ساعت میباشد.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 140 واحد و 6 واحد کارآموزی (کارآموزی صحرائی، پروژه تخصصی و کارآموزی تخصصی) است.

دروس عمومی 20 واحد

دروس پایه 30 واحد

دروس اصلی تخصصی 73 واحد

دروس اختیاری 17 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره مهارت و توانائی انجام امور زیر را خواهند داشت:

- کارشناسی مطالعات منابع آب

- کارشناسی تاسیسات آبی و سازه های هیدرولیکی

- کارشناسی آب و فاضلاب

- نظارت بر حسن اجرای طرحهای آبی.

امکان ادامه تحصیل در این رشته تا حد کارشناسی ارشد در داخل و تا سطوح بالاتر در خارج از کشور وجود دارد. سازمان آب، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت نیرو و بخش خصوصی و .... از جمله مراکز جذب فارغ التحصیلان این دوره است.

نظر دانشجویان: یکی از امتیازات این گرایش آن است که علاوه بر محاسبات سازه ای، وارد محاسبات هیدرولوژی و هیدرولیک نیز شده و بر وسعت کار می افزاید.

5- ضرورت و اهمیت:

تامین آب برای مصارف کشاورزی، شهری، روستائی، صنعتی وسائل آبی سواحل و بنادر ضرورت حیاتی دارد و نظر به اینکه در زمینه های مختلف مربوط به این امر نابسامانی وجود دارد، عرضه یک برنامه جامع آموزشی در خصوص آب لازم است. مجموعه کارشناسی آب میتواند در زمینه شناسائی، تامین و توزیع آب و بهسازی کیفیت منابع آب موثر باشد.

دروس پایه (30 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی 1

ریاضی عمومی 2

معادلات دیفرانسیل

برنامه نویسی کامپیوتر

محاسبات عددی

آمار و احتمالات مهندسی

فیزیک 1

آزمایشگاه فیزیک I

(حرارت و مکانیک)

فیزیک 2

آزمایشگاه فیزیک II

(الکتریسیته و مغناطی)

شیمی عمومی

جمع

دروس اصلی و تخصصی الزامی: (73 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

رسم فنی و نقشه کشی ساختمان

نقشه برداری و عملیات 1

مصالح ساختمانی و آزمایشگاه

تکنولوژی بتن و آزمایشگاه

مهندسی سیستمها 1

استاتیک

دینامیک

مقاومت مصالح 1

تحلیل سازه ها 1

تحلیل سازه ها 2

بارگذاری

سازه های بتن آرمه 1

سازه های بتن آرمه 2

سازه های فولادی 1

زمین شناسی مهندسی

مکانیک خاک

آزمایشگاه مکانیک خاک

مهندسی پی

مکانیک سیالات 1

هیدرولیک و آزمایشگاه

هیدرولوژی مهندسی

مهندسی آب و فاضلاب و پروژه

بناهای آبی

روشهای اجرائی ساختمان

مقدمه ای بر بهداشت محیط زیست

هواشناسی

مکانیک سیالات 2

ماشین های آبی و ایستگاه های پمپاژ

شیمی و میکروبیولوژی آب و آزمایشگاه

فرایندهای تصفیه

متره و برآورد و پروژه

کارآموزی پس از سال دوم

و به مدت 10 هفته

جمع

دروس اختیاری (17 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

آزمایشگاه شیمی عمومی

مهندسی سیستمها 2

تاسیسات مکانیکی و برقی

ترمودینامیک عمومی

اقتصاد مهندسی و برنامه ریزی منابع آب

هیدرولوژی آماری

فرسایش و حمل مواد جامد

مدلهای هیدرولیکی

طراحی تصفیه خانه های آب

طراحی تصفیه خانه های فاضلاب

مهندسی زه کشی

سدهای کوتاه 1

سدهای کوتاه 2

مهندسی سواحل و بنادر

حفاری و استخراج

زبان تخصصی

برق آبی

تاسیسات هیدرولیکی سدها

اصول مدیریت ساخت

نقشه برداری و عملیات 2

سازه های فولادی 2

فتوگرامتری

آشنایی با نرم افزارهای مهندسی عمران

پروژه سازه های بتن آرمه

پروژه سازه های فلزی

ماشین آلات ساختمانی

اصول مهندسی سد

آبهای زیرزمینی

جمع

رشته مهندسی عمران – نقشه برداری.

مهندسی عمران – نقشه برداری

1- تعریف و هدف:

طرح و اجرای برنامه های عمرانی و مطالعات مربوط به زمین به اطلاعات دقیق کمی و کیفی به هنگام در زمین و عوارض آن نیاز دارند که معمولا بصورت نقشه های گوناگون (تصویری، ترسیمی و رقومی) مورد استفاده قرار

می گیرند و مجموعه مهندسی نقشه برداری پاسخگوی این نیازها بگونه ای هماهنگ با سایر رشته های عمرانی است. بر این اساس هدف از دوره کارشناسی مهندسی نقشه برداری تربیت افرادی است که آگاهی علمی و مهارت فنی در زمینه گرایشهای مختلف نقشه برداری را دارا باشند.

2- ضرورت و اهمیت:

گذشته از طرحهای بزرگی که چون ژئودزی و تهیه نقشه های مبنایی مملکت، طرح کاداستر و فعالیتهای مهم سنجش از دور که از اهمیتی اساسی و استراتژیک برخوردارند، بطور کلی هر پروژه عمرانی در مراحل مختلف مطالعات اولیه، طرح و اجرا و کنترل های بعدی به نقشه و نقشه برداری نیاز دارند و پروژه های راه و ساختمان، شهرسازی، معدن، کشاورزی و آبیاری، مسائل مرزی و نظامی، فعالیتهای دریائی و بندرسازی، مدیریت زمین حفظ محیط زیست و منابع طبیعی، برنامه ریزیهای شهری و روستائی نمونه هایی از پروژه های عمران و توسعه می باشند و آمارهای موجود و سرعت جذب فارغ التحصیلان رشته بوسیله وزارتخانه ها و سازمانهای دولتی و بخش خصوصی برای منظورهای فوق ضرورت و اهمیت زیاد رشته را نشان می دهد.

3- طول مدت دوره:

طول مدت دوره حداقل هفت نیمسال است.

4- واحدهای درسی:

توزیع واحدهای درسی دوره به شرح زیر خواهد بود:

دروس عمومی 20 واحد

دروس پایه 27 واحد

دروس اصلی و تخصصی 73 واحد

دروس اختیاری 16 واحد

دروس کارورزی 4 واحد

5- نقشه و توانایی فارغ التحصیلان:

فارغ التحصیلان این دوره از مهارتها و توانائیهای زیر برخوردارند:

- مدیریت گروههای اجرایی و عملیات نقشه برداری

- طرح و اجرای برنامه های تهیه نقشه

- محاسبات و برنامه ریزی در زمینه های مختلف نقشه برداری

- تدریس در دوره های کاردانی (پس از طی دوره های آموزش و پرورش)

داوطلبان وبود به این رشته باید در ریاضیات (هندسه – مثلثات) فیزیک دوره دبیرستان قوی بوده علاقمندی و آمادگی جسمی (برای کارهای صحرائی و ...) لازم را دارا باشند. امکان ادامه تحصیل تا حد کارشناسی ارشد و در سطوح بالاتر در خارج از کشور موجود است. سازمان نقشه برداری و وزارت راه و ترابری، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور – وزارت نفت، سازمان آب، سصازمان بنادر و کشتیرانی، اداره جغرافیائی ارتش و سپاه و بخش خصوصی و .. از جمله مکانهائی است که فارغ التحصیلان میتوانند استخدام شوند.

دروس پایه (27 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی 1

ریاضی عمومی 2

معادلات دیفرانسیل

برنامه نویسی کامپیوتر

محاسبات عددی

آمار و احتمالات مهندسی

فیزیک 1 (مکانیک و حرارت)

آزمایشگاه فیزیک 1

فیزیک 2 (الکتریسیته و مغناطیس)

آزمایشگاه فیزیک 2

جمع

دروس اصلی و تخصصی الزامی (73 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات مهندسی

هندسه دیفرانسیل

تئوری خطاها

سرشکنی

الکترونیک – فاصله یاب

ژئومورفولوژی – زمین شناسی مهندسی

استاتیک و مقاومت مصالح

تکنولوژی مصالح ساختمان

راهسازی

مبانی کارتوگرافی

نقشه برداری 1

نقشه برداری 2

نقشه برداری ژئودتیک و تحلیل شبکه های کنترل

نقشه برداری مسیر

نقشه برداری زیرزمینی

فتوگرامتری 1 (میانی)

فتوگرامتری 2 (تبدیل، ترمیم، ارتوفتو)

فتوگرامتری 3 (فتوگرامتری تحلیلی)

فتوگرامتری 4 (مثلث بندی هوایی)

مبانی دورکاوی

ژئودزی 1

ژئودزی 2 و محاسبات

نجوم ژئودزی

ژئودزی فیزیک

ژئودزی ماهواره ای

کاداستر 1

کارتوگرافی اتوماتیک

هیدروگرافی

جمع

دروس اختیاری (16 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

برنامه سازی کامپیوتری پیشرفته

زبان تخصصی

عکاسی وچاپ

سیستم اطلاعات جغرافیایی

مبانی مکانیک خاک و آزمایشگاه

میکروژئودزی و نقشه برداری صنعتی

ژئودزی پیشرفته

اصول مدیریت (در نقشه برداری)

کارتوگرافی موضوعی

کاداستر 2

طرح هندسی راه و پروژه راهسازی

اصول و مبانی معماری شهرسازی

نقشه برداری کارگاهی

متره و برآورد و پروژه

کارتوگرافی دریایی

هیدرولوژی مهندسی

دورکاوی کاربردری

آمایش سرزمین

سیستمهای تصویر در کارتوگرافی

پروژه

مبانی برنامه ریزی شهری

اقتصاد مهندسی

اقیانوس شناسی

حقوق دریایی

جزر و مد

دستگاه های پیشرفته و نرم افزارهای نقشه برداری

مبانی ژئوفیزیک عمومی

ارزیابی محیط زیست

فیزیک نور و آزمایشگاه

نقشه برداری مسیر پیشرفته

جمع

کارورزی

ردیف

نام درس

واحد

اردوی کارورزی

- اردوی زمینی

- هیدروگرافی

- زیرزمینی

400 ساعت

72 ساعت

جمع

544 ساعت

رشته مهندسی عمران-عمران.

هنگامي كه وارد يك شهر مي‌شويد، در نگاه اول چه مي‌بينيد؟ساختمان‌ها؟ راه‌ها؟ پل‌ها؟ فرودگاه و پايانه‌هاي مسافربري؟ همه اينها و هر‌آنچه كه مربوط به عمران و نوسازي مي‌شود، در حيطه فعاليت يك مهندس عمران قرار دارد. به عبارت ديگر مهندسي عمران بيانگر كاربرد علم در ايجاد سازندگي و عمران كشور است؛ يعني هر چيزي‌ كه‌ به‌ آبادي‌ يك‌ كشور باز مي‌گردد، مانند سد، فرودگاه‌، جاده‌، برج‌، تونل‌، دكل‌هاي‌ مخابرات‌، ساختمان‌هاي‌ مقاوم‌ در مقابل‌ زلزله‌، سيل‌ و آتش‌، نيروگاه‌هاي‌ برق‌ و مصالح‌ سبك‌، ارزان‌ و با كيفيت‌ مناسب‌ براي‌ ساخت‌ و ساز، در حيطه‌ كار مهندس‌ عمران‌ قرار مي‌گيرد. زيرا در تمام‌ زمينه‌هاي‌ عمراني‌ در آغاز به‌ يك‌ مهندس‌ كارآمد نياز داريم‌ تا علاوه‌ بر رعايت‌ جنبه‌هاي‌ فني‌ و اجرايي‌، اقتصادي‌ نيز عمل‌ كند. چون‌ اقتصادي‌ بودن‌ يك‌ اصل‌ در مهندسي‌ عمران‌ است‌.
اين‌ رشته‌ در سطح‌ كارشناسي‌ داراي‌ دو گرايش‌ عمران‌ ـ عمران‌ و عمران‌ ـ نقشه‌برداري‌ است‌.
گرايش‌ عمران‌ ـ عمران: ‌ دانشجوي‌ مهندسي‌ عمران‌ ـ عمران‌ مسائل‌ مربوط‌ به‌ سازه‌، خاك‌ و پي‌، راه‌ و ترابري‌ و هيدروليك‌ را مطالعه‌ مي‌كند؛ يعني‌ از يك‌ سو به‌ طراحي‌ و نحوه‌ ساخت‌ اسكلت‌ ساختمان‌ها و ساير بناهاي‌ فني‌ مثل‌ پل‌، فرودگاه‌ و تونل‌ پرداخته‌ و از سوي‌ ديگر به‌ مطالعه‌ رفتار زمين‌ بناهاي‌ فني‌ مي‌پردازد تا براساس‌ نوع‌ خاك‌ زمين‌ مورد نظر، شكل‌ و شالوده‌ سازه‌اي‌ را كه‌ قرار است‌ ساخته‌ شود، طراحي‌ كند. همچنين‌ مهندس‌ گرايش‌ عمران‌ به‌ برنامه‌ريزي‌ حمل‌ و نقل‌ بين‌ شهري‌ و درون‌ شهري‌، طراحي‌ راه‌ها از نظر هندسي‌، زيرسازي‌ و روسازي‌ پرداخته‌ و اطلاعات‌ عمومي‌ خوبي‌ نيز در مورد هيدروليك‌ به‌ دست‌ مي‌آورد.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :
دروس‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌هاي‌ مختلف مهندسي‌ عمران‌:
رياضيات‌ عمومي‌، فيزيك‌ عمومي‌، برنامه‌نويسي‌ كامپيوتر، آمار و احتمالات‌ مهندسي‌، محاسبات‌ عددي‌، استاتيك‌، ديناميك‌، مقاومت‌ مصالح‌، مكانيك‌ خاك‌، زمين‌شناسي‌ مهندسي‌، متره‌ و برآورد پروژه‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ عمران‌:

تكنولوژي‌ بتن‌، تحليل‌ سازه‌، بارگذاري‌، مهندسي‌ پي‌، سازه‌هاي‌ بتني‌، سازه‌هاي‌ فولادي‌، روش‌هاي‌ اجرايي‌ ساختمان‌، مكانيك‌ سيالات‌، هيدروليك‌، هيدرولوژي‌ مهندسي‌، رسم‌ فني‌ و نقشه‌كشي‌ ساختمان‌، نقشه‌برداري‌ و عمليات‌، مهندسي‌ آب‌ و فاضلاب‌، بناهاي‌ آبي‌، اصول‌ و مباني‌ معماري‌ و شهرسازي‌، پروژه‌ سازه‌هاي‌ فولادي‌، روش‌هاي‌ خرابي‌ ساختمان‌، راه‌سازي‌ و پروژه‌، روسازي‌، مهندسي‌ ترابري‌، راه‌آهن‌، مهندسي‌ ترافيك‌.(بسياري از درس‌هاي اين گرايش همراه با آزمايشگاه است.)

گرايش‌ عمران‌ ـ نقشه‌برداري: ‌

هنگامي‌ كه‌ مكان‌ ساخت‌ يك‌ سازه‌ تعيين‌ مي‌شود، اولين‌ كار نقشه‌برداري‌ است‌. تا پستي‌ بلندي‌ها و نقشه‌ مربوط‌ به‌ آن‌ منطقه‌ مشخص‌ شده‌ و براساس‌ آن‌، مكان‌ خاك‌برداري‌، ميزان‌ خاك‌برداري‌ و نحوه‌ خاك‌برداري‌ تعيين‌ گردد و در نهايت‌ سطح‌ مناسب‌ براي‌ پي‌سازي‌ سازه‌ مورد نظر آماده‌ شود. به عبارت ديگر نقشه‌برداري علم و فن پردازش، تجزيه و تحليل، تفسير و نمايش اطلاعات مكاني به منظور اجراي بهينه پروژه‌هاي عمراني است.
گرايش‌ نقشه‌برداري‌ با جغرافيا و سنجش‌ از راه‌ دور، ارتباط‌ نزديكي‌ دارد. در ضمن چون‌ نقشه‌برداري‌ بيشتر براي‌ سازه‌هاي‌ بزرگ‌ خارج‌ از شهر مثل‌ سيلوها، پل‌ها، تونل‌ها و سدها كاربرد دارد، كارهاي‌ ميداني‌ و صحرايي‌ اين‌ رشته‌ بسيار زياد است‌ و بخش‌ نقشه‌برداري‌ زيرزميني‌ آن‌ نيز كار نسبتاً خشني‌ مي‌باشد.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ نقشه‌برداري‌:

راه‌سازي‌، رياضيات‌ مهندسي‌، هندسه‌ ديفرانسيل‌، نقشه‌برداري‌ و عمليات‌، نقشه‌برداري‌ ژئودتيك‌، فتوگرامتري‌، تئوري‌ خطا، نقشه‌برداري‌ مسير، نقشه‌برداري‌ زيرزميني‌، هيدروگرافي‌، كارتوگرافي‌، ژئودزي‌، ميكروژئودزي‌ و نقشه‌برداري‌ صنعتي‌، ژئودزي‌ ماهواره‌اي‌، نجوم‌.

گرايش‌ عمران‌ ـ آب:

مي‌گويند در آينده‌اي نه چندان دور، دست‌يابي به منابع آبي جديد براي كشورهاي منطقه خاورميانه‌ كه يكي از مناطق خشك يا نيمه‌خشك جهان است؛ نيازي ضروري مي‌شود و حتي جنگ آينده خاورميانه بر سر آب خواهد بود. كشور ما نيز كه در همين منطقه واقع شده است، كشوري خشك و نيمه خشك است. چرا كه ميانگين بارندگي در ايران حدود يك سوم ميانگين بارندگي در جهان است و اين يعني آن كه ما بايد از هر قطره آب موجود در كشورمان، حداكثر استفاده را كرده و از هدر رفتن آن جلوگيري كنيم. در اين ميان مهندسين عمران ـ آب با ساخت سدها، تصفيه‌خانه‌ها، تونل‌هاي انتقال آب و شبكه‌هاي توزيع آب در همين راستا گام برمي‌دارند. براي مثال در ساخت يك سد، بررسي پستي و بلندي‌هاي منطقه كه سد در آن ساخته مي‌شود و تعيين مقدار بتن مورد نياز براي ساختن سد به گرايش نقشه‌برداري مربوط مي‌شود. همچنين تعيين مكان ساخت سد و طراحي حجم مخزن سد و سرريزها و كارهاي آماري مربوط به بارندگي و جمع‌آوري آب به گرايش مهندسي عمران ـ آب برمي‌گردد و بالاخره ساخت خود سد به گرايش عمران ـ عمران ارتباط پيدا مي‌كند.

دروس تخصصي گرايش عمران ـ آب:

تكنولوژي، تحليل سازه، بارگذاري، مهندسي پي، سازه‌هاي بتني، سازه‌هاي فولادي، روش‌هاي اجرايي ساختمان، مكانيك سيالات، هيدروليك، هيدرولوژي مهندسي، رسم فني و نقشه‌كشي ساختمان، نقشه‌برداري و عميات اجرايي، مهندسي آب و فاضلاب و بناهاي آبي، شيمي عمومي، هواشناسي، مهندسي سيستم، ماشين‌هاي آبي و ايستگاه‌هاي پمپاژ ، شيمي ميكروبيولوژي آب، فرآيند تصفيه، مقدمه‌اي بر بهداشت محيط. (بسياري از درس‌هاي اين گرايش همراه با آزمايشگاه است.)

توانايي‌هاي‌ لازم :
متخصص‌ عمران‌ در محيط‌ كار خود با اقشار مختلف‌ جامعه‌ از جمله‌ كارگران‌، تكنسين‌ها و مهندسين‌ رشته‌هاي‌ ديگر سروكار دارد و بايد با همه‌ اين‌ افراد ارتباط‌ خوبي‌ برقرار كند. همچنين‌ بايد آمادگي‌ كار در كارگاه‌هاي داخل‌ و خارج‌ شهر را داشته‌ باشد. عده‌اي‌ نيز جذب‌ بـُعد نظري‌ و آزمايشگاهي‌ مهندسي‌ مي‌شوند كه‌ اين‌ عده‌ نيز بايد آمادگي‌ كارهاي‌ محاسباتي‌، دفتري‌ و آزمايشگاهي‌ را داشته‌ باشند. كارهايي‌ كه‌ به‌ رياضيات‌ قوي‌ و صبر و حوصله‌ بسيار نياز دارد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
اصولاً مهندس‌ عمران‌ شانس‌ كاري‌ زيادي‌ دارد چون‌ در طراحي‌ و ساخت‌ بسياري‌ از كارهاي‌ عمراني‌ مانند راه‌ها، پل‌ها، سدها، سازه‌هاي‌ دريايي‌ براي‌ سكوهاي‌ نفتي‌، آشيانه‌هاي‌ هواپيما و خانه‌هاي‌ مسكوني‌ مقاوم‌ در مقابل‌ زلزله‌، مهندسين‌ عمران‌ حضوري‌ فعال‌ دارند. متخصصاني‌ كه‌ يا در دفترهاي‌ مشاوره‌ به‌ طراحي‌ پروژه‌هاي‌ فوق‌ مي‌پردازند يا مجري‌ كارهاي‌ عمراني‌ مذكور بوده‌ و به‌ كيفيت‌ اجراي‌ آنها نظارت‌ دارند. فارغ‌التحصيلان نقشه‌برداري نيز علاوه بر موارد ياد شده در هدايت و كنترل اجراي خطوط انتقال آب، برق، گاز، احداث مترو، نصب وماشين‌آلات و تجهيزات فني دقيق و حساس، هدايت و تعيين وضعيت انواع وسايل نقليه نظامي و غيرنظامي هوائي، دريايي و زميني نقش مهم و مؤثري دارند. البته‌ بايد توجه‌ داشت‌ كه‌ هر دانشجوي‌ مهندسي‌ عمران‌ نمي‌تواند فرصت‌هاي‌ شغلي‌ خوبي‌ داشته‌ باشد. بلكه‌ بايد در دوران‌ تحصيل‌ به‌ دنبال‌ يادگرفتن‌ باشد نه‌ اين‌ كه‌ تنها واحدهاي‌ دانشگاهي‌ را پاس‌ كند و يا حتي‌ به‌ فكر يك‌ معدل‌ خوب‌ دانشگاهي‌ باشد. چون‌ شركت‌هاي‌ عمراني‌ خصوصي‌ و دولتي‌ به‌ دنبال‌ يك‌ نيروي‌ كارآمد هستند نه‌ يك‌ شاگرد اول‌ دانشگاه‌!

مهندسی عمران – عمران

مقدمه:

رشد سریع و روزافزون علوم مختلف در جهان به ویژه در دو دهه اخیر، لزوم برنامه ریزی مناسب و تلاش مضاعف جهت هماهنگی با پیشرفت های گسترده علمی و صنعتی را ضروری می سازد و بدون شک خود باوری و استفاده مطلوب از خلاقیتهای انسانی و ثروتهای ملی از مهم ترین عواملی است که در این راستا می توانند مثمرثمر واقع شوند و در حقیقت با برنامه ریزی مناسب و استفاده مطلوب از ابزار و امکانات موجود، می توان در مسیر ترقی و پیشرفت گام نهاد. در این راستا هر پروژه عمرانی در مراحل مختلف مطالعات اولیه، طرح، اجرا و کنترل های بعدی نیازمند برنامه ریزی، مناسب و استفاده مطلوب از امکانات موجود می باشد. آمارهای موجود و سرعت جذب فارغ التحصیلان این مجموعه بوسیله وزارت خانه ها و ارگانهای دولتی و بخش خصوصی اهمیت زیاد این مجموعه را نشان می دهند.

1- تعریف هدف:

این مجموعه یکی از مجموعه های آموزش عالی است و هدف آن تربیت افرادی است که بتوانند با آگاهی علمی و فنی کافی از عهده انجام وظایف طراحی، مدیریت و اجرای پروژه های عمرانی در زمینه های راه و ساختمان و کارهای آبرسانی به مراکز جمعیت برآیند و نیازهای عمرانی جامعه را در این زمینه برآورده سازد. دروس مجموعه مرکب از مجموعه دروس نظری، آزمایشگاهی و عملی و کارآموزی است.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره این مجموعه 4 سال است. طول هر نیمسال تحصیلی 17 هفته آموزش کامل می باشد. هر واحد درسی نظری به مدت 17 ساعت و عملی به مدت 34 ساعت و کارگاهی به مدت 51 ساعت در طول هر نیمسال تحصیلی می باشد.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 140 واحد بشرح زیر می باشد:

1-3- دروس عمومی 20 واحد

2-3- دروس پایه 25 واحد

3-3- دروس اصلی و تخصصی الزامی 80 واحد

4-3- دروس اختیاری 15 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این مجموعه دارای قابلیت و توانائیهای زیر خواهند بود:

1-4- طراحی و محاسبه ساختمانها و ابنیه مهندسی متعارف، راهسازی و تاسیسات آبرسانی بعنوان مهندسی همکار مهندسین مشاور

2-4- مهندس کارگاه به منظور پیاده کردن و اجرای طرحهای ساختمانی و راهسازی و تاسیسات آبرسانی به مراکز جمعیت در کلیه کارگاههای ساختمانی و راهسازی بعنوان همکار در شرکت های پیمانکاری

3-4- مهندس ناظر کارگاه به منظور نظارت برحسن اجرای طرحهای عمرانی در زمینه های فوق

4-4- ادامه تحصیل در مجموعه های تخصصی عمران و دوره های تحقیقاتی در زمینه های مذکور.

5- ضرورت و اهمیت:

اهمیت این مجموعه با توجه به موارد زیر روشن می شود:

1-5- سیاستهای عمرانی دولت و توجه به سرمایه گذاری دولتی برای ایجاد و ساختن ساختمانهای مسکونی، بزرگ راهها، راه آهن، پلها – سدها – نیروگاههای هسته ای و حرارتی، راههای اصلی و فرعی، شبکه های آبرسانی.

2-5- اولویت رفع نیازهای عمرانی در زمینه های مسکن، راه و تامین آب آشامیدنی روستاها و شهرهای کوچک و همچنین بازسازی مناطق جنگ زده.

امکان ادامه تحصیل در خارج از کشور وجود دارد. دارا بودن دانش قوی ریاضی و فیزیک و توانایی جسمانی از ضروریات این رشته است. حداقل 10 درصد از دروس این دو.ره عملی است.

دروس پایه (25 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی 1

ریاضی عمومی 2

معادلات دیفرانسیل

برنامه نویسی کامپیوتر

محاسبات عددی

آمار و احتمالات مهندسی

فیزیک (1 حرارت و مکانیک)

آزمایشگاه فیزیک 1 (حرارت و مکانیک)

فیزیک 2 (الکتریسته) و مغناطیس

یکی از دروس زیر (2 واحد با نظر شورای آموزشی)

ردیف

نام درس

واحد

مهندسی محیط

اقتصاد مهندسی

ترمودینامیک عمومی

شیمی عمومی

جمع

دروس اصلی و تخصصی الزامی (80 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

رسم فنی و نقشه کشی ساختمان

نقشه برداری 1 و عملیات

مصالح ساختمانی و آزمایشگاه

تکنولوژی بتن و آزمایشگاه

اصول و مبانی معماری و شهرسازی

استاتیک

دینامیک

مقاومت مصالح 1

تحلیل سازه ها 1

تحلیل سازه ها 2

اصول مهندسی زلزله

سازه های بتن آرمه 1

سازه های بتن آرمه 2

پروژه بتن آرمه

سازه های فولادی 1

سازه های فولادی 2

پروژه سازه های فولادی

زمین شناسی مهندسی

مکانیک خاک

آزمایشگاه مکانیک خاک

مهندسی پی

مکانیک سیالات

هیدرولیک و آزمایشگاه

هیدرولوژی مهندسی

روش های اجرایی ساختمان

راهسازی

پروژه راهسازی

روسازی راه

مهندسی ترابری

متره و برآورد پروژه

آزمایشگاه مقاومت مصالح

کارآموزی

ده واحد از دروس زیر به اختیار و نظر استاد راهنما و با هماهنگی شورای آموزشی

ردیف

نام درس

واحد

ماشین آلات ساختمانی

آزمایشگاه مکانیک سیالات

مقاومت مصالح 2

اصول مدیریت ساخت

مهندسی آب و فاضلاب و پروژه

بناهای آبی

راه آهن

اصول مهندسی ترافیک

آزمایشگاه روسازی راه

جمع

دروس اختیاری (15 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

مهندسی سیستم ها

تاسیسات مکانیکی و برقی

طراحی معماری

کاربرد کامپیوتر در مهندسی عمران

نقشه برداری 2 و عملیات

آب های زیرزمینی

اصول مهندسی تصفیه آب و فاضلاب

سازه های چوبی

سازه های بنایی

اصول مهندسی پل

بهینه سازی سازه ها

ترمیم ساختمان ها

فتوگرامتری

اصول مهندسی سد

بارگذاری

اصول مهندسی بندر

جمع

رشته مهندسی فضای سبز

هر فردي‌ در دنيا به‌ 2 تا 4 متر مربع‌ فضاي‌ سبز نياز دارد تا با كمبود اكسيژن‌ و مشكلات جسمي و رواني روبرو نشود. در اين‌ ميان‌ مهندسي‌ فضاي‌ سبز با ايجاد فضاي‌ سبز در سطح‌ شهرها مانند كاشت‌ درختان‌ در حاشيه‌ خيابان‌ها و ايجاد انواع‌ پارك‌هاي‌ جنگلي‌، كوهستاني‌ و منطقه‌اي‌، فضاسازي‌ و زيباسازي‌ پارك‌ها، كاهش آلودگي‌هاي بصري و ايجاد مناظر زيبا، تقليل صداهاي آزار دهنده و تعديل آلودگي‌هاي صوتي، حفاظت و صيانت از محيط طبيعي و منابع موجود در آن، حفاظت از تنوع حياتي گياهان،‌عامل حفظ فضاي سبز و سلامت و زيبايي سكونت‌گاه‌هاي انسان مي‌گردد و نياز انسان‌ها را به‌ فضاي‌ سبز موردنظر تأمين‌ مي‌كند.در واقع مهندسي‌ فضاي‌ سبز با ايجاد و حفظ‌ مناظر طبيعي‌ در اطراف‌ منازل‌ و در سطوح‌ وسيع‌تر؛ يعني‌ شهر و اطراف‌ آن‌، كيفيت‌ زندگي‌ را در شهرها بالا مي‌برد. زيرا فضاي‌ سبز شهر، دستگاه‌ تنفس‌ شهر است‌. از سوي‌ ديگر ايجاد فضاي‌ سبز به‌ سلامت‌ جسم‌ و روان‌ ساكنين‌ شهرها كمك‌ مي‌كند تا مردمي‌ كه‌ امكان‌ استفاده‌ روزمره‌ از طبيعت‌ را در خود شهر ندارند ، اين‌ امكان‌ براي‌ آنها به‌ وجود آيد.

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
دانشجوي‌ مهندسي‌ فضاي‌ سبز بايد به‌ علم‌ كشاورزي‌ اعم‌ از خاك‌شناسي‌، هواشناسي‌، چمن‌كاري‌، باغباني‌ و گلكاري‌ آشنايي‌ داشته‌ باشد تا بتواند بذر چمن‌ مناسب‌ تهيه‌ كرده‌ و با كود مناسب‌ و آبياري‌ به‌ موقع‌، چمني‌ مناسب‌ براي‌ زمين‌ بازي‌ يا تزئين‌ ميادين‌ گل‌ تهيه‌ نمايد، همچنين‌ بتواند گياهاني‌ با گل‌هاي‌ بزرگ‌ و با دوام‌ پرورش‌ دهد و درختان‌ مناسب‌ براي‌ حاشيه‌ خيابان‌ها انتخاب‌ كرده‌ و آنها را به‌ درستي‌ هرس‌ كند.از سوي‌ ديگر دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد فردي‌ با ذوق‌ و هنرمند باشد و به‌ طراحي‌ و نقشه‌كشي‌ علاقه‌مند باشد تا بتواند از گياهان‌ زينتي‌ در طراحي‌ محوطه‌هاي‌ مسكوني‌، اداري‌ و تجاري‌ به‌ خوبي‌ بهره‌ گيرد و در طراحي‌ پارك‌ و پارك‌سازي‌، طراحي‌ فضاهاي‌ شهري‌ و محوطه‌هاي‌ ويژه‌ مثل‌ محوطه‌هاي‌ صنعتي‌، دانشگاهي‌، شهرك‌هاي‌ مسكوني‌ و اتوبان‌ها به‌ ياري‌ ذوق‌ و هنر خويش‌ طرح‌هايي‌ مناسب‌ و زيبا ارائه‌ دهد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران‌ :
تمامي‌ شهرها به‌ ويژه‌ شهرهاي‌ بزرگ‌ به‌ فضاي‌ سبز و بهبود محيط‌ زيست‌ نياز دارند. از همين‌ رو سازمان‌ پارك‌ها و فضاي‌ سبز شهرداري‌ها يكي‌ از مراكز اصلي‌ جذب‌ فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ است‌. متخصصان‌ فضاي‌ سبز همچنين‌ مي‌توانند به‌ عنوان‌ طراح‌، مدير، ناظر و مجري‌ فضاي‌ سبز موسسات‌ دولتي‌ و خصوصي‌ و محوطه‌هاي‌ اداري‌ و مسكوني‌ فعاليت‌ نمايند يا به‌ عنوان‌ مربي‌ هنرستان‌هاي‌ كشاورزي‌ و مجري‌ امور تحقيقات‌ وزارت‌ كشور، وزارت‌ جهاد كشاورزي‌ و وزارت‌ مسكن‌ و شهرسازي‌ مشغول‌ به‌ كار شوند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل‌ :

دروس‌ پايه‌ :

رياضيات‌ عمومي‌ ، گياه‌شناسي‌ ، اكولوژي‌، فيزيك‌ عمومي‌، زيست‌شناسي‌، آمار و احتمالات‌، جامعه‌ شناسي‌ عمومي‌، آشنايي‌ با كامپيوتر.

دروس‌ اصلي‌ :

آبياري‌ عمومي‌، درختان‌ و درختچه‌هاي‌ زينتي‌، رسم‌ فني‌ ، چمن‌كاري‌ ، طراحي‌ و نقشه‌برداري‌ ، اصول‌ باغباني‌ ، خاك‌شناسي‌ عمومي‌ ، گلكاري‌ ، گياهان‌ آپارتماني‌، حاصلخيزي‌ خاك‌ها و كودها، انسان‌ و محيط‌ زيست‌ ، عكس‌هاي‌ هوايي‌، هوا و اقليم‌شناسي‌ .

دروس‌ تخصصي‌ :

بيان‌ تصويري‌ ، اصول‌ طراحي‌، تاريخ‌ معماري‌ و مهندسي‌ فضاي‌ سبز، مصالح‌ و روش‌هاي‌ ساختماني‌، طراحي‌ سيستم‌هاي‌ آبياري‌ ، كاربرد كامپيوتر در فضاي‌ سبز، طراحي‌ كاشت‌ گياهان‌ زينتي‌ ، طراحي‌ فضاهاي‌ شهري‌ ، سازه‌ها در فضاي‌ سبز، طراحي‌ محوطه‌هاي‌ ويژه‌، مديريت‌ فضاي‌ سبز، كارآموزي‌، جلسه‌ بحث‌ ، پروژه‌

دانشگاه های پذیرنده : تهران ، تبریز

مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه – شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته مهندسی فناوری اطلاعات IT.

در هزاره سوم، فناوري اطلاعات (IT) به عنوان عمده‌ترين محور تحول و توسعه در جهان منظور شده است و دستاوردهاي ناشي از آن، آن‌چنان با زندگي مردم عجين گرديده كه روي‌گرداني از آن، اختلالي عظيم در جامعه و رفاه و آسايش مردم به وجود مي‌آورد. براي مثال، كامپيوتري شدن بسياري از امور جاري مردم، انجام بسياري از كارهاي روزمره بانكي با استفاده از اينترنت و شبكه‌هاي ارتباطي در منزل و خانه‌ها، آموزش الكترونيكي و مجازي و عدم نياز به حضور در كلاس‌هاي درس، توسعه و ترويج تجارت الكترونيكي از نتايج و دستاوردهاي فناوري اطلاعات است؛ عواملي كه هرچند در مراحل اوليه رشد و تكامل قرار دارند اما در همين حد نيز در رفاه و آسايش انسان نقش بسيار مهمي دارند.از همين رو امروزه تمامي كشورها در زمينه فناوري اطلاعات و عموميت بخشيدن به آن در جامعه تلاشي پيگير دارند. در كشور ما نيز براي تربيت نيروي متخصص و كارآمد در زمينه IT و حركت سريع در اين عرصه, رشته IT در دانشگاه‌ها و مراكز آموزش عالي ارائه مي‌شود و در مقطع كارشناسي و كارشناسي ارشد دانشجو مي‌پذيرد.فناوري اطلاعات يا IT كه مخفف Technology Information مي‌باشد, رشته‌اي است كه تمام رشته‌هاي دانشگاهي را مي‌تواند پوشش دهد. منتها از نظر عملياتي يك رشته ميان رشته‌اي, بين كامپيوتر و صنايع برق است كه در اين ميان امور مربوط به توليد, پردازش, نگاهداشت و عرضه اطلاعات به مباحث كامپيوتري مرتبط مي‌شود, بحث‌هاي مديريت اطلاعات و فرآيندهاي آن از سلسله بحث‌هاي رشته صنايع و رشته برق است و به خصوص گرايش مخابرات, انتقالات مرتبط با اطلاعات و داده‌ها را برعهده دارد.IT را مي‌توان استفاده بهينه از اطلاعات براي كاربردهاي مختلف دانست, يعني متخصص اين رشته بايد بتواند اطلاعات را جمع‌آوري, دسته‌بندي و پردازش كرده و به موقع از آن استفاده نمايد از همين رو كارشناس اين رشته بايد مباني كامپيوتر را بلد باشد. به عبارت ديگر هسته اصلي اين رشته همان هسته اصلي مهندسي كامپيوتر است، منتها چون يكي از توانمندي‌هاي اصلي كارشناسي اين رشته بهره‌وري به موقع و صحيح از اطلاعات است؛ دانشجوي IT بايد داراي اطلاعات جنبي در زمينه‌هاي مختلف باشد.براي مثال, فردي كه مي‌خواهد از اين تكنولوژي در تجارت الكترونيكي استفاده كند بايد مديريت بداند يا فردي كه مي‌خواهد از IT در آموزش از راه دور بهره ببرد, بايد با روش‌هاي آموزش آشنا باشد.

توانايي‌هاي لازم :
با توجه به ماهيت ميان رشته‌اي مهندسي فناوري اطلاعات. دانشجوي اين رشته لازم است كه به دو مبحث علوم مديريت و كامپيوتر علاقه‌مند باشد. همچنين بايد در رياضي توانمند بوده و قدرت تجزيه و تحليل خوبي داشته باشد. زيرا به گفته الكساندروف, - رياضيدان و فيلسوف معاصر شوروي - علم رياضي كاربرد فراواني در ساير دانش‌ها, صنعت و در همه زمينه‌هاي مربوط به زندگي بشري دارد.برخي از استادان اين رشته معتقدند كه آزمون اين رشته بايد به صورت نيمه‌متمركز برگزار گردد تا علاقه‌مندترين و مستعدترين داوطلبان وارد اين رشته گردند. داوطلباني كه پيش از ورود به دانشگاه, با كامپيوتر آشنايي داشته و در اين زمينه توانمند باشند.

موقعيت شغلي در ايران :
اينجا يك شهر الكترونيكي است. شهري كه آموزش, تفريحات, خريد و فروش و بخش قابل توجهي از ارتباطات آن الكترونيكي مي‌باشد. در اين شهر, فارغ‌التحصيلان IT حضوري فعال دارند. زيرا از سوار شدن به مترو و تاكسي تا خريد از فروشگاهي كه در آن فروشنده‌اي حضور ندارد, به صورت الكترونيكي انجام مي‌گيرد.اين تصويري از آينده تمامي كشورهاي جهان از جمله كشور ايران است. تصويري كه بيانگر وجود فرصت‌هاي شغلي فراوان براي فارغ‌التحصيل IT است. البته يك مهندسي IT نه تنها در آينده, بلكه در حال حاضر نيز فرصت‌هاي شغلي فراواني دارد.براي مثال, در حال حاضر وزارت بازرگاني در پي آن است كه سيستم تجارت ايران را مثل كشورهاي پيشرفته, الكترونيكي كند. اين پروژه بسيار پيچيده است و نياز به تعداد قابل توجهي متخصص IT دارد. تا جايي كه اگر تمامي دانشجويان ما وارد بازار كار شوند, باز هم پاسخگوي نياز اين پروژه و پروژه‌هاي مشابه نخواهند بود. حتي در كارهايي ساده‌تر مثل مكانيزه شدن سيستم يك اداره, نياز به متخصص اين رشته است. كاري كه در بعضي از سازمان‌ها آغاز شده اما هنوز سيستم هيچ سازماني به طور كامل مكانيزه نشده است. به عبارت ديگر در حال حاضر همه چيز به سمت IT پيش مي‌رود و به همين دليل فارغ‌التحصيل اين رشته اگر توانمند باشد, بيكار نخواهد ماند.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

دروس پايه :

رياضي, معادلات ديفرانسيل , آمار و احتمالات مهندسي , فيزيك , كارگاه عمومي. دروس اصلي: ساختمان‌هاي گسسته , مباني كامپيوتر و برنامه‌سازي , زبان ماشين و برنامه‌نويسي سيستم, ساختمان داده‌ها, مدارهاي منطقي, معماري كامپيوتر, برنامه‌سازي پيشرفته , سيستم‌هاي عامل, پايگاه داده‌ها, طراحي الگوريتم‌ها, مهندسي نرم‌افزار , شبكه‌هاي كامپيوتري, مباني الكترونيك ديجيتال, هوش مصنوعي, اصول و مباني مديريت, مباني اقتصاد مهندسي, آزمايشگاه شبكه, آزمايشگاه پايگاه داده‌ها, شيوه ارائه مطالب علمي و فني, زبان تخصصي, آزمايشگاه سيستم عامل.

دروس تخصصي :

مباني فناوري اطلاعات , مهندسي فناوري اطلاعات, تجارت الكترونيكي, مديريت و كنترل پروژه‌هاي فناوري اطلاعات , برنامه‌ريزي استراتژيك فناوري اطلاعات, آموزش الكترونيكي, محيط‌هاي چند رسانه‌اي, پروژه‌ فناوري اطلاعات, كارآموزي IT .

دانشگاه های پذیرنده : اصفهان ، بیرجند ، تهران ، سیستان و بلوچستان - زاهدان ، صنعتی اصفهان ، صنعتی شیراز ، مرکز تحصیلات تکمیلی در علوم پایه زنجان ، دانشگاه صنعتی شریف – تهران ، دانشگاه صنعتی امیر کبیر - تهران ، غیر انتفاعی شیخ بهائی – اصفهان ، غیر انتفاعی نبی اکرم (ص) – تبریز ، غیر انتفاعی عبد الرحمن صوفی رازی – زنجان .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها :

مهندسی فناوری اطلاعات (IT)

مهندسی فناوری اطلاعات دانش جدیدی است که با رشد روزافزون علوم کامپیوتر و افزایش چشمگیری سیستمهای اطلاعات، جایگاه خود را به سرعت در بین علوم باز کرده است. نیاز به فن آوریی که بتواند داده ها را به بهترین شکل ممکن پردازش نموده و در اختیار کاربران قرار دهد در تمامی علوم به شدت احساس می شود و افق های نوینی را در سیستم های چند رسانه ای، آموزش الکترونیکی، مدیریت اطلاعات، ارتباطات شبکه، مدیریت پروژه، مدیریت سیستم، مهندسی نرم افزار و سیستم های مبتنی بر وب (Web dereloper) به وجود آورده است. بی تردید IT یکی از مهم ترین عوامل پیشرفت قرن بیست و یکم است و موجب ایجاد دگرگونی و تحول در روش های زندگی، کار، آموزشی و بازی خواهد شد.

داوطلب این رشته باید درک علمی و تکنیکی لازم را دارا باشد.

رشته مهندسی کامپیوتر.

انسان بايد بينديشد ولي ماشين بايد كار كند. اين شعار متخصصان كامپيوتر است،‌ متخصصاني كه با پيشرفت و توسعه كامپيوتر توانسته‌اند مغز و عضلات انسان را از اشتغالات تكراري و پيش‌پا افتاده نجات بخشند و او را در رفع مشكلات و مسايل ياري دهند تا جايي كه در كشورهاي صنعتي و پيشرفته، كامپيوتر در زندگي افراد حضوري اجتناب‌ناپذير دارد.به همين دليل رشته مهندسي كامپيوتر كه به طراحي و ساخت اجزاي مختلف كامپيوتر مي‌پردازد،‌ از اهميت بسياري برخودار است. اين رشته در كشور ما نيز اهميت بسيار داشته و تا مقطع دكتري تدريس مي‌شود.مهندسي‌ كامپيوتر در مقطع‌ كارشناسي‌ داراي‌ دو گرايش‌ سخت‌افزار و نرم‌افزار است‌.

گرايش‌ سخت‌افزار:

سخت‌افزار جزء فيزيكي‌ كامپيوتر بوده‌ و شامل‌ صفحه‌ كليد، صفحه‌ نمايش‌، چاپگر و ديسك‌ها مي‌شود؛ يعني اجزاء فيزيكي‌ و قابل‌ لمس‌ كامپيوتر مانند مدارها و بردهاي‌ الكترونيكي‌، سخت‌افزار ناميده‌ مي‌شود براي‌ مثال‌ واحد پردازشگر مركزي‌ كه‌ هرگونه‌ عمليات‌ پردازش‌ در آن‌ صورت‌ مي‌گيرد، مهمترين‌ واحد سخت‌افزاري‌ است‌.مهندسي سخت‌افزار در مقطع ليسانس به مطالعه و بررسي طراحي سخت‌افزاري، كنترل سخت‌افزاري وشبكه‌هاي كامپيوتري مي‌پردازد. براي مثال يك مهندس سخت‌افزار مي‌‌تواند طراحي سخت‌افزاري كند كه با IC ها كار كند، با كامپيوتر كار كند، يا از دروازه‌هاي كامپيوتر استفاده نمايد و در نهايت مي‌تواند به طراحي مدارهاي مجتمع ديجيتالي بپردازد. كه البته به اين بخش از سخت‌افزار بيشتر در مقطع كارشناسي ارشد و دكتري پرداخته مي‌شود.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل‌ :

دروس‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌هاي‌ كامپيوتر :

فيزيك‌، رياضي‌، مباني‌ كامپيوتر و برنامه‌سازي‌، آزمايشگاه‌ كامپيوتر، معادلات‌ ديفرانسيل‌، ساختمان‌هاي‌ گسسته‌، برنامه‌سازي‌ پيشرفته‌ ، آمار و احتمالات‌ مهندسي‌، رياضي‌ مهندسي‌، مدارهاي‌ الكتريكي‌، ساختمان‌ داده‌ها، زبان‌ ماشين‌ و برنامه‌سازي‌ سيستم‌ ، مدارهاي‌ الكترونيكي‌ ، مدارهاي‌ منطقي‌، طراحي‌ الگوريتم‌ها، طراحي‌ و پياده‌سازي‌ زبان‌هاي‌ برنامه‌سازي‌، ريز پردازنده‌، معماري‌كامپيوتر، شبكه‌هاي‌ كامپيوتري‌ ، سيستم‌هاي‌ عامل‌، كارگاه‌ عمومي‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ سخت‌افزار :

سيگنال‌ها و سيستم‌ها، مدارهاي‌ الكتريكي‌، انتقال‌ داده‌ها، سيستم‌هاي‌ كنترل‌ خطي‌، الكترونيك‌ ديجيتال‌، طراحي‌ سيستم‌هاي‌ VLSI ، كارآموزي‌.

گرايش‌ نرم‌افزار:

نرم‌افزار جزء غيرقابل‌ لمس‌ كامپيوتر است‌. نرم‌افزار برنامه‌ها و داده‌هايي‌ است‌ كه‌ به‌ كامپيوتر فرمان‌ مي‌دهد كه‌ چه‌ عملي‌ را انجام‌ دهد. نرم‌افزارها عبارتند از:
نرم‌افزارهاي‌ سيستمي‌ و نرم‌افزارهاي‌ كاربردي‌. نرم‌افزارهاي‌ سيستمي‌ برنامه‌هايي‌ هستند كه‌ كامپيوتر براي‌ فعال‌ شدن‌ يا سرويس‌ دادن‌ به‌ آن‌ نياز دارد و به‌ اين‌ دليل‌ از سوي‌ سازندگان‌ سيستم‌ كامپيوتري‌ عرضه‌ مي‌شود و مهمترين‌ آنها سيستم‌ عامل‌، برنامه‌هاي‌ سودمند و مترجم‌هاي‌ زبان‌ مي‌باشد. نرم‌افزارهاي‌ كاربردي‌ نيز برنامه‌هايي‌ است‌ كه‌ كاربر يا خود آن‌ها را مي‌نويسد يا شركت‌هاي‌ نرم‌افزاري‌ آنها را تهيه‌ كرده‌ و براي‌ فروش‌ عرضه‌ مي‌كنند.يك مهندس نرم‌افزار ياد مي گيرد كه چگونه نرم‌افزارهاي بزرگ و عظيم را طراحي و برنامه‌ريزي كند،‌ تست و ارزيابي نهايي نمايد و در نهايت مستند سازد (برنامه‌هاي كامپيوتري مورد نظر را تبديل به دستور‌العمل‌هايي كند كه قابل استفاده براي عامه مردم باشد).در واقع هدف از گرايش نرم‌افزار كامپيوتر، آموزش و پژوهش در زمينه زبان‌هاي مختلف برنامه‌نويسي، سيستم‌هاي عامل مختلف و طراحي انواع الگوريتم‌ها مي‌باشد.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ نرم‌افزار :

ذخيره‌ و بازيابي‌ اطلاعات‌ ، اصول‌ طراحي‌ و ساخت‌ كامپايلرها، اصول‌ طراحي‌ پايگاه‌ داده‌ها، پروژه‌ آزمايشگاه‌ سيستم‌ عامل‌، پروژه‌ آزمايشگاه‌ پايگاه‌ داده‌ها، شبيه‌سازي‌ كامپيوتري‌، مهندسي‌ نرم‌افزار، تحليل‌ و طراحي‌ سيستم‌ها، پروژه‌ نرم‌افزار، كارآموزي‌.

توانايي‌هاي‌ لازم :
مهندس‌ كامپيوتر بايد پايه‌ رياضي‌ قوي‌ داشته‌ و توانايي‌اش‌ در زمينه‌ فيزيك‌ خوب‌ باشد. همچنين‌ لازم‌ است‌ كه‌ فردي‌ خلاق‌ باشد تا بتواند مسائل‌ را از راه‌حل‌هاي‌ ابتكاري‌ حل‌ كند. راه‌ حل‌هايي‌ كه‌ كمترين‌ هزينه‌ و بهترين‌ كارايي‌ را داشته‌ باشد. در ضمن‌ دانشجويي‌ كه‌ وارد اين‌ رشته‌ مي‌شود بايد هميشه‌ اطلاعاتش‌ به‌ روز بوده‌ و به‌ دنبال‌ فراگرفتن‌ مطالب‌ جديد باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
امروزه‌ يك‌ مهندس‌ كامپيوتر اگر علاقه‌مند به‌ كار باشد، هيچ‌وقت‌ با مشكل‌ بيكاري‌ روبرو نمي‌شود. بخصوص‌ مهندسين‌ نرم‌افزار كه‌ فرصت‌هاي‌ شغلي‌ بيشتري‌ داشته‌ و براي‌ كار كردن‌ نيز نياز به‌ امكانات‌ و تجهيزات‌ زيادي‌ ندارند. به‌ همين‌ دليل‌ در بعضي‌ از كشورها، صادرات‌ نرم‌افزار يكي‌ از اقلام‌ مهم‌ صادراتي‌ و ايجاد درآمدهاي‌ ارزي‌ براي‌ آن‌ كشور است‌. جالب است بدانيد كه متخصصان پيش‌بيني مي‌كند كه تا 10 سال‌ ديگر در كشورهاي‌ پيشرفته‌ مردم‌ همان‌قدر كه‌ به‌ نيروي‌ برق‌ وابسته‌ هستند، به‌ شبكه‌ اينترنت‌ وابسته‌ خواهند شد؛ يعني‌ همان‌ طور كه‌ اگر امروزه‌ برق‌ برود هيچ‌ كاري‌ نمي‌توان‌ كرد، اگر در 10 سال‌ ديگر اينترنت‌ قطع‌ شود تمامي‌ كارها متوقف‌ خواهد شد. روشن‌ است‌ كه‌ در چنين‌ جامعه‌اي‌ متخصص‌ كامپيوتر نقش‌ بسيار مهمي‌ ايفا خواهد كرد.

دانشگاه های پذیرنده : اراک ، ارومیه ، اصفهان ، الزهرا(س) – تهران ، بو علی سینا – همدان ،تربیت معلم تهران ، تهران ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی – تهران ، دانشگاه تهران و دانشگاه ایندیانا – پوردو آمریکا ،شیراز ، واحد بین المللی قشم ، رازی – کرمانشاه ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، صنعتی شریف ، علم و صنعت ایران – تهران ، بیرجند ، شهید بهشتی – تهران ، صنعتی اصفهان ، ولی عصر (عج) – رفسنجان ، بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین ، علوم و فنون مازندران ، فردوسی مشهد ، کاشان ، یزد ، دانشکده تربیت دبیر فنی و حرفه ای دختران تهران (شریعتی ) ، افسری امام علی (ع) ، شاهد ، شهید باهنر کرمان ، قم ، دانشگاه امام رضا (ع) – مشهد ، صنعتی امیر کبیر – تهران ، مازندران – بابلسر ، علوم و فنون شهید ستاری – تهران ، غیر انتفاعی جهاد دانشگاهی ، غیر انتفاعی سجاد – مشهد ، غیر انتفاعی شمال – آمل ، غیر انتفاعی شیخ بهائی – اصفهان ، غیر انتفاعی علامه محدث نوری – نور ، غیر انتفاعی طبرستان – چالوس .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی، پیام نور ، غیرانتفاعی
گرایشها : سخت افزار ، نرم افزار

مهندسی کامپیوتر (سخت افزار – نرم افزار)

مقدمه:

نظر به اهمیت روزافزون فن و دانش کامپیوتر و گسترش تصاعدی کاربرد آن در تمام زمینه های حیات بشری و نیاز فزاینده تکنولوژی و علوم معاصر به کامپیوتر پس از بررسی و مطالعه در ابعاد گسترده این صنعت، دوره کارشناسی مهندسی کامپیوتر با مشخصات زیر تدوین شده است.

تعریف و هدف:

دوره کارشناسی مهندسی کامپیوتر یکی از مجموعه های آموزش عالی در زمینه فنی و مهندسی بوده و هدف آن تربیت کارشناسانی است که در زمینه طراحی، ساخت و راه اندازی سیستمهای سخت افزاری و نرم افزاری جدید بررسی و شناخت سیستمهای سخت افزاری و نرم افزاری موجود، ارائه روشهای بهره برداری، نگهداری، عیب یابی، اصلاح و توسعه آنها فعالیت مینمایند. فارغ التحصیلان این دوره میتوانند عضو گروه طراحی، ساخت و پیاده سازی سیستمهای سخت افزاری و نرم افزاری برای محیط های مختلف عملیاتی و خدماتی باشند.

طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط این دوره 4 سال میباشد و برنامه درسی آن برای 8 ترم طرح ریزی شده است. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل، مدت هر واحد درس نظری 17 ساعت، عملی و آزمایشگاهی و کارگاهی 51 ساعت و طول مدت کارآموزی 2 ماه کاری میباشد.

تعیین گرایش تخصصی دانشجویان دوره کارشناسی مهندسی کامپیوتر می تواند پس از گذراندن موفقیت آمیز حداقل 50 واحد از دروس پایه و اصلی و براساس انتخاب دانشجو و امتیاز او (با استفاده از رابطه زیر) توسط گروه آموزشی انجام گیرد.

+15% × (معدل امتحان کتبی سال آخر متوسطه) = امتیاز

+15% × (نمره آزمون سراسری طراز شده به حداکثر 20)

+70% × (معدل کل دروس پایه و اصی اخذ شده)

واحدهای درسی:

1-3 دروس عمومی 20 واحد

2-3 دروس پایه 21 واحد

3-3 دروس اصلی 59 واحد

4-3 دروس تخصصی 25 واحد

5-3 دروس اختیاری 15 واحد

جمع 140 واحد

نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره قابلیت و مهارتهای زیر را خواهند داشت:

1- بررسی و شناسائی سیستمهای کامپیوتری به منظور انتخاب و سفارش سخت افزار و یا نرم افزار بهینه، هدایت و نظارت در نصب و بهره برداری از آنها.

2- ارائه روشهای عیب یابی، اصلاح و تکمیل سیستمهای سخت افزاری و یا نرم افزاری موجود و نظارت بر این امور.

3- طراحیف ساخت و راه اندازی سیستمهای جدید سخت افزاری و یا نرم افزاری.

4- تشخیص لزوم استفاده از کامپیوتر در کنترل عملیات در محیطهای مختلف.

5- شناسائی تکنیکهای جدید طراحی و ساخت کامپیوتر، ارزیابی و بکارگیری آنها.

5- ضرورت و اهمیت:

تربیت کارشناسان مهندسی کامپیوتر با توجه به موارد زیر روشن می شود.

1- توسعه و گسترش روزافزون تکنولوژی کامپیوتر و دانش آن.

2- نقش حیاتی دانش و تکنولوژی کامپیوتر در جمیع زمینه های علمیف صنعتی، اقتصادی، مدیریتی، آموزشی و پژوهشی.

3- لزوم ارتقاء سطح دانش جامعه در زمینه دانش و تکنولوژی کامپیوتر.

4- لزوم همگامی جامعه با پیشرفتهای نوین در جوامع پیشرفته.

امکان ادامه تحصیل در این دو گرایش تا حد کارشناسی ارشد در داخل و تا سطوح بالاتر در داخل یا خارج از کشور وجود دارد.

نظر دانشجویان: این رشته نیاز فراوان به دروس آزمایشگاهی و کار عملی دارد که متاسفانه با کمبود امکانات دانشگاهی مواجه است. ویژگی دیگر این رشته گسترش روزافزون و رشد باورنکردنی آن است که هر روز مباحث جدیدی در آن مطرح می شود و نیاز به مرور کردن مداوم اطلاعات و ارائه دروس را افزایش می دهد. داشتن صبر، حوصله، دقت، خلاقیت فراوان و حافظه خوب و پشتکار از ضروریات ورود به این رشته است.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

آمار و احتمالات مهندسی

فیزیک 1

فیزیک 2

آزمایشگاه فیزیک 1

آزمایشگاه فیزیک 2

کارگاه عمومی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

آزمایشگاه کامپیوتر

مبانی کامپیوتر و برنامه سازی

برنامه سازی پیشرفته

ساختمانهای گسسته

زبان ماشین و برنامه سازی سیستم

ساختمان داده ها

زبان تخصصی

مدارهای الکتریکی 1

آزمایشگاه مدارهای الکتریکی 1

مدارهای منطقی

آزمایشگاه مدارهای منطقی

ریاضی مهندسی

طراحی الگوریتم ها

معماری کامپیوتر

آزمایشگاه معماری کامپیوتر

سیستم های عامل

نظریه زبانها و ماشین ها

طراحی و براده سازی زبانهای برنامه سازی

ریزپردازنده 1

آزمایشگاه ریزپردازنده 1

مدارهای الکترونیکی

آزمایشگاه مدارهای الکترونیکی

شبکه های کامپیوتری

شیوه ارائه طالب علمی و فنی

جمع

دروس تخصصی گرایش نرم افزار (الزامی)

ردیف

نام درس

واحد

ذخیره و بازیابی اطلاعات

هوش مصنوعی

اصول طراحی کمپایلر

مهندسی نرم افزار 1

اصول طراحی پایگاه داده ها

مهندسی نرم افزار 2

آزمایشگاه سیستم عامل

آزمایشگاه پایگاه داده ها

پروژه

کارآموزی

جمع

دروس تخصصی گرایش سخت افزار(الزامی)

ردیف

نام درس

واحد

الکترونیک دیجیتال

آزمایشگاه الکترونیک دیجیتال

مدارهای الکتریکی 2

سیگنالها و سیستمها

طراحی سیستمهای VLSI

انتقال داده ها

سیستمهای کنترل خطی

آزمایشگاه شبکه های کامپیوتری

پروژه

کارآموزی

جمع

دروس اختیاری گرایش سخت افزار(15 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

100

102

104

106

108

110

112

114

116

118

119

122

124

126

128

130

طراحی مدارهای واسط

معماری سیستم های کامپیوتری

ریزپردازنده 2

مدارهای منطقی پیشرفته

گرافیک کامپیوتری 1

طراحی خودکار مدارهای دیجیتال

اصول طراحی کامپایلر

آزمایشگاه مدارهای واسط

آزمایشگاه معماری سیستم های کامپیوتری

آزمایشگاه ابزار طراحی سخت افزار

روش محاسبات عددی

یک درس از گرایشهای مهندسی برق

یک درس از دروس اختیاری یا

تخصصی گرون نرم افزار

یک درس از دروس اختیاری یا

تخصصی گروه نرم افزار

انتخاب 15 واحد از لیست دروس فوق

دروس اختیاری گرایش نرم افزار (15 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

101

103

105

107

109

111

113

115

117

119

121

123

125

127

129

131

133

135

137

روشهای محاسبات عددی

نظریه محاسبات

طراحی مدارهای واسط

آزمایشگاه مدارهای واسط

مهندسی اینترنت

طراحی و پیاده سازی سیستم های بیدرنگ

جداسازی و ارزیابی سیستمهای کامپیوتری

اصول طراحی واسط کاربر

برنامه نویسی توصیفی

برنامه نویسی همروند

گرافیک کامپیوتری 1

محیط های چند رسانه ای

سیستم های خبره

گرافیک کامپیوتری 2

شبیه سازی کامپیوتری

یک درس از سایر دانشکده های مهندسی یا ریاضی

یک درس از دروس تخصصی یا اختیاری گروه سخت افزار

جمع

رشته مهندسی کشاورزی – آبیاری.

مهندسی کشاورزی – آبیاری

مقدمه:

برای تامین نیروی انسانی متعهد و متخصص در رشته ابیاری و زهکشی به منظور نیل به خودکفایی در زمینه های آبیاری و زهکشی لازم است متخصصینی تربیت شوند که بتوانند با استفاده از دانش و تجربیات خود در توسعه و رشد اقتصادی کشور از طریزق بالا بردن راندمن استفاده از منابع آب و خاک دخالت کرده و در امور تحقیقات و آموزش و برنامه ریزی و طراحی و زهکشی نیز خدمت نمایند.

1- تعریف و هدف:

در دوره کارشناسی کشاورزی عنوان آبیاری به رشته اطلاق میگردد که با دارا بودن مجموعه ای از علوم و روشها در زمینه هایی که ذیلا بیان میگردد، کارآرائی و مهارتهای مورد نظر را تامین نماید:

1- شناسائی مراحل مختلف مطالعه، شرکت در بررسی و طراحی پروژه های آبیاری و زهکشی.

2- شناسائی نحوه بهره برداری، نگهداری و مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی.

هدف از ایجاد این رشته تربیت کارشناسان و مهندسین کارآمدی میباشد که بتوانند علاوه بر دارا شدن مسئولیتهای محوله در زمینه های آبیاری و زهکشی، در برنامه ریزی، تحقیقات، طراحی و آموزش (در سطح دبیرستانهای کشاورزی) علوم آبیاری و زهکشی شایسته ای را ارائه نمایند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره کارشناسی رشته آبیاری چهار سال میباشد که دانشجویان بطور متوسط قادر خواهند بود این دوره را در مدت مذکور به پایان برسانند.

هر نیمسال مشتمل بر 17 هفته کامل آموزشی خواهد بود. برای هر واحد درسی نظری در هر نیمسال 17 ساعت آموزش منظور خواهد گردید.

3- تعداد واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی دوره کارشناسی آبیاری 143 واحد بشرح زیر میباشد:

دروس عمومی 20 واحد

دروس پایه 31 واحد

دروس اصلی 38 واحد

دروس تخصصی 54 واحد

که شامل 45 واحد تخصصی الزامی و 9 واحد تخصصی انتخابی خواهد بود.

4- نقش و توانائی فارغ التحصیلان:

فارغ التحصیلان این رشته می توانند در برنامه ریزی و هدایت امور اجرایی پروژه های آبیاری و زهکشی، تدریس در دبیرستانهای کشاورزی و نیر در کارهای آزمایشگاهی آموزشکده ها و دانشکده های کشاورزی در زمینه آبیاری و زهکشی فعالیت نمایند.

5- ضرورت و اهمیت:

برقراری رشته آبیاری برای تربیت کارشناسان کارآمد جهت نیل به خودکفائی در زمینه علوم آبیاری و زهکشی و بهره برداری بهینه از منابع آب کشور برای بالا بردن سطح تولیدات کشاورزی و رشد اقتصادی کشور ضروری خواهد بود.

دروس علوم پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات 1

ریاضیات 2

ریاضیات 3

گیاهشناسی (1) فیزیولوژی و تشریح

فیزیک عمومی

فیزیک مکانیک

شیمی عمومی

آمار و احتمالات

رسم فنی 1

زمین شناسی

مکانیک سیالات

جمع

دروس اصلی کشاورزی مهندسی کشاورزی - آبیاری

ردیف

نام درس

واحد

طرح آزمایشهای کشاورزی 1

آبیاری عمومی

هوا و اقلیم شناسی

اقتصاد کشاورزی

خاکشناسی عمومی

زراعت عمومی

مساحی و نقشه برداری

باغبانی عمومی

ماشینهای کشاورزی

اصول ترویج و آموزش کشاورزی

عملیات کشاورزی

زراعت غلات

جمع

دروس تخصصی الزامی

ردیف

نام درس

واحد

طراحی سیستمهای آبیاری

اصول زهکشی

مهندسی زهکشی

هیدرولوژی آبهای سطحی

آبهای زیرزمینی

طراحی ساختمانهای انتقال آب 1

نقشه برداری تکمیلی

تامین آب مشروب روستاها

استاتیک

مقاومت مصالح 1

مکانیک خاک

هیدرولیک

هیدرولیک انهار

حفاظت آب و خاک

اقتصاد مهندسی

مصالح و روشهای ساختمانی

پمپها و ایستگاههای پمپاژ

پروژه

جمع

دروس تخصصی انتخابی (9 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

دینامیک

برنامه نویسی کامپیوتر

خاکهای شور و قلیایی

کیفیت آب

ساختمانهای روستائی

تحلیل سازه ها

بتن و بتن مسلح

طراحی ساختمانهای انتقال آب (2)

مدیریت منابع آب

هیدرولوژی مهندسی

رابطه آب و خاک و گیاه

رشته مهندسی کشاورزی – اقتصاد کشاورزی.

مهندسی کشاورزی – اقتصاد کشاورزی

مقدمه:

برای استفاده بهتر از منابع تولید در کشاورزی و بکارگیری اینگونه منابع برای بدست آوردن محصولات کشاورزی به طور اقتصادی، لازم است متخصصینی تربیت شوند که با توجه به دانش و تجربیات خود در علوم کشاورزی و اصول علم اقتصاد بتوانند در زمینه برنامه ریزی و تهیه طرحهای تولید کشاورزی در کشور منشا خدمت باشند.

1- تعریف و هدف:

اقتصاد کشاورزی، روابط اقتصادی فی مابین عوامل تولید کشاورزی و کاربرد اصول اقتصادی را در تولید و توسعه کشاورزی مورد بحث و بررسی قرار می دهد.

هدف از ایجاد این رشته تربیت افرادی است که با تکیه بر معلومات و اندوخته های علمی خود بتوانند بعنوان کارشناس در مقام مجری، برنامه ریز، کمک تحلیل گر و ارزشیاب اقتصادی برنامه های توسعه کشاورزی در سطوح منطقه ای اقدام نموده و در فعالیتهای آموزش و تحقیقاتی نیز بتوانند همکاری نمایند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره کارشناسی اقتصاد کشاورزی به طور متوسط چهار سال است و هر نیمسال 17 هفته کامل آموزشی است. برای هر واحد درس نظری در هر نیمسال 17 ساعت آموزش در نظر گرفته شده است.

3- تعداد واحدهای درسی:

تعداد واحدهای درسی دوره کارشناسی اقتصاد کشاورزی 143 واحد است به شرح زیر:

دروس عمومی 20 واحد

دروس علوم پایه 30 واحد

دروس اصلی کشاورزی 50 واحد

دروس تخصصی 43 واحد

که شامل 37 واحد دروس الزامی و 6 واحد دروس انتخابی است.

4- نقش و توانائی فارغ التحصیلان:

نظر به محدود بودن منابع تولید کشاورزی در کشور، اینگونه منابع باید بطور صحیح به کار گرفته شوند تا حداکثر بهره از آنها حاصل گردد. برای اینکار ضروری است متخصصینی تربیت شوند که بتوانند در ارزیابی و تحلیل برنامه های توسعه کشاورزی در سطح منطقه ای دارای کارآرائی لازم بوده و برنامه های مزبور را از ابعاد اقتصادی مورد بررسی و ارزشیابی قرار دهند.

دروس علوم پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات عمومی

ریاضیات 1

ریاضیات 2

گیاهشناسی 1

اکولوژی

فیزیک عمومی

شیمی عمومی

آمار و احتمالات

شیمی آلی

بیوشیمی عمومی

جمع

دروس اصلی مهندسی کشاورزی – اقتصاد کشاورزی

ردیف

نام درس

واحد

طرح آزمایشهای کشاورزی 1

آبیاری عمومی

هوا و اقلیم شناسی

اقتصاد کشاورزی

خاکشناسی عمومی

زراعت عمومی

مساحی و نقشه برداری

باغبانی عمومی

حشره شناسی و دفع آفات

بیماریهای گیاهی

ماشینهای کشاورزی

اصول ترویج و آموزش کشاورزی

عملیات کشاورزی

دامپروری عمومی

اصول تبدیل و نگهداری فرآورده های کشاورزی

زراعت غلات

جمع

دروس تخصصی دروس الزامی

ردیف

نام درس

واحد

52527

بازاریابی محصولات کشاورزی

اقتصاد خرد 1

اقتصاد کلان 1

اقتصاد ریاضی

اقتصاد سنجی

مدیریت مزرعه

اقتصاد منابع طبیعی

تهیه و ارزیابی طرحهای کشاورزی

روش تحقیق

اقتصاد توسعه و سیاست کشاورزی

حسابداری 1

اقتصاد تولید

کاراموزی

سمینار

جمع

دروس تخصصی انتخابی (6 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

525286

532281

521272

526271

525294

532283

اقتصاد کلان 2

متون اقتصادی به زبان خارجی

اقتصاد ایران

برنامه نویسی کامپیوتر

پول و بانکداری

مکانیزاسیون کشاورزی

دیمکاری

جامعه شناسی روستایی

حسابداری 2

مسئله مخصوص

ماشینهای برداشت

جمع

رشته مهندسی کشاورزی (7 گرایش)

مهندسی کشاورزی
کشور ایران با وجود 37 میلیون هکتار اراضی دارای قابلیت کشاورزی ، 118 تا 100 میلیارد متر مکعب منابع آبی قابل استفاده و گسترش و تنوع آب و هوایی در 14 اقلیم گوناگون ( کشور ایران از لحاظ تنوع تولید زراعی و باغی در بین کشور های جهان رتبه هشتم را دارد )، پتانسیل خوبی در بخش کشاورزی دارد البته برای توسعه این بخش مهم که به حق آن را محور توسعه اقتصادی کشور تلقی کرده اند باید از کشاورزی سنتی فاصله گرفت و با بهره گیری از دانش کشاورزی به کشاورزی مکانیزه نزدیک شد ، دانش و تخصصی که در گرایش های مهندسی کشاورزی آموزش داده می شود .
7 گرایش
علوم دامی ،باغبانی ،زراعت و اصلاح نباتات ،گیاه پزشکی ،علوم و صنایع غذایی ،خاک شناسی و ترویج و آموزش کشاورزی
از بین داوطلبان گروه آزمایشی علوم تجربی دانشجو می پذیرد .

گرایش علوم دامی:

هر نوع دامی را که بخواهیم به طریق علمی پرورش دهیم ، با پنج مقوله اساسی روبرو می شویم . یک پرورش دام به نحو صحیح ، منطقی و عملی است که در این میان تغذیه به عنوان عامل بسیار مهم در پرورش مطرح و در راستای آن مسأله مراتع و کشت علوفه نیز مطرح می شود .دومین عامل اصلاح نژاد است که باعث می شود تا دام پر تولید تری داشته باشیم . سومین عامل بهداشت است که باعث کاهش تلفات و ضایعات و افزایش توان تولید می شود . عامل چهارم مدیریت انسانی است که به یاری آن از نیروی فعال در مزارع به نحو مطلوب بهره برداری می شود . عامل آخر تولیدات و بازار یابی است که بر اساس این عامل باید بررسی کرد که به چه نحوی تولیدات به بازار عرضه شود تا در سطح تولیدات ، افتی ایجاد نگردد .
مهندسی علوم دامی به بررسی و مطالعه این پنج عامل و نقش آنها در پرورش دام می پردازد . البته در کشور ما پرورش هر دامی در رشته علوم دامی نمی گنجد . برای مثال پرورش آبزیان بیشتر در رشته شیلات مطرح می شود ؛ همچنین در کشور ما پرورش سگ ، گربه یا خوک رایج نیست.

توانایی های لازم :
هر داوطلب علوم دامی باید بداند که بخش قابل توجهی از دروس این گرایش جنبه علمی دارد و دانشجو باید در دامداری ها و زمین های زراعی با نحوه پرورش و تغذیه دام آشنا گردد .
از همین رو نباید نسبت به بوی کود یا دام حساس باشد و از حیواناتی مثل گاو و گوسفند یا حشراتی مثل زنبور عسل بترسد . از لحاظ درسی نیز دانشجوی این گرایش لازم است که به دروسی مانند آمار و زیست شناس مسلط باشد .

موقعیت شغلی در ایران :
بسیاری از دامداران ما به ضرورت حضور یک کارشناس علوم دامی در دامداری ها واقف نیستند و در حالی که خودشان از اوج شیر ، رکود سالانه ، فاصله زایمان ، جیره نویسی ، اصلاح نژاد و در صد تلفات و بیماری ها اطلاعی ندارند ، از تخصص کارشناسان علوم دامی نیز در زمینه های فوق بهره ای نمی برند .
البته این به آن معنا نیست که فارغ التحصیلان این گرایش هیچ موقعیت کاری ندارند ، چون خوشبختانه در حال حاضر هر دامپروری باید از یک مهندس علوم دامی بهره بگیرد و همچنین بازار کار مهندسی علوم دامی در روستاها و شهرستان ها نسبتاً مطلوب است و فارغ التحصیلان می توانند علاوه بر کار در جهاد کشاورزی در مرغداری ها و دامداری های خصوصی نیز کار کنند یا اینکه خود یک دامداری را راه اندازی نمایند .
همچنین می توانند در آزمایشگاه های تغذیه برای خوراک یا آنالیز خوراک ، آزمایش های اصلاح نژاد دام و مراکز تحقیقاتی امور دام و آبزیان فعالیت کنند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در7 گرایش زراعت و اصلاح نباتات ، علوم دامی ، گیاه پزشکی ، ترویج و آموزش کشاورزی باغبانی ، خاک شناسی وصنایع غذایی :
ریاضیات عمومی ، فیزیک عمومی ، شیمی عمومی ، اکولوژی ، گیاه شناسی ، آمار و احتمالات ، بیوشیمی عمومی ، زیست شناسی ، آبیاری عمومی ، هوا و اقلیم شناسی ، اقتصاد کشاورزی ، خاک شناسی عمومی ، زراعت عمومی ، باغبانی عمومی ، حشره شناسی و دفع آفات ، ماشین های کشاورزی ، عملیات کشاورزی ، اصول تبدیل و نگهداری فرآورده های کشاورزی ، دامپروری عمومی ، آشنائی با کامپیوتر .

دروس تخصصی گرایش علوم دامی :

تغذیه دام ، اصول بهداشت دام ، تشریح و فیزیولوژی دام ، اصلاح دام ، بیماریهای دام و طیور ، پرورش گاو شیری ، پرورش گوسفند و بز ، پرورش طیور ، فیزیولوژی تولید مثل ، مرتع داری ، پرورش زنبور عسل ، کارآموزی.

گرایش گیاه پزشکی

دانش گیاه پزشکی بجای معالجه انسان به حفظ و معالجه گیاهاهن اعم از گیاهان زراعی ، زینتی و درختان میوه می پردازد وآنچه که گیاه را رنج می دهد و به سلامت آن صدمه می زند ، مطالعه و بررسی می کند؛ یعنی دانشجوی این گرایش با آفاتی که در مزرعه ها ، انبارها ، سیلوها و کشتی ها به بخش های مختلف گیاه صدمه می زند از قبیل حشرات ، جوندگان و علف های هرز یا بیماری های گیاهی مانند قارج ها ، ویروس ها و باکتری ها آشنا می شود و نحوه سم پاشی را در مراحل مختلف رشد و نگهداری از گیاه و نحوه ضد عفونی انبار ها را فرا می گیرد . البته باید توجه داشت که آنجه که به گیاه صدمه می زند تنها بیماری نیست بلکه سرمازدگی ، گرما زدگی و حتی کمبود مواد غذایی در خاک نیز گیاه را رنج می دهد و جزو ضایعات گیاهی محسوب می شود . از این رو دانشجوی گیاه پزشکی باید موارد فوق را بشناسد و نحوه جلوگیری از این آسیب ها را بیاموزد .

توانایی های لازم :

گیاه پزشک ایرانی از یک سو با گونه های گیاهی و جانوری طبیعی ایران آشنا باشدو از سوی دیگر با موجودات زنده (آفات ، بیماری ها و علف های هرز قرنطینه ای ) که دائم از مبادی ورودی رسمی یا از مرزهای طولانی کشور بصورت غیرقانونی وارد می شوند اشنا بوده و با انها مبارزه کند . در واقع مهندس گیاه پزشکی کاری دشوار ، پیچیده و پر مسئولیت را بر عهده دارد و باید از بیو شیمی ، بیولوژی و آمار اطلاعات وسیع و گسترده ای داشته باشد .
همچنین گیاه پزشکی نیاز به حافظه قوی دارد چون دانشجو باید اسامی لاتین حشرات و قارچ ها و رده انها به خاطر بسپارد و بالاخره دانشجوی این گرایش باید به کشاورزی و به خصوص حشره شناسی علاقه مند باشد زیرا بخش عمده ای از دروس این گرایش شامل آفات گیاهی می شود و در این درس حشرات مضر برای آفات و بیولوژی آنها آموزش داده می شود .

موقعیت شغلی در ایران :

شاید برخی از کشاورزان تصور کند که اطلاعات لازم را در باره آب و خاک دارند اما هرکشاورزی می داند که برای مبارزه با آفات و بیماری های گیاهی باید به یک متخصص مراجعه کند تا نوع سم و نحوه استنفاده از ان را فرا گیرد . به عبارت دیگر کشور به فارغ التحصیل علاقه مند و توانای گیاه پزشکی نیاز مبرمی دارد . وزارت کشاورزی ، شهرداری ها و کلینیک های گل و گیاه نیز از مراکز جذب فارغ التحصیلان این گرایش هستند .
از سوی دیگر در حال حاضر مهندسین کشاورزی می توانند با استفاده از طرح اشتغال زایی جهاد کشاورزی ، از این وزارت خانه وام گرفته و گلخانه یا باغ میوه ایجاد کنند .
قابل ذکر است که موقعیت فارغ التحصیلان این گرایش در شهرستان ها بهتر است زیرا می توانند در سازمان تحقیقات کشاورزی شهر خود فعالیت نمایند .

دروس تخصصی گیاه پزشکی :

حشره شناسی ، قارچ شناسی ، آفت مهم گیاهان زراعی ، بیماری های مهم گیاهان زراعی ، آفات مهم درختان میوه ، بیماری های مهم درختان میوه ، آفات و بیماری های مهم گیاهان زینتی ، جالیزی و سبزی ها ، اصول مبارزه با آفات و بیماری های گیاهی ، سم شناس ، تکنولوژی مبارزه شیمیایی ، علف های هرز و کنترل آنها ، آفات انباری ، کاآموزی .

گرایش ترویج و آموزش کشاورزی:

یکی از رسالت های مهم در هر رشته ای بردن دانش و علم آن رشته در بین اقشار مختلف جامعه است به عبارت دیگر مطالبی که دانشجویان در دانشگاه ها فرا می گیرند ، مستقیماً برای عمومی مردم قابل استفاده نیست بلکه باید تغییر و تحولی در آن صورت گیرد تا متناسب با سطح توانایی هریک از مخاطبان بتوان ایده ها و نوع آوری ها را در اختیارشان قرار داد در کشاورزی نیز ما با افراد مختلفی سرو کار داریم که از لحاظ سطح علمی و آگاهی در رده های متفاوتی قرار دارند . افرادی که نیاز به دانش کشاورزی نوین دارند اما نمی توانند این دانش را از کتب کشاورزی بدست بیاورند بلکه باید متخصصانی باشند که یافته های جدید علمی را متناسب با سطح دانش و توان علمی این دسته از مخاطبان در اختیار آنها قرار دهند . این متخصصان همان مهندسین ترویج و آموزش کشاورزی هستند .
البته بخش آموزش این گرایش شامل آموزش های رسمی نیز می شود ؛ یعنی دانشجویان مهندسی ترویج و آموزش کشاورزی در این بخش با نحوه برنامه ریزی آموزشی تدریس و مدیریت هنرستان ها و دبیرستان های کشاورزی آشنا می شوند .

توانایی های لازم :
مهندسی ترویج و آموزش کشاورزی یکی از رشته های بین رشته ای است چون دروس آن حیطه گسترده ای از علوم مختلف شامل ارتباطات ، روانشناسی تربیتی ، تکنولوژی آموزشی ، علوم تربیتی ، مدیریت ، کامپیوتر ، آمار و کشاورزی را در بر می گیرد . به همین دلیل دانشجوی این گرایش باید هم در دروس مهندسی کشاورزی مانند زیست شناسی ، شیمی و ریاضی قوی باشد و هم توانمندی های لازم برای تدریس را داشته باشد یعنی باید صبر و حوصله بسیار داشته و با کوچکترین عدم پذیرش از سوی کشاورزان دلسرد نشود در ضمن باید نواندیش و خلاق باشد تا بتواند به بهترین نحو به ترویج و آموزش کشاورزی بپردازد و از روش های متعدد و متفاوت تکنولوژی آموزشی مثل تهیه پوستر ، فیلم و عکس در این راه استفاده نماید . همچنین باید شخصیتی برون گرا داشته باشد تا بتواند با طبقات مختلف جامعه بخصوص قشر روستایی ارتباط برقرار کند و با جلب اعتماد انها دانش تئوری و عملی را به کشاورزان منتقل سازد و در نهایت لازم است که از محیط روستایی و فعالیت های کشاورزی لذت ببرد و علاقه مند به همکاری و کمک به دیگران باشد .

موقعیت شغلی در ایران :
مهندسین ترویج و آموزش کشاورزی می توانند بعنوان رئیس سازمان کشاورزی استان مجری طرح های تحقیقاتی – ترویجی ، کارشناس ترویج و اموزش در وزارت تعاون ، صندوق بیمه و سازمان مدیریت و برنامه ریزی مشغول به فعالیت شوند و باعث ارتقاع سطح زندگی روستائیان گردند . و یا بعنوان کارشناس گروهی از مروجین را برای انتقال یافته های نوین به روستاییان آماده کرده و بر کار آنها نظارت کنند .
همچنین می توانند بعنوان مدیر ، آموزش گر ، برنامه ریز آموزشی یا تکنولوژیست آموزشی در هنرستان ها و دبیرستان های کشاورزی فعالیت نمایند یا در سمینار ها و کنگره های علمی مسئول وسایل دیداری و شنیداری شوند و بعنوان سر دبیر روزنامه ها و نشریات کشاورزی در جامعه خدمت کند .
لازم به ذکر است که در بخش کشاورزی نیاز به آموزش هم برای زنان و هم برای مردان روستایی وجود دارد ، بنابراین فارغ التحصیلان این گرایش چه زن و چه مرد می توانند فرصت شغلی مناسبی داشته و نقش بسیار ارزنده ای در بهبود وضعیت روستاییان داشته باشند .

دروس تخصصی گرایش ترویج و آموزش کشاورزی:

مقدمات روانشناسی تربیتی ، جامعه شناسی روستایی ، مقدمات مردم شناسی عشایری ، اصول آموزش و پرورش ، اصول آموزش بزرگسالان ، اصول آموزش کشاورزی، اصول ترویج کشا.ورزی ، اصول مدیریت آموزش و ترویج ، اصول برنامه ریزی ترویجی ، طرح و تهیه برنامه آموزشی ، نوآوری و نو پذیری ، آموزش سمعی و بصری ، اصول مقاله نویسی و فنی و ترویجی ، ترویج و اموزش کشاورزی عملی .

گرایش باغبانی:

باغبانی امیخته ای از علم ، هنر ، تجربه و مهارت در پرورش گیاهان باغبانی است .گیاهانی که شامل درختان میوه ، گل ها و گیاهان زینتی دوام بیشتری پیدا کرده و گل های بزرگتری می دهند یا در قدیم بعضی از خیارهایی که می خریدیم تلخ بود اما امروزه به یاری اصلاح نژاد و رسیدگی های لازم خیار تلخ وجود ندارد.

توانایی های لازم :
باغبانی یک کار عملی است باید آن را حس کرد باید با آب و خاک ارتباط برقرار کرد و باید بررسی کرد که در زمینه باغبانی چه کارهایی در دنیا انجام شده است و از آن ها ایده گرفت . به همین دلیل دانشجوی مهندسی کشاورزی – باغبانی لازم است که سر زمین برود وبکار با خاک وگل و گیاه علاقه مند باشد .
همچنین دانشجوی این گرایش باید به علوم زیستی بویژه به گیاه شناسی علاقه مند و به آن تسلط داشته باشد . برای اینکه تنوع گیاهی در این گرایش فوق العاده زیاد است .
گفتنی است که باغبانی بخاطر ماهیت گیاهان ، بخصوص گیاهان زینتی ، با مسائل ذوقی سرو کار دارد . بنابراین افرادی که زمینه های هنری در انها قوی است و به گل و گیاه نیز علاقه دارند ، در این گرایش موفق تر خواهند شد .

موقعیت شغلی در ایران :
باغبانی از نظر اقتصادی رشته پر درآمدی برای تولید کنندگان است چون فارغ التحصیلان این گرایش در صورت داشتن سرمایه لازم می توانند به تولید گل ها ، گیاهان زینتی و دارویی ، سبزیجات یا میوه های گلخانه ای بپردازند .
چون دانشگاه آزاد اسلامی در سطح وسیعی دانشجوی مهندسی باغبانی نمی گیرد هنور بازار کا ر این گرایش اشباع نشده است .
فارغ التحصیلان مهندسی باغبانی می توانند در سازمان برنامه و بودجه یا جهاد کشاورزی نیز کارهای تحقیقاتی و ازمایشگاهی انجام دهند یا به عنوان کارشناس در مزارع و باغ های خصوصی فعالیت نمایند .

دروس تخصصی گرایش باغبانی :

اصول باغبانی ، اصول اصلاح نباتات ، علف های هرز و کنترل آنها ، حاصل خیزی خاک کود ها ، ازدیاد نباتات ، سبزی کاری عمومی ، سبزی کاری خصوصی ، میوه های مناطق معتدل ، فیزیولوژی بعد از ورزش ، گل کاری ، میوه های ریز ، اصللاح وبزرگیری ، گل و گیاه ، میوه های گرم سیری و نیمه گرم سیری ، فیزیولوژی گیاهی ، کاآموزی .

گرایش خاک شناسی:

مهندسی کشاورزی – خاک شناسی به شناسایی خاک بهره بری از خاک در جهت تولید مواد غذایی و حفاظت از محیط زیست ، مدیریت خاک و آب ، آلودگی خاک ، اصلاح خاک های شور و غلیایی ، مصرف بهینه کود های شیمیایی و آلی و کاربری خاک برای مصارف گوناگون از قبیل جنگل ، مرتع ، زراعت آبی ، زراعت دیم و شهر سازی می پردازد .
به عبارت دیگر دانشجویان این گرایش با مراحل پیدایش و تکامل خاک ، رده بندی و نام گذاری انواع خاک ، روش های مختلف کنترل فرسایش و حفظ ، نگهداری و تقویت خاک های زراعی آشنا می شوندو رابطه بین خاک با آب و گیاه و عوامل مختلف اقلیمی را مطالعه می کنند و بابررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و واکنش آن در برابر اضافه یا کم شدن مواد مختلف به بهره وری هر چه بیشتر محصولات زراعی کمک می کنند .

توانایی های لازم :
دروس پایه در مهندسی کشاورزی – خاک شناسی ، شیمی و زمین شناسی است و دانشجویان این گرایش باید به این دروس و همچنین محیط زیست و مانبع طبیعی علاقه مند باشندو آمادگی کار در ازمایشگاه ها ، صحرا و مزارع را داشته باشند .

موقعیت شغلی در ایران :
فرض کنید که یک باغدار می خواهد باغی 30 یا 50 هکتاری را کود بدهد . تعیین میزان کودو نوع کود برعهده مهندس کشاورزی – خاک شناسی است . همچنین مهندس این گرایش می تواند کاربری زمین های مختلف زراعی را تعیین کند یعنی مشخص کند که یک زمین برای زراعت باغبانی یا مسکن مناسب اسب . در ضمن نوع محصول مناسب برای زمین زراعی را نیز پیشنهاد بدهد . در حال حاضر نیز مهندس کشاورزی – خاک شناسی می تواند در وزارت جهاد کشاورزی ، محیط زیست ، شهرداری ها یا در بخش خصوصی فعالیت کند .

دروس تخصصی گرایش خاک شناسی :

فیزیک خاک ، شیمی خاک ، خاک های شور و غلیایی ، پیدایش و رده بندی خاک ها ، حاصلخیزی خاک و کود ها ، بیولوژی خاک ، فرسایش و حفاظت خاک ، رابطه آب وخاک و گیاه ، ارزیابی خاک ها اراضی ، نقشه برداری خاک ها ، مبانی زهکشی ، تغذیه گیاه ، کارآموزی

گرایش زراعت و اصلاح نباتات:

زراعت و اصلاح نباتات در کنار گرایش های باغبانی و علوم دامی یکی از سه گرایش تولید کننده مهندسی کشاورزی است . در این میان گرایش زراعت و اصلاح نباتات به رشد و نمو ، میزان عملکرد و روش های بهینه سازی تولید گیاهان زراعتی نظیر گندم ، جو ، ذرت ، چغندر قند ، سویا و افتاب گردان می پردازد . گیاهانی که غذای انسان و دام به آنها وابسته است و در واقع مهمترین گیاهان زراعتی بشمار می آیند. همچنین در این گرایش طریقه اصلاح گیاهان که پایه ژنتیکی دارد ، مطالعه می شود تا با اصلاح ژنتیکی ، گیاهان با کیفیت و بازدهی بیشتری داشته باشیم . برای مثال با تلاقی گندم های مختلف ، گندمی را تولید کنیم که بالاترین بازدهی و بهترین کیفیت را داشته باشد.

توانایی های لازم :
استادان و متخصصان این گرایش معتقدند که زندگی شخصی دانشجویان زراعت و اصلاح نباتات باید یه نوعی وابسته به کشاورزی باشدچون تجربه نشان داده شده است ، دانشجویانی که زندگی شهری دارند در دروس عملی کشاورزی با مشکلات زیادی مواجه می شوند و همچنین افرادی که به کار در مزرعه آزمایشگاه علاقه مند باشند در این گرایش موفق تر هستند .

موقعیت شغلی در ایران :
اگر فارغ التحصیل این گرایش سرمایه داشته باشد بخوبی می تواند یک زمین زراعی را بصورت مکانیزه اداره کندو در صورت نداشتن سرمایه نیز میتواند جذب موسسات تولید واحدهای کشاورزی گردد . بویژه اینکه با اجرای آئین نامه های نظام مهندسی کشاورزی که توسط مجلس تصویب شده است ، هر زمین زراعی اعم از دولتی و خصوصی باید تحت نظارت یک مهندس زراعت و اصلاح نباتات اداره گردد .
گفتنی است در حال حاضر دولت به هر یک از فارغ التحصیلان مهندسی کشاورزی در صورت داشتن توانمندیهای لازم 20 میلیون تومان وام برای انجام فعالیت های کشاورزی می دهد .

دروس تخصصی گرایش زراعت و اصلاح نباتات :

مرتع داری ، دیم کاری ، علف های هرز و کنترل آنها ، رابطه آب و خاک و گیاه ، اصول اصلاح نباتات ، اصلاح نباتات خصوصی ، اصلاح نباتات صنعتی ، زراعت نباتات علوفه ای ، فیزیولوژی گیاهان زراعتی ، کارآموزی .

دانشگاه های پذیرنده : اراک ، ارومیه ، ایلام ، بوعلی سینا – همدان ، بیرجند ، تبریز ، تهران ، خلیج فارس ، بو شهر ، رازی – کرمانشاه ، زابل ، زنجان ، شهرکرد ، شهید باهنر کرمان ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، صنعتی اصفهان ، صنعتی شاهرود ، علوم کشاورزی و منابع طبیعی – گرگان ، فردوسی – مشهد ، گیلان – رشت ، لرستان – خرم آباد ، مازندران – بابلسر ، محقق اردبیلی – اردبیل ، ولی عصر (عج) – رفسنجان ، هرمزگان – بندر عباس ، یاسوج ، شاهد – تهران ، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین – اهواز ، کردستان – سنندج ، غیر انتفاعی جهاد کشاورزی ، غیر انتفاعی مهرگان – محلات ،
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها : علوم دامی ، گیاه پزشکی ، ترویج و آموزش کشاورزی ، باغبانی ؛ خاک شناسی ، زراعت اصلاح و نباتات ، علوم و صنایع غذایی .

مهندسی کشاورزی:

کشور ایران با وجود 37 میلیون هکتار اراضی دارای قابلیت کشاورزی ، 18 تا 100 میلیارد متر مکعب منابع آبی قابل استفاده و گسترش و تنوع آب و هوائی در 14 اقلیم ، پتانسیل بسیار خوبی در بخش کشاورزی دارد . البته برای توسعه این بخش مهم که به حق آن را محور توسعه اقتصادی کشور تلقی کرده اند ، باید از کشاورزی سنتی فاصله گرفت و با بهره گیری از دانش کشاورزی ، به دانش مکانیزه نزدیک شد . دانش و تخصصی که در گگرایشهای مختلف مهندسی کشاورزی آموزش داده می شود . این رشته در سه گرایش آب ، اقتصاد کشاورزی و ماشینهای کشاورزی از بین داوطلبان گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی دانشجو می پذیرد .

گرایش آب:

هدف این رشته استفاد ه از آب درکشاورزی است . بنابراین یک مهندس آب باید با آب و ویژگی های ان ، طریقه استهصال آب ، طریقه انتقال آب به محل مصرف و طریقه مصرف آب آشنا باشد و برای تسلط به موارد فوق لازم است که از دانش های دیگری از قبیل زمین شناسی ، هواشناسی ، خاک شناسی ، گیاه شناسی ، طراحی و ساخت تاسیسات آبی و مکانیزم مصر فاب توسط خاک و گیاه اطلاع داشته باشد .
به عبارت دیگر این گرایش علم آب و خاک است و دانشجویان درباره نحوه رساندن آب تا مزرعه توسط کانال ها یا لوله های انتقال و شبکه های توزیع آب در زمین زراعی ، تامین نیاز محصولات زراعتی و باغی با روش های مختلف آبیاری ، خارج ساختن آب های اضافی از پیرامون ریشه ، به منظور تنفس ریشه گیاه توسط شبکه های زه کشی و احداث سد های انحرافی و خاکی برای آبیاری کشاورزی آموزش می بینند .

توانائی های لازم :
مهندسی کشاورزی دارای 10 گرایش است که در این میان سه گرایش مهندسی آب مهندسی اقتصاد کشاورزی و مهندسی مشین های کشاورزی از بین داوطلبان گروه آزمایشی و فنی دانشجو می پذیرد . به عبارت دیگر د ر این سه گرایش دانشجویان باید در دروس ریاضی و فیزیک مسلط بوده و بتواند به خوبی تجزیه و تحلیل کرده و محاسبه کنند و از عهده دروس این رشته از قبیل نقشه برداری یا استاتیک برآیند .

موقعیت شغلی در ایران :
در کشور ما کشاورزی محور توسعه شناخته شده است و محور کشاورزی نیز آب است . پس باید در این زمینه سرمایه گذاری کنیم . هرچند که در زمینه منابع آب سرمایه گذاری بسیار خوبی شده است و این سرمایه گذاری نیز ادامه دارد تا جایی که به جرات می توانیم بگوئیم که اگر زمانی در مملکتمان پولی رای راهسازی نداشته باشیم ، حتما ً پولی برای استهصال و توزیع آب کنار خواهیم کذاشت . بنابراین فارغ التحصیلان این رشته بازار کار خوبی دارند و در آینده بازار کار آنها بهتر نیز خواهد شد .
در حال حاضر نیز فارغ التحصیلان این رشته در بخش خصوص ، وزارت نیرو ، وزارت جهاد کشاورزی ، مهندسین مشاور آب و خاک ، پیمانکاری های مختلف و شیلات زمینه کاری دارند . برای مثال در بخش شیلات ، طراحی استخر برای پرورش واهی در حیطه کاری مهندسین آب است .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در گرایش های آب ، اقتصاد کشاورزی و ماشین های کشاورزی :

ریاضیات عمومی ، فیزیک عمومی ، شیمی عمومی ، آمار و احتمالات ، برنامه نویسی کامپیوتر ، هواشناسی ، آبیاری عمومی ، اقتصاد کشاورزی ، خاک شناسی عمومی ، زراعت عمومی ، مساحی و نقشه برداری ، باغبانی عمومی ، عملیات کشاورزی ، زراعت غلات ، آشنائی با کامپیو تر .
دروس تخصصی مهندسی کشاورزی – آب :

استاتیک ، مقاومت مصالح ، هیدرولیک ، نقشه برداری ، طراحی سیستم های آبیاری ، اصول زه کشی ، هیدرولوژی آب های سطحی ، آب های زیرزمینی ، مهندسی زه کشی ، پمپاژ و ایستگاه های پمپاز ، تامین آب شرب روستاها ، مصالح و روش های ساختمانی ، هیدرولیک انهار ، طراحی ساختمان های انتقال آب، حفاظت آب و خاک ، اقتصاد مهندسی .

گرایش اقتصاد کشاورزی:

مهندسی اقتصاد کشاورزی ، قوانین کلان اقتصاد را در بخش کشاورزی پیاده می کند تا بتوان از امکانات و منابع موجود بهترین استفاده را کرد و بیشترین سود را بدست آورد . به عبارت دیکر در این علم مسائل اقتصادی در بخش کشاورزی اعمال می شود تا با استفاده از منابع موجود اعم از زمین ، آب ، کود ، بذر ، نیروی انسانی و سرمایه حداکثر محصول و حداکثر سود بدست آید .
این رشته تلاش می کند از یک سور فعالیت کشاورزان و مدیران واحد های کشاورزی را بهینه کند واز سوی دیگر در بهبود برنامه ریزی سیاست مداران و مدیران دولتی در بخش کشاورزی نقش داشته باشد .
درباره تفاوت دو رشته اقتصاد گرایش ، اقتصاد کشاورزی و مهندسی کشاورزی گرایش اقتصاد کشاورزی باید گفت که هرچند دروس اختصاصی هر دو رشته یکی است اما دانشجویان رشته اقتصاد گرایش اقتصاد کشاورزی پایه رشته تحصیلیشان بر علم اقتصاد استوار است و دانشجویان رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی پایه دروسشان بر دانش کشاورزی استوار شده است به عبارت دیگر دانشجوی اقتصاد کشاورزی با دانش کشاورزی و عوامل طبیعی از قبیل آب ، خاک و هوا آشنائی لازم را ندارد .

توانائی های لازم :
دانشجویی که به کشاورزی علاقه دارد و از کار و فعالیت در مزارع ودامداری ها لذت می برد ، می تواند در این رشته پیشرفت کند چون یک فارغ التحصیل مهندسی اقتصاد کشاورزی نمی تواند از محیط های روستایی و قطب های تولید کشاورزی فاصله بگیرد و در پشت میز محاسبات اقتصادی خود را انجام دهد . همچنین دانشجوی این رشته باید در درس ریاضی توانمند باشد تا بتواند به خوبی محاسبه کرده و اطلاعات بدست امده را تجزیه و تحلیل کند .

موقعیت شغلی در ایران :
متاسفانه در کشور ما جایگاه فارغ التحصیلان مهندسی کشاورزی و از جمله مهندس اقتصاد کشاورزی بدرستی مشخص نیست و در حال حاضر 40 هزار مهندس کشاورزی بیکاردر کشور داریم که از دانشگاه های دولتی و آزاد فارغ التحصیل شده اند . البته این به ان معنا نیست که فارغ التحصیلان این رشته هیچ موقعیت کاری ندارند بلکه فارغ التحصیل این رشته در صورت توانمندی می تواند در شرکت های خصوصی طرح های اقتصادی و کشاورزی ارائه دهد یا در جهاد کشاورزی به برنامه ریزی ک.تاه مدت ، میان مدت و بلند مدت برای واحد های کشاورزی مثل مزارع ، مرغداری ها و کارخانه های صنایع غذایی بپردازد یا در مورد علل موفقیت و عدم موفقیت واحد های مختلف کشاورزی و نحوه سرمایه گذاری در زمینه محصولات کشاورزی تحقیق کند .

دروس تخصصی مهندسی اقتصاد کشاورزی :

بازریابی محصولات کشاورزی ، اقتصاد خرد ، اقتصاد کلان ، اقتصاد ریاضی ، اقتصاد سنجی ، مدیریت مزرعه ، اقتصاد منابع طبیعی ، تهیه و ارزیابی طرح های کشاورزی ، روش تحقیق ، اقتصاد توسعه و سیاست کشاورزی ، حسابداری ، اقتصاد تولید .

گرایش ماشین های کشاورزی:

محاسبه ماشین های مودر نیاز برای یک مزرعه و نگهداری و رسیدگی به تعمیرات و برنامه ریزی برای زمان و نحوه کار ماشین های مورد نظر بوسیله فارغ التحصیل این رشته انجام می گیرد .
به عبارت دیگر مهندسی ماشین های کشاورزی ، کاربرد مهندسی مکانیک در کشاورزی است و هدف آن تربیت کارشناسانی است که بتوانند در زمینه های کاربرد و نگهداری ، تعمیرو ترویج ماشین های کشاورزی ، برنامه ریزی منطقه ای ، مکانیزاسیون کشاورزی و مجری و ارزیاب پروژه های عملیاتی فعالت نمایند .

توانائی های لازم :
بسیاری از داوطلبان آزمون سراسری تصور می کنند که مهندسی ماشین های کشاورزی همان مهندسی مکانیک است در حالی که این رشته در مقطع کارشناسی حد فاصل مهندس کشاورزی و مهندسی مکانیک است و دانشجویان این رشته باید از هردو علم اطالعات کافی داشته باشند .
همچنین دانشجویان این رشته باید در دو درس ریاضی و فیزیک توانمند باشند چون دروس این رشته ارتباط با این دو درس دارد برای مثال دانشجویان ماشین های کشاورزی بایداز مقاومت قطعات ماشین های کشاورزی اطلاع داشته باشند . در نتیجه لازم است دروسی از قبیل مقاومت مصالح و استاتیک بخوانند و با زبه همین دلیل دانشجویان این رشته از بین داوطلبان گروه ریاضی و فنی انتخاب می شوند.

موقعیت شغلی در ایران :
اگر یک مهندس طراح از خواص مکانیکی محصولات کشاورزی اطلاع نداشته باشد ، نتیجه کار کیفیت خوبی نخواهد داشت . برای مثال اگر قرار است در یک کارخانه تراکتورسازی ، تراکتوری برا ی درو کردن خوشه های گندم طراحی شود باید تیغه کمباین برای بریدن این محصول حساب شده باشد و زاویه برش مشخص گردد و البته این کار در حیطه تخصص مهندس ماشین های کشاورزی است . خوشبختانه در حال حاضر مدیران کارخانجات ساخت ماشین های کشاورزی نیز به همین نتیجه رسیده اند و فارغ التحصیلان این رشته به طور نسبی از فرصت های شغلی خوبی برخوردارند.

دروس تخصصی :

استاتیک ، مقاومت مصالح ، دینامیک ، مکانیک سیالات ، ترمودینامیک ، نقشه کشی صنعتی، طراحی اجزای ماشین ، مواد ساختمانی ادوات کشاورزی تکنولوژی موتور ، شناخت و کاربرد تراکتور ، ماشین های کشاورزی، برق و الکتریسیته .

دانشگاه های پذیرنده : اراک ، ارومیه ، ایلام ، بوعلی سینا – همدان ، بیرجند ، بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین ، تبریز ، تهران ، زابل ، شهید باهنر کرمان ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، صنعتی اصفهان ، مازندران – بابلسر ، شهر کرد ، رازی – کرمانشاه ، فردوسی – مشهد ، زنجان .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : آب ، اقتصاد کشاورزی ، ماشینهای کشاورزی

رشته مهندسی کشاورزی ماشینهای کشاورزی.

تسطيح و تهيه زمين، كاشت، برداشت و نگهداري محصولات زراعي و باغي و دامي نيازمند به ماشين‌آلات مختلف و متعددي است كه كاربرد آنها نيروي انساني ماهر و كارآيي را مي‌خواهد. اين نيروي انساني،‌ خلاء موجود در بين زارعين و مهندسين ماشين‌هاي كشاورزي را پر مي‌كند. فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌توانند در وزارت جهاد كشاورزي،‌ مراكز خدمات كشاورزي روستايي و عشايري، شركت‌هاي كشت و صنعت واحدهاي توليدي كشاورزي فعاليت نمايند.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل:

دروس پايه:

رسم فني، گياه‌شناسي عمومي، رياضيات، فيزيك الكتريستيه و مغناطيس

دروس اصلي:

زراعت عمومي، باغباني عمومي، خاكشناسي عمومي، روش‌هاي آبياري، مقدمات ترويج و آموزش كشاورزي، مسـّاحي و نقشه‌برداري، عمليات كشاورزي

دروس تخصصي:

تكنولوژي موتور، شناخت و كاربرد تراكتور، ماشين‌هاي تسطيح اراضي، ماشين‌هاي خاك‌ورزي، ماشين‌هاي كاشت و داشت، ماشين‌هاي برداشت، ماشين‌هاي تجهيزات ثابت زراعي، عمليات كارگاهي،‌ سرويس و تعمير تراكتور وماشين‌هاي كشاورزي

مقدمه:

برای تامین نیروی انسانی متعهد و متخصص در رشته ماشینهای کشاورزی بمنظور تامین بخشی از اهداف خودکفائی در کشاورزی بخصوص در زمینه های مکانیزاسیون کشاورزی و تولید اقتصادی محصولات، تحقیق و پژوهش و انطباق ماشین در کشاورزی، طراحی و تولید ماشینهای کشاورزی در رابطه با خودکفائی صنعتی در رشته کشاورزی و آموزش و تربیت کادر اجرائی کارخانجات تولیدی و مجتمع های کشاورزی مکانیزه، لازمست متخصصینی برای این منظور تربیت شوند که برگزاری مقطع تحصیلی کارشناسی پیوسته در رشته ماشینهای کشاورزی اولین قدم در جهت برآورد اهداف فوق خواهد بود.

1- تعریف و هدف:

این مجموعه یکی از مجموعه های آموزش عالی است که با بکارگیری علوم و تکنولوژی مربوط به کاربرد، مدیریت، طراحی و سازگاری ماشینهای مختلف کشاورزی مکانیزاسیون کشاورزی و منابع قدرت و انرژی در سطح کارشناسی کارآرائی لازم به متخصصین میدهد و آنان را در جهت خدمت و مدیریت در مراکز کشاورزی مکانیزه، کارخانجات ساخت تراکتور و ماشینهای کشاورزی، شبکه تعمیرگاههای مجهز ماشینها و ادوات کشاورزی در مراکز پژوهشی و تحقیقاتی وزارت کشاورزی، و نیز برای کمک در آموزش ماشینهای کشاورزی در سطوح کاردانی و دستیاری و خدمت در سایر موسسات فنی دولتی و بخش خصوصی و تعاونیها آماده میکند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره کارشناسی رشته ماشینهای کشاوری چهار سال است و دانشجویان بطور متوسط قادر خواهند بود که این دوره را در مدت مذکور بگذرانند.

حداکثر مجاز طول تحصیلات این دوره 6 سال است. هر سال تحصیلی شامل دو نیمسال بوده و هر نیمسال شامل 17 هفته کامل آموزشی میباشد. و برای هر واحد درسی نظری در هر نیمسال 17 ساعت آموزش کامل در نظر گرفته شده است.

3- تعداد واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی دوره کارشناسی رشته مکانیک ماشینهای کشاورزی 143 واحد و بشرح زیر است:

دروس عمومی 20 واحد

دروس علوم پایه 34 واحد

دروس اصلی کشاورزی 36 واحد

دروس تخصصی الزامی 46 واحد

دروس تخصصی اختیاری 7 واحد

4- نقش و توانائی فارغ التحصیلان:

فارغ التحصیلان این رشته میتوانند در موارد زیر نقش خود را در انجام خدمات ایفاء نمایند:

- بعنوان مدیر یا مجری واحدهای مکانیزه تولیدی دولتی، تعاونی و خصوصی کشاورزی.

- بعنوان کارشناس صاحب نظر در امور برنامه ریزی مکانیزاسیون کشاورزی منطقه ای.

- بعنوان کارشناس متخصص کمک در طراحی ماشینهای کشاورزی در کارخانجات و کارگاههای تولید و ساخت تراکتور، ماشینها و اداوات کشاورزی.

- بعنوان مربی در دبیرستانهای کشاورزی و کمک در امور تحقیقات کشاورزی و مهندسی زراعی در واحدهای تحقیقاتی.

از مرکز عمده جذب فارغ التحصیلان این رشته سازمانهای آموزشی، تحقیقاتی، برنامه ریزی و اجرائی مانند وزارت جهاد کشاورزی، شرکتهای کشت و صنعت، واحدهای تولیدی بخش کشاورزی و... است.

5- ضرورت و اهمیت:

ضرورت و اهمیت این رشته با توجه به مقدمه و بندهای 1 و 4 مشخص است.

دروس علوم پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضیات 1

ریاضیات 2

ریاضیات 3

گیاهشناسی 1 فیزیولوژی و تشریح

فیزیک مکانیک

فیزیک الکتریسته و مغناطیس

شیمی عمومی

آمار و احتمالات

رسم فنی 1

مکانیک سیالات

استاتیک

دینامیک

جمع

دروس اصلی کشاورزی مهندسی کشاورزی – ماشینهای کشاورزی

ردیف

نام درس

واحد

طرح آزمایشهای کشاورزی 1

آبیاری عمومی

اقتصاد کشاورزی

خاکشناسی عمومی

زراعت عمومی

مساحی و نقشه برداری

باغبانی عمومی

اصول ترویج و آموزش کشاورزی

عملیات کشاورزی

اصول تبدیل و نگهداری فرآورده های کشاورزی

زراعت غلات

عملیات کارگاهی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

532275

531272

532290

تکنولوژی موتور

شناخت و کاربرد تراکتور

مکانیک تراکتور و ماشینهای کشاورزی

ترمودینامیک

ماشینهای خاک ورزی

ماشینهای کاشت و داشت

ماشینهای برداشت

مکانیزاسیون کشاورزی

مقاومت مصالح 1

مواد ساختمانی ادوات کشاورزی

مقاومت مصالح 2

اصول طراحی اجزاء ماشین

برق در کشاورزی

پمپها و ایستگاههای پمپاژ

پروژه

سمینار

کارآموزی

جمع

دروس انتخابی (7 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

532278

531277

سیسثمهای هیدرولیک در ماشینهای کشاورزی

ماشینها و تجهیزات ثابت زراعی

مکانیک خاک

رسم فنی 2

موتورهای احتراقی

برنامه نویسی کامپیوتر

کارگاهها و تعمیرگاههای کشاورزی

ماشینهای تسطیح اراضی

انرژی در کشاورزی

کارگاه برق

اقتصاد مهندسی

جمع

رشته مهندسی مراقبت پرواز.

مهندسی مراقبت پرواز

1- مقدمه:

به منظور تربیت متخصصین (افسران کادر ثابت و غیرنظامیان) مورد نیاز نیروی هوائی ارتش جمهوری اسلامی ایران و سازمانهای مشابه کشوری و برای حفظ استقلال فرهنگ نظامی، نیل به خودکفائی در زمینه علوم فضائی و هواپیمائی در کشور پس از بررسی و پژوهش در زمینه نیازهای موجود اعم از کنترل ترافیک هوائیف دفاع هوائی، مدیریت امور فضا در نیروی هوائی ارتش جمهوری اسلامی ایران و سازمان هواپیمائی کشوری، مجموعه کارشناسی مراقبت پرواز تدوین شده است.

2- تعریف و هدف:

دوره کارشناسی مراقبت پرواز (مراقبت پرواز با اهداف مشروحه زیر تهیه و تدوین گردیده است:

الف – تامین متخصص مراقبت پرواز در مقطع کارشناسی با توانائی در زمینه شناخت بهره برداری، کنترل و مدیریت امور پرواز در آسمان کشور.

ب – تغییر مقررات و سیستم آموزشی از سیستم فدرال آمریکا (FAA) به سیستم هواپیمائی بین المللی کشوری (ICAO) در نیروی هوائی.

پ – تامین مدارک علمی و آموزش هواپیمائی.

ت – آموزش کادر متخصص مراقبت پرواز نهاجا جهت انجام وظیفه در فرودگاههای نظامی و غیرنظامی بر اساس استانداردهای بین المللی.

ث – تامین کارشناسان جهت آموزش، تهیه و تدوین دستورالعملهای هواپیمائی، تجزیه و تحلیل بررسی سانحه و امور مربوط به تجسس و نجات در کشور.

ج – تامین کارشناس در امر پروازهای بین المللی و شرکت در جلسات و کنفرانسهای هواپیمائی بین المللی.

چ – هماهنگ شدن سیستم مراقبت پرواز نهاجا با سیستم مراقبت پرواز سازمان هواپیمائی کشوری براساس مصوبات سازمان ICAO و رفع هرگونه اختلاف و ابهام در امر آموزش.

3- طول دوره و شکل نظام:

- آموزش مجموعه کارشناس کنترل هوائی (رشته مراقبت پرواز):

طول دوره: طول متوسط این مجموعه 4 سال است و کلیه دروس آن در 8 ترم برنامه ریزی می شود.

4- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای این مجموعه 143 واحد می باشد. حداقل میزان تدریس هر واحد نظری یک ساعت و هر واحد آزمایشگاهی 2 ساعت و هر واحد عملی 3 ساعت در هفته است.

دروس عمومی 20 واحد

دروس پایه 21 واحد

دروس اصلی 55 واحد

دروس تخصصی الزامی 38 واحد

دروس تخصصی اختیاری 9 واحد

دروس تخصصی اختیاری با راهنمائی استاد راهنما انتخاب می شود.

5- ضرورت و اهمیت:

با نگرش به عدم پیچیدگی وسایل پرنده و تجهیزات پروازی قدیمی نسبت به سیستمهای هوافضائی که از تکنولوژی پیشرفته برخوردارند، آموزش عالی در این زمینه در ادوار گذشته مورد عنایت لازم قرار نگرفته است. لذا پیشرفته سریع تکنولوژی هوافضائی و تجهیزات وسائل پرنده و زمینی وابسته به سیستمهای مکانیکی الکترونیکی و کامپیوتری مدرن و پیچیده و همچنین ضرورت تامین ایمنی لازم برای حفظ جان صدها انسان در حال پرواز و آسیب پذیری جان و اموال اشخاص در روی زمین به هنگام وقوع سوانح هوائی از یک سو و پیشرفت سریع صنعت هواپیمائی و افزایش روزافزون ترافیک هوائی و گسترش سریع حمل و نقل هوائی و ضرورت استفاده از هواپیماها جهت مقاصد اقتصادی، سیاسی و نظامی و لزوم پروازهای متعدد بمنظور تسریع در جابجائی هواپیماها از سوی دیگر ضرورت و اهمیت ویژه آموزش عالی را در تربیت متخصص مراقبت پرواز در این برهه از زمان بیش از پیش آشکار میسازد. مجموعه کارشناسی مهندسی مراقبت پرواز بمنظور پاسخ لازم به ضرورت فوق و برآورده نمودن نیاز و قطع وابستگی و رسیدن به خودکفائی در این زمینه تهیه گردیده است.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی 1

فیزیک مکانیک

ریاضی عمومی 2

فیزیک الکتریسته و مغناطیس

برنامه نویسی کامپیوتر

معادلات دیفرانسیل

آزمایشگاه فیزیک الکتریسته و مغناطیس

آمار و احتمالات

فیزیک حرارت

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

استاتیک

مبنی مهندسی برق

دینامیک

مکانیک سیالات عمومی

نقشه کشی

الکترونیک عمومی

سیستم های کمک ناوبری

ناوبری 1

ناوبری 2

هواشناسی 1

هواشناسی 2

آترودینامیک

ازمایشگاه آئرودینامیک

زبان تخصصی 1

زبان تخصصی 2

ویژگیهای فرودگاهها

پرواز اولیه 1

پرواز اولیه 2

حقوق هواپیمایی

مبانی مدیریت

اصول رادیو

اصول رادار

کامپیوتر و کاربرد آن در مراقبت پرواز

جمع

دروس تخصصی الزامی

ردیف

نام درس

واحد

سرویس های مراقبت پرواز و مقررات هوانوردی

سرویس های اطلاعات هوانوردی

دستورالعمل های ناوبری و مراقبت پرواز (برج کنترل)

دستورالعمل های ناوبری و مراقبت پرواز (کنترل تقرب)

دستورالعمل های ناوبری و مراقبت پرواز (کنترل منطقه ای)

دستورالعمل های کنترل هواپیما بوسیله رادار

آموزش عملی رادار

اصول پرواز

تجسس و نجات

بررسی سوانح

تجزیه و تحلیل سیستم ها

رفتار سازمانی

طراحی دستورالعمل های پروازی

جمع

دروس تخصصی اختیاری (9 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

صلاحیت پرواز هواپیماها

طراح ناوبری منطقه ای

طراحی فرودگاه (باند)

طراحی فرودگاه (تاکسی رو)

طراحی سیستم های مراقبت پرواز

روابط بین الملل

روش تحقیق

روش تدریس

مدیریت آموزشی

روشها و مقررات مالی و اداری کشور

مبانی علم اقتصاد

عملیات نجات و اطفا حریق

مبانی جامعه شناسی

مبانی روانشناسی

پژوهش عملیاتی

اقتصاد هواپیمایی

جمع

رشته مهندسی معدن – استخراج معدن.

مهندسی معدن – استخراج معدن

1- تعریف و هدف:

هدف تربیت کارشناسی است که از عهده انجام امور استخراجی و بهره برداری و اداره قسمتهای مختلف معادن و آتشباری، حفاری، نگهداری، حمل و نقل، تهویه، انتخاب روش استخراج و طراحی معدن است. دروس این مجموعه ترکیبی از دروس عمومی، دروس علوم پایه و دروس اصلی مهندسی و دروس تخصصی استخراج معدن است.

2- طول دوره:

طول متوسطی این دوره 4 سال است و برنامه های درسی آن در طول 8 ترم برنامه ریزی می شود و علاوه بر دروس، شامل کارگاه و پروژه و دو کارآموزی یک واحدی است. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است مدت هر واحد درس نظری 17 ساعت و عملی آزمایشگاهی 34 ساعت و کارگاهی 51 ساعت و دوره کارآموزی یک ماه و نیم است.

کارآموزیها در واحدهای ذیربط انجام می یابد.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره 138 واحد درسی به شرح زیر است:

3-1- دروس عمومی 20 واحد

3-2- دروس علوم پایه 32 واحد

3-3- دروس اصلی 42 واحد

3-4- دروس تخصصی 32 واحد

3-5- کارگاه و پروژه 5 واحد

3-6- دروس اختیاری 7 واحد

جمع --------

138 واحد

4- نقش و توانایی:

فارغ التحصیلان این دوره دارای توانائی و مهارت در مراحل:

طراحیف بازکردن، تهیه و تجهیز، استخراج و بهره برداری از کانسارهای اکتشاف شده میباشند و می توانند در وزارت معادن و فلزات و بخشهای تابعه، وزارت نفت (در ارتباط با حفاری)، کارگاههای وزارت راه و ترابری برای حفاری راهها و تونلها و وزارت نیرو و شرکت مترو، سیمان و غیره مشغول شوند.

5- ضرورت و اهمیت:

وسعت و استعداد معدنی کشور و نیاز مبرم صنایع به مواد اولیه معدنی ضرورت و اهمیت تدوین دوره را بعنوان یک مجموعه اساسی برای پیشرفت صنایع روش میسازد.

ادامه تحصیل در این رشته تا سطح کارشناسی ارشد و دکتری در داخل امکان پذیر است. این رشته دارای دو کارآموزی در معادن ذغال سنگ و سایر معادن است.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

452201

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

آمار و احتالات مهندسی

برنامه نویسی کامپیوتر

فیزیک 1

فیزیک 2

فیزیک 3

آزمایشگاه فیزیک 1

آزمایشگاه فیزیک 2

محاسبات عددی

شیمی عمومی

آزمایشگاه شیمی عمومی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

452221

نقشه کشی صنعتی

اجزاء ماشین

استاتیک

دینامیک

مقاومت مصالح

مکانیک سیالات

مبانی مهندسی برق

نقشه برداری عمومی

عملیات نقشه برداری

ماشینهای حرارتی

زمین شناسی عمومی

بازدید زمین شناسی عمومی

زمین شناسی ساختمانی

کانی شناسی

سنگ شناسی

برداشت زمین شناسی

زمین شناسی اقتصادی

شیمی فیزیک

کارتوگرافی و فتوژئولوژی

اصول اکتشاف و ارزیابی ذخایر

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

452261

بازدید معدن

چالزنی و آتشباری

حفر چاه و تونل

ترابری در معدن

مکانیک سنگ

نگهداری در معدن

تهویه در معادن

روشهای استخراج روباز

روشهای استخراج زیرزمینی

نقشه برداری معدنی

آبکشی در معدن

کانه آرایی

اقتصاد معدنی

خدمات فنی در معادن

اصول طراحی معادن

جمع

کارگاه و پروژه و کارآموزی

ردیف

نام درس

واحد

کارگاه 1

کارگاه 2

پروژه

کارآموزی 1

کارآموزی 2

جمع

دروس انتخابی 7 واحد

ردیف

نام درس

واحد

452281

100

101

ژئوتکنیک

کاربرد کامپیوتر در عادن

ریاضیات مهندسی

مدیریت معدنی

زبان تخصصی

متالورژی عمومی

روشهای تجزیه مواد معدنی

مصالح ساختمانی

راه و ساختمان

منابع و تکنولوژی و زغالسنگ

منابع نفت و گاز

تحقیق در عملیات

ایمنی در معادن

بهداشت و کمکهای اولیه

کاربرد مواد معدنی

فلوتاسیون

ابهای زیرزمینی

حفاظت محیط زیست

استخراج سنگهای ساختمانی

معادن ایران

ماشین آلات معدنی

جمع

رشته مهندسی معدن – اکتشاف معدن.

معادن سرشار منيزيم، زغال سنگ،‌ مس و آهن هند يكي از دلايل اصلي سيطره انگلستان بر كشور هند بود. دليل هجوم مهاجر نشينان فرانسوي، اسپانيايي،‌ پرتغالي و انگليسي به قاره آمريكا نيز معادن غني طلا،‌ نقره، الماس، مس و زغال سنگ اين قاره بود. سوداگران پرتغالي،‌ هلندي،‌انگليسي و فرانسوي نيز به عشق تصرف معادن طلا و الماس آفريقا به اين قاره روي آوردند و امروزه نيز دانشمندان به اميد دست‌يابي به معادن پربار و فلزات ناياب و گرانبهاي موجود در فضا پروژه‌هاي بسياري را در دست بررسي دارند. اما چرا در گذشته يكي از دغدغه‌هاي اصلي كشورهاي صنعتي،‌ دست‌يابي به معادن غني كشورهاي ديگر بود و چرا امروزه دانشمندان به اميد دست يافتن به ذخاير جديد معدني چشم به فضا دوخته‌اند؟پاسخ اين سؤال را بايد در صنعت جست. چون براي هر فعاليت صنعتي نياز به مواد معدني داريم و به عبارت ديگر مبناي اصلي توليد و توسعه صنعتي، مواد معدني است. موادي كه كشف و استخراج آنها نياز به كارشناساني متخصص دارد و به همين دليل امروزه در بسياري از دانشگاه‌ها و مراكز آموزش عالي جهان، رشته‌اي به نام مهندسي معدن وجود دارد. رشته‌اي كه در كشور ما نيز با دو گرايش اكتشاف و استخراج در دانشگاه‌ها و مراكز آموزش عالي ارائه مي‌شود.

گرايش‌ اكتشاف‌ معدن‌:

مهندس‌ معدن‌ در گرايش‌ اكتشاف‌ پس‌ از كشف‌ معدن‌، نوع‌ و شكل‌ مواد معدني‌ را تعيين‌ كرده‌ و به‌ ارزيابي‌ اقتصادي‌، ميزان‌ ذخيره‌ و همچنين‌ چگونگي‌ استخراج‌ منابع‌ معدني‌ مي‌پردازد. در اين‌ گرايش‌ دانشجويان‌ درباره‌ مكانيك‌ سنگ‌، زمان‌شناسي‌ ساختماني‌، ژئوفيزيك‌ و زمين‌شناسي‌ معدني‌ مطالعه‌ مي‌كنند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل‌ :

دروس‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌هاي‌ مختلف‌ مهندسي‌ معدن :

رياضي‌، معادلات‌ ديفرانسيل‌، آمار و احتمالات‌ مهندسي‌، برنامه‌نويسي‌ كامپيوتر، فيزيك‌، محاسبات‌ عددي‌، شيمي‌ عمومي‌، نقشه‌كشي‌ صنعتي‌، اجزاء ماشين‌، استاتيك‌، ديناميك‌، مقاومت‌ مصالح‌، مكانيك‌ سيالات،‌ شيمي‌ فيزيك‌، نقشه‌برداري‌ عمومي‌، عمليات‌ نقشه‌برداري‌، زمين‌شناسي‌ عمومي‌، زمين‌شناسي‌ ساختماني‌، زمين‌شناسي‌ اقتصادي‌، مكانيك‌ سنگ‌، اقتصاد معدني‌، كانه‌آرايي‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ اكتشاف‌ معدن :

اصول‌ استخراج‌ معدن‌، برداشت‌ زمين‌شناسي‌، كاني‌شناسي‌ توصيفي‌، سنگ‌شناسي‌ ، كارتوگرافي‌ و كاربرد عكس‌هاي‌ هوايي‌، كاني‌شناسي‌ نوري‌، مينرالوگرافي‌، زمين‌شناسي‌ ايران‌، تجزيه‌ مواد معدني‌، ژئوفيزيك‌ اكتشافي‌، حفاري‌ اكتشافي‌، چاه‌پيمايي‌، ژئوشيمي‌ اكتشافي‌، ژئوتكنيك‌، آب‌هاي‌ زيرزميني‌، نقشه‌برداري‌ معدني‌، ارزيابي‌ ذخاير معدني‌.

گرايش‌ استخراج‌ معدن‌:

گرايش‌ استخراج‌ شامل‌ عمليات‌ حفاري‌ و آتشباري‌ به‌ منظور خردكردن‌ سنگ‌، بارگيري‌ و باربري‌ و در اغلب‌ اوقات‌ سنگ‌شكني‌ به‌ منظور رساندن‌ ابعاد كان‌سنگ‌ به‌ اندازه‌ مناسب‌ است‌. اين‌ عمليات‌ مي‌تواند در معادن‌ روباز، زيرزميني‌ و در موارد محدودي‌ در دريا انجام‌ گيرد.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ استخراج‌ معدن‌:

مباني‌ مهندسي‌ برق‌، ماشين‌هاي‌ حرارتي‌، كاني‌شناسي‌، سنگ‌شناسي‌، برداشت‌ زمين‌شناسي‌، كارتوگرافي‌ و فتوژئولوژي‌، اصول‌ اكتشاف‌ و ارزيابي‌ ذخاير، بازديد معدن‌، چالزني‌ و آتشباري‌، حفره‌ چاه‌ و تونل‌، ترابري‌ در معادن‌، نگهداري‌ در معادن‌، تهويه‌ در معادن‌، روش‌هاي‌ استخراج‌ روباز، روش‌هاي‌ استخراج‌ زيرزميني‌، نقشه‌برداري‌ معدني‌، آبكشي‌ در معادن‌، كانه‌آرايي‌، خدمات‌ فني‌ در معادن‌، اصول‌ طراحي‌ معادن‌.

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :
چون‌ بخشي‌ از كار مهندسي‌ معدن‌ مانند نقشه‌برداري‌ در زيرِزمين‌ انجام‌ مي‌شود، دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد از نظر جسمي‌ توانايي‌ خوبي‌ داشته‌ و قدرت‌ كار در معدن‌ را كه‌ بيشتر در خارج‌ از شهر و گاه‌ در نقاط‌ دور افتاده‌ قرار دارد، داشته‌ باشد. به‌ همين‌ دليل‌ بيشتر دانشجويان‌ دختر اين‌ رشته‌ ـ به‌ غير از تعداد معدودي‌ از آنها كه‌ در آزمايشگاه‌ها و مراكز طراحي‌ معدن‌ فعاليت‌ مي‌كنند ـ با مشكلات‌ كاري‌ روبرو مي‌شوند. گفتني‌ است‌ رياضي‌ در اين‌ رشته‌ از اهميت‌ زيادي‌ برخوردار است‌ زيرا بدون‌ استفاده‌ از مدل‌هاي‌ رياضي،‌ محاسبات‌ استخراج‌ و اكتشاف‌ معدن‌ را نمي‌توان‌ انجام‌ داد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
در حال‌ حاضر ما در بخش‌ معدن‌ بطور متوسط‌ داراي‌ رشد 5/6 درصدي‌ هستيم‌ كه‌ بايد در اين‌ زمينه‌ به‌ رشد 15 درصدي‌ برسيم‌ و براي‌ رسيدن‌ به‌ اين‌ رشد به‌ كارشناسان‌ تكنولوژي‌آفرين‌ بخصوص‌ در زمينه‌ فرآوري‌ نياز مبرم‌ داريم‌. چرا كه‌ راه‌ يافتن‌ به‌ بازارهاي‌ جهاني‌ تنها از طريق‌ كنترل‌ كيفيت‌ و استاندارد كردن‌ محصولات‌ معدني‌ مقدور خواهد بود. امروزه‌ ما نيازمند فارغ‌التحصيلان‌ علاقه‌مند و خلاق‌ مهندسي‌ معدن‌ هستيم‌ تا بتوانيم‌ بدون‌ وابستگي‌ به‌ كارشناسان‌ خارجي،‌ شاهد رونق‌ و افزايش‌ صادرات‌ اين‌ بخش‌ باشیم. فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ علاوه‌ بر وزارت‌ معادن‌ و فلزات‌ مي‌توانند در وزارت‌ نفت‌ در زمينه‌ حفاري‌، وزارت‌ نيرو در زمينه‌ آب‌هاي‌ زيرزميني‌، كارگاه‌هاي‌ وزارت‌ راه‌ و ترابري‌ براي‌ حفاري‌ راه‌ها و تونل‌ها، شركت‌ مترو و سازمان‌ انرژي‌ اتمي‌ مشغول‌ به‌ كار شوند.

ترموديناميك عمومي، علم مواد،‌ تكنولوژي و روش‌هاي جوشكاري، كارگاه جوشكاري، طراحي اجزاء ماشين، ايمني در محيط كار، انتقال حرارت عمومي،‌ نقشه‌كشي صنعتي،‌ اصول مديريت، آئروديناميك، كارگاه ماشين‌ابزار،‌ پروسه‌هاي ساخت و مواد، مباني و كنترل خوردگي، تست‌هاي غيرمخرب، ساختمان هواپيما،‌ مكانيك پرواز، موتورهاي پيستوني، كارگاه موتورهاي پيستوني، موتور جت،‌ نقشه‌كشي تخصصي،‌ كارگاه تعمير بال و بدنه،‌ سيستم‌هاي الكتريكي هواپيما، سيستم‌هاي اندازه‌گيري و آلات دقيق هوايي، آناليز سيستم‌هاي هواپيما، كارگاه سيستم‌هاي هواپيما، زبان تخصصي سيستم‌هاي مكانيكي هواپيما مقرارت هواپيمايي، كارآموزي، پروژه تخصصي.(بسياري از درس‌هاي اين رشته همراه با آزمايشگاه است.)

مهندسی معدن – اکتشاف معدن

1- تعریف و هدف:

این مجموعه یکی از مجموعه های آموزش عالی در زمینه مهندسی معدن است و هدف آن تربیت کارشناسان برای بکارگیری تکنیکهای اکتشافی گوناگون بمنظور کشف انومالی ها، تعیین نوع و شکل توده و کانسار، میزان ذخیره ارزیابی اقتصادی و بررسی مسایل استخراج و کانه آرایی ماده معدنی است و دروس آن ترکیبی از دروس عمومی دروس علوم پایه، فنون مهندسی و دروس تخصصی اکتشاف معدن است.

1- طول دوره:

طول این دوره 4 سال است و برنامه ریزیهای درسی آن در 8 ترم برنامه ریزی شده است. علاوه بر دروس و کارگاه و پروژه دو دوره کارآموزی یک واحدی هر یک بمدت 5/1 ماه نیز دارد. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است مدت هر واحد نظری 17 ساعت و هر واحد عملی و آزمایشگاهی 34 ساعت و کارگاهی 51 ساعت در ترم است. کارآموزی در واحدهای ذیربط انجام میگیرد.

2- واحدهای درسی:

تعداد واحدهای درسی جمعا 140 واحد بشرح زیر است.

3-1- دروس عمومی 20 واحد

3-2- دروس علوم پایه 32 واحد

3-3- دروس اصلی 52 واحد

3-4- دروس تخصصی 25 واحد

3-5- کارگاه و پروژه 4 واحد

3-6- دروس اختیاری 5 واحد

----------

جمع 138 واحد

3- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره دارای قابلیتها و مهارتهای زیر خواهند بود:

1-4- بهره برداری از اطلاعات زمین شناسی (نقشه ها، مقاطع)

2-4- تعیین مناسبترین روش اکتشافی با استفاده از اطلاعات فنی و علمی مربوط به ناحیه مورد اکتشاف

3-4- طرح شبکه بهینه اکتشاف مقدماتی (ژئوفیزیکی، ژئوشیمیائی و حفاری)

4-4- انتخاب مناسبترین آنومالی باتوجه به اهمیت آنها و عوامل اقتصادی (امکانات معدنکاری کانه آرائی دسترسی به خدمات صنعتی، محورهای اصلی حمل و نقل و بازار مصرف)

5-4- طراحی شبکه اکتشاف تفصلی آنومالی های انتخاب شده و شرکت در اجرای عملیات مختلف اکتشافی.

6-4- محاسبه پارامترهای مبنا، عیار، ذخیره کانسار و ارزیابی اقتصادی آن.

7-4- بهره گیری از اطلاعات بدست آمده در خلال عملیات استخراجی در جهت مشخص کردن بیشتر پارامترهای مبنا، عیار و ذخیره کانسار، فارغ التحصیلان این دوره می توانند در وزارت معادن و فلزات (بخش اکتشاف)، وزارت نیرو (در رابطه با آبهای زیرزمینی ) وزارت نفت و سازمان انرژی اتمی مشغول به کار شوند.

4- ضرورت و اهمیت:

اطلاعات ناقصی که در مورد منابع معدنی ایران در دست است عمدتا توسط کارشناسان خارجی بدست آمده است. بنابراین آموزش این مجموعه می توانند کشور را در برآورد امکانات معدنی و گسترش صنایع مربوط به این مواد خام یاری دهد و وجود منابع معدنی در ایران و لزوم بی نیازی تدریجی از واردات مواد معدنی، کشف و شناسایی معادن کشور را ایجاد می کند.

علوم پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

آمار و احتمالات مهندسی

برنامه نویسی کامپیوتر

فیزیک 1

فیزیک 2

فیزیک 3

آزمایشگاه فیزیک 1

آزمایشگاه فیزیک 2

محاسبات عددی

شیمی عمومی

آزمایشگاه شیمی عمومی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

452221

نقشه کشی صنعتی

اجزاء ماشین

استاتیک

دینامیک

مقاومت مصالح

مکانیک سیالات

شیمی فیزیک

اصول استخراج معدن

نقشه برداری عمومی

عملیات نقشه برداری

زمین شناسی عمومی

بازدید زمین شناسی عمومی

زمین شناسی ساختمانی

برداشت زمین شناسی 1

برداشت زمین شناسی 2

کانی شناسی توصیفی 1

کانی شناسی توصیفی 2

سثنگ شناسی 1

سنگ شناسی 2

کارتوگرافی و کاربرد عکسهای هوایی

کانی شناسی نوری

زمین شناسی اقتصادی

مینرالوگرافی

زمین شناسی ایران

مکانیک سنگ

تجزیه مواد معدنی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

451261

ژئوفیزیک اکتشافی 1

ژئوفیزیک اکتشافی 2

حفاری اکتشافی

چاه پیمایی

ژئوشیمی اکتشافی 1

ژئوشیمی اکتشافی 2

ژئوتکنیک

آبهای زیرزمینی

بهره برداری معادن

مبانی کانه آرایی

ارزیابی ذخایر معدنی

جمع

دروس انتخابی (5 واحد از 30 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

451281

مبانی مهندسی برق

حفریات معدنی

راه و ساختمان

زبان تخصصی

منابع و تکنولوژی زغالسنگ

مدیریت معدنی

آزمایشگاه مکانیک سنگ

منابع نفت و گاز

کاربرد مواد معدنی

کاربرد کامپیوتر در معادن

تحقیق در عملیات

بهداشت معدنی

متالوژی عمومی

مصالح ساختمانی

فسیل شناسی

جمع

رشته مهندسی معماری

خاموش باش و آرام قدم بردار تا جذبه آسماني محراب، صلابت ستون‌ها و مناره‌ها و ظرافت كنگره‌ها تمامي وجودت را تسخير كند. به دقت نگاه كن و بگذار نوري كه از پس شيشه‌هاي رنگين به داخل مي‌تابد همه رنگ و تلألؤ خود را ميهمان چشم‌هايت كند تا تو ببيني كه چگونه زمين و آسمان به هم پيوند مي‌خورند و سپس گل‌ها و اسليمي‌ها در يك بهار هميشگي سر بر مي‌آورند.اينجا كجاست؟اينجا مسجد امام،‌ هشت بهشت،‌گنبد قابوس، ارگ بم،‌ سلطانيه يا هر بناي ديگري است كه شاهكار هنر معماري ايرانيان است.
هنري كه پر از ابتكار،‌ زيبايي، اصالت، الهام و احترام به طبيعت است و به گرمي موسيقي و به شيريني شعر فارسي است. نه! اشتباه نكن! معماري تنها هنر ساختن بناهاي آجري و گنبدهاي دوار نيست كه بگوئيم عمر آن در هزاره سوم ميلادي به پايان رسيده است بلكه براي ساخت آسمان خراش‌ها، برج‌ها و مجتمع‌هاي امروز،‌ بيش از حياط‌هاي پر باغچه ديروز به معماران هنرمند و كار‌آمد نياز داريم و از همين رو رشته معماري يكي از رشته‌هاي مهم دانشگاهي است كه امروزه در دانشكده‌هاي فني يا هنري دنيا تدريس مي‌شود. اين رشته‌ داراي‌ دو جنبه‌ هنري‌ و فني‌ است‌.
در اين‌ ميان‌ درس‌هاي‌ طراحي‌، زيباشناسي‌ و نحوه‌ زيباكردن‌ حجم‌ها، نماها وپلان‌ها به‌ هنر بر مي‌گردد و دروسي‌ مثل‌ سازه‌هاي‌ بتني‌ و فلزي‌، مقاومت‌ مصالح‌، ايستايي‌، تأسيسات‌ مكانيكي‌ و الكتريكي‌ به‌ جنبه‌ فني‌ اين‌ رشته‌ مربوط‌ مي‌شود. در اين‌ رشته‌ دروس‌ هنري‌ اهميت‌ بيشتري‌ داشته‌ و دروس‌ علمي‌ و فني‌ در راستاي‌ دروس‌ هنري‌ است‌. براي‌ مثال‌ يك‌ معمار در طراحي‌ خانه‌ بايد فضاي‌ آرامش‌بخشي‌ را ايجاد كند تا باعث‌ اضطراب‌، خستگي‌ و دلتنگي‌ نگردد. كاري‌ كه‌ بيش‌ از رعايت‌ اصول‌ فيزيكي‌ مثل‌ نور و صوت‌، نياز به‌ آشنايي‌ با اصول‌ زيبايي‌شناسي‌ دارد.

توانايیهاي‌ لازم :
معماري‌ بيش‌ از آنكه‌ علم‌ و تكنيك‌ باشد، ذوق‌ و سليقه‌ و استعداد است‌ و معمار كسي است كه طرح‌هاي فردي‌اش با نقاشي و مجسمه‌سازي رقابت كند و در واقع بتواند مجسمه‌اي كاربردي بسازد. دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ علاوه‌ بر توانمندي‌ در طراحي‌ و قدرت‌ تجسم‌ و خلاقيت‌، لازم‌ است‌ كه‌ در درس‌ رياضي‌ بخصوص‌ در هندسه‌ قوي‌ باشد چون‌ براي‌ آموزش‌ فن‌ و تكنيك‌ معماري‌ بايد دروسي‌ مثل‌ هندسه‌ كاربردي‌، هندسه‌ مناظر و مرايا و رياضيات‌ و آمار را مطالعه‌ كرد.

موقعيت‌ شغلی در ايران‌ :
با توجه‌ به‌ اين‌ كه‌ در سطح‌ كارشناسي‌ به‌ جنبه‌هاي‌ فني‌ معماري‌ توجه‌ بيشتري‌ مي‌شود، در نتيجه‌ فارغ‌التحصيل‌ اين‌ رشته‌ مي‌تواند به‌ ساختمان‌ سازي‌ (طراحي‌ فني‌ ساختمان‌هاي‌ مختلف‌) بپردازد اما فارغ‌التحصيل‌ كارشناسي‌ ارشد چون‌ جنبه‌هاي‌ هنري‌ معماري‌ را آموزش‌ ديده‌ است‌ ، بيشتر به‌ هنر معماري‌ مي‌پردازد. مهندس‌ معمار علاوه‌ بر طراحي‌ بناها مي‌تواند به‌ طراحي‌ و ساخت‌ ماكت‌ و طراحي‌ معماري‌ داخلي‌ بپردازد يا به‌ عنوان‌ ناظر ساخت‌ فعاليت‌ كند. در ضمن‌ فارغ‌التحصيل‌ معماري‌ آمادگي‌ كار در رشته‌هاي‌ مرتبط‌ با معماري‌ مثل‌ طراحي‌ صحنه‌ يا طراحي‌ صنعتي‌ را نيز دارد.

درس‌های اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌:

هندسه‌ كاربردي‌، كارگاه‌ مصالح‌ و ساخت‌، درك‌ و بيان‌ محيط‌، بيان‌ معماري‌، هندسه‌ مناظر و مرايا، رياضيات‌ و آمار، انسان‌، طبيعت‌، معماري‌، مقدمات‌ طراحي‌ معماري‌. دروس‌ اصلي‌ : مباني‌ نظري‌ معماري‌، آشنايي‌ با معماري‌ جهان‌، برداشت‌ از بناهاي‌ تاريخي‌، آشنايي‌ با معماري‌ معاصر، نقشه‌برداري‌، تنظيم‌ شرايط‌ محيطي‌، تأسيسات‌ الكتريكي‌ (نور و صدا)، تأسيسات‌ مكانيكي‌، مقاومت‌ مصالح‌ و سازه‌هاي‌ فلزي‌، سازه‌هاي‌ بتني‌، ايستايي‌، متره‌ و برآورد، مديريت‌ و تشكيلات‌ كارگاه‌، مصالح‌ ساختماني‌، ساختمان‌، روستا، طرح‌ معماري‌. دروس‌ تخصصي‌: آشنايي‌ با مباني‌ برنامه‌ريزي‌ كالبدي‌، تحليل‌ فضاهاي‌ شهري‌، آشنايي‌ با مرمت‌ ابنيه‌، طرح‌ معماري‌، طراحي‌ فني‌، طرح‌ نهايي‌.

تعريف رشته معماری:

معماري در لغت به معناي علم بنايي و ابعاد سازي آمده است و معمار به معناي بسيار عمارت كننده آنكه عمارت كند وموجب رونق و تعالي گردد وعمارت نيز به معني آبادي است. لغات هم ريشه معماري و عمارت نيز همه معنايي از آباداني و زندگي و حيات را درخود دارند. معمر به معناي طويل العمر، معمر به معناي منزل فراخ با آب و گياه ومردم است. معمور يعني آبادان آباد مسكون و داراي جمعيت از مردمان ( لغت نامه دهخدا).

در قرآن نيز در مواردي به ساختن و معماري و يا عمارت كه ريشه معماري دارد، اشاره شده است. هنگامي كه خدا مي‎فرمايد عمروالارض يعني زمين را آباد كنيد و زمين بنايي والا مي باشد. تعمير هم از همين ماده است و همچنين عمر نيز به معناي تعمير بدان بواسطه روح است واگر زيارت خانه خدا هم عمره مي گويند باز به همين خاطر است كه زيارت مردم مايه آباداني بيت الله الحرام است.

در تفسيرالميزان مجموعه اين معاني ( لغوي وقراني) نشان مي دهد كه مفهوم معماري عميق‎تر از ساختن به تنهايي و ابعادش وسيعتر از به وجود آوردن كالبد يك ساختمان مي‎باشد كه مفاهيمي مانند زنده‎سازي و احياء و تداوم وحيات وآباداني را درخود نهفته دارد يا به عبارت ديگرمعماري همواره به معناي ايجاد فضايي با روح و حيات تصور مي گردد.

در اين جا در مقام تعريف معماري بايد به چند نكته زير توجه كنيم :

اول اينكه در معماري هميشه معرفت و عمل به هم پيوسته است وسير ازمعرفت به عمل واجرا معماري را پديد مي آورد. ديگر اينكه اثرمعماري همواره در پيوند با محيط مطر ح است و بدون ارتباط با محيط و بافت اطرافش شكل نمي‎گيرد وتعريف نمي شود.

بدين ترتيب از مجموعه تمامي آنچه به اجمال بيان شد بطور خلاصه ميتوان گفت كه:

معماري نوعي عمل خلاقانه است كه مقصود آن شكل دادن به فضاي زيست انسان درتماميتش مي‎باشد و گستردة آن از جوابگويي به نيازهاي انساني در پيوند با محيط و طبيعت تا بيان عواطف و اعتقادات او طيف وسيعي را در برمي‎گيرد.

به اين ترتيب هدف اين رشته تربيت افرادي است كه براين طيف عمل خلاقانه تسلط يافته و توان انتقام بخشي به مقتضاي زيست انساني را داشته باشند تا بدين ترتيب ابعاد كمي وشرايط كيفي زيست و رشد درجامعه فراهم گردد.

نقش و توانائی :
فارغ‌التحصيلان اين رشته با توجه به آنچه گذشت و بر اساس توانايي‌هايي كه در روند آموزش كسب نموده‌اند مي‌توانند در زمينه‌هاي زير ابقاء نقش نمايند:

1- طراحي (تك بنا يا مجموعه‌هاي زيستي كوچك)، از طرحهاي اوليه تا مراحل اجرايي كار و طراحي اجزاء و عناصر تشكيل دهنده بنا، اين زمينه از كار معمار در حقيقت وظيفه محوري او را تشكيل مي‌دهند.

2- راهبري و سرپرستي دفاتر مشاور معماري و شهرسازي

3- نظارت عمومي و عالي بر صحت انجام كار در عمليات اجرايي ساختماني مديريت و هماهنگي‌هاي اجرايي پروژه‌هاي معماري و شهرسازي (تا حد بناهاي عمومي متوسط) و توانايي مشاركت در مديريت اجرايي پروژه‌هاي معماري گسترده

دانشگاه های پذیرنده : تهران ، شیراز ، مازندران – بابلسر ، هنر ، هنر اسلامی تبریز ، هنر اصفهان ، یزد ، بین المللی امام خمینی (ره) –قزوین ، خلیج فارس – بوشهر ، مجتمع آموزش عالی جندی شاپور – دزفول ، شهید باهنر کرمان ، شهید بهشتی – تهران ، علم و صنعت ایران – تهران ، کاشان ، گیلان – رشت ، غیر انتفاعی خیام – مشهد ، غیر انتفاعی سوره – تهران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه ، نیمه حضوری
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها :

رشته مهندسی مکاترونیک

تلفیق مکانیک والکترونیک

امروزه کمترمحصول صنعتى را مى توان یافت که ترکیبى از حوزه هاى مختلف مهندسى نباشد. اگر بیشتربه محیط زندگى خود و محصولاتى که در زندگى روزمره از آنها استفاده مى شود دقت کنیم،از ساعت مچى دیجیتالى تا ماشین لباسشویى در آشپزخانه، خودروى شخصى یا عمومى که باآن به محل کار مى رویم، چاپگرها و اسکنرها در محیط ادارى و غیره، همگى نمونه های از ترکیب حوزه هاى مختلف مهندسى و به خصوص مکانیک و الکترونیک است.

اگر هم بامحصولات جدیدتر صنعتى آشنا باشیم، تجمع نرم افزار و سخت افزار کامپیوتر با حوزهه اى فوق را به وضوح مى توان در بسیارى از محصولات از جمله ماشین هاى لباسشویى و خشک کن جدید هوشمند، دوربین هاى خودتنظیم، روبوت هاى صنعتى، خودروهاى مجهز به سیستم ترمز ضدقفل، دیسک درایوهاى کامپیوتر، فرهاى مایکروویو، تلفن هاى همراه، سیستم پخش دیجیتال، محصولات دفاعى مدرن و تجهیزات پزشکى شناسایى کرد که مثال هایى از ترکیب حوزه هاى مهندسى مذکور است.

در واقع، پیشرفت روزافزون علوم فناورى اطلاعات،الکترونیک به خصوص الکترونیک قدرت، ریزپردازنده ها و همچنین سیستم هاى هوشمند، به همراه نیاز روزافزون به تولید محصولات صنعتى با کیفیت بهتر، هزینه کمتر و زمان تولید کوتاه تر، افق جدیدى را در طراحى و ساخت محصولات الکترومکانیکى، به همراه آورده است. این فناورى که براساس تجمیع مهندسى مکانیک، الکترونیک، کامپیوتر و سیستم هاى کنترل است، مکاترونیک نامیده مى شود. این واژه ترکیبى از دو بخش «مکا» مخفف مکانیسم و «ترونیک» مخفف الکترونیک است.

واژه مکاترونیک براى اولین بار در اواخر دهه ۶۰ میلادى توسط یک مهندس ژاپنى، که در زمینه کنترل کامپیوترى موتورهاى الکتریکى در شرکت یاسکاوا الکتریک تحقیق مى کرد معرفى شد. تاکنون تعریف هاى گوناگونى از مکاترونیک ارائه شده است که مهمترین آن عبارت است از:

«یک ترکیب هم افزایانه از مهندسى مکانیک، الکترونیک، کامپیوتر، سیستم هاى کنترل وفناورى اطلاعات در طراحى و ساخت محصولات و فرآیندهاى صنعتى با دقت بالا».

در واقع مکاترونیک یک تفکر جدید در طراحى و تولید محصولات صنعتى است که به مهندسان اجازه مىدهد تا با یکپارچه سازى حوزه هاى تخصصى یاد شده، از اولین مراحل طراحى و تولید، به خلق محصولاتى با کیفیت بهتر، قابلیت اعتماد بالاتر، هزینه کمتر و در زمان کوتاه تر، بیندیشند.

عناصر اصلى یک سیستم مکاترونیکى عبارتند ازفرآیند مکانیکى یا الکترومکانیکى، حسگرها، محرکه ها، ریزپردازنده ها و نرم افزارکنترل کننده سیستم. در طراحى کلاسیک، اجزاى مختلف یک سیستم به طور جداگانه طراحى شده و سپس تجمیع صورت مى گیرد ولى در مکاترونیک، اجزاى مکانیکى و الکتریکى به همراهاستراتژى کنترلى از ابتدا به صورت یک سیستم یکپارچه در نظر گرفته مى شوند و این بهمعناى مهندسى همزمان در طراحى است. نکته مهم در اینجا تفاوت مهندسى الکترومکانیک بامکاترونیک است. در مهندسى مکاترونیک، با آن که عموماً با سیستم هاى الکترومکانیکى سروکار داریم، نکته اساسى در حاکمیت همزمان بودن طراحى، یکپارچه سازى و حتى بهینه سازى است، در حالى که مهندسى الکترومکانیک لزوماً این معنا را نمى دهد. به عنوان مثال، در تفکر مکاترونیکى دیگر جایز نیست یک سیستم را از ابتدا طراحى کنید بدون آنکه به استراتژى کنترلى آن اندیشیده باشید.

در اینجا ممکن است این سئوال پیش بیاید که منظور از یکپارچه سازى چیست؟

به طور کلى باید گفت که یکپارچه سازى در دوبعد مطرح است:

طراحى و تولید: در مرحله طراحى اجزا، اگر هماهنگى با سایر اجزاىسیستم در نظر گرفته شود قطعاً نتایج بهترى در پى خواهد داشت. به طور کلى، روندطراحى مکاترونیکى با تحلیل بازار و نیازهاى مشترى آغاز و سپس مشخصات مورد نیاز محصول براساس تحلیل هاى انجام شده، تعیین مى شود. با آغاز روند طراحى، مرزهاى بین حوزه هاى گوناگون مهندسى کم رنگ شده و یکپارچه سازى این حوزه ها ضرورى مى نماید چراکه محدودیت ها و تصمیم گیرى ها در یک حوزه در واقع تابعى است از محدودیت ها و تصمیم گیرى ها در حوزه هاى دیگر.

به عنوان مثال در بحث کنترل موتورهاى الکتریکى، امروزه دیگر براى کاهش زمان و هزینه تولید و بهبود کیفیت، طراحى موتور و درایو الکتریکى وکنترل کننده دیجیتال و حسگرها، همگى با هم در نظر گرفته مى شوند. یکى از مسائل صنعتى _ تحقیقاتى، روش هاى کنترل سرعت بدون استفاده از حسگرهاى سرعت، به منظور کاهش هزینه است، یعنى یک موتور الکتریکى را به یک مهندس کنترل مى دهند تا یک کنترل کننده سرعت بدون استفاده از حسگر سرعت، طراحى کند. کارهاى زیادى در این زمینه انجام شدهولى بعد از مدت ها به این نتیجه رسیده اند که بهتر است از همان ابتدا، هنگام طراحىموتور الکتریکى، استراتژى کنترل بدون حسگر در نظر گرفته شود، یعنى موتور را طورى طراحى کنیم تا کنترل آن بدون حسگر خارجى تا حد زیادى آسان شود. واضح است که اینیکپارچه سازى باعث کاهش هزینه و زمان تولید محصول صنعتى خواهد شد.

بعد دیگر یکپارچه سازى، در مرحله تولید است. شماى کلى یک سیستم کلاسیک الکترومکانیکى شامل فرآیند مکانیکى، محرکه ها و حسگرها و همچنین پردازشگر اصلى است. در واقع الگوریتم کنترلى در پردازشگر اصلى اجرا مى شود. بسیارى از فرآیندهاى صنعتى کلاسیک در قالب فوق نمایش داده مى شوند.

در سیستم هاى مکاترونیکى، یکپارچه سازى اجزا در مرحله تولید، به دو روش انجام مى شود: یکپارچه سازى سخت افزارى و یکپارچه سازى نرم افزارى. در یکپارچه سازى سخت افزارى، فرآیند مکانیکى به همراه حسگرها، محرکه ها وپردازشگرها، به عنوان یک سیستم جامع در نظر گرفته مى شوند. در اینجا معمولاً خودحسگرها و یا محرکه ها داراى پردازشگرهاى محلى هستند که عموماً به آنها حسگرها و یامحرکه هاى هوشمند اطلاق مى شود. در اینجا اجزاى سیستم داراى ارتباطات محلى بوده که این ارتباطات، معمولاً از طریق خطوط ارتباطى باس یا به صورت بى سیم است.

دریکپارچه سازى نرم افزارى، یک سیستم نظارتى یا به عبارتى کنترل کننده مرکزى، به منظور مدیریت کل فرآیند، تشخیص خطا و بهینه سازى، بر کل سیستم نظارت مى کند که درواقع به معناى پردازش اطلاعات در یک سطح بالاتر است. معمولاً این سیستم نظارتى یک سیستم هوشمند است که این امر تصمیم سازى براى بهبود عملکرد سیستم فیزیکى را قابل اجرا مى سازد. در اینجا مى توان به این نکته پى برد که یکى از دلایل منحصر به فردبودن محصولات مکاترونیکى، به کارگیرى قدرت محاسباتى بالا در خلق سیستم هایى است که داراى کیفیت و قابلیت اعتماد بسیار بالا هستند.

محصولات مکاترونیکى

فناورى مکاترونیک در بسیارى از زمینه ها کاربرد روزافزونى پیدا کرده است که در اینجا به بعضى از آنها اشاره مى کنیم. در صنایع خودروسازى، استفاده از موتورهاى با کنترل الکترونیکى به جاى کنترل کننده سنتى آن یعنى کاربراتور، باعث بهبود عملکرد موتور وکاهش مصرف سوخت و آلودگى شده است. همچنین سیستم ترمزهاى ضدقفل، سیستم تهویه هواى اتوماتیک، فرمان هاى با کمک الکتریکى _ هیدرولیکى، خودروهاى الکتریکى _ ترکیبى و… از دیگر کاربردهاى فناورى مکاترونیک در صنایع خودروسازى هستند.

در زمینه محصولات صنعتى با مصارف خانگى، مى توان به ماشین هاى لباسشویى و یا خشک کن جدید اشاره کردکه عملکرد آنها با استفاده از کنترل هوشمند به منظور مصرف بهینه انرژى، صرفه جویىدر مصرف آب و همچنین افزایش کیفیت، بهبود فراوانى یافته است.
در محصولات صنعتى با کاربرد ادارى، مى توان به چاپگرها و اسکنرهاى لیزرى، دستگاه هاى کپى دیجیتال ویا دیسک درایوهاى جدید اشاره کرد که از جمله محصولات مکاترونیکى هستند.

در زمینه صنایع دفاعى مى توان به سیستم هاى هدایت موشک و یا سلاح هاى هوشمند اشاره کرد. همچنین از دیگر محصولات مکاترونیکى، دوربین هاى خودتنظیم، ماشین هاى ابزارکامپیوترى و روبوت هاى صنعتى هستند که تاثیر فراوانى در کاهش هزینه و زمان تولید وبهبود کیفیت محصولات تولیدى گذاشته اند.

آموزش مکاترونیک

با توجه به گسترش نیاز روزافزون صنعت به استخدام نیروهاى ماهر در مهندسى مکاترونیک، تربیت نیروى انسانى در این زمینه بیش از پیش اهمیت یافته است. نکته مهم و اساسى در آموزش مکاترونیک این است که یک مهندس مکاترونیک باید داراى تخصص هاى چندحوزه اى باشد،بدین معنا که تسلط به اصول اساسى مهندسى مکانیک، الکترونیک، کامپیوتر و کنترل، براى او ضرورى است چرا که باید قابلیت طراحى در حوزه هاى مختلف و در نهایت تجمیع ویکپارچه سازى این حوزه ها را داشته باشد. هم اکنون در تعداد قابل توجهى از دانشکدههاى مهندسى برق و مکانیک در دنیا، گرایش مکاترونیک در سطوح کارشناسى و بالاتر ایجادشده است.

هسته اصلى محتوى آموزشى مهندسى مکاترونیک، ترکیبى از دروس اساسى گرایش هاى سیستم هاى کنترل، الکترونیک، کامپیوتر و مهندسى مکانیک است.

* استادیاردانشکده فنى تهران

تحصیل در زمینه رشته مکاترونیک مستلزم گذراندن دروس مختلفی از قبیل ریاضیات مهندسی پیشرفته, تئوری کنترل و کنترل دیجیتال, مدارات الکترونیکی, رباتیک , هوش مصنوعی , دینامیک و استاتیک , پردازش سیگنال , میکرو کنترلر ها , پردازش تصاویر و بینایی ماشین و انتقال داد ها میباشد.

دانشگاه های مختلفی در سراسر دنیا به این رشته از مهندسی می پردازند و پیشرفتهای فراوانی همه روزه حاصل می شود.

در ایران نیزاولین دانشگاهی که این رشته را تاسیس کرد , دانشگاه آزاد اسلامی قزوین

عموم زوین بود که این امر به همت آقای دکتر علیرضا محمد شهری و ریاست دانشگاه آقای دکتر مرتضی موسی خانی صورت گرفت. ایشان دارای دکتری مهندسی مکاترونیک از (دانشگاه ولونگنگ) استرالیا میباشند و در حال حاضر عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران هستند.

این دانشگاه هم اکنون فارغ التحصیلان زیادی در مقطع کارشناسی ارشد داشته است. اولین سال جذب این رشته در دانشگاه قزوین سال ۱۳۸۲ بوده است.

علاوه بردانشگاه قزوین ، دانشگاه های مطرح و فعال در ایران در این زمینه عبارتند از :

دانشگاه خواجه نصیر ، دانشگاه علم و صنعت ، دانشگاه سمنان ، دانشگاه تبریز و دانشگاه علوم وتحقیقات.

علاوه بردانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه های خواجه نصیر الدین طوسی(۱۰ نفر روزانه،۵ نفرشبانه) و سمنان(۴ نفر روزانه، ۱نفر شبانه) در سال ۸۵ در این رشته دانشجو پذیرش کردهاند.

به کشورهایی که در حال حاضر سرمایه گذاری وسیعی در این رشته داشته اند می توان به آمریکا ، ژاپن ،استرالیا ، اتریش ، آلمان ، بلژیک و روسیه اشاره کرد.

دانشجویان دردوره فوق لیسانس بایستی ۳۲ واحد درسی رو پاس کنند. که ۶ واحد آن پروژهاست.

معمولا فارق التحصیلان لیسانس رشته سخت افزار کامپیوتر و الکترونیک در این رشته موفق تر میباشند. به این دلیل که این گروه خودشونو بهتر با سیستم های مکانیکی وفق میدند وپروژهای نهایی جالبی دارند(یه پروژه مکاترونیکی واقعی). دانشجویان نرم افزار از همه بیشتر دردسر دارند چون معمولا نه مدار می دونند ، نه کنترل و الکترونیک پاس کردند وتقریبا با مشکل مواجه میشند. البته استثنا هم داریم.

دروس اصلی:

مکاترونیک ۱ ،مکاترونیک ۲ ، رباتیک پیشرفته ، ریاضیات مهندسی پیشرفته ، کنترل پیشرفته (معمولا کنترل دیجیتال درس میدند+ فضای حالت و…. تا فازی هم پیش میرند) ، شناسایی سیستمها ،کنترل محرک های الکتریکی.

دروس اختیاری:

شبکه های عصبی ،سیستم های توزیع شده ، پردازش تصویر (بینایی ماشین) ، اتوماسیون صنعتی ، مدیریت صنعتی (دقیقا یادم نیست چی بود، راجب تیم ورک بود)، کنترل فازی ، سیستم هایخبره.

دروس پیش نیاز: (برای کسانی که این دروس را دردوره لیسانس پاس نکردند!)

استاتیک ،دینامیک ، الکترونیک ۱و۲، ریزپردازنده (ممکن است میکرو کنترلر هم درس بدند) ، کنترل خطی.

دوره کارشناسی ارشدمهندسی مکاترونیک

توصیه می شود ،جهت آشنایی اولیه با مهندسی مکاترونیک ابتدا به آشنایى با مهندسى مکاترونیک وکاربردهاى آن مراجعه کنید.

پذیرش دانشگاه ها

در سال ۱۳۸۷ دانشگاه تبریز ( ۱۰نفر روزانه و ۵ نفر شبانه )، دانشگاه سمنان ( ۵ نفر روزانه و ۱ نفر شبانه )، دانشگاه صنعتی امیرکبیر ( ۵ نفر روزانه ) ، دانشگاه خواجه نصیر الدین طوسی ( ۱۲ نفرروزانه و ۶ نفر شبانه ) و دانشگاه صنعتی شریف ( ۸ نفر روزانه و ۲ نفر شبانه ) اقدام به ثبت نام پذیرفته شدگان در رشته مهندسی مکاترونیک در مقطع کارشناسی ارشد کرده اند. در ادامه به بررسی و معرفی این دوره پرداخته می شود.

طبق مصوبه سال ۱۳۸۰شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری فارغ التحصیلان دوره های کارشناسی مهندسی مکانیک ، مهندسی برق ، مهندسی کامپیوتر و مهندسی پزشکی می تواننددر آزمون ورود به دوره کارشناسی ارشد مهندسی مکاترونیک شرکت نمایند.

آزمون ورودی

آزمون ورودی کارشناسی ارشد مهندسی مکاترونیک شامل موارد زیر می باشد :

دروس اجباری :

* زبان عمومی وتخصصی
* ریاضیات ( شامل ریاضیات عمومی ۱ و ۲ ، معادلات دیفرانسیل و آمار )

دروس اختیاری : ( که داوطلبان باید از بین این ۶ درس ۳ درس را به دلخواه انتخاب کرده و به سوالات آن پاسخ دهند )

* دینامیک
* کنترل
* هوش مصنوعی
* مدارهای منطقی و ریزپردازنده ها
* الکترونیک ۱ و۲
* برنامه نویسی و الگوریتم

معرفی دوره
حداقل طول این دوره ۳ نیمسال است . بدین معنی که دانش جویانی که ناچار به گرفتن دروس جبرانی نیستند، چنانچه کار درسی خود را به نحو مطلوبی انجام دهند، می توانند دوره را در ۳ نیمسالبه پایان برسانند. زمان هر نیسمال ۱۷ هغته و نظام آموزشی آن واحدی است و هر واحدنظری مشتمل بر ۱۶ ساعت می باشد.

جهت به پایان رساندن دوره ، دانشجویان می بایست در مجموع ۳۲ واحد را گذرانده باشند ، که ترکیب آنها به این صورت زیر می باشد :

* دروس اصلی و تخصصی – ۲۴واحد
* سمینار – ۲واحد
* پروژه تحقیق – ۶واحد

علاوه بر مواردفوق ، هر دانشجوی این دوره که قبلا در دوره کارشناسی دروس جبرانی را نگذرانده باشدباید با موفقیت آنها را بگذراند. از دروس جبرانی واحدی به دانشجو تعلق نمیگیرد.

برنامه آموزشی وپژوهشی
دروس جبرانی

دروس جبرانی بنا بر نیاز هر دانشجو توسط شورای تحصیلات تکمیلی از دوره های کارشناسی مهندسی مکانیک ، مهندسی برق، مهندسی کامپیوتر و مهندسی پزشکی تعیین می گردد.

دروس عمومی:

هر دانشجو موظف است ۳ درس ( ۹ واحد ) زیر رابه عنوان دروس اجباری بگذراند :

* مکاترونیک۱
* مکاترونیک ۲
* ریاضیات مهندسی پیشرفته

رشته مهندسی مکانیک – تاسیسات حرارتی و برودتی.

مهندسی مکانیک – تاسیسات حرارتی و برودتی

1- تعریف و هدف:

این دوره یکی از دوره های آموزش عالی است که با بکار بردن علوم و تکنولوژی مربوطه جهت طرح و محاسبه و نصب و راه اندازی تاسیسات حرارتی و برودتی نظیر: تاسیسات بهداشتی و گازرسانی – اطفاء حریق و آسانسور – تاسیسات حرارت مرکزی و تهویه مطبوع ساختمانها – تاسیسات برودتی و سردخانه ها و نیز تولید دستگاههای حرارتی و برودتی که اساس کار آنها مبتنی بر تبدیل انرژی و انتقال حرارت و جرم است می توانند کارآرائی لازم را به متخصصان بدهند و آنها را آماده سازند تا در صنایع حرارتی و برودتی عهده دار مسئولیت گردند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متعادل این دوره مجموعا 4 سال است و کلیه دروس آن در 8 الی 9 ترم برنامه ریزی میشود. دانشجویان موظفند چهار درس تخصصی را با پروژه های مربوطه و یک پروژه فارغ التحصیلی 4 واحدی و کارآموزی 4 واحدی را از واحدهای ذیربط اخذ نمایند. طول هر ترم 17 هفته و مدت هر واحد نظری 17 ساعت – آزمایشگاهی 34 ساعت – کارگاهی 51 ساعت و کارآموزی 68 ساعت میباشد.

3- واحدهای درسی:

تعداد واحدهای درسی این دوره شامل 142 واحد و 8 واحد پروژه و کارآموزی است که 4 واحد آن کارآموزی و 4 وحد پروژه تخصصی خواهد بود:

دروس عمومی 20 واحد

دروص اصلی 29 واحد

دروس تخصصی 45 واحد

دروس کارگاهی 33 واحد

دروس اختیاری 9 واحد

کارآموزی و پروژه 8 واحد خارج

از سقف واحدها

جمع --------------

142 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره قادرند پاسخگوی طراحی و محاسبه و نصب و راه اندازی کلیه سیستمهای حرارتی و برودتی در صنایع مختلف باشند.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

برنامه نویسی کامپیوتر

محاسبات عددی

فیزیک مکانیک

فیزیک حرارت

آزمایشگاه فیزیک حرارت

فیزیک الکتریسته و مغناطیس

آزمایشگاه فیزیک الکتریسته و مغناطیس

فیزیک موج و ارتعاش

شیمی عمومی

آزمایشگاه شیمی عمومی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

استاتیک

علم مواد

نقشه کشی صنعتی 1

نقشه کشی صنعتی 2

دینامیک

ارتعاشات

ترمودینامیک عمومی

سیالات عمومی

ترمودینامیک کاربردی

انتقال حرارت

آزمایشگاه ترمودینامیک و انتقال حرارت

سیالات کاربردی

آزمایشگاه سیالات کاربردی

روشهای تولید و کارگاه

مقاومت مصالح

طراحی اجزاء و پروژه

کنترل اتوماتیک

کاربرد کامپیوتر در تولید

مبانی مهندسی برق

جمع

دروس تخصصی I (وابسته و کارگاهی)

ردیف

نام درس

واحد

کارگاه ریخته گری

کارگاه اتومکانیک

کارگاه ماشین ابزار

ساختمان

جوشکاری

ورقکاری

برق تاسیسات و آسانسور

لوله کشی

جمع

دروس تخصصی III (اجباری)

ردیف

نام درس

واحد

تاسیسات بهداشتی نظری

تاسیسات بهداشتی عملی

تاسیسات بهداشتی پروژه

تاسیسات حرارت مرکزی نظری

تاسیسات حرارت مرکزی عملی

تاسیسات حرارت مرکزی پروژه

تاسیسات برودتی نظری

تاسیسات برودتی عملی

تاسیسات برودتی پروژه

تاسیسات تهویه مطبوع نظری

تاسیسات تهویه مطبوع عملی

تاسیسات تهویه مطبوع پروژه

سیستمهای کنترل تاسیساتی

محاسبه و طراحی مبدلهای حرارتی

سوخت و احتراق

آبرسانی شهری و فاضلاب

گازرسانی

ایمنی و حفاظت فنی و بهداشت محیط کار

جمع

دروس تخصصی II (اختیاری 6 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

تصفیه آب و فاضلاب

نیروگاه آبی

پمپ ها و کمرسورها

نیروگاه حرارتی

کاربرد انرژی خورشیدی

آلودگی محیط زیست

آکوستیک ساختمان

تهویه و تبرید سنتی

تهویه و تبرید صنعتی

تاسیسات و تجهیزات بیمارستان

مدیریت و اقتصاد صنعتی

جمع

دروس کارآموزی و پروژه

ردیف

نام درس

واحد

کارآموزی 1

2 ماه در تابستان سوم

کارآموزی 2

2 ماه در تابستان چهارم

پروژه (اجرائی و یا تولیدی)

نیمه آخر

جمع

رشته مهندسی مکانیک – ساخت و تولید.

مهندسی مکانیک – ساخت و تولید

1- تعریف و هدف:

این مجموعه یکی از مجموعه های آموزش عالی است و هدف آن تربیت کارشناسانی است که با بکار بردن تکنولوژی مربوط به ماشین ابزار، ابزار سازی، ریخته گری، جوشکاری، فرم دادن فلزات و طرح کارگاه یا کارخانه تولیدی آماده کار در زمینه ساخت و تولید ماشین آلات صنایع (کشاورزی، نظامی، ماشین سازی، ابزار سازی، خودروسازی، صنایع هوائی و ...) باشند.

2- طول دوره:

طول متوسط این مجموعه 4 سال است و کلیه دروس آن در 8 ترم برنامه ریزی میشود. هر ترم 17 هفته آموزش کامل است و مدت هر واحد نظری 17 ساعت هر واحد آزمایشگاهی 34 ساعت است. دانشجویان موظفند 3 واحد پروژه و 4 واحد کارآموزی در واحدهای تولیدی ذیربط اخذ نمایند.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی 150 واحد درسی و 7 واحد کارآموزی (پروژه و کارآموزی) بشرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 20 واحد

2-3- دروس پایه 24 واحد

3-3- دروس اصلی 35 واحد

4-3- دروس تخصصی 59 واحد

5-3- کارآموزی و پروژه 7 واحد

6-3- دروس انتخابی 12 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره قادر خواهند بود در صنایعی مانند: ماشین سازی، ابزارسازی، خودروسازی، صنایع کشاورزی، صنایع هوائی، صنایع تسلیحاتی و کارخانه های کارخانه ساز به ساخت و تولید ماشین آلات و طرح کارگاه و یا کارخانه تولیدی بپردازند و نظارت و بهره برداری و اجرای صحیح طرحها را عهده دار شوند.

5- ضرورت و اهمیت:

ضرورت و اهمیت این دوره با توجه به بند 4 روشن می شود.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-07

1-08

ریاضی عمومی 1

ریاضی عمومی 2

آمار و احتمالات مهندسی

برنامه نویسی کامپیوتر

فیزیک مکانیک

فیزیک الکتریسته و مغناطیس

فیزیک حرارت

آز فیزیک حرارت

شیمی عمومی

آز شیمی عمومی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

1-29

1-33

1-35

معادلات دیفرانسیل

نقشه کشی صنعتی 1

نقشه کشی صنعتی 2

استاتیک

دینامیک و ارتعاشات

ترمودینامیک و انتقال حرارت

مقاومت مصالح 1

مقاومت مصالح 2

آز مقاومت مصالح

طراحی اجزاء 1

کنترل کیفیت

کاربرد برق و الکترونیک

آز کاربرد برق و الکترونیک

مکانیک سیالات

کاربرد هیدرولیک و سیستمهای بادی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

1-66

1-73

1-75

1-80

1-82

زبان تخصصی

سیستمهای اندازه گیری

ماشین اونیورسال 1

ماشین اونیورسال 2

توانائی ماشین کاری

ماشینهای کنترل عددی

کارگاه ماشینهای کنترل عددی

تولید مخصوص

ماشین ابزار تولیدی

طراحی کارخانه

متالوژی

اصول ریخته گیری

اصول عملیات حرارتی

آزمایشگاه اصول عملیات حرارتی

تکنولوژی روشهای جوشکاری

کارگاه تکنولوژی روشهای جوشکاری

طراحی و ساخت بکمک کامپیوتر

آزمایشهای غیرمخرب

طراحی و ساخت قید و بندها

طراحی و ساخت قالبهای پرس

کارگاه قالبهای پرس

تکنولوژی و ساخت قالبهای ریخته گری و آهنگری

کارگاه قالبهای ریخته گری و آهنگری

طراحی اجزاء 2

مدیریت تولید

جمع

دروس انتخابی

ردیف

نام درس

واحد

کارگاه تولید مخصوص

کارگاه ماشین ابزار تولیدی

تکنولوژی روشهای ریخته گری

تکنولوژی پلاستیک

تئوری ماشین

رباتیک

پلاستیسیته عملی و تغییر شکل فلزات

گزارش نویسی فنی

جمع

پروژه کارآموزی

ردیف

نام درس

واحد

پروژه

کارآموزی

جمع

رشته مهندسی مکانیک در حرارت و سیالات (و دبیر فنی).

مكانيك؛ يعني تعمير خودرو و مهندس مكانيك؛ يعني فردي با دست‌هاي آلوده به بنزين يا روغن ماشين! چنين ديدگاهي را مي‌توانيد در بين تعداد قابل توجهي از عامه مردم و حتي داوطلبان آزمون سراسري بيابيد، در حالي كه رشته مهندسي مكانيك به جز يك درس تك واحدي، تقريباً هيچ ارتباطي با شغل مكانيكي ماشين ندارد. البته دانشجويان در اين رشته با اصول طراحي و طرز كار مكانيزم‌هاي مختلف به كار رفته در اتومبيل به طور اصولي و پايه‌اي آشنا مي‌شوند اما به تعمير خودرو نمي‌پردازند. در حقيقت رشته مكانيك بخشي از علم فيزيك است كه با استفاده از مفاهيم پايه علم فيزيك و به تبع آن رياضي به بررسي حركت اجسام و نيروهاي وارد بر آنها مي‌پردازد و مي‌كوشد تا با توجه به نتايج بررسي‌هاي خود، طرحي نو در زمينه فن شناسي وضعيت ارائه دهد و در راه پيشرفت انسان گامي به جلو بردارد.اين رشته‌ را شايد بتوان‌ از نقطه‌ نظر تنوع‌ موضوعات‌ تحت‌ پوشش‌، جامع‌ترين‌ رشته‌ مهندسي‌ به‌ شمار آورد. چون‌ رشته‌ مهندسي‌ مكانيك‌ در برگيرنده‌ تمامي‌ علوم‌ و فنوني‌ است‌ كه‌ با توليد، تبديل‌ و استفاده‌ از انرژي‌، ايجاد و تبديل‌ حركت‌ و انجام‌ كار، توليد و ساخت‌ قطعات‌ و ماشين‌آلات‌ و به‌ كارگيري‌ مواد مختلف‌ درساخت‌ آنها و همچنين‌ طراحي‌ و كنترل‌ سيستم‌هاي‌ مكانيكي‌، حرارتي‌ و سيالاتي‌ مرتبط‌ مي‌باشد.به‌ عبارت‌ ديگر محاسبات‌ فني‌، مدلسازي‌ و شبيه‌سازي‌، طراحي‌ و تهيه‌ نقشه‌ها، تدوين‌ روش‌ ساخت‌، توليد و آزمايش‌ تمامي‌ ماشين‌ آلات‌ و تأسيسات‌ موجود در دنيا، با تكيه‌ بر توانايي‌هاي‌ مهندسين‌ مكانيك‌ انجام‌ مي‌گيرد. مهندسي‌ مكانيك‌ داراي‌ گرايش‌هاي‌ طراحي‌ جامدات‌ ، حرارت‌ و سيالات‌ ، ساخت‌ و توليد و مهندسي‌ دريا است‌.

گرايش‌ حرارت‌ و سيالات:

در گرايش حرارت و سيالات، عوامل مؤثر بر خواص مختلف حركت سيال بخصوص سيال داغ مطالعه مي‌شود و اثر عبور سيال بر محيط، مانند نيروهايي كه در نتيجه عبور خود در محل ايجاد مي‌كند يا طول‌هاي ناشي از افزايش يا كاهش دما در اعضاي مختلف يك دستگاه، بررسي مي‌شود. به عبارت ديگر دانشجويان‌ اين‌ گرايش‌ در زمينه‌ تهويه‌ مطبوع‌، دستگاه‌هاي‌ آب‌ و فاضلاب‌ و گرم‌كننده‌ ساختمان‌ها مطالعه مي‌كنند و درباره‌ طراحي‌ نيروگاه‌ها، موتورهاي‌ احتراق‌ داخلي‌ و طراحي‌ انواع‌ موتورهاي‌ درونسوز اتومبيل آموزش مي‌بينند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌هاي مختلف مهندسي مكانيك:
رياضيات‌، فيزيك‌ عمومي‌، شيمي‌ عمومي‌، برنامه‌نويسي‌ كامپيوتر، محاسبات‌ عددي‌، معادلات‌ ديفرانسيل‌، رياضي‌ مهندسي‌، مباني‌ مهندسي‌ برق‌، نقشه‌كشي‌ صنعتي‌، استاتيك‌، ديناميك‌، مقاومت‌ مصالح‌، علم‌ مواد، ترموديناميك‌، مكانيك‌ سيالات‌، طراحي‌ اجزاء، انتقال‌ حرارت‌، ديناميك‌ ماشين‌، ارتعاشات‌ مكانيكي‌، كنترل‌ اتوماتيك‌.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ حرارت‌ و سيالات‌:

توربوماشين‌، توربين‌ گاز و موتور جت‌، موتورهاي‌ احتراق‌ داخلي‌، سوخت‌ و احتراق‌، نيروگاه‌، تهويه‌ مطبوع‌، سيستم‌هاي‌ تبريد و سردخانه‌، سيستم‌هاي‌ انتقال‌ سيال‌، كنترل‌ آلودگي‌ محيط‌ زيست‌.( بسياري از درس‌هاي مهندسي مكانيك در گرايش‌هاي مختلف همراه با آزمايشگاه و كارگاه است.)

گرايش‌ طراحي‌ جامدات:

‌مهندس‌ طراح‌ جامدات‌ بايد تمامي‌ نيروها و گشتاورهايي‌ را كه‌ به‌ هر عضو ماشين‌ وارد مي‌شود بررسي‌ كرده‌ و بهترين‌ حالت‌ قطعه‌ مورد نظر را براي‌ تمامي‌ آن‌ نيروها و گشتاورها و همچنين‌ براي‌ داشتن‌ بهترين‌ كارايي‌ به‌ دست‌ آورد و كارايي‌ مناسب‌ آن‌ قطعه‌ را در زمان‌ طولاني‌ تضمين‌ كند. همچنين‌ طراحي‌ سيستم‌، طراحي‌ ماشين‌هاي‌ تراش‌، فرز، چاپ‌ و قسمت‌هاي‌ تعليق‌، سيستم‌هاي‌ انتقال‌ قدرت‌ و ديناميك‌ يك‌ خودرو، توسط‌ مهندسين‌ اين‌ گرايش‌ طراحي‌ مي‌شود. در ضمن‌ در يك‌ هواپيما قسمت‌هاي‌ مربوط‌ به‌ فرود، پرواز، كنترل‌ پرواز به‌ نحوي‌ مربوط‌ به‌ طراحي‌ جامدات‌ مي‌گردد.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ طراحي‌ جامدات‌:

روش‌هاي‌ توليد و كارگاه‌، طراحي‌ مكانيزم‌ها، ياتاقان‌ و روغنكاري‌، روش‌هاي‌ طراحي‌مهندسي‌، طراحي‌ ماشين‌هاي‌ ابزار و توليد، طراحي‌ بدنه‌ و شاسي‌ خودرو، طراحي‌ ماشين‌ به‌ كمك‌ كامپيوتر، ساخت‌ به‌ كمك‌ كامپيوتر، رباتيك‌.

گرايش‌ ساخت‌ و توليد:

يك‌ قطعه‌ بايد به‌ چه‌ روشي‌ ساخته‌ شود تا داراي‌ توليدي‌ سريع‌، ارزان‌ و همچنين‌ كيفيت‌ مناسب‌ و كارايي‌ مطلوب‌ باشد؟ پاسخ‌ به‌ اين‌ سؤال‌ مهم‌ بر عهده‌ مهندسين‌ گرايش‌ ساخت‌ و توليد است‌. گرايش‌ ساخت‌ و توليد به‌ زمينه‌هاي‌ كاربردي‌ مهندسي‌ مكانيك‌ مي‌پردازد و مهندس‌ اين‌ گرايش‌ در زمينه‌ شكل‌ دادن‌ فلزات‌، طراحي‌ قالب‌ها و ساخت‌ قطعه‌هاي‌ گوناگون‌ فعاليت‌ مي‌كند.

دروس‌ تخصصي‌ مجموعه‌ ساخت‌ و توليد:

قالب‌ و پرس‌، ماشين‌هاي‌ كنترل‌ عددي‌، اندازه‌گيري‌، توليد مخصوص‌، هيدروليك‌ و پنوماتيك‌

گرايش‌ مهندسي‌ دريا:

دانشجوي‌ مهندسي‌ دريا گرايش‌ كشتي‌سازي‌ مسائلي‌ از قبيل‌ طراحي‌ بدنه‌، استحكام‌ بدنه‌، سيستم‌هاي‌ پيشرانه‌، پايداري‌ كشتي‌ در مقابل‌ امواج‌ كناري‌ و جانبي‌ كشتي‌ و طراحي‌ سيستم‌هاي مربوط‌ به‌ ناوبري‌ را مطالعه‌ مي‌كند. به‌ عبارت‌ ديگر يك‌ مهندس‌ دريا، مهندس‌ مكانيكي‌ است‌ كه‌ در كاربردهاي‌ دريايي‌ مشغول‌ به‌ كار مي‌شود. گفتني‌ است‌ اين‌ گرايش‌ تنها در دانشگاه‌ صنعتي‌ شريف‌ ارائه‌ مي‌شود و در دانشگاه‌هاي‌ ديگر به‌ عنوان‌ يك‌ رشته‌ مجزا مطرح‌ است‌.

توانايي‌هاي‌ لازم :
دانشجوي‌ مهندسي‌ مكانيك‌ بايد در دو درس‌ رياضي‌ و فيزيك‌ قوي‌ بوده‌ و همچنين‌ از هوش‌، استعداد و قدرت‌ تجسم‌ خوبي‌ برخوردار باشد. فعاليت‌ در رشته‌ مهندسي‌ مكانيك‌ بسيار متنوع‌ است‌ و در نتيجه‌ هم‌ دانشجوي‌ علاقه‌مند به‌ كارهاي‌ تئوريك‌ مي‌تواند جذب‌ اين‌ رشته‌ شود‌ و در بخش‌هاي‌ نظري‌ و تئوري‌ فعاليت‌ كند و هم‌ دانشجوي‌ خلاق‌ و علاقه‌مند به‌ طراحي‌ و ساخت‌ وسايل‌ و دستگاه‌هاي‌ مختلف‌ مي‌تواند اين‌ رشته‌ را انتخاب‌ نمايد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
توسعه‌ سخت‌ افزاري‌ و رشد مسايل‌ مهندسي‌، گرايش‌ به‌ سمت‌ توليد داخل‌ و ايجاد تكنولوژي‌ توليد تجهيزات‌ و وسايل‌ در داخل‌ كشور و روي‌ آوردن‌ به‌ خدمات‌ مهندسي‌ در داخل‌ كشور به‌ علت‌ محدوديت‌هاي‌ ارزي‌ و كاهش‌ درآمدهاي‌ نفتي‌، باعث‌ رشد چشمگير بازار كار مهندسين‌ مكانيك‌ در ايران‌ شده‌ است‌. يك‌ مهندس‌ مكانيك‌ در حال‌ حاضر در زمينه‌هاي‌ مختلفي‌ فعاليت‌ مي‌كند كه‌ از جمله‌ آنها مي‌توان‌ طراحي‌ و ساخت‌ ماشين‌آلات‌ و قطعات‌ آنها، طراحي‌ و ساخت‌ تجهيزات‌ مكانيكي‌ نيروگاه‌ها، طراحي‌ و ساخت‌ تجهيزات‌ و سيستم‌هاي‌ انتقال‌ و تصفيه‌ آب‌، سيستم‌هاي‌ مكانيكي‌ وكنترلي‌ پالايشگاه‌ها و كارخانجات‌ شيميايي‌، طراحي‌ و ساخت‌ تأسيسات‌ حرارتي‌ و برودتي‌ ساختمان‌ها ، ساخت‌ ماشين‌آلات‌ تغليظ‌ و بازيافت‌ مواد مثل‌ كارخانجات‌ قند، كاغذ سازي‌ ، سيمان‌، نساجي‌، نمك‌ و كنسانتره‌، طراحي‌ و ساخت‌ وسايل‌ و تجهيزات‌ حمل‌ و نقل‌ زميني‌، دريايي‌ و هوايي‌، ساخت‌ تجهيزات‌ دفاعي‌ و ساخت‌ ربات‌ها، بازوهاي‌ مكانيكي‌ و سيستم‌هاي‌ توليد را نام‌ برد. در ضمن‌ يك‌ مهندس‌ مكانيك‌ مي‌تواند به‌ عنوان‌ كارشناس‌ و مشاور فني‌ در بانك‌ها، شركت‌هاي‌ سرمايه‌گذاري‌ و بيمه‌ و شركت‌هاي‌ بازرسي‌ و نظارت‌ امور بين‌المللي‌ فعاليت‌ كند.

دانشگاه های پذیرنده :
ارومیه ، بو علی سینا – همدان ، بیرجند ، بین المللی امام خمینی (ره) قزوین ، تبریز ، تهران ، خلیج فارس – بوشهر ، رازی – کرمانشاه ، زنجان ، سمنان ، سیستان و بلو چستان – زاهدان ، شهرکرد ،شهید باهنر کرمان ، شهید چمران – اهواز ، شیراز ، صنعتی اصفهان ، صنعتی امیر کبیر – تهران ،خواجه نصیر الدین طوسی – تهران ، صنعتی شاهرود ، صنعتی شریف – تهران ، علم و صنعت ایران – تهران ، فردوسی – مشهد ، کاشان ، گیلان – رشت ، مازندران – بابلسر ، محقق اردبیلی – اردبیل ، هرمزگان – بندر عباس ، یاسوج ، یزد ، مجتمع عالی جندی شاپور – دزفول ، دانشگاه تهران و دانشگاه ایندیانا – پوردو آمریکا ،آموزشکده فنی اراک ، مهندسی گلپایگان , صنعتی مالک اشتر – شاهین شهر اصفهان ، امام حسین (ع) – تهران .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها : حرارت و سیالات ، طراحی جامدات ، ساخت و تولید ، مهندسی دریا

مهندسی مکانیک در حرارت و سیالات و دبیر فنی مکانیک در حرارت و سیالات

مقدمه:

به منظور تربیت متخصصان متعهد در صنایع و تبدیل صنایع وابسته به صنایع مستقل و خودکفا، پس از بررسی و پژوهش در صنایع مکانیک "مجموعه کارشناسی مکانیک در حرارت و سیالات" با مشخصات زیر در محدوده "دوره کارشناسی" تدوین شده است.

1- تعریف و هدف:

این مجموعه یکی از مجموعه های آموزش عالی است که با بکار بردن علوم و تکنولوژی مربوط جهت طرح در محاسبه اجزاء و سیستم هایی که اساس کار آنها مبتنی بر تبدیل انرژی و انتقال حرارت و جرم است می تواند کارآیی لازم را به متخصصان بدهد و آنها را آماده سازد تا در صنایع مختلف مکانیک در حرارت و سیالات (مرکز تولید نیروی کارخانه ها، نیروگاههای حرارتی، موتورهای احتراق، توربین های گازی و موتورهای جت، سیستمهای تاسیسات حرارتی و برودتی، سیستمهای آبی) مسئولیت طراحی و محاسبات و اجرای طرحها را عهده دار شوند و در دبیر فنی مکانیک هدف تربیت کارشناس دبیر فنی متعهد و متخصص است که بتواند دروس فنی و کارگاهی دوره چهار ساله هنرستانهای صنعتی را تدریس کند.

2- دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره این مجموعه 4 سال است . کلیه دروس این دوره ها در 8 ترم برنامه ریزی می شود و دانشجویان موظفند یکصد و چهل واحد تعیین شده دوره را بانضمام 272 ساعت کارآموزی در واحدهای صنعتی ذیربط اخذ نمایند.

طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است. مدت تدریس هر واحد نظری 17 ساعت و هر واحد آزمایشگاهی 34 ساعت است و مدت آزمون برای هر واحد حداقل یک ساعت است.

3- واحدهای درسی:
تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 140 واحد به شرح زیر است:

1-3- دروس تربیتی 11 واحد (دبیری)

2-3- دروس عمومی 20 واحد

3-3- دروس پایه 27 واحد

4-3- دروس اصلی 61 واحد

(دبیری 50 واحد)

5-3- دروس تخصصی 21 واحد

6-3- دروس اختیاری 5 واحد

7-3- پروژه تخصصی و کارگاه 6 واحد

کارآموزی بدون واحد بوده و دانشجویان موظفند 272 ساعت در دو دوره زمانی مختلف ترجیحا در تابستان سال سوم و چهارم آنرا بگذرانند.

3- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره قادرند عهده داز انجام طراحی و محاسبه اجزاء و سیستمها در بخش عمده ای از صنایع زیر: مراکز تولید نیروی کارخانه، نیروگاههای حرارتی و نیروگاههای آبی، صنایع اتومبیل سازی و موتورهای احتراقی، تاسیسات حرارتی و برودتی ساختمانها و سردخانه، صنایع نفت، صنایع ذوب فلزات، صنایع غذایی، تاسیسات آبی و سایر کارخانجات تولیدی و ... باشند.

فارغ التحصیلان دوره های دبیری علاوه بر توانائی تدریس دوره چهارساله هنرستان، توانائی تدریس پاره ای از دروس فنی، رشته مکانیک را در آموزشکده های فنی خواهند داشت. همچنین بررسی مشکلات آموزشی هنرجویان و ارائه از طریق به آنان، بررسی مشکلات تربیتی آنان و ارائه راهنمائیهای لازم، تهیه طرح درسهای ضروری برای هنرجویان و بکارگیری لوازم کمک آموزشی در امر تدریس.

ضرورت و اهمیت:

ضرورت تدوین این مجموعه با توجه به بند 4 روشن است.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-10

1-11

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

برنامه سازی کامپیوتر

محاسبات عددی

فیزیک 1

فیزیک 2

آزمایشگاه فیزیک 1

آزمایشگاه فیزیک 2

شیمی عمومی

جمع

دروس تخصصی * (انتخابی) (مجموعه حرارت و سیالات)

ردیف

نام درس

واحد

1-48

زبان تخصصی

موتورهای احتراق داخلی

آزمایشگاه انتقال حرارت

توربوماشین

نیروگاهها (حرارت، آبی و هسته ای)

حرارت مرکزی و تهویه مطبوع 1

انتقال حرارت 2

سوخت و احتراق

طراحی مبدلهای حرارتی

سیستمهای انتقال آب

طراحی سیستم های تبرید و سردخانه

کنترل آلودگی محیط زیست

دینامیک گازها

سیستمهای اندازه گیری

جمع

* دانشجویان موظفند از دروس مندرج در این جدول 21 واحد آنرا با نظر استاد راهنما انتخاب نمایند.

دروس اختیاری (5 واحد) (مجموعه حرارت و سیالات)

ردیف

نام درس

واحد

1-76

1-13

1-66

طراحی موتورهای احتراق داخلی

تولید بخار

توربین گاز و موتور جت

حرارت مرکزی و تهویه مطبوع 2

آزمایشگاه تاسیسات حرارتی و برودتی

ماشینهای آبی

یاتاقان و روغنکاری

مدیریت و اقتصاد صنعتی

روشهای تولید و کارگاه

نقشه کشی 2

آزمایشگاه شیمی

آزمایشگاه ماشینهای حرارتی

کارگاه ریخته گری

جمع

دروس تربیتی مکاینک در حرارت و سیالات (11 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

روانشناسی تربیتی

روشها و فنون تدریس

سنجش و اندازه گیری

اصول و فلسفه آموزش و پرورش

روانشناسی کودکی و نوجوانی

مدیریت آموزشی

تولید و کاربرد مواد آموزشی

جمع

دروس اصلی (مجموعه حرارت و سیالات)

ردیف

نام درس

واحد

1-24

1-42

1-44

1-47

1-49

ریاضی مهندسی

مبانی مهندسی برق 1

مبانی مهندسی برق 2

ازمایشگاه مباین مهندسی برق

نقشه کشی صنعتی 1

استاتیک

دینامیک

مقاومت مصالح 1

علم مواد

ترمودینامیک 1

ترمودینامیک 2

آزمایشگاه ترمودینامیک

مکانیک سیالات 1

مکانیک سیالات 2

آزمایشگاه مکانیک سیالات

طراحی اجزاء 1

طراحی اجزاء 2

مقاومت مصالح 2

آزمایشگاه مقاومت مصالح

انتقال حرارت 1

دینامیک ماشین

ارتعاشات مکانیکی

آزمایگشاه دینامیک و ارتعاشات

کنترل اتوماتیک

جمع

پروژه تخصصی، کارآموزی و کارگاه

ردیف

نام درس

حداقل زمان

(ساعت)

واحد

1-92

2-92

پروژه تخصصی

کارگاه جوشکاری و ورقکاری

کارگاه اتوماتیک

کارگاه ماشین ابزار و ابزارسازی

کارآموزی 1 (یکماه)

کارآموزی 2 (یکماه)

51×3

136

جمع

578

رشته مهندسی مکانیک در طراحی جامدات(و دبیر فنی).

مهندسی مکانیک در طراحی جامدات و دبیر فنی مکانیک در طراحی جامدات

مقدمه:

به منظور تربیت متخصصان متعهد در صنایع و تبدیل صنایع وابسته به صنایع مستقل و خودکفا، پس از بررسی و پژوهش در صنایع مکانیک "مجموعه کارشناسی مکانیک در طراحی جامدات" با مشخصات زیر در محدوده "دوره کارشناسی" تدوین شده است.

1- تعریف و هدف:

این مجموعه یکی از مجموعه های آموزش عالی است که با بکار بردن علوم و تکنولوژی مربوط جهت طرح در محاسبه اجزاء و مکانیزمهای ماشین آلات مختلف در سطح کارشناسی کارآرائی را به متخصصان می دهد و آنها را آماده طراحی اجزاء و مکانیزمهای ماشین آلات کشاورزی، راه سازی، نظامی، اتومبیل سازی، نساجی و سایر ماشین آلات تولیدی کارخانه ای مختلف می نماید و در دبیر فنی مکانیک هدف تربیت کارشناس دبیر فنی متعهد و متخصص است که بتواند دروس فنی و کارگاهی دوره چهار ساله هنرستانهای صنعتی را تدریس کند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره این مجموعه ها 4 سال است. کلیه دروس این دوره ها در 8 ترم برنامه ریزی می شود و دانشجویان موظفند یکصد و چهل واحد تعیین شده دوره را بانضمام 272 ساعت کارآموزی در واحدهای تولیدی ذیربط اخذ نمایند.

طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است. مدت هر واحد نظری 17 ساعت و هر واحد آزمایشگاهی 34 ساعت است.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 140 واحد به شرح زیر است:

دروس تربیتی 11 واحد (دبیری)

1-3- دروس عمومی 20 واحد

2-3- دروس پایه 25 واحد

3-3- دروس اصلی 61 واحد

(دبیری 50 واحد)

4-3- دروس تخصصی 21 واحد

5-3- دروس اختیاری 5 واحد

6-3- پروژه تخصصی و کارگاه و کارآموزی 8 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره قادر به طراحی و محاسبه اجزاء و مکانیزمهای ماشین آلات سنگین (کشاورزی) راهسازی، نظامی)، نساجی، اتومبیل سازی و موتورهای احتراقی، ماشین های ابزار و ساخت، صنایع ذوب فلزات، صنایع غذائی و .... می باشند.

فارغ التحصیلان دوره های دبیری علاوه بر توانائی تدریس دوره چهار ساله هنرستان، توانائی تدریس پاره ای از دروس فنی، کارگاهی و آزمایشگاهی دوره های کاردانی فنی رشته مکانیک را در آموزشکده های فنی خواهند داشت. همچنین بررسی مشکلات آموزشی هنرجویان و ارائه طریق به آنان، بررسی مشکلات تربیتی آنان و ارائه راهنمائیهای لازم، تهیه طرح درسهای ضروری برای هنرجویان و بکارگیری لوازم کمک آموزشی در امر تدریس.

5- ضرورت و اهمیت:

ضرورت تدوین این مجموعه با توجه به بند 4 روشن است.

دروس تربیتی (دبیری) مکانیک در طراحی جامدات

ردیف

نام درس

واحد

روانشناسی تربیتی

روشها و فنون تدریس

سنجش و اندازه گیری

اصول و فلسفه آموزش و پرورش

روانشناسی کودکی و نوجوانی

مدیریت آموزشی

تولید و کاربرد مواد آموزشی

جمع

دانشجویان موظفند از میان این دروس تعداد 11 واحد انتخاب و بگذرانند.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-10

1-11

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

برنامه سازی کامپیوتر

محاسبات عددی

فیزیک 1

فیزیک 2

آزمایشگاه فیزیک 1

آزمایشگاه فیزیک 2

شیمی عمومی

جمع

دروس اصلی (مجموعه طراحی جامدات)

ردیف

نام درس

واحد

1-24

1-42

1-44

1-47

1-49

ریاضی مهندسی

مبانی مهندسی برق 1

مبانی مهندسی برق 2

آزمایشگاه مبانی مهندسی برق

نقشه کشی صنعتی 1

استاتیک

دینامیک

مقاومت مصالح 1

علم مواد

ترمودینامیک 1

ترمودینامیک 2

آزمایشگاه ترمودینامیک

مکانیک سیالات 1

مکانیک سیالات 2

آزمایشگاه مکانیک سیالات

طراحی اجزاء 1

طراحی اجزاء 2

مقاومت مصالح 2

آزمایشگاه مقاومت مصالح

انتقال حرارت 1

دینامیک ماشین

ارتعاشات مکانیکی

آزمایشگاه دینامیک و ارتعاشات

کنترل اتوماتیک

جمع

دروس تخصصی (انتخابی) (مجموعه طراحی جامدات) (21 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

روشهای تولید و کارگاه

زبان تخصصی

طراحی مکانیزمها

یاتاقان و روغنکاری

مقاومت مصالح 3

روشهای طراحی مهندسی

طراحی ماشینهای ابزار و تولید

شناخت فلزات صنعتی

طراحی بدنه و شاسی خودرو

طراحی ماشین به کمک کامپیوتر

مکانیک مواد مرکب

مدیریت و اقتصاد صنعتی

سیستم های اندازه گیری

نقشه کشی 2

جمع

دروس اختیاری (مجموعه طراحی جامدات) (5 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

1-66

1-48

1-13

1-37

1-51

موتورهای احتراق داخلی

طراحی ماشینهای دوار

پلاستیسیته عملی و تغییر شکل فلزات

طراحی موتورهای احتراق داخلی

آزمایشگاه ماشینهای حرارتی

آزمایشگاه انتقال حرارت

آزمایشگاه شیمی

آزمایشگاه علم و مواد

آزمایشگاه کنترل اتوماتیک

طراحی ماشینهای سنگین

کارگاه ریخته گری

جمع

پروژه تخصصی، کارآموزی و کارگاه

ردیف

نام درس

ساعت

واحد

1-92

2-92

پروژه تخصصی

کارگاه جوشکاری و ورقکاری

کارگاه اتومکانیک

کارگاه ماشین ابزار و ابزارسازی

کارآموزی 1 (یکماه)

کارآموزی 2 (یکماه)

51×3

136

جمع

578

تبصره: کارآموزی 1 و کارآموزی 2 به تشخیص دانشکده یا گروه مربوطه می توناند در دو ماه یک جا ارائه شود.

رشته مهندسی مکانیک نیروگاه

در ابتداي تأسيس دانشگاه در كشور ما، رشته‌هاي مهندسي بويژه در مقطع كارشناسي به يك يا دو رشته محدود مي‌شد. اما امروزه با پيشرفت و گسترش علم و تكنولوژي، شاهد ايجاد ده‌ها رشته مهندسي هستيم كه جنبه علمي يا اجرايي دارد. براي مثال، امروزه مهندسي مكانيك علاوه بر سه گرايش اصلي طراحي جامدات، حرارت و سيالات، و ساخت و توليد، داراي رشته‌هاي علمي و اجرايي بسياري مانند مهندسی دريا گرايش كشتي‌سازی، مهندسی پزشكی گرايش بيومكانيك، مهندسي كشاورزي گرايش مكانيك ماشين‌های كشاورزی، مهندسی ماشين‌های ريلی، مهندسي هوا و فضا و مهندسي مكانيك نيروگاه است.
به عبارت ديگر، امروزه سيطره علم مكانيك در صنايع متنوع به قدري گسترده است كه اگر بخواهيم در مقطع ليسانس، متخصصان و كاربراني توانمند داشته باشيم، نمي‌توانيم مهندسي مكانيك را به يك يا دو رشته محدود كنيم.علت اصلي ارائه رشته مهندسي مكانيك نيروگاه در دانشگاه صنعت آب و برق شهيد عباسپور نيز همين امر است؛
رشته‌اي كه به آموزش و تربيت متخصصان و مجريان مورد نياز نيروگاه‌هاي وزارت نيرو مي‌پردازد.مهندسي مكانيك نيروگاه، تركيبي از چند رشته مهندسي شامل مهندسي مكانيك در دو گرايش حرارت و سيالات، و طراحي جامدات و مهندسي برق كنترل است؛ زيرا در نيروگاه‌ها به مهندسين بهره‌برداري كه از موضوع‌هاي مختلف نيروگاه اطلاع داشته باشند، نياز دارند. البته اين اطلاعات لازم نيست خيلي عميق باشد.

به قول معروف، متخصص اين رشته اقيانوسي با عمق كم است. اما متخصص رشته مهندسي مكانيك يا برق درياچه‌اي با عمق زياد مي‌باشد. براي مثال، دانشجويان مهندسي مكانيك گرايش حرارت و سيالات، ترموديناميك را در دو ترم تحت عنوان ترموديناميك 1 و 2 مطالعه مي‌كنند. در صورتي كه دانشجويان مكانيك نيروگاه، علاوه بر دروس ياد شده، ترموديناميك نيروگاه و كندانسور را نيز مطالعه مي‌كنند.همچنين دانشجويان اين رشته در زمينه كنترل، اطلاعات گسترده و بيشتري نسبت به دانشجويان مكانيك حرارت و سيالات كسب مي‌كنند.گفتني است كه در اين رشته بر روي نيروگاه‌هاي سيكل تركيبي كه تركيبي از نيروگاه‌هاي گازي و بخاري است،‌ تأكيد مي‌شود.

توانايي‎هاي لازم:
مهندسي مكانيك نيروگاه يك رشته اجرايي است و فارغ‌التحصيل آن به عنوان مجري و بهره‌بردار در نيروگاه فعاليت و مشكلات موجود را حل مي‌كند. به عبارت ديگر، مهندس مكانيك نيروگاه طراح نيروگاه نيست و دانشجويان اين رشته نبايد انتظار داشته باشند كه پس از فارغ‌التحصيلي، طراحي يك نيروگاه يا بخشي از آن را بر عهده بگيرند. آنها لازم است در نيروگاه، فعاليت‌هاي كاربردي انجام دهند؛ كاري كه نياز به اطلاعاتي وسيع اما نه چندان عميق دارد.دانشجوي اين رشته بايد به دو علم مكانيك و الكترونيك علاقه‌مند باشد؛ چون درس‌هاي اين رشته، مجموعه‌اي از دروس علم مكانيك و علم الكترونيك و كنترل صنعتي است. همچنين دانشجو بايد روابط عمومي خوب و توان كار گروهي و مديريت يك مجموعه را داشته باشد؛ چون فارغ‌التحصيل اين رشته نمي‌تواند در گوشه خانه خود فعاليت كند، بلكه مثل اكثر رشته‌هاي مهندسي بايد مسؤوليت بخش يا بخش‌هايي از يك مجموعه را بر عهده بگيرد؛ كاري كه نياز به خلاقيت، روابط عمومي خوب، تفكر سيستماتيك و توان تجزيه و تحليل مسائل دارد.

موقعيت شغلي در ايران:
در حال حاضر با گسترش شبكه برق كشور،‌ وزارت نيرو بايستي سالي يك نيروگاه افتتاح كند تا بتواند پاسخگوي نياز جامعه باشد. اين نيروگاه‌ها نيازمند متخصصان مكانيك نيروگاه است كه به عنوان كاربر و مجري فعاليت نمايند.گفتني است كه بازار كار مهندسين مكانيك نيروگاه‌ خيلي وسيع است و فارغ‌التحصيلان اين رشته مي‌توانند با توجه به علاقه‌شان، در زمينه‌هاي مختلف؛ اعم از بخش نرم‌افزاري، بخش حرارت و سيالات، بهره‌برداري نيرو يا جامدات فعاليت كنند. به عبارت ديگر، دانشجويان اين رشته، تخصص و تجربه لازم را براي كار در بخش‌هاي مختلف يك نيروگاه به دست مي‌آورند و از همين‌رو وزارت نيرو بيشتر مايل است كه فارغ‌التحصيلان اين رشته را جذب نمايد و ترجيح مي‌دهد كه از آنها به جاي فارغ‌التحصيلان رشته مهندسي مكانيك يا ساير رشته‌هاي مرتبط كه قبل از شروع به كار، مجبور به گذراندن دوره‌هاي آموزشي كوتاه مدت يا بلندمدت در نيروگاه هستند. استفاده نمايد.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل:

دروس پايه:

آمار و احتمالات مهندسي، رياضي مهندسي، رياضيات عمومي، رياضيات كاربردي، فيزيك الكتريسيته مغناطيس، فيزيك حرارت، مباني برنامه‌سازي كامپيوتر، محاسبات عددي، معادلات ديفرانسيل.

دروس اصلي و تخصصي:

ارتعاش محور، استاتيك، انتقال حرارت، الكترونيك كاربردي، اندازه‌گيري غيرالكتريكي، تحليل مدارهاي الكتريكي، ترموديناميك، كارگاه برق، كارگاه مكانيك، كنترل سيستم‌هاي خطي، مدارهاي منطقي، مقاومت مصالح، مكانيك سيالات، نقشه‌كشي صنعتي. ( بسياري از درس‎‏هاي اين رشته همراه با آزمايشگاه است).

دانشگاه های پذیرنده : دانشکده صنعت آب و برق شهید عباسپور - تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

رشته مهندسی منابع طبیعی

مهندسی منابع طبیعی

زمین سبز بود ، به سبزی بهشت و رودخانه تمیز و زلال ، و طبیعت با بارش هر باران از شادابی و طراوت لبریز می شد . سال ها گذشت . جمعیت شهر رو به فزونی گذاشت . خانه های تازه ساخته شد و بجای درختان سرسبز کارخانه جان گرفتند . چرخ های تولید کارخانه که بکار افتاد ، فاضلاب صنعتی را به میان آب رودخانه جاری ساخت . ان وقت ماهی های کوگک و بزرگ ، ذرات آلوده کننده آب را با آب شش هایشان تنفس کردند و گروه گروه جان باختند . آب ، خاک وهوای آلوده ، نفس درختان را نیز قطع کرد و اکنون ما در این زمین با دست های خودمان ، خاکستریش کرده ایم هر لحظه شاهد مرگ سبزی و سبزینگی ، پاکی و شادابی و در نهایت هستی و زندگی هستیم .
این بحران در کشور ما بسیار جدی و فراگیر به چشم می خورد . برای مثال در مناطق کلیدی و شاخصی همچون پارک ملی گلستان و منطقه حفاظت شده جهان نما ، ذخایر حیات وحش ما نسبت به دهه 50 به یک چهارم و در مقایسه با دهه 60 به نصف تقلیل یافته است . به عبارت دیگر ، ذخیره کنونی جمعیت حیات وحش کشور ما 25 درصد دهه 50 و 50درصد دهه 60 است ! حال چه باید کرد ؟ و چگونه می توان با دیگر آسمان را آبی و زمین را با رنگ های زنده و شاداب رنگ آمیزی نمود و حیات و زندگی را به طبیعت ایران باز گرداند؟
کارشناسان منایع طبیعی با بررسی علم اکولوژی ، حل مسائل زیست محیطی ، ارائه طرح های عملی برای حفظ و توسعه پوشش گیاهی ، بهره برداری صحیح از اراضی و مطابق با قابلیت آنها ، توسعه فعالیت آب خیز داری و مدیریت آب و خاک ، تلاش می کند تا این آرزو را محقق سازند .
این رشته در مقطع کارشناسی دارای 5 گرایش محیط زیست ، مرتع و آبخیزداری ، جنگلداری ، شیلات و علوم و صنایع چوب و کاغذ است .
گرایش محیط زیست

محیط زیست یک رشته چند بخشی یا بین رشته ای است و آمیخته ای از علوم بیولوژی ، اکولوژی ، فیزیک ، شیمی ، ریاضی ، آمار ، اکولوژی کاربردی و جغرافیا می باشد.
این گرایش تلاش می کند تا بین محیط انسان یا محیط شهری و محیط فراشهری مثل مرتع ، جنگل و ... پل بزند تا بشر با استفاده از دانش روزافزون خود بنحوی عمل کند که با نیاز ها و امیدهایش هماهنگی بیشتری داشته باشد و در نهایت زندگی بهتری را برای خود و آینده فراهم سازد .
همچنین تلاش می کند تا با ارائه دانش و آگاهی های لازم درباره اکولوژی حیات وحش ، اکولوژی دریاها ، نحوه آلئدگی محیط زیست ، نحوه پارک های ملی و جنگلی و ... به حمایت و حفاظت از محیط زیست و حل مشکلات زیست محیطی بپردازد . در کشور ما محیط زیست در مقطع کارشناسی یکی از گرایش های مهندسی منابع طبیعی است و درآن بیشتر به اکوسیستم های طبیعی پرداخته می شود اما استادان محیط زیست معتقدند که باید مثل سایر کشور های دنیا ، محیط زیست را بعنوان یک رشته مجزا ارائه دهیم و در آن علاوه بر اکوسیستم های طبیعی به اکوسیستم های شهری نیز پرد اخته شود . چون در حقیقت محیط زیست به تعامل و ارتباط بین محیط های انسانی و طبیعی می پردازد و صحیح نیست که این دو را مجزا از یکدیگر بررسی کنیم . (در سال 83 مهندسی محیط زیست بعنوان یک رشته مجزا در دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی ، وابسته به وزرات اموزش و پرورش ارائه شده است )

موقعیت شغلی در ایران :
در سال 1382 ارزش اقتصادی هر هکتار دریا از نظر تعدیل و تنظیم گاز ها ، کنترل آشفتگی ، تنظیم آ ب ، تهیه آب ، تصفیه آب ، تولید مواد غذایی ، تامین مواد خام ، ارزش فرهنگی ، توریسم و ... 71609310 ریال ، هر هکتار ساحل 50244800 ریال ، هر هکتار جنگل12015600 ریال ، هر هکتار مرتع 2876800 ریال و هرهکتار تالاب 183334000 ریال محاسبه شده است .
متاسفانه بسیاری از این منابع ارزشمند که تجدید ناپذیر یا به سختی قابل تجدید هستند ، در کشورما بدلیل بی مبالاتی و بی توجهی در معرض نابودی قرار گرفته اند .
چرا که ما توجه به قوانین و معیارهای محیط زیست را یک امر ضروری و اجتناب ناپذیر نمی دانیم و حتی در نظر بعضی شرکت ها و سازمان ها ، سازمان حفاظت محیط زیست یک سازمان در سر آفرین است و باید به نحوی اززیر اصول و قوانین آن شانه خالی کرد ! و باز به همین دلیل در طرح ها و پروژه های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ما محیط زیست نتنها حرف اول را نمی زند بلکه در انتها نیز جایگاه مشخصی ندارد ! با این همه چون امروزه نیر مسائل و مشکلات زیست محیطی صرفاً به یک کشور ، یک منطقه یا یک قاره محدود نمی شود و هیج کشوری نمی تواند ادعاکند که انتشار آلودگی و مشکلات ناشی از آن ، مختص به کشور مطبوعش می باشد ، حفظ محیط زیست به یک اعتلاف جهانی تبدیل شده است و تمامی کشور ها و جوامع بشری پذیرفته اند که باید در توسعه صنعتی با توجه به ارزیابی دقیق زیست محیطی تجدید نظر کرد .
این امر باعث شده است که در کشور ما نیز متخصصان محیط زیست در تمام مقاطع تحصیلی بویژه کارشناسی ارشد و دکتری در سازمان های متعد دی از جمله : سازمان حفاظت محیط زیست ، شهرداری ها ، وزارت صنایع، مهندسین مشاور ، وزارت کشور ، وزارت نیرو ، سازمان توسعه و برنامه ریزی ، وزارت نفت حضور داشته باشند . تا جایی که به گفته دکتر مخدوم استاد محیط زیست دانشگاه تهران هیچ یک از فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد و دکتر ای محیط زیست بیکار نیستند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در گرایش های مختلف مهندسی منابع طبیعی :

ریاضیات ، فیزیک عمومی ، زمین شناسی ، گیاه شناسی ، اکولوژی ، شیمی عمومی ، زیست شناسی ، آمار و اطلاعات ، هوا و اقلیم شناسی ، خاک شناسی عمومی ، قوانین و مدیریت منایع طبیعی ، جامعه شناسی روستایی ، آشنایی با کامپیوتر ، هیدرولوژی عمومی .

دروس تخصصی گرایش محیط زیست :

اکولوژی حیات وحش ، مبانی مدیریت حیات وحش ، بیولوژی حیوانات شکاری ، پرنده شناسی ، قوانین و مدیریت محیط زیست و شیلات ، اکولوژی دریاها ، فنون مدیریت حیات وحش ، آلودگی های محیط زیست ، انسان و محیط زیست ، پارک های ملی ، جنگل و پردیس ها ، طراحی و مهندسی پارک های ملی و جنگلی ،ارزیابی محیط زیست ، پارک داری ، جلسه بحث ، پروژه

گرایش مرتع وآبخیزداری:

در گرایش مرتع و آبخیزداری دانشجویان می آموزند که با توجه به امکانات آبی ، خاکی ، اقلیمی ، زمین شناسی و پوشش گیاهی چگونه می توان از عرصه منابع طبیعی ، بویژه از مراتع موجود ، بهترین بهره را ببرد . برای مثال باتوجه به پوشش گیاهی یک منطقه ، چه مقدار می توان دام .وارد منطقه کرد و چه مقدار عرصه کشاورزی داشت ؟ همچنین به یاری مدیریت آبخیزداری می توان از مسائلی مثل سیلاب و خشکسالی که ضرورت هنگفت اقتصادی ، اجتماعی ، سیاسی و فرهنگی دارد جلوگیری کرد . بعبارت دیگر ، کارشناس این رشته با تقویت پوشش گیاهی ، اصلاح آبراهه ها و بانکت زدن ( ایجاد خطوط افقی بر روی دامنه کوه ها و تپه ها و کاشت نهال ) می تواند از فرسایش خاک و ایجاد سیلاب جلوگیری کند . اهمیت این مسئله زمانی آشکار می شود که بدانیک کشور ما بدلیل پیشروی شن های روان به مناطق مرکزی و شرقی کشور ، در معرض بیابان زدایی قرار گیرد . همچنین فرسایش خاک ، موجب پر شدن مخازن سد ها و آسیب رسانی جدی به این منابع ارزشمند می گردد ، به همین دلیل لازم است به یاری متخصصان مراتع و آبخیزداری ، از فرسایش آب و خاک جلوگیری کرد و در جهت اصلاح و توسعه مراتع قدم برد اشت .

موقعیت شغلی در ایران :

شرط اول حیات اقتصادی – سیاسی هر کشور ، استقلال و وجود نیروی انسانی متعهد ، متفکر و کاردان است . زیرا نیروی انسانی لایق و کاردان می تواند با استفاده از قدرت تصمیم گیری و استقلال و برنامه ریزی خوب دولت ، از عامل دوم یعنی منابع سرشار خدادای از قبیل آب ، خاک ، جنگل و مرتع برای بهوبد زندگی و رفاه مردم و جامعه بهره برداری کند . بعبارت دیکر تعادل این دو عامل رط مطلوب و اساسی بهره وری بهینه و تداوم حیات یک جامعه است .
کارشناسان منابع طبیعی نقش مهمی در ایجاد تعادل بین این دو عامل دارند . زیرا از یک سو عامل مهمی در حفظ و گسترش منابع طبیعی هستند و از سوی دیگر ، نحوه استفاده و بهره برداری بهینه از این منابع را می دانند .
برایمثال فارغ التحصیلان گرایش مرتع و آبخیزداری می توانند با برنامه ریزی صحیح و نظارت بر حسن اجرای آنها و آموزش به منظور اصلاح و توسعه مراتع ، جلوگیری از فرسایش آب و خاک و پر شدن مخازن سد ها و تثبیت شن های روان ، نقش بسیار مهمی در حفظ و گسترش منابع طبیعی از قبیل مرتع ، آب و خاک داشته باشند .
در کل فارغ التحصیلان توانمند این رشته فرصت های شغلی مناسب در شرکت های دولتی ، خصوصی و نیمه خصوصی ، مرتبط با وزارت نیرو ، وزارت جهاد کشاورزی ، موسسه تحقیقات مرتع ، موسسه تحقیقات خاک و حفاظت آبخیزداری ، سازمان جنگل ها و شرکت های مشاوره منابع طبیعی دارد .

دروس تخصصی گرایش مرتع و آبخیزداری :

شناسائی گیاهان مرتعی ، ژئومرفوولژ ی، زراعت نباتات علوفه ای ، خاک مناطق خشم و نیمه خشک ، هیدرولوژی کاربردی ، حفاظت خاک ، کارتوگرافی ، ارزیابی خاک های زراعی ، اکولوژی مرتع ، دامداری ، اصلاح و توسعه مراتع ،آنالیز و ارزیابی مراتع ، جنگلکاری در مناطق خشک ، آبخیزدار ی ، مقدمات مردم شناسی عشایری ، جلسه بحث ، پروژه

گرایش شیلات:

صنعت شیلات در کشور ما در مقایسه با تحولاتی که در صید وصیادی جهان در 50 سال اخیر روی دا ده است ، نسبتاً جوان است و حتی سرانه مصرف ماهی در ایران از 5/4 کیلوگرم فراتر نرفته است ؛ رقمی که هم ردیف سرانه ماهی در کشور های فاقد ذخایر آبزیان است . این در حالی است که آبزیان بدلیل کاهش کلسترل خون ، جلوگیری از بیماری های قلب و عروق ، وجود انواع اسید های آمینه مورد نیاز برای رشد و نمو بدن و داشتن درصد قابل توجهی مواد معدنی و ویتامین ، ارزش غذایی بیشتر ی نسبت به گوشت های قرمز و سفید دارند .
از سوی دیگر ، فعالیت های شیلاتی در کشور صرف نظر از تامین بخشی از مواد پروتئینی ، منبع مناسبی برای اشتغال ، تامین ارز و اهرمی برای توسعه و عمران مناطق ساحلی است . در واقع ، در برنامه های توسعه های اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی کشور ، شیلات جایگاه مهمی دارد .
شک نیست که اجرای طرح های شیلاتی کشور ، به نیروهای کارآمد و متخصص نیازمند است ، افرادی که با استفاده از منابع آبی برای تامین پروتئین مورد نیاز مردم فعالیت کنند .
هدف رشته مهندسی منابع طبیعی گرایش شیلات، پرورش و آموزش کارشناسان و متخصصان در این زمینه است . در این گرایش ، دانشجویان با علوم مختلف بیولوژی جانوری ، گیاهی ، و اکولوژی دریایی بعنوان زیر بنای شیلات آشنا می شوند ، درباره آبزیان آبهای داخلی و دریایی ، نحوه تکثر و پرورش آبزیان ، صید و صیادی و نحوه عمل آوری فرآورده های دریایی مطالعه می کنند.
اهمیت این رشته زمانی آشکار تر می شود که بدانیم بهره برداری صحیح و پایدار از منابع دریایی ، حفاظت از منابع و بازسازی ذخایر ، تنوع بخشی در تولید و افزایش تولید ، بهبود و ارتقاع کیفیت محصولات شیلاتی ، از تولید به مصرف ، استفاده از فن اوری های جدید مهندسی ژنتیک در شیلات ، تولید فرآورده های بیولوژیک ، اشتغال ودرآمد ارزی ، بدون نگرش علمی و متکی بر یافته های تحقیقاتی در شیلات امکان پذیر نیست .

موقعیت شغلی در ایران :
آمار های سازمان کشاورزی و خوار وبار جهانی (فائو) نشان می دهد که درآمد خالص حاصل از تجارت ماهی (صادرات منهای واردات ) کشورهای در حال توسعه ، اخیراً به 7/17 دلار رسیده است . این رقم بزرگتر از ارزش کل صادرات چای ، برنج ، کاکائو و قهوه است .
در کشور ما نیز صنعت شیلات نقش مهمی در ایجاد اشتغال ، بویژه در جهت کیفی دارد . زیرا بخش عمد ه ای از فعالیت های شیلات در مناطق دورافتاده و محروم انجام می شود ؛ مناطقی که حضور فعالیت های انسانی از دید سیاسی و امنیتی بسیار مهم است . همچنین ، ایفای نقشی که فعالیت های شیلاتی در کاهش پدیده بیکاری پنهان در مناطق روستایی و سواحل صیادی دارد |، برای کشور حائز اهمیت است زیرا فعالیت هایی که به منظور استفاده از منابع کوچک آبی طبیعی و نیمه طبیعی برای پرورش ماهی ، صنایع کوچک پشتیبانی و فراوری و تعمیر ادوات صیای انجام می شود ، در کاهش بیکاری پنهان و افزایش درآمد ساکنان این مناطق بسیار مفید است .
همان طور که پیش از این گفتیم ، برای اجرای برنامه های شیلات ، پرورش افراد فنی و کارشناس از اهمیت خاصی برخوردار است ؛ افرادی که میتوانند با توسعه فعالیت های آبزی پروری ، بازسازی ذخایر دریای خزر و منابع آب های داخلی ، ترویج مصرف آبزیان پرورشی بعنوان غذای سلامتی ، بهبود کیفیت عرضه ابزیان پرورشی ، ایحاد مزراع انفرادی ، پرورش آنها و مراکز تکثیر آبزیان ، ارائه آموزش های مورد نیاز آب پروران به منظور تقویت و ارتقاع دانش فنی تولید کنندگان ، مطالعه و ارائه مناسب ترین روش های تکثیر و پرورش آبزیان ، افزایش راندمان و بهبود کیفیت آبزیان پرورشی ، شناسائی و مطالعه اراضی مستعد ، توسعه پرورش آبزیان و انجام تحقیقات در امر شناخت بیماری ها ، بهداشت وتغذیه آبزیان ، نقش بسیار مهم و اساسی در رشد و ارتقاع صنعت شیلات بر عهده داشته باشند .

دروس تخصصی گرایش شیلات :

لیمونولوژی ، اصول تکثیر و پرورش آبزیان ، تکثیر و پرورش ماهی ، تکثیر و پرورش آبزیان اکولوژی دریاها ، اصول و تغذیه آبزیان ، ماهی شناسی عمومی ، بیماریها و انگل های آبزیان ، هیدروتکنیک و طراحی استخرها ، ماهی شناسی و سیستماتیک ، بهداشت و تکنولوژی فرآورده های شیلاتی ، هیدروشیمی ، جلسه بحث ، پروژه

گرایش جنگلداری

گرایش جنگلداری مجموعه از علوم و فنون است که برای شناخت جوامع مختلف جنگلی و آگاهی از کیفیت و کمیت آنها ، تربیت ، پرورش و بهره برداری مستمر از تولیدات جنگلی ، روش های مختلف قطع و حمل درختان قطع شده ، جاده سازی در جنگل و مهم تر از همه حفاظت ، احیاء و توسعه مناطق جنگلی بعنوان تعدیل و تنظیم کننده شرایط آب و هوائی و خاکی و منبع تولید کننده چوب بکار گرفته می شوند .
برای مثال ، دانشجویان با مطالعه درس (حمایت جنگل ) با عوامل تخریب جنگل آشنا شده و روش های بهبود و حفاظت و نگهداری از جنگل را می آموزند ؛ روش هایی که می توادند عامل کاهش فرسایش خاک و فراهم ساختن زیست گاه هایی برای حیات وحش گردد . همچنین با مطالعه درس هایی مثل جنگلداری ، بهره برداری از جنگل و سیاست جنگل می آموزند که چگونه برای فراهم ساختن مناطقی برای چرای دام ها ، می توان فشار وارد شده بر زمین های جنگلی را کاهش داد و یا چگونه می توان چوب مورد استفاده برای ساخت وسایل چوبی و سوخت را فراهم ساخت تا به این وسیله هم منافع اقتصادی حاصله از جنگل و اکولوژی آن حفظ گردد.

موقعیت شغلی در ایران :
ایران با داشتن 24 تا 25 درصد بیابان از مجموع وسعت کشور ، با مشکل مهم و حیاتی فرسایش خاک روبرو است . این فرسایش ، مشکلات اقتصادی بسیاری را در کانون ها ی بحرانی کشور ایجاد کرده است و تنها راه مبارزه با آن ، احیای پوشش گیاهی ، مناطق بحرانی و حفظ و صیانت از جنگل ها است بعبارت دیگر ، فارغ التحصیلان توانمند این رشته چون هم از اطلاعات فنی – مهندسی و هم از علوم طبیعی و اقتصادی و اجتماعی مربوط به مناطق جنگلی برخوردا ر هستند ، فرصت های شغلی مناسبی دارند که از آنجمله می توان به کارشناس متخصص در تهیه طرح های جنگلکاری و جنگلداری و سایر طرحهای مربوط به حفاظت و توسعه جنگل ها در سازمان جنگل ها و مراتع کشور ، وزارت جهاد کشاورزی ، شهرداری ها ، سازمان پارک ها و فضای سبز و سازمان محیط زیست اشاره کرد . همچنین همکاری با شرکت ها و موسسات مجری طرح های راهسازی در زمینه نقشه برداری ، طراحی محاسبه و اجرای راه ها و جاده های جنگلی ، فعالیت در شرکت های مشاوره منابع طبیعی بصورت همکاری در طرح های جنگلداری خصوصی و شرکت های بهره برداری از جنگل ها از جمله فعالیت هایی است که فارغ التحصیلان مهندسی منابع طبیعی گرایش جنگلداری می توانند در آنها حضور داشته باشند.

دروس تخصصی گرایش جنگلداری :

اندازه گیری جنگل ، جنگل شناسی ، جاده سازی ، جنگل داری ، اقتصاد جنگل ، بهره برداری جنگل ، خاک شناسی جنگل ، اکولوژی جنگل ، درخت شناسی ، شناخت حیوانات شکاری ، پارک های ملی و جنگلی وپردیس ها ، سیاست جنگل ، حمل و نقل چوب ، حمایت جنگل ، جنگل کاری و نهالستان های جنگلی ، صنایع چوب ، جلسه بحث ، طرح جنگلداری .

گرایش علوم و صنایع چوب و کاغذ:

علوم و صنایع جوب و کاغذ مجموعه علوم و فنو نی است که با فرآگیری آنها دانشجویان در زمینه نحوه رویش و تولید چوب و عوامل موثر بر آن اختصاصات ساختمانی و طبقه بندی و درجه بندی چوب ها و کاغذ ها ، خواص فیزیکی ، مکانیکی ، شیمیایی و کاربردی چوب و کاغذ ، تبدیل شیمیایی و مکانیکی و نیز بازرگانی و داد و ستد چوب و کاغذ و تولیدات آنها آگاهی لازم را کسب می کنند.

موقعیت شغلی در ایران :
فارغ التحصیل علوم و صنایع چوب و کاغذ می تواند بعنوان مدیر فنی در بخش های دولتی و یا خصوصی مجتمع های چوب و کاغذ و کارخانجات تولید چوب فعالیت کند یا بعنوان کارشناس در دفاتر فنی سازمان جنگل ها و مراتع مشغول بکار گردد .

دروس تخصصی گرایش علوم و صنایع چوب و کاغذ:

فیزیک چوب ، شیمی چوب ، مدیریت صنعتی ، چوب بری ، روکش و تخته لایه ، استاندارد و درجه بندی چوب، صنایع مبلمان ، مکانیک چوب ، تخته خورده چوب ، تخته فیبر ، چوب خشک کنی ، تکنولوژی تهیه خمیر کاغذ ، حفاظت کار و ایمنی در صنایع چ.ب ، بازار چوب ، سازه های چوبی ، کنترل کیفیت محصول ، کاغذ سازی ، جلسه بحث

توانایی های لازم :
آیا می شود پرنده را از روی کتاب شناخت یا با حیات وحش در فضای دانشکده آشنا شد ؟ بدون شک ، چنین کاری اماکن پذیر نیست .زیرا بوم شناس بمعنای خانه نشینی است غ یعنی بایستی به دورن طبیعت رفت و از نزدیک با اصول حاکم بر آن آشنا شد و معضلات و مشکلات زیست محیطی را در خود طبیعت شناخت و سپس ارائه راه حل برآمد .
به همین دلیل دانشجوی منابع طبیعی باید به طبیعت علاقه مند باشد و با صبر و حوصله و تلاش و کوشش بسیار ، رمز و راز حیات را از طبیعت بیاموزد .
علاقه و عشق به طبیعت و محیط زیست لازمه این رشته است ؛ زیرا بدون عشق نمی توان هفته در صحرا ، جنگل ، دشت یا تالاب برای بررسی رفتار یک حیوان یا پیدا کردن یک گونه خاص حیوانی یا گیاهی حضور داشت و بعضاً شرایط نا مساعد جوی یا حشرات موزی مثل ساس ، کنه ، عقرب و ... را تحمل کرد .
همچنین دانشجوی منایع طبیعی باید از هوش و خلاقیت سرشاری برخوردار باشد تا بتواند مشکلات محیط زیست را بخوبی و بدرستی ببیند و راه حلی برای آن مشکل بیابد . چون مشکلات زیست محیطی صبر نمی کنند تا ما هر زمان که دلمان خواست به فکر چاره اندیشی بیفتیم و امکان دارد یک مشکل در زمان کوتاه به یک فاجعه تبدیل شود . در مو رد توانمندیهای لازم برای هر گرایش باید گفت که دانشجوی محیط زیست باید در زمینه صنعت ، فرهنگ ، سیاست ، و اقتصاد اطلاعات عمومی خوبی داشته باشد و بتو اند درباره مسائل یاد شده ابراز عقیده کند . زیرا محیط زیست به دانشجویانی که دروس را حفظ کنند نیازی ندارد بلکه دانشجویانی باید وارد این رشته شوند که برای مشکلات زیست محیطی پروژه و طرح ارائه داده و خود مجری طرح هایشان باشند .
در گرایش مرتع و آبخیزداری نیز چون دارای دو جنبه مرتع و آبخیزداری است ، دانشجویانی با علایق و توانمندیهای لایق می توانند جذب آن شوند . برای مثال ما در اصلاح یک منطقه هم می توانیم روی پوشش گیاهی و هم روی مسائل فیزیکی ، مثل ایجاد سد بندهای کوچک بر روی آبراهه ها تاکید داشته باشیم . در این میان آنچه با پوشش گیاهی ارتباط دارد به مرتع با می گردد و آبخیزداری بیشتر به مسائل آب و مسائل مکانیکی مثل سد ، ارتباط دارد . ار همین رو دانشجویانی که پس از فارغ التحصیلی می خواهند در زمینه ابخیز داری فعالیت کنند باید در دورس فنی مثل ریاضی و فیزیک قوی تر باشند . بخش مرتع این رشته نیز بیشتر به محیط زیست ، شناخت گیاهان مختلف و شناخت اکولوژی مرتبط می شود .

دانشگاه های پذیرنده : ارومیه ، تهران ، خلیج فارس – بوشهر ، زابل ، شهید چمران اهواز ، صنعتی اصفهان ، علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان ، کردستان – سنندج ، گیلان – رشت ، لرستان – خرم آباد ، مازندران – بابلسر ، یزد ، دریانوردی و علوم دریایی چا بهار ، غیر انتفاعی علامه محدث نوری – نور ، علوم و فنون دریایی خرمشهر .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها : محیط زیست ، مرتع و آبخیز داری ، شیلات ، جنگلداری ، علوم وصنایع چوب و کاغذ .

رشته مهندسی مواد(متالوژی).

رشته مهندسی مواد در مقطع کارشناسی دارای دو شاخه متالورژی و سرامیک است .

شاخه متالورژی تصور کنید که در حال رانندگی در یکی از بزرگراهها هستید که ناگهان کامیونی با خودروی شما برخورد می کند و خسارت سنگینی بر آن وارد می سازد . چنین برخوردی در حال حاضر علاوه بر صرف هزینه ای قابل توجه و نیاز به زمانی نسبتاً طولانی برای تعمیر ، از ارزض خودروی شما خواهد کاست اما اگر بدنه خودرو بطور کامل از جنس آلیاژ (؟) ساخته شده باشد حداقل برای صافکاری مشکلی نخواهید داشت . چون کافی است که بدنه خودرو را تا حد معینی حرارت بدهید تا بدنه تصادفی به سرعت تغییر شکل یابد و شکل اولیه خود را پیدا کند .
البته در حال حاضر این یک خیال پردازی علمی است ، اما با پیشرفت روز افزون علم متالورژی به زودی موانع تکنولوژیکی در راه تولید و کاربرداین آلیاژها برظرف می شود و مقدار زیادی از این مواد در شکل های گوناگون تولید خواهد شد .
متالورژی بعنوان یک علم ، دانش نسبتاً جوانی است که تنها صد سال از عمر آن می گذرد و با کشف روش های جدید استخراج و تصفیه فلزات ، شناسائی مشخصات ساختاری و فیزیکی مواد ، فنون جدید شکل دادن و تولید فلزان ، متولد شده است . علمی که به دوبخش کلی متالورژی استخراجی و صنعتی تقسیم می شود که البته هردو بخش مذکوردر دانشگاه های کشور ما نیز بعنوان دو گرایش از رشته مهندسی مواد شاخه متالورژی ارائه می گردد .

گرایش متالورژی استخراجی

متالورژی استخراجی شامل جداکردن فلزات از سنگ معدن و تصفیه آنها (تولید فلزات ) شناخت انواع پوره ها ، سوخت ها و فعل و انفعالات شیمیایی می شود . بعنوان مثال آنچه در کارخانه ذوب آهن اصفهان تا مرحله تهیه شمش آهن خام (چدن ) انجام می شود ، عمدتاً مربوط به متالورژی استخراجی است .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در شاخه های مختلف مهندسی مواد :

ریاضی ، معادلات دیفرانسیل ، ریاضی مهندسی ، محاسبات عددی ، مبانی و برنامه سازی کامپیوتر ، فیزیک ، شیمی عمومی ، مبنی مهندسی برق ، استاتیک ، مقاومت مصالح ، کریستالوگرافی ، پدیده های انتقال ، شیمی فیزیک مواد ، ترمودینامیک مواد ، خواص فیزیکی مواد ، متالوگرافی ، خواص مکانیکی مواد .

دروس تخصصی گرایش متالورژی استخراجی :

انتقال مطالب علمی و فنی ، ریخته گری ، شکل دادن فلزات ، تغلیظ مواد معدنی ، اصول استخراج فلزات ، سینتیک مواد ، شیمی تجزیه ، عملیات حرارتی ، خوردگی و اکسیداسیون ، انجماد فلزات ، مواد دیرگداز .(بسیاری از درس های این رشته همراه با آزمایشگاه است )

گرایش متالورژی صنعتی

متالورژی صنعتی عبارت است از روش های مختلف تولید مصنوعات فلزی که مهم ترین این روش ها متالورژی پودری ، شکل دادن ، جوشکاری و ماشین کاری است . همچنین در متالورژی صنعتی خواص و مشخصات فیزیکی ، ساختاری و مکانیکی مواد بررسی می شود

دروس تخصصی گرایش متالورژی صنعتی :

ریخته گری ، انجماد فلزات ، شکل دادن فلزات ، خواص مکانیکی مواد ، متالورژی جوشکاری ،متالورژی پودر ، روش های نوین آنالیز مواد ، خوردگی و اکسیداسیون ، عملیات حرارتی ، استخراج فلزات ، انتقال مطالب علمی و فنی .

شاخه سرامیک

امروزه سرامیک را هنر ساخت ظروف سرامیکی و سفالینه ها نمی دانسم بلکه آن را بصورت علمی وسیع تر از ساخت ایگونه وسایل تعریف می کنیم . بر این اساس می توان گفت که سرامیک بطور کلی هنر و علم ساختن و بکاربردن اشیاء جامدی است که اجزاء تشکیل دهنده اصلی و عمده آنها مواد غیر آلی و غیر فلزی است یعنی علم سرامیک علاوه بر سفالینه ها شامل انوادع چینی ها ، دیرگدازها ، فرآورده های رسی ساختمانی ، مواد ساینده ، لعاب های چینی ، سیمان ، شیشه ، مواد مغناطیسی غیرفلزی ، فروالکتریک ها ، تک بلورهای مصنوعی و محصولات پیچیده تر دیگر می شود . دانشجویان مهندسی سرامیک در طول دوره تحصیلی خود پس از کسب پایه های علمی و مهندسی لازم کلیه فرآیندهای ساخت سرامیک ها را از مواد اولیه و آماده سازی آن گرفته تا کنترل کیفی محصولا ت ساخته شده وارتباط بین ساختمان وخواص این مواد فرامی گیرند .

دروس تخصصی شخه سرامیک:

ساختار سرامیک ها ، سینتیک مواد ، روش های نوین آنالیز مواد ف خواص الکتریکی و نوری سرامیک ها ، مواد دیرگداز ، تئوری شیشه ، تئوری پرسلان ها ، ازمایشگاه چینی ، فرآیند ساخت سرامیک ، انتقال مطالب علمی و فنی .

توانائی های لازم :
در مهندسی مواد دو علم شیمی و فیزیک اهمیت ویژه ای پیدا می کند . چرا گه بررسی خواص مواد بدون آشنائی به این دو علم امکان پذیر نیست . دانشجوی این رشته علاوه بر فیزیک و شیمی باید از دانش ریاضیات اطلاعات کافی داشته و قدرت تجزیه و تحلیل خوبی داشته باشد . برای مثال با وجود آنکه یک مهندس متالورژی نباید به فکر پشت میز نشینی بوده و باید امادگی کار در شرایط سخت را داشته باشد، اما بدون شک مهئدس این رشته بیش از توان جسمانی خوب نیاز به ذهنی خلاق و کنجکاو دارد. آشنائی با زبان انگلیسی نیز در تمام رشته های مهندسی نیز ضروری است . اما در مهندسی سرامیک این ضرورت بیشتر احساس می شود چرا که این رشته نسبتاً جدید است و در نتیجه کتاب هاب علمی آن کمتر به زبانه فارسی ترجمه شده است .

موقعیت شغلی در ایران :
فارغ التحصیلان متالورژی استخراجی می توانند جذب مراکزی شوند که به فرایند استخراج و تولید مواد اولیه فلزی (آهنی و غیر آهنی ) از کانه های مربوط می پردازند . برای مثال می توانند در صنایع نفت و پالایش و همچنین صنایع آهنی و غیر آهنی مانند ذوب آهن اصفهان ، مجتمع مس سرچشمه و آلومینیوم اراک فعالیت کنند . فارغ التحصیلان متالورژی صنعتی می توانند در مراکزی که با تولید قطعات فلزی سرو کار دارند مانند صنایع ریخته گری ، صنایع متالورژی پودر ، صنایع فولادسازی ، صنایع دفاع ، هواپیما سازی ، کشتی سازی ، تراکتورسازی ، خودرو سازی و ساخت قطعات مختلف ، وسایل خانگی ازجمله یخچال ، کولر ، ماشین لباسشویی ، تلویزیون و ضبط صوت فعالیت نمایند .
در مورد فرصت های شغلی مهندس سرامیک نیز باید گفت که امروزه صنایع سرامیک برای رشد اکثر صنایع اهمیت بسیاری دارند . برای مثال صنایع متالورژی و سایر صنایعی که با درجه حرارت بالا سروکار دارند ، مصرف کننده مواد دیرگداز هستند یا صنایع الکترونیک احتیاج به قطعات مختلف سرامیکی با خواص الکترونیکی و مغناطیسی مطلوب دارند . همچنین صنایع اتومبیل سازی ، صنمایع ساختمانی ، صنایع تولید نیرو ، مخابرات و بالاخره هرخانه و خط تولید هر کارخانه ای نیاز به فرآورده های سرامیکی دارد . در حال حاضر کشور ما کارخانه های عمده کاشی سازی ، چینی سازی ، تولید کننده مواد نسوز ، تولید کننده سرامیک های الکتریکی ، شیشه سازی ، آجر سازی و سیمان دارد که فارغ التحصیلان رشته سرامیک می توانند در انها مشغول بکار گشته و به افزایش کارایی و راندمان کارخانه و همچنین بهبود کیفیت محصول آ ن کمک نمایند .

دانشگاه های پذیرنده : بیرجند ، بین المللی اما خمینی (ره) – قزوین ، تهران ، صنعتی شاهرود ، کاشان ، شهید باهنر کرمان ، صنعتی اصفهان ، یزد ، صنعتی امیر کبیر – تهران ، صنعتی سهند – تبریز ، شیراز ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، شهید چمران اهواز ، علم و صنعت ایران – تهران ، فردوسی مشهد ، سمنان ، بوعلی سینا – همدان ، تبریز ، صنعتی شریف – تهران ، شهر کرد ، صنعتی مالک اشتر – اصفهان .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : متالورژی ، سرامیک .

مهندسی مواد (3 گرایش)

مقدمه:

با توجه به اهمیت و نقش صنایع زیربنائی و سنگین از جمله تولید فلزات و مواد و قطعات صنعتی درتوسعه و پیشرفت کشور و بمنظور گسترش دانش و فنون مهندسی متالوژی و مواد در سطح آموزش عالی پس از بررسی اولویت ها با توجه به نیازهای صنعت کشور و با بهره گیری از تجارب قبلی و نیز با مطالعه برنامه های این رشته مهندسی در دانشگاههای خارج دوره کارشناسی مهندسی متالوژی و مواد با مشخصات زیر در گروه فنی و مهندسی کمیته برنامه ریزی مهندسی متالوژی و مواد تدوین شده است.

1- تعریف و هدف:

دوره کارشناسی متالورژی و مواد از مجموعه های آموزش عالی فنی و مهندسی بوده و با هدف تربیت کارشناس در زمینه های تولید و تصفیه فلزات، عملیات بر روی فلزات، شکل دادن و ریخته گری، خواص، تهیه، و کاربرد مواد سرامیکی برنامه ریزی شده است. فارغ التحصیلان این دوره با گرایش های تخصصی در زمینه طراحی و بهره برداری فرآیندها، طراحی و ساخت قطعات، شناخت خواص و مشخصات مواد فلزی و رفع مشکلات و مسایل معمول در فرآیندهای متالوژی و محصول ساخته شده قابلیت و کارآیی دارند.

دروس دوره مشتمل بر دروس عمومی، پایه، اصلی و تخصصی بر مبنای سه گرایش متالوژی استخراجی، متالوژی صنعتی و سرامیک می باشد. گرایشهای دیگر در صورت لزوم می تواند برنامه ریزی شده و اضافه گردد.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول دوره کارشناسی بطور متوسط چهار سال است که در 8 ترم برنامه ریزی و اجراء می شود. هر ترم شامل 17 هفته آموزش کامل در نظر گرتفه شده است. دروس نظری به ازاء هر واحد 17 ساعت (یک ساعت در هفته) و دروس عملی و آزمایشگاهی بازاء هر واحد 51 ساعت (سه ساعت در هفته) می باشد.

کارآموزی 240 ساعت بدون واحد و الزامی می باشد. برای بعضی از دروس نظری برگزاری 2-1 ساعت تمرین در هفته مجاز می باشد.

تعیین گرایش تخصص دانشجویان در دانشگاههای که بیش از یک گروه گرایش دارند پس از گذراندن موفقیت آمیز حداقل 70-60 واحد از دروس عمومی و پایه و اصلی به تقاضای دانشجو به شرط موافقت دانشکده یا گروه مربوطه انجام می شود. چنانچه در گرایشی تعداد متقاضی بیش از ظرفیت اعلام شده باشد اولویت با دانشجویانی خواهد بود که امتیاز بیشری مطابق رابطه زیر حائز باشند.

معدل × تعداد واحد گذرانده = امتیاز

*****************

تعداد ترمهای گذرانده

در موارد خاص نظر دانشکده یا گروه آموزشی برای تعیین گرایش ملاک خواهد بود.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه با احتساب 20 واحد عمومی 140 واحد بشرح زیر است:

1- دروس عمومی 20 واحد

2- دروس پایه 31 واحد

3- دروس اصلی 31 واحد

4- دروس عملی 6 واحد

5- دروس تخصصی مشترک 20 واحد

6- دروس تخصصی غیرمشترک 32 واحد

لذا لیست تعداد واحدها در هر گرایش بشرح ذیل خواهد بود:

دروس عمومی 20 واحد

دروس پایه 31 واحد

دروس اصلی 31 واحد

دروس عملی 6 واحد

دروس تخصصی الزامی 32 واحد

دروس تخصصی انتخابی دانشکده 15 واحد

دروس تخصصی اختیاری دانشجو 5 واحد

4- نقش و توانایی:

فارغ التحصیلان دوره کارشناسی مهندسی متالوژی و مواد در گرایشهای مختلف با مهارتهای خود در زمینه های زیر کارآرایی خواهند داشت.

الف – تخصص کافی در گرایش مربوطه.

ب – شناخت فرآیندها و آشنایی با خواص مواد و روشهای تولید.

ج – تجزیه و تحلیل فرآیندها و ارزیابی آنها بمنظور استفاده بهینه از سیستمها.

د – آشنایی با اصول علمی و تکنولوژی های مبتنی بر آنها در زمینه های مربوطه.

ه. توانایی انجام پروژه های صنعتی و تحقیقاتی (کاربردی) در حد متعارف.

و- توانایی و راهبری سیستم های تولید مواد و ساخت قطعات و رفع مسایل و مشکلات معمولی آنها.

5- ضرورت و اهمیت:
با توجه به غنی بودن کشور به لحاظ ذخایر معدنی و نیاز مبرم به صنایع زیربنایی نظیر تولید فلزات اصلی و مواد غیرفلزی با وجود واحدهای صنعتی بزرگ که با سرمایه گذاری زیاد به مرحله تولید رسیده اند نظیر واحدهای تولید آهن و فولاد و سایر فلزات واحدهای نورد و شکل دادن فلزات ریخته گری – کارخانجات سرامیک و کاشی و شیشه سازی – و نیز با توجه به اهمیت مواد سرامیکی در صنایع الکتریکی و الکترونیکی، تربیت متخصصینی که قابلیت و کارآرائی لازم را دارا باشند می تواند قدمی بزرگ در جهت شکوفایی صنعتی و قطع وابستگی به دیگر کشورها در این زمینه مهم تخصصی باشد.

دروس پایه (مشترک در همه گرایشها)

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

ریاضی مهندسی

محاسبات عددی

مبانی و برنامه سازی کامپیوتر

فیزیک 1

آزمایشگاه فیزیک 1

فیزیک 2

آزمایشگاه فیزیک 2

شیمی عمومی 1

آزمایشگاه شیمی 1

جمع

دروس عملی (مشترک در همه گرایشها) مهندسی مواد

ردیف

نام درس

واحد

کارگاه عمومی

نقشه کشی صنعتی

پروژه

کارآموزی *

جمع

*در صورتی که برای کارآموزی واحد در نظر گرفته شود این واحد جزو 140 واحد دوره کارشناسی محسوب نمی شود.

دروس اصلی (مشترک در همه گرایشها)

ردیف

نام درس

واحد

مبانی مهندسی برق

آزمایشگاه مبانی مهندسی برق

استاتیک

مقاومت مصالح

کریستالوگرافی و آزمایشگاه

پدیده های انتقال

شیمی فیزیک مواد

ترمودینامیک مواد 1

خواص فیزیکی مواد 1

ازمایشگاه متالوگرافی

خواص مکانیکی مواد 1

آزمایشگاه خواص مکانیکی مواد 1

خواص فیزیکی مواد 2

جمع

دروس تخصصی الزامی – گرایش متالوژی استخراجی مهندسی مواد

ردیف

نام درس

واحد

انتقال مطالب علمی و فنی

ریخته گری 1

آزمایشگاه ریخته گری 1

شکل دادن فلزات 1

تغلیظ مواد معدنی

آزمایشگاه تغلیظ مواد

اصول استخراج فلزات 1 (پیرومتالورژی)

اصول استخراج فلزات 2 (هیدرومتالورژی)

آزمایشگاه استخراج فلزات 1

آزمایشگاه استخراج فلزات 2

سینتیک مواد

شیمی تجربه و آزمایشگاه

عملیات حرارتی

آزمایشگاه عملیات حرارتی

خوردگی و اکسیداسیون

انجماد فلزات

مواد دیرگداز

جمع

دروس تخصصی انتخابی گرایش متالورژی استخراجی (15 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

کانی شناسی

تولید آهن

فولاد سازی

تولید فلزات غیرآهنی 1

تولید فلزات غیرآهنی 2

فروآلیاژها

متالورژی سطوح و پوشش ها

آزمایشگاه خوردگی و پوشش دادن

طراحی و اصول کوره های صنعتی

سوخت و انرژی

انتخاب مواد فلزی

کنترل فرآیندها

اقتصاد و مدیریت صنعتی

متالورژی جوشکاری

آزمایشگاه جوشکاری

متالورژی پودر

روشهای نوین آنالیز مواد

ترمودیناامیک مواد 2

روشهای نوین تهیه و تصفیه فلزات

کاربرد کامپیوتر در مهندسی مواد

محاسبات متالورژی استخراجی

روشهای اندازه گیری در مهندسی مواد

آزمایشگاه روشهای اندازه گیری در مهندسی مواد

آلیازهای غیرآهنی

مواد پیشرفته

زبان تخصصی

کنترل کیفی مواد

جمع

دروس تخصصی انتخابی – گرایش متالوژی صنعتی

ردیف

نام درس

واحد

شکل دادن فلزات 2

طراحی قالب

کارگاه طراحی قالب

مواد دیرگداز

ریخته گری 2

انتخاب مواد فلزی

مواد پیشرفته

بررسی های غیرمخرب

آز – بررسی های غیرمخرب

متالورژی سطوح و پوششها

اقتصاد و مدیریت صنعتی

طراحی و اصول کوره های صنعتی

فیزیک جامدات

کنترل فرآیندهای متالورژی

ترمودینامیک مواد 2

آزمایشگاه خوردگی و پوشش دادن

آزمایشگاه متالورژی پودر

کاربرد کامپیوتر در مهندسی مواد

اصول متالوگرافی

پلیمرها

زبان تخصصی

کنترل کیفی مواد

آلیاژهای غیرآهنی

روشهای اندازه گیری در مهندسی آزمایشگاه

1+1

جمع

دروس تخصصی انتخابی گرایش سرامیک (15 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

فیزیک و شیمی سیمان

آزمایشگاه سیمان

لعاب ها

آزمایشگاه لعاب

سرامیک های ساختمانی

خواص مکانیکی مواد 2

آزمایشگاه الکتروسرامیک 1 و 2

شیمی تجزیه دستگاهی و آزمایشگاه

فیزیک مدرن

سرامیک های مهندسی

کاربرد کامپیوتر در مهندسی مواد

مواد پیشرفته

کانی شناسی

اصول رشد بلور

سراموگرافی

آزمایشگاه سراموگرافی

شیشه های ویژه

متالورژی پودر

طراحی و اصول کوره های صنعتی

خوردگی و اکسیداسیون

اقتصاد و مدیریت صنعتی

فرآوری سرامیک ها

شیمی کلوئیدهای رسی

زبان تخصصی

پلیمرها

متالورژی سطوح و پوشش ها

فیزیک جادات

تغلیظ مواد معدنی

آزمایشگاه تغلیظ مواد معدنی

کنترل کیفی مواد

جمع

دروس تخصصی الزامی گرایش سرامیک

ردیف

نام درس

واحد

ساختار سرامیک ها

سینتیک مواد

روش های نوین آنالیز مواد

آزمایشگاه روش های نوین آنالیز مواد

خواص الکتریکی و نوری سرامیک ها

مواد دیرگداز

آز – مواد دیرگداز

تئوری شیشه

آزمایشگاه شیشه

تئوری پرسلانها (White Wares)

آزمایشگاه چینی

فرآیند ساخت سرامیک ها 1

آزمایشگاه فرآیند ساخت 1

فرآیند ساخت سرامیک ها 2

آزمایشگاه فرآیند ساخت سرامیک ها 2

انتقال مطالب علمی و فنی

فرآیند ساخت سرامیک ها 3

آزمایشگاه فرایند ساخت 3

خواص حرارتی سرامیک ها

جمع

دروس تخصصی الزامی گرایش متالوژی صنعتی مهندسی مواد

ردیف

نام درس

واحد

انتقال مطالب علمی و فنی

ریخته گری 1

آزمایشگاه ریخته گری 1

انجماد فلزات

آزمایشگاه انجماد فلزات

شکل دادن فلزات 1

آزمایشگاه شکل دادن فلزات

خواص مکانیکی مواد 2

متالورژی جوشکاری

آزمایشگاه متالورژی جوشکاری

متالورژی پودر

روشهای نوین آنالیز مواد

خوردگی و اکسیداسیون

عملیات حرارتی

آزمایشگاه عملیات حرارتی

استخراج فلزات 1 (آهن و فولاد)

استخراج فلزات 2 (فلزات غیرآهنی)

جمع

رشته مهندسی نساجی – تکنولوژی نساجی.

بشر در ابتدا براي تهيه لباس و پوشاك و محافظت از خود در مقابل سرما و گرما صنعت نساجي را به وجود آورد. سپس زيرانداز و روانداز خود را به ياري اين صنعت تهيه كرد و امروزه نه تنها انواع پوشاك و فرش و موكت را به ياري صنعت نساجي تهيه مي‌كند بلكه براي ساخت ترمز ماشين،‌ شريانهاي مصنوعي، جاده‌ها، هواپيما‌ها و سايت‌هاي فضايي به منسوجات نياز است.براي مثال بيش از 50% قلب مصنوعي از الياف نساجي درست شده است. همچنين بيش از 75% استحكام تايرها از منسوجات است و در جاده‌سازي نيز قبل از اين كه آسفالت ريخته شود،‌ منسوجات ويژه‌اي را روي سطح جاده مي‌خوابانند كه عمر جاده‌ها را افزايش مي‌دهد. به همين دليل امروزه نمي‌توان همچون گذشته صنعت نساجي را به روش استاد و شاگردي از نسلي به نسل ديگر انتقال داد. چرا كه نساجي در حال حاضر صنعتي بسيار گسترده و پيچيده است كه اداره آن نياز به تخصص و تحصيلات دانشگاهي دارد، تخصصي كه در رشته مهندسي نساجي مي‌توان به آن دست يافت. اين‌ صنعت‌ شامل‌ بخش‌هاي‌ مختلفي‌ مي‌شود كه‌ از آن‌ جمله‌ مي‌توان‌ به‌ كارخانه‌هاي‌ ريسندگي‌ (توليد نخ‌هاي‌ مختلف‌)، بافندگي‌ (توليد انواع‌ پارچه‌)، توليد فرش‌ ماشيني‌ و موكت‌ و همچنين‌ كارخانه‌هاي‌ تكميل‌كننده‌ اين‌ كالاها مثل‌ رنگرزي‌، چاپ‌ و كارخانه‌هاي‌ توليد الياف‌ مصنوعي‌ مثل‌ نايلون‌ و پلي‌پروپيلن‌ اشاره‌ كرد. مهندسي‌ نساجي‌ رشته‌اي‌ است‌ كه‌ دانش‌ و توانايي‌ لازم‌ را براي‌ اداره‌ بخش‌هاي‌ مختلف‌ اين‌ صنعت‌ به‌ دانشجويان‌ مي‌دهد. اين‌ رشته‌ داراي‌ سه گرايش‌ تكنولوژي‌ نساجي‌ و شيمي‌ نساجي‌ و علوم‌ الياف‌ و پوشاك است‌.

گرايش‌ تكنولوژي‌ نساجي:

‌دانشجوي‌ تكنولوژي‌ نساجي‌ نحوه‌ توليد نخ‌، پارچه‌، قالي‌ و موكت‌ را مطالعه‌ كرده‌ و آموزش‌ مي‌بيند و تا حدودي‌ با طراحي‌ ماشين‌آلات‌ نساجي‌ و قطعات‌ مختلف‌ آنها آشنا مي‌گردد. همچنين با شيوه‌هاي‌ ريسندگي‌ نخ‌ها، مقدمات‌ بافندگي‌ و بافندگي‌ آشنا مي‌شود و براي‌ شناخت‌ دستگاه‌هاي‌ نساجي‌ دروسي‌ درارتباط‌ با علم‌ مكانيك‌ مي‌گذراند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل‌ :

دروس‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌هاي‌ مختلف‌ مهندسي‌ نساجي‌:

رياضي‌ عمومي‌، فيزيك‌ عمومي‌، شيمي‌ عمومي‌، برنامه‌نويسي‌ كامپيوتر، معادلات‌ ديفرانسيل‌، آمار و احتمالات‌ مهندسي‌، محاسبات عددي.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ تكنولوژي‌ نساجي‌:

كارگاه‌ جوشكاري‌، اصول‌ ساختماني‌ مواد پليمري‌، استاتيك‌، نقشه‌كشي‌ صنعتي‌، ترموديناميك‌ عمومي‌، كارگاه‌ ماشين‌ابزار، علوم‌ الياف‌، مقاومت‌ مصالح‌، ديناميك‌ عمومي‌، كارگاه‌ ريخته‌گري‌، فيزيك‌ الياف‌، بافندگي‌ حلقوي‌، ريسندگي‌، طراحي‌ماشين‌ ، مباني‌ مهندسي‌ برق‌، كفپوش‌هاي‌ ماشيني‌، مقدمات‌ بافندگي‌، ريسندگي‌ نخ‌هاي‌ يكسره‌، تكنيك‌ بافت‌ پارچه‌، ريسندگي‌ الياف‌ بلند، كارگاه‌ ريسندگي‌ الياف‌ بلند، ريسندگي‌ مدرن‌، كنترل‌ كيفيت‌ آماري‌، تجزيه‌ فني‌ بافت‌ پارچه‌، طرح‌ و محاسبه‌ كارخانه‌، رنگرزي‌، چاپ‌ و تكميل‌، (بسياري‌ از درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ همراه‌ با آزمايشگاه‌ است‌)

گرايش‌ شيمي‌ نساجي‌ و علوم‌ الياف‌:

دانشجوي‌ گرايش‌ شيمي‌ نساجي‌ و علوم‌ الياف‌ در زمينه‌ توليد الياف‌، خواص‌ الياف‌، مواد رنگزا، خصوصيات‌ مواد رنگزا و نحوه‌ تكميل‌ مواد نساجي‌ مطالعه‌ مي‌كند. به‌ عبارت‌ ديگر با طرز تهيه‌ الياف‌ و نحوه‌ كاربرد مواد شيميايي‌ در صنايع‌ نساجي‌ آشنا مي‌گردد.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ نساجي‌ و علوم‌ الياف‌:

نقشه‌كشي‌ صنعتي‌ ، ترموديناميك‌ كاربردي‌، استاتيك‌ و مقاومت‌ مصالح‌، شيمي‌ پليمر، كارگاه‌ جوشكاري‌، شيمي‌ تجزيه‌، علوم‌ الياف‌، مباني‌ مهندسي‌ برق‌ ، كارگاه‌ ماشين‌ابزار، اصول‌ مهندسي‌ شيمي‌، مكانيك‌ سيالات‌، آزمايشگاه‌ شناسائي‌ الياف‌ و مواد نساجي‌، كاربرد رياضيات‌ در مهندسي‌ شيمي‌، تكميل‌ كالاي‌ نساجي‌، ساختمان‌ فيزيكي‌ الياف‌، رنگرزي‌ الياف‌ طبيعي‌، منسوجات‌ بي‌بافت‌، اصول‌ شيمي‌ رنگ‌ و مواد واسطه‌، رنگرزي‌ الياف‌ مصنوعي‌، شيمي‌ الياف‌ طبيعي‌، فيزيك‌ الياف‌، مباني‌ برق‌ و الكترونيك‌، اصول‌ تكنولوژي‌ رنگ‌، تكنيك‌هاي‌ رنگرزي‌ چاپ‌ و تكميل‌، تكسچرايزينگ‌، تكنولوژي‌ توليد الياف‌، آزمايشگاه‌ كنترل‌ كيفيت‌ كالاي‌ تكميل‌شده‌. (بسياري‌ از درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ همراه‌ با آزمايشگاه‌ است‌)

گرايش‌ پوشاك :

امروزه بخش پوشاك صنعت نساجي به سوي ايجاد واحدهاي بزرگ صنعتي متمايل شده است، اما متأسفانه نيروي كار متخصص براي فعاليت در اين واحدهاي صنعتي وجود ندارد تا جايي كه برخي از صنايع پوشاك، فارغ‌التحصيلان مهندسي نساجي ـ گرايش‌هاي تكنولوژي نساجي و شيمي نساجي و علوم الياف يا فارغ‌التحصيلان طراحي لباس را استخدام مي‌كنند و پس از برگزاري دوره‌هاي كوتاه مدت آنها را براي كار در صنايع پوشاك آماده مي‌كنند. اما در عمل ديده مي‌شود كه همين افراد نيز پاسخگوي نياز صنايع پوشاك نيستند.براي مثال، يك طراح لباس بيشتر در زمينه مدل و طرح لباس و سايز‌بندي آن آموزش ديده است؛ در حالي كه در اِشل صنعتي، طراحي لباس، مرحله اول كار است و در مرحله دوم يك متخصص بايد بتواند طراحي يك خط پوشاك را ارائه دهد.براي مثال، در يك واحد خياطي، الگوي قطعات يك پيراهن مردانه را كه در حدود 10 تا 15 عدد است، با شابلون در مي‌آورند و بر روي پارچه برش مي‌زنند و در نهايت قطعات را به هم وصل مي‌كنند. اما در اشل صنعتي كه در يك روز 1000 تا 2000 دست لباس آماده مي‌شود، نياز به يك مهندس نساجي گرايش پوشاك است تا با طراحي خط توليد، نحوه دوخت و اتصال قطعات را تعيين نمايد. در ضمن يك مهندس نساجي بايد نحوه زمان‌بندي و طراحي خط توليد را به گونه‌اي انجام دهد كه اگر برش و چرخ يك قطعه 20 ثانيه طول مي‌كشد و قطعه‌اي ديگر 3 دقيقه زمان مي‌برد، دستگاهي كه قطعه‌اي را در زمان كمتر توليد مي‌كند، بيكار نماند. اين مسأله زماني اهميت بيشتر پيدا مي‌كند كه بدانيم با توجه به طرح و مدل يك لباس، طراحي خط توليد فرق مي‌كند. براي مثال، يك شلوار جين معمولي حدود 15 قطعه دارد، اما يك شلوار جين تزئيني امكان دارد 50 قطعه داشته باشد؛ قطعاتي كه زمان دوخت آنها متفاوت است. در اين ميان، مهندس نساجي گرايش پوشاك حتي تعداد دستگاه‌هاي موجود براي دوخت هر قطعه را تعيين مي‌كند تا كارخانه از هر دستگاه حداكثر استفاده را بكند.از سوي ديگر، مسأله لايه‌چيني را مي‌توان مطرح كرد؛ چون در كارخانه براي صرفه‌جويي در وقت و هزينه، قطعات هر دست لباس را به صورت مجزا برش نمي‌دهند، بلكه براي هر قطعه 50 يا 70 لايه مي‌چينند و سپس الگو را گذاشته و برش مي‌دهند. حال مسأله اينجاست كه لايه‌چيني بايد با توجه به جنس پارچه انجام گيرد.براي مثال، در پارچه آستري يا ساتن نمي‌توان تعداد لايه‌ها را خيلي زياد كرد؛ چون لايه‌هاي پارچه روي هم ليز مي‌خورند و نمي‌توان آنها را بخوبي برش داد.

توانايي‌هاي‌ لازم‌ :

دانشجوي‌ نساجي‌ براي‌ رسيدن‌ به‌ كارايي‌ لازم‌ بايد پايه‌ رياضي‌ خوبي‌ داشته‌ باشد تا بتواند مشكلات‌ موجود را تجزيه‌ و تحليل‌ كرده‌ و محاسبات‌ لازم‌ را انجام‌ دهد. همچنين‌ لازم‌ است‌ كه‌ به‌ كارهاي‌ مديريتي‌ علاقه‌مند باشد چون‌ بيشتر فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ مسؤوليت‌ بخشي‌ از كارخانه‌هاي‌ نساجي‌ يا پوشاك مثل‌ سالن‌ توليد يا بخش‌ كنترل‌ كيفيت‌ را بر عهده‌ دارند. در گرايش‌ تكنولوژي‌ نساجي‌ بحث‌ شناخت‌ قطعات‌ ماشين‌ و روش‌ ساخت‌ آنها مطرح‌ است‌. به‌ همين‌ دليل‌ دانشجوي‌ اين‌ رشته‌ بايد در دروس‌ فيزيك‌ و مكانيك‌ قوي‌ باشد. دانشجوي‌ گرايش‌ شيمي‌ نساجي‌ نيز بايد در درس‌ شيمي‌ قوي‌ باشد. گفتني است كه در كل فارغ‌التحصيل‌ اين‌ رشته‌ بايد توانايي‌ كار با نيروي‌ زياد را داشته‌ و به‌ كار با ماشين‌آلات‌ صنعتي‌ نيز علاقه‌مند باشد.محاسبات بالانس خط در خط توليد پوشاك مسأله مهم و پيچيده‌اي است؛ چون با توجه به نوع و مدل پوشاك بايد تغيير و تحول زيادي در خط توليد پوشاك ايجاد نمود. از همين رو دانشجوي مهندسي نساجي گرايش پوشاك نسبت به ساير گرايش‌هاي اين رشته بايد از دانش مهندسي صنايع و دانش مديريت بهتر و بيشتري برخوردار باشد.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
صنعت‌ نساجي‌ بعد از نفت‌، بزرگترين‌ صنعت‌ كشور است‌. از سوي‌ ديگر بايد توجه‌ داشت‌ كه‌ صنعت‌ نساجي‌ به‌ دليل‌ تنوع‌ خود، بازار جذب‌ وسيعي‌ دارد. يك‌ مهندس‌ نساجي‌ مي‌تواند در كارخانجات‌ نساجي‌ به‌ عنوان‌ مدير عامل‌، رئيس‌ كارخانه‌، مدير توليد (مسؤول‌ سالن‌هاي‌ مختلف‌ ريسندگي‌ ، بافندگي‌، رنگرزي‌، چاپ‌ و تكميل‌ زير نظر اين‌ مدير كار مي‌كنند)، مدير بازرگاني‌ (مسؤول‌ بازاريابي‌، مسؤول‌ فروش‌ و مسؤول‌ تداركات‌ در اين‌ بخش‌ فعاليت‌ دارند)، مدير مهندسي‌ صنعتي‌ (مسؤولان‌ آزمايشگاه‌هاي‌ مختلف‌ و كارشناسان‌ كنترل‌ كيفيت‌ بخش‌هاي‌ مختلف‌ در اين‌ حيطه‌كاري‌ فعاليت‌ مي‌كنند) و مشاور كارخانه‌ (مشاور در امور مختلف‌ مانند خريد خط‌ توليد، طراحي‌ خط‌ توليد، توليد جنس‌ جديد، رفع‌ اشكالات‌ پيش‌آمده‌ در خط‌ توليد، خريد ماشين‌آلات‌ و بررسي‌ افزايش‌ انعطاف‌پذيري‌ آنها) فعاليت‌ كند يا با بخش‌ نساجي‌ مؤسسه‌ استاندارد، اداره‌ نساجي‌ و پوشاك‌ وزارت‌ صنايع‌، بخش‌ نساجي‌ وزارت‌ كار (براي‌ بررسي‌ مسائل‌ كارگري‌، كم‌ كردن‌ ضايعات‌ و افزايش‌ توليد و بهره‌وري‌)، بخش‌ نساجي‌ وزارت‌ دادگستري‌ (براي‌ تعيين‌ قيمت‌ كارخانجات‌ ورشكسته‌ و برآورد كردن‌ قيمت‌ كالاهاي‌ نساجي‌)، سازمان‌ پژوهش‌هاي‌ علمي‌ و صنعتي‌ و مراكز تحقيقاتي‌ مانند مركز تحقيقات‌ جهاد كشاورزي‌ همكاري‌ نمايد.فارغ‌التحصيل گرايش پوشاك نيز مي‌تواند در يك واحد صنعتي به ياري دانش و توانايي‌هايش، كالايي استاندارد و با كيفيت خوب توليد كند؛ كالايي كه در بازار داخلي و حتي خارجي توان رقابت با مدل‌هاي مشابه را داشته باشد. به همين خاطر بسياري از واحدهاي صنعتي معروف توليد پوشاك ايران از ايجاد اين گرايشاستقبال كرده‌اند.از سوي ديگر، مي‌تواند با يك سرمايه نسبتاً كم، يك واحد توليدي كوچك داير كند و براي خودش فعاليت نمايد؛ كاري كه با توجه به اينكه در ابتداي كار سرمايه نسبتاً كمي مي‌خواهد، ارزش افزوده بسياري دارد.

دروس اصلي و تخصصي گرايش پوشاك:

شيمي آلي، نقشه‌كشي صنعتي، رياضيات مهندسي، انواع پارچه، مباني مهندسي برق، فيزيك الياف، تكنولوژي نساجي، تكنيك و تجزيه فني بافت، مكاترونيك، تكميل كالاي نساجي، فرآيندهاي رنگرزي و چاپ، كنترل كيفيت آماري، كنترل كيفيت پوشاك، كاربرد كامپيوتر در پوشاك، اصول حسابداري و هزينه‌يابي، كنترل رنگ در پوشاك، صنعت پوشاك در جهان، مكانيك ساختماني نخ و پارچه، اصول طراحي پوشاك، كارگاه اصول طراحي پوشاك، اصول برش و دوخت، مديريت توليد پوشاك، طرح و محاسبه كارخانه پوشاك، تكنولوژي دوزندگي، ايجاد مشاغل كوچك، ديناميك پارچه / ماشين، منسوجات بي‌بافت، تاريخ لباس در ايران، قوانين كار و روابط صنعتي( بسياري از درس‎هاي اين رشته همراه با آزمايشگاه يا كارگاه است.)

دانشگاه های پذیرنده : صنعتی اصفهان ، صنعتی امیر کبیر- تهران ،گیلان – رشت ،یزد ، غیر انتفاعی کار .
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها : شیمی نساجی و علوم الیاف ، تکنولوژی نساجی ، پوشاک

مهندسی نساجی – تکنولوژی نساجی

1- تعریف و هدف:

هدف از تدریس این دوره تربیت افراد متخصص به منظور بهره برداری صنایع نساجی در زمینه های: تبدیل الیاف به نخ، نخ به منسوجات و روشهای تهیه شده در صنعت نساجی و نیز تهیه سایر محصولات نساجی است که مصارف فنی و صنعتی دارند.

2- طول دوره و شکل نظام:

متوسط طول این دوره 5/4 سال تحصیلی است. کلیه دروس آن در 9 ترم برنامه ریزی میشود و یک ترم کامل به کارآموزی اختصاص می یابد. طول هر ترم 17 هفته میباشد. هر واحد درسی به صورت نظری به مدت 17 ساعت و بصورت آزمایشگاهی 34 ساعت و کارگاهی به مدت 51 ساعت و کارآموزی حداقل 72 ساعت در طول نیمسال (17 هفته) تدریس میشود. کارآموزیها در واحدهای تولیدی ذیربط انجام میشود.

3- تعداد واحدهای درسی:

واحدهای درسی این دوره 150 واحد درسی و 7 واحد کارآموزی (کارآموزی – کارگاه و پروژه) به شرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 20 واحد

2-3- دروس پایه 30 واحد

3-3- دروس اصلی 36 واحد

4-3- دروس تخصصی 51 واحد

5-3- دروس انتخابی 6 واحد

6-3- کارآموزی 7 واحد

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره میتوانند در صنایع نساجی بعنوان سرپرست خطی تولید، نظارت بر امور مدیریت و کنترل کیفیت به کار بپردازند و دارای توانائی و قابلیت های زیرند:

1-4- رفع اشکالات و معایب در محدوده خود، حفاظت از امکانات موجود و بهره برداری در شرایط مطلوب فنی و اقتصادی.

2-4- تطبیق شرایط کیفی و کمی مواد اولیه نساجی با محصولات مورد تقاضا.

بهره برداری از واحدهای تولیدی صنایع ریسندگی، بافندگی، تریکو بافی، موکت، قالی بافی و کارخانجات تبدیل الیاف و سنتیک.

3-4- برنامه ریزی تولید در صنایع مربوطه از نظر کیفی و کمی.

3-4- برنامه ریزی برای ایجاد واحدهای تولیدی در زمینه های ذکر شده

5-4- قابلیت شناخت سایر قسمتهای نساجی از قبیل علوم الیاف و رنگرزی چاپ و تکمیل و تطبیق محصولات تهیه شده در صنایع ذکر شده با این قسمتها.

6-4- قابلیت شناخت سایر قسمتهای کارخانجات نساجی: واحد تولید آب و برق و بخار، سیستمهای تهویه کارخانجات نساجیف انبارداری.

7-4- قابلیت توسعه و تحقق به منظور به کارگیری مواد اولیه جدید در رابطه با ماشین آلات تولیدی و تطبیق آنها با فرآیندهای بعدی.

8-4- توانائی شناخت در زمینه طرح ساخت قطعات و ماشین آلات نساجی و مدرنیزه کردن ماشین های قدیم نساجی.

5- ضرورت و اهمیت:

صنعت نساجی یکی از قدیمی ترین صنایع ایران است و از لحاظ تعداد شاغلین و سطح زیربنای کارخانه ها و تعداد واحدهای تولید بزرگترین صنعت این کشور میباشد. علاوه بر این، این صنعت در تامین پوشاک اهالی کشور نقش اساسی دارد.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

1-10

1-11

1-13

ریاضی 1

ریاضی 2

معادلات دیفرانسیل

برنامه نویسی کامپیوتر

آمار و احتمالات مهندسی

فیزیک مکانیک

فیزیک حرارت

آزمایشگاه فیزیک حرارت

فیزیک الکتریسته و مغناطیس

آز فیزیک الکتریسته و مغناطیس

فیزیک موج و ارتعاش

شیمی عمومی

آزمایشگاه شیمی عمومی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

1-24

1-44

1-45

ریاضی مهندسی

مبانی مهندسی برق 2

آز مبانی مهندسی برق 2

نقشه کشی صنعتی 1

نقشه کشی صنعتی 2

استاتیک

دینامیک

مقاومت مصالح

ترمودینامیک عمومی

اصول ساختمانی مواد پلیمری

علوم الیاف

آز علوم الیاف

فیزیک الیاف

آز فیزیک الیاف

گرمایش و تهویه تبرید در نساجی

کارگاه جوشکاری و ورقکاری

کارگاه ماشین ابزار

کارگاه ریخته گری و آهنگری

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

ریسندگی 1 و کارگاه

ریسندگی 2 و کارگاه

ریسندگی الیاف بلند و کارگاه

ریسندگی نخهای یکسره

ریسندگی مدرن

طراحی ماشین 1

مقدمات بافندگی و کارگاه

بافندگی 1 و کارگاه

بافندگی 2 و کارگاه

تکنیک بافت پارچه 1

تکنیک بافت پارچه 2

تجزیه فنی بافت پارچه

بافندگی حلقه ای 1 و کارگاه

بافندگی حلقه ای 2 و کارگاه

رنگرزی – چاپ و تکمیل و کارگاه

کنترل کیفیت آماری و کارگاه

طرح و محاسبه کارخانه

جمع

دروس اختیاری (6 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

483261

481211

481292

زبان تخصصی 1

طراحی ماشین 2

مکانیک ساختمانی نخ و پارچه

نساجی سنتی و قالی بافی

منسوجات بی بافت

پوشاک

قوانین عمومی بازرگانی در صنایع نساجی

اصول تکنولوژی رنگ

ایمنی و بهداشت صنعتی

کنترل اتوماتیک

ارزیابی کار و زمان

کاربرد صنعتی کامپیوتر در نساجی

مدیریت تولید

قوانین کار و روابط صنعتی

اصول حسابداری صنعتی و هزینه یابی

تاریخ علم نساجی

جمع

پروژه – کارآموزی – کارگاهی عمومی

ردیف

نام درس

واحد

100

101

102

103

104

پروژه

کارآموزی 1 و 2

کارگاه جوشکاری و ورقکاری

کارگاه ماشین ابزار

کارگاه ریخته گری و آهنگری

جمع

رشته مهندسی نساجی – شیمی نساجی و علوم الیاف.

مهندسی نساجی – شیمی نساجی و علوم الیاف

مقدمه:

نظر به اینکه نساجی و تولید الیاف مصنوعی یکی از فعال ترین صنایع کشور است و اصول عملیات شیمیائی و کاربرد مواد شمیائی در الیاف و منسوجات و تکنولوژی تولید الیاف و مواد اولیه نیاز به تربیت کارشناس دارد. "دوره کارشناسی شیمی نساجی و علوم الیاف" در محدوده "دوره کارشناسی" تدوین شده است.

1- تعریف و هدف:

دوره کارشناسی شیمی نساجی و علوم الیاف یکی از دوره های آموزش عالی است که هدف از تاسیس آن تربیت متخصص در زمینه تهیه الیاف و کاربرد مواد شیمیائی بر روی الیاف و منسوجات است که شامل عملیات شیمیائی و تکنولوژی مربوط به الیاف مصنوعی با توجه به مراحل تولید و نیز تکمیل فرآورده ها می باشد.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط این دوره 4 سال است و برنامه های درسی آن در 8 ترم برنامه ریزی می شود و علاوه بر دروس، دارای دوره کارآموزی به مدت یک ترم کامل است. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است. مدت هر واحد درس 17 ساعت و عملی و آزمایشگاهی 34 ساعت و کارگاهی 51 ساعت است. کارآموزیها و پروژه در واحدهای ذیربط انجام می یابد.

3- تعداد واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این دوره با 7 واحد کارآموزی (کارآموزی، پروژه و کارگاه) 150 واحد بشرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 20 واحد

2-3- دروس پایه 40 واحد

3-3- دروس اصلی 30 واحد

4-3- دروس تخصصی 49 واحد (و هفت واحد کارآموزی)

5-3- دروس اختیاری 4 واحد

6-3- کارآموزی 7 واحد

(کارآموزی و پروژه و کارگاههای عمومی)

جمع کل 150 واحد

7 واحد این قسمت مطابق آئین نامه آموزشی جداگانه محاسبه می شود.

4- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره می توانند در صنایع نساجی بعنوان سرپرست خط تولید و نظارت در امور مدیریت و کنترل کیفیت مخصوص نورآوری دارای نقش اساسی باشند.

5- ضرورت و اهمیت:

صنعت تولید الیاف مصنوعی و صنعت رنگرزی و چاپ و تکمیل از صنایع مهم است و از لحاظ تعداد شاغلان و میزان سرمایه گذاری اهمیت دارد و بنابراین آموزشهای فنی در این زمینه ضرورت می یابد.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

481201

1-10

1-11

1-13

1-17

1-20

1-21

ریاضی 1

ریاضیات کاربردی

برنامه نویسی کامپیوتر

آمار و احتمالات مهندسی

فیزیک مکانیک

فیزیک حرارت

آز فیزیک حرارت

فیزیک الکتریسته و مغناطیس

آز فیزیک الکتریسته و مغناطیس

فیزیک موج و ارتعاش

شیمی عمومی

آز شیمی عمومی

شیمی آلی 1

آز شیمی آلی 1

شیمی آلی 2

شیمی تجزیه

از شیمی تجزیه

کارگاه جوشکاری و ورقکاری

کارگاه ماشین ابزار

جمع

دروس اصلی مهندسی نساجی – شیمی نساجی و علوم الیاف

ردیف

نام درس

واحد

481224

1-24

1-41

1-44

مبانی مهندسی برق 2

آز مبانی مهندسی برق 2

نقشه کشی صنعتی 1

ترمودینامیک کاربردی

استاتیک و مقاومت مصالح

اصول مهندسی شیمی

شیمی فیزیک

آز شیمی فیزیک

مکانیک سیالات

کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی

شیمی پلیمر

آز شیمی پلیمر

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

481246

1-67

1-80

481281

481285

1-66

شیمی مواد نساجی

رنگرزی الیاف مصنوعی

آز رنگرزی الیاف مصنوعی

علوم الیاف

تکنولوژی نساجی 1 و کارگاه

تکنولوژی نساجی 2 و کارگاه

اصول تکنولوژی رنگ

ساختمان فیزیکی الیاف

تکمیل کالای نساجی 1

تکمیل کالای نساجی 2 و کارگاه

آز شناسایی الیاف و مواد نساجی

تکسچرایزینگ

منسوجات بی بافت و کارگاه

تکنولوژی تولید الیاف نساجی و صنعتی و کارگاه

فیزیک الیاف

آز فیزیک الیاف

اصول شیمی رنگ و مواد واسطه

آز کنتترل کیفیت منسوجات کمیل شده

ربولوژی پلیمرها

تکنیکهای رنگرزی – چاپ و تکمیل

عملیات آماده سازی

رنگرزی الیاف طبیعی

آزمایشگاه رنگرزی الیاف طبیعی

جمع

دروس اختیاری

ردیف

نام درس

واحد

481291

اصول حسابداری و هزینه یابی

مدیریت تولید

اقتصاد مهندسی

زبان تخصصی

ایمنی و بهداشت

چاپ صنعتی و آزمایشگاه

کاربرد کامپیوتر در صنعت نساجی

تاریخ علم نساجی

قوانین کار و روابط صنعتی

فلسفه علم

بافندگی حلقه ای 1 و کارگاه

بافندگی حلقه ای 2 و کارگاه

* دانشجو موظف است با نظر استاد راهنما یا گروه آموزشی از بین مجموعه دروس اختیاری تعداد (4) واحد درس را انتخاب نموده و بگذراند.

کارآموزی، پروژه و کارگاه

ردیف

نام درس

واحد

پروژه

کارآموزی 1 و 2

(هر کدام 2 واحد)

جمع

رشته مهندسی نفت – بهره برداری از منابع نفت.

مهندسی نفت – بهره برداری از منابع نفت

1- تعریف و هدف:

مجموعه کارشناسی بهره برداری از منابع نفت یکی از مجموعه های آموزش عالی است که هدف آن تربیت متخصصان کار آزموده در رشته مهندسی نفت می باشد. بطوریکه کارشناسان اطلاعات لازم در حفاری، بهره برداری و مخازن خواهند داشت. دروس این مجموعه ترکیبی از دروس علوم پایه، مهندسی و درسهای تخصصی در زمینه های زمین شناسی نفت، اکتشاف حفاری، بهره برداری و مخازن نفت است.

2- طول دوره و شکل نظام:

متوسط دوره این مجموعه 5/4 سال است. طول هر ترم 18 هفته (نیمسال تحصیلی) است. هر واحد درسی بصورت نظری بمدت 18 ساعت و بصورت عملی 36 ساعت و کارگاهی بمدت 54 ساعت و کارآموزی حداقل 72 ساعت در طول نیمسال (18 هفته) تدریس میشود و کارآموزیها در واحدهای صنعتی ذیربط انجام میشود.

3- واحدهای درسی:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 157 واحد بشرح زیر است:

1-3- دروس عمومی 20 واحد

2-3- دروس پایه 33 واحد

3-3- دروس اصلی 51 واحد

4-3- دروس تخصصی 47 واحد

5-3- دروس اختیاری 6 واحد

جمع 157 واحد

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی 1

ریاضی کاربردی 1

برنامه نویسی کامپیوتر

فیزیک الکتریسیته و مغناطیس و آزمایشگاه

فیزیک موج و ارتعاش

شیمی عمومی 1 و آزمایشگاه

شیمی عمومی 2 و آزمایشگاه

شیمی آلی I و آزمایشگاه

زمین شناسی عمومی

زمین شناسی ساختمانی

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی کاربردی 2

مبانی مهندسی برق 1 و آزمایشگاه

اقتصاد طرح مهندسی

نقشه کشی صنعتی

دینامیک

استاتیک و مقاومت مصالح

ترمودینامیک

مکانیک سیالات 1 و آزمایشگاه

خواص مواد

موازنه انرژی و مواد

شیمی فیزیک و آزمایشگاه

ترمودینامیک کاربردی

کارگاه

ابزاردقیق و کنترل فرآیندها و آزمایشگاه

انتقال حرارت و آزمایشگاه

کاربرد ریاضیات در مهندسی نفت

جمع

دروس اختیاری (6 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

اصول مهندسی حفاظت محیط زیست

مهندسی فرآورش نفت

کانی شناسی

اصول ژئوفیزیک اکتشافی

موارد ویژه مهندسی نفت

روشهای ازدیاد برداشت از مخازن

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

زبان تخصصی

ارتباط و گزارش نویسی مهندسی به انگلیسی

خورندگی در صنایع نفت

خواص سنگهای مخزن و آزمایشگاه

خواص سیالات مخزن و آزمایشگاه

حفاری عملی

مهندسی مخازن 1

مهندسی مخازن 2

تکنولوژی حفاری و آزمایشگاه

عملیات زیرزمینی بهره برداری

نمودارگیری چاه

زمین شناسی نفت

کارآموزی

پروژه

مکانیک سیالات 2

ایمنی در صنایع نفت

جمع

رشته مهندسی هوا فضا.

بسياري‌ از داوطلبان‌ آزمون‌ سراسري‌ كه‌ رشته‌ مهندسي‌ هوا فضا را انتخاب‌ مي‌كنند، اطلاع صحيحي‌ نسبت‌ به‌ اين‌ رشته‌ ندارند‌ و آن‌ را با خلباني‌ يا نجوم‌ اشتباه‌ مي‌گيرند. در حالي‌ كه‌ هدف‌ اين‌ رشته‌ آماده‌ كردن‌ مهندسي‌ است‌ كه‌ بتواند در زمينه‌ طراحي‌، ساخت‌ و آزمايش‌ هواپيما فعاليت‌ كند. در واقع‌ كار مهندس‌ هوا فضا قبل‌ از بيرون‌ آمدن‌ هواپيما از كارخانه‌ است‌ و او در مورد چگونگي‌ به‌ پرواز درآوردن‌ يك‌ هواپيما آموزش‌ نمي‌بيند. به‌ عبارت‌ ديگر مهندسي‌ هوا فضا مجموعه‌اي‌ از علوم‌ و توانايي‌هاي‌ علمي‌ و عملي‌ در زمينه‌ تحليل‌، طراحي‌ و ساخت‌ وسايل‌ پرنده‌ نظير هواپيماها، بالگردها، گلايدرها، موشك‌ها و ماهواره‌ها است‌.

اين‌ رشته‌ بر چهار پايه‌ آئروديناميك‌ ، جلوبرندگي‌ ، مكانيك‌ پرواز و سازه‌هاي‌ هوافضايي‌ استوار است‌.كه در اين ميان آئروديناميك به مطالعه و بررسي جريان هوا، محاسبه نيروها و گشتاورهاي ناشي از آن بر روي جسم پرنده مي‌پردازد و مهندس هوافضا با فراگيري اين علم به تحليل جريان‌هاي پيچيده در اطراف اجسام پرنده پرداخته و با به دست آوردن نيروهاي آئروديناميكي امكان بررسي پايداري و طراحي سازه را فراهم مي‌كند. جلوبرندگي به مطالعه و بررسي سيستم‌هاي جلوبرنده اعم از موتورهاي پيستوني، توربيني، راكت‌ها و نحوه توليد نيروي رانش در آنها مي‌پردازد. مكانيك پرواز به مطالعه و بررسي رفتار و حركات جسم پرنده با استفاده از اطلاعات آئروديناميكي، هندسي و وزني مي‌پردازد در واقع علم مكانيك پرواز از عملكرد تشكيل مي‌شود و عملكرد به بررسي بُرد، مسافت نشست و برخاست، مداومت پروازي در سرعت‌هاي مختلف و پايداري و كنترل وسايل پرنده مي‌پردازد و در نهايت سازه‌هاي هوافضايي به مطالعه و بررسي سازه‌هاي هواپيما و ديگر وسايل پرنده مي‌پردازد و هدف آن طراحي سازه‌هايي است كه علاوه بر استحكام كافي در برابر بارهاي آئروديناميكي و ساير بارهاي استاتيكي وارد بر وسايل پرنده ، حداقل وزن را نيز داشته باشند.

توانايي‌هاي‌ لازم :
زيربناي‌ اين‌ رشته‌ رياضيات‌ است‌ و همچنين‌ فيزيك‌ و شيمي‌ تا حدودي‌ لازم‌ مي‌باشد و بيشتر دروس‌ اين‌ رشته‌ به‌ زبان‌ انگليسي‌ است‌. مهندسي‌ هوا فضا يك‌ رشته‌ فني‌ است‌ و عموماً كساني‌ كه‌ وارد رشته‌هاي‌ فني‌ مي‌شوند، بايد آمادگي‌ كار در كارخانجات‌ را داشته‌ باشند و همچنين‌ بايد افرادي‌ قوي‌ و داراي‌ پشتكار باشند. موقعيت‌ شغلي‌ در ايران : مهندسين‌ هوا فضا مي‌توانند در صنايع‌ و مؤسسات‌ تحقيقاتي‌ هواپيمايي‌، موشكي‌ و ماهواره‌ فعاليت‌ كنند. همچنين‌ در كليه‌ مؤسسات‌ و سازمان‌هايي‌ كه‌ به‌ نحوي‌ از وسايل‌ پرنده‌ استفاده‌ مي‌كنند، به‌ عنوان‌ كارشناس‌ تحقيق‌ در عمليات‌ و تعمير و نگهداري‌ فعاليت‌ نمايند. از سوي‌ ديگر چون‌ سازه‌ اتومبيل‌ و كشتي‌ مشتركات‌ زيادي‌ با سازه‌ يك‌ هواپيما دارد و توربين‌هاي‌ گاز يك‌ نيروگاه‌ يا ايستگاه‌ پمپ‌گاز همانند يك‌ موتور جت‌ تحليل‌ و طراحي‌ مي‌گردد، يك‌ مهندس‌ هوا فضا علاوه‌ بر شركت‌هاي‌ هوايي‌ در نيروگاه‌ها، صنايع‌ نفت‌ و گاز و صنايع‌ خوردوسازي‌ فرصت‌هاي‌ شغلي‌ خوبي‌ دارد. علاوه‌ بر ساخت‌ هواپيما فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ مي‌توانند در فرودگاهها در قسمت‌ تعمير و نگهداري‌ هواپيما‌ و همچنين‌ در صنايع‌ دفاع‌ روي‌ طراحي‌ موشك‌ و جنگ‌افزارها فعاليت‌ كنند يا مي‌توانند روي‌ آئروديناميك‌ خودروها، سازه‌هاي‌ خودروسازي‌ و توليد توربين‌هاي‌ بخار براي‌ توليد برق‌ كار كنند.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ اصلي‌:

نقشه‌كشي‌ ، استاتيك‌، مقدمه‌اي‌ بر مهندسي‌ هوا فضا، مكانيك‌ سيالات‌، رياضي‌ مهندسي‌، ديناميك‌، ترموديناميك‌ ، مباني‌ برق‌ ، ارتعاشات‌، مقاومت‌ مصالح‌، كنترل‌ اتوماتيك‌، علم‌ مواد، انتقال‌ حرارت‌، آزمايشگاه‌ موتور انتقال‌.

دروس‌ تخصصي‌:

آيروديناميك‌ ، مكانيك‌ پرواز ، آزمايشگاه‌ آيروديناميك‌ ، طراحي‌ هواپيما ، تحليل‌ سازه‌ها، اصول‌ جلوبرندگي‌، زبان‌ تخصصي‌، طراحي‌ سازه‌هاي‌ هوايي‌ ، پروژه‌.(بسياري از درس‌هاي اين رشته همراه با آزمايشگاه است).

دانشگاه های پذیرنده : صنعتی امیر کبیر – تهران ، صنعتی شریف – تهران ،علوم و فنون هوایی شهید ستاری –تهران ، امام حسین (ع) – تهران ، صنعتی مال اشتر – شاهین شهر اصفهان ، دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی و تکنولوژی هوایی مسکو
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

مهندسی هوافضا

مقدمه:

بمنظور تربیت متخصصان متعهد در صنایع هوائی اعم از نظامی و غیرنظامی و همچنین ایجاد صنایع مستقل و غیروابسته در این زمینه پس از بررسی و پژوهش در زمینه نیازهای موجود اعم از طراحی، ساخت، تعمیر و نگهداری وسائل پرنده و ملحقات مربوطه، مجموعه کارشناسی مهندسی هوافضا با مشخصات زیر در محدوده، دوره "کارشناسی" تدوین شده است.

1- تعریف و هدف:

این مجموعه یکی از مجموعه های آموزش عالی است که ضمن ارائه مقدمات و اصول مهندسی هوافضا در سطح کارشناسی، متخصصینی جهت فعالیت در صنایع مربوط به هواپیما، هلیکوپتر و اشنا به اصول مهندسی هوافضا و غیره تربیت میکند.

2- طول دوره و شکل نظام:

طول متوسط دوره این مجموعه 4 سال است و کلیه دروس آن در 8 ترم برنامه ریزی میشود. دانشجویان موظفند 3 واحد بعنوان پروژه اخذ نمایند و در یک تابستان در مهندسی هوافضا اعم از نظامی و عمومی کارآموزی انجام دهند.

3- نقش و توانائی:

فارغ التحصیلان این دوره قادرند کادر متخصص مورد نیاز در محاسبات طراحی و ساخت قسمتهائی از صنایع مختلف هواپیمائی، هلیکوپترسازی، موشکی و صنایع مشابه دیگر را تامین نمایند.

4- ضرورت و اهمیت:

باید توجه داشت که صنایع هوافضا در دنیا یکی از پیشروترین زمینه های تحقیقاتی است و همواره موجبات ترقی و جهش در سایر رشته های علوم مهندسی را فراهم ساخته و در این راستا بودجه های عظیم نظامی و غیرنظامی را به خود اختصاص داده است. موضوعاتی از قبیل طراحی و ساخت هلیکوپتر، هواپیمای بدون سرنشین، بدون موتور، عمود پرواز یا جنگنده از یک طرف و ساخت پایگاههای فضایی، مسافرت به کرات دیگر و جنگ ستارگان از طرف دیگر جامعیت و حساسیت این رشته را بیش از پیش روشن می سازد.

5- تعداد واحدهای درسی مجموعه:

تعداد کل واحدهای درسی این مجموعه 142 واحد که 10 واحد آن عبارتند از پروژه و کارگاه، این تعداد واحد بصورت زیر تقسیم بندی شده اند:

1- دروس عمومی 20 واحد

2- دروس پایه 24 واحد

3- دروس اصلی 49 واحد

4- دروس تخصصی 30 واحد

5- دروس تخصصی اختیاری 9 واحد

6- دروس کارگاهی، پروژه 8 واحد

7- کارآموزی 2 واحد

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی 1

فیزیک 1

ریاضی عمومی 2

فیزیک 2

الگوریتم ها و برنامه سازی کامپیوتر

معادلات دیفرانسیل

آزمایشگاه فیزیک 1

محاسبات عددی

آزمایشگاه فیزیک 2

جمع

دروس اصلی مهندسی هوا و فضا

ردیف

نام درس

واحد

استاتیک

مبانی مهندسی برق و الکترونیک

دینامیک

مقاومت مصالح

ریاضیات مهندسی

آزمایشگاه مبانی مهندسی برق و الکترونیک

مقدمه ای بر مهندسی هوافضا

مکانیک سیالات

ترمودینامیک 1

آزمایشگاه مقاومت مصالح

آزمایشگاه مکانیک سیالات

ترمودینامیک 2

ارتعاشات مکانیکی

علم مواد

کنترل اتوماتیک

انتقال حرارت

آزمایشگاه ترمودینامیک و انتقال حرارت

نقشه کشی صنعتی 1

نقشه کشی صنعتی 2

تحلیل سازه های هوائی

جمع

دروس تخصصی

ردیف

نام درس

واحد

آترودینامیک 1

آترودینامیک 2

طراحی هواپیما 1

آزمایشگاه آئرودینامیک 1

مکانیک پرواز 1

مکانیک پرواز 2

زبان تخصصی مهندسی هوافضا

اصول جلوبرنده ها

طراحی هواپیما 2

آزمایشگاه آترودینامیک 2

طراحی سازه های صنایع هوایی

جمع

دروس تخصصی اختیاری (9 واحد)

ردیف

نام درس

واحد

مقاومت مصالح 3

تئوری تنش حرارتی

پلاستیسیته عملی و تغییر شکل فلزات

آئروالاستیسیته

طراحی اجزاء 1

طراحی اجزاء 2

آمار و احتمالات

آئرودینمیک 3

آئرودینامیک هلیکوپتر

روشهای تجربی در آئرودینامیک

تئوری آئرودینامیک ملخ

جریان لزج

مقدمه ای بر مکانیک سیالات عددی

مکانیک مدارهای فضائی

موتورهای احتراق داخلی

سوخت و احتراق

اصول راکتها

توربوماشینها

مدیریت صنعتی

طراحی، کنترل و کاربرد سیستمم های ماهواره ای

سیستمهای اتوماتیک در فضا

جمع

دروس کارگاهی – پروژه و کارآموزی

ردیف

نام درس

واحد

ساعات

کارگاه ورقکاری و جوشکاری در صنایع هوایی

کارگاه ابزار دقیق و اندازه گیری در هواپیما

کارگاه موتور – بدنه و سیستمهای هواپیما

پروژه تخصصی

کارآموزی

216

جمع

403

رشته موزه داری

جمع‌آوری و نگهداری آثار و اشیا در مجموعه‌ها و موزه‌ها سابقه دیرینه دارند. لیکن نگرش صحیح امروزی به موزه جایگاه آن را از محل نگهداری و تماشای اشیا به محلی با مشخصات یک مرکز پژوهش و آموزش و یک مرکز فرهنگی برای گذران مطلوب اوقات فراغت با ره‌آوردهای علمی و تربیتی سوق داده است.

در این نگرش موزه، مؤسسه‌ای علمی فرهنگی است که تأمل و اندیشه و پژوهش مستقیم بر روی آثار گوناگون - از آثار طبیعی آفرینش و خلقت گرفته تا دستاوردهای فرهنگ و تمدن و هنر انسان - را میسر می‌سازد و متخصصان و بازدیدکنندگان عمومی را با هنر و اندیشه، صنعت و پیشه و امور اجتماعی و اقتصادی و شئون گوناگون زندگی دیروز و امروز آشنا و مأنوس می‌سازد.
موزه به عنوان یک مؤسسه علمی ـ فرهنگی، نیازمند کارشناسان علاقه‌مندی است که با کسب دانش وآگاهی‌های علمی، و نگرش صحیح نسبت به موزه و جایگاه اجتماعی و آموزشی آن، بتوانند موزه‌ها را در راه توسعه و رشد فرهنگی، تربیتی و علمی کشور هدایت نمایند.امروزه حدود 100 موزه در کشورمان وجود دارد که آثار، اشیاء، اسناد ومدارک قابل توجهی در زمینه‌های متنوع باستان‌شناسی،‌ مردم‌شناسی،‌ هنرهای سنتی، اسناد و مدارک ، کتب ونسخ خطی، تاریخ طبیعی، زمین‌شناسی، گیاه‌شناسی، ‌پست و مخابرات، جواهرات و سکه‌ها... دارند؛

علاوه بر توسعه کمی و کیفی موزه‌های فعلی، ایجاد موزه در زمینه‌های دیگر، چون هنر و معماری، علوم و فنون مورد نیاز است. فارغ‌التحصیلان دوره کارشناسی موزه‌داری می‌توانند با کسب دانش و مهارت‌های نظری و عملی و آشنایی با امور اداری و فنی موزه‌داری، در موزه‌های گوناگون عهده‌دار مطالعه و حفاظت فنی از آثار و اشیای موزه‌ای باشند و امور مربوط به موزه‌داری را از ثبت‌ و ضبط آثار در دفاتر، تهیه اسناد و مدارک لازم تا مطالعه مستقیم روی آثار و اشیا انجام دهند.

درس‌های این رشته در طول تحصیل:

دروس پایه:

تاریخ عمومی ایران،‌ کارگاه عکاسی پایه، آشنایی با هنرهای سنتی ایران،‌ آشنایی با باستان‌شناسی و روش‌های آن، کارگاه طراحی پایه، آشنایی با مردم‌شناسی و روش‌های آن، آشنایی با حفاظت و مرمت آثار و روش‌های آن، عکاسی فنی از اشیاء موزه‌ای، کارگاه طراحی تخصصی.

دروس اصلی:

موزه‌داری، آشنایی با هنر و معماری پیش از اسلام ایران، تاریخ و فن‌شناسی آثار، آسیب‌شناسی، هنر وتمدن اسلامی، آشنایی با بافت‌ها و محوطه‌های دوره اسلامی ایران، خطوط و خواندن کتیبه‌های اسلامی، تاریخچه کتابت، طرح اشیاء در تمدن اسلامی، آشنایی با موزه‌های ایران و جهان ، خطوط باستان‌شناسی ایران، کارگاه همانندسازی اشیاء موزه‌ای، تهیه و تدوین راهنمای موزه و محوطه‌های تاریخی، کارآموزی در موزه‌ها، کارآموزی در کارگاه مرمت اموال فرهنگی، تبدیل محوطه‌ها و بناهای تاریخ به موزه، کارآموزی کاوش باستان‌شناسی، کامپیوتر و موزه، روش تحقیق آثار و اشیای موزه‌ای، موزه‌داری و سایر علوم، زبان و متون تخصصی موزه‌داری، شناخت مواد.

دروس تخصصی:

انسان،‌طبیعت،‌موزه، پژوهش در آثار و اشیای موزه‌ای، کارآموزی در موزه‌های تخصصی، رساله نهایی.

رشته موسیقی

موسیقی هنر اندیشیدن با نغمه ها است هنری که همگام با کلام و حتی فراتر از کلام ، بیانگر احساسات انسانی است . زیرا وقتی کلام کرانش محدود می شود و دیگر به کار نمی آید ، آنگاه موسیقی زبان باز می کند تا به قول شکسپیر حتی سینه های وحشی و دور از احساس نیز سحر شوند و به آرامش برسند .

به همین دلیل هنر موسیقی را راهی برای همدلی و همزبانی مردم پنج قاره می دانند . در فرهنگ ما ایرانیان نیز موسیقی در تمام وقایع زندگی انسان از تولد و ازدواج گرفته تا خر من و دامپروری و شیوه های کاشت و داشت و برداشت و بالاخره مراسم سوگ و سوگواری ، حضوری جاودانه دارد . چون به یاری موسیقی می توان سختی کار را از یاد برد ، عشق را در قلبها شکوفا کرد و رنجهای جسمی و روحی را سبک نمود .
ببرای مثال در میان قشقایی ها ، ناف بچه ها را با آوای چنگی ها می برند و مردگان را با موسیقی به خاک می سپارند یا در لرستان آوای " چمری" نغمه بسیار دلنشینی است که ضمن سخن از سوگ و اندوه ، ماتم زدگان را به آرامش می رساند .

طی قرون متمادی ،آموزش موسیقی در ایران به روش استاد و شاگردی بوده است تا هر هنر جو در جوار استاد ، همراه با درس نوازندگی ،درس زندگی را بیاموزد واین هنر نسل به نسل از اهل دردی به اهل دردی دیگر برسد .
اما در دهکده جهانی امروز نمی توان تنها با تکیه بر روش آموزش گذشته نیاز جامعه را به مو سیقی تأمین کرد و موسیقی سنتی را حفظ نمود و اشاعه داد و درموسیقی جهانی نیز حرفی برای گفتن داشت ، بلکه انجام این کار باآموزش علمی و آکادمیک این رشته امکان پذیر است به همین دلیل رشته موسیقی برای اولین بار پس از انقلاب فرهنگی در سال 68 در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی ارائه گردید .
هدف رشته موسیقی تا پیش از سال 79 ، تربیت کارشناسان موسیقی ایران بخصوص موسیقی دانان بوده است . اما از سال 79 این رشته در گرایش های نوازندگی ساز های ایرانی و نوازندگی سازهای جهانی دانشجو می پذیرد . زیرا در حال حاضر هدف اصلی این رشته تربیت نوازندگان متخصص در سازهای ایرانی و جهانی است .

گرایش نوازندگی ساز های ایرانی و جهانی:

رشته موسیقی دارای دو بعد فن وتکنیک و درک هنر موسیقی است . در بعد فن وتکنیک برنامه رشه موسیقی بر این اساس تدوین شده است که دانشجویان به صورت تخصصی در یک زمینه مشخص ؛ یعنی نوازندگی یک ساز ایرانی یا جهانی آموزش ببینند . در این میان ، سازهای ایرانی شامل یکی از سازهای تار ، سه تار ، قانون ،نی کمانچه ، قیچک ، بربط یا عود ، سنتور و رباب می شود و سازهای جهانی شامل پیانو، ویالون ، گیتار ، کلارینت ، آبوا و فلوت می گردد .
موسیقی نظامی یکی از شاخه های موسیقی است که با الهام از فرهنگ و سنت های هر جامعه و با بهره جویی از علم موسیقی ، به تقویت روحیه سلحشوری ، در جسم و جان مبارزان و مدافعان هر کشور می پردازد. همچنین این موسیقی در مراسم استقبال یا درقه میهمانان رسمی یک کشور در اجرای سرود و سلام ملل و در مراسم عزا ، اعیاد و جشن های گوناگون حضوری فعال و چشمگیری دارد .
در این میان گرایش موسیقی نظامی با آموزش دروس تئوری و عملی مورد نیاز اعم از تربیت حس شنوایی ، رهبری ارکستر ، سمفونیک و نظامی ، گروه نوازی ، اصول آهنگ سازی ، آموزش پیانو و ... دانشجویان این رشته را برای هدایت یا رهبری ارکسترهای نظامی ، آفرینش سرو و تنظیم آهنگ ها و مارش های نظامی آماده می سازد .

توانایی های لازم :
آیا می توان یکساله ، دوساله ، یا حتی چهار ساله نوازنده شد و در رشته موسیقی حرفی برای گفتن داشت ؟ بدون شک چنین چیزی امکان پذیر نیست . به همین دلیل ، دانشجوی این رشته باید از کودکی یا نوجاونی ، ساز را در دست گرفته و حداقل در نواختن یک ساز ایرانی و یا جهانی مهارت داشته باشد ودانشگاه برای او کلاس سیزدهم باشد .
برای شناخت این دسته از دانشجویان ، رشته موسیقی نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد ؛ یعنی داوطلبانی که در آزمون سراسری ، گروه آزمایشی هنر در ردیف معرفی شدگان چند برابر ظرفیت رشته موسیقی قرار می گیرد باید در آزمون تخصصی و عملی موسیقی که شامل اطلاعات عمومی موسیقی ، مبانی نظری و عملی موسیقی (تئوری موسیقی ، سرایش و تربیت شنوایی ) و نوازندگان یک ساز ایرانی یا یک ساز جهانی می شود ، شرکت کنند ، اسامی پذیرفته شدگان نهایی این رشته نیز باتوجه به نتیجه آزمون های تخصصی و عملی مذکور اعلام می گردد.
اما گذشته از موفقیت در آزمون عملی موسیقی ، هنرجوی این رشته باید با کار و تلاش مستمر ؛ دانش ، معرفت و توانایی خود را افزایش دهد و در کنار آن بکوشد که از دنیای شگفت انگیر کودکی دور نشود ، چون ذهن آماده و قلب زلال و شفاف یک کودک ، قدرت دیدن زیبایی ها و شگفتی هایی را دارد که اکثر افراد بزرگسال از درک ان عاجز هستند . به همین دلیل یک نگاه کودکانه همراه با توانایی و دانش لازم می تواند عامل خلق آثار هنری جاودان باشد .

موقعیت شغلی در ایران :
آیا می دانید که موسیقی در بهبود بسیاری از بیماری ها مانند بیماری های روانی و اختلالات گفتاری و شنیداری موثر است و باعث کاشهش درد و ایجاد آرامش جسمی و روانی می گردد؟
آیا می دانید که موسیقی که رشد گیاهان را بهتر و بیشتر می کند ودر ادیاد شیر دام ها موثر است ؟
در واقع موسیقی در جوامع امروزی کاربرد های بسیاری دارد که نشانه قدرت جادویی این هنر است . اما متاسفانه در جامعه ما هنوز موسیقی جایگاه خویش را پیدا نکرده است برای مثال ما در زمینه موسیقی درمانی قدم موثری برنداشته ایم و هنوز عامه مردم با ارزش هنر موسیقی آشنا نیستند البته در چند سال اخیر شاهد پیشرفت روزافزون موسیقی هستیم و همین نشان می دهد که در حال حاضر نیاز مبرمی به کارشناسان نوازندگان و آهنگ سازان هنرمند و متبحر داریم ؛ افرادی که نه گندم نمای جو فروش بلکه یاوران حقیقی این هنر اصیل و با ارزش باشند . چنین افرادی می توانند در مراکز و سازما ن های مختلفی مانند صدا و سیما ، سازمان تبلیغات اسلامی و وزارت فرهنگ و ارشاد فعالیت کنند .
همچنین می توانند به تدریس موسیقی و در صورت داشتن توانمندی لازم به آهنگ سازی فیلم ، رهبری ارکستر ، یا حضور در ارکستر های مختلف و ضبط آثار متفاوت بپردازند.

دانشجویان موسیی نظامی نیز از ابتدای تحصیل بورسیه ارتش جمهوری اسلامی هستند ودرنهایت جذب این نهاد می شوند .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس مشترک در بین گرایش های مختلف موسیقی :

تحلیل مبانی نظری موسیقی ، سرایش ، تاریخ موسیقی ایران ، پیانوی عمومی ، طبیعت شنوایی ، تاریخ موسیقی جهان ، سازشناسی موسیقی جهانی ، شناسایی سازهای ایران ، هارمونی .

دروس تخصصی گرایش نوازندگی موسیقی جهانی :

ساز جهانی (اموزش یک ساز جهانی که در 8 ترم ارائه می شود ) مبانی صداشناسی ، ارکستر جهانی – همراهی ، آواز جمعی ، فرم موسیقی ، اجرای صحنه ای آواز جمعی ، اجای صحنه ای صجنه جهان ، هم نوازی، دشیفراژ ، اجرای پایانی

دروس تخصصی گرایش موسیقی نظامی:

پیانوی اختصاصی ، هارمونی ، اصول آهنگ سازی ، تربیت شنوایی ، کنتراپون ، گروه نوازی ، ارکستر ، آشنایی با دستگاه های موسیقی ایران ،پیوند شعر و موسیقی ، ساز بادی باندهای نظامی ، ارکستراسیون سمفونیک ، رهبری ارکستر سمفونیک و نظامی ، تاریخ موسیقی نظامی ، اجرای پایانی

دانشگاه های پذیرنده : تهران ، هنر - کرج
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : نوازندگی موسیقی ایرانی، نوازندگی موسیقی جهانی ، موسیقی نظامی
* این رشته بصورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد.

رشته میکروبیولوژی

وقتی که از پشت میکروسکوپ به یک قطره آب، یک بگ درخت و یک مشت خاک می نگری دنیای عجیب و خارق العاده میکروارگانیسم ها در مقابل دیدگانت گشوده می شود. دنیای موجودات حیرت انگیز که توانایی آنها در هیچ موجود دیگری حتی انسان به چشم نمی خورد… به راستی چه موجودی می تواند در قدرت رشد با باکتری برابری کند؟ باکتری که شاید یک میلیونیم گرم (میکروگرم) نیز وزن نداشته باشد اما اگر شرایط محیط برای تکثیر تصاعدی آن مناسب باشد، در عرض 72 ساعت انبوه باکتریهای تولید شده وزنی سه هزار برابر وزن کره زمین خواهند داشت و این تنها یکی از جلوه های دنیای شگفت انگیز میکروارگانیسم ها است، دنیایی که در رشته میکروبیولوژی (میکروب شناسی) مورد بررسی قرار می گیرد.
اما میکروارگانیسمها که اساس و پایه علم میکروبیولوژی را تشکیل می دهند، چه هستند؟ محمدعلی آموزگار دانشجوی دوره دکترای میکروبیولوژی دانشگاه تهران در این باره می گوید:میکروارگانیسمها موجودات ریز ذره بینی مانند: باکتریها، ویروسها، قارچهای میکروسکوپی و پرتوزوئرها هستند که با چشم غیر مسلح دیده نمی شوند. وی همچنین در مورد جایگاه میکروارگانیسمها در رشته میکروبیولوژی می گوید: علم میکروبیولوژی که گرایشی از علم زیست شناسی است به بررسی و مطالعه میکروارگانیسم ها می پردازد در این علم ارتباط میکروارگانیسم ها با خودشان و همچنین با موجودات عالی تر مانند انسان، حیوانات و گیاهان مورد بررسی قرار می گیرد.
گفتنی است که علم میکروبیولوژی گرایشهای مختلفی دارد که عبارتند از:
الف) گرایش پزشکی: در این گرایش میکروبهایی که برای انسان بیماری زا هستند و چگونگی فغالیت آنها بررسی می شود. البته این گرایش قسمت کوجکی از علم میکروبیولوژی را برای خود اختصاص می دهد چرا که از میان میکروبهای شناخته شده فقط حدود 170 نوع میکروب، بیماری زا هستند و بقیه میکروبها تا کنون شناخته شده اند، میکروبهای مفید می باشند.
ب) میکروبیولوژی غذایی: بسیاری از مواد غذایی مثل ماست یا پنیر به یاری میکروبها تولید می شوند.
ج) میکروبیولوژی صنعتی: در این گرایش از میکروبیولوژی از میکروبهای مفید برای تولید مواد صنعتی مانند اسیدها و کمپوست میکروبی ( تهیه کود به یاری مواد زاید و زباله ها) استفاده می شود، همچنین از میکروبها در رفع آلودگی های محیط زیست استفاده می گردد.
دکتر علی اکبر محمدی متخصص میکروبیولوژی و رئیس وقت مؤسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی نیز در معرفی این رشته می گوید: دسته میکروبیولوژی که با میکروارگانیسمها یعنی موجودات ریز ذره بینی سر و کار دارد، دو جنبه مهم دارد، یکی مبارزه با میکروارگانیسم های خطرناک و بیماری زا که حیاط انسانها، حیوانات و گیاهان را به خطر می اندازند و میکروبیولوژیست با شناسایی روش و مسیر ایجاد بیماریها می تواند این مسیر را متوقف کرده و از چرخه و سیر بیماری جلوگیری کند و جنبه دیگر استفاده بهینه و مناسب از میکروارگانیسم ها برای تولید مواد غذایی و تبدیل بهینه صنایع غذایی مثل تهیه پنیر، ماست و یا حتی نان و همچنین تولید داروهای پزشکی و دامپزشکی می باشد.
در واقع علم میکروبیولوژی در مورد چگونگی استفاده بهینه از میکروارگانیسم ها و جلوگیری از ضررها و زیانهایی که میکروارگانیسم ها می توانند به حیات انسانها، دامها و نباتات وارد کنند، بحث می کند. میکروبیولوژی یا زیست شناسی سلولی مولکولی گاه می شنویم که از رشته میکروبیولوژی با عنوان زیست شناسی سلولی مولکولی یاد می شود برای مثال در بعضی از قسمتهای دفترچه های آزمون سراسری سازمان سنجش آموزش کشور از این رشته با عنوان زیست شناسی سلولی مولکولی یاد شده است و به همین دلیل تعدادی از داوطلبان آزمون سراسری تصور می کنند که رشته میکروبیولوژی همان رشته علوم سلولی مولکولی است و در نتیجه هنگام انتخاب رشته با مشکلاتی روبرو می شوند.
دکتر محمدی درباره تفاوت بین این دو رشته می گوید: در حقیقت علم میکروبیولوژی مادر علوم سلولی مولکولی است چون زمانی که راجع به فیزیولوژی سلول ( به اصطلاح چگونگی کار کردن و سوخت و ساز بدن سلول) صحبت می شود، در واقع ساختار سلول به عنوان یک میکروارگانیسم مورد بررسی قرار می گیرد، اما این باعث نمی شود که دو رشته فوق را یکی بدانیم چون علوم سلولی مولکولی از حیطه فعالیتهای بیرونی میکروب خارج شده و وارد فعالیتهای درونی آن می شود، در حالیکه در علم میکروبیولوژی تأثیرات بیرونی میکروارگانیسم ها مطالعه می شود .
برای مثال شما در علم میکروبیولوژی نگاه می کنید که میکروارگانیسم مورد نظر شما چه نوع بیماری ایجاد کرده و از روی آثار بیماری حدس می زنید میکروارگانیسمی را که بررسی می کنید چه نوع میکروبی است . دکتر محمدی همچنین در مورد نام رشته میکروبیولوژی می گوید: با توجه به اینکه امروزه علوم بسیار ریز، جزئی و تخصصی شده است، بهتر است که دو علم میکروبیولوژی و علوم سلولی و ملکولی در کنار یکدیگر و با نام تخصصی به علم زیست شناسی خدمت بکنند نه اینکه یک علم، دیگری را احاطه بکند. مثلا اگر بخواهیم میکروبیولوژی را زیر مجموعه ای از علوم سلولی و مولکولی بدانیم، اشتباه است چون بعضی از اوقات علوم سلولی و مولکولی کاری به میکروارگانیسم ها ندارد و در مورد سلولهای یوکاریوتی یا سلولهای انسانی صحبت می کند.

رشته نقاشی

می‌گویند زئوس و پاراسیو از معروفترین نقاشان یونان باستان بودند و با یکدیگر رقابت داشتند. روزی آنها در یک مسابقه نقاشی در حضور مردم شرکت کردند تا بهترین نقاش یونانی انتخاب شود. زئوس روی تابلوی خود یک خوشه انگور کشید و در این کار چنان مهارتی از خود نشان داد که پرندگان به تصور آنکه خوشه انگور واقعی است، به سوی آن هجوم آوردند.

پاراسیو نیز برای نشان دادن نقاشی‌اش از رقیب خود دعوت کرد تا پرده نقاشی را کنار بزند اما وقتی زئوس برای کنار زدن پرده نقاشی جلو رفت، متوجه شد که پرده‌ای وجود ندارد بلکه پاراسیو خود پرده را نقاشی کرده است و در نتیجه همگان برتری پاراسیو را به رسمیت شناختند.این داستان را بسیاری از ما به عنوان اوج قدرت یک نقاش در خلق یک شاهکار هنری شنیده‌ایم اما آیا نقاشی یعنی همین؟ آیا هنر نقاش این است که آنچنان ماهرانه طبعیت را تقلید کند که حتی خود طبعیت را نیز به اشتباه بیندازد؟ در این صورت چگونه می‌توان به نگاره‌های دیوارهای غارها یا آثار هنرمندان مدرن، نقاشی گفت؟

استادان و هنرمندان نقاشی بر خلاف نظر افرادی که نقاشی را فتوکپی طبیعت می‌دانند، معتقدند که نقاشی هنری است که در پیوند با اندیشه، جهان‌بینی و شرایط حاکم بر جامعه شکل می‌گیرد و معنا و مفهوم پیدا می‌کند و نهایتاً در غالب تصویر بیان می‌گردد.البته براساس این تعریف نمی‌توان تعریف نقاشی را با هنرهای تجسمی دیگر مانند گرافیک یا طراحی مشخص نمود و این به دلیل آن است که امروزه مرز بین بسیاری از هنرها شکسته شده است و نمی‌توان با خط‌کش لغات، حیطه یک هنر را تعیین کرد.رشته نقاشی فضایی را ایجاد می‌کند که هر دانشجوی خلاق متناسب با توان، سلیقه، دانش و ذهنیت خویش، دنیای خاص آفرینندگی خود را در آن می‌یابد و در نتیجه می‌تواند آثاری را خلق کند که باعث تحول خود و در مرحله بعد جامعه‌اش گردد. این رشته‌ به‌ آموزش‌ سبک‌های‌ برجسته‌ نقاشی‌ معاصر ایران‌ و جهان‌ می‌پردازد و در کنار آن‌ دانشجویان‌ دروسی‌ مثل‌ طراحی‌، اطلاعات‌ و مبانی‌ هنرهای‌ تجسمی‌، تاریخ‌ هنر و تاریخ‌ عمومی‌ نقاشی‌ را می‌گذرانند.

یک‌ دانشجوی‌ رشته‌ نقاشی‌ در طی‌ تحصیل‌ در دانشگاه‌ می‌آموزد که‌ خوب‌ ببیند، تحلیل‌ کند، دانش‌ خود را وسعت‌ ببخشد و آنچه‌ را که‌ یاد گرفته‌ است‌ در سطوح‌ مختلف‌ اشاعه‌ بدهد. به‌ همین‌ دلیل‌ اگر فردی‌ قریحه‌ و ذوق‌ نقاشی‌ نداشته‌ باشد، با ورود به‌ رشته‌ نقاشی‌ فقط‌ یکسری‌ اطلاعات‌ به‌ دست‌ می‌آورد و بازدهی‌ نخواهد داشت‌.

توانایی‌های‌ لازم :
دانشجوی‌ رشته‌ نقاشی‌ باید ویژگی‌های‌ جسمی‌ و روحی‌ خاصی‌ داشته‌ باشد تا بتواند در این‌ رشته‌ موفق‌ گردد و به‌ همین‌ دلیل‌ نیز آزمون‌ نقاشی‌ دانشگاه‌ها و مراکز آموزش‌ عالی‌ به‌ صورت‌ نیمه‌متمرکز برگزار می‌شود؛ یعنی‌ پیش‌ از ورود به‌ دانشگاه‌ استعداد و خلاقیت‌ داوطلب‌ در یک‌ آزمون‌ عملی‌ سنجیده‌ می‌شود تا بهترین‌ و توانمندترین‌ داوطلبان‌ وارد دانشگاه‌ گردند. از سوی‌ دیگر نقاش‌؛ یعنی‌ خلاق‌؛ یعنی‌ آفریننده؛ یعنی‌ کسی‌ که‌ از مرز بایدها و نبایدها می‌گذرد تا طرحی‌ نو دراندازد و به‌ همین‌ دلیل‌ نمی‌توان‌ به‌ او دستور داد که‌ چگونه‌ باش‌ و از چه‌ راهی‌ برو تا موفق‌ شوی‌. در واقع‌ یک‌ نقاش‌ نمی‌تواند در چهارچوبی‌ مشخص‌ و معین‌ محدود گردد. و بالاخره‌ باید گفت‌ که‌ هنر نقاشی‌ مثل‌ هر هنر دیگری‌ کار طاقت‌فرسا، هوش‌، نبوغ‌ و شعور فراوان‌ نیاز دارد.

موقعیت‌ شغلی‌ در ایران :
یک‌ فارغ‌التحصیل‌ نقاشی‌ نباید انتظار داشته‌ باشد که‌ تنها مشغله‌ و منبع‌ درآمدش‌ نقاشی‌ کشیدن‌ باشد چرا که‌ حتی‌ نقاش‌های‌ موفق‌ و معروف‌ جهان‌ نیز تنها مشغله‌شان‌ کشیدن‌ نقاشی‌ نیست‌ بلکه‌ در کنار نقاشی‌، به‌ تدریس‌ نقاشی‌ نیز می‌پردازند. کاری‌ که‌ بسیار مثمر ثمر است،‌ چون‌ تدریس‌ و ارتباط‌ با دیگران‌، تأثیر به سزایی‌ در دید، ذهن‌ و اندیشه‌ یک‌ نقاش‌ می‌گذارد. در کشور ما نیز یک‌ نقاش‌ می‌تواند علاوه‌ بر نقاشی‌ به‌ تدریس‌ این‌ هنر در مراکز آموزش‌ عالی‌ یا آموزشگاه‌های‌ آزاد و به‌ فعالیت‌ در مطبوعات‌ و نشریات‌، صداوسیما، فرهنگسراها، سازمان‌ میراث‌ فرهنگی‌، وزارت‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامی‌، شهرداری‌ها (به‌ عنوان‌ طراح‌ و مجری‌ نقاشی‌های‌ دیواری‌) بپردازد.

درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل :

دروس‌ پایه‌:

مبانی‌ هنرهای‌ تجسمی‌ ، کارگاه‌ طراحی‌ پایه‌ (سطح‌ یک‌) ، کارگاه‌ عکاسی‌ پایه، هندسه‌ مناظر و مرایا، کارگاه‌ چاپ‌های‌ دستی‌، کارگاه‌ حجم‌سازی‌، تجزیه‌ و تحلیل‌ و نقد آثار هنرهای‌ تجسمی‌، هنر و تمدن‌ اسلامی‌ ، آشنایی‌ با هنر در تاریخ‌.

دروس‌ اصلی‌:

کارگاه‌ طراحی‌ (سطح‌ دو) ، نقاشی‌ دیواری‌ ، کارگاه‌ نقاشی‌ دیواری‌ (سطح‌ یک‌)، کارگاه‌ نقاشی‌ (سطح‌ یک‌)، تاریخ‌ عمومی‌ نقاشی‌، تجزیه‌ و تحلیل‌ و نقد آثار نقاشی‌.

دروس تخصصی:

کارگاه طراحی (سطح سه)، کارگاه نقاشی (سطح دو)، کارگاه نقاشی (سطح سه)، مرمت آثار نقاشی. طرح عملی جامع، طرح و رساله نهایی

دانشگاه های پذیرنده : الزهرا (س) – تهران ، تهران ، سیستان و بلوچستان – زاهدان ، شاهد – تهران ، فردوسی – مشهد (واحد نیشابور) ، هنر- کرج ، هنراصفهان ، شهید جمران اهواز – واحد شوشتر ، غیرانتفاعی جهاد دانشگاهی – تهران ، غیرانتفاعی سوره - تهران
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه -شبانه
دانشگاه : دولتی – غیر انتفاعی
گرایشها :
نیمه متمرکز پذیرش دارد

رشته نمایش

آ‎هاي! سلام. با شماها هستم!اين عبارت ساده كه عنوان يك نمايشنامه آمريكايي اثر ويليام سارويان مي‌باشد، علت وجودي تئاتر را توجيه مي‌كند. چرا كه تئاتر توسط افرادي در جهان آفريده شده كه نمي‌توانند در مقابل نياز به سلام گفتن مقاومت كنند.

آنچه خوانديد بخشي از سخنان ريچارد برتن بازيگر بزرگ تئاتر و سينماي كشور انگلستان، در معرفي ماهيت هنر تئاتر است. هنري كه امروزه ضرورت حفظ و حراست از آن بيش از هر زمان ديگر احساس مي‌شود. چرا كه در قرن بيست و يكم ايجاد ارتباط، مهم‌ترين عامل در زندگي است و تئاتر كه مجموعه‌اي از تمام هنرهاي بشري از جمله نقاشي، موسيقي، شعر و ادبيات است؛ ژرف‌ترين راه براي برقراري ارتباط فرهنگي، اجتماعي و سياسي با ديگري است. به همين دليل امروزه ما كمتر جامعه‌اي را در دنيا مي‌توانيم تصور كنيم كه داراي شكلي از هنر نمايش نباشد.

البته براي رسيدن به يك تئاتر واقعي كه بتواند وسيله‌اي براي ارتباط باشد، بايد از آموخته‌هاي ديگران بهره گرفت و سپس خود آفريد؛ يعني يك تئاتر خوب بيش از وسايل تكنيكي وامكانات، نيازمند دانش تئاتر است. چون وقتي دانش تئاتر محور كار باشد، خلاقيت‌هاي هنري و فني، جاي خالي بسياري از عوامل ديگر را جبران مي‌كند و چه بسا عامل ابداع نيز مي‌گردد.

ولي يك هنرمند بدون شعور تئاتري اگر تمام امكانات نمايشي را نيز در اختيار داشته باشد، باز يك پايش لنگ است.از همين‌رو امروزه رشته نمايش به عنوان يكي از رشته‌هاي مهم هنري در دانشگاه‌ها و مراكز آموزش عالي تدريس مي‌شود اين رشته در مقطع‌ كارشناسي‌ داراي‌ 5 گرايش‌ ادبيات‌ نمايشي‌، كارگرداني‌، بازيگري‌، صحنه‌آرايي‌ و نمايش‌ عروسكي‌ است‌.

گرايش‌ ادبيات‌ نمايشی:

هر متن‌ نمايش‌ علاوه‌ بر هدفي‌ كه‌ متن‌ به‌ خاطر دست‌يافتن‌ به‌ آن‌ به‌ رشته‌ تحرير درمي‌آيد، متكي‌ و پايدار بر سه‌ عامل‌ اساسي‌ شخص‌ بازيگر، عمل‌ و بيان‌ است‌ كه‌ در تركيب‌ با يكديگر نمايشنامه‌ را ايجاد مي‌كند. در گرايش‌ نمايشنامه‌نويسي‌، دانشجو مي‌آموزد كه‌ چگونه‌ يك‌ نمايشنامه‌ را براي‌ اجرا بر روي‌ صحنه‌ بنويسد؛ يعني‌ چگونه‌ خود را جاي‌ يك‌ يك‌ افراد نمايش‌ گذاشته‌ و شخصيت‌ آنها را به درستي‌ خلق‌ كند‌ و با ايجاد گره‌هاي‌ نمايشي‌ و بازكردن‌ آنها، نمايش‌ را از اول‌ تا آخر به‌ جلو ببرد.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ مشترك‌ در‌ گرايش‌های مختلف‌ نمايش :

تاريخ‌ نمايش‌، جامعه‌شناسي‌، آشنايي‌ با ادبيات‌ كهن‌ ايران‌ و جهان‌، آشنايي‌ با هنرهاي‌ تجسمي‌، اصول‌ و مباني‌ ارتباطات‌، آشنايي‌ با هنر در تاريخ‌، آشنايي‌ با ادبيات‌ معاصر ايران‌ و جهان‌، فرهنگ‌ عامه‌ و تمثيل‌شناسي‌، تاريخ‌ فلسفه‌، آشنايي‌ با تعزيه‌، مباني‌ دكور و صحنه‌آرايي‌، مباني‌ نمايشنامه‌نويسي‌، مباني‌ بازيگري‌، مباني‌ نمايش‌ عروسكي‌، روش‌ تحقيق‌ و تدوين‌ پايان‌نامه‌، نمايش‌ در ايران‌.

دروس‌ تخصصی گرايش‌ ادبيات‌ نمايشی:

آشنايي‌ با متون‌ فارسي‌نمايشي‌ ، تاريخ‌ ادبيات‌ نمايشي‌ ، اصول‌ و فنون‌ نمايشنامه‌نويسي‌، داستان‌نويسي‌، سبكهاي‌ ادبي‌ جهان‌، نقد در نمايش‌ ، شخصيت‌شناسي‌، ديدن‌ و تحليل‌ نمايش‌، آشنايي‌ با فيلمنامه‌نويسي‌، نمايشنامه‌نويسي‌ راديو و تلويزيون‌، پايان‌نامه‌.

گرايش‌ كارگردانی:

در قديم‌ كارگردان‌ تنها مراقب‌ بود كه‌ وحدت‌ نمايش‌ حفظ‌ شود اما امروزه‌ كارگردان‌ مسؤوليت‌ معني‌ آن‌ را نيز برعهده‌ دارد. كار هنري‌ كارگردان‌ را مي‌توان‌ به‌ دو مرحله‌ تقسيم‌ كرد. نخستين‌ بخش‌ تهيه‌ و تدارك‌ و مشتمل‌ بر انتخاب‌ متن‌، تجزيه‌ و تحليل‌ آن‌ و انتخاب‌ بازيگر است‌ و بخش‌ دوم‌ كار عملي‌ با بازيگران‌؛ يعني‌ فرآيند تمرين‌ مي‌باشد.

دروس‌ تخصصی گرايش‌ كارگردانی:

كارگرداني‌، تحليل‌ نمايشنامه‌، نمايش‌ ايمائي‌، امكانات‌ صحنه‌، موسيقي‌ صحنه‌، موسيقي‌ در نمايش‌، شيوه‌هاي‌ نمايش‌ در ايران‌، سبك‌ها و شيوه‌هاي‌ اجرا، ماسك‌ و گريم‌، دكور، اصول‌ كارگرداني‌ نمايش‌ راديوئي‌، ديدن‌ و تحليل‌ نمايش‌، اجراي‌ كارگاهي‌ نمايش‌هاي‌ ايران‌، تركيب‌ در صحنه‌، اصول‌ كارگرداني‌ نمايش‌ تلويزيوني‌، پايان‌نامه‌.

گرايش‌ بازيگری:

بازيگري‌ در مفهوم‌ حرفه‌اي‌ آن‌، كشف‌ حقيقت‌ بي‌ هيچ‌ ابهامي‌ در گفتار نويسنده‌ و انتقال‌ اين‌ كشف‌ به‌ تماشاگر است‌. در واقع‌ بازيگر، يعني‌ كسي‌ كه‌ با صداقت‌ تمام‌ به‌ آنچه‌ بر روي‌ صحنه‌ مي‌گذرد، ايمان‌ داشته‌ باشد و با تمام‌ وجود نقش‌ خود را بر روي‌ صحنه‌ تجربه‌ كرده‌ و در واقع‌ بر روي‌ صحنه‌ زندگي‌ كند.بايد گفت كه هنر بازيگري در طول تاريخ پيشرفت قابل توجهي داشته و روش‌ها و تكنيك‌هاي مختلفي در اين هنر ايجاد شده است. در نتيجه امروزه تحصيل آكادميك بازيگري ضروري است.

دروس‌ تخصصی گرايش‌ بازيگری:

امكانات‌ صحنه‌، نمايش‌ ايمائي‌، تحليل‌ نمايشنامه‌، بدن‌، بيان‌، شيوه‌هاي‌ نمايش‌ در ايران‌، ماسك‌ و گريم‌، سبك‌ها و شيوه‌هاي‌ اجرا، شخصيت‌شناسی، تربيت‌ حس‌، بازيگري‌، اجراي‌ كارگاه‌هاي‌ نمايش‌هاي‌ ايراني‌، بازيگري‌ سينما، ديدن‌ و تحليل‌ نمايش‌، بازيگري‌ راديو و تلويزيون‌، پايان‌نامه‌.

گرايش‌ صحنه‌آرايی:

يك‌ صحنه‌آرا با توجه‌ به‌ امكانات‌ سالن‌ و دستگاه‌هاي‌ مكانيكي‌ موجود، فضاي‌ كلي‌ نمايش‌ را ايجاد مي‌كند و به‌ همين‌ دليل‌ طراح‌ نور، طراح‌ لباس‌ و چهره‌پرداز زير نظر وي‌ فعاليت‌ مي‌كنند. همچنين‌ يك‌ صحنه‌آرا تلاش‌ مي‌كند تا به‌ ساده‌ترين‌ وجه‌، حس‌هاي‌ موجود در نمايش‌ را به‌ ياري‌ دكور ايجاد نمايد چون‌ حتي‌ يك‌ رنگ‌ نامناسب‌ در صحنه‌، مي‌تواند فضا را مخدوش‌ كند.

دروس‌ تخصصي‌ گرايش‌ صحنه‌آرايی :

طراحي‌ و نقاشي‌، نقشه‌كشي‌، شناخت‌ مواد، آشنايي‌ با فضاهاي‌ سنتي‌ ايران‌، آشنايي‌ با طراحي‌ و دوخت‌ لباس‌، تاريخ‌ تحولات‌ دكور، امكانات‌ صحنه‌، كارگاه‌ رنگ‌، پرسپكتيو در صحنه‌، نور در صحنه‌، تاريخ‌ لباس‌ در غرب‌ و ايران‌، ماسك‌ و گريم‌، شيوه‌هاي‌ نمايش‌ در ايران‌، ديدن‌ و تحليل‌ نمايش‌، كارگاه‌ دكور و صحنه‌آرايي‌، اجراي‌ كارگاهي‌ نمايش‌هاي‌ ايراني‌، طراحي‌ صحنه‌ نمايش‌ عروسكي‌، آشنايي‌ با صحنه‌ سينمائي‌ و تلويزيوني‌، صوت‌، پايان‌نامه‌.

گرايش‌ نمايش‌ عروسكی:

نمايش عروسكي يكي از قديمي‌ترين شيوه‌هاي نمايش است كه در دوران‌هاي گذشته هنگامي كه ظاهراً سرگرمي‌هاي كمي وجود داشت، جوانان و پيران از هر طبقه اجتماعي شيفته آن بودند چون با آن كه عروسك‌ها بي‌جان هستند، نمايش عروسكي نزديك‌تر از هر شكل نمايشي با تماشاگر رابطه برقرار مي‌كند و عروسك‌گردان با مهارت بسيار، نظريات اخلاقي، سياسي واجتماعي خود را از طريق نمايش بازگو مي‌كند.

در حال‌ حاضر نمايش‌ عروسكي‌ رونق‌ گذشته‌ را ندارد و در بسياري‌ از كشورها تنها شيوه‌اي‌ از تئاتر كودك‌ و نوجوان‌ قلمداد مي‌شود. حتي‌ اگر ما نيز آن را شيوه‌اي از تئاتر كودك و نوجوان قلمداد كنيم، بايد براي‌ پاسخگويي‌ به‌ خيل‌ عظيم‌ كودكان‌ و نوجوانان‌ كشورمان‌ به‌ آموزش‌ اين‌ شيوه‌ از نمايش‌ بپردازيم‌ تا دانشجويان‌ رشته‌ تئاتر ضمن‌ آشنايي‌ با ساخت‌ و كار انواع‌ عروسك‌ها از جمله‌ عروسك‌ نخي‌، ميله‌اي‌، دستكشي‌ و سايه‌اي‌ و همچنين‌ آموزش‌ فن‌ صدا بتوانند در اين‌ زمينه‌ مهارت‌هاي‌ لازم‌ را كسب‌ كنند.

دروس‌ تخصصی گرايش‌ نمايش‌ عروسكی:

كارگاه‌ نمايش‌ عروسكي‌، طراحي‌ و نقاشي‌، فن‌ بيان‌، نمايشنامه‌نويسي‌ عروسكي‌، موسيقي‌ در نمايش‌، شناخت‌ مواد، تاريخ‌ نمايش‌ عروسكي‌، آشنايي‌ با فضاهاي‌ سنتي‌، موسيقي‌ در نمايش‌ عروسكي‌، ماسك‌ و گريم‌، شيوه‌هاي‌ نمايش‌ در ايران‌، كارگرداني‌ نمايش‌ عروسكي‌، طراحي‌ صحنه‌ نمايش‌ عروسكي‌، آشنايي‌ با ادبيات‌ كودكان‌، ديدن‌ و تحليل‌ نمايش‌ عروسكي‌، بازيگري‌ نمايش‌ عروسكي‌، كودك‌ و نمايش‌، پايان‌نامه‌.

توانايی های لازم‌ :
هنر تئاتر يك‌ هنر جمعي‌ است‌؛ يعني‌ يك‌ هنرمند تئاتر نمي‌تواند به‌ تنهايي‌ فعاليت‌ كند به‌ همين‌ دليل‌ بايد فردي‌ انعطاف‌پذير بوده‌ و توانايي‌ كار گروهي‌ را داشته‌ باشد. همچنين‌ لازم است فردي‌ خلاق‌ و نوآور باشد. يك‌ بازيگر بايد علاوه‌ بر صداي‌ رسا و بدون‌ تنش‌ و لرزش‌ و آمادگي‌ جسماني‌ خوب‌، انديشه‌اي‌ پويا و حسي‌ قوي‌ داشته‌ باشد تا بتواند فضاي‌ ذهني‌ نمايش‌ را تصور كرده‌ و بازسازي‌ كند. دانشجوي‌ ادبيات‌ نمايشي‌ نيز بايد قلم‌ خوبي‌ داشته‌ و اطلاعات‌ عميقي‌ در مورد اقتصاد، روانشناسي‌، جامعه‌شناسي‌، فرهنگ‌ و ادبيات‌ ايران‌ و جهان‌ داشته‌ باشد و همچنين‌ صبور و با حوصله‌ باشد چون‌ نوشتن‌ يك‌ نمايشنامه‌ روزها و حتي‌ ماه‌ها طول‌ مي‌كشد.

موقعيت‌ شغلی در ايران :
هنر تئاتر كه‌ به‌ تعبيري‌ همزاد انسان‌ است‌، برجستگي‌ و اهميت‌ خاصي‌ دارد. چون‌ نماد ارزشمندي‌ از شعائر، جشن‌ها، سوگ‌ها، فرهنگ‌ و انديشه‌ يك‌ جامعه‌ است‌. به‌ همين‌ دليل‌ بايد به‌ آموزش‌ و گسترش‌ اين‌ هنر اهتمام‌ ورزيد.

يعني‌ نبايد سالنهاي‌ تئاتر ما به‌ چند سالن‌ در شهر تهران‌ محدود شود و نبايد فارغ‌التحصيلان‌ رشته‌ تئاتر بيكار بوده‌ يا شغلي‌ بي‌ارتباط‌ با تحصيلات‌ دانشگاهيشان‌ داشته‌ باشند. اما متأسفانه‌ در عمل‌ بسياري‌ از فارغ‌التحصيلان‌ اين‌ رشته‌ جذب‌ بازار كار نمي‌شوند و با اين‌ كه‌ در چند سال‌ اخير شاهد رشد قابل‌ توجه‌ هنر تئاتر بوده‌ايم، اما هنوز اين‌ هنر به‌ توجه‌ بيشتر مالي‌ و معنوي‌ نيازمند است‌. البته‌ در حال‌ حاضر نيز يك‌ فارغ‌التحصيل‌ مستعد اين‌ رشته‌ كه‌ خلاقيت‌ و دانش‌ لازم‌ را داشته‌ باشد، هيچ‌ وقت‌ بيكار نخواهد ماند و حتي‌ به‌ جاي‌ اين‌ كه‌ او به‌ دنبال‌ كار باشد، ديگران‌ به‌ دنبال‌ او خواهند بود و مي‌تواند در مراكز دولتي‌ مثل‌ وزارت‌ فرهنگ‌ و ارشاد اسلامي‌، سازمان‌ تبليغات‌ اسلامي‌ يا صداوسيما مشغول‌ شود يا در گروه‌هاي‌ آزاد هنري‌ فعاليت‌ اجرايي‌ داشته‌ باشد.

دانشگاه های پذیرنده : هنر ، غیر انتفاعی نبی اکرم (ص) – تبریز ، غیر انتفاعی سوره .

مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه -شبانه
دانشگاه : دولتی – غیر انتفاعی
گرایشها : ادبیات نمایشی ، کارگردانی ، بازیگری ، صحنه آرایی و دکور ، نمایش عروسکی

رشته هنرهای تجسمی

اين دسته از فارغ‌التحصيلان میتوانند در كادر هنري واحدهای وابسته وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی يا هر واحد هنری ديگر فعاليت كنند.

درس‌های اين رشته در طول تحصيل :

دروس مشترك در هر سه شاخه:

هندسه مناظر و مرايا ، مباني هنرهاي تجسمي، كارگاه طراحي پايه، خوشنويسي، هنر در تمدن اسلامي، سير هنر در تاريخ، مبانی و اصول رسانه و تحقيق، آموزش هنر در مدارس، ادبيات فارسی.

دروس تخصصی شاخه نقاشی ايرانی (مينياتور):

كارگاه نقاشي ايرانی، آشنائی با اصول مقدماتی حجم، كارورزی، رساله و پروژه نهائی.

دروس تخصصی شاخه نقاشي:

كارگاه نقاشي ، آشنائی با اصول مقدماتی حجم، كارورزی، رساله و پروژه نهائی
دروس تخصصی شاخه گرافیک:

کارگاه عکاسی ، خوشنویسی و طراحی حروف، کارورزی ، رساله و پروژه نهایی.

دانشگاه های پذیرنده : غیر انتفاعی جهاد دانشگاهی ، غیر انتفاعی نبی اکرم (ص)- تبریز ، غیر انتفاعی نیما – محمود آباد ، غیر انتفاعی مارلیک – نوشهر ، غیر انتفاعی مولانا ، غیر انتفاعی مازیار ، غیر انتفاعی سپهر – اصفهان ، غیر انتفاعی ساریان – ساری ، غیر انتفاعی بزگمهر .
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی ، غیر انتفاعی
گرایشها : نقاشی ایرانی ، نقاشی ، گرافیک
*برخی از دانشگاه ها در این رشته به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرند .

رشته هنرهای سنتی

هنر های سنتی

هنر های سنتی از میراث های فرهنگی کشور و محل اصالت و ارزش ها و زمینه های مطمئن و مناسب برای حرکت اینده هنری است .
بدون شک راه های توجه و تقویت این هنر ها ، ایجاد دروه های آموزش عالی در سطوح گوناگون است تا ضمن مطالعه و پژوهش مستمر و نتیجه بخش راهیابی به سوی آینده ای پربارتر میسر گردد.
فارغ التحصیلان این رشته با اموزش های نظری و کارگاهی خود و آشنایی و کار عملی در زمینه هنر های سنتی قادر خواهند بود ، در انجام پژوهش های هنر های سنتی و نیز حفظ و احیاء این هنرها ، به صورت کمک برای کارشناس نقش داشته باشند و اداره واحد ها و کارگاه های تولیدی را در چارچوب ادارات و سازمان های فرهنگی دولتی یا بخش خصوصی بر عهده بگیرند.
گفتنی است که این دوره مشتراک قابل توجهی با کارشناسی صنایع دستی دارد .

درس های این رشته در طول تحصیل:

دروس پایه:

کارگاه طراحی پایه ، هنر و تمدن اسلامی ، آشنایی با هنر فرهنگ های همجوار ، آشنایی با مردم شناسی و روش های ایران ، آشنایی با هنر های سنتی آن ،آشنایی با باستان شناسی و روش های آن

دروس اصلی:

ترسیم فنی، خطوط و خواندن کتیبه های اسلامی ، هندسه نقوش در هنرهای سنتی ایران ، طرح اشیاء در تمدن اسلامی ، حفظ و احیاء هنر های سنتی ، موسیقی از نظر اسلام ، آشنایی با موسیقی بومی مناطق ایران . نمایش در ایران

دروس تخصصی:

کارگاه هنر های سنتی ، کارآموزی پژوهش در هنر های سنتی .

دانشگاه های پذیرنده: مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی .
مقاطع تحصیلی: کاردانی
دوره ها: روزانه
دانشگاه: دولتی
گرایشها:

رشته هوانوردی خلبانی.

رشته‌ هوانوردي‌ داراي‌ سه‌ شاخه‌ خلباني‌، مراقبت‌ پرواز و ناوبري‌ هوايي‌ است‌ كه‌ در اين‌ ميان‌ دو شاخه‌ خلباني‌ و مراقبت‌ پرواز از بين‌ داوطلبان‌ گروه‌هاي‌ آزمايشي‌ رياضي‌ و فني‌ و علوم‌ تجربي‌ دانشجو مي‌پذيرند كه‌ ما در اينجا به‌ معرفي‌ اين‌ دو شاخه مي‌پردازيم‌ :
شاخه‌ خلباني‌ تنها شاخه‌ خلباني‌ كه‌ از طريق‌ آزمون‌ سراسري‌ دانشگاه‌ها و مراكز آموزش‌ عالي‌ دانشجو مي‌پذيرد، شاخه‌ خلباني‌ نظامي‌ است‌ كه‌ دانشجويان‌ آن‌ در دانشگاه‌ علوم و فنون هوايي شهيد ستاري‌ آموزش‌ مي‌بينند. هدف‌ از پذيرش‌ دانشجوي‌ هوانوردي‌ (خلباني‌) در دانشگاه‌ هوايي‌ شهيد ستاري‌، تربيت‌ خلبان‌هاي‌ مورد نياز نيروي‌ هوايي‌ جمهوري‌ اسلامي‌ است. نيروي‌ هوايي‌ تعيين‌ مي‌كند كه‌ دانشجويان‌ خلباني‌ در كدام‌ رشته‌ تخصصي‌ (خلبان‌ جنگي‌ ، آموزشي‌ يا مسافربري‌) آموزش‌ ببينند. آنچه‌ مهم‌ است‌ اين‌ است‌ كه‌ رشته‌ هوانوردي‌ (خلباني‌) دانشگاه‌ علوم و فنون هوايي‌ شهيد ستاري‌ وابسته‌ به‌ نيروي‌ هوايي‌ ارتش‌ جمهوري‌ اسلامي‌ است‌ و دانشجويان‌ اين‌ دانشگاه‌ از بدو ورود به‌ دانشگاه‌ يك‌ دانشجوي‌ نظامي‌ خواهند بود و در نهايت‌ به‌ عنوان‌ يك‌ افسر مهندس‌ يا كارشناس‌ فارغ‌التحصيل‌ مي‌شوند.

توانايي‌هاي‌ لازم :
يك‌ خلبان‌ به‌ عنوان‌ فرمانده‌ هواپيمايي‌ كه‌ ميليون‌ها دلار ارزش‌ دارد، حرف‌ اول‌ را در هواپيما مي‌زند. به‌ همين‌ دليل‌ بايد آمادگي‌ كامل‌ را براي‌ احراز اين‌ مسؤوليت‌ داشته‌ باشد كه‌ اين‌ آمادگي‌ در سه‌ مرحله‌ سنجيده‌ مي‌شود. در مرحله‌ اول‌ داوطلب‌ شركت‌ در آزمون‌ سراسري‌ آمادگي‌ علمي‌ خود را ثابت‌ مي‌كند و همچنين‌ لازم‌ است‌ كه‌ رشته‌ هوانوردي‌ (خلباني‌) را جزو يكي‌ از 9 انتخاب‌ اول‌ فرم‌ انتخاب‌ رشته‌ خود درج‌ كرده‌ باشد. در مرحله‌ بعد بايد از لحاظ‌ جسمي‌ در معاينات‌ پذيرفته‌ شود كه‌ در اين‌ مرحله‌ يك‌ داوطلب‌ علاوه‌ بر خصوصيات‌ ظاهري‌ كه‌ عبارتند از:
حداكثر سن‌ 20 سال‌ تمام‌ (حتي‌ اگر خدمت‌ سربازي‌ را انجام‌ داده‌ باشد نبايد بيشتر از 20 سال‌ داشته‌ باشد)، حداقل‌ قد 165 سانتي‌متر، داشتن‌ وزني‌ متعارف‌ بايد از سلامت‌ جسماني‌ كامل برخوردار باشد‌. مثلاً بايد ديد چشم‌ او بوده‌ و كوررنگي‌ نداشته‌ باشد به‌ همين‌ دليل‌ چشم‌ داوطلب‌ در سه‌ مرحله‌ معاينه‌ مي‌شود همچنين‌ گوش‌ و حلق‌ و بيني‌ و قلب‌ يك‌ داوطلب‌ در سه‌ مرحله‌ معاينه‌ شده‌ و نهايتاً نوار مغزي‌ او برداشته‌ و دندان‌هايش‌ معاينه‌ مي‌شود. چون‌ براي‌ مثال‌ اگر داوطلبي‌ چند عدد از دندان‌هاي‌ جلو را نداشته‌ باشد در فشار جوّ بالا دچار حالت‌ تهوع‌ مي‌شود يا اگر بيش‌ از 3 يا 4 دندانش‌ ترميم‌ شده‌ باشد، در حين‌ پرواز مشكل‌ خواهد داشت‌ در نهايت‌ در صورت‌ سلامت‌ جسماني‌ كامل‌، از داوطلب‌ مصاحبه‌ عقيدتي‌ و حفاظتي‌ مي‌شود. يك‌ دانشجوي‌ خلباني‌ بايد جسور، نترس‌ و شجاع‌ باشد و همچنين‌ لازم‌ است‌ كه‌ عاشق‌ اين‌ رشته‌ بوده‌ و فردي‌ منضبط‌ و منظم‌ باشد.

درس‌هاي‌ اين‌ رشته‌ در طول‌ تحصيل :

دروس‌ پايه‌:

رياضي‌ ، فيزيك‌ پايه‌، آمار و احتمالات‌، معادلات‌ ديفرانسيل‌.

دروس‌ اصلي‌:

كامپيوتر و برنامه‌نويسي‌، ارتعاشات‌ عمومي‌، استاتيك‌، مباني‌ مهندسي‌ برق‌، ديناميك‌ عمومي‌، اصول‌ ايمني‌ پرواز، الكترونيك‌ عمومي‌، آئروديناميك‌ عمومي‌، اصول‌ هوانوردي‌، موتورهاي‌ هواپيما، سيستم‌هاي‌ الكتريكي‌ و الكترونيكي‌ هواپيما، ناوبري‌ هوائي‌ ، هواشناسي‌، فيزيولوژي‌ هوائي‌، قوانين‌ و مقررات‌ هوانوردي‌.

دروس‌ تخصصي‌:

مقاومت‌ مصالح‌، مباني‌ مديريت‌ و تحقيق‌ در عمليات‌، ايروديناميك‌ سيالات‌ تراكم‌پذير، انتقال‌ حرارت‌ عمومي‌، مكانيك‌ پرواز كاربردي‌، زبان‌ تخصصي‌، پرواز اوليه‌، پرواز پايه‌ ، پرواز پيشرفته‌ نظامي‌ ، پرواز تخصصي‌ نظامي‌.

شاخه‌ مراقبت‌ پرواز :

آن‌گاه كه روي صندلي يك هواپيماي در حال پرواز بر فراز يكي از شهرهاي بزرگ و پرجمعيت جهان نشسته‌ايد، آسمان را خالي و آرام و بي‌سر و صدا و به رنگ اقيانوس آبي‌رنگ مي‌بيند. اما اگر به صفحه رادار مراقبت پرواز فرودگاه آن شهر نگاه كنيد، آن را همانند بزرگراهي مملو از اتومبيل مشاهده مي‌كنيد كه با سرعتي بسيار در حال حركت هستند. اتاق عمليات (كنترل راداري فرودگاه هواپيما) در فرودگاه هر شهر، اداره آسمان پر ترافيك آن شهر را به عهده دارد. در اين اتاق، مسؤولان مراقبت پرواز با چشماني دقيق و مراقب، تغييرات لحظه‌اي و كامپيوتري صفحات سبزرنگ رادار را زير نظر دارند و با استفاده از رادار و راديو، هواپيماها را در آسمان هدايت مي‌كنند وبه خلبان‌ها دستور مي‌دهند كه به كدام سمت گردش كنند،‌ اوج بگيرند، فرود آيند و سرعتشان را زياد يا كم كنند تا تداخلي پيش نيايد و از ايمني كامل برخوردار گردند. شاخه‌ مراقبت‌ پرواز به‌ آموزش‌ و پرورش‌ متخصصان‌ برج‌ مراقبت‌ پرواز مي‌پردازد. افرادي‌ كه‌ در برج‌ مراقبت‌، كنترل‌ هواپيماهاي‌ مسافربري‌ و شكاري‌ را برعهده‌ دارند تا هنگام‌ پرواز، بلند شدن‌ و نشستن‌، تداخلي‌ به‌ وجود نيايد و هواپيما فرود يا پروازي‌ ايمن‌ داشته‌ باشد. يك‌ متخصص‌ مراقبت‌ پرواز اطلاعات‌ لازم‌ را در زمينه‌ نحوه‌ وزش‌ باد، نوع‌ هوا و سمت‌ باند پروازي‌ از برج‌ مراقبت‌ پرواز گرفته‌ و براساس‌ آن‌، هواپيما را هدايت‌ مي‌كند. در ضمن‌ كاركنان‌ مراقبت‌ پرواز، اولين‌ كساني‌ هستند كه‌ از وقوع‌ سانحه‌ آگاه‌ مي‌شوند بنابراين‌ ضمن‌ رعايت‌ دستورالعمل‌ مربوط‌، بايد با سريعترين‌ وسيله‌ ممكن‌ براي‌ نجات‌ سرنشينان‌ هواپيماي‌ سانحه‌ ديده‌ و از بين‌ نرفتن‌ آثار و شواهد و مدارك‌ مؤثر در بروز سانحه‌ اقدام‌ نمايند.

توانايي‌هاي‌ لازم :
پاي‌ ميكروفون‌ صحبت‌ كردن‌، يك‌ توانايي‌ است‌ و مراقب‌ پرواز بايد از اين‌ توانايي‌ برخوردار باشد؛ يعني‌ بايد بتواند در هر شرايطي‌ اطلاعات‌ لازم‌ را در اختيار خلبان‌ها قرار دهد. براي‌ مثال‌ اگر هوا خراب‌ باشد و خلبان‌ هم‌ دچار اضطراب‌ و هيجان‌ شده‌ باشد، اين‌ مسؤول‌ مراقبت‌ پرواز است‌ كه‌ مي‌تواند به‌ خلبان‌ آرامش‌ دهد و باعث‌ شود كه‌ هواپيما ايمن‌ بر زمين‌ بنشيند. همچنين‌ يك‌ مراقب‌ پرواز بايد به‌ زبان‌ انگليسي‌ مسلط‌ باشد. چون‌ بايد با خلبان‌ها انگليسي‌ صحبت‌ كند و خلبان‌ها نيز به‌ زبان‌ انگليسي‌ پاسخ‌ بدهند.

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

دروس‌ پايه‌:

رياضي‌ عمومي‌، فيزيك‌، مباني‌ و برنامه‌ريزي‌ كامپيوتر، معادلات‌ ديفرانسيل‌.

دروس‌ اصلي‌:

مباني‌ مهندسي‌ برق‌، مكانيك‌، نقشه‌كشي‌ و نقشه‌خواني‌ هوانوردي‌، الكترونيك‌ عمومي‌، سيستم‌هاي‌ كمك‌ ناوبري‌، ناوبري‌، هواشناسي‌ عمومي‌، سرويس‌ هواشناسي،‌ هوانوردي‌، مكانيك‌ پرواز، زبان‌ تخصصي‌، فرودگاه‌ها، حقوق‌ هواپيمايي‌، مباني‌ مديريت‌، اصول‌ مخابرات‌، اصول‌ رادار، كاربرد كامپيوتر و اتوماسيون‌ در مراقبت‌ پرواز، آمار و احتمالات‌ مهندسي‌.
دروس‌ تخصصي‌:
مراقبت‌ هوانوردي‌ و طرح‌ پرواز، سرويس‌هاي‌ ترافيك‌ هوايي‌، سرويس‌هاي‌ اطلاعاتي‌ هوانوردي‌، دستورالعمل‌هاي‌ ناوبري‌ و مراقبت‌ پرواز (كنترل‌ منطقه‌اي‌، كنترل‌ تقرب‌ و ارتفاع‌سنجي‌، برج‌ كنترل‌) ، دستورالعمل‌هاي‌ كنترل‌ هواپيما به‌ وسيله‌ رادار، آموزش‌ عملي‌ رادار، تجسس‌ و نجات‌، بررسي‌ سوانح‌، طراحي‌ دستورالعمل‌هاي ‌پرواز، عمليات‌ هواپيمايي‌، صلاحيت‌ پرواز، سيستم‌ ناوبري‌، ارتباطات‌ و نظارت‌ ماهواره‌اي‌، روش‌ تدريس‌ هواپيمايي‌، سيمولاتور برج‌ كنترل‌، سيمولاتور كنترل‌ منطقه‌اي‌، سيمولاتور تقرب‌ پرواز.

موقعيت‌ شغلي‌ در ايران :
شاخه خلباني‌ تنها در دانشگاه‌ علوم‌ و فنون‌ هوايي‌ شهيد ستاري‌ ارائه‌ مي‌شود و تمامي‌ دانشجويان‌ اين‌ دانشگاه‌ از بدو ورود بورسيه‌ مي‌شوند و با درجه‌ ستوان‌ دومي‌ فارغ‌التحصيل‌ مي‌گردند و در طول‌ خدمت‌ در نيروي‌ هوايي،‌ مسكني‌ مناسب‌ و مطابق‌ ضوابط‌ نيروي‌ هوايي‌ دريافت‌ مي‌كنند. شاخه‌ مراقبت‌ پرواز نيز در دانشگاه‌ علوم‌ و فنون‌ هوايي‌ شهيد ستاري‌ و دانشكده‌ صنعت‌ هواپيمايي‌ كشوري‌ ارائه‌ مي‌شود. گفتني‌ است‌ تعدادي‌ از دانشجويان‌ دانشكده‌ صنعت‌ هواپيمايي‌ كشوري‌ از ترم‌ دوم‌ تحصيلي‌ ، در صورت‌ احراز شرايط‌ با توجه‌ به‌ نياز شركت‌هاي‌ هواپيمايي‌ بورسيه‌ خواهند شد و در صورت‌ سپردن‌ تعهد خدمت‌ از انجام‌ خدمت‌ وظيفه‌ معاف‌ مي‌شوند.

دانشگاه های پذیرنده : علوم و فنون شهید ستاری
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها : خلبانی ، مراقبت پرواز

*این رشته بصورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .

هوانوردی (خلبانی)

1- تعریف و هدف:

الف – تربیت متخصصین پرواز (خلبان) در مقطع کارشناسی با توانائی در زمینه شناخت، بهره برداری، مدیریت و پرواز با هواپیماهای مختلف.

ب – تامین کارشناس پرواز در جهت بررسی، تجزیه و تحلیل، طراحی عملیات، راه اندازی و کاربرد تجهیزات پروازی موجود در سازمانهای کشوری و لشگری که مورد استفاده هواپیماها، سیستمهای آفندی و پدافندی (رادارها و موشکهای هدایت شونده....) سیستمهای ناوبری هوائی و کامپیوترها می باشد.

2- نقش و توانائی:

الف – اعمال مدیریت و انجام سرپرستی در کلیه فعالیتهای مربوطه در زمینه عملیات پروازف مشاوره در طراحی و ساخت، گسترش، بهسازی و نوسازی سیستمهای پروازی.

ب – تهیه و تدوین طرحها، خط مشی و دستورالعملهای مورد نیاز در جهت توسعه و جایگزینی سیستمهای پروازی در سازمانهای ذیربط.

فارغ التحصیلان این دوره جذب سازمانهای مختلفی از قبیل سازمان هواپیمایی کشوری، هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، ارتش جمهوری اسلامی ایران، هواپیمایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، وزارت جهاد کشاورزی و.... خواهند شد.

3- ضرورت و اهمیت:

پیشرفت سریع تکنولوژی هوافضائی و تجهیزات و وسائل پرنده و زمینی وابسته به سیستمهای مکانیکی، الکترونیکی و کامپیوتری مدرن و همچنین ضرورت تامین ایمنی لازم برای حفظ جان صدها انسان در حال پرواز آسیب پذیری اشخاص در روی زمین به هنگام وقوع سوانح هوائی از یک سو و دفاع موثر از آسمان کشور اسلامی ایران از سوی دیگر ضرورت و اهمیت ویژه آموزش عالی را در تربیت خلبانانی در سطح بالا در این دوره از زمان بیش از پیش عیان میسازد. مجموعه کارشناسی فنی هوانوردی (خلبانی) بمنظور پاسخ لازم به ضرورت فوق و برآورده نمودن نیاز به قطع وابستگی و رسیدن به خودکفائی در این زمینه تهیه گردیده است.

4- آموزش:

طول دوره: زمان متوسط آموزش این مجموعه 4 سال و کلیه دروس آن در 8 ترم برنامه ریزی میشود.

دانشجویان در فرصتهای پیش بینی شده در طول دوره، در یگانهای عملیاتی، فنی و آموزشی سازمانهای فوق الذکر کارورزی انجام خواهند داد.

تعداد واحدها: تعداد کل واحدهای این مجموعه 143 واحد میباشد. حداقل میزان تدریس هر واحد نظری یکساعت و هر واحد عملی 3 ساعت در هفته است.

دروس عمومی 20 واحد

دروس پایه 20 واحد

دروس اصلی 50 واحد

دروس تخصصی الزامی 23 واحد

دروس پروازی الزامی 23 واحد

دروس تخصصی اختیاری و پروازی اختیاری 16 واحد

5- این برنامه مشتمل بر سه گرایش می باشد که عبارتند از:

کارشناسی خلبانی در هواپیمای نظامی، هواپیمای غیرنظامی و هلیکوپتر. تا مرحله دروس تخصصی الزامی (یعنی مجموعا 16 واحد) کلیه دروس مشترک است و 30 واحد باقیمانده باضافه کارورزی صرف دادن تخصص به دانشجو در هر گرایش می شود.

دروس پایه

ردیف

نام درس

واحد

ریاضی عمومی 1

فیزیک مکانیک

فیزیک حرارتا

ریاضی عمومی 2

فیزیک الکتریسته و مغناطیس

آمار و احتمالات

معادلات دیفرانسیل

آزمایشگاه فیزیک الکتریسته و مغناطیس

جمع

دروس اصلی

ردیف

نام درس

واحد

مبانی کامپیوتر

ارتعاشات عمومی

استاتیک

مبانی مهندسی برق عمومی

دینامیک عمومی

مقاومت مصالح 1

مکانیک سیالات عمومی

نجوم

ترمودینامیک عمومی

نقشه کشی صنعتی

مبانی مدیریت و تحقیق در عملیات

الکترونیک عمومی

آزمایشگاه مقاومت مصالح

آئرودینامیک

آئرودینامیک سیالات تراکم پذیر

آزمایشگاه آترودینامیک

مقدمه ای بر اصول پرواز

موتورهای هواپیما

کارگاه موتور

زبان تخصصی 1

ساختمان هواپیما

انتقال حرارت عمومی

جمع

دروس تخصصی الزامی

ردیف

نام درس

واحد

سیستمهای الکترونیکی هواپیما

سرویس اطلاعات هوانوردی و عملیات هواپیما

آلات دقیق هوائی

سیستمهای الکترونیکی هواپیما

ناوبری هوائی 1

ناوبری هوائی 2

هواشناسی 1

هواشناسی 2 (عملی)

فیزیولوژی هوائی

قوانین و مقررات هوانوردی

مکانیک پرواز کاربردی

جمع

دروس پروازی الزامی

ردیف

نام درس

واحد

پرواز اولیه 1 (نظری)

پرواز اولیه 2 (عملی)

پرواز اولیه 3 (نظری)

پرواز اولیه 4 (عملی)

پرواز پایه 1 (نظری)

پرواز پایه 2 (عملی)

پرواز پایه 3 (عملی)

جمع

دروس تخصصی الزامی

ردیف

نام درس

واحد

پرواز اولیه هلیکوپتر 1 (نظری)

پرواز اولیه هلیکوپتر 2 (عملی)

پرواز اولیه هلیکوپتر 3 (نظری)

پرواز اولیه هلیکوپتر 4 (عملی)

پرواز پایه هلیکوپتر 1 (نظری)

پرواز پایه هلیکوپتر 2 (عملی)

پرواز پایه هلیکوپتر 3 (عملی)

جمع

دروس تخصصی اختیاری و پروازی اختیاری

ردیف

نام درس

واحد

ویژگیهای فرودگاهها

ایمنی پرواز

تسهیلات فروگاهی

جنگ الکترونیک

آشنایی با اصول رادار

آئرودینامیک هلیکوپتر

سرویس ناوبری 1

سرویس ناوبری 2

زبان تخصصی 2 (نظری)

جمع

الف: دانشجویان با نظر گروه آموزشی باید 16 واحد از دروس تخصصی اختیاری و پروازی را در یک زمینه خاص انتخاب نموده و با موفقیت بگذرانند.

ب: دانشجویان با نظر گروه آموزشی می توانند تا 6 واحد از دروس مهندسی مکانیک، هوافضا و الکترونیک را بعنوان دروس اختیاری انتخاب نمایند.

دروس گرایشهای نظامی و غیرنظامی

ردیف

نام درس

واحد

پرواز پیشرفته نظامی 1 (نظری)

پرواز پیشرفته نظامی 2 (عملی)

پرواز پیشرفته نظامی 3 (عملی)

پرواز تخصصی نظامی 1 (نظری)

پرواز تخصصی نظامی 2 (عملی)

پرواز پیشرفته غیرنظامی 1 (نظری)

پرواز پیشرفته غیرنظامی 2 (عملی)

پرواز تخصصی غیرنظامی 1 (نظری)

پرواز تخصصی غیرنظامی 2 (عملی)

پرواز تخصصی غیرنظامی 3 (عملی)

جمع

دروس پروازی اختیاری (هلیکوپتر)

ردیف

نام درس

واحد

پرواز پیشرفته 2 (نظری)

پرواز پیشرفته هلیکوپتر 2 (عملی)

پرواز تخصصی هلیکوپتر 1 (نظری)

پرواز تخصصی هلیکوپتر 2 (عملی)

پرواز تخصی هلیکوپتر 3 (نظری)

پرواز تخصصی هلیکوپتر 4 (عملی)

پرواز تخصصی نظامی هلیکوپتر

شکاری 1 (نظری)

پرواز تخصصی نظامی هلیکوپتر

شکاری 2 (عملی)

جمع

رشته هوانوردی ناوبری هوایی

بدون شک ایمنی اولین و مهم ترین هدف هر پروازی است ، زیرا ایمنی نتنها باعث جلوگیری از ضایعات ناشی از خسارت یا آسیب می گردد بلکه همچنین می تواند در اقناع اذهان عمومی و بهبود سود دهی شرکت های هواپیمائی تجاری و مسافری موثر باشد . بنابراین شرکت های حاضر در صنعت هواپیمائی دریافته اند که سرمایه گذاری بر روی ایمنی در تمامی سطوح شرکت ، یک سیاست اصولی و منطقی است .

یکی از گام هایی که در این زمینه برداشته شده است وجود متخصصین ناوبری هوائی در هواپیماهای مسافربری ، ترابری و شکاری می باشد که بعنوان رکن اصلی یک پرواز ایمن محسوب می شوند .

ناوبر هوائی را تقریباً می توان را خلبان دوم نامید ؛ فردی که قبل از پرواز مسئولیت تهیه و طراحی نقشه مسیر پرواز را بر عهده دارد و تعیین می کند که هواپیما در چه ارتفاعی ، با چه سرعتی و در چه هوائی پرواز نماید و اگر هواپیما رادار داشته باشد ، ناوبر در پشت رادار می نشیند و ابرهای مختلف را شناسائی می کند . برای مثال اگر در صد مایلی هواپیما ، ابرهای باران زا وجود داشته باشد ، او مسیر جدیدی را به خلبان پیشنهاد می کند تا با ابرهای بران زا برخورد نداشته باشد و در واقع مسیر را دور می زند تا با امنیت کامل هواپیما را به مقصد برساند البته تمام هواپیماها ناوبر ندارند اما اگر هواپیمائی ناوبر داشته باشد قدرت مانور بیشتری دارد . چون درهوای نامناسب نیز می تواند پرواز کند .

عده ای از ناوبر ها نیز برای هواپیماهای شکاری آموزش می بینند (دانشگاه هوائی شهید ستاری بیشتر در ابن زمینه اموزش می دهد ) که این افراد درنهایت کار پیچیده تر و مهمی را انجام می دهند چون علاوه بر فعالیت های یک ناوبر هواپیمای مسافر بری یا ترابری باید دوره های مختلفی از جمله دوره نجات خدمه از مرگ را بگذرانند و سلاح ها و مهمات را نیز کنترل کنند . همچنین باید رادار هواپیماهای دشمن را شناسائس کرده و در صورت لزوم از اسلحه هواپیما بر ضد دشمن استفاده کنند .

توانائی های لازم :

دانشجوی ناوبری هوائی باید در وس ریاضیات و زبان قوی بوده و از سرعت عمل ، مهارت و قدرت تجزیه و تحلیل خوبی برخوردار باشد تا بتواند در مواقع بحرانی وظیفه خود را به خوبی انجام دهد .

موقعیت شغلی در ایران :

فرصت های شغلی این رشته مانند سایر رشته های دانشگاه علوم و فنون هوائی شهید ستاری است .

درس های این رشته در طول تحصیل :

دروس پایه :

ریاضی ، فیزیک ، آمار و احتمالات ، معادلات دیفرانسیل .

دروس اصلی :

مبانی کامپیوتر ، آشنائی با لیزر ، مبانی برق ، مبانی الکترونیک ، دینامیک عمومی ، استاتیک ، ارتعاشات عمومی .

دروس تخصصی :

فیزیولوژی هوائی ، اصول پرواز ، اصول ایمنی پرواز ، زبان تخصصی ، موتور هواپیما ، قوانین هوانوردی ، سیستم الکترونیکی ، هواپیما ، هواشناسی ، جنگ الکترونیک ، پرواز مقدماتی ، پرواز پایه ، پرواز پیشرفته ، رهگیری هوائی ، سیمولاتور پرواز ، سرویس هوانوردی ، سیستم کمک ناوبری ، سیستم کنترل .

دانشگاه های پذیرنده : علوم و فنو ن شهید ستاری
مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها : روزانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :
* این رشته بصورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد .

رشته هوشبری

هدف تربيت افراد كارآمدي است كه بتوانند در گروه‌هاي سه يا چهار نفره به عنوان دستيار يك متخصص بيهوشي، در يك بخش هوشبري انجام وظيفه كنند. دروس اين رشته به صورت نظري، عملي و كارآموزي در عرصه است. فارغ‌التحصيلان هوشبري توانايي شناسايي دستگاه‌هاي اندازه‌گيري گازهاي خون و ساير وسايل آزمايشگاهي مربوط به رشته بيهوشي و تنظيم و كاربرد آنها، شناسايي دستگاه‌هاي مختلف بيهوشي در اتاق عمل و استريليزاسيون آنها، بيهوش ساختن بيمار زير نظر متخصص و مراقبت‌هاي قلبي و تنفسي و بيدار كردن او در پايان عمل، دردشناسي، احياي قلبي، ريوي، و انجام دادن بي‌حسّي‌هاي ناحيه‌اي و غيره در موارد كلينيكي پرستاري به روش علمي و مراقبت از بيماران بدحال را دارند.

درس‌های اين رشته در طول تحصيل :

دروس اصلی و تخصصی :

روش بيهوشي، تشريح‌ (آناتومي)، فيزيولوژي، ميكروب‌شناسي و استريليزاسيون،‌ اصول پرستاري، رفتار در اتاق عمل، فيزيك،‌ داروشناسي (فارماكولوژي)، اصطلاحات عمومي پزشكي و اختصاصي بيهوشي، كارآموزي، معرفي بيمار، بيماري‌شناسي، كمك‌هاي اوليه و روش احياء قلبي ريوي، داروشناسي اختصاصي، اصول مراقبت‌هاي ويژه، كارآموزي در عرصه.

دانشگاه های پذیرنده : دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی – درمانی اراک ، اردبیل ، ارومیه ، اصفهان ، اهواز ، ایلام ، بابل ، بند عباس ، بوشهر ، بیرجند ، تبریز ، رفسنجان ، زاهدان ، زنجان ، سمنان ، شهر کرد ، قزوین ، کاشان ، کردستان – سنندج ، کرمان ، مرمانشاه ، گلستان ، لرستان – خرم آباد ، مازندران – ساری ، مشهد، همدان ، یاسوج ، یزد ، جهرم ، سبزوار ، شاهرود، گناباد ، بقیه الله (عج) – تهران ، دانشکده پیراپزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران .
مقاطع تحصیلی : کاردانی
دوره ها : روزانه ، شبانه
دانشگاه : دولتی
گرایشها :

*برخی از دانشگاه ها در این رشته به صورت نیمه متمرکز دانشجو می پذیرد.

مدیریت مالی

باتوجه به روند جهانی شدم اقتصاد کشورها ، متخصصان مالی کشور بایستی با نظام های مالی جهانی و شیوه های سرمایه گذاری و ابزارهای مالی پیشرفته آشنایی داشته باشند تا کشور بتواند موقعیت مالی خودرا در دنیای متلاطم امروز تثبیت کند . رشته مدیریت مالی در همین راستا ایجاد شده است . در این رشته دانشجویان با تئوری های نوین مدیریت مالی و کاربرد آنها آشنا می شوند و در نهایت می توانند با اراده راهکارهایی برای بسط و توسعه سرمایه گذاری گام های موثری در حل مشکلات اقتصادی کشور بردارند . دانش آموختگان مدیریت مالی علاوه برتوانایی تجزیه و تحلیل و حضور فعال در بازارهای مالی می توانند وضعیت مالی شرکت ها و موسسات را مورد ارزیابی قرار دهند و در اخذ تصمیمات مالی موثر در سازمان ها نقش اساسی ایفا کنند .

درس های این رشته در طول تحصیل:
دروس اصلی و تخصصی :

مدیریت مالی ، پول و ارض بانکداری ، بازاریابی و مدیریت بازار ، مدیریت استراتژیک ، اقتصاد سنجی مالی ، ریاضیات و کاربرد آن در مدیریت مالی ، آمار و کاربرد آن در مدیریت مالی ، توسعه اقتصادی و برنامه ریزی ،حقوق بازرگانی ، حسابداری صنعتی ، اصول مدیریت مالی ، مبانی مدیریت سرمایه گذاری ، مدیریت مالی در ایران ، نهادهای پولی و مالی ، نهاد های پولی و مالی بین الملل ، مبانی مهندسی مالی ، بازار پول و سرمایه ، مبانی ریسک و مدیریت بیمه ، برنامه ریزی مالیاتی ، قراردادهای بیمه ، متون مالی ، مبانی بانکداری و مدیریت بانک .

مقاطع تحصیلی : کارشناسی
دوره ها: روزانه
دانشگاه: دولتی، غیر انتفاعی
گرایش ها:

رشته های دانشگاهی(تفکیک مقطع)

رشته های دكترای تخصصی دامپزشکی وزارت علوم(فعال)

دکتری تخصصی مامايی و بيماريهای توليد مثل دام
دکتری تخصصی بيماريهای داخلی دامهای کوچک
دکتری تخصصی کلينيکال پاتوبيولوژی دامپزشکی
دکتری تخصصی بيماريهای داخلی دامهای بزرگ
دکتری تخصصی بهداشت و بيماريهای آبزيان
دکتری تخصصی ابيدميولوژی دامپزشکی
دکتری تخصصی فيزيولوژی دامپزشکی
دکتری تخصصی راديولوژی دامپزشکی
دکتری تخصصی بيو شيمی دامپزشکی
دکتری تخصصی بهداشت مواد غذايی
دکتری تخصصی بيماريهای طيور
دکتری تخصصی ميکروبيولوژی
دکتری تخصصی انگل شناسی
دکتری تخصصی دامپزشکی
دکتری تخصصی دامپزشکی
دکتری تخصصی دامپزشکی

رشته های دکتری پیوسته وزارت علوم(فعال)

بیوتکنولوژی
فیزیک

رشته های دکتری تخصصی وزارت علوم(فعال)

االهیات و معارف اسلامی
اپیدمیولوژی
ادبیات عربی
ادیان ابراهیمی
ادیان غیر ابراهیمی - ادیان ایرانی

ادامه مطلب

رشته های دکتری تخصصی وزارت علوم(منسوخ)

االهیات و معارف اسلامی
اپیدمیولوژی
ادبیات عربی
ادیان ابراهیمی
ادیان غیر ابراهیمی - ادیان ایرانی

ادامه مطلب

رشته های دکتری دستیاری وزارت علوم(فعال)

جراحی دامپزشکی
رادیولوژی دامپزشکی
مامایی وبیماریهای تولید مثل دام
پاتولوژی دامپزشکی

رشته های دکتری دستیاری وزارت علوم(منسوخ)

اپیدمیولوژی
انگل شناسی دامپزشکی
بهداشت و بیماریهای آبزیان
بهداشت و مواد غذایی
بیماریهای داخلی دامهای بزرگ
بیماریهای داخلی دامهای کوچک
بیماریهای طیور
بیوشیمی دامپزشکی
جراحی دامپزشکی
رادیولوژی دامپزشکی
علوم تشریحی دامپزشکی
فیزیولوژی دامپزشکی
کلینیکال پاتولوژی دامپزشکی
مامایی و بیماریهای تولید مثل دام
میکروبیولوژی دامپزشکی

رشته های دکتری عمومی وزارت علوم (فعال)

دامپزشکی

رشته های دیپلمای دانشگاهی وزارت علوم(فعال)

بهداشت و بیماریهای آبزیان
بهداشت و بیماریهای دامهای کوچک
بهداشت و بیماریهای طیور
بهداشت و بیماریهای گاو
علوم دارویی دامپزشکی

رشته های دیپلمای دانشگاهی وزارت علوم(منسوخ)

علوم دارویی دامپزشکی

رشته های کاردانی پیوسته وزارت علوم(فعال)

الکتروتکنیک – برق صنعتی
الکتروتکنیک – تأسیسات الکتریکی
الکترونیک – الکترونیک عمومی
الکترونیک – رادیو تلویزیون
الکترونیک – مخابرات دریایی

ادامه مطلب

رشته های کاردانی پیوسته وزارت علوم(منسوخ)

الکتروتکنیک – برق صنعتی
الکتروتکنیک – تأسیسات الکتریکی
الکترونیک – الکترونیک عمومی
الکترونیک – رادیو تلویزیون
الکترونیک – مخابرات دریایی

ادامه مطلب

رشته های کاردانی ناپیوسته وزارت علوم(فعال)

آمار
آموزش ریاضی
آموزش زبان انگلیسی
آموزش هنرهای تجسمی
اطلاعات و امنیت عمومی

ادامه مطلب

رشته های کاردانی ناپیوسته وزارت علوم(منسوخ)

آبخیزداری
آتش نشانی و خدمات ایمنی گرایش ایمنی و حفاظت ساختمانهای بلند
آتش نشانی و خدمات ایمنی(گرایش اطفای حریق)
آتش نشانی و خدمات ایمنی(گرایش ایمنی و حفاظت ساختمانهای بلند )
آتش نشانی و خدمات ایمنی(گرایش نجات)

ادامه مطلب

رشته های کارشناسی ارشد پیوسته وزارت علوم(فعال)

روانشناسی ورزشی-وزارت آموزش عالی-علوم اجتماعی-علوم ورزشی
علوم قضایی(خاص دانشگاه علوم قضایی)-وزارت آموزش عالی-علوم انسانی-حقوق
ادبیات نمایشی-وزارت آموزش عالی هنر و معماری-هنرهای نمایشی
الهیات و معارف اسلامی و ارشاد-گرایش فقه ومبانی حقوق اسلامی-وزارت آموزش عالی-علوم انسانی-الهیات
الهیات و معارف اسلامی و ارشاد-گرایش فلسفه وکلام-وزارت آموزش عالی-علوم انسانی-الهیات

ادامه مطلب

رشته های کارشناسی ارشد پیوسته وزارت علوم(منسوخ)

جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری گرایش برنامه ریزی منطقه ای
ریاضی کاربردی
ریاضی کاربردی گرایش آنالیز عددی
مدیریت دولتی و سیاستگذاری عمومی
معارف اسلامی وعلوم سیاسی (خاص دانشگاه امام صادق)
معماری

رشته های کارشناسی ارشد ناپیوسته وزارت علوم(فعال)

اخلاق
اخلاق اسلامی
اخلاق اسلامی (خاص مرکز آموزش عالی تربیت مربی عقیدتی سیاسی سپاه)
اخلاق اسلامی گرایش اخلاق کاربردی
اخلاق اسلامی گرایش فلسفه اخلاق

ادامه مطلب

رشته های کارشناسی ارشد ناپیوسته وزارت علوم(منسوخ)

االهیات و معارف اسلامی گرایش علوم قرآن و حدیث
اجزاء دقیق
اجزاء دقیق گرایش ژیروسکوپ های نوری
اجزاء دقیق گرایش سنسورهای اینرسی مکانیکی
اجزاء دقیق گرایش سنسورهای اینرسی میکرو الکترومکانیکی

ادامه مطلب

رشته های کارشناسی پیوسته وزارت علوم(فعال)

ادبیات نمایشی
ادیان و عرفان
ادیان و مذاهب
اطلاعات نظامی
اطلاعات و امنیت عمومی

ادامه مطلب

رشته های کارشناسی پیوسته وزارت علوم(منسوخ)

ادبیات داستانی
ادیان و عرفان
ادیان و مذاهب
ارتباط تصویری
ارتباط تصویری گرایش ارتباط تصویری

ادامه مطلب

رشته های کارشناسی ناپیوسته وزارت علوم(فعال)

ارتباط تصویری
اطلاعات و امنیت عمومی
الکترونیک کاربردی
الکترونیک هواپیمایی
اموزش راهنمایی ومشاوره

ادامه مطلب

رشته های کارشناسی ناپیوسته وزارت علوم(منسوخ)

احیا و بهره‌برداری از مناطق بیابانی
اصلاح و تربیت
الکترونیک هواپیما
امور فرهنگی
انتقال آب گرایش بهره برداری ونگهداری ازشبکه های آبیاری وزهکشی

ادامه مطلب

رشته های مقطع دکتری

فهرست کامل رشته های مقطع دکتری را در لیست رشته ها رویت فرمایید.

لیست رشته ها

رشته های مقطع کاردانی

فهرست کامل رشته های مقطع کاردانی را در لیست رشته ها رویت فرمایید.

لیست رشته ها

رشته های مقطع کارشناسی

فهرست کامل رشته های مقطع کارشناسی را در لیست رشته ها رویت فرمایید.

لیست رشته ها

رشته های مقطع کارشناسی ارشد

فهرست کامل رشته های مقطع کارشناسی ارشد را در لیست رشته ها رویت فرمایید.

لیست رشته ها

فهرست جامع رشته‌های دانشگاهی

گروه های تحصیلات تکمیلی وزارت علوم(ارشد و دکتری)

علوم اجتماعی
1. علوم اجتماعی مطالعات زنان
2. علوم اجتماعی گردشگری
3. علوم ورزشی
4. علوم سیاسی
5. علوم رسانه و ارتباطات
6. علوم تاریخ و باستان شناسی
7. علم اطلاعات و دانش شناسی
8. حسابداری
9. جامعه شناسی
10. اقتصاد
دامپزشکی
1. دامپزشکی
2. علوم درمانگاهی
3. علوم پایه
4. پاتوبیولوژی
5. بهداشت و کنترل مواد غذایی
6. بهداشت و بیماری های آبزیان
علمی و کاربردی
1. مدیریت و خدمات اجتماعی
2. کشاورزی
3. فرهنگ و هنر
4. صنعت
علوم انسانی
1. مدیریت
2. نظامی و انتظامی
3. فقه و حقوق
4. فلسفه
5. مشاوره
6. نظامی و انتظامی
7. تحول در مطالعات قرآنی
8. قرآن و حدیث
9. فلسفه دین
10. فلسفه دین و کلام جدید
11. علوم حوزه ای
12. الهیات
13. تحول در علوم قرآنی
14. حقوق
15. روانشناسی
16. زبان و ادبیات خارجی
17. زبان و ادبیات عرب
18. زبان و ادبیات فارسی
19. زبانشناسی
20. علوم تربیتی
علوم پایه
1. نظامی و انتظامی
2. علوم زمین
3. آمار
4. فیزیک
5. شیمی
6. علوم زیستی
7. علوم ریاضی
فنی و مهندسی
1. مهندسی پلیمر
2. مهندسی برق
3. نظامی و انتظامی
4. فناوری اطلاعات
5. مهندسی نساجی
6. مهندسی مواد و متالوژی
7. مهندسی مکانیک
8. مهندسی معدن
9. مهندسی کامپیوتر
10. مهندسی پزشکی
11. مهندسی عمران
12. مهندسی صنایع
13. مهندسی شیمی
کشاورزی
1. علوم و مهندسی آب
2. علوم و مهندسی آب
3. گیاه پزشکی
4. اقتصاد و ترویج کشاورزی
5. به نژادی و بیوتکنولوژی
6. تولیدات گیاهی
7. خاک شناسی
8. منابع طبیعی
9. ماشین های کشاورزی
10. صنایع غذایی
11. علوم دامی
هنر و معماری
1. شهرسازی
2. هنرهای کاربردی
3. هنرهای تجسمی
4. موسیقی
5. معماری
6. هنرهای نمایشی

نظام آموزش عالی ایران

رشته‌های دانشگاهی در مقاطع مختلف و در نظام‌های آموزشی متفاوت و در کشورهای مختلف با اهدافی که گاهی مشابه و گاهی نه چندان مشابه هستند در حال ارایه بوده و هستند به مرور زمان تعداد و تعدد آن‌ها آنقدر زیاد شده که گاهی اسم برخی از این رشته‌ها حتی یک بار هم به گوش ما نمیخورد.
اطلاع داشتن از رشته‌های مختلف دانشگاهی ضرورتی انکار ناپذیر و امری بسیار مقبول و شایسته است، چرا که در یک جامعه تخصص محور که هر کسی به کاری که درآن تخصص دارد می‌پردازد هم زمینه و هم تحقق عدالت فراهم تر است. شایسته سالاری جای آقازاده محوری را می‌گیرد و زمینه اجحاف و تقلب و اختلاس وفحشا و ارتشا و ندانم کاری و سعی و خطا و هزاران هزار نادرستی دیگری که می‌تواند دامن جامعه و افراد آن را بگیرد و آن‌ها را از زندگی در یک فضای بالنده و پیش‌رونده به زنده ماندن در یک فضای تهوع آور نجات دهد. اول بدانیم و بعد انتخاب کنیم این یک درس بزرگ در جوامع انسانی است که هر اکابر رفته‌ای هم آن‌را به خوبی تشخیص داده و به انجام و اجرای آن پابند است.
لذا در این مقاله بر آنیم که با معرفی رشته‌های تحصیلی دانشگاهی گامی جدی در جهت شناساندن رشته‌ها قبل از انتخاب آن‌ها برداریم چرا که ایجاد شناخت، زمینه انتخاب و ایجاد فرصت انتخاب، انگیزه بازخواست قدرت انتخاب را در جامعه فراهم می‌کند. ما چیزی را می‌توانیم مطالبه کنیم و حق خود بدانیم که از آن اطلاعات درستی داشته باشیم.

رشته‌های دانشگاهی در مقاطع مختلف و در نظام‌های آموزشی متفاوت و در کشورهای مختلف با اهدافی که گاهی مشابه و گاهی نه چندان مشابه هستند در حال ارایه بوده و هستند به مرور زمان تعداد و تعدد آن‌ها آنقدر زیاد شده که گاهی اسم برخی از این رشته‌ها حتی یک بار هم به گوش ما نمی‌خورد.
اطلاع داشتن از رشته‌های مختلف دانشگاهی ضرورتی انکار ناپذیر و امری بسیار مقبول و شایسته است، چرا که در یک جامعه تخصص محور که هر کسی به کاری که درآن تخصص دارد می‌پردازد هم زمینه و هم تحقق عدالت فراهم تر است. شایسته سالاری جای آقازاده محوری را می‌گیرد و زمینه اجحاف و تقلب و اختلاس وفحشا و ارتشا و ندانم کاری و سعی و خطا و هزاران هزار نادرستی دیگری که می‌تواند دامن جامعه و افراد آن را بگیرد و آن‌ها را از زندگی در یک فضای بالنده و پیش‌رونده به زنده ماندن در یک فضای تهوع آور نجات دهد. اول بدانیم و بعد انتخاب کنیم این یک درس بزرگ در جوامع انسانی است که هر اکابر رفته‌ای هم آن‌را به خوبی تشخیص داده و به انجام و اجرای آن پابند است.
لذا در این مقاله بر آنیم که با معرفی رشته‌های تحصیلی دانشگاهی گامی جدی در جهت شناساندن رشته‌ها قبل از انتخاب آن‌ها برداریم چرا که ایجاد شناخت، زمینه انتخاب و ایجاد فرصت انتخاب، انگیزه بازخواست قدرت انتخاب را در جامعه فراهم می‌کند. ما چیزی را می‌توانیم مطالبه کنیم و حق خود بدانیم که از آن اطلاعات درستی داشته باشیم.

معرفي نظام آموزش عالي ايران

1- تاريخچه تحولات آموزش عالي ايران
2- اركان نظام آموزش عالی ايران
3- جريان‌هاي متنوع در آموزش عالي ايران
4- گزينش دانشجو
5- دوره‌هاي تحصيلي
6- برنامه‌ريزي درسي
7- هيأت علمي

1- تاريخچه تحولات آموزش عالي ايران
آموزش عالي در فرهنگ و تمدن پوياي ايراني از قدمت و غناي شايسته‌اي برخوردار است . با شروع عصر رنسانس و پيشرفت‌هاي علمي و صنعتي در كشورهاي غربي، در كشور ما نيز عناصري از آموزش عالي مبتني بر الگوي اروپاي غربي ايجاد شد. اولين بار اميركبير علاوه بر اعزام دانشجو به خارج، با تأسيس دارالفنون در سال 1228 هجري شمسي، ازاستادان خارجي براي تدريس در دانشكده‌هاي تخصصي فني درالفنون دعوت كرد. دانشگاه تهران و تعدادي از دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي بعد از تأسيس دارالفنون شكل گرفتند. با تصويب قانون اجازه تأسيس دانشگاه در تهران در سال 1313 هجري شمسي، دانشگاه تهران به عنوان مركز ثقل آموزش عالي ايران شناخته شد.
با تأسيس وزارت علوم و آموزش عالي در بهمن ماه 1346 و متعاقب آن تشكيل " شوراي مركــزي آموزش" در سال 1348 ، نخستين گام در جهت تمركز، تجديد سازمان و اعمال يك نظارت مركزي بر دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي برداشته شد.
پس از پيروزي انقلاب اسلامي در ارديبهشت ماه 1359 لايحه قانوني تشكيل شوراي عالي فرهنگ و آموزش عالي به تصويب شوراي انقلاب رسيد و به دنبال آن به منظور ايجاد تحولي اساسي در دانشگاه‌ها و به درخواست دانشجويان مسلمان و انقلابي ستادي با عنوان ستاد انقلاب فرهنگي با فرمان رهبر كبير انقلاب اسلامي حضرت امام خميني (ره) تشكيل شد كه اين ستاد بزرگترين نقش را در سياست‌گذاري فرهنگي و آموزشي كشور به عهده گرفت.
در مرداد ماه 1364 با تصويب قانون " تشكيل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي"، كليه اختيارات، وظايف و مسؤوليت هاي وزارت فرهنگ و آموزش عالي در آموزش پزشكي به وزارتخانه جديد انتقال يافت.
وزارت فرهنگ و آموزش عالي در تاريخ 1379/2/3 به منظور انسجام بخشيدن به امور اجرايي و سياست‌گذاري نظام علمي كشور، به وزارت علوم، تـحقيقات و فناوري تغيير نام داد و وظايف برنامه ريزي، حمايت و پشتيباني، ارزيابي و نظارت، بررسي و تدوين سياست‌ها و اولويت‌هاي راهبردي در حوزه‌هاي تحقيقات و فناوري به وظايف وزارتخانه مذكور افزوده شد.

2- اركان نظام آموزش عالي ايران
الف - شوراي عالي انقلاب فرهنگي
اهم وظايف شوراي عالي انقلاب فرهنگي به عنوان بالاترين مرجع سياست‌گذاري و برنامه‌ريزي آموزش عالي كشور به شرح زير است :
1- گسترش و نفوذ فرهنگ اسلامي در شؤون جامعه و تقويت انقلاب فرهنگي و اعتلاي فرهنگ عمومي.
2- تحول دانشگاه‌ها و مدارس، مراكز فرهنگي و هنري براساس فرهنگ صحيح اسلامي و گسترش و تقويت متخصصان متعهد و نيروهاي فعال ماهر و استادان و مربيان و معلمان معتقد به اسلام و استقلال.
3- تعميم سواد و استفاده از دستاوردها و تجارب مفيد دانش بشري براي نيل به استقلال علمي و فرهنگي.
4- حفظ و احيا و معرفي آثار و مأثر ملی و اسلامي .

ب - وزارت فرهنگ و آموزش عالي ايران (علوم، تحقيقات و فناوري)
وزارت فرهنگ و آموزش عالي در تاريخ 1357/12/17 با ادغام وزارت علوم و آموزش عالي و وزارت فرهنگ و هنر تشكيل شد.

وظايف اصلي وزارت فرهنگ و آموزش عالي مطابق قانون اصلاح قانون تأسيس وزارت علـوم و آموزش عالي مصوب 1353/5/8 عبارت است از:
الف-بررسي و ارائه هدف‌هاي اساسي و خط مشي‌هاي كلي و برنامه‌ريزي در همه سطوح آموزشي و پژوهش‌هاي علمي و ايجاد هماهنگي ميان آن‌ها
ب - تعيين اصول كلي برنامه‌هاي آموزشي و پژوهشي دانشگاهي
پ - تعيين ضوابط اساسي آموزشي و پژوهشي دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي و مؤسسات پژوهشي
ج - هماهنگ كردن ضوابط سازماني دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي و مؤسسات پژوهشي و ضوابط و اصول كلي مقررات استخدامي اعضاي هيأت علمي و همچنين ساير مستخدمين دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي و مؤسسات پژوهشي كه مشمول قانون استخدام كشوري نيستند، پس از تأييد سازمان امور اداري و استخدامي كشور با توجه به نيازها و مقتضيات خاص هر يك از سازمان‌هاي مزبور.
چ - هماهنگ كردن ضوابط و اصول كلي مقررات مالي و معاملاتي دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي و مؤسسات پژوهشي با همكاري وزارت امور اقتصادي و دارايي و سازمان برنامه و بودجه، در جهت تسهيل فعاليت سازمان‌هاي مزبور با توجه به مقتضيات خاص هر يك.
ح - برنامه‌ريزي جامع توسعه آموزش عالي و پژوهش‌هاي علمي به منظور تربيت نيروي انساني كاردان و متخصص موردنياز كشور.
ر - تعيين خط مشي كلي در مورد اعزام دانشجو به خارج و نظارت و سرپرستي بر امر اعزام و تحصيل و بازگشت و به كارگماري دانشجوياني كه براي ادامه تحصيل به خارج از كشور مي‌روند يا فرستاده مي‌شوند.
ز - اتخاذ تدابير لازم جهت ترويج علوم و هدايت و ارشاد كوشش‌هاي پژوهشي و حمايت از محققان كشور و ايجاد تسهيلات لازم براي فعاليت‌هاي پژوهشي.
س - نظارت بر امور دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي و مؤسسات پژوهشي و ارزشيابي آ‌ن‌ها.
ط - تعيين ضوابط مربوط به تشخيص ارزش علمي گواهي‌نامه‌هاي آموزشش عالي و پژوهش‌هاي علمي دانشگاه‌ها و مؤسسات علمي خارجي وتعيين ارزش مدارك مذكور.
ظ - فراهم آوردن موجبات تربيت دبيران و كارشناسان آموزشي موردنياز مؤسسات آموزش عمومي.
ل - ايجاد و اجازه تأسيس تجهيز و توسعه هرگونه واحد آموزش عالي و يا مؤسسه پژوهشي همچنين جلوگيري از ادامه فعاليت و يا انحلال هر يك از آن‌ها طبق تصويب شوراي گسترش آموزش عالي.
م - همكاري با سازمان برنامه و بودجه در بررسي صورت اعتبارات جاري و عمراني موردنياز دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي و مؤسسات پژوهشي كه توسط دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي و مؤسسات پژوهشي به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري تسليم مي‌شود.
ن - اداره امور نمايندگي ثابت ايران در يونسكو و امور بورس‌هايي كه از طرف سازمان امور اداري و استخدامي كشور براي دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي و مؤسسات پژوهشي تخصيص داده و توسعه و نظارت در روابط علمي بين‌المللي در سطح آموزش عالي و پژوهش‌هاي علمي.

دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي و پژوهشي زير نظر هيأت‌هاي امنأي دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي اداره مي‌شوند. مطابق قانون مورخ 1367/12/23 شوراي عالي انقلاب فرهنگي، هيأت‌هاي امناي دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي با ساختاري به شرح زير تشكيـل مي‌شوند:

الف -وزير
ب - رئيس دانشگاه
ج - 4 الی 6 تن از شخصيت‌هاي علمي و فرهنگي و يا اجتماعي و محلي و كشوري كه نقش مؤثري در توسعه و پيشرفت دانشگاه مربوط داشته باشند. ( اين اعضا به پيشنهاد وزيـر و تصميم گيري مشورتي شوراي عالي انقلاب فرهنگي و با حكم رئيس جمهور تعيين مي‌شوند.)
د - رئيس يا نماينده رئيس سازمان برنامه و بودجه، رياست هيأت امناي دانشگاه برحسب مورد به عهده وزير فرهنگ و آموزش عالي يا بهداشت، درمان و آموزش پزشكي مي باشد و دبيري هيأت امنا به عهده رئيس دانشگاه است .
همچنين به موجب اين قانون وظايف و اختيارات هيأت امنا چنين تعيين شده است:
الف - تصويب آيين نامه داخلي
ب - تصويب سازمان و تشكيلات دانشگاه و نحوه اداره دانشگاه و واحدهاي تابعه.
ج - بررسي و تصويب بودجه دانشگاه كه از طرف رئيس دانشگاه پيشنهاد مي‌شود.

3- جريان‌هاي متنوع در آموزش عالي ايران
آموزش عالي در ايران عمدتا شامل آموزش‌هاي دانشگاهي منتهي به مدارك كارداني، كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكتري است. مراكز آموزشي فعال در نظام آموزش عالي ايران عبارتند از:
الف - بخش دولتي
در كشور ما تأمين نيروي انساني آموزش ديده و متخصص بر عهده وزارت علوم، تحقيقات و فناوري قرار داده شده است، ولي در عين حال ساير وزاتخانه‌ها و دستگاه‌هاي اجرايي نيز به نحوي در تربيت نيروي انساني متخصص مشاركت دارند.
با واگذاري آموزش‌هاي پزشكي به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در مردادماه سال 1364، كليه اختيارات، وظايف و مسؤوليت‌هاي وزارت فرهنگ و آموزش عالي در آموزش پزشكي به وزارتخانه جديد انتقال يافت. هدف از اين اقدام استفاده آسان‌تر و مؤثرتر ازامكانات و بيمارستان‌هاي تحت پوشش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي به منظور اجراي برنامه‌هاي گسترش آموزش پزشكي در سطح كشور بود.

در حال حاضر علاوه بر دانشگاه‌ها و مراكز آموزش عالي وابسته به وزارتخانه‌هاي علوم، تحقيقات و فناوري و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، مراكز ديگري نيز با كسب مجوز از وزارت علوم، تحقيقات و فناوري دانشجـو مي‌پذيرند. از جمله اين مراكز، آموزشكده‌هاي فني و مراكز تربيت معلم وابسته به وزارت آموزش و پرورش و مؤسسات آموزش عالي وابسته به ساير وزارتخانه‌ها مثل: امور خارجه، پست و تلگراف، راه و ترابري و .... است.
تحصيل دانشجويان در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي به اين ترتيب است كه آن‌ها براي تحصيل در يك رشته تحصيلي، در يكي از مراكز آموزش عالي ( دانشگاه، دانشكده، آموزشكده فني و يا مدرسه ) پذيرفته شده، دروس و واحدهاي تحصيلي را در مدت زمان معيني به اتمام مي‌رسانند و دانشگاه‌ها بـــه دانش‌آموختگان خود بر حسب دوره تحصيلي كه در آن پذيرفته شده و تحصيل كرده‌اند، يكي از مدارك رسمي كارداني، كارشناسي، كارشناسي ارشد، دكتري حرفه اي و دكتري تخصصي را اعطا مي كنند.
هم اكنون 54 دانشگاه و مؤسسه آموزش عالي تحت پوشش وزارت علوم، تحقيقات و فناوري فعاليـت مي‌كنند كه وظيفه سياست‌گذاري، برنامه ريزي، هدايت تحصيلي، نظارت و ارزيابي، اعطاي مجوز تأسيس، توسعه دانشگاه، دوره و رشته و گزينش دانشجو و .... در آن‌ها بر عهده اين وزارت است.
علاوه بر دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي مذكور، دانشگاهي تحت عنوان، دانشگاه جامع علمي - كاربردي در سال 1371 به منظور تقويت آموزش‌هاي فني و حرفه اي و تربيت نيروي انساني ماهر موردنياز بخش‌هاي صنعت، معادن، كشاورزي و خدمات تأسيس گرديده است. اين آموزش‌ها كه عمدتا" شامل دوره‌هاي كارداني و كارشناسي است، با همكاري دستگاه‌هاي اجرايي و سازمان‌ها و وزارتخانه‌هاي به كارگيرنده دانشجويان مربوط اجرا مي‌شود.

ب - بخش غيردولتي
به منظور افزايش مشاركت عمومي در ارائه خدمات آموزش عالي و كاهش بار مالي دولت در اين زمينه و به دليل افزايش روز افزون تقاضاي اجتماعي جهت ورود به آموزش عالي در ايران دانشگاه‌ها و مؤسساتي در بخش غيردولتي ايجاد گرديده‌است كه شامل دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي زير است :
1- دانشگاه آزاد اسلامي
نخستين دانشگاه غيردولتي بعد از انقلاب اسلامي در سال 1361 تحت عنوان دانشگاه آزاد اسلامي تشكيل شد. دانشگاه آزاد اسلامي در طول سال‌هاي نخستين فعاليت خود با استفاده از فضاهاي آموزشي از قبيل زمين، ساختمان، تجهيزات و كارگاه‌هايي كه از طرف مسؤولان مناطق و افراد خير در اختيار آن قرار گرفت، گسترش يافت. اين دانشگاه، در حال حاضر در بيش از 110 شهر كشور فعاليت دارد.
2- مؤسسات آموزش عالي غيردولتي و غيرانتفاعي
تجربه دانشگاه آزاد اسلامي و تقاضاي روزافزون جوانان براي ورود به آموزش عالي و علاقه‌مندي بخش غيردولتي به مشاركت در آموزش عالي كشور موجب شد كه در سال 1364 شوراي عالي انقلاب فرهنگي آيين‌نامه تأسيس دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي غيردولتي و غيرانتفاعي را تصويب كند. اين آيين نامه كه به منظور " بسيج كليه امكانات مملكت در امر گسترش آموزش عالي " مورد تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي قرار گرفته است، هدف‌هاي زير را دنبال مي‌كند:
- ارتقاي سطح دانش و فرهنگ جامعه
- تأمين نيروي انساني متخصص موردنياز كشور
- گسترش آموزش عالي در كشور به نحوي كه بتواند پاسخگوي نياز جامعه براي كسب علم باشد.
- كمك به بسيج و استفاده از همه مدرسان و استادان جامعه در امر آموزش عالي.
- ايجاد زمينه مناسب براي فعاليت همه جانبه مردم در امر گسترش و اعتلاي دانش و پژوهش كشور.
در حال حاضر 32 مؤسسه آموزش عالي غيردولتي غيرانتفاعي با 16091 دانشجو در كشور فعاليت دارند.

ج - بخش غيرحضوري ( آموزش از راه دور)
دانشگاه پيام نور با برخورداري از ساختار ويژه و متفاوت با نظام آموزشي دانشگاه‌هاي موجود و به منظور ارتقاي سطح علمي و فرهنگي جامعه، گسترش آموزش عالي در اقصي نقاط كشور و راهيابي تعداد بيش‌تري از داوطلبان مستعد به آموزش عالي، فراهم آوردن امكان ادامه تحصيل براي داوطلبان شاغل يا خانه دار، تأمين بخشي از نيروهاي تخصصي جامعه و استفاده مؤثر از نيروهاي علمي و امكانات در سال 1366 تأسيس شد.
برنامه‌هاي اين دانشگاه براي ايجاد هماهنگي ميان آموزش و تحولات سريع اجتماعي شكل گرفته است. اين دانشگاه اميدوار است بتواند فرصت‌هاي مناسب تحصيلي را به شيفتگان و علاقه‌مندان تحصيلات عالي ارائه نمايد و تا حدودي پاسخگوي تقاضاي آنان براي ورود به دانشگاه باشد.
شيوه آموزشي اين دانشگاه به صورت " آموزش از راه دور " است. برنامه‌هاي آموزشي به صورتي خاص براي اين دانشگاه تنظيم و تدوين مي‌گردد.

در اين شيوه آموزشي از وسايلي نظير متون درسي خود آموز ، نوارهاي ويديويي و كتاب‌هاي آموزشي و آزمايشگاهي همچنين روش‌هاي آموزشي مكاتبه اي، تشكيل كلاس‌هاي رفع اشكال حضوري كه بهره‌گيري مي‌شود.
دانشگاه پيام نور در سال تحصيلي 78-1377 از طريق آزمون سراسري در 18 رشته تحصيلي در دوره كارشناسي و يك رشته در دوره كارداني دانشجو پذيرفته است. اين دانشگاه داراي 147 مركز درسطح كشور است. تعداد دانشجويان اين دانشگاه در سال تحصيلي 78-77 بالغ بر 146990 نفر بوده كه 76437 نفر ( 52 درصد) آن را دانشجوي زن و 70553 نفر ( 48 درصد) آن را دانشجوي مرد تشكيل مي‌دهد.
تعداد كل پذيرفته‌شدگان اين دانشگاه در سال تحصيلي 78-77 در سه گروه علوم انساني، علوم پايه و فني و مهندسي بالغ بر 33418 نفـر است كه از اين تعداد 19444 نفر زن هستند.
دانش‌آموختگان اين دانشگاه در سال تحصيلي 77- 1376 درحدود 11700 نفر است كه 5171 نفر آن زن هستند.
رشته‌هاي دانشگاه پيام نور در حال حاضر عبارتند از: آمار، رياضي، شيمي، فيزيك، كامپيوتر، مديريت بازرگاني، حساب‌داري، زبان، كتاب‌داري، شيمي، زيست‌شناسي، زمين‌شناسي، ادبيات‌فارسي، روان‌شناسي، علوم‌اجتماعي، علوم‌تربيتي، جغرافيا، الهيات.

4- گزينش دانشجو
الف - گزينش دانشجو دربخش دولتي
به دليل انبوه متقاضيان ورود به دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي دولتي و به منظور برقراري عدالت اجتماعي و گزينش شايسته‌ترين افراد و نيز تخصيص امكانات آموزش عالي به افراد مستعد، گزينش دانشجو در دوره كارشناسي و كارشناسي‌ارشد به صورت متمركز انجام مي‌شود. در دوره دكتري به دليل لزوم ايجاد تناسب بين علايق دانشجويان در گرايش تحصيلي و امكانات دانشگاه و محدود بودن تعداد داوطلبان و نيـــــز اهميت انتخاب دانشجو از سوي دانشگاه‌هاي مجري، گزينش دانشجو به صورت غيرمتمركز انجام مي‌شود.
در روش متمركز، داوطلبان براساس نمره و ظرفيت اختصاص داده شده به هر رشته پذيرفته مي‌شوند. در روش نيمه متمركز ، ملاك پذيرش علاوه بر نمره دانشجو و ظرفيت اختصاص داده شده به هـر رشته، احراز شرايط ديگري نظير سلامت جسمي، توانايي‌ها و صلاحيت‌هاي ويژه‌اي است كه از طريق معاينه، مصاحبه، آزمون عملي بررسي و سنجش قرار مي‌گيرد.
براساس ضوابط آزمون سراسري دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي، داوطلبان بايد از سهميه منطقه‌اي كه تحصيلات متوسطه خود را در آن‌جا گذرانده‌اند ( سهميه مناطق سه‌گانه، سهميه جانبازان، سهميه شاهد، رزمندگان، آزادگان ) استفاده كنند. استفاده كنندگان سهميه‌ها مطابق ضوابط و مقررات متعهد خدمت خواهند‌‌‌بود. مدت تعهد و شرايط و ضوابط هر سهميه از طرف سازمان سنجش يا وزارتخانه مربوط از طريق دفترچه راهنماي انتخاب رشته دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي به اطلاع داوطلبان مي‌رسد.
براي ورود به دوره‌كارشناسي ارشد ، دانشجويان سال آخر دوره كارشناسي و دارندگان مدرك كارشناسي مي‌توانند باتوجه به تناسب رشته خود در آزمون كارشناسي ارشد شركت كنند.
آزمون دوره دكتري تخصصي، به صورت غيرمتمركز توسط دانشگاه‌هايي كه مجوز دوره دكتري را از شوراي گسترش آموزش عالي اخذ كرده‌اند، برگزار مي‌شود. درآزمون اين دوره، دانشجويان سال آخر دوره كارشناسي‌ارشد و دارندگان مدرك دكتري حرفه‌اي و كارشناسي‌ارشد مي‌توانند با توجه به تناسب رشته تحصيلي قبلي خود با رشته مورد نظر خود در اين آزمون شركت كنند. اين آزمون شامل امتحان كتبي، شفاهي و مصاحبه علمي است.

ب - گزينش دانشجو در بخش غيردولتي
نظام آموزشي در دانشگاه آزاد اسلامي به دو صورت پاره وقت و تمام وقت اجرا مي‌گردد. نظام آموزشي تمام وقت همانند نظام آموزشي دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي دولتي اجرا مي‌گردد. نظام پاره‌وقت درجهت پاسخگويي به نياز آن دسته از متقاضيان كه به هر دليل نمي‌توانند در دوره تمام وقت دانشگاه به تحصيــــل بپردازند، در دوره كارداني و كارشناسي به اجرا گذاشته مي‌شود. طول مدت تحصيل در نظام پاره وقت، بيش از نظام تمام وقت است. به دانش‌آموخته اين دوره نيز مانند نظام آموزشي تمام وقت، مدرك تحصيلي مربوط به اين نظام اعطا مي‌شود.
دانشگاه آزاد اسلامي آزمون ورودي خود را در سه آزمون جداگانه (آزمون رشته‌هاي پزشكي، آزمون رشته‌هاي غيرپزشكي و آزمون رشته‌هاي نظام پاره وقت ) برگزار مي‌كند.

5- دوره‌هاي تحصيلي

منظور از دوره تحصيلي در نظام آموزش عالي مجموعه دروسي است كه در چارچوب نظام خاصي براي هر رشته تحصيلي ارائه و به اعطاي يك مدرك دانشگاهي منتهي مي‌شود. دوره‌هاي تحصيلي در آموزش عالي ايران عبارتند از: كارداني، كارشناسي، كارشناسي ارشد، دكتري حرفه اي و تخصصي

دوره كــــــاردانـــــي: تعداد واحدهاي دوره كارداني 68 تا 72 واحد است و طول مدت تحصيل در اين دوره معمولا 2 سال است و به دانش‌آموختگان اين دوره مدرك كارداني اعطا مي‌شود.
دوره كــــارشناســـي: تعداد واحدهاي دوره كارشناسي 130 تا 145 واحد است . طول مدت تحصيل در اين دوره معمولا 4 سال مي‌باشد و به دانش‌آموختگان اين دوره مدرك كارشناسي داده مي‌شود.
دوره كارشناسي ارشد: تعداد واحدهاي كارشناسي ناپيوسته بين 28 تا 32 واحد و كارشناسي ارشد پيوسته 172 تا 182 واحد مي‌باشد. طول مدت تحصيل در دوره كارشناسي ارشد پيوسته 6 سال و در دوره كارشناسي ارشد ناپيوسته 2 سال است و به دانش‌آموختگان آن مـــــدرك كارشناسي ارشد اعطا مي‌شود.
دوره دكتــــري : تعداد واحدهاي دوره دكتري 42 تا 50 واحد است كه شامل واحدهاي آموزشي و پژوهشــــي مي‌شود. طول مدت دوره دكتري 5/4 سال است و به دانش‌آموختگان آن مدرك دكتري (PH.D) داده مي‌شود.

شرايط ورود به دوره هاي كارداني، كارشناسي ( پيوسته و ناپيوسته )، كارشناسي ارشد پيوسته و دوره‌هاي دكتري عمومي ( پزشكي، داروسازي، داندانپزشكي و دامپزشكي ) به شرح زير است :
1- داشتن گواهينامه پايان دوره متوسطه از داخل ياخارج ازكشور موردتأييد وزارت آموزش و پرورش و يا داشتن گواهينامه دوره كارداني براي ورود به دوره كارشناسي ناپيوسته كه حسب مورد به تأييد وزارت علوم، تحقيقات و فناوري يا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي رسيده باشد.
2- پذيرفته شدن در آزمون ورودي.
3- سپردن تعهد خدمت براساس ضوابط و قانون آموزش رايگان يا پرداخت شهريه مطابق تعرفه و مقررات مراجع ذي ربط.

6- برنامه ريزي درسي
مسؤوليت برنامه‌ريزي در نظام آموزش عالي ايران برعهده شوراي عالي برنامه ريزي است . اين شورا در امر برنامه ريزي و تدوين و تصويب آيين نامه‌ها و مقررات آموزشي دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي انجام وظيفه مي‌كند. شوراي عالي، 9 گروه برنامه‌ريزي، 68 كميته تخصصي، 3 كميسيون دائمي و درحدود 470 عضو دائمي دارد. اعضاي گروه‌ها و كميته‌هاي تخصصي عموما" اعضاي هيأت علمي دانشگاه‌ها و صاحب‌نظران در مسائل آموزش عالي و برنامه‌ريزي هستند.
نظام آموزشي در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي براساس نظام واحدي است كه حجم هر درس با تعداد واحدهاي آن درس سنجيده مي‌شود و قبولي يا ردي دانشجو در يك درس به همان درس محــــدود مي‌شود.
دارندگان مدرك ديپلم متوسطه پس از گذراندن دوره پيش دانشگاهي و توفيق در آن قادر به ورود به دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي هستند.
دروس هر رشته در دوره كارشناسي از لحاظ محتوا شامل چهار دسته دروس عمومي، پايه، اصلي و تخصصي است . دروس عمومي به منظور توسعه اطلاعات و معلومات عمومي، دروس پايه به منظور تقويت بنيه علمي و ايجاد زمينه براي دروس اصلي و تخصصي ارائه مي‌گردد. دروس اصلي اساس و مبناي دروس تخصصي رشته است و دروس تخصصي كارايي علمي و عملي دانشجو را دريك رشته معين بالا مي‌برد.
دروس دانشگاهي عمدتا به صورت الزامي و تعدادي به صورت اختياري ارائه مي‌شود كه شامل دروس مستقل و پيوسته است. دروس مستقل، دروسي هستند كه انتخاب آن‌ها منوط به گذراندن درس يا دروس قبلي يا پيش نياز آن‌هاست.
از لحاظ نحوه آموزش، دروس دانشگاهي به دروس نظري و عملي تقسيم مي‌شود، درس نظري حاوي مجموعه‌اي از دانش‌هاست كه به صورت خطابه، كنفرانس، سمينار و بحث و گفتگو به دانشجو تعليم داده مي‌شود و دروس عملي مجموعه مهارت‌هايي است كه انتقال آن به دانشجويان در طي عمليات كارگاهي، بيمارستاني، آزمايشگاهي و صحرايي صورت مي‌گيرد.
در سال 1379 به منظور توسعه مشاركت دانشگاه‌ها در مديريت آموزش عالي، تمركززدايي و ارتقاي كيفيت آموزش عالي، اختيارات مربوط به برنامه‌ريزي به دانشگاه‌ها واگذار شده‌است تا از اين طريق بتوان به انطباق هرچه بيش‌تر برنامه‌ريزي درسي با نيازهاي جامعه و روز آمد شدن برنامه‌ها باتوجه به تحولات دانش بشري دست يافت.

7- هيأت علمي
كساني كه داراي مدرك دكتري تخصصي (PH.D ) هستند صرف نظر از جنسيت و مذهب (مسلمان، مسيحي، كليمي و زرتشتي) مي‌توانند به استخدام دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي در آيند.
اعضاي هيأت علمي آموزشي، مسؤوليت آموزش نظري و عملي، پژوهش و راهنمايي دانشجويان را برعهده دارند. از جمله وظايف عضو هيأت علمي عبارت است از: تدريس، پاسخگويي به سؤوالات درسي، رسيدگي به پايان نامه‌هاي تحصيلي، مشاوره و راهنمايي، شركت در جلسات رسمي دانشگاه، اجراي طرح‌هاي تحقيقاتي، انجام وظايف اجرايي.
اعضاي هيأت علمي كه درمؤسسات پژوهشي مشغول به كار هستند، بين 24 تا 36 ساعت موظف به انجام دادن كارهاي تحقيقاتي هستند. درضمن از اين تعداد ساعات، حداكثر 4 ساعت را مي‌توانند به كار آموزشي بپردازند.
اهم وظايف اعضاي هيأت علمي پژوهشي عبارت است از:
الف - اجراي پروژه‌هاي تحقيقاتي مصوب شوراي پژوهشي مؤسسه
ب - تدريس در دانشگاه‌ها و مؤسسات وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالي با رعايت شرايط مقرر
ج - ارائه خدمات علمي - آزمايشگاهي به مؤسسه و خارج از مؤسسه
د- انجام دادن امور كارشناسي و مشاوره علمي
هـ- شركت در سمينارها، كنفرانس‌ها و مجامع علمي - تخصصي
و - شركت در شوراهاي مؤسسه و خارج از مؤسسه

به منظور جذب اعضاي هيأت علمي دانشگاه‌ها در مراكز آموزش و ارتقاي سطح علمي آن‌ها قوانين و آيين‌نامه‌هايي به تصويب رسيده‌است كه به طور خلاصه به آن‌ها اشاره مي‌شود:
1- دانش‌آموختگان كارشناسي‌ارشد و دكتري كه به عضويت هيأت علمي دانشگاه‌هاي وابسته به وزارت فرهنگ وآموزش عالي و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در مي‌آيند، مي‌توانند خدمت نظام وظيفه خود را در يكي از دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي بگذرانند. همچنين به موجب قانون، مشمولان عضو هيأت علمي كه دوره نظام وظيفه خود را در مراكز آموزش عالي مي‌گذرانند، درصورت قبولي در آزمون ورودي دوره‌هاي تحصيلي بالاتر داخل يا خارج كشور مي‌توانند از خدمت ترخيص و به تحصيل ادامه دهند.
2- اعضاي هيأت علمي مي‌توانند درصورت تصويب برنامه پيشنهادي آن‌ها توسط دانشگاه، از فرصت‌هاي مطالعاتي در داخل و يا خارج از كشور استفاده كنند.
3- كليه اعضاي هيأت علمي دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي و پژوهشي مي‌توانند با پيشنهاد دانشگاه و يا مؤسسه آموزش عالي و پژوهشي و تأييد وزارت سالانه حداكثر سه بار در مجامع علمي و بين المللي شركت كنند و از اين طريق ضمن آشنايي با تازه‌هاي آموزشي و پژوهشي، دستاوردهاي نوين علمي و جهان را به مراكز آموزش عالي كشور منتقل نمايند.

علاوه بر قوانين مذكور، مقررات ديگري نيز در جهت حمايت از اعضاي هيأت علمي و بالابردن سطح آموزش عالي توسط مراجع ذي‌ربط به تصويب رسيده است. از جمله اين مقررات ميتوان به موارد زير اشاره كرد:
1- انتخاب استاد نمونه باتوجه به عملكرد آموزشي، پژوهشي و اجرايي در دانشگاه
2- ادامه تحصيل مربيان دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي در دوره دكتری
3- آيين نامه جذب نيروهاي متخصص

ادامه مطلب

رشته نیوز

نشر نیوز(کتابهایی برای نیازهای 2023 به بعد)

رشته مهندسی شیمی.

رشته های دانشگاهی(گروه آزمایشی)

پایگاه های اطلاعاتی

سرفصل رشته های دانشگاهی(کتاب)

مهندسی پزشکی

تشریح رشته های دانشگاهی

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

درس‌هاي اين رشته در طول تحصيل :

گرايش آموزش و پرورش كودكان استثنایی:

توانايي‌هاي لازم :

موقعيت شغلي در ايران :

رشته های دانشگاهی(تفکیک مقطع)