نداشتن آگاهی برخی از پژوهشگران و دانشجویان موجب می شود که بازار این نوع مجله ها داغ شده و متصدیان آن نیز به سود کلانی برسند. این مجله ها به واسطه ارائه پذیرش های سریع و همچنین دارا بودن ضریب تاثیر، پژوهشگران را وسوسه کرده و به دام خود می اندازند. متاسفانه افراد زیادی به دام متصدیان چنین ژورنالهایی افتاده اند و علاوه بر از دست رفتن هزینه های چاپ به دلیل شناسایی این مجله ها، آبروی علمی نیز برای آنها باقی نمانده است.

ژورنالهای جعلی (hijacked journals) یا تقلبی(Fake)چه ژورنالهایی هستند؟

ژورنالهایی هستند که با ترفند نام و نشان علمی مجله ای که عموماً وب سایت ندارد را جعل کرده و با ظاهرسازی دروغین اعم از قراردادن آرشیو مقالات مجله اصلی، درج ISSN مجله اصلی و یا ثبت دامین با نام مجله درپی فریب پژوهشگران و دانشجویان برای سودجویی مالی خود هستند. ژورنالهی جعلی عموماً از اسم مجله معتبری که وب سایتی ندارد سوء استفاده کرده و با طراحی وب سایت و معرفی مجله اصلی با ترفندادعا می کند که وب سایت اصلی و معتبر می باشد. دقت کنید که افرادی که این وب سایت ها را طراحی می کنند در وب سایت تامپسون رویترز به دنبال مجلاتی می گردند که صاحبان مجله هنوز وب سایتی به اسم مجله ثبت نکرده اند. همین امر فرصتی را فراهم میکند که به سرعت وب سایت جعلی طراحی شده و از مشحصات ژورنال اصلی برای موجه جلوه دادن آن استفاده کنند.

چگونه می توان به جعلی یا hijacked بودن یک مجله پی برد؟

۱- وب سایت این ژونالها عموماً به تازگی طراحی می شوند و زمان ثبت دامین مربوط به یک یا دو سال اخیر می شود. شما می توانید با مراجعه به سایت به زمان دامین خریداری شده و طراحی آنها پی ببرید. هرچند ممکن است مواردی باشد که وب سایت اصلی یک مجله معتبر نیز تازه طراحی شده باشد ولی یکی از دلایلی که شما باید به آن شک کنید زمان ثبت دامین آن است.

۲- پوسته ظاهری این مجلات عموماً به صورت تمپلیت های آماده خریداری می شود و یا در غیر این صورت چند گزینه ساده مانند آرشیو، تماس با ما در سایت موجود می باشد. حرف ما این است که وقت زیادی برای این وب سایتها گذاشته نمی شود و صورت ظاهری آنها نشان از طراحی سرسری وب سایت ژورنال دارد.

۳- شما می دانید که اگر مجله ای ISI بوده و یا دارای ضریب تاثیر باشد طی سالهای متمادی با ارزیابی و پایش دقیق مقالات خود به این مرحله رسیده است پس بنابراین دارای hرشیو قوی از مقالات خود می باشد. در مجلاتی که جعل می شوند عموما جاعلان آنها دسترسی به آرشیو مقالات مجله اصلی و معتبر ندارند بنابراین یا آرشیوی تشکیل نمی دهند یا اگر تشکیل بدهند به تعداد انگشتان دست می رسد.

۴- حتما ارشیو این مجلات را چک کنید و با سرچ عناوین مقالاتی که در وب سایت قرار داده شده است مطمئن شوید که مقالات در جای دیگر چاپ نشده باشند. خیلی جالب است که بدانید چون این افراد به ارشیو مجله اصلی دسترسی ندارند برای گمراه کردن پژوهشگران اقدام به تشکیل ارشیو مقالاتی می کنند که قبلا در مجلات دیگر چاپ شده است و شما با یک سرچ سریع به آن دسترسی پیدا می کنید.

۵-حتما عنوان مجله را در گوگل سرچ کنید. می دانید که در بسیاری از وب سایتهای دیگر در مورد مجله مطالبی را درج میکنند. شما ممکن است با این کار به مطالبی برخورد کنید که در وب سایت های انگلیسی به تقلبی بودن آن وب سایت اشاره کرده باشند. یا به صورت ساده اسم ژورنال + hijacked را در گوگل سرچ کنید اگر آن وب سایت لو رفته باشد حتما راجع به آن مطالبی را نوشته اند.

۶-اسم ژورنال را به همراه ادیتور اصلی سرچ کنید. در این صورت مطمئن باشید به اسم ادیتور اصلی میرسید وقتی به اسم ادیتور رسیدید به دنبال ایمیل ایشان بگردید. عموما ادیتورهای ژورنالها اعضای هیئت علمی هستند و ایمیل ژورنالی آنها در وب سایتهای مختلفی درج شده است. ایمیل ژورنالی ادیتور را با ایمیل درج شده در وب سایت های جعلی تطبیق دهید. مسلما اختلافاتی را می یابید. چرا که یک یوزر نیم برای اولین و اخرین بار ثبت می شود و امکان جعل دقیق آن وجود ندارد. جاعلان این وب سایت ها عموما از ایمیلهای ازاد مثل یاهو و جیمیل استفاده می کنند.

۷-دقت کنید ویژگی اصلی مجلات جعلی یا hijacked عدم داوری و مطالبه سریع هزینه های چاپ می باشد. به این نکته دقت کنید مجله ای که ISI و دارای ضریب تاثیر هیچ گاه به مقاله ای بدون کامنتهای داوری پذیرش نمی دهد.

اصول مقاله نویسی - مقالات علمی و پژوهشی - چیستی ترجمه